B

1 (KWIECIEŃ) 2015

BIULETYN FA K T Y / L I C Z BY / O P I N I E

P I EC H O C I Ń S K I :

M O R DA S E W I C Z :

RU T EC K A :

Konieczna jest zmiana modelu rozwoju gospodarczego Polski z imitacyjnego na innowacyjny

Część przedsiębiorców denerwują kosztowne przywileje emerytalne

Sukces dodatkowego oszczędzania zależy od poziomu zamożności społeczeństwa

W

2

O D WYDAWCY

3

Oddajemy do Państwa rąk najnowsze

rozwiązań efektywnie zachęcających do

wydanie biuletynu IGTE. W numerze

dodatkowego oszczędzania na eme-

możecie Państwo przeczytać wywiad

ryturę nie tylko ze względu na jakość

z wicepremierem, ministrem gospodarki

zabezpieczenia społecznego przyszłych

Januszem Piechocińskim o wyzwaniach

emerytów. Mobilizacja długotermino-

stojących przed polską gospodarką,

wych oszczędności krajowych miałaby

zapoznać się ze stanowiskiem praco-

przy tym istotne znaczenie dla rozwoju

dawców na temat proponowanych zmian

polskiego rynku kapitałowego. Długoter-

w III filarze zaprezentowanym przez

minowe oszczędności krajowe zwięk-

Jeremiego Mordasewicza, doradcę za-

szają bowiem dostępność kapitału, który

rządu Konfederacji Lewiatan, porównać

przez giełdę może finansować gospo-

główne cechy systemów emerytalnych

darkę; zmniejszają zależność giełdy od

na świecie dzięki tekstowi dr Joanny Ru-

kapitału zagranicznego; oraz stwarzają

teckiej z SGH, zrozumieć uwarunkowania

dobre warunki dla długoterminowych

polityki inwestycyjnej OFE po ostatniej

inwestorów instytucjonalnych, których

reformie określone w artykule Andrzej

obecność może stanowić w pewnym

Sołdka, prezesa zarządu PTE PZU SA,

zakresie alternatywę dla zagranicznej

a także poznać opinie osób odpowie-

kontroli nad polskimi firmami.

dzialnych za zarządzanie aktywami

Paneliści zgodzili się, że konieczne

w PTE na temat wyzwań inwestycyjnych,

jest stworzenie powszechnego, kon-

jakie stoją przed funduszami w najbliż-

kurencyjnego, efektywnego kosztowo

szym czasie.

i inwestycyjnie rozwiązania dobrowolnego oszczędzania emerytalnego, które

DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE

zminimalizuje ryzyka związane z niskimi

Poza powyżej wymienionymi tekstami

stopami zastąpienia oraz zmianami de-

chcemy zapoznać Państwa z najistot-

mograficznymi. Rozwiązanie to powinno

nież stworzenie oraz wspieranie innych

niejszymi działaniami prowadzonymi

być przejrzyste, bezpieczne i trwałe, za-

długoterminowych programów oszczę-

obecnie przez Izbę. Jednym z najważ-

równo dla klientów, jak i instytucji w nim

dzania, niemających ściśle emerytalnego

niejszych wydarzeń dotyczących rynku

funkcjonujących. Powinno zwiększyć

przeznaczenia.

kapitałowego w pierwszym kwarta-

się rolę pracodawców w rozwiązaniach

le br. była konferencja Izby Domów

dotyczących oszczędzania na emeryturę,

DIALOG SPOŁECZNY

Maklerskich „Silny i wiarygodny rynek

m. in. poprzez ułatwienia administra-

Aby znaleźć taki model potrzebne są

kapitałowy dla rozwoju przedsiębior-

cyjne i szersze zaangażowanie we

szerokie konsultacje społeczne, których

czości i wzrostu gospodarczego”. IGTE

współfinansowanie różnych programów

rezultatem będzie konsensus uwzględ-

było partnerem głównym tej inicjatywy

emerytalnych pracowników.

niający interesy i opinie pracowników,

i odpowiadało za organizację oraz prze-

Oszczędzanie, dialog I odpowiedzialność

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Potrzebne są szerokie konsultacje społeczne, których rezultatem będzie konsensus uwzględniający interesy i opinie pracowników, pracodawców i administracji

Zaproponowany system powinien

pracodawców i administracji. Izba

bieg panelu dotyczącego mobilizowania

być jak najbardziej powszechny i powi-

została jednym z inicjatorów działań

długoterminowych oszczędności w celu

nien uwzględniać w jak największym za-

mających doprowadzić do takiego po-

przyspieszenia wzrostu gospodarcze-

kresie możliwości i potrzeby osób mniej

rozumienia. Poszukiwane rozwiązania

go. W trakcie dyskusji przedstawicieli

zarabiających, samozatrudnionych oraz

powinny uwzględniać kontekst szer-

instytucji rynku kapitałowego, przy

wykonujących pracę w ramach umów

szy niż wyłącznie kwestia budowania

współudziale reprezentacji administracji

cywilnoprawnych. Nowy model będzie

zabezpieczenia emerytalnego. Istotne

centralnej i nauki, wypracowane zostały

wspomagać nie tylko przyszłych emery-

będzie podkreślenie korzyści płynących

rekomendacje działań w tym zakresie.

tów, ale też rozwiąże problem marazmu

z wykorzystania gromadzonych środ-

W opinii uczestników dyskusji niezbęd-

na polskiej giełdzie poprzez zwiększenie

ków na działania rozwojowe, w tym np.

ne są inicjatywy na rzecz stworzenia

dopływu kapitału. Niezbędne jest rów-

finansowanie inwestycji infrastruktu-

Od Wydawcy

4

ralnych i innowacji oraz podkreślenie

Co więcej, osoby te nie mają również

ich korzystnego wpływu na stabilność

świadomości wagi problemu zabezpie-

sektora finansowego i bezpieczeństwo

czenia emerytalnego. Wobec powyższe-

finansów publicznych.

go zdecydowaliśmy się na uruchomienie

W ramach dialogu społecznego będą

wieloletniego edukacyjnego programu

odbywały się otwarte debaty dotyczą-

CSR pozwalającego młodym osobom na

ce ogólnej koncepcji, jak i szczegóło-

kompleksowe zdobycie wiedzy na temat

wych propozycji rozwiązań w zakresie

pozyskania zatrudnienia, planowania

długoterminowych oszczędności, w tym

i prowadzenia swojej kariery zawodowej

emerytalnych. Przed każdą debatą

oraz świadomego budowania kapitału

przygotowywane i dystrybuowane będą

emerytalnego. Projekt zakłada przygo-

materiały bazowe do dyskusji, a w jej

towanie materiałów edukacyjnych, prze-

następstwie proponowane będą roz-

prowadzenie seminariów oraz szeroką

wiązania mające najszersze poparcie

komunikację z grupą docelową poprzez

wśród stron biorących udział w dialogu.

kanały elektroniczne. Budujemy rozległą

Dyskusje będą odbywały się w formule

koalicję instytucji i firm, których zaku-

okrągłego stołu. Pierwsze wydarzenia

mulowana wiedza pozwoli na przekaza-

związane z konsultacjami społecznymi

nie studentom i młodym pracownikom

powinny mieć miejsce przed wakacjami.

funkcjonalnego i efektywnego materiału instruktażowego.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA Wyniki badań i analiz pokazują,

R

ROZMOWY Z ADMINISTRACJĄ

Jesteśmy przekonani, że nasza inicjatywa przyniesie korzyści nie tylko

że osoby wchodzące na rynek pracy –

przyszłym pracownikom, ale również

a rocznie jest ich blisko 500 000 – nie

polskiej gospodarce.

posiadają kompetencji pozwalających

Osoby wchodzące na rynek pracy nie posiadają kompetencji pozwalających im w pełni wykorzystać swój zawodowy potencjał

5

Zapraszam do lektury biuletynu,

im w pełni wykorzystać swój zawodowy potencjał. Istnieją znaczące rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami pracodaw-

Małgorzata Rusewicz

ców, a kompetencjami absolwentów.

Prezes IGTE

Nowy model rozwiąże problem marazmu na polskiej giełdzie Innowacja zamiast imitacji Wywiad z Januszem Piechocińskim, wicepremierem, ministrem gospodarki o wyzwaniach gospodarczych stojących przed Polską Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

6

7

Jakie wyzwania gospodarcze – w Pana

wizerunku Polski, jako kraju przyjaznego

staniu krajowego zaplecza naukowego.

sprzyjać tworzeniu relacji biznesowych

ocenie – stoją obecnie przed Polską

długoletnim inwestycjom.

Ministerstwo Gospodarki przygotowało

w oparciu o łańcuch wartości budowany

dokument Krajowa Inteligentna Specjali-

na poziomie regionalnym, krajowym,

zacja (KIS), stanowiący integralną część

europejskim i globalnym, przy wykorzy-

Programu Rozwoju Przedsiębiorstw. KIS

staniu dostępnego potencjału innowacyj-

wskazuje 19 inteligentnych specjalizacji,

nego i naukowego oraz kapitału ludzkie-

będącymi priorytetami krajowymi w ob-

go. Ministerstwo Gospodarki prowadzi

szarze inwestycji w B+R+I. Tak określo-

szeroki dialog z organizacjami przed-

na wizja rozwoju polskiej gospodarki

siębiorców różnych sektorów i branż.

pozwoli ukierunkować wsparcie finanso-

Wszystkich przedsiębiorców zachęcamy

we na specjalizacje charakteryzujące się

teraz przede wszystkim do zwiększenia

potencjałem rozwojowym, co w konse-

aktywności w obszarze pozyskiwania

kwencji przyczyni się do poprawy inno-

środków finansowych na podniesienie

wacyjności i konkurencyjności polskiego

innowacyjności produkowanych wy-

przemysłu oraz do budowania gospo-

robów w ramach nowej perspektywy

darki opartej na wiedzy. Innowacyjność

finansowej na lata 2014-2020. Stwarza

jest na pierwszym miejscu i ona będzie

to szansę i warunki dla kreowania no-

determinowała dostęp do instrumentów

wych przewag konkurencyjnych polskiej

wsparcia. Ponadto podkreślić należy,

gospodarki. Również Narodowe Centrum

że kolosalną zmianą w porównaniu do

Badań i Rozwoju podejmuje współpracę

poprzedniego systemu jest wprowadze-

z przedsiębiorstwami tworząc wspólne

i w jaki sposób można im sprostać?

Mam nadzieję, że takie spojrzenie

Misją Ministerstwa Gospodarki jest

będzie sprzyjać zwiększeniu udziału

zapewnienie rozwoju wszystkim polskim

przemysłu w polskim PKB do poziomu

przedsiębiorstwom i wzrost konkuren-

25% w 2020 r. W 2013 r. było to 22 %.

cyjności polskiej gospodarki w UE i na

Przypomnę tylko, że wartość dodana

rynkach globalnych. To także niezwykle

brutto przemysłu w 2014 roku wzrosła

istotne wyzwanie w kontekście kryzy-

o 3,5% w stosunku do roku ubiegłego.

su ukraińskiego i embarga nałożonego

Zanotowano również 3,3% wzrost pro-

przez Rosję na polski eksport. Proszę

dukcji sprzedanej. Osiągnięty w 2014 r.

zwrócić uwagę, że polska gospodar-

wzrost produkcji przemysłowej w Polsce

ka jest silna i konkurencyjna i mimo

przekroczył poziom średniej unijnej i był

niekorzystnych wydarzeń związanych

jednym z wyższych w całej UE, plasując

z sytuacją na Wschodzie w dalszym

nasz kraj na 6. miejscu wśród wszystkich

ciągu rozwija się z prędkością ok. 3,4%

państw członkowskich. Początek 2015 r.

wzrostu PKB. Doceniają to inwestorzy

to również wzrost produkcji przemysło-

zagraniczni i decydują się na lokaliza-

wej (w styczniu o 1,7% w skali roku).

cję swoich projektów właśnie w Polsce.

Osiągnięty w 2014 r. wzrost produkcji przemysłowej w Polsce przekroczył poziom średniej unijnej i był jednym z wyższych w całej UE

Nasz eksport w dalszym ciągu rośnie. To

Z reguły motorem gospodarczych zmian

pokazuje, że mamy świetnych przed-

o charakterze innowacyjnym są duże

siębiorców, nowoczesne, konkurencyjne

firmy mogące prowadzić rozbudowane

nie w nowym programie operacyjnym

przedsięwzięcia i programy sektorowe.

produkty i różnorodne usługi.

programy B+R. Te z kolei wymagają

i utrzymania, a nawet podwyższenia

z zakresu innowacyjności zasady priory-

Są one odpowiedzią na potrzeby zrze-

Obecnie finalizujemy prace nad

Stopień innowacyjności technologicznej i produktowej przemysłu jest poniżej średniej UE, przy jednocześnie niskim wykorzystaniu krajowego zaplecza naukowego

finansowania pozyskiwanego z rynku

poziomu konkurencyjności jest z jednej

tetu dla projektów zgłaszanych wspólnie

szonych przedsiębiorców prowadzących

kształtem polityki przemysłowej.

kapitałowego. Czy Ministerstwo Gospo-

strony maksymalizacja efektywności wy-

przez konsorcja przemysłowo-naukowe

działalność w danym sektorze. Obserwu-

W oparciu o przegląd sytuacji w sek-

darki ma pomysł na działania, które

korzystania zasobów (wiedzy, kapitału,

oraz wskazania, że dysponentem wspar-

jemy duże zainteresowanie przedsiębior-

torach przemysłowych przygotowana

będą wpierać polski rynek kapitałowy

pracy, zasobów naturalnych i surowców),

cia finansowego będą głównie przedsię-

ców różnych branż udziałem w ich przy-

została dla nich analiza SWOT i określo-

i giełdę, a przez to rozwój firm działają-

z drugiej zaś wzrost innowacyjności

biorcy, którzy decydują również o wy-

gotowaniu. W ramach nich finansowane

lacyjne, prawo działalności gospodarczej,

ne zostały obszary, w których niezbędne

cych w naszym kraju? Jak Ministerstwo

rozumianej jako zdolność i motywacja

borze partnera naukowego pod kątem

będą prace B+R w przedsiębiorstwach

rozwój stref ekonomicznych i odbudowa

jest podniesienie efektywności działań

Gospodarki wspiera, a jak mogłoby

przedsiębiorstw do doskonalenia istnie-

sprostania ich oczekiwaniom. Zdaniem

w danym sektorze gospodarki. Należy

kształcenia zawodowego oraz promocja

firm, instytutów badawczych i admi-

jeszcze bardziej wspierać dostęp przed-

jących i poszukiwania nowych technolo-

Ministerstwa Gospodarki rozwiązanie

podkreślić, że aktywność przedsiębior-

naszego eksportu i poszukiwanie partne-

nistracji publicznej. W odniesieniu do

siębiorców do kapitału?

gii, pomysłów i wynalazków, związanych

takie jest bardziej efektywne zarówno

ców danej branży czy sektora deter-

rów handlowych poza dotychczasowymi

z ulepszaniem i tworzeniem produktów

pod względem wydatkowania środków

minuje jej przyszłość, wizerunek oraz

rynkami zbytu. Celem ustaw deregulacyj-

pozycję konkurencyjną.

nych jest m.in. ograniczenie biurokraty-

przemysłu za priorytetowe działanie

W dzisiejszych warunkach utrzyma-

przyjęliśmy zwiększenie inwestycji w in-

niu pozycji konkurencyjnej przemysłu

oraz zmian organizacji i zarządzania.

finansowych, jak i jakości osiągania efek-

nowacje i produkcję wyrobów wysoko

sprzyjają badania, rozwój i innowacje

W związku z tym, Polska sukcesywnie

tów końcowych.

przetworzonych, zwiększenie produk-

(B+R+I). Coraz większego znaczenia

podnosi nakłady na B+R, aby w 2020 r.

tywności przedsiębiorstw, poprawę

nabiera również podejmowanie ini-

osiągnąć poziom 1,7% PKB.

jakości zarządzania oraz zwiększenie

cjatyw na rzecz promocji rozwoju

ekspansji na rynki zagraniczne. Koniecz-

przedsiębiorstw wdrażających rozwią-

reindustrializacji – powstawaniu i rozwo-

ne jest również tworzenie przyjaznych

zania innowacyjne. W tym kontekście

warunków dla rozwoju przedsiębiorstw

konieczna jest zmiana modelu rozwoju

m.in. poprzez zwiększenie efektywności wykorzystania rynku wewnętrznego UE,

Dyskusje na temat wizji przemysłu

zacji oraz likwidacja zbędnych procedur. Które z działań podejmowanych przez

W latach 2011-2013, z inicjatywy MG,

w perspektywie 10-20 lat toczą się na

Ministerstwo Gospodarki (byłych lub

weszły w życie trzy ustawy o charakte-

różnych forach zarówno w Polsce, jak

obecnych) miało Pana zdaniem naj-

rze deregulacyjnym, w ramach których

i w UE. Jest zgoda co do konieczności jej

większy wpływ na pobudzenie rozwoju

dokonano 284 zmian w 109 ustawach.

jowi gałęzi przemysłu w oparciu o nowe,

stworzenia, biorąc pod uwagę dynamikę

gospodarczego i przedsiębiorczości

Obecnie wchodzi w życie czwarta. Przed

zaawansowane techniki i technologie.

zmian ogólnej sytuacji geopolitycznej,

w Polsce?

niespełna rokiem Rada Ministrów przy-

gospodarczego Polski z imitacyjnego na

Pomimo, że przemysł ma znaczny

ze szczególnym uwzględnieniem regionu

Jednym z naszych priorytetów jest

jęła Program Rozwoju Przedsiębiorstw

innowacyjny. Takie podejście stwarza

wpływ na polską gospodarkę, to stopień

Europy Środkowo-Wschodniej, dostęp

tworzenie przyjaznego otoczenia dla

do 2020 roku, który zawiera cały system

stworzenie stabilnego otoczenia legisla-

szansę utrzymania wysokiego tempa

innowacyjności technologicznej i pro-

do źródeł energii i surowców nieenerge-

biznesu. W tym obszarze działamy

wsparcia dla innowacyjnych firm i kom-

cyjnego i fiskalnego, sprawnego systemu

rozwoju gospodarczego. Kluczem do sta-

duktowej przemysłu jest poniżej średniej

tycznych, czy sytuację na rynku kapi-

intensywnie, wymienię tylko kilka nie-

pleksowy katalog instrumentów pomocy

edukacji zawodowej oraz budowanie

łego i szybkiego rozwoju gospodarczego

UE, przy jednocześnie niskim wykorzy-

tałowym. Długofalowe spojrzenie ma

zwykle istotnych zmian: ustawy deregu-

na każdym etapie rozwoju działalności.

Innowacyjność ma również sprzyjać

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Rozmowy z administracją

8

Nasze główne propozycje to np. zasada przyjaznej interpretacji i domniemania uczciwości przedsiębiorcy

9

program aktywizacji eksportu, zakłada-

szczegółowych takich jak: wprowadze-

Regulacja ta powinna przyspieszyć

rozwój współpracy szkół i pracodawców

jący wzmożone działania promocyjne

nie projektu rozstrzygnięcia w spra-

decyzje inwestycyjne, a także rozszerzyć

w kształceniu zawodowym oraz zwięk-

na 11 wytypowanych rynkach (m.in.

wie administracyjnej, wprowadzenie

krąg adresatów, zwłaszcza o przed-

szenie zaangażowania pracodawców

Indonezja, Mongolia, Malezja, Turkmeni-

możliwości mediacji pomiędzy organem

siębiorców małych i średnich, którzy

w praktyczną naukę zawodu. Zgod-

stan, Azerbejdżan, kraje bałkańskie). By

a przedsiębiorcą, stworzenie ram do

w oparciu o poprzednie wymagania nie

nie z szacunkami, w przyszłym roku

zwiększyć szanse dla polskich inwestycji

wykonywania niektórych zadań przez

mogliby skorzystać z pomocy regionalnej

szkolnym około 160 przedsiębiorstw

w Afryce zainicjowaliśmy program Go

organizacje przedsiębiorców, wzmoc-

udzielanej w strefach. W ramach najnow-

strefowych przyjmie na praktykę około

Africa. Odpowiedzieliśmy również na

nienie pozycji przedsiębiorców w postę-

szej nowelizacji ustawy o SSE terenom

4000 uczniów. Z inicjatywy zarządów

chińską strategię Go Global programem

powaniach prowadzonych w sprawach

stanowiącym własność jednoosobowych

SSE tworzone są klastry edukacyjne,

Go China – realizowanym we współpracy

przedsiębiorców, wprowadzenie zasad

spółek Skarbu Państwa nadano status

które skupiają firmy, szkoły zawodowe

z innymi agendami rządowymi. W tych

wymiaru kar administracyjnych. Mam

gruntu publicznego. O roli stref dla go-

oraz starostwa powiatowe, a także inne

działaniach wspierają nas Wydziały

nadzieję, że nowa ustawa – Prawo dzia-

spodarki kraju świadczą ich dotychcza-

podmioty zainteresowane rozwojem

Promocji Handlu i Inwestycji funkcjonu-

łalności gospodarczej – zostanie uchwa-

sowe efekty. Na koniec III kwartału 2014

kształcenia zawodowego takie jak izby

jące w ramach ambasad i konsulatów,

lona jeszcze w tej kadencji Sejmu RP.

roku w strefach pracowało 290 tysięcy

rzemieślnicze, kuratoria oświaty. Mini-

osób, z czego 210 tysięcy to nowoutwo-

sterstwo patronuje ich zakładaniu.

a także sieć COIE czyli Centrów Obsługi

Z satysfakcją obserwujemy także

Inwestorów i Eksporterów. To 15 placó-

rozwój specjalnych stref ekonomicznych.

rzone etaty w wyniku nowych inwe-

wek w największych polskich miastach

Ich działalność udało się wydłużyć do

stycji. Skumulowana wartość nakładów

Przygotowaliśmy projekt ustawy

wyniosła 99,1 mld zł.

o wspieraniu polubownych metod roz-

Wspomnę jeszcze o mediacjach.

ułatwiających dostęp do informacji

2026 r., co spowodowało, że instrument

Zaproponowane w nim rozwiązania

niezbędnych do planowania i realizacji

ten nadal pozostaje skutecznym narzę-

koncentrują się m.in. na wzmacnianiu

eksportu oraz inwestowania poza grani-

dziem przyciągania nowych inwestycji.

wydanie 217 zezwoleń, których zobo-

nych, w tym między przedsiębiorcami.

współpracy przedsiębiorców ze świa-

cami Polski.

Liczba wydanych zezwoleń w I półroczu

wiązania to inwestycje rzędu 7,7 mld

12 lutego dokument został skierowany

tem nauki, wsparciu rozpoznawalności

Prognoza na rok 2015 przewiduje

wiązywania sporów w sprawach cywil-

2014 r. (438), na którą pewien wpływ

zł i utworzenie 11 tys. miejsc pracy.

do konsultacji publicznych i uzgodnień

polskich firm na rynku międzynarodo-

ności gospodarczej, gdzie wyraźnie

miała zmiana zasad udzielania pomocy

Z myślą o małych i średnich firmach

międzyresortowych. Chodzi o wprowa-

wym, pomocy na starcie działalności

zostaną zaakcentowane oraz usyste-

regionalnej od lipca 2014 r., świadczy

tworzone będą we współpracy z samo-

dzenie systemu usprawnień procedu-

(start-upy) i całym systemie instru-

matyzowane ogólne zasady dotyczące

jednak o niesłabnącym zainteresowaniu

rządami Lokalne Parki Przemysłowe, po-

ralnych i organizacyjnych oraz zachęt

mentów zwrotnych i dotacyjnych oraz

wykonywania działalności gospodarczej,

przedsiębiorców strefą. W 2014 r. wpro-

wstaną inkubatory i hale pod wynajem.

ekonomicznych dla właścicieli firm,

usług informacyjno-doradczych. Działa

stanowiące katalog podstawowych praw

wadzono okresowe – do końca 2016 r.

Kontynuowane będą działania na rzecz

którzy zdecydują się na mediacje przed

również pakiet czterech rozporządzeń

przedsiębiorcy. Nowe rozwiązania będą

złagodzenie kryterium stopy bezrobo-

powstawania i rozwoju już istniejących

skierowaniem sprawy do sądu. Kon-

dotyczących udzielania przedsiębiorcom

dotyczyły przede wszystkim relacji

cia, umożliwiające objęcie strefą terenu

klastrów, stanowiących źródło nowych

sekwentnie tworzymy sieć Centrów Arbi-

pomocy de minimis w celu promocji

przedsiębiorców z organami władzy

prywatnego pod konkretną inwestycję.

technologii. Co istotne, 23 stycznia br.

trażu. W tej chwili na terenie kraju działa

i wspierania eksportu. Ponadto Minister-

publicznej. Ustawa określi szczegółowe

z mojej inicjatywy zostało podpisane

już sześć takich centrów. Ich celem jest

stwo Gospodarki wyselekcjonowało 15

zasady działania organów administracji

porozumienie pomiędzy Ministerstwa-

informowanie o korzyściach, jakie daje

branż, wśród nich jubilerską, kosmetycz-

w dziedzinie gospodarki oraz wprowadzi

mi Gospodarki, Edukacji Narodowej,

polubowne rozwiązywanie problemów

ną, stolarki okiennej, galanterii skórzanej

nowe instytucje, których celem będzie

Pracy i Polityki Społecznej oraz Skarbu

i prowadzenie mediacji w konkretnych

czy ochrony i zachowania zabytków, któ-

wzmocnienie dialogu między admini-

Państwa w zakresie współpracy i podej-

sprawach. Centra działają w ścisłej

re mają potencjał, by wykreować polskie

stracją a przedsiębiorcą. Nasze główne

mowania wspólnych działań na rzecz

współpracy z wyższymi uczelniami,

specjalności eksportowe. Zostały one ob-

propozycje to np. zasada przyjaznej

rozwoju kształcenia zawodowego do-

organizacjami i partnerami społecznymi,

jęte wsparciem w ramach realizowanego

interpretacji i domniemania uczciwości

stosowanego do potrzeb pracodawców,

izbami radców prawnych i adwokatów.

projektu w postaci branżowych progra-

przedsiębiorcy, zasada uprawinionych

mów promocji (BPP). Dla każdej z branż

oczekiwań (zakaz zaskakiwania przed-

w konsultacji z organizacjami przedsię-

siębiorcy przez organ), zasada jednokrot-

biorców została opracowana koncepcja

nego przekazywania informacji, nakaz

programu promocji na najbliższe trzy

wyznaczania przedsiębiorcy rozsądnych

lata. Dla dotkniętych spadkiem eksportu

terminów.

w związku z uwarunkowaniami w handlu z Rosją i Ukrainą przygotowujemy nowy

Bardzo ważne jest prawo działal-

Oprócz rozwiązań ogólnych proponujemy przyjęcie szeregu rozwiązań

Celem jest upowszechnianie oraz rozwój współpracy szkół i pracodawców w kształceniu zawodowym Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

lokalnych rynków pracy oraz nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki. Celem tej inicjatywy jest upowszechnianie oraz

Rozmowy z administracją

pytał Filip Pietkiewicz-Bednarek

Rozwój współpracy szkół i pracodawców w kształceniu zawodowym

Odpowiedzieliśmy na chińską strategię Go Global programem Go China

I

W OPINII

INTERESARIUSZY

10

11

Czy przedsiębiorcom zależy na

partycypację pracodawców w tworzeniu

zmianach w obowiązującym systemie

funduszu emerytalnego pracowników.

emerytalnym?

Czy pracodawców stać na ponoszenie

Jeżeli zapytamy małych przedsiębior-

większych kosztów?

ców, to będą postulowali zmniejszenie

Pracodawcom trudno będzie zgodzić

składek na ZUS, co jest zrozumiałe, bo

się na podwyższenie pozapłacowych

trudno im konkurować z przedsiębior-

kosztów pracy. Przedsiębiorcy z natury

cami zatrudniającymi na czarno. Nie

chcą je minimalizować, również skład-

jest to jednak możliwe w sytuacji, kiedy

ki na ubezpieczenie społeczne. Pod

wpływające składki pokrywają zaledwie

względem obciążenia pracy podatkami

połowę wypłacanych emerytur. To są

i składkami na ubezpieczenia społeczne

konsekwencje starego systemu emerytal-

nie odstajemy od Europy. Ale polscy

nego, za które będziemy płacić jeszcze

przedsiębiorcy mają znacznie większą

zwiększeniu składki rentowej. Przedsię-

wiele lat. Dlatego część przedsiębiorców

potrzebę akumulacji kapitału niż ich kon-

biorcy głośno protestowali, ale nie miało

denerwują kosztowne przywileje eme-

kurenci z zachodniej Europy, potrzebują

to dużego wpływu na koszt pracy, bo

rytalne. Ale dla większości emerytury

środków na inwestycje. Dla porównania

wzrost składki został częściowo zrówno-

nie są zagadnieniem priorytetowym, nie

warto wskazać, że np. w Niemczech

ważony przez wolniejszy wzrost wyna-

dostrzegają zależności między systemem

firmy dysponują pięciokrotnie większy-

grodzeń. Warto jednak zwrócić uwagę na

emerytalnym, a poziomem oszczęd-

mi aktywami na jednego pracownika, co

sytuację przedsiębiorców, którzy z racji

ności i inwestycji. Tymczasem, biorąc

przekłada się na jakość parku maszyno-

skali i rodzaju swojej działalności kon-

pod uwagę niski poziom oszczędności

wego i wykorzystywane technologie. To

kurują z szarą strefą. W ich przypadku

w naszym kraju, bardzo przydałyby się

ogromna różnica.

wzrost składek faworyzuje nieuczciwego

zmiany zachęcające do oszczędzania na

Dlatego kiedy będzie się postulować

Wywiad z Jeremim Mordasewiczem, doradcą zarządu Konfederacji Lewiatan o stosunku pracodawców do zmian w systemie emerytalnym

konkurenta, który nie ponosi tego typu

starość. Takie oszczędności pozwoliłyby

podniesienie składki na ubezpieczenia

obciążeń. A w naszym kraju szara strefa

finansować inwestycje i szybciej moder-

społeczne płaconej przez pracodawców

jest niestety pokaźna.

nizować przedsiębiorstwa zapewniając

to zapewne wśród małych i średnich

wzrost wydajności pracy, a w konse-

przedsiębiorców podniesie się straszny

Jakie znaczenie dla gospodarki ma

kwencji podniesienie wysokości płac

rwetes. Niewielu z nich myśli szerzej.

zwiększenie poziomu długotermino-

i emerytur. Argumenty ekonomiczne za

Dlatego przy ogłaszaniu propozycji

wych oszczędności krajowych?

funduszami emerytalnymi są niekwestio-

zmian konieczne byłoby uruchomie-

Polska bardzo potrzebuje takich

nowalne. Niestety ten wątek jest mało

nie dużej akcji uświadamiającej, która

oszczędności dla finansowania dużych,

medialny, mało nośny politycznie i nie

pokazałaby, że w długim okresie efekty

długoterminowych inwestycji. Ich finan-

może przebić się w publicznej dyskusji.

w postaci wzrostu oszczędności będą

sowanie z krótkoterminowych oszczęd-

Co więcej, ludzie z reguły zwracają uwa-

korzystne dla gospodarki i dla przedsię-

ności jest bardzo ryzykowne, a ponadto

gę na doraźne, indywidualne korzyści,

biorców.

drogie. Mamy duże zasoby pracy, ale

a nie na interes zbiorowy. Brakuje im

Oszczędzanie w programach zbiorowych jest bezpieczne i korzystne

Część przedsiębiorców denerwują kosztowne przywileje emerytalne

małe zasoby kapitału. Średni koszt stwo-

też spojrzenia na proces w dłuższym

Czy istotnie zwiększenie docelowo o 2%

rzenia jednego miejsca pracy wynosi

horyzoncie czasowym. To powoduje,

kosztów płac, które mieliby ponosić

około 200 tysięcy złotych. Jeśli chcemy

że zarówno decydentom, jaki i przed-

przedsiębiorcy to jest znacząca różnica?

zapewnić pracę młodym ludziom, oraz

siębiorcom czy pracownikom umyka

Nie można mówić o tym, że zwiększenie

pozwolić osobom 50+ na aktywność

największa korzyść, jaką wspólnie mo-

o 2% kosztów pracy to wielka różnica.

zawodową do osiągnięcia wieku eme-

glibyśmy odnieść z wprowadzenia zmian

W firmie, w której koszt pracy stanowi

rytalnego to potrzebujemy olbrzymich

w systemie emerytalnym.

połowę wszystkich kosztów, oznacza to

inwestycji. Takie inwestycje mogę

łączny ich wzrost o 1%. Niemniej ważny

być finansowane z długoterminowych

jest odbiór emocjonalny.

oszczędności krajowych skumulowanych

Część obecnych projektów zmian w systemie emerytalnym zakłada finansową

W opinii interesariuszy

Podobnie było kilka lat temu przy

przez zbiorowe programy oszczędzania.

12

Dzięki dodatkowym, bardziej efektyw-

w tym my, są zorientowane indywidu-

nym inwestycjom wzrośnie zatrudnienie

alistycznie i nastawione na konsumpcję.

i produktywność, będziemy więcej zara-

Ponadto Polacy w rezultacie doświad-

biać i płacić większe składki na emery-

czeń drugiej połowy XX wieku żyją

tury, a w konsekwencji nasze przyszłe

w przeświadczeniu, że są zabezpieczeni

świadczenia będą wyższe.

od strony socjalnej przez państwo. Uwa-

Inwestycje zagraniczne są korzystne

żają, że emeryturę wypłaci im państwo,

dla gospodarki, ale powinny być uzupeł-

podobnie jak wykształci im dzieci, czy

nieniem inwestycji krajowych. W przy-

zapewni opiekę zdrowotną. W Polsce

padku inwestycji krajowych zysk pozo-

mamy niestety bardzo nasilone zjawisko

staje w kraju, a nie jest transferowany za

prywatyzacji korzyści i upubliczniania

granicę, co dodatkowo wspiera rozwój

kosztów. To znaczy, że chcemy mało

i unowocześnienie gospodarki. Moim

wpłacać do sektora usług publicznych,

zdaniem wprowadzenie proponowanych

a pobierać z niego jak najwięcej korzyści.

zmian, zakładających składkowanie na

Na te przeświadczenia nakładają się

W długim okresie efekty w postaci wzrostu oszczędności będą korzystne dla gospodarki i dla przedsiębiorców

emeryturę równolegle przez pracow-

zaszłości historyczne. W połowie XX

ników, pracodawców i budżet państwa

wieku 70% mieszkańców Polski zamiesz-

przyniesie korzyści także budżetowi.

kiwało wieś, tylko 30% żyło w miastach.

cześć dochodu powinno w tym celu

Dzięki szybszemu wzrostowi gospodar-

Chłop nie miał z czego oszczędzać,

inwestować?

czemu, w dłuższym okresie wpływy do

ziemianin przepuszczał pieniądze.

Zasada ogólna jest taka, by podnosić

budżetu najprawdopodobniej byłyby

Oszczędzanie jest zachowaniem typo-

swoje kwalifikacje w celu zwiększenia

wyższe od wydatków z tytułu dopłat.

wym dla kultury miejskiej. Dodatkową

uzyskiwanych dochodów i dbać o zdro-

Warto przeprowadzić analizę dynamicz-

okolicznością jest fakt, że obecnie około

wie, aby móc dłużej pracować i później

ną, która by tego dowiodła.

1/3 Polaków uzyskuje dochody ledwo

przejść na emeryturę. Większe dochody

wystarczające na życie i nie ma z cze-

pozwalają więcej oszczędzać.

Dlaczego Polacy nie oszczędzają? Co

go oszczędzać. Powinniśmy zwolnić

musi się w Polsce zmienić, byśmy jako

z podatku dochody nie przekraczające

zależny od sytuacji rodzinnej, etapu

społeczeństwo zaczęli oszczędzać?

minimum egzystencji.

kariery zawodowej i formy zatrudnie-

Społeczeństwa kultury zachodniej,

Polska bardzo potrzebuje takich oszczędności dla finansowania dużych, długoterminowych inwestycji

Mentalność zmienia się dosyć wol-

13

okresie redukcji redukcji wydatków

w kraju, bo powyżej tej granicy nie płaci

w związku z zakończeniem spłacania

się składek do ZUS. Moim zdaniem na

kredytu mieszkaniowego, albo z usamo-

emeryturę powinno się odkładać syste-

dzielnieniem się dzieci.

matycznie około 20% dochodu, zakłada-

Osoby wybierające samozatrudnie-

jąc jednocześnie, że okres składkowania

nie i płacące minimalną składkę, powin-

do okresu pobierania emerytury wynosi

ny od razu odkładać korzyść wynikającą

3:1, tzn. 45 lat pracy i 15 lat emerytury.

z ponoszenia mniejszych obciążeń na

W takim modelu emerytura będzie wy-

ubezpieczenie społeczne w stosunku

nosić około 60% uzyskiwanych średnich

do pracowników etatowych. Podobnie

dochodów.

powinny postępować osoby pracujące na umowy o dzieło i nie płacące składek do ZUS oraz osoby uzyskujące wynagro-

rozmawiał

dzenie przekraczające 250% średniego

Filip Pietkiewicz-Bednarek

W przypadku inwestycji krajowych zysk pozostaje w kraju, a nie jest transferowany za granicę, co dodatkowo wspiera rozwój i unowocześnie-nie gospodarki

Model oszczędzania jest z kolei

nia. Jeśli ktoś ma na utrzymaniu dzieci,

no, ale postęp jest widoczny. Sporym

spłaca kredyt za mieszkanie i pracuje

impulsem do refleksji dla wielu osób

na etacie płacąc składkę emerytalną

były ubiegłoroczne modyfikacje w OFE

w wysokości 1/5 wynagrodzenia to jego

– ludzie zrozumieli, że sami są odpo-

możliwości dodatkowego oszczędzania

wiedzialni za swoje zabezpieczenie

na emeryturę są bardzo ograniczone.

emerytalne. Zmienia się także model

Ale osoby nie ponoszące jeszcze lub

konsumpcji. Młodzi ludzie o wydatkach

już kosztów utrzymania dzieci powinny

decydują dziś bardziej świadomie i mają

oszczędzać więcej. W młodości trudno

mniejszą skłonność do rozrzutności. Nie-

znacząco budować oszczędności, choć

stety z drugiej strony słabnie motywacja

wiemy, że 100 zł oszczędzone w tym

do pracy, a to może ograniczyć dochody

czasie przyniesie nam znacznie więk-

i możliwość oszczędzania. Nie wiadomo,

sze odsetki, niż 100 zł zaoszczędzone

która tendencja przeważy.

niedługo przed przejściem na emeryturę. Tak działa procent składany, czyli odset-

Jaką formę dodatkowego zabezpiecze-

ki od odsetek. Powinniśmy zwiększać

nia emerytalnego poleciłby Pan pokole-

oszczędności proporcjonalnie do wzrostu

niu wchodzącemu na rynek pracy i jaką

dochodów, jak również w późniejszym

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Na emeryturę powinno się odkładać systematycznie około 20% dochodu

W opinii interesariuszy

N

G ŁOS NAUKI

14

15

Publiczne systemy emerytalne ewoluują

stępowania do planów emerytalnych.

obecnie w kierunku rozwiązań oferu-

Poziom rozwoju dodatkowego zabezpie-

jących minimalny standard życia na

czenia zależy także od okresu funkcjo-

emeryturze. Wprowadzana jest zdefinio-

nowania elementów uzupełniających

wana składka, która wpływa na stabili-

– w części krajów prywatne programy

zację finansową systemów emerytalnych

emerytalne funkcjonują od dziesięcioleci,

w długim okresie, lecz jednocześnie

a w innych, głównie w Europie Środko-

przenosi dużą część odpowiedzialno-

wo-Wschodniej i Południowej, prywatne

ści za wysokość dochodów w okresie

programy emerytalne wprowadzone

starości na samych ubezpieczonych. Aby

zostały stosunkowo niedawno.

otrzymać wyższe świadczenie w przyszłości, konieczne jest dłuższe opłacanie

bezpieczenia emerytalnego mierzony

składki lub odkładanie wyższych kwot.

jest najczęściej poziomem uczestnic-

Pojawia się zatem ogromne pole dla

twa (coverage) w prywatnych planach

dodatkowego oszczędzania, które może

emerytalnych, zarówno pracowniczych,

sfinansować istotną część konsumpcji

jak i indywidualnych, oraz wielkością

w okresie starości.

aktywów emerytalnych zgromadzonych

na emeryturę stanowią 100% PKB

w ramach tych rozwiązań. O ile jednak

(WYKRES 1). Są to również kraje o wy-

pieczenia emerytalnego jest na świecie

poziom uczestnictwa informuje o tym,

sokim poziomie uczestnictwa w dodatko-

bardzo zróżnicowany. Wśród krajów

jak duża część społeczeństwa będzie

wych planach emerytalnych.

europejskich najlepiej rozwiniętymi pry-

otrzymywać jakiekolwiek dodatkowe

watnymi rynkami emerytalnymi mogą

dochody w okresie starości, o tyle nie

jest w dodatkowym systemie emery-

się pochwalić: Dania, Holandia, Irlandia

pozwala na ocenę, czy dochody te będą

talnym w Stanach Zjednoczonych (83%

i Wielka Brytania. Poza Europą zaś warto

stanowiły istotną część późniejszych

PKB), Kanadzie (71% PKB) czy Irlandii

wymienić Stany Zjednoczone, Kana-

świadczeń, czy też będzie to jedynie

(56%) – nadal jest to jednak ponad poło-

dę, Nową Zelandię i Australię. Sukces

symboliczny dodatek do emerytury

wa PKB tych krajów. W środki rankingu

dodatkowego oszczędzania zależy przy

bazowej. Dopiero połączenie wysokiego

plasuje się natomiast często przywoły-

tym w dużej mierze od zakresu systemu

poziomu uczestnictwa z odpowiednią

wana Nowa Zelandia (19% PKB), w której

bazowego, poziomu zamożności społe-

wielkością środków zgromadzonych

wysoki poziom uczestnictwa towarzy-

czeństwa, skłonności do oszczędzania,

w dodatkowym systemie pozwala mieć

szy aktualnie umiarkowanej wielkości

poziomu edukacji finansowej, czy zachęt

nadzieję na satysfakcjonującą wysokość

środków zgromadzonych na kontach

do dodatkowego oszczędzania. Ogromne

dochodów emerytalnych na starość.

przyszłych emerytów. Warto zwrócić

znaczenie mają ponadto zasady przy-

Wielkość aktywów emerytalnych jest

uwagę, że stosunkowo słabo wypada-

również bardzo ważna z punktu widze-

ją w tym zestawieniu Czechy (7,7%

nia rozwoju gospodarczego i podaży

PKB) czy Słowacja (10% PKB), tj. kraje

kapitału w gospodarce. Środki zgro-

o wysokich wskaźnikach uczestnictwa

madzone na emeryturę mają bowiem

w dodatkowym systemie emerytalnym,

z założenia charakter długoterminowy

w których powszechność najwyraźniej

i mogą tym samym wspierać inwestycje

nie idzie w parze z wysokimi saldami

o długim horyzoncie czasowym.

dodatkowych kont emerytalnych. Nato-

Poziom rozwoju dodatkowego zabez-

Oszczędności emerytalne mogą być istotną częścią dochodów w okresie starości

Stan rozwoju dodatkowego za-

Sukces dodatkowego oszczędzania zależy od poziomu zamożności społeczeństwa

Będzie to jedynie symboliczny dodatek do emerytury bazowej Głos nauki

Nieco mniej środków zgromadzonych

Wśród krajów OECD relatywnie

miast dla Polski wskaźnik ten wynosił

najwyższymi aktywami emerytalnymi,

2013 r. 18,6%, co jest w dużej mierze

liczonymi w stosunku do wielkości PKB,

konsekwencją uwzględnienia w statysty-

mogą się obecnie pochwalić: Holandia,

ce środków zgromadzonych w otwartych

Islandia, Szwajcaria, Australia i Wielka

funduszach emerytalnych (OFE). Poziom

Brytania, w których środki zgromadzone

uczestnictwa w poszczególnych dodatko-

16

WYKRES 1

40%

60%

80%

100%

120%

140%

0%

166,26

ISLANDIA

148,69 119,04

SZWAJCARIA

WIELKA BRYTANIA 84,21

K R A J ÓW O EC D

STANY ZJEDNOCZONE KANADA

PORTUGALIA

9,14

HISZPANIA

9,03

NORWEGIA

8,25

CZECHY

6,14

AUSTRIA

29,30

NOWA ZELANDIA

6,23

WŁOCHY

42,76

JAPONIA

7,65

NIEMCY

50,84

DANIA

14,76

9,60

55,77

FINLANDIA

MEKSYK

ESTONIA

62,21

IRLANDIA

18,56

9,48

71,27

CHILE

POLSKA

SZWECJA

82,98

40%

9,97

100,72

ŚREDNIA WAŻONA

20%

SŁOWACJA

103,26

AUSTRALIA

cza bowiem 5,2%.

talne jedynie nielicznych, jeśli poziom

i wysokość zgromadzonych środków

160%

HOLANDIA

powiększą natomiast dochody emery-

towe sugerują, że poziom uczestnictwa

w wybranych krajach OECD w 2013 r. 20%

wych planach emerytalnych nie przekraDotychczasowe doświadczenia świa-

Aktywa prywatnych planów emerytalnych w relacji do PKB

0%

17

19,09

5,83

BELGIA

5,15

WĘGRY

4,08

uczestnictwa w dodatkowych rozwiązaniach będzie nadal bardzo niski. Na świecie toczy się aktualnie szero-

zależą bardzo często od wprowadzenia

ka dyskusja nt. możliwości podwyższa-

obowiązku przystępowania do pro-

nia adekwatności świadczeń z systemu

gramu i zakresu udziału pracodawcy.

emerytalnego. Efekt taki można osiągnąć

Tam, gdzie programy są obowiązkowe

poprzez zwiększenie uczestnictwa w for-

lub quasi-obowiązkowe oraz część lub

malnym systemie emerytalnym (zarówno

całość składki jest finansowana przez

bazowym, jak i dodatkowym) lub po pro-

pracodawcę, aktywa emerytalne rosną

stu przez podwyższenie świadczeń [Pen-

znacznie szybciej, a salda kont ubezpie-

sion Outlook 2014, OECD, s. 56]. Drugi ze

czonych pozwolą w przyszłości na uzu-

sposobów wiąże się jednak z przeniesie-

pełnienie bazowej emerytury do pozio-

niem ciężaru finansowego na inne grupy

mu nawet 100% (Islandia, Holandia) czy

lub pokolenia, co nie jest obecnie akcep-

80% (Dania, Kanada, Stany Zjednoczone,

towalne społecznie. Potrzebne jest zatem

Wielka Brytania). Istotna część docho-

wydłużenie okresu wpłacania składek

dów emerytalnych będzie pochodziła

lub wpłacanie wyższych składek, w tym

z dodatkowego prywatnego systemu

poza systemem bazowym, aby przyszłe

także w Irlandii, Niemczech, Belgii czy

emerytury pozwalały na zaspokojenie

Nowej Zelandii (WYKRES 2). W Polsce

wszystkich podstawowych potrzeb.

duża część świadczeń mogłaby pochoWYKRES 2

dzić z otwartych funduszy emerytalnych,

Stopy zastąpienia z poszczególnych części zabezpieczenia emerytalnego w wybranych krajach OECD w 2011 r. Źródło: Pension Outlook 2012, OECD, 2012, s. 207

gdyby nie obniżono wielkości składki

dr Joanna Rutecka

przekazywanej do tej części systemu.

Instytut Statystyki i Demografii SGH

Środki zgromadzone w PPE, IKE i IKZE

120%

90%

60%

30%

OBOWIĄZKOWY PRYWATNY

DOBROWOLNY (DC)

IA

K

D N

EK

LA IR

Y R A

M

TA

N

N

SY

IA

IA D

SA

LA ZE A IE

LK

W W

O N

OBOWIĄZKOWY REPARTYCYJNY

B

A

U

A D

IA

N K

A

EL

G

CY B

M IE N

SZ

W

EC

N

JA

IA

A

TO

A R ST U A

ES

EG

LI

IA

Y W R

R

EC

O N

CZ

A JC A W

SZ

H

IA

E IL

A * K

CH

A CJ A

LS O P

EL A R

W O SŁ

A

N

IA IZ

IA D

R

IA

ST

D U A

N LA O H

IS

LA

N

D

IA

0%

* W 2014 r., w Polsce zniesiono obowiązek uczestnictwa w zarządzanych prywatnie kapitałowych funduszach emerytalnych (OFE). Na dzień publikacji danych przez OECD były one jednak częścią publicznego bazowego systemu emerytalnego.

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Głos nauki

Wielkość aktywów emerytalnych jest bardzo ważna z punktu widzenia podaży kapitału w gospodarce

Salda kont ubezpieczonych pozwolą w przyszłości na uzupełnienie bazowej emerytury do poziomu nawet 100%

18

Z

NASZYM ZDANIEM

19

Po reformie z 2014 roku OFE zostały

szczególnych klas aktywów oraz limitów

rynkach finansowych będzie skuteczna

ligacje komercyjne, obligacje komunalne

płynnością stanowią również element

pozbawione nie tylko obligacji skarbo-

koncentracji określonych w regulacjach

ochrona kapitału.

oraz depozyty. Fundusze obecnie poszu-

geograficznej i sektorowej dywersyfika-

wych, ale także możliwości prowadzenia

prawnych. Jeśli oczekiwane stopy zwro-

kują zróżnicowania poprzez wyjście na

cji portfela. Czynnik ten zyskuje dodat-

dotychczasowej polityki inwestycyjnej

tu z akcji będą atrakcyjne, to wciąż akcje

Jacek Babiński

rynki zagraniczne. Jest to naturalne ze

kowo na znaczeniu biorąc pod uwagę

w oparciu o decyzje alokacyjne w dwie

będą cieszyły się zainteresowaniem,

dyrektor zarządzający portfelem akcji, MetLife PTE SA

względu na dywersyfikację geograficzną

zakaz inwestycji w obligacje skarbowe

podstawowe klasy aktywów. W teorii

nawet po obniżeniu wymaganego ustawą

i ograniczenie ryzyka politycznego.

oraz relatywnie płytki rynek polskich

środki przekazane do ZUS i zapisane

minimalnego poziomu alokacji.

Najważniejsze czynniki to konflikt

obligacji korporacyjnych.

na indywidualnych kontach są od-

gażowanie w obligacje korporacyjne,

w portfelu, w praktyce członkowie OFE

lecz należy pamiętać, że w przypadku

(ubezpieczeni w ZUS) nie postrzegają

tych papierów ryzyko jest podobne do

swoich zasobów emerytalnych w ten sposób. Zadaniem dla OFE jest więc osiąganie

zbrojny na Ukrainie, negocjacje Gre-

Fundusze mogą zwiększać zaan-

powiednikiem obligacji skarbowych

cja – UE oraz polityka monetarna FED

Krzysztof Zawiła

Największym wyzwaniem dla całego

i EBC. Na rynku krajowym – niepewność

członek zarządu odpowiedzialny za zarządzanie

sektora będzie konieczność zmierzenia

co do powrotu gospodarki na ścież-

funduszem emerytalnym Generali PTE SA

akcji, więc nie następuje jego znacząca

się z olbrzymią zmiennością rynków fi-

kę wzrostu oraz problem kredytów

dywersyfikacja. Wydaje się, że z uwa-

nansowych oraz wypracowanie sposobu

denominowanych we frankach. Takie

gi na dostępny katalog lokat fundusze

komunikowania klientom wyników fun-

otoczenie będzie wymagało od zarzą-

dodatnich stóp zwrotu z inwestowania

nadal będą zwiększały swoją ekspozycję

duszy w warunkach tej znacznej zmien-

dzających zarówno trafnej selekcji, jak

wyłącznie w akcje i dług przedsiębiorstw

w aktywa zagraniczne dywersyfikując

ności. Zakaz inwestowania w obligacje

również szybkich zmian alokacji. Ryzyko

Przekazanie ponad połowy portfela skła-

obarczony ryzykiem kredytowym.

swój portfel inwestycyjny i zwiększając

skarbowe pozbawił OFE możliwości lo-

inwestycyjne jest i będzie dywersy-

dającego się przede wszystkim z obliga-

Aby zdywersyfikować ryzyko takie-

jego płynność.

kowania środków w najbezpieczniejszą,

fikowane poprzez zmiany alokacyjne

cji skarbowych oraz wprowadzony zakaz

najbardziej płynną klasę aktywów.

pomiędzy poszczególnymi kategoriami

nabywania obligacji skarbowych spowo-

go portfela, konieczne jest lokowanie środków w akcje spółek, branż, ryn-

Arkadiusz Julke

Oczywistym działaniem w tej

lokat, w tym poprzez zmiany w alokacji

dował, że fundusze emerytalne z fun-

ków, czy wreszcie krajów mało ze sobą

CFA, dyrektor Biura Inwestycyjnego, zarządzający

sytuacji było szukanie dywersyfikacji

pomiędzy rynkiem krajowym i rynkami

duszy o charakterze zrównoważonym

skorelowanych. Wyzwaniem na bieżący

funduszem, doradca inwestycyjny, PTE PZU SA

w aktywach zagranicznych i obligacjach

zagranicznymi.

stały się funduszami akcyjnymi skon-

rok będzie budowa części zagranicznej

korporacyjnych. Rzeczywiste, postulowa-

portfela.

ne przez środowisko od dawna, otwarcie

Kamil Kosiński

też największym krótkoterminowym

inwestycji zagranicznych pozwala na

dyrektor inwestycyjny, Pekao Pioneer PTE SA

wyzwaniem zarządzających jest obecnie

centrowanymi na rynku krajowym. Stąd

Mariusz Wnuk

lokowanie aktywów w spółki z sektorów

selekcja spółek. Względy płynnościowe

wiceprezes zarządu, Pocztylion-Arka PTE SA

słabo reprezentowanych lub w ogóle

obok względów czysto inwestycyjnych

Zmiany legislacyjne nie miały aż tak

nieobecnych na GPW. Szkoda tylko, że ze

powodują, że zwiększa się także skala

dużego wpływu na sposób zarządzania

względu na niedostatki legislacji, OFE nie

inwestycji zagranicznych, co wiąże się

funduszem, jak mogłoby się to pierwot-

mogą zabezpieczać ryzyka walutowego.

nie wydawać. Nadal koncentrujemy się

W wyniku przekazania obligacji skarbo-

z potrzebą pogłębiania ekspertyzy na

wych na rzecz ZUS, struktura portfela

tym polu.

na starannej selekcji najlepszych funda-

Marcin Żółtek

funduszy emerytalnych w znacznym

Zmiany w przepisach prawa spowo-

mentalnie spółek. Dzięki inwestycjom

członek zarządu, dyrektor inwestycyjny, Aviva PTE

stopniu zaczęła odzwierciedlać fundu-

nie jest możliwe zabezpieczanie ryzyka

dowały, że fundusze emerytalne stały

zagranicznym zwiększyła się płynność

Aviva BZ WBK SA.

sze inwestycyjne o profilu akcyjnym.

związanego z ekspozycją walutową, co

się praktycznie funduszami akcyjnymi.

i stopień dywersyfikacji portfeli inwe-

W obliczu niepewności, co do otoczenia

mogłoby znacząco ograniczyć ryzyko

Wpływa to istotnie na zmienność war-

stycyjnych OFE. Dostrzegając te korzyści

zewnętrznego (konflikt na Ukrainie, sta-

członków funduszy. Długoterminowym

tości jednostki w krótkich okresach, ale

stale rozwijamy nasze kompetencje

bilność Grecji i wpływ na strefę Euro) na

wyzwaniem jest znalezienie aktywów,

powinno zwiększyć stopy zwrotu w dłu-

w tym obszarze.

Inwestycje OFE w 2015 roku

gim okresie. Nasi klienci powinni oceniać

O wypowiedzi na temat wyzwań w zarządzaniu OFE poprosiliśmy osoby odpowiedzialne za zarządzanie aktywami w poszczególnych PTE

Zakaz inwestowania OFE w obligacje

Warto zwrócić uwagę, że do tej pory

znaczeniu zyskują inwestycje w spółki

które mogłyby zastąpić obligacje skar-

OFE po przeniesieniu na mocy usta-

o wysokiej płynności, umożliwiające

bowe nie tylko pod względem profilu

efektywność działalności inwestycyjnej

skarbowe oraz otoczenie niskich stóp

wy 51,5% środków zgromadzonych na

szybkie dostosowywanie portfela do

zysk – ryzyko, ale także pod względem

funduszy po uwzględnieniu łącznego

procentowych spowodowały z kolei,

rachunkach członków funduszy stały

zachodzących zmian.

walorów płynnościowych.

wyniku I i II filara emerytalnego w dłu-

że atrakcyjną inwestycją były spółki

się de facto funduszami akcyjnymi. To

gim horyzoncie czasu.

dywidendowe. Największym wyzwaniem

wpłynęło na całkowitą zmianę podejścia

największych spółek notowanych w War-

Ewa Radkowska-Świętoń wiceprezes zarządu, dyrektor ds. inwestycji ING PTE SA

Warunek taki spełniają oprócz kilku

Inwestycje w poszczególne klasy

w tym roku, a także w latach następ-

do inwestowania, ponieważ zmienność

szawie przede wszystkim akcje spółek

aktywów zależały i nadal będą zależeć

nych, przy obecnych ograniczeniach

wyników jest znacznie wyższa. Obecnie

notowanych na rozwiniętych giełdach

od oceny atrakcyjności inwestycyjnej po-

inwestycyjnych i niepewnej sytuacji na

głównymi kategoriami lokat są akcje, ob-

zagranicznych, które poza wysoka

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Naszym zdaniem

20

Reforma z 2014 roku wprowadziła trzy

W bieżącym roku zarządzającym w OFE

Portfelem akcyjnym zarządzamy podob-

ważne zmiany: zwiększenie alokacji

przyjdzie zmierzyć się z inwestowaniem

nie jak przed zmianą, koncentrując się

w akcjach, ograniczenie napływu go-

w środowisku rekordowo niskich stóp

szczególnie na selekcji spółek. Stopnio-

tówki oraz zniesienie gwarancji. Z punk-

procentowych w Polsce, a w najbliższym

wo rośnie udział akcji zagranicznych,

tu widzenia zarządzania funduszem

otoczeniu naszego rynku nierzadko stóp

oferujących większą płynność i większe

emerytalnym oznacza to znacząco mniej

zerowych, czy wręcz ujemnych. Powo-

możliwości wyboru. Wyzwaniem byłoby

płynny portfel, o dużo większym ryzyku

duje to, że inwestorzy w poszukiwaniu

wejście rynków akcji w okres głębszych

niż dotychczas. Naturalną konsekwencją

zadowalających stóp zwrotu zmuszeni

spadków, a co za tym idzie, pogorszenie

jest zwiększenie płynności w ramach

są przesuwać się w stronę bardziej

wyników oraz konieczność znacznej

dopuszczalnych klas aktywów poprzez

ryzykownych klas aktywów, co skutkuje

przebudowy portfeli. OFE powinny mieć

podniesienie udziału gotówki oraz doda-

także wzrostem zmienności osiąganych

możliwość korzystania z instrumentów

nie bardziej płynnych spółek, zwłaszcza

wyników. Głównym motorem tych zja-

pochodnych do zabezpieczania ryzyka

zagranicznych. Może to także oznaczać

wisk jest polityka EBC, który rozpoczyna

kursowego oraz zarządzania alokacją.

zwiększenie wagi benchmarku zewnętrz-

właśnie wprowadzenie w życie progra-

nego w zarządzaniu poszczególnych fun-

mu skupu aktywów w skali przekraczają-

inwestycyjnych na głównych rynkach

duszy. W średnim terminie mogłoby to

cej 1 bilion euro.

zagranicznych (Europa Zachodnia, USA).

ANALIZY

Nadal zamierzamy poszukiwać okazji

doprowadzić do zmniejszenia zaangażo-

Fakt ten pozwala patrzeć na per-

Część portfela będziemy utrzymywać

wania funduszy emerytalnych w sektor

spektywy rynków akcji z umiarkowanym

w płynnych instrumentach dłużnych.

bankowy, w którym są obecnie znacząco

optymizmem, jednak pełne wykorzy-

Jeśli będziemy nabywać obligacji kor-

przeważone w stosunku do WIG-u.

stanie tego potencjału oznacza większe

poracyjne, to priorytetem będzie niskie

wyjście na rynki zagraniczne i, o ile nie

ryzyko kredytowe i wysoka płynność.

W 2015 roku wyzwaniem będzie

A

21

przygotowanie takiej konstrukcji port-

nastąpią zmiany w prawie, trzeba tu

fela, która, pomimo braku napływów,

będzie pogodzić się z brakiem możliwo-

Wojciech Rostworowski

pozwoli w sposób elastyczny przebu-

ści zabezpieczania ryzyka walutowego.

wiceprezes zarządu, PKO BP BANKOWY PTE SA

dowywać portfel w reakcji na zmianę

Narzędziem w ograniczaniu zmienności

otoczenia rynkowego, a jednocześnie

stóp zwrotu nie mogą już być zakazane

będzie stabilizować stopę zwrotu, mimo

przez prawo inwestycje w obligacje skar-

wysokiej alokacji w akcje. Wydaje się,

bowe, co znacznie komplikuje także za-

że strategią zapewniającą elastyczność,

rządzanie bieżącą płynnością funduszy.

ale także pewną dywersyfikację ryzyka

Naturalną alternatywą jest rozbudowy-

jest koncentracja na spółkach dywiden-

wanie portfela obligacji korporacyjnych

dowych na rynku krajowym i wyjście

i samorządowych i tu wyłącznie polski

na bardziej płynne rynki europejskie,

rynek również może okazać się niewy-

celem uzyskania ekspozycji w spółkach

starczający.

cyklicznych. Rafał Trzop Adam Kurowski dyrektor departamentu zarządzania aktywami,

zastępca dyrektora ds. zarządzania aktywami, PTE Allianz SA

AXA PTE SA

Polityka inwestycyjna otwartych funduszy emerytalnych po reformie Artykuł jest fragmentem tekstu opublikowanego w monografii „Systemy zabezpieczenia społecznego wobec wyzwań demograficznych i rynkowych”, WPP, Poznań 2014 Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

22

23

Jak odpowiedzą zarządzający na

przykłady mają ilustrować przypad-

doświadczeniami wskazuje, że proces

większość papierów korporacyjnych jest

zmienione warunki funkcjonowania?

ki osoby wchodzącej na rynek pracy

oszczędzania na emeryturę będzie

emitowana w oparciu o zmienną stopę

Zaoferują profil funduszu akcyjnego, czy

i przystępującej do funduszu oraz osób

w Polsce zdecydowanie bardziej konser-

procentową, dając minimalne ekspozy-

zrównoważonego? Jaka będzie alokacja

już oszczędzających w OFE. Udział akcji

watywny.

cje na ryzyko stopy procentowej. Dane

aktywów i jaki benchmark? Czy likwi-

w łącznych oszczędnościach emerytal-

dacja gwarancji zmieni stopy referen-

nych dla członka OFE w wieku 42 lat

cyjne funduszy z portfeli konkurencji na

wyniesie ok. 11% i zacznie spadać od

benchmarki zewnętrzne? Czy wzrośnie

czasu rozpoczęcia transferu aktywów

zaangażowanie funduszy na rynkach

na 10 lat przed osiągnięciem wieku

zagranicznych?

emerytalnego, osiągając stan zerowy po

Przed wprowadzeniem ustawy

ich całkowitym przeniesieniu do ZUS. Dla

determinantą w polityce inwestycyjnej

32 i 22 latka udział akcji w cyklu życia

OFE było ryzyko niedoboru. Gwarancja

wzrasta z 11% do 12,5%.

wpływała zarówno na alokację aktywów,

Zbliżony udział akcji w łącznych

Wbrew opiniom ekspertów KOBE, polityka funduszu akcyjnego nie będzie ewenementem na skalę światową

Część ekspertów w trakcie debaty

o korelacji cen akcji i papierów korpo-

nad ustawą wskazywała, że inwestorzy

racyjnych z polskiego rynku są niedo-

i politycy będą postrzegali zachowanie

stępne ze względu na słabo rozwinięty

funduszy emerytalnych w izolacji, bez

rynek wtórny obligacji. Pierwszy indeks

uwzględnienia części składek rejestrowa-

polskich papierów komercyjnych prowa-

nych i waloryzowanych w ZUS. Wskazy-

dzony przez mBank posiada dane histo-

wali na ryzyko, że wystąpienie deko-

ryczne zbierane od września 2013 roku.

niunktury na rynkach giełdowych

Dla przybliżenia poziomu korelacji mogą

i w konsekwencji ujemne stopy procen-

posłużyć statystyki rynków zagranicz-

towe OFE mogą ostatecznie doprowadzić

nych. Wskazują na dodatnią korelację

do likwidacji kapitałowej części systemu

indeksów cen papierów korporacyjnych

emerytalnego w Polsce.

i akcji na poziomie 0,41 [Gurwitz, Davies,

Ustawa delegowała określenie warunków do rozporządzenia, które nie zostało wydane

jak i na zróżnicowanie portfeli. Była ona

oszczędnościach emerytalnych osób

głównym wyznacznikiem zarządzania

w różnym wieku wynika z faktu, że akty-

ryzykiem polegającym na ograniczeniu

wa gromadzone w wysokości 7,3% wyna-

ryzyka dopłaty. Ograniczała ona też

grodzenia przez pierwszych jedenaście

zainteresowanie niepłynnymi aktywami

lat funkcjonowania funduszy, zmniej-

na rynku amerykańskim dla klien-

zróżnicować poziom ryzyka funduszy

korelacja z cenami na rynkach akcji jest

dusze przy inwestycjach zagranicznych

alternatywnymi. Na politykę inwesty-

szone do 2,3% i 2,8% w ostatnich dwóch

tów na ponad 10 lat przed emeryturą

w ramach dopuszczonych do inwestycji

jeszcze wyższa i wyniosła 0,65. Dla po-

pod rządami poprzednich przepisów.

cyjną wpływał również wysoki poziom

latach, w połowie zostały przeniesione

wynosiła średnio 70-89% w 2010 roku

kategorii lokat? Czy możliwe jest ograni-

równania korelacja indeksów akcji i obli-

W ankiecie przeprowadzonej przez KNF

aktywów zarządzanych w relacji do

do ZUS. Nowa składka stanowi zaś 15%

[Rekenthaler 2012], co przekładałoby

czenie ryzyka i zaproponowanie strategii

gacji rządowych w tym okresie wyniosła

w 2010 roku [KNF, 2010], towarzystwa

płynności na warszawskiej giełdzie.

składki na ubezpieczenie emerytalne.

się na znacznie wyższy poziom udziału

funduszu zrównoważonego w sytuacji

0,07. Obserwowana zależność cen akcji

za najbardziej istotny czynnik ograni-

Dlatego ważne jest pytanie, czy i jak otwarte fundusze emerytalne mogą

Feced 2010]. W segmencie papierów high yield,

część barier wskazywanych przez fun-

Jej poziom został wyznaczony też dla

instrumentów ryzykownych w całości

zakazu inwestycji w polskie i zagranicz-

i ryzyka kredytowego od wspólnych

czający zainteresowanie inwestycjami za

zagraniczne ograniczeniem był brak

zachowania maksymalnej ekspozycji na

oszczędności emerytalnych, niż ekspozy-

ne obligacje skarbowe?

czynników powoduje, że uzupełnianie

granicą uznały brak możliwości zabez-

możliwości zabezpieczania ryzyka

akcje, jakie umożliwiał limit 40% zaanga-

cja na akcje w polskim systemie.

walutowego i wymóg posiadania przez

żowania w akcje w reżimie starej ustawy.

W zakresie alokacji w instrumenty

Dostępną dla funduszy kategorią

portfela papierami korporacyjnymi nie

pieczenia ryzyka kursów walutowych

Podobnie na rynku brytyjskim

lokat są obligacje korporacyjne polskich

daje skutecznej dywersyfikacji. W opar-

oraz obowiązek posiadania ratingów

Doświadczenia zagranicznych

fundusz NEST [NEST 2040 Retirement

spółek i banków oraz papiery jednostek

ciu o tę kategorię zarządzający nie będą

inwestycyjnych w przypadku zakupu pa-

inwestycyjne wyznaczały też limity. Naj-

rynków wskazują również, że wbrew

Fund] dla członków w wieku 30-55 lat

samorządu terytorialnego. Łączą one

mogli zaoferować efektywnych portfeli

pierów udziałowych. Jednak brak możli-

ważniejszy, obowiązujący do 2012 roku

opiniom ekspertów KOBE [KOBE, 2013],

przewiduje alokację w akcje na poziomie

w sobie ryzyko stopy procentowej i ry-

zrównoważonych.

wości zabezpieczenia ryzyka kursowego

40% limit inwestycji w akcje zwiększony

polityka funduszu akcyjnego nie będzie

46,8%, z tego 44,5% jest inwestowane na

zyko niewypłacalności emitenta.

w 2013 r. do 45% powodował, że fun-

ewenementem na skalę światową. Przy

rynkach rozwiniętych i dodatkowo 1,3%

wiły drugi ważny komponent portfela

określenie jego warunków do rozporzą-

dusze emerytalne na poziomie alokacji

jej ocenie należy porównywać strategie

w akcje małych spółek na tych rynkach.

funduszu zmniejszający jego zmienność.

dzenia, które nie zostało wydane.

były funduszami stabilnego wzrostu.

funduszy w fazie przed zmniejszaniem

Inwestycje funduszu na rynkach rozwi-

Popyt ze strony funduszy emerytal-

zaangażowania w akcje dla uniknięcia

jających średnio wynoszą 0,9%. Fun-

nych powinien sprzyjać rozwojowi tego

pisywali podwyższonemu poziomowi

inwestycyjnego funduszy po zmianie

ryzyka złej daty. W polskim systemie

dusz inwestuje 19,3% w nieruchomości,

segmentu rynku i wesprzeć pozytywne

ryzyka walutowego oraz konieczności

ustawy należy uwzględnić, jak zmieni

rolę te spełniać będzie tzw. „suwak”,

a łączna alokacja w aktywa ryzykowne

trendy wynikające ze zmian rynko-

pokrywania kosztów. Aktualne pozostają

się ekspozycja na ryzyko akcji obecnych

który ma zmniejszyć wpływ negatywne-

w fazie budowania oszczędności wynosi

wych i regulacyjnych [Sołdek 2013, s.

czynniki wskazane przez zarządzają-

i przyszłych ubezpieczonych. Takiej

go scenariusza giełdowego w ostatnich

64%.

189]. Należy oczekiwać rozwoju rynku

cych jako sprzyjające zainteresowaniu

oceny należy dokonać zgodnie z teorią

latach przed emeryturą. W najbardziej

Przytoczone przykłady pokazują,

wtórnego obligacji korporacyjnych, co

inwestycjami za granicą, tj.: wyższe

portfelową w odniesieniu do łącznych

rozwiniętych rynkach emerytalnych –

że przy strategii funduszu akcyjnego

zmieniłoby istotnie sposób zarządzania

oczekiwane stopy zwrotu z aktywów

oszczędności emerytalnych w ZUS i OFE.

amerykańskim i brytyjskim – świadcze-

udział akcji w łącznych oszczędnościach

tą klasą aktywów z kupowania i trzy-

lokowanych poza granicami kraju, zwięk-

nia są wypłacane po połowie z systemu

emerytalnych Polaków będzie na niskim

mania papierów do wykupu na aktywne

szenie dywersyfikacji portfela, większa

w łącznym hipotetycznym portfelu OFE

publicznego i prywatnych pracowniczych

poziomie. Dlatego tez ponoszone ryzyko

zarządzanie ryzykiem kredytowym.

płynność instrumentów finansowych

i ZUS przeprowadzono symulacje dla

planów emerytalnych.

przez oszczędzających będzie relatyw-

spółkę ratingu inwestycyjnego. Ramy

Przy ocenie właściwego profilu

Dla wyznaczenia udziału akcji

osób w wieku 22, 32 i 42 lat. Wybrane

Alokacja funduszy target date funds

nie niskie. Porównanie z zagranicznymi

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

Na polskim rynku zdecydowana

Ryzyko ponoszone przez oszczędzających będzie relatywnie niskie Analizy

Papiery korporacyjne będą stano-

Kolejną dostępną kategorią lokat są inwestycje zagraniczne. Ustawa usunęła

pozostaje, bowiem ustawa delegowała

Mniejszą wagę zarządzający przy-

notowanych na zagranicznych rynkach kapitałowych oraz dostęp do instru-

24

WYKRES 3 Alokacja oszczędności emerytalnych Źródło: Pension Outlook 2012, OECD, 2012, s. 207

12%

40%

32%

88%

60%

OFE

68%

US

AKTYWA RYNKOWE: akcje, nieruchomości, aktywa alternatywne

UK

AKTYWA BEZPIECZNE: zobowiązania systemów publicznych, obligacje skarbowe, inne papiery dłużne

mentów finansowych niedostępnych na

polityki inwestycyjnej nie umieścił

końca aktywności zawodowej poprzez

rynku krajowym.

inwestycji zagranicznych jako składo-

mechanizm suwaka.

Fundusze lokując aktywa na rynkach

wej w referencyjnych wskaźnikach do

Likwidacja gwarancji minimalnej

zagranicznych będą koncentrowały się

oceny wyników inwestycyjnych. Otwarta

stopy zwrotu, wysoki udział akcji w ben-

na płynnych rynkach akcji. Kategoria ta

pozostaje kwestia, jaki styl zarządzania

chmarku i rozszerzenie limitów inwesty-

pozwoli na zmniejszenie zależności od

tą kategorią aktywów będą realizowały

cyjnych dają zarządzającym możliwość

czynników krajowych i zmniejszenie

fundusze.

realizowania strategii funduszy akcyj-

zmienności portfela. Podniesie płynność

Czy portfele będą budowane w opar-

nych w interesie członków funduszy.

WYDAWCA Izba Gospodarcza

umożliwiając zmiany składu przy tak-

ciu o główne składniki indeksów, czy

Zakaz inwestycji w obligacje skarbowe

tycznej alokacji. Do końca 2012 udział

fundusze będą aktywnie poszukiwać

i banków centralnych istotnie ograni-

inwestycji zagranicznych nie przekraczał

spółek notowanych na rynkach w Unii

cza możliwość proponowania strategii

ul. Marszałkowska 20/22 lok. 64

1% aktywów netto funduszy. Fundusze

Europejskiej, wspólnego obszaru gospo-

funduszu zrównoważonego. Zadaniem

00-590 Warszawa

zwiększyły zaangażowanie na rynkach

darczego i OECD?

zarządzających funduszami i ekspertów

tel./fax: 22 629 09 27

jest właściwe przedstawienie korzyści,

e-mail: [email protected] www.igte.pl

zagranicznych do 1,4% w 2013 roku

Racjonalnym wyborem dla klienta

i kontynuowały zakupy na w pierwszych

na pierwszą fazę akumulacji aktywów

ryzyka i charakterystyki portfeli po

miesiącach po zmianie ustawy.

jest portfel z wysokim zaangażowaniem

zmianach swoim klientom.

Towarzystw Emerytalnych

w akcje. Po pierwsze pozwala on na

REDAKCJA

w taktycznej alokacji i podniesieniu

zrealizowanie premii rynku kapitałowe-

Filip Pietkiewicz-Bednarek

płynności portfela nie należy oczeki-

go. Historyczne dane z lat 1900-2013

Andrzej Sołdek

wać, że udział inwestycji zagranicznych

wskazują, że rynki akcji dają wyższe

CFA, prezes zarządu PTE PZU SA

będzie istotnie przekraczał 10%, nawet

stopy zwrotu niż tempo wzrostu PKB

Volià! Information Design Studio

w momencie obowiązywania maksymal-

[Dimson, Marsh, Staunton 2014, s. 17].

www.voila-infographics.com

nego limitu 30%. Inwestycje te nie są

Jednocześnie jego aktywa zgromadzone

reprezentowane w benchmarku i żaden

w OFE są zabezpieczone przed ryzy-

ILUSTRACJA NA OKŁADCE:

z funduszy w deklarowanych zasadach

kiem złej daty wraz ze zbliżaniem się do

Jana Kulmatycka

Ze względu na przewidywaną rolę

Biuletyn 1 (kwiecień) 2015

PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD

IZBA GOSPODARCZA TOWARZYSTW EMERYTALNYCH to założona w 1999 roku organizacja samorządu gospodarczego reprezentująca branżę Powszechnych Towarzystw Emerytalnych, instytucji zarządzających Otwartymi Funduszami Emerytalnymi oraz Dobrowolnymi Funduszami Emerytalnymi. Izba zrzesza 11 towarzystw reprezentujących interesy blisko 16 mln swoich klientów. Członkowie Izby zarządzają aktywami o wartości blisko 150 mld złotych, które inwestują głównie w polską gospodarkę. IGTE prowadzi działania wspierające tworzenie legislacji sprzyjającej efektywnemu systemowi emerytalnemu, rozwija wiedzę ekspercką w zakresie zabezpieczenia emerytalnego oraz rynku kapitałowego, buduje relacje z interesariuszami oraz przekazuje wyniki swoich prac opinii społecznej.