WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY DLA STUDENTÓW II ROKU I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Kierunek zdrowie publiczne specjalność elektroradiologia Rok Akademicki 2010/2011



Opracowanie edytorskie i druk: Oficyna Wydawnicza Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zam. 332 / 2010 nakład 50 egz. tel. (022) 5720 327 e-mail: [email protected] www.oficynawydawnicza.wum.edu.pl



Spis treści .

WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO.......3

.

Podział roku akademickiego 2010 / 2011........................................4

3.

Skład Zarządu Samorządu Studentów WUM w kadencji 2010-2012.................................................................................5

4.

Plan studiów na rok akademicki 2010/2011I Rok......................6

5.

PROPEDEUTYKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH.....................................8

6.

PODSTAWY PSYCHOLOGII.........................................................................10

7.

PODSTAWY RESUSCYTACJI I ELEMENTY PIERWSZEJ POMOCY...12

8.

PODSTAWY ZDROWIA PUBLICZNEGO...................................................13

9.

APARATURA MEDYCZNA...........................................................................14

0. RENTGENODIAGNOSTYKA KLASYCZNA...............................................15 . RADIOTERAPIA..............................................................................................18 . DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA....................................................20 3. Podstawy INFORMATYKI........................................................................21 4. RADIODIAGNOSTYKA OGÓLNA I  KLINICZNA....................................23 15. METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH.................................................25 6. EPIDEMIOLOGIA............................................................................................26 17. NADZÓR SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNY.........................................27 8. OCHRONA ŚRODOWISKA...........................................................................28 9. polityka SPOŁECZNA I  ZDROWOTNA................................................29 0. PRAWO PRACY..............................................................................................30 . JĘZYKI OBCE (Kontynuacja lektoratu języka wybranego

na I roku studiów)................................................................................................ 32

. WYCHOWANIE FIZYCZNE..........................................................................34 3. OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ..........................................35



RAMOWY PROGRAM PRAKTYKI WAKACYJNEJ po II roku DLA STUDENTÓW I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO KIERUNEK ELEKTRORADIOLOGIA Po II roku studiów obowiązuje studentów 4 tygodniowa (20 dni roboczych, czyli 100 godzin) praktyka wakacyjna. W jej skład wchodzi 3 tygodniowa praktyka w ogólnodiagnostycznych zakładach radiologii i w pracowniach elektrofizjologii oraz 1 tydzień w oddziałach intensywnej opieki medycznej, szpitalnych oddziałach ratunkowych lub w izbach przyjęć. Kierownik Zakładu ustala szczegółowy harmonogram praktyki oraz sprawuje nadzór nad pracą studenta. Opiekunem praktyki powinien być pracownik Zakładu Radiologii lub pracowni elektrofizjologii o odpowiednim przygotowaniu zawodowym i ogólnym. Student pod nadzorem opiekuna powinien w miarę możliwości wykonywać wszystkie czynności zawodowe. Odbycie praktyki potwierdza opiekun, a zalicza praktykę Kierownik Zakładu Radiologii. Nieobecność studenta w pracy może być usprawiedliwiona formalnym zwolnieniem lekarskim. Choroba dłuższa niż 1 tydzień wymaga przedłużenia praktyki. Celem praktyki jest pogłębienie wiedzy i rozszerzenie umiejętności wymaganych od elektroradiologa w ogólnodiagnostycznym Zakładzie Radiologii i w pracowni elektrofizjologii oraz ugruntowanie właściwych postaw pracowniczych. W szczególności są to: • znajomość organizacji Szpitala (Kliniki), a zwłaszcza Zakładu Radiologii i pracowni elektrofizjologii, • umiejętność doboru metody i techniki badania do problemu, • wykonanie badań (w tym ułożenie pacjenta, dobór ekspozycji i obróbka ciemniowa), • realizowanie procedur zapewnienia jakości, • przestrzeganie zasad bhp, • prowadzenie dokumentacji badań, • zdobycie podstawowych umiejętności postępowania w stanach zagrożenia życia pacjenta, • nawiązanie i utrzymanie kontaktu psychologicznego z pacjentem, • współpraca z zespołem diagnostycznym i innymi osobami związanymi z działaniem Zakładu i pracowni, • przestrzeganie dyscypliny pracy.



WŁADZE WARSZAWSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO

REKTOR – prof. dr hab. MAREK KRAWCZYK PROREKTOR ds. DYDAKTYCZNO–WYCHOWAWCZYCH – prof. dr hab. MAREK KULUS PROREKTOR ds. NAUKI I WSPÓŁPRACY Z ZAGRANICĄ – prof. dr hab. SŁAWOMIR MAJEWSKI PROREKTOR ds. KLINICZNYCH, INWESTYCJI i współpracy z regionem – dr hab. SŁAWOMIR NAZAREWSKI PROREKTOR ds. KADR

– prof. dr hab. ANNA KAMIŃSKA

DZIEKAN I WYDZIAŁU LEKARSKIEGO – prof. dr hab. MIROSŁAW WIELGOŚ Prodziekan ds. I / II r. – prof. dr hab. BARBARA GÓRNICKA Prodziekan ds. III / IV r. – prof. dr hab. KAZIMIERZ NIEMCZYK Prodziekan ds. V / VI r. – prof. dr hab. KRZYSZTOF ZIENIEWICZ Prodziekan ds. przewodów doktorskich – prof. dr hab. CEZARY KOWALEWSKI Prodziekan ds. studiów doktoranckich – prof. dr hab. PIOTR PRUSZCZYK Prodziekan ds. Oddziału Stomatologicznego – prof. dr hab. RENATA GÓRSKA Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Elektroradiologii – dr hab. ANDRZEJ CIESZANOWSKI Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Audiofonologii – Krzysztof Morawski Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Higieny Stomatologicznej – dr hab. SYLWIA SŁOTWIŃSKA Pełnomocnik Dziekana ds. nauczania Technik Dentystycznych – prof. dr hab. LEOPOLD WAGNER Przewodniczący Rady Pedagogicznej II r. – dr hab. med. Michał Brzewski Kierownik dziekanatu – mgr Joanna Kwiatkowska, tel. (022) 57 20 208, fax (022) 57 20 266, pok. 208. SEKRETARIAT I  WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Sprawy studenckie II r. studiów p. Iwona Dybowska, pok. 213 c, przyjmuje w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek w godz. 1030–1500, tel. (022) 5720 262, fax: (022) 5720 266. SEKCJA SPRAW BYTOWYCH STUDENTÓW tel. (022) 57 20 814, 57 20 815. WŁADZE UCZELNI urzędują na ul. Żwirki i Wigury 61. Przychodnia dla studentów WUM: Niepubliczny ZOZ Centrum Medyczne WUM ul. Banacha 1 a, tel. (022) 599 18 01, 02-03. 

Podział roku akademickiego 2010 / 2011

SEMESTR ZIMOWY od dnia

do dnia

27.09.2010

19.12.2010

zajęcia dydaktyczne

20.12.2010

02.01.2011

wakacje zimowe

03.01.2011

23.01.2011

zajęcia dydaktyczne

24.01.2011

30.01.2011

sesja egzaminacyjna zimowa

31.01.2011

06.02.2011

przerwa semestralna

07.02.2011

13.02.2011

sesja poprawkowa

12 tygodni

3 tygodnie

SEMESTR LETNI od dnia

do dnia

14.02.2011

23.04.2011

zajęcia dydaktyczne

24.04.2011

01.05.2011

wakacje wiosenne

02.05.2011

05.06.2011

zajęcia dydaktyczne

06.06.2011

30.06.2011

sesja egzaminacyjna letnia

29.08.2011

04.09.2011

sesja poprawkowa



10 tygodni 5 tygodni

Warszawski Uniwersytet Medyczny SAMORZĄD STUDENTÓW Skład Zarządu Samorządu Studentów WUM w kadencji 2010-2012 ul. Oczki 5, pok. 307 02-007 Warszawa tel./faks: +48 22 62 88 306

Przewodniczący Łukasz Marczak, III rok, I WL kierunek lekarsko-dentystyczny, Tel. Kom.: 509-030-298 E-mail: [email protected] Wiceprzewodniczący

Przewodniczący Komisji Kultury

Marcin Sanocki, IV rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 503-090-746 E-mail: [email protected]

Dominik Gałecki, III rok, II WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 606-666-799 E-mail: [email protected]

Wiceprzewodniczący,

Przewodnicząca Komisji Sportu i Turystyki

Przewodniczący Komisji Dydaktyki Filip Dąbrowski, V rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 605-288-485 E-mail: [email protected]

Natalia Szyller, IV rok, WF kierunek farmacja, Tel. Kom.: 606-107-833 E-mail: [email protected]

Przewodniczący Komisji Informacji i Promocji

Sekretarz

Wojciech Figura, III rok, II WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 609-344-009 E-mail: [email protected]

Honorata Stachelek, IV rok, I WL kierunek lekarski, Tel. Kom.: 663-320-120 E-mail: [email protected]





13

9

Rentgenodiagnostyka

Diagnostyka elektromedyczna

6.

11.

12

Radioterapia

3

3

Ochrona własności intelektualnej Podstawy resuscytacji i elementy pierwszej pomocy Podstawy zdrowia publicznego

5.

4.

3.

2.

3

8

2

1

Propedeutyka chorób wewnetrznych

Nazwa przedmiotu

Lp

1.

Plan studiów na rok akademicki 2010/2011 II Rok

2

2

c

1

2

2

1

Semestr (1 zimowy, 2 letni, c oznacza 1 i 2) 4

egzamin

egzamin

egzamin

zaliczenie

zaliczenie

zaliczenie

egzamin

5

20,0

18,0

40,0

20,0

20,0

2,0

40,0

6

Wymiar godzin Forma obowiązujących zaliczenia studenta (maksymalny)

1S19 2,0

1S13

2 MD 4,0

20,0

1W12

1W11

1 M32

1 MC2

1S18

1W22

13

10,0

20,0

9

1W11

8

sem. ćwicz.

Kod jednostki

2,0

18,0

40,0

20,0

2,0

40,0

7

wyk.

w tym:

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

I Zakład Radiologii Klinicznej I Zakład Radiologii Klinicznej II Zakład Radiologii Klinicznej Zakład Radiologii i Radioterapii Pediatrycznej Zakład Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii

c. kurs

c. kurs

c. kurs

c. kurs

15

wyk.

Zakład Opieki Zdrowotnej

14 Klinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii Zakład Stomatologii Zachowawczej II Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Jednostka dydaktyczna prowadząca zajęcia

16

10

17

sem. ćwicz

Minimalna liczba studentów w grupie na zajęciach

I Wydział Lekarski Elektroradiologia – 3 letnie studia I stopnia niestacjonarne (d. zaoczne)

ECTS



6

Radiodiagnostyka ogólna i kliniczna

3

3

Współczesna aparatura medyczna

17. Język obcy

12.

c

1

1

zaliczenie

egzamin

zaliczenie

0,0

40,0 60,0

40,0

S1

2 MD

4,0 178,0

1W12

1W11

1W11

12,0

2,0

18,0

20,0

238,0

18,0

20,0

c. kurs

Studium Języków Obcych

I Zakład Radiologii c. kurs Klinicznej II Zakład Radiologii c. kurs Klinicznej Zakład Radiologii c. kurs i Radioterapii Pediatrycznej

I Zakład Radiologii Klinicznej

I Wydział Lekarski Elektroradiologia – 3 letnie studia I stopnia niestacjonarne (d. zaoczne)

Plan studiów na rok akademicki 2010/2011 II Rok

20

PROPEDEUTYKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH Klinika Medycyny Transplantacyjnej i Nefrologii 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, tel. (022) 502 12 32, fax (022) 502 21 26, e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Magdalena Durlik Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Magdalena Durlik Roczny wymiar zajęć: 70 godzin wg poniższego podziału: Seminaria – 40 godzin, ćwiczenia – 30 godzin. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania jest zaznajomienie studentów z: 1. zasadami przeprowadzania podmiotowego i przedmiotowego badania lekarskiego, 2. symptomatologią podstawowych jednostek chorobowych, 3. podstawowymi badaniami laboratoryjnymi – technikami pobrania materiału, zakresami wartości referencyjnych, zasadami interpretacji wyników, 4. elementarnymi zasadami diagnostyki różnicowej, 5. zasadami postępowania w stanach nagłych. REGULAMIN ZAJĘĆ STUDENCKICH Warunkiem zaliczenia zajęć jest obecność na seminariach i ćwiczeniach przy łóżku chorego. Opuszczone zajęcia należy odrobić po uzgodnieniu terminu z asystentem dydaktycznym. Zaliczenie zajęć odbywać się będzie w formie ustnej u asystenta prowadzącego. Na zajęcia słuchacze zobowiązani są przynieść fartuch, obuwie na zmianę i stetoskop. TEMATY SEMINARIÓW 1. Zasady przeprowadzania badania przedmiotowego. Zasady diagnostyki różnicowej. 2. Zasady interpretacji wyników badań laboratoryjnych. 3. Symptomatologia chorób układu oddechowego. 4. Badania dodatkowe w chorobach układu oddechowego. 5. Symptomatologia chorób układu krążenia. 6. Różnicowanie bólów w klatce piersiowej. 7. Nadciśnienie tętnicze. 8. Niewydolność serca. 9. Choroba wieńcowa i zawał serca. 10. Bóle brzucha. Symptomatologia chorób przewodu pokarmowego. Zespoły biegunkowe. 11. Zatrucia. 12. Żółtaczki. 13. Badania dodatkowe w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego. 14. Diagnostyka ogólna niedokrwistości. 15. Diagnostyka ogólna skaz krwotocznych. 16. Diagnostyka chorób układu moczowego. 17. Ostra i przewlekła niewydolność nerek. 18. Symptomatologia i diagnostyka chorób tarczycy. 19. Cukrzyca. 20. Śpiączki. 21. Postępowanie w stanach nagłych. Reanimacja. 22. Odrębność w postępowaniu z pacjentem pediatrycznym.



23. Ostry brzuch. 24. Postępowanie z chorym z podejrzeniem udaru mózgu. 25. Pacjent z chorobą nowotworową. ZAKRES ĆWICZEŃ PRZY ŁÓŻKU CHOREGO 1. Badania podmiotowe. 2. Ocena stanu ogólnego pacjenta, zasady badania poszczególnych układów i narządów. 3. Badanie kliniczne chorego z niedokrwistością. 4. Badanie kliniczne i analiza dokumentacji chorego z chorobą nerek. 5. Badanie kliniczne i analiza dokumentacji chorego z patologią układu oddechowego. 6. Badanie kliniczne i analiza dokumentacji chorego z patologią układu krążenia. 7. Badanie kliniczne i analiza dokumentacji chorego z patologią przewodu pokarmowego. 8. Badanie kliniczne i analiza dokumentacji chorego z cukrzycą. 9. Prezentacja przypadku chorego ze schyłkową niewydolnością nerek leczonego nerko zastępczo. 10. Praktyczna interpretacja wyników badań laboratoryjnych. 11. Postępowanie w stanach nagłych. 12. Prezentacja ciekawych przypadków. 13. Samodzielne opracowanie przypadku. 14. Zaliczenie ustne. ZASADY I FORMY ZALICZANIA Kontrola wyników nauczania przeprowadzana jest na każdych zajęciach seminaryjnych. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Zajęcia kończą się zaliczeniem, które jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu. Piśmiennictwo zalecane 1. „Ogólna diagnostyka internistyczna” – podręcznik dla studentów medycyny. J. Tatoń, H. Czech. 2. „Choroby wewnętrzne” – podręcznik dla studentów medycyny pod red. F. Kokota.



PODSTAWY PSYCHOLOGII Zakład Psychologii Medycznej WUM ul. Ks. Trojdena 2; 02-109 Warszawa. Sekretariat tel. 57 20 533 fax: 542, email: [email protected] Kierownik: prof. dr hab. Krzysztof Owczarek Dyżur: środa 1300–1500. Osobą odpowiedzialną za sprawy dydaktyczne na tym kierunku jest Dr n. med. Dorota Włodarczyk Zajęcia prowadzone są systemem seminaryjnym – obejmują 30 godzin. CEL NAUCZANIA I  ZAKRES PRZEDMIOTU Psychologia lekarska jest przedmiotem, którego celem jest wprowadzenie studenta do pracy z pacjentem. Wiedza, którą student zdobywa na zajęciach powinna umożliwić mu zrozumienie podstawowych zasad i mechanizmów psychologicznych, rządzących zachowaniem człowieka, określania problemów psychologicznych pacjenta oraz ich roli w przebiegu choroby. Ponadto, zajęcia mają uczyć wrażliwości na problemy emocjonalne pacjenta, powiększyć umiejętności nawiązywania z nim kontaktu słownego i emocjonalnego, uwrażliwiać na błędy jatrogenne i wskazywać na sposoby ich unikania. Zagadnienia te zostaną poruszone w odniesieniu do różnych grup pacjentów np. dzieci, chorych terminalnie, osób starszych. Program nauczania 1. Główne nurty teoretyczne w psychologii i ich związek ze współczesnym rozumieniem funkcjonowania człowieka. 2. Wspólne obszary zainteresowań psychologii i medycyny – aktualne koncepcje i badania. 3. Problematyka stresu. Biologiczne i psychologiczne rozumienie stresu, radzenie sobie ze stresem. 4. Choroba jako sytuacja stresowa. Psychologiczne konsekwencje chorób somatycznych. Słuchanie nagranych wywiadów z pacjentami – praca w grupie. 5. Psychologiczne problemy pacjentów charakterystyczne dla poszczególnych okresów rozwojowych człowieka. 6. Psychologiczne aspekty związane z bólem. 7. Relacje interpersonalne pacjent-personel medyczny, ich rola w procesie leczenia. 8. Ćwiczenia umiejętności rozwiązywania problemów w relacji z pacjentem. 9. Psychologiczne problemy związane z praca zawodową: wypalenie zawodowe. Sposoby radzenia sobie. 10. Kolokwium zaliczeniowe. METODY I  ORGANIZACJA PRACY Zajęcia seminaryjne prowadzone są w grupach studenckich, liczących 20 osób. Słuchacze obowiązani są przygotować się do zajęć z zaleconej literatury. Zasadniczą formą seminarium jest dyskusja. Oprócz dyskusji demonstrowane są nagrania na taśmach, dotyczące określonych tematów zajęć oraz stosowane są inne pomoce dydaktyczne. ZASADY I  FORMA ZALICZANIA Kontrola wyników nauczania przeprowadzana jest z reguły każdorazowo na zajęciach seminaryjnych. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. W przypadku nieobecności na seminarium musi być ono odrobione w jakiejś innej formie np. pisemne opracowanie tematu, będącego przedmiotem zajęcia. Kolejnym warunkiem zaliczenia zajęć z psychologii medycznej jest zdanie z pomyślnym wynikiem kolokwium.

10

Piśmiennictwo obowiązkowe: Podstawowym podręcznikiem jest książka: Jakubowska-Winecka, A., Włodarczyk, D (red.) (2007). Psychologia w praktyce medycznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. Do każdych zajęć prowadzący będzie zalecał literaturę uzupełniającą: ◊ Bishop G. D. (2000). Psychologia zdrowia. Zintegrowany umysł i ciało. Wydawnictwo ASTRUM, Wrocław. ◊ Friedman H. S. (2003). Uzdrawiająca osobowość. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. ◊ Mayerscough P.R., Ford M. (2001). Jak rozmawiać z pacjentem. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. ◊ Salmon P. (2002). Psychologia w medycynie. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk. ◊ Scheridan Ch. L., Radmacher S. A. (1998). Psychologia Zdrowia. Instytut Psychologii Zdrowia. ◊ Sęk, H. (red.). (2000). Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN. ◊ Strelau, J. (red). (2000). Psychologia. Podręcznik akademicki. tom. 3 Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

11

PODSTAWY RESUSCYTACJI I ELEMENTY PIERWSZEJ POMOCY II KLINIKA ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII 02-097 Warszawa ul. Banacha 1 A, tel.: (0 22) 599 20 02 Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. med. Andrzej Kański Godziny przyjęć w sprawach studenckich codziennie 730–1400 Odpowiedzialny za dydaktykę: dr hab. n. med. Tomasz Łazowski Roczny wymiar zajęć: 20 godzin ćwiczeń. CEL NAUCZANIA Celem zajęć jest zapoznanie studentów elektroradiologii ze sposobami postępowania i leczenia stosowanymi w stanach zagrożenia życia. Dotyczy to między innymi: BLS i udzielania pierwszej pomocy w przypadkach niewydolności oddechowej, niewydolności krążenia, urazów i zatruć. Sposób zakończenia zajęć: zaliczenie. Zajęcia w wymiarze 20 godzin będą odbywały się w II Klinice Anestezjologii i Intensywnej Terapii ul. Banacha 1a. TEMATY ĆWICZEŃ 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Rozpoznanie NZK, BLS. Postępowanie w urazach. Ćwiczenia na fantomach. Monitorowanie stanu pacjenta, wizyta w POOP Postępowanie w wybranych przypadkach zagrożenia życia: hipotermia, utopienie. Porażenie prądem elektrycznym.

PIŚMIENNICTWO 1. Zarys anestezjologii i intensywnej terapii, pod red. E. Mayzner-Zawadzkiej i M. Rawicza, skrypt WUM 2001. 2. Anestezjologia – Vademecum, pod red. A Küblera, wyd. Medycyna Praktyczna 2001. 3. Intensywna Terapia, Paul L. Marino, wyd. Urban & Partner 2001.

12

PODSTAWY ZDROWIA PUBLICZNEGO ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ INSTYTUTU MEDYCYNY SPOŁECZNEJ Warszawa, ul. Oczki 3, tel. (022) 621-52-56. Kierownik Zakładu: p.o. dr med. Piotr Tyszko Sekretariat studencki jest czynny codziennie w godz. 1000–1500, na I piętrze. Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Piotr Tyszko – przyjmuje w sprawach studenckich w poniedziałki i czwartki w godz. 12–14. Zajęcia obejmują 30 godzin seminariów, które odbywają się w Instytucie Medycyny Społecznej, ul. Oczki 3, II p., wg planu ustalonego przez Dziekana. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania jest zapoznanie z celami i metodami zdrowia publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem regulacji prawnych w ochronie zdrowia. Tematy seminariów obejmują: 1. Zdrowie i jego uwarunkowania: koncepcje zdrowia i choroby, zdrowie jako wartość, determinanty zdrowia... 2. Zdrowie publiczne a medycyna społeczna: definicje zdrowia publicznego, podstawowe funkcje zdrowia publicznego, prawo zdrowia publicznego. 3. Promocja zdrowia a profilaktyka. Narodowy Program Zdrowia. 4. Zachowania zdrowotne: sposób odżywiania się a zdrowie, palenie tytoniu a zdrowie, aktywność fizyczna a zdrowie, picie alkoholu a zdrowie. 5. Zakres działań ochrony zdrowia. 6. Systemy finansowania ochrony zdrowia. 7. Formy i poziomy opieki zdrowotnej. 8. Jakość w opiece zdrowotnej, proces doskonalenia jakości, zarządzanie przez jakość. Akredytacja zakładów opieki zdrowotnej. 9. Główne potrzeby zdrowotne społeczeństwa polskiego na tle krajów Unii Europejskiej. 10. Potrzeby zdrowotne a polityka ochrony zdrowia. 11. Zawody medyczne – regulacje prawne w zakresie wykonywania zawodów medycznych. 12. Prawa pacjentów i powinność służby zdrowia – regulacje prawne i deontologiczne: zgoda i informacja, tajemnica lekarska i ochrona danych medycznych. 13. Zasady odpowiedzialności prawnej przedstawicieli zawodów medycznych. ORGANIZACJA ZAJĘĆ Seminaria odbywają się raz w tygodniu w wymiarze 2 godzin. ZASADY I FORMA OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Warunkiem zaliczenia są: aktywny udział we wszystkich seminariach i zdanie kolokwium. Kolokwium odbywa się w ostatnim dniu zajęć. Prosimy o składanie indeksów do podpisu w dniu zakończenia zajęć. LITERATURA OBOWIĄZUJĄCA 1. „Zdrowie Publiczne” – praca zbiorowa pod red. T. Kulik i M. Latalski, Lublin 2002. 2. Wskazane lektury z czasopism: Prawo i Medycyna, Zdrowie Publiczne, Problemy Medycyny Społeczneja.

13

APARATURA MEDYCZNA I  Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502-10-73, fax (022) 502-21-10 e-mail.: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski e-mail: [email protected] Godziny przyjęć studentów: codziennie w godz. 800–1300. Roczny wymiar zajęć: 30 godzin wykładów Zajęcia odbywają się w I Zakładzie Radiologii Klinicznej przy ul. Chałubińskiego 5. TEMATYKA ZAJĘĆ 1. Generatory, lampy, kolimatory i klatki przeciwrozproszeniowe stosowane w diagnostyce rentgenowskiej. 2. Kasety rtg, folie wzmacniające (parametry, rodzaje kryteria zastosowań). Automaty ciemniowe. Cyfrowe kamery naświetlające. Kontrola jakości obróbki filmów. 3. Zestawy rtg do diagnostyki, do prześwietleń i zdjęć celowanych. Aparaty jezdne. 4. Zestawy angiograficzne do diagnostyki zabiegów. 5. Tomografy rentgenowskie. Zasada działania, kolejne generacje, oprogramowanie kliniczne. 6. Tomografia MR, zasada działania, budowa oprogramowania klinicznego. 7. Scyntykamera, tomografy SPECT i PET. Zasada działania, układ detekcyjny. 8. Ultrasonografia klasyczna, dopplerowska. 9. Densytometry rentgenowskie i ultradźwiękowe. 10. Mammografy diagnostyczne i zabiegowe. Systemy kontroli jakości w mammografii. 11. Wymagania dotyczące warunków bezpieczeństwa pracy z aparatem rtg. Środki ochrony radiologicznej. System kontroli jakości badań rtg. Sprzęt kontrolny pomiarowy do wykonywania testów rutynowych i akceptacyjnych. 12. Systemy cyfrowej obróbki i archiwizacji obrazów oraz przesyłania ich na odległość. Radiologia cyfrowa. 13. Aparatura terapeutyczna w medycynie. 14. Pomiary wielkości bioelektrycznych. Elektrokardiografia, elektroencefalografia, elektromiografia. Zajęcia w semestrze zimowym kończy egzamin. PIŚMIENNICTWO 1. „Fizyczne metody diagnostyki medycznej i terapii” pod red. A. Hryniewicza, PWN, Warszawa 2000. 2. „Metody obrazowania w diagnostyce medycznej i terapii” pod red. H. Kowalskiego – skrypt dla studentów WUM, Warszawa 1997. 3. „Człowiek i promieniowanie jonizujące” pod red. A. Hryniewicza, PWN, Warszawa 2000. 4. „Zarysy medycyny nuklearnej”; red. Nowak, Rudzik, Piętka, Czech, PZWL, Warszawa 1999.

14

RENTGENODIAGNOSTYKA KLASYCZNA I  Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502-10-73, fax: (022) 502-21-10, e-mail.: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski e-mail: [email protected] Godziny przyjęć studentów: codziennie w godz. 800–1300. Roczny wymiar zajęć: 45 godzin wg poniższego podziału: Seminaria – 5 godzin, Ćwiczenia 40 godzin. Ćwiczenia praktyczne odbywają się rotacyjnie w pracowniach Mammograficznej i Uroradiologicznej. TEMATY SEMINARIÓW. 1. Mammografia. Podstawy fizyczne badań i rodzaje aparatów. Wyposażenie pracowni mammograficznej. 2. Mammografia. Technika badania. Kontrola jakości pracy aparatury mammograficznej. 3. Diagnostyka radiologiczna układu moczowego. Urografia. Pielografia. Cystografia mikcyjna. 4. Diagnostyka układu moczowego. Ultrasonografia. Badania inwazyjne, zabiegi interwencyjne. Rodzaje urządzeń obsługiwanych przez licencjata. Miejsce technika elektroradiologii w zespole. Osoby nadzorujące: dr Janusz Gołębiewski Krystyna Ogonowska – Kierownik Zespołu Techników Rtg II Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel.: (022) 599-23-00, 599-21-22, fax; (022) 599-23-02; (022) 599-21-20 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Olgierd Rowiński, e-mail: [email protected] Odpowiedzialny za dydaktykę: dr hab. med. Olgierd Rowiński Roczny wymiar zajęć: 105 godzin wg poniższego podziału: Seminaria: 15 godzin; Ćwiczenia: 90 godzin. Każda z grup w systemie rotacyjnym odbywa ćwiczenia praktyczne w wymiarze 30 godzin w pracowniach Badań Naczyniowych, TK i MR. TEMATYKA SEMINARIÓW. 1. Tomografia komputerowa (TK): rys historyczny rozwoju, podstawy fizyczne budowa i rodzaje zestawów. 2. Organizacja pracowni TK: optymalne rozwiązania architektoniczne, przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń , rodzaje urządzeń obsługiwanych przez licencjata, podstawy kontroli jakości badań. 3. Cyfrowy zapis obrazu: podstawy teoretyczne i techniczne, elementy matrycy i wpływ ich ilości na jakość obrazu, zalety i ograniczenia systemu, możliwości przetwarzania obrazu, archiwizacja i przesyłanie na odległość. 4. Podstawy fizyczne badań naczyniowych, elementy zestawu do badań naczyniowych, specyfika zestawów do badań głowy, serca i naczyń obwodowych, strzykawka automatyczna, metody rejestracji obrazu i sposoby realizacji dynamicznego zapisu badań. 5. Podstawy metodyczne zabiegów interwencyjnych: leczenie trombolityczne, angioplastyka, stentowanie naczyń, TIPS, stenty aortalne, embolizacja, termoablacja i inne sposoby paliatywnego leczenia nowotworów.

15

6. Podstawy metodyczne badań TK: przyjęcie pacjenta, zasady ułożenia pacjenta w zależności od płaszczyzny badania i wyznaczenie obszaru badania, wskazania do stosowania środków cieniujących, badanie jedno, dwu i trójfazowe, zasady wyboru grubości warstw, szybkość przesuwu stołu, okno i poziom kontrastów oraz średnica pola badania i algorytm badania. Niezbędna dokumentacja przed i po badaniu. 7. Badania TK mózgu, kości skroniowej, twarzoczaszki, metodyka, zasady oceny jakości wyniku badania. Znacznie kliniczne badań. 8. Badanie TK płuc i śródpiersia. Metodyka badań, zasady oceny jakości wyniku, porównanie znaczenia klinicznego konwencjonalnych zdjęć klatki piersiowej i badań TK. 9. Badanie TK jamy brzusznej, podstawowe informacje na temat metodyki badania, zasady oceny jakości badania, ocena jakości wyników badania. Zastosowanie kliniczne. 10. TK w badaniach układu krążenia, podstawy metodyki badań serca i dużych naczyń. Możliwości badania obwodowego układu naczyniowego. Zalety zestawów wielonarządowych. Przykłady zastosowań klinicznych angio-TK. 11. TK w traumatologii i ostrych schorzeniach wymagających postępowania doraźnego. Podstawy metodyczne, zasady doboru protokołu badania, ocena jakości badania. Zastosowanie kliniczne. Osoba nadzorująca: Barbara Raczkowska – Kierownik Zespołu Techników Rtg Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM 00-576 Warszawa, ul. Marszałkowska 24, tel. (022) 628-52-19, fax.: (022) 628-52-19 e-mail.: [email protected] Kierownik Zakładu: dr n. med. Michał Brzewski Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Jakubowska Roczny wymiar zajęć: 36 godzin wg poniższego podziału: Seminaria – 6 godzin; ćwiczenia – 30 godzin. Podgrupy studenckie rotacyjnie będą odbywać zajęcia praktyczne w pracowniach: Ultrasonograficznej, Rentgenodiagnostyki, Tomografii Komputerowej i Pracowni Badań Sercowo-Naczyniowych (po 2 osoby w każdej pracowni). TEMATYKA SEMINARIÓW 1. Zasady pracy technika elektroradiologii z dzieckiem w pracowni diagnostyki obrazowej. 2. Diagnostyka radiologiczna ośrodkowego układu nerwowego u dzieci (zdjęcia rentgenowskie przeglądowe, ultrasonografia przezciemiączkowa, tomografia komputerowa, arteriografia mózgowa). Przygotowanie dziecka do badań. Metodyka badań. Zasady oceny jakości badań. 3. Diagnostyka radiologiczna układu kostno-stawowego u dzieci (zdjęcia rentgenowskie przeglądowe, ultrasonografia kości i stawów, tomografia komputerowa). 4. Przygotowanie dziecka do badań. Metodyka badań. Zasady oceny jakości badań. 5. Diagnostyka radiologiczna układu oddechowego i sercowo-naczyniowego u dzieci (zdjęcia rentgenowskie przeglądowe, ultrasonografia, tomografia komputerowa, angiokardiografia). Przygotowanie dziecka do badań. Metodyka badań. Zasady oceny jakości badań. 6. Diagnostyka radiologiczna układu pokarmowego u dzieci (zdjęcia rentgenowskie przeglądowe, ultrasonografia, badania rentgenowskie cieniujące, tomografia komputerowa). Przygotowanie dziecka do badań. Metodyka badań. Zasady oceny jakości badań. 7. Diagnostyka radiologiczna układu moczowo-płciowego u dzieci (zdjęcia rentgenowskie przeglądowe, ultrasonografia, badania rentgenowskie cieniujące, tomografia komputerowa). Przygotowanie dziecka do badań. Zasady oceny jakości badań. Osoba nadzorująca: Ewa Jabłońska – Kierownik Zespołu Techników RTG

16

Zakład Radiologii Stomatologicznej i  Szczękowo-Twarzowej 02-006 Warszawa, ul. Nowogrodzka 59, tel.: (022) 502-12-72, fax: (022) 502-21-12 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Anatol Dowżenko Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Krystyna Thun-Szretter Roczny wymiar zajęć: 24 godziny Cel nauczania Celem nauczania jest opanowanie wiedzy teoretycznej i praktycznej dotyczącej badań rentgenowskich mających zastosowanie w diagnostyce chorób układu stomatologicznego. Program nauczania Program nauczania składa się z 4 seminariów i 20 godzin ćwiczeń zgodnie planem zajęć ndla studentów 2 roku ustalonym przez I Wydział Lekarski WUM. Zajęcia odbywają się w Zakładzie Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej WUM. Tematyka seminariów i ćwiczeń . Rentgenowskie zdjęcia wewnątrzustne: zębowe, zgryzowo-skrzydłowe, zgryzowe. . Techniki wykonania zębowego: kąta prostego i dwusiecznej kąta (metoda Cieszyńskiego). 3. Pantomografia. 4. Badania rentgenowskie obszaru głowy mające zastosowanie w stomatologii. Zaliczenie przedmiotu Obecność na seminariach i ćwiczeniach. Piśmiennictwo 1. Ballinger P. W.: Merrills atlas of radiographic position and radiologic procedures. Mosby 1995, tom 3, str. 89-105, 127-154, 169-180. 2. Pacho R., Pruszyński B., Grabowska-Derlatka.: Techniczne i metodyczne podstawy spiralnej tomografii komputerowej., Pol. Przegl. Rad. 1996, 61, 371-376. 3. Pruszyński B.: Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań. Pol. Przegl. Radiol., PZWL, Warszawa 2000,. 4. Pruszyński B., Gołębiowski M.: Cyfrowa angiografia subtrakcyjna.Kolejne usprawnienie diagnostyki naczyniowej. Medycyna 2000, 1993, 4, 2-6. 5. Pruszyński B., Rowiński O., Goryń S.: Co (minimum) trzeba wiedzieć o przezskórnej angioplastyce tętnic. Kardiol. Pol. 1992, 37, 35-39. 6. Schild H. H.: Wszystko o środkach kontrastowych. Biblioteka firmy Schering. Oddział w Polsce 2001. 7. Walecki J.: Neuroradiologia. Upowszechnianie Nauki-Oświata. UN-O, Warszawa 2000, 14-23, 81-88, 339-382. 8. Mlosek K.: Radiologia stomatologiczna i szczękowo-twarzowa”. 9. Whaites E.: „Podstawy radiodiagnostyki stomatologicznej”. 10. Iwaszkiewicz K.: Altas mammografii”. Warszawa. 1993. PZWL. 11. Dziukowa J.: „Mammografia w diagnostyce raka sutka”. Warszawa 1998, wyd. BEL CORP Scientific Publ. Co.

17

RADIOTERAPIA Zakład Teleradioterapii Centrum Onkologii WUM 02-781 Warszawa-Ursynów, ul. Roentgena 5, tel. (022) 546-20-76, fax: (022) 643-92-87 e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: doc. dr hab. med. Krzysztof Bujko Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Zbigniew Szutkowski tel. (022) 546-29-97, e-mail: [email protected] mgr Edyta Szutkowska Roczny wymiar zajęć: 180 godzin wg poniższego podziału: Ćwiczenia – 120 godzin – jeden dzień w tygodniu; Seminaria – 60 godzin – jeden dzień w tygodniu. Miejsce ćwiczeń i seminariów: Zakład Teleradioterapii i sale seminaryjne Centrum Onkologii – Ursynów, ul. Roentgena 5. PROGRAM I  CEL NAUCZANIA 1. Biologiczne podstawy radioterapii. 2. Wczesna reakcja popromienna. 3. Późna reakcja popromienna. 4. Ogólna charakterystyka technik napromieniowania. 5. Zasady i techniki brachyterapii. 6. Leczenie paliatywne – rola radioterapii. 7. Epidemiologia i etiologia nowotworów. 8. Zasady i przykłady leczenia skojarzonego w onkologii. 9. Sekwencja i jednoczasowa chemio-radioterapia. 10. Klinika i zasady leczenia nowotworów w różnych lokalizacjach narządowych: – Nowotwory OUN. – Nowotwory regionu głowy i szyi. – Nowotwory płuc i śródpiersia. – Nowotwory piersi. – Nowotwory górnego odcinka przewodu pokarmowego. – Nowotwory jelita grubego i kanału odbytu. – Nowotwory układu moczowo-płciowego. – Nowotwory kobiecych narządów płciowych. – Mięsaki tkanek miękkich i kości. – Nowotwory skóry. – Nowotwory układu chłonnego i białaczki. – Nowotwory wieku dziecięcego. 11. Zasady planowania leczenia przez lekarza radioterapeutę. 12. Zasady współpracy lekarza i technika radioterapii. 13. Organizacja pracy zakładu radioterapii. 14. Zasady kontroli jakości w radioterapii. 15. Struktura radioterapii w Polsce. 16. Fizyka medyczna w radioterapii. ZASADY I  FORMY ZALICZANIA Warunkiem zaliczenia semestru i dopuszczenia do egzaminu jest czynny udział w wykładach i ćwiczeniach oraz zaliczenie kolokwium. Egzamin kończący nauczanie odbędzie się w sesji letniej.

18

TEMATYKA ĆWICZEŃ Ćwiczenia obejmują uczestnictwo w pracy modelarni, symulatora, tomografu komputerowego oraz aparatów terapeutycznych Zakładów Teleradioterapii i Brachyterapii, a także praktyczną naukę leczenia z zastosowaniem programów komputerowych, zasad dozymetrii oraz programów zapewnienia jakości w radioterapii. Piśmiennictwo 1. „Onkologia kliniczna.” pod red. M. Krzakowskiego. Wydawnictwo Medyczne. Borgis. 2001. 2. „Atlas anatomii człowieka” pod red. Wolfa-Heideggera. Redakcja Petra Köpf-Meier.PZWL. 2002. 3. „Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań”. pod red. B. Pruszyńskiego. Wydawnictwo Lekarskie. PZWL. 2000. 4. „Uniwersalny przewodnik po metodach leczenia nowotworów”. Dollinger M., Rosenbaum E. H., Cable G. Hannah Publishing Ltd. 2000. 5. „Principles and practice of Radiation onkology.” Perez C. A., Brady L., Lippincott-Raven W. Wydanie 3. 1998. 6. „Biocybernetyka i inżynieria biomedyczna 2000”. Pawlicki G., Pałko T., Golnik N., Gwiazdowska. B., Królicki L. Fizyka medyczna. Tom 9. Akademicka Oficyna Wydawnicza Exit. Warszawa. 2002. 7. „Człowiek i promieniowanie jonizujące”. Hryniewicz A. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2001. 1. „Fizyczne metody diagnostyki medycznej i terapii”. Hryniewicz A., Rokita E. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2000. 9. „Dozymetria promieniowania jonizującego w radioterapii”. Łobodziec W. Uniwersytet Śląski. Katowice 1999. 10. „Charakterystyka wiązek terapeutycznych fotonów i elektronów”. Kukołowicz P. Kielce 2001. 11. „Radiotherapy physics”. Williams J. R., Thwaites D. I. Oxford University Press, New York. 2000. 12. „The physics of radiation therapy”. Khan F. M. Lippincott Williams & Wilkins, Baltimore. 1994.

19

DIAGNOSTYKA ELEKTROMEDYCZNA I Katedra i Klinika Kardiologii WUM 02–097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599 29 58, fax (022) 658 35 76, e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Grzegorz Opolski Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n. med. Edward Koźluk e-mail: [email protected] Roczny wymiar zajęć: 150 godzin wg. poniższego podziału: Seminaria – 30 godzin, ćwiczenia 120 godzin. Zajęcia odbywają się od 800–1330 według następującego planu: 800–1000 – ćwiczenia, 1015–1115 – seminarium, 1130–1330 – ćwiczenia w pracowniach. Tematyka seminariów 1. EKG – wiadomości podstawowe. 2. Ostre stany kardiologiczne. 3. Echokardiografia – podstawy anatomofizjologiczne, możliwości techniczne. 4. Zaburzenia rytmu serca. 5. Podstawy stałej stymulacji serca. 6. Zabiegi elektrofizjologiczne – podstawy fizjologiczne, możliwości technicze. 7. Metody nieinwazyjnej oceny zagrożenia u chorych z zaburzeniami rytmu serca. 8. Badanie hemodynamiczne – prezentacja różnych technik zabiegowych. 9. Testy wysiłkowe. 10. Diagnostyka holterowska. Tematyka ćwiczeń 1. Ćwiczenia praktyczne w zakresie wykonywania i interpretacji podstawowych zapisów (w tym stanów zagrożenia) EKG. Ćwiczenia praktyczne w zakresie podłączania pacjenta i obsługi aparatury podczas badań i zabiegów wykonywanych w pracowniach: echokardiograficznej, hemodynamicznej, elektrokardiologii, kontroli stymalatorów, holterowskiej, testów wysiłkowych, testów pionizacyjnych, mikropotencjałów. ZASADY I FORMA ZALICZENIA ZAJĘĆ – obecność na wszystkich zajęciach, – zdanie kolokwium po każdej części ćwiczeń, – zdanie egzaminu końcowego. Piśmiennictwo zalecane 1. „Ostre stany kardiologiczne. Algorytm postępowania” – G. Opolski, A. Górecki, P. Stolarz. 2. „Najłatwiejsza elektrokardiografia” – A. Stanke. 3. „Kardiologia inwazyjna” – D. Mathey, J. Schofer (wydanie I polskie pod. red. M. Zembali i L. Polońskiego), Urban & Partnet 1998.

20

Podstawy INFORMATYKI Zakład Informatyki Medycznej i telemedycyny WUM 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, SP CSK WUM Blok E, II piętro, tel./fax (022) 658 29 97, e-mail: [email protected]; http://www.amwaw.edu.pl Kierownik Zakładu: prof. dr hab. inż. Robert Rudowski Osoba odpowiedzialna za nauczania: mgr Maciej Monkiewicz Godziny przyjęć studentów: poniedziałki, czwartki: godz. 1000–1200. Roczny wymiar zajęć: 30 godzin wg poniższego podziału: Semestr 3 Seminaria – 4 godziny (miejsce będzie podane w oddzielnym ogłoszeniu). Ćwiczenia – 26 godzin (pracownie Zakładu SP CSK WUM, ul. Banacha 1 A, blok E, II piętro). PROGRAM NAUCZANIA Celem zajęć z informatyki medycznej jest: a) wprowadzenie studentów do tematyki informatyki medycznej, b) zapoznanie ich z typowymi programami znajdującymi zastosowanie w medycynie i praktyce lekarskiej Excel (podstawy obliczeń statystycznych), Access (program obsługi przychodni lekarskiej). Ponadto zakres ćwiczeń obejmuje sieć Internet (poczta elektroniczna, wyszukiwanie literatury w bazie Medline, zasoby medyczne dostępne przez www), a także obsługę systemu obrazowania i konstrukcję protokołów (algorytmów klinicznych). Organizacja nauczania Seminaria odbywają się na początku semestru. Ćwiczenia prowadzone są raz w tygodniu. Rozpoczynają się krótkim wprowadzeniem do tematu z użyciem rzutnika obrazu komputerowego i tablicy, po którym następuje część praktyczna polegająca na samodzielnej pracy z komputerem. Regulamin zajęć jest dostępny w laboratorium komputerowym. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Zaliczenie odbywa się na podstawie testu przeprowadzonego na ostatnich zajęciach obejmującego materiał wykładów (teoria) i ćwiczeń (praktyka). Tematy seminariów 1. Wprowadzenie. Podstawowe pojęcia. Komputery i sieć komputerowa. Sieć Internet i jej usługi. 2. Podstawy baz danych. Przykłady medycznych baz danych. 3. Szpitalne systemy informatyczne. System HELP. Standardy przesyłania danych. 4. Systemy diagnostyki obrazowej. 5. Telemedycyna. 6. Systemy wspomagania decyzji klinicznych protokoły (algorytmy kliniczne), systemy ekspertowe. Tematy ćwiczeń . Internet – e-mail, www, zasoby medyczne w Internecie. . Baza biblioteczna Medline. 3. Systemy obrazowania I; System Osiris. 4. Systemy obrazowania II: kompresja i formaty plików, zdalne konsultacje przy użyciu programu MS Netmeeting. 5. Excel: arkusz kalkulacyjny + podstawy obliczeń statystycznych. 6. Access – budowa bazy danych pacjentów.

21

7. Program do obsługi gabinetu lekarskiego/przychodni – FINN. 8. Protokoły (algorytmy kliniczne). 9. Programy symulujące typu Wirtualny pacjent. KOŁO NAUKOWE Przy Zakładzie istnieje Studenckie Koło Naukowe Informatyki działające w kilku grupach problemowych. Studenci uczą się pisania własnych programów, korzystania z medycznych zasobów Internetu oraz bazy Medline. Piśmiennictwo obowiązkowe Podręcznik „Informatyka medyczna” (red.) R. Rudowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Skrypty: a) „Podstawy informatyki dla studentów medycyny”. b) „Programy Microsoft Office dla studentów medycyny” wydane nakładem Działu Wydawnictw. Piśmiennictwo zalecane 1. „Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna” 2000 (red. M. Nałęcz) t. 7. 2. „Systemy komputerowe i teleinformatyczne w służbie zdrowia” (red. E. Kącki, J. L. Kulikowski, A. Nowakowski, E. Wiśniewski), Exit, Warszawa 2002. Pisma: „Chip”, „PC Kurier”, „Internet”.

22

RADIODIAGNOSTYKA OGÓLNA I  KLINICZNA I  Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-004 Warszawa, ul. Chałubińskiego 5, tel. (022) 502-10-73, fax. (022) 502-21-10 e-mail: [email protected] Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski Odpowiedzialny za dydaktykę: prof. dr hab. med. Marek Gołębiowski e-mail: [email protected] Roczny wymiar zajęć: 30 godzin seminariów. TEMATY SEMINARIÓW 1. Radiologia kostno-stawowa; od zdjęcia rentgenowskiego do badania MR. 2. Uroradiologia. Współczesne metody obrazowania. 3. Diagnostyka obrazowa chorób sutka. 4. Neuroradiologia. 5. Diagnostyka obrazowa chorób przewodu pokarmowego. II Zakład Radiologii Klinicznej WUM 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, tel. (022) 599-23-00, 599-21-22, fax (022) 599-23-02 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Olgierd Rowiński e-mail: [email protected] Odpowiedzialna za dydaktykę: dr med. Magdalena Januszewicz TEMATY SEMINARIÓW 1. Postępy w diagnostyce obrazowej płuc i śródpiersia. 2. Współczesne metody obrazowania narządów jamy brzusznej. 3. Badania obrazowe w diagnostyce układu naczyniowego. Od angiografii do badań małoinwazyjnych. 4. Urazy klatki piersiowej i jamy brzusznej. 5. Znaczenie badań obrazowych w diagnostyce serca. 6. Diagnostyka obrazowa narządu słuchu, twarzoczaszki i szyi. Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM 00-576 Warszawa, ul. Marszałkowska 24, tel. (022) 628-52-19 fax (022) 628-52-19 Kierownik Zakładu: dr n. med. Michał Brzewski e-mail: [email protected] Odpowiedzialna za dydaktykę: dr n. med. Anna Jakubowska TEMATY SEMINARIÓW. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Diagnostyka obrazowa chorób ośrodkowego układu nerwowego u dzieci. Diagnostyka obrazowa chorób układu kostno-stawowego u dzieci. Diagnostyka obrazowa chorób układu oddechowego u dzieci. Diagnostyka obrazowa chorób układu sercowo-naczyniowego u dzieci. Diagnostyka obrazowa chorób przewodu pokarmowego u dzieci. Diagnostyka obrazowa chorób układu moczowo-płciowego u dzieci.

23

ZASADY I FORMY ZALICZANIA Kontrola wyników nauczania przeprowadzana jest każdorazowo na zajęciach seminaryjnych. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Nauczanie przedmiotu zakończone jest egzaminem obejmującym tematykę poruszaną na I i II roku zajęć. Piśmiennictwo 1. „Radiologia Kliniczna” pod red. D. Marchiori. Wyd. Czelej. Lublin 1999.

24

METODOLOGIA BADAŃ NAUKOWYCH zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia WUM 02-007 Warszawa, ul. Oczki 4, tel. (022) 502 14 57, 9022) 622 96 78, fax (022) 622 96 79. Kierownik Pracowni: dr med. Henryk Rebandel, e-mail: [email protected] Odpowiedzialny za dydaktykę: dr med. Henryk Rebandel Godziny przyjęć studentów: 900–1200. FORMA I CZAS TRWANIA ZAJĘĆ Zajęcia prowadzone są systemem seminaryjnym: 6 godzin seminariów. W roku akademickim 2010/2011 obejmują 6 godzin. CEL NAUCZANIA I ZAKRES PRZEDMIOTU Zajęcia służą przygotowaniu studentów do wykonania, a następnie napisanie (zgodnie z zasadami i najlepszą praktyką) pracy licencjackiej. PROGRAM NAUCZANIA 1. Praca licencjacka: przepisy i zasady postępowania, układ i konstrukcja pracy, przygotowanie i opracowanie dokumentacji wyników, problem i definicja plagiatu, prawa autorskie i zasady cytowań. 2. Przygotowanie i wykonanie prezentacji: rodzaje prezentacji, zasady przygotowanie i wygłaszania oraz najczęściej popełniane błędy. 3. Badanie zjawisk przyrodniczych: obserwacja i eksperyment, eksperyment kliniczny eksperyment na człowieku (problemy deontologiczne), ogólne zasady dokonywania pomiarów, powtarzalność i odtwarzalność wyników badań, przygotowanie planu i protokołu eksperymentu, ogólne zasady zbierania danych. 4. Badania populacyjne: typ danych i metody ich pozyskiwania, układ zbieranego materiału, podstawy statystycznej analizy danych. 5. Narzędzia informatyczne: podstawowe pojęcia dotyczące gromadzenia, przechowywania, przetwarzania i przesyłania informacji z wykorzystaniem komputera osobistego, sposoby wykorzystania Internetu w zbieraniu informacji naukowych, bazy danych i bazy medyczne. METODY I ORGANIZACJA PRACY Zajęcia seminaryjne prowadzone są w grupach studenckich. ZASADY I FORMY ZALICZANIA Kontrola wyników nauczania prowadzona jest na zajęciach seminaryjnych. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Zajęcia będą kontynuowane na III roku studiów i zakończą się zaliczeniem.

25

EPIDEMIOLOGIA Zakład Epidemiologii Instytutu Medycyny Społecznej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel.: (022) 629 02 43, fax (022) 621 52 10 p. o. Kierownika: dr med. Maria Mularczyk-Bal Odpowiedzialna za dydaktykę: Godziny przyjęć studentów: poniedziałek, środa, piątek; godz. 1000–1400. wtorek, czwartek; godz. 1000–1530. W ramach przedmiotu: „Epidemiologia” nauczanego na II roku licencjatu na kierunku Zdrowie Publiczne; specjalność: „Elektroradiologia”, zajęcia realizowane są w wymiarze 30 godzin (w tym; 20 godzin wykładów i 10 godzin seminariów). CEL NAUCZANIA Celem nauczania jest przekazanie słuchaczom zasad opieki zdrowotnej nad zbiorowością ludzką. Zasadniczym wątkiem jest przedstawienie potrzeb zdrowotnych ludności kraju oraz sposobów badania przyczyn najczęstszych niedoborów zdrowia metodami populacyjnymi. PROGRAM NAUCZANIA Tematyka wykładów 1. Wprowadzenie do epidemiologii. Podstawowe pojęcia i definicje. Miejsce i rola epidemiologii w zdrowiu publicznym. 2. Proces epidemiczny. Rodzaje epidemii, strategia zapobiegania epidemiom. 3. Pojęcie zdrowia i jego uwarunkowań. 4. Mierniki stanu zdrowia populacji: negatywne, pozytywne i pośrednie. 5. Źródła informacji o stanie zdrowia zbiorowości (dane o zgonach i chorobach) – wtórne materiały statystyczne. 6. Badania skriningowe. 7. Podstawowe elementy organizacji służb sanitarno–epidemiologicznych w Polsce. 8. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w Polsce. Rozpowszechnienie, zwalczanie na przykładzie wzw. typu B. 9. Promocja zdrowia a profilaktyka (Narodowy Program Zdrowia, Szkoła Promująca Zdrowie, Zdrowe Miasto). 10. Główne problemy zdrowotne w Polsce (choroby układu krążenia, nowotwory). Stan zdrowia społeczeństwa polskiego w porównaniu do stanu zdrowia społeczeństw krajów Unii Europejskiej. Tematyka seminariów 1. Kalendarz szczepień jako przykład pierwotnej profilaktyki swoistej. 2. Strategia badań epidemiologicznych. Opracowanie ogniska zatrucia pokarmowego. 3. Wskaźniki niezbędne do oceny stanu zdrowia i ich praktyczne wykorzystanie. 4. Problemy zdrowotne populacji w wieku rozwojowym. Umieralność niemowląt. 5. Epidemiologia analityczna: badania retrospektywne i prospektywne. Metody dochodzenia przyczyn chorób o etiologii niezakaźnej. Organizacja zajęć Obowiązuje obecność na wszystkich seminariach. Zajęcia wymagają udziału studentów w dyskusji nad prezentowanymi zagadnieniami oraz scenariuszami opracowywanymi w trakcie zajęć. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW Zajęcia kończy kolokwium testowe stanowiące podstawę do zaliczenia zajęć. Zalecana literatura 1. „Epidemiologia, wprowadzenie i metody” W. Jędrychowski, PZWL, Warszawa 1999. 2. „Podstawy epidemiologii: Metody badań oraz materiały ćwiczeniowe”. W. Jędrychowski, Wyd. Uniw. Jagiellońskiego, Kraków 2002.

26

NADZÓR SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNY Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Instytutu Medycyny Społecznej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. (022) 621 51 97 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek Odpowiedzialna za dydaktykę: dr inż. Irena Kosińska Przyjęcia w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1300. Program nauczania realizowany jest w wymiarze 15 godzin, w tym: 5 godzin wykładów i 10 godzin ćwiczeń. Zajęcia odbywają się w Instytucie Medycyny Społecznej WUM, ul. Oczki 3 oraz na terenie innych placówek naukowych. Cele i zadania nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. Organizacja Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce. Kompatybilność prawa polskiego i Unii Europejskiej. Nadzór sanitarno-epidemiologiczny nad placówkami służby zdrowia. Problematyka zakażeń w służbie zdrowia. Działania profilaktyczne i pro zdrowotne w polityce służb nadzoru sanitarno-epidemiologicznego oraz organizacji rządowych i pozarządowych. CEL NAUCZANIA Celem nauczania jest wskazanie, w jaki sposób sprawowany jest i jakie ma zadania nadzór sanitarno-epidemiologiczny nad placówkami służby zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem gabinetów i pracowni, w których zatrudniony jest elektroradiolog. Tematyka zajęć pozwala słuchaczom poznanie mechanizmów, jakie prowadzą do ochrony zdrowia pracownika służby zdrowia na stanowisku pracy oraz pacjenta, który korzysta z usług placówek służby zdrowia. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW Po zakończeniu zajęć – sprawdzian pisemny. Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na ćwiczeniach. LITERATURA OBOWIĄZKOWA 1. „Zarys medycyny środowiskowej” red. L. Kłosiewicz-Latoszek i H. Kirschner (skrypt). Literatura zalecana 1. „Podstawy higieny” red. T. Marcinkowski. 2. „Aktualne problemy zdrowotne” red. H. Kirschner i J. Kopczyński. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Z. Jethon i A. Grzybowski. 4. „Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. J. T. Marcinkowski. 5. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” red. J. Hasik, J, Gawęcki. 6. „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu” red. H. Hertig i J. Przysławski.

27

OCHRONA ŚRODOWISKA Zakład Medycyny Zapobiegawczej i Higieny Instytutu Medycyny Społecznej 02-007 Warszawa, ul. Oczki 3, tel. (022) 621 51 97 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Longina Kłosiewicz-Latoszek Odpowiedzialna za dydaktykę: dr inż. Irena Kosińska Przyjęcia w sprawach studenckich: codziennie w godz. 1000–1300. Program nauczania realizowany jest w wymiarze 15 godzin, w tym: 5 godzin wykładów i 10 godzin ćwiczeń. Zajęcia odbywają się w Instytucie Medycyny Społecznej WUM, ul. Oczki 3 oraz na terenie innych placówek naukowych. CEL NAUCZANIA Celem nauczania jest przedstawienie aktualnej sytuacji stanu jakości środowiska naturalnego w Polsce oraz wskazanie działań, które zmierzają do jego ochrony i wpisują się generalnie na rzecz ochrony zdrowia człowieka. PROGRAM NAUCZANIA 1. Ekosystemy naturalne jako środowisko bytowania człowieka (woda, powietrze, gleba). 2. Charakterystyka środowiska i rodzaje zanieczyszczeń. 3. Kontrola jakości środowiska (woda, powietrze, gleba). 4. Gospodarka odpadami ze szczególnym uwzględnieniem problematyki odpadów z działalności medycznej. 5. Działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego. 6. Jakość wody pitnej i żywności, a stan zdrowia ludności. ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW Po zakończeniu zajęć – sprawdzian pisemny. Warunkiem dopuszczenia do sprawdzianu jest obecność na ćwiczeniach. LITERATURA OBOWIĄZKOWA 1. „Zarysy medycyny środowiskowej” red. L. Kłosiewicz-Latoszek i H. Hirchner (skrypt). Literatura zalecana 1. „Podstawy higieny” red. T. Marcinkowski. 2. „Aktualne problemy zdrowotne” red. H. Kirschner i J. Kopczyński. 3. „Medycyna zapobiegawcza i środowiskowa” red. Z. Jethon i A. Grzybowski. 4. „Higiena, profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych” red. J. Marcinkowski. 5. „Żywienie człowieka zdrowego i chorego” red. J. Hasik, J, Gawęcki. 6. „Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu” red. H. Gertig i J. Przysławski.

28

polityka SPOŁECZNA I  ZDROWOTNA Zakład Zdrowia Publicznego 02-097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (022) 599 21 80, fax (022) 599 21 81 Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. Janusz Ślusarczyk Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Jarosław Kozłowski Wymiar zajęć 15 godzin wykładów Tematy wykładów 1. Wstęp do polityki społecznej: definicje; cele; modele polityki społecznej. Narodowy Program Zdrowia a narodowy Plan Zdrowia. 2. System opieki zdrowotnej w Polsce. Modele systemów opieki zdrowotnej na świecie. 3. Historia systemu opieki zdrowotnej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem okresu od II RP do chwili obecnej. 4. Funkcjonowanie zakładów opieki zdrowotnej; zadłużenie szpitali. Zasady i  formy zaliczania zajęć: Zaliczenie ustne Literatura . Polityka zdrowotna samorządu terytorialnego Jerzy B. Karski CeDeWu 2005. . Ustawa o Zakładach Opieki Zdrowotnej. 3. Ustawa Prawo Farmaceutyczne. 4. Ustawa o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. 5. Polityka zdrowotna a Zdrowie Publiczne. Ochrona zdrowia w gospodarce rynkowej. Jerzy Leowski CeDeWu 2004. 6. Zdrowie Publiczne red. Teres Bernadetta Kulik, Maciej Latalski Wyd. Czelej 2004.

29

PRAWO PRACY Zakład Zdrowia Publicznego 02–097 Warszawa, ul. Banacha 1 A, blok F, tel. (022) 599 21 80, fax (022) 599 21 89. P.o. Kierownika Zakładu: prof. dr hab. med. Janusz Ślusarczyk Odpowiedzialna za dydaktykę: mec. Janusz Skorupski Wymiar zajęć: 15 godzin wykładów. PROGRAM NAUCZANIA Celem nauczania jest zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami prawa pracy. Po przeprowadzonych zajęciach studenci powinni znać rodzaje umów o pracę, sposoby nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy. Studenci powinni także odróżniać umowy „rodzące” stosunek zatrudnienia oraz umowy cywilnoprawne (kontrakty) i znać różnice pomiędzy tymi umowami (a więc również wady i zalety tych umów). Studenci powinni także poznać prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika w czasie trwania stosunku pracy. Tematy wykładów 1. Podstawowe zasady prawa pracy. Podstawowe pojęcia prawa pracy. Poznanie podstawowych zasad prawa pracy obowiązujących pracodawcę i pracownika przy nawiązywaniu w czasie trwania i przy rozwiązaniu stosunku pracy. Zasada podporządkowania pracownika pracodawcy oraz równe traktowanie w zatrudnieniu. Poznanie definicji pracodawcy i pracownika. Stosunek pracy i umowy powodujące jego rozwiązanie. 2. Umowa o pracę, jej nawiązanie i rozwiązanie. Poznanie rodzajów umów o pracę (na czas określony, na czas nieokreślony, na czas próbny, na czas wykonywania określonej pracy, umowa zastępstwa), sposobów zawarcia i sposobów jej rozwiązanie. Określenie elementów charakterystycznych dla umowy o pracę. Poznanie sposobów i możliwości rozwiązania poszczególnych rodzajów umów o pracę. 3. Katalog podstawowych praw i obowiązków pracodawcy i pracownika w czasie trwania stosunku pracy. Określenie katalogu praw i obowiązków stron stosunku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem. Prawa do premii i nagród, praw pracownika w sytuacji mobbingu, prawa do reprezentacji pracowniczej, prawa pracownicze związane z ciążą i macierzyństwem. Omówienie zakazu konkurencji, obowiązku przestrzegania przez pracownika tajemnic (zawodowej i służbowej). 4. Czas pracy. Omówienie przepisów dotyczących wymiaru czasu pracy, systemy i rozkłady czasu pracy, praca w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz w niedzielę i święta. Okresy odpoczynku. 5. Wynagrodzenie za pracę i urlopy pracownicze. Ustalenie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą (odprawa pośmiertna i odprawa emerytalna lub rentowa). Ochrona wynagrodzenia za pracę. Wymiar i zasady udzielenia urlopów pracowniczych. Zasady udzielania urlopów bezpłatnych. 6. Odpowiedzialność pracownika wobec pracodawcy. Omówienie regulacji dotyczących szczególnej ochrony stosunku pracy, odpowiedzialności porządkowej pracowników. Odpowiedzialność materiałowa pracowników. 7. Charakterystyczne cechy zatrudniania w systemie ochrony zdrowia. Alternatywne formy „zatrudnienia” w systemie ochrony zdrowia. Omówienie określonych w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej odmienności związanych ze świadczeniem pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Umowa o pracę a umowa cywilnoprawna. Omówienie umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy o świadczenie usług. Art. 35 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej – udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne.

30

Organizacja zajęć Wykłady odbywają się raz w tygodniu w semestrze letnim w wymiarze 2 godzin. Miejsce zajęć: sala seminaryjna Centrum Dydaktycznego AM, Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 61. ZASADY I FORMY ZALICZANIA ZAJĘĆ Zaliczenie pisemne w formie testowej – test jednokrotnego wyboru. Z uwagi na fakt, że nie są przewidziane seminaria z tego przedmiotu, obecność na wykładzie jest obowiązkowa (dopuszczalna 1 nieobecność nieusprawiedliwiona). Piśmiennictwo zalecane 1. „Kodeks pracy z komentarzem” red. J. Chałas, H. Kwiatkowska, Warszawa 2006. 2. „Kodeks pracy. Komentarz” red. K. Jaśkowski, E. Maniewska, Zakamycze 2004, wyd. IV.

31

JĘZYKI OBCE

(Kontynuacja lektoratu języka wybranego na I roku studiów) Studium Języków Obcych 02-109 Warszawa ul. Księcia Trojdena 2 A. Tel.: (+48 22) 5720 863. Fax: (+48 22) 5720 864, e-mail: [email protected] Kierownik Studium Języków Obcych: mgr Joanna Ciecierska Odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Urszula Swoboda-Rydz Godziny przyjęć w sprawach studenckich oraz dyżury lektorów podane są do wiadomości zainteresowanych na tablicy ogłoszeń w SJO (Centrum Dydaktyczne). PROGRAM NAUCZANIA Lektorat wybranego języka obcego (angielskiego, francuskiego, niemieckiego lub rosyjskiego) stanowi kontynuację nauki rozpoczętej na 1 roku studiów. Prowadzony jest w III i IV semestrze (po 30 h w semestrze) i kończy się egzaminem w sesji letniej i roku studiów. Celem nauczania jest wprowadzenie słownictwa i funkcji językowych pozwalających na: ● omawianie podstawowych zmian patologicznych w poznanych układach i narządach, ● rozumienie opisu podstawowych procesów fizyki w badaniach radiologicznych, ● opis głównych części sprzętu używanego w badaniach radiologicznych, ● wyjaśnianie pacjentowi procedur radiologicznych diagnostycznych i terapeutycznych, ● omawianie zagadnień dotyczących ochrony radiologicznej, ● komunikowanie się z pacjentem oraz pozostałym personelem medycznym, ● rozumienie oryginalnych nagrań audio i video dotyczących elektroradiologii, ● własną wypowiedź związaną z radiologią, ● przygotowanie plakatu, Absolwent zna język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy oraz umie posługiwać się językiem specjalistycznym z zakresu elektroradiologii. Tematy zajęć 1. Opis zmian patologicznych w poszczególnych narządach m.in. złamania, urazy, zmiany w płucach, zmiany w układzie sercowo-naczynioym. 2. Komunikacja z pacjentem i lekarzem. Wyjaśnianie pacjentowi niezbędnych elementów badania, dalsze informacje odnośnie procesu diagnostycznego lub terapeutycznego. 3. Opis podstawowych części sprzętu radiologicznego. 4. Podstawowa terminologia matematyczno-fizyczna. Odczytywanie równań matematycznych, opis struktury atomu, natury promieniowania oraz wprowadzenie terminów jednostek SI, natura promieniowania, fale dźwiękowe, magnetyzm, 5. Charakterystyka promieni X. Omawianie powstawania, działania i zastosowania. 6. Dyskusja nad czynnikami wpływającymi na jakość obrazu np. czas ekspozycji, odległość od źródła promieniowania, zastosowanie kolimatorów oraz rola kontrastu. 7. Dyskusja nad ochroną przed promieniowaniem. Przedstawianie źródeł promieniowania, rozwinięcie zasady ALARA, sposoby zabezpieczenia personelu i innych osób przed promieniowaniem. 9. Rola terapeutyczna promieniowania.

32

10. Omawianie poszczególnych procedur elektroradiologicznych m.in. ultrasonografii, tomografii komputerowej, MRI, mammografii. ekg. 11. Omawianie roli radiografów oraz zespołu radiologicznego. Dyskusja nad rosnącą rolą radiografów, odpowiedzialnością i zakresem obowiązków. 12. Czytanie ze zrozumieniem oraz elementy tłumaczenia opisów radiologicznych w różnych technikach obrazowania. 13. Przygotowanie plakatu i samodzielna prezentacja zagadnienia związanego z radiologią. ZASADY I  FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA Podstawę zaliczenia każdego semestru stanowi systematyczny, aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów cząstkowych i pisemnego sprawdzianu końcowego oraz przedstawienie plakatu lub prezentacji w oparciu o samodzielną lekturę. W sesji letniej studenci przystępują do końcowego egzaminu ustnego, który polega na przedstawieniu przygotowanej prezentacji, odpowiedzi na związane z nią pytania zadane przez egzaminatora i odpowiedzi na pytanie wylosowane z zestawu tematów obejmujących dwa lata lektoratu. Podręczniki i  materiały dydaktyczne Język angielski 1. A. Pohl: Test Your Professional English, Medical, Penguin English 2002. 2. U. Swoboda-Rydz: English for Radiologic Technologists – część I i II AM w Warszawie 2006. 3. Diagnostic Imaging Europe – wybrane artykuły. Język francuski 1. F.Mourlhon-Dallies, J.Tolas: Santé-médecine. com, CLE International, Paris 2004. Język niemiecki 1. U. Firnhaber-Sensen, G. Schmidt: Deutsch im Krankenhaus, Wyd. Langenscheidt, Berlin, 2005. 2. M. Ganczar, B. Rogowska: Medycyna. Cwiczenia i słownictwo specjalistyczne Hueber 2007. Język rosyjski 1. A. Gołubiewa, N. Kowalska: Russkij jazyk siegodnia, AGMEN – Wyd. Eduk. 1998.

33

WYCHOWANIE FIZYCZNE Studium Wychowania Fizycznego i Sportu WUM 02-109 Warszawa ul. Księcia Trojdena 2 tel. (022) 57 20 528, 529 Kierownik Studium: mgr Jerzy Chrzanowski Przyjmuje: wtorek 1100–1230, środa1030–1200. Zastępca kierownika ds. dydaktycznych: mgr Bożena Glinkowska Sekretariat Studium czynny codziennie w godz. 800–1500. e-mail: [email protected] Godziny przyjęć studentów oraz dyżury nauczycieli wychowania fizycznego podane są do wiadomości na tablicy informacyjnej Studium. PROGRAM ZAJĘĆ Zadaniem przedmiotu jest tworzenie warunków do doskonalenia sprawności fizycznej i umiejętności ruchowych studenta w nawiązaniu do jego możliwości fizycznych i zdrowotnych oraz wyposażenie w wiedzę z zakresu kultury fizycznej i wybranych zagadnień z fizjologii wysiłku sportowego i rehabilitacji ruchowej. Studenci mogą wybrać interesująca ich formę zajęć, aktualny plan, wykaz obiektów oraz system zapisów jest dostępny na stronie: www.swfis-wum.edu.pl ZASADY I FORMY OCENY WYNIKÓW NAUCZANIA 1. Podstawowym kryterium oceny studenta jest frekwencja na zajęciach, zaliczenie sprawdzianu. 2. Studenci zwolnieni przez lekarza z prowadzonych zajęć ze względu na stan zdrowia są obowiązani zgodnie z kwalifikacją lekarską uczestniczyć w zajęciach rehabilitacji ruchowej określonego rodzaju schorzenia. 3. Student obowiązany jest do przestrzegania regulaminu obiektu w którym odbywają się ćwiczenia z wychowania fizycznego. Na salach sportowych studenci obowiązani są posiadać strój sportowy.

34

OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ Osoba odpowiedzialna za dydaktykę: mgr Rafał Kittel Wymiar godzin: 2 godz. (wykład)

Zajęcia odbywają się w semestrze letnim. Założenia i cele przedmiotu

Celem wykładu jest przekazanie studentom wiedzy o prawach jakie mogą im przysługiwać w odniesieniu do będących ich dziełem odkryć i publikacji naukowych oraz o sposobach zabezpieczenia i dochodzenia tych praw. Ponadto studenci powinni wynieść z zajęć wiedzę o zasadach korzystania z cudzego dorobku naukowego ze szczególnym uwzględnieniem regulacji dotyczących ewentualnej odpowiedzialności za popełnienie plagiatu.

Treści merytoryczne przedmiotu:

Wykład dotyczy regulacji prawnych z zakresu prawa autorskiego oraz prawa wynalazczego. Omówione zostaną zagadnienia dotyczące norm i uregulowań prawnych, których przedmiotem jest zapewnienie ochrony twórczości naukowej, literackiej i artystycznej oraz przepisy zapewniające uprawnienia majątkowe i osobiste autora do stworzonego przezeń dzieła.

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu: Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na wykładzie. Zasady uzyskania wpisu w indeksie zostaną ustalone po wykładzie.

Literatura obowiązkowa:

1. Ustawa z 4 lutego 1994 o prawie autorskim i prawach pokrewnych Dz. U. z 2000 r. nr 80 poz.904 z późniejszymi zmianami. 2. Ustawa z 30 czerwca 2000 Prawo Własności przemysłowej Dz. U.2003 r. nr 119 poz. 1117 z późniejszymi zmianami.

Literatura uzupełniająca:

1. Prawo własności intelektualnej; pod red. Joanny Wieńczyło-Chlabicz, Warszawa 2009. 2. Prawo autorskie i prawa pokrewne; Rafał Golat, Warszawa 2010.

35