Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku

Są też jednak nowe przepisy korzystne dla pracodawców. O wszystkich nowych rozwiązaniach, nawet tych jeszcze w fazie projektów, najlepsi specjaliści z...
3 downloads 0 Views 1MB Size
Są też jednak nowe przepisy korzystne dla pracodawców. O wszystkich nowych rozwiązaniach, nawet tych jeszcze w fazie projektów, najlepsi specjaliści z prawa pracy piszą dla Państwa właśnie w tej książce.

ISBN 978-83-269-4310-2 UOB 66 Cena brutto 68,25 zł

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku. 10 zmian w przepisach

Począwszy od 14 sierpnia 2015 r., kiedy to zaczęły obowiązywać zmiany w zasiłkach opiekuńczych, a skończywszy na 22 lutego 2016 r., czyli dniu, kiedy wchodzą w życie rewolucyjne zmiany w umowach terminowych, jest to okres kilkunastu innych ważnych dla pracodawców zmian w prawie pracy. Wątpliwości budzą przede wszystkim niejasne przepisy dotyczące oskładkowania umów zlecenia od 1 stycznia 2016 r., a w szczególności brak przepisów przejściowych. Dużo zamieszania powodują nowe urlopy rodzicielskie i związana z nimi zmieniona dokumentacja zasiłkowa. Ale to nie wszystko. Pracodawcy będą mieli sporo pracy w związku z nowymi zasadami wystawiania ZUS ZLA swoich pracowników.

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku 10 zmian w przepisach ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦

Oskładkowanie umów zlecenia Limitowanie umów na czas określony Zmiany w urlopach rodzicielskich Nowa dokumentacja zasiłkowa Płatności zaległych składek Nowe zasady wystawiania ZUS ZLA Zwolnienia podatkowe dla pracodawców Płaca minimalna i wskaźniki płacowe Przechowywanie dokumentacji Zasiłki przedsiębiorców

NO W OŚ Ć

Książka „Prawo autorskie. Zmiany w 2015 i 2016 roku” Jeśli chcesz wiedzieć, jak podpisać umowę o dzieło na prace twórcze, której nie podważy ZUS, co zmieni się w prawie autorskim, ta książka jest właśnie dla Ciebie. Pamiętaj, autorskie koszty uzyskania przychodów są częstym przedmiotem kontroli urzędów skarbowych. A zmiana przepisów prawa autorskiego spowoduje, że kontroli będzie jeszcze więcej.

68,25 zł

@

W książce można przeczytać m.in.: • Jakie nowe przepisy obowiązują od 1 sierpnia 2015 roku oraz od 2 stycznia 2016 r. w instytucjach kultury, a także w sektorze publicznym i w mediach • Co zmieni się w prawie autorskim na potrzeby internetu • Jak rozliczać tantiemy i współpracować z organizacjami zbiorowego zarządzania • Jak rozliczać umowy z autorskimi kosztami uzyskania z ZUS i fiskusem

22 518 29 29

22 617 60 10

ED AŻ Y

W celu zakupu książki zapraszamy do kontaktu z naszym Centrum Obsługi Klienta:

[email protected]

RZ

WIĘCEJ NA: FABRYKAWIEDZY.com

JU

Ż

W

SP

ORAZ   FACEBOOK.COM/WIEDZAIPRAKTYKA

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku 10 zmian w przepisach ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦ ¦

Oskładkowanie umów zlecenia Limitowanie umów na czas określony Zmiany w urlopach rodzicielskich Nowa dokumentacja zasiłkowa Płatności zaległych składek Nowe zasady wystawiania ZUS ZLA Zwolnienia podatkowe dla pracodawców Płaca minimalna i wskaźniki płacowe Przechowywanie dokumentacji Zasiłki przedsiębiorców

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku Autor Elżbieta Młynarska-Wełpa Jarosława Warszawska Renata Majewska Aldona Salamon Andrzej Radzisław Kierownik grupy wydawniczej Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca Agnieszka Gorczyca Redaktor Renata Kajewska Korekta Monika Rychalska Anna Marecka Druk Miller Druk Skład i łamanie Triograf, Dariusz Kołacz Nakład: 300 egz. ISBN 978-83-269-4310-2 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2015 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: [email protected] NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.

Publikacja „Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” została opracowana we współpracy z Wydawnictwem VNR Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Niemiec. „Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów zamieszczonych w publikacji „ZPrawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” została przygotowana z  zachowaniem najwyższej staranności i  wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i  doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w  publikacji „ZPrawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Informacje o prenumeracie tel.: 22 518 29 29 e-mail: [email protected]

Spis treści Wykaz aktów prawnych ........................................................................................ 9 Kalendarium zmian dla pracodawców ........................................................ 10 Rozdział 1. Zmiany w zasiłkach opiekuńczych ..................................12 Prawo do zasiłku opiekuńczego ............................................................................... 12 Przypadek szczególny ............................................................................................... 14 Okres otrzymywania zasiłku ..................................................................................... 14 Kiedy nie przysługuje zasiłek .................................................................................... 15 Prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego ....................................................... 16 Urlop macierzyński dla ojca dziecka ........................................................................ 17

Rozdział 2. Składki ZUS niepełnosprawnych przedsiębiorców ..... 18 Jak było do 30 września 2015 r. ................................................................................ 18 Jak jest od 1 października 2015 r. ............................................................................ 18 Obowiązują nowe wzory wniosków Wn-U-G i Wn-U-A ........................................... 19

Rozdział 3. Nowe ulgi w spłacie składek ZUS ....................................21 Współfinansowanie składek przez płatnika i ubezpieczonego ............................... 21 Dług wobec pracowników czy wobec ZUS ............................................................... 22 Nawet upadłość firmy ............................................................................................... 22 Nowe zasady mogą uratować zakład pracy ............................................................ 23 Opłata prolongacyjna zrekompensuje opóźnienie ................................................. 23

Rozdział 4. Nowa metoda określania wymiaru zasiłków przedsiębiorców .................................................................25 Nowe zasady ustalania podstawy zasiłku ............................................................... 25 Okres przejściowy – korzystne rozwiązania dla przedsiębiorców .......................... 26 Zwolnienie ze składki zdrowotnej ............................................................................ 26

Rozdział 5. Nowe zasady wystawiania zwolnień lekarskich .......... 28 Profil płatnika – którzy pracodawcy muszą go założyć ........................................... 28 Forma zwolnień lekarskich ....................................................................................... 29 Pomyłka w zaświadczeniu lekarskim ....................................................................... 30 Zwolnienie do płatnika zasiłków .............................................................................. 31 Wypłata zasiłku ......................................................................................................... 32 Profil informacyjny lekarza ....................................................................................... 32 Okres przejściowy ..................................................................................................... 33

3

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku

Rozdział 6. Zmiana minimalnego wynagrodzenia w 2016 roku ..... 35 Stawka za godzinę pracy w porze nocnej, czyli dodatek nocny ............................. 38 Kwoty wolne od potrąceń ......................................................................................... 39 Wysokość odpraw i odszkodowań ........................................................................... 41 Minimalna podstawa świadczeń chorobowych ...................................................... 48 Przeliczenie podstawy urlopowej i ekwiwalentowej .............................................. 49 Świadczenia wypłacane pracownikom na przełomie roku – przykłady liczbowe ................................................................................................ 51

Rozdział 7. Zmiany w oskładkowaniu umów zlecenia ................... 54 Próg minimalnego wynagrodzenia .......................................................................... 54 Kontrole ZUS na wniosek płatnika ........................................................................... 55 Przy błędnym zgłoszeniu potrzebna korekta .......................................................... 56 Wynagrodzenie członka zarządu spółki kapitałowej .............................................. 57 Podmiot określający wynagrodzenie ...................................................................... 58 Status składkowy wynagrodzenia ........................................................................... 58 Zlecenie plus stosunek pracy ................................................................................... 59 Dwie umowy cywilne równolegle ............................................................................ 60 Zlecenie plus działalność gospodarcza ................................................................... 62 Opodatkowanie wynagrodzenia .............................................................................. 65 Koszty uzyskania przychodów ................................................................................. 66 Wysokość podatku .................................................................................................... 67 Sposób obliczania zaliczki ........................................................................................ 67 Pytania i odpowiedzi ................................................................................................ 70 Jak prawidłowo naliczyć składki od umowy zlecenia trwającej na przełomie roku .................................................................................................. 70 Umowa zlecenia na przełomie 2015 i 2016 roku ..................................................... 75 Umowa zlecenia z przedsiębiorcą ............................................................................ 78 Jak płatnicy sprawdzą, czy w 2016 roku trzeba odprowadzać składki społeczne od umowy zlecenia .............................................................................. 80 Umowa zlecenia z odpłatnością określoną w sposób inny niż kwotowy ........................................................................................................... 82 Kilka umów zlecenia a obowiązek składkowy ......................................................... 84 Preferencyjne składki ZUS ........................................................................................ 89 Kilka umów zlecenia dla jednego zleceniobiorcy ................................................... 91

Rozdział 8. Nowe zwolnienia podatkowe ......................................... 92 Bez podatku – dofinansowanie opieki nad dziećmi ............................................... 92 W koszty – środki na utworzenie i prowadzenie form opieki nad dziećmi ............................................................................................................ 93

4

Spis treści

Rozdział 9. Zmiany w Ordynacji podatkowej ................................... 94 Nowe zasady wydawania interpretacji podatkowych ............................................ 94 Pełnomocnictwo ogólne .......................................................................................... 95 Informatyzacja w dokumentacji ............................................................................... 95

Rozdział 10. Zmiany w urlopach rodzicielskich ............................... 96 Nowe brzmienie przepisów ...................................................................................... 97 Urlop macierzyński – zwany „podstawowym” ........................................................ 99 Zmiany od 17 czerwca 2013 r. ................................................................................ 100 Urlopy rodzicielskie niepracowników .................................................................... 101 Rezygnacja pracownicy z urlopu macierzyńskiego po 14 tygodniach ................. 101 Przejęcie części urlopu macierzyńskiego .............................................................. 104 Przerwanie przez pracownicę urlopu macierzyńskiego w razie swojej choroby i pobytu w szpitalu ................................................................................ 109 Urlop macierzyński w przypadku zgonu matki lub porzucenia przez nią dziecka ................................................................................................. 110 Nowość – pozostała część urlopu macierzyńskiego przysługuje także „po” nieubezpieczonej matce ............................................................................. 111 Nowość – prawo pracownika do wykorzystania części urlopu macierzyńskiego, jeżeli matka dziecka podejmie zatrudnienie w 1. roku życia dziecka ........................................................................................ 112 Niewielkie zmiany dotyczące pracownicy – matki uprawnionej do 8 tygodni urlopu macierzyńskiego w razie zgonu dziecka ........................... 113 Hospitalizacja dziecka – czyli pracownica – matka może przerwać urlop macierzyński, gdy dziecko jest w szpitalu ................................................ 114 Prawo pracownicy – matki rezygnującej z wychowywania dziecka do 8 tygodni urlopu macierzyńskiego ................................................................ 116 Dodatkowy urlop macierzyński zostanie włączony do urlopu rodzicielskiego – zmiana od 2 stycznia 2016 r. ................................................... 117 Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego ................................... 118 Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego ...................................................... 119 Urlop rodzicielski po nowelizacji połączony z dodatkowym urlopem macierzyńskim ..................................................................................................... 120 Urlop rodzicielski nadal jest udzielany w całości lub w częściach ....................... 122 Pisemny wniosek pracownika ................................................................................ 124 Nowość – proporcjonalne wydłużenie urlopu rodzicielskiego w przypadku łączenia go z wykonywaniem pracy ............................................. 127 Urlop ojcowski ........................................................................................................ 134 Urlop wychowawczy i obniżenie wymiaru czasu pracy przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego ....................................................... 136 2 dni opieki nad dzieckiem do 14. roku życia ........................................................ 139

5

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku Przepisy przejściowe związane z udzielaniem urlopów w zakresie rodzicielstwa ........................................................................................................ 140 Nowy rodzaj świadczenia – świadczenie rodzicielskie ......................................... 142 Praca na urlopie rodzicielskim ............................................................................... 143 Praca na urlopie wydłuży ten urlop proporcjonalnie o wymiar etatu i okresu pracy ....................................................................................................... 143 Na wydłużonej części też będzie można pracować ............................................... 144

Rozdział 11. Zasiłki macierzyńskie od 1 stycznia 2016 r. ............ 146 Wpływ na wysokość zasiłku macierzyńskiego równoczesnego korzystania z urlopu rodzicielskiego przez oboje rodziców .................................................. 157 Łączenie wykorzystywania urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy na nowych zasadach a podstawa zasiłkowa ............................................ 159 Zasiłek macierzyński przysługujący w razie śmierci matki albo porzucenia przez nią dziecka ...................................................................... 162 Zasiłek macierzyński w razie niezdolności matki dziecka do samodzielnej egzystencji ............................................................................... 165 Zasiłek macierzyński w razie pobytu matki w szpitalu ......................................... 167 Nowość – zasiłek macierzyński przysługujący ojcu dziecka w związku z podjęciem zatrudnienia przez matkę, która wcześniej nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu ............................................................................ 169 Zasiłek chorobowy za czas pobierania zasiłku macierzyńskiego ......................... 170 Prawo do zasiłku macierzyńskiego z obu tytułów ................................................. 170 Zasiłek macierzyński a hospitalizacja dziecka ...................................................... 172

Rozdział 12. Nowa dokumentacja zasiłkowa ................................. 176 Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego ..................................................... 178 Rezygnacja matki z urlopu macierzyńskiego ........................................................ 179 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego .......................................... 180 Rezygnacja matki z urlopu macierzyńskiego legitymującej się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji ................................ 181 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi ojcu z powodu przerwania przez pracownicę przebywającą w szpitalu lub innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne (w tym sanatorium lub hospicjum) .................................................. 182 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci albo pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny z powodu zgonu pracownicy w czasie urlopu macierzyńskiego albo ubezpieczonej ................................................................. 184

6

Spis treści Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci albo pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny w przypadku porzucenia dziecka/dzieci przez pracownicę w czasie urlopu macierzyńskiego ....................................................................... 185 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci albo pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny w przypadku zgonu matki dziecka nieobjętej ubezpieczeniem społecznym .............................................................................. 175 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci albo pracownikowi innemu członkowi najbliższej rodziny w przypadku porzucenia dziecka/dzieci przez matkę dziecka nieobjętą ubezpieczeniem społecznym ............................................... 189 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci albo pracownikowi innemu członkowi najbliższej rodziny w przypadku niemożności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem/dziećmi ............................................................................ 191 Wniosek o udzielenie części urlopu macierzyńskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko/dzieci w przypadku podjęcia przez matkę dziecka nieposiadającą tytułu do objęcia ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa ........................................................................ 181 Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego (wniosek o całość urlopu – składany przez matkę po porodzie) ................................................................. 195 Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego ...................................................................................... 196 Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego w częściach bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego albo zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego ........................................... 197 Wniosek o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego ................ 199 Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego przez „rodziców adopcyjnych” ..... 200 Wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego ....................................... 202 Wniosek w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego przez „rodziców adopcyjnych” ............................................................................ 203 Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko ................................................ 204 Wniosek o łączenie przez pracownika korzystania z urlopu rodzicielskiego lub jego części z wykonywaniem pracy w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu ........................................................................................................... 205

7

Prawo pracy, ZUS, podatki w 2016 roku Wniosek o udzielenie pełnego urlopu ojcowskiego .............................................. 206 Wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego w częściach ........................................ 208 Informacja w sprawie pdmowy dopuszczenia do pracy w czasie korzystania z urlopu rodzicielskiego ...................................................................................... 210

Rozdział 13. Zmiany w umowach terminowych .............................211 Dotąd tylko limit ilościowy, bez ograniczania długości ........................................ 212 Po zmianach można będzie zawrzeć aż 3 umowy ................................................. 213 Dodatkowy limit – długości trwania umów ........................................................... 214 W 4 przypadkach limity nie obowiązują ................................................................ 215 W umowie o pracę potrzebny będzie dodatkowy zapis ........................................ 216 Umowa obecna, ale wypowiedziana po zmianach – z nowymi okresami wypowiedzenia .................................................................................................... 217 33 miesiące liczą się od wejścia w życie zmian, limit ilościowy – nie ............................................................................................. 218 Nie stosuje się limitu – trzeba będzie uzupełnić zapisy ........................................ 221

Rozdział 14. Inne zmiany planowane w 2016 roku ....................... 222 3 nowe okresy przechowywania dokumentów i nowy podział akt osobowych ..................................................................................................... 222 Umowa o pracę rozszerzona o przyczynę uzasadniającą terminowe zatrudnienie ......................................................................................................... 225 Porządki w dokumentach związanych z urlopami dla rodziców .......................... 226 Za niewykonywanie pracy na wypowiedzeniu wynagrodzenie jak za urlop ................................................................................................................ 227 Ułatwienia dla niepełnosprawnych ....................................................................... 228 Zmiany w praktykach absolwenckich ................................................................... 229 Refundacja kosztów zatrudnienia osób do 30. roku życia .................................... 231 Urlop na część dnia pracy tylko wyjątkowo .......................................................... 232 Efekt zachęty także na ,,starego” pracownika niepełnosprawnego ..................... 234 Zmiany w ZUS DRA od 1 stycznia 2016 r. ......................................................... 236

8

Wykaz aktów prawnych • • • • • • • • • • •

• •

Kodeks pracy (kp) – ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.) Kodeks cywilny (kc) – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) ustawa systemowa – ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) ustawa zasiłkowa – ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.) ustawa o PIT – ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) Ordynacja podatkowa – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) ustawa emerytalna – ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 748) ustawa o ZFŚS – ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 111) ustawa wypadkowa – ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 ze zm.) rozporządzenie składkowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.) rozporządzenie o wynagrodzeniu – rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 ze zm.). ustawa o zwolnieniach grupowych – ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst. jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 192) rozporządzenie urlopowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.)

9

Kalendarium zmian dla pracodawców Data wejścia w życie

Konsekwencje zmiany dla pracodawcy

Nazwa aktu prawnego

14 sierpnia 2015 r.

Więcej osób ma obecnie prawo do zasiłku opiekuńczego, np. ojciec dziecka, gdy matka ze względu na stan zdrowia nie może opiekować się dzieckiem

Ustawa z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1066).

1 października 2015 r.

Refundacja składek na ZUS nie przysługuje niepełnosprawnemu przedsiębiorcy, gdy opłacił on składki z opóźnieniem przekraczającym 14 dni

Ustawa z 6 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 493).

1 grudnia 2015 r.

Płatnicy składek mogą skorzystać z odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty całej zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, w tym również w części finansowanej przez ubezpieczonego

Ustawa z 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 689).

1 stycznia 2016 r.

Nowa metoda określania podstawy wymiary zasiłków przedsiębiorców, gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy i pełnego miesiąca ubezpieczenia

Art. 1 pkt 8–12, art. 26 ustawy z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1066).

1 stycznia 2016 r.

Nowe zasady wystawiania zwolnień lekarskich – forma papierowa zostanie zastąpiona formą elektroniczną. Płatnik będzie automatycznie informowany o chorobie pracownika

Art. 24 ustawy z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1066).

1 stycznia 2016 r.

Podwyższenie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę do 1.850 zł – pracodawca więcej zapłaci za świadczenia przysługujące pracownikowi

Rozporządzenie Rady Ministrów z 11 wrzesnia 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 roku (Dz.U. z 2015 r. poz. 1385)

10

Kalendarium zmian dla pracodawców Data wejścia w życie

Konsekwencje zmiany dla pracodawcy

Nazwa aktu prawnego

1 stycznia 2016 r.

Zmiany w oskładkowaniu zleceń – o konieczności rozliczeń z ZUS będzie decydować to, czy zleceniobiorca z racji wykonywania umów zlecenia zarobi co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę

Ustawa z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1831).

1 stycznia 2016 r.

Dofinansowanie do czesnego za żłobek lub przedszkole dziecka pracownika ze środków obrotowych pracodawcy korzysta ze zwolnienia podatkowego

Ustawa z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1296).

1 stycznia 2016 r.

O interpretację podatkową będzie mogła wystąpić grupa podatników, wprowadza się trzy stawki odsetek za zwłokę

Ustawa z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649).

2 stycznia 2016 r.

Aż 6 zmian w urlopach rodzicielskich – mają one umożliwić rodzicom dzielenie się uprawnieniami związanymi z opieką nad dzieckiem

Ustawa z 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1220).

styczeń 2016 r.

Nowa dokumentacja zasiłkowa – w związku z nowymi urlopami rodzicielskimi pracodawca otrzyma wnioski na nowych drukach

Projekt rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (z 30 czerwca 2015 r.).

22 lutego 2016 r.

Zmiany w umowach terminowych dotyczące przede wszystkim limitowania terminowych umów o pracę

Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1220).

11

Rozdział 1.

Zmiany w zasiłkach opiekuńczych Od 14 sierpnia 2015 r. został rozszerzony krąg osób uznawanych za członków rodziny. Obecnie za członka rodziny uważa się także osobę niepozostającą z ubezpieczonym w związku małżeńskim, ale będącą rodzicem jego dziecka – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym. Od kilku miesięcy zleceniobiorca może skorzystać z zasiłku opiekuńczego nie tylko z powodu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem – tak jak to było wcześniej, ale także z zasiłku związanego z koniecznością sprawowania osobistej opieki nad matką dziecka – niebędącą współmałżonką tego zleceniobiorcy, tylko rodzicem jego dziecka. Krąg członków rodziny w rozumieniu ustawy zasiłkowej został rozszerzony także o ojczyma i macochę. Tym samym potencjalnie więcej osób będzie uprawnionych do zasiłku opiekuńczego.

Prawo do zasiłku opiekuńczego Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu w  związku z  brakiem możliwości wykonywania pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dziećmi, a także innymi członkami rodziny. Prawo do zasiłku opiekuńczego mają osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo i dobrowolnie od 1. dnia podlegania temu ubezpieczeniu, czyli zasiłek opiekuńczy przysługuje bez okresu wyczekiwania (oczekiwania). Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu – zarówno matce, jak i ojcu dziecka, a także na opiekę nad innymi członkami rodziny. Jednak zasiłek opiekuńczy za dany okres opieki nad dzieckiem wypłaca się tylko jednemu z rodziców, tj. temu, który wystąpił z wnioskiem o jego wypłatę, a przy opiece nad członkiem rodziny tylko temu ubezpieczonemu, który jako pierwszy w ramach limitu sprawuje opiekę nad tym członkiem rodziny. Zasiłek opiekuńczy przysługuje w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad: ▶ zdrowym dzieckiem do lat 8 w ściśle określonych w przepisach sytuacjach, 12

Rozdział 1. Zmiany w zasiłkach opiekuńczych ▶ chorym dzieckiem do 14 lat, ▶ innym chorym członkiem rodziny. Prawo do zasiłku opiekuńczego w przypadku sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem do 8 lat Okoliczność

Opis

Nieprzewidziane zamknięcie: żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza

Jeżeli ubezpieczony, którego dziecko uczęszcza do placówki, zostanie powiadomiony o jej zamknięciu w terminie krótszym niż 7 dni, można wówczas uznać, że nastąpiło nieprzewidziane zamknięcie placówki. Przyczyną zamknięcia placówki może być np. awaria ogrzewania czy kanalizacji uniemożliwiająca jej funkcjonowanie.

Choroba niani, z którą rodzicie dziecka podpisali umowę uaktywniającą

Prawo do zasiłku opiekuńczego mają również rodzice dziecka z powodu choroby niani, z którą zawarli umowę uaktywniającą na podstawie art. 50 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

Choroba dziennego opiekuna sprawującego opiekę nad dzieckiem

Dziennym opiekunem jest osoba fizyczna sprawująca opiekę nad dzieckiem w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia, zatrudniana przez gminy, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej na podstawie umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Poród lub choroba rodzica dziecka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwiły temu rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem, albo pobyt rodzica dziecka ubezpieczonego stale opiekującego się dzieckiem w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej. Według wcześniejszych przepisów prawo do zasiłku opiekuńczego przysługiwało tylko współmałżonkowi.

Za rodzica stale opiekującego się dzieckiem uważamy osobę niezatrudnioną lub przebywającą na urlopie wychowawczym. Zasiłek z tego tytułu przysługuje również rodzicom dziecka niepozostającym w formalnym związku małżeńskim, lecz prowadzącym wspólne gospodarstwo domowe (w tzw. konkubinacie).

13