TMMOB 3 ENERJİ SEMPOZYUMU 5-6-7 ARALIK 20001 MİLLİ KÜTÜPHANE ANKARA
A,ErqinDUYGU
ENERJiTARIMVEORMANCILIcININ StInotinInEBiLiR KALKII\MADAKIYERIve
ownui
Ankara universi,rr, rrnrfo.f,ffffiHo,u*q
randogan-Ankara
[email protected]; http://www.ankara.edu.trlErgin Duygu
oznr NilHeerenerjisantrallarmtngilvenliksorunlann n ortayagilatp, Khrfez savost sonucutekelcipetrol piyasasmtngiivenilirli$inin sorgulan&fi drinemde.fosil yahtlann sera gazlan birikimiyle kiiresel iHim delgiHili ve $tnma sonucu ekolojikdengeleribozdufiuntngiizar& edilemezhalegelmesitekkarbon diotrsit tiiketicisi olan yesil biyolciitleninkorunmastve artfinlmast ile enerjisinden yararlanilmast konusununsiyasalve toplumsalgiindemetaqnmanna yol aQmtfttr. Fosilyahtlarm karbondioksitvediler boz *irreticilerin yolunlasmosryla suma sonucuhtraHasna, erozyonve gdilesneyihtzrandtrnosryrazengin-fahr i)ilee ugurumunubilyiitmesi,toplwnsaldengesizliHeriarthrnas lwrakrt enerji bitkisi yetistiiciliginin hiireseldiizeydeeleahnmasmr,g6llesme, hrsal , enerjide dtsa ba$tnlil* ve issizliWesavasrmdakiolunlu etkilerinin defierlendiiilmesine baslanmqfir.
KORf,SELKALKINMANIN EKoL0JTK SII{IRLARI Bilindifi iizerecanhhktendibeslek yegilbitkileringtineE enerjisinisu ve co, aractltptyla organikmaddeba$enerjisihalindedepolayarak besinzinciriiizerinden aharmalarr ilesiiregelmigtir. Canhlarrn fizikselgewekoqullanm kendilerine dahauygun halegetiren ekolojikdengeler oluqhuabilmeleriyle decanhpopulasyonlan geligebilnigtir. Makrodengelerin bozulmasr dolalsegimle ttirlerinegemenlii tablolarrmn de$igimine ve zorlayrokogullara endayanrkh tiir vebireylerin dahiyokohnasma neden olur.Bubilgilerin kapsamh veayrrntftirdelendi$i, bilimselgeligme ivmesinin arttrlr20.yii4aldabillilerin g6zar&edilmesi 2l . ytizyrhnekolojikvesosyo-ekonomik aengelerini riskesokrnug, ancak tehlikeninboyutupopulizmsmrlanu agrncagere$idi.igiiniilmeye baglanmrgtrr.
TMMOB 3 ENERJİ SEMPOZYUMU 5-6-7 ARALIK 20001 MİLLİ KÜTÜPHANE ANKARA
Yerive )nemi SirdirabbilirKalktnmadaki 1 armve }rmanhcthQtntn Enerji art$rfosil yakrtve kimyasal kirleticilifin,gerikalmrqhkla sanayilegmeyle liifusun azsayrdaki yefiniglerde kullanmrseraetkisini,.iiryoi ve qiiileimeyihrzlandrnrken olmuqtur'Aynt iilkenintekelindekifosit yakrtfiyat artrglarrsiyasalkizlere neden ulagrlmcaya teknolojisine santral ntikleersanfalkazal*od* to*ugiivenilir ddnemdeki kaynaklart enerji yenilenebilir ve alnmrq[l] vealternatiitemiz kadubukonuaskrya kargrtek etkilerine yan vegiillegmeyle kiireselou-u, kuraklagma arayarnrzunmr$rr, gok ele.ahnarak tiretimive enerjikayna$oluakkullanrmr qiiziimolanyegilbiyomas baqlamtqtn veuygulamalar yo[ungahgma ulusalveuluslararasr VOrftiqii"iirirr konusunda
t2l. Buradatiimdiinyadahtz|ayaygrnlaganbiyomasiiretimiyleenerjisintn erozyonktsr iklim defiqikligi- gdlle$me.ar-geve uygulamalannrn de[erlendirilmesi , getikazanrmr kadartiim yararlantizetlenecek Ooigiisiindeniwizlik vefakiriifle savaqrma iizerindedurulacaktr' ,or,"puhut,ve uzrursiireli ekosistemkorumave rslahrnakatkrlarr - Faldrlegme Krsrrdiingiisii hfin negtgilli$ - Erozyon- Qiiltegme artannilfusubesleyecek RobertMalthus'un19.Asrrdaileri siirdii$iigibi dituryamzm siirdiirtilebilirlifini koruma kapasiteyesahip olmamasrriski, ekosistemdengelerinin de rstnma1880- 1999 endigesiduyarhhgrnartmasmanedenolmug1ur.2000 yiizyrlhkdiinemdeensrcak6' Yll, ilk 9 0.39ocdahayiiksekbulunmug, ortalamasmdan aytrkdiinemiylel.velgggunbuddnemininde2'oldu[usaptanmtgtu.Seragazlart 2100de 1.65- 5'6oC utacapr derigimininbir kat artrgrnda2o-5oCytikseldifive yerinialan saval,otlakve tarlm beklenmektedir [ 3]. Bu krsrrdtingiietklsiormanlarrn Orne$inGiineyAmerika'da biyor^ y-g,;, rtUri}.ttyft giddetlenmektedir. alanlannda arrnrg,yangmemisyonlan %50,yananalanlar%1540 butiir alanlarI S50- lgSiarasrnda HC grkrgr'hoposferde CO' NOx' CH4, 20.asrrdaki3'4 katartr;ladnemlimiktardaCO, toprak derigimdeli$imi, gazlanmn tiim amosfef hidroksilradikaliartrgryla o azalmasr.
il';;;
;tL;ffi
lemev::t-9tl olmaktadtr' etkilerivlegeribes ,u.,n,b ozma
% 2'5inietkilemesine' 3-7milyonha,alam,karalann yangrnlann
