Prawo pracy & Treningi

SZOK KULTUROWY I STRATEGIE AKULTURYZACJI

“Zmieniaj opinie, bądź jednak wierny swoim zasadom; zmieniaj liście, ale swoje korzenie pozostaw nienaruszone.“ Victor Hugo

Kultura jako góra lodowa Kulturę można przedstawić obrazowo jako górę lodową. Powyżej poziomu wody można zobaczyć jedynie bardzo niewielką część tej góry, tj. jej czubek. Czubek ten wspiera się na znacznie większej, ale niewidocznej części znajdującej się poniżej poziomu wody. Niewidoczna część góry lodowej stanowi potężny fundament jej widocznej części. Widoczne elementy kultury to np. architektura, sztuka, muzyka czy język. Niewidoczne elementy kultury to np. normy, wartości, historia, styl rozwiązywania konfliktów czy zasady budowania zaufania. www.dhirsch.pl

Konsekwencje migracji Zmiany fizyczne • Klimat • Natężenie światła • Mikroorganizmy • Żywność • Rytm życia

Zmiany społeczne • Zmiana roli i statusu społecznego (zazwyczaj na niższy) • Brak sieci wsparcia społecznego • Zmiana warunków rodzinnych • Brak kontaktów zawodowych

Zmiany psychologiczne • Wzrost stresu • Wzrost poczucia niepewności • Poczucie samotności • Bezradność i wstyd • Spadek efektywności radzenia sobie ze stresem • Nieadekwatność dotychczasowych mechanizmów obronnych

Migracja = kontakt międzykulturowy =

Różnice kulturowe powodują wzrost poziomu stresu

kontakt pomiędzy odmiennościami

www.dhirsch.pl

Szok kulturowy jako szok odmienności

Wyzwania w nowym kraju

Pozostawienie w kraju rodziny i przyjaciół. Przeciążenie logistyką w związku z przeprowadzką. Stres i napięcie spowodowane nieznanym. Bezradność wynikająca z nieskuteczność dotychczaswoego sposobu działania. Niezrozumienie zachowań przedstawicieli nowej kultury. Potrzeba dużej energi do nauki adekwatnych kulturowo zachowań.. Wątpliwości dotyczące systemu wartości i identyfikacji społecznej. Poczucie odrzucenia, bycia osądzanym i poddanym działaniu stereotypów. Obawy przed zmianami osobowości oraz zakłócenie poczucia tożsamości.

www.dhirsch.pl

Szok kulturowy

• obejmuje funkcjonowanie psychiczne, fizyczne i społeczne człowieka, • jest rezultatem napotykanych w kulturze przyjmującej trudności, • jego istotą jest doświadczenie negatywnych emocji, które kumulując się, • owocują pogorszeniem ogólnego samopoczucia i satysfakcji z życia, i co za tym idzie całości funkcjonowania człowieka. Źródło: S. Bochner (1994), Culture Shock, (w:) W.J.Lonner, R.S. Malpass (red.) Psychology and culture, 245-249.

www.dhirsch.pl

zagubienie

niepewność

depresja

niepokój

złość i nienawiść

Objawy szoku kulturowego

spadek wydajności w pracy

bezsilność problemy zdrowotne

www.dhirsch.pl

kłopoty rodzinne

Możliwe reakcje na szok kulturowy Nadmiar obowiązków

Problemy zdrowotne

Izolacja

Nadwaga

Wszystko ok

Utrata wagi

A jak Ty reagujesz na szok kulturowy? www.dhirsch.pl

Akulturacja = proces, w którym osoby pochodzące z różnych kultur wchodzą w trwały i bezpośredni kontakt, którego rezultatem jest zmiana wzorów kulturowych w jednej lub obu kulturach.

Uczucia

Możliwe fazy adaptacji

Czas Przed wyjazdem

Przed wyjazdem: A. Radość B. Panika przed podróźą

Podczas pobytu za granicą

Podczas pobytu za granicą: C. Początkowa radość D. Szok kulturowy E. Akulturyzacja F. Stabilizacja G. Panika przed podróźą

Po powrocie

Po powrocie: H. Początkowa radość I. Szok kulturowy J. Stabilizacja

Jednak każdy z nas jest inny i proces adaptacji może mieć bardzo indywidualny przebieg.

Możliwe strategie akulturyzacji Odrzucenie nowej kultury – separacja

Utrata tożsamości kulturowej dekulturacja

Odrzucenie własnej kultury – asymilacja

Dwoistość kulturowa – Integracja

DominikaHirsch International © 2011

Wyzwania w procesie adaptacji EMOCJE • Umiejętność panowania nad zmienającymi się nastrojami. • Co odczuwam w związku z pobytem za granicą? • Jak radzę sobie ze stresem?

MYŚLENIE • Umiejętność myślenia skutecznego kulturowo. • Co myślę o nowym kraju? • Jakiej jakości są moje rozwiązania i pomysły?

UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE I TOŻSAMOŚĆ • Rozwój skutecznych umiejętności społecznych. • Jak efektywne są moje kontakty z mieszkańcami nowego kraju? • Czy czerpię radość z tych kontaktów?

Źródło: E. Marx (2000), Przełamywanie szoku kulturowego, 34-35. www.dhirsch.pl

Prawo pracy & Treningi

T: +34 931 188 491 (Hiszpania) T: +48 668 688 060 (Polska) E: [email protected] W: www.dhirsch.pl

Barcelona C/ Vilamarí, 86 08015 Barcelona (5 min. z Pl. España)

Sitges C/Pilar Franquet 22 08870 Sitges