WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW I ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Kierunek LOGOPEDIA KLINICZNA

Rok Akademicki 2014/2015

1

Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam. 4..... / 2014 nakład 30 egz. tel. 22 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl

2

Spis treści 1. WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO..................5 2. PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014/2015..................................................6 3. Skład Zarządu Samorządu Studentów WUM w kadencji 2014-2016.........................................................................................7 4. Plan studiów na rok akademicki 2014/2015.........................................8 5. Dykcja i autokorekcja.................................................................................9 6. Elementy prawa medycznego...................................................................12 7. Emisja głosu........................................................................................................15 8. Funkcjonalny opis języka..........................................................................20 9. Wstęp do glottodydaktyki.......................................................................22 10. Logorytmika......................................................................................................25 11. Pedagogika specjalna...................................................................................28 12. Psychologia ogólna......................................................................................29 13. Psychologia rozwoju dziecka.................................................................31 14. Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna........................................33 15. Wprowadzenie do logopedii.......................................................................39 16. Wprowadzenie do nauki o języku...........................................................41 17. Język Obcy w Medycynie: język angielski/ francuski/ niemiecki/ rosyjski.......... 43 18. ortodoncja..........................................................................................................46 19. Bezpieczeństwo i Higiena Pracy ..............................................................48

3

4

WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK Prorektorzy PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH – prof. dr hab. MAREK KULUS PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ – prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem – prof. dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI PROREKTOR ds. KADR

– prof. dr hab. RENATA GÓRSKA

DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO



– prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ

Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. I/II/III r. – prof. dr hab. Barbara Górnicka Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. IV/V/VI r. – prof. dr hab. Krzysztof Zieniewicz Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. studiów licencjackich – prof. dr hab. Kazimierz Niemczyk Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Przewodów Doktorskich – dr hab. Paweł Włodarski Prodziekan I Wydziału Lekarskiego ds. Nauki – prof. dr hab. Krzysztof J. Filipiak WŁADZE UCZELNI urzędują w budynku przy ul. Żwirki i Wigury 61. Przewodniczący Rady Pedagogicznej I r. – dr hab. med...................... Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (22) 57 20 208, fax (22) 57 20 266, pok. 208. SEKRETARIAT I  WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Sprawy studenckie I r. studiów p. Iwona Dybowska, pok. 213 c, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (22) 5720 262, fax: (22) 5720 266. DZIAŁ OBSŁUGI STUDENTÓW tel. (22) 57 20 816 Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (22) 599 18 01,02-03. 5

PODZIAŁ ROKU AKADEMICKIEGO 2014/2015 Na podstawie Zarządzenia nr 23 / 2014 Rektora WUM z dnia 10 kwietnia 2014 r.

SEMESTR ZIMOWY

01.10.2014

21.12.2014

zajęcia dydaktyczne

11 tygodni

22.12.2014

04.01.2015

wakacje zimowe

 

05.01.2015

01.02.2015

zajęcia dydaktyczne

4 tygodnie

02.02.2015

08.02.2015

sesja egzaminacyjna zimowa

 

09.02.2015

15.02.2015

przerwa semestralna

 

16.02.2015

22.02.2015

sesja poprawkowa

 

SEMESTR LETNI

23.02.2015

04.04.2015

zajęcia dydaktyczne

6 tygodni

05.04.2015

10.04.2015

wakacje wielkanocne

 

11.04.2015

14.06.2015

zajęcia dydaktyczne

9 tygodni

15.06.2015

05.07.2015

sesja egzaminacyjna letnia

 

06.07.2015

30.08.2015

wakacje letnie

 

31.08.2015

06.09.2015

sesja poprawkowa

 

07.09.2015

30.09.2015

wakacje letnie

 

6

ZARZĄD SAMORZĄDU STUDENTÓW WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO KADENCJI 2014/2016: Przewodniczący Zarządu Samorządu Studentów WUM ROMAN KOŃSKI II rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 608 360 221 e-mail: [email protected] Wiceprzewodnicząca Zarządu SSWUM ALEKSANDRA SALETRA IV rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 531 690 129 e-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący Zarządu SSWUM, Przewodniczący Komisji Informacji i Promocji JAKUB SZPERNALOWSKI III rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 692 894 878 e-mail: [email protected] Przewodnicząca Komisji Dydaktyki SONIA STATUCH V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 509 901 172 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Kultury MICHAŁ NIEMCZYK V rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 788 982 216 e-mail: [email protected] Przewodniczący Komisji Sportu i Turystyki KAMAL EL-HASSAN VI rok, I WL, kierunek lekarski Tel. +48 502 221 114 e-mail: [email protected] Sekretarz KRZYSZTOF KOTUŁA III rok, WNoZ, Ratownictwo Medyczne Tel. +48 601 442 407 e-mail: [email protected]

7

8

5

2 2 1 2 2

1 3 3 1 1

12 13 14 15 16

2 2 3

4

21 Technologia informacyjna

22 Wprowadzenie do logopedii 23 Wprowadzenie do nauki o języku

24 Wstęp do glottodydaktyki

Razem

63,5

1

0,5

20 Szkolenie BHP

25 Wychowanie fizyczne

1

3

1

18 Przysposobienie biblioteczne 19 Psychologia ogólna

c

2

1

1

1 1

1

17 Podstawy ochrony własności intelektualnej

Logorytmika Ortodoncja Pedagogika ogólna Pedagogika specjalna Pediatria

2

2

11 Kwalifikowana pierwsza pomoc

Język

7 3 0,5 0,5 3 2 7 2

2 2 2 2 1 c 2 c

1

1

Semestr

Psychologia rozwoju dziecka Dykcja i autokorekcja Elementy prawa medycznego Elementy prawa oświatowego Emisja głosu Fakultet Funkcjonalny opis języka

3 4 5 6 7 8 9 10

2 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna

ECTS

7

Przedmiot nazwa

1 Anatomia i fizjologia człowieka

Lp

zal

zal

zal zal

zal

zal

zal zal

zal

zal zal zal zal zal

zal

egz zal zal zal zal zal zal zal

egz

egz

Forma zaliczenia

30

2 30

60 362

278

30

60

30

15

30

670

30

15 30

30

4

4

4

4

15

2

15

15

30 60

30

15 30 15 15

30

30

30

15

30

ćwicz.

w tym: sem.

15

30

8 7

30

15

30

wyk.

30 30 15 15

15

30 30 8 7 30 30 60 60

30

60

Wymiar godzin obowiązujący studenta prak. zaw.

Nazwa jednostki

Studium Wychowania Fizycznego i Sportu(S3)

Zakład Informatyki Medycznej i Telemedycyny(1MF) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Katedra i Klinika Otolaryngologii(1WF) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44)

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny(1M31)

Biblioteka Główna(BIBG) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Dział Ochrony Pracy i Środowiska(AB)

Biuro Prawne(RAP)

Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Zakład Opieki Zdrowotnej(1M32) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Katedra i Klinika Otolaryngologii(1WF) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Studium Języków Obcych Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej(1S13) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Zakład Ortodoncji(1S15) Zakład Logopedii i Emisji Głosu UW(X44) Katedra i Klinika Otolaryngologii(1WF) Katedra i Klinika Otolaryngologii(1WF)

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny(1M31)

Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej(1M12)

Plan studiów na rok akademicki: 2014/2015 I Wydział Lekarski, Logopedia ogólna i kliniczna - 3 letnie studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne (d. wieczorowe) Rok studiów: 1

Dykcja i autokorekcja Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo):

Skrócony opis:

Pełny opis:

3007-L1A1DA Kod Erasmus: . Dykcja i autokorekcja Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 3.00 Język polski obowiązkowe w sali Zajęcia zakładają uzyskanie wysokiej świadomości artykulacyjnej w  kwestii ruchów mięśni artykulacyjnych oraz akustycznych cech dźwięków mowy. Mają na celu uświadomienie indywidualnej sprawności artykulacyjnej każdego studenta oraz wskazanie metod terapeutycznych usprawniających nieprawidłowe realizacje. Autokorekcja stanowi podstawę warsztatu logopedy. Ponieważ najważniejszym narzędziem terapeuty w procesie diagnozy i usprawniania wymowy jest perfekcyjnie wypracowany własny aparat artykulacyjny, zajęcia pozwolą uzyskać świadomość dotyczącą indywidualnej sprawności w tym zakresie. Dodatkowo dostarczą możliwość treningu słuchowego niezbędnego do dobrej oceny dźwięków mowy. Na podstawie wypracowanej sprawności wprowadzone zostaną zasady poprawnej wymowy polskiej oraz zasady dykcji stosowane w mowie realizującej normę wzorcową. Zajęcia prowadzone warsztatowo. Zajęcia dotyczące autokorekcji skierowane są do studentów logopedii i mają na celu wypracowanie podstawowego narzędzia używanego w terapii mowy – aparatu artykulacyjnego terapeuty. Dzięki własnej prawidłowej artykulacji logopeda podaje pacjentowi wzór wymawianiowy, ale także dzięki świadomości pracy własnych mięśni umie prześledzić zaburzone ruchy artykulacyjne i  określić przyczyny nieprawidłowych realizacji u pacjentów. Ze względu na złożoność ruchów artykulacyjnych i trudnego dostępu do małych, artykulacyjnych mięśni, gruntowny trening w tym zakresie (związany z umiejętnością wywoływania świadomych, finezyjnych ruchów w obrębie aparatu wymawianiowego), daje przyszłemu terapeucie podstawy warsztatowe. Pełna świadomosć artykulacyjna wiąże się ściśle z prawidłowym kształtowaniem poszczególnych dźwięków mowy. Praktyczne zadania dotyczyć będą także analizy produkowanych dźwięków mowy i wypracowania wrażliwości na cechy audytywne, wskazujące na specyficzne zaburzenia, wynikające z nieprawidłowego napięcia mięśni i nieharmonijnej pracy układu artykulacyjnego. Na bazie precyzji artykulacyjnej wprowadzone zostaną podstawy prawideł poprawnej wymowy polskiej oraz wypracowana technika dotycząca mowy scenicznej, wzorcowej. Przyjmując za odniesienie ten wariant wymowy o najwyższym stopniu poprawności studenci wypracują podstawy dykcji. Tematy: 1. Budowa aparatu fonacyjno-artykulacyjnego i analiza poszczególnych mięśni artykulacyjnych biorących udział w procesie mowy. 2. Rola żuchwy w kształtowaniu poprawnej przestrzeni fonacyjno-artykulacyjnej. 3. Sprawność języka – diagnoza i korekcja. 4. Sprawność warg – diagnoza i korekcja.

9

Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia:

5. Mięśnie wewnętrzne nasady wspierające poprawne procesy fonacyjno-artykulacyjne: ściany gardła, podniebienie miękkie, korzeń języka. 6. Diagnoza i korekcja realizacji samogłosek w izolacji. 7. Diagnoza i korekcja realizacji spółgłosek w izolacji. 8. Realizacja samogłosek ustnych i  nosowych w  różnych pozycjach w  wyrazie i zdaniu. 9. Procesy koartykulacyjne. Upodobnienia: a) pod względem dźwięczności b) pod względem miejsca artykulacji c) pod względem sposobu zbliżenia narządów artykulacyjnych 10. Uproszczenia. 11. Sylaba jako jednostka metryczna. Iloczas. 12. Akcent główny i poboczny. Zestrój akcentowy. 13. Zestroje intonacyjne. Kadencja i antykadencja. 14. Ekspresja mowy – rola czynników prozodycznych. 15. Analiza własna grupy pod kątem wpływów środowiskowych i  gwarowych na sposób artykulacji. Zajęcia zaliczane są na podstawie poprawnie wykonanych wszystkich ćwiczeń dotyczących sprawności artykulatorów oraz perfekcyjnej realizacji dźwięków mowy. Wymagana jest też znajomość zasad poprawnej wymowy polskiej oraz sprawność w jej stosowaniu. Literatura zalecana: 1. Dłuska M., 1981, Prozodia języka polskiego, Warszawa. 2. Jassem W.,1973, Podstawy fonetyki akustycznej, Poznań. 3. M. Karaś, M. Madejowa, 1977, Słownik wymowy polskiej, Warszawa. 4. Karpowicz T., 2009, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa. 5. Klemensiewicz Z.,1930, Prawidła poprawnej wymowy polskiej, Kraków. 6. Kotlarczyk M., 1961, Podstawy sztuki żywego słowa, Warszawa. 7. Michałowska D., 2006, O podstawach polskiej wymowy scenicznej, Kraków. 8. Markowski A., 2007, Język polski. Poradnik profesora Markowskiego, Warszawa. 9. Mitrinowicz-Modrzejewska A., 1963, Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy, Warszawa. 10. Styczek I., 1979, Logopedia, Wrocław. 11. Tarasiewicz B., 2003, Mówię i śpiewam świadomie, Kraków. 12. Toczyska B.,1994, Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańsk. 13. Toczyska B., 1997, Sarabanda w chaszczach, Gdańsk. 14. Wieczorkiewicz B., 1998, Sztuka mówienia, Warszawa. 15. Wierzchowska B.,1980, Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław. 16. Wierzchowska B., 1971, Wymowa polska, Warszawa. Umiejętności studenta po zakończeniu kursu: WIEDZA 1. Opisanie budowy układu fonacyjno-artykulacyjnego. 2. Pełna świadomość pozycji artykulacyjnych samogłosek i spółgłosek polskich. 3. Określenie rodzaju zaburzeń w  obrębie aparatu fonacyjno-artykulacyjnego i wskazanie metod terapeutycznych dotyczących tych zaburzeń. 4. Posiadanie wiedzy z zakresu normy wymawianiowej w języku polskim. ZROZUMIENIE 1. Rozpoznawanie zależności pomiędzy sprawnością aparatu fonacyjno-artykulacyjnego a konkretnymi realizacjami artykulacyjnymi. 2. Powiązanie czynnika fonicznego z obrazem artykulacyjnym mowy. 3. Zrozumienie mechanizmów koartykulacyjnych i zasad poprawnościowych.

10

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

UMIEJĘTNOŚCI 1. Tworzenie prawidłowych czynnościowo dźwięków mowy. 2. Modyfikowanie nieprawidłowych artykulacji. 3. Prezentowanie ćwiczeń usprawniających aparat artykulacyjny. 4. Prezentowanie ćwiczeń związanych z terapią mowy. POSTAWY 1. Rozumienie zależności między stanem aparatu artykulacyjnego a jakością tworzonych realizacji głoskowych. 2. Docenienie walorów estetycznych w mowie wzorcowej; indywidualne kształtowania wypowiedzi z zastosowaniem zasad poprawnościowych. Zajęcia zaliczane są na podstawie poprawnie wykonanych wszystkich ćwiczeń dotyczących sprawności artykulatorów oraz perfekcyjnej realizacji dźwięków mowy. Wymagana jest też znajomość zasad poprawnej wymowy polskiej oraz sprawność w jej stosowaniu.

Zajęcia w cyklu „Semestr letni 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Agnieszka Baran, Marta Janeczek, Karolina Karpińska, Marlena Kurowska, Agnieszka Staniaszek Agnieszka Baran, Marta Janeczek, Karolina Karpińska, Agnieszka Staniaszek (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

11

A. Informacje ogólne Nazwa pola Nazwa przedmiotu Jednostka prowadząca Jednostka, dla której przedmiot jest oferowany Kod przedmiotu Kod ERASMUS Przyporządkowanie do grupy przedmiotów Cykl dydaktyczny, w którym przedmiot jest realizowany Skrócony opis przedmiotu Forma (y)/typ (y) zajęć Pełny opis przedmiotu

Wymagania formalne Założenia wstępne Efekty uczenia się

Treść

Elementy prawa medycznego Zakład Opieki Zdrowotnej IMS WUM Kierunek Logopedia Ogólna i Kliniczna 10000 10000 Grupa treści podstawowych Semestr drugi (letni) 2014/2015 Podstawowe zasady prawa. Regulacje prawne dotyczące organizacji i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem praw pacjenta. Wykłady 15 godzin prawo medyczne Treści ogólne przedmiotu to: istota prawa, norma prawna, przepis prawny, stosunek prawny, źródła prawa, wykładnia prawa, procedury tworzenia prawa, systematyka prawna. Instytucje i system prawny Unii Europejskiej. Podstawowe zagadnienia prawa cywilnego, stosunki cywilno – prawne. Podstawowe zagadnienia prawa pracy, prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Przedmiot prawa finansowego, gospodarczego i administracyjnego. Dostępne bazy aktów prawnych. Treści szczegółowe w zakresie prawa medycznego: prawne regulacje opieki zdrowotnej – zawody medyczne, świadczeniodawca i świadczeniobiorca, problemy odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej. Prawa pacjenta.

Wymagania wstępne

Wiedza i rozumienie: zna i rozumie istotę prawa, normy prawnej, przepisu prawnego, stosunku prawny, źródła prawa; rozumie istotę wykładni prawa, procedury tworzenia prawa, systematykę prawną. Zna podstawowe elementy systemu prawnego Unii Europejskiej. Wymienia i omawia zakres regulacji podstawowych aktów prawa medycznego. Zna miejsca dostępu do aktów prawnych. Rozumie istotę odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej. Umiejętności: interpretuje podstawowe przepisy z zakresu prawa medycznego. Potrafi znaleźć wskazany akt prawny w bazach aktów prawnych.

Postawy: – przestrzega regulacji prawnych w relacjach z instytucjami ochrony zdrowia, – przestrzega określonych przepisami praw pacjenta. Punkty ECTS 3 Metody i kryteria oceniania Zaliczenie na ocenę. Sposób zaliczenia Test zaliczeniowy z całości materiału po zakończeniu wykładów. Zalicza 60% prawidłowych odpowiedzi. Rodzaj przedmiotu Przedmiot podstawowy. Realizowany na I roku studiów stacjonarnych I stopnia (licencjackich). Sposób realizacji Wykłady w salach wskazanych przez Dziekana. przedmiotu Język wykładowy Język polski

12

Literatura

Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu Prowadzący zajęcia Uwagi

1. Konstytucja RP. 2. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dz.U. 2004 Nr 210 poz. 2135. 3. Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. Dz.U. 1991 nr 91 poz. 408. 4. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Dz. U. 2008 r. Nr 52, poz. 417. 5. http://www.sejm.gov.pl/prawo/prawo.html 6. http://www.mz.gov.pl 7. http://www.men.gov.pl dr hab. Piotr Tyszko dr n. praw., lek. Igor Szwiec

B. Informacje szczegółowe Nazwa pola Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego zajęcia/grupę zajęciową) Stopień/tytuł naukowy Forma dydaktyczna zajęć Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu

Metody i kryteria oceniania dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu

Treść Igor Szwiec dr n. praw., lekarz Wykłady 15 godzin Wiedza i rozumienie: student zna i rozumie istotę prawa, normy prawnej, przepisu prawnego, stosunku prawny, źródła prawa; rozumie istotę wykładni prawa, procedury tworzenia prawa, systematykę prawną. Zna podstawowe elementy systemu prawnego Unii Europejskiej. Wymienia i omawia zakres regulacji podstawowych aktów prawa medycznego. Zna miejsca dostępu do aktów prawnych. Rozumie istotę odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej. Umiejętności: student interpretuje podstawowe przepisy z  zakresu prawa medycznego. Potrafi znaleźć wskazany akt prawny w bazach aktów prawnych. Postawy: student – przestrzega regulacji prawnych w relacjach z instytucjami ochrony zdrowia, – przestrzega określonych przepisami praw pacjenta. Zaliczenie na ocenę.

W ramach testu zaliczeniowego z całości materiału, po zakończeniu wykładów. Zalicza 60% prawidłowych odpowiedzi.

13

Zakres tematów

Metody dydaktyczne Literatura

Limit miejsc w grupie Terminy odbywania zajęć Miejsce odbywania zajęć

Tematy: – istota prawa, norma prawna, przepis prawny, stosunek prawny – źródła prawa, wykładnia prawa, procedury tworzenia prawa, systematyka prawna – instytucje i system prawny Unii Europejskiej – podstawowe zagadnienia prawa cywilnego, stosunki cywilno – prawne – podstawowe zagadnienia prawa pracy, prawa i  obowiązki stron stosunku pracy – przedmiot prawa finansowego, gospodarczego i administracyjnego – dostępne bazy aktów prawnych – prawo do ochrony zdrowia w Konstytucji RP – prawne regulacje opieki zdrowotnej: Ustawa z  dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, ustawa z  dnia 6 listopada 2008 r. o  prawach pacjenta i  Rzeczniku Praw Pacjenta Wykłady 1. Konstytucja RP 2. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dz.U. 2004 Nr 210 poz. 2135. 3. Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. Dz.U. 1991 nr 91 poz. 408. 4. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Dz. U. 2008 r. Nr 52, poz. 417. 5. http://www.sejm.gov.pl/prawo/prawo.html 6. http://www.mz.gov.pl Liczba studentów na roku Semestr drugi (letni) 2014/2015 Sale wykładowe UW

14

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo):

Skrócony opis:

Pełny opis:

3007-L1A1EG

Kod Erasmus:

Emisja głosu

05.101

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 2.00 LUB 3.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali Zakłada się, że ćwiczenia oddechowe oraz emisyjne dadzą przyszłym logopedom warsztatowe podstawy do kształtowania u pacjentów prawidłowej artykulacji na bazie fizjologicznych mechanizmów fonacyjnych. Kompetencje te oparte zostaną na indywidualnych doświadczeniach podnoszących świadomość i  sprawność fonacyjną. Jako podstawowe umiejętności określa się tutaj: odpowiednio funkcjonujący mechanizm mięśniowy angażujący ciało w procesie fonacji, wypracowanie prawidłowego oddechu, rozpoznanie i  uruchomienie przestrzeni rezonacyjnych, umiejętność wzmacniania dźwięku bez nadmiernego obciążania krtani. Ukształtowanie odpowiednich mechanizmów fonacyjnych oparte zostanie na podstawowych wiadomościach dotyczących anatomii i fizjologii układy fonacyjnego. Zajęcia mają charakter warsztatowy. Skierowane są do przyszłych logopedów; uczestnicy pracują nad ukształtowaniem prawidłowych mechanizmów fonacyjnych w oparciu o wiedzę z zakresu funkcjonowania aparatu fonacyjno-artykulacyjnego. Ze względu na charakter i cykl zajęć (60 godzin) – ich podstawowym założeniem jest wypracowanie u przyszłych terapeutów prawidłowego układu fonacyjno-artykulacyjnego tworzącego dźwięki mowy. Korelacja pomiędzy mięśniami biorącymi udział w  fonacji oraz tymi, kształtującymi głoski jest podstawową umiejętnością terapeuty, który musi kształtować prawidłową mowę biorąc pod uwagę zarówno jakość dźwięku jak i ostateczny obraz artykulacyjny głosek. Harmonijna praca całego układu oraz pełna świadomość kinestetycznych mechanizmów tworzących dźwięki mowy stanowi oczekiwany rezultat zajęć. Zajęcia łączące wiedzę teoretyczną dotyczącą mechanizmów fonacyjnych z warsztatami emisji głosu. Zajęcia mają charakter warsztatowy. Uczestnicy pracują nad ukształtowaniem prawidłowych mechanizmów fonacyjnych w oparciu o wiedzę z zakresu funkcjonowania aparatu fonacyjno-artykulacyjnego. Zajęcia zakładają nie tylko zdobycie konkretnych umiejętności dotyczących odpowiedniego kształtowania dźwięków mowy, operowania mocnym, wydolnym i barwnym głosem, ale także praktyczne działania w  obszarze poprawności wymawianiowej oraz świadomego budowania wypowiedzi. Szczegółowe zagadnienia omawiane w trakcie warsztatów: 1. Podstawy anatomii i fizjologii układu fonacyjnego. 2. Układ oddechowy. Rodzaje oddechu. 3. Tłocznia brzuszna – zasady funkcjonowania. 4. Przepona. Podparcie oddechowe. 5. Krtań, budowa i czynność. 6. Rezonacja; przestrzenie rezonacyjne. 7. Duża motoryka a akt mowy. 8. Ton krtaniowy. Głos naturalny. 9. Tor głosowy.

15

Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia:

10. Rejestry. Próg średnicowy. Skala głosu. 11. Dźwięki w śpiewie i w mowie. Analiza porównawcza. 12. Akustyczne cechy dźwięków mowy. 13. Rola żuchwy w kształtowaniu przestrzeni rezonacyjnej. 14. Język – pozycja spoczynkowa i czynność w trakcie artykulacji. 15. Wzmacnianie dźwięku. Zmiany dynamiczne w  przebiegu akustycznym frazy oddechowej. 16. Nasada i jej rola w kształtowaniu dźwięków mowy. 17. Samogłoski jako muzyczna osnowa frazy. 18. Prozodia wypowiedzi (intonacja, rytm, akcent). 19. Zmiany wysokości głosu w kadencji i antykadencji. 20. Akcent i jego realizacja. 21. Intencja wypowiedzi. 22. Oddech jako element kształtowania logicznego i  emocjonalnego aspektu wypowiedzi. 23. Ćwiczenia relaksujące i dynamizujące. 24. Zasady koartykulacji, utrzymywanie dźwięków w odpowiednich pozycjach rezonacyjnych – ćwiczenia. 25. Ocena indywidualnych nawyków fonacyjnych. 26. Rytm mowy. Metoda akcentów. 27. Gest a fraza oddechowa. 28. Zaburzenia artykulacyjne związane z  zaburzeniami fonacyjnymi. Metody terapii. 29. Mowa ciała. Autoprezentacja. 30. Zmiany patologiczne w obrębie aparatu fonacyjnego. Dysfonie. Literatura zalecana: 1. Dłuska M., 1981, Prozodia języka polskiego, Warszawa. 2. Jassem W.,1973, Podstawy fonetyki akustycznej, Poznań. 3. Linklater K., 2012, Uwolnij swój głos, Kraków. 4. Łastik A., 2002, Poznaj swój głos...twoje najważniejsze narzędzie pracy, Warszawa. 5. Michałowska D.,1994, O podstawach polskiej wymowy scenicznej, Kraków. 6. Mitrinowicz-Modrzejewska A., 1963, Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy, Warszawa. 7. Tarasiewicz B., 2003, Mówię i śpiewam świadomie, Kraków. 8. Toczyska B.,1994, Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańsk. 9. Walczak-Deleżyńska M.,2000, Wykorzystanie techniki Alexandra w pracy nad oddechem i głosem, w: „Wokalistyka i pedagogika wokalna”, Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu, nr 77, Wrocław. 10. Wieczorkiewicz B., 1998, Sztuka mówienia, Warszawa. 11. Wierzchowska B.,1980, Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław. 12. Wierzchowska B., 1971, Wymowa polska, Warszawa. Umiejętności studenta po zakończeniu kursu: WIEDZA 1. Opisanie budowy układu oddechowo-fonacyjnego. 2. Opisanie mechanizmu tworzenia głosu. 3. Określenie rodzaju zaburzeń w  obrębie aparatu fonacyjno-artykulacyjnego i wskazanie metod terapeutycznych dotyczących tych zaburzeń. 4. Wymienienie zasad utrzymania prawidłowej higieny głosu. UMIEJĘTNOŚCI 1. Rozpoznawanie zależności pomiędzy jakością tworzenia głosu a  czynnikami wpływającymi na tę jakość (organicznymi i czynnościowymi). 2. Powiązanie czynnika fonicznego z obrazem artykulacyjnym mowy. 3. Tworzenie prawidłowych czynnościowo dźwięków mowy i fraz. 4. Modyfikowanie złych nawyków emisyjnych. 5. Prezentowanie ćwiczeń wpływających na jakość funkcji oddechowych (relaksacyjnych oraz fonacyjnych). 6. Prezentowanie ćwiczeń związanych z prawidłową czynnością toru głosowego.

16

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

KOMPETENCJE SPOŁECZNE 1. Rozumienie zależności między procesami mentalnymi i fizycznymi wpływającymi na indywidualną jakość głosu. 2. Docenienie walorów estetycznych kształtowania wypowiedzi z zastosowaniem wspomnianych technik pracy z głosem. 3. Uwrażliwienie się na czynniki tworzenia warstwy dźwiękowej mowy w kontekście pracy nad zaburzeniami artykulacyjnymi, potrafi współpracować z innymi specjalistami w celu tworzenia skutecznego procesu reedukacji pacjentów; potrafi pracować w grupie specjalistów przyjmując w niej różne role; 4. Wykształcenie umiejętności rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta i jego rodziny; 5. Absolwent kursu jest świadomy posiadanej przez siebie wiedzy i  zna zakres nabytych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego; 6. Umie współpracować w  grupie, jest otwarty na nowe idee i  gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych oraz argumentów; 7. Ma świadomość złożoności problemów związanych z funkcjonowaniem języka jako środka komunikacji; Zajęcia zaliczone zostaną na podstawie obecności oraz poprzez sukcesywne zaliczanie ćwiczeń wprowadzanych na zajęciach. Zaliczenie kursu nie daje uprawnień do prowadzenia zajęć z emisji głosu, zapewnia natomiast profesjonalne przygotowanie do usprawniania artykulacji.

Zajęcia w cyklu „Semestr zimowy 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Skrócony opis:

Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Agnieszka Borowiec, Marlena Kurowska Agnieszka Borowiec (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę obowiązkowe w sali Zajęcia mają charakter warsztatowy. Skierowane są do przyszłych logopedów; uczestnicy pracują nad ukształtowaniem prawidłowych mechanizmów fonacyjnych w oparciu o wiedzę z zakresu funkcjonowania aparatu fonacyjno-artykulacyjnego. Ze względu na charakter i cykl zajęć (60 godzin) – ich podstawowym założeniem jest wypracowanie u przyszłych terapeutów prawidłowego układu fonacyjno-artykulacyjnego tworzącego dźwięki mowy. Korelacja pomiędzy mięśniami biorącymi udział w  fonacji oraz tymi, kształtującymi głoski jest podstawową umiejętnością terapeuty, który musi kształtować prawidłową mowę biorąc pod uwagę zarówno jakość dźwięku jak i ostateczny obraz artykulacyjny głosek. Harmonijna praca całego układu oraz pełna świadomość kinestetycznych mechanizmów tworzących dźwięki mowy stanowi oczekiwany rezultat zajęć. Zajęcia łączące wiedzę teoretyczną dotyczącą mechanizmów fonacyjnych z warsztatami emisji głosu.

17

Pełny opis:

Zajęcia mają charakter warsztatowy. Uczestnicy pracują nad ukształtowaniem prawidłowych mechanizmów fonacyjnych w oparciu o wiedzę z zakresu funkcjonowania aparatu fonacyjno-artykulacyjnego. Zajęcia zakładają nie tylko zdobycie konkretnych umiejętności dotyczących odpowiedniego kształtowania dźwięków mowy, operowania mocnym, wydolnym i barwnym głosem, ale także praktyczne działania w  obszarze poprawności wymawianiowej oraz świadomego budowania wypowiedzi. Szczegółowe zagadnienia omawiane w trakcie warsztatów: 1. Podstawy anatomii i fizjologii układu fonacyjnego. 2. Układ oddechowy. Rodzaje oddechu. 3. Tłocznia brzuszna – zasady funkcjonowania. 4. Przepona. Podparcie oddechowe. 5. Krtań, budowa i czynność. 6. Rezonacja; przestrzenie rezonacyjne. 7. Duża motoryka a akt mowy. 8. Ton krtaniowy. Głos naturalny. 9. Tor głosowy. 10. Rejestry. Próg średnicowy. Skala głosu. 11. Dźwięki w śpiewie i w mowie. Analiza porównawcza. 12. Akustyczne cechy dźwięków mowy. 13. Rola żuchwy w kształtowaniu przestrzeni rezonacyjnej. 14. Język – pozycja spoczynkowa i czynność w trakcie artykulacji. 15. Wzmacnianie dźwięku. Zmiany dynamiczne w  przebiegu akustycznym frazy oddechowej. 16. Nasada i jej rola w kształtowaniu dźwięków mowy. 17. Samogłoski jako muzyczna osnowa frazy. 18. Prozodia wypowiedzi (intonacja, rytm, akcent). 19. Zmiany wysokości głosu w kadencji i antykadencji. 20. Akcent i jego realizacja. 21. Intencja wypowiedzi. 22. Oddech jako element kształtowania logicznego i  emocjonalnego aspektu wypowiedzi. 23. Ćwiczenia relaksujące i dynamizujące. 24. Zasady koartykulacji, utrzymywanie dźwięków w odpowiednich pozycjach rezonacyjnych – ćwiczenia. 25. Ocena indywidualnych nawyków fonacyjnych. 26. Rytm mowy. Metoda akcentów. 27. Gest a fraza oddechowa. 28. Zaburzenia artykulacyjne związane z  zaburzeniami fonacyjnymi. Metody terapii. 29. Mowa ciała. Autoprezentacja. 30. Zmiany patologiczne w obrębie aparatu fonacyjnego. Dysfonie.

18

Literatura:

Literatura zalecana: 1. Dłuska M., 1981, Prozodia języka polskiego, Warszawa. 2. Jassem W.,1973, Podstawy fonetyki akustycznej, Poznań. 3. Linklater K., 2012, Uwolnij swój głos, Kraków. 4. Łastik A., 2002, Poznaj swój głos... twoje najważniejsze narzędzie pracy, Warszawa. 5. Michałowska D.,1994, O podstawach polskiej wymowy scenicznej, Kraków. 6. Mitrinowicz-Modrzejewska A., 1963, Fizjologia i patologia głosu, słuchu i mowy, Warszawa. 7. Tarasiewicz B., 2003, Mówię i śpiewam świadomie, Kraków. 8. Toczyska B.,1994, Elementarne ćwiczenia dykcji, Gdańsk. 9. Walczak-Deleżyńska M.,2000, Wykorzystanie techniki Alexandra w pracy nad oddechem i głosem, w: „Wokalistyka i pedagogika wokalna”, Zeszyty Naukowe AM we Wrocławiu, nr 77, Wrocław. 10. Wieczorkiewicz B., 1998, Sztuka mówienia, Warszawa. 11. Wierzchowska B.,1980, Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław. 12. Wierzchowska B., 1971, Wymowa polska, Warszawa.

19

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo): Skrócony opis:

Pełny opis:

Literatura:

3007-L1A1FO

Kod Erasmus:

Funkcjonalny opis języka

09.301

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 4.00 LUB 7.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali zaliczenie I semestru studiów na kierunku logopedia ogólna i kliniczna Przedmiot ma za zadanie zapoznać studenta z  system fonologicznym współczesnej polszczyzny, cechami artykulacyjnymi głosek oraz zjawiskami charakterystycznymi dla realizacji systemu. Pojęcia opisu fonologicznego, tj. fonem, warianty fonemu, cechy dystynktywne, opozycja fonologiczna czy neutralizacja opozycji, omawiane są z uwzględnieniem specyfiki pracy logopedy. Wykład ma za zadanie: – przedstawić systematycznie wiedzę potrzebną do zaliczenia przedmiotu; – zapoznać studenta z  różnymi rozwiązaniami problemów z  zakresu fonologii (segmentalnej i suprasegmentalnej) i fonetyki (artykulacyjnej). Pierwsze wykłady wprowadzają w terminologię związaną z fonologią i fonetyką. Po przedstawieniu zagadnień wstępnych omawiane są klasy fonemów, warianty poszczególnych fonemów i  ich dystrybucja, problemy związane z  poprawnością wymowy oraz zagadnienia związane z zaburzeniami realizacji fonemu. Ćwiczenia mają za zadanie: – pogłębić wiedzę wyniesioną z wykładu; – nauczyć studentów praktycznego wykorzystania wiedzy z  zakresu fonologii i fonetyki artykulacyjnej; – zmobilizować studentów do systematycznej pracy. 1. Dłuska M., Fonetyka polska. Artykulacja głosek polskich, wyd. 2, Warszawa-Kraków 1981. 2. Dukiewicz L., 1978, Intonacja wypowiedzi polskich, Wrocław. 3. Dukiewicz L, Sawicka I., Fonetyka i fonologia, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego, red. H. Wróbel, Kraków 1995. 4. Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim, Warszawa 2007, WUW. 5. Koneczna H., Zawadowski W., Przekroje rentgenograficzne głosek polskich, Warszawa 1971. 6. Laskowski R., System fonologiczny języka polskiego [w:] Encyklopedia języka polskiego, Wrocław 1999. 7. Łobacz P., Polska fonologia dziecięca, Warszawa 1996, Wyd. Energeia. 8. Milewski S., Frekwencja fonemów w tekstach mówionych dzieci w wieku przedszkolnym, Gdańsk 1997, Logopedia 24. 9. Milewski S., Lingwistyczne i dydaktyczne aspekty analizy fonemowej, Lublin 1999. 10. Rocławski B., Poradnik fonetyczny dla nauczycieli, Warszawa 1981. 11. Rocławski B., Zarys fonologii, fonetyki i fonostatystyki współczesnego języka polskiego, wyd. II uzupełnione, Gdańsk 1986, Wydawnictwo Uczelniane UG. 12. Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980. 13. Wiśniewski M., Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 2001. 14. Słownik wymowy polskiej, 1977, red. M. Karaś, M. Madejowa, Warszawa.

20

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania: Praktyki zawodowe:

Po zakończeniu cyklu wykładów i ćwiczeń student będzie potrafić: WIEDZA – opisać mechanizmy tworzenia głosek – acharakteryzować system fonologiczny polszczyzny; – zinterpretować fonologicznie zjawiska fonetyczne. UMIEJĘTNOŚCI – wyjaśnić mechanizm koartykulacji; – rozpoznać w potoku mowy elementy, których realizacja jest zgodna z systemem fonologicznym współczesnej polszczyzny; – rozpoznać zjawiska z zakresu zaburzeń w realizacji fonemów. – ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) – zaliczenie ustne – zaliczenie pisemne nie dotyczy

Zajęcia w cyklu „Semestr letni 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji. Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk, Marlena Kurowska, Natalia Siudzińska, Marzena Stępień Katarzyna Dróżdż-Łuszczyk, Natalia Siudzińska (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

21

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy student:

Rok akademicki: 2014/2015 Logopedia kliniczna I rok, semestr II Stacjonarne

Wstęp do glottodydaktyki Obowiązkowy ogólny Podstawowy Język polski Studium Języków Obcych Ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa tel: 22 57 20 863 [email protected] www.sjo.wum.edu.pl Dr Maciej Ganczar Dr Maciej Ganczar Wykład 30 wykłady: 4

ćwiczenia: 30

seminaria:

Metody podające: • wprowadzenie informacyjne • metoda przewodniego tekstu • wyjaśnienie Metody problemowe: • omówienie problemu Metody aktywizujące: • metoda przypadków • metoda sytuacyjna (odgrywanie ról) • dyskusja dydaktyczna Metody eksponujące: • film i nagrania audio Metody praktyczne: • ćwiczenia utrwalające • metoda projektów (rozdział podręcznika, zestawy ćwiczeń i zadań, recenzje) Bardzo dobra znajomość języka polskiego. Znajomość języka angielskiego na poziomie B1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy. Rozróżnia sprawności językowe. Rozumie reguły akwizycji językowej. Rozróżnia metody uczenia języków obcych. Potrafi analizować i dobierać podręczniki do nauki języków obcych bądź języka polskiego jako obcego. Potrafi napisać przykładowy rozdział podręcznika do nauki języka obcego bądź języka polskiego jako obcego. Rozumie akty prawne określające poziomy i  cele w  nauczaniu języków obcych. Efekty kształcenia 1. Potrafi opracować program nauczania 2. Umie dobrać odpowiednią metodę nauczania w zależności od wieku uczących się i ich potrzeb 3. Potrafi dobrać odpowiednie materiały nauczania i pomoce dydaktyczne 4. Potrafi zaplanować etapy lekcji

22

5. Potrafi nauczać wymowę, rytm, intonację, pisownię i  słownictwo, gramatykę, sprawność rozumienia ze słuchu i czytania ze zrozumieniem, sprawność pisania. - w zakresie wiedzy 6. Rozumie zasady autonomii ucznia w procesie uczenia się. student: 7. Potrafi oceniać jakość pracy nad językiem i jej efektów. 8. Potrafi skonstruować testy językowe. 9. Potrafi kontrolować wyniki nauczania. 1. Krytycznie analizuje podręczniki do nauczania języków obcych oraz języka polskiego jako obcego. 2. Potrafi porozumiewać się z  uczniami obcojęzycznymi, rozumie ich potrzeby - w zakresie umiejętności i ograniczenia. student: 3. W wybranym języku obcym bądź polskim potrafi opracować zestaw ćwiczeń i zadań do nauki języków obcych bądź języka polskiego jako obcego. 4. Potrafi napisać recenzję bądź opinię merytoryczno-dydaktyczną wybranego podręcznika do nauki języków obcych bądź języka polskiego jako obcego. 1. Potrafi nawiązywać i utrzymywać dobre relacje z uczniami obcokrajowcami. - w zakresie kompetencji 2. Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie znajomości języka obpersonalno-społecznych cego i polskiego oraz potrzeby stałego dokształcania się. Warunkiem zaliczenia semestru jest systematyczny, aktywny udział w  zajęciach, obowiązkowa obecność na wszystkich zajęciach w  semestrze, pozytywne oceny z egzaminu końcowego, przygotowanie recenzji podręcznika do nauczania języka polskiego jako obcego bądź języków obcych, napisanie kompletnego zestaMetody oceny pracy wu ćwiczeń i zadań do nauki języka polskiego jako obcego lub języków obcych. studenta (forma i warunki Forma zaliczenia: zaliczenia przedmiotu) 1. Recenzja wybranego podręcznika. 2. Zestaw ćwiczeń i zadań do nauki języka obcego. 3. Egzamin końcowy pisemny. 4. Skala ocen - numeryczna i słowna obowiązująca w WUM. 1. Komorowska Hanna: Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa: WSiP Literatura obowiązkowa: 1999 lub wydania późniejsze. 1. Recenzje podręczników do nauczania języków obcych. 2. Materiały Centralnej Komisji Egzaminacyjnej dla kandydatów na egzaminatorów egzaminu maturalnego z języka obcego Literatura uzupełniająca: 3. Europejski system opisu kształcenia językowego. 4. Podstawa programowa kształcenia ogólnego 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników Koło naukowe 1. Studium Języków Obcych prowadzi zajęcia z  języków nowożytnych i  języka łacińskiego zgodnie z programem studiów obowiązującym na danym kierunku. 2. Lektorat kończy się zaliczeniem, zaliczeniem na ocenę i egzaminem, w zależności od nauczanego języka oraz kierunku studiów. 3. Przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przyszłych absolwentów. 4. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego i prezentacji w przypadku języków nowożytnych. Regulamin: 5. W przypadku nieobecności: - dwie nieobecności w  semestrze – obie należy zaliczyć w  terminie do dwóch tygodni od daty nieobecności - trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do Kierownika SJO z prośbą o umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności  w trybie indywidualnym  - cztery i  więcej nieobecności w  semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru (w wypadku pobytu w szpitalu student może ubiegać się o zgodę na zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej).

23

Regulamin:

6. Student ma obowiązek zgłosić się na sprawdzian pisemny w  wyznaczonym terminie. W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia testu, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego. W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje trzeci termin tzw. egzamin komisyjny. Student otrzymuje wpis do indeksu od wykładowcy i potwierdza go u kierownika lub zastępcy kierownika Studium Języków Obcych WUM. 7. Forma egzaminu podana jest do wiadomości studentów w przewodniku dydaktycznym dla danego kierunku i roku studiów. 8. Posiadanie certyfikatu z języka obcego, oceny z lektoratu otrzymanej na innym kierunku studiów w WUM lub innej uczelni nie zwalnia z uczęszczania na zajęcia przewidziane programem studiów na aktualnym kierunku studiów. 9. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo Studium Języków Obcych WUM. SKALA OCEN ZALICZENIA i EGZAMINY (w %) 95%-100% ------ 5  (bardzo dobry) 90%-94,99% --- 4.5 (ponad dobry) 80%-89,99% --- 4 (dobry) 75%-79,99% --- 3.5 (dość dobry) 60%-74,99% --- 3 (dostateczny).

24

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo): Skrócony opis:

Pełny opis:

3007-L1A1LO

Logorytmika

Kod Erasmus:

.

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 2.00 LUB 1.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali Zajęcia zakładają uzyskanie sprawności rytmiczno-dźwiękowej u  przyszłych terapeutów oraz dostarczenie im narzędzi w postaci aktywnych metod terapeutycznych. Logorytmika jest programem terapeutycznym, skierowanym do dzieci z zaburzeniami mowy w płaszczyźnie segmentalnej i suprasegmentalnej, opartym na ćwiczeniach muzyczno-ruchowych. Łącząc w sobie zagadnienia związane z rytmem, iloczasem oraz rozróżnianiem i produkcją dźwięków o określonej wysokości i zamierzonych cechach dynamicznych stanowi jedną z metod rozwoju i terapii mowy. Poprzez synchronizowanie produkcji dźwiękowych z aktywnością motoryki ciała (dużej i małej) stanowi podstawę do kształtowania rozwoju koordynacji słuchowo-ruchowej niezbędnej w  tworzeniu prawidłowych zachowań werbalnych. Zajęcia prowadzone warsztatowo. Zajęcia z logorytmiki skierowane są do studentów logopedii i mają poszerzyć ich warsztat w aktywne metody kształtowania cech segmentalnych i suprasegmentalnych mowy. Opierają się na ćwiczeniach muzyczno-ruchowych stanowiących następnie podstawę do ćwiczeń słowno-rytmicznych. Metody logorytmiczne wywodzą się z założeń rytmiki Emila Jacques-Dalcroza, których istotą jest ścisły związek ruchu z muzyką oraz z działań pedagogicznych Carla Orffa, u którego zajęcia ruchowe łączą się z rytmizowanym mówieniem i śpiewem oraz charakterystycznym instrumentarium. Zadaniem ćwiczeń logorytmicznych jest uwrażliwienie dzieci na cechy akustyczne mowy i  zwrócenie uwagi na zjawiska wspólne dla muzyki i wypowiedzi, czyli: rytm, tempo, wysokość dżwięku, głośność, akcent, frazowanie i artykulację. Efektem tych ćwiczeń jest kształtowanie ruchów całego ciała (makroruchów), które wpływają pośrednio na usprawnianie narządów mowy (mikroruchy). Poprzez swoją specyfikę ćwiczenia logorytmiczne mogą być stosowane u dzieci z różnymi zaburzeniami: intelektualnymi, ruchowymi, artykulacyjnymi czy też słuchowo-rytmicznymi. Tematy: 1. Wprowadzenie do zagadnienia: logorytmika, jej założenia i cele. 2. Rytmika w kształceniu poczucia rytmu. 3. Podstawowe pojęcia muzyczne wykorzystywane w  logorytmice: rytm, tempo, metrum, dynamika, wysokość dźwięku. Ćwiczenia. 4. Podstawowe założenia rytmiki Emila Jaques Dalcroze’a i Carla Orffa. Instrumentarium orffowskie. 5. Ćwiczenia ruchowe jako dominująca forma aktywności w rozwoju i stymulacji mowy dziecka. 6. Rytmizacja wypowiedzi. Zmiany rytmu w czasie. 7. Ćwiczenia inhibicyjno- incytacyjne, metrorytmiczne, polirytmiczne. 8. Ćwiczenia podkreślające związek ruchu z muzyką oraz wspólnotę muzyki i wypowiedzi.

25

Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

9. Śpiew – główny element kształtujący aparat głosotwórczy, regulujący oddech, usprawniający aparat artykulacyjny. 10. Piosenka jako podstawa zajęć logorytmicznych. 11. Ćwiczenia słuchowe i rytmiczne jako istotny element w usprawnianiu mowy. 12. Koordynacja słuchowo-ruchowa podstawą do odbioru poprawnego wzorca dźwiękowego oraz samokontroli słuchowej. 13. Aspekty prozodyczne mowy. Elementy segmentalne i suprasegmentalne. 14. Śpiew a intonacja mowy. Kadencja i antykadencja – zmiany wysokości głosu. 15. Osnowa rytmiczna mowy – iloczas. 1. Jutrzyna E., 2005, Wykorzystanie muzyki w terapii logopedycznej, [w:] L. Huryło, M. Zaorska (red.), Wspomaganie rozwoju i edukacji dziecka z zaburzeniami mowy, Olsztyn. 2. Kilińska- Ewertowska E., 1993, Badania nad zastosowaniem ćwiczeń muzyczno-ruchowych w rehabilitacji dzieci z zaburzeniami mowy, Gdańsk. 3. Kilińska- Ewertowska E., 1993, Ćwiczenia logorytmiczne, Gdańsk. 4. Kilińska- Ewertowska E., 1987, Logorytmika, Lublin. 5. Rozentalowa A., 1971, O logorytmice, Logopedia Nr 10, Lublin. 6. Stadnicki A., 1987, Logorytmika i choreorytmika, Warszawa. 7. Walencik- Topiłko A., 2000, Wykorzystanie elementów rytmiki w terapii logopedycznej, [w:] B. Ostrowska (red.), Rytmika w kztałceniu muzyków, aktorów, tancerzy i w rehabilitacji, Łódź. 8. Walencik-Topiłko A., 2004, Śpiew w profilaktyce logopedycznej, [w:] Sztuka w edukacji i terapii, M. Knapik i W.A. Sacher (red.), Kraków. WIEDZA 1. Podstawy teoretyczne logorytmiki (według założeń Jaqua-Dalcroze’a i Carla Orffa). 2. Podstawowe pojęcia muzyczne: rytm, tempo, metrum, dynamika jako fundamentalna wiedza w  kształtowaniu prawidłowych przebiegów rytmiczno-dźwiękowych w mowie. 3. Posiadanie wiedzy z zakresu koordynacji ruchowo-słuchowej. ZROZUMIENIE 1. Rozpoznawanie zależności pomiędzy ruchem ciała a rytmem mowy i śpiewu. 2. Powiązanie koordynacji słuchowej i  słuchowo-ruchowej z  wykonawczymi aspektami mowy. 3. Dostrzeżenie wartości ćwiczeń globalnych, włączających całe ciało w  procesy terapeutyczne. UMIEJĘTNOŚCI 1. Tworzenie ciągów rytmiczno-dźwiękowych. 2. Modyfikowanie zaburzeń w indywidualnym poczuciu rytmu i ocenie wysokości dźwięków. 3. Prezentowanie ćwiczeń usprawniających kompetencje rytmiczne i muzyczne. 4. Prezentowanie ćwiczeń logorytmicznych związanych z terapią mowy. POSTAWY 1. Rozumienie zależności między oddziaływaniem makro i mikro-ruchów w ciele człowieka. 2. Docenienie walorów rytmu i aspektów muzycznych w kształtowaniu poprawnej mowy. Zajęcia zaliczane są na podstawie poprawnie wykonanych wszystkich ćwiczeń przeprowadzonych na zajęciach.

26

Zajęcia w cyklu „Semestr letni 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Ćwiczenia, 15 godzin, 50 miejsc więcej informacji Marlena Kurowska (brak danych) (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

27

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Skrócony opis:

Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

3007-L1A1PS

Kod Erasmus:

Pedagogika specjalna

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 3.00 LUB 1.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali Pedagogika specjalna jako subdyscyplina pedagogiki. Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z  wybranymi zagadnieniami dyscypliny: pojęciem niepełnosprawności, klasyfikacjami niepełnosprawności, charakterystyką poszczególnych niepełnosprawności. Przedstawione zostaną też cele, zasady i  metody pedagogiki specjalnej oraz system opieki, kształcenia i poradnictwa dla niepełnosprawnych. Rys historyczny pedagogiki specjalnej w Polsce i na świecie. Wyjaśnienie pojęcia pedagogika specjalna, terminologia specjalistyczna, miejsce pedagogiki specjalnej wśród innych nauk. Cele, zasady i metody pedagogiki specjalnej. Definicje i klasyfikacje osób niepełnosprawnych. Charakterystyka niepełnosprawności intelektualnej, osób przewlekle chorych, osób z  wadą słuchu, osób słabo widzących i niewidomych, osób z uszkodzonym narządem ruchu. System opieki, edukacji i poradnictwa niepełnosprawnych w Polsce. 1. Doroszewska J., Pedagogika specjalna, 1989. 2. Dykcik W., Pedagogika specjalna, 1997. 3. Hulek A., Pedagogika rewalidacyjna, 1977. 4. Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, 1998. 5. Sowa J., Pedagogika specjalna w zarysie, 1997. Po ukończeniu przedmiotu student: • Zna podstawowe pojęcia i terminy z zakresu pedagogiki specjalnej, • Zna cele i zasady obowiązujące w pedagogice specjalnej, • Zna wybrane metody pedagogiki specjalnej, • Wie, czym charakteryzują się poszczególne niepełnosprawności, • Umie rozpoznać i opisać dany rodzaj niepełnosprawności, • Zna system opieki, edukacji i poradnictwa dla niepełnosprawnych w Polsce, • Wie, z jakimi instytucjami może współpracować w zakresie terapii osób niepełnosprawnych. Końcowe zaliczenie pisemne

Zajęcia w cyklu „Semestr letni 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Wykład, 15 godzin, 50 miejsc więcej informacji Marlena Kurowska (brak danych) (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

28

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Skrócony opis: Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

3007-L1A1PO

Kod Erasmus:

Psychologia ogólna

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 3.00 Język polski obowiązkowe w sali Podstawowe informacje o psychologii jako nauce. Celem jest przygotowanie studentów do uczestnictwa w wykładach z Psychologii rozwoju i klinicznej dziecka. 1. Przedmiot psychologii. 2. Metodologia psychologii. 3. Biologiczne podstawy psychologii. 4. Biologiczne podstawy psychologii c.d. 5. Procesy poznawcze – spostrzeganie. 6. Procesy poznawcze – uwaga. 7. Procesy poznawcze – myślenie i inteligencja. 8. Procesy poznawcze – pamięć. 9. Problematyka uczenia się. 10. Język i komunikowanie się. 11. Emocje i motywacja. 12. Osobowość człowieka. 13. Stany osobowości. 14. Funkcjonowanie społeczne. 15. Funkcjonowanie społeczne c.d. 1. Aronson E.: Człowiek – istota społeczna. PWN, Warszawa 1978. Rozdział IV. 2. Bogdanowicz M.: Integracja percepcyjno – motoryczna – metody diagnozy i terapii. COMPW – Z, Warszawa 1990. (str. 8-69, 194-232). 3. Kalat J.W.: Biologiczne podstawy psychologii. PWN, Warszawa 2007. (str. 73107, 261-293, 355-451). 4. LeDoux J.: Mózg emocjonalny. Media Rodzina, Poznań 2000. (strony 209-264). 5. Martin G. N.: Neuropsychologia. PZWL, Warszawa 2001. (strony 271-335) 6. Maas V.F.: Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej. WSIP, Warszawa 1998. 7. Zimbardo Ph. G., Ruch F. L: Psychologia i życie. PWN, Warszawa 1996. (strony: 352-369, 456-462, 496-512). • posiadanie wiedzy na temat historii psychologii, • zaznajomienie się z głównymi szkołami psychologicznymi, • poznanie podstawowych procesów psychicznych, • zdobycie wiedzy na temat rodzajów i praw uczenia się, • nauczenie się rozpoznawania emocji i różnicowania ich z innymi procesami psychicznymi, • umiejętność oceny podstawowych typów osobowości, • zapoznanie się z prawami funkcjonowania społecznego, • ocena podstawowych szkół psychologicznych. egzamin cząstkowy wchodzący w skład całościowego egzaminu z psychologii.

29

Zajęcia w cyklu „Semestr zimowy 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Marlena Kurowska, Krzysztof Szamburski Krzysztof Szamburski (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

30

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo): Skrócony opis: Pełny opis:

Literatura:

Efekty uczenia: Kryteria oceniania:

3007-L1A1PR

Kod Erasmus:

Psychologia rozwoju dziecka

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 6.00 LUB 7.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali Zdobycie wiedzy na temat różnych sfer rozwoju dziecka (motorycznej, poznawczej, emocjonalnej, społecznej, moralnej i osobowości) oraz rozwoju osobowości. Zapoznanie studentów z psychologicznymi aspektami rozwoju dziecka w wieku: od urodzenia do późnego dzieciństwa ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju mowy. I. Uwarunkowania rozwoju osobniczego człowieka. Sfery rozwoju psychoruchowego dziecka Procesy poznawcze: spostrzeganie, uwaga, pamięć. Procesy poznawcze: myślenie, uczenie się, inteligencja. Rozwój motoryczny: duża motoryka, mała motoryka, motoryka oralna. Rozwój emocjonalny: definicje emocji, teorie emocji, składowe emocji, mechanizm powstawania strachu. Rozwój moralności. Rozwój społeczny dziecka. Kształtowanie się poczucia „ja” u dziecka”. II Przygotowanie studentów do rozumienia procesów rozwojowych dziecka i poznania jego możliwości psychomotorycznych na danym etapie III. 3. Uwarunkowania rozwoju osobniczego człowieka. 4. Rodzaje uczenia się. 5. Prawa w psychologii (efekt Zeigarnik, prawa Yerkesa – Dodsona, teoria dysonansu poznawczego Festingera i inne). 6. Sfery rozwoju psychoruchowego dziecka. 7. Procesy poznawcze: spostrzeganie, uwaga, pamięć, myślenie, uczenie się, inteligencja. 8. Rozwój motoryczny: duża motoryka, mała motoryka, motoryka oralna. 9. Rozwój emocjonalny: definicje emocji, teorie emocji, składowe emocji, mechanizm powstawania strachu, kształtowanie się osobowości. 10. Rozwój moralności u dziecka. 11. Rozwój społeczny dziecka. 12. Kształtowanie się poczucia „ja” u dziecka. 13. Rozwój dziecka w okresie niemowlęcym i poniemowlęcym. 14. Rozwój dziecka w okresie przedszkolnym. 15. Rozwój dziecka w młodszym wieku szkolnym. 1. Birch A., Malim T.: Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. PWN, Warszawa 1999. 2. Ilg F. L., Ames B. L., Baker S. M.: Rozwój psychiczny dziecka od 10 do 14 lat. Poradnik dla rodziców, psychologów i  lekarzy. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2001 3. Ilg F.L., Ames B. L., Baker S. M.: Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat. Poradnik dla rodziców, psychologów i  lekarzy. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2001. 4. Psychologia rozwoju człowieka. T. 2. Praca zbiorowa pod red. nauk. B. Harwas-Napierały i J. Trempały. PWN, Warszawa 2002 (str. 47-163). • rozumienie praw rozwoju dziecka, • umiejętność określenia możliwości i umiejętności dziecka w określonym wieku, • umiejętność określenia poziomu rozwoju mowy i opóźnień tego rozwoju. egzamin pisemny

31

Zajęcia w cyklu „Semestr letni 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Wykład, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Marlena Kurowska, Krzysztof Szamburski Krzysztof Szamburski (nie masz dostępu) Egzamin

32

A. Informacje ogólne Nazwa pola

Treść

Nazwa przedmiotu Jednostka prowadząca Jednostka, dla której przedmiot jest oferowany Kod przedmiotu Kod ERASMUS Przyporządkowanie do grupy przedmiotów Cykl dydaktyczny, w którym przedmiot jest realizowany Skrócony opis przedmiotu Forma (y)/typ (y) zajęć

Pełny opis przedmiotu

Wymagania wstępne

Wymagania formalne Założenia wstępne

Efekty uczenia się

Punkty ECTS

Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny IMS WUM Kierunek Logopedia Ogólna i Kliniczna 12000 (12100 + 12700) 12000 (12100 + 12700) Grupa treści podstawowych Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015

Zajęcia z  promocji zdrowia i  edukacji zdrowotnej umożliwią studentom zdobywanie wiedzy o działaniach pozwalających chronić zdrowie swoje i populacji. Wykłady 15 godzin dydaktycznych oraz ćwiczenia 15 godzin dydaktycznych Wykłady poświęcone są przekazaniu informacji o zdrowiu (kształtowaniu się pojęcia zdrowia na przestrzeni wieków, aktualnie proponowanych definicjach wg WHO), metodach i programach promujących zdrowie (opracowywanie i  wdrażanie programów promujących zdrowie, zasady pozyskiwania środków finansowych, obecnie prowadzone programy profilaktyczne) oraz o  prawidłowym stylu życia (sposobie żywienia, aktywności fizycznej, przeciwdziałaniu nałogom) w środowisku domowym i zawodowym. W czasie ćwiczeń studenci zapoznają się z zasadami indywidualnej oceny stanu zdrowia poszczególnych osób, poradnictwa w zakresie podstaw edukacji zdrowotnej, jak również tworzenia programów zdrowotnych dla wybranych grup społecznych. Godziny kontaktowe 30 godzin, czas na zapoznanie z zalecaną literaturą 60 h, opracowanie zadanych zagadnień do ćwiczeń praktycznych 15 h, przygotowanie raportów 10 h, przygotowanie do egzaminu 35 h. Szkolenie BHP Podstawy biologii i fizjologii człowieka, podstawy psychologii i pedagogiki Absolwent kursu: EK1. posiada wiedzę o celach i metodach promocji zdrowia, EK2. zna rolę edukatora zdrowotnego w poprawie świadomości i stanu zdrowia mieszkańców Polski i świata, EK3. posiada umiejętności w zakresie określania celów i obszarów działania w poszczególnych płaszczyznach życia społecznego, EK4. potrafi opracować, wdrożyć i ewaluować programy zdrowotne na różnych etapach życia ludzkiego (dzieci, młodzież, dorośli, w tym kobiety ciężarne i ludzie w wieku podeszłym) poprzez kształtowanie prawidłowego stylu życia oraz ochronę życia i zdrowia ludzkiego w sferze prywatnej i zawodowej, EK5. uzyskuje informacje na temat obecności czynników ryzyka chorób zakaźnych i przewlekłych oraz planuje działania profilaktyczne na różnym poziomie zapobiegania, EK6. podejmuje współpracę z przedstawicielami innych zawodów w zakresie ochrony zdrowia oraz zgłasza choroby do odpowiednich jednostek nadzoru i kontroli. 5

33

Obowiązkowa obecność na wykładach i aktywny udział w dyskusji. Obowiązkowa obecność, aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach i zaliczenie poszczególMetody i kryteria oceniania nych zadań. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest obecność na wykładach i ćwiczeniach oraz zaliczenie ćwiczeń. Sposób zaliczenia Egzamin testowy Rodzaj przedmiotu Przedmiot podstawowy studia stacjonarne I stopnia, licencjackie. Sposób realizacji Wykłady i ćwiczenia w salach Uniwersytetu Warszawskiego. przedmiotu Język wykładowy Język polski 1. Materiały z zajęć. 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz-Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Zbigniew Jethon, Andrzej Grzybowski, PZWL Warszawa 2000. 4. „Higiena” red. Jana K. Karczewskiego, Wyd. Czelej Lublin 2002. 5. „Żywność a zdrowie i prawo” Henryk Gertig, Grażyna Duda, PZWL Warszawa 2004. 6. „Żywienie kobiet w ciąży” Dorota Szostak-Węgierek, Aleksandra Cichocka, PZWL Warszawa 2005. Literatura 7. „Problem Solving for Better Health” red. Barry H. Smith, Joyce J. Fitzpatric, Pamela Hoyt-Huudson, Springer USA 2011. 8. “Kompendium wiedzy o żywności, żywieniu I zdrowiu” red. Jan Gawęcki, Teresa Mossor-Pietraszewska, PWN Warszawa 2004. 9. „Higiena profilaktyka i  organizacja w  zawodach medycznych” red. Jerzy T. Marcinkowski PZWL Warszawa 2003. 10. „BHP w praktyce, poradnik” Bolesław Rączkowski, ODDK Gdańsk 2006. 11. „Zarys współczesnej promocji zdrowia” Dorota Cianciara PZWL Warszawa 2010. 12. www.who.int 13. www.ciop.pl Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Imię i nazwisko Anna Ziółkowska koordynatora przedmiotu Prof. Longina Kłosiewicz-Latoszek, dr inż. Jan Sobótka, Prowadzący zajęcia dr inż. Irena Kosińska, lek. Anna Ziółkowska, dr n. med. Patryk Tarka Uwagi B. Informacje szczegółowe Nazwa pola Treść Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego Longina Kłosiewicz-Latoszek zajęcia/grupę zajęciową) Prof. dr hab. n. med., specjalista z zakresu higieny żywności i żywienia, specjaStopień/tytuł naukowy lista zdrowia publicznego. Forma dydaktyczna zajęć Wykłady i dyskusja (4 godziny dydaktyczne). Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej EK1, EK2, EK3, EK5 formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej Jak w części A formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu*

34

Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Zakres tematów Metody dydaktyczne

Literatura

Limit miejsc w grupie Terminy odbywania zajęć Miejsce odbywania zajęć Nazwa pola Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego zajęcia/grupę zajęciową) Stopień/tytuł naukowy Forma dydaktyczna zajęć

Jak w części A Zachowania zdrowotne i styl życia (żywienie, aktywność fizyczna, nałogi i inne). Wykłady (slajdy) i dyskusja. 1. Materiały z zajęć. 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz-Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. 3. „Higiena” red. Jana K. Karczewskiego, Wyd. Czelej Lublin 2002. 4. “Kompendium wiedzyo żywności, żywieniu I zdrowiu” red. Jan Gawęcki, Teresa Mossor-Pietraszewska, PWN Warszawa 2004. Liczba studentów na roku Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015 Sale wykładowe UW Treść Jan Sobótka Dr inż. Wykłady i dyskusja (3 godziny dydaktyczne). Indywidualne projekty studenckie i konsultacje (5 godziny dydaktyczne).

Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej EK1, EK3, EK4, EK6 formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej Jak w części A formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej Jak w części A zajęć w ramach przedmiotu Zakres tematów Metody dydaktyczne

Literatura

Limit miejsc w grupie

Terminy odbywania zajęć Miejsce odbywania zajęć

Historia promocji zdrowia. Cele i obszary działań promocji zdrowia. Zasady opracowania, wdrażania i ewaluacji programów promocji zdrowia. Etapy działania i środki dydaktyczne w edukacji zdrowotnej. Źródła i zasady finansowania oraz pozyskiwania środków na promocję zdrowia. Wykłady (slajdy) i dyskusja. Opracowanie indywidualne przez studentów wybranych zagadnień w oparciu o literaturę i bazy danych (np. WHO). 1. Materiały z zajęć. 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz-Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. 3. „Higiena” red. Jana K. Karczewskiego, Wyd. Czelej Lublin 2002. 4. „Medycyna zapobiegawcza i  środowiskowa” red. Zbigniew Jethon, Andrzej Grzybowski, PZWL Warszawa 2000. 5. „Zarys współczesnej promocji zdrowia” Dorota Cianciara PZWL Warszawa 2010. 6. „Problem Solving for Better Health” red. Barry H. Smith, Joyce J. Fitzpatric, Pamela Hoyt-Huudson, Springer USA 2011. Liczba studentów na roku (wykłady) lub w grupie (ćwiczenia) Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015 Sale wykładowe lub ćwiczeniowe UW

35

Nazwa pola Treść Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego Irena Kosińska zajęcia/grupę zajęciową) Dr inż., specjalista higieny i epidemiologii, specjalista zarządzania jakością Stopień/tytuł naukowy środowiska i bhp oraz specjalista ekologii. Wykłady i dyskusja (2 godziny dydaktyczne). Forma dydaktyczna zajęć Indywidualne projekty studenckie i konsultacje (3 godziny dydaktyczne). Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej EK1, EK2, EK4, EK6 formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej Jak w części A formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej zajęć Jak w części A w ramach przedmiotu Promocja zdrowia w miejscu pracy – jej znaczenie i prezentacja programów promujących zdrowie. Zakres tematów Modelowy projekt programu promocji zdrowia w miejscu pracy, jego wdrożenie i ewaluacja ze szczególnym uwzględnieniem charakteru pracy i ryzyka zawodowego logopedy. Wykłady (slajdy) i dyskusja. Metody dydaktyczne Opracowanie indywidualne przez studentów wybranych zagadnień w oparciu o literaturę. 1. Materiały z zajęć 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz-Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. Literatura 3. „Higiena profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. Jerzy T. Marcinkowski PZWL Warszawa 2003. 4. „BHP w praktyce, poradnik” Bolesław Rączkowski, ODDK Gdańsk 2006 5. www.ciop.pl Limit miejsc w grupie Liczba studentów na roku (wykłady) lub w grupie (ćwiczenia) Terminy odbywania zajęć Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015 Miejsce odbywania zajęć Sale wykładowe lub ćwiczeniowe UW

36

Nazwa pola Treść Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego Anna Ziółkowska zajęcia/grupę zajęciową) Stopień/tytuł naukowy Lekarz, specjalista chorób wewnętrznych, w trakcie specjalizacji z epidemiologii. Wykłady i dyskusja (4 godziny dydaktyczne). Forma dydaktyczna zajęć Indywidualne projekty studenckie i konsultacje (7 godzin dydaktycznych). Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej EK1, EK2, EK4, EK5 formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej Jak w części A formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej zajęć Jak w części A w ramach przedmiotu Definicja zdrowia. Promocja zdrowia. Edukacja zdrowotna. Zapobieganie chorobom. Kształtowanie postaw prozdrowotnych w różnych Zakres tematów okresach rozwoju człowieka: dzieci, młodzież, osoby dorosłe, w  tym kobiety ciężarne i osoby w wieku podeszłym. Ocena stanu zdrowia. Wykłady (slajdy) i dyskusja. Metody dydaktyczne Opracowanie indywidualne przez studentów wybranych zagadnień w oparciu o literaturę i bazy danych (np. WHO). 1. Materiały z zajęć. 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz-Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. 3. „Higiena” red. Jana K. Karczewskiego, Wyd. Czelej Lublin 2002. 4. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Zbigniew Jethon, Andrzej Grzybowski, PZWL Warszawa 2000. 5. „Higiena” red. Jana K. Karczewskiego, Wyd. Czelej Lublin 2002. Literatura 6. „Żywność a zdrowie i prawo” Henryk Gertig, Grażyna Duda, PZWL Warszawa 2004. 7. „Zarys współczesnej promocji zdrowia” Dorota Cianciara PZWL Warszawa 2010. 1. „Żywienie kobiet w ciąży” Dorota Szostak-Węgierek, Aleksandra Cichocka, PZWL Warszawa 2005. 2. „Zarys współczesnej promocji zdrowia” Dorota Cianciara PZWL Warszawa 2010. 8. www.who.int Limit miejsc w grupie Liczba studentów na roku (wykłady) lub w grupie (ćwiczenia) Terminy odbywania zajęć Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015 Miejsce odbywania zajęć Sale wykładowe lub ćwiczeniowe UW Nazwa pola Imię i nazwisko wykładowcy (prowadzącego zajęcia/grupę zajęciową) Stopień/tytuł naukowy Forma dydaktyczna zajęć Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu

Treść Patryk Tarka Dr n. med. Wykłady (2 godziny dydaktyczne) i dyskusja EK1, EK5, EK6

37

Metody i kryteria oceniania dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Zakres tematów Metody dydaktyczne

Literatura

Limit miejsc w grupie Terminy odbywania zajęć Miejsce odbywania zajęć

Jak w części A

Jak w części A Promocja zdrowia w placówkach opieki zdrowotnej Wykłady (slajdy) i dyskusja 1. Materiały z zajęć. 2. „Środowiskowe czynniki zdrowia w zarysie” red. Longina Kłosiewicz – Latoszek, Henryk Kirschner, WUM 2006. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Zbigniew Jethon, Andrzej Grzybowski, PZWL Warszawa 2000. 4. „Higiena profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. Jerzy T. Marcinkowski PZWL Warszawa 2003. Liczba studentów na roku. Semestr pierwszy (zimowy) 2014/2015. Sale wykładowe lub ćwiczeniowe UW.

38

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo):

Skrócony opis:

Pełny opis:

Literatura:

3007-L1A1WL

Kod Erasmus:

Wprowadzenie do logopedii

09.3

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 3.00 LUB 1.00 (zmienne w czasie) zobacz reguły punktacji Język polski obowiązkowe w sali Wykład jest przeznaczony dla studentów I roku logopedii ogólnej klinicznej. Celem wykładu jest ukazanie związku logopedii z różnymi dziedzinami wiedzy, takimi jak: pedagogika, psychologia, medycyna, językoznawstwo. Ułatwi to studentowi zrozumienie interdyscyplinarnego charakteru logopedii i wiążącego się z tym zróżnicowania terminologicznego. Wykład przygotowuje studenta do aktywnego uczestnictwa w kolejnych zajęciach poświęconych rozwojowi mowy, profilaktyce logopedycznej oraz zaburzeniom mowy. Student poznaje zadania logopedii jako nauki oraz zadania logopedy i jego rolę w usprawnianiu porozumiewania się językowego w przypadku zaburzeń w porozumiewaniu się w mowie i/lub piśmie. Zostaje wprowadzony w złożoną problematykę klasyfikacji zaburzeń mowy i języka. Poznaje podstawowe kryteria i podziały zaburzeń porozumiewania się językowego oraz terminy używane w logopedii. Student otrzymuje informacje na temat rozwoju logopedii. Poznaje wybrane klasyfikacje, współistniejące współcześnie w logopedii wraz z ukazaniem ich związku z określoną teorią lingwistyczną. 1. Bieńkowska K., 2012, Jak dzieci uczą się mówić, Warszawa. 2. Błeszyński J.J. (red.), 2008, Alternatywne i wspomagające metody komunikacji, Kraków. 3. Czaplewska E., Milewski S., 2011, Diagnoza logopedyczna, Sopot. 4. Dubisz S. (red.), 2004, Nauka o języku dla polonistów, Warszawa. 5. Gałkowski T., Jastrzębowska G., (red.) 1999, Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, Opole. 6. Gleason J.B., Ratner N.B., (red.), 2005, Psycholingwistyka, Gdańsk. 7. Grabias S., (red.), 2001, Zaburzenia mowy, Lublin. 8. Gruba J. (red.), 2009, Logopeda. Wybór tekstów 2005-2008, Warszawa. 9. Grunia G., Lechta V., 2011, Wprowadzenie do logopedii, Kraków. 10. Kaczmarek L., 1991, Model opieki logopedycznej w Polsce (Projekt), Gdańsk. 11. Minczakiewicz E., 1998, Początki i rozwój polskiej logopedii, Kraków. 12. Porayski-Pomsta J. (red.), 2008, Diagnoza i terapia w logopedii, Warszawa. 13. Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa. 14. Surowaniec J., 1992, Słownik terminów logopedycznych, Kraków. 15. Toczyska B., 2007 (i wydania późniejsze), Głośno i wyraźnie. 9 lekcji dobrego mówienia, Gdańsk. 16. Dokumenty Ministerstwa Zdrowia oraz Ministerstwa Edukacji Narodowej dot. organizacji opieki logopedycznej w Polsce.

39

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania:

Wiedza 1. Student zna pojęcia: logopedia, mowa, język, norma językowa, błąd językowy, intonacja, głoska, cechy artykulacyjne, zaburzenie mowy 2. Ma podstawową wiedzę na temat budowy i działania narządów koniecznych do porozumiewania się. 3. Rozumie, na czym polega proces przyswajania mowy w rozwoju człowieka, jak ważny jest przebieg tego procesu. Wie, że jego zakłócenia wpływają na ewentualne pojawienie się zaburzeń mowy oraz na ich formę. 4. Zna podstawowe klasyfikacje zaburzeń mowy oraz terminologię dotyczącą tych zaburzeń. Jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w kolejnych zajęciach poświęconych poszczególnym typom zaburzeń. 5. Orientuje się w systemie opieki logopedycznej w Polsce oraz w Unii Europejskiej. Umiejętności 1. Student odróżnia pojęcie mowy i języka, charakteryzuje podstawowe elementy wchodzące w skład systemu językowego. 2. Umie wskazać poszczególne narządy mowy i określa, w których etapach procesu mówienia są one aktywizowane. 3. Sprawnie posługuje się podstawową terminologią z dziedziny logopedii oraz z dziedzin pokrewnych. Definiuje poszczególne typy zaburzeń mowy i odróżnia je od siebie na podstawie cech charakterystycznych. 4. Uważnie przysłuchuje się wymowie własnej oraz wymowie innych osób. Zauważa podstawowe błędy w wymowie. Stara się korygować własną wymowę. 5. Kompetencje społeczne 6. Rozumie, że logopedia jest dziedziną interdyscyplinarną i że jednym z jego przyszłych zadań będzie praca w interdyscyplinarnym zespole. 7. Zdaje sobie sprawę z tego, że logopedia jest dziedziną prężnie się rozwijającą i że w związku z tym praca logopedy wymaga nieustannego dokształcania się. 8. Zna podstawowe zadania logopedy w pracy z pacjentem, rozumie także ograniczenia wiążące się z jego rolą. Kontrola obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, kolokwium pisemne.

Zajęcia w cyklu „Semestr zimowy 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie:

Wykład, 15 godzin, 50 miejsc więcej informacji Marlena Kurowska, Marzena Stępień Marzena Stępień (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę

40

Informacje ogólne Kod przedmiotu: Nazwa przedmiotu: Jednostka: Grupy: Punkty ECTS i inne: Język prowadzenia: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Założenia (opisowo):

Skrócony opis:

Pełny opis:

Efekty uczenia:

Kryteria oceniania: Praktyki zawodowe:

3007-L1A1NJ

Kod Erasmus:

09.301

Wprowadzenie do nauki o języku

Instytut Polonistyki Stosowanej Logopedia ogólna i kliniczna Logopedia ogólna i kliniczna – I rok I stopnia – stacjonarne 3.00 Język polski obowiązkowe mieszany: w sali i zdalnie w sali Celem zajęć jest wprowadzenie w problemy opisu języka. Zajęcia będą poświęcone poznaniu aparatu pojęciowego współczesnego językoznawstwa. Zaprezentowane zostaną podstawowe narzędzia opisu gramatycznego i  słownikowego. (wyrazów, zdań) i  charakterystyce wypowiedzi/tekstów pod kątem właściwości prgamatycznych, w tym stylistycznych. Po zakończeniu cyklu student będzie w stanie czytać literaturę lingwistyczną i opartą na badaniach języka oraz wyszukać niezbędne informacje w najnowszych kompendiach językowych i logopedycznych. Zajęcia są wstępem do cyklu przedmiotów językoznawczych, zwłaszcza – funkcjonalnego opisu języka. 1. Świat znaków. Typy znaków. Język jako system semiotyczny na tle innych systemów znakowych. (2 godz.). 2. Cechy definicyjne języka naturalnego. Foniczność, dwustopniowość, dwuklasowość, abstrakcyjność, polisemiczność znaków językowych. Uniwersalność systemu językowego (2 godz.). 3. Struktura aktu komunikacji. Funkcje języka i wypowiedzi. (2 godz.). 4. Struktura języka: słownik i gramatyka. Hierarchia jednostek językowych: od fonemu do zdania. Warianty jednostek. (2 godz.). 5-7. Podsystem morfologiczny: wewnętrzna struktura wyrazu. (6 godz.). 8-9. Podsystem składniowy: reguły składniowe, tradycyjny opis zdania. (4 godz.). 10-11. Słownictwo jako system: tradycyjny podział na części mowy. (4 godz.). 12. Słownictwo jako system: relacje semantyczne. Różnice stylistyczne między leksemami. (2 godz.). 13-15. Porządkowanie słownictwa i wiedzy o świecie: słowniki (typy słowników, zawartość), encyklopedie, poradniki. (4 godz.). 15. Zróżnicowanie polszczyzny: regionalne, środowiskowe, chronologiczne, stylistyczne. (2 godz.). Student, który zaliczył przedmiot: • zna podstawową terminologię lingwistyczną, • ma elementarną wiedzę dotyczącą struktury aktu mowy i procesu komunikacji językowej, • ma podstawową wiedzę dotyczącą systemu językowego (langue) i jego realizacji (parole); rozumie różnicę między jednostkami systemu języka a ich realizacjami, • zna zasady rozpoznawania i identyfikowania jednostek różnych podsystemów, • potrafi samodzielnie wyodrębnić jednostki różnych podsystemów i ich warianty, • potrafi wskazać opozycje, w jakie wchodzą dane jednostki, • ma świadomość złożoności problemów związanych z funkcjonowaniem języka jako środka komunikacji. Kontrola przygotowania do zajęć bieżących; pisemne zaliczenie końcowe. nie dotyczy

41

Zajęcia w cyklu „Semestr zimowy 2014/15” (jeszcze nie rozpoczęty) Okres: Typ zajęć: Koordynatorzy: Prowadzący grup: Lista studentów: Zaliczenie: Rodzaj przedmiotu: Tryb prowadzenia: Skrócony opis:

Pełny opis:

Literatura:

Ćwiczenia, 30 godzin, 50 miejsc więcej informacji Jolanta Chojak, Marlena Kurowska, Marzena Stępień, Marta Zuchowicz Jolanta Chojak, Marta Zuchowicz (nie masz dostępu) Zaliczenie na ocenę obowiązkowe w sali Zajęcia mają charakter propedeutyczny. Stanowią wprowadzenie do przedmiotów składających się na moduł lingwistyczny LOiK. Nauka o  języku zostanie zaprezentowana na tle semiotyki, oraz teorii komunikacji. Studenci nauczą się rozpoznawać i  analizować różnego typu sytuacje semiotyczne i  dostrzegać specyfikę wyrażeń języka wobec innego typu znaków. Poznają podstawowy aparat pojęciowy współczesnego językoznawstwa strukturalnego. Przedmiotem uwagi będzie opozycja system języka (langue) – jego realizacja (parole); a także struktura języka: jednostki i reguły; hierarchiczna budowa języka. Centrum tej problematyki stanowi charakterystyka poszczególnych podsystemów, a  także problem inwariantu i  wariantów jednostek różnych podsystemów. Drugi nurt zajęć poświęcony będzie problemom komunikacji językowej. Omówione zostaną typy aktów mowy i podstawowe funkcje wypowiedzi, a także językowe wykładniki poszczególnych funkcji. Literatura podstawowa: 1. Bobrowski I., 1998, Zaproszenie do językoznawstwa (cz. II: Język jako system znaków, s. 41-56), Kraków. 2. Grzegorczykowa, R., 2007, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa. 3. Milewski T., 1976, Językoznawstwo, Warszawa. 4. Wierzbicka A., 1967, O języku – dla wszystkich, Warszawa. 5. Wierzbicka A., Wierzbicka P., 1970, Praktyczna stylistyka, Warszawa. Literatura uzupełniajaca: 1. Bartmiński J. (red.), Współczesny język polski, Lublin 2001. 2. Bednarek A., Grochowski M., Zadanie z semantyki językoznawczej, Toruń 1997. 3. Jakobson R., 1960, Poetyka w świetle językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki” LI. 4. Goddard C., Wierzbicka A., 2001, Język, kultura, znaczenie – semantyka międzykulturowa, [w:] Tabakowska E. (red.), Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, s. 175-202, Kraków. 5. Sapir E., 2010, Język. Wprowadzenie do badań nad mową (rozdz. I: Wprowadzenie: definicja języka, s. 15-33), Kraków. 6. Urbańczyk S., Kucała M. (red.), 1999, Encyklopedia języka polskiego, Wrocław. 7. Zaron Z., Sobotka P. (red.), 2010, Słowo i wypowiedź. Zbiór zadań do nauki o języku polskim (rozdz. Propedeutyka wiedzy o języku), Warszawa.

42

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Łączna liczba godzin Liczba godzin: Liczba punktów ECTS

Metody dydaktyczne (organizacja zajęć)

Wymagania wstępne Cele kształcenia

- w zakresie wiedzy student:

Rok akademicki: 2014/2015 Logopedia ogólna i kliniczna I rok, semestr I i II Stacjonarne / niestacjonarne

Język Obcy w Medycynie: język angielski/ francuski/

niemiecki/ rosyjski

obowiązkowy ogólny zaawansowany Język angielski/ francuski/ niemiecki/ rosyjski w zależności od wyboru Studium Języków Obcych Ul. Księcia Trojdena 2a, 02-109 Warszawa tel: 22 5 20 863 [email protected] www.sjo.wum.edu.pl Dr Maciej Ganczar mgr Anna Lindner-Staroń ćwiczenia 60 wykłady: 3

ćwiczenia: 60

seminaria:

Metody podające: • wprowadzenie informacyjne • metoda przewodniego tekstu • wyjaśnienie Metody problemowe: • omówienie problemu Metody aktywizujące: • metoda przypadków – analiza struktury języka i języka opisu przypadków • metoda sytuacyjna (odgrywanie ról) • dyskusja dydaktyczna Metody eksponujące: • film i nagrania audio Metody praktyczne: • ćwiczenia językowe utrwalające • metoda projektów (plakat naukowy lub edukacyjny/ prezentacja). Opanowanie wybranego języka na poziomie B1 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy (ocena na świadectwie maturalnym lub właściwy certyfikat) Posługiwanie się wybranym językiem obcym na poziomie min. B2 według ESOKJ w  zakresie medycyny, z  rozróżnieniem języka tekstów specjalistycznych i komunikacji w środowisku zawodowym oraz języka w komunikacji z pacjentem. Efekty kształcenia 1. W wybranym języku obcym posługuje się mianownictwem anatomicznym i określa budowę ciała ludzkiego. 2. W wybranym języku obcym określa czynności fizjologiczne układów i narządów człowieka (ze szczególnym uwzględnieniem układu oddechowego, nerwowego , ucha, narządu mowy).

43

3. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami najczęściej występujących zaburzeń i jednostek chorobowych. 4. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami objawów przedmiotowych i podmiotowych z rozróżnieniem terminów specjalistycznych i stosowanych - w zakresie wiedzy w komunikacji z pacjentami. student: 5. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami oddziałów szpitalnych i ich części oraz innych jednostek specjalistycznych. 6. W wybranym języku obcym posługuje się nazwami wyposażenia oddziału szpitalnego i przychodni specjalistycznej. 1. Krytycznie analizuje piśmiennictwo medyczne w wybranym języku obcym oraz wyciąga wnioski w oparciu o dostępna literaturę. - w zakresie umiejętności 2. Potrafi porozumieć się z pacjentem w jednym z języków obcych. student: 3. W wybranym języku obcym potrafi opracować i przedstawić plakat/prezentację ekranową na tematy związane z medycyną i edukacją zdrowotną. 1. Potrafi nawiązać i utrzymać pełen szacunku kontakt z chorym - w zakresie kompetencji 2. Posiada świadomość własnych ograniczeń w dziedzinie znajomości języka personalno-społecznych obcego i umiejętność stałego dokształcania się. Warunkiem zaliczenia każdego semestru jest systematyczny, aktywny udział w zajęciach, obowiązkowa obecność na wszystkich zajęciach w semestrze, pozytywne oceny z pisemnego zaliczenia kończącego semestr oraz przedstawienie plakatu lub prezentacji w oparciu o dodatkową lekturę. Metody oceny pracy Forma zaliczenia: studenta (forma i warunki 1. Zaliczenie pisemne - testy otwarte, testy krótkiej odpowiedzi, testy zamknięte zaliczenia przedmiotu) prawda-fałsz, dobieranie i uzupełnianie, transformacje zdań i parafraza tekstu, tłumaczenie z języka polskiego na wybrany język obcy. 2. Część ustna – opracowanie i przedstawienie plakatu/ prezentacji ekranowej: opis anatomiczny narządów, procesów fizjologicznych, jednostki chorobowej. 3. Skala ocen - numeryczna i słowna obowiązująca w WUM. Język angielski: Joanna Ciecierska, Barbara Jenike: English for Medicine. PZWL 2007. Język francuski: Fassier Thomas, Talavera-Goy Solange: Le français des médecins. PUG 2009. Literatura obowiązkowa: Język niemiecki: Ganczar Maciej, Rogowska Barbara: Medycyna. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Warszawa: Hueber 2007. Język rosyjski: Hajczuk Roman: Ruskij jazyk w medycynie. Warszawa: PZWL 2008. Język angielski: 1. Mark H. Beers, Robert S. Potter, Thomas V. Jones, Justin L. Kaplan. Michael Berkwits [eds.]: The Merck Manual of Diagnosis and Therapy, 19th ed. 2. Eric H. Glendinning, Anne S. Beverly Holmström: English in Medicine. Cambridge University Press 2010. 3. Eric H. Glendinning, Richard Howard: Professional English in Use. Cambridge: 4. University Press 2010. Literatura uzupełniająca: 5. L.Murrey, I. B. Wilkinson, S. R. Rajogopalan Oxford Handbook of Clinical Medicine, Oxford 2010. Język francuski: 1. Mourlhon-Dallies Florence, Tolas Jacqueline: santé-médecine.com, Paris: CLE International 2007. Język niemiecki: 1. Schrimpf Ulrike. Bahnemann Markus.: Deutsch für Ärztinnen und Ärzte. Heidelberg: Springer 2010.

44

Literatura uzupełniająca:

Język rosyjski: 1. D.A. Nelson-Anderson, I.B. Komers: Medicynskij sprawocznik, Sonters Publishing Inc. 1995 Tłum. na język rosyjski. Wydawnictwo Sowa Moskwa 2001. Czasopisma: 1. J. angielski: The Lancet, BMJ, JAMA, Scientific American 2. J. francuski: www.doctissimo.fr 3. J. niemiecki: Medical Tribune

Koło naukowe

Regulamin:

1. Studium Języków Obcych prowadzi zajęcia z  języków nowożytnych i  języka łacińskiego zgodnie z programem studiów obowiązującym na danym kierunku. 2. Lektorat kończy się zaliczeniem, zaliczeniem na ocenę i egzaminem, w zależności od nauczanego języka oraz kierunku studiów. 3. Przedmiotem nauczania jest język specjalistyczny, dostosowany do potrzeb zawodowych przyszłych absolwentów. 4. Podstawę zaliczenia przedmiotu stanowią: udział w zajęciach, pozytywne oceny uzyskane z kolokwiów cząstkowych oraz pisemnego sprawdzianu końcowego i prezentacji w przypadku języków nowożytnych. 5. W przypadku nieobecności: - dwie nieobecności w  semestrze – obie należy zaliczyć w  terminie do dwóch tygodni od daty nieobecności - trzy nieobecności w semestrze – student zobowiązany jest napisać podanie do Kierownika SJO z prośbą o umożliwienie odrobienia i zaliczenia trzeciej nieobecności  w trybie indywidualnym  - cztery i  więcej nieobecności w  semestrze – student zobowiązany jest do powtarzania semestru (w wypadku pobytu w szpitalu student może ubiegać się o zgodę na zaliczanie nieobecności w sesji poprawkowej). 6. Student ma obowiązek zgłosić się na sprawdzian pisemny w  wyznaczonym terminie. W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia testu, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego. W przypadku niezaliczenia poprawy studentowi przysługuje trzeci termin tzw. egzamin komisyjny. Student otrzymuje wpis do indeksu od wykładowcy i potwierdza go u kierownika lub zastępcy kierownika Studium Języków Obcych WUM. 7. Forma egzaminu podana jest do wiadomości studentów w przewodniku dydaktycznym dla danego kierunku i roku studiów. 8. Posiadanie certyfikatu z języka obcego, oceny z lektoratu otrzymanej na innym kierunku studiów w WUM lub innej uczelni nie zwalnia z uczęszczania na zajęcia przewidziane programem studiów na aktualnym kierunku studiów. 9. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo Studium Języków Obcych WUM. SKALA OCEN ZALICZENIA i EGZAMINY (w %) 95%-100% ------ 5  (bardzo dobry) 90%-94,99% --- 4.5 (ponad dobry) 80%-89,99% --- 4 (dobry) 75%-79,99% --- 3.5 (dość dobry) 60%-74,99% --- 3 (dostateczny).

45

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne: Wymagania wstępne Założenia i cele przedmiotu

Treści merytoryczne przedmiotu:

Rok akademicki: 2014/2015 Logopedia ogólna i kliniczna I (semestr letni) stacjonarne

ortodoncja obowiązkowy podstawowy polski

Zakład Ortodoncji WUM Małgorzata Zadurska Małgorzata Zadurska wykłady, ćwiczenia wykłady: 15 ćwiczenia: 15 seminaria: 3 Wykłady w formie projekcji multimedialnych. Ćwiczenia i  prezentacje przypadków klinicznych formie projekcji multimedialnych, analizy modeli diagnostycznych oraz z udziałem pacjentów. Podstawowe zagadnienia z anatomii i fizjologii jamy ustnej. Zrozumienie teorii budowy i zaburzeń w rozwoju narządu żucia, przyswojenie podstawowych wiadomości z zakresu profilaktyki, leczenia, etiologii i epidemiologii wad zgryzu, zapoznanie się ze współczesnymi poglądami na temat współzależności pomiędzy wadami zgryzu i wadami wymowy. 1. Budowa i rozwój narządu żucia. Norma morfologiczno-czynnościowa narządu żucia w poszczególnych okresach rozwojowych. Rozwój funkcji narządu żucia. 2. Metody badania i rozpoznania ortodontycznego. 3. Zaburzenia w rozwoju narządu żucia-diagnostyka. 4. Etiologia wad narządu żucia. 5. Epidemiologia wad narządu żucia. 6. Profilaktyka ortodontyczna 7. Wybrane metody leczenia ortodontycznego. 8. Rozszczepy wargi i podniebienia. 9. Wady genetycznie uwarunkowane. 10. Poglądy na temat współzależności pomiędzy wadami zgryzu i wadami wymowy. 11. Leczenie zespołowe: współpraca ortodonty z lekarzami innych specjalności.

Metody oceny pracy studenta (forma i warunki Forma zaliczenia- kolokwium pisemne zaliczane na ocenę. zaliczenia przedmiotu)

46

Literatura obowiązkowa:

Literatura uzupełniająca:

1. Gruba J., Zadurska M., Siemińska-Piekarczyk B.: Wybrane zagadnienia logopedyczne Część II- s,z,c,dz; www.komlogo.pl, Gliwice 2010 2. Olczak-Kowalczyk D., Grudziąż-Sękowska J.: Współzależność wad wymowy i wad zgryzu- doniesienie wstępne. Nowa Stomatologia 2010,2,62-67 3. Podstawy ortodoncji dla logopedów. Rokitiańska M., Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2004 4. Ocena Współzależności występowania wady zgryzu, wady artykulacji i dysfunkcji narządu żucia u dzieci z przedszkoli warszawskich., Zadarska M., Siemińska-Piekarczyk B., Wierusz W., Mysiorska M., Kosińska K., Stomatologia Współczesna, supl.2007, 2, 17-24. 1. Stomatologia Wieku Rozwojowego red. Szpringer-Nodzak M., Wochna-Sobańska M., PZWL, Warszawa 2003; 2. Zarys Współczesnej Ortodoncji.red. Karłowska I., PZWL, Warszawa 2008; Współzależność wad zgryzu i wymowy na tle przyczynowym., Mackiewicz B., Magazyn Stomatologiczny 1992, 2, 28-30; 3. Wady zgryzu a wady wymowy- przegląd piśmiennictwa. Raftowicz-Wójcik K., Matthews-Brzozowska T., Dental Medical Problems, 2005, 42, 1, 149-154; 4. Zgryzy otwarte w leczeniu ortodontyczno-logopedycznym,Górniak D., Konopska L., Stomatologia Współczesna, 1996, 3, 467-470; Zniekształcenia dźwiękowej formy wypowiedzi w tyłozgryzach, Konopska L., Wędrychowska-Szulc B.,Bielawska H., Grniak D. 5. Zaburzenia artykulacji u osób z poprzednimi wadami zgryzu, Konopska l., Rucińska-Grygiel B., Górniak D., Magazyn Stomatologiczny, 1998, 8, 32, 37.

47

Kierunek: Specjalność: Rok studiów, semestr: Tryb studiów: Nazwa przedmiotu: Typ przedmiotu: Poziom przedmiotu Język wykładowy: Nazwa jednostki dydaktycznej prowadzącej zajęcia: Imię i nazwisko Kierownika Zakładu Imię i nazwisko Osoby odpowiedzialnej za dydaktykę: Rodzaj zajęć: Liczba godzin: Liczba punktów ECTS Metody dydaktyczne (organizacja zajęć) Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Treści merytoryczne przedmiotu

Rok akademicki: 2014/2015 Logopedia kliniczna I rok, semestr zimowy Stacjonarne I stopnia

Bezpieczeństwo i Higiena Pracy

Obowiązkowy Przedmiot realizowany jest w ramach Rozporządzenia MNiSzW z dnia 5 lipca 2007 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897). Podstawowy Polski

Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny (we współpracy z Działem Ochrony Pracy i Środowiska WUM) Prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek Dr inż. Irena Kosińska [email protected] Wykłady 4h 1 pkt Wykład organizowany jest jako jeden 4-godzinny wykład lub dwa wykłady po 2 godziny. Podstawowa wiedza z zakresu nauk przyrodniczych Celem nauczania jest zapoznanie studentów z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwem pożarowym w trakcie studiów w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z odbywaniem zajęć praktycznych. (zgodnie z Rozporządzenia MNiSzW z dnia 5 lipca 2007 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz.U. Nr 128, poz. 897). Tematyka wykładów: 1. Regulacje prawne z zakresu ochrony pracy (prawa i obowiązki studentów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas studiów w uczelni medycznej). 2. Zagrożenia zdrowia studentów na stanowiskach pracy./nauki w trakcie studiów (fizyczne, chemiczne i biologiczne) i ochrona przed zagrożeniami. Procedura poekspozycyjna w narażeniu na HIV, WZWB, WZWC. 3. Postępowanie w razie wypadków i w sytuacjach zagrożeń (pożar, awaria, zagrożenie terrorystyczne, powódź itp.), zasady ewakuacji z budynków. 4. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej. 5. Zasady ergonomii na stanowiskach pracy.

Metody oceny pracy Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na wykładzie, rozwiązanie studenta (forma i warunki ankiety i zaliczenie testu. Test zaliczeniowy odbywa się na zakończenie wykładu. zaliczenia przedmiotu) 1. Ciuruś M. Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia. Instytut Problemów Ochrony Zdrowia, Warszawa 2013. Literatura obowiązkowa: 2. Rączkowski B.: BHP w praktyce, poradnik. ODDK Gdańsk, 2006. 3. Strona internetowa: www.ciop.pl

48

Literatura uzupełniająca: Koło naukowe Regulamin:

1. Kodeks pracy. Praca zbiorowa, Wydawnictwo LexisNxis 2012. 2. Marcinkowski J. (Red.): Higiena, profilaktyka i  organizacja w  zawodach medycznych, PZWL, Warszawa 2004. Strony internetowe: www.osha.eu.int, www.who.int, www.cdc.gov/niosh, www ilo.org Studenckie Koło Naukowe Higieny i Profilaktyki [email protected] Standardowy regulamin WUM dotyczący uczestniczenia w wykładach.

Za treść zamieszczonych materiałów, odpowiadają poszczególne jednostki w których będą odbywać się zajęcia. 49