1

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie

ANKIETA DOTYCZĄCA ISTOTNYCH PROBLEMÓW GOSPODARKI WODNEJ Projekt Phare PL2003/IB/EN/02 „Kontynuacja wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE”

Projekt wdrażany przez Ministerstwo Środowiska RP

Publikacja wydana ze środków finansowych NFOŚiGW

2

DLACZEGO PRZEPROWADZAMY KONSULTACJE? W 2000 roku Państwa członkowskie, podpisując Ramową Dyrektywę Wodną Unii Europejskiej, wspólnie zadecydowały o podjęciu kroków zmierzających do osiągnięcia do roku 2015 dobrej jakości we wszystkich wodach powierzchniowych i podziemnych na terenie Unii Europejskiej. Aby zrealizować ten cel, Państwa członkowskie zobowiązane są do opracowania Planów Gospodarowania Wodami dla każdego obszaru dorzecza w swoich granicach. Plany te powinny zawierać zestawienie niezbędnych działań, których realizacja zapewni osiągnięcie dobrego stanu wód. Dla przetestowania działań zmierzających do opracowania Planu Gospodarowania Wodami w dorzeczu zgodnie z wymaganiami Ramowej Dyrektywy wybrany został obszar pilotażowy obejmujący zlewnię Wisły, od źródeł do ujścia Raby włącznie. Uzyskane tą drogą doświadczenia zostaną wykorzystane przy tworzeniu planów gospodarowania wodami dla całej Polski. Jednak wybór najwłaściwszych działań, jak również opracowanie Planu Gospodarowania Wodami w dorzeczu nie mogą być przeprowadzone z sukcesem bez udziału społeczności lokalnych, których te działania będą dotyczyły. Na części obszaru pilotowego, obejmującej powiat żywiecki, przetestowane zostaną metody angażowania społeczeństwa w celu zebrania opinii na temat dokumentu dotyczącego istotnych problemów gospodarki wodnej w zlewni pilotażowej Górnej Wisły, jak również działań planowanych do realizacji dla poprawy stanu wód.

KTO PRZEPROWADZA KONSULTACJE? W Polsce, zgodnie z ustawą Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 roku, zarządzanie zasobami wodnymi realizowane jest z uwzględnieniem podziału państwa na obszary dorzeczy oraz regiony wodne. W każdym regionie instytucją odpowiedzialną za zarządzanie zasobami wodnymi jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej (RZGW). To właśnie RZGW prowadzi analizy, opracowuje charakterystyki i planuje działania, które staną się podstawą opracowania planu gospodarowania wodami w dorzeczu. Konsultacje społeczne dokumentu dotyczącego istotnych problemów gospodarki wodnej na obszarze pilotażowym, których elementem jest niniejsza ankieta, realizowane są przez Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej w Krakowie i Gliwicach we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Żywcu i IMGW w Krakowie Wypełniając tę ankietę, przyczynicie się Państwo do opracowania planu gospodarowania wodami, który będzie odzwierciedlał Wasze potrzeby i oczekiwania. Ankieta zawiera pytania, które pozwolą wypowiedzieć się Państwu na następujące tematy: Jakie znaczenie dla Państwa (w odniesieniu do Waszej miejscowości/gminy) mają problemy opisane w dokumencie dotyczącym istotnych problemów gospodarki wodnej w zlewni pilotażowej Górnej Wisły? G Jakie działania według Państwa należałoby przeprowadzićè w celu rozwiązania tych problemów? G

ANKIETA

dotycząca istotnych problemów gospodarki wodnej

Prosimy o wyrażenie swojej opinii zaznaczając znak „X” w odpowiedniej rubryce poniższych pytań.

1

Czy uważa Pani/Pan, że problemy związane z gospodarką wodną w Pani/Pana miejscowości/gminie są istotne?

Tak, należy pilnie wprowadzić działania w celu ochrony jakości i ilości wody w mojej miejscowości/gminie Tak, należy zwrócić uwagę na problemy związane z jakością i ilością wody, ale nie jest to rzecz pilna Nie, moim zdaniem jakość i ilość wody w mojej miejscowości/gminie nie stanowi problemu Nie mam zdania

3

Nie dotyczy

Nie mam zdania

Nie istotne

Mało istotne

Zagadnienie

Istotne

2

Które z poniższych problemów dotyczących gospodarki wodnej w Pani/Pana miejscowości/gminie są istotne, mało istotne, nie istotne lub nie mają Państwo na ten temat zdania? (prosimy o zaznaczenie odpowiedzi przy każdym zagadnieniu)

Zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych ściekami komunalnymi (nieszczelne szamba, nielegalne zrzuty ścieków, brak kanalizacji, brak oczyszczalni) Zanieczyszczenie wód powierzchniowych zasolonymi wodami pochodzącymi z odwodnienia wyrobisk górniczych Niszczenie koryt rzecznych, zabezpieczeń przeciwpowodziowych oraz środowiska przyrodniczego na skutek eksploatacji górniczej (szkody górnicze, zapadliska, zmiany kierunku cieków wodnych, niszczenie wałów, ...) Przekształcenie koryt rzek i potoków spowodowane budową zabezpieczeń przeciwpowodziowych (żłoby, progi, inne budowle wodne) Zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych ściekami przemysłowymi (brak odpowiedniej instalacji oczyszczania ścieków w zakładach przemysłowych) Brak wody na potrzeby ludności, przemysłu i rolnictwa Zagrożenie powodzią Zanieczyszczenie wód podziemnych odciekami ze składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych oraz dzikich wysypisk śmieci (brak odpowiedniego zabezpieczenia składowisk odpadów oraz właściwie zorganizowanej gospodarki odpadami) Zanieczyszczenie wód związane z działalnością rolniczą (stosowanie środków ochrony roślin, nadmierne zużycie nawozów, …) Zanieczyszczenia wód i brak wody związane z hodowlą ryb Inne (jakie?)

Budowa kanalizacji i oczyszczalni ścieków Stosowanie lepszych sposobów oczyszczana ścieków

Nie dotyczy

Nie mam zdania

Nie ważne

Mało ważne

Jakość wody i środowiska wodnego

Ważne

3

Poniżej znajduje się lista działań, których celem jest ochrona wód w Pani/Pana miejscowości/ gminie. Prosimy o określenie ważności problemu (prosimy o zaznaczenie odpowiedzi przy każdym zagadnieniu)

Wzmocnienie kontroli zrzutów substancji toksycznych przez niektóre gałęzie przemysłu Ograniczenie stosowania nawozów i pestycydów Stosowanie nawozów w odpowiednich terminach i dawkach Stosowanie sprawnych technicznie obiektów i urządzeń ochrony środowiska (płyta obornikowa, szczelne szambo, …) Uszczelnienie składowisk odpadów Poprawa stanu istniejących obiektów gospodarki odpadami Właściwa organizacja systemu zbierania i składowania odpadów Likwidacja dzikich wysypisk Działania zachęcające do używania środków czystości mniej zanieczyszczających środowisko Budowa systemu dozującego solanki do rzek Budowa zakładów odsalania Stosowanie odpowiednich schematów żywieniowych dla ryb Stosowanie urządzeń oczyszczających wody odprowadzane ze stawów Zobowiązanie kopalń do wykupu gruntów zniszczonych i narażonych na zniszczenie w wyniku eksploatacji górniczej Wprowadzenie wyprzedzających działań zabezpieczających na obszarach narażonych na ujemne skutki eksploatacji górniczej Stosowanie dobrych praktyk w zakresie regulacji cieków Inne (jakie?)

Powodzie i deficyt wody Zwiększenie naturalnej retencji zlewni (pozostawienie i odtwarzanie niezagospodarowanej przestrzeni w dolinach rzecznych, zalesianie, budowa suchych zbiorników retencyjnych, ...) Ochrona i odtworzenie przepuszczalności terenów miejskich poprzez zabiegi ograniczające wielkość powierzchni zabetonowanych, wyasfaltowanych (parkingi pokryte trawnikiem, porowate nawierzchnie dróg,…)

Nie dotyczy

Nie mam zdania

Nie ważne

Mało ważne

Jakość wody i środowiska wodnego (cd)

Ważne

4

Nie dotyczy

Nie mam zdania

Nie ważne

Powodzie i deficyt wody (cd)

Mało ważne

Ważne

5

Prawidłowa gospodarka przestrzenna w obszarach zalewowych (wyznaczanie obszarów zalewowych, ograniczenie zabudowy, normy budowlane, ...) Stosowanie technicznych środków ochrony przed powodzią (wały, zbiorniki, regulacje, poldery, …) Stosowanie nietechnicznych środków ograniczających skutki powodzi (lokalne systemy ostrzeżeń i reagowania, zabezpieczanie budynków, ubezpieczenia, edukacja,…) Zachowanie równowagi w gospodarowaniu wodą pomiędzy potrzebami użytkowników i potrzebami środowiska naturalnego Promowanie praktyk rolniczych zużywających mniejsze ilości wody (katalog dobrych praktyk rolniczych) Promowanie technologii przemysłowych zużywających mniejsze ilości wody Działania zachęcające mieszkańców do oszczędzania wody Stosowanie awaryjnego systemu zaopatrywania w wodę (dostawa wody beczkowozami, ujęcia awaryjne,…) Inne (jakie?)

CENY I SPOSÓB FINASOWANIA Lepsze gospodarowanie wodą i lepsza jakość środowiska wodnego poprawią możliwości rozwoju lokalnych społeczności. Dotyczy to produkcji rolnej, lepszej wody do picia, rozwoju turystyki i innych rodzajów aktywności. Z drugiej jednak strony wiąże się z kosztami, które trzeba przeznaczyć na inwestycje (oczyszczalnie ścieków, kanalizacje, stacje uzdatniania wody, zmianę technologii produkcji w przedsiębiorstwach, zaprojektowanie i wdrożenie systemów ograniczania skutków powodzi i wiele innych). Duża część tych kosztów zostanie pokryta z budżetu państwa, jednak część będzie musiała być pokryta przez użytkowników wody. Chcielibyśmy wiedzieć, jaki jest stosunek Pani/Pana do wielkości tych opłat.

4

Rachunek za wodę opłaca Pani/Pan:

4a

Rachunek za ścieki opłaca Pani/Pan:

Na podstawie odczytu z licznika wody

Na podstawie odczytu z licznika wody

W ramach czynszu

W ramach czynszu

Rozliczeniem ryczałtowym 3

Rozliczeniem ryczałtowym

Rozliczeniem za 1 m (w tym dowożona beczkowozem)

Rozliczeniem za 1 m3 (wywóz nieczystości z szamba)

Woda z własnego ujęcia

Nie dotyczy

Nie dotyczy

6

Opłata za wodę i ścieki, którą Pani/Pan uiszcza obejmuje:

5

6 Tak

Nie

gaz

Nie wiem

prąd

telefon

Wyższy

Produkcję i dostawę wody do picia

Taki sam

Odprowadzanie, gromadzenie i oczyszczanie ścieków

7

Roczny rachunek za wodę w porównaniu do rachunku za gaz, prąd i telefon jest według Pani/Pana:

Niższy

Wysokość opłat za wodę powinna Pani/Pana zdaniem: Nie

Tak

Nie mam zdania

Być naliczana na takiej samej podstawie dla wszystkich użytkowników (gospodarstwa domowe, przemysł, rolnictwo) Być różna dla różnych gmin w zależności od trudności w zaopatrzeniu w wodę do picia i w oczyszczaniu ścieków Być naliczana na podstawie dochodów gospodarstwa domowego Czy zgodziłaby się Pani/Pan opłacać wyższe rachunki za wodę na rzecz działań zmierzających do uzyskania lepszej jakości wody w roku 2015?

8

Tak

Nie

Nie mam zdania

Nie dotyczy (jeśli Pani/Pan uważa, że woda ma dobrą jakość)

ZARZĄDZANIE NA POZIOMIE LOKALNYM

9

Czy mieszkańcy i lokalne stowarzyszenia w Pani/Pana miejscowości/gminie są w dostatecznym stopniu zaangażowane w realizację inwestycji (np. budowę oczyszczalni ścieków)?

Tak

11

Nie

Nie mam zdania

10 Tak

Czy poziom zarządzania gospodarką wodną w Pani/Pana miejscowości/ gminie jest zadowalający? Nie

Nie mam zdania

Z którym z poniższych zdań najbardziej się Pani/Pan zgadza? (Prosimy o zaznaczenie jednej odpowiedzi).

Jestem gotów zmienić swoje przyzwyczajenia (np. wyłączać wodę przy goleniu czy myciu zębów, zrezygnować z mycia naczyń pod bieżącą wodą, stosować mniejsze ilości proszków do prania itp.) na rzecz poprawy jakości wody i zaopatrzenia w wodę Wolę opłacać wyższe rachunki za wodę i ścieki na rzecz budowy lepszych oczyszczalni i urządzeń dostarczających wodę, niż zmieniać moje przyzwyczajenia Uważam, że moje przyzwyczajenia mają mały wpływ na jakość wód, dlatego nie ma powodu, bym je zmieniał lub płacił wyższe rachunki

7

12

Jaką drogą chce Pani/Pan otrzymywać informacje na temat gospodarki wodnej i jakości wód w Pani/Pana miejscowości/gminie? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź)

Podczas spotkań odbywających się blisko miejsca zamieszkania W biuletynie wydawanym przez administrację samorządową gminy W lokalnej prasie W lokalnych programach radiowych W lokalnej telewizji Na stronach internetowych Przy okazji regulowania rachunków i opłat

INFORMACJE O RESPONDENCIE

13

14

Wiek

Płeć

Do 25 lat

Kobieta

26 – 35 lat

Mężczyzna

15

Miejsce zamieszkania (nazwa miejscowości, gmina)

36 – 45 lat 46 – 55 lat 56 – 65 lat

16

Powyżej 65 lat

17

Ile osób zamieszkuje Pani/Pana gospodarstwo domowe (łącznie z Panią/Panem)?

Rodzaj miejsca zamieszkania

18

Wykonywany zawód

Dom jednorodzinny

Właściciel firmy

Gospodarstwo rolne (uprawa, hodowla, sad)

Kadra zarządzająca

Mieszkanie (w bloku lub domu wielorodzinnym) Inne (jakie?)

19 TAK

Wolny zawód Pracownik umysłowy

Czy są Państwo członkiem organizacji społecznej, której działalność związana jest z gospodarką wodną (stowarzyszenie konsumentów na rzecz ochrony środowiska, sportowe, rodzinne itp.)? NIE

Robotnik Emeryt Rolnik Inne (niepracujący, student, poszukujący pracy)

osób

8

20 TAK

Czy pracuje Pani/Pan aktualnie lub kiedykolwiek pracował(a) w sektorze gospodarki wodnej?

21

W jaki sposób interesuje się Pani/Pan problemami ochrony środowiska?

Bardzo się interesuję

NIE

Interesuję się umiarkowanie

22 TAK

Czy kiedykolwiek zasięgała Pani/Pan informacji na temat jakości wody w gminie?

W ogóle się nie interesuję

23

NIE

Czy czytała Pani/Pan biuletyn informacyjny, dołączony do niniejszego kwestionariusza?

Tak, szczegółowo

24

Jaką drogą otrzymała Pani/Pan niniejszy kwestionariusz? Proszę wstawić znak „X” w odpowiednim miejscu lub wpisać w rubryce „Inne”.

Tak, pobieżnie Nie

25

W urzędzie gminy

Wykształcenie

Podczas spotkania lokalnego

Podstawowe

Za pośrednictwem jednej z organizacji społecznych

Zawodowe Średnie

Kwestionariusz został dołączony do czasopisma i przesłany pocztą

Policealne

Inną drogą (jaką?)

Wyższe

Licencjackie

W JAKI SPOSÓB PRZEKAZAĆ ANKIETĘ Ankietę wypełnioną ręcznie proszę przekazać na adres:

lub przesłać drogą pocztową na jeden z poniższych adresów: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie ul. Piłsudskiego 22 31-109 Kraków Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach ul. Sienkiewicza 2 44-100 Gliwice

Ankietę wypełnioną elektronicznie proszę przesłać na adres: [email protected] lub [email protected]. Ankieta, jak również „Raport dotyczący istotnych problemów gospodarki wodnej w zlewni pilotażowej Górnej Wisły” oraz jego streszczenie dostępne są na stronach RZGW w Krakowie: www.krakow.rzgw.gov.pl oraz RZGW w Gliwicach: www.rzgw.gliwice.pl pod hasłem „KONSULTACJE SPOŁECZNE dokumentu dotyczącego istotnych problemów gospodarki wodnej w zlewni pilotażowej Górnej Wisły”.