Namen- und Sachverzeichnis. "blenkungskraft der Erdrotation (Corioliskraft) 3_ Abplattung der Erdkugel3. Abruzzen, Herzog der 108, 135, 165, 166. Abyssal und seine Bewohner 48,62. Adiabatische Effekte 14.

"Aeroarctic", intern. Ge-

sellschaft 47, 109, 143, ]56,171. Alaska, Entdeckung 114, Verkauf an USA 116. Albanow, V. 109. Albedo verschiedener Bodenarten 31, 32. Aldrich, P. 129 Alexander VI., Papst 148. Alexejew, A., Pilot 139. Alexejew, Fedot 113. Alfred der GroBe 93. Alluvialzeit 49. Amundsen, Roald 71, 110, 130, 136, 137, 141, 142 (Untergang), 155, 159, 161, 164, 167, 171. Amphiauto 163 Anderson, James 128. Anderson, Aeronaut 33. Anderson, R. M. 131 Andree, S. A. 139, 140, 163. Anjou, P. Th. 116, 117, 133. Anschiitz-Kampfe, H. 162. Antarktis 1, 2, 171. Antarktischer Kontinent (Antarktika) 136. Antillen-Strom 21. Anwendung, erste von: Dampfschiff 161, FesselbaIlon 97, Rentier 162, Pony 162, LuftbaIlon139, 163, Motorboot 130, 162, Flugzeug 139, 163, Motorschiff 137, 162, Luftschiff 141, 164, Motorschlitten 163, U-Boot 157, 162, Fallschirm 164. Archiiologische Grabfunde 81,83. Arndt, Walther 65. Arktis, das Nordpolargebiet 1,2,6. "Arktis"-Zeitsehrift 156.

Arktisches Institut der USSR 120. Arktisforschung, ihr Verlauf 79. Arktos 1. Atlassow, Kosakenataman 113. Atmosphiiriscbe Depression 23. Aufwartsbewegung der Erdrinde 10 Ausrottung von Tierarten 67 . .Ansriistung, polare 165,166. Aussetzen von Nutztieren 69. Austin, H. T . .125. Back, G. 123. Backlund, H. G. 121. Badigin, K. 2, 45, 139. Baer, K. E. von 104, 168. Baffin-Meer 7, 19, 26, 87. Baffin, William 122. Baldwin, E. B. lOS, 136. Barents-See 16. Barents, Willem 94, 102 bis 105, 150, 160, 161. Barren-Grounds 6, 56. Barrieren an der nordsibirisehen Trasse 154. Barrow, Sir John 123. Bartlett, R. A. 119, 131, 136. Basis fiir Flugzeuge in Teplitz-Bai 108. Beaufort-See IS, 64, 130, 136, 147. Beaumont, L. A. 87, 129. Becker, A. von 168. Bedeutung des N ordpolargebiets 4, 5, 170. Beebe, William 59. Beers, Ivar 83. Behaim, Martin 16S. Bebausung der Polarmenschen 72, 73, 82. Behm, A. 169. B~hounek, Franz 143. Belcher, Sir Edward 25, 125, 127. Benard, Charles 105. Bennett, S. 100.

Benthos 60, 61. Berge: Beerenberg 92, Mount Misery 100, Newton-Berg 95, Nordural45, Pae-Hoj 100, St. Ilias 115, Tolmakas 29, Tscherskij - Gebirge 121, Urwanzew-Gebirge 143. VatnajokkulSO, 1'1, Wiillerstorff-Berg 107. Bering-Meer 7, 10, 12, 14, 19, 20, 61, 63, 64, 114. Berings Offiziere 115. Rering, Vitus 114-117, 160, 168. Bernier, I. E. 132. Bcssels, Emil 86, 87, 168. Bevillkerungsdichte in der Arktis 73, 75. Bilanz des Wasserhaushaltes im Pola.rmcere 14. Billings, J. 116. Binnenseen: Athabaska 123, Enare 51, Imandra 57, Mogilnoje 57f., ReIikten 59, Sklaven 123, Taimyr 143. Biosphiire 47, 61. Birkeland, O. 105. Birula, A. A. 135. Blackjack, Ada 119, 169. Roadway, E. A. 133. Boden, Erscheinungen im arktischen 9. Boje (fUr Erkundung der Stromricht. im Meer) 14 7. Balsche, W. 49, 50. Borissow, A. A. 105. Boyd, MiB Louise 169. Breitfuss, L. L. 105, 106, lOS, 110, 117, 169. Broch, Hjalmar 60. Branlund, Eskimo 8S. Brunnel, Olivier 149. Bruns, Walther 47. Brussilow, G. L. 105, 109, 169. Buchten s. Fjorde. Bujnitzkii, W. 139. Bunge, A. A. 121. Burrough, Stephan 106. Bylot, Robert 122. Byrd, R. E. 91, 141, 164.

()abot, John 122, 148. Caboto, Giovanni 148. Cagni, Umberto 135, 166. Cairn (Steinzeichen) 125, 128, 132. Carlsen, E. 105. Cartier, Jacques 122. Cavalli, A. 135. Chamisso, Adalbert von 116, 168. Chancellor, Richard 149. Charcot, r. B. 89, 110. Chimkow, A. 96. Clavering, D. Ch. 86. Colin Archer 134. Collinson, Sir Richard 127. Conway, Sir Martin 97. Cook, Frederick 136, 137. 166,167. Cook, James 114-117. Coriolis-Kraft 3. Cortereal, Briider 122. Courtauld, A. 92. Cranz, David 83. Crawford, A. R. 119. Crocker Land 137. Crozier, Francis 124, 128. Dahl, E. 98. Dallmann, Ed. 117. Danenhofer, S. 147. Dauer der Polarnacht 3. Davis, John 122. Defant, Albert 12, 111. De Geer, G. 97. De Gerlache, A. 86. De Haven, E. J. 125. Deklaration der USSR. betreff. die Hoheitsgrenzen 107. De Long, G. 134. Demme, Nina 169. Derjugin, K. M. 59, 111. Deshnew, Semjen 113, 115, 116. Deutsche: Anteil und Fordernng der Polarforsehung 167, 168, Physikalisches Observatorium 97. De Veer, Gerrit 103, 149. Diluvialzeit 49. Dirk, auch Tyrkir 167. Disko, physik. Station 34, 69,85. Doerma, r. 105. Drama auf Spitzbergen 96. Driftfahrten s. unter Expeditionen.

Drygalski, Erich von 89,97, 132. Ebeltoft-Hafen, physikal. Observatorinm 97. Echolot fiirTiefenmessungen 89f. Eckener, Hugo 143. Egede, Hans 83, 84; Poul 83. Eielson, C. B. 142, 146. Eirik Raude 46, 80. Eisberge, ihre: Anzahl 26, Entstehung 25, 26, Tiefgang 24. Eisarten in der Arktis 25. Eisbrecher, seine Eigenschaften 162. Eisdickemessungen, seismische 89. Eis- oder Frostboden 41. Eisgrenzen im Europaisch. N ordmeer u. Berents-See 15. Eishafen 102. Eismitte-Station in Gronland 38, 89, 91. Eisschollen, ihr Zuwachs und Abschmelzen 25. Ellsworth Lincoln 141. Entdeckungen von: Alaska 114, Aleuten 115, Amerika (Nordost) 81,(Nordwest) 114, 115, Baren-Insel 94, De Long-Inseln 134, Einsamkeit-Insel 105, Franz Joseph-Land 107, Gronland 80, Kamtsehatka 113, Neu-Sibirische Inseln 113 u. 118, Neuen Kanadischen Inseln (Stefansson) 131, Sewernaja Semlja 118, Spitzbergen 94, Svalbard 94, Sverdrup - Archipel 130, Wrangel-Insel 117. Erdmagnetpol, seine Lage 8; Entdeckung 124: genaue Beobaehtung 130. Erdrotation 3, 23, 145. Erichsen, Mylius 88. Erikson, Leif 167. Ernst, Herzog v. Sachsen 97. ErschlieBung und Zueigenmachung der Arktis 78. Erwarmung: der Atmosphare und der Hydrosphare 23, 24, 44, 152, EinfluB auf biologisehe Erscheinungen 24, 25. Eschscholz, Fr. 168.

Eskimos, ihre Wanderwege 76. Europiiischer Polarsaum 93. Europ1iisches N ordmeer 11 bis 15. Evensen, Carl 108. Expeditionen mit Flugmaschinen: Amundsen 141 bis 142, Byrd 141, v. Gronau 91, Taf. II, Lewanewskij Taf. II, 146, 147, Lindbergh 92, Taf.II, Lundborg 143, Mittelholzer 141, Molokow 147, Schestakow 147, Taf. II, Schmidt-Papanin 109, 111, 144, Tscherewitschnyj 146, Tschkalow 146, 147, Taf.II, Wilkins 142, 145. 147, Taf. II, Wodopianow 146. Expeditionen mit Lultschilfen: "America II" 140, " Graf Zeppelin" 109, 110, 143, 156, 164, Taf. II, ,,!talia" 142,164, Taf. II, "Norge" 141, 142, 164, Taf. II, "Ornen" 139, 140, 163. Expeditionen mit Seeschilten in Freitahrt: "Advance" 125, "Aklavik" 155, "Alabama" 88, "Alert" 87, 129, "Alexander H 86, "Andrej Perwoswannyj" 110, "Arctic" 132, "Eelgica" 14, 86, 88, 110, 136, "Challenger" 129, "CheIan" 121, "Danmark" 88, 110. "Discovery" 87,.129, "Donaldson" 119, "Eira" 107, "Rrebus" 124, "Fox" 128, "Fram" 14, 23, 24, 44, 45, 117, 130, 134, 135-137, 139, 162, 153, "FylIa" 110, "Gabriel" 114, "Gauss" 132, "General Green" 111, "Germania" 86, "Gj6a 14, 110, 130, 155, 161, "Gustav Holm" 86, "Ransa" 86, 87, 145, "Rerkules" 105, "Jean~ nette" 134, 138, "Jermak" 24, 139, 154, 161, ,.Ingolf U 110, "Investi~ gator" 126, "Jonas im Walfisch" 97, "Isabella" H

17 3

86, "Karluk" 119, 131, "Krassin" 106, 143, 164, "Lena H 151, "Liitke" 153, "Malygin" 138, 139, 143, 153, "Marion" 111, "Maud" 137, 138, 152, 162, "Meteor" 111, "Michael Sars" 14, 110, "NautUus" 14, 147, 158, "North Star" 125, 126, Papanin-Polstation 24, 145, Taf. II, "Phiinix" 126, "Polaris" 87, Taf. II, "Poseidon" 110, "Pourquoi Pas?" 89, 110, "Recherche" 97, "Rescue" 125, "Sadko 18, 111, 120, 138, 139, 153, ,,8arja" 117, 135, 152, "Scotia" 111, "Sedow" 23, 24, 45, 118-120, 138, 139, 145, 153, "Sibirjakow" 153, "So]owej Budimirowitsch" 105, "Stalin" 139, "St. Anna" 109, "St. Panl" 115, "St. Peter" 115, "St. Phoca" 109, "Stella Polare" 108, "Sviatogor" 104, 106, "Taimyr" 105, 118, 145, 152, "Tegetthoff" 107, n'l'error" 124, "Thetis" 130, "Titanic" 19, 111, "Tscheljuskin" 152, "Vega" 116, 117, 151, 153, "Victory" 161, "Varingen" 110, "Waigatsch" 105, 118, 152. Expeditionen in Driftfahrten: "Advance" und "Rescue" 125, "Erebus" und "Terror" 124, "Ransa" 58, 87, Taf.lI, "Fox" 128, "Fram" 134, Taf. II, "Jeannette" 134, "Karluk" 131 u. Taf. II, "Maud" 138,162, Taf.lI, Papanin- Station 145 u. Taf.lI, "Polaris" 87 u. Taf. II, "Sedow" 138f. u. Taf. II, "St. Anna" 109 u. Taf. II. Expedition mit U-Boot 147. Expeditionen zu Lande nach Sibirien 121. Extremkalte Winter im 6. und 11. Jahrh. 46. Fabricius, Otto 84. Fallschirmspringer, erst. 164

174

Fangstationen der Russen auf Spitzbergen 96. Fiiroer-Rinne 61. "Fauna arctica": Standardwerk 64, 66. ,,]~auna groenlandica" 85. Faunen: Landsauger 55, marine Sauger 62f., andere marine Tiere 59, 67, Vogel 56f., ReptiJien und Amphibien 57, Protozoen 56, SiiBwassertiere 57, Fauna der Relikten-See "Mogilnoje" 59. Fedorow, E. 145. }'edorow, Steuermann 114. Fernheizung: Golfstrom als 22, Geysir 10. FesselbaIlon, erste in der Arktis 97. Fiala, A. 108, 109, 136. Ficker, H. von 29. Filchner, Wilhelm 97. Finnmarken 94, 98. Fjorde (Stral3en, Sunde, Buchten): Ache-Inlet 21, Advent-Rai 97, 98, Agardh-Bucht 98, Angmagssalik 21, 37, 89, 91, Rarrow-Stral3c 124, 125, Bellot-Str. 128, BeringStral3e 20, 21, 61, 113, 114, 117, 133, 150, 154 bis 157, Bock-Fjord 10, Braganza-Bai 99, Oambridge-Bai 37, OhatangaBucht 42, Ooal-Bai 99, Ooronation-Bai 130, Danemark-Str. 13, 61, Danmark-Fjord 88, 89, Danmark-Hafen 89, Davis-Str. 19, 61, 125, Dease-Str. 130, Dolephin-Str. 130, DoveBucht 89, Eisfjord 98, 147, Eishafen 102, 104, Eschscholz-Bucht 43, Florida-Str. 21, "GorIa" 17, Hudson-Bai 81, Hudson-Str. 21, Independance-Bai 88, 89, Inglefield-Fjord 88, KaneBecken 130, Kara-StraBe 10, 15, Kings-Bai 95, 97, 99, 141, Koljutschin-Bai 150, Kotzebue-Sund 43, Lady Franklin-Bai 88, Lancaster Sund 123 bis 125,130, Long-Sund 119,

Matotschkin Schar 34, 105, MellviIle-Sund 123, 127, Merci-Bai 127, Jlfesen-Bucht 21, Mexiko, Golf von 21, 23, PeelStraBe 128, 130, Pont Inlet 37, Prinz RegentSund 124, 128, RenselerBai 126, Robeson-Kanal 129, 130, Scoresby Sund 86, 89, Sherard-Os borneFjord 87, Smith-Sund 82, 86, 89, 123, 130, St. Lorenz-Bucht 10, Stupart-Bai 21, Suez-Kanal 150, 155, Tschaun-Bucht 120, Van Mijen-Bai (BeIlsund) 98, WeIlingtonKanal 125, 126, WhalesRai 98, Yukatan-Str. 21. }'ischer, I. E. 167. Fischerci 64, 158. }'itzjames, James 128. Flachc: gesamte dcs Landes und y.,,-r a.ssers 7, 8, der Landvcrcisung 75, einzeIner Teile 8. Floren 53f., 93, 100. Florida-Strom 21. Fluorit, IJagerstattc 102. Fliisse: Alaseja 113, Amur 42, Back- oder }'ischfllll3 73, 127, 128, Chatanga 121, Dwina 17, Jana 41, 113, J enissej 17, 42, 104, 115, 120, 154, Indigirka 41, 113, Kama 112, Kolyma 73, 113, 120,152, Lena 41,42,52, 112, 113, 120, 121, 134, 150, 151, Mackenzie 123, 127, Ob 7, 104, 112, 115, 149,151,154, OIenek 121, Petschora 94, 112, St· Lorenz-Strom 122. }'6rster, I. R. 169. Forsyth, C. 125. Fossiles Eis 41. Fox-Basin 19. ]'ox, Luke 122. Foyn, Svend 64. Fraenkel, K. 139. Franklin, Benjamin 159. }'ranklin, John 123-128. Franklin, Lady 124, 128, 169, 196Franz Joseph-Land 107. Frauen, ihre Beteilig. 169. Freuchen, Peter 89.

Fretum anianum 113, 148. "Freundliche Arktis" 132. Frobisher, Martin 83, 122. Frostboden oder Gefrornls 41, seine Grenze 7, Taf. II. Gaimard, P. 97. Gastaldi 113. Ganss, K. Fr. 168. Gefrornls 41, 42, 43, 44. Gemiise- und Getreidebau 6,54. Geologischer Aufbau der Arktis 8f. Georgi, Johannes 89, 91. Gerassimow, Gesandter 149. Gewasser, ihre Einteilung 11ff. Geysit (auch Geyser) 10. Gezeiten (oder Tlden) 21. Giesecke, 'K.L. 85, 168. Glehn; P. P. 121. Glen, A. R. 97. 'GJetscher: Entstehung 25, Verbreitung 9, Zuriicktreten 45. Gmelin, I. G. 114, 168. Golder, B. F. 68, 116. Goldner 124. Golf von Mexiko 21, 23. Golfstrom 4, 13, 15, 21-23, 94, Taf. I, seine Entstehung 22, Temperatur 21. Golltzin, B. B. Fiirst 105. Gorodkow, B. 5. Grabfunde, archiiologische: von Beardmore 81, von Herjolfsnas 83, von Kensington 81. Grann, H. H. 98. Greely, A. W. 77, 84, 85, 88, 129, 130. Grenze des N ordpoJargebietes 1, 6, 7, der Hydrosphare 7. Gripp, K. 97. Groll, M. 97. Gromow, M. 146. Gronau, W. von 91, Taf. II. Gronliindisches Meer 13. Gronland: Entdeckung und Besiedlung durch N ormannen 80, Anssterben der Kolonisten 83, Neue Besiedlung 84, Erforschung 85 ff., Vberquerung Taf. II, Vberfliegung 91, Taf. II, Querschnitt 91.

"Gronliinder" (Mischlinge) 84,85. Gronliindisches Meer 13. "GroSe N ordische Expedition" 1l4. GroStiere d. friihgeschichtlichen Waldes 67. Grotewahl, M. 97. Gunntj5rn 80. Gurjanowa, E. 49, 59, 66. Gwosdew 1l4. Hafen s. unter Stadte. Hall, Ch. F. 87, 128, 129, 166. Harald Haarfager 93. Harris, P. 133. Hassert, Kurt 169. Hansen, G. 130. Hausllche Kuitur der Polarmenschen 73, 94. Haustiere, Voll- und Halb68. Hayes, I. I. 129. Hearne, S. 123. Hedenstrom, M. F. 117. Heemskerck, Jakob van 94, 102, 150. Hegemann, Paul F. 86. Heinrich, Prinz von PreuBen 97. HeWe Quellen 10. Hele, Peter (auch Henlein) 168. Hellwald,Friedrich von 169. Herberstein, Sigmund von 167. Herjolfsniis, Friedhof 83. Herrmann, Ernst 81, 91, 97, 169. Herz, O. F. 121. Hess, H. 45. Hesse, R. 65. Himilko 79. Hjort, Johan 98, 1l0. Hobbs, W. H. 89. Hobson, W. R. 128. Hoel, Adolf 89, 97, 98, 99. Hoheitsgrenzen: Kanadas 132, der Sowjet-Union 107,120. Hohenrekorde fiir bemannte LuftbaUone und fiir Registrierballone 33. Hogh-Hagen 88. Hollick-Kenyon 146. Holtedahl, Olaf 98, 106. Homohalinitiit 16. Hooper, C.L. 117, 119. Horn, -G. 140.

Hudson, Henry 92, 122, 155. Hudsons Bay Company 122, 131, 132, 155. Hudson-See 19, 123, 133, 156. H und und seine Bedeutung 72,164. Jackson, F. G. 105, 107, 135,162. Jiiderin, Ed. 97. Jakob I., englischer Konig 95. Jansson, Bjorn 83. Jean, Juliette 169. Jensen, I. A. 89. Jermak, Kosakenataman 112. J ermak-Eisbrecher-Typ 162. Iglu (Schneehiitte) 71, 72. Inglefield, E. 126. Innerarktis 133. Inseln: Aleuten 61, 116, Amsterdam 64, 95, Amund-Ringnes 130, Axel-Helberg-Land 9,53, 130, 137, Azoren 33, Bache-Halbinsel77, Baffin-Land 8, 9, 19, 25, 26, 53, 54, 82, Baren-Insel 8, 37,44,53,79,94,99,100, 149, Biiren-Inseln 8, 37, 133, 138, Banks-Land 8, 131, Beechey 124-128, Bennett 8, 127, 134, Belyj 8, 17, BoothlaGruppe 8, Borden 131, Brock 131, Cornwallis 124, Crocker-Land 137, Diinen 139, 140, De Long 8, 9, 19, 22, 134, Dickson 8, 34, 37, 143, Diomedes 8, Disko 34, 69, 143, 151, Domaschnij 37, Edge 96, Einsamkeit 105, EIleI-Ringnes· Land 130, 136, EIlesmeere-Land 8, 9, 37, 53, 82, 130, 132, Fata-Morgana 92, Faroern 80, Franz Joseph-Land 8, 9, 10, 22, 24, 25, 29, 33, 34, 44, 51, 53, 65, 94, 134 bls 136, 143, 146, 159, 160, General Wilkitzklj 8, Grant-Land 129, 132, 136, 141, Grinnell-Land 125, 126, 130, 132, Gron-

17 5

100, Sverdrup-Archipel land: 8-10, 15, 25, 37 8, Sylt 91, Takpuk 8, bis 39, 45 (SchneegrenTaf. II, Victoria 8, 127, ze), 46 (Kolonisierung), 130, Waigatsch 8, 54, 51, 53 (Weideland), 64, 102, 105, Wassiljewskij 65, 74, 79, 80 (Ent24, WeWe 140, Wiese 3, deckung), 81-94, 133, 8,119, Wrangel8, 37, 74, 141, 142, 167, Herald 8, 117,119, 146, 154. 117, 131, 134, 138, HenJohannesen, C. 151. riette 8, 134, Herschel 8, Johannesen, Ed. H. 105. 130, Hooker 107, Hope Johannesen, S. 105. 8, 99, Jan Mayen 8, 37, Johansen, F. H. 107, 134, 53, 79, Jeannette 8, 134, 135. Island 7, 8, 10, 13, 61, J6nsson, Finnur 80. 79,80, King James NewJ ovius, Paulus 149. land 95, King William Isachsen, Gunnar 130. 53, 124, 127, 128, 130, Isobathe: 200, 3000 und 155, Kolgujew 8, 143, iiber 4000 m Taf. II. Kommandor 8, 64, KoIsotherme der L uft + 10 nig Christian Land 130, im Juli 7. Kotelnyj 53, 135, KronJiiIg, Hugo 89. prinz Rudolph-Land 38, 108, 135, 144, Kurilen Iversen, I. P. 88. 61, 115, Labrador 61, Kaiser Nikolaus II.-Land Ljachow 24, 41, Meighen 118,154. 131, Mellville 123, 126, Kalitin, N. 31. 127, Neufundland 19, Kalorie: Gramm-K. und Neu-Schottland 21, NeuKilogr.-K. 28. Sibirische 8, 23, 24, 113, Kalte: "knisternde" 40, 116, 121, 133-135, 138, maximale in der Arktis 154, New Columbia 117, 36,39. Nikolaus II. - Land 8, Kaltepol: atmosphiirischer Nord-Devon 8, 9, 124, 39, ozeanischer 16. Nord - Ost - Land 54, Kamtschatka 9, 10, 113 bis Northbrook 109, 135, 115. Nottingham 37, Nowaja Kanada 42, 53, 70, 78, 122, Semlja 8, 17, 22, 25, 54, 159,160. 65, 74, 94, 143, 144, 150, Kanadas sparliche Bev61153 -155, 163, Nunivak kerung 78. 8, Orkney 9, Parry ArKanadische Straf.len-See chipel 8, Petermann19, 122. Land 135, Plover 117, Kane, Elisha 126, 129. Pribylow 8, 64, Prinz Kaps (Point): Barrow 37, Karl-Vorland 22, Prinz 126, 142, Bathurst 127, Patrick-Land 131, SabiBridgman 142, Columbia ne 86, Sachalin 115, San136, Farvel19, Flora 109, nikow-Land 135, SemGwosdew 114, Hatteras jenowskij 24, Sewernaja 21, Joseph Henry 129, Semlja 8, 9, 22, 25, 143, Martin 131, Morris Iesup Shanon 88, Sherry 100, 88, Nordkap 13, 93, Shetlands 9, Shochow 8, Prinz von Wales 114, Sieben Inseln 98, SomerPromontorium Tabin 115, set 131, Spitzbergen 8, 9, , Schmidt 31, Serdze-Ka22, 25, 26, 44, 46, 53, 61, men 10, Statland 13, 64, 79, 86, 92, 94, 96, 98, Svartevoeg 136, Swjatoj 99, 100, 133, 135, 139 bis Noss 37, 61, TscheIjuskin 142, 149, 159, St. Lorenz 9, 37, 115, 150, 152, Wainwright 126. 8, St. Mathiius 8, St. Paul 8, 37, Siid-Georgien 69, Kara-See 17, 42, 102-104. Svalbard 8, 46, 94, 99, Karibisches Meer 21. 0

17 6

I

Karibu, eine Renabart 55. Keilhau, B. 96, 97. Kellett, Heury 117, 126, 127. Khan Kutschum 112. Klima: 27, 32, 36-40, allgemeine Charakteristik 39f., Anderung und Schwankung 46, Erwiirmung 23, KlassiIikation 35. Knipowitsch, N. M. 110. Koch, I. P. 88, 163. Koch, Lauge 89, 92. Kohlenbau auf Spitzbergen 98f. Kohl-Larsen, L. 142. Kohlschiitter, E. 89. Koken und Arldt 49. Koldeweg, Karl 86. Koltschak, A. W. 135. Komarow, A. W. 53. Kompasse, Magnet- und Kreisel- 1, 157, Sonnen157, 169. Konzentrationslager 155. Koppen, Wladimir P. 35, 46. Kopp 89. Kotscha 112, 113. Kotzebue, Otto v. 116, 168. Krascheninnikow, S. 121. Krenkel, E. 145 Kruseustern, F. Th. von 116, 168. Kultbasen 120. Kurilen-Strom 20, 61. Kusnezow, N. 66.

Labrador-Meer 19, 87. Labradorstrom 26. Lacmann, Otto 98. La Cour, Dan 47. La Martinier, de 101. Laptew, Chariton 115. Laptew, Dmitrij 115. Laptew-See 18, 24. Larsen, C. A. 69. Lasinius 115. Lauge, Koch 89, 92. Lehmann, H. 104. Leibnitz, Philosoph 113. Lenin und sein Riesenprojekt 119f. Lenz, E. 168. Leontjew, E. 117, 133. Lewanewskij, S.146f., Tf.II. "Libellus", de Iegatione Moscovitarum 149. Lindbergh, Ch.A. 92, Taf.lI. Lindemann, M. 168.

Linea de Mercation 148. Litoral61. Lockwood, I. B. 88, 129, 134. Lodja 112, 149. Loewe, Fritz 89, 91. Lowenigh, Barto 97. Long, Thomas 117. Loschkin, Sawwa 103. Loven, Sven 97. Lndwig Amadeus von Savoyen, Herzog der Abruzzen 108, 135, 165, 166. Luftdruck und seine Verteilung 32. Luftfahrzeuge, ihre Brauchbarkeit fiir die Arktis 163f., Gefahren 156, 157. Lufttemperatnr, mittlere: fiir verschiedene Orte 36 bis 38, im Juli 34, im J anuar 35, wahrend der "Fram"- nnd "Sedow"Drift 45. Luftverkehr 156. Lundborg, Pilot 143. Liitke, Th. 104, 168. Lyon, G. F. 123. MacClintock, L. 126, 128. Ma.cCIure, R.J.126,127,131. Mack, F. 105. Mackenzie, Alexander 123. Macmillan, D. B. 137, 138. Magnetpol, erste Bestimmung 1, 8, 124. Makarow, S., Admiral 154, 162. Malmgren, Finn 143. Malygln, S. 115. Mammut: Elfenbein 159, Leichen 121, Schnitzerei 50. Markham, Sir C. R. 129, 134. ?lootens, Friedrich 95, 97, 167. Martin, A. R. 97. MaydelI, G. von 116, 121, 168. MaYr, Flugkapitan 92. Mecking, Ludwig 169. "Meer u nnd "See", Unterscheidung zwischen 16. Meere, ihre Einteilung und Namen llff. Meereis, sein Wachstum 25. Meeresrelikte 58. Meinardus, Wilhelm 30. Melville, G. W. 134.

Mensch: PolarvoJker 71, Yerhalten gegeniiber KaJte 76. Menschenklimate 32. Menschenwerdung 50. Mercator (Kremer) 100. Merk, K. 168. Merkwiirdiges an den Polen 4. Merz, Alfred 111. Messerschmidt, D. G. 121, 168. Messjatzew, I. I. 111. Methoden der Polarforschung 164ff. lIIeyer, F. 168. Middendorff, A. yon 110, 116, 121, 168. Miethe, A. 10. Mielck, W. 110. Miertsching, I A. 168. Mikkelsen, Ejnar 88. Mikroklima und seine Erscheinungen 32, 51. Minin, F. 115. Mittelholzer, Walter 141. Molokow, W. 146. Monaco, Albert I., Fiirst von 97. Mondpolarkreis 3. Mondscheinen, ununterbrochenes 3. Moskowitinow, KosakenAtaman 113. Motorschlitten 163. MiilIer, G.]'. 113, 114, 168. Munk, Jens 112. Miinster, Kartograph 113. Murawjew, S. 115. Naddod80. Nagurskij, I. I. Pilot 106, 140,163. Naij, Cornelius, Admiral 58. Nansen, Fridtjof 24,39,44, 89, 98, 107, 110, 117, 133-136, 138, 140, 145, 153, 156, 161-163, 166. Nansen-Schwelle 12, 14, 92. Nares, Sir George S. 129. Nathorst. A. 89, 97, 98. Nejelow, A. 42. Nekton 60, 61. Nenmann, Pilot 141. Neumayer, G. von 168. Niederschlage in der Arktis 39. Niemandsland 107. Nindermann 134. Nobile, Umberto 141-143.

12 BreitfuJ3, Nordpolargebiet

Nonstop-Fliige mit Flugmaschinen: Byrd (1926) 141, Gromow (1937) 146, Lewanewskij (1936) 147, Molokow (1935 u. 1936) 147, Tschkalow (1936 u. 1937) 146, 147, Wilkins (1928 u. 1937) 146, 147, Wodopianow (1937) 146. N ordaquatorialstromung 21. N ordatlantischer Strom 21. Norden, atlantischer, im letzten Weltkrieg 79. NordenskjOld, A. E. 89, 93, 97, 116, 117, 151, 162. NordenskjOld, Otto 41. NordenskjOld-See 18. Nordkap-Stromung 16, 21, 22. Nordlichste: Beobachtungs-Stationen 76, 78, Taf. II, Eisenbahnlinien Tai.. II, Eskimo-Siedlungen 77, Landspitze 88, Stadte und bevOlkerte Orte 78. N ordostpassage (Nordsibirischer Seeweg) 94, 101, erste Bezwingung 150, Hinge 155, Millverh1iltnis zwischen deren Nutzen und Kosten 154, Katastrophe des Jahres1937 153, Westlicher Abschnitt, Statistik der Schiffahrt 152. Nordpolar-Meer 11, 12, 13, 15, 148, 157, 158. Nordwestpassage 122f., 155, die Lange 156. Nor/und, Paul 80. Norwegisches Meer 13, 21. N orweglsche Schiffer forschen in der Kara- See 105. N ouvelIe France 122. Nowaja Semlja 100-106, Kolonien 101, 104, Observatorium und Wetterstationen 101, Rettungsstation 101. Obrutschew, S. W. 121, - W. A.121. Ochotskisches Meer 7, 20, 63. Oekland, F. 65. "Offenes Polarmeer" 129. Olaf I., norweg. Konig 93.

Orosius, Paulus 93. Ostgronlandische Stromnng 14, 16. Ostrekin 146. Ostrog 112. Ostroflmenko 164. Ostsibirische See 18. Ost-West-Eisdrift 13, 14, 24,145, 147. Ottar 93. Owzyn, D. 115. Oyasbio-Strom 20, 61. Ozeanograpbische Forschungen 110. Packeisgrenze 15, ihr Znriickweichen 45. Pachtnssow, P. 104. Palander, A. L. 151. Pallas, P. S. 121, 168. Papanin, I. 14, 23, 24, 45, 56, 111, 139, 144, 145, 147, 161. Parry, W. E. 86, 123, 133, 162. Pawlow, M. 115. Pax, Ferdinand 59. Payer, Jnlius von 86, 88, 107, 135, 160. Peary, Josephine 88, 169. Peary, R. E. 88, 137, 165. Pemmikan 166, Peter der GroBe 113, 114. Petermann, Angust 117, 129, 161. "Petermanns Geograph. Mitteilungen" 168. Petermann-Land 135. Peters, H. 89. Pfaff, deutscher Bergmann 85, 168. Pfizenmayer, E. W. 121. Pflanzen: Arten 53, 54, 29-31, Lebenszyklus Pflanzenwelt 51ff. Philipp Herzog von Orleans 86,110. Physikalische Observatorien: Dickson-Insel 34, Taf. II, Disko-Insel 34, 85, Ebeltoft-Hafen 34, Matotschkin-Schar (Nowaja Semlja) 34, 101, Tichaja-Bncht (Franz Joseph-Land) 33, 34,107, Tromso 34. Piccard, A., Aeronant 33. Pining nnd Pothorst 83, 122. Plankton 60, 61, 64.

17 8

Pojarkow, Ataman 113. Ritscher, Alfred 97. Polar-Arcbiv 79. Robbenschlag 64, 69, 94, 159. Polarforschnng "friiher" ROdern, Graf von 116. und "jetzt" 160. Polarfront: atmospharische Romer, Fritz 97. Rose, N. 111. 39, geobiologische 61, Rosmyslow 103. hydrobiologische 65, 67, klimatische 61, ozeani- Ross, James Clark 124, 125. Ross, John 86, 123-125. sche 61. Polarjahr, internationales I, Rossolimo, A. 111. Rudolphi, Hans 119. 13,47, II 47. Russanow, W. 105, 169. Polar-Institnt, GroBdeutRussen, Auftreten im Norsches staatliches 171. Polarnacht, Einflul3 auf den den im 13. und 14. JahrMenschen 78. hundert 93 f. Polarklima nach J ahres- Russisch-Amerikan. Hanzeiten 39ff. delsgeselIschaIt in Alaska Polarkreis, nordlicher 2, 6. 116. Police, Royal Canadian Russische Standorte auf Spitzbergen 96. Mounted 132. PoIstation (fixe) 158. Rnysch 113, 148. Polygonalbodeu der Arktis Sabine, Edward 86. 10, 11. Salzgehalt des Meeres 12, Popow, N. 140. 13. Potentielle Temperatur 14. Samojeden (Nenzen) 74. Prokofjew 33. Samoilowitsch, R. L. 95, Prontschischtschewa, ~[a106, 111, 143. ria 169. Sannikow, Jakow 117, 135. Prontschischtschew, W. Sannikow-Land 135. 115,169. Sarytschew, F. 116. PropeIIerschlitten 163. i Saner, M. 168. Ptolemaus, Claudius 79. , Sauger, fossile 41. Pullen, W. S. 126. Saunders, James 125. Pytheas 79. Schaudinn, Fritz 97. Scheideck-Station 89. Cluarllirzeit 49, 100. Schelting 115. Querini, F., Graf 135. Schestakow, Pilot 146, Quervain, A. de 89. Taf. II. Schiffsnamen s. ExpedltioRae, John 123, 127, 128. nen. Rasmus, Eskimo 91. Schirschow, P. 145. Rasmussen, Knud 82, 88, Schmelzen von Steineis auf 89, Frl. Mi 169. Ratmanow, G. 120. den Inseln Wass!ljewskij und Semjenowskij 24. Raude. Eirik 46, 80. Schmidt, O. J. 118. Rentier, 40, 55, 69, 70 (seine Feinde), 72, 73, Schmidt, Th. B. 121, 168. Schneegrenze 45. seine Ansiedlung in KaSchoner, Johannes 168. nada 69, Zucht-MoglichSchrOder- Stranz 97. keiten 70, 133. Schulz, Bruno 110. "Rerum Moscovitarum Commentarii" 167. Schulze, G. 11. Rjabuschinskij, F. 121. Schumann, E. 168. Schutz der Nutztiere 69. Richard, G. W. 126, 127. Schwatka, Frederik 166. Richardson, Sir John 123, Schwere (Gewicht) ver127. groBert sich im Norden 3. Richtungsangabe flir MeeScoresby, W. (Vater u. resstrome und Winde 17. Sohn) 86, 97. Rieche, Herbert 97. Rijp, Jan 94, 149. Scott, Robert F. 163.

Sedow, G. J. 105, 109. Seeberg, F. 135. Seemann, B. 168. Seemeile (aueh nautisehe Meile = 1,852) 24. Sergejew, J. S. 118. Sewernaja Semlja 118, 119, 142, 154. Shdanko, Hermine 169. Sherard Osborn 126, 129. Sherry-Insel (Baren-Insel) 100. Shitkow, B. 12I. Sibirjakow, A. M. 150. Sibiriens Erobernng 113. Sidorow, M. K. 150. fliedlungen, nilrdlichste: der Eillgeborenen 77, in den Stadten 77, auf Beobaehtungsposten 78. Skriilinger 81, 82. Skuratow, A. 115. Smith, Leigh 107. Sokolow, A. 116. Solarkonstante 29. Hallne, ihre Energie 1], Sonnenferne 2, Sonnen~ IIahe 2, Sonnengang a.m Pol 2, Stand in hilhercn Breiten 30 .. SonnenfIecken, ihre l")eriode 45. SmmenkompalJ 157, 169. Sonnellstrahlnng 2, 27 bis 31, 51, direkte 29, 31, jellseits des Polarkreises 29, Ilach J ahreszeitcn 30, nach 'Varmemengen 3], ihre praktische Anwendung 31. Scnntag, August 129, 168. Sorge, Ernst 89, 91, 97. Soulc, F. M. 147. ~pangberg, M. 115. Spiess, F. 111. Spitzbergen: 94-100, Abbau der Kohle 98, Entdeckullg 94, heWe QuelJen 10, erste Forsclmngen 97, N orwegcn zugesprocben 99, Auftreten der Russen 96. Stadte, bev61kerte Orte, Hafen: Ambartschik 120, Amderma 42, 144, Allgmagssalik 84, A kla vik ' 146, Archangelsk 99, 101, 115, 143, Bache 78, Barentsburg 42, 99, Berlin 12*

:37, Sagastyr 87, San Franzisko 146, San Vincente 38, Scoresby-8und 84, Seattle 146, Sitka 116, Slutzk 29, Smeerenburg 64, 95, Sodankylii 31, Sukkertoppen 84, Taschkent 31, Teller HI, Teplitz-Bai 29, 31, 33, 34, 109, 143, 144, Thule 37, 79, 84, Tiksi 31, 120, Tromsil 34, 94, Tunheim 100, Uelen 147, Upernivik 8,;. Werchojansk 36, 51, Wrangel-Insel 119. Staduchin, M. 113. Stalin-Trasse 146. Starostin, Iwan 96. Stationen, biolog. und Fischerei 69, meteorologisehe Taf. II. Staxrud. Arve 98. Stefansson, Vilhjalmur 47, 70,119,130··132,166,167. Steineis 23, 41. Steller, G. W. 68, 114, 115, 167. Sterlegow, D. 115. Stevens, Aerouaut 33. Stewart, Green 128. Storker-Storkerson 13I. StralJen u. Sunde s. }'jorde. Stratospl11ire: atmosph1iTische 33, 38, ozraniflche

47, 143, Beresow 36, Bol114, Bremen 95, Bulun 36, Christianshaab 84, Coppermille 36, 146, Dalne-Selenezkaja 69, Dawson 36, Dickson 151, Disko 34, 8;;, Ebeltofthafen 78, Etah 84, 91, Fairbanks 36, 146, Fort Chipewyan 123, Fort Conger 129, Frederickshaab 84, Friedrichshafen 143, Friedrichstal 86, Gjoa-Hafen 71, Godthaab 37, 84, 85, 89, 91, ~cherezk

Greenharbour

37,

99,

Grumant 99, Hamburg 95, 97, HamnlCrfest 78, Hanle-Kloster (Tibet) S8, Haparanda 36, HerwigHafen 100, ,Tacinto 146, Jakobshavn 44, ,Takutsk :31, 36, 112, 113, Jokohama 151, Irkutsk 42, Iskjer 112, ,Tulianehaab 80, 84, Ivigtut 37, Karadag 31, Kola 36, KopenhagellJ 7, Krasnojarsk 146, Krollprinz RudolphLand 78, J,enillgrad 44. 143, J~ondon 126, J~on­ gyearbyen 100, Los Augeles 147, Malyje Karmakuly 44, 101, 105, ::Yrangaseja 112, 150, Marjan-Mar 144, Massilia 79, ::YlePherson 36, ::Yresen 45, ::Ylontreal 122, ::Yfoskau 44, 146, ::Ylurmansk 69, 99, ::\Tachodka-Hafen 151. ::\TeapeI150, ::\Teu-Amster,lam 122, New York 116, 122, Nishne-Kolymsk 36, 114, Nome 130, 138, ~ordvik 42, Xowgorod 94, Nowyj Port 151, Ny ~.\alesund 78, 92, 100, Ochotsk 36, 113, Oimekon 36, 51, Paris 83, Petersburg 29, 31, 114, bis 116 Peterson-Hafen 71, 130, Petropawlowsk SO, Peweke 120, Pitlekai 151, Poljarnoje 21, Port Arthur 117, Port Churchill 36, 156, Portland 146, Port Ust-Jenisscisk 151, Reykjavik 10, 89, Rom 148, Ruskoje Ust.je

]2,62.

Stroganow-:Familie 112. Strindberg, Nils 139. Subo\\", N. N. 111, 120. Suess, E. 121. Sverdrup, H. U. 34, 35, 137,138,147. Sverdrup, Otto 89, 130, 132, 135. Taibola 54. Taifune 157. ~raiga.

I

I

54.

Taimyr-Halbinsel 54, 135, 143, 144. Temperatur der Luft 34 bis 38, 45, des Wassers 13, 58, 61, 62. Tertiiirzeit 48. Tiden (Gezeiten) 21. Thorne, Robert 148. Tierarten: 24, 25, 4-] J 49, 50, 51, ,,5-59, 62-65, 67-73,77,83. "Titanic"-Katastrophc 19, 111.

179

Toll, Eduard Yon 117, l~l, 135. Tolmatschcw, A. 1. 54. Tolmatschew, 1. P. 121. Transehe, N. 23, 63, 73. Transsibir. Seestrasse 152. Trcibholz 72f., 96. Trophik (Erniihrnng) 62. Troposphare, atmospharische 33, ozeanische 12, 16, 61, 62. Trockenwiichsige Pflanzen 53. Tschekanowskii, A. L. 121. Tscheljnskin, S. 115, 116. Tscherewitschnyj 146. Tschernyschew, Th. N. 97. Tscherskii, J. 121. Tschirichin, J. D. 121. Tschirikow, A. 114, 115. Tschkalow, W. 146, 147. Tschnchnowskij , B. 143. Tschuktscheu-See 10, 14, 18--20, 64, 134, 152. Tundra 6, 17, 42. Tyrkir (auch Dirk) 167.

U-Boot, als Forschungs- u. Verkehrsmittel 157, als Fixstation am Pol 158. tlberqucrungen von Gronland: mit Schlitten 89, Taf. II, mit Flugzcugen 91, 92, Taf. II. Umladehiifen del' Sowjets 120. Unterwasser-Verkehr L)7. Urwantzew ,N. N. 118. Uschakow, J. 118, 120. Uschakow, P. 66, 120. Variszisches Gebirgslallll 9. Veer, Gerrit de 103, 149. Vegetationszyklus im Korden 52. Veredelung der Nutztiere 68, 69. Yerlauf der hellen und dUllkelen J ahreszeiten 30. Verpflegung det Expcditionen 165. Villinger, Bernhard HI, 147. Yitalitatsverbrauch in der Arktis 39.

Yiilkerochaften: ihre Dichte 75, nord!. W ohngrenze 76, Alenten 75, Basken 63, Dolganen 74, Eski11108 71-73, 75, 78~ 83, 84, 167, Etah-Eskimos 86, 123, Giljaken 75, "Gronliinder" 95, Jakuten 75, 112, Indianer 71, 75, 78, Jukagiren 75, Juraken 74, Kamtschadalen 73, 112, Korjaken 75, Lamutcn 74, Kola· Lapplander 74, Neger 78, Normannen 46, 81, 83, Ostjaken 74, OstjakenSamojeden 74, Paliiasiaten 71, Russen 93, 94, 96, Samojeden (Nenzen) 74, 94, 101--103, Skriilinger 82, 83, Syrjanen 74, Tawgijzen 74, Tschuktschen 75, Tungusen 74, WeiBen 74, 78. VorstiiBe polwarts: 1. "'liit Schlitten: Leontjew 133, Anjon 133, Wrangel 133, Parry 133, lIfarkham 134, Lockwood 134, Nansen 134, Cagni 135, Cook 136 f., Peary 136f., Macmillan 138, Stefansson 131, Storker-Storkerson 131, 2. Mit Schijjen in Freijahrt: "Germania" 86, "Alert"129, "Belgica" 86, "Krassin" 147 , "Gu-

stav Holm" 86, "Sadko"

] 20, " Jermak" 24, 139. 3. Mit Schiff", in Drift (s. Taf. II): "E'ram" 135, "Karluk" 119,131, "Sedow" 139. 4. MitFlugzeuyen s. unter Expeditionen mit }