WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW V ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

Rok akademicki 2014/2015

1

Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam. ......./2014 nakład ...... egz. tel. 22 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl

2

Spis treści 1. WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO..........3 2. SKŁAD ZARZĄDU SAMORZĄDU STUDENTÓW WUM W KADENCJI 2014-2016.................................................................................4 3. PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014/2015.........................................5 4. Plan studiów na rok akademicki 2014/2015.................................6 5. Choroby wewnętrzne...........................................................................9 6. Radiologia..................................................................................................17 7. Choroby zakaźne....................................................................................19 8. neurologia.................................................................................................21 9. ortopedia i traumatologia narządu ruchu............................23 10. Chirurgia.....................................................................................................25 11. Pediatria.......................................................................................................45 12. Chirurgia Dziecięca...............................................................................52 13. Ochrona własności intelektualnej............................................55 14. Neonatologia............................................................................................56

1

RAMOWY PROGRAM PRAKTYKI DLA STUDENTÓW V ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Po V roku studiów obowiązuje studenta praktyka: 4 tygodnie (20 dni roboczych, 140 godzin) w Klinice lub Oddziale Chirurgicznym – 2 tygodnie i Ginekologiczno-położniczym – 2 tygodnie. Kierownik Kliniki (Ordynator Oddziału) lub wyznaczony przez kierowników jednostek opiekun ustala szczegółowy zakres obowiązków i harmonogram praktyki oraz sprawuje kontrolę nad pracą studenta. Opiekunem praktyki studenckiej winien być lekarz o odpowiednim przygotowaniu zawodowym i ogólnym. Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona jedynie formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień powoduje konieczność przedłużenia praktyki o odpowiedni okres czasu. W miarę możliwości student pod nadzorem opiekuna winien wykonywać wszystkie czynności lekarskie a w oddziale ginekologii (Klinikach) pod nadzorem położnych również czynności położnicze. Celem praktyki w Oddziale Chirurgicznym jest: 1. Poznanie organizacji Oddziału Chirurgicznego (izby przyjęć, bloku operacyjnego, sal opatrunkowych, zasad przyjęć, prowadzenia dokumentacji i wpisu chorych). 2. Poznanie typów narzędzi chirurgicznych oraz aparatury używanej w Oddziale Chirurgicznym. 3. Doskonalenie badania lekarskiego i  postępowania diagnostycznego zwłaszcza w  przypadkach nagłych. 4. Opanowania zasad opatrywania ran, zakładania szwów, postępowanie w złamaniach i oparzeniach. 5. Poznanie zasad i sposobów znieczulenia miejscowego. 6. Udział w wizytach lekarskich oraz raportach rannych lekarza dyżurnego. 7. Aktywny udział w pracy Oddziału, wykonywanie podstawowych zabiegów, zmiana opatrunków, zdejmowanie szwów, podłączanie kroplówek, pobieranie krwi, pobieranie materiałów do badań diagnostycznych. 8. Opanowanie zasad aseptyki i antyseptyki oraz techniki mycia się do zabiegu operacyjnego. 9. Udział (asysta) w operacjach na sali operacyjnej. Celem praktyki z położnictwa i chorób kobiecych jest: 1. Zapoznanie się z organizacją pracy Położniczej Izby Przyjęć – traktu porodowego oraz oddziału połogowego. 2. Przyjęcie rodzącej do porodu, założenie odpowiedniej dokumentacji – wykonanie czynności związanych z toaletą rodzącej. 3. Obserwacja postępu porodu oraz prowadzenie dokumentacji przebiegu porodu z  uwzględnieniem najważniejszych parametrów świadczących o stanie matki i płodu. 4. Odbieranie przez studenta porodu fizjologicznego pod ścisłym nadzorem położnych i lekarza. 5. Udział studenta w szyciu krocza. 6. Ocena łożyska po porodzie. 7. Zapoznanie się z  obsługą aparatury dostępnej w  Oddziałach (Klinikach Położniczych) – amnioskop, detektor tętna itd. 8. Asysta przy cięciu cesarskim. 9. Zapoznanie się z organizacją pracy w Izbie Przyjęć Ginekologicznej. 10. Poznanie zasad badania ginekologicznego. 11. Omówienie zasad kwalifikacji pacjentek do zabiegu operacyjnego. 12. Poznanie zasad pracy w gabinecie zabiegowym i prowadzenie dokumentacji zabiegowej, pobieranie materiału do badania histopatologicznego i cytologicznego. 13. Asysta przy operacjach ginekologicznych. 14. Obserwacje pacjentek we wczesnym okresie pooperacyjnym i prowadzenie karty obserwacji. 15. Postępowanie z pacjentkami hospitalizowanymi z powodu zagrażającego poronienia. 16. Poznanie zasad profilaktyki nowotworów żeńskich narządów płciowych. 2

WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK Prorektorzy PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH – prof. dr hab. MAREK KULUS PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ – prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem – prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI PROREKTOR ds. KADR

– prof. dr hab. RENATA GÓRSKA

DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO



– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I / II/ III r. – prof. dr hab. Barbara Górnicka Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV / V / VI r. – prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich – prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich – dr hab. Paweł Włodarski Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki – prof. dr hab. Krzysztof J. Filipiak WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61. Przewodniczący Rady Pedagogicznej V r. – dr Andrzej Dąbrowski Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208, fax (22) 57 20 266, pok. 208. SEKRETARIAT I  WYDZIAŁU LEKARSKIEGO

Sprawy studenckie V r. studiów: Ewa Sejmicka, pok. 212, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 10:30-16:00 tel. (22) 57 20 253, fax (22) 57 20 266. Barbara Pszczółkowska pok. 212, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 10:30-16:00 tel. (22) 57 20 212, fax (22) 57 20 266. SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (22) 57 20 814, 57 20 815. Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01, 02-03. 3

WUM

ZARZĄD SAMORZĄDU STUDENTÓW WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO KADENCJI 2014/2016: Przewodniczący Zarządu Samorządu Studentów WUM ROMAN KOŃSKI II rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 608 360 221 e-mail: [email protected] Wiceprzewodnicząca Zarządu SSWUM ALEKSANDRA SALETRA IV rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 531 690 129 e-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący Zarządu SSWUM, Przewodniczący Komisji Informacji i Promocji JAKUB SZPERNALOWSKI III rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 692 894 878 e-mail: [email protected] Przewodnicząca Komisji Dydaktyki SONIA STATUCH V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 509 901 172 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Kultury MICHAŁ NIEMCZYK V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 788 982 216 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki KAMAL EL-HASSAN VI rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 502 221 114 e-mail: [email protected] Sekretarz KRZYSZTOF KOTUŁA III rok, WNoZ, Ratownictwo Medyczne Tel. +48 601 442 407 e-mail: [email protected]

4

PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014/2015 Na podstawie Zarządzenia nr 23/2014 Rektora WUM z dnia 10 kwietnia 2014 r.

SEMESTR ZIMOWY 01.10.2014

21.12.2014

zajęcia dydaktyczne

11 tygodni

22.12.2014

04.01.2015

wakacje zimowe

 

05.01.2015

01.02.2015

zajęcia dydaktyczne

4 tygodnie

02.02.2015

08.02.2015

sesja egzaminacyjna zimowa

 

09.02.2015

15.02.2015

przerwa semestralna

 

16.02.2015

22.02.2015

sesja poprawkowa

 

SEMESTR LETNI 23.02.2015

04.04.2015

zajęcia dydaktyczne

6 tygodni

05.04.2015

10.04.2015

wakacje wielkanocne

 

11.04.2015

14.06.2015

zajęcia dydaktyczne

9 tygodni

15.06.2015

05.07.2015

sesja egzaminacyjna letnia

 

06.07.2015

30.08.2015

wakacje letnie

 

31.08.2015

06.09.2015

sesja poprawkowa

 

07.09.2015

30.09.2015

wakacje letnie

 

5

6

13

7

Radiologia

8

Choroby wewnętrzne

Chirurgia

Nazwa przedmiotu

ECTS

Plan studiów na rok akademicki 2014/2015

c

c

c

egzamin

egzamin

zaliczenie

100,0

210,0

150,0 15,0

15,0

Semestr Wymiar (1 zimowy, godzin oboForma 2 letni, wiązujących zaliczenia c oznacza studenta wyk. 1 i 2) (maksymalny) 30,0

55,0 55,0

15,0

20,0 15,0

75,0 10,0

1W12

1W11

2MD

1WM

10,0 25,0

1WM

1WU

10,0 35,0

1WU

35,0

25,0

25,0

1WR1

35,0 10,0

1,0

1WR 1WR

135,0

1W9

1W8

24,0

prak. zaw.

Kod jednostki

75,0

90,0

90,0

30,0

30,0

ćwicz.

sem.

w tym:

Zakład Radiologii Pediatrycznej I Zakład Radiologii Klinicznej (sem. i ćw. 46,2%) II Zakład Radiologii Klinicznej (sem. i ćw. 53,8%)

I Katedra i Klinika Kardiologii I Katedra i Klinika Kardiologii – Oddział Intensywnej Terapii Klinika Kardiochirurgii I Katedry i Kliniki Kardiologii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii i Alergologii – Oddział Intensywnej Terapii) Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych – Oddział Intensywnej Terapii)

Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej (sem. i ćw. 53,8%) Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej ((sem. i ćw. 46,2%)

Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia

I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) ROK STUDIÓW V

c. kurs

c. kurs

wyk.

20

20

20

20

20

20

20

20

20

sem.

5

5

5

4

5

4

5

4

5

4

4

ćwicz.

Minimalna liczba studentów w grupie na zajęciach

7

Choroby zakaźne

Ortopedia i traumatologia

7

7

4

Neurologia

c

c

c

c

c

6

c

c

1

Plan studiów na rok akademicki 2014/2015

egzamin

egzamin

egzamin

zaliczenie

zaliczenie

zaliczenie

110,0

60,0

100,0

15,0

120,0

50,0

5,0

50,0

2M4

1M22

1,0

85,0

1M21

20,0

1,0

1,0

2M5

1WE

1WC

1,0

85,0

40,0

50,0

1W63

1M24

20,0

20,0

10,0

1W44

5,0

1W33

8,0 12,0

1W34

70,0

30,0

1W7

1S112

1WI

prak. zaw.

50,0

33,0 70,0

17,0 50,0

ćwicz.

Kod jednostki

1,0

5,0

20,0

5,0

sem.

w tym:

c. kurs

wyk.

Zakład Immunopatologii Chorób Zakaźnych i Pasożytniczych (sem. 6,6%, ćw. 11%) Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego (sem. 23,35%, ćw. 24,4%) Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych (sem. 23,35, ćw. 24,4%) Klinika Chorób Odzwierzęcych i Tropikalnych (sem. 23,35%, ćw. 20,1%) Klinika Chorób Zakaźnych Dorosłych (sem. 23,35, ćw. 20,1%)

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

20

sem.

4

4

4

4

4

4

5

4

4

4

4

4

4

ćwicz.

Minimalna liczba studentów w grupie na zajęciach

Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci Klinika Pediatrii Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Katedra i Klinika Neurologii c. kurs Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu

Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii

Klinika Chirurgii Czaszkowo-SzczękowoTwarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii Klinika Chirurgii Dziecięcej

Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia

I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) ROK STUDIÓW V

Semestr Wymiar (1 zimowy, godzin oboForma 2 letni, wiązujących zaliczenia c oznacza studenta wyk. 1 i 2) (maksymalny)

2

Neonatologia

Pediatria ul. Działdowska gr. 6-11, 6 grup (46,2%)

Chirurgia dziecięca Pediatria ul. Marszałkowska gr. 1-5, 12, 13 7 grup (53,8%)

Chirurgia szczękowotwarzowa

Nazwa przedmiotu

ECTS

8

Zajęcia do wyboru/ fakultatywne na III, IV, V lub VI roku Ochrona własności intelektualnej Praktyki zawodowe R a z e m (maksymalnie) przedmioty:

Nazwa przedmiotu

4

ECTS

Plan studiów na rok akademicki 2014/2015

zaliczenie

zaliczenie

2

2

zaliczenie

c

588,0

140,0

322,0

prak. zaw.

140,0 62,0

ćwicz.

120,0

2,0

30,0

sem.

w tym:

1112,0

2,0

30,0

Semestr Wymiar (1 zimowy, godzin oboForma 2 letni, wiązujących zaliczenia c oznacza studenta wyk. 1 i 2) (maksymalny)

RAP

Kod jednostki

Biuro Prawne

Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia

I Wydział Lekarski – studia 6 letnie stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) ROK STUDIÓW V

c. kurs

wyk.

sem.

5

ćwicz.

Minimalna liczba studentów w grupie na zajęciach

9

10

11

12

13

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy student:

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Nefrologia z elementami reumatologii 5 rok Stacjonarne/niestacjonarne

Nefrologia Obowiązkowy Wysoki Polski

Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych Prof Dr hab med Joanna Matuszkiewicz-Rowińska Dr n med Monika Wieliczko obowiązkowe 70 wykłady: 0

ćwiczenia: 45

seminaria: 25

Zajęcia seminaryjne i  przyłóżkowe odbywają się od poniedziałku do piątku w 2-tygodniowym bloku zajęć. Zajęcia rozpoczynają się punktualnie o 8:15 i  prowadzone są w Klinice Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych – SP CSK ul. Banacha 1a. Szczegółowy plan zajęć jest podany na tablicy informacyjnej. Studenci są zobowiązani posiadać: fartuch lekarski, stetoskop oraz identyfikator. Obowiązkowa jest zmiana obuwia. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych wiadomości z zakresu fizjologii, patofizjologii, anatomii prawidłowej, anatomii patologicznej, farmakoterapii, mikrobiologii, diagnostyki laboratoryjnej. Warunkiem rozpoczęcia zajęć przyłóżkowych jest zaliczenie wstępnego kolokwium pisemnego w pierwszym dniu zajęć z zakresu anatomii, fizjologii, patofizjologii nerek, podstawowej diagnostyki nefrologicznej i  leków moczopędnych – tematy kolokwium zamieszczone są na stronie internetowej i  tablicy studenta w Klinice. Założeniem przedmiotu jest nauczenie studentów zasad diagnozowania i  postępowania terapeutycznego w  odniesieniu do najczęstszych chorób nerek i  dróg moczowych oraz wybranych chorób tkanki łącznej. Efekty kształcenia W zakresie wiedzy student uzyskuje umiejętność: - badania podmiotowego i przedmiotowego w różnych schorzeniach z zakresu chorób układu moczowego, - podstawy teoretyczne umożliwiające rozpoznawanie, leczenie i diagnostykę różnicową: ● ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, ● chorób kłębuszków nerkowych, ● chorób śródmiąższowych nerek,

14

● chorób torbielowatych nerek, ● kamicy nerkowej, - w zakresie wiedzy ● zakażeń układu moczowego, student: ● nowotworów układu moczowego, ● powikłań dializoterapii, ● podstawowych chorób tkanki łącznej. W zakresie umiejętności student: ● ocenia stan ogólny, stan przytomności i świadomości pacjenta w chorobach nerek, ● przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne pacjenta dorosłego, ● kwalifikuje do szczegółowej diagnostyki nefrologicznej w tym biopsji nerki oraz chorób tkanki łącznej, ● przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób nerek, dróg - w zakresie umiejętności moczowych i podstawowych chorób tkanki łącznej osób dorosłych, student: ● kwalifikuje do dializoterapii w ostrych i przewlekłych niewydolnościach nerek, ● kwalifikuje do dializoterapii w zatruciach substancjami endoi egzogennymi, ● kwalifikuje do przewlekłej ambulatoryjnej opieki nefrologicznej i reumatologicznej. ● potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym ● kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu - w zakresie kompetencji ● przestrzega tajemnicy lekarskiej i praw pacjenta personalno-społecznych ● posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się. Warunkiem zaliczenia zajęć z  nefrologii jest obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach. Pojedynczą nieobecność należy odrobić wg zasad dostępnych na tablicy ogłoszeń studenta w Klinice. Nieobecność dłuższa niż dwa dni za wyjątkiem sytuacji losowych np.: ciężka choroba, operacja itp. powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność odrabiania całego bloku w innym terminie. Inne sytuacje losowe będą rozpatrywane indywidualnie. W ostatnim dniu zajęć studenci przystępują do pisemnego kolokwium, którego tematyka jest ściśle powiązana z zagadnieniami prezentowanymi podczas zajęć. Niezaliczenie powoduje konieczność zdawania pisemnego kolokwium poprawkowego. Studenta obowiązuje odbycie 1 całodobowego dyżuru lekarskiego w  czasie Metody oceny pracy studenta (forma i warunki trwania bloku zajęciowego. zaliczenia przedmiotu) Ocena aktywności na zajęciach – poprzez asystenta prowadzącego zajęcia. Końcową ocenę stanowi ocena uzyskana z kolokwium pod warunkiem uzyskania pozytywnej oceny z aktywności na zajęciach (w tym wykonania procedur) i odbycia dyżuru lekarskiego.

Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca: Koło naukowe

Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą i wewnętrzną ankietę oceny zajęć i nauczycieli akademickich. Dodatkowo studenci mogą przekazywać swoje uwagi bezpośrednio do sekretariatu Kliniki. Wszystkie sugestie dotyczące prowadzenia zajęć będą rozpatrywane z najwyższą starannością. Materiały obecne na stronie internetowej Kliniki. Wielka Interna: Nefrologia, pod redakcją M. Myśliwca 2009. „Interna Szczeklika – podręcznik chorób wewnętrznych 2013”. UpToDate® (www.uptodate.com – dostępne dla studentów WUM na terenie WUM) Koło nefrologiczne: zajęcia 1 x w tygodniu

15

Regulamin Kliniki znajduje się na wewnętrznej tablicy informacyjnej dla studentów INFORMACJA NA TEMAT ZAJĘĆ W KATEDRZE I KLINICE NEFROLOGII, DIALIZOTERAPII I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH DLA STUDENTÓW Regulamin:

Na zajęciach niezbędne są: obuwie na zmianę, zainteresowanie przedmiotem. Na zajęciach w Klinice prosimy o godne, pełne szacunku dla innych zachowanie, poszanowanie intymności pacjentów, reagowanie na ich potrzeby, nie spóźnianie się. Spóźnienie >15 minut traktowane jest jak nieobecność. Wiedza i umiejętności jakie studenci nabędą w klinice zależą też aktywności i zainteresowania studentów. Wszelkie inicjatywy należy zgłaszać do asystenta. Wątpliwości należy zgłaszać do opiekuna studentów Dr Moniki Wieliczko.

16

Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu: Język wykładowy: Nazwa oraz dane teleadresowe jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu: Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Liczba godzin: Liczba punktów ECTS: Metody dydaktyczne: Wymagania wstępne: Założenia i cele przedmiotu:

Lekarski V rok, cały rok stacjonarne

Radiologia

Podstawowy Średnio zaawansowany

I Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5 [email protected] Prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski Dr med. Włodzimierz Chmielewski

wykłady:

ćwiczenia: 75

seminaria: 25

Trzytygodniowy blok: - seminaria: poniedziałek (8.00-13.30), wtorek (do 9.30) - ćwiczenia: wtorek (od 10.00), środa, czwartek, piątek (8.00-13.30) Znajomość techniki, metodyki i interpretacji diagnostyki obrazowej.

- Rentgenodiagnostyka: podstawy techniczne, metody badania; ochrona radiologiczna, radiologia cyfrowa. - Tomografia komputerowa; podstawy techniczne metody badania, zastosowanie kliniczne. - Diagnostyka USG: podstawy techniczne i teoretyczne, budowa aparatu, zastosowanie kliniczne. - MR: podstawy fizyczne i techniczne; metodyka badania, zastosowanie kliniczne. - Obrazowanie płuc i śródpiersia, - Obrazowanie narządów jamy brzusznej i przestrzeni zaostrzeniowej, - Diagnostyka obrazowa serca i dużych Treści merytoryczne przedmiotu: naczyń. - Badania obrazowe w chorobach centralnego układu nerwowego. - Badania radiologiczne układu kostno-stawowego. - Znaczenie i wyniki badan obrazowych w stanach doraźnego zagrożenia. - Radiologia interwencyjna. - Diagnostyka obrazowa nowotworów. - Diagnostyka obrazowa w zakażeniu układu moczowego u dzieci. - Choroby jatrogenne w następstwie badań i zabiegów diagnostycznych u dzieci. Miejsce diagnostyki obrazowej w praktyce klinicznej. Metody oceny pracy Po zakończeniu bloku ćwiczeń i seminariów student otrzymuje ocenę z kolokwium studenta (forma i warunki określającą umiejętność interpretacji badan obrazowych. zaliczenia przedmiotu): Podstawą zaliczenia zajęć z radiologii jest końcowy egzamin ustny.

17

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

1. ”Radiologia. Diagnostyka obrazowa” pod red. B.Pruszyńskiego. PZWL, Warszawa 2014. 2. „Radiologia pediatryczna” pod red. A.Marcinskiego. Skrypt AM w Warszawie 1995. 1. „Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań” pod red. B.Pruszyńskiego, PZWL, Warszawa 2000. 2. Ultrasonografia dopplerowska. Zastosowanie kliniczne”. Tom I i II pod red. G.Małka, Medipage sp. z o o., Warszawa 2000. 3. „Radiologia w stanach nagłych”, N.Raby, Z.Berman. G. de Lacey, wyd. Urban&Partner, Wrocław 2007. 4. „Anatomia radiologiczna. Rtg, TK, MR, USG”, B..Daniel, B.Pruszyński, Warszawa 2005.

18

Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne

Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy

Lekarski V rok, semestr IX i X stacjonarne

Choroby zakaźne obowiązkowy zaawansowany polski

Klinika Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych (1M22) Prof. dr hab. Med. Alicja Wiercińska-Drapało Dr n. med. Tomasz Mikuła Wykłady, seminaria, ćwiczenia 110 Wykład – 1godz. Seminarium – 20 godz.

Ćwiczenia – 85

W bloku 3 – tygodniowym - wykłady - seminaria - ćwiczenia przy łóżku chorego. Podstawowa wiedza z zakresu epidemiologii, fizjologii i parazytologii, mikrobiologii i wirusologii. 1. Zapoznanie studentów z zagadnieniami epidemiologii chorób zakaźnych i pasożytniczych występujących w Polsce i importowanych do Polski oraz najnowszymi osiągnięciami z  zakresu etiopatogenezy, różnicowania i  kliniki chorób zakaźnych i pasożytniczych, 2. Omówienie współczesnych metod leczenia (przyczynowego i objawowego) ze zwróceniem uwagi na wirusowe zapalenie wątroby, zakażenie HIV/AIDS, zakażenia uogólnione (posocznica), neuroinfekcje oraz tzw. choroby kwarantannowe. Medycyna podróży, 3. Zapoznanie studentów z  problemami dotyczącymi odporności swoistej, oraz metodami uodpornienia czynnego i biernego. Efekty kształcenia Interpretuje i analizuje zagadnienia dotyczące: 1. epidemiologii, kliniki, diagnostyki i leczenia wybranych chorób zakaźnych, w tym: - chorób odzwierzęcych i tropikalnych z elementami medycyny podróży - zakażenia HIV - wirusowych zapaleń wątroby w przebiegu zakażeń HCV, HBV - neuroinfekcji - zakażeń uogólnionych 2. podstaw antybiotykoterapii 3. mechanizmów immunopatogenezy chorób zakaźnych

19

4. różnicowania chorób wysypkowych i limfadenopatii 5. postępowania poekspozycyjnego 6. profilaktyki chorób zakaźnych w tym programu szczepień ochronnych. Potrafi wykonać badanie: - podmiotowe - w zakresie umiejętności - przedmiotowe student: - zaprezentować przypadek kliniczny z umiejętnością rozpoznania wstępnego, diagnostyki i leczenia. -- Okazuje szacunek wobec pacjentów i dba o ich dobro - w zakresie kompetencji -- Akceptuje potrzeby standardów etycznych personalno-społecznych -- Wykazuje się kreatywnością w rozwiązywaniu problemów -- Wykazuje nawyk samokształcenia. - obecność na wszystkich zajęciach i seminariach, - kolokwium zaliczające, Metody oceny pracy - egzamin testowy w sesji letniej, wspólny dla I i II WL. Warunkiem studenta (forma i warunki dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie zajęć i złożenie w sekretariacie zaliczenia przedmiotu) indywidualnej karty ćwiczeń, - wejście na egzamin – z indeksem i kartą egzaminacyjną. 1. „Choroby zakaźne i pasożytnicze” pod red. J. Cianciary, J. Juszczyka; Czelej; 2012. Literatura obowiązkowa: 2. „Choroby zakaźne i pasożytnicze” wyd. IV pod red. Z. Dziubka; PZWL; 2010. - w zakresie wiedzy student:

Literatura uzupełniająca: Koło naukowe

Regulamin:

1. „Choroby zakaźne i  pasożytnicze. Epidemiologia, profilaktyka“ pod red. W. Magdzika, D. Naruszewicz-Lesiuk, A. Zielińskiego; α-Medica Press; 2007. Koło Naukowe nr 1 przy Klinice Hepatologii i Nabytych Niedoborów Immunologicznych – opiekun Koła dr n. med. Tomasz Mikuła. 1. Obowiązkowa obecność na zajęciach. 2. Punktualność na zajęciach. 3. Noszenie odzieży ochronnej i zmiana obuwia. 4. Godne zachowanie wobec kadry nauczycielskiej, personelu medycznego i pacjentów.

20

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne:

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy student:

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Medycyna Rok 5, semestr 1 i 2 Stacjonarne

neurologia obowiązkowy zaawansowany polski

Katedra i Klinika Neurologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Prof. dr hab. med. Anna Maria Kamińska Dr hab. med. Dorota Dziewulska 3-tygodniowy blok ćwiczeniowy (zajęcia praktyczne i seminaria) 100 wykłady: 20 ćwiczenia: 50 seminaria: 50 Metody podające - wykłady i seminaria omawiające zagadnienia teoretyczne i charakterystykę podstawowych chorób neurologicznych; - prezentacje multimedialne i filmy ilustrujące sposób przeprowadzania badania neurologicznego i podstawowe objawy neurologiczne. Metody praktyczne - demonstracja i analiza przypadków klinicznych; - nauka badania neurologicznego, a następnie samodzielne badanie przedmiotowe pacjentów - uczestniczenie przy wykonywaniu wybranych badań dodatkowych (EMG, EEG, badanie dopplerowskie naczyń, nakłucie lędźwiowe). Przystąpienie do zajęć uwarunkowane jest zaliczeniem kolokwium wstępnego, które odbywa się w pierwszym dniu ćwiczeń. Kolokwium obejmuje podstawowe wiadomości z anatomii i fizjologii układu nerwowego. -- nabycie praktycznej umiejętności przeprowadzenia badania neurologicznego -- zdobycie wiedzy dotyczącej podstawowych chorób neurologicznych w zakresie niezbędnym dla lekarza ogólnego -- nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia podstawowych chorób neurologicznych -- zapoznanie się z chorobami neurologicznymi stanowiącymi stan zagrożenia życia i zasadami postępowania w takich przypadkach -- nabycie umiejętności interpretowania wyników podstawowych badań dodatkowych stosowanych w diagnostyce neurologicznej. Efekty kształcenia -- zna patogenezę, objawy kliniczne oraz zasady diagnozowania i leczenia podstawowych chorób neurologicznych -- zna w jakich sytuacjach może dojść do zagrożenia życia pacjentów z powodu chorób neurologicznych i zasady postępowania w takich przypadkach -- zna problemy wynikające z niepełnosprawności, kalectwa i choroby przewlekłej. 21

-- umie samodzielnie przeprowadzić badanie neurologiczne -- umie rozpoznać podstawowe objawy i zespoły neurologiczne -- umie interpretować wyniki badania płynu mózgowo-rdzeniowego, dna oka, - w  zakresie umiejętności EEG EMG oraz badań neuroobrazowych układu nerwowego student: -- umie zastosować algorytmy postępowania diagnostycznego i terapeutycznego dotyczące podstawowych chorób neurologicznych -- umie rozpoznać stany zagrożenia życia u pacjentów z chorobami neurologicznymi i zasady postępowania. -- potrafi przeprowadzić wywiad z pacjentem i jego rodziną -- zna formę zwracania się do pacjentów, zbierania wywiadu oraz badania przedmiotowego bez naruszania integralności osobistej pacjenta - w  zakresie kompetencji -- umie współpracować z kolegami personalno-społecznych: -- umie komunikować się z lekarzami i personelem pomocniczym -- potrafi uzasadnić konieczność hospitalizacji chorego i wykonania badań diagnostycznych. 1. Do zaliczenia ćwiczeń poza obecnością na zajęciach konieczne jest: 2. Zdanie kolokwium wstępnego 3. Pozytywna ocena napisanej przez studenta historii choroby 4. Zdanie egzaminu praktycznego 5. Zdanie egzaminu końcowego. Metody oceny pracy stuEgzamin praktyczny i kolokwium końcowe przeprowadzane są w ostatnim dniu denta (forma i  warunki bloku ćwiczeń przez prowadzącego zajęcia asystenta. Egzamin praktyczny ocenia zaliczenia przedmiotu) nabyte przez studenta w trakcie ćwiczeń praktyczne umiejętności badania neurologicznego i rozpoznawania podstawowych chorób neurologicznych. Studenci, którzy uzyskali ocenę końcową z zajęć powyżej 4,7 mają prawo do zdawania egzaminu z  neurologii w  terminie ”0”. Jest to egzamin ustny zdawany u samodzielnego pracownika naukowego Kliniki. Pozostali studenci zdają egzamin testowy w sesji letniej. 1. Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny. Pod red. W. Kozubskiego Literatura obowiązkowa: i P.P. Liberskiego. PZWL, 2010. 2. Neurologia Kliniczna (rozdz. I-VIII). W. Jakimowicz. PZWL, 1987. 1. Neurologia Merrita. Wydanie polskie pod redakcją H. Kwiecińskiego i A. Kamińskiej. Urban & Partner, 2012. 2. Neurologia. M. Mumenthaler. Urban & Partner, 2001. 3. Neurologia i neurochirurgia. I. Bone. Wydanie polskie pod redakcją W. Kozubskiego, Elsevier-Urban & Partner, 2004. Literatura uzupełniająca 4. Neurologia Adamsa i Victora. M.Victor, A.H.Ropper. Czelej, 2003. 5. Atlas neuroanatomii i  neurofizjologii Nettera. Pod redakcją A. Szczudlika. Urban & Partner, 2007. 6. P. Berlit – Neurologia kompedium. PZWL 2008. D. Felten, R. Józefowicz – Atlas neuroanatomii i neurofizjologii Nettera. pod red. A. Szczudlika, Ubran&Partner, Wrocław  2007. Koło naukowe tak

22

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student:

- w zakresie kompetencji personalno-społecznych

Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu)

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Ogólny rok V, semestr X i XI Stacjonarne / niestacjonarne

ortopedia i traumatologia narządu ruchu obowiązkowy zaawansowany polski

Katedra i Klinika Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu Prof. dr hab. med. Paweł Małdyk Dr n.med. Sławomir Żarek ćwiczenia, seminaria 60 wykłady:

ćwiczenia: 40

seminaria: 20

-- prezentacje monograficzne, prezentacje przypadków, seminaria, zajęcia typu „hands on”, zajęcia przy łóżku chorego. -- znajomość anatomii układu ruchu. -- informacyjny – zaznajomienie studentów ze współczesnymi możliwościami leczenia schorzeń i urazów narządu ruchu, -- dydaktyczny – przekazanie i utrwalenie podstawowych wiadomości z zakresu ortopedii i traumatologii narządu ruchu, niezbędnych lekarzom innych specjalności. Efekty kształcenia -- powinien posiadać ogólną wiedzę o epidemiologii, etiologii, patogenezie, rozpoznawaniu i leczeniu najczęstszych schorzeń narządu ruchu. -- powinien umieć wykonać badanie ortopedyczne, postawić wstępne rozpoznanie, zaproponować badania dodatkowe, przeprowadzić różnicowanie i zaproponować leczenie w najczęstszych schorzeniach narządu ruchu -- powinien umieć zapatrzyć pierwotnie drobne urazy. -- powinien nabyć zdolność do samodzielnego stosowania posiadanych umiejętności z uwzględnieniem zinternalizowanego systemu wartości, umiejętność analizowania sytuacji społecznych związanych z nagłym wystąpieniem ograniczenia sprawności, pogłębić umiejętność pracy i komunikowania się w grupie skoncentrowanej na potrzebach pacjenta (np. praca w zespole dyżurowym). -- zaliczenie ćwiczeń na podstawie obecności i odpowiedniej aktywności na zajęciach seminaryjnych, ćwiczeniach i ostrym dyżurze -- kolokwium końcowe zaliczające blok zajęć -- egzamin ustny.

23

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Koło naukowe Regulamin:

1. T.S Gaździk: Ortopedia i traumatologia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL 2008. 2. D. Kusz (red): Kompendium ortopedii. PZWL 2009. 3. D. Kusz (red): Kompendium traumatologii. PZWL 2010. Książki: 1. T.S Gaździk (red): Ortopedia i traumatologia t.1-2. PZWL 2010. 2. W. Marciniak, A. Szulc (red):Wiktora Degi ortopedia i  rehabilitacja t. 1-2. PZWL 2008. 3. R. Sanders: Traumatologia narządu ruchu. Core Knowledge in Orthopaedics. Elsevier Urban&Partner 2009. Czasopisma: przy Klinice, opiekun Koła dr n. med. Maciej Ambroziak obowiązujący w WUM.

24

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu: Język wykładowy:

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Chirurgia V, semestr zimowy i letni Stacjonarne

Chirurgia

Obowiązkowy Wysoki Język polski Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej Nazwa jednostki dydakul. Banacha 1a, III piętro blok B, sala 317 tycznej prowadzącej zaKatedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej jęcia: ul. Banacha 1a, IV piętro blok B, sala 418 Prof. dr hab.med. Ireneusz Krasnodębski Imię i nazwisko Prof. dr hab.med. Sławomir Nazarewski Kierownika Zakładu Imię i nazwisko dr hab. Maciej Słodkowski Osoby odpowiedzialnej dr med. Maciej Jędrasik za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Wykłady, seminaria, ćwiczenia wykłady:15 ćwiczenia:90 seminaria:30 Liczba godzin: 7 Liczba punktów ECTS Wykłady – środki audiowizualne Seminaria – środki audiowizualne Ćwiczenia – z asystentami 1. uczestnitwo w diagnostyce i leczeniu chorych Metody dydaktyczne: 2. asysta do operacji 3. samodzielna prezentacja problemów chorych chirurgicznych. 4. udział w spotkaniach z radiologami i anatomopatologami. Znajomość anatomii prawidłowej, anatomii patologicznej oraz patofizjologii zgodWymagania wstępne nie z programem studiów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Założenia i cele przedUmiejętność rozpoznawania, diagnozowania, kwalifikowania do leczenia, wyboru miotu metody leczenia i opieki przed i po operacji u chorych chirurgicznych. – zna patofizjologię, etiologię, objawy i wskazania do leczenia operacyjnego chorób chirurgicznych, – zna wskazania do hospitalizacji w oddziale chirurgicznym oraz wskazania do leczenia chirurgicznego w trybie pilnym i planowym, – potrafi w sposób podstawowy wskazać jaki rodzaj leczenia operacyjnego powinien być wdrożony w poszczególnych jednostkach chorobowych, – zna zasady przygotowania chorego do leczenia operacyjnego, – zna zasady opieki nad chorym po zabiegu pooperacyjnym, – zna najczęstsze powikłania po leczeniu operacyjnym i wie jakie są metody Efekty kształcenia – w zaleczenia tych powikłań. kresie wiedzy – potrafi przeprowadzić badanie przedmiotowe i podmiotowe chorego wymagającego opieki chirurga, potrafi postawić rozpoznanie wstępne i różnicowe. Potrafi właściwie zaplanować badania labolatoryjne i badania obrazowe celem potwierdzenia diagnozy wstępnej oraz umie ustalić wskazania do leczenia operacyjnego i ocenić pilność wskazań do wykonania operacji. – potrafi asystować do operacji, – potrafi założyć szwy na prostą ranę powłok, – potrafi przeprowadzić badanie przez odbyt, 25

– potrafi sprawować opiekę nad chorym przed i po leczeniu operacyjnym, – potrafi wykonać drobne zabiegi: cewnikowanie pęcherza moczowego, zgłębnikowanie żołądka zgłębnikiem obarczającym, zgłębnikiem do żywienia dojelitowego, założyć sondę Sengstakena-Blakemoora. – zna prowadzenie dokumentacji medycznej wg rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 XII 2010 r. Efekty kształcenia – w za- – współpracuje z lekarzami i pielęgniarkami podczas sprawowania opieki nad chorym, kresie kompetencji – komunikuje się z pacjentem i jego bliskimi, personalno-społecznych – rozumie potrzeby chorego w okresie okołooperacyjnym. 1. 2 godz. dydaktyczne Temat Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym. Demonstracja szycia i podstawowych narzędzi chirurgicznych. Efekty kształcenia – w zakresie umiejętności student:

Cel Nabycie umiejętności przestrzegania antyseptyki i aseptyki na oddziale chirurgicznym i bloku operacyjnym. Opanowanie posługiwania się podstawowymi narzędziami i szwami chirurgicznymi.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Aseptyka i antyseptyka: definicja, historia, metody, znaczenie w zapobieganiu zakażeniom. Zakażenia szpitalne, drogi przenoszenia zakażeń, zapobieganie, komisje d/s walki z zakażeniami. 2. Zasady pracy w bloku operacyjnym: przygotowanie chirurga do operacji, mycie rąk (technika, preparaty), ubiór, poruszanie się i zachowanie w bloku operacyjnym. 3. Transport pacjenta na blok, przygotowanie pacjenta do operacji (cewnik do pęcherza?, zgłębnik do żołądka? kiedy?). 4. Przygotowanie pola operacyjnego, opatrunek pooperacyjny. 5. Demonstracja szycia i narzędzi chirurgicznych: 6. Narzędzia chirurgiczne stosowane w chirurgii, podział, posługiwanie się podstawowymi narzędziami: pęseta, imadło, nóż chirurgiczny, nożyczki, kleszczyki hemostatyczne. 7. Szwy chirurgiczne: pojedynczy, materacowy, ciągły przekładany, kapciuchowy (wgłębiający), podkłucie. 8. Węzły chirurgiczne: wiązania bez i z użyciem narzędzi, zakładanie podwiązek na naczynia. Temat Rany: podział i gojenie się ran. Leczenie ran. Cel Nabycie umiejętności w  postępowaniu z  ranami oraz leczenia rożnych rodzajów oparzeń. Zakres tematyczny 1. Oparzenia: termiczne, chemiczne, prądem elektrycznym. 2. Podział i rodzaje ran. Sposoby gojenia się ran. 3. Leczenie ran: zeszycie pierwotne, odroczone, wtórne, wycięcie, rozcięcie, drenaż, sączkowanie. 4. Czynniki opóźniające gojenie ran: miejscowe, ogólne. 5. Oparzenia: klasyfikacja oparzeń z uwzględnieniem stopnia i głębokości oparzenia, zmiany miejscowe i ogólnoustrojowe wywołane oparzeniem, pierwsza pomoc w oparzeniach, leczenie oparzeń miejscowe i ogólne, powikłania. Leczenie chirurgiczne oparzeń termicznych. 6. Oparzenia chemiczne. Oparzenia prądem elektrycznym. Odmrożenia. 26

2. 1 godz. dydaktyczna 3. 2 godz. dydaktyczne Temat Wstrząs. Gospodarka wodno-elektrolitowa. Zaburzenia równowagi kwasowozasadowej w chirurgii. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania, różnicowania, leczenia różnych rodzajów wstrząsów. Poznanie zasad leczenia zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Wstrząs: definicja, rodzaje wstrząs hipo, i  hiperdynamiczny, patofizjologia wstrząsu, fazy wstrząsu, objawy. 2. Leczenie wstrząsu: wstrząs późny, wstrząs hipowolemiczny, wstrząs septyczny. Monitorowanie wstrząsu. Powikłania. 3. Zaburzenia wodno-elektrolitowe: woda ustrojowa, ilość, zapotrzebowanie, utrata, rozmieszczenie (woda wewnątrzkomórkowa i pozakomórkowa). 4. Ocena stanu gospodarki wodnej, zaburzenia (odwodnienie hipo, i hiperosmolarne), przyczyny, zapobieganie, leczenie. 5. Elektrolity: sód, potas, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, dobowe straty wody i elektrolitów. 6. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej: kwasica metaboliczna i oddechowa, zasadowica metaboliczna i oddechowa. 4. 1 godz. dydaktyczna Temat Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego (gopp). Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi i krwiozastępczymi. Cel Nabycie umiejętności diagnozowania i  różnicowania oraz leczenia krwotoków z gopp. Poznanie zasad leczenia preparatami krwiopochodnymi. Zakres tematyczny 1. Krwotok z g o p p: objawy ogólne i ze strony przewodu pokarmowego, najczęstsze przyczyny krwotoków, diagnostyka, postępowanie w krwawiącym wrzodzie dwunastnicy żołądka. Leczenie zachowawcze: farmakologiczne, endoskopia zabiegowa. 2. Leczenie operacyjne: wskazania, metody, wyniki. 3. Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. 4. Leczenie farmakologiczne, tamponada, endoskopowa 5. obliteracja. Leczenie operacyjne. 6. Leczenie krwawiących nadżerek, ostrych wrzodów i  nieżytu krwotocznego, przyczyny, rozpoznanie. 7. Krwotok z nowotworu (raka) żołądka. 8. Leczenie krwią: preparaty krwi, wskazania do przetaczania krwi, preparatów krwiopochodnych i krwiozastępczych. 9. Zasady przetaczania, powikłania. Zamawianie krwi, przygotowanie krwi do przetoczenia, technika przetaczania, dokumentacja.

27

5. 1 godz. dydaktyczna Temat Przygotowanie chorych do operacji i opieka pooperacyjna. Najczęstsze powikłania pooperacyjne. Cel Nabycie umiejętności postępowania z chorym i przed i po operacji. Poznanie najczęstszych powikłań pooperacyjnych i ich leczenia.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Przygotowanie chorych do operacji: a. w trybie nagłym: najczęstsze wskazania, niezbędne badania diagnostyczne (grupa krwi, elektrolity, morfologia, glukoza, kreatynina, mocznik, zasób zasad, rtg. klatki piersiowej, usg, zapobieganie zachłyśnięciu, diureza). b. w trybie planowanym: konieczne badania w zależności od wielkości operacji (operacja mała, średnia, duża) i rozpoznania (górny odcinek przewodu pokarmowego, dolny odcinek przewodu pokarmowego, pęcherzyk żółciowy, tarczyca). 2. Przygotowanie do operacji chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym: choroby układu krążenia, układu oddechowego, niewydolności nerek, niedożywienie, choroby metaboliczne (cukrzyca). 3. Wybór i rodzaje cięć w chirurgii jamy brzusznej. Wskazania do drenowania jamy brzusznej. 4. Najczęstsze powikłania pooperacyjne: zakażenie rany, wytrzewienie, niedrożność, nieszczelność zespoleń, przetoka, powikłania ze strony układu oddechowego i  krążenia, powikłania zakrzepowe – rozpoznanie, zapobieganie, leczenie. 6. 2 godz. dydaktyczne Temat Zakażenia chirurgiczne. Rodzaje zakażeń chirurgicznych: Cel Poznanie rodzajów zakażeń, ich leczenia oraz skutków antybiotykoterapii Zakres tematyczny • zakażenia ropne (ropień, ropowica, czyrak, czyrak gromadny, zapalenie naczyń i węzłów chłonnych), • zakażenia beztlenowcowe (tężec, zgorzel gazowa, ropowica gazowa), • zakażenia grzybami i drożdżami (promienica), • posocznica (sepsis). 1. Zakażenia ropne dłoni (zastrzał, zanokcica). 2. Leczenie zakażeń chirurgicznych miejscowych i uogólnionych. 3. Stosowanie antybiotyków w chirurgii: • wskazania, zasady doboru antybiotyków i drogi podaży, antybiotykoterapia celowana, łączenie antybiotyków, czas podaży, profilaktyka antybiotykowa w chirurgii. 4. Powikłania w  następstwie leczenia antybiotykami, rzekomobłoniste zapalenie jelit, szczepy oporne na antybiotyki. 5. Leczenie zakażeń grzybiczych uogólnionych.

28

7. 2 godz. dydaktyczne Temat Niedożywienie, jego następstwa i leczenie. Cel Nabycie umiejętności oceny odżywienia chorego oraz zaproponowania odpowiedniego leczenia żywieniowego

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Przyczyny niedożywienia. Rodzaje niedożywienia (marasmus, kwashiorkor, mieszane). Rozpoznawanie niedożywienia: wywiad, badania antropometryczne (masa ciała), badania laboratoryjne. 2. (albuminy, prealbumina, transferyna). Ocena zapotrzebowania energetycznego. Następstwa niedożywienia. Częstość występowania niedożywienia. Niedożywienie szpitalne. 3. Zapobieganie niedożywieniu. 4. Leczenie żywieniowe. 5. Żywienie pozajelitowe: • wskazania, drogi podaży (żywienie drogą żyły centralnej i drogą żył obwodowych). 6. Składniki odżywcze: białko (aminokwasy), węglowodany, tłuszcz, elektrolity, pierwiastki śladowe, witaminy, powikłania. 7. Żywienie dojelitowe: wskazania, dostęp, rodzaje diet, zasady doboru diet, powikłania. 8. Wpływu leczenia żywieniowego na wyniki leczenia. 8. 2 godz. dydaktyczne Temat Zapalenie otrzewnej. Zapalenie wyrostka robaczkowego. Niedrożność jelit. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia zapalenia otrzewnej Zakres tematyczny 1. Zapalenie otrzewnej: rodzaje, przyczyny, objawy miejscowe i  ogólne, następstwa (niedrożność porażenna jelit, oliguria), leczenie zapalenia otrzewnej, powikłania. 2. Zapalenie wyrostka robaczkowego: rozpoznanie, powikłania, diagnostyka różnicowa, leczenie, powikłania pooperacyjne. 3. Niedrożność jelit: przyczyny, rodzaje, objawy (kliniczne, radiologiczne, biochemiczne), następstwa miejscowe i ogólnoustrojowe, rozpoznanie wysokiej i niskiej niedrożności jelita cienkiego oraz jelita 4. grubego, leczenie, przygotowanie do operacji. Niedrożność czynnościowa jelit.

29

9. 1 godz. dydaktyczna Temat Zaburzenia układu hemostazy i ich znaczenie w chirurgii. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i  leczenia zaburzeń krwotoczno-zakrzepowych u chorych operowanych. Zakres tematyczny 1. Przedoperacyjna ocena sprawności układu hemostazy na postawie: • danych z wywiadu, • badania przedmiotowego, • wyników badań dodatkowych. 2. Definicja pojęć: „skaza krwotoczna” i „zaburzenia układu hemostazy”. 3. Skazy krwotocznych i trombofilie u chorych chirurgicznych. 4. Znaczenie właściwej interpretacji wyników badań układu hemostazy w  zapobieganiu powikłaniom krwotoczno-zakrzepowym w czasie i po operacji. 5. Profilaktyka przeciwzakrzepowa. 10. 1 godz. dydaktyczna Temat Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Rak pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia patologii dróg żółciowych Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Kamica żółciowa: patogeneza, objawy, rozpoznanie, różnicowanie, ostre i przewlekłe kamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego, powikłania (wodniak ropniak, przedziurawienie, żółtaczka mechaniczna, ostre zapalenie trzustki), zapalenie dróg żółciowych. 2. Leczenie kamicy, kamicaresztkowa, zespół po cholecystekomii. 3. Nowotwory pęcherzyka i dróg żółciowych: a. łagodne (brodawczaki, gruczolaki), b. złośliwe (rak pęcherzyka żółciowego i zewnątrzwątrobowego dróg żółciowych). 11. 1 godz. dydaktyczna Temat Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i  leczenia zaburzeń krwotoczno-zakrzepowych u chorych operowanych. Zakres tematyczny 1. Patogeneza, epidemiologia, czynniki ryzyka. 2. Rozpoznawanie choroby wrzodowej: objawy kliniczne, metody diagnostyczne, rola zakażenia Helicobacter pylori w patogenezie choroby wrzodowej dwunastnicy i zapaleniu żołądka. 3. Współczesne wskazania do leczenia chirurgicznego choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. 4. Powikłania choroby wrzodowej: krwotok, przedziurawienie, zwężenie odźwiernika – rozpoznanie leczenie. Powikłania pooperacyjne wczesne i  późne. Rak w kikucie żołądka. 30

12. 1 godz. dydaktyczna Temat Ostre zapalenie trzustki (ozt). Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia ostrego zapalenia trzustki Zakres tematyczny 1. Etiologia, patogeneza, objawy, rozpoznanie, rodzaje ozt, wczesna selekcja chorych zagrożonych powikłaniami (ciężkie ozt), wczesne objawy rokownicze (skale ciężkości ozt), leczenie: zachowawcze, operacyjne (wskazania). 2. Leczenia kamicy żółciowej współistniejącej z  ozt, termin i  rodzaje leczenia. Leczenie żywieniowe ozt). Monitorowanie przebiegu choroby. Powikłania ozt, rozpoznawanie i leczenie. Wyniki leczenia ozt. 3. Nawroty ozt. 13. 2 godz. dydaktyczne Temat Przewlekłe zapalenie trzustki. Rak trzustki. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia przewlekłego zapalenia oraz raka trzustki

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Przewlekłe zapalenie trzustki: definicja, patogeneza, objawy kliniczne, rozpoznanie (badania laboratoryjne, czynnościowe, obrazowe). Powikłania (torbiele, puchlina trzustkowa, żółtaczka, wyniszczenie). 2. Leczenie zachowawcze, zabiegi endoskopowe, leczenie operacyjne. Farmakologiczne i dietetyczne leczenie uzupełniające. Wyniki leczenia. 3. Zaburzenia tolerancji węglowodanów. 4. Rak trzustki i bańki wątrobowo-dwunastniczej; objawy kliniczne a lokalizacja guza, diagnostyka (wywiad, badania laboratoryjne, badania obrazowe – usg, CT, łagodzące (paliatywna). Zabiegi endoskopowe. Wyniki leczenia operacyjnego. Łagodne nowotwory trzustki, wyspiaki. 14. 1 godz. dydaktyczna Temat Rak żołądka. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia raka żołądka Zakres tematyczny 1. Epidemiologia: zapadalność i śmiertelność. 2. Etiologia. Stany przedrakowe (wrzód, polip, nieżyt zanikowy, metaplazja jelitowa, dysplazja, zakażenie Helicobacter pylori. Rak wczesny i zaawansowany. 3. Rozpoznawanie raka żołądka (wywiad, badanie kliniczne, gastroskopia, badanie cytologiczne, badanie kontrastowe, usg, KT). 4. Przebieg kliniczny i rokowanie. 5. Leczenie chirurgiczne (wyniki wczesne i  odległe, powikłania pooperacyjne, śmiertelność szpitalna). 6. Leczenie uzupełniające (chemioterapia, immunochemioterapia 7. X – terapia). Monitorowanie chorych po leczeniu chirurgicznym.

31

15. 2 godz. dydaktyczne Temat Rak jelita grubego. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia raka jelita grubego oraz nienowotworowych chorób jelit.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Polipy jelita grubego: nienowotworowe (polip limfoidalny, zapalny). Hamartoma (polip młodzieńczy, polip Peutz–Jeghersa). Nowotworowe nabłonkowe (gruczolak, gruczolak brodawczykowaty, brodawczak drzewkowaty). Rozpoznanie. Leczenie operacyjne, zabiegi endoskopowe. 2. Polipowatość rodzinna (dziedziczna): umiejscowienie, zagrożenie 3. Rak okrężnicy i odbytnicy: zachorowalność i umieralność z powodu raka jelita grubego, rozmieszczenie raka w  jelicie grubym, etiologia, czynniki ryzyka (polipowatość rodzinna, zespół Gardnera), rozpoznanie, objawy w  zależności od umiejscowienia, diagnostyka, drogi szerzenia się raka jelita grubego, ocena stopnia zaawansowania klinicznego i stopnia złośliwości (klasyfikacja wg Dukes’a i TNM). Metody i wyniki chirurgicznego leczenia raka okrężnicy i odbytnicy. Monitorowanie pooperacyjne. Leczenie skojarzone. Rak odbytu. 4. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego. 5. Nieswoiste choroby zapalne jelit: choroba Leśniowskiego–Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, etiologia, objawy, częstość wstępowania, różnice i podobieństwa obu chorób, rozpoznanie, leczenie, znaczenie leczenia żywieniowego, wskazania do leczenia chirurgicznego, wyniki leczenia. 6. Choroba Hirschsprunga (okrężnica olbrzymia wrodzona, bezzwojowość wrodzona odbytnicy i  okrężnicy) – etiologia objawy rozpoznanie (biopsja aspiracyjna), leczenie. 7. Uchyłkowatość okrężnicy: etiopatogeneza, postacie kliniczne, objawy, zapalenie uchyłków, powikłania, leczenie. 8. Szczelina odbytu. Żylaki odbytu. 16. 2 godz. dydaktyczne Temat Choroby naczyń obwodowych. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i  leczenia ostrego, przewlekłego i  krytycznego niedokrwienia kończyn. Poznanie wskazań i metod leczenia tętniaków aorty. Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia patologii układu zylnego. Zakres tematyczny 1. Przewlekła niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe, badania radiologiczne i USG. 2. Leczenie i rokowanie w przewlekłej niedrożności tętnic kończyn dolnych, kończyn górnych. 3. Operacje wytwórcze tętnic. Odjęcie kończyny. 4. Ostra niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe. Leczenie i rokowanie. 5. Tętniaki aorty (poniżej i powyżej tętnic nerkowych). 6. Choroby naczyń żylnych: żylaki pierwotne i wtórne – objawy, rozpoznanie, powikłania oraz leczenie zachowawcze i chirurgiczne. Wyniki leczenia i rokowanie. 7. Zakrzepica żylna: przyczyny, objawy, czynniki ryzyka, zapobieganie, leczenie, wyniki leczenia, rokowanie, zespół pozakrzepowy i zator płuc. 32

17. 1 godz. dydaktyczna Temat Choroby śródpiersia. Choroby przełyku. Urazy klatki piersiowej (odma, krwiak). Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia chorób śródpiersia. Zakres tematyczny 1. Podział śródpiersia. Objawy chorób śródpiersia: duszność, kaszel, chrypka, zaburzenia połykania, ból, zespół żyły głównej górnej, zespół Hornera, trzeszczenie gazu pod skórą szyi. 2. Diagnostyka chorób śródpiersia: rtg klatki piersiowej PA i boczne, tomografia komputerowa, scyntygrafia tarczycy, mediastinoskopia, mediastinografia, bronchoskopia. 3. Choroby śródpiersia. Zapalenie: przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie. 4. Guzy: pochodzenia nerwowego, potworniaki, guzy grasicy, wole zamostkowe, tętniak, zapalenie węzłów chłonnych – objawy, rozpoznanie, leczenie. Torbiele: rodzaje, objawy, rozpoznanie, leczenie. 18. 1 godz. dydaktyczna. Temat Przepukliny jamy brzusznej. Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i leczenia przepuklin

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Przepukliny zewnętrzne: • definicja, przepuklina odprowadzalna, nieodprowadzalna, uwięźnięta, przepuklina pachwinowa (rodzaje), przepuklina udowa, przepuklina pępkowa, przepuklina w kresie białej, przepukliny pooperacyjne. 2. Przepukliny wewnętrzne jamy brzusznej. Przepukliny przeponowe. 3. Podstawowe techniki chirurgiczne zaopatrywania przepuklin (leczenie otwarte, endoskopowe, zastosowanie sztucznych materiałów). 19. 2 godz. dydaktyczne Temat Choroby gruczołów dokrewnych: tarczycy, przytarczyc, nadnerczy i trzustki (wyspiaki). Cel Nabycie umiejętności rozpoznawania i chirurgicznego leczenia gruczołów dokrewnych Zakres tematyczny 1. Tarczyca. Diagnostyka chorób tarczycy. • wole guzkowate obojętne, • wole nadczynne, • rak tarczycy. 2. Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych patologiach tarczycy. 3. Sposoby przygotowania chorych do operacji tarczycy. 4. Zabiegi operacyjne na gruczole tarczowym. 5. Powikłania po strumektomii. 6. Krwiak, ostra i przewlekła niedoczynność przytarczyc, porażenie strun głosowych, niedoczynność tarczycy. 7. Sposoby zapobiegania powikłaniom i postępowanie w przypadku ich wystąpienia. 8. Przełom tarczycowy. 33

Treści merytoryczne przedmiotu:

9. Przytarczyce. Diagnostyka chorób przytarczyc: • pierwotna, wtórna i trzeciorzędowa nadczynność przytarczyc, • rak tarczycy, • pooperacyjna niedoczynność przytarczyc – zespół Di–George’a. 10. Kwalifikacja do zabiegu w różnych typach nadczynności przytarczyc: • subtotalna resekcja przytarczyc, totalna resekcja z jednoczasową autotransplantacją. 11. Powikłania po zabiegach na gruczołach przytarczycowych i sposoby zapobiegania im. 12. L eczenie substytucyjne. • aktywne metabolity witaminy D3, preparaty wapnia. 13. Allotransplantacja komórkowa przytarczyc w leczeniu ich niedoczynności. 14. Przełom hiperkalcemiczny. 15. Nadnercza. Diagnostyka chorób nadnerczy. • zespół i choroba Cushinga, zespół Conna, pheochromocytoma, rak kory nadnerczy, incydentaloma 16. – guzy wykryte przypadkowo. 17. Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych typach dysfunkcji nadnerczy. 18. Przygotowanie do zabiegu z powodu pheochrocytoma. 19. Zabieg operacyjny i postępowanie pooperacyjne – suplementacja sterydami. 20. Powikłania po adrenalektomii. 21. Leczenie zachowawcze w chorobach nadnerczy. 22. Ostra i przewlekła niewydolność kory nadnerczy 23. Trzustka. Diagnostyka i leczenie wyspiaków trzustki. 20. 2 godz. dydaktyczne Temat Przeszczepianie narządów. Podstawy transplantologii. Cel Poznanie możliwości leczenia transplantacją schyłkowej niewydolności nerek i cukrzycy typu 1. Nabycie umiejętności zaproponowania leczenia transplantacją nerek lub/i komórkami beta.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Zakres tematyczny 1. Transplantacja narządów jako metoda leczenia schyłkowej ich niewydolności. 2. Przeczepienie od żywego i zmarłego dawcy – aspekty medyczne, etyczne, prawne, i organizacyjne. 3. Kwalifikacja do transplantacji nerki – trudny biorca (miażdżyca kończyn dolnych, tętniak aorty, zakrzepica żylna, patologie pęcherz moczowego). 4. Techniki chirurgiczne pobrania nerki, trzustki i  wysp trzustkowych. Rodzaje rezerwacji narządów. 5. Technika chirurgiczna przeszczepiania nerki. 6. Aspekty opieki pooperacyjnej i  rodzaje powikłań chirurgicznych po przeczepieniu nerki. 7. Wyniki leczenia transplantacją nerki versus inne metody leczenia nerko-zastępczego. 8. Terapia zastępcza komórkami beta: przeszczepienie narządowe trzustki i wysp trzustkowych. 9. Kwalifikacja do transplantacji trzustki i  wysp trzustkowych w  zależności od zaawansowania niewydolności nerek i cukrzycy typ 1. Przeszczepienie wyprzedzające nerki a terapia zastępcza komórkami beta 10. Techniki chirurgiczne pobrania trzustki i wysp trzustkowych. 11. Opieka pooperacyjna i  rodzaje powikłań chirurgicznych po przeczepieniu trzustki i wysp trzustkowych. 12. Wyniki leczenia transplantacją trzustki i wysp trzustkowych. 34

Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu)

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Koło naukowe

Regulamin:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest: – obecność na wszystkich zajęciach i seminariach (nieobecności należy odrobić w terminie ustalonym z osobą odpowiedzialną za dydaktykę), – Zdanie kolokwium przeprowadzanego w ostatnim dniu zajęć – kolokwium ustne, student otrzymuje trzy pytania udokumentowane na karcie zaliczenia zajęć i ocenę łączną za całe kolokwium. 1. Chirurgia. Podręcznik dla studentów. Garden, Bradbury, Forsythe, Parks. Red. Wyd  polskiego: T. Popiela. Elsevier 2009. 2. Chirurgia. Repetytorium. Wojciech Noszczyk. PZWL 2012. 3. Wybrane zagadnienia z chirurgii skrypt dla studentów V roku medycyny pod redakcją Prof. Stanisława Zająca i Macieja Jędrasika, Akademia Medyczna w W-wie. 1. Chirurgia podręcznik dla studentów pod redakcją Jana Fibaka Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2002 wyd. 3. 2. Kompendium zasad operacji narządów jamy brzusznej dla studentów medycyny pod red. Stanisława Zająca, Akademia Medyczna w Warszawie. 1. Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej. Opiekun koła: dr n. med. Tomasz Guzel Kontakt: 22 5992257, 22599 2252 2. Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Transplantacyjnej Opiekun koła: dr med. Paweł Świercz Kontakt: 22 599 2464; 22 599 2467 1. Studentów odbywających ćwiczenia przy łóżku chorego i na bloku operacyjnym obowiązuje tajemnica lekarska. 2. Studentom nie wolno udzielać informacji o stanie chorego ani sposobach leczenia. 3. Wszelkie dyskusje na temat chorego (rozpoznanie, leczenie, rokowanie) mogą odbywać się wyłącznie poza salą chorych. 4. W obecności chorych należy zachowywać się cicho, spokojnie i taktownie. Stosunek do chorego musi być nacechowany życzliwością i szacunkiem. 5. Zbieranie wywiadów oraz badanie chorego powinno być przeprowadzone w sposób taktowny i dyskretny, z pełnym poszanowaniem jego wrażliwości i godności. Należy dążyć do nawiązania pełnego kontaktu z chorym i wzbudzenia jego zaufania. 6. Studenci muszą pamiętać, że ich obecność w Klinice może mieć wpływ na szerzenie się zakażeń, dlatego muszą dbać o czystość, higienę osobistą. 7. Jeżeli podczas odrabiania ćwiczeń wystąpi u studenta jakiekolwiek zakażenie miejscowe czy ogólne zakażenie, powinien on natychmiast powiadomić o tym asystenta, który podejmie decyzję odnośnie dalszego udziału studenta w zajęciach. 8. Student uczestniczący w zajęciach jest zobowiązany do noszenia identyfikatora. 9. Przed wejściem na salę operacyjną obowiązuje zmiana stroju. Na sali operacyjnej w celu zapewnienia bezpieczeństwa chorego obowiązują wszystkich szczególnie zaostrzone rygory zachowania. Nie wolno prowadzić rozmów. Dozwolone jest poruszanie się jedynie w wyznaczonym przez asystenta obszarze sali. Obowiązuje bezwzględne podporządkowanie się wszystkim poleceniom wydanym przez asystenta i stosowanie się do uwag innych pracowników bloku operacyjnego.

35

Regulamin:

10. Podczas udziału w zajęciach studenci są zobowiązani do noszenia czystych fartuchów lekarskich, obuwia szpitalnego przeznaczonego do udziału w zajęciach oraz identyfikatorów. Podczas zajęć student musi posiadać słuchawki lekarskie oraz długopis. 11. Obowiązuje całkowity zakaz robienia zdjęć i nagrywania filmów w jakikolwiek sposób ukazujących pacjentów, procedury medyczne lub dokumentację medyczną podczas zajęć na terenie Kliniki, Bloku Operacyjnego i Izby Przyjęć. Chęć wykonania zdjęć lub nagrań ukazujących jedynie wizerunek studenta w szpitalnym stroju lub otoczeniu powinno być zgłoszone asystentowi i niedozwolone bez jego zgody. 12. Studenci powinni odnosić się z szacunkiem do kolegów, lekarzy i pielęgniarek z którymi stykają się podczas zajęć. 13. Zarówno badanie chorych jak i wszelkie zabiegi przy chorym student wykonuje na zlecenie i w obecności asystenta, z którym wyjaśnia i omawia wszystkie swoje wątpliwości.

36

2. W Katedrze i Klinice Chirurgii Naczyń i Transplantologii Opiekun Koła: dr hab. Tadeusz Grochowiecki. Członkowie Koła mają możliwość aktywnego uczestnictwa w pracy Kliniki, zarówno naukowej jak i klinicznej. Biorą czynny udział w przeszczepach nerek i trzustki wykonywanych w Klinice, oraz uczestniczą w dyżurach Kliniki. Spotkania Koła odbywają się 2 razy w miesiącu. Corocznie Koło organizuje letni obóz naukowy połączony z praktyką szpitalną. Od wielu lat członkowie Koła uczestniczą oraz uzyskują nagrody i wyróżnienia na kongresach i zjazdach naukowych kół studenckich. Praca Koła były prezentowane w Krakowskim Przeglądzie Prac Naukowych Studentów Medycyny, a za pracę „Ocena przetok tętniczo-żylnych u chorych dializowanych z cukrzycą” członkowie Koła otrzymali nagrodę na Kongresie Naukowym Młodych Medyków Warszawa 13–15 kwietnia 2000. TEMATYKA SEMINARIÓW I Tydzień 1. Aseptyka i antyseptyka. Zasady pracy w bloku operacyjnym. Demonstracja szycia i podstawowych narzędzi chirurgicznych. Aseptyka i antyseptyka: definicja, historia, metody, znaczenie w zapobieganiu zakażeniom. Zakażenia szpitalne, drogi przenoszenia zakażeń, zapobieganie, komisje d/s walki z zakażeniami. Zasady pracy w bloku operacyjnym: przygotowanie chirurga do operacji, mycie rąk (technika, preparaty), ubiór, poruszanie się i zachowanie w bloku operacyjnym. Transport pacjenta na blok, przygotowanie pacjenta do operacji (cewnik do pęcherza?, zgłębnik do żołądka? kiedy?). Przygotowanie pola operacyjnego, opatrunek pooperacyjny. Demonstracja szycia i narzędzi chirurgicznych: • Narzędzia chirurgiczne stosowane w chirurgii, podział, posługiwanie się podstawowymi narzędziami: pęseta, imadło, nóż chirurgiczny, nożyczki, kleszczyki hemostatyczne. • Szwy chirurgiczne: pojedynczy, materacowy, ciągły przekładany, kapciuchowy (wgłębiający), podkłucie. Węzły chirurgiczne: wiązania bez i z użyciem narzędzi, zakładanie podwiązek na naczynia. 2. Rany: podział i gojenie się ran. Leczenie ran. Oparzenia: termiczne, chemiczne, prądem elektrycznym. Podział i rodzaje ran. Sposoby gojenia się ran. Leczenie ran: zeszycie pierwotne, odroczone, wtórne, wycięcie, rozcięcie, drenaż, sączkowanie. Czynniki opóźniające gojenie ran: miejscowe, ogólne. Oparzenia: klasyfikacja oparzeń z uwzględnieniem stopnia i głębokości oparzenia, zmiany miejscowe i ogólnoustrojowe wywołane oparzeniem, pierwsza pomoc w oparzeniach, leczenie oparzeń miejscowe i ogólne, powikłania. Leczenie chirurgiczne oparzeń termicznych. Oparzenia chemiczne. Oparzenia prądem elektrycznym. 3. Wstrząs. Gospodarka wodno-elektrolitowa. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej w chirurgii. Wstrząs: definicja, rodzaje wstrząs hipo, i hiperdynamiczny, patofizjologia wstrząsu, fazy wstrząsu, objawy. Leczenie wstrząsu: wstrząs późny, wstrząs hipowolemiczny, wstrząs septyczny. Monitorowanie wstrząsu. Powikłania. Zaburzenia wodno-elektrolitowe: woda ustrojowa, ilość, zapotrzebowanie, utrata, rozmieszczenie (woda wewnątrzkomórkowa i pozakomórkowa). Ocena stanu gospodarki wodnej, zaburzenia (odwodnienie hipo, i hiperosmolarne), przyczyny, zapobieganie, leczenie. Elektrolity: sód, potas, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, dobowe straty wody i elektrolitów. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej: kwasica metaboliczna i oddechowa, zasadowica metaboliczna i oddechowa. 37

4. Krwotok z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Leczenie krwią i preparatami krwiopochodnymi i krwiozastępczymi. Krwotok z g o p p: objawy ogólne i ze strony przewodu pokarmowego, najczęstsze przyczyny krwotoków, diagnostyka, postępowanie w krwawiącym wrzodzie dwunastnicy żołądka. Leczenie zachowawcze: farmakologiczne, endoskopia zabiegowa. Leczenie operacyjne: wskazania, metody, wyniki. Postępowanie w krwotoku z żylaków przełyku. Leczenie farmakologiczne, tamponada, endoskopowa obliteracja. Leczenie operacyjne. Leczenie krwawiących nadżerek, ostrych wrzodów i  nieżytu krwotocznego, przyczyny, rozpoznanie. Krwotok z nowotworu (raka) żołądka. Leczenie krwią: preparaty krwi, wskazania do przetaczania krwi, preparatów krwiopochodnych i krwiozastępczych. Zasady przetaczania, powikłania. Zamawianie krwi, przygotowanie krwi do przetoczenia, technika przetaczania, dokumentacja. 5. Przygotowanie chorych do operacji i opieka pooperacyjna. Najczęstsze powikłania pooperacyjne. Przygotowanie chorych do operacji: a. w trybie nagłym: najczęstsze wskazania, niezbędne badania diagnostyczne (grupa krwi, elektrolity, morfologia, glukoza, kreatynina, mocznik, zasób zasad, rtg. klatki piersiowej, usg, zapobieganie zachłyśnięciu, diureza). b. w trybie planowanym: konieczne badania w zależności od wielkości operacji (operacja mała, średnia, duża) i rozpoznania (górny odcinek przewodu pokarmowego, dolny odcinek przewodu pokarmowego, pęcherzyk żółciowy, tarczyca). Przygotowanie do operacji chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym: choroby układu krążenia, układu oddechowego, niewydolności nerek, niedożywienie, choroby metaboliczne (cukrzyca). Wybór i rodzaje cięć w chirurgii jamy brzusznej. Wskazania do drenowania jamy brzusznej. Najczęstsze powikłania pooperacyjne: zakażenie rany, wytrzewienie, niedrożność, nieszczelność zespoleń, przetoka, powikłania ze strony układu oddechowego i krążenia, powikłania zakrzepowe. Rozpoznanie, zapobieganie, leczenie. II Tydzień 6. Zakażenia chirurgiczne. Rodzaje zakażeń chirurgicznych: • zakażenia ropne (ropień, ropowica, czyrak, czyrak gromadny, zapalenie naczyń i węzłów chłonnych), • zakażenia beztlenowcowe (tężec, zgorzel gazowa, ropowica gazowa), • zakażenia grzybami i drożdżami (promienica), • posocznica (sepsis). Zakażenia ropne dłoni (zastrzał, zanokcica). Leczenie zakażeń chirurgicznych miejscowych i uogólnionych. Stosowanie antybiotyków w chirurgii: wskazania, zasady doboru antybiotyków i drogi podaży, antybiotykoterapia celowana, łączenie antybiotyków, czas podaży, profilaktyka antybiotykowa w chirurgii. Powikłania w następstwie leczenia antybiotykami, rzekomobłoniste zapalenie jelit. Leczenie zakażeń grzybiczych uogólnionych. 7. Niedożywienie, jego następstwa i leczenie. Przyczyny niedożywienia. Rodzaje niedożywienia (marasmus, kwashiorkor, mieszane). Rozpoznawanie niedożywienia: wywiad, badania antropometryczne (masa ciała), badania laboratoryjne (albuminy, prealbumina, transferyna). Ocena zapotrzebowania energetycznego. Następstwa niedożywienia. Częstość występowania niedożywienia. Niedożywienie szpitalne. Zapobieganie niedożywieniu. Leczenie żywieniowe. 38



Żywienie pozajelitowe: wskazania, drogi podaży (żywienie drogą żyły centralnej i drogą żył obwodowych). Składniki odżywcze: białko (aminokwasy), węglowodany, tłuszcz, elektrolity, pierwiastki śladowe, witaminy. Powikłania. Żywienie dojelitowe: wskazania, dostęp, rodzaje diet, zasady doboru diet, powikłania, powikłania wpływu leczenia żywieniowego na wyniki leczenia.

8. Zapalenie otrzewnej. Zapalenie wyrostka robaczkowego. Niedrożność jelit. Zapalenie otrzewnej: rodzaje, przyczyny, objawy miejscowe i ogólne, następstwa (niedrożność porażenna jelit, oliguria), leczenie zapalenia otrzewnej, powikłania. Zapalenie wyrostka robaczkowego: rozpoznanie, powikłania, diagnostyka różnicowa, leczenie, powikłania pooperacyjne. Niedrożność jelit: przyczyny, rodzaje, objawy (kliniczne, radiologiczne, biochemiczne), następstwa miejscowe i ogólnoustrojowe, rozpoznanie wysokiej i niskiej niedrożności jelita cienkiego oraz jelita grubego, leczenie, przygotowanie do operacji. Niedrożność czynnościowa jelit. 9. Zaburzenia układu hemostazy i ich znaczenie w chirurgii. Przedoperacyjna ocena sprawności układu hemostazy na postawie: • danych z wywiadu, • badania przedmiotowego, • wyników badań dodatkowych. Definicja pojęć: „skaza krwotoczna” i „zaburzenia układu hemostazy”. Które spośród skaz krwotocznych spotyka się najczęściej u chorych chirurgicznych? Znaczenie właściwej interpretacji wyników badań układu hemostazy w zapobieganiu powikłaniom krwotocznym w czasie i po operacji. 10. Kamica pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Rak pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Kamica żółciowa: patogeneza, objawy, rozpoznanie, różnicowanie, ostre i przewlekłe kamicze zapalenie pęcherzyka żółciowego, powikłania (wodniak ropniak, przedziurawienie, żółtaczka mechaniczna, ostre zapalenie trzustki), zapalenie dróg żółciowych. Leczenie kamicy, kamica resztkowa, zespół po cholecystekomii. Nowotwory pęcherzyka i dróg żółciowych: a. łagodne (brodawczaki, gruczolaki), b. złośliwe (rak pęcherzyka żółciowego i zewnątrzwątrobowego dróg żółciowych). III Tydzień 11. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. Patogeneza, epidemiologia, czynniki ryzyka. Rozpoznawanie choroby wrzodowej: objawy kliniczne, metody diagnostyczne, rola zakażenia Helicobacter pylori w patogenezie choroby wrzodowej dwunastnicy i zapaleniu żołądka. Współczesne wskazania do leczenia chirurgicznego choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Powikłania choroby wrzodowej: krwotok, przedziurawienie, zwężenie odźwiernika. Rozpoznanie, leczenie. Powikłania pooperacyjne wczesne i późne. Rak w kikucie żołądka. 12. Ostre zapalenie trzustki (ozt). Etiologia, patogeneza, objawy, rozpoznanie, rodzaje ozt, wczesna selekcja chorych zagrożonych powikłaniami (ciężkie ozt), wczesne objawy rokownicze, leczenie: zachowawcze, operacyjne (wskazania). Monitorowanie przebiegu choroby. Powikłania ozt, rozpoznawanie i leczenie. Wyniki leczenia ozt. (Leczenia kamicy żółciowej współistniejącej z ozt, termin i rodzaje leczenia. Leczenie żywieniowe ozt). Nawroty ozt.

39

13. Przewlekłe zapalenie trzustki. Rak trzustki. Przewlekłe zapalenie trzustki: definicja, patogeneza, objawy kliniczne, rozpoznanie (badania laboratoryjne, czynnościowe, obrazowe). Powikłania (torbiele, puchlina trzustkowa, żółtaczka, wyniszczenie). Leczenie zachowawcze, zabiegi endoskopowe, leczenie operacyjne. Wyniki leczenia. Farmakologiczne i dietetyczne leczenie uzupełniające. Zaburzenia tolerancji węglowodanów. Rak trzustki i bańki wątrobowo-dwunastniczej; objawy kliniczne a lokalizacja guza, diagnostyka (wywiad, badania laboratoryjne, badania obrazowe – usg, CT, łagodzące (paliatywna). Zabiegi endoskopowe. Wyniki leczenia operacyjnego. Łagodne nowotwory trzustki: wyspiaki. 14. Rak żołądka. Epidemiologia: zapadalność i śmiertelność. Etiologia. Stany przedrakowe (wrzód, polip, nieżyt zanikowy, metaplazja jelitowa, dysplazja, zakażenie Helicobacter pylori. Rak wczesny i  zaawansowany. Rozpoznawanie raka żołądka (wywiad, badanie kliniczne, gastroskopia, badanie cytologiczne, badanie kontrastowe, usg, CT). Przebieg kliniczny i  rokowanie. Leczenie chirurgiczne (wyniki wczesne i  odległe, powikłania pooperacyjne, śmiertelność szpitalna). Leczenie uzupełniające (chemioterapia, immunochemioterapia X – terapia). Monitorowanie chorych po leczeniu chirurgicznym. 15. Rak jelita grubego. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego. Rak okrężnicy i  odbytnicy: zachorowalność i  umieralność z  powodu raka jelita grubego, rozmieszczenie raka w  jelicie grubym, etiologia, czynniki ryzyka (polipowatość rodzinna, zespół Gardnera), rozpoznanie, objawy w zależności od umiejscowienia, diagnostyka, drogi szerzenia się raka jelita grubego, ocena stopnia zaawansowania klinicznego i stopnia złośliwości (klasyfikacja wg Dukes’a i TNM). Metody i wyniki chirurgicznego leczenia raka okrężnicy i odbytnicy. Monitorowanie pooperacyjne. Leczenie skojarzone. Szczelina odbytu. Żylaki odbytu. Nienowotworowe choroby jelita cienkiego i grubego. Nieswoiste choroby zapalne jelit: choroba Leśniowskiego–Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, etiologia, objawy, częstość wstępowania, różnice i podobieństwa obu chorób, rozpoznanie, leczenie, znaczenie leczenia żywieniowego, wskazania do leczenia chirurgicznego, wyniki leczenia. Choroba Hirschsprunga (okrężnica olbrzymia wrodzona, bezzwojowość wrodzona odbytnicy i okrężnicy) – etiologia objawy rozpoznanie (biopsja aspiracyjna), leczenie. Polipy jelita grubego: nienowotworowe (polip limfoidalny, zapalny). Hamartoma (polip młodzieńczy, polip Peutz–Jeghersa). Nowotworowe nabłonkowe (gruczolak, gruczolak brodawczykowaty, brodawczak drzewkowaty). Rozpoznanie. Leczenie operacyjne, zabiegi endoskopowe. Polipowatość rodzinna (dziedziczna): umiejscowienie, zagrożenie rakiem, leczenie. Uchyłkowatość okrężnicy: etiopatogeneza, postacie kliniczne, objawy, zapalenie uchyłków, powikłania, wskazania do leczenia operacyjnego. IV Tydzień 16. Choroby naczyń obwodowych. Przewlekła niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe, badania radiologiczne i USG. Leczenie i rokowanie w przewlekłej niedrożności tętnic kończyn dolnych, kończyn górnych. Operacje wytwórcze tętnic. Odjęcie kończyny. Ostra niedrożność tętnic obwodowych: przyczyny, objawy podmiotowe, przedmiotowe. Leczenie i rokowanie. Tętniaki aorty brzusznej (poniżej tętnic nerkowych). Choroby naczyń żylnych: żylaki pierwotne i wtórne – objawy, rozpoznanie powikłania. Leczenie zachowawcze i chirurgiczne. Wyniki leczenia. Rokowanie.

40

Zakrzepica żylna: przyczyny, objawy, czynniki ryzyka, zapobieganie, leczenie, wyniki leczenia, rokowanie, zespół pozakrzepowy. 17. Choroby śródpiersia. Choroby przełyku. Urazy klatki piersiowej (odma, krwiak). Podział śródpiersia. Objawy chorób śródpiersia: duszność, kaszel, chrypka, zaburzenia połykania, ból, zespół żyły głównej górnej, zespół Hornera, trzeszczenie gazu pod skórą szyi. Diagnostyka chorób śródpiersia: rtg klatki piersiowej PA i  boczne, tomografia komputerowa, scyntygrafia tarczycy, mediastinoskopia, mediastinografia, bronchoskopia. Choroby śródpiersia. Zapalenie: przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie. Guzy: pochodzenia nerwowego, potworniaki, guzy grasicy, wole zamostkowe, tętniak, zapalenie węzłów chłonnych – objawy, rozpoznanie, leczenie. Torbiele: rodzaje, objawy, rozpoznanie, leczenie. 18. Przepukliny jamy brzusznej. Przepukliny zewnętrzne: definicja, przepuklina odprowadzalna, nieodprowadzalna, uwięźnięta, przepuklina pachwinowa (rodzaje), przepuklina udowa, przepuklina pępkowa, przepuklina w kresie białej, przepukliny pooperacyjne. Przepukliny wewnętrzne jamy brzusznej. Przepukliny przeponowe. Sala 417, IV piętro Seminarium wspólne dla grup odbywających zajęcia na III i IV piętrze. 19. Choroby gruczołów dokrewnych: tarczycy, przytarczyc, nadnerczy i trzustki (wyspiak) tarczyca. Diagnostyka chorób tarczycy. • wole guzkowate obojętne, • wole nadczynne, • rak tarczycy. Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych patologiach tarczycy. Sposoby przygotowania chorych do operacji tarczycy. Zabiegi operacyjne na gruczole tarczowym. Powikłania po strumektomii. Krwiak, ostra i przewlekła niedoczynność przytarczyc, porażenie strun głosowych, niedoczynność tarczycy. Sposoby zapobiegania powikłaniom i postępowanie w przypadku ich wystąpienia. Przełom tarczycowy. PRZYTARCZYCE. Diagnostyka chorób przytarczyc: • pierwotna, wtórna i trzeciorzędowa nadczynność przytarczyc, • rak tarczycy, • pooperacyjna niedoczynność przytarczyc – zespół Di–George'a. Kwalifikacja do zabiegu w różnych typach nadczynności przytarczyc: • subtotalna resekcja przytarczyc, totalna resekcja z jednoczasową autotransplantacją. Powikłania po zabiegach na gruczołach przytarczycowych i sposoby zapobiegania im. Leczenie substytucyjne. • aktywne metabolity witaminy D3, preparaty wapnia. Allotransplantacja komórkowa przytarczyc w leczeniu ich niedoczynności. Przełom hiperkalcemiczny. NADNERCZA. Diagnostyka chorób nadnerczy. • zespół i choroba Cushinga, zespół Conna, pheochromocytoma, rak kory nadnerczy, incydentaloma – guzy wykryte przypadkowo. Kwalifikacja do zabiegu operacyjnego w różnych typach dysfunkcji nadnerczy. Przygotowanie do zabiegu z powodu pheochrocytoma. Zabieg operacyjny i postępowanie pooperacyjne – suplementacja sterydami. Powikłania po strumektomii. Leczenie zachowawcze w chorobach nadnerczy. Ostra i przewlekła niewydolność kory nadnerczy. Sala 417, IV piętro. Seminarium wspólne dla grup odbywających zajęcia na III i IV piętrze. 41

20. Przeszczepianie narządów. Część I. Podstawy transplantologii. Przyczyną przeszczepiania narządów jest potrzeba zastąpienia chorego niewydolnego narządu zdrowym, w dobrym stanie. Narządy, które przeszczepia się u chorego to: serce, nerka, wątroba, płuca, trzustka, jelito cienkie. Narządy do przeszczepiania są pobierane ze zwłok oraz żywych dawców. Ta ostatnia możliwość dotyczy głównie przeszczepu nerki od żywego dawcy rodzinnego. Istnieje głęboki niedobór narządów do przeszczepiania. Narządy pobierane są ze zwłok po komisyjnym stwierdzeniu śmierci pnia mózgu i spełnieniu warunków prawnych stawianych przez Ustawę Transplantacyjną. Najważniejszym warunkiem jest sprawdzenie w Centralnym Rejestrze Poltransplantu czy zmarły nie zgłosił za życia sprzeciwu dotyczącego pobrania od niego narządów w celach transplantacyjnych. Najczęściej przeszczepianym narządem jest nerka. Transplantację nerki wykonuje się u chorych ze schyłkową niewydolnością nerek leczonych powtarzalnymi dializami. Każde udane przeszczepianie nerki oznacza zwolnienie miejsca dializ, co umożliwia rozpoczęcie dializoterapii u następnego oczekującego chorego. Jest to niezwykle ważne z powodu niewystarczającej liczby miejsc dializujących w  naszym kraju. Zarówno dializoterapia, jak i transplantacja stanowią uzupełniające się nawzajem tzw. leczenie nerkozastępcze. Odrzucenie – często po wielu latach – przeszczepionej nerki zwykle równa się powrotowi chorego do leczenia dializami i ponownej możliwości transplantacji. Narządowy przeszczep trzustki jest zwykle wykonywany jednoczasowo z  przeszczepem nerki u chorych z cukrzycą typową i powikłaną niewydolnością nerek w przebiegu nefropatii cukrzycowej. Istnieją próby doświadczalne i kliniczne przeszczepiania samych wysepek Langerhansa.

42

Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Lekarski V Studia jednolite magisterskie stacjonarne/niestacjonarne

CHIRURGIA SZCZĘKOWO-TWARZOWA

obowiązkowy podstawowy Język polski Oddział Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej, Chirurgii Jamy Ustnej i Implantologii WUM 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 22 5021239; e-mail [email protected] dr hab. n. med. Danuta Samolczyk-Wanyura prof. zw. dr hab. med. Hubert Wanyura 5 godzin seminaria / 20 godzin ćwiczenia 25 wykłady: ćwiczenia: 20

seminaria: 5

Seminaria i ćwiczenia (zajęcia praktyczne) – w ramach tygodniowego bloku z chirurgii szczękowo-twarzowej, w 10 osobowej grupie studenckiej, w tym: 5 godzin seminariów i 20 godzin ćwiczeń – tygodniowo. Znajomość anatomii głowy i  szyi. Podstawowe wiadomości i  umiejętności z  zakresu fizjologii i patologii chorób występujących w obszarze głowy, twarzy, jamy ustnej i szyi. Nabycie umiejętności i kompetencji w: diagnozowaniu, rozpoznawaniu i leczeniu chorób nowotworowych oraz złamań szkieletu czaszkowotwarzowego, w profilaktycznym postępowaniu i w stanach przed i nowotworowych, pobieraniu materiału do badań histologicznych.

Efekty kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych

Opanowanie podstaw wiedzy teoretycznej z zakresu chirurgii szczękowo – twarzowej i onkologii. Nabycie umiejętności praktycznych w  diagnostyce, rozpoznawaniu oraz leczeniu chorób nowotworowych i złamań szkieletu czaszkowotwarzowego. Umiejętność współpracy interdyscyplinarnej w zespole. Przestrzeganie norm personalno-społecznych. Obowiązkowa obecność na seminariach i zajęciach klinicznych jest niezbędna do przyswojenia wiedzy teoretycznej i praktycznej, stanowiącej podstawę do zaliczeMetody oceny pracy nia przedmiotu. Każdy student prowadzi indywidualny zeszyt ćwiczeń, w którym studenta (forma i warunki wpisuje wykonane przez siebie zabiegi, podpisane przez asystenta. Warunkiem zalizaliczenia przedmiotu) czenia przedmiotu jest obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach oraz znajomość tematyki realizowanej z  zakresu przedmiotu. Kończące zajęcia zaliczenie w formie testu (20 pytań) – na ocenę wpisaną do indeksu.

43

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Koło naukowe Regulamin:

1. Chirurgia Szczękowo-Twarzowa. Red. L. Kryst, Wyd. Lek. PZWL, W-wa 2007. 2. Anatomia kliniczna głowy i szyi. Red. R. Aleksandrowicz, B. Ciszek Wyd. Lek. PZWL, W-wa 2007. 3. Nowotwory zębopochodne i guzy nowotworopodobne kości szczękowych. Tomasz Kaczmarzyk i wsp. W-wa 2009, Quintessence Polska. Książki: 1. Operacyjne leczenie nowotworów jamy ustnej i  twarzy. Red. S. Kowalik i A. Kułakowski, W-wa, PZWL 1980. 2. Rak płaskonabłonkowy jamy ustnej. Red. L. Kryst, W-wa KBN, 1994. 3. Chirurgia głowy i szyi. Red. L. Kryst, PZWL, W-wa, 1996. 4. Chirurgia Szczękowo – Twarzowa. Red. L. Kryst, W-wa, Wyd. Lek. PZWL 1999. Czasopisma: Czasopismo Stomatologiczne. Journal Cranio – Maxillofacial Sugery. Spotkania Studenckiego Koła Naukowego odbywają si 2x w miesiącu. Członkami koła mogą być studenci Wydziału Lekarskiego i Kierunku Lekarsko – Dentystycznego. Tematyka spotkań obejmuje zakres chirurgii szczękowo – twarzowej. W ramach działalności koła prowadzone są prace i badania naukowe. Obecność na zajęciach obowiązkowa. Po ukończeniu tygodniowego szkolenia na ocenę (test 20 pytań).

44

Pediatria Informacje ogólne: Zajęcia grup studenckich odbywają się w  Katedrze i Klinice Pediatrii i Nefrologii WUM ul. Marszałkowska 24 kierownik Katedry: prof. dr hab. Maria Roszkowska-Blaim oraz w zespole Klinika przy ul. Działdowskiej 1. Zajęcia odbywają się w semestrze zimowym i letnim w blokach 4-tygodniowych w łącznym wymiarze 120 godz. (50 godz. seminariów i 70 godz. ćwiczeń) w godz. 815-13oo. Koordynatorzy zajęć z pediatrii i jednocześnie osoby odpowiedzialne za wpis do indeksu: Grupy ćwiczące w Klinice Pediatrii i Nefrologii przy ul. Marszałkowskiej – prof. dr hab. M. Roszkowska-Blaim. Grupy ćwiczące w zespole Kliniki przy ul.Działdowskiej – prof.dr hab. M. Kulus. KATEDRA I KLINIKA PEDIATRII I NEFROLOGII ul. Marszałkowska 24, tel. 226219863 lub 2255227496 Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Maria Roszkowska-Blaim Przyjęcia w sprawach studenckich: środy, godz, 11-12oo Odpowiedzialne za dydaktykę: dr med. Hanna Szymanik-Grzelak, tel. 225227485 dr med. Beata Leszczyńska tel. 225227311 I KATEDRA PEDIATRII W skład I Katedry Pediatrii wchodzą dwie Kliniki: 1. KLINIKA PNEUMONOLOGII I ALERGOLOGII WIEKU DZIECIĘCEGO – tel. 4523259 lub 4523204 Kierownik Kliniki – prof. dr hab. Marek Kulus 2. KLINIKA GASTROENTEROLOGII I ŻYWIENIA DZIECI – tel. 4523220 lub 4523201 Kierownik Kliniki – dr hab. Piotr Albrecht II KATEDRA PEDIATRII KLINIKA PEDIATRII Kierownik prof. dr hab. Hanna Szajewska tel. 4523309 lub 4523302 Koordynacja zajęć – prof. nadzw. dr hab. Marek Kulus Odpowiedzialne za dydaktykę: dr med. Agnieszka Krauze tel. 224523324 dr med. Katarzyna Krenke tel. 224523324 PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania studentów V roku jest zapoznanie się z  pracą wśród chorych hospitalizowanych w oddziałach klinicznych. Szczególną uwagę zwraca się na zdolność rozumowania wstępnego przy łóżku chorego, diagnozowania, różnicowania klinicznego oraz samodzielnego prezentowania chorych podczas seminariów.

45

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Rok akademicki: 2013/2014 Lekarski pediatria V zimowy i letni Stacjonarny/niestacjonarny

,

pediatria kliniczny zaawansowany polski

Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego, Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, Klinika Pediatrii Marek Kulus, Piotr Albrecht, Hanna Szajewska W sprawach studenckich można się kontaktować z Kierownikami poszczególnych Klinik lub osobami odpowiedzialnymi za dydaktykę Katarzyna Krenke, Agnieszka Krauze, Piotr Dziechciarz, Dorota Gieruszczak Kliniczne, przy łóżku chorego 120 Sem. 50 6

Ćw. 70

Zajęcia rozpoczynają się o godz. 815. Do godz. 900 omawiane są przypadki kliniczne oraz problemy nie poruszane w ramach obowiązujących seminariów. Zajęcia kliniczne przy łóżku chorego trwają od 900 do1100. Od godz.1130 do godz. 1300 odbywają się seminaria. W Klinice Pneumonologii i  Alergologii Wieku Dziecięcego w  ramach zajęć z pediatrii istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych w ilości 30 godzin. Zajęcia te będą prowadzone w sali seminaryjnej Kliniki na I piętrze we środy o godzinie 14. Szczegółowy plan zajęć jest wywieszony przy Sekretariacie Kliniki. W Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych z  pediatrii. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w  sekretariacie Kliniki. W  Klinice Pediatrii istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych z EBM. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w sekretariacie Kliniki. W trakcie trwania ćwiczeń obowiązuje schludny wygląd (krótkie paznokcie, związane włosy). Na ćwiczeniach wymagane są: zmiana obuwia, fartuch oraz własny stetoskop i  latarka. Na początku każdego bloku 4-tygodniowego studentów obowiązuje zaliczenie kolokwium wstępnego – zagadnienia obejmują propedeutykę pediatrii, wykłady oraz materiał z roku IV. Celem kształcenia jest doskonalenie umiejętności w zakresie pediatrii, pneumonologii, alergologii, nefrologii oraz gastroenterologii.

46

Efekty kształcenia -- zna zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego najczęstszych -- chorób układu oddechowego takich jak: astma oskrzelowa, rozstrzenie oskrzeli, mukowiscydoza, zakażenia układu oddechowego, choroby śródmiąższowe płuc, opłucnej, śródpiersia, obturacyjny i centralny bezdech senny, niewydolność oddechowa ostra i przewlekła, nowotwory układu oddechowego, -- chorób alergicznych takich jak: anafilaksja i wstrząs anafilaktyczny, obrzęk - w zakresie wiedzy naczynioruchowy, atopowe zapalenie skóry, student: -- chorób układu pokarmowego takich jak: choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy, jelit, trzustki, wątroby, dróg żółciowych i pęcherzyka żółciowego; -- chorób nerek i dróg moczowych takich jak: niewydolność nerek ostra i przewlekła, choroby kłębuszków nerkowych, śródmiąższowe choroby nerek, torbiele nerek, kamica nerkowa, zakażenia układu moczowego, nowotwory układu moczowego. -- przeprowadza diagnostykę różnicową najczęstszych chorób dzieci; -- ocenia i opisuje stan somatyczny i psychiczny pacjenta; potrafi - w zakresie umiejętności zakwalifikować pacjenta do szczepień; przeprowadza wywiad lekarski student: z opiekunem i/lub pacjentem; przeprowadza pełne i ukierunkowane badanie fizykalne; przeprowadza badanie fizykalne dziecka w każdym wieku. Nabywanie umiejętności właściwych relacji lekarz-pacjent, lekarz-opiekun - w zakresie kompetencji dziecka, lekarz-personel medyczny. personalno-społecznych kultura osobista zachowań względem kolegów w grupie, asystenta, personelu medycznego i pacjentów. Metody oceny pracy Do zaliczenia zajęć z pediatrii na V roku konieczna jest: zaliczenie kolokwium studenta (forma i warunki wstępnego, obecność na wszystkich zajęciach programowych, napisanie historii zaliczenia przedmiotu) choroby i prezentacja przypadku pacjenta. Zajęcia kończy kolokwium ustne. 1. Pediatria red. W. Kawalec, R. Grenda, H. Ziólkowska, (2013). 2. Pediatria – podręcznik do egzaminu lekarskiego i specjalizacyjnego red. A. Dobrzańska, J. Ryżko. 3. Choroby układu oddechowego i alergiczne – skrypt – red. M. Kulus. Literatura obowiązkowa: 4. Gastroenterologia u dzieci – skrypt – red. H. Szajewska, P. Albrecht. 5. Choroba nerek i dróg moczowych – skrypt. 6. Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów w praktyce pediatrycznej – red. W. Kawalec, A. Milanowski, PZWL 2003. Literatura uzupełniająca: Koło naukowe

Regulamin:

1. Choroby układu oddechowego red. M. Kulus. Prowadzone przy Klinice – osoba odpowiedzialna dr A. Krauze. Zajęcia odbywają się w blokach 4 – tygodniowych w semestrze zimowym i letnim. Seminaria odbywają się w grupach nie mniejszych niż 20 osób, zaś ćwiczenia w  grupach nie mniejszych niż 4 osoby. Każdy student zobowiązany jest do wypełniania obowiązków dydaktycznych zgodnie z planem. Po zajęciach student jest zobowiązany do wypełniania ankiety studenckiej, nie później niż do zakończenia roku akademickiego.

47

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne Cele kształcenia

Rok akademicki: 2014/2015 I Wydział Lekarski Pediatria/nefrologia V rok semestr zimowy/letni stacjonarny

Pediatria

obowiązkowy zaawansowany polski Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii Prof. dr hab. n. med. Maria Roszkowska-Blaim Dr n. med. Hanna Szymanik Dr n. med. Beata Leszczyńska ćwiczenia, seminaria 120 godzin dydaktycznych Wykłady 0 Seminaria 50 Do przydzielenia przez Dziekanat I WL WUM

Ćwiczenia 70

Seminaria: 1. zespół nerczycowy 2. kłębuszkowe zapalenia nerek 3. choroby układowe 4. zakażenia układu moczowego 5. wady układu moczowego 6. kamica układu moczowego 7. nadciśnienie tętnicze 8. ostra niewydolność nerek 9. przewlekła niewydolność nerek 10. choroby górnych dróg oddechowych 11. zapalenia płuc 12. biegunki ostre 13. bóle brzucha 14. choroby odbytu, zaparcia 15. posocznica 16. zaburzenia oddawania moczu. Ćwiczenia: 1. badanie podmiotowe i przedmiotowe 2. prezentacja przypadków 3. udział w obchodach lekarskich 4. udział w „kominkach radiologicznych” 5. udział w ”kominkach anatomo-patologicznych” Znajomość podstaw pediatrii, zaliczenie IV roku studiów Nauczenie studenta prawidłowego badania pacjenta, zbierania wywiadu, klinicznej, planowanie badań z uwzględnieniem diagnostyki różnicowej w zakresie podstawowych chorób nerek, interpretacji badań i podstaw stosowanego leczenia.

48

- w zakresie wiedzy student:

- w zakresie umiejętności student:

- w zakresie kompetencji personalno-społecznych

Efekty kształcenia Student powinien opanować: 1. Podstawy nefrologii pediatrycznej z uwzględnieniem badania podmiotowego i przedmiotowego (rozwój, budowa i fizjologia nerek, zakażenia układu moczowego w grupach wiekowych, wady układu moczowego, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, nefropatie (toczniowa, Schoenleina –Henocha i inne), zespół hemolityczno-mocznicowy, ostre uszkodzenie nerek, przewlekłą choroba nerek z podstawami leczenia nerkozastępczego, nadciśnienie tętnicze, kamica układu moczowego, zburzenia oddawania moczu). 2. Znajomość podstawowych badań celem przeprowadzenia diagnostyki różnicowej. 3. Podstawy leczenia chorób nerek z uwzględnieniem wskazań do leczenia nerkozastępczego. Student powinien umieć przeprowadzić/znać: 1. Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta z uwzględnieniem patologii w zakresie chorób nerek. 2. Zasady prowadzenia dokumentacji medycznej wg rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 XII 2010 r. 3. Zasady pobierania moczu na badania diagnostyczne. 4. Zlecanie podstawowych badań celem różnicowania leukocyturii, białkomoczu, krwinkomoczu/krwiomoczu, nadciśnienia tętniczego. 5. Pomiar ciśnienia tętniczego z interpretacją uzyskanych wartości w grupach wiekowych. 1. Umiejętność przedstawiania się rodzicom/opiekunom prawnym dziecka. 2. Umiejętność nawiązania kontaktu z chorym dzieckiem z uwzględnieniem wieku rozwojowego. 3. Omówienie zasad prowadzenia rozmowy z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka z uwzględnieniem różnic kulturowych: 3.1. informowania o chorobie i wynikach badań. 3.2. informacja o rokowaniu.

Metody oceny pracy Kolokwium z przedmiotu, napisanie historii choroby studenta (forma i warunki Obecność na wszystkich ćwiczeniach i seminariach zaliczenia przedmiotu) 1. Skrypt „Nefrologia dziecięca” pod red. H. Ziółkowska, M. PańczykTomaszewska, M. Roszkowska-Blaim,Oficyna Wydawnicza WUM 2012.2. Literatura obowiązkowa: Normy kliniczne w pediatrii M.Krawczyński, PZWL 2002. 3. Pediatria pod red. W. Kawalec, R. Grenda, H. Ziółkowska, PZWL 2013. Literatura uzupełniająca: Koło naukowe

Regulamin:

1. Nelson Pediatria. Red. Wyd. I polskiego, A. Milanowski, Elsevier 2012. 2. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii A. Obuchowicz, PZWL 2007. Studenckie Kolo Naukowe przy Katedrze i i Klinice Pediatrii i Nefrologii WUM, Opiekun Koła dr n. med. Agnieszka Szmigielska Zajęcia odbywają się w Oddziale Klinicznym Nefrologii i Pediatrii z Pododdziałem Niemowlęcym, Stacją Dializ w SPDSK, Warszawa, Marszałkowska 24; trwają od godz. 8.00 -13.00. 1. Studenci uczestniczą w raporcie lekarskim. 2. Studenta podczas przebywania na terenie szpitala obowiązuje: fartuch ochronny, zmiana obuwia, posiadanie własnego stetoskopu, schludny wygląd. 3. Każda nieobecność na zajęciach musi być usprawiedliwiona, odrobiona na dyżurze asystenta WUM; konieczne napisanie referatu z  tematu opuszczonego seminarium. 4. Trzy i więcej nieobecności wymagają powtórzenia zajęć z inna grupą.

49

ORGANIZACJA ZAJĘĆ W ZESPOLE KLINIK przy ul. Działdowskiej Każdy nowy blok ćwiczeń rozpoczyna się kolokwium wstępnym w formie testowej obejmującym zakres nauczania pediatrii z III i IV roku (wykłady, seminaria i ćwiczenia). Zdanie tego kolokwium jest warunkiem przystąpienia do zajęć z pediatrii. Codzienne ćwiczenia przy łóżku chorego poprzedza raport ogólnokliniczny z demonstracją chorych przez studentów. Seminaria obejmują wybrane stany chorobowe u dzieci. W okresie 20 dni ćwiczeń (4 tygodnie) studenci odrabiają ćwiczenia w klinikach I i II Katedry Pediatrii. ZAJĘCIA FAKULTATYWNE W Klinice Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego w ramach zajęć z pediatrii istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych w ilości 30 godzin. Zajęcia te będą prowadzone w sali seminaryjnej Kliniki na I piętrze we środy o godzinie 14. Szczegółowy plan zajęć jest wywieszony przy Sekretariacie Kliniki. W Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych z pediatrii. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w Sekretariacie Kliniki. W Klinice Pediatrii istnieje możliwość odrabiania zajęć fakultatywnych z  EBM. Szczegółowy plan zajęć dostępny jest w Sekretariacie Kliniki. Przy Klinice Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego I Katedry Pediatrii istnieje Koło Naukowe Pediatrii Ogólnej i Medycyny Rodzinnej – opiekun Koła – dr med. A. Krauze. Przy Klinice Gastroenterologii i Żywienia Dzieci I Katedry Pediatrii istnieje Koło Naukowe Pediatrii – opiekun Koła – lek. med. M. Dziekiewicz. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA W czasie zajęć z pediatrii studenci piszą własne historie choroby. Pozytywna ocena jest jednym z warunków zaliczenia V roku. Do zaliczenia zajęć konieczna jest obecność na wszystkich zajęciach objętych programem nauczania. Każda usprawiedliwiona nieobecność na zajęciach musi być odrobiona. Student ma obowiązek napisania referatu obejmującego temat opuszczonego seminarium oraz odrobienie zajęć odbywających się przy łóżku chorego na dyżurze towarzyszącym. Trzy spóźnienia się na zajęcia są traktowane jak 1 nieobecność. Trzy i więcej nieobecności powodują konieczność powtórzenia zajęć z inną grupą studencką. Poza obecnością na wszystkich zajęciach do zaliczenia konieczne są: zdane kolokwium końcowe (ustne) oraz zaliczenie historii choroby wraz z jej prezentacją na zajęciach porannych oraz pozytywna ocena asystenta prowadzącego ćwiczenia. Nauczanie pediatrii kończy się egzaminem na VI roku studiów. Egzamin składu się z części teoretycznej (test) oraz praktycznej. Nie przewiduje się zwolnień z egzaminu teoretycznego (test). Ocena końcowa z pediatrii będzie zależeć od egzaminu teoretycznego, praktycznego oraz uzyskanych wyników poszczególnych lat nauki (do decyzji egzaminatora). Egzamin teoretyczny (test) będzie obejmował głównie tematykę wykładów, seminariów i ćwiczeń. Studentów podczas ćwiczeń obowiązuje – schludny wygląd, ubrania i buty ochronne, krótko obcięte paznokcie oraz posiadanie własnego stetoskopu.

50

LITERATURA OBOWIĄZUJĄCA 1. „Pediatria tom 1 i 2” pod red. K. Kubickiej, K. Kawalec, PZWL 2006. 2. „Choroby układu oddechowego i alergiczne” – skrypt – red. M. Kulus. 3. „Gastroenterologia u dzieci” – skrypt – red. H. Szajewska, P. Albrecht. 4. „ Nefrologia Dziecięca” red. H. Ziółkowska, M. Pańczyk-Tomaszewska, M. Roszkowska-Blaim – skrypt 2012. 5. „Diagnostyka różnicowa najczęstszych objawów w praktyce pediatrycznej” – red. W. Kawalec, A. Milanowski, PZWL 2003. 6. „Pediatria. Poradnik kliniczny”, red. S. Illing, S. Spranger, Urban & Partner 2001. 7. „Żywienie dzieci zdrowych i chorych” red. H. Szajewska – skrypt 2007. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1. Pediatria – Nelsona, red. Bergman, PWN, 1996. 2. Diagnostyka różnicowa w pediatrii, red. Hertl, PZWL, 1983. 3. Choroby układu oddechowego – red. M. Kulus, wyd. Wolters Kluwer 2010. 4. Gruźlica u dzieci – red. J. Ziołkowski, wyd. PZWL 2010. 5. Dawkowanie leków u noworodków, dzieci i młodzieży. K. Bożkowa, E. Kamińska wyd. PZWL 2010.

51

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Chirurgia Dziecięca 5 rok, semestr 9-10 Stacjonarne

Chirurgia Dziecięca Obowiązkowy Zaawansowany Polski

Klinika Chirurgii Dziecięcej (1W7) Prof. dr n. med. Andrzej Kamiński Dr n. med. Krzysztof Ebinger Obowiązkowe 50 wykłady: 0 2 punkty

ćwiczenia: 33

seminaria: 17

Zajęcia odbywają się w  Klinice Chirurgii Dziecięcej – SPDSK ul. Marszałkowska 24. od poniedziałku do piątku w  2-tygodniowym bloku zajęć, którego szczegółowy plan studenci otrzymują pierwszego dnia. Podstawą zajęć stanowią seminaria oraz zajęcia kliniczne. W ćwiczeniach uczestniczy jedna grupa studencka. Zajęcia odbywają się w godzinach 8.00–12.30. W trakcie zajęć przewidywana jest 15 – to minutowa przerwa. Zajęcia studenci rozpoczynają czynnym udziałem w klinicznym raporcie, na którym wspólnie z  zespołem wysłuchują raportu lekarza dyżurnego wraz z  informacjami o  przeprowadzonych poprzedniego dnia operacjach oraz o  operacjach zaplanowanych na dzień bieżący. Po raporcie biorą udział w  seminariach (godz. 9.00–10.30) a następnie uczestniczą w ćwiczeniach. Ćwiczenia kliniczne studenci odbywają w czterech podgrupach, a ich lokalizacja zmienia się rotacyjnie dla każdej grupy i dotyczy – Chirurgicznej Izby Przyjęć, Ambulatorium Polikliniki, Oddziału Klinicznego oraz Bloku Operacyjnego wraz z Pododdziałem Pooperacyjnym. Poza tym studenci w ramach zajęć klinicznych uczestniczą w: 1. Konferencjach klinicznych i zebraniach radiologicznych oraz histopatologicznych. 2. Cotygodniowym obchodzie klinicznym połączonym z referowaniem pacjentów 3. W ramach zajęć student jest zobowiązany do uczestnictwa w  ostrym dyżurze chirurgicznym (5 godzin). Tematy seminariów obejmują (w sumie 17 godzin): - chirurgię noworodka (stany zagrażające życiu noworodka wybrane wady i choroby chirurgiczne okresu noworodkowego) - urologię dziecięca - przepukliny wieku dziecięcego - ostre schorzenia jamy brzusznej u dzieci - urazy u dzieci – wybrane zagadnienia (urazy wielonarządowe, urazy głowy, klatki piersiowej, brzucha, urazy kostne, oparzenia)

52

- wady przewodu pokarmowego: chirurgia przełyku, jelita cienkiego, grubego - chirurgię wątroby i dróg żółciowych u dzieci – wybrane zagadnienia Metody dydaktyczne - krwawienia z przewodu pokarmowego u dzieci (organizacja zajęć) - chirurgię układu oddechowego i krążenia u dzieci(wybrane zagadnienia) - dziecięcą chirurgię onkologiczną - zastosowanie metod małoinwazyjnych w chirurgii dziecięcej. Student przystępujący do zajęć jest zobowiązany do posiadania podstawowych Wymagania wstępne wiadomości z zakresu propedeutyki chirurgii i pediatrii, embriologii, anatomii oraz patofizjologii. Założeniem przedmiotu jest nauczanie studentów podstaw chirurgii dziecięcej Cele kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem chirurgii noworodka. Efekty kształcenia F.W1. zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania oraz postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych chorób wymagających interwencji chirurgicznej z uwzględnieniem odrębności wieku dziecięcego, w tym w szczególności: a) ostrych i przewlekłych chorób jamy brzusznej b) chorób klatki piersiowej c) chorób kończyn i głowy - w zakresie wiedzy d) złamań kości i urazów narządów. student: F.W2. zna wybrane zagadnienia z zakresu chirurgii dziecięcej, w tym traumatologii i otorynolaryngologii, wady i choroby nabyte będące wskazaniem do leczenia chirurgicznego u dzieci; F.W3. zna zasady kwalifikacji i wykonywania oraz najczęstsze powikłania podstawowych zabiegów operacyjnych i inwazyjnych procedur diagnostycznych; F.W4. zna zasady bezpieczeństwa okołooperacyjnego, przygotowania pacjenta do operacji, wykonania znieczulenia ogólnego i miejscowego oraz kontrolowanej sedacji; F.W5. zna leczenie pooperacyjne z terapią przeciwbólową i monitorowaniem po- w zakresie wiedzy operacyjnym; student: F.W10. zna problematykę współcześnie wykorzystywanych badań obrazowych, w szczególności: a) symptomatologię radiologiczną podstawowych chorób. F.U1. asystuje przy typowym zabiegu operacyjnym, przygotowuje pole operacyjne i znieczula miejscowo okolicę operowaną; F.U2. posługuje się podstawowymi narzędziami chirurgicznymi; F.U3. stosuje się do zasad aseptyki i antyseptyki; F.U4. zaopatruje prostą ranę, zakłada i zmienia jałowy opatrunek chirurgiczny; F.U6. bada sutki, węzły chłonne, gruczoł tarczowy oraz jamę brzuszną w aspekcie - w zakresie umiejętności ostrego brzucha. Wykonuje badanie palcem przez odbyt; F.U7. ocenia wynik badania radiologicznego w zakresie najczęstszych typów złastudent: mań, szczególnie złamań kości długich; F.U8. wykonuje doraźne unieruchomienie kończyny, wybiera rodzaj unieruchomienia kończyny konieczny do zastosowania w typowych sytuacjach klinicznych oraz kontroluje poprawność ukrwienia kończyny po założeniu opatrunku unieruchamiającego; F.U9. zaopatruje krwawienie zewnętrzne; F.U12. monitoruje okres pooperacyjny w oparciu o podstawowe parametry życiowe; Zaliczenie zajęć z przedmiotu odbywa się w formie ustnego kolokwium sprawdzającego oraz odrobienia „ostrego dyżuru” w Izbie Przyjęć Chirurgicznej (5 godzin). Metody oceny pracy Student ma możliwość oceny zajęć wypełniając uczelnianą ankietę oceny zajęć studenta (forma i warunki i oceny nauczycieli akademickich. Wszystkie sugestie dotyczące prowadzenia zajęć zaliczenia przedmiotu) studenci mogą przekazywać bezpośrednio do sekretariatu Kliniki, lub do adiunkta odpowiedzialnego za dydaktykę.

53

Literatura obowiązkowa:

1. „Zarys zagadnień chirurgii wieku dziecięcego” red. Andrzej Chilarski – Polskie Towarzystwo Chirurgów Dziecięcych. Łódź. 2009 r. (Skrypt udostępniony do pożyczenia studentom w sekretariacie Kliniki.).

Literatura uzupełniająca:

Koło naukowe

Regulamin:

Książki: 1. „Chirurgia noworodka” red. P. Kalicińskiego, Invest-Druk,Warszawa 2004. 2. „Chirurgia wieku dziecięcego” red. W. Paradowskiej, PZWL, Warszawa 1992. 3. „Pediatric Surgery” red. K.W.Ashcrafta, Elsevie Saunders 2005. Czasopisma: Wybrane czasopisma naukowe obejmujące nauczany przedmiot sugerowane w trakcie ćwiczeń przez asystentów. Przy Klinice działa Studenckie Koło Naukowe prowadzone przez adiunkta Kliniki. Członkowie Koła uczestniczą w zebraniach naukowych organizowanych we własnym zakresie oraz w pracach naukowych Kliniki. Do dopuszczenia do kolokwium wymagana jest obecność na wszystkich seminariach i ćwiczeniach. Pojedynczą nieobecność należy uzgodnić z  asystentem prowadzącym zajęcia lub adiunktem Kliniki odpowiedzialnym za dydaktykę. Nieobecność dłuższa niż 1 dzień powoduje niezaliczenie zajęć i konieczność odrabiania bloku w innym terminie. Wyjątkowe sytuacje losowe będą rozpatrywane indywidualnie. Indeksy z  zaliczeniem podpisuje Kierownik Kliniki lub w  zastępstwie osoba odpowiedzialna za dydaktykę.

54

Rok akademicki: 2014/2015 Kierunek Specjalność Rok studiów, semestr Tryb studiów Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Język wykładowy Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę Rodzaj zajęć Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Lekarski V, semestr letni stacjonarny

Ochrona własności intelektualnej obowiązkowy polski

Mgr Rafał Kittel Wykład 2 2 0 Celem wykładu jest przekazanie studentom wiedzy o  prawach jakie mogą im przysługiwać w  odniesieniu do będących ich dziełem odkryć i  publikacji naukowych oraz o sposobach zabezpieczenia i dochodzenia tych praw. Ponadto studenci powinni wynieść z zajęć wiedzę o zasadach korzystania z cudzego dorobku naukowego ze szczególnym uwzględnieniem regulacji dotyczących ewentualnej odpowiedzialności za popełnienie plagiatu.

Wymagania wstępne Założenia i cele kształcenia Treści merytoryczne przedmiotu

Wykład dotyczy regulacji prawnych z  zakresu prawa autorskiego oraz prawa wynalazczego. Omówione zostaną zagadnienia dotyczące norm i uregulowań prawnych, których przedmiotem jest zapewnienie ochrony twórczości naukowej, literackiej i  artystycznej oraz przepisy zapewniające uprawnienia majątkowe i  osobiste autora do stworzonego przezeń dzieła.

Metody oceny pracy Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na wykładzie. studenta (forma i warunki Zasady uzyskania wpisu w indeksie zostaną ustalone po wykładzie. zaliczenia przedmiotu) 1. Ustawa z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych Dz.U. z 2000 r. nr 80 poz. 904 z późniejszymi zmianami. Literatura obowiązkowa 2. Ustawa z 30 czerwca 2000 Prawo Własności przemysłowej Dz.U. 2003 r. nr 119 poz. 1117 z późniejszymi zmianami. 1. Prawo własności intelektualnej; pod red. Joanny Wieńczyło-Chlabicz, Literatura uzupełniająca Warszawa 2009. 2. Prawo autorskie i prawa pokrewne; Rafał Golat, Warszawa 2010. Koło naukowe

55

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski Neonatologia V rok Zimowy i Letni Stacjonarne / niestacjonarne

Neonatologia

Kliniczny, obowiązkowy Podstawowy Język polski I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii 02-015 Warszawa, Pl. Starynkiewicza 1/3 Tel.: (22) 502 14-60/30; Fax: (22) 502-21-57 e-mail: [email protected] Prof. dr hab. n. med. Mirosław Wielgoś Dr hab. n. med. Bożena Kociszewska-Najman Seminaria i ćwiczenia 15 wykłady: 0 1

ćwiczenia: 10

seminaria: 5

I. Ćwiczenia: 1. Badanie noworodków zdrowych i chorych 2. Resuscutacja, intubacja na fantomach. Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne Cele kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student: - w zakresie kompetencji personalno-społecznych Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu)

II. Seminaria: 1. Repetytorium z neonatologii: pytania i odpowiedzi 2. Zaburzenia wzrastania wewnątrzmacicznego 3. Niewydolność oddechowo-krążeniowa u noworodków 4. Powikłania wcześniactwa 5. Żółtaczki. 6. Infekcje: GBS, ZUM 7. Karmienie piersią. Nie ma Nabycie umiejętności w zakresie badania noworodka, znajomości fizjologii i podstawowych problemów patologii noworodka. Efekty kształcenia Fizjologia i podstawy patologii okresu noworodkowego. Badanie lekarskie noworodka. Aktywnie uczestniczy w procesie diagnostycznym i leczniczym, wykazuje umiejętność współpracy z zespołem terapeutycznym. Zaliczenie pisemne – test.

56

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

Podstawy neonatologii podręcznik dla studentów. J. Gadzinowski, M. Szymankiewicz. Książki: Podstawy neonatologii. J. Szczapa Podręcznik neonatologii. Kirplani, Moore, Perlman Czasopisma: Postępy Neonatologii, Perinatologia, Neonatologia, Ginekologia. Studenckie Koło Naukowe Neonatologii

Koło naukowe Regulamin:

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne Cele kształcenia - w zakresie wiedzy student: - w zakresie umiejętności student:

Opiekun Koła: Dr hab. n. med. Bożena Kociszewska-Najman Na zajęcia studentów obowiązuje pełne ubranie ochronne. Obecność na zajęciach obowiązkowa.

Rok akademicki: 2014/2015 Lekarski neonatologia Zimowy, letni Stacjonarne/niestacjonarne

neonatologia kliniczny polski Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM prof. dr hab. n. med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka Dr n. med Justyna Tołłoczko Seminaria i ćwiczenia 15 godzin wykłady: 0

ćwiczenia: 10

seminaria: 5

Ćwiczenia przy łóżku chorego, analiza przypadków klinicznych. Nie ma Nabycie umiejętności w zakresie badania noworodka, znajomości fizjologii i podstawowych problemów patologii noworodka. Efekty kształcenia Fizjologia i podstawy patologii okresu noworodkowego. Badanie lekarskie noworodka. 57

- w zakresie kompetencji personalno-społecznych Metody oceny pracy studenta (forma i warunki zaliczenia przedmiotu) Literatura obowiązkowa: Literatura uzupełniająca:

aktywnie uczestniczy w procesie diagnostycznym i leczniczym, wykazuje umiejętność współpracy z zespołem terapeutycznym. Zaliczenie pisemne – test. Podstawy neonatologii podręcznik dla studentów J. Gadzinowski, M. Szymankiewicz. Książki: Podstawy neonatologii J. Szczapa. Podręcznik neonatologii: Kirplani, Moore, Perlman. Czasopisma:Postępy Neonatologii, Perinatologia, Neonatologia, Ginekologia.

Koło naukowe Regulamin:

58