CANIAS ile ERP’ ye GiriĢ

1 / 123

ERP Nedir?

“Sistemleri teknolojiden yararlanarak insanlar kurar, geliştirir ve ayakta tutar.”

Kurumsal Kaynak Planlama

2 / 123

ERP’nin Tarihçesi

“Üretim Yönetim Sistemleri”nin gelişimi:  1970’li yıllarda ilk Üretim Kontrol Sistemleri (PCS)  1980’li yıllarda, MRP (Material Requirement Planning)  MRP II (Manufacturing Resource Planning)  1990’larda ERP (Enterprice Resource Planning)  2000’li yıllarda ERP-II kavramı

3 / 123

ERP Nedir? - devam 





ERP (Enterprise Resource Planning) işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel addır. “ERP sadece planlama fonksiyonu değil, bir kurumun yaptığı işin bütününü yansıtan bir kavramdır. Diğer bir deyişle ERP bir kurumun tüm bileşenlerinin bir bütün olarak görülmesine imkan verir.” “ERP Kurum içi veya kurumlar arası bilgilerin, tüm kaynak noktalardan toplanarak, ihtiyaç duyan kişi ve departmanlara elektronik ortam ve istenilen hızda ulaştırılması ve paylaşılmasını sağlayan yazılımdır.”

4 / 123

Üretim Yönetim Sistemleri

“Üretim Yönetim Sistemi” yazılımları ile bir kuruluşun bütün süreçleri giderek sistemin içine dahil edilmektedir. Bu ise, giderek ağırlaşan ve süreçleri artan uygulamaların devreye alınması demektir. Bu yüzden ERP yazılımlarının kurulum ve uygulama süreçleri diğer paket yazılımlara göre daha zordur. 5 / 123

ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ERP “En iyi olduğunu düşündüğün noktada her şeyi yık ve baştan yarat. Çünkü, sen yapmaz isen rakibin yapar.” Tom Peters

Kurumsallaşma, örgütsel, sosyolojik, politik ve ekonomik olmak üzere kurumun tüm süreçlerinde kendisini gösteren ve ayrıntılı bir şekilde tasarlanıp organize edilmesi gereken bir süreçtir. Kurumsallaşmanın gerektirdikleri :  

Sektörel standartlara uygunluk (Kalite Sistemlerine Sahip Olma)

Küreselleşmeye paralel doğrultuda hareket kabiliyeti (stratejik yönetimin önemi)



Üretim kalitesi (Bilgi sistemlerine sahip olmak)



İnsan kaynakları (çalışanların ve yöneticilerin bilgi, beceri, eğitimi)

6 / 123

ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ġirket Kültürü ve KurumsallaĢmada ERP-DevamERP

Kurumsallaşma sürecinde; 





 

Kurumun çalışanların oluşturduğu iş yapış tarzından yada düzensizlikten arındırılması Programlar ve prosedürlerle iş yapma şekillerinin tariflendirilmesi Kurumun içerisinde organizasyon yapısının ve ilişkilerin net bir şekilde belirlenmesi Kurumun kendine has net bir kimlikle tanınması Rakip şirketlerden farklı ve ayırt edici bir kimliğe bürünmesi sağlanır. 7 / 123

8 / 123

ERP Yazılımları ile Süreçlerinizin ĠyileĢtirilmesi

9 / 123

Süreç Performans Ölçütlerine Örnekler

ÜRETİM

SATIŞ / MÜŞTERİ HİZMETLERİ

Hurda Oranı

Zamanında Müdahale Edilen Şikayetler

Kuyrukta Bekleme Zamanı

Sisteme Girilmemiş Sipariş Sayısı

Üretim Süresi

Hatasız Teslim Edilen Siparişlerin Sayısı

Makinelerin Boş Kalma Oranı

İade Edilen Ürün Sayısı

Makinelerin Arıza Sıklığı Tesisten Çıkan Atık Madde Oranı

Ürünü Müşteriye Zamanında Ulaştırmak Kabul Edilmeyen Teslimat Sayısı

ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME Patent Sayısı Dokümantasyon Hatalarının Sayısı Dizayn Değişikliklerinin Sayısı Dizayn Değişikliği İçin Geçen Zaman Hataları Düzeltmek İçin Geçen Zaman

Yanlış Gönderilen Yedek Parça Sayısı Müşteri Şikayeti Sayısı Ürünü Müşteriye Eksiksiz Ulaştırmak

YÖNETİM / İNSAN KAYNAKLARI Fazla Mesai Saatleri Kullanılmayan İzin Günü Sayısı Kaza Sayısı Çalışan Başına Eğitim Süresi

10 / 123

Toplam Kalite Yönetimine ERP’nin Katkısı

“Eğer şirketinizde kalitenizi arttırıyorsanız, bu süreçlerinizi iyileştiriyorsunuz anlamına gelir!” “Yapılan işin verimli sayılabilmesi için, dünya sektör ortalamasının üzerinde katma değer üretmesi gerekir.” 



Toplam Kalite Yönetimi (TKY) her hangi bir kuruluşta “kalite ve “verimliliğin” sürekli olarak geliştirilmesi sürecidir. Toplam Kalite yukarıdaki tanım gereği kar amacı gütsün gütmesin tüm kuruluşlarda uygulanabilir. 11 / 123

ERP’ninTedarik Zincirindeki Rolü

TEDARĠK ZĠNCĠRĠ Distribütör Tedarikçinin Tedarikçileri

Tedarikçi

Distribütör

Üretim Tesisi

Tedarik Zinciri Yönetimi

Tüketici

Lojistik

MüĢteri

Dağıtım Merkezi

(Doç.Dr. Mehmet TANYAŞ İTÜ Endüstri Müh. Öğretim Üyesi ve Lojistik Derneği Başkanı )

12 / 123

ERP’ninTedarik Zincirindeki Rolü - devam

13 / 123

ERP Üretim Sisteminize Uyar mı? 



Günümüzde, siparişe bağlı üretim yapan ve karma (siparişe ve stoka) çalışan büyük ve orta ölçekli üreticiler için, ERP çözümleri proje yönetimi, mühendislik entegrasyonları, sonlu kapasite planlama, ürün konfigüratörü ve satış sonrası destek hizmetleri gibi konularda verimliliği artıran ve rekabet şartlarını yükselten yaklaşımlar sunuyor. ERP yazılımları, karma üretim sistemlerini destekliyor. İşletmeler, Stoka Üretimden (make-to-stock) Siparişe Üretime (make-toorder), Proje Bazında Üretim (engineer-to-order), Siparişe Montaj (assemble-to-order) tarzı üretim sistemlerine sahip olabiliyor. ERP yazılımları, bu tarz üretimler için üretim planlamadan, detaylı çizelgelemeye kadar bütün ihtiyaçlarına esnek çözümler üretiyor.

14 / 123

ERP Yazılımları ile Çizelgeleme ve Optimizasyon

“Müşteri hırsız gibidir, ne zaman geleceğini bilemezsiniz.” (Halk Sözü)

“Müşteriyi odak noktası olarak aldığımızda, öncelikleri belirlemek oldukça kolaydır.” (Walton) 





Bir işletmede ürünlerin üretilmesi için operasyonların zaman ve sıra açısından sıralanmasına “Çizelgeleme” denir. Üretim Çizelgeleme Üretim Planlamaya göre daha ayrıntılı ve kısa dönemlidir. Çizelgeleme problemi zor bir problem. Gerçek hayatta basit deneme yanılma yöntemleri ile çözmemiz mümkün değil. Çünkü üretim hacmimiz arttıkça, problemin boyutu nonpolynomial olarak büyüyor. Yani sıralanacak işlerimizin sayısı arttıkça, problemimizin karmaşıklığı da artıyor. Optimale en yakın çözümü bulmak ancak akademik olarak geliştirilmiş ve ispatlanmış sezgisel (heuristic) algoritmaları kullanırsak mümkün olabilir. 15 / 123

ERP Yazılımlarında Endüstriyel Kalite Kontrolün Yeri











Kalite : Bir ürün veya hizmet alan müşterinin yada kullanıcının yargısı, beklenti veya gereksinimlerini karşılama inancının ölçüsüdür. “Kalite kontrol”, tüketicinin gereksinimini sağlayan kaliteli mal ve hizmetleri ekonomik olarak üreten bir üretim yöntemleri sistemidir. Modern kalite kontrol istatistikten yararlandığı için “İstatistiksel Kalite Kontrol” adını da alır. (Kaoru Ishikawa) “Kaliteyi Kontrol Etmek”, en ekonomik, en kullanışlı ve müşteriyi en çok memnun eden ürünü geliştirmek, tasarlamak, üretmek ve bakımını yapmaktır.

Kalite kontrolün amacı, prosesin ekonomik olmak kaydıyla kontrol altında tutulmasını sağlamaktadır. Pareto Analizi (Vilfredo Pareto : 1848-1923 yılları arasında yaşamış İtalyan ekonomist) 16 / 123

ERP Yazılımlarında Endüstriyel Kalite Kontrolün Yeri devam



İstatistiksel kalite kontrolün hedefi, bu limitler dışında kalan değişkenleri belirlemek konusunda yönetime yardımcı olmaktır

17 / 123

ERP Yazılımlarından Stratejik Yönetime Destek

Gelecekteki durum

Bugünkü durum

MÜġTERĠ PERSPEKTĠFĠ (Bugün müĢterilerin gözünde iyi olmak için ne kadar çalıĢırsak, gelecekte o kadar karlı olabiliriz.)

ĠÇġEL SÜREÇLER (bugün ne kadar iyiyiz?)

ÖĞRENME VE YENĠLĠKÇĠLĠK (bugün öğrenme ve yenilikçiliğe ne kadar önem verirsek, gelecekte o kadar iyi olabiliriz)

FĠNANSAL SÜREÇLER (bugün ne kadar karlıyız?)

18 / 123

ERP Yazılımlarından Stratejik Yönetime Destek - devam

19 / 123

ERP’lerde Toplanan Verinin ĠĢ Zekasına DönüĢümü 







İş zekası uygulamaları - OLAP (Online Analytical Processing) - İstatistiksel Veri Analizi - Karar Destek Sistemleri - Veri Madenciliği Bu uygulamalar sayesinde işletmeler yeni fırsatları yada problemlerini fark edebilir ve buna göre davranabilir. ERP sistemleri bir işletmenin tüm operasyonel verisini toplayabilmekte ve bu veriler iş zekası uygulamalarına temel oluşturmaktadır. İşletmenin tüm verilerinin ayrı ayrı uygulamalar yerine tek bir ERP sistemi tarafından toplanmasının yararı verilerin her aşamada kontrollerden geçmesi, bu yolla hataların minimuma indirilmiş olması ve veriler arası entegrasyonun sağlanmış olmasıdır. Verinin temizlenmesi, hatalardan arındırılması ve entegrasyonu pahalı ve zaman alıcı bir işlemdir. 20 / 123

Finans

ZEKASI

Stoklar

21 / 123

Kurumsal Maliyetlerin ERP ile Ġzlenmesi







İşletmelerde süre gelen operasyonlar ve projeler ile ilgili masrafların baştan planlanan miktarlardan daha fazla olmaması, elde edilen ürün/sonuç ile ortaya çıkan masrafın orantılı gelişmesi detaylı olarak kontrol edilmek istenir. Aksi durumda belirli bir birimde oluşabilecek sapmalar daha genel bazda gözlemlenecek ve sapmanın asıl nedeni algılanamayacaktır. ERP sistemlerinde bütçeleme modülü sayesinde, yatırımlar ve harcamalar kontrol altına alınabilmektedir. ERP sistemlerinde aktivite bazlı maliyetlendirme yapılarak, ürünlerin ve süreçlerin gerçek maliyetlerinin izlenmesine imkan sağlanır. Organizasyonlarda maliyet parçaları, dikkatli bir şekilde toplanmalı ve analiz edilmelidir. ERP sisteminde, tüm maliyetler, maliyet havuzları olarak düşünülebilen maliyet merkezlerinde toplanır. 22 / 123

Aşağıdaki örnekte görülen bu maliyetler, iyi bir çizelgeleme ile azaltılabilir ve verimlilikte artış elde edilir. Örnekte sadece yeşil renkli zamanlar verimli üretimin yapılabildiği ve ürün elde edildiği zamanlardır. Diğer zamanlarda satılabilir bir ürün elde edilmediği gibi tabloda gösterilen maliyetler de oluşmaya devam etmektedir.

23 / 123

Ġnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları  



Kurumsal Planlama (İş tanımları, org. Şeması,…) Eleman Seçme ve Yerleştirme (proje bazında takip, CV bankası, internetten CV aktarımı,…)

Sicil Yönetimi (tarih bazlı ve tek sicil kartı, kıdem/ihbar tazminatı hesaplama,…)



Bordro Yönetimi (devam takip sistemleri ile entegrasyon,…)



Eğitim Yönetimi (eğitim, eğitmen tanımları, …)



Performans Yönetimi (performans değerleme, ödül/ceza,…)



Muhasebe modülü ile entegrasyon



Üretim modülü ile entegrasyon



EDI modülü ile entegrasyon



Sabit kıymet modülü ile entegrasyon 24 / 123

Proje Yönetimi Bir kuruluşun üretim şekli tamamı ile proje bazlı olabilir. Böyle bir şirketin proje yönetim araçlarını kullanması kaçınılmazdır. Başka bir kuruluşun seri üretim ile çalışarak üretim yapması, bu kuruluşun proje yönetim aracına ihtiyacı olmadığı anlamına gelmez. Çünkü işletme içi yürütülen pek çok faaliyetin başlı başına proje yönetimi felsefesi ile yürütülmesi gerekebilir: 

Ürün/hammadde taşıma işlemini, kurum dışından bir firmaya yaptırırken, kurumun bu konuda teşkilatlanarak, taşıma işlemini kendi bünyesine alma



Çağrı Merkezi kurulması



AR-GE çalışmaları



ERP sisteminin devreye alınması



Kalite sisteminin kurulması



Yeni yatırımlar (şirket içi inşaat projeleri gibi...) çalışmalarının da, proje yönetimi dahilinde ele alınması gerekir. 25 / 123

Proje Yönetimi - devam

Tahmin

Kontrat Proje OluĢturma Proje Plan

Mühendislik Proje Maliyet & CTC

Proje Nakit AkıĢı & Bütçe

Proje HakediĢ

Kalite Yönetimi ĠĢ Onay

Proje Detay Plan & Progress

Finans Muhasebe

Proje MRP

Proje Satınalma GiriĢ Kalite Kontrol

ĠĢ Hazırlama

Proje Stok

Proje TaĢeron HakediĢ Proje Yönetimi – ĠĢ Zekası - Portallar

26 / 123

Mobil Uygulamalar

ERP de kullanılabilecek başlıca mobil cihazlar. • Kablolu ya da kablosuz Barkod okuyucular, • Avuç içi bilgisayarlar • Forklift terminalleri • Taşınabilir ve Tablet PC’ler • WAP ve GPRS teknolojisi ile çalışan cihazlar (Cep tlf.) • Taşınabilir yazıcılar ve taşınabilir tarayıcılar • Ses tanıma sistemleri • RFID ürünleri şeklinde sıralanabilir. 27 / 123

Mobil cihaz kullanılmasının ERP ye kazandırdıkları; • Sisteme uzak bir noktadan erişim olanağı • Ofis dışından her zaman sistem denetlenebilir. • Sistemde oluşan ve kullanıcılara bildirilmesi gereken uyarı mesajları, SMS ya da mail yolu ile ilgili kişilere aynı anda sistem tarafından bildirilebilir • Müşterilere anında ve yerinde daha hızlı hizmet verilebilir • Satış ortamında daha doğru veriler toplanabilir. • Önemli ölçüde zaman ve personel tasarrufu sağlanır. • Satış sahasında elde edilen hız sayesinde müşteri ile daha fazla ilgilenebilme olanağı doğar. • Daha gerçekçi stok sayımları yapılarak depo stoklarındaki kaçaklar tespit edilebilir. • El terminalleri ile güncel müşteri hesabına ulaşılabildiğinden tahsilât ödeme riskleri azalır. • Stok sayımı daha hızlı ve doğru bir şekilde yapılabilir. • Hatasız mal kabulü ve sevkiyatı yapılır. • Mobil uygulamalar iş gücü ve zamandan tasarruf sağlarlar. • Barkod cihazı sayesinde sistemde tanımlanmış olan malzeme bilgileri hızlıca okunarak üretim giriş çıkışlarında, satış yada mal kabulünde bu bilgiler elde edilir ve bu sayede süreçler daha hızlı ilerlemiş olur. • Sistemden uzak bir şekilde el terminalleri ile okunan bilgiler biriktirilerek bir anda sisteme aktarılabilir • Sistemin verimliliği artar 28 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – Temel Uygulamalar

29 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – Ürün Ağacı – Rota – ĠĢ Mrk

30 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – SatıĢ Uygulamaları

31 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – MRP Uygulamaları

32 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – Üretim Planlama

33 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – Veri Toplama

34 / 123

Örnek Uygulama Ekranları – Satınalma Uygulamaları

35 / 123

ERP Projeleri Nasıl Hayata Geçirilir?



ERP Proje Ekibinin Seçimi



ERP Seçim Süreci



Hizmet Sağlayıcı Firmanın Seçimi



ERP Danışmanı



Yöneticinin Dikkat Etmesi Gerekenler 36 / 123

ERP Projesi Ne Kadar Sürer? 





Toplam süre, ERP projenizin kapsamına, şirketinizin büyüklüğüne ve bugünkü iş yapma pratiklerine göre değişse de kısa değildir. ERP sisteminin kuruluşu için konuşulan süreler 1ay ile 3 yıl arasında değişebilir. Kısa süre içinde ERP sistemini kurduğunu söyleyen firmalar sizi yanıltmamalıdır.

ERP uygulaması ile beraber iş yapma şekliniz de değişecektir ve değişim kolay değildir; bu nedenle proje uzun sürebilir. Önemli olan ne kadar süreceği değildir, çünkü ERP uygulaması firmanızın iyileştirme çalışmalarının bir parçası olmalıdır ve iyileştirme çalışmaları hiç bitmez. Asıl önemlisi bu çalışmayı niçin yaptığınızı iyi anlamanız, hedefe odaklanmanız ve işinizi geliştirmenizdir 37 / 123

ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

“Yeni bir yazılım alınca süreçlerin kendiliğinden verimli işlemeye başlamayacağını her yönetici bilir. Yine de operasyonel sıkıntılar diz boyu olunca uygun bir yazılım arayışı başlar.

Hem de ulaşılmak istenen süreç hedefleri hiç konuşulmadan.” 38 / 123

ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Sorunların sebebi; - Proje ekibinin günlük iş yoğunluğu sebebi ile katılımda sıkıntı yaşaması - Proje ekibinde yapılabilecek sık değişiklikler - Projenin üst yönetim ve kullanıcılar tarafından yeterince sahiplenilmemesi - Mevcut bir sistemden yeni bir sisteme geçişte kullanılacak verilerin temizlenmesinde problemler - Proje kapsamı belirlenirken, kapsamın çok geniş tutulmasının istenmesi 39 / 123

ERP Projesinde KarĢılaĢılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Çözüm önerileri; 







ERP alacak kuruluş kendini tanımalı ve doğru tarif etmelidir. Mevcut alt yapısını net bir şekilde ERP uygulayıcısına açmalıdır. ERP alacak kuruluştaki her birim, neleri yapabildiğini, neleri yapamadığını ve neler yapmak istediğini açık bir şekilde ERP uygulayıcısı ile paylaşmalıdır. Ana verilerin hazırlanmasında (ürün ağaçları, rotalar, müşteri bilgileri,…) yeniden düzenleme ve düzeltme Sistemin genelinde kullanılacak parametrelerin doğru tanımlanması

40 / 123

41 / 123

ERP Kullanmasak da Entegre Olamaz mıyız?





Bazı işletmelerin bölümlerinde kullanılmakta olan birbirinden farklı yazılımlar da bölümlerin ihtiyaçlarına tam olarak karşılık verse dahi, başka proseslere yönelik bilgi üretmemesi veya bilgi üretse bile, diğer bölümlerde kullanılan yazılımlara entegre olamaması sonucunda istenen bütünlüğü oluşturamamaktadır. Böyle durumlarda, bilgi akışı, insanlar aracılığıyla, kağıt üzerinde veya manuel olarak hazırlanmış bilgisayar dosyalarında sağlanmaya çalışılır, çoğu kez tekrar veri girişi veya daha az detaylı veri girişi ile devam eder.

42 / 123

TeĢekkürler…

43 / 123