www.kurierwilenski.lt DZIENNIK POLSKI NA LITWIE

ŚRODA 11 LUTEGO 2015 r. Nr. 28 (17559)

cena 0,35 EUR (1,20 Lt)

Najbardziej (nie)popularne zawody na rynku pracy

POGODA   

W najbliższych dniach marznący deszcz i gołoledź. Dzisiaj rano lokalne zamglenie, gołoledź, na termometrach od 0 do plus 5 st. Jutro bez większych opadów, miejscami mgła. W nocy gołoledź, marznący deszcz, temperatura bez większych zmian. Podobna pogoda utrzyma się również w końcu tygodnia, tylko nocą będzie nieco chłodniej.

W NUMERZE Wizyta papieża na Litwie zależna od jego zdrowia Ze znalezieniem pracy nie mają problemu budowniczowie

N

a Litewskiej Giełdzie Pracy na początku lutego zarejestrowano 174,9 tys. bezrobotnych. Obecnie najłatwiej znaleźć pracę mogą kwalifikowani pracownicy — ponad połowa ofert pracy jest proponowana pracownikom wykwalifikowanym, co czwarta-piąta oferta jest proponowana specjalistom oraz kadrze zarządzającej

personelem, a co czwarta oferta — osobom bez żadnych kwalifikacji. Milda Jankauskienė, rzeczniczka prasowa Litewskiej Giełdy Pracy radzi osobom dopiero wchodzącym na rynek pracy lub szukającym kierunku studiów najpierw dobrze zapoznać się z obecnymi trendami i najbardziej popularnymi zawodami.

Fot. Marian Paluszkiewicz — Na dzień dzisiejszy pracodawcom brakuje specjalistów od marketingu i reklamy z wyższym wykształceniem, przedstawicieli handlowych, specjalistów w zakresie technologii informatycznych, lekarzy, specjalistów od opieki paliatywnej — mówi Milda Jankauskienė. str. 4

Jarosław Kamiński: odnowienie Rossy jest projektem priorytetowym W Wilnie planowane jest uporządkowanie terenu na Cmentarzu Rossa, renowacja Ogrodów Misjonarzy, Parku Reformatów, a także stworzenie Parku Sprawiedliwych Świata. O swych zamierze-

niach poinformował samorząd stołeczny na stronie internetowej. Większą część niezbędnych środków na rewitalizację parków planuje się uzyskać z funduszy strukturalnych UE. „Ogród Bernardyński za-

»

początkował jedynie projekty – powiedział mer Wilna Arturas Zuokas. — Zaplanowaliśmy i uporządkujemy inne przestrzenie publiczne w Wilnie. str. 6

»

Str. 2 Ceny paliw – taniej już było str. 5 Mutyzm — gdy dziecko nie mówi Str. 12 ISSN 1392-0405

2 WYDARZENIA

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Wizyta papieża na Litwie zależna od jego zdrowia

Środa Luty 2015

11 P

Imieniny: Adolfa, Benedykta, Bernadety, Grzegorza, Heloizy, Łazarza, Marii, Olgierda, Seweryna, Świętomira, Teodora i Wiktorii

TRZY PYTANIA DO... ...Viliusa Šapoki, przedstawiciela Banku Litwy

rzewodniczący Konferencji Biskupów Litwy metropolita wileński, arcybiskup Gintaras Grušas niedawno powrócił z Watykanu, gdzie miał spotkanie z papieżem Franciszkiem. Arcybiskup Gintaras Grušas w wywiadzie dla BNS powiedział, że całkiem możliwe, że papież Franciszek odwiedzi nasz kraj, ale konkretnego ter-

1.

Bank centralny zaprasza uczniów do udziału w konkursie „Historia moich kieszonkowych” („Mano kišenpinigių istorija”). Na czym polega ten konkurs? Konkurs zorganizowaliśmy z okazji zbliżającego się Tygodnia Oświaty Finansowej Dzieci, który odbędzie się 9-17 marca. A do tego czasu zapraszamy uczniów klas 1-12 do dzielenia się swoim doświadczeniem na temat pieniędzy kieszonkowych i oszczędzania. Dla każdego dziecka kieszonkowe są faktycznie pierwszym źródłem dochodów. Dają możliwość uczyć się planować finanse osobiste, oszczędzać i decydować się, jak wydawać pieniądze. Właśnie w dzieciństwie nabyte nawyki bywają przydatne w życiu dorosłym, toteż należy uczyć dzieci dysponować pieniędzmi już od najmłodszych lat.

2.

Jakie są warunki konkursu i jakie nagrody czekają na laureatów? Nagrody — niespodzianki. Otrzymają je zwycięzcy pierwszych trzech miejsc w trzech kategoriach wiekowych: 1-4 klasa, 5-8 klasa oraz 9-12 klasa. Warunki konkursu można znaleźć na stronie internetowej www.lb.lt lub www.pinigubite.lt. Skoro konkurs jest twórczy, więc czekamy na różne i oryginalne prace — mogą to być wypracowania, referaty, fotoreportaże itp. Najważniejsze, aby dzieci podeszły do zadania w sposób kreatywny. Prace będzie oceniała komisja Banku Litwy.

3.

Do kiedy potrwa konkurs? Swoje prace można nadsyłać do 2 marca na adres [email protected]. Zwycięzcy zostaną ogłoszeni 10 marca na stronie www.pinigubite.lt, organizatorzy także skontaktują się z laureatami telefonicznie. Rozmawiała Brygita Łapszewicz

KURIER WILEŃSKI

Ukazuje się od 1 lipca 1953 roku Birbynių g. 4a, 02121-30 Vilnius, Lietuvos Respublika, tel./fax 260 84 44 DZIENNIK NALEŻY DO EUROPEJSKIEGO STOWARZYSZENIA GAZET CODZIENNYCH MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH

Papież Franciszek

minu nie wymienił. „To będzie zależało od jego stanu zdrowia i możliwości Ojca Świętego. Kiedy został wybrany na papieża, to oświadczył, że nie zamierza tak dużo podróżować, jak jego poprzednicy. W rzeczywistości obserwujemy coraz częstsze podróże papieskie. Więc nadzieja pozostaje” — wyjaśnił litewski duchowny. „Z jednej strony jesteśmy peryferium Unii Europejskiej, ale też znajdujemy się pomiędzy Wschodem a Zachodem i pod tym względem mamy unikalne położenie ze względu na polityczną sytuację. Ojciec Święty na sytuację patrzy ze strony kościelnej. Są różne powody, aby wizyta papieża na Litwie stała się rzeczywistością, ale pozostaje nam tylko cierpliwie czekać” — powiedział arcybiskup Grušas. zw.lt

Epidemia samobójstw wśród funkcjonariuszy

L

itewskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w systemie spraw wewnętrznych zamierza zatrudnić więcej psychologów. Chce w ten sposób walczyć z wysokim wskaźnikiem samobójstw wśród funkcjonariuszy. Obecnie na jednego psychologa przypada na Litwie 600 funkcjonariuszy. MSW zamierza ponadto w ciągu kilku tygodni opracować plan działań, który ma zmniej-

szyć liczbę samobójstw wśród pracowników systemu spraw wewnętrznych. MSW informuje, że w ciągu ostatnich 5 lat na Litwie życie sobie odebrało 17 funkcjonariuszy, w większości byli to policjanci bezpośrednio pracujący z przestępstwami. Z danych resortu wynika, że jest to najwyższy wskaźnik samobójstw funkcjonariuszy w Europie. L24.lt

Redaktor naczelny: Ro­bert Mic­kie­wicz (tel. 260 84 44, [email protected]). Za­stępca re­d. na­cz.: Aleksander Borowik (info@ kurierwilenski.lt, tel. 260 84 46) Sekretarz redakcji: Lucja Stankevičiutė (tel. 260 84 47, [email protected]) Dziennikarze: Honorata Adamowicz, Justyna Giedrojć, Brygita Łapszewicz, Anna Pieszko, Ma­r ian Pa­lusz­kie­wicz — fo­to­r e­por­ter Współpracownicy: He­le­na Gład­kow­ska, Witold Janczys, Ja­dwi­ga Pod­most­ko, Stanisław Tarasiewicz, Ali­na So­bo­lew­ska, Krzysztof Subocz, Ju­lit­ta Tryk Dział Promocji: Jolanta Baniukiewicz — re­kla­ma (tel. 212 30 40, re­kla­ma@ku­r ier­wi­len­ski.lt), (tel. 212 30 40, kol­port@ku­r ier­wi­len­ski.lt). Wydawca: VšĮ „Kurier Wilenski” Druk: VšĮ „Vilnijos žodis” Ma­te­r ia­ł ów nieza­mó­wio­nych re­dak­cja nie zwra­ca. Za­s trze­ga­ so­bie pra­wo do skra­ca­nia i ad­iu­s ta­cji tek­s tów. Za treść ogło­szeń re­dak­cja nie od­po­ Redaktor dyżurny: Brygita Łapszewicz wiada. Opi­nie Czy­tel­ni­ków za­war­te w ich li­s tach nie za­wsze są zbież­ne z opi­nią re­dak­cji.

Projekt/Program jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych od Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą.”

WYDARZENIA 3

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Sowieckie rzeźby zostaną na Zielonym Moście

R

zeźby na Zielonym Moście w Wilnie nie zostały usunięte z rejestru zabytków kultury. W ten sposób władzom Wilna uniemożliwiono bezpowrotne usunięcie rzeźb z mostu. Wczoraj w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego taką decyzję podjęła Rada ds. Oceny Dziedzictwa Nieruchomości Kulturowych. Za zniesieniem ich ochrony prawnej przegłosował 1 członek Rady, przeciwko — 7, bez motywacji swojej decyzji. A decyzja została powzięta nie zważając na to, że tydzień wcześniej Centrum Dziedzictwa Kulturowego ogłosiło, że rzeźby na Zielonym Moście nie potrzebują ochrony prawnej. Wcześniej o takie wnioski ubiegała się sama Rada. Przewodniczący Rady Romas Pakalnis, jako jedyny głosujący za zniesieniem ochrony prawnej, powiedział, że członkowie Rady przybyli na posiedzenie już wiedząc, jak będą głosowali i nie słuchali ani jego argumentów, ani przybyłych na posiedzenie przedstawicieli społeczności. Zaznaczył on, że jeszcze się zastanowi, czy pozostanie przewodniczącym Rady. Dyrektorka Departamentu Dziedzictwa Kulturowego Diana Varnaitė powiedziała, że negatywnie ocenia decyzję Rady i zamierza szukać innych sposobów usunięcia rzeźb z re-

jestru dziedzictwa kulturowego. Jej zdaniem, rzeźby muszą być usunięte z mostu. Minister kultury Šarūnas Birutis w ubiegłym roku podpisał rozporządzenie, aby ochronie prawnej nie podlegały obiekty z symboliką sowiecką i nazistowską — flagą ZSRR bądź Niemiec faszystowskich, herbem i swastyką, znakiem SS, młotem i sierpem, gwiazdą pięcioramienną itp. Za symbolikę okupacyjną uznano też wizerunki przywódców partii komunistycznej ZSRR, organizacji itp. Te nowe ustalenia pozwalają Radzie podjąć decyzję w sprawie zniesienia ochrony prawnej powyższych obiektów. Cztery grupy rzeźb, obrazujące żołnierzy, robotników, chłopów i studentów, na Zielonym Moście w Wilnie zostały ustawione w roku 1952. Krytycy twierdzą, że rzeźby stanowią część sowieckiej propagandy i godzą w uczucia ludzi walczących o wyzwolenie Litwy spod sowieckiej okupacji. Wileński Oddział Terytorialny Departamentu Dziedzictwa Kulturowego na prośbę samorządu wileńskiego w roku ubiegłym wydał zezwolenie na tymczasowe usunięcie rzeźb z mostu w celu ich odrestaurowania pod warunkiem, że z czasem powrócą na swoje miejsce. BNS

PULS KURIERA ZDJĘCIE DNIA

Władimir Zeldin 10 lutego obchodził setną rocznicę urodzin. Jest najstarszym na świecie ciągle jeszcze grającym aktorem Fot. archiwum

KOMENTARZ DNIA

Na Dzień Chorych pomyślmy o sakramencie dla chorych Przysłowie mowi, że jak trwoga, to do Boga. Niestety, w życiu niektórych wierzących to też dość często to się zdarza. Jakaś bieda w domu — i wielu biegnie Mszę św. zamówić. Ktoś zachorował, znowu biegnie do kościoła o zdrowie prosić. Wygląda na to, że traktujemy czasem Boga jak swego służącego, który musi nam coś dać, podać, załatwić. Ale tym razem porozmawiajmy o chorych, kiedy to często księża są wzywani już tylko wtedy, gdy chory jest zupełnie umierający, niczego nie rozumie i nie może się wyspowiadać. Gdy się potem wyjaśnia, to ta osoba od kilku miesięcy jest przykuta do łóżka, ale rodzina nie widziała potrzeby zaprosić księdza, bo przecież jeszcze nie umiera. A jak już umiera, to potrafią księdza nawet w nocy wyciągnąć z łóżka, bo chory jest konający i ranka chyba nie doczeka. Są tacy co boją się, że ksiądz przyniesie śmierć. Ale ksiądz nigdy nie przynosi śmierci, a przychodząc z sakramentami przynosi zbawienie duszy, a często nawet uzdrowienie ciała. Właśnie dziś mamy Dzień Chorych. Księża gorąco zachęcają, by rodziny przywiozły swoich chorych na spowiedź, udzielenie sakramentu dla chorych. Jeśli to jest niemożliwe, należy tylko zgłosić w swojej parafii nawet przez telefon, a ksiądz przyjedzie do domu. Julitta Tryk

CYTAT DNIA „Byliśmy zbyt grzeczni wobec Rosjan, nie potrafiliśmy im powiedzieć, że kłamią” — powiedział były minister spraw zagranicznych Szwecji Carl Bildt podczas debaty w polskim przedstawicielstwie przy UE w Brukseli

LICZBA DNIA Krytycy nadal twierdzą, że rzeźby stanowią część sowieckiej propagandy Fot. Marian Paluszkiewicz

3 000

odblasków wileńscy kontrolerzy na przystankach autobusowych rozdali pasażerom w ramach akcji „Niewidzialni ludzie” („Nematomi žmonės”)

4 WYDARZENIA KRÓTKO Spotkanie ministrów obrony Litwy i Polski

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Najbardziej (nie)popularne zawody na rynku pracy ze str. 1

Dzisiaj ministrowie obrony Litwy i Polski Juozas Olekas oraz Tomasz Siemoniak spotkają się w Wilnie, by omówić sytuację w regionie i stosunki z państwami ościennymi. Szefowie resortów poruszą także temat pomocy Ukrainie oraz tworzenie trójstronnej brygady wojskowej LitPolUkrBrig.

Miasta najbardziej litewskie Portal mapijoziai.lt zamieścił kolejną mapę, na której podano miasta, w których mieszka najwięcej osób narodowości litewskiej. Na Litwie najwięcej Litwinów mieszka w Wilnie. W stolicy państwa mieszka 333 301 Litwinów. Na drugim miejscu znalazło się Kowno (295 tys. 875), na trzecim Kłajpeda (119 tys. 894), a na czwartym Szawle (102 tys. 373). Natomiast spośród miast leżących poza granicami kraju najwięcej Litwinów mieszka w Londynie (50 tys.), Chicago (15 tys. 554) oraz Dublinie (12 tys.).

„Michał Kleofas Ogiński. Przywróćmy czas” 15 lutego rusza ogólnolitewski konkurs plastyczny dzieci i młodzieży „Michał Kleofas Ogiński. Przywróćmy czas”. Konkurs odbędzie się w ramach ogłoszonego na Litwie Roku Michała Kleofasa Ogińskiego. Konkurs skierowany jest do uczniów w 3 kategoriach wiekowych: 7-10 lat, 11-14 lat i 15-18 lat. Regulamin konkursu już wkrótce na stronie internetowej Instytutu Polskiego w Wilnie.

»

Jak zaznaczyła, takich specjalistów na krajowym rynku pracy bardzo brakuje i przez kolejnych kilka lat sytuacja prawdopodobnie nie zmieni się, będą oni nadal cieszyć się popularnością. — Przed tym jak rozpocząć studia, należy dobrze rozejrzeć się na rynku pracy i zrozumieć, co tak naprawdę chcemy robić w przyszłości. Obecnie pracodawcom brakuje dobrze wykwalifikowanych pracowników. Łatwo znaleźć pracę mogą kierowcy ciężarówek, krawcy, kuśnierze i kapelusznicy, spawacze, budowniczowie, instalatorzy konstrukcji metalowych — zaznacza Jankauskienė. Trudno ocenić, jak będzie wyglądał rynek pracy za kilka lat, ponieważ może się zmienić.

— Myślę, że wymienione posady będą jeszcze popularne przynajmniej kilka lat. Ale uważam, że te kierunki są dobrym wyborem. Medycyna, specjaliści od reklamy i inne — to zawody, które tradycyjnie dają dobre szanse na znalezienie w przyszłości pracy — mówi rzecznik prasowy Litewskiej Giełdy Pracy. Jak zaznaczyła, ogólna sytuacja na lokalnym rynku pracy jest trudna. Ciężko jest znaleźć stabilne, czyli stałe i dobrze płatne zajęcie, zwłaszcza jeśli nabyty fach nie jest popularny. — W ostatnich latach największe problemy ze znalezieniem pracy mają księgowi, administratorzy i sekretarze wykonawczy, prawnicy, nauczyciele nauczania podstawowego i średniego, ekonomiści. Takich specjalistów jest więcej niż proponowanych miejsc pracy — mówi Milda Jankauskienė. Jak twierdzi, rynek pracy zmienia się, nie stoi na miejscu. — Trudną sytuację dzisiaj na rynku pracy mają też oso-

by z kwalifikacjami kierowcy samochodów osobowych i dostawczych, malarze, mechanicy, fryzjerzy, kosmetolodzy, operatorzy rolni — wymienia.

Jak mówi, trudno powiedzieć, którzy absolwenci będą mieli zagwarantowaną pracę po zakończeniu edukacji, ponieważ zależy to od wielu czynników. Owszem, od kierunku ukończonych studiów — też, ale również od samego człowieka — od jego predyspozycji, umiejętności i możliwości. Nie można powiedzieć dzisiaj, że po zakończeniu tych czy innych studiów będziemy mieli dobrze opłacalną pracę. Rynek pracy ulega ciągłym zmianom, jednoznaczne wskazania nie są w tym względzie możliwe. — W 2005 roku brakowało agentów ubezpieczeniowych, księgowych, inżynierów budownictwa, menedżerów, reklamodawców. Wielkim zainteresowaniem wśród pracodawców cieszyli się też wykwalifikowani ekspedienci sklepów, demonstratorzy produktów, murarze, malarze, pracownicy betonowi, tynkarze, spawacze — opowiada Milda Jankauskienė. Natomiast dziesięć lat

temu ze znalezieniem pracy mieli trudności prawnicy, pedagodzy nauczania początkowego, specjaliści rachunkowości, urzędnicy transportowi, chemicy, inżynierowie. — W 2005 roku mały też był popyt na wykwalifikowanych operatorów maszyn rolniczych i leśnych, tkaczy, operatorów maszyn do przetwórstwa tworzyw sztucznych. Pracownik, który jeszcze kilka lat temu był potrzebnym specjalistą, dzisiaj z wielkim trudem może znaleźć pracę. I przeciwnie — podsumowała.

Milda Jankauskienė twierdzi, ze coraz częściej poszukiwane są osoby ze znajomością języków obcych. W poszukiwaniu pracy ważne też jest wykształcenie. Warto zdobyć wyższe wykształcenie, ale należy też pamiętać, że ono nie gwarantuje znalezienia wymarzonej i dobrze opłacalnej pracy. Na rynku pracy cenią się nie tylko osoby z wykształceniem, ale też dobrze wykwalifikowani pracownicy. Dlatego warto bez względu na kierunek studiów czy obecną posadę uczyć się nowych języków lub rozwijać te, które już znamy. To ma otworzyć nowe ścieżki rozwoju. Honorata Adamowicz

Ogólna sytuacja na lokalnym rynku pracy jest trudna, jednak rynek pracy zmienia się, nie stoi na miejscu Fot. Marian Paluszkiewicz

WYDARZENIA 5

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Ceny paliw – taniej już było Po spadku ceny paliwa nawet poniżej 1 euro za litr, ostatnio obserwujemy na stacjach paliwowych ponowny jej wzrost. Wielu osobom wydaje się to dziwne, gdyż surowiec – ropa naftowa – pomimo ostatnio niedużych wahań wciąż pozostaje na historycznie niskim poziomie — poniżej 50 USD za baryłkę.

A

le jeśli nawet cena ropy nieco wzrosła w ostatnich tygodniach, to kupujący wytykają handlowcom, że po gwałtownym spadku ceny ropy na światowych rynkach — z ponad 100 USD do poniżej 50 USD — na obniżkę jej na stacjach czekano nawet dwa miesiące. Handlowcy i producenci — a raczej największy na Litwie producent paliw rafineria Orlen Lietuva w Możejkach — tłumaczyli, że wysprzedają paliwo ze starych zapasów, więc nie mogą sprzedawać po cenie zakupu, a nawet taniej. Dziś, od nieznacznego wzrostu ceny surowca, do wzrostu ceny na stacjach minęło zaledwie parę tygodni. O co więc chodzi? — Chodzi o to, że końcowa cena paliwa składa się z hurtowej ceny produktu, podatków i marży handlowej. Udział podatków w cenie jest stały i przekracza ponad 50 proc. wartości produktu. Cena hurtowa to kolejnych ponad 40 proc. Zaś marża stanowi około 5 do 7 proc. Wzrost ceny, który ostatnio obserwujemy, powoduje wzrost ceny hurtowej produktu. A ta zależy od ceny surowca, która poszła do góry oraz wartości dolara, który ostatnio wzmocnił się na rynku walut. Stąd odbicie tego wzrostu na końcowej cenie paliwa – wyjaśnia w rozmowie z „Kurierem” Daiva Jokšienė, prezes Litewskiego Zrzeszenia Sprzedawców Detalicznych Paliw. Jak dodaje, hurtowa cena produktu zaczęła rosnąć od drugiej dekady stycznia, jednak ten wzrost nie odbijał się jeszcze na końcowej cenie produktu. — Dopiero teraz widzimy, że cena paliwa na stacjach po-

szła nieco w górę – zauważa nasza rozmówczyni. Podkreśla też, że od końca stycznia cena hurtowa wzrosła jeszcze bardziej, więc w najbliższym czasie ta tendencja będzie również widoczna na cenie detalicznej. Co będzie dalej? W tej sprawie eksperci nie mają jednego zdania, bo gdy jedni „straszą”, że styczniowe odbicie się ceny surowca, to koniec „ery taniej jazdy” i że niebawem cena baryłki wzrośnie do 200 USD, to inni twierdzą, że będzie odwrotnie. Według niektórych ocen ekspertów,

na światowych giełdach. Bo o ile w poniedziałek baryłka ropy West Texas Intermediate na nowojorskiej giełdzie zdrożała o 1,17 USD do 52,86 dol. za baryłkę, a marka Brent w Londynie zdrożała o 54 centy do 58,34 dol., to już we wtorek obydwie ceny poszły w dół. W Nowym Jorku była wyceniana już po 52,02 dolara, a cena Brent w dostawach na marzec na giełdzie Londynie spadła do 57,48 USD za baryłkę. Na razie zarówno producenci ropy, jak i eksperci branży oceniają, że w ciągu najbliższych 2-3 lat poziom wydoby-

KRÓTKO Grecja wyjdzie ze strefy euro

„Nie widzę możliwości rozwiązania obecnego kryzysu strefy euro bez wystąpienia Grecji. Nie wydaje mi się, by pozostawanie Grecji w strefie euro było korzystne zarówno dla niej, jak i dla całej strefy euro. Dlatego uważam, że tylko kwestią czasu jest, zanim obie strony zrozumieją, że rozstanie jest w tej sytuacji najlepszą strategią” — powiedział były szef amerykańskiego banku centralnego Alan Greenspan.

Eksperci krytyczni wobec dzielenia się

Eksperci oceniają, że w ciągu najbliższych 2-3 lat popyt na paliwo pozostanie na stałym poziomie Fot. Marian Paluszkiewicz ostatnie zwyżkowanie cen surowca przedstawia mylną tendencję i że niebawem cena ropy wyniesie 20 USD za baryłkę. Są też eksperci, którzy mają pośrednią ocenę. Ich zdaniem, wzrost ceny surowca jest nieunikniony, jednak będzie on procesem długotrwałym. Umiarkowani oceniają, że cena wprawdzie powróci do poziomu ponad 100 USD, ale to nastąpi dopiero za rok lub dwa. Huśtawka opinii ekspertów dotycząca ceny ropy ma też swoje odbicie w cenie ropy

cia surowca będzie wzrastał, a popyt na paliwo pozostanie na stałym poziomie lub nawet spadnie. Oznacza to, że możemy liczyć w tym okresie na stabilność cen na obecnym poziomie. Oceny wskazują, że gwałtowny wzrost popytu na paliwo nastąpi za około 3 lata i jeśli wtedy podaż surowca nie będzie nadążała za popytem, to możemy spodziewać się gwałtownego wzrostu ceny paliwa zarówno w hurcie, jak też w detalu. Stanisław Tarasiewicz

Nie mamy obecnie do czynienia z typowym kapitalizmem; w wyniku rozwoju technologii cyfrowych, pozwalających na nowe formy komunikacji między ludźmi wkraczamy w coś znacznie gorszego — centralnie zarządzaną ekonomię dzielenia się — mówili eksperci w Berlinie. Eksperci podczas panelu w Berlinie odnieśli się do ewolucji, jaką przechodzi ekonomia, w ramach której pojawiła się nowa forma wymiany dóbr, czyli ekonomia dzielenia się (shared economy).

Nie ma mocnych na alkohole Od grudnia 2013 r. do listopada 2014 r. Polacy wydali na piwo niemal 14,5 mld zł. Napój ten zajął pierwsze miejsce wśród dziesięciu najpopularniejszych produktów spożywczych w Polsce. Drugie miejsce zajęła wódka, na którą Polacy w minionym roku wydali 10,3 mld zł.

6 WYDARZENIA

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Jarosław Kamiński: odnowienie Rossy jest projektem priorytetowym

ze str. 1

»

Z ożywionych parków miejskich będzie dumny każdy wilnianin. Naszemu miastu potrzeba więcej przestrzeni rekreacyjnej, możliwości kulturalnego spędzenia wolnego czasu na przyrodzie”. Jeden z projektów stołecznego samorządu zakłada odnowienie zabytkowej nekropolii wileńskiej – cmentarza na Rossie, odwiedzanego tłumnie przez liczne grupy turystów. — W ubiegłym roku został zatwierdzony plan uporządkowania Cmentarza Rossa – poinformował „Kurier Wileński” wicemer samorządu m. Wilna Jarosław Kamiński, radny z ramienia AWPL. — Osobiście czuwałem nad projektem i staraniem naszej frakcji plan przewiduje uporządkowanie całego cmentarza. Przygotowanie prac wstępnych zajęło nam kilka lat, gdyż nie było nawet sporządzonego planu działki cmentarza. Po jego zarejestrowaniu zaczęliśmy prace. Jak mówił wicemer, zostały wykonane bardzo dokładne zdjęcia topograficzne, na których zaznaczone zostały nawet nieistniejące już miejsca pochówków, następnie wszystkie zabytkowe pomniki zostały dokładnie opisane. — Prace nad uporządkowaniem cmentarza będą przebiegały etapami, uzgodniliśmy je z Departamentem Ochrony Zabytków – mówił Jarosław Kamiński. — Koszt tych prac jest ogromny. Uzyskane środki z państwowego budżetu wystarczą tylko na renowację pomników wciągniętych na listę zabytków, a remontu wymagają też schody, należy wzmocnić skarpę. Terytorium cmentarza jest pagórkowate, dlatego należy umocnić wzgórza, odrestaurować zniszczone pomniki i zabytkowe grobowce.

Przez długie lata drzewa rozrastały się i swymi korzeniami rozsuwały wzgórze, ucierpiały na tym grobowce i pomniki. Dlatego na ukończeniu jest projekt dendrologiczny, czyli wycinanie drzew i usuwanie korzeni, tak by nie uszkodzić pomników. Projekt uporządkowania Cmentarza Rossa w planach stołecznego samorządu zajmuje priorytetowe miejsce. Został wpisany do projektu wsparcia unijnego na lata 2014-2020 w planach uporządkowania teryto-

Wicemer poinformował też, że zostanie zachowany pierwotny układ ścieżek na cmentarzu według zachowanych planów. Zostanie zamontowany system odprowadzający deszczówkę, w planach przewidziane jest nowe oświetlenie i monitoring cmentarza. Podobnie jak na Cmentarzu Rossa jest przygotowany projekt uporządkowania zabytkowego Cmentarza Piotra i Pawła (Saulės) w Wilnie. — Muszę zaznaczyć, że po

Plany uporządkowania Rossy przewidują umocnienie wzgórza, odnowienie zabytkowych pomników Fot. Marian Paluszkiewicz riów najbardziej problemowych. — Jeszcze w tym roku w pierwszej kolejności będą naprawiane najbardziej potrzebujące renowacji zabytkowe pomniki i grobowce na Rossie, znajdujące się w stanie awaryjnym – zapewnił wicemer. Czy zostanie zachowany zabytkowy charakter cmentarza, a przy renowacji nie ucierpią niektóre nagrobki? — Naturalnie, że zostanie zachowany zabytkowy charakter – twierdził Jarosław Kamiński. – Takie są wymagania, ustawowo nie wolno odstąpić od pierwowzoru. Myślę jeszcze nad powołaniem polsko-litewskiej rady nadzorczej nad pracami, aby specjaliści i z polskiej, i z litewskiej strony czuwali nad przebiegiem prac renowacyjnych.

raz pierwszy na Litwie były przygotowane tak dokładne plany topograficzne obu cmentarzy ze szczegółowym opisem pomników w trakcie realizacji projektów uporządkowania Cmentarzy Rossa i Saulės – mówił Jarosław Kamiński. — Została wykonana bardzo skrupulatna praca, a pomniki zostały przerysowane odręcznie na podstawie materiałów archiwalnych. To ogrom dokumentacji. W planach samorządu m. Wilna poza uporządkowaniem terenów Cmentarzy na Rossie oraz Saulės, znalazły się też projekty rewitalizacji Ogrodów Misjonarzy, terytorium klasztoru misjonarzy przy kościele Wniebowstąpienia Pańskiego, sięgające rzeki

Wilenki. Budynek klasztoru planowano przeznaczyć na pomieszczenie dla szkoły, natomiast w kościele urządzić salę koncertową, jednak plany te nie doszły do skutku. — Nie doszło do porozumienia z Kurią w tej sprawie, umowa w przedstawionej postaci nie została zaakceptowana, sprawa ta na razie pozostaje na dalszym planie. Natomiast projekt rewitalizacji Ogrodów Misjonarzy jest aktualny – mówił w rozmowie z „Kurierem” Jarosław Kamiński. Planuje się zmienić również wygląd Parku Reformatów na Pohulance za Pałacem Ślubów. W czasach sowieckich został tu zniszczony cmentarz ewangelicki, a na jego miejscu stanął ideologiczny pomnik przedstawiający radzieckich partyzantów. — Projekt przewiduje przywrócenie pierwotnej postaci parku, na podstawie dokumentów archiwalnych, by był jak najbliższy oryginału – mówił Jarosław Kamiński. Cmentarz ewangelicki jest bardzo ważny dla historii Wilna, spoczęło na nim wielu wybitnych wilnian, m. in. Szymon Konarski – powstaniec listopadowy; stracony w 1839 przez Rosjan za rogatkami Pohulanki, Jan Fryderyk Niszkowski – polski profesor chirurgii Uniwersytetu Wileńskiego, Karol de Perthées – polski kartograf, Wawrzyniec Puttkamer – marszałek szlachty powiatu lidzkiego. W Wilnie przewiduje się też realizację jeszcze jednego projektu – Parku Sprawiedliwych Świata ku upamiętnieniu wilnian, którzy brali udział w ratowaniu Żydów podczas Holokaustu. Na miejsce parku zostały wybrane okolice ulic Jerozolimskiej, Ateities i Kalwaryjskiej. Anna Pieszko

WYDARZENIA 7

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Demonstracja Pegidy w Dreźnie

W

edług niemieckiej policji około 2 tys. osób uczestniczyło w poniedziałek wieczorem, w Dreźnie w demonstracji zorganizowanej przez krytyczny wobec islamu ruch Pegida. Działacze Pegidy twierdzili, że frekwencja wyniosła 5 tys. osób. Obserwatorzy szacowali w każdym razie liczbę demonstrantów na wyższą niż podała policja. Odbywająca się w tym samym czasie nieopodal demonstracja pod hasłem „Drezno dla wszystkich” zgromadziła — jak podała policja — około 400 ludzi.

Do zapewnienia porządku w trakcie obu imprez skierowano 630 policjantów — nie tylko z Saksonii, ale również z sąsiedniej Brandenburgii. Jaka poinformował policyjny rzecznik, żadnych incydentów siłowych nie odnotowano. Pegida (co jest skrótem niemieckiej nazwy Patriotyczni Europejczycy Przeciwko Islamizacji Zachodu) organizuje od jesieni ubiegłego roku w Dreźnie cotygodniowe demonstracje, których hasła kierują się przeciwko nadmiernym jakoby wpływom muzułmanów na życie społeczne w Niemczech i rzeko-

memu tolerowaniu przez władze tego zjawiska. Drezdeńskim demonstracjom, a także podobnym imprezom organizowanym na mniejszą skalę w innych niemieckich miastach przez lokalne odgałęzienia Pegidy, towarzyszą za każdym razem kontrdemonstracje, których uczestnicy dają wyraz swemu poparciu dla demokracji i tolerancji. Poniedziałkowa demonstracja Pegidy miała znacznie mniejszą frekwencję niż jej poprzedni wiec w stolicy Saksonii 25 stycznia, na którym pojawiło się ponad 17 tys. ludzi.

Konfiskata wysuszonych koników morskich Przesyłkę zawierającą 19 tys. wysuszonych koników morskich, zagrożonych wyginięciem rybek chronionych Konwencją Waszyngtońską, przejęli celnicy na paryskim lotnisku Roissy, poinformowały w poniedziałek władze celne. Rybki wykryto w przesyłce handlowej wysłanej z Madagaskaru do Hongkongu. Ich wartość oszacowano na ok. 200 tys. euro. Wcześniej, 15 stycznia, na tym samym lotnisku celnicy znaleźli w bagażu pary z Szanghaju 112 nieżywych koników morskich. Chińczycy powiedzieli, że rybki były im potrzebne do ugotowania rosołu dla dziecka. Koniki morskie skonfiskowano, a parze grozi wysoka grzywna. Przechwycona w czwartek na Roissy partia koników morskich była największą

wykrytą na tym lotnisku od 2005 roku, gdy w przesyłce ze stolicy Gwinei Konakry do Chin znaleziono 35 tys. sztuk tych rybek. Koniki morskie są chronione przez Konwencję Waszyngtońską o międzynarodowym

handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Wielu gatunkom tych ryb grozi wyginięcie, gdyż są wykorzystywane w tradycyjnej medycynie chińskiej, japońskiej i koreańskiej.

Przemytnik wjechał w drzewo

Pogranicznikom udało się zatrzymać ciężarówkę z dużą ilością przemyconych papierosów. Do zajścia doszło w niedzielę wieczorem, 8 lutego, w pobliżu Dziewieniszek. Kierowca zlekceważył polecenie funkcjonariuszy zatrzymania się i zaczął uciekać. Po krótkim pościgu kierowcę udało się zatrzymać, ponieważ stracił kontrolę nad kierownicą i zderzył się z drzewem.

Skaleczony nożem W rejonie wileńskim podczas libacji nożem skaleczono mężczyznę. Do przestępstwa doszło w poniedziałek wieczorem o godz. 20.45 w Czarnym Borze na ul. Durpių, gdy podczas pijatyki jeden mężczyzna zranił nożem drugiego, 45-letniego. Poszkodowany z raną kłutą klatki piersiowej trafił do szpitala, a podejrzany pijany 59-letni — do aresztu.

Przewrócił się samochód policyjny

Rybki wykryto w przesyłce handlowej wysłanej z Madagaskaru do Hongkongu Fot. archiwum

Imigranci zmarli w łodziach z wyziębienia 29 nielegalnych imigrantów zmarło z wyziębienia na pokładzie łodzi płynącej ku wybrzeżom Włoch, podała w poniedziałek Straż Przybrzeżna. Z łodzi w bardzo trudnych warunkach na wzburzonym morzu uratowano ponad 100 osób.

KRONIKA KRYMINALNA

Akcja ratowania uchodźców z dryfującej łodzi prowadzona była od niedzieli wieczorem w Cieśninie Sycylijskiej przy falach wysokości 8 metrów. Pomocy imigrantom, płynącym z Afryki, udzieliła włoska Straż Przybrzeżna, która zabrała ich

na pokłady dwóch swych jednostek i przewiozła na wyspę Lampedusa. Pierwszy bilans mówił o 25 ofiarach śmiertelnych i kilku osobach w stanie ciężkim z powodu skrajnego wyziębienia. Cztery z nich zmarły.

W rejonie kowieńskim w poniedziałek przewrócił się policyjny samochód, a dwaj jadący nim policjanci doznali obrażeń. Do wypadku doszło o godz. 20.25 we wsi Braziūkai. Z powodu śliskiej nawierzchni przewrócił się służbowy Mitshubishi L20, za którego kierownicą w godzinach służbowych był 28-letni L. B. z Komisariatu Policji Rejonu Kowieńskiego.

Stronę przygotowano na podstawie inf. BNS i PAP

8 SPORT SPRINTEM Tina Maze wygrała superkombinację

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Justyna Kowalczyk: chciałabym po raz czwarty wystartować na igrzyskach

J Słowenka Tina Maze wygrała superkombinację w mistrzostwach świata w narciarstwie alpejskim w Beaver Creek. To jej trzeci medal w tych zawodach, w tym drugi złoty. Kolejne miejsce zajęły Austriaczki — Nicole Hosp i Michaela Kirchgasser. Wcześniej Maze była najlepsza w zjeździe i druga w supergigancie. W sumie w mistrzostwach świata zdobyła już dziewięć medali, w tym cztery złote.

Sami Khedira doznał kontuzji Piłkarz Realu Madryt i reprezentacji Niemiec Sami Khedira, mający w ostatnich miesiącach sporo problemów zdrowotnych, narzeka na uraz mięśnia w lewym udzie. Hiszpańskie media szacują, że tym razem przerwa w grze potrwa około trzech tygodni. Do urazu doszło podczas ostatniego meczu ligowego z Atletico Madryt, przegranego przez „Królewskich” aż 0:4. Niemiecki pomocnik został zmieniony po pierwszej połowie.

Lampard komentatorem Najlepszy strzelec w historii Chelsea Londyn, 36-letni Frank Lampard, nie musi się martwić o to, co będzie robił po zakończeniu kariery. Były pomocnik piłkarskiej reprezentacji Anglii otrzymał propozycję pracy w roli komentatora od stacji Sky Sports. Zasiądzie w studio już w tym miesiącu jako ekspert podczas meczów 1/8 finału (17 i 18 lutego oraz 24 i 25 lutego) piłkarskiej Ligi Mistrzów.

ustyna Kowalczyk zapowiedziała, że nie zamierza jeszcze kończyć kariery i chciałaby po raz czwarty wystąpić w zimowych igrzyskach. Jej celem jest szósty medal olimpijski, który chce wywalczyć w 2018 roku w Pyeongchangu. „Uprzedzając pytania w Falun. Nie kończę. Chciałabym po raz czwarty wystartować na igrzyskach. Chciałabym po raz szósty stanąć tam na podium. Droga do celu będzie niekonwencjonalna. Po Falun otworzę zupełnie nowy rozdział” — napisała na swoim profilu na Facebooku. Kowalczyk wcześniej nie określiła, kiedy chciałaby zakończyć karierę, ale wielokrotnie powtarzała, że nie jest pewna, czy dotrwa do kolejnych igrzysk. Teraz postanowiła rozwiać wszelkie wątpliwości. Spodziewała się bowiem takich pytań w rozpoczynających się 18 lutego w szwedzkim Falun mistrzostw świata. Zapowiedziała, że w tym

sezonie wystartuje jeszcze w 91. Biegu Wazów (8 marca z Selen do Mory w Szwecji) i Pucharze Świata w norweskim Drammen (11 marca). „Zacznę od spełnienia marzenia małej Justynki. Wystartuję w Biegu Wazów. Reszta planu będzie w poniedziałek dostępna” — można przeczytać na jednym z portali społecznościowych. Trenująca z Aleksandrem Wierietielnym pięciokrotna medalistka olimpijska obecnie przebywa w Santa Ca-

terinie. 32-letnia zawodniczka formę szykuje we włoskich Alpach. W tym niewielkim ośrodku narciarskim przygotowywała się także do ubiegłorocznych igrzysk w Soczi. Narciarka z Kasiny Wielkiej do rywalizacji wróci 19 lutego. Wówczas w Falun odbędzie się sprint techniką klasyczną. To jedna z dwóch konkurencji, z którą Polka wiąże największe nadzieje na medal. Drugą jest bieg na 30 km „klasykiem” (28 lutego).

Kowalczyk do rywalizacji wróci 19 lutego

Fot. archiwum

Marit Bjoergen osiągnęła najlepszą formę w karierze

Z

dobywczyni 10 medali olimpijskich w biegach narciarskich Marit Bjoergen potwierdziła, że ma w planie start we wszystkich sześciu konkurencjach mistrzostw świata w Falun (18 lutego-1 marca). Norweżka swoją formę oceniła jako „najlepszą w karierze”. „W skali od 1 do 10 stwierdzam obiektywnie przed samą sobą, że jest to dziewięć z wykrzyknikiem. Mój plan A na mistrzostwa świata to start we wszystkich biegach, a jedyny, który ewentualnie odpuszczę, to sprint drużynowy. Jednak na dziś celuję w komplet” — powiedziała agencji NTB. Norweżka potwierdziła też, że wystartuje w ostatnich

zawodach Pucharu Świata przed Falun w dniach 14-15 lutego w szwedzkim Oestersund. „To będzie ostateczne przetarcie przed mistrzostwami i wynik nie będzie się specjalnie liczył. Start ma tylko dać odpowiedź o dyspozycji po powrocie z Alp, gdzie teraz trenuję” — dodała dziewiętnastokrotna medalistka mistrzostw globu. Na pytanie o termin zakończenia kariery, Bjoergen podkreśliła, że właśnie wydała „ostre dyspozycje” swojej rodzinie i trenerom. Poprosiła też media o niezadawanie takich pytań. Powodem jest wypowiedź sprzed kilku dni matki zawodniczki Kristin

Bjoergen, która na łamach dziennika „Verdens Gang” wyjawiła, że bardzo chciałaby, aby „córka już skończyła ze sportem wyczynowym”. „Moja mama została podpuszczona przez dziennikarza jednego z tabloidów i nie mając doświadczenia w kontaktach z prasą, szybko powiedziała to, co miała na myśli. A wypowiedź została dodatkowo wyrwana z kontekstu i stała się medialnym hitem dnia. Teraz już nikt nie ma prawa mi zadawać takich pytań, nawet mój partner Fred Boerre Lundberg, a szczególnie dziennikarze, którzy dostali zakaz zbliżania się do mojej rodziny. Niech się dalej zastanawiają i spekulują” — podkreśliła.

SPORT 9

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

FIFA zatwierdziła czterech kandydatów na szefa

K

omisja Wyborcza FIFA zatwierdziła w poniedziałek kandydatury czterech osób na szefa światowego futbolu. Obok obecnie urzędującego Seppa Blattera o stanowisko ubiegają się — zgodnie z zapowiedzią — Luis Figo, Michael van Praag i książę Ali Bin Al-Hussein. Wybory odbędą się 29 maja. W poniedziałek potwierdzono poprawność wszystkich potrzebnych dokumentów czterech kandydatów. Blatter ubiega się o piątą kadencję, ale po raz pierwszy od 13 lat Szwajcar ma kontrkandydatów. Każdy z kandydatów musiał być zgłoszony przez swoją macierzystą federację i uzyskać poparcie czterech szefów innych krajowych związków. Prezes PZPN Zbigniew Boniek udzielił poparcia Figo. Portugalczyk, były piłkarz m. in. Barcelony i Realu Madryt, nie ma większego doświadczenia jako działacz sportowy. We wstępnych deklaracjach zamierza poprawić atmosferę wokół FIFA.W Amsterdamie kampanię wyborczą rozpoczął natomiast prezes holenderskiej federacji Van Praag. Obiecuje m. in. modernizację struktur FIFA, poszerzenie mistrzostw świata z większą liczbą miejsc dla krajów pozaeuropejskich oraz zatrudnienie Blattera jako doradcy.

Prezydent FIFA Joseph Blatter Holender może liczyć na poparcie krajowych federacji m. in. Belgii, Szwecji, Szkocji, Rumunii i Wysp Owczych. Zdecydowanym przeciwnikiem obecnego szefa FIFA jest prezes jordańskiej federacji 39-letni książę Ali Bin Al-Hussein, który w FIFA jest wiceprezesem. Z kolei Blatter, który 10 marca skończy 79 lat, pracę w piłkarskiej centrali rozpoczął w 1975 roku jako dyrektor techniczny. W latach 1981-98 pełnił funkcję sekretarza generalnego. Nieprzerwanie rządzi piłkarską centralą od 1998 roku, kiedy to wygrał z Lennartem Johanssonem (zdobył 111 głosów przy 80 Szweda). W kolejnych latach Szwajcar tylko umacniał swoją pozycję. W 2002 roku bardziej zdecy-

Fot. archiwum dowanie pokonał Kameruńczyka Issę Hayatou (139-56). W 2007 roku wygrał przez aklamację. Przed czterema laty również nie miał rywala. W głosowaniu uzyskał 186 głosów na 203 możliwe. Wówczas zapowiadał, że nie będzie się starał o reelekcję. Jednak we wrześniu oficjalnie poinformował, że będzie się ubiegał o piątą kadencję. Wybory w 2011 roku odbywały się w cieniu korupcyjnych skandali. Z wyścigu wycofał się jedyny kontrkandydat — szef Azjatyckiej Federacji (AFC) Mohamed bin Hammam. Katarczyk w obliczu podejrzeń o próbę kupienia sobie głosów zrezygnował ze startu w wyborach. Natomiast Komisja Etyki FIFA zawiesiła go w prawach członka FIFA.

Tour of Qatar: Norweg Kristoff został liderem wyścigu kolarskiego

N

orweg Alexander Kristoff (Katiusza) wygrał drugi etap i został liderem wyścigu kolarskiego Dookoła Kataru (kat. 2.HC). Dziesiąte miejsce w klasyfikacji generalnej zajmuje Maciej Bodnar (Tinkoff-Saxo). Na finiszu Kristoff wyprzedził Włocha Andreę Guardi-

niego i Belga Grega Van Avermaeta. W 13-osobowej grupie, która najszybciej przekroczyła metę w Al Khor, był również Bodnar. Sklasyfikowany został na 12. pozycji.W poprzednim roku Kristoff zwyciężył w słynnym klasyku Mediolan-San Remo, a także triumfował w dwóch etapach Tour de France. Brązowy

medalista wyścigu ze startu wspólnego igrzysk w Londynie (2012 r) najwyraźniej idzie w ślady innych norweskich specjalistów od sprinterskich końcówek. W klasyfikacji po dwóch etapach Kristoff wyprzedza o sekundę Belga Toma Boonena (Etixx-Quick Step) oraz o trzy — Vana Avermaeta.

SPRINTEM W Wilnie — klub sportowy „CrossFit” W Wilnie przy ulicy Žirmūnai zaczął działać klub fitnesu „CrossFit”. „Sport ten jest przeznaczony dla wszystkich dbających o sprawność fizyczną, także dla osób dążących do poprawienia wyników w dowolnej dziedzinie sportowej” — mówił założyciel „Brasa CrossFit”, pierwszy trener „CrossFit” na Litwie Paulius Jurėnas. Sport ten może uprawiać każdy chętny, niezależnie od przygotowania fizycznego. Łączy on elementy gimnastyki, sportów wytrzymałościowych, podnoszenia ciężarów.

Awans Berankisa na 79. pozycję W rankingu ATP litewski tenisista Ričardas Berankis przesunął się z 82. miejsca na 79. pozycję. 24-letni tenisista ma na swym koncie 655 pkt. Liderem rankingu pozostaje Serb Novak Djokovič z 13 045 pkt na koncie.

Złoto dla Sodeiki i Žukauskaitė

Na Międzynarodowych zawodach w tańcach sportowych „Bassano Open 2015” odbywających się we Włoszech tancerze kowieńskiej szkoły tańca „Kaspinas” Evaldas Sodeika i Ieva Žukauskaitė wywalczyli złote medale. Drugie miejsce zdobyła para z Rosji, Aleksej Gluchov i Anastasija Glazunova, trzecie — przedstawiciele Rosji Jevgenij Nikitin i Dana Spicina. Strony przygotowała Anna Pieszko

10 HISTORIA

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

75. lat masowej deportacji obywateli RP przez NKWD 10 lutego 1940 r. władze sowieckie przeprowadziły pierwszą z czterech masowych deportacji obywateli polskich, w czasie której według danych NKWD do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię wywieziono około 140 tys. ludzi. W czasie transportu ludzie umierali z zimna, głodu i wyczerpania. Decyzję o deportacji wydała 5 grudnia 1939 r. Rada Komisarzy Ludowych. Wywózka objęła chłopów, mieszkańców małych miasteczek, rodziny osadników wojskowych oraz pracowników służby leśnej. Jej przebieg nadzorował osobiście Wsiewołod Mierkułow, zastępca szefa NKWD Ławrientija Berii. Deportacja przeprowadzona przez NKWD 10 lutego 1940 r. odbyła się w straszliwych warunkach, które dla wielu były wyrokiem śmierci. W czasie jej realizacji temperatura dochodziła nawet do minus 40 st. C. Na spakowanie się wywożonym dawano od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Bywało i tak, że nie pozwalano zabrać ze sobą niczego. Wtargnięcie sowieckich funkcjonariuszy tak opisywał kilkunastoletni chłopiec z powiatu dubieńskiego na Wołyniu: „N.K.W.D. wpadli jak wilki z naganami i sztyletami do naszego domu, zaczęli niszczyć obrazy święte, łamali meble, wyzywać nas od polskich burżuji. Ojca z oka nie spuszczali wciąsz pytali się o broń, której tatuś nie miał, więc poczęli wyrywać deski z podłogi, wyżucać ubranie z szaf, łamać łóżka. Po godzinnym zniszczeniu naszego domu kazano nam zbierać się przyczym wolno nam było zabrać trochę odzierzy i tylko 5 kg mąki, choć wywieziono nas 5 cioro. Jak więźni pod naganem wprowadzono nas na

sanie i powieziono przez miasto jako pośmiewisko do stacji”. („+W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali+. Polska a Rosja 1939-1942”; zachowano oryginalną pisownię tekstu). Deportowanych przewożono w wagonach towarowych z zakratowanymi oknami. Do wagonu ładowano po 50 osób, a czasami więcej. Podróż na miejsce zsyłki trwała nawet kilka tygodni. Warunki panujące w czasie transportu były przerażające, ludzie umierali z zimna, z głodu i wyczerpania. Mieszkanka Grodna, żona podoficera WP wspominała: „Droga była wprost nie do opisania, gdyż nie dość, że podczas

życia naszego, nie zapominając o tem, że wszyscy musimy pracować ...” — („+W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali+. Polska a Rosja 1939-1942” — Maria Sz.) Według danych NKWD w czasie deportacji z lutego 1940 r. do północnych obwodów Rosji i na zachodnią Syberię deportowano około 140 tys. ludzi. Wśród nich Polacy stanowili mniej więcej 82 proc. Wywożono również Ukraińców i Białorusinów — pracowników leśnych. Po dotarciu na miejsce zsyłki zesłańców czekała niewolnicza praca, nędza, choroby i głód. Kolejne deportacje obywateli polskich przeprowadzono

pod sowiecką okupacją, do dziś nie jest w pełni znana. Prof. Andrzej Paczkowski odnosząc się do tej kwestii pisał: „Uważa się, że w ciągu niespełna dwóch lat władzy sowieckiej na ziemiach zabranych Polsce represjonowano w różnych formach — od rozstrzelania, poprzez więzienia, obozy i zsyłki, po pracę wpół przymusową — ponad 1 milion osób, a więc co dziesiątego obywatela Rzeczypospolitej, który mieszkał lub znalazł się na tym terytorium. Nie mniej niż 30 tys. osób zostało rozstrzelanych, a śmiertelność wśród łagierników i deportowanych szacuje się na 8-10 proc., czyli zmarło zapewne 90-100 tysięcy osób”. („Czarna

Deportowanych przewożono w wagonach towarowych z zakratowanymi oknami snu przymarzały włosy, ubrania i kołdry do ścian, to jeszcze podczas jazdy trzęśli wagonami tak, że ludzie spadali na palące się piecyki i na ziemię, ulegając poważnym uszkodzeniom ciała, po trzy dni nie dawali wody, a gdy łapaliśmy przez okienka śnieg, to gdy milicjant zauważył to bił kolbą po ręku i po naczyniu. Na koniec 4 marca przyjechaliśmy na posiołek Kwitesa, Irkuckiej obłasti, rejonu Tajszet. W barakach, w których nas umieszczono ogłaszano nam, że o zgniłej Polsce mamy zapomnieć na zawsze, a tu mamy dokończyć

w kwietniu i czerwcu 1940 r. Ostatnią rozpoczęto w przededniu wojny niemiecko-sowieckiej pod koniec maja 1941 r. W sumie według danych NKWD w czterech deportacjach zesłano około 330-340 tys. osób. Ich celem była eksterminacja elit oraz ogółu świadomej narodowo polskiej ludności, miały one rozbić społeczną strukturę, dostarczając jednocześnie totalitarnemu sowieckiemu imperium siłę roboczą. Liczba wszystkich ofiar wśród obywateli polskich, którzy w latach 1939-1941 znaleźli się

Fot. archiwum

księga komunizmu” — A. Paczkowski „Polacy pod obcą i własną przemocą”). Związek Sybiraków przyjmuje, że — wraz z deportacjami w latach 1944-1956—- wywieziono w sumie 1 mln 350 tys. osób. Uczestnicząc wspólnie z III Rzeszą w rozbiorze Polski Związek Sowiecki zajął w 1939 r. obszar o powierzchni ponad 190 tys. km kw. z ludnością liczącą ok. 13 mln osób. Wśród nich było około 5 milionów Polaków, pozostali to Ukraińcy, Białorusini i Żydzi. PAP

MOTORYZACJA 11

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Zabezpiecz auto przed solą!

D

rogowcy uwielbiają sól. Cóż z tego, że szkodzi ona roślinom i zwierzętom, psuje buty, niszczy drogi i powoduje, że wszystko, co metalowe, koroduje w zastraszającym tempie — posypanie dróg solą to prosty sposób rozpuszczenia zalegającego na nich śniegu i lodu. Solanka działa agresywnie na metale — i to nie tylko na stal, lecz także na aluminium. Na uszkodzenia najbardziej narażone są elementy karoserii. Wprawdzie chroni je lakier, a w wielu przypadkach również warstewka cynku, ale nie jest to całkowita ochrona. Nawet w najlepszej warstwie antykorozyjnej z czasem pojawiają się drobne ubytki. Karoseria przez cały czas „pracuje”, odkształca się, jest „ostrzeliwana” kamyczkami i drobinami piasku, na skutek czego w lakierze pojawiają się mikropęknięcia. W szczeliny dostaje się woda z solą, która przyśpiesza proces korozji. Sól szkodzi też innym podzespołom, m. in. obręczom kół, zaciskom hamulcowym, elementom układu wydechowego, przekładni kierowniczej oraz instalacji elektrycznej auta. Roztwór soli w wodzie doskonale przewodzi prąd, jeśli więc dostanie się do złącz elektrycznych, powoduje zwarcia. Od soli psują się nawet opony, bo przez pory w gumie solanka dostaje się do tzw. drutówki i opasania ze stalowych drucików. Elementy nośne opony mogą przerdzewieć, a przy dużym obciążeniu

osłabiona opona rozpadnie się na strzępy. Nie mamy co liczyć na to, że drogowcy zmienią swoje metody. Nie pozostaje więc nam nic innego, jak minimalizować szkody. Zimą nie zapominaj o myciu auta. Chociaż widoczne efekty mycia utrzymują się bardzo krótko, a po przejechaniu kilku kilometrów auto znów jest brudne. Nie znaczy to, że z mycia należy zrezygnować — lepiej na bieżąco spłukiwać sól, zanim wgryzie się ona w blachę. Uwaga! Przed myciem należy zabezpieczyć zamki oraz uszczelki, a po nim osuszyć auto. W myjni wybieramy program z myciem podwozia oraz woskowaniem. Wosk nie tylko dodaje lakierowi połysku, lecz także wnika w jego pory i dzięki temu zabezpiecza metal. Najskuteczniejsze, ale też i najtrudniejsze do naniesienia są woski twarde. Niestety, nie da się ich użyć w niskich temperaturach, chyba że w krytej

myjni lub ogrzewanym garażu. W takiej sytuacji należy jednak zawsze pamiętać o uprzednim ogrzaniu karoserii. Płynne woski syntetyczne oraz preparaty na bazie silikonu aplikuje się znacznie łatwiej, ale tworzona przez nie warstwa zabezpieczająca jest mniej trwała. Zawsze jednak lepsze to niż nic. Dużą zaletą stosowania dobrych wosków jest to, że lakier staje się śliski, dzięki czemu nie przywiera do niego brud. W rezultacie nawoskowane auto znacznie łatwiej się myje, często wystarczy po prostu spłukać je wodą. Wszystkie nowe auta są fabrycznie zabezpieczone przed korozją. Niestety, to za mało! Producenci nie informują klientów o tym, że takie zabezpieczenia nie są wieczne — powłoki stopniowo się niszczą i już po kilku latach mogą nie spełniać swojej roli. Warto więc pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu.

P

Najmniejsze superauto

Najmniejsze na świecie „superauto” powstało w mieście Zhengzhou. Ta replika mini Lamborghini Aventadora została ręcznie zbudowana przez rolnika Guo, który chciał stworzyć pojazd, którym mógłby odbierać ze szkoły swojego wnuka. Bolid ma około 2 metrów długości i tylko 1 metr szerokości. Powstał ze złomu i starych części do motocykli. Lambo może pokonać na jednym ładowaniu do 60 km, z maksymalną prędkością 96 km/h.

Ferrari Delona za 14 mln euro Czarny kabriolet ferrari, którego właścicielem w połowie lat 60. był światowej sławy francuski aktor Alain Delon, sprzedano na aukcji w Paryżu za 14,2 mln euro. Ferrari odnaleziono kilka miesięcy temu w posiadłości zmarłego pasjonata motoryzacji. Ferrari 250 GT California Spyder było perełką kolekcji pasjonata motoryzacji i przedsiębiorcy transportowego Rogera Baillona.

Lodowy pick-up Solanka działa agresywnie na metale Fot. Marian Paluszkiewicz

Odblaski: bezpiecznie dotrzeć do domu rawie 3 000 odblasków, breloków i toreb odblaskowych na wileńskich przystankach rozdali kontrolerzy dla osób podróżujących transportem publicznym. Odblaski były rozdawane w ramach akcji pt. „Niewidzialni ludzie” zorganizowanej przez przedsiębiorstwo samorządo-

DOOKOŁA KOŁA

we „Usługi Łączności” i Litewską Dyrekcję Dróg Samochodowych. Celem tej akcji jest zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców przedmieść i peryferii Wilna korzystających z usług transportu publicznego, by po zmierzchu i zimą bezpiecznie dotarli na przystanek. Akcja bezpiecznego ruchu

jest prowadzona na przystankach transportu publicznego wybranych ze względu na największą liczbę podróżujących i ma na celu zwiększenie świadomości podróżujących i informowanie o bezpiecznym ruchu pieszych po zapadnięciu zmierzchu. Akcja będzie kontynuowana.

Zima panująca na kontynencie amerykańskim sprzyja ciekawym pomysłom. Pojazdy z lodu nie są niczym nowym, jednak w odróżnieniu od innych tego typu — ten jeździ. Ice Truck powstał na bazie Chevroleta. Kanadyjscy rzeźbiarze do zbudowania „karoserii” wykorzystali 4 990 kg lodu. Podczas jazdy testowej samochód przejechał 1,6 km z prędkością 20 km/h. Stronę przygotowała Honorata Adamowicz

12 ZDROWIE PO KROPELCE Piwo chroni przed chorobą Alzheimera?

Odkryto, że jeden ze związków w chmielu może chronić przed uszkodzeniem komórek mózgu, co spowalnia rozwój choroby Alzheimera, Parkinsona i innych chorób neurodegeneracyjnych. Wspomniane właściwości profilaktyczne ma ksantohumol. Związek ten może również działać antynowotworowo.

Śmiech pomaga w leczeniu raka? Śmiech przyspiesza proces leczenia. Nowotwór oprócz ciała atakuje psychikę. Dlatego tak ważne są konsultacje z psychoonkologiem. Terapia śmiechem sprawdza się w przypadku dzieci, które zmagają się z chorobą. Są one wyczulone na negatywne emocje ludzi przebywających w ich otoczeniu, dlatego nie należy ukrywać przed nimi prawdy. Najlepiej śmiać się w grupie: uczymy się pozytywnych zachowań i wzmacniamy wolę walki o zdrowie.

Kurkuma zmniejszy stany zapalne Kurkuma może zmniejszyć poziom stanów zapalnych w organizmie, co pozwala na osłabienie ryzyka chorób serca. Stany zapalne odgrywają rolę w wielu chorobach, począwszy od chorób serca, po nowotwory i bóle stawów. Odkryto znaczące zmniejszenie objawów zapalnych, takich jak białka C-reaktywnego i innych markerów krwi pod wpływem działania kurkuminy.

Stronę przygotowała Helena Gładkowska

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Mutyzm — gdy dziecko nie mówi

Z

mutyzmem, zwanym też niemotą, mamy do czynienia, gdy dziecko niecierpiące na afazję pomimo w funkcjonalnych narządów słuchu i mowy oraz braku opóźnienia umysłowego nie mówi lub kontaktuje się jedynie z wybranymi osobami z najbliższego otoczenia. To zaburzenie jest dużą przeszkodą dla prawidłowego rozwoju dziecka, zwłaszcza w płaszczyźnie społecznej, psychicznej i emocjonalnej. Może też powodować trudności w nauce. Nazwę mutyzm po raz pierwszy zastosował angielski lekarz M. Tramer w 1934 roku w odniesieniu do dzieci mówiących jedynie do osób z ich najbliższego otoczenia, najczęściej do matek. Niemota dotyka głównie dzieci w wieku ok. 5-6 roku życia i może mieć różne stopnie, w zależności od problemów leżących u jej podstawy i indywidualnych predyspozycji: dziecko może nie mówić wcale, rozmawiać wyłącznie z jedną osobą lub niewielkim gronem najbliższych, lub nie mówić tylko w wybranych sytuacjach, na przykład całkowicie milknąć podczas lekcji, ale po niej być w stanie porozmawiać z nauczycielem. Rodzaje mutyzmu. W praktyce klinicznej mutyzm dzieli się na funkcjonalny (psychogenny) i organiczny. Często przypadki niemoty można zakwalifikować do obu kategorii. Mutyzm funkcjonalny – jest powodowany czynnikami patogennymi, takimi jak długotrwały stres, silne przeżycia psychiczne, błędy wychowawcze, nieprawidłowa struktura rodziny. Przed zaklasyfikowaniem mutyzmu do tej kategorii należy wykluczyć dysfunkcje mózgowe i zaburzenia w obrębie aparatów mowy. Niemota tego typu charakteryzuje się trwałą niechęcią do mówienia, dziecko nie mówi wcale lub bardzo mało. Mutyzm organiczny – tutaj powodem milczenia dziecka są

uszkodzenia mózgu lub peryferyczne dysfunkcje narządów mowy (krtań, podniebienie). Przy tych drugich potrzebne jest leczenie laryngologiczne, a następnie logopedyczne. Jeśli u dziecka stwierdzono niemotę, rodzice muszą uzbroić się w cierpliwość. Terapia jest wielostopniowa i powolna, a zbyt gwałtowne oddziaływania mogą doprowadzić do pogorszenia stanu dziecka. Zwykle dziecko na osobę, z którą rozmawia, wybiera matkę, dlatego to najczęściej ona uczestniczy wraz z terapeutą w pracy nad mową dziecka. W terapię muszą się w pewnym momencie zaangażować osoby z zewnątrz,

czym początkowo nie wymaga się od dziecka żadnej odpowiedzi. Powoli przełamuje się bariery w kontakcie, terapeuta prosi dziecko o wykonanie jakiejś prostej czynności, jak podanie kredki, matka pozostaje przy swojej prowadzacej roli w prowadzeniu rozmowy. Następnie terapeuta może zadawać pytania zamknięte, wymagające odpowiedzi „tak” lub „nie”, a matka stopniowo przestaje prowadzić z dzieckiem rozmowę. Przy kolejnych zajęciach matka pozostaje obecna, ale jest w pewnym oddaleniu i nie rozmawia z dzieckiem, rozmowę prowadzi terapeuta. Potem przychodzi pora na

Dziecko może nie mówić wcale, rozmawiać wyłącznie z jedną osobą lub niewielkim gronem najbliższych Fot. archiwum które mają z dzieckiem częsty kontakt, a dziecko do tej pory nie mówiło przy nich. Mogą to być na przykład wychowawcy, nauczyciele czy członkowie rodziny. Początki terapii polegają głównie na obserwacji relacji dziecka i matki. Terapeuta nie ingeruje w ich zachowanie, zachowuje dystans fizyczny oraz odnotowuje, kiedy i jak dziecko odpowiada matce. Stopniowo terapeuta stara się zbliżyć do dziecka: podczas kolejnych spotkań rozmawia przy dziecku z matką, powoli nawiązuje kontakt z dzieckiem: początkowo niewerbalny (podaje zabawkę), potem słowny, przy

pozostawienie dziecka samego z terapeutą i kontynuację pobudzania dziecka do mówienia. Wtedy do pomieszczenia można wprowadzić nową osobę, np. ojca czy wychowawcę, którzy pokonując podobne kroki, jak na początku terapeuta, staną się osobami, z którymi dziecko rozmawia. Stopniowe zwiększanie kręgu osób, przy których dziecko nie boi się mówić zwiększa pewność siebie dziecka i pozwala mu na stopniowe pokonanie lęku. Mutyzmu nie należy mylić z dziecięcą nieśmiałością, jest poważną przeszkodą dla rozwoju dziecka i nie może być lekceważona.

SPOŁECZEŃSTWO 13

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Kobiety najwyższego przywódcy J edna nosi to­ reb­ kę Chri­ stia­na Diora i pre­fe­ru­je za­chod­nie ubra­nia. Druga cho­dzi z lap­to­pem i ubie­ra się w ciem­ne gar­son­ki. Te re­pre­ zen­tant­ki prze­ciw­nych tren­ dów mody są dwiema naj­bar­ dziej wpły­wo­wy­mi ko­bie­ta­mi w Korei Pół­noc­nej. Chociaż żona Kim Dzong Una, Ri Sol Dzu i jego młodsza siostra Kim Jo Dzong wykazują obecnie solidarność we wspieraniu jednego z najbardziej niedostępnych przywódców świata, to z uwagi na zachodzące na siebie strefy wpływów są potencjalnymi rywalkami w reżimie, gdzie więzy rodzinne nie mają wystarczającej mocy, by chronić przed zamiłowaniem Kima do czystek. Te mieszkanki Phenianu pozwalają na pewien wgląd w działanie hermetycznego reżimu, który ma trudności z wykarmieniem ludności, ale potrafi trzymać pod bronią 1,2 mln żołnierzy i grozić sąsiadom nuklearnym unicestwieniem. Ri ma coraz więcej zwolenniczek wśród żon członków elity północnokoreańskiej. Kim zajmuje zaś wysokie stanowisko w rządzącej Partii Pracy i pełni funkcję doradczyni brata. — W tego rodzaju relacjach niepewność jest nieunikniona — powiedział przez telefon Kong Mjong Do, zięć byłego premiera Korei Północnej Kang Song Sana. — Żona nie byłaby zadowolona, gdyby mąż zanadto zbliżył się z siostrą, a siostra nie chciałaby, żeby zanadto zbliżył się z żoną. — Siostra próbowałaby doprowadzić do odsunięcia Ri, gdyby pierwsza dama, która w porównaniu z Kim Jo Dzong jest „byle plebejuszką”, próbowała zdobyć funkcję polityczną wykraczającą poza wygładzanie wizerunku swego męża — powiedział Kang, który wykłada obecnie naukę o Korei Północnej w Kyungmin University pod Seulem.

Kim Jo Dzong woli pozostawać w cieniu brata podczas wydarzeń publicznych, zaś Ri chodzi z nim pod rękę. Na zdjęciu opublikowanym 21 stycznia przez państwową gazetę „Rodong Sinmun” Kim Jo Dzong chowa się za filarem, patrząc na plecy brata przemawiającego do ludzi w fabryce butów. Jednakże Kim Jo Dzong „ma ogromną kontrolę nad

kazanym niecały rok później jechała na białym koniu obok ciotki Kim Kjong Hui. Ciotki z kolei nie widziano publicznie, od kiedy jej mąż Dzang Song Tek, uważany dawniej za mentora przywódcy kraju, został stracony przez siostrzeńca w grudniu 2013 roku po wysunięciu wobec niego zarzutów łapówkarstwa i sekciarstwa. Kim Jo Dzong zaczęła po

Kim Dzong Un z małżonką Ri Sol Dzu tym, kto uzyska dostęp do jej brata, co mu powie i jakie dokumenty przekaże — krótko mówiąc, jest połączeniem bramkarza i policjanta kierującego ruchem drogowym” — twierdzi Michael Madden, redaktor bloga North Korean Leadership Watch. „Kim towarzyszyła swemu bratu na wręczaniu nagród żołnierzom podczas zawodów lotniczych w maju, co wskazuje, że dowodzi partyjnym Wydziałem Organizacji i Kierowania, który zajmuje się wszystkim — od awansów po czystk” — napisał w e-mailu starszy analityk Instytutu Sejong pod Seulem, Czong Son Czang. Siostra Kima pozostawała poza zasięgiem obiektywów do momentu, gdy pojawiła się w państwowej telewizji na pogrzebie ojca w czarnej sukience żałobnej. W nagraniu po-

Fot. archiwum

tej czystce częściej pojawiać się publicznie, a oficjalna Centralna Koreańska Agencja Prasowa określiła ją w listopadzie jako wiceprzewodniczącą partii. Był to pierwszy przypadek, gdy nadano jej formalny tytuł. Egzekucja Dzanga mogła również wzmocnić kontrolę Ri nad północnokoreańskimi elitami chcącymi uniknąć podobnego losu. — Kim Dzong Un stracił w zeszłym roku 50 innych urzędników pod różnymi zarzutami: od łapówkarstwa po oglądanie południowokoreańskich oper mydlanych — powiedział w październiku południowokoreański prawnik Szin Kjung Min po briefingu Państwowego Urzędu Wywiadu. — Takiego autorytaryzmu, jaki tam istnieje, niemal nie sposób odtworzyć gdzie indziej — powiedział prezydent

Barack Obama w wywiadzie na YouTube 22 stycznia, w którym odpowiadał na pytania trojga twórców serwisu. — Jest brutalny i oparty na ucisku, a w rezultacie kraj nie potrafi nawet wyżywić własnych obywateli. Są doniesienia, że żony członków elity północnokoreańskiej wykorzystały swoje powiązania z Ri, aby „ograniczyć liczbę urzędników zwalnianych ze stanowisk podczas czystki związanej z Dzangiem” — stwierdził Madden. „Przekonamy się, czy to Ri Sol Dzu zostanie królową pszczół wśród żon, czy też rolę tę obejmie Jo Dzong — napisał w e-mailu. — Stanowią cichą, ale wpływową grupę w elicie Korei Północnej”. Publicznie Ri uzupełnia wizerunek najwyższego przywódcy o łagodniejszy aspekt i jest regularnie wykorzystywana w północnokoreańskiej propagandzie. W 2005 roku pojechała do Korei Południowej jako nastoletnia cheerleaderka kibicująca przedstawicielom Korei Północnej w zwodach sportowych. Siedem lat później podano, że jest żoną Kima, gdy wraz z nim pojawiła się w parku rozrywki w lipcu 2012 roku. Wciąż jednak o ich związku wiadomo niewiele. Dopiero były gwiazdor NBA Dennis Rodman, który pojechał do Phenianu grać w koszykówkę, ujawnił, że mają dziecko. Rodman powiedział, że trzymał na rękach córkę Kima, Dzu E, oraz że Kim jest „dobrym ojcem i ma piękną rodzinę”. Madden — powołując się na rozmowy z osobami, które były w jednym pokoju z obiema kobietami jednocześnie — powiedział, że wydawały się one odnosić do siebie przyjaźnie, gdy siedziały naprzeciwko: Ri z mężem, a Kim z wyższymi rangą przedstawicielami partii. „Bloomberg”

14 PRZEGLĄD PRASY

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Nowa arystokracja Ameryki

S

tany Zjednoczone dorobiły się dynastii, których majątkiem jest intelekt. Ale dziedziczone w nich przywileje mają bardzo materialny wymiar. Kiedy kandydaci do republikańskiej nominacji prezydenckiej wejdą w sierpniu na podium, by wziąć udział w swej pierwszej debacie, może się wśród nich znaleźć trzech pretendentów, których ojcowie także startowali w wyborach prezydenckich, i ktokolwiek wygra, niewykluczone, że będzie w przyszłym roku rywalizować z żoną byłego prezydenta. To zaskakujące, że kraj zbudowany na zasadzie wrogości do dziedziczonego statusu jest tak tolerancyjny wobec dynastii. Ameryka nigdy nie miała królów ani lordów i może dlatego wydaje się niekiedy mniej czuła na oznaki wapnienia własnych elit.

Thomas Jefferson rozróżniał naturalną arystokrację prawych i utalentowanych, która jest dla narodu błogosławieństwem, i sztuczną arystokrację opartą na bogactwie i urodzeniu, która powoli zostanie przez nie zdławiona. Sam Jefferson był skrzyżowaniem obu tych typów — błyskotliwy prawnik, który odziedziczył po swoim teściu 11 tys. akrów i 135 niewolników — ale wprowadzone przez niego rozgraniczenie okazało się trwałe. Kiedy wyzyskiwacze zgromadzili fortuny, które wzbudziły zawiść w europejskich książętach, połączenie ich własnej filantropii, rozrzutności ich dzieci i działań antymonopolowych władz federalnych sprawiło, że Amerykanie nigdy nie poczuli na własnej skórze, jak to jest żyć w kraju, gdzie elita może się bezpiecznie reprodukować. Teraz zaczynają to odkrywać, ponieważ dzisiejsi bogacze przekazują swoim dzieciom majątek, którego nie można roztrwonić w

ciągu kilku nocy w kasynie. Jest on też dużo bardziej przydatny niż bogactwo i odporny na podatek od spadku. To umysł.

Kapitał intelektualny napędza gospodarkę opartą na wiedzy, toteż ci, którzy mają go więcej, dostają pokaźniejszy kawałek tortu. A jest on coraz częściej dziedziczny. W porównaniu z poprzednimi pokoleniami dużo więcej inteligentnych i odnoszących sukcesy mężczyzn żeni się z inteligentnymi, odnoszącymi sukcesy kobietami. Jak wynika z niektórych szacunków, takie „kojarzenie selektywne” zwięk-

łami, wydają pieniądze na lekcje fletu i pociągają za odpowiednie sznurki, by dziecko dostało się do pierwszorzędnego college’u. Uniwersytety kształcące amerykańską elitę wyszukują utalentowany narybek ze wszystkich środowisk. Inteligentne biedne dzieci, którym się uda dostać do Ligi Bluszczowej (skupiającej elitarne uczelnie amerykańskie), mają szansę na całkowite zwolnienie z czesnego. Tymczasem studenci z klasy średniej muszą zaciągać ogromne kredyty, by pójść do college’u, zwłaszcza jeśli zależy im na studiach podyplomowych, które są

że przepaść między bogatymi i biednymi jest tu większa niż gdziekolwiek indziej na świecie — do problemu tego Barack Obama kilkakrotnie nawiązał w swoim orędziu o stanie państwa 20 stycznia. Innym powodem jest to, że tutejszy system edukacyjny faworyzuje zamożne osoby w większym stopniu niż w którymkolwiek innym bogatym kraju. Tutejsze opłaty za studia wzrosły od 1980 roku 17 razy szybciej niż średnie wynagrodzenia, po części po to, by pokryć koszty bezcelowej biurokracji i luksusowych budynków. I wiele uniwersytetów udziela „dziedzicznych” preferencji, dając podczas rekrutacji pierwszeństwo dzieciom absolwentów.

Rozwiązanie nie polega

Uniwersytety kształcące amerykańską elitę wyszukują utalentowany narybek ze wszystkich środowisk Fot. archiwum sza nierówność o 25 proc., bo gospodarstwa domowe dwojga ludzi z tytułem akademickim zwykle mają dwa duże źródła dochodu. Małżeństwa ludzi wykształconych płodzą inteligentne dzieci i wychowują je w stabilnych domach — tylko 9 proc. matek, które ukończyły college, jest niezamężnych, podczas gdy wśród kobiet, które nie skończyły liceum, aż 61 proc. Tacy rodzice niezmordowanie stymulują swoje potomstwo: dzieci osób pracujących zawodowo do momentu, gdy skończą cztery latka, słyszą o 32 mln słów więcej niż dzieci, których rodzice są na zasiłku. Małżonkowie przenoszą się do drogich dzielnic z dobrymi szko-

obecnie warunkiem koniecznym wielu atrakcyjnych posad. Wzmocniła się zależność między dochodami rodziców a powodzeniem dzieci na studiach, gdyż inteligentni ludzie bogacą się i mogą sobie pozwolić na nauczyciela języka mandaryńskiego dla córki, a jednocześnie wykształcenie ma większe znaczenie niż kiedyś, bo wzrósł popyt na szare komórki. Młody absolwent college’u zarabia o 63 proc. więcej niż człowiek z wykształceniem licealnym, jeśli obaj pracują na pełny etat.

Nie są to zjawiska typowe tylko dla Ameryki, ale tu trend ten uwidacznia się najwyraźniej. Wynika to częściowo stąd,

na tym, by zniechęcić bogate osoby do inwestowania w swoje potomstwo, tylko na tym, by dużo bardziej pomagać inteligentnym dzieciom, które nie miały szczęścia do zamożnych rodziców. Zaczynać trzeba już we wczesnym dzieciństwie, kiedy mózg jest najbardziej plastyczny i odpowiednia stymulacja odnosi największy skutek. Nic nie zastąpi rodziców, którzy rozmawiają ze swoimi dziećmi i czytają im książki, ale mogą pomóc dobre przedszkola, zwłaszcza w przypadku rodzin mających największe trudności, a Ameryka wypada tu słabo jak na międzynarodowe standardy. Rozluźnienie zależności między urodzeniem i powodzeniem wzbogaciłoby Amerykę — w tej chwili marnuje się zdecydowanie zbyt wiele talentów. Mogłoby to również bardziej skonsolidować społeczeństwo. Jeśli Amerykanie będą podejrzewać, że gra jest ustawiona, może ich podkusić do zagłosowania na demagogów z prawicy lub lewicy — szczególnie jeśli alternatywą będzie następna Clinton lub kolejny Bush. „The Economist”

ROZRYWKA 15

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

UŚMIECHNIJ SIĘ Poniedziałek, siódma rano. W tramwaju ścisk. Nagle wśród stłoczonych ludzi ktoś woła: — Czy jest tu lekarz?! — Jestem! — krzyczy pasażer z daleka i przeciska się przez tłum. Gdy lekarz dochodzi do wołającego, ten pyta: — Choroba gardła na 6 liter...? *** Kolega mówi do kolegi: — Przeprowadziłem się. Mieszkam teraz koło cmentarza. — I jak ci się mieszka? — Cudownie! Nigdy jeszcze nie miałem tak spokojnych sąsiadów. *** — Chciałabym kupić dla męża jakieś stylowe krzesło. — Ludwik? — Nie, Czesław. *** Do gabinetu naczelnika więzienia wchodzi strażnik i mówi: — Panie naczelniku, więzień z celi numer 128 zachowuje się skandalicznie. Trzeba go ukarać. — Zróbcie mu dwa dni postu. — Dwa dni temu już miał dwa dni postu. — To dajcie mu na te dwa dni książkę kucharską do przeglądania. *** Długoletnie małżeństwo. Mąż coś majstruje. — Stara, chodź no tu! — Co? — Złap no ten drucik. Żona chwyta za przewód i pyta: — I co? — No nic. Widocznie faza jest w tym drugim...

FOTODOWCIP

Litery z pól ponumerowanych od 1 do 9 utworzą rozwiązanie – dokończnie myśli Zofii Nałkowskiej Ułożył Kazimierz Wołodko

ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z 10 LUTEGO Poziomo: oz, opoka, angaż, ir, astma, Ra, jazgarz, Ina, Puławcy, erg, konew, won, Waga, tan, rysak Pionowo: konik, Narwa, zgraja, gon, łoża, zbuk, sąg, łowy, colt, ananas, mór, wega, Tana, zmywak Hasło: Griaznowa

KALENDARIUM Środa (11.II) jest 42. dniem roku. Do końca roku pozostało 323 dni. Znak Zodiaku – Wodnik. Wschód Słońca – 7.50. Zachód – 17.17. Długość dnia – 9 godz. 27 min. Księżyc – Pełnia. 1915 – zmarł Józef Bałzukiewicz (ur. 1866), znany wileński artysta malarz, snycerz figur kościelnych, twórca obrazów religijnych. 1925 – urodziła się Matylda Stempkowska (zm. 2005), uzdolniona poetka i tłumaczka wileńska.

1945 – zakończenie konferencji Wielkiej Trójki w Jałcie. Ustalono, że linia Curzona będzie wschodnią granicą Polski, nabytki na zachodzie zostaną określone w przyszłości, a w Kraju zostanie powołany nowy rząd z udziałem komunistów. Ustaleń dokonano bez wiedzy i zgody legalnych władz polskich. 1950 – urodził się Romuald Mieczkowski, znany wileński poeta, dziennikarz, założyciel polskiej galerii „Znad Wilii”, redaktor i wydawca kwartalnika „Znad Wilii”.

16 TELEWIZJA





6.00 LR himnas Labas rytas, Lietuva 6.05 9.00 Detektyvinis serialas „Komisaras Reksas” 9.50 „Miestelio ligoninė” 10.40 Emigrantai 11.30 Delfinai ir žvaigždės 13.05 Specialus tyrimas 14.00 Žinios 14.15 Laba diena, Lietuva 15.00 LRT radijo žinios Laba diena, Lietuva 15.05 16.00 Žinios 16.15 „Hartlando užuovėja” Veiksmo serialas 17.00 „Akis už akį” 17.45 „Naisių vasara” 18.15 Šiandien 18.45, 23.40 Draminis serialas „Ten, kur namai” 19.30 Gyvenimas 2 0.25, 21.29 Loterija „Perlas” 20.30 Panorama Dėmesio centre 21.05 21.30 Auksinis protas 22.45 Keliai. Mašinos. Žmonės 23.10 Vakaro žinios 0.30 „Akis už akį”



















KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

16.00 „Mūsų kaimynai marsupilamiai” 16.25 „Namelis prerijose” 18.00 Kultūrų kryžkelė. Trembita 18.15 Lietuvių dokumentika. Dokumentinė apybraiža „Dvylika Vilniaus apaštalų... ir viena moteris” 19.10 Istorijos detektyvai 19.55 Kultūros savanoriai 20.30 Labanaktukas 21.00 Naktinis ekspresas 21.30 Trileris „Metro Manila” 23.30 Dabar pasaulyje 24.00 Panorama 0.35 Dėmesio centre 1.00 ARTi. Knygrišystė 1.30 Mokslo sriuba 1.40 Muzikos pasaulio žvaigždės













1.15 Laba diena, Lietuva







8.05 Žurnalistės Inos Drąsutienės kūrybos retrospektyva 9.00 Labas rytas, Lietuva 11.30, 17.15 Laiko ženklai 12.00, 17.45 Žinios. Ukraina 12.15 Naktinis ekspresas 12.45 LRT Kultūros akademija 13.30 ORA ET LA-BORA Džiazo muzikos 14.05 vakaras 15.10 Mūsų miesteliai









6.40 Teleparduotuvė 6.55 Animacinis serialas „Simpsonai” 7.55 Serialas „Moterys meluoja geriau” 8.55 Drama „Meilės sūkuryje”

6.49 TV parduotuvė 7.05 Reporteris 7.55 Drama „Jermolovai. Giminės prakeiksmas” 9.00 Veiksmo s. „Albanas” 10.05 „Magda M.” 11.10 Reporteris 12.00 Nuoga tiesa 13.00 Vantos lapas 13.30 Taip gyvena žvaigždės! 14.35 TV parduotuvė 14.50 Veiksmo s. „Vandens žiurkės” 16.00 Žinios 16.20 Savivaldybių rinkimai 2015 17.50 Laikas krepšiniui 18.00 Europos taurė 2014/2015. „Lietuvos rytas”-„Telenet”. Ties. tr. 19.45 „Genijai iš prigimties” 20.25 Drama „Kalinių žmonos” 21.30 Sąmokslo teorija 22.30 Reporteris

23.20 Patriotai 0.20 „Albanas” 1.20 Reporteris 1.55 Policinis serialas „Miestelio patruliai” 2.40 „Laukinis pasaulis” 3.00 „Genijai iš prigimties”

6.45 „Mano puikioji auklė” 7.45 „Burbulų šou” 8.15 Teleparduotuvė 8.45 Animaciniai serialai 9.30 Mistinė drama „Melagių žaidimas” 10.15 „Stulbinamas gyvūnijos pasaulis” 10.45 „Karadajus” 11.40 Daugiaserijinis filmas „Laiko gijos” 13.05 „Būrėja” 13.35 „Audra” 14.30 „Būrėja” 15.00 Penki ingredientai 15.30 „Griežčiausi tėvai” 16.40 „Burbulų šou” 17.10 „Mano puikioji auklė” 18.10 „Be kaltės kalta” 20.05 „Karadajus” 21.00 Veiksmo filmas „Apsuptyje” 22.55 „Mafijos daktarė” 23.50 „Farų šeima” 0.45 „Arti namų”

9.15 Teleparduotuvė 9.30 Adrenalinas 10.00, 17.00 Nuotykių serialas „Kobra 11” 11.00 Komedija „Viskas teisėta” 12.00, 18.00 Kriminalinė veiksmo drama „Pelkė” 13.00 Komedija „Fizrukas” 13.30, 20.00 Komedija





6.30 Animaciniai serialai 7.50 Veiksmo serialas „Volkeris, Teksaso reindžeris” 8.50 24 valandos 9.50 Yra kaip yra 11.00 Nuo... Iki... 11.55 KK2. Infošou 12.45 Laba diena 13.15 Animaciniai serialai 14.30 Daugiaserijinis filmas „Bėgantis laikas” 16.30 Labas vakaras, Lietuva 17.15 Yra kaip yra 18.30 Žinios 19.30 KK2 20.25 „Gyvenimo receptai 2” 21.30 Žinios 22.10 Veiksmo filmas „Maksimali rizika” 0.10 „Ties riba” 1.05 Veiksmo serialas „Nikita” 2.00 Detektyvinis serialas „Detektyve Džonson”

7.00 Kriminalinis serialas „Muchtaro sugrįžimas” 8.00 Detektyvinis serialas „Policija ir Ko” 9.00 Kriminalinis serialas „Brolis už brolį” 11.00 Kalbame ir rodome 11.55 Kriminalinis serialas „Prokurorų patikrinimas” 13.00 Kriminalinis serialas „Muchtaro sugrįžimas” 14.00 Veiksmo serialas „Komisaras Aleksas” 15.00 Amerikos talentai 16.00 „Prokurorų patikrinimas” 17.00 „Muchtaro sugrįžimas” 18.00 Žinios 18.35 „Vedęs ir turi vaikų” 19.00 Detektyvinis serialas „Policija ir Ko” 20.00 Detektyvinis serialas „Visa menanti” 21.00 Farai 21.30 Kriminalinis filmas „Įtėvis” 23.30 Veiksmo serialas „Persekiotojai” 0.25 Detektyvinis serialas „Visa menanti” 1.20 Kriminalinis serialas „Prokurorų patikrinimas” 2.25 Bamba

10.00 Drama „Aistros spalvos” 11.00 TV Pagalba 12.55 Animaciniai serialai 15.30 Drama „Nemylima” 16.30 TV Pagalba 18.30 Žinios 19.30 Žvaigždžių dešimtukas 21.00 Komedija „Rezidentai” 21.30 Vakaro žinios 22.05 Vikingų loto 22.10 Trileris „Paskutinė tvirtovė” 0.55 Kriminalinė drama „Ieškotojas” 1.45 Drama „Aferistas” 2.31 Komedija „Mažylė Houp” 3.25 Muzikinis serialas „Choras”

6.00, 16.08, 18.08, 22.25, 4.00 Особое мнение. 7.00 Мультфильмы. 8.00, 16.00, 18.00, 22.00 Сейчас в мире. 8.30, 15.30, 23.00 Американский ликбез. 9.00, 17.0 «Аэропорт-2». 10.00, 21.00, 1.00 «Любить и ненавидеть». 11.00 Худ.ф. «Испанская актриса для русского министра», 13.00, 19.00, 5.00 «Москва. Три вокзала». 14.00, 20.00, 23.30 «Дурдом». 15.00, 0.30 Городские легенды. 2.00 Худ.ф. «Рабэ вумен».

5.50,

23.25

Литовское

«Время» (на лит.яз.). 6.00, 0.30 «Euronews». 6.30, 9.00 Новости. 6.35 Детский клуб: «Фиксики». 6.55, 9.20 Доброе утро. 11.00, 14.00 Новости (с субтитрами). 11.35 Жить здорово! 12.40 «Поцелуй-2». 13.35 Наедине со всеми. 14.55 Мужское/Женское. 15.55, 3.10 Модный приговор. 17.00 Вечерние новости (с субтитрами). 17.50 Давай поженимся! 18.55 Пусть говорят. 20.00 Время. 20.45 Литовское «Время» (на рус.яз.). 21.20 «Выстрел». 23.40 Вечерний Ургант. 0.10 Ночные новости. 1.00 Сильные духом. 1.45 Комедия «Матрос с «Кометы».

4.05, 20.00 Панорама. 4.40 «Земля белорусская». 5.00, 6.20, 7.15 Доброе утро, Беларусь! 6.00, 7.00, 8.00, 11.00, 14.00, 18.00, 0.10 Новости. 6.05, 7.05, 8.05 Новости экономики. 6.10, 7.10, 1.05 Зона X. 8.15, 17.05 «Исцеление любовью». 9.05 О еде. 9.30, 2.40 Понять и обезвредить. 10.00 «Наперад у мiнулае». 10.30 Музеи Беларуси. 11.10, 19.00 «Сердцу не прикажешь». 12.00 Большой репортаж. 12.30 Худ.ф. «Христос приземлился в Гродно». 14.10, 21.00 «Зоя». 15.05, 3.05 День в большом городе. 15.55 Наши.

16.10, 2.15 XXL Woman TV. 16.40, 1.50 Встреча c... 18.20, 1.20 24 вопроса. 18.45, 0.40 Секрет фирмы. 20.45, 0.50 Сфера интересов. 21.50 Белорусское времечко. 22.45 Худ.ф. «Его отпуск». 0.25 Актуальное интервью.

спит». 17.15 Прямой эфир 19.55 «Прости меня, мама». 21.50 Специальный корреспондент. 23.30 Премьера! «Перемышль. Подвиг на границе». 0.35 «Каменская». 1.30 Фильм «Кража», 1 с.

5.00 Утро России. 9.05 «По следам великана. Тайна одной гробницы». 10.00, 13.00, 16.00, 16.30, 19.00 Вести. 10.35, 13.30, 16.10, 18.35 Вести - Москва. 10.55 «О самом главном». Ток-шоу. 11.55, 3.25 «Особый случай». 14.05 «Гадание при свечах» 15.00, 4.10 «Пока станица

7.00 «Бернард», 7.05 «Легенды Чимы». 7.30 Моя правда. 8.20 Звёздная жизнь. 10.00, 17.30 «Поцелуй-2». 11.35, 19.25 «Легальный допинг». 13.25, 23.20 Взвешенные и счастливые-2 (с суб. на лит.яз.). 15.20 Взвешенные и счастливые-2. Постшоу. 16.30 Моя правда.

TELEWIZJA 17





























8.05 Eurokultura 8.30 „Popielec”- serial 9.45 „Andreas Baader. Wróg publiczny”- film dok. 11.00 „Krótki dzień pracy”- film 12.30 Wydarzenie aktualne 13.05 „Kulturanek”- m agazyn 13.35 10 lat TVP Kultura 14.10 Eurokultura 14.35 „Kuzyn, kuzynka”- komediodramat 16.20 „Obcy”- film krótkometrażowy 16.55 „Popielec”- serial 18.15 „Andreas Baader. Wróg publiczny”- film dokumentalny 19.25 „Krótki dzień pracy”- film 21.00 Informacje kulturalne 21.20 „Zima, która nas zmieniła”- serial dokumentalny 22.25 „Bitwa o kulturę 23.00 „Patrioci”- thriller 1.35 „Berlińska burleska”- film dokumentalny 2.30 Informacje kulturalne 2.50 „Żołnierz i słoń”- film fabularny



7.10 „M jak miłość”- serial 9.00 Pytanie na śniadanie 11.55 „Barwy szczęścia”- serial obyczajowy 12.30 „Na dobre i na złe”- serial 13.35 Płocka Noc Kabaretowa 2011 14.35 „Wojciech Cejrowski - boso przez świat”- cykl reportaży 15.10 „Baron24”- serial komediowy 15.40 „Szkoła życia” dokumentalna 16.25 „Rodzinka.pl”- serial 17.00 Panorama 17.30 Dla niesłyszących - „M jak miłość”- serial 18.25 Reporter Polski”- magazyn 19.00 Panorama 19.50 „Jeden z dziesięciu” teleturniej

20.25 „Barwy szczęścia”- serial obyczajowy 21.40 „Na dobre i na złe”- serial 22.45 „Na sygnale”- serial fabularyzowany 23.20 „Czekolada”- film obyczajowy 1.30 „Broń - najstarsze uzależnienie Ameryki”- cykl dok. 2.00 „Atomowy sekret Iranu”- cykl dok. 3.05 „Święta w kajdankach”- komedia romantyczna



6.35 Telezakupy 7.10 Świat się kręci 7.55 TVP INFO w TVP1 - Serwis Info Poranek 9.00 Wiadomości 9.15 Polityka przy kawie 9.50 „Jaka to melodia?” teleturniej muzyczny 10.25 „Klan”- telenowela 10.50 „Ojciec Mateusz”- serial kryminalny 11.50 „Wspaniałe stulecie”- serial kostiumowy 13.00 Wiadomości 13.10 Agrobiznes 13.30 Magazyn Rolniczy 13.45 „Przepis dnia” magazyn 13.50 „Wielki Rów Afrykański”- serial dokumentalny 14.55 „Autostrada do nieba”- serial 16.00 Wiadomości 16.15 „Okrasa łamie przepisy”- magazyn kulinarny 16.50 „Wspaniałe stulecie”- serial kostiumowy 17.50 Jaka to melodia? 18.00 Teleexpress



18.25 „Jaka to melodia?”- teleturniej muzyczny 18.55 „Klan”- telenowela 19.30 „Świat się kręci” widowisko publicystyczne 20.15 „Przepis dnia” magazyn 20.30 Wiadomości 21.15 „Spokojnie, to tylko ekonomia!”- serial 21.25 „Sześć tygodni grozy”- serial 23.05 „Po prostu”- program Tomasza Sekielskiego 23.55 „Sekta 3”- horror 1.45 „Świat bez końca”- serial 3.25 „Notacje”- cykl dokumentalny 3.40 „Autostrada do nieba”- serial 4.35 „Po prostu”- program Tomasza Sekielskiego













7.00 Как это устроено? 7.25,19.35 Короли аукцио-





9.30, 10.30, 10.45, 13.00, 13.45, 14.00, 1.15 Горные лыжи 12.00, 16.30, 22.45 Футбол 15.00 Биатлон. 17.30, 23.45 Снукер 19.05, 22.20 Избранное по средам. 19.10 Новости конного спорта. 19.15 Конный спорт. 19.30, 20.30 Гольф. 21.00 Гольф-клуб. 21.05 All Sports. 21.15, 21.45 Парусный спорт. 22.15 Яхт-клуб.

нов. 7.50, 18.40 Охотники за с к ла д а м и. 8.15 Гигантские стройки. 9.10, 13.35 Быстрые и громкие. 10.05 Кру той тюнинг. 10.55 Золотая лихорадка. 11.50 Золото льдов. 12.40 Махинаторы. 14.30 Мотобитва. 15.25 Золото джунглей. 18.10 Склады: битва в Канаде. 19.05 Охотники за реликвиями. 20.00 Как это сделано? 21.00, 2.50 Первым делом - самолёты. 22.00, 3.50 Махинаторы. 23.00, 4.50 Си би р с к а я р у ле т к а . 24.00, 5.45 Реа льные да л ьнобой щ ик и. 1.0 0 А л яс к а : последний рубеж. 1. 55, 6 . 35 Бага жные войны.





19.15 Новости. 21.25 Битва экстрасенсов. Они вернулись (с суб. на лит.яз.).

6.05 „We dwoje”- program rozrywkowy 7.25 „Męski typ”- talk-show 7.55 „Niewinna intryga”- telenowela 9.00 „Sąd rodzinny. Pierścionek”- serial 10.00 „Sędzia Anna Maria Wesołowska”- serial 11.00 Kryminalni”- serial kryminalny 12.05 Mango telezakupy 13.45 „Sąd rodzinny”- serial 14.40 „Szpital”- serial paradokumentalny 15.40 „Sędzia Anna Maria Wesołowska”- serial 16.40 „Julia”- serial



17.15 „Brzydula”- serial komediowy 17.50 „Kryminalni”- serial kryminalny 18.55 „Karol. Człowiek, który został papieżem”- film biograficzny 21.00 „Zerwane mosty” dramat obyczajowy 23.15 „Agenci NCIS 8”- serial sensacyjny 0.15 „Zemsta szeryfa”- western 2.40 „Punkt krytyczny 4”- serial sensacyjny 3.40 Sekrety magii









cykl dokumentalny 19.25 „I kudłate i łaciate”- program dla dzieci 19.35 „Dlaczego? Po co? Jak?”- magazyn 19.55 „Barwy szczęścia”- serial obyczajowy 20.25 „Wilnoteka”- magazyn 20.45 „Proszę słonia”- serial animowany 21.00 Wiadomości 21.40 Łamigłówka 21.50 „Bezdech”- spektakl teatralny 23.15 Racja stanu 23.50 Egzamin z życia”- serial 0.50 „Po prostu”- program Tomasza Sekielskiego 1.45 Sprawa na dziś 2.10 Łamigłówka 2.15 „Sensacje XX wieku”- cykl dokumentalny 2.45 Dobranocka za oceanem 3.00 Wiadomości 3.45 „Egzamin z życia”- serial 4.35 Polonia w Komie



7.05 „Hala odlotów” talk-show 8.00 „Wielkopolskie Rezerwaty Przyrody” magazyn przyrodniczy 8.25 „Gruby”- serial 9.00 Pytanie na śniadanie 12.00 „Halo Polonia” magazyn 12.40 Sprawa na dziś 13.05 „Barwy szczęścia” serial obyczajowy 13.30 Łamigłówka 13.35 Wiadomości 13.50 „Miłość nad rozlewiskiem”- serial obyczajowy 14.50 „Bezdech”- spektakl teatralny 16.10 „Sztuka życia”- magazyn 16.35 „1200 Muzeów” cykl reportaży 17.05 Hala odlotów” talk-show 17.55 Sprawa na dziś 18.20 Polonia w Komie 18.30 Teleexpress 18.50 Łamigłówka 18.55 „Sensacje XX wieku”-











„Univeras. Naujas bendrikas” 14.30 Teleparduotuvė 15.00 Išlikimas 16.00 Topmodeliai 19.00 Kriminalinis serialas „CSI kriminalistai” 21.00 Komedija „Fizrukas” 21.30 Kriminalinis veiksmo filmas „Adrenalinas” 23.10 Crisso Angelo iliuzijų pasaulis 23.40 Veiksmo serialas „Dirbtinis intelektas” 0.45 Veiksmo filmas „Jūrų pėstininkas” 2.15 „Klyvlendo šou”







KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

братья». 1.30 Квартирный вопрос. 2.35 Суд присяжных: главное дело. 6.00 Настроение. 7.55 Мультфильм 8.15 АБВГДейка. 8.40, 16.45, 5.10 «Моё сердце настаивает». 9.25, 18.15 «Декоративные страсти», 10.05 Доктор И... 10.35, 20.15, 1.10 «Тайный знак». 11.30, 14.30, 17.30, 22.00 События. 11.50 «Встречная полоса». 13.40, 15.05, 21.10, 22.30, 3.25 «Судебные страсти». 14.50, 20.00 Город новостей. 15.50 Без обмана. 16.30 Док. с. 17.50, 3.00 Док. с. 19.00, 2.00 Право голоса. 23.15 Русский вопрос. 23.55 Линия защиты. 0.25 События. 25-й час. 0.50 «Петровка, 38». 4.55 Док. с. «Золотое кольцо».

5.00 НТВ утром. 7.15 Дело врачей. 8.10 Живут же люди! 8.45 «Возвращение Мухтара-2». 9.00, 12.00, 15.00, 18.00 Сегодня. 10.10 Чудо техники. 10.55 Суд присяжных. 12.25 Суд присяжных. Окончательный вердикт. 13.30 Обзор. Чрезвычайное происшествие. 14.00 Прокурорская проверка. 15.25 Готовим с А.Зиминым. 15.55 «Бомбила». 16.55 Говорим и показываем. 18.50 «Чужой». 20.45 «Пятницкий» 22.40, 4.10 Анатомия дня. 23.35 Остросюжетный ф. «Старики: кровные

7.00 «Последняя дорога». 9.00 Мелодрама «Соблазн». 11.00 Комедия «Штрафной удар». 13.00 Драма «Путёвка в жизнь». 14.30, 2.30 Худ. ф. «Блокада». 16.00 Мелодрама «Театральный сезон». 17.30 Худ. ф. «Дом на дюнах». 19.00 Киноповесть «Жил-был доктор...». 21.00 Мелодрама «Звёздочка моя ненаглядная» 23.00 «Пиковая дама». 1.00 Комедия «Свадьба». 4.10, 5.30 Драма «Юность Петра», 1-2 с.

18 OGŁOSZENIA KUPNO Kupię las. Rozliczam się od razu. Tel. 8 686 03070 USŁUGI Zespół „Relax” na imprezy i wesela. tel. +370 670 10889 [email protected] WYWÓZ NIECZYSTOŚCI PŁYNNYCH — usługi asenizacyjne (Nowa Wilejka i pobliskie rejony).Tel.: 8 698 15641, 2676747

SERWIS OBSŁUGI OPON CIĘŻAROWYCH I OSOBOWYCH ZATRUDNI NA STAŁE PRACOWNIKA DO PRACY W MONTOWNI W WILNIE. DOŚWIADCZENIE MILE WIDZIANE. WYPŁATA NA RĘCE — OD 435 EURO. Vilnius, tel. +370 640 35878

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

A PROPOS...19

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Sprzedaż obrazu Gauguina pobiła cenowy rekord Obraz  francuskiego  postimpresjonisty Paula Gauguina został sprzedany przez szwajcarskich właścicieli za nieujawnioną kwotę, która — jak się przypuszcza — sięga 300 mln dolarów, czyli więcej niż zapłacono dotąd za jakiekolwiek dzieło sztuki.  Przedstawiający dwie młode Tahitanki obraz „Nafea Faa Ipoipo” (w języku tahitańskim „Kiedy mnie poślubisz?”) powstał w 1892 roku i należał dotąd do szwajcarskiej  rodziny Staechlinów, a konkretnie do

powołanego przez nią Staechlin Family Trust.  Cytowane przez szwajcarskie media anonimowe źródła w branży handlu dziełami sztuki podały, że  obraz nabyła katarska rodzina panująca za rekordową kwotę 300 mln  dolarów.  Reprezentant rodzinnego trustu Ruedi Staechlin potwierdził sprzedaż  „Nafea Faa Ipoipo” zaznaczając jednocześnie, iż „uzgodniono milczenie co do ceny sprzedaży i osoby nabywcy”. Przyznał tylko, że w przypadku tej  transakcji  „nie chodzi bynajmniej o dwucyfrową kwotę milionów”. 

Szwedzka firma chipuje swoich pracowników Świat jest barwny i szalony. Świadczą o tym różnego rodzaju festiwale, odbywające się w najodleglejszych jego zakątkach. Jednym z takich festiwali jest skok przez dzieci — El Colacho, który odbywa się w Hiszpanii Fot. archiwum

Odkurzacz zaatakował 52-letnią Koreankę To miał być dzień poświęcony sprzątaniu domu. Dla 52-letniej Koreanki z Changwon miał on oznaczać popołudniową drzemkę i zdanie się na działanie odkurzającego robota. Kobieta włączyła go i oddelegowała do pracy, sama kładąc się na podłodze, by odpocząć. Po pewnym czasie maszyna zbliżyła się do niej i, najwyraźniej myląc jej włosy z brudem, postanowiła je wessać. Kobietę obudził przeraźliwy ból. Nie mogąc się wyswobodzić z uścisku atakującego odkurzacza, znalazła telefon i z krzykiem doniosła straży pożarnej o

wypadku, jakiemu uległa. Na miejsce przyjechali strażacy i ratownicy medyczni. Po znacznych wysiłkach, kobietę udało się uwolnić. Uniknęła poważnych obrażeń. Rynek „inteligentnych” robotów sprzątających rośnie w siłę, a w ciągu 10 lat, odkąd pojawiły się na rynku, do gospodarstw domowych na całym świecie trafiło 10 milionów maszyn tego typu. Przedstawiciele wschodnioazjatyckich kultur, wśród których praktyka drzemania i snu na podłodze jest praktykowana od stuleci, są bardziej narażeni na szał odkurzaczy. Inf. agencyjne

Pracownikom sztokholmskiego kompleksu technologicznego Epicenter pod skórę na dłoniach wszczepiono… mikrochipy. Znajdujący się w implancie nadajnik radiowy pozwoli na obsługę telefonów, komputerów oraz kserokopiarek. Poprzez machnięcie ręką pracownicy będą także otwierać zamki w drzwiach. Implanty są wielkości ziarenka ryżu i mogą przekazy-

wać dane osobowe na krótkich dystansach. Epicenter ma nadzieję, że w przyszłości wszystkich 700 pracowników kompleksu będzie nosiło takie chipy.  — Nie sądzę, by chipy były zagrożeniem dla prywatności. Przeciwnie, mogą pomóc rozwiązać problemy związane z prywatnością. Pozwala na bezpieczniejsze logowanie i kontrolę nad prywatnymi danymi cyfrowymi — twierdzi Hannes Sjobald, biohaker z Epicenter.

Resocjalizacja po rosyjsku Zakład karny w Angarsku na Syberii oferuje swoim podopiecznym... niedźwiedzioterapię. Zabawy z groźnym misiem mają przytemperować zapędy

osądzonych. Zwierzę ma za sobą występy w zoo. W zakładzie karnym spędzi emeryturę. Nie będzie jedynym zwierzęciem, które pomaga w resocjalizacji. Z więźniami są już króliki, fretka, papugi i tropikalne ślimaki.

Żył skromnie, choć był milionerem Żył bardzo skromnie, a — zdaniem niektórych sąsiadów — wyglądał wręcz niechlujnie. W rzeczywistości jednak pewien 92-letni mieszkaniec miasteczka Brattleboro w amery-

kańskim Vermont okazał się... milionerem. Mało kto o tym wiedział, aż do chwili jego śmierci. Mężczyzna miejskiej bibliotece i szpitalowi zapisał w testamencie w sumie ponad sześć milionów dolarów.

20 A PROPOS...

KURIER WILEŃSKI • Środa, 11 lutego 2015 r.

Konkurs fotograficzny „Moje dziecko w obiektywie”!

W Bochni otwarto stuletni sejf Zagadkowa szafa pancerna z Bochni w końcu otwarta. Licencjonowanemu kasiarzowi udało się przełamać wszystkie zabezpieczaenia.

Rodzice i dziadkowie — miejcie w pogotowiu aparaty fotograficzne, by uchwycić najciekawsze momenty z życia Waszych dzieci, wnuków. A zrobione zdjęcie koniecznie przyślijcie na doroczny fotograficzny konkurs „Moje dziecko w obiektywie”, który już wystartował i będzie trwać do końca kwietnia. Na łamach „Kuriera” będziemy zamieszczać nadesłane przez Was zdjęcia Waszych pociech, które później zostaną wytypowane do finału. Do finału trafi tyle dzieci, ile lat liczy codzienny i jedyny polski dziennik na Litwie. Czyli, w tym roku zostanie wyłonionych 62 finalistów. Warunki konkursu są dwa: wiek dziecka nie może przekraczać 10 lat (na dzień 1 czerwca 2015 r.) i maksymalna liczba nadesłanych zdjęć z podpisami — 2. Zdjęcia mogą być czarno-białe lub kolorowe dowolnego formatu, byle dobrej jakości! Prosimy każde jakoś ciekawie podpisać na dołączonym (wyciętym z gazety niekserowanym kuponie). Wszystkie zamieścimy na łamach naszego pisma. *** Zdjęcia prosimy wysyłać na adres redakcji „Kuriera Wileńskiego”, Birbynių 4a, 02121-30 Vilnius, Lietuva z dopiskiem „Moje dziecko w obiektywie” lub przynieść osobiście do działu promocji redakcji (tel. 2 12 30 40). Uwaga, pocztą elektroniczną zdjęcia nie będą przyjmowane. Termin przyjmowania zdjęć mija z ostatnim dniem kwietnia roku bieżącego. Przed 1 czerwca — Międzynarodowym Dniem Dziecka — ogłosimy wyniki konkursu. Oczywiście na każdego z 62 finalistów oczekują nagrody. Redakcja

Konkurs „Moje dziecko w obiektywie” Imię, nazwisko _________________________________ Dzień, miesiąc, rok urodzenia _____________________ Adres, telefon __________________________________ _____________________________________________ Krótki podpis pod zdjęcie ________________________ _____________________________________________ ______________________________________________ ______________________________________________ ______________________________________________

Zamknięty sejf strażnicy miejscy z Bochni przejęli razem z nowym budynkiem rok temu. Od tego czasu starli się dostać do środka szafy. W budynku wcześniej swoją siedzibę miały: szkoła medyczna, miejski dom kultury i zarząd kopalni soli. Wiadomo, że za pancernymi drzwiami znaleziono dokumenty — komendant straży miejskiej w Bochni nie chce na razie

zdradzać, czego one dotyczą.  Otwarcie stuletniej szafy pancernej w taki sposób, aby można było nadal jej używać, przysporzyło sporych trudności. Z zamkami zmierzyło się dwóch specjalistów. Pierwszy „Kwinto” skapitulował po tygodniu pracy. Za to licencjonowany kasiarz, aby dostać się do środka, potrzebował kilkunastu dni. Wcześniej dotarł do dokumentów nieistniejącej już niemieckiej firmy, która wyprodukowała kasę.  Stuletnia kasa teraz będzie służyć strażnikom miejskich z Bochni do przechowywania cennego sprzętu i dokumentów. 

Historia pizzy zaczęła się w Gaecie, nie w Neapolu Nowe ba­da­nia hi­sto­rycz­ne po­twier­dza­ją, że wbrew obie­go­ wym opi­niom słowo „pizza” nie po­cho­dzi z Ne­apo­lu, ale z por­ to­we­go mia­sta Gaeta w środ­ko­ wych Wło­szech. To tam w ar­chi­ wum ka­te­dry prze­cho­wy­wa­ny jest do­ku­ment z maja 997 roku, w któ­rym znaj­du­je się ta nazwa. Pochodzeniem słowa „pizza” zainteresował się włoski historyk Giuseppe Nocca, specjalizujący się w dziejach kultury odżywiania. Podczas prac badawczych ustalił, że z etymologicznego punktu widzenia miejscem narodzin słowa „pizza” był młyn nad rzeką Garigliano, która oddziela

Lacjum od regionu Kampania na południu Italii. Dowodzić tego ma właśnie znany już wcześniej, spisany po łacinie dokument notarialny z końca X wieku dotyczący lokacji młyna. Na mocy tego aktu młynarz miał obowiązek składać właścicielowi ziemi, na której stał młyn, oraz jego dziedzicom daninę w postaci między innymi „12 pizz” dwa razy w roku. Platon pierwszy dokładnie opisał ucztę, której podstawą był wypiek będący prymitywną wersją pizzy. To zaś znaczy, że pizza znana była w basenie Morza Śródziemnego już około 600 roku przed naszą erą.

Takiego ślubu jeszcze nie było Za­ło­ży­my się, że ta­kiej ce­ re­mo­nii ślub­nej nie mie­li­ście jesz­cze oka­zji oglą­dać. Na ślub­ nym ko­bier­cu sta­nę­ły bo­wiem... zwie­rzę­ta. Panna młoda, malamut Yipa, miała wianuszek z kwiatów i białą suknię, a Buls, jej wybranek, ubrany był we frak, koszulę i okulary. Ceremonia odbyła się

w Manado i zgromadziła ponad stu gości. Zebranym został zaserwowany tort złożony ze składników przyjaznych psom, ozdobiony figurkami „pary młodej” wykonanymi z marcepanu. Nie wiadomo, w jakim obrządku odbyła się ceremonia, ani gdzie zamieszkali państwo młodzi. Inf. agencyjne