D b t Debata:
SZARA STREFA – ILE NAS TO KOSZTUJE?
Przemysł i Handel Naftowy 2012
1
Debata:
SZARA STREFA – ILE NAS TO KOSZTUJE? Moderator: red. Beata Pustuła Uczestnicy (kolejność alfabetyczna): 1. Bogdan Kucharski, BP Europa Oddział w Krakowie Bogdan Kucharski BP Europa Oddział w Krakowie 2. Andrzej Magryś, STATOIL Fuel & Retail Polska Sp. z o.o. 3. Paweł Maślakiewicz, Grupa Lotos 4 Kazimierz Poznański, Prezes Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i 4. Kazimierz Poznański Prezes Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i Recyklingu; 5. Halina Pupacz, Prezes Polskiej Izby Paliw Płynnych; 6 Piotr Szpakowski, PKN Orlen 6. Pi S k ki PKN O l 7. Leszek Wiwała, Prezes Polskiego Związku Spirytusowego; 8. Przedstawiciel administracji… Przemysł i Handel Naftowy 2012
2
3
Paliwa a budżet 1. Około 20% całości dochodów podatkowych państwa pochodzi z obrotu paliwami (w 2012 ok. 52 mld PLN: 26 mld akcyza, 21 mld VAT, 4 mld opłata paliwowa); k 21 ld VAT 4 ld ł t li ) 2 Firmy 2. Firmy POPiHN to około 87% rynku hurtowego oraz ponad POPiHN to około 87% rynku hurtowego oraz ponad 60% runku detalicznego paliw w Polsce. 3. Według szacunków POPiHN w 2012 szara strefa w obrocie paliwami osiągnęła ok. 10% rynku (głównie ON), a straty budżetu z tego tytułu wyniosły ponad 3 mld PLN czyli 10% budżetu z tego tytułu wyniosły ponad 3 mld PLN, czyli 10% deficytu budżetowego!
4
O wzroście szarej strefy świadczą: O wzroście szarej strefy świadczą: 1. Spadek oficjalnej konsumpcji paliw (głównie oleju napędowego ‐ 8%) znacznie większy, niż spadek PKB; i i k iż d k PKB 2. Znaczny spadek ewidencjonowanego importu paliw i nabyć ww ‐ wyższy, niż wzrost krajowej produkcji ON. 3. Znaczny spadek sprzedaży paliw odbiorcom innym niż stacje paliw y p p yp y j p (samorządy, przedsiębiorstwa komunikacyjne, urzędy państwowe); 4. Pojawianie Pojawianie się na rynku ofert cenowych znacznie odbiegających od się na rynku ofert cenowych znacznie odbiegających od normalnych standardów cen, a co za tym wskazujących na nadużycia podatkowe; 5. Spadek dochodów budżetu państwa z tytułu podatku VAT; 6 D 6. Dane EUROSTAT dotyczące wwozu ON do Polski z Niemiec, Litwy i EUROSTAT d t ON d P l ki Ni i Lit i Łotwy.
5
Szara strefa – główne obszary Szara strefa główne obszary ¾ Przestępczość gospodarcza: ¾ Wyłudzanie VAT; Wyłudzanie VAT; ¾ Niepłacenie podatku akcyzowego (wwóz ON pod innymi kodami); ¾ ¾ ¾
Za tym idzie przestępczość kryminalna: Przejmowanie niezależnych stacji paliw; Zmuszanie właścicieli prywatnych stacji paliw do wprowadzenia paliwa do py y j p p p obrotu.
¾ Ponadto ma miejsce obchodzenie niedoskonałego prawa (szara strefa): Ponadto ma miejsce obchodzenie niedoskonałego prawa (szara strefa): ¾ ¾
Luki w przepisach o zapasach obowiązkowych; Wadliwa konstrukcja przepisów o biopaliwach (NCW).
Traci nie tylko budżet państwa ‐ branża paliwowa ponosi straty rzędu setek mln PLN rocznie, a uczciwie działające firmy nie są w stanie ę , ją y ą konkurować z szarą strefą.
6
Szara strefa możliwe straty bud Szara strefa – możliwe straty budżetu Szacowana konsumpcja ON w 2012 w tys. m3
14 268
Akcyza od 1 m3 ON w PLN
1 196
Opłata paliwowa od 1 m3 ON w PLN
250
VAT od 1 m3 ON w PLN
1 026
Cena średnia hurtowa w roku 2012 (bez VAT) 1 m3 ON w PLN
4 460
Straty budżetu państwa (w tys. PLN) przy szarej strefie w obrocie ON na poziomie: Szara strefa na poziomie
Konsumpcja ON [tys. Akcyza m3]
Opłata paliwowa
VAT
RAZEM
1%
143
170 645
35 659
146 361
352 665
3%
428
511 936
106 976
439 083
1 057 995
5%
713
853 226
178 293
731 806
1 763 325
7%
999
1 194 517
249 610
1 024 528
2 468 655
10%
1 427
1 706 453
356 586
1 463 611
3 526 650
7
Szara strefa – potencjalne zyski Ile można zarobić na niepłaceniu podatków przy sprzedaży ON? e o a a ob ć a ep ace u podat ó p y sp eda y O Jeśli nie odprowadza się akcyzy ‐> Jeśli nie odprowadza się opłaty paliwowej ‐> J śli i d Jeśli nie odprowadza się VAT ‐> d i VAT RAZEM dla 1 litra ON ‐> Dla jednej cysterny samochodowej ‐> 30 tys. litrów ‐> Dl j d j t h d j > 30 t lit ó > Dla jednej cysterny kolejowej ‐> 60 tys. litrów ‐> Dla jednego pociągu ‐> 1,5 mln litrów ‐>
1,20 PLN/l 0,25 PLN/l 1 00 PLN/l 1,00 PLN/l 2,45 PLN/l około 75 000 PLN k ł 75 000 PLN około 150 000 PLN około 3 700 000 PLN
Aby kupić cysternę samochodową ON wystarczy dysponować kwotą ok. 170 tys. PLN. Dla cysterny kolejowej ta kwota to ok. 340 tys. PLN. A na zakup pociągu potrzeba ok. 8,5 mln PLN.
8
Szara strefa – ile na tym może zaoszczędzić Szara strefa ile na tym może zaoszczędzić „Kowalski”? 1. 1 2. 3. 4 4.
Załóżmy, że pan K przejechał w 2012 roku 15 000 km. Załóżmy że pan K przejechał w 2012 roku 15 000 km Auto pana K. spala 7 litrów ON na 100 km. Pan K. kupił w roku 1000 litrów ON (25 tankowań). P K k Pan K. kupował ON „okazyjnie” płacąc o 1 PLN/l mniej, niż ł ON k j i ” ł 1 PLN/l i j iż zapłaciłby na stacji paliw. 5. Pan K. przez rok zyskał 1000 PLN w stosunku do pana A., który tankował na stacji paliw. 6. Miesięcznie pan K. „zaoszczędził” 83 PLN. 7. Na szarej strefie w rynku ON budżet traci rocznie ok. 3 mld PLN.
8. To budżet roczny Ministerstwa Zdrowia! y 9. Kto będzie leczył pana K. za rok?
Nie stać nas na szarą strefę!
9
Szara strefa – doświadczenia innych państw UE Jedynym rozwiązaniem, które sprawdziło się w redukcji szarej strefy w obrocie paliwami było wprowadzenie gwarancji bankowych lub depozytów pieniężnych lub depozytów pieniężnych jjako zabezpieczenia koncesji na obrót paliwami. p j p (Estonia 2009‐2011, Czechy 2011‐2013)
10
S Szara strefa – t f propozycje rozwiązań prawnych j i ń h ¾
Projekt z dnia 1 marca 2013 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i sł g ora sta i usług oraz ustawy – Ord nacja podatko a Ordynacja podatkowa; ¾ ¾
¾
Popieramy wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej za wyłudzenia VAT Proponujemy wprowadzenie instytucji „zaufanego sprzedawcy”.
Projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne – zniesienie koncesji, stworzenie rejestru działalności naftowej; j j; ¾ ¾ ¾
Warunkiem wpisu do rejestru powinno być złożenie gwarancji finansowych oraz spełnienie warunków w zakresie braku zadłużenia, brak stanu upadłości etc.; Obrót paliwami powinien być dopuszczony tylko między podmiotami Obrót paliwami powinien być dopuszczony tylko między podmiotami zarejestrowanymi lub na stacjach paliw; Za prowadzenie obrotu bez zarejestrowania surowe kary.
W celu rozwiązania problemu szarej strefy konieczna jest wola polityczna i konkretne działania zainicjowane na najwyższym szczeblu rządowym.