GMINNY PROGRAM OCHRONY ZDROWIA PSYCHICZNEGO NA LATA 2011 – 2015
SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. PODSTAWA PRAWNA REALIZACJI PROGRAMU III. ZASOBY SPRZYJAJĄCE REALIZACJI PROGRAMU IV. DOKUMENTY LOKALNE SPRZYJAJĄCE REALIZACJI PROGRAMU V. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Cel główny - Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym. 1.1 Cel szczegółowy – upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. 1.2 Cel szczegółowy – zapobieganie zaburzeniom psychicznym . 1.3 Cel szczegółowy – Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi. 1.4 Cel szczegółowy – Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego. 2. Cel główny - Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. 2.1 Cel szczegółowy – Upowszechnianie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej. 2.2 Cel szczegółowy – Upowszechnianie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. 2.3 Cel szczegółowy – Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi. 2.4 Cel szczegółowy – Skoordynowanie różnym form opieki i pomocy. VI. WSKAŹNIKI MONITORUJĄCE. VII. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA. VIII. HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ.
i.
Wprowadzenie Biorąc pod uwagę rozmiar i dynamikę problemów zdrowia psychicznego zachodzi
potrzeba wypracowania lokalnego programu ochrony zdrowia psychicznego w oparciu o Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego i lokalne uwarunkowania. Organizacje, organy Unii Europejskiej oraz Polski, mając na uwadze rozmiar występujących problemów związanych z ochroną zdrowia psychicznego, opracowały już kilka dokumentów określających modele opieki psychiatrycznej oraz formy pomocy i wsparcia osobom z zaburzeniami psychicznymi. Z uwagi na obecne uwarunkowania demograficzno-epidemiologiczne, poziom rozwoju zasobów opieki psychiatrycznej i pomocy społecznej, a także powiązania ze sobą problemów zdrowotnych i społecznych zaistniała potrzeba wypracowania lokalnego programu ochrony zdrowia psychicznego mieszkańców gminy Pomiechówek. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz. 535 z późn. zm.), ochronę zdrowia psychicznego zapewniają organy administracji rządowej i samorządowej oraz instytucje do tego powołane. Według ww. ustawy ochrona zdrowia psychicznego obejmuje realizację zadań dotyczących w szczególności: 1) promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym; 2) zapewnienia osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym; 3) kształtowania wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych, a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałania ich dyskryminacji. Powyższe zadania będą realizowane poprzez działania określone w Narodowym Programie Ochrony Zdrowia Psychicznego, który został przyjęty rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 24, poz. 128).
Ww. program nakreśla szczegółowo strategię działań mających na celu ograniczenie występowania zagrożeń dla zdrowia psychicznego, poprawę jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi i ich bliskich oraz zapewnienie dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej. Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego określa najbardziej istotne elementy polityki zdrowotnej Gminy Pomiechówek i wyznacza kierunki działań w zakresie poprawy stanu zdrowia psychicznego mieszkańców, zaspokojenia ich potrzeb zdrowotnych, poradnictwa, pomocy oraz organizacji opieki zdrowotnej. Program definiuje podstawowe cele polityki zdrowotnej Gminy w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, które mogą przyczynić się do wypracowania, w ramach posiadanych możliwości lokalowych i środków finansowych, modelu organizacji ochrony zdrowia psychicznego w Gminie Pomiechówek.
II. PODSTAWA PRAWNA 1. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. 2. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. 3. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 4. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. 5. Ustawa z dnia 26 października 1982 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 6. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. 7. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 8. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. 9.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie
Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. 10.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie
pieczy zastępczej.
III. ZASOBY SPRZYJAJĄCE REALIZACJI PROGRAMU INSTYTUCJE 1. Szkoła Podstawowa im. Gen. W. Thomme’e w Pomiechówku 2. Szkoła Podstawowa w Orzechowie 3. Szkoła Podstawowa im. J. Kusocińskiego w Goławicach Pierwszych 4. Gimnazjum w Pomiechówku im. Sławoja Felicjana Składkowskiego 5. Gminne Przedszkole „Pod Dębami” im. Gen. Edmunda KnollKownackiego w Pomiechówku 6. Posterunek Policji w Pomiechówku 7. Gminny Ośrodek Kultury w Pomiechówku 8. Biblioteka Publiczna w Pomiechówku 9.
Ośrodek Pomocy Społecznej w Pomiechówku
10. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Pomiechówku 11. Klub AA „Barka” w Pomiechówku 12. Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy UG w Pomiechówku 13. Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy przy OPS w Pomiechówku ORGANIZACJE POZARZĄDOWE 1. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Środowiskowe Ogniska Wychowawcze: a) w Pomiechówku z punktem filialnym w Kosewie
b) „Pod Parasolem” w Szczypiornie 2. Stowarzyszenie Rodzin z Dziećmi Niepełnosprawnymi w Pomiechówku 3. Inne organizacje pozarządowe działające na terenie Gminy Pomiechówek, mające w swoich celach ochronę zdrowia psychicznego i profilaktyki.
iv. dokumenty lokalne sprzyjające realizacji programu 1. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Gminy Pomiechówek na lata 2009-2013. 2. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2011-2014. 3. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2011 rok. 4. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2011. 5. Szkolne Programy Profilaktyczne.
V. POSTANOWIENIA OGÓLNE: Cele główne programu: 1. Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym. 2. Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Wskazane powyżej cele są zgodne z misją określoną w Narodowym Programie Zdrowia psychicznego i będą realizowane w szczególności poprzez następujące cele szczegółowe i działania w ramach Programu: Cel główny 1: Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym. Cele szczegółowe: 1.1. Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. 1.2. Zapobieganie zaburzeniom psychicznym. 1.3. Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi. 1.4. Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego. Cel główny 2: Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym. Cele szczegółowe: 2.1. Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej. 2.2. Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. 2.3. Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi. 2.4. Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy.
VI. WSKAŹNIKI MONITORUJĄCE Wskaźniki monitorujące dostosowane będą do założonych celów, w tym: 1) Lista priorytetów, 2) Przygotowane programy, 3) Liczba utworzonych punktów pomocy 4) Wzrost liczby osób korzystających z poszczególnych form pomocy i oparcia społecznego
VII. ŹRÓDŁA FINANSOWANIA 1. Narodowy Fundusz Zdrowia – środki przeznaczone na świadczenia zdrowotne. 2. Budżet Gminy – środki przeznaczone głównie na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej, środki na realizację gminnych programów: Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2011 rok Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2011 3. Dotacje celowe na realizację zadań. 4. Środki własne świadczeniobiorców /składki ubezpieczeniowe/. 5. Środki pozyskane z budżetu UE.
VIII. HARMONOGRAM REALIZCJI ZADAŃ Cel szczegółowy 1.1 . Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu. ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Promocja zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży.
- realizacja programów profilaktycznych przez szkoły - prelekcje, pogadanki skierowane do dzieci i młodzieży w instytucjach i organizacjach pozarządowych w gminie Pomiechówek
Proces ciągły 2011-2015
Promocja zdrowia psychicznego wśród dorosłych
- rozdawnictwo ulotek i broszur tematycznych - zebrania z rodzicami - pogadanki, prelekcje - wskazanie adresu stron internetowych zajmujących się problematyką zdrowia psychicznego
- wzrost świadomości dorosłych, wiedzy dzieci i młodzieży na temat zdrowia psychicznego - wypromowanie zachowań i stylu życia korzystnego dla zdrowia psychicznego - rozwinięcie i podniesienie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, - zmniejszenie negatywnych konsekwencji stresu (kryzys psychiczny, zaburzenia zachowania i emocji, konflikty, agresja) - wzrost tolerancji wśród społeczeństwa wobec osób z zaburzeniami psychicznymi oraz zmniejszenie dyskryminacji i stygmatyzacji osób chorych psychicznie, - poprawa wskaźników zdrowotnych społeczeństwa - większe i lepsze zrozumienie osób z problemami psychicznymi, zmniejszenie lęku i negatywnych stereotypów.
GKRPA Placówki Służby Zdrowia z terenu Gminy TPD Przedszkole Szkoły Pedagodzy szkolni, Wychowawcy, Nauczyciele GOK Biblioteka Placówki Służby Zdrowia z terenu Gminy GOPS Szkoły Przedszkole GKRPA
Proces ciągły 2011-2015
Wspieranie rodziców w ich zadaniach wychowawczych i edukacyjnych dzieci i młodzieży
- rozmowy indywidualne - porady
- zwiększenie pomocy skierowanej do rodziców
Proces ciągły 2011-2015
Instytucje Organizacje Pozarządowe
Cel szczegółowy 1.2. Zapobieganie zaburzeniom psychicznym
ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Zapobieganie zaburzeniom psychicznym
- realizacja programów z zakresu profilaktyki przemocy w rodzinie - prowadzenie programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie - pogadanki, programy profilaktyczne realizowane przez szkoły i inne gminne instytucje i organizacje - określenie stron internetowych zajmujących się problematyką
zmniejszenie liczby zachowań przemocy i agresji wśród dorosłych, dzieci i młodzieży - nabycie umiejętności skutecznego rozwiązywania konfliktów bez przemocy
Proces ciągły 2011-2015
Instytucje Organizacje Pozarządowe
- wzrost świadomości beneficjentów na temat zdrowia i zdrowego stylu życia
Proces ciągły 2011-2015
Instytucje Organizacje Pozarządowe
Zapobieganie szkodliwemu stosowanie używek (alkohol, dopalacze, tytoń, leki, narkotyki), promowanie zdrowego stylu życia.
Cel szczegółowy 1.3. Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Stworzenie środowiska przyjaznego osobom niepełnosprawnym, z zaburzeniami psychicznymi
- imprezy integracyjne różnych środowisk
- integracja osób z zaburzeniami psychicznymi z resztą społeczeństwa
Proces ciągły 2011-2015
UG Pomiechówek Instytucje Organizacje pozarządowe
Cel szczegółowy 1.4. Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego, przemocy w rodzinie
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej – poradnictwo Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy. Szkoły – prelekcje, pogadanki Posterunek Policji – poradnictwo, informacje o formach pomocy Ośrodek Zdrowia – porady ambulatoryjne
- wszechstronna pomoc osobom będących w sytuacjach kryzysowych - większa znajomość problemów społeczeństwa
Proces ciągły 2011-2015
KRP GOPS Placówki Służb Zdrowia z terenu gminy Szkoły PP
Doskonalenie usług profilaktyczno wspierających w zakresie interwencji kryzysowej
- podejmowanie przez Policję, Pracowników Socjalnych, Pracowników Służby Zdrowia, Pracowników Oświaty działań w ramach procedury „Niebieska Karta”
- specjalistyczna pomoc w wyjściu z sytuacji kryzysowej
Proces ciągły 2011-2015
PP GOK Zespół Interdyscyplinarny
Rozwinięcie systemu pomocy psychologicznopedagogicznej
Zwiększanie działań w ramach systemu pomocy psychologicznopedagogicznej (współpraca z psychologiem, pedagogiem, logopedą, terapeutą)
- uzyskanie oczekiwanej pomocy, - przekonanie beneficjentów, że pomoc psychologa jest naturalnym sposobem rozwiązywania problemów - rozwiązywanie problemów ucznia
Proces ciągły 2011-2015
Szkoły Przedszkole GOPS
Cel szczegółowy 2.1. Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Rozwinięcie systemu pomocy osobom uzależnionym na terenie gminy Pomiechówek
- poradnictwo dla osób uzależnionych i współuzależnionych - pomoc terapeutyczna
- zwiększenie dostępności do świadczeń zdrowotnych i terapii uzależnień mieszkańcom gminy Pomiechówek - zwiększenie uczestnictwa osób uzależnionych i współuzależnionych w programie terapeutycznym i grupie AA
Proces ciągły 2011-2015
GOPS Klub AA GKRPA
Cel szczegółowy 2.2. Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego. ZADANIE
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Wpieranie inicjatyw organizacji pozarządowych oferujących pomoc osobom niepełnosprawnym, w tym niepełnosprawnym intelektualnie, uzależnionych
Wzmocnienie roli organizacji pozarządowych w lokalnym środowisku
Proces ciągły 2011-2015
UG Pomiechówek
Cel szczegółowy 2.3. Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi.
ZADANIE
FORMY REALIZACJI
OCZEKIWANE REZULTATY
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Wspieranie zatrudnienia i przedsiębiorczości społecznej oraz szkoleń zawodowych dostosowanych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi
- szkolenia - staże - prace interwencyjne - roboty publiczne - wyposażenie i doposażenie miejsca pracy - badania lekarskie mające na celu stwierdzenie zdolności osoby niepełnosprawnej do wykonywania pracy, odbywania stażu
Proces ciągły 2011-2015
UG Pomiechówek GOPS
Organizacja poradnictwa zawodowego i szkoleń zawodowych dla osób z zaburzeniami psychicznymi Kampania informacyjna skierowana do pracodawców zachęcająca do zatrudnienia osób z zaburzeniami psychicznymi
- poradnictwo zawodowe w formie indywidualnej oraz grupowej
- zmiana kwalifikacji zawodowych - rozwinięcie własnej działalności - zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych, w tym osób chorych psychicznie - stworzenie nowych miejsc pracy osobom niepełnosprawnym, - zmniejszenie bezrobocia w gminie Pomiechówek, - zwiększenie oferowanych na terenie Gminy Pomiechówek form pomocy w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej osób oraz przygotowanie ich do aktywnego życia w otwartym środowisku na miarę ich indywidualnych możliwości
Proces ciągły 2011-2015
UG Pomiechówek GOPS BIP
-utworzenie Zakładu Aktywizacji Zawodowej - zamieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy informacji promujących i zachęcających pracodawców do zatrudnienia osób niepełnosprawnych, w tym osób przechodzących kryzys psychiczny, chorych psychicznie
2012 Proces ciągły 2011-2015
UG Pomiechówek BIP
Cel szczegółowy 2.4. Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy ZADANIE
FORMY REALIZACJI
TERMIN REALIZACJI
REALIZATORZY
Koordynacja programu
- powołanie lokalnego zespołu koordynującego realizację programu (został powołany) - opracowanie i zamieszczenie na stronie internetowej UG Pomiechówek, GOPS, informacji o dostępnych formach opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi, osób będących w kryzysie - coroczna aktualizacja informatora - przewodnika
do 5.11.2011 r.
UG Pomiechówek
Od 2013 r.
Zespół koordynujący UG Pomiechówek GOPS GOK BIP
Informowanie o dostępnych formach opieki zdrowotnej i pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi