Ziemowit Kukulski – doktor nauk prawnych, specjalizujący się w zakresie prawa podatkowego, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego – Zakładzie Materialnego Prawa Podatkowego. Współpracownik Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Członek International Fiscal Association. Autor i współautor wielu publikacji z zakresu prawa podatkowego, międzynarodowego prawa podatkowego oraz prawa podatkowego Unii Europejskiej.

Z. KUKULSKI NIEDOSTATECZNA KAPITALIZACJA W PRAWIE PODATKOWYM

Monografia Podatkowa „Niedostateczna kapitalizacja w prawie podatkowym” ma na celu wyjaśnienie istoty i zdefiniowanie pojęcia niedostatecznej kapitalizacji oraz prezentuje sposoby reakcji i metody ograniczania tego zjawiska przez poszczególne państwa OECD na przykładzie obowiązujących w tych państwach unormowań zapobiegających niedostatecznej kapitalizacji. Prezentowane opracowanie ukazuje również wzajemne relacje między unormowaniami państw OECD a postanowieniami umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

MONOGRAFIE PODATKOWE

NIEDOSTATECZNA KAPITALIZACJA W PRAWIE PODATKOWYM ZIEMOWIT KUKULSKI

Książkę rekomenduje:

www.sklep.beck.pl e-mail: [email protected] http://www.beck.pl tel.: (22) 33 77 600, fax: (22) 33 77 601

9 788374 832403

Cena: 44,00 z³

C. H. Beck

ISBN 83–7483–240–1

Wydawnictwo C. H. Beck

MONOGRAFIE PODATKOWE ZIEMOWIT KUKULSKI · NIEDOSTATECZNA KAPITALIZACJA W PRAWIE PODATKOWYM

pamiêci mojej Mamy

NIEDOSTATECZNA KAPITALIZACJA W PRAWIE PODATKOWYM ZIEMOWIT KUKULSKI

Redakcja: Anna Konarzewska

ã Wydawnictwo C. H. Beck 2006 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Gen. Zajączka 9, 01–518 Warszawa Skład i łamanie: Kolonel Druk i oprawa: P.W.P. INTER-DRUK, Warszawa

ISBN 83-7483-240-1

Spis treści Wykaz skrótów ....................................................................................................... Spis Spis treści treści

IX

Bibliografia ..............................................................................................................

XI

Wstęp ...........................................................................................................................

1

Rozdział 1. Geneza i pojęcie niedostatecznej kapitalizacji ......... 1.1. Geneza i istota zjawiska niedostatecznej kapitalizacji ................. 1.2. Pojęcie niedostatecznej kapitalizacji ................................................. 1.3. Hybrydowe instrumenty finansowania a niedostateczna kapitalizacja ............................................................................................... 1.3.1. Uwagi ogólne .................................................................................. 1.3.2. Przykłady hybrydowych instrumentów finansowania ................................................................................... 1.4. Podsumowanie ...........................................................................................

5 5 16

Rozdział 2. Definitywna metoda finansowania spółek kapitałowych i jej podatkowe konsekwencje w aspekcie krajowym i międzynarodowym ....................................................................... 2.1. Podatkowe konsekwencje wyboru definitywnej metody finansowania – opodatkowanie dywidend i innych dochodów z udziału w zyskach w aspekcie krajowym ...................................... 2.2. Opodatkowanie dywidend w aspekcie międzynarodowym –rozwiązania Umowy Modelowej OECD ........................................ 2.3. Opodatkowanie dywidend w świetle prawa wspólnotowego Unii Europejskiej ..................................................................................... 2.4. Podatki od kapitału .................................................................................. 2.5. Podsumowanie .......................................................................................... Rozdział 3. Zwrotna metoda finansowania spółek kapitałowych i jej podatkowe konsekwencje w aspekcie krajowym i międzynarodowym ................................................................................... 3.1. Opodatkowanie odsetek w aspekcie krajowym ............................ 3.2. Opodatkowanie odsetek w Umowie Modelowej OECD ............. 3.3. Opodatkowanie odsetek w świetle prawa wspólnotowego Unii Europejskiej ..................................................................................... 3.4. Podsumowanie .......................................................................................... Rozdział 4. Unormowania w zakresie ograniczania niedostatecznej kapitalizacji w państwach OECD .....................

26 26 28 32

37

37 46 53 60 61

63 63 67 78 83 87

V

Spis treści 4.1. Uwagi ogólne .............................................................................................. 4.2. Przepisy ograniczające niedostateczną kapitalizację oparte na metodzie wskaźnika wartości zadłużenia do wartości kapitału spółki (ang. debt-to-equity ratio) ..................................... 4.3. Szczególne przepisy ograniczające niedostateczną kapitalizację dla określonych rodzajów działalności gospodarczej ......... 4.4. Ograniczanie niedostatecznej kapitalizacji na podstawie przepisów dotyczących ukrytej dystrybucji dochodów .......... 4.5. Ograniczanie niedostatecznej kapitalizacji na etapie stosowania prawa podatkowego na podstawie norm o charakterze klauzuli generalnej lub pozanormatywne koncepcje orzecznicze – ujęcie ocenne (subjective approach) ............................... 4.5.1. Ograniczanie niedostatecznej kapitalizacji za pomocą normy o charakterze klauzuli generalnej oraz na podstawie pozanormatywnych koncepcji orzeczniczych odwołujących się do doktryny gospodarczej wykładni prawa podatkowego (substance over form doctrine) i koncepcji nadużycia prawa (abuse of law concept) ............ 4.5.2. Zasada „długości ramienia” – jako sposób ograniczania niedostatecznej kapitalizacji ..................................................... 4.6. Konsekwencje zastosowania przepisów ograniczających niedostateczną kapitalizację ..................................................................... 4.7. Podsumowanie ........................................................................................... Rozdział 5. Podatkowe konsekwencje wyboru metody finansowania na gruncie prawa polskiego ................................... 5.1. Finansowanie spółek kapitałowych przez udziałowców (akcjonariuszy) metodą definitywną ............................................................ 5.2. Podatkowe następstwa definitywnej metody finansowania w prawie polskim .................................................................................... 5.2.1. Pojęcie i charakterystyka dochodu z udziału w zyskach osób prawnych w prawie polskim ........................................... 5.2.2. Opodatkowanie dochodów z udziału w zyskach osoby prawnej w prawie polskim ......................................................... 5.2.3. Opodatkowanie dochodów z udziału w zyskach osób prawnych uzyskiwanych przez krajowe osoby prawne ... 5.2.4. Opodatkowanie dochodów z udziału w zyskach osób prawnych uzyskiwanych przez krajowe osoby prawne od zagranicznych osób prawnych ............................................ 5.2.5. Opodatkowanie dywidend wypłacanych przez krajową spółkę zagranicznemu odbiorcy (osobie fizycznej, osobie prawnej) ............................................................................. 5.3. Podatkowe następstwa finansowania zwrotnego w prawie polskim ........................................................................................................

VI

87

91 110 115

119

123 133 137 140 143 143 151 151 160 164

167

173 176

Spis treści 5.3.1. Zwrotne metody finansowania spółek kapitałowych w prawie polskim........................................................................... 5.3.2. Pojęcie odsetek w prawie polskim .......................................... 5.3.3. Opodatkowanie odsetek na gruncie polskiego prawa podatkowego – zasady ogólne ................................................... 5.3.4. Opodatkowanie odsetek otrzymywanych przez podmioty krajowe ze źródeł położonych poza terytorium RP ......... 5.3.5. Opodatkowanie odsetek wypłacanych przez krajowe spółki zagranicznym odbiorcom .............................................. 5.4. Podsumowanie............................................................................................ Rozdział 6. Unormowania ograniczające niedostateczną kapitalizację spółek kapitałowych w Polsce .................................. 6.1. Uwagi ogólne ............................................................................................... 6.2. Przesłanki stosowania przepisów ograniczających niedostateczną kapitalizację................................................................. 6.3. Kategorie pożyczek i kredytów poddane restrykcjom wynikającym z przepisów ograniczających niedostateczną kapitalizację ................................................................................................ 6.4. Wskaźnik wartości zadłużenia do wartości kapitału zakładowego spółki ................................................................................................. 6.4.1. Pojęcie „znaczącego” udziałowca ............................................. 6.4.2. Pojęcie wartości kapitału zakładowego i wartości zadłużenia ......................................................................................... 6.4.3. Odsetki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w świetle przepisów ograniczających niedostateczną kapitalizację ..................................................................................... 6.5. Unormowania w zakresie niedostatecznej kapitalizacji a klauzula tzw. obejścia prawa podatkowego................................. 6.6. Wpływ unormowań ograniczających niedostateczną kapitalizację na umowy dwustronne w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarte przez Polskę....................... 6.7. Podsumowanie ...........................................................................................

176 182 184 190 191 194 199 199 201

203 208 208 210

218 225

231 245

Zakończenie.............................................................................................................

249

Indeks rzeczowy ...................................................................................................

257

VII

Wykaz skrótów Akty prawne KH........................................... KSH ........................................ OrdPU.................................... PDOFizU............................... PDOPrU ................................ RachU ....................................

Wykaz Wykaz skrótów skrótów Kodeks handlowy Kodeks spółek handlowych Ordynacja podatkowa ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych ustawa o rachunkowości

Inne skróty ETS .......................................... KPP ......................................... MoPod ................................... n............................................... NSA ......................................... ODCE .....................................

OSN ........................................ PiP ........................................... POP......................................... PP ............................................ PPH......................................... PPPod..................................... PrBank................................... PS............................................. PUG ........................................

Europejski Trybunał Sprawiedliwości Kwartalnik Prawa Prywatnego Monitor Podatkowy następny Naczelny Sąd Administracyjny Organization for Economic Cooperation and Development – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Orzecznictwo Sądu Najwyższego Państwo i Prawo Przegląd Orzecznictwa Podatkowego Przegląd Podatkowy Przegląd Prawa Handlowego Przeglad Prawa Podatkowego Prawo bankowe Pzregląd Sądowy Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

IX

Bibliografia Adamiak B., Borkowski J., Mastalski Bibliografia Bibliografia R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa. Komentarz 2003. Wydanie II, Wrocław 2003. Aleksandrowicz M., Fiszer J., Jędrzejewski S., Opodatkowanie dywidend, PP 1995, Nr 3. Aleksandrowicz M., Fiszer J., Jędrzejewski S., Unikanie podwójnego opodatkowania (11) Odsetki, PP 1993, Nr 5. Allerhand M., Kodeks handlowy z komentarzem, Bielsko-Biała 1998. Atiyah P. S., Summers R. S., Form and Substance in Anglo-American Law. A Comparative Study of Legal Reasoning, Legal Theory, and Legal Institutions, Oxford 1998. Avery Jones J., de Broe L., van de Wiele M., Ellis M. J., van Raad K., Fonteneau P., Credit and Exemption under Tax Treaties in cases of Differing Income Characterization, „European Taxation” 1996, Nr 4. Banasiak Z., Opodatkowanie zatrzymanego zysku w spółce z.o.o. (na tle wyroku Sądu Najwyższego z 6 sierpnia 1999 r.), PP 2000, Nr 2. Banach J., Polskie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Warszawa 2000. Bandrzewski K., Prawo do udziału w zysku rocznym oraz prawo do dywidendy przysługujące akcjonariuszowi w spółce akcyjne, PUG 1996, Nr 7/8. Benson D. M., McKenna M., United States: Deductibility of Interest and other Financing Charges in Copmuting Income, „Bulletin of International Bureau of Fiscal Documentation” 1994, Nr 6/7. Betten R., Implementation of the Parent-Subsidiary Directive in the Member States, European Taxation 1992, Nr 4. Białobrzeski J., Międzynarodowe prawo podatkowe. Komentarz, Warszawa 1998. Białobrzeski J., Nowe umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, „Vademecum Przedsiębiorcy i Podatnika” 1996, Nr 6(25). Białobrzeski J., Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez Polaków za granicą i osoby zagraniczne w Polsce, „Vademecum Podatnika”, cz. I. Komentarz, Warszawa 1995. Białobrzeski J., Przeciwko cienkiej kapitalizacji, „Rzeczpospolita” z 22.8.2000 r., Nr 195. Bień A., Bień W., Dochody z kapitałów i ich opodatkowanie w 2003 r., Warszawa 2003.

XI

Bibliografia Blanluet G., Thin Capitalization and Non-Discrimination, „European Taxation” 1991, Nr 1/2; Bogenschutz E., Edelmann G., German Ministry of Finance Publishes Guidelines on Shareholder Debt Financing Rules, „Tax Notes International” 1995, Nr 1. Blerck M., van, South Africa Introduces Transfer Pricing and Thin Capitalization Provisions, „Tax Notes International” 1995, Vol. 11, Nr 13. Błysiak L., Dauter B., Gruszczński B., Hnatiuk B., Łysikowska H., Madej E., Mudrecki A., Niezgódka-Medek M., Pęk R., Wujek K., Zubrzycki J., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz 2004, Wrocław 2004. Bogenschutz E., Pugh E., A Critique of Germany’s Proposed Thin Capitalization Rules, „Tax Notes International” 1992, Vol. 5, Nr 25. Boidman N., Canada: Thin Capitalization and Transfer Pricing, „International Transfer Pricing Journal” 1997, Vol. IV, Nr 4. Boniuszko E., Kodeks spółek handlowych z wprowadzeniem, Gdańsk 2000. Borkowski G., Podatek dochodowy od osób fizycznych w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa-Zielona Góra 1995. Bryńska A., Dmoch W., Podatek dochodowy od osób prawnych, Warszawa 2001. Brzeziński B., Anglosaskie doktryny orzecznicze dotyczące unikania opodatkowania, Wyd. UMK Toruń 1996. Brzeziński B., Harmonizacja podatków bezpośrednich [w:] Harmonizacja prawa podatkowego Unii Europejskiej i Polski, Warszawa 1998. Brzeziński B., Zasada niedyskryminacji w europejskim prawie podatkowym. Sprawa Gilly i aktualne kierunki orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, KPP 2000, Nr 2. Brzeziński B., Szkice z wykładni prawa podatkowego, Toruń 2002. Brzeziński B., Wykładnia celowościowa w prawie podatkowym, KPP 2002, Nr 1. Brzeziński B., Wykładnia prawa – tzw. obejście ustawy podatkowej. Glosa do wyroku NSA z dnia 31 stycznia 2002 r. I SA/Gd 771/01, MoPod 2002, Nr 6. Brzeziński B., Wykładnia prawa podatkowego w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii, w Irlandii Północnej oraz w Republice Irlandii, KPP 2003, Nr 1. Brzeziński B., Głuchowski J., Kosikowski C., Harmonizacja prawa podatkowego Unii Europejskiej i Polski, Warszawa 1998. Brzeziński B., Hayder R., Niedostateczna kapitalizacja spółek kapitałowych, MoPod 1997, Nr 2. Brzeziński B., Kalinowski M., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 1996. Brzeziński B., Kalinowski M., Europejskie prawo podatkowe w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Gdańsk 2001.

XII

Bibliografia Brzeziński B., Kalinowski M., Agio w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w świetle przepisów o podatku dochodowym (przyczynek do stosowania analogii w prawie podatkowym), KPP 2003, Nr 1. Buerau Francis Lefebvre, Loyens & Volkmaars; Oppenhoff & Rädler, Hybrid Financing in Belgium, France, Germany and the Netherlands, IBFD Publications, Amsterdam 1996. Calderon J. M., Spanish Thin capitalization Rules in Light of the Non-Discrimination Principle: is Comparability with Double Tax Treaties and EC Law, „Intertax” 1996, Nr 8/9. Calderon J. M., Pina M. D., Interpretation of Tax Treaties, „European Taxation” 1999, Nr 10. Carroll M. B., Taxation of Foregin and National Enterprises, Methods of Allocating Taxable Income, League of Nations, Geneva, 1933. Chamielec G., Zgodność umowy z jej treścią”, „Glosa” 2003, Nr 8. Chrzan M., Problem dyskryminacji odwróconej w sferze podatków bezpośrednich w europejskim prawie wspólnotowym, KPP 2001, Nr 3/4. Ciołek R., Niedostateczna kapitalizacja. Zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych, PP 1999, Nr 3. Clayson J., UK Rewrites Thin Capitalization Rules, Thin Capitalization Survey, „International Tax Review” 1995, Nr 2. Cnossen S., What Kind of Corporation Tax?, „Bulletin of International Buerau of Fiscal Documentation” 1993, Nr 1. Collado A., Rey F., New Thin Capitalization Regulations in a Comparative Framework, „European Taxation” 1993, Nr 4. Collier R., Hughes T., Thin Capitalization Following the OECD Report: A Country Survey, „Tax Planning International Review” 1989, Nr 8. Collins M. H., Tax Treaties and Thin Capitalization, Geneva 1987. Cordewener A., Company Taxation, Cross-Border Financing and Thin Capitalization in the EU Internal Market: Some Comments on Lankhorst – Hohorst GmbH, „European Taxation” 2003, Nr 4. Couzin R., Host Country: Canada, „Tax Management International Forum” 1993, Vol. XIV, Nr 3. Czepielik D., Kolanowski T., Podatek dochodowy od osób fizycznych, Komentarz, Bydgoszcz 1997. Daraż A., Opodatkowanie dochodów z tytułu udziału w zyskach (dywidendy) w spółce z o.o., „Vademecum Przedsiębiorcy i Podatnika” 2000, Nr 7/8. Dąbrowska U., Dochód z dywidend i innych udziałów w zyskach osób prawnych, „Vademecum Przedsiębiorcy i Podatnika” 1996, Nr 10. Dehnen P. H., Rhines R. A., Thin Capitalization in German Tax Law, „Bulletin for International Fiscal Documentation” 1992, Vol. 46, Nr 8. Deiana D. P., Italy, Thin Capitalization and Transfer Pricing, „International Transfer Pricing Journal” 1997, Vol. IV, Nr 4.

XIII

Bibliografia Dębowska-Romanowska T., Komentarz do Prawa Budżetowego Państwa i samorządu Terytorialnego wraz z częścią ogólna prawa finansowego, Warszawa 1995. Dębowska-Romanowska T., Dopuszczalność i warunki wprowadzenia klauzul generalnych zakazujących obejścia i nadużycia prawa w systemie prawa podatkowego – w świetle art. 84 i 217 Konstytucji, [w:] Księga Pamiątkowa ku czci Prof. A. Kabata, Wydawnictwo Ius et Lex, Warszawa 2004. Dibout P., France: Thin Capitalization and Transfer Pricing, „International Transfer Pricing Journal”1997, Vol. IV, Nr 4. Dłuska R., Białoń L., Nowoczesne instytucje podatkowe. Podatkowe ograniczenia w finansowaniu podmiotów zależnych, PP 1997, Nr 10. Doernberg R. L., Amending the OECD Model Treaty and Commentary in Response to Corporate Tax Integration, [w:] International Taxation of Divith dends Reconsidered in Light of Ciorporate Tax Integration, 48 Congress of the International Fiscal Association, Kluwer Law International 1995. Domestic Anti-Avoidance Legislation and Tax Treaties, „Canadian Tax Journal/Revue Fiscale Canadienne”. Dmoch W., Księga Doradcy Podatkowego. Podatek dochodowy od osób prawnych, tom 2, Rok 2001, Warszawa 2001. Dolecka A., Tomczak M., Dopłaty prawie takie same, „Rzeczpospolita” z 3.11.2000 r., Nr 257. Dziatkowska K., W akcyjnej: prawo do dywidendy, „Rzeczpospolita” z 29.12.2000 r., Nr 302. Dziedzic-Wach M., Michalszczyn A., Nowoczesne instytucje podatkowe (2), Participation exemption – zwolnienie kapitałowe, PP 1997, Nr 9. Dźwigała G., Ożóg I., Podatek dochodowy od osób prawnych. Kontrowersyjne zmiany, PP 1999. Enders D., Freiling C., Despite Guidance, Questions Remain under New German Thin Cap Rules, „Journal of International Taxation” 1995, tom 6, Nr 7. Engle H. S., Raineri W. T., United States: Thin Capitalization Rules, [w:] International Aspects of Thin Capitalization. Studies on International Fiscal th Law, 50 Congress of the International Fiscal Association, Kluwer, Geneva 1996. Essers P., Bont G. de, Kemmern E., The Compability of Anti-Abuse Provisions in Tax Treaties with EC Law, Kluwer Law, The Hagule-London-Boston 1998. Essers P., Michielse G. M. M., Bont G. de, Offermans R., Some Fiscal Aspects of Financing Structures within a Group of Companies and Thin Capitalization Approaches in Europe. Report of the Wintercourse, „EC Tax Review” 1994, Nr 4. European Tax Handbook 2001, IBFD Publications, Amsterdam 2001. Fairley J., Fleming N., Thin Capitalization in United Kingdom, [w:] International Aspects of Thin Capitalization. General Report, Studies on Interna-

XIV

Bibliografia th

tional Fiscal Law, 50 Congress of the International Fiscal Association, Kluwer, Geneva 1994. Fairley J., Penney M., Thin Capitalization, „Tax Planning International Review” 1988, tom 15, Nr 4. Farys K., Zewnętrzne źródła finansowania działalności inwestycyjnej w spółkach kapitałowych, Kraków 1996. Fernandes Fereira R., O Enquadramento Fiscal da Subcapitalizaçăo das Empresas, XIX Jonadas Latino-Americanas de Direto Tributario, Lisboa 1998. Feydeau H., Host Country: France, „Tax Management International Forum” 1993, Vol. XIV, Nr 3. Fiszer J., Unikanie międzynarodowego podwójnego opodatkowania, PiP 1990, Nr 9. Fiszer J., Międzynarodowe podwójne opodatkowanie, problemy definicji, PiP 1990, Nr 3. Fojcik-Mastalska E., Prawo bankowe Unii Europejskiej. mechanizmy i zakres harmonizacji, Wrocław 1996. Gajl N., Teorie podatkowe w świecie, Warszawa 1992. Gaudemet P. M., Finanse publiczne, Warszawa 1990. Gäverth L., Skattplanering och Kapitalisierungsfrågor, Uppsala 1999. Gibbons Ch., Thin Capitalization, Paris 1998. Gliniecka J., Inwestycje zagraniczne w świetle prawa finansowego, Gdańsk 1992. Glyn-Jones A., Transfer Pticing and Thin Capitalization – A double Tax for the Unwary, „International Transfer Pricing Journal” 1997, Nr 8. Głuchowski J., Międzynarodowe umowy w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, PiP 1983, Nr 2. Głuchowski J., Harmonizacja podatków pośrednich i bezpośrednich, „Glosa” 1999, Nr 8. Głuchowski J., Międzynarodowe prawo finansowe, [w:] Finanse publiczne i prawo finansowe, pod red. C. Kosikowskiego i E. Ruśkowskiego, Warszawa 2003. Gomułowicz A., Małecki J., Podatki i prawo podatkowe, Poznań 1996. Gortat-Kopacka K., Sobczak A., Wpływ dyrektyw unijnych na kształtowanie CIT w Polsce (1), PP 2005, Nr 1. Gortat-Kopacka K., Sobczak A., Wpływ dyrektywy unijnych na kształtowanie CIT w Polsce (3), PP 2005, Nr 3. Gouthiere B., Thin Capitalization and the OECD Model Convention, „Intertax” 1990, Nr 6–7, s. 296–297. Gotz-Kozierkiewicz D., Ekonomiczne aspekty umów w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu, SF 1975, z. 28. Góral L., Karlikowska M., Koperkiewicz-Mordel K., Polskie prawo bankowe, Warszawa 2003.

XV

Bibliografia Grabowski J., Publiczny obrót papierami wartościowymi. Ustrój prawny i procedurowy, Warszawa 1994. Greloch W., Konwersja wierzytelności na udziały, „Rzeczpospolita” z 10.4.2001 r., Nr 85. Guides to European Taxation, Vol. I: The Taxation of Patent Royalities, Dividends, Interest in Europe, IBFd Publications, Amsterdam 2001 oraz European Tax Handbook, IBFD Publications, Amsterdam 2001. Günkel M., Ordinande on the Interpretation of German Thin Capitalization Legislation, „Intertax” 1995, Nr 8–9. Hamaekers H., The Implementation of the EC Corporate Tax Directives, Nijmegen, 1994. Hamaekers H., Holmes K., Głuchowski J., Kardach T., Nykiel W., Wprowadzenie do międzynarodowego prawa podatkowego, Lexis Nexis, Warszawa 2006. Hanlon A., An Examination of the Operation of Thin Capitalization Legislation: A Global Perspective, [w:] www.iiis.org/Invited_S/s25.htm. Hanlon D., Richardson G., A Critical Review of the Thin Capitalization Rules, „Asia-Pacific Tax Bulletin” 1997, Nr 8. Hardy G., Edge S., United Kingdom Rules Based on Tax Treaties, „International Tax Review” 1994, Nr 7/8. Hariton D. P., Distinguishing Between Equity and Debt in the New Financial Environment, „Tax Law Review”, Vol. 49, Nr 3, New York 1994. Hass-Symiotiuk H., Dywidendy i tantiemy w spółkach kapitałowych, „Rachunkowość” 1996, Nr 6. Hayder R., Polskie unormowania w zakresie niedostatecznej kapitalizacji, KPP 2000, Nr 3/4. Heinrich J., Moritz H., Interpretation of Tax Treaties, „European Taxation” 2000, Nr 4. Helminen M., The Dividend Concept in International tax Law, Kluwer Law International 1999. Hofland D., Konig J. de, Thin Capitalization in the Netherlands: Recent Developments, „Tax Notes International” 1996, Vol. XIII, Nr 8 (s. 547–551). Hornsby B., O’ Hagan J., First UK Thin Cap Law Stresses Arm’s Lenght Test over Ratios, „Journal of International Taxation” 1995, tom 6, Nr 12. Hosson R. C., The Parent-Subsidiary Directive, Intertax 1990, Nr 10. Hosson, R. C., Michielse G. M. M., Treaty Aspects of Thin Capitalization Issue – A Review of the OECD Report, „Intertax” 1989, Nr 11. Hoyer W., Germany: Thin Capitalization Rules, „Tax Planning International Review”, 1989, Vol. XVI, Nr 5. Inoue, A. Dietl, Japan: Thin Capitalization Rules – A Comparision with Germany, „Asia-Pacific Bulletin” 1997, Nr 7.

XVI

Bibliografia Jackson B., International: Thin Capitalizastion, „European Taxation” 1990, Nr 11. Jacob F., Jacob F., Thin Capitalization Rules in Germany, „European Taxation” 1987, Vol. 27, Nr 6. Jacob F., German Tax Treatment of Hybrid Financial Instruments in Cross-Border Transactions, „Bulletin of International Bureau of Fiscal Documentation” 2000. Justyński T., Nadużycie prawa w polskim prawie cywilnym, Toruń 2000. Kalinowski M., Granice legalności unikania opodatkowania w polskim systemie podatkowym, Toruń 2001. Karwat P., Obejście prawa podatkowego, PP 2003, Nr 2. Karwat P., Nadużycie prawa w obszarze prawa podatkowego, [w:] Nadużycie prawa. Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod red. W. Nykiela i A. Mariańskiego, ODDK, Gdańsk 2006. Konferencja Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, pod red. H. Izdebskiego i A. Stępkowskiego, Warszawa 2003. Kędzierski T., Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych od 1.1.2004 r., MoPod 2003, Nr 12. Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 1999. Kleczkowski L., Jest klauzula, problemy pozostały, „Rzeczpospolita” z 25.3.2003 r., Nr 71. Kociemba K., Akcyjne: tworzenie kapitału zakładowego, „Rzeczpospolita” z 19.12.2000 r., Nr 295. Koperkiewicz-Mordel K., Nykiel W., Chróścielewski W., Polskie prawo podatkowe, Warszawa 2003. Kosala E., Matan E., Kryterium legalności przy płaceniu podatków, „Rzeczpospolita” z 24.2.1997 r. Knechtle A. A., Basic Problems in International Fiscal Law, Amsterdam 1979. Komar A., Systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej, Warszawa 1996. Kosikowski C., Akty wykonawcze organów państwowych jako źródła prawa podatkowego w Polsce, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora Apoloniusza Kosteckiego. Studia z dziedziny prawa podatkowego, Toruń 1998. Kosikowski C., Publiczne prawo bankowe, Warszawa 1999. Kosikowski C., Źródła prawa podatkowego w świetle Konstytucji, „Glosa” 1999, Nr 7. Kosikowski C., Wykładnia i stosowanie prawa finansowego, [w:] Finanse publiczne i prawo finansowe, pod red. C. Kosikowskiego i E. Ruśkowskiego, Warszawa 2003, s. 89–97. Kośmider A., Odsetki od pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez wspólnika, PP 2004, Nr 4.

XVII

Bibliografia Kozak A., Granice prawniczej władzy dyskrecjonalnej, Kolonia Limited 2002. Köstner K., Implications of the New Thin Capitalization Legislation for Non-Resident Shareholders of a German Subsidiary, „European taxation” 1993, Vol. 33, Nr 12. Kramer D. J., Host Country: Germany, „Tax Management International Forum” 1993, Vol. XIV, Nr 3. Krasnodębski R., Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania: opodatkowanie dywidend (1), PP 2004, Nr 4. Krasnodębski R., Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania: opodatkowanie dywidend (2), PP 2004, Nr 5. Kruczalak K., Problematyka prawna papierów wartościowych, Gdańsk 1993. Kulicki J., Orzecznictwo NSA w sprawach podatkowych, część III, Podatki dochodowe, Warszawa 1995. Kulicki J., Prawo podatkowe osób prawnych, Warszawa 1997. Kulicki J., Podatek dochodowy od osób fizycznych, Przepisy, przykłady, komentarz, Warszawa 1998. Kukulski Z., Unormowania w zakresie ograniczania niedostatecznej kapitalizacji w państwach OEC, KPP 2000, Nr 3/4. Kukulski Z., Przepisy ograniczające niedostateczną kapitalizację a umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania – wybrane zagadnienia, KPP 2002, Nr 2. Kukulski Z., Wojciechowski B., Kolizja zasad równości i pewności w prawie podatkowym a klauzula tzw. obejścia prawa podatkowego – uwagi krytyczne na tle art. 24b Ordynacji podatkowej, „Łódzki Biuletyn Notarialny” 2003, Nr 4. Kukulski Z., Klauzula obejścia prawa podatkowego – rozwiązanie problemu czy więcej nowych kłopotów, [w:] Procedury podatkowe – gwarancje procesowa czy instrument fiskalizmu, pod red. H. Dzwonkowskiego, Biblioteka Monitora Podatkowego, Warszawa 2005. Kustra E., Polityczne problemy tworzenia prawa, Toruń 1994. Lanigan S., Australia: Thin Capitalization and Transfer Pricing, „International Transfer Pricing Journal” 1997, Vol. IV, Nr 4. Leszczyński L., Klauzule generalne w stosowaniu prawa, Lublin 1986. Leszczyński L., Praworządne stosowanie prawa a klauzule generalne, PiP 1989, Nr 11. Lewandowska I., Podatek dochodowy od osób fizycznych. Najważniejsze zmiany, Rzeczpospolita z 26.11.2001 r., Nr 276. Lewandowska I., Prawo do legalnego unikania podatku, „Rzeczpospolita z 12.5.2004 r., Nr 110(6793). Lier P., Host Country: The Netherlands, „Tax Management International Forum” 1993, Vol. XIV, Nr 3.

XVIII

Bibliografia Lipowski T., Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, Sopot 1999. Litwińczuk H., Prawo bilansowe i podatkowe podmiotów gospodarczych, Warszawa 1993. Litwińczuk H., Dyrektywy podatkowe Wspólnot Europejskich, podatki dochodowe, Warszawa 1995. Litwińczuk H., Podatkowe prawo wspólnotowe – mechanizm funkcjonowania podatku od wartości dodanej w warunkach rynku wewnętrznego, [w:] Księga pamiątkowa ku czci Profesora Apoloniusza Kosteckiego. Studia z dziedziny prawa podatkowego, Toruń 1998. Litwińczuk H., Prawo podatkowe przedsiębiorców, Warszawa 2003. Litwińczuk H., Obejście prawa podatkowego w świetle doświadczeń międzynarodowych, PPPod 1999, Nr 9. Litwińczuk H., „Obejście” prawa podatkowego – głos w dyskusji, [w:] Procedury podatkowe – gwarancje procesowe czy instrumenty fiskalizmu?, pod red. H. Dzwonkowskiego, Biblioteka Monitora Podatkowego, Warszawa 2005. Loughlin A., Debt or Equity Classification in Ireland, „International Tax Review” 1994, Nr 7/8. Lüthi D., Thin Capitalization of Companies in International Tax Law, „Intertax” 1991, Nr 10. Mariański A., Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Poznań 2000. Mattausch H., Draft Legislation on the Future Taxation of Business Enterprises in Germany, „Bulletin of International Buerau of Fiscal Documentation” 2000, Nr 7/8. Matthews K., OECD Conference Participants Review Changes in 1992 OECD Model Treaty, „Tax Notes International” 1993, Nr 2. McCarthy C. M., United States: Thin Capitalization and Transfer Pricing, „International Transfer Pricing Journal” 1997, Vol. IV, Nr 4. Michaliszczyn A., Pośniak A., Specjalne strefy ekonomiczne po 1 maja 2004 roku, PP 2004, Nr 5. Michielse G. M. M., Dutch Approaches to Requalification, Thin Capitalization Survey, „International Tax Review” 1994, Nr 7/8. Michielse G. M. M., Thin Capitalization in the Netherlands,[w:] International Aspects of Thin Capitalization. General Report, Studies on International th Fiscal Law, 50 Congress of the International Fiscal Association, Kluwer, Geneva 1994. Michielse G. M. M., Changes in the Deductibility of Interest, „European Taxation” 1997, Nr 10. Michielse G. M. M., Treaty Asopects of Thin Capitalization, „Bulletin of International Buerau of Fiscal Documentation” 1997, Nr 12. Międzynarodowy słownik podatkowy, pod red. S. Lyons, Warszawa 1997.

XIX