WYMAGANIA EDUKACYJNE MUZYKA I GIMNAZJUM Lp.

Temat zajęć

Treści programowe

1.

Trochę lata na powitanie jesieni. Nauka piosenki Wakacje.

– zapoznanie z programem nauczania, formami i metodami pracy na lekcjach muzyki oraz Przedmiotowym Systemem Oceniania, – nauka piosenki Wakacje z repertuaru kabaretu OTTO, – układanie wakacyjnej listy przebojów,

2.

Muzyczna prehistoria. Początki muzyki, najstarsze instrumenty muzyczne.

– zapoznanie z różnymi teoriami powstania muzyki, – ukazanie funkcji muzyki u ludów pierwotnych, – poznanie historii instrumentów muzycznych, – wykonanie prostego instrumentu perkusyjnego lub strunowego,

3.

O tym, jak w starożytnej Grecji i Rzymie bywało.

przybliżenie roli i funkcji muzyki w starożytnej Grecji i Rzymie, zaznajomienie z mitami greckimi i ich związkami z muzyką, poznanie historii fletni Pana

Wymagania edukacyjne Uczeń: poznaje ogólne treści programowe z muzyki oraz Przedmiotowy System Oceniania, orientuje się w budowie podręcznika i zeszytu ćwiczeń Muzyczny świat, śpiewa w zespole piosenkę Wakacje z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, uczestniczy w układaniu wakacyjnej listy przebojów muzycznych, wyjaśnia, czym zajmuje się etnografia muzyczna, wymienia hipotezy powstania muzyki na ziemi, opowiada o roli muzyki w życiu ludów pierwotnych, wykonuje prosty instrument perkusyjny lub strunowy wykorzystując naturalne materiały, *improwizuje w grupie taniec rytualny, wymienia ważne ośrodki kultury świata starożytnego (Chiny, Mezopotamia, Indie, Egipt, Grecja, Rzym), wie, jak nazywa się bóg grecki opiekun sztuki (Apollo), wymienia kilka muz związanych

Środki dydaktyczne podręcznik i zeszyt ćwiczeń Muzyczny świat, nuty lub nagranie CD piosenki Wakacje (piosenka z repertuaru kabaretu OTTO), nagrania piosenek z letnich list przebojów, pianino, odtwarzacz płyt CD,

albumy ze zdjęciami malarstwa jaskiniowego i ilustracjami najstarszych instrumentów muzycznych, materiały potrzebne do wykonania prostych instrumentów muzycznych (tekturowe pudełka, puszki, słoiczki, kasza, groch, kamyczki, muszelki), *nagranie utworu Igora Strawińskiego Święto wiosny, odtwarzacz płyt CD, zdjęcia sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, mapa historyczna z państwami starożytnymi, Mitologia (J. Parandowski), nuty lub nagranie Bardzo smutnej piosenki retro (sł. i

i innych instrumentów starożytnej Grecji i Rzymu, omówienie roli pantomimy w starożytnym Rzymie, improwizacja gestów i min gry pantomimicznej, poznanie utworów inspirowanych kulturą starożytną,

4.

Spacer z piosenką po moim mieście. Nauka piosenki Tyle słońca w całym mieście.

– rozwijanie zainteresowań historią swojego regionu, – nauka piosenki Tyle słońca w całym mieście, – poznanie roli instytucji kulturalnych w regionie, – przybliżenie twórczości artystów regionalnych.

5.

O muzyce na bożą chwałę. Najstarsze zabytki muzyki polskiej.

omówienie najważniejszych cech i funkcji muzyki średniowiecza, – zapoznanie z najstarszymi polskimi zabytkami muzycznymi (Bogurodzica,

z muzyką (np. Kaliope, Euterpe, Terpsychora, Polihymnia), korzystając z mitologii lub innych źródeł poznaje mit grecki związany z muzyką, wie, jakie funkcje spełniała muzyka w starożytnej Grecji i Rzymie, wymienia instrumenty starożytne (np.: fletnia Pana, kitara, lira, aulos), wyjaśnia termin „pantomima”, śpiewa w zespole piosenkę Bardzo smutna piosenka retro z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzany z płyty CD, opowiada historię powstania swojego miasta (miejscowości) i związane z nią legendy, wymienia słynnych mieszkańców swojego miasta i opowiada o ich zasługach dla regionu (postacie historyczne, pisarze, artyści), wymienia ośrodki upowszechniania kultury w regionie, śpiewa w zespole piosenkę Tyle słońca w całym mieście z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, określa ramy czasowe średniowiecza i zaznacza je na osi czasu, określa główne funkcje muzyki średniowiecza, rozpoznaje w słuchanych

muz. A. Sikorowski), nagranie utworu Syrinx (C. Debussy) i brzmienia fletni Pana, pianino, odtwarzacz płyt CD,

wybrane legendy, ciekawostki historyczne związane ze swoim miastem i regionem, utwory artystyczne twórców regionalnych, nagranie piosenki Tyle słońca w całym mieście (sł. J. Kondratowicz, muz. J. Kukulski), dzwonki, flety, kolorowe kredki, odtwarzacz płyt CD,

albumy ze zdjęciami architektury, rzeźby i malarstwa średniowiecza, nagranie chorału gregoriańskiego oraz utworów: Bogurodzica

Gaude Mater Polonia), słuchanie utworów z epoki średniowiecza, nauka pieśni Breve regnum, *improwizacja ruchowa Tańca rycerzy spod Grunwaldu,

6.

Polska muzyka ludowa – tradycje i teraźniejszość. Obrzędy i zwyczaje ludowe.

omówienie działalności wybitnego polskiego etnografa Oskara Kolberga, poznanie popularnych obrzędów i zwyczajów ludowych z różnych regionów Polski, słuchanie muzyki w wykonaniu kapel ludowych oraz utworów muzycznych inspirowanych folklorem, nauka wybranej pieśni ludowej lub piosenki w stylu folk, nauka regionalnego tańca Trojak,

7.

Renesansowe granie i śpiewanie. „Złoty wiek” muzyki

omówienie głównych cech epoki renesansu w muzyce i sztuce,

utworach chorał gregoriański i określa jego charakterystyczne cechy, wymienia najważniejsze zabytki muzyki polskiej (Bogurodzica, Gaude Mater Polonia, Breve regnum), opowiada o działalności muzycznej trubadurów, śpiewa w zespole pieśń Breve regnum i fragment Bogurodzicy*, *improwizuje ruchem pozy taneczne z Tańca rycerzy spod Grunwaldu, opowiada o działalności etnograficznej Oskara Kolberga, wymienia ludowe instrumenty muzyczne (np.: dudy, bazuna, basy, mazanki), omawia obrzędy i zwyczaje ludowe swojego regionu, wyjaśnia terminy: folklor, folk music, wykonuje (gra lub śpiewa) utwór ludowy lub inspirowany folklorem, docenia w swoich wypowiedziach wartość dzieł twórców ludowych dla polskiego dziedzictwa narodowego, tańczy w zespole wybrany taniec regionalny,

określa ramy czasowe renesansu w muzyce i zaznacza je na osi czasu,

(Anonim), Gaude Mater Polonia (Wincenty z Kielczy), wzór planszy z neumami, flety, pianino, kartka z bloku, czarny flamaster, kredki, nuty pieśni Breve regnum, odtwarzacz płyt CD,

albumy etnograficzne, wytwory sztuki ludowej, plansza edukacyjne z instrumentami ludowymi, nagranie CD melodii w wykonaniu kapel ludowych z różnych regionów Polski oraz utworów: Krzesany (W. Kilar), Mazurek a-moll op. 68 nr 2 (F. Chopin), nuty pieśni Uciekła mi przepióreczka (sł. i muz. lud., opracowanie: I. Przeżycki), Był Duda (sł. i muz. lud., opracowanie: P. Muszyński) lub piosenki Szalała, szalała (sł. i muz. lud.), oraz melodii ludowej Trojak, odtwarzacz płyt CD, pianino, albumy o sztuce renesansu, nagrania utworów: Missa Papae Marcelli cz. Sanctus

polskiej. Nauka pieśni Kleszczmy rękoma.

przybliżenie twórczości wybitnych kompozytorów renesansowych: G. P. da Palestriny i O. di Lasso, słuchanie utworów renesansowych, poznawanie stylu muzycznego epoki, omówienie rozwoju polskiej muzyki renesansowej, działalności kapeli rorantystów i twórczości polskich kompozytorów, granie w zespole fragmentu utworu z epoki renesansu, nauka śpiewu w dwugłosie fragmentu psalmu Kleszczmy rękoma (Mikołaj Gomółka),

8.

Klimaty jesieni. Nauka piosenki Pocztówka z Beskidu.

9.

Barokowe muzyczne brzmienia.

nauka piosenki Pocztówka z Beskidu, określenie kolorystyki, nastroju, klimatu utworów artystycznych inspirowanych jesienią, układanie kompozycji rytmiczno - melodycznej Jesienny deszcz, słuchanie utworów – „muzyczna recepta” na jesienną niepogodę i smutki (propozycje uczniów), poznanie charakterystycznych cech epoki baroku w muzyce europejskiej i polskiej, słuchanie utworów

wymienia religijne i świeckie formy muzyczne dominujące w renesansie (msze, motety, lamentacje, litanie, madrygały, canzone, chanson) oraz popularne instrumenty epoki (viola, szpinet, klawesyn, lutnia), omawia twórczość reprezentatywnych kompozytorów renesansowych (O. di Lasso, G. P. da Palestrina), gra na flecie lub dzwonkach renesansowy utwór muzyczny, wyjaśnia dlaczego epokę renesansu nazywa się „ złotym wiekiem”, gra na instrumencie utwór z epoki renesansu, poprawnie śpiewa linię melodyczną w utworze dwugłosowym, improwizuje własne melodie do fragmentów wierszy o tematyce jesiennej, śpiewa w zespole piosenkę Pocztówka z Beskidu z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, tworzy i wykonuje w zespole kompozycję muzyczną Jesienny wiatr, przygotowuje i prezentuje ulubione utwory muzyczne, określa ramy czasowe epoki baroku w muzyce i zaznacza je na osi czasu, omawia rozwój muzyki w epoce

(G.P. da Palestrina), Nieście chwałę mocarze z Melodii na Psałterz polski (M. Gomółka), Villanella (W. Długoraj), nuty utworów: Kleszczmy rękoma (sł. pol. J. Kochanowski, muz. M. Gomółka), Bourree (J. de Saint-Luc), flety, dzwonki, odtwarzacz płyt CD, pianino,

nuty lub nagrania piosenek: Pocztówka z Beskidu (sł. i muz. W. Jarosz), Kasztany (sł. K. Wodnicka, muz. Z. Korepta) w wyk. Edyty Górniak, fragmenty utworów literackich, nagrania utworów muzycznych przygotowanych przez uczniów, instrumenty perkusyjne, flety, pianino, odtwarzacz płyt CD.

album o sztuce baroku, nagrania utworów: Koncert F- dur Jesień cz. Allegro (A. Vivaldi), Muzyka

kompozytorów barokowych, poznanie budowy koncertu solowego i concerto grosso, rozpoznawanie brzmienia instrumentów solowych i grających concertino,

10. Miłośnicy koncertów, oper i oratoriów.

poznanie twórczości wybitnych kompozytorów baroku: A. Vivaldiego, J. S. Bacha, G. F. Händla, słuchanie wybranych dzieł kompozytorów, poznanie barokowych form scenicznych: opery i oratorium, nauka gry utworu z epoki baroku,

11. Muzyka różnych kultur europejskich.

poznanie charakterystycznych cech muzyki wybranych państw europejskich, śpiewanie Ody do radości (L.van Beethovena), nauka podstawowych kroków i figur tanecznych wybranego tańca z krajów europejskich,

baroku, wymienia nazwiska reprezentatywnych kompozytorów tej epoki ( J. S. Bach, G, F. Händel, A. Vivaldi), rozpoznaje w słuchanych utworach formę koncertu solowego i concerto grosso, nazywa instrumenty solowe, omawia twórczość muzyczną G. F. Händla, J. S. Bacha, A. Vivaldiego, podaje tytuły ich znaczących dzieł, wie, jak rozwijała się opera w epoce baroku, określa różnice między operą a oratorium, gra na instrumencie utwór z epoki baroku, np.: fragment koncertu Jesień, Zima (A. Vivaldi), Adagio (T. Albinoni), charakteryzuje muzykę różnych krajów europejskich, wykazuje szacunek i tolerancję dla sztuki różnych kultur, śpiewa z pamięci Odę do radości L.van Beethovena, tańczy w parze polkę lub inny wybrany taniec europejski,

12. Klasycyzm – epoka prawdy, doskonałości i rozumu. Kultura muzyczna polskiego oświecenia.

zapoznanie z ogólnymi założeniami epoki klasycyzmu i hasłami programowymi epoki, omówienie głównych form,

wymienia charakterystyczne cechy muzyki klasycyzmu, nazywa grupy instrumentów wchodzących w skład wielkiej orkiestry symfonicznej,

sztucznych ogni (G. F. Händel), Kanon (J. Pachelbel), Toccata i fuga d-moll (J. S. Bach), Concerto grosso D-dur cz. AdagioAllegro (A. Corelli), nagranie DVD z fragmentem koncertu symfonicznego, odtwarzacz płyt CD i DVD, nagrania utworów Mesjasz cz. II Alleluja (G. F. Händel), Koncert brandenburski nr 1 F- dur cz. Allegro (J.S. Bach), nuty fragmentów utworów do wyboru: Koncert F- dur Jesień, Koncert Zima (A.Vivaldi), Adagio (T. Albinoni), dzwonki lub flety, pianino, odtwarzacz płyt CD,

nuty angielskiej melodii ludowej Greensleeves (autor nieznany), Oda do radości (L.van Beethoven), nagrania CD: przykład akordeonowej muzyki francuskiej, gitarowej hiszpańskiej, itp., melodia z filmu Grek Zorba, pianino, odtwarzacz CD, nagrania CD utworów: Kwartet cesarski C-dur op. 76 nr 3, Koncert Es-dur na trąbkę, cz. 3 Allegro (J. Haydn), Symfonia nr 40 g-moll, cz. I Molto allegro

13. Wiedeńscy mistrzowie muzyki.

muzycznych i technik kompozycyjnych, słuchanie wybranych utworów muzycznych charakteryzujących styl epoki, poznanie różnych typów zespołów wykonawczych w klasycyzmie, przybliżenie uczniom epoki polskiego oświecenia i twórczości wybitnych kompozytorów, *nauka śpiewu lub gry na instrumencie melodii pieśni Kurdesz, poznanie ważnych faktów biograficznych z życia klasyków wiedeńskich, słuchanie wybranych utworów J. Haydna, W.A. Mozarta, L. van Beethovena, nauka gry na flecie lub dzwonkach fragmentu melodii z epoki klasycyzmu,

wymienia główne instrumenty w każdej grupie, określa rolę dyrygenta w orkiestrze, nazywa instrumenty wchodzące w skład kwartetu smyczkowego, wymienia kilka tytułów polskich oper, pieśni i utworów instrumentalnych powstałych w okresie klasycyzmu, zna zastosowanie metronomu w muzyce, *gra na instrumencie lub śpiewa melodię pieśni Kurdesz,

(W. A. Mozart), Sonata fortepianowa cis-moll op. 27 nr 2 Księżycowa (L. van Beethoven), Polonez a-moll Pożegnanie Ojczyzny (M. K. Ogiński), nuty Mazurka Dąbrowskiego, (sł. J. Wybicki, kompozytor nieznany) oraz *pieśni Kurdesz (sł. F. Bohomolec, muz. autor nieznany), pianino, dzwonki, flety, odtwarzacz płyt CD,

zna ważne fakty biograficzne z życia klasyków wiedeńskich: J. Haydna, W. A. Mozarta, L. van Beethovena, wymienia formy muzyczne, jakie tworzyli kompozytorzy tego okresu oraz kilka tytułów ich dzieł, gra na instrumencie fragment melodii kompozytorów epoki baroku, np.: Andante cantabile z Kwartetu F- dur (J. Haydn), Eine kleine Nachtmusik (W.A. Mozart) lub Śpiew pasterza z VI Symfonii Pastoralnej (L. vanBeethoven),

nagrania CD utworów: Aria Królowej Nocy z II aktu opery Czarodziejski flet, KV 620, Requiem d-moll, cz. Lacrimosa, KV 626 (W. A. Mozart), V Symfonia c-moll Przeznaczenia op. 67 cz.I Allegro con brio, VI Symfonia F-dur Pastoralna op. 68, cz. V (L. van Beethoven), Symfonia nr 94 G-dur Z uderzeniem w kocioł, cz. Andante (J. Haydn), nuty melodii utworów kompozytorów barokowych do wyboru, np.: Andante cantabile z Kwartetu F- dur (J. Haydn), Śpiew pasterza z VI Symfonii Pastoralnej (L van Beethoven), Eine kleine Nachtmusik (W.A.Mozart), tekst wiersza Grób Beethovena (K. I. Gałczyński), odtwarzacz

14. Tradycje świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku. Nauka pastorałki Chrystus się narodził.

zapoznanie ze zwyczajami świątecznymi z różnych regionów Polski, nauka piosenki Chrystus się narodził, nauka gry pastorałki Oj,Maluśki, Maluśki,

15. Romantycznie o romantyzmie.

zapoznanie z charakterystycznymi cechami epoki romantyzmu w muzyce, poznanie głównych form muzycznych i nazwisk ich twórców, słuchanie utworów reprezentatywnych kompozytorów epoki, określanie charakterystycznych cech muzyki romantycznej, nauka gry wybranego utworu z epoki romantyzmu,

16. W pogoni za zimą. Nauka piosenki Święty Mikołaj.

nauka śpiewu piosenki Święty Mikołaj, tworzenie akompaniamentu perkusyjnego do piosenki, słuchanie utworów

wymienia popularne polskie tradycje związane ze świętami Bożego Narodzenia i Nowym Rokiem, śpiewa w zespole kolędę, pastorałkę lub piosenkę o tematyce bożonarodzeniowej, np. Chrystus się narodził, gra na instrumencie wybraną kolędę polską, prawidłowo realizuje rytm z triolami. w pastorałce Oj, Maluśki, Maluśki, określa ramy czasowe romantyzmu i zaznacza je na osi czasu, charakteryzuje epokę romantyzmu w muzyce, wymienia popularne formy muzyczne epoki i ich twórców, (pieśń romantyczna F. Schuberta, opera romantyczna K. M. Webera, dramat muzyczny R. Wagnera, poemat symfoniczny F. Liszta, miniatura fortepianowa R. Schumanna), na przykładzie słuchanych utworów wskazuje cechy muzyki romantycznej, wyjaśnia znaczenie słowa wirtuoz, gra w zespole fragment Marsza wojskowego F. Schuberta, śpiewa w zespole piosenkę Święty Mikołaj z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD,

płyt CD, dzwonki, flety nuty CD utworów: Chrystus się narodził (sł. J. Wróblewski, muz. J. Szczyrba), Oj, Maluśki, Maluśki (mel. lud. z Podhala), dzwonki, flety, pianino,

nagrania CD utworów: Ave Maria (F. Schubert), Marsz weselny ze Snu nocy letniej op.61 (F. Mendelssohn Bartholdy), Marzenie op.15 nr 7 (R. Schumann), Kaprys amoll op. 1 nr 24 (N. Paganini), nuty Marsza wojskowego (F. Schubert), flety, dzwonki, pianino, odtwarzacz płyt CD,

nuty lub nagranie CD piosenki Święty Mikołaj (słowa i muzyka: R. Makowski), instrumenty perkusyjne, nagranie utworu Sanna

muzycznych inspirowanych zimą, *granie na dzwonkach lub flecie kanonu Hej tam, z drogi,

17. Opera i dramat muzyczny.

18. Lekki oddech operetki.

zapoznanie z rozwojem opery w epoce romantyzmu (opera francuska, włoska, niemiecka), poznanie treści literackich wybranych oper i dramatów muzycznych (Tosca G. Pucciniego, Aida G. Verdiego, Śpiewacy norymberscy R. Wagnera), słuchanie fragmentów popularnych arii i duetów operowych, nauka gry na flecie lub dzwonkach fragmentu melodii La donna e mobile z opery Rigoletto G.Verdiego), wyszukiwanie na stronach www repertuaru teatrów operowych, zapoznanie z operetką – nową formą widowiska sceniczno-muzycznego, przybliżenie treści literackich wybranych operetek, słuchanie najsłynniejszych fragmentów operetkowych granie na instrumencie fragmentów melodii operetkowych,

akompaniuje na instrumentach perkusyjnych do melodii piosenki, wymienia dzieła muzyczne, plastyczne i literackie inspirowane zimą, *gra na dzwonkach lub flecie kanon Hej tam, z drogi, wymienia i charakteryzuje najważniejsze części opery (uwertura, aria, duet, recytatyw), streszcza wybrane libretta najpopularniejszych oper polskich i światowych, wypowiada się na temat wartości muzyki operowej w literaturze muzycznej, nuci popularne melodie z muzyki operowej, gra na instrumencie fragment melodii La donna e mobile z opery Rigoletto (G. Verdi), wymienia rodzaje głosów żeńskich i męskich, wyszykuje na stronach www aktualny repertuar teatrów muzycznych,

(L. Mozart), *nuty kanonu Hej tam, z drogi (K. Mławiczka), wiersz Zima (J. Iwaszkiewicz), reprodukcje obrazów malarskich tematycznie związanych z zimą, dzwonki, flety, pianino, odtwarzacz płyt CD, nuty melodii La donna e mobile z opery Rigoletto (G. Verdi), nagrania fragmentów muzyki operowej, np. Cwałowanie Walkirii – wstęp symfoniczny do III aktu dramatu muzycznego Walkiria, Pieśń do Gwiazdy z III aktu opery Tannhäuser, kwintet Selig wie die Sonne z III aktu opery Śpiewacy norymberscy (R. Wagner), aria Radamesa Boska Aido z I aktu opery Aida (G. Verdi), aria Vissi d’arte z II aktu opery Tosca (G. Puccini), odtwarzacz płyt CD, płyta z nagraniem wybranej opery, magnetowid, flety, dzwonki,

określa podobieństwa i różnice między operą a operetką, wymienia tytuły znanych operetek oraz nazwiska ich twórców, przedstawia treść literacką wybranej operetki, gra na instrumencie melodię z wybranej operetki, np.: Galop (J. Offenbach), Pieśń Parysa (J. Offenbach),

nagrania CD utworów: Kankan z operetki Orfeusz w piekle (J. Offenbach), Wesoła wdówka (F. Lehár), Zemsta nietoperza lub Baron cygański (J. Strauss), nuty utworów: Galop, Pieśń Parysa (J. Offenbach), arii Usta milczą, dusza śpiewa z operetki Wesoła wdówka (F. Lehár), dzwonki, flety lub

19. W karnawałowym tanecznym rytmie.

20. Ukochana ojczyzna – kompozytorzy szkół narodowych.

21. Muzyka programowa. Poemat symfoniczny Wełtawa.

– zapoznanie z charakterystyką wybranych tańców towarzyskich (walc, polka, passo doble, tango, rumba, samba, fokstrot, salsa), – wystukiwanie charakterystycznych rytmów różnych tańców, – nauka gry na flecie, dzwonkach lub keyboardzie melodii walca Karnawał wenecki lub melodii La Paloma, – poznanie dzieł plastycznych inspirowanych tańcem, – nauka kroków i figur tanecznych salsy lub tanga, omówienie nurtu szkół narodowych w muzyce, zapoznanie z twórczością przedstawicieli szkół narodowych, przybliżenie uczniom programu literackiego I i II suity Peer Gynt E. Griega, granie na dzwonkach lub flecie wybranego utworu kompozytora szkół narodowych (fragment), wysłuchanie wybranych fragmentów z cyklu miniatur Obrazki z wystawy (M. Musorgski), przybliżenie uczniom utworów inspirowanych pozamuzycznym programem

określa charakterystyczne cechy tańców towarzyskich z różnych stron świata (np.: walc, passo doble, tango, rumba, samba, salsa), wyklaskuje charakterystyczne rytmy wybranych tańców, gra na instrumencie melodie taneczne, np. Karnawał wenecki (walc), La Paloma (tango), wykonuje w parze kilka kroków i figur tanecznych wybranych tańców towarzyskich

wymienia szkoły narodowe (czeska, rosyjska, norweska, polska, hiszpańska) oraz kilka nazwisk ich przedstawicieli (np.: P. Czajkowski, M. Musorgski, B. Smetana, A. Dworzak, E. Grieg, M. de Falla, F. Chopin, S. Moniuszko), na przykładach słuchanych utworów określi sposób realizacji stylu narodowego przez kompozytorów,

gra melodię Poranek z I suity Peer Gynt (E. Grieg) lub temat z Koncertu fortepianowego

keyboardy, pianino, odtwarzacz płyt CD, nuty melodii La Paloma (S. Yradier), Karnawał wenecki (włoska mel. lud.), nagrania CD melodii w rytmie salsy i tanga oraz utworów Nad pięknym, modrym Dunajem, Pizzicato-polka (J. Strauss), Tango Milonga (J. Petersburski), Samba de una nota so (A. C. Jobim), reprodukcje dzieł plastycznych inspirowanych tańcem, np.: Taniec (H. Matisse), Taniec życia (E. Munch), Primabalerina, Błękitne tancerki (E. Degas), flety, dzwonki, keyboardy, odtwarzacz płyt CD, nagrania CD utworów m.in: I Koncert fortepianowy b-moll op. 23, cz. Allegro con fuocco (P. Czajkowski), Pieśń Solvejgi z II suity Peer Gynt (E. Grieg), cykl miniatur Obrazki z wystawy (M. Musorgski), Polka z opery Sprzedana narzeczona (B. Smetana), Taniec słowiańskiop. 46 nr 7 (A. Dworzak), Taniec ognia z baletu Czarodziejska miłość (Manuel de Falla), nuty utworu Poranek (E. Grieg), dzwonki, flety, odtwarzacz płyt CD, nagrania CD: Wełtawa (B. Smetana), Preludia (C. Debussy), Lot trzmiela

zapoznanie z formą poematu symfonicznego, wysłuchanie poematu symfonicznego Wełtawa B. Smetany, nauka gry na instrumencie motywu melodycznego rzeki Wełtawy z poematu symfonicznego B. Smetany,

22. Kobiety inspiracją dzieł wielkich artystów. Nauka piosenki Nie zakocham się w tobie.

23. Wybitni kompozytorzy polskiego romantyzmu

– nauka piosenki Nie zakocham się w tobie, – prezentacja dedykacji muzycznych przygotowanych przez młodzież, – recytowanie fragmentów poezji na tle muzyki, – granie na dzwonkach, flecie lub keyboardzie fragmentów muzyki klasycznej, filmowej, popularnej o nastrojowym, romantycznym charakterze,

zapoznanie z życiem i twórczością kompozytorów polskiego romantyzmu, słuchanie wybranych utworów polskich

b -moll (P. Czajkowski) docenia rolę muzyki w krzewieniu kultury narodowej, wymienia przykłady utworów programowych inspirowanych dziełami plastycznymi, wydarzeniami historycznymi, przeżyciami osobistymi, zjawiskami przyrody, utworami literackimi, omawia formę poematu symfonicznego, na przykładzie poematu symfonicznego Wełtawa (B. Smetana), określa sposób realizacji treści pozamuzycznych w utworze, gra motyw rzeki Wełtawy z poematu symfonicznego B.Smetany, śpiewa w zespole piosenkę Nie zakocham się w tobie z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, wymienia dzieła różnych artystów inspirowanych postacią kobiety, gra na flecie lub dzwonkach fragment utworu Romance de Amor,

przytacza ważne fakty biograficzne z życia F. Chopina, S. Moniuszki, H. Wieniawskiego, wymienia formy

(N. Rimski-Korsakow), Źródło Aretuzy (K. Szymanowski), Marzenie (R. Schumann), nuty: poematu symfonicznego Wełtawa (B. Smetana), flety, dzwonki lub keyboardy, odtwarzacz płyt CD,

teksty wierszy Mów do mnie jeszcze (K. Przerwa-Tetmajer), Żal (A. Słonimski), Rozmowa liryczna (K. I. Gałczyński), nagranie CD piosenki Nie zakocham się w tobie (sł. J. Koczanowska, muz. A. Wolski), nagrania utworów: Spoza nas (wyk. M. Szcześniak), Damska torebka (wyk. Pod Budą), Mrok (wyk. R. Rynkowski) nuty utworu Romance de amor (V. Gomez), dzwonki, flety, odtwarzacz płyt CD, pianino. nagrania utworów F. Chopina: I Koncert fortepianowy e-moll op. 11, cz. Allegro maestoso, dowolna etiuda, Mazurek F-dur ( F. Chopin), Kozak

kompozytorów, granie melodii z opery Hrabina (S. Moniuszko), wyszukiwanie na stronach www informacji konkursach i festiwalach im. F. Chopina, S. Moniuszki, H. Wieniawskiego,

24. Impresjonizm w muzyce.

25. Muzyka w wiosennym nastroju. Nauka piosenki Chodź, pomaluj mój świat.

poznanie impresjonizmu nowego kierunku w sztuce przełomu XIX i XX w. omówienie twórczości muzycznych impresjonistów, słuchanie wybranych utworów (C. Debussy, M. Ravel), wykonanie ilustracji plastycznej inspirowanej jedną z części tryptyku symfonicznego Morze C. Debussy’ego, wyklaskiwanie rytmu Bolera M. Ravela, nauka gry na instrumencie utworu z epoki impresjonizmu, – słuchanie utworów muzycznych inspirowanych przyrodą,

muzyczne, które tworzyli kompozytorzy polskiego romantyzmu oraz kilka tytułów ich utworów, wyjaśnia termin stylizacja muzyki, gra melodię myśliwską Pojedziemy na łów z opery Hrabina (S. Moniuszko), wyszukuje na stronach www informacje o polskich konkursach i festiwalach muzycznych, docenia wartość i znaczenie muzyki kompozytorów epoki romantyzmu w krzewieniu polskiej kultury narodowej, charakteryzuje główne założenia impresjonizmu, wymienia czołowe nazwiska kompozytorów impresjonistycznych, wykonuje ilustrację plastyczną do utworu Morze Claude’a Debussy’ego, stosując technikę puentylizmu lub dywizjonizmu, wystukuje rytm Bolera M. Ravela, gra na instrumencie fragment utworu Pawana dla zmarłej Infantki (M. Ravel),

(S. Moniuszko), aria Halki Gdybym rannym słonkiem z II aktu opery Halka (S. Moniuszko), Kujawiak C-dur (H. Wieniawski), nuty melodii Pojedziemy na łów z opery Hrabina (S. Moniuszko), tekst wiersza Etiudy (Roman Brandstaetter), flety, dzwonki, odtwarzacz płyt CD.

śpiewa w zespole piosenkę Chodź, pomaluj mój świat z akompaniamentem granym

nuty i nagranie piosenki Chodź, pomaluj mój świat (sł. M. Dutkiewicz, muz.

albumy z malarstwem impresjonistów, nagrania utworów: Popołudnie fauna, Ogrody w deszczu, Rozmowa wiatru z morzem z tryptyku Morze (C. Debussy), nuty Pawana dla zmarłej Infantki, fragment Bolera (M. Ravel), tekst wiersza Słota (J. Iwaszkiewicz), flety, dzwonki lub keyboardy, bębenki, tamburyna, odtwarzacz płyt CD, farby, pędzel, blok rysunkowy,

– tworzenie ilustracji muzycznej do wiersza Haliny Szayerowej Co się stało wiatrowi?, – utrwalenie formy kanonu w muzyce, – *nauka śpiewu kanonu Wiosna,

26. Muzyczne pokolenie Młodej Polski.

27. Jazzowe improwizacje.

zapoznanie z Młodą Polską – nowym kierunkiem w literaturze i muzyce, omówienie ważnych faktów biograficznych z życia K. Szymanowskiego, M. Karłowicza, I. Paderewskiego, słuchanie utworów kompozytorów okresu Młodej Polski, śpiewanie pieśni M. Karłowicza Pod jaworem z podziałem na partie wykonywane przez dziewczęta i chłopców, nauka gry Menueta G-du I. J. Paderewskiego, – zapoznanie z historią jazzu i stylami muzyki jazzowej, – nauka gry na dzwonkach, flecie lub keyboardzie melodii Hello, Dolly z repertuaru Louisa Armstronga lub Somebody loves me (G. Gershwina), przybliżenie uczniom twórczości kompozytorów, którzy włączali do swoich

przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, podaje przykłady utworów muzycznych inspirowanych wiosną, tworzy ilustrację muzyczną do wiersza Haliny Szayerowej Co się stało wiatrowi? *śpiewa trzygłosowy kanon Wiosna, zna ważne fakty biograficzne z życia najwybitniejszych kompozytorów okresu Młodej Polski, wymienia formy muzyczne, które tworzyli kompozytorzy Młodej Polski oraz kilka tytułów ich dzieł, gra fragment Menueta G-dur I. J. Paderewskiego, śpiewa swoją partię wokalną w pieśni Pod jaworem (M. Karłowicz),

J. Kruk), * nuty kanonu Wiosna (sł. M. Komorowska, muz. T. Gummesson), nagrania CD utworów: Szmery wiosny (Ch. Sinding), Jaskółki na wsi (J. Strauss), tekst wiersza Co się stało wiatrowi? (H. Szayerowa), instrumenty perkusyjne, flety, dzwonki, pianino, odtwarzacz płyt CD, nagrania utworów: Pieśń Roksany z opery Król Roger, fragment baletu Harnasie (K. Szymanowski), nuty pieśni Pod jaworem (M. Karłowicz), fragment utworu Menuet G-dur (I. J. Paderewski), odtwarzacz płyt CD, flety, dzwonki, pianino,

zna historię powstania jazzu, wyjaśnia termin: improwizacja, wymienia nazwiska wybitnych jazzowych indywidualności muzycznych ( np.: Louis Amstrong, Miles Davis, Charlie Parker, Bessie Smith, Adam Makowicz, Zbigniew Namysłowski, Michał Urbaniak, Urszula Dudziak), gra melodię The Entertainer

nagrania utworów Koncert na zespół jazzowy i orkiestrę symfoniczną (R. Liebermann), Amerykanin w Paryżu, Błękitna rapsodia (G. Gershwin), nuty utworów: Somebody loves me (G. Gershwin), , The Entertainer (S. Joplin), dzwonki, flety lub pianino, odtwarzacz płyt CD,

28. Historia Polski w słowach pieśni. Nauka pieśni Mazurek Trzeciego Maja.

29. Polska muzyka współczesna i jej przedstawiciele.

utworów elementy muzyki jazzowej, – wysłuchanie popularnych tematów jazzowych, – śpiewanie znanych pieśni patriotycznych z różnych epok historycznych, – nauka pieśni Mazurek Trzeciego Maja, – przybliżenie faktów historycznych i ważnych postaci Polaków opisanych w tekstach pieśni, – dyskusja na temat roli pieśni w kształtowaniu polskości i dokumentowaniu wydarzeń historycznych, – zapoznanie z przykładami malarstwa batalistycznego,

(S. Joplin) lub Somebody loves me (G. Gershwin),

plansza edukacyjna z zespołem big – bandu,

wymienia tytuły pieśni patriotycznych z różnych okresów historycznych, kojarzy fakty historyczne i bohaterów narodowych opisanych w tekstach pieśni, śpiewa w zespole pieśń Mazurek Trzeciego Maja oraz z pamięci hymn państwowy Mazurek Dąbrowskiego, poznaje obrazy batalistyczne przedstawiające sceny i postaci z różnych epok historycznych,

– zapoznanie z twórczością wybitnych kompozytorów polskich XX w. (W. Lutosławski, K. Penderecki, H. M. Górecki, W. Kilar), – słuchanie wybranych utworów muzycznych współczesnych kompozytorów polskich, –*śpiewanie pieśni H. M. Góreckiego Do Matki ze zwróceniem uwagi na znaki

wymienia nazwiska najwybitniejszych polskich kompozytorów muzyki współczesnej i wybrane tytuły ich wybitnych dzieł, wypowiada własne zdanie na temat wartości artystycznej słuchanych dzieł oraz nowatorskich pomysłów wprowadzanych przez kompozytorów współczesnych do swojej muzyki, *śpiewa w zespole

nuty lub nagranie CD pieśni Mazurek Trzeciego Maja (sł. R. Suchodolski, kompozytor nieznany), nagrania pieśni patriotycznych z różnych okresów historycznych np. Bogurodzica (Anonim), Warszawianka (sł. C. Delavigne, muz. K. Kurpiński), Do broni, bracia; Piechota (sł. i muz. L. Łuskino), Czerwone maki na Monte Cassino (sł. F. Konarski, muz. A. Schütz), Rota (sł. M. Konopnicka, muz. F. Nowowiejski), Mury (sł. i muz. J. Kaczmarski), nuty pieśni Polonez Trzeciego Maja, reprodukcje przedstawiające sceny bitewne i bohaterów narodowych, odtwarzacz płyt CD, pianino, fragmenty utworów: Tren ofiarom Hiroszimy na 52 instrumenty smyczkowe, Stabat Mater na chór a cappella (K. Penderecki), wybrane części Małej suity, (W. Lutosławski), Krzesany, Bogurodzica (W. Kilar) Ad Matrem, (H. M. Górecki), *nuty pieśni pt. Do Matki (H. M. Górecki), pianino, odtwarzacz płyt CD,

dynamiczne i oznaczenia tempa, 30. Poezja śpiewana. Nauka piosenki B. Okudżawy Francois Villon.

przybliżenie uczniom twórczości wybitnych twórców piosenki poetyckiej: B. Okudżawy, B. Dylana, W. Wysockiego, – nauka piosenki François Villon, praca nad wyrazem artystycznym utworu, – poznanie tekstów poetyckich z repertuaru E. Demarczyk, Cz. Niemena, M. Grechuty i innych, słuchanie piosenek poetyckich w wykonaniu artystów polskiej sceny, – oddanie muzyką klimatu i nastroju utworów poetyckich,

31. Musicalowe szaleństwa.

– zapoznanie uczniów z musicalem, – omówienie treści literackich światowych musicali: Skrzypek na dachu, West Side Story, Jesus Christ Superstar, Hair, – słuchanie wybranych fragmentów z popularnych musicali,

z akompaniamentem nauczyciela pieśń H. M. Góreckiego Do matki, wymienia kilka nazwisk popularnych bardów (np. Bułat Okudżawy, Włodzimierz Wysocki, Bob Dylan, Marek Grechuta), śpiewa piosenkę poetycką B. Okudżawy François Villon, oddaje muzyką klimat i nastrój wiersza, wypowiada się na temat przesłania tekstów piosenek poetyckich,

omawia charakterystyczne cechy musicalu, wymienia kilka tytułów światowych musicali, gra melodię Sunrise, sunset z musicalu Skrzypek na dachu, wyszukuje na stronach www. repertuar teatrów muzycznych,

nagranie utworów: Piosenka o żołnierskich butach, (B. Okudżawa), Odpowiedź niesie wiatr (B. Dylan), Pożegnanie z górami (W. Wysocki), teksty wierszy: Ulewa (A. Asnyk), Zakochana (M. Hillar), O mojej poezji (K. I. Gałczyński), Piosenka o Mozarcie (B. Okudżawa), nuty piosenki François Villon (sł. i muz. B. Okudżawa), nagrania utworów muzycznych różnych kompozytorów, nagrania piosenek poetyckich, np. Dziwny jest ten świa (sł. M. Bellon, muz. Cz. Niemen), Karuzela z madonnam (sł. M. Białoszewski, muz. Z. Konieczny), Niepewność (sł. A. Mickiewicz, muz. J. Kanty Pawluśkiewicz), odtwarzacz płyt CD, magnetofon, mikrofon, pianino, nuty lub nagranie CD piosenki Wieża Babel z musicalu Metro (sł. A. i M. Miklaszewskie, muz. J. Stokłosa), nuty melodii Sunrise, sunset (J. Bock), kaseta VHS z nagraniem wybranego musicalu, nagrania utworów: Superstar (sł. T. Rice, muz. A. L. Webber), Hare Krishna

32

Muzyka na dużym ekranie.

33. Muzyka znana i lubiana. Nauka piosenki Kwiaty we włosach.

– nauka gry na flecie, dzwonkach lub keyboardzie melodii Sunrise, sunset z musicalu Skrzypek na dachu, zapoznanie z historią rozwoju filmu, – określenie roli muzyki w dziele filmowym, – nauka gry na flecie lub dzwonkach fragmentu tematu muzycznego z filmu New York, New York, – nucenie znanych tematów muzycznych z różnych filmów, – próba adaptacji muzyki poważnej do wybranych scen filmowych, – poznanie twórczości polskich kompozytorów muzyki filmowej,

przybliżenie uczniom nurtów muzyki rozrywkowej, nauka piosenki Kwiaty we włosach, słuchanie utworów różnych wykonawców muzyki rozrywkowej, m.in.: The Beatles, E. Presleya, C. Richarda, Led Zeppelin, Black Sabbath, obejrzenie fragmentu koncertu znanego zespołu

(G. Mc Dermot), A-me-ri-ca! (sł. S. Sondheim, muz. L. Bernstein), odtwarzacz płyt CD, flety, dzwonki, wie, jaką rolę odgrywa muzyka w filmie, nuci fragment muzycznego przeboju z wybranego filmu, wymienia nazwiska czołowych kompozytorów muzyki filmowej, gra melodię z filmu New York, NewYork, przedstawia podstawowe informacje dotyczące rozwoju kina w formie prezentacji multimedialnej przygotowanej w programie PowerPoint,

zna główne nurty muzyki rozrywkowej(muzyka pop, rock, reggae, punk rock, hard rock, heavy metal), wymienia kilku popularnych wykonawców muzyki rozrywkowej, śpiewa w zespole piosenkę Kwiaty we włosach z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD,

płyty DVD z fragmentami filmów: Gwiezdne wojny (reż. G. Lucas), Amadeusz (reż. M. Forman), Chopin – Pragnienie miłości (reż. J. Antczak), Ogniem i mieczem (reż. J. Hoffman), płyta CD z piosenką My Heart Will Go On (wyk. Celine Dion), Dumka na dwa serca (wyk. E. Górniak, M. Szcześniak), nagrania utworów: Stary zamek (M. Musorgski), I Koncert fortepianowy e-moll cz. Allegro maestoso (F. Chopin), Koncert na róg nr 4 Es-dur,cz. Allegro moderato (W. A. Mozart), nuty melodii z filmu New York, New York (J. Kander), odtwarzacz CD i DVD, nuty melodii Yesterday z rep. The Beatles, nagrania różnych utworów muzyki rozrywkowej polskiej i zagranicznej, kaseta VHS z nagraniem koncertu znanego wykonawcy muzyki popularnej, dzwonki, flety lub keyboardy, odtwarzacz płyt CD, magnetowid, pianino,

34. Muzyka etniczna różnych kultur i narodów.

35. Zapisywanie i odtwarzanie dźwięków.

muzycznego, wyjaśnienie pojęcia idol, fan, nauka gry na dzwonkach, flecie lub keyboardzie melodii Yesterday z repertuaru zespołu The Beatles, tworzenie własnej listy przebojów muzycznych, przybliżanie uczniom kultury muzycznej wybranych narodów, granie na instrumencie chińskiej melodii ludowej, śpiewanie i granie przykładów skal pentatonicznych, – omówienie budowy i działania urządzeń do utrwalania i odtwarzania dźwięku (fonograf, gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, urządzenia mp3), – zapoznanie z technicznymi możliwościami odtwarzania struktur dźwiękowych za pomocą najnowszych urządzeń elektroakustycznych, – korzystanie z muzycznych informacji multimedialnych, pobieranie plików z Internetu, poznanie rynku fonograficznego – polskie i światowe firmy, zjawisko piractwa fonograficznego, projektowanie okładki płyty CD ulubionego wykonawcy muzycznego,

gra na instrumencie melodię Yesterday, wyraża swoje zdanie na temat różnych stylów w muzyce rozrywkowej, wymienia festiwale promujące polską muzykę rozrywkową, charakteryzuje muzykę wybranych kultur, np.: chińską, afrykańską, Ameryki Południowej, wyjaśnia pojęcie muzyka etniczna, gra na instrumencie fragment chińskiej melodii ludowej, poznaje historię urządzeń do zapisu i odtwarzania dźwięku, wymienia różne rodzaje nośników dźwięku: taśma magnetyczna, płyta winylowa, płyta CD, z użyciem mikrofonu samodzielnie nagrywa dźwięki na taśmę magnetofonową, a następnie odtwarza je, projektuje okładkę płyty CD, zna światowe i polskie firmy fonograficzne,

nuty chińskiej melodii ludowej, dzwonki lub flety, bębenki, pudełka akustyczne, pianino,

urządzenia do zapisu i odtwarzania dźwięku (gramofon, magnetofon, odtwarzacz płyt CD, odtwarzacz MP3 lub ich zdjęcia, nośniki dźwięku (płyta winylowa, taśma magnetyczna, płyta CD), mikrofon, kredki, flamastry,

36. Muzyczne pożegnanie. Nauka piosenki Dni, których nie znamy.

– nauka piosenki Dni, których nie znamy, – powtórzenie i utrwalenie repertuaru muzycznego poznanego w kl. 1 gimnazjum, – powtórzenie i utrwalenie kroków i figur tanecznych, – quiz muzyczny – Muzyka od A do Z.

*dodatkowe formy aktywności muzycznej

śpiewa w zespole piosenkę Dni, których nie znamy z akompaniamentem granym przez nauczyciela lub odtwarzanym z płyty CD, gra na instrumencie wybrany utwór muzyczny z repertuaru poznanego w gimnazjum, zna podstawowe wiadomości i pojęcia muzyczne z zakresu gimnazjum, umie zatańczyć podstawowy krok i kilka figur wybranego tańca.

nuty lub nagranie CD piosenki Dni, których nie znamy (sł. M. Grechuta, muz. J. Kanty. Pawluśkiewicz), nuty wybranych utworów muzycznych z repertuaru gimnazjum, odtwarzacz płyt CD, pianino, dzwonki lub keyboardy.

1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych na ocenę bardzo dobrą, a poza tym: wykazał się zdobytą wiedzą i umiejętnościami wykraczającymi poza program nauczania, uczestniczył z sukcesem w konkursach przedmiotowych, twórczo posługiwał się zdobytą wiedzą, czynnie uczestniczył w artystycznym życiu szkoły. 2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych na ocenę dobrą, a poza tym: aktywnie pracował indywidualnie i zespołowo, uczestniczył w konkursach przedmiotowych, prawidłowo posługiwał się zdobytą wiedzą i nabytymi umiejętnościami, bardzo dobrze wywiązywał się z powierzonych mu zadań. 3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych na ocenę dostateczną, a poza tym: dbał o estetykę własną i otoczenia, systematycznie pracował indywidualnie i zespołowo, wystarczająco opanował zakres wiedzy i umiejętności, dobrze wywiązywał się z powierzonych zadań. 4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych na ocenę dopuszczającą, a poza tym: pracował niesystematycznie, uczestniczył w dyskusjach, ale tylko sporadycznie, opanował elementarny zakres wiedzy i umiejętności, ale miał z tym problemy, wywiązywał się z powierzonych zadań, 5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który opanował zakres wiadomości i umiejętności w stopniu nikłym, a poza tym: wykonywał najprostsze ćwiczenia z pomocą nauczyciela, działania artystyczne podejmował w znikomym stopniu, nie uczestniczył w dyskusjach, miał problemy z przygotowaniem do zajęć. 6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który zupełnie nie opanował zakresu wiadomości i umiejętności przewidzianych w programie nauczania, a poza tym: lekceważąco odnosił się do przedmiotu, nie wykonywał najprostszych ćwiczeń, nawet z pomocą nauczyciela, opuścił bez usprawiedliwienia znaczną ilość lekcji muzyki, nie wykazuje chęci poprawy.