B
1 (KWIECIEŃ) 2015
BIULETYN FA K T Y / L I C Z BY / O P I N I E
P I EC H O C I Ń S K I :
M O R DA S E W I C Z :
RU T EC K A :
Konieczna jest zmiana modelu rozwoju gospodarczego Polski z imitacyjnego na innowacyjny
Część przedsiębiorców denerwują kosztowne przywileje emerytalne
Sukces dodatkowego oszczędzania zależy od poziomu zamożności społeczeństwa
W
2
O D WYDAWCY
3
Oddajemy do Państwa rąk najnowsze
rozwiązań efektywnie zachęcających do
wydanie biuletynu IGTE. W numerze
dodatkowego oszczędzania na eme-
możecie Państwo przeczytać wywiad
ryturę nie tylko ze względu na jakość
z wicepremierem, ministrem gospodarki
zabezpieczenia społecznego przyszłych
Januszem Piechocińskim o wyzwaniach
emerytów. Mobilizacja długotermino-
stojących przed polską gospodarką,
wych oszczędności krajowych miałaby
zapoznać się ze stanowiskiem praco-
przy tym istotne znaczenie dla rozwoju
dawców na temat proponowanych zmian
polskiego rynku kapitałowego. Długoter-
w III filarze zaprezentowanym przez
minowe oszczędności krajowe zwięk-
Jeremiego Mordasewicza, doradcę za-
szają bowiem dostępność kapitału, który
rządu Konfederacji Lewiatan, porównać
przez giełdę może finansować gospo-
główne cechy systemów emerytalnych
darkę; zmniejszają zależność giełdy od
na świecie dzięki tekstowi dr Joanny Ru-
kapitału zagranicznego; oraz stwarzają
teckiej z SGH, zrozumieć uwarunkowania
dobre warunki dla długoterminowych
polityki inwestycyjnej OFE po ostatniej
inwestorów instytucjonalnych, których
reformie określone w artykule Andrzej
obecność może stanowić w pewnym
Sołdka, prezesa zarządu PTE PZU SA,
zakresie alternatywę dla zagranicznej
a także poznać opinie osób odpowie-
kontroli nad polskimi firmami.
dzialnych za zarządzanie aktywami
Paneliści zgodzili się, że konieczne
w PTE na temat wyzwań inwestycyjnych,
jest stworzenie powszechnego, kon-
jakie stoją przed funduszami w najbliż-
kurencyjnego, efektywnego kosztowo
szym czasie.
i inwestycyjnie rozwiązania dobrowolnego oszczędzania emerytalnego, które
DŁUGOTERMINOWE OSZCZĘDZANIE
zminimalizuje ryzyka związane z niskimi
Poza powyżej wymienionymi tekstami
stopami zastąpienia oraz zmianami de-
chcemy zapoznać Państwa z najistot-
mograficznymi. Rozwiązanie to powinno
nież stworzenie oraz wspieranie innych
niejszymi działaniami prowadzonymi
być przejrzyste, bezpieczne i trwałe, za-
długoterminowych programów oszczę-
obecnie przez Izbę. Jednym z najważ-
równo dla klientów, jak i instytucji w nim
dzania, niemających ściśle emerytalnego
niejszych wydarzeń dotyczących rynku
funkcjonujących. Powinno zwiększyć
przeznaczenia.
kapitałowego w pierwszym kwarta-
się rolę pracodawców w rozwiązaniach
le br. była konferencja Izby Domów
dotyczących oszczędzania na emeryturę,
DIALOG SPOŁECZNY
Maklerskich „Silny i wiarygodny rynek
m. in. poprzez ułatwienia administra-
Aby znaleźć taki model potrzebne są
kapitałowy dla rozwoju przedsiębior-
cyjne i szersze zaangażowanie we
szerokie konsultacje społeczne, których
czości i wzrostu gospodarczego”. IGTE
współfinansowanie różnych programów
rezultatem będzie konsensus uwzględ-
było partnerem głównym tej inicjatywy
emerytalnych pracowników.
niający interesy i opinie pracowników,
i odpowiadało za organizację oraz prze-
Oszczędzanie, dialog I odpowiedzialność
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Potrzebne są szerokie konsultacje społeczne, których rezultatem będzie konsensus uwzględniający interesy i opinie pracowników, pracodawców i administracji
Zaproponowany system powinien
pracodawców i administracji. Izba
bieg panelu dotyczącego mobilizowania
być jak najbardziej powszechny i powi-
została jednym z inicjatorów działań
długoterminowych oszczędności w celu
nien uwzględniać w jak największym za-
mających doprowadzić do takiego po-
przyspieszenia wzrostu gospodarcze-
kresie możliwości i potrzeby osób mniej
rozumienia. Poszukiwane rozwiązania
go. W trakcie dyskusji przedstawicieli
zarabiających, samozatrudnionych oraz
powinny uwzględniać kontekst szer-
instytucji rynku kapitałowego, przy
wykonujących pracę w ramach umów
szy niż wyłącznie kwestia budowania
współudziale reprezentacji administracji
cywilnoprawnych. Nowy model będzie
zabezpieczenia emerytalnego. Istotne
centralnej i nauki, wypracowane zostały
wspomagać nie tylko przyszłych emery-
będzie podkreślenie korzyści płynących
rekomendacje działań w tym zakresie.
tów, ale też rozwiąże problem marazmu
z wykorzystania gromadzonych środ-
W opinii uczestników dyskusji niezbęd-
na polskiej giełdzie poprzez zwiększenie
ków na działania rozwojowe, w tym np.
ne są inicjatywy na rzecz stworzenia
dopływu kapitału. Niezbędne jest rów-
finansowanie inwestycji infrastruktu-
Od Wydawcy
4
ralnych i innowacji oraz podkreślenie
Co więcej, osoby te nie mają również
ich korzystnego wpływu na stabilność
świadomości wagi problemu zabezpie-
sektora finansowego i bezpieczeństwo
czenia emerytalnego. Wobec powyższe-
finansów publicznych.
go zdecydowaliśmy się na uruchomienie
W ramach dialogu społecznego będą
wieloletniego edukacyjnego programu
odbywały się otwarte debaty dotyczą-
CSR pozwalającego młodym osobom na
ce ogólnej koncepcji, jak i szczegóło-
kompleksowe zdobycie wiedzy na temat
wych propozycji rozwiązań w zakresie
pozyskania zatrudnienia, planowania
długoterminowych oszczędności, w tym
i prowadzenia swojej kariery zawodowej
emerytalnych. Przed każdą debatą
oraz świadomego budowania kapitału
przygotowywane i dystrybuowane będą
emerytalnego. Projekt zakłada przygo-
materiały bazowe do dyskusji, a w jej
towanie materiałów edukacyjnych, prze-
następstwie proponowane będą roz-
prowadzenie seminariów oraz szeroką
wiązania mające najszersze poparcie
komunikację z grupą docelową poprzez
wśród stron biorących udział w dialogu.
kanały elektroniczne. Budujemy rozległą
Dyskusje będą odbywały się w formule
koalicję instytucji i firm, których zaku-
okrągłego stołu. Pierwsze wydarzenia
mulowana wiedza pozwoli na przekaza-
związane z konsultacjami społecznymi
nie studentom i młodym pracownikom
powinny mieć miejsce przed wakacjami.
funkcjonalnego i efektywnego materiału instruktażowego.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA Wyniki badań i analiz pokazują,
R
ROZMOWY Z ADMINISTRACJĄ
Jesteśmy przekonani, że nasza inicjatywa przyniesie korzyści nie tylko
że osoby wchodzące na rynek pracy –
przyszłym pracownikom, ale również
a rocznie jest ich blisko 500 000 – nie
polskiej gospodarce.
posiadają kompetencji pozwalających
Osoby wchodzące na rynek pracy nie posiadają kompetencji pozwalających im w pełni wykorzystać swój zawodowy potencjał
5
Zapraszam do lektury biuletynu,
im w pełni wykorzystać swój zawodowy potencjał. Istnieją znaczące rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami pracodaw-
Małgorzata Rusewicz
ców, a kompetencjami absolwentów.
Prezes IGTE
Nowy model rozwiąże problem marazmu na polskiej giełdzie Innowacja zamiast imitacji Wywiad z Januszem Piechocińskim, wicepremierem, ministrem gospodarki o wyzwaniach gospodarczych stojących przed Polską Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
6
7
Jakie wyzwania gospodarcze – w Pana
wizerunku Polski, jako kraju przyjaznego
staniu krajowego zaplecza naukowego.
sprzyjać tworzeniu relacji biznesowych
ocenie – stoją obecnie przed Polską
długoletnim inwestycjom.
Ministerstwo Gospodarki przygotowało
w oparciu o łańcuch wartości budowany
dokument Krajowa Inteligentna Specjali-
na poziomie regionalnym, krajowym,
zacja (KIS), stanowiący integralną część
europejskim i globalnym, przy wykorzy-
Programu Rozwoju Przedsiębiorstw. KIS
staniu dostępnego potencjału innowacyj-
wskazuje 19 inteligentnych specjalizacji,
nego i naukowego oraz kapitału ludzkie-
będącymi priorytetami krajowymi w ob-
go. Ministerstwo Gospodarki prowadzi
szarze inwestycji w B+R+I. Tak określo-
szeroki dialog z organizacjami przed-
na wizja rozwoju polskiej gospodarki
siębiorców różnych sektorów i branż.
pozwoli ukierunkować wsparcie finanso-
Wszystkich przedsiębiorców zachęcamy
we na specjalizacje charakteryzujące się
teraz przede wszystkim do zwiększenia
potencjałem rozwojowym, co w konse-
aktywności w obszarze pozyskiwania
kwencji przyczyni się do poprawy inno-
środków finansowych na podniesienie
wacyjności i konkurencyjności polskiego
innowacyjności produkowanych wy-
przemysłu oraz do budowania gospo-
robów w ramach nowej perspektywy
darki opartej na wiedzy. Innowacyjność
finansowej na lata 2014-2020. Stwarza
jest na pierwszym miejscu i ona będzie
to szansę i warunki dla kreowania no-
determinowała dostęp do instrumentów
wych przewag konkurencyjnych polskiej
wsparcia. Ponadto podkreślić należy,
gospodarki. Również Narodowe Centrum
że kolosalną zmianą w porównaniu do
Badań i Rozwoju podejmuje współpracę
poprzedniego systemu jest wprowadze-
z przedsiębiorstwami tworząc wspólne
i w jaki sposób można im sprostać?
Mam nadzieję, że takie spojrzenie
Misją Ministerstwa Gospodarki jest
będzie sprzyjać zwiększeniu udziału
zapewnienie rozwoju wszystkim polskim
przemysłu w polskim PKB do poziomu
przedsiębiorstwom i wzrost konkuren-
25% w 2020 r. W 2013 r. było to 22 %.
cyjności polskiej gospodarki w UE i na
Przypomnę tylko, że wartość dodana
rynkach globalnych. To także niezwykle
brutto przemysłu w 2014 roku wzrosła
istotne wyzwanie w kontekście kryzy-
o 3,5% w stosunku do roku ubiegłego.
su ukraińskiego i embarga nałożonego
Zanotowano również 3,3% wzrost pro-
przez Rosję na polski eksport. Proszę
dukcji sprzedanej. Osiągnięty w 2014 r.
zwrócić uwagę, że polska gospodar-
wzrost produkcji przemysłowej w Polsce
ka jest silna i konkurencyjna i mimo
przekroczył poziom średniej unijnej i był
niekorzystnych wydarzeń związanych
jednym z wyższych w całej UE, plasując
z sytuacją na Wschodzie w dalszym
nasz kraj na 6. miejscu wśród wszystkich
ciągu rozwija się z prędkością ok. 3,4%
państw członkowskich. Początek 2015 r.
wzrostu PKB. Doceniają to inwestorzy
to również wzrost produkcji przemysło-
zagraniczni i decydują się na lokaliza-
wej (w styczniu o 1,7% w skali roku).
cję swoich projektów właśnie w Polsce.
Osiągnięty w 2014 r. wzrost produkcji przemysłowej w Polsce przekroczył poziom średniej unijnej i był jednym z wyższych w całej UE
Nasz eksport w dalszym ciągu rośnie. To
Z reguły motorem gospodarczych zmian
pokazuje, że mamy świetnych przed-
o charakterze innowacyjnym są duże
siębiorców, nowoczesne, konkurencyjne
firmy mogące prowadzić rozbudowane
nie w nowym programie operacyjnym
przedsięwzięcia i programy sektorowe.
produkty i różnorodne usługi.
programy B+R. Te z kolei wymagają
i utrzymania, a nawet podwyższenia
z zakresu innowacyjności zasady priory-
Są one odpowiedzią na potrzeby zrze-
Obecnie finalizujemy prace nad
Stopień innowacyjności technologicznej i produktowej przemysłu jest poniżej średniej UE, przy jednocześnie niskim wykorzystaniu krajowego zaplecza naukowego
finansowania pozyskiwanego z rynku
poziomu konkurencyjności jest z jednej
tetu dla projektów zgłaszanych wspólnie
szonych przedsiębiorców prowadzących
kształtem polityki przemysłowej.
kapitałowego. Czy Ministerstwo Gospo-
strony maksymalizacja efektywności wy-
przez konsorcja przemysłowo-naukowe
działalność w danym sektorze. Obserwu-
W oparciu o przegląd sytuacji w sek-
darki ma pomysł na działania, które
korzystania zasobów (wiedzy, kapitału,
oraz wskazania, że dysponentem wspar-
jemy duże zainteresowanie przedsiębior-
torach przemysłowych przygotowana
będą wpierać polski rynek kapitałowy
pracy, zasobów naturalnych i surowców),
cia finansowego będą głównie przedsię-
ców różnych branż udziałem w ich przy-
została dla nich analiza SWOT i określo-
i giełdę, a przez to rozwój firm działają-
z drugiej zaś wzrost innowacyjności
biorcy, którzy decydują również o wy-
gotowaniu. W ramach nich finansowane
lacyjne, prawo działalności gospodarczej,
ne zostały obszary, w których niezbędne
cych w naszym kraju? Jak Ministerstwo
rozumianej jako zdolność i motywacja
borze partnera naukowego pod kątem
będą prace B+R w przedsiębiorstwach
rozwój stref ekonomicznych i odbudowa
jest podniesienie efektywności działań
Gospodarki wspiera, a jak mogłoby
przedsiębiorstw do doskonalenia istnie-
sprostania ich oczekiwaniom. Zdaniem
w danym sektorze gospodarki. Należy
kształcenia zawodowego oraz promocja
firm, instytutów badawczych i admi-
jeszcze bardziej wspierać dostęp przed-
jących i poszukiwania nowych technolo-
Ministerstwa Gospodarki rozwiązanie
podkreślić, że aktywność przedsiębior-
naszego eksportu i poszukiwanie partne-
nistracji publicznej. W odniesieniu do
siębiorców do kapitału?
gii, pomysłów i wynalazków, związanych
takie jest bardziej efektywne zarówno
ców danej branży czy sektora deter-
rów handlowych poza dotychczasowymi
z ulepszaniem i tworzeniem produktów
pod względem wydatkowania środków
minuje jej przyszłość, wizerunek oraz
rynkami zbytu. Celem ustaw deregulacyj-
pozycję konkurencyjną.
nych jest m.in. ograniczenie biurokraty-
przemysłu za priorytetowe działanie
W dzisiejszych warunkach utrzyma-
przyjęliśmy zwiększenie inwestycji w in-
niu pozycji konkurencyjnej przemysłu
oraz zmian organizacji i zarządzania.
finansowych, jak i jakości osiągania efek-
nowacje i produkcję wyrobów wysoko
sprzyjają badania, rozwój i innowacje
W związku z tym, Polska sukcesywnie
tów końcowych.
przetworzonych, zwiększenie produk-
(B+R+I). Coraz większego znaczenia
podnosi nakłady na B+R, aby w 2020 r.
tywności przedsiębiorstw, poprawę
nabiera również podejmowanie ini-
osiągnąć poziom 1,7% PKB.
jakości zarządzania oraz zwiększenie
cjatyw na rzecz promocji rozwoju
ekspansji na rynki zagraniczne. Koniecz-
przedsiębiorstw wdrażających rozwią-
reindustrializacji – powstawaniu i rozwo-
ne jest również tworzenie przyjaznych
zania innowacyjne. W tym kontekście
warunków dla rozwoju przedsiębiorstw
konieczna jest zmiana modelu rozwoju
m.in. poprzez zwiększenie efektywności wykorzystania rynku wewnętrznego UE,
Dyskusje na temat wizji przemysłu
zacji oraz likwidacja zbędnych procedur. Które z działań podejmowanych przez
W latach 2011-2013, z inicjatywy MG,
w perspektywie 10-20 lat toczą się na
Ministerstwo Gospodarki (byłych lub
weszły w życie trzy ustawy o charakte-
różnych forach zarówno w Polsce, jak
obecnych) miało Pana zdaniem naj-
rze deregulacyjnym, w ramach których
i w UE. Jest zgoda co do konieczności jej
większy wpływ na pobudzenie rozwoju
dokonano 284 zmian w 109 ustawach.
jowi gałęzi przemysłu w oparciu o nowe,
stworzenia, biorąc pod uwagę dynamikę
gospodarczego i przedsiębiorczości
Obecnie wchodzi w życie czwarta. Przed
zaawansowane techniki i technologie.
zmian ogólnej sytuacji geopolitycznej,
w Polsce?
niespełna rokiem Rada Ministrów przy-
gospodarczego Polski z imitacyjnego na
Pomimo, że przemysł ma znaczny
ze szczególnym uwzględnieniem regionu
Jednym z naszych priorytetów jest
jęła Program Rozwoju Przedsiębiorstw
innowacyjny. Takie podejście stwarza
wpływ na polską gospodarkę, to stopień
Europy Środkowo-Wschodniej, dostęp
tworzenie przyjaznego otoczenia dla
do 2020 roku, który zawiera cały system
stworzenie stabilnego otoczenia legisla-
szansę utrzymania wysokiego tempa
innowacyjności technologicznej i pro-
do źródeł energii i surowców nieenerge-
biznesu. W tym obszarze działamy
wsparcia dla innowacyjnych firm i kom-
cyjnego i fiskalnego, sprawnego systemu
rozwoju gospodarczego. Kluczem do sta-
duktowej przemysłu jest poniżej średniej
tycznych, czy sytuację na rynku kapi-
intensywnie, wymienię tylko kilka nie-
pleksowy katalog instrumentów pomocy
edukacji zawodowej oraz budowanie
łego i szybkiego rozwoju gospodarczego
UE, przy jednocześnie niskim wykorzy-
tałowym. Długofalowe spojrzenie ma
zwykle istotnych zmian: ustawy deregu-
na każdym etapie rozwoju działalności.
Innowacyjność ma również sprzyjać
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Rozmowy z administracją
8
Nasze główne propozycje to np. zasada przyjaznej interpretacji i domniemania uczciwości przedsiębiorcy
9
program aktywizacji eksportu, zakłada-
szczegółowych takich jak: wprowadze-
Regulacja ta powinna przyspieszyć
rozwój współpracy szkół i pracodawców
jący wzmożone działania promocyjne
nie projektu rozstrzygnięcia w spra-
decyzje inwestycyjne, a także rozszerzyć
w kształceniu zawodowym oraz zwięk-
na 11 wytypowanych rynkach (m.in.
wie administracyjnej, wprowadzenie
krąg adresatów, zwłaszcza o przed-
szenie zaangażowania pracodawców
Indonezja, Mongolia, Malezja, Turkmeni-
możliwości mediacji pomiędzy organem
siębiorców małych i średnich, którzy
w praktyczną naukę zawodu. Zgod-
stan, Azerbejdżan, kraje bałkańskie). By
a przedsiębiorcą, stworzenie ram do
w oparciu o poprzednie wymagania nie
nie z szacunkami, w przyszłym roku
zwiększyć szanse dla polskich inwestycji
wykonywania niektórych zadań przez
mogliby skorzystać z pomocy regionalnej
szkolnym około 160 przedsiębiorstw
w Afryce zainicjowaliśmy program Go
organizacje przedsiębiorców, wzmoc-
udzielanej w strefach. W ramach najnow-
strefowych przyjmie na praktykę około
Africa. Odpowiedzieliśmy również na
nienie pozycji przedsiębiorców w postę-
szej nowelizacji ustawy o SSE terenom
4000 uczniów. Z inicjatywy zarządów
chińską strategię Go Global programem
powaniach prowadzonych w sprawach
stanowiącym własność jednoosobowych
SSE tworzone są klastry edukacyjne,
Go China – realizowanym we współpracy
przedsiębiorców, wprowadzenie zasad
spółek Skarbu Państwa nadano status
które skupiają firmy, szkoły zawodowe
z innymi agendami rządowymi. W tych
wymiaru kar administracyjnych. Mam
gruntu publicznego. O roli stref dla go-
oraz starostwa powiatowe, a także inne
działaniach wspierają nas Wydziały
nadzieję, że nowa ustawa – Prawo dzia-
spodarki kraju świadczą ich dotychcza-
podmioty zainteresowane rozwojem
Promocji Handlu i Inwestycji funkcjonu-
łalności gospodarczej – zostanie uchwa-
sowe efekty. Na koniec III kwartału 2014
kształcenia zawodowego takie jak izby
jące w ramach ambasad i konsulatów,
lona jeszcze w tej kadencji Sejmu RP.
roku w strefach pracowało 290 tysięcy
rzemieślnicze, kuratoria oświaty. Mini-
osób, z czego 210 tysięcy to nowoutwo-
sterstwo patronuje ich zakładaniu.
a także sieć COIE czyli Centrów Obsługi
Z satysfakcją obserwujemy także
Inwestorów i Eksporterów. To 15 placó-
rozwój specjalnych stref ekonomicznych.
rzone etaty w wyniku nowych inwe-
wek w największych polskich miastach
Ich działalność udało się wydłużyć do
stycji. Skumulowana wartość nakładów
Przygotowaliśmy projekt ustawy
wyniosła 99,1 mld zł.
o wspieraniu polubownych metod roz-
Wspomnę jeszcze o mediacjach.
ułatwiających dostęp do informacji
2026 r., co spowodowało, że instrument
Zaproponowane w nim rozwiązania
niezbędnych do planowania i realizacji
ten nadal pozostaje skutecznym narzę-
koncentrują się m.in. na wzmacnianiu
eksportu oraz inwestowania poza grani-
dziem przyciągania nowych inwestycji.
wydanie 217 zezwoleń, których zobo-
nych, w tym między przedsiębiorcami.
współpracy przedsiębiorców ze świa-
cami Polski.
Liczba wydanych zezwoleń w I półroczu
wiązania to inwestycje rzędu 7,7 mld
12 lutego dokument został skierowany
tem nauki, wsparciu rozpoznawalności
Prognoza na rok 2015 przewiduje
wiązywania sporów w sprawach cywil-
2014 r. (438), na którą pewien wpływ
zł i utworzenie 11 tys. miejsc pracy.
do konsultacji publicznych i uzgodnień
polskich firm na rynku międzynarodo-
ności gospodarczej, gdzie wyraźnie
miała zmiana zasad udzielania pomocy
Z myślą o małych i średnich firmach
międzyresortowych. Chodzi o wprowa-
wym, pomocy na starcie działalności
zostaną zaakcentowane oraz usyste-
regionalnej od lipca 2014 r., świadczy
tworzone będą we współpracy z samo-
dzenie systemu usprawnień procedu-
(start-upy) i całym systemie instru-
matyzowane ogólne zasady dotyczące
jednak o niesłabnącym zainteresowaniu
rządami Lokalne Parki Przemysłowe, po-
ralnych i organizacyjnych oraz zachęt
mentów zwrotnych i dotacyjnych oraz
wykonywania działalności gospodarczej,
przedsiębiorców strefą. W 2014 r. wpro-
wstaną inkubatory i hale pod wynajem.
ekonomicznych dla właścicieli firm,
usług informacyjno-doradczych. Działa
stanowiące katalog podstawowych praw
wadzono okresowe – do końca 2016 r.
Kontynuowane będą działania na rzecz
którzy zdecydują się na mediacje przed
również pakiet czterech rozporządzeń
przedsiębiorcy. Nowe rozwiązania będą
złagodzenie kryterium stopy bezrobo-
powstawania i rozwoju już istniejących
skierowaniem sprawy do sądu. Kon-
dotyczących udzielania przedsiębiorcom
dotyczyły przede wszystkim relacji
cia, umożliwiające objęcie strefą terenu
klastrów, stanowiących źródło nowych
sekwentnie tworzymy sieć Centrów Arbi-
pomocy de minimis w celu promocji
przedsiębiorców z organami władzy
prywatnego pod konkretną inwestycję.
technologii. Co istotne, 23 stycznia br.
trażu. W tej chwili na terenie kraju działa
i wspierania eksportu. Ponadto Minister-
publicznej. Ustawa określi szczegółowe
z mojej inicjatywy zostało podpisane
już sześć takich centrów. Ich celem jest
stwo Gospodarki wyselekcjonowało 15
zasady działania organów administracji
porozumienie pomiędzy Ministerstwa-
informowanie o korzyściach, jakie daje
branż, wśród nich jubilerską, kosmetycz-
w dziedzinie gospodarki oraz wprowadzi
mi Gospodarki, Edukacji Narodowej,
polubowne rozwiązywanie problemów
ną, stolarki okiennej, galanterii skórzanej
nowe instytucje, których celem będzie
Pracy i Polityki Społecznej oraz Skarbu
i prowadzenie mediacji w konkretnych
czy ochrony i zachowania zabytków, któ-
wzmocnienie dialogu między admini-
Państwa w zakresie współpracy i podej-
sprawach. Centra działają w ścisłej
re mają potencjał, by wykreować polskie
stracją a przedsiębiorcą. Nasze główne
mowania wspólnych działań na rzecz
współpracy z wyższymi uczelniami,
specjalności eksportowe. Zostały one ob-
propozycje to np. zasada przyjaznej
rozwoju kształcenia zawodowego do-
organizacjami i partnerami społecznymi,
jęte wsparciem w ramach realizowanego
interpretacji i domniemania uczciwości
stosowanego do potrzeb pracodawców,
izbami radców prawnych i adwokatów.
projektu w postaci branżowych progra-
przedsiębiorcy, zasada uprawinionych
mów promocji (BPP). Dla każdej z branż
oczekiwań (zakaz zaskakiwania przed-
w konsultacji z organizacjami przedsię-
siębiorcy przez organ), zasada jednokrot-
biorców została opracowana koncepcja
nego przekazywania informacji, nakaz
programu promocji na najbliższe trzy
wyznaczania przedsiębiorcy rozsądnych
lata. Dla dotkniętych spadkiem eksportu
terminów.
w związku z uwarunkowaniami w handlu z Rosją i Ukrainą przygotowujemy nowy
Bardzo ważne jest prawo działal-
Oprócz rozwiązań ogólnych proponujemy przyjęcie szeregu rozwiązań
Celem jest upowszechnianie oraz rozwój współpracy szkół i pracodawców w kształceniu zawodowym Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
lokalnych rynków pracy oraz nowoczesnej i innowacyjnej gospodarki. Celem tej inicjatywy jest upowszechnianie oraz
Rozmowy z administracją
pytał Filip Pietkiewicz-Bednarek
Rozwój współpracy szkół i pracodawców w kształceniu zawodowym
Odpowiedzieliśmy na chińską strategię Go Global programem Go China
I
W OPINII
INTERESARIUSZY
10
11
Czy przedsiębiorcom zależy na
partycypację pracodawców w tworzeniu
zmianach w obowiązującym systemie
funduszu emerytalnego pracowników.
emerytalnym?
Czy pracodawców stać na ponoszenie
Jeżeli zapytamy małych przedsiębior-
większych kosztów?
ców, to będą postulowali zmniejszenie
Pracodawcom trudno będzie zgodzić
składek na ZUS, co jest zrozumiałe, bo
się na podwyższenie pozapłacowych
trudno im konkurować z przedsiębior-
kosztów pracy. Przedsiębiorcy z natury
cami zatrudniającymi na czarno. Nie
chcą je minimalizować, również skład-
jest to jednak możliwe w sytuacji, kiedy
ki na ubezpieczenie społeczne. Pod
wpływające składki pokrywają zaledwie
względem obciążenia pracy podatkami
połowę wypłacanych emerytur. To są
i składkami na ubezpieczenia społeczne
konsekwencje starego systemu emerytal-
nie odstajemy od Europy. Ale polscy
nego, za które będziemy płacić jeszcze
przedsiębiorcy mają znacznie większą
zwiększeniu składki rentowej. Przedsię-
wiele lat. Dlatego część przedsiębiorców
potrzebę akumulacji kapitału niż ich kon-
biorcy głośno protestowali, ale nie miało
denerwują kosztowne przywileje eme-
kurenci z zachodniej Europy, potrzebują
to dużego wpływu na koszt pracy, bo
rytalne. Ale dla większości emerytury
środków na inwestycje. Dla porównania
wzrost składki został częściowo zrówno-
nie są zagadnieniem priorytetowym, nie
warto wskazać, że np. w Niemczech
ważony przez wolniejszy wzrost wyna-
dostrzegają zależności między systemem
firmy dysponują pięciokrotnie większy-
grodzeń. Warto jednak zwrócić uwagę na
emerytalnym, a poziomem oszczęd-
mi aktywami na jednego pracownika, co
sytuację przedsiębiorców, którzy z racji
ności i inwestycji. Tymczasem, biorąc
przekłada się na jakość parku maszyno-
skali i rodzaju swojej działalności kon-
pod uwagę niski poziom oszczędności
wego i wykorzystywane technologie. To
kurują z szarą strefą. W ich przypadku
w naszym kraju, bardzo przydałyby się
ogromna różnica.
wzrost składek faworyzuje nieuczciwego
zmiany zachęcające do oszczędzania na
Dlatego kiedy będzie się postulować
Wywiad z Jeremim Mordasewiczem, doradcą zarządu Konfederacji Lewiatan o stosunku pracodawców do zmian w systemie emerytalnym
konkurenta, który nie ponosi tego typu
starość. Takie oszczędności pozwoliłyby
podniesienie składki na ubezpieczenia
obciążeń. A w naszym kraju szara strefa
finansować inwestycje i szybciej moder-
społeczne płaconej przez pracodawców
jest niestety pokaźna.
nizować przedsiębiorstwa zapewniając
to zapewne wśród małych i średnich
wzrost wydajności pracy, a w konse-
przedsiębiorców podniesie się straszny
Jakie znaczenie dla gospodarki ma
kwencji podniesienie wysokości płac
rwetes. Niewielu z nich myśli szerzej.
zwiększenie poziomu długotermino-
i emerytur. Argumenty ekonomiczne za
Dlatego przy ogłaszaniu propozycji
wych oszczędności krajowych?
funduszami emerytalnymi są niekwestio-
zmian konieczne byłoby uruchomie-
Polska bardzo potrzebuje takich
nowalne. Niestety ten wątek jest mało
nie dużej akcji uświadamiającej, która
oszczędności dla finansowania dużych,
medialny, mało nośny politycznie i nie
pokazałaby, że w długim okresie efekty
długoterminowych inwestycji. Ich finan-
może przebić się w publicznej dyskusji.
w postaci wzrostu oszczędności będą
sowanie z krótkoterminowych oszczęd-
Co więcej, ludzie z reguły zwracają uwa-
korzystne dla gospodarki i dla przedsię-
ności jest bardzo ryzykowne, a ponadto
gę na doraźne, indywidualne korzyści,
biorców.
drogie. Mamy duże zasoby pracy, ale
a nie na interes zbiorowy. Brakuje im
Oszczędzanie w programach zbiorowych jest bezpieczne i korzystne
Część przedsiębiorców denerwują kosztowne przywileje emerytalne
małe zasoby kapitału. Średni koszt stwo-
też spojrzenia na proces w dłuższym
Czy istotnie zwiększenie docelowo o 2%
rzenia jednego miejsca pracy wynosi
horyzoncie czasowym. To powoduje,
kosztów płac, które mieliby ponosić
około 200 tysięcy złotych. Jeśli chcemy
że zarówno decydentom, jaki i przed-
przedsiębiorcy to jest znacząca różnica?
zapewnić pracę młodym ludziom, oraz
siębiorcom czy pracownikom umyka
Nie można mówić o tym, że zwiększenie
pozwolić osobom 50+ na aktywność
największa korzyść, jaką wspólnie mo-
o 2% kosztów pracy to wielka różnica.
zawodową do osiągnięcia wieku eme-
glibyśmy odnieść z wprowadzenia zmian
W firmie, w której koszt pracy stanowi
rytalnego to potrzebujemy olbrzymich
w systemie emerytalnym.
połowę wszystkich kosztów, oznacza to
inwestycji. Takie inwestycje mogę
łączny ich wzrost o 1%. Niemniej ważny
być finansowane z długoterminowych
jest odbiór emocjonalny.
oszczędności krajowych skumulowanych
Część obecnych projektów zmian w systemie emerytalnym zakłada finansową
W opinii interesariuszy
Podobnie było kilka lat temu przy
przez zbiorowe programy oszczędzania.
12
Dzięki dodatkowym, bardziej efektyw-
w tym my, są zorientowane indywidu-
nym inwestycjom wzrośnie zatrudnienie
alistycznie i nastawione na konsumpcję.
i produktywność, będziemy więcej zara-
Ponadto Polacy w rezultacie doświad-
biać i płacić większe składki na emery-
czeń drugiej połowy XX wieku żyją
tury, a w konsekwencji nasze przyszłe
w przeświadczeniu, że są zabezpieczeni
świadczenia będą wyższe.
od strony socjalnej przez państwo. Uwa-
Inwestycje zagraniczne są korzystne
żają, że emeryturę wypłaci im państwo,
dla gospodarki, ale powinny być uzupeł-
podobnie jak wykształci im dzieci, czy
nieniem inwestycji krajowych. W przy-
zapewni opiekę zdrowotną. W Polsce
padku inwestycji krajowych zysk pozo-
mamy niestety bardzo nasilone zjawisko
staje w kraju, a nie jest transferowany za
prywatyzacji korzyści i upubliczniania
granicę, co dodatkowo wspiera rozwój
kosztów. To znaczy, że chcemy mało
i unowocześnienie gospodarki. Moim
wpłacać do sektora usług publicznych,
zdaniem wprowadzenie proponowanych
a pobierać z niego jak najwięcej korzyści.
zmian, zakładających składkowanie na
Na te przeświadczenia nakładają się
W długim okresie efekty w postaci wzrostu oszczędności będą korzystne dla gospodarki i dla przedsiębiorców
emeryturę równolegle przez pracow-
zaszłości historyczne. W połowie XX
ników, pracodawców i budżet państwa
wieku 70% mieszkańców Polski zamiesz-
przyniesie korzyści także budżetowi.
kiwało wieś, tylko 30% żyło w miastach.
cześć dochodu powinno w tym celu
Dzięki szybszemu wzrostowi gospodar-
Chłop nie miał z czego oszczędzać,
inwestować?
czemu, w dłuższym okresie wpływy do
ziemianin przepuszczał pieniądze.
Zasada ogólna jest taka, by podnosić
budżetu najprawdopodobniej byłyby
Oszczędzanie jest zachowaniem typo-
swoje kwalifikacje w celu zwiększenia
wyższe od wydatków z tytułu dopłat.
wym dla kultury miejskiej. Dodatkową
uzyskiwanych dochodów i dbać o zdro-
Warto przeprowadzić analizę dynamicz-
okolicznością jest fakt, że obecnie około
wie, aby móc dłużej pracować i później
ną, która by tego dowiodła.
1/3 Polaków uzyskuje dochody ledwo
przejść na emeryturę. Większe dochody
wystarczające na życie i nie ma z cze-
pozwalają więcej oszczędzać.
Dlaczego Polacy nie oszczędzają? Co
go oszczędzać. Powinniśmy zwolnić
musi się w Polsce zmienić, byśmy jako
z podatku dochody nie przekraczające
zależny od sytuacji rodzinnej, etapu
społeczeństwo zaczęli oszczędzać?
minimum egzystencji.
kariery zawodowej i formy zatrudnie-
Społeczeństwa kultury zachodniej,
Polska bardzo potrzebuje takich oszczędności dla finansowania dużych, długoterminowych inwestycji
Mentalność zmienia się dosyć wol-
13
okresie redukcji redukcji wydatków
w kraju, bo powyżej tej granicy nie płaci
w związku z zakończeniem spłacania
się składek do ZUS. Moim zdaniem na
kredytu mieszkaniowego, albo z usamo-
emeryturę powinno się odkładać syste-
dzielnieniem się dzieci.
matycznie około 20% dochodu, zakłada-
Osoby wybierające samozatrudnie-
jąc jednocześnie, że okres składkowania
nie i płacące minimalną składkę, powin-
do okresu pobierania emerytury wynosi
ny od razu odkładać korzyść wynikającą
3:1, tzn. 45 lat pracy i 15 lat emerytury.
z ponoszenia mniejszych obciążeń na
W takim modelu emerytura będzie wy-
ubezpieczenie społeczne w stosunku
nosić około 60% uzyskiwanych średnich
do pracowników etatowych. Podobnie
dochodów.
powinny postępować osoby pracujące na umowy o dzieło i nie płacące składek do ZUS oraz osoby uzyskujące wynagro-
rozmawiał
dzenie przekraczające 250% średniego
Filip Pietkiewicz-Bednarek
W przypadku inwestycji krajowych zysk pozostaje w kraju, a nie jest transferowany za granicę, co dodatkowo wspiera rozwój i unowocześnie-nie gospodarki
Model oszczędzania jest z kolei
nia. Jeśli ktoś ma na utrzymaniu dzieci,
no, ale postęp jest widoczny. Sporym
spłaca kredyt za mieszkanie i pracuje
impulsem do refleksji dla wielu osób
na etacie płacąc składkę emerytalną
były ubiegłoroczne modyfikacje w OFE
w wysokości 1/5 wynagrodzenia to jego
– ludzie zrozumieli, że sami są odpo-
możliwości dodatkowego oszczędzania
wiedzialni za swoje zabezpieczenie
na emeryturę są bardzo ograniczone.
emerytalne. Zmienia się także model
Ale osoby nie ponoszące jeszcze lub
konsumpcji. Młodzi ludzie o wydatkach
już kosztów utrzymania dzieci powinny
decydują dziś bardziej świadomie i mają
oszczędzać więcej. W młodości trudno
mniejszą skłonność do rozrzutności. Nie-
znacząco budować oszczędności, choć
stety z drugiej strony słabnie motywacja
wiemy, że 100 zł oszczędzone w tym
do pracy, a to może ograniczyć dochody
czasie przyniesie nam znacznie więk-
i możliwość oszczędzania. Nie wiadomo,
sze odsetki, niż 100 zł zaoszczędzone
która tendencja przeważy.
niedługo przed przejściem na emeryturę. Tak działa procent składany, czyli odset-
Jaką formę dodatkowego zabezpiecze-
ki od odsetek. Powinniśmy zwiększać
nia emerytalnego poleciłby Pan pokole-
oszczędności proporcjonalnie do wzrostu
niu wchodzącemu na rynek pracy i jaką
dochodów, jak również w późniejszym
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Na emeryturę powinno się odkładać systematycznie około 20% dochodu
W opinii interesariuszy
N
G ŁOS NAUKI
14
15
Publiczne systemy emerytalne ewoluują
stępowania do planów emerytalnych.
obecnie w kierunku rozwiązań oferu-
Poziom rozwoju dodatkowego zabezpie-
jących minimalny standard życia na
czenia zależy także od okresu funkcjo-
emeryturze. Wprowadzana jest zdefinio-
nowania elementów uzupełniających
wana składka, która wpływa na stabili-
– w części krajów prywatne programy
zację finansową systemów emerytalnych
emerytalne funkcjonują od dziesięcioleci,
w długim okresie, lecz jednocześnie
a w innych, głównie w Europie Środko-
przenosi dużą część odpowiedzialno-
wo-Wschodniej i Południowej, prywatne
ści za wysokość dochodów w okresie
programy emerytalne wprowadzone
starości na samych ubezpieczonych. Aby
zostały stosunkowo niedawno.
otrzymać wyższe świadczenie w przyszłości, konieczne jest dłuższe opłacanie
bezpieczenia emerytalnego mierzony
składki lub odkładanie wyższych kwot.
jest najczęściej poziomem uczestnic-
Pojawia się zatem ogromne pole dla
twa (coverage) w prywatnych planach
dodatkowego oszczędzania, które może
emerytalnych, zarówno pracowniczych,
sfinansować istotną część konsumpcji
jak i indywidualnych, oraz wielkością
w okresie starości.
aktywów emerytalnych zgromadzonych
na emeryturę stanowią 100% PKB
w ramach tych rozwiązań. O ile jednak
(WYKRES 1). Są to również kraje o wy-
pieczenia emerytalnego jest na świecie
poziom uczestnictwa informuje o tym,
sokim poziomie uczestnictwa w dodatko-
bardzo zróżnicowany. Wśród krajów
jak duża część społeczeństwa będzie
wych planach emerytalnych.
europejskich najlepiej rozwiniętymi pry-
otrzymywać jakiekolwiek dodatkowe
watnymi rynkami emerytalnymi mogą
dochody w okresie starości, o tyle nie
jest w dodatkowym systemie emery-
się pochwalić: Dania, Holandia, Irlandia
pozwala na ocenę, czy dochody te będą
talnym w Stanach Zjednoczonych (83%
i Wielka Brytania. Poza Europą zaś warto
stanowiły istotną część późniejszych
PKB), Kanadzie (71% PKB) czy Irlandii
wymienić Stany Zjednoczone, Kana-
świadczeń, czy też będzie to jedynie
(56%) – nadal jest to jednak ponad poło-
dę, Nową Zelandię i Australię. Sukces
symboliczny dodatek do emerytury
wa PKB tych krajów. W środki rankingu
dodatkowego oszczędzania zależy przy
bazowej. Dopiero połączenie wysokiego
plasuje się natomiast często przywoły-
tym w dużej mierze od zakresu systemu
poziomu uczestnictwa z odpowiednią
wana Nowa Zelandia (19% PKB), w której
bazowego, poziomu zamożności społe-
wielkością środków zgromadzonych
wysoki poziom uczestnictwa towarzy-
czeństwa, skłonności do oszczędzania,
w dodatkowym systemie pozwala mieć
szy aktualnie umiarkowanej wielkości
poziomu edukacji finansowej, czy zachęt
nadzieję na satysfakcjonującą wysokość
środków zgromadzonych na kontach
do dodatkowego oszczędzania. Ogromne
dochodów emerytalnych na starość.
przyszłych emerytów. Warto zwrócić
znaczenie mają ponadto zasady przy-
Wielkość aktywów emerytalnych jest
uwagę, że stosunkowo słabo wypada-
również bardzo ważna z punktu widze-
ją w tym zestawieniu Czechy (7,7%
nia rozwoju gospodarczego i podaży
PKB) czy Słowacja (10% PKB), tj. kraje
kapitału w gospodarce. Środki zgro-
o wysokich wskaźnikach uczestnictwa
madzone na emeryturę mają bowiem
w dodatkowym systemie emerytalnym,
z założenia charakter długoterminowy
w których powszechność najwyraźniej
i mogą tym samym wspierać inwestycje
nie idzie w parze z wysokimi saldami
o długim horyzoncie czasowym.
dodatkowych kont emerytalnych. Nato-
Poziom rozwoju dodatkowego zabez-
Oszczędności emerytalne mogą być istotną częścią dochodów w okresie starości
Stan rozwoju dodatkowego za-
Sukces dodatkowego oszczędzania zależy od poziomu zamożności społeczeństwa
Będzie to jedynie symboliczny dodatek do emerytury bazowej Głos nauki
Nieco mniej środków zgromadzonych
Wśród krajów OECD relatywnie
miast dla Polski wskaźnik ten wynosił
najwyższymi aktywami emerytalnymi,
2013 r. 18,6%, co jest w dużej mierze
liczonymi w stosunku do wielkości PKB,
konsekwencją uwzględnienia w statysty-
mogą się obecnie pochwalić: Holandia,
ce środków zgromadzonych w otwartych
Islandia, Szwajcaria, Australia i Wielka
funduszach emerytalnych (OFE). Poziom
Brytania, w których środki zgromadzone
uczestnictwa w poszczególnych dodatko-
16
WYKRES 1
40%
60%
80%
100%
120%
140%
0%
166,26
ISLANDIA
148,69 119,04
SZWAJCARIA
WIELKA BRYTANIA 84,21
K R A J ÓW O EC D
STANY ZJEDNOCZONE KANADA
PORTUGALIA
9,14
HISZPANIA
9,03
NORWEGIA
8,25
CZECHY
6,14
AUSTRIA
29,30
NOWA ZELANDIA
6,23
WŁOCHY
42,76
JAPONIA
7,65
NIEMCY
50,84
DANIA
14,76
9,60
55,77
FINLANDIA
MEKSYK
ESTONIA
62,21
IRLANDIA
18,56
9,48
71,27
CHILE
POLSKA
SZWECJA
82,98
40%
9,97
100,72
ŚREDNIA WAŻONA
20%
SŁOWACJA
103,26
AUSTRALIA
cza bowiem 5,2%.
talne jedynie nielicznych, jeśli poziom
i wysokość zgromadzonych środków
160%
HOLANDIA
powiększą natomiast dochody emery-
towe sugerują, że poziom uczestnictwa
w wybranych krajach OECD w 2013 r. 20%
wych planach emerytalnych nie przekraDotychczasowe doświadczenia świa-
Aktywa prywatnych planów emerytalnych w relacji do PKB
0%
17
19,09
5,83
BELGIA
5,15
WĘGRY
4,08
uczestnictwa w dodatkowych rozwiązaniach będzie nadal bardzo niski. Na świecie toczy się aktualnie szero-
zależą bardzo często od wprowadzenia
ka dyskusja nt. możliwości podwyższa-
obowiązku przystępowania do pro-
nia adekwatności świadczeń z systemu
gramu i zakresu udziału pracodawcy.
emerytalnego. Efekt taki można osiągnąć
Tam, gdzie programy są obowiązkowe
poprzez zwiększenie uczestnictwa w for-
lub quasi-obowiązkowe oraz część lub
malnym systemie emerytalnym (zarówno
całość składki jest finansowana przez
bazowym, jak i dodatkowym) lub po pro-
pracodawcę, aktywa emerytalne rosną
stu przez podwyższenie świadczeń [Pen-
znacznie szybciej, a salda kont ubezpie-
sion Outlook 2014, OECD, s. 56]. Drugi ze
czonych pozwolą w przyszłości na uzu-
sposobów wiąże się jednak z przeniesie-
pełnienie bazowej emerytury do pozio-
niem ciężaru finansowego na inne grupy
mu nawet 100% (Islandia, Holandia) czy
lub pokolenia, co nie jest obecnie akcep-
80% (Dania, Kanada, Stany Zjednoczone,
towalne społecznie. Potrzebne jest zatem
Wielka Brytania). Istotna część docho-
wydłużenie okresu wpłacania składek
dów emerytalnych będzie pochodziła
lub wpłacanie wyższych składek, w tym
z dodatkowego prywatnego systemu
poza systemem bazowym, aby przyszłe
także w Irlandii, Niemczech, Belgii czy
emerytury pozwalały na zaspokojenie
Nowej Zelandii (WYKRES 2). W Polsce
wszystkich podstawowych potrzeb.
duża część świadczeń mogłaby pochoWYKRES 2
dzić z otwartych funduszy emerytalnych,
Stopy zastąpienia z poszczególnych części zabezpieczenia emerytalnego w wybranych krajach OECD w 2011 r. Źródło: Pension Outlook 2012, OECD, 2012, s. 207
gdyby nie obniżono wielkości składki
dr Joanna Rutecka
przekazywanej do tej części systemu.
Instytut Statystyki i Demografii SGH
Środki zgromadzone w PPE, IKE i IKZE
120%
90%
60%
30%
OBOWIĄZKOWY PRYWATNY
DOBROWOLNY (DC)
IA
K
D N
EK
LA IR
Y R A
M
TA
N
N
SY
IA
IA D
SA
LA ZE A IE
LK
W W
O N
OBOWIĄZKOWY REPARTYCYJNY
B
A
U
A D
IA
N K
A
EL
G
CY B
M IE N
SZ
W
EC
N
JA
IA
A
TO
A R ST U A
ES
EG
LI
IA
Y W R
R
EC
O N
CZ
A JC A W
SZ
H
IA
E IL
A * K
CH
A CJ A
LS O P
EL A R
W O SŁ
A
N
IA IZ
IA D
R
IA
ST
D U A
N LA O H
IS
LA
N
D
IA
0%
* W 2014 r., w Polsce zniesiono obowiązek uczestnictwa w zarządzanych prywatnie kapitałowych funduszach emerytalnych (OFE). Na dzień publikacji danych przez OECD były one jednak częścią publicznego bazowego systemu emerytalnego.
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Głos nauki
Wielkość aktywów emerytalnych jest bardzo ważna z punktu widzenia podaży kapitału w gospodarce
Salda kont ubezpieczonych pozwolą w przyszłości na uzupełnienie bazowej emerytury do poziomu nawet 100%
18
Z
NASZYM ZDANIEM
19
Po reformie z 2014 roku OFE zostały
szczególnych klas aktywów oraz limitów
rynkach finansowych będzie skuteczna
ligacje komercyjne, obligacje komunalne
płynnością stanowią również element
pozbawione nie tylko obligacji skarbo-
koncentracji określonych w regulacjach
ochrona kapitału.
oraz depozyty. Fundusze obecnie poszu-
geograficznej i sektorowej dywersyfika-
wych, ale także możliwości prowadzenia
prawnych. Jeśli oczekiwane stopy zwro-
kują zróżnicowania poprzez wyjście na
cji portfela. Czynnik ten zyskuje dodat-
dotychczasowej polityki inwestycyjnej
tu z akcji będą atrakcyjne, to wciąż akcje
Jacek Babiński
rynki zagraniczne. Jest to naturalne ze
kowo na znaczeniu biorąc pod uwagę
w oparciu o decyzje alokacyjne w dwie
będą cieszyły się zainteresowaniem,
dyrektor zarządzający portfelem akcji, MetLife PTE SA
względu na dywersyfikację geograficzną
zakaz inwestycji w obligacje skarbowe
podstawowe klasy aktywów. W teorii
nawet po obniżeniu wymaganego ustawą
i ograniczenie ryzyka politycznego.
oraz relatywnie płytki rynek polskich
środki przekazane do ZUS i zapisane
minimalnego poziomu alokacji.
Najważniejsze czynniki to konflikt
obligacji korporacyjnych.
na indywidualnych kontach są od-
gażowanie w obligacje korporacyjne,
w portfelu, w praktyce członkowie OFE
lecz należy pamiętać, że w przypadku
(ubezpieczeni w ZUS) nie postrzegają
tych papierów ryzyko jest podobne do
swoich zasobów emerytalnych w ten sposób. Zadaniem dla OFE jest więc osiąganie
zbrojny na Ukrainie, negocjacje Gre-
Fundusze mogą zwiększać zaan-
powiednikiem obligacji skarbowych
cja – UE oraz polityka monetarna FED
Krzysztof Zawiła
Największym wyzwaniem dla całego
i EBC. Na rynku krajowym – niepewność
członek zarządu odpowiedzialny za zarządzanie
sektora będzie konieczność zmierzenia
co do powrotu gospodarki na ścież-
funduszem emerytalnym Generali PTE SA
akcji, więc nie następuje jego znacząca
się z olbrzymią zmiennością rynków fi-
kę wzrostu oraz problem kredytów
dywersyfikacja. Wydaje się, że z uwa-
nansowych oraz wypracowanie sposobu
denominowanych we frankach. Takie
gi na dostępny katalog lokat fundusze
komunikowania klientom wyników fun-
otoczenie będzie wymagało od zarzą-
dodatnich stóp zwrotu z inwestowania
nadal będą zwiększały swoją ekspozycję
duszy w warunkach tej znacznej zmien-
dzających zarówno trafnej selekcji, jak
wyłącznie w akcje i dług przedsiębiorstw
w aktywa zagraniczne dywersyfikując
ności. Zakaz inwestowania w obligacje
również szybkich zmian alokacji. Ryzyko
Przekazanie ponad połowy portfela skła-
obarczony ryzykiem kredytowym.
swój portfel inwestycyjny i zwiększając
skarbowe pozbawił OFE możliwości lo-
inwestycyjne jest i będzie dywersy-
dającego się przede wszystkim z obliga-
Aby zdywersyfikować ryzyko takie-
jego płynność.
kowania środków w najbezpieczniejszą,
fikowane poprzez zmiany alokacyjne
cji skarbowych oraz wprowadzony zakaz
najbardziej płynną klasę aktywów.
pomiędzy poszczególnymi kategoriami
nabywania obligacji skarbowych spowo-
go portfela, konieczne jest lokowanie środków w akcje spółek, branż, ryn-
Arkadiusz Julke
Oczywistym działaniem w tej
lokat, w tym poprzez zmiany w alokacji
dował, że fundusze emerytalne z fun-
ków, czy wreszcie krajów mało ze sobą
CFA, dyrektor Biura Inwestycyjnego, zarządzający
sytuacji było szukanie dywersyfikacji
pomiędzy rynkiem krajowym i rynkami
duszy o charakterze zrównoważonym
skorelowanych. Wyzwaniem na bieżący
funduszem, doradca inwestycyjny, PTE PZU SA
w aktywach zagranicznych i obligacjach
zagranicznymi.
stały się funduszami akcyjnymi skon-
rok będzie budowa części zagranicznej
korporacyjnych. Rzeczywiste, postulowa-
portfela.
ne przez środowisko od dawna, otwarcie
Kamil Kosiński
też największym krótkoterminowym
inwestycji zagranicznych pozwala na
dyrektor inwestycyjny, Pekao Pioneer PTE SA
wyzwaniem zarządzających jest obecnie
centrowanymi na rynku krajowym. Stąd
Mariusz Wnuk
lokowanie aktywów w spółki z sektorów
selekcja spółek. Względy płynnościowe
wiceprezes zarządu, Pocztylion-Arka PTE SA
słabo reprezentowanych lub w ogóle
obok względów czysto inwestycyjnych
Zmiany legislacyjne nie miały aż tak
nieobecnych na GPW. Szkoda tylko, że ze
powodują, że zwiększa się także skala
dużego wpływu na sposób zarządzania
względu na niedostatki legislacji, OFE nie
inwestycji zagranicznych, co wiąże się
funduszem, jak mogłoby się to pierwot-
mogą zabezpieczać ryzyka walutowego.
nie wydawać. Nadal koncentrujemy się
W wyniku przekazania obligacji skarbo-
z potrzebą pogłębiania ekspertyzy na
wych na rzecz ZUS, struktura portfela
tym polu.
na starannej selekcji najlepszych funda-
Marcin Żółtek
funduszy emerytalnych w znacznym
Zmiany w przepisach prawa spowo-
mentalnie spółek. Dzięki inwestycjom
członek zarządu, dyrektor inwestycyjny, Aviva PTE
stopniu zaczęła odzwierciedlać fundu-
nie jest możliwe zabezpieczanie ryzyka
dowały, że fundusze emerytalne stały
zagranicznym zwiększyła się płynność
Aviva BZ WBK SA.
sze inwestycyjne o profilu akcyjnym.
związanego z ekspozycją walutową, co
się praktycznie funduszami akcyjnymi.
i stopień dywersyfikacji portfeli inwe-
W obliczu niepewności, co do otoczenia
mogłoby znacząco ograniczyć ryzyko
Wpływa to istotnie na zmienność war-
stycyjnych OFE. Dostrzegając te korzyści
zewnętrznego (konflikt na Ukrainie, sta-
członków funduszy. Długoterminowym
tości jednostki w krótkich okresach, ale
stale rozwijamy nasze kompetencje
bilność Grecji i wpływ na strefę Euro) na
wyzwaniem jest znalezienie aktywów,
powinno zwiększyć stopy zwrotu w dłu-
w tym obszarze.
Inwestycje OFE w 2015 roku
gim okresie. Nasi klienci powinni oceniać
O wypowiedzi na temat wyzwań w zarządzaniu OFE poprosiliśmy osoby odpowiedzialne za zarządzanie aktywami w poszczególnych PTE
Zakaz inwestowania OFE w obligacje
Warto zwrócić uwagę, że do tej pory
znaczeniu zyskują inwestycje w spółki
które mogłyby zastąpić obligacje skar-
OFE po przeniesieniu na mocy usta-
o wysokiej płynności, umożliwiające
bowe nie tylko pod względem profilu
efektywność działalności inwestycyjnej
skarbowe oraz otoczenie niskich stóp
wy 51,5% środków zgromadzonych na
szybkie dostosowywanie portfela do
zysk – ryzyko, ale także pod względem
funduszy po uwzględnieniu łącznego
procentowych spowodowały z kolei,
rachunkach członków funduszy stały
zachodzących zmian.
walorów płynnościowych.
wyniku I i II filara emerytalnego w dłu-
że atrakcyjną inwestycją były spółki
się de facto funduszami akcyjnymi. To
gim horyzoncie czasu.
dywidendowe. Największym wyzwaniem
wpłynęło na całkowitą zmianę podejścia
największych spółek notowanych w War-
Ewa Radkowska-Świętoń wiceprezes zarządu, dyrektor ds. inwestycji ING PTE SA
Warunek taki spełniają oprócz kilku
Inwestycje w poszczególne klasy
w tym roku, a także w latach następ-
do inwestowania, ponieważ zmienność
szawie przede wszystkim akcje spółek
aktywów zależały i nadal będą zależeć
nych, przy obecnych ograniczeniach
wyników jest znacznie wyższa. Obecnie
notowanych na rozwiniętych giełdach
od oceny atrakcyjności inwestycyjnej po-
inwestycyjnych i niepewnej sytuacji na
głównymi kategoriami lokat są akcje, ob-
zagranicznych, które poza wysoka
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Naszym zdaniem
20
Reforma z 2014 roku wprowadziła trzy
W bieżącym roku zarządzającym w OFE
Portfelem akcyjnym zarządzamy podob-
ważne zmiany: zwiększenie alokacji
przyjdzie zmierzyć się z inwestowaniem
nie jak przed zmianą, koncentrując się
w akcjach, ograniczenie napływu go-
w środowisku rekordowo niskich stóp
szczególnie na selekcji spółek. Stopnio-
tówki oraz zniesienie gwarancji. Z punk-
procentowych w Polsce, a w najbliższym
wo rośnie udział akcji zagranicznych,
tu widzenia zarządzania funduszem
otoczeniu naszego rynku nierzadko stóp
oferujących większą płynność i większe
emerytalnym oznacza to znacząco mniej
zerowych, czy wręcz ujemnych. Powo-
możliwości wyboru. Wyzwaniem byłoby
płynny portfel, o dużo większym ryzyku
duje to, że inwestorzy w poszukiwaniu
wejście rynków akcji w okres głębszych
niż dotychczas. Naturalną konsekwencją
zadowalających stóp zwrotu zmuszeni
spadków, a co za tym idzie, pogorszenie
jest zwiększenie płynności w ramach
są przesuwać się w stronę bardziej
wyników oraz konieczność znacznej
dopuszczalnych klas aktywów poprzez
ryzykownych klas aktywów, co skutkuje
przebudowy portfeli. OFE powinny mieć
podniesienie udziału gotówki oraz doda-
także wzrostem zmienności osiąganych
możliwość korzystania z instrumentów
nie bardziej płynnych spółek, zwłaszcza
wyników. Głównym motorem tych zja-
pochodnych do zabezpieczania ryzyka
zagranicznych. Może to także oznaczać
wisk jest polityka EBC, który rozpoczyna
kursowego oraz zarządzania alokacją.
zwiększenie wagi benchmarku zewnętrz-
właśnie wprowadzenie w życie progra-
nego w zarządzaniu poszczególnych fun-
mu skupu aktywów w skali przekraczają-
inwestycyjnych na głównych rynkach
duszy. W średnim terminie mogłoby to
cej 1 bilion euro.
zagranicznych (Europa Zachodnia, USA).
ANALIZY
Nadal zamierzamy poszukiwać okazji
doprowadzić do zmniejszenia zaangażo-
Fakt ten pozwala patrzeć na per-
Część portfela będziemy utrzymywać
wania funduszy emerytalnych w sektor
spektywy rynków akcji z umiarkowanym
w płynnych instrumentach dłużnych.
bankowy, w którym są obecnie znacząco
optymizmem, jednak pełne wykorzy-
Jeśli będziemy nabywać obligacji kor-
przeważone w stosunku do WIG-u.
stanie tego potencjału oznacza większe
poracyjne, to priorytetem będzie niskie
wyjście na rynki zagraniczne i, o ile nie
ryzyko kredytowe i wysoka płynność.
W 2015 roku wyzwaniem będzie
A
21
przygotowanie takiej konstrukcji port-
nastąpią zmiany w prawie, trzeba tu
fela, która, pomimo braku napływów,
będzie pogodzić się z brakiem możliwo-
Wojciech Rostworowski
pozwoli w sposób elastyczny przebu-
ści zabezpieczania ryzyka walutowego.
wiceprezes zarządu, PKO BP BANKOWY PTE SA
dowywać portfel w reakcji na zmianę
Narzędziem w ograniczaniu zmienności
otoczenia rynkowego, a jednocześnie
stóp zwrotu nie mogą już być zakazane
będzie stabilizować stopę zwrotu, mimo
przez prawo inwestycje w obligacje skar-
wysokiej alokacji w akcje. Wydaje się,
bowe, co znacznie komplikuje także za-
że strategią zapewniającą elastyczność,
rządzanie bieżącą płynnością funduszy.
ale także pewną dywersyfikację ryzyka
Naturalną alternatywą jest rozbudowy-
jest koncentracja na spółkach dywiden-
wanie portfela obligacji korporacyjnych
dowych na rynku krajowym i wyjście
i samorządowych i tu wyłącznie polski
na bardziej płynne rynki europejskie,
rynek również może okazać się niewy-
celem uzyskania ekspozycji w spółkach
starczający.
cyklicznych. Rafał Trzop Adam Kurowski dyrektor departamentu zarządzania aktywami,
zastępca dyrektora ds. zarządzania aktywami, PTE Allianz SA
AXA PTE SA
Polityka inwestycyjna otwartych funduszy emerytalnych po reformie Artykuł jest fragmentem tekstu opublikowanego w monografii „Systemy zabezpieczenia społecznego wobec wyzwań demograficznych i rynkowych”, WPP, Poznań 2014 Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
22
23
Jak odpowiedzą zarządzający na
przykłady mają ilustrować przypad-
doświadczeniami wskazuje, że proces
większość papierów korporacyjnych jest
zmienione warunki funkcjonowania?
ki osoby wchodzącej na rynek pracy
oszczędzania na emeryturę będzie
emitowana w oparciu o zmienną stopę
Zaoferują profil funduszu akcyjnego, czy
i przystępującej do funduszu oraz osób
w Polsce zdecydowanie bardziej konser-
procentową, dając minimalne ekspozy-
zrównoważonego? Jaka będzie alokacja
już oszczędzających w OFE. Udział akcji
watywny.
cje na ryzyko stopy procentowej. Dane
aktywów i jaki benchmark? Czy likwi-
w łącznych oszczędnościach emerytal-
dacja gwarancji zmieni stopy referen-
nych dla członka OFE w wieku 42 lat
cyjne funduszy z portfeli konkurencji na
wyniesie ok. 11% i zacznie spadać od
benchmarki zewnętrzne? Czy wzrośnie
czasu rozpoczęcia transferu aktywów
zaangażowanie funduszy na rynkach
na 10 lat przed osiągnięciem wieku
zagranicznych?
emerytalnego, osiągając stan zerowy po
Przed wprowadzeniem ustawy
ich całkowitym przeniesieniu do ZUS. Dla
determinantą w polityce inwestycyjnej
32 i 22 latka udział akcji w cyklu życia
OFE było ryzyko niedoboru. Gwarancja
wzrasta z 11% do 12,5%.
wpływała zarówno na alokację aktywów,
Zbliżony udział akcji w łącznych
Wbrew opiniom ekspertów KOBE, polityka funduszu akcyjnego nie będzie ewenementem na skalę światową
Część ekspertów w trakcie debaty
o korelacji cen akcji i papierów korpo-
nad ustawą wskazywała, że inwestorzy
racyjnych z polskiego rynku są niedo-
i politycy będą postrzegali zachowanie
stępne ze względu na słabo rozwinięty
funduszy emerytalnych w izolacji, bez
rynek wtórny obligacji. Pierwszy indeks
uwzględnienia części składek rejestrowa-
polskich papierów komercyjnych prowa-
nych i waloryzowanych w ZUS. Wskazy-
dzony przez mBank posiada dane histo-
wali na ryzyko, że wystąpienie deko-
ryczne zbierane od września 2013 roku.
niunktury na rynkach giełdowych
Dla przybliżenia poziomu korelacji mogą
i w konsekwencji ujemne stopy procen-
posłużyć statystyki rynków zagranicz-
towe OFE mogą ostatecznie doprowadzić
nych. Wskazują na dodatnią korelację
do likwidacji kapitałowej części systemu
indeksów cen papierów korporacyjnych
emerytalnego w Polsce.
i akcji na poziomie 0,41 [Gurwitz, Davies,
Ustawa delegowała określenie warunków do rozporządzenia, które nie zostało wydane
jak i na zróżnicowanie portfeli. Była ona
oszczędnościach emerytalnych osób
głównym wyznacznikiem zarządzania
w różnym wieku wynika z faktu, że akty-
ryzykiem polegającym na ograniczeniu
wa gromadzone w wysokości 7,3% wyna-
ryzyka dopłaty. Ograniczała ona też
grodzenia przez pierwszych jedenaście
zainteresowanie niepłynnymi aktywami
lat funkcjonowania funduszy, zmniej-
na rynku amerykańskim dla klien-
zróżnicować poziom ryzyka funduszy
korelacja z cenami na rynkach akcji jest
dusze przy inwestycjach zagranicznych
alternatywnymi. Na politykę inwesty-
szone do 2,3% i 2,8% w ostatnich dwóch
tów na ponad 10 lat przed emeryturą
w ramach dopuszczonych do inwestycji
jeszcze wyższa i wyniosła 0,65. Dla po-
pod rządami poprzednich przepisów.
cyjną wpływał również wysoki poziom
latach, w połowie zostały przeniesione
wynosiła średnio 70-89% w 2010 roku
kategorii lokat? Czy możliwe jest ograni-
równania korelacja indeksów akcji i obli-
W ankiecie przeprowadzonej przez KNF
aktywów zarządzanych w relacji do
do ZUS. Nowa składka stanowi zaś 15%
[Rekenthaler 2012], co przekładałoby
czenie ryzyka i zaproponowanie strategii
gacji rządowych w tym okresie wyniosła
w 2010 roku [KNF, 2010], towarzystwa
płynności na warszawskiej giełdzie.
składki na ubezpieczenie emerytalne.
się na znacznie wyższy poziom udziału
funduszu zrównoważonego w sytuacji
0,07. Obserwowana zależność cen akcji
za najbardziej istotny czynnik ograni-
Dlatego ważne jest pytanie, czy i jak otwarte fundusze emerytalne mogą
Feced 2010]. W segmencie papierów high yield,
część barier wskazywanych przez fun-
Jej poziom został wyznaczony też dla
instrumentów ryzykownych w całości
zakazu inwestycji w polskie i zagranicz-
i ryzyka kredytowego od wspólnych
czający zainteresowanie inwestycjami za
zagraniczne ograniczeniem był brak
zachowania maksymalnej ekspozycji na
oszczędności emerytalnych, niż ekspozy-
ne obligacje skarbowe?
czynników powoduje, że uzupełnianie
granicą uznały brak możliwości zabez-
możliwości zabezpieczania ryzyka
akcje, jakie umożliwiał limit 40% zaanga-
cja na akcje w polskim systemie.
walutowego i wymóg posiadania przez
żowania w akcje w reżimie starej ustawy.
W zakresie alokacji w instrumenty
Dostępną dla funduszy kategorią
portfela papierami korporacyjnymi nie
pieczenia ryzyka kursów walutowych
Podobnie na rynku brytyjskim
lokat są obligacje korporacyjne polskich
daje skutecznej dywersyfikacji. W opar-
oraz obowiązek posiadania ratingów
Doświadczenia zagranicznych
fundusz NEST [NEST 2040 Retirement
spółek i banków oraz papiery jednostek
ciu o tę kategorię zarządzający nie będą
inwestycyjnych w przypadku zakupu pa-
inwestycyjne wyznaczały też limity. Naj-
rynków wskazują również, że wbrew
Fund] dla członków w wieku 30-55 lat
samorządu terytorialnego. Łączą one
mogli zaoferować efektywnych portfeli
pierów udziałowych. Jednak brak możli-
ważniejszy, obowiązujący do 2012 roku
opiniom ekspertów KOBE [KOBE, 2013],
przewiduje alokację w akcje na poziomie
w sobie ryzyko stopy procentowej i ry-
zrównoważonych.
wości zabezpieczenia ryzyka kursowego
40% limit inwestycji w akcje zwiększony
polityka funduszu akcyjnego nie będzie
46,8%, z tego 44,5% jest inwestowane na
zyko niewypłacalności emitenta.
w 2013 r. do 45% powodował, że fun-
ewenementem na skalę światową. Przy
rynkach rozwiniętych i dodatkowo 1,3%
wiły drugi ważny komponent portfela
określenie jego warunków do rozporzą-
dusze emerytalne na poziomie alokacji
jej ocenie należy porównywać strategie
w akcje małych spółek na tych rynkach.
funduszu zmniejszający jego zmienność.
dzenia, które nie zostało wydane.
były funduszami stabilnego wzrostu.
funduszy w fazie przed zmniejszaniem
Inwestycje funduszu na rynkach rozwi-
Popyt ze strony funduszy emerytal-
zaangażowania w akcje dla uniknięcia
jających średnio wynoszą 0,9%. Fun-
nych powinien sprzyjać rozwojowi tego
pisywali podwyższonemu poziomowi
inwestycyjnego funduszy po zmianie
ryzyka złej daty. W polskim systemie
dusz inwestuje 19,3% w nieruchomości,
segmentu rynku i wesprzeć pozytywne
ryzyka walutowego oraz konieczności
ustawy należy uwzględnić, jak zmieni
rolę te spełniać będzie tzw. „suwak”,
a łączna alokacja w aktywa ryzykowne
trendy wynikające ze zmian rynko-
pokrywania kosztów. Aktualne pozostają
się ekspozycja na ryzyko akcji obecnych
który ma zmniejszyć wpływ negatywne-
w fazie budowania oszczędności wynosi
wych i regulacyjnych [Sołdek 2013, s.
czynniki wskazane przez zarządzają-
i przyszłych ubezpieczonych. Takiej
go scenariusza giełdowego w ostatnich
64%.
189]. Należy oczekiwać rozwoju rynku
cych jako sprzyjające zainteresowaniu
oceny należy dokonać zgodnie z teorią
latach przed emeryturą. W najbardziej
Przytoczone przykłady pokazują,
wtórnego obligacji korporacyjnych, co
inwestycjami za granicą, tj.: wyższe
portfelową w odniesieniu do łącznych
rozwiniętych rynkach emerytalnych –
że przy strategii funduszu akcyjnego
zmieniłoby istotnie sposób zarządzania
oczekiwane stopy zwrotu z aktywów
oszczędności emerytalnych w ZUS i OFE.
amerykańskim i brytyjskim – świadcze-
udział akcji w łącznych oszczędnościach
tą klasą aktywów z kupowania i trzy-
lokowanych poza granicami kraju, zwięk-
nia są wypłacane po połowie z systemu
emerytalnych Polaków będzie na niskim
mania papierów do wykupu na aktywne
szenie dywersyfikacji portfela, większa
w łącznym hipotetycznym portfelu OFE
publicznego i prywatnych pracowniczych
poziomie. Dlatego tez ponoszone ryzyko
zarządzanie ryzykiem kredytowym.
płynność instrumentów finansowych
i ZUS przeprowadzono symulacje dla
planów emerytalnych.
przez oszczędzających będzie relatyw-
spółkę ratingu inwestycyjnego. Ramy
Przy ocenie właściwego profilu
Dla wyznaczenia udziału akcji
osób w wieku 22, 32 i 42 lat. Wybrane
Alokacja funduszy target date funds
nie niskie. Porównanie z zagranicznymi
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
Na polskim rynku zdecydowana
Ryzyko ponoszone przez oszczędzających będzie relatywnie niskie Analizy
Papiery korporacyjne będą stano-
Kolejną dostępną kategorią lokat są inwestycje zagraniczne. Ustawa usunęła
pozostaje, bowiem ustawa delegowała
Mniejszą wagę zarządzający przy-
notowanych na zagranicznych rynkach kapitałowych oraz dostęp do instru-
24
WYKRES 3 Alokacja oszczędności emerytalnych Źródło: Pension Outlook 2012, OECD, 2012, s. 207
12%
40%
32%
88%
60%
OFE
68%
US
AKTYWA RYNKOWE: akcje, nieruchomości, aktywa alternatywne
UK
AKTYWA BEZPIECZNE: zobowiązania systemów publicznych, obligacje skarbowe, inne papiery dłużne
mentów finansowych niedostępnych na
polityki inwestycyjnej nie umieścił
końca aktywności zawodowej poprzez
rynku krajowym.
inwestycji zagranicznych jako składo-
mechanizm suwaka.
Fundusze lokując aktywa na rynkach
wej w referencyjnych wskaźnikach do
Likwidacja gwarancji minimalnej
zagranicznych będą koncentrowały się
oceny wyników inwestycyjnych. Otwarta
stopy zwrotu, wysoki udział akcji w ben-
na płynnych rynkach akcji. Kategoria ta
pozostaje kwestia, jaki styl zarządzania
chmarku i rozszerzenie limitów inwesty-
pozwoli na zmniejszenie zależności od
tą kategorią aktywów będą realizowały
cyjnych dają zarządzającym możliwość
czynników krajowych i zmniejszenie
fundusze.
realizowania strategii funduszy akcyj-
zmienności portfela. Podniesie płynność
Czy portfele będą budowane w opar-
nych w interesie członków funduszy.
WYDAWCA Izba Gospodarcza
umożliwiając zmiany składu przy tak-
ciu o główne składniki indeksów, czy
Zakaz inwestycji w obligacje skarbowe
tycznej alokacji. Do końca 2012 udział
fundusze będą aktywnie poszukiwać
i banków centralnych istotnie ograni-
inwestycji zagranicznych nie przekraczał
spółek notowanych na rynkach w Unii
cza możliwość proponowania strategii
ul. Marszałkowska 20/22 lok. 64
1% aktywów netto funduszy. Fundusze
Europejskiej, wspólnego obszaru gospo-
funduszu zrównoważonego. Zadaniem
00-590 Warszawa
zwiększyły zaangażowanie na rynkach
darczego i OECD?
zarządzających funduszami i ekspertów
tel./fax: 22 629 09 27
jest właściwe przedstawienie korzyści,
e-mail:
[email protected] www.igte.pl
zagranicznych do 1,4% w 2013 roku
Racjonalnym wyborem dla klienta
i kontynuowały zakupy na w pierwszych
na pierwszą fazę akumulacji aktywów
ryzyka i charakterystyki portfeli po
miesiącach po zmianie ustawy.
jest portfel z wysokim zaangażowaniem
zmianach swoim klientom.
Towarzystw Emerytalnych
w akcje. Po pierwsze pozwala on na
REDAKCJA
w taktycznej alokacji i podniesieniu
zrealizowanie premii rynku kapitałowe-
Filip Pietkiewicz-Bednarek
płynności portfela nie należy oczeki-
go. Historyczne dane z lat 1900-2013
Andrzej Sołdek
wać, że udział inwestycji zagranicznych
wskazują, że rynki akcji dają wyższe
CFA, prezes zarządu PTE PZU SA
będzie istotnie przekraczał 10%, nawet
stopy zwrotu niż tempo wzrostu PKB
Volià! Information Design Studio
w momencie obowiązywania maksymal-
[Dimson, Marsh, Staunton 2014, s. 17].
www.voila-infographics.com
nego limitu 30%. Inwestycje te nie są
Jednocześnie jego aktywa zgromadzone
reprezentowane w benchmarku i żaden
w OFE są zabezpieczone przed ryzy-
ILUSTRACJA NA OKŁADCE:
z funduszy w deklarowanych zasadach
kiem złej daty wraz ze zbliżaniem się do
Jana Kulmatycka
Ze względu na przewidywaną rolę
Biuletyn 1 (kwiecień) 2015
PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD
IZBA GOSPODARCZA TOWARZYSTW EMERYTALNYCH to założona w 1999 roku organizacja samorządu gospodarczego reprezentująca branżę Powszechnych Towarzystw Emerytalnych, instytucji zarządzających Otwartymi Funduszami Emerytalnymi oraz Dobrowolnymi Funduszami Emerytalnymi. Izba zrzesza 11 towarzystw reprezentujących interesy blisko 16 mln swoich klientów. Członkowie Izby zarządzają aktywami o wartości blisko 150 mld złotych, które inwestują głównie w polską gospodarkę. IGTE prowadzi działania wspierające tworzenie legislacji sprzyjającej efektywnemu systemowi emerytalnemu, rozwija wiedzę ekspercką w zakresie zabezpieczenia emerytalnego oraz rynku kapitałowego, buduje relacje z interesariuszami oraz przekazuje wyniki swoich prac opinii społecznej.