TEMAT 4 Obraz cyfrowy 1. Wstęp do środowiska ILWIS 2. Wizualizacja pojedynczych obrazów (kanałów spektralnych) 3. Domeny 4. Struktura obrazu cyfrowego. 5. Zapis obrazu cyfrowego w postaci ASCII 6. Kompresja obrazu 7. Zapytania przez lokalizację, terenowa wielkość piksela 8. Rozpoznawanie cech obrazów 9. Obraz kolorowy RGB 10. Wytyczne - sprawozdanie 1. Wstęp do środowiska ILWIS (praca na obrazach Landsat) Ćwiczenie ma na celu wprowadzenie do środowiska ILWIS -zapoznanie się z podstawowymi zasadami działania na obrazach cyfrowych oraz z interfejsem użytkownika. Nazwa ILWIS pochodzi od Integrated Land and Water Information System. Jest to system GIS opracowany przez International Institute for Aerospace Survey and Earth Sciences (ITC). ILWIS zawiera szereg funkcji, które pozwalają na tworzenie, zarządzanie, analizowanie i prezentowanie danych przestrzennych. Posiada również moduły związane z przetwarzaniem obrazów. Te moduły będą wykorzystywane w ramach tematu ćwiczeń. Rozpoczęcie pracy z programem • Przygotowanie do pracy (program nie ma wersji instalacyjnej, wystarczy wgrać go na dysk) • Kliknij dwukrotnie ikonę ILWIS-a na pulpicie (jeśli brak ikony skrótu, należy odszukać na dysku katalog z programem i znaleźć plik Ilwis30.exe) • Użyj Nawigatora (Navigator) aby przejść do swojego katalogu roboczego (jest to katalog, w którym masz dane i w którym lokowane będą nowoutworzone pliki)

Główne okno programu, przy pomocy którego można zarządzać danymi, oraz można uruchamiać wszystkie funkcje. Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

1

ILWIS operuje na plikach zawierających różne rodzaje danych. Każdy typ jest wyróżniany przy pomocy odpowiedniej ikony (patrz belka z ikonami). Najważniejsze z nich, to: mapy rastrowe poligonowe mapy wektorowe liniowe mapy wektorowe punktowe mapy wektorowe tabele zawierające informacje o możliwych wartościach atrybutów na mapach domeny zawierające informacje o zawartości map palety (reprezentacje barwne) układy współrzędnych georeferencje

2. Wyświetlanie pojedynczych obrazów (praca na obrazach Landsat) • Kliknij dwukrotnie obraz Lan_1 w oknie Catalog (głównym oknie programu). Otworzy się okno dialogowe Display Options – Raster Map • W otwartym oknie dialogowym można zobaczyć m.in. że dla obrazu Lan_1 aktywna dziedzina (Domain) to Image i że obraz otwarty zostanie w palecie odcieni szarości (Representation: Gray) • Wybierz OK. Zostanie wyświetlony obraz. Obraz pojawia się w osobnym oknie –tzw. „oknie mapy”/obrazu. Okno to można przesuwać i zmieniać jego wielkość sposobami dostępnymi w systemie Windows. Okno jest podzielone na trzy części: część wyświetlająca legendę (z lewej strony), część z wyświetlonym obrazem (część centralna) oraz część ułatwiającą nawigację, w przypadku pracy na dużych powiększeniach obrazu (lewy, dolny róg).

Okno programu, związane z wyświetlaniem mapy (obrazu), tzw. okno mapy lub okno obrazu, przy pomocy którego można zarządzać wyświetlaniem danych i można wykonywać proste pomiary.

Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

2

W celu dokładniejszego przestudiowania szczegółów obrazu możemy powiększyć jego wybrany fragment: • Powiększ maksymalnie okno mapy używając przycisku Maximize • Naciśnij przycisk Zoom In

w pasku narzędzi.

• Ustaw kursor (który zmienił kształt na lupę) w jednym z narożników obszaru, który chcesz powiększyć, naciśnij lewy przycisk myszki i nie puszczając przesuń kursor do przeciwległego narożnika wybranego obszaru. Zwolnienie przycisku myszki spowoduje powiększenie wybranego obszaru. Obraz można również powiększać stopniowo klikając na obrazie. • Powiększ obraz tak, aby zobaczyć elementarne pola obrazu. Są to tzw. piksele. • Wybierz przycisk Zoom Out w pasku narzedzi, a następnie kliknij kilkakrotnie w oknie mapy, aby pomniejszyć obraz. • Aby wrócić do całości mapy wybierz przycisk Entire Map Istnieje również możliwość przesuwania wyświetlonego w oknie mapy fragmentu obrazu. • Powiększ ponownie fragment obrazu wyświetlonego w oknie mapy. • Aby przesuwać obraz można nacisnąć znajdujący się w pasku narzędzi przycisk Pan , a następnie nacisnąć lewy przycisk myszy na obrazie i przesunąć go w wybrane miejsce. • Przesuwanie obrazu realizować można również za pomocą suwaków w oknie mapy. Wyświetl kolejny obraz – Lan_2. Zauważ, że każda kolejny obraz otwiera się w odrębnym oknie. Zamknij okna map. Wróć do głównego okna programu. Otwieranie obrazu można zrealizować również w inny sposób. •

Otwórz ponownie obraz Lan_1.

•

Przesuń otwarte okno mapy do prawego górnego narożnika ekranu (tak, żeby odsłonić główne okno programu).

•

Kliknij dwukrotnie opcję Show w menu Operation-tree

•

W oknie dialogowym Open Object wybierz obraz Lan_2 i wciśnij OK. Pojawi się okno dialogowe Display Options – Raster Map

•

Wciskając OK zaakceptuj ustawienia domyślne i przesuń nowo otwarte okno mapy w pobliże poprzedniego.

•

Naciśnij prawy przycisk myszy na obrazie Lan_3 w oknie Catalog. Pojawi się menu kontekstowe.

•

Wybierz Open i zaakceptuj ustawienia domyślne wciskając OK. Ten sposobu można użyć również do szybkiego wyświetlenia większej ilości obrazów. W tym celu należy wybrać kilka plików obrazowych (zaznaczyć w sposób używany w systemie Windows, z uzyciem przycisku CTRL) i nacisnąć prawy przycisk myszy. Spróbuj wyświetlić w ten sposób pozostałe obrazy Lan umieszczone w katalogu.

•

Zamknij wszystkie okna mapy.

Możliwe jest wyświetlenie wielu obrazów cyfrowych (map) w jednym oknie obrazu. Poszczególne obrazy stanowią wtedy „warstwy” i będą wyświetlane „jedna na drugich” o ile posiadają ten sam rozmiar (ilość kolumn i wierszy) oaz te same współrzędne.

Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

3

•

Otwórz ponownie obraz Lan_2.

•

Naciśnij przycisk Add Layer

•

W oknie dialogowym Add Data Layer wybierz obraz Lan_1 i wciśnij OK. Obraz zostanie wyświetlony na obrazie Lan_2.

•

Dodaj w ten sam sposób kolejne dwa, dowolne obrazy

•

Zobacz, jak zmieniła się lewa część okna związana z wyświetlaniem legendy. Włączając/wyłączając znacznik , oraz przeciągając w legendzie symbol mapy rastrowej wpływaj na wybór aktualnie wyświetlanego obrazu oraz na kolejność warstw.

w pasku narzędzi.

Obrazy, na których pracowałeś, zostały zarejestrowane przez satelitę Landsat 5. Są to tzw. kanały spektralne, z których można uzyskać obraz kolorowy RGB (o tym w końcowej części konspektu). Lan 1 to kanał niebieski (B), lan 2 – zielony (G), lan 3 – czerwony (R).

3. Domeny, reprezentacja barwna (praca na obrazach Landsat) Z lewej strony okna mapy znajduje się legenda, poprzedzona nazwą obrazu i hasłem Properties. Jak zauważyłeś treść obrazu jest opisana z pomocą legendy złożonej z kilku pól barwnych (lub tonalnych – w szarościach), a wartości występujące na obrazie są dodatnie i całkowite. Listę wartości (dokładnie: atrybutów pikseli), które mogą pojawić się na obrazie/mapie, opisuje domena. Z domeną powiązana jest tzw. reprezentacja barwna (paleta), która definiuje, w jakich barwach/tonach mają się wyświetlać określone atrybuty. Każdy obraz/mapa, jak również inne rodzaje danych dostępne w programie (jak np. tabele) muszą odwoływać się do określonej domeny i palety. Podstawowe typy domen w ILWIS to: klasy (class) - używane dla danych, które można opisać przy pomocą klas, tak jak mapa użytkowania terenu o identyfikatory - przydatne dla danych zawierających unikatowe identyfikatory o wartości (value) - używane dla danych, które są wynikiem pomiarów, obliczeń, tak jak mapa wysokości terenu, powierzchnia terenu o wartości dodatnich (distance) - używane dla danych, które są wynikiem pomiarów związanych z odległością o wartości logiczne (bool) - przydatne dla danych, które mogą przyjmować tylko dwie wartości: prawda lub fałsz o image - domena przydatna dla obrazów satelitarnych lub zeskanowanych zdjęć lotniczych, gdzie dane mogą przyjmować wartości od 0 do 255 Wyświetl i porównaj domeny dla obrazów Lan_1 i Lan_3. Sprawdź, jakiego typu są one typu. Sprawdź, z jaką reprezentacja barwną są one standardowo powiązane. W tym celu rozwiń listę przyciskiem „+”, znajdującym się nad legenda barwną. Wyświetlają się nazwy plików powiązane z obrazem (mapą). o

Dwukrotnym kliknięciem otwórz domenę. Następnie otwórz plik reprezentacji barwnej powiązanej z domeną. Zobacz, w jaki sposób są przyporządkowane wartości atrybutów pikseli do tonów. Dwukrotnie klikając Properties uruchom opcję i zmień przyporządkowana paletę na inną, dowolną. Zobacz, jak zmiana reprezentacji wpływa na wygląd obrazu. Czy wpływa na jego zawartość (wartości pikseli)?. Zadanie 1 • Stwórz paletę dla domeny Image. Wybierz opcję File -> Create Representation. Zmień kolory tak, aby móc utworzyć obraz negatywowy. Wyświetl obrazy Lan_1, Lan_2, Lan_3 w nowych paletach. Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

4

4. Struktura obrazu cyfrowego (praca na obrazie Ikonos). Otwórz obraz Ikonos. Powiększ go, aż zobaczysz wyraźnie strukturę pikseli. Wybierz tryb edycji obrazu (w oknie obrazu) Edit -> Edit Layer. Przy bardzo dużym powiększeniu zobaczysz atrybuty pikseli i odpowiadające jej tony. Teraz wyraźnie widać, jaka jest struktura obrazu cyfrowego. Dwukrotnie klikając na dane pole możesz zmienić wartość atrybutu. Możesz też zaznaczyć większy obszar i kliknąć prawy przycisk myszki. Wybierając edit możesz wprowadzić dla zaznaczonych pikseli nową wartość atrybutu. Zobacz, co się dzieje z jasnościami (tonami) pikseli po zmianie. W jakim zakresie możesz dokonywać zmian atrybutów pikseli? Dlaczego takim? Jakie tony/jasności może przybrać piksel? Jaka jest struktura obrazu cyfrowego? Zadanie 2 • Zmień jasność dachu widocznego na obrazie Ikonos.

5. Zapis obrazu cyfrowego w postaci ASCII (praca na obrazie IKONOS) Obraz cyfrowy jest zapisywany w różnych formatach. Najbardziej popularnym jest format *.tiff, który umożliwia też przechowywanie współrzędnych. Mówimy wtedy o geotifie. Każdy z rodzajów zapisów obrazu składa się z nagłówka, gdzie przechowywane są ogólne informacje o obrazie (np. ilość kolumn i wierszy), oraz zapis atrybutów (jasności) wszystkich pikseli (piksel po pikselu) wchodzących w skład obrazu. Najłatwiej to zaobserwować, gdy zapis obrazu odbywa się w formacie tekstowym, tzw. ASCII. W ILWIS jest możliwość wyeksportowania obrazów do różnych formatów, w tym do dwóch rodzajów ASCII. Przećwicz oba warianty tego formatu i oglądnij wyeksportowane pliki. Wybierz w głównym oknie programu: File -> Export. Zaznacz obraz Ikonos i wybierz po kolei opcje: ILWIS ASCII oraz Arc/Info ASCII. Zmień nazwy, aby nie uległy one nadpisaniu. Otwórz pliki ASCII w „notatniku” Windows. Zadanie 3 •

Oglądnij, jak wyglądają nagłówki, jak zapis jasności pikseli. Czym różni się zapis, w którym są przechowywane dodatkowe informacje, np. współrzędne terenowe? Czy potrafisz je znaleźć? Czy na podstawie nagłówka potrafisz podać współrzędne terenowe narożników obrazu (georeferencje)? Jaka jest struktura zapisu jasności pikseli?

Utwórz nowy obraz. Przyjmij, że ilość kolumn to ilość liter Twojego nazwiska (w zakresie min 4; maks. 10), a ilość wierszy to ilość liter Twojego imienia (w zakresie min 4; maks. 10). W głównym oknie programu wybierz: File -> Create -> Raster Map. Przykładowo „Jan Kowalski” zaprojektuje obraz o 8 kolumnach i 4 wierszach, w domenie Image (0-255, zapis 8+bitowy):

Okno programu, związane z tworzeniem nowego obrazu (po lewej definicja wielkości obrazu, po prawej geoferefencji), . Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

5

Zadanie 4 •

Zaprojektuj inicjały na nowym obrazie. Przyjmij inny ton dla litery imienia, inny dla litery nazwiska. Wyeksportuj plik do ASCII. Zapisz go wg następującej specyfikacji (jeśli jest taka potrzeba, dokonaj edycji w „notatniku”): - nagłówek: ilość kolumn, ilość wierszy (pierwszy wiersz) - ciąg liczb /jasności pikseli (kolejne wiersze)

6. Kompresja obrazu Pomimo wzrastających pojemności dysków wciąż problemem jest przechowywanie danych obrazowych ze względu na ich duża objętość. Zeskanowane zdjęcie lotnicze może mieć nawet kilkaset Mb. Zmniejszenie objętości można przeprowadzić na kilka sposobów. Po pierwsze, należy zarezerwować tylko tyle pamięci na 1 piksel, ile jest niezbędne (więcej na ten temat poniżej zadania 5). Inną metodą „oszczędności” pamięci jest kompresja obrazów. Kompresja bezstratna pozwala w pełni zachować pierwotną informację (np. format tiff lzw) – obraz skompresowany wizualnie niczym się nie różni od pierwotnego. Różni się jego zapis na dysku. Ten proces można „odwrócić” i zdekompresować obraz uzyskując jego pierwotną formę zapisu, przy nienaruszonej treści obrazu. Kompresja stratna, np. format jpg degraduje obraz pod względem informacja na nim zapisanych (nie zmienia ilości pikseli!), lecz degradacja ta może być niewidoczna (nierozróżnialna) dla oka ludzkiego. Stopniem kompresji (i degradacji informacji) można sterować przez odpowiednie parametry procesu. Przy dokładnej analizie można wychwycić różnice między obrazem pierwotnym i skompresowanym. Zadanie 5 •

Ten sam obraz (przygotowany w ramach zad. 4) skompresuj wg zasady podawania ilości pikseli o danej szarości i podania wartości tej szarości, przykład poniżej: - zapis obrazu bez kompresji (fragment): 0 0 0 100 100 30 30 30 30 30 30 100 - zapis obrazu z kompresją bezstratną: 3 0 2 100 6 30 1 100

Dla przykładu, jeśli chcemy przechowywać obrazy o skali szarości – to rezerwujemy zapis 8bitowy na piksel. Jeśli tylko o dwóch tonach: czerni i bieli, to wystarczy zapis 1-bitowy. Z kolei gdy chcemy uzyskać i przechowywać obraz kolorowy RGB, to musimy zarezerwować 3x8bitów = 24bity. Domena Image pozwalała na zapis wartości z zakresu 0-255 czyli 256 różnych poziomów jasności. Aby zapisać jedną z takich wartości konieczne jest zarezerwowanie 28 = 256 czyli tzw. zapis 8 bitowy (lub 1 bajtowy). Gdy obraz zawiera informacje tylko w dwóch jasnościach, np. czerń i biel (tak może być np. dla map kreskowych), wystarczy zapis 1-bitowy tj. 21 = 2 (2 poziomy jasności: 0 i 1). Pozwala to oszczędzić miejsce aż 8-mio krotnie w stosunku do obrazu w zapisie 8-bitowym w skali szarości 0-255. Z kolei, gdy chcemy uzyskać i przechowywać obraz kolorowy RGB, to musimy zarezerwować 3x8bitów (3 bajty) = 24bity, po jednym bajcie (po 8 bitów) dla każdego z trzech kanałów RGB. Zadanie 6 •

Utwórz obraz o rozmiarach 10x10, w domenie bit (wartości atrybutów tylko 0 lub 1, zapis 1 bitowy). Zaprojektuj prostokąt o wartościach 1, otoczenie o wartości 0. Zapisz obraz w postaci ASCII (jeśli przy eksporcie pojawią się wartości „-1” zamień je na poprawne tj. „0”). Manualnie skompresuj obraz. Ilu-krotnie udało się go „zmniejszyć” pod względem długości zapisu?

•

Czy zawsze tego typu kompresja zmniejsza objętość pliku? Kiedy najlepiej zadziała taka kompresja? Czy częściej dla obrazów w zapisie 8-bitowym czy 1-bitowym?

Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

6

Zadanie 7 •

Utwórz obraz o rozmiarach 5x5, w domenie image (wartości atrybutów 0-255, zapis 8 bitowy). Utwórz pionowe pasy o szerokości jednego piksela, o różnej szarości. Zapisz obraz w postaci ASCII. Manualnie skompresuj obraz. Ilu-krotnie udało się go „zmniejszyć” pod względem długości zapisu?

7. Zapytania przez lokalizację, terenowa rozdzielczość piksela (praca na obrazach Landsat) Otwórz obraz Lan 3. Po uruchomieniu opcji Normal i kliknięciu na mapie pojawia się informacja o jasności wskazanego piksela. wypróbuj narzędzie do odczytywania wartości pikseli: File→Open Pixel Information. Zauważ, że przemieszczając się po obrazie/mapie, na bieżąco – w prawym dolnym rogu – są podawane współrzędne oraz kolumny i wiersze obrazu. Już wcześniej, przeglądając nagłówek w trybie ASCII widziałeś, że obraz może posiadać tzw. georeferencje (nadane współrzędne). Właśnie dzięki nim na bieżącą możesz otrzymywać informacje o współrzędnych terenowych, w dowolnym miejscu obrazu. Aby obraz miał takie geofererencje, musi zostać skalibrowany (tak postępujemy np. ze zeskanowaną mapą czy tworząc fotomapa) lub zortorektyfikowany (ortofotomapa). Rozwiń opcję Properties przyciskiem „+” i otwórz plik z geoferefencjami oraz układem współrzędnych. Sprawdź, jakie są współrzędne narożników obrazu, jaki jest podawany rozmiar terenowy piksela. Zmień jedną ze współrzędnych i zaobserwuj zmianę w wielkości terenowego piksela. Jak program działa, wyliczając jego wielkość? Przywróć pierwotną wartość współrzędnych. Większość danych związanych z daną mapą/obrazem, można oglądnąć w trybie informacyjnym (bez możliwości edycji), klikając lewym przyciskiem myszy opcję Properties: o ilość wierszy i kolumn na mapie rastrowej o rozmiar piksele - rozdzielczość mapy o typ układu współrzędnych o minimalne i maksymalne wartości współrzędnych X i Y o ilość pamięci zarezerwowanej dla jednego piksela Zadanie 8 • Oblicz manualnie rozmiar piksela terenowego na podstawie odczytanych georefencji i ilości wierszy/kolumn obrazu. Oblicz, ile pikseli tworzy obraz • Oblicz wielkość sceny (boki prostokąta w km, pole powierzchni w km2 ) • Gdzie jest początek układu pikselowego? W którym narożniku obrazu? Od jakiej wartości rozpoczyna się numeracja kolumn/wierszy? • Czy układ terenowy (georeferencje) są dowiązane do narożników obrazu czy do środka pikseli narożnych? • Jaka powinna być teoretyczna objętość plików obrazowych (skorzystaj z wiadomości z ćwiczeń, aby to obliczyć, sprawdź faktyczną objętość pliku w katalogu). Jeśli są różnice, z czego one mogą wynikać? W dowolnym oknie mapy wypróbuj narzędzie do odczytywania odległości Measure Distance Zmierz wielkość pojedynczego piksela – jak zrobić to precyzyjnie?

.

Zadanie 9 • Wybierz dwa dowolne punkty i zmierz odległość narzędziem Measure Distance. • Oblicz manualnie (na podstawie współrzędnych terenowych) odcinek pomiędzy wybranymi punktami • Oblicz długość odcinka w pikselach (opierając się na współrzędnych pikselowych), przelicz wynik na metry w oparciu o znaną wielkość piksela terenowego • Porównaj uzyskane wyniki. Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

7

8. Rozpoznawanie cech obrazów (praca na obrazie Eros) Otwórz obraz Eros. Jaką paletę należy zastosować dla tego obrazu? Jaka jest domena i dlaczego akurat taka? Zadanie 10 • Znanymi Ci już narzędziami, sprawdź cechy obrazu (rozdzielczość radiometryczną, rozdzielczość terenową, ilość kolumn, wierszy, wielkość sceny /wyrażoną w km2) – elementy analogiczne jak w zadaniu 8. • Podaj rozdzielczość radiometryczną obrazu (ile jest zarezerwowane pamięci dla przechowywania atrybutu pojedynczego piksela?) • Jaka powinna być teoretyczna objętość plików obrazowych (skorzystaj z wiadomości z ćwiczeń, aby to obliczyć, sprawdź faktyczną objętość pliku w katalogu). Jeśli są różnice, z czego one mogą wynikać? • Na obrazie odczytaj jasność obiektu o następujących współrzędnych, odczytaj także numer wiersza i kolumny szukanego punktu: o o

(559510.90, 258710,92) (559160.37, 257847.68)

9. Obraz kolorowy RGB (praca na obrazach Landsat) Każdy z obrazów tj. Lan 1, Lan 2 był dotychczas oglądany pojedynczo jako obraz pozornie „czarno-biały” (mówiąc precyzyjniej: w palecie grey - czyli w odcieniach szarości, tzw. obraz tonalny). Obrazy te to poszczególne kanały spektralne (inaczej: wyciągi spektralne), czyli informacje zarejestrowane w określonym przedziale promieniowania, tj. lan 1 - niebieski, lan 2 – zielony, lan 3 - czerwony. Złożenie takich kanałów w jeden obraz daje obraz kolorowy. •

Rozwiń opcję Image Processing w Operation-tree menu i podwójnym kliknięciem uruchom Color Composite. Na ekranie pojawi się okno dialogowe.

•

Jako kanał czerwony R (Red Band) wskaż kanał 3 (Lan_3); jako kanał zielony G (Green Band) wskaż kanał 2 (Lan_2); jako kanał niebieski B (Blue Band) wskaż kanał 1 (Lan_1). Wprowadź nazwę dla tworzonego obrazu RGB (Output Raster Map): KB123. Jest to tzw. kompozycja w barwach naturalnych. Zwróć uwagę na kolejność wpisywania kanałów. Naciśnij Show.

Okno generowania obrazów barwnych. Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

8

•

Zinterpretuj powstały obraz barwny. Sprawdź, jakie informacje o jasności pikseli możesz uzyskać wskazując piksele korzystając z opcji lub Pixel Information.

Zadanie 11 • Znanymi Ci już narzędziami, sprawdź cechy obrazu barwnego RGB o nazwie kb123 (rozdzielczość radiometryczną, rozdzielczość terenową, ilość kolumn, wierszy, wielkość sceny (wyrażoną w km2). Elementy analogiczne jak w zadaniu 8. • Podaj rozdzielczości radiometryczne dla obrazu kb123 i Lan3 (ile jest zarezerwowane pamięci dla przechowywania atrybutu pojedynczego piksela?) • Jaka powinna być teoretyczna objętość plików obrazowych kb123 i Lan3 (skorzystaj z wiadomości z ćwiczeń, aby to obliczyć, sprawdź faktyczną objętość pliku w katalogu). Jeśli są różnice, z czego one mogą wynikać? 10. Wytyczne - sprawozdanie Obowiązujące zadania: 4 – 11. Raport ma mieć charakter techniczny – zwarty i przejrzysty. W uzasadnionych przypadkach należy przywołać dane odczytane z obrazów (w formie „zrzutów ekranowych”), dla przejrzystości podawanych informacji wartości liczbowe można zestawiać w tabelach. Praca powinna zająć 2-4 stron. Zadanie 4: ilustracja (zrzut ekranowy) przygotowanego obrazu zestawienie zapisu ASCII Zadanie 5 podaj zapis skompresowany Zadanie 6 ilustracja (zrzut ekranowy) przygotowanego obrazu podaj zapis nieskompresowany i skompresowany ilu-krotnie zmniejszyła się długość zapisu? Zadanie 7 ilustracja (zrzut ekranowy) przygotowanego obrazu podaj zapis nieskompresowany i skompresowany ilu-krotnie zmniejszyła się długość zapisu? czy kompresja jest zawsze skuteczna? od czego to zależy? Zadanie 8 podaj wymagane parametry obrazu, podaj sposoby ich obliczania zrzut ekranowy z opcji pozwalającej odczytać właściwości obrazu umożliwiające powyższe obliczenia Zadanie 9 ilustracja (zrzut ekranowy) z pomiarów odcinka w ILWIS obliczenia manualne ze współrzędnych terenowych obliczenia manualne ze współrzędnych pikselowych z uwzględnieniem wielkości piksela terenowego dyskusja wyników Zadanie 10 podaj wymagane parametry obrazu, podaj sposoby ich obliczania podaj rozdzielczość radiometryczną pliku zrzut ekranowy z opcji pozwalającej odczytać właściwości obrazu umożliwiające powyższe obliczenia oblicz i porównaj objętość teoretyczną pliku z faktyczną na dysku, skomentuj rozbieżności podaj jasność pikseli i ich współrzędne pikselowe Zadanie 11 podaj wymagane parametry obrazu, podaj sposoby ich obliczania podaj rozdzielczość radiometryczną pliku zrzut ekranowy z opcji pozwalającej odczytać właściwości obrazu umożliwiające powyższe obliczenia oblicz i porównaj objętości teoretyczne plików z faktycznymi na dysku (obraz Lan i obraz kolorowy RGB, skomentuj rozbieżności Fotogrametria i teledetekcja. Semestr IV. Temat: Obraz cyfrowy.

9