Uwarunkowania prawne i ekonomiczne produkcji biogazu rolniczego w Polsce OŹE nowym wyzwaniem dla obszarów wiejskich w Polsce, 22.10.2009, Opole

Anna Oniszk-Popławska, Instytut Energetyki Odnawialnej (IEO) www.ieo.pl

[email protected], [email protected] www.ieo.pl Gminy, w których występują: działające biogazownie zaawansowane projekty biogazowe projekty biogazowe mało zaawansowane (lub stan rozwoju trudny do określenia)

www.ieo.pl

Kompleksowa analiza otoczenia ekonomicznego i prawnego

Studium wykonalności

Decyzja o realizacji lub braku realizacji inwestycji

Aplikacja po środki

Od koncepcji do rozruchu ok. 24 mce (w tym budowa 88-12 mcy)

Celowość analizy otoczenia ekonomicznego i prawnego

www.ieo.pl

Uwarunkowania prawne etapy realizacji inwestycji • Teren (prawa własności i zagospodarowanie przestrzenne) • Wytwarzanie energii elektrycznej • Oddziaływanie na środowisko • Pozwolenie na budowę

www.ieo.pl

Uwarunkowania prawneenergia elektryczna Prawo energetyczne: Rozporządzenie MG w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczania opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii [Dz. U. 2008 nr 156 poz. 969] Mechanizm wsparcia dla zielonej energii elektrycznej: obowiązek zakupu+ system zobowiązań ilościowych 14% 12% 10,4%

10,4%

10,4%

2010

2011

2012

10,9%

11,4%

11,9%

12,4%

12,9%

10% 8,7% 8%

7,0%

6% 4% 2% 0% 2007

2008

2009

2013

2014

2015

2016

2017

www.ieo.pl

Uwarunkowania prawneenergia elektryczna Warunki przyłączenia do sieci precyzuje: Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego [Dz. U. 2007 nr 93 poz. 623]. • wydanie warunków przyłączenia do elektroenergetycznej (Regionalny Zakład Energetyczny)

sieci

• promesa koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej (URE) • koncesja na wytwarzanie energii elektrycznej (URE)

www.ieo.pl

Uwarunkowania prawneprocedura pozwolenia na budowę Krok pierwszy: Plan zagospodarowania i prawo dysponowania terenem (granice, utytułowanie, obrys działki, układ istniejących obiektów budowlanych, przyłącza, odległości od zabudowań, zieleń)

Krok drugi: Pracownia architektoniczna (dokumentacja architektoniczna, konstrukcyjna, sanitarna, elektryczna, drogowa)

Krok trzeci: Pozwolenie na budowę Inne: Uzgodnienia opinia UDT, inspektora nadzoru budowlanego, WIOŚ, uzgodnienia uzbrojenia i zagospodarowania terenu (ZUD)

Listy intencyjne

www.ieo.pl

Uwarunkowania prawneoddziaływanie na środowisko Zaświadczenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o nie wywieraniu istotnego oddziaływania na obszar NATURA 2000 przez inwestycję – dokument wymagany przez instytucje finansujące

www.ieo.pl

Źródło: Poradnik produkcja i wykorzystanie biogazu rolniczego, MAE/IEO 2009 EU Agrobiogas FP6

Odpady poubojowe Rośliny liny energetyczne i odpady rolnicze

u. ekonomiczne: pozyskanie substratów z transportem kiszonka: 90-120 zł/t koszty zakupu/przychody z tytułu przyjęcia 0-500 zł/t

Przetwórstwo spoŜywcze

u.prawne: przetwarzanie odpadów (odpady niebezpieczne 1774/2002) wykorzystanie jako nawozu (terminy nawoŜenia, magazynowanie nawozu)

Odpady komunalne

Substraty

Odpady z hodowli zwierzęcej

Nazwa substratu

gnojowica bydlęca

Procentowa Procentowa zawartość zawartość suchej suchej masy organicznej masy w t substratu w zawartości suchej masy

Produkcja metanu z 1 t s.m.o.

% wsadu

% s.m.o.

m3/t s.m.o.

9,5

77,4

222,5

gnojowica świńska

6,6

76,1

301,0

gnojowica kurza

15,1

75,6

320,0

gnojowica krów mlecznych

8,5

85,5

154,0

Gnojówka

2,1

60,0

222,5

osady poflotacyjne z rzeźni

14,6

90,6

680,0

zawartość Ŝołądków (bydło)

15,0

84,0

264,0

odseparowana tkanka tłuszczowa

34,3

49,1

700,0

słoma trawa – kiszonka

87,5 40,3

87,0 83,4

387,5 396,6

Trawa Siano

11,7 87,8

88,0 89,6

587,5 417,9

ziemniaki - liście

25,0

79,0

587,5

kukurydza - kiszonka

32,6

90,8

317,6

bób - kiszonka

24,1

88,6

291,0

rzepak - kiszonka

50,8

87,6

376,5

burak pastewny

13,5

85,0

546,6

buraki cukrowe

23,0

92,5

444,0

cebula

12,9

94,8

360,3

odpady i resztki owoców

45,0

61,5

400,0

odpady i pozostałości warzyw

13,6

80,2

370,0

melasa

81,7

92,5

301,6

wysłodziny browarnicze

20,5

81,2

545,1

wywar pogorzelniany ziemniaczany

13,6

89,5

387,7

gliceryna

98,0

91,5

710,0

odpady z produkcji oleju

78,8

97,0

600,0

serwatka

5,4

86,0

383,3

odpady z produkcji serów

79,3

94,0

610,2

odpady piekarnicze

87,7

97,1

403,4

odpady organiczne komunalne odpady kuchenne i przeterminowane artykuły

60,3

55,0

396,8

18,9

71,9

ścinki roślin i traw (zieleń miejska)

23,2

88,2

www.ieo.pl 530,0 489,7

En. elektryczna u. prawne: warunki przyłączenia promesa koncesji/koncesja u. ekonomiczne: produkcja ciepła/ elektrycznej netto/brutto cena sprzedaŜy/zakupu e.e. 155+248=403 zł/MWh Źródło: Poradnik produkcja i wykorzystanie biogazu rolniczego, MAE/IEO 2009

Jednostka

Sposób obliczenia

Roczna produkcja metanu

m3/r

ilość odpadów [t/rok] x procentowa zawartość suchej masy w 1 t substratu [%] x procentowa zawartość suchej masy organicznej w suchej masie organicznej [%] x potencjał produkcji metanu [m3/t s.m.o.]

Roczna produkcja energii

MWh/r

Roczna produkcja metanu x wartość kaloryczna metanu (9,17 kWh/m3)/1000

Teoretyczna moc cieplna

kW

Produkcja metanu na godzinę x wartość kaloryczna metanu (9,17 kWh/m3) x sprawność cieplna w kogeneracji (43%)

Teoretyczna moc elektryczna

kW

Produkcja metanu na godzinę x wartość kaloryczna metanu (9,17 kWh/m3 ) x sprawność elektryczna w kogeneracji (38%)

Produkcja ciepła brutto

GJ/r

Teoretyczna moc cieplna x dostępność urządzeń w ciągu roku x czas pracy (8000h) (załoŜono 91% dostępność czasu pracy urządzeń) x 3,6 (przeliczenie jednostek)

Ciepło na cele procesowe

GJ/r

25%-40% wyprodukowanej energii cieplnej zuŜywanej jest na cele procesowe (w zaleŜności od strefy klimatycznej- róŜnice równieŜ w regionach)

Produkcja ciepła netto

GJ/r

Pozostała część ciepła dostępna jako nadwyŜka

Produkcja energii elektrycznej brutto

MWhe/r

Teoretyczna moc elektryczna x czas pracy (8000 h)

Energia elektryczna na cele procesowe

MWhe/r

Średnio 9% wyprodukowanej energii elektrycznej jest wykorzystywane na cele procesowe

Produkcja energii elektrycznej netto

MWhe/r

Pozostała część energii elektrycznej dostępna jako www.ieo.pl nadwyŜka

Uwarunkowania ekonomiczne • Nakłady inwestycyjne • Koszty operacyjne • Przychody • Analiza finansowa

www.ieo.pl

Komory fermentacji 19%

Inne zbiorniki 4%

Uwarunkowania ekonomiczne- nakłady

Instlacja do uzdatniania gazu/odsiarczania 4%

Dokumentacja projektowa i uzgodnienia Rozuch obiektu Trafostacja Stacja załadowcza odpadów System dozowania

Inne 49%

Aparatura kontrolno-pomiarowa Tabor samochodowy do załadunku Infrastruktura i drogi Instalacja elektryczna, odgromowa, przepięciowa Rozdzielnia ciepła+rurociągi ciepłownicze Inne

Układ kogeneracyjny 21%

Zakup technologii 4%

12 -19 mPLN/MWe Poldanor S.A. 8 - 12 mPLN/MWe www.ieo.pl

Uwarunkowania ekonomicznekoszty operacyjne Koszty roczne ~= 8-10% nakładów inwestycyjnych rocznie • • • • • • • •

pozyskanie substratów z transportem utrzymanie, konserwacja i naprawy amortyzacja podatki oprocentowanie kredytu ubezpieczenie wynagrodzenia inne koszty www.ieo.pl

Uwarunkowania ekonomiczneprzychody • SprzedaŜ energii elektrycznej średnia cena rynkowa sprzedaŜy energii elektrycznej do sieci 155 PLN/MWh

PLN/MW h 450 400 350

Kara, 130% opłaty zastępczej

300

Opłata zastępcza w 2009 258,89 PLN/M Wh

250

średnia cena rynkowa zielonego świadectwa pochodzenia to 248 PLN/MWh

200 150

+

100 50

=

0

średnia rynkowa cena energii elektrycznej

średnia rynkowa cena ŚP

całkowity przychód

• SprzedaŜ ciepła • Przyjęcie odpadów do utylizacji • SprzedaŜ digestatu jako nawozu

razem 403 PLN/MWh + ew. świadectwo kogeneracyjne po nowelizacji PE www.ieo.pl

Uwarunkowania analiza finansowo- ekonomiczna i prawna ANALIZA FINANSOWO-EKONOMICZNA • analiza sytuacji finansowej inwestora • prognoza rachunku zysków i strat • prognoza przepływów pienięŜnych • źródła finansowania inwestycji (montaŜ finansowy) • wskaźniki efektywności inwestycji • finansowa trwałość projektu i • analiza kosztów i korzyści ANALIZA RYZYKA I WRAśLIWOŚCI www.ieo.pl

Dziękuję za uwagę Gdzie na mapie będzie Państwa biogazownia?

www.ieo.pl

[email protected] [email protected] www.ieo.pl

Gminy, w których występują: działające biogazownie zaawansowane projekty biogazowe projekty biogazowe mało zaawansowane (lub stan rozwoju trudny do określenia)

www.ieo.pl