19:00 7:00 pm

sobota / saturday

13.09

KOŚCIÓŁ PW. ŚW. MARII MAGDALENY, KATEDRA KOŚCIOŁA POLSKOKATOLICKIEGO CHURCH OF ST MARY MAGDALENE, POLISH NATIONAL CATHOLIC CATHEDRAL Wrocław, ul. Szewska 10

hail, bright cecilia

370

WYKONAWCY / PERFORMERS:

Philippe Herreweghe – dyrygent / conductor Grace Davidson – sopran / soprano Damien Guillon, Alex Potter – kontratenory / countertenors Samuel Boden, Thomas Hobbs – tenory / tenors Peter Kooij, Matthew Brook – basy / basses Collegium Vocale Gent ***

PROGRAM / PROGRAMME:

CZAS / TIME: [120']

Henry Purcell (1659–1695) Funeral sentences: March Z. 860 Man that is born of a woman Z. 27 Canzona Z. 860 In the midst of life Z. 17 Canzona Z. 860 Thou knowest, Lord Z. 58c March Z. 860 Let mine eyes run down with tears Z. 24 O, I’m sick of life Z. 140 Rejoice in the Lord alway Z. 49

Hail, bright Cecilia: Ode for St Cecilia’s Day Z. 328 I Symphony II Hail! Bright Cecilia, Hail! III Hark! hark! Each Tree its silence breaks IV ‘Tis Nature’s voice V Soul of the World! VI Thou tun’st this World below VII With that sublime Celestial lay VIII Wondrous machine IX The airy Violin X In vain the Am’rous flute XI The fife and all the Harmony of War XII Let these among themeselves contest XIII Hail! Bright Cecilia

Przedstawicielstwo Flandrii przy Ambasadzie Belgii / Flemish Representation at the Belgian Embassy

OMÓWIENIE

PIOTR MACULEWICZ

Rozwój muzyki angielskiego baroku, za punkt wyjścia mającej wspaniałe osiągnięcia okresu elżbietańskiego, później zaś mecenat pierwszych Stuartów, został brutalnie przerwany okresem dwóch dekad przymusowej abstynencji od wszelkich „błahych uciech”, narzuconej przez purytańskie rządy Cromwella – teatr i świecka muzyka były wówczas szczególnie niemile widziane, twórczość sakralna zaś pozostawać musiała oszczędna i skromna.

Po restytucji tronu Stuartów do łask wróciła także sztuka dźwięku, w formach bogatych i często odmiennych od tych, w których gustowano na kontynencie. Tam np. tryumfy święciła opera, na Wyspach zaś nie zaistniały wówczas warunki dla jej rozwoju – opera wymagała przede wszystkim zamożnego mecenatu dwor‑ skiego. Choć Karol II podczas przymusowego pobytu we Francji zapałał wielką miłością do poznanej tam muzyki i po powrocie do Anglii propagował ją nie bez pewnego powodzenia, to jednak nie był w stanie udźwignąć kosztów utrzymywa‑ nia własnego teatru operowego porównywalnego z tym, który działał na dworze Króla Słońce. Brytyjczycy byli także zbyt przywiązani do mówionego dramatu i długo nie gustowali w spektaklach w całości śpiewanych. Także anglikańska li‑ turgia korzystała z muzycznej oprawy odmiennej zarówno od wzorów rzymskich, jak i protestanckiej twórczości kontynentalnej. W tych skomplikowanych warunkach rozkwitł geniusz największego muzyka epoki, obwołanego przez potomnych Orfeuszem Brytanii: Henry’ego Purcella. Jego zamiłowanie do muzyki scenicznej oraz szczególny dramatyczny talent rozwijać się mogły jedynie w skromniejszych formach teatralno‑muzycznych, jak maski i semiopery (w których ciężar akcji spoczywał na mówionych dialogach, rola muzyki zaś pozostawała służebna). Kameralna Dydona, jedyny w całości śpiewany utwór teatralny Purcella, pozostała wyjątkiem. Szczególnym wyrazem umiłowania londyńczyków dla „odzyskanej” muzyki stał się zwyczaj czczenia dnia jej patronki, św. Cecylii – 22 listopada. Począwszy od lat osiemdziesiątych HAIL, BRIGHT CECILIA

372

PROGRAMME NOTE

The development of English Baroque music, which flourished magnificently during the Elizabethan era and the reign of the first Stuarts, was brutally interrupted by a two-decade period of compulsory abstinence from all forms of ‘trivial pleasures’ imposed by the Puritan government of Oliver Cromwell – theatre and secular music were at the time particularly frowned upon, while sacred works had to remain frugal and modest.

TRANSLATION – ANNA KASPSZYK

With the restoration of the Stuarts the art of music once again found favour albeit in opulent forms often at variance with continental tastes. Where on the continent e.g. opera reigned supreme, in the British Isles circumstances for its development did not yet exist – as first and foremost opera required wealthy Court patronage. During his enforced exile in France King Charles II had become enamoured of music he encountered there and promoted it with some success on his return, nevertheless he was unable to meet the costs of running his own operatic theatre in similar fashion to that at the court of the Sun King. Moreover the British were rather attached to spoken drama and it would be some time before they acquired a taste for fully sung performances. Anglican liturgy also exploited musical settings that varied from both Roman formulas and continen‑ tal Protestant contributions. In these complicated circumstances flourished the genius of the epoch’s greatest musician, hailed by posterity as the British Orpheus: Henry Purcell. His love of staged music and particular talent for drama could only develop in more modest dramatic-musical forms such as masques and semi-operas (where dramatic weight rests on spoken dialogue, with music in a subservient role). Purcell’s only fully sung theatrical work, the chamber opera Dido and Aeneas remains the exception. To Londoners a particular form of expressing appreciation for the ‘re‑ storation’ of music was the practice of celebrating the day of its patron, St Cecilia – 22 November. From the 1680s these festivities began to acquire increasingly 373

PIOTR MACULEWICZ

OMÓWIENIE

XVII wieku, uroczystość zyskiwała coraz okazalszą oprawę, również dzięki współpracy najlepszych kompozytorów (ody cecyliańskie tworzył m.in. John Blow) oraz poetów (John Dryden). Spod pióra Purcella, od 1679 roku organisty opactwa westminsterskiego, później także Chapel Royal, wyszły cztery ody na cześć św. Cecylii. Spośród trzech wczesnych, pochodzących z pierwszej połowy lat osiemdziesiątych, pierwsza – Welcome to all the pleasures – była zapewne prezentowana publicznie, dwie pozostałe zaś, bardziej kameralne (łacińska Laudate Ceciliam oraz Raise, raise the voice), najpewniej przeznaczone były do wykonywania na dworze. Najwspanialszym wyrazem hołdu dla patronki muzyki oraz jednym z najgenialniejszych arcydzieł muzycznych angielskiego baroku jest ostatnia oda Purcella na tę okazję, Hail, bright Cecilia Z. 328, wykonana 22 listo‑ pada 1692 roku. Autorem tekstu był irlandzki poeta Nicholas Brady (znany też z metrycznego przekładu Psałterza wspólnie z Nahumem Tate’em), który rozwinął koncept z wcześniejszej ody Drydena, przypisującego Cecylii wynalezienie orga‑ nów. Stało się to pretekstem do muzyczno-poetyckiej apoteozy różnych instru‑ mentów oraz samej muzyki jako uniwersalnego języka natury, zdolnego wyrazić wszelkie uczucia (‘Tis Natures’s Voice – tę brawurową altową partię śpiewał być może sam Purcell), traktowanych tu niczym dramatis personae. Olśniewające różnorodnością spektrum form (uwertura, tańce, wariacje na basie ground, recy‑ tatywy i arie, anthemy) oraz typów obsad (od głosu z b.c. poprzez wirtuozowskie sola instrumentów, concertato po potężne tutti) to wielka summa angielskiej muzyki XVII wieku i zarazem drogowskaz ukazujący kierunek, w którym rozwinie się ona w następnym stuleciu za sprawą osiadłego w Londynie Saksończyka – jedynego twórcy zdolnego zmierzyć się z legendą Orfeusza Brytanii. Także na dzień św. Cecylii (1694) powstała efektowna i pełna splendoru – pod‑ kreślanego tu „królewskim” brzmieniem trąbek – para Te Deum i Jubilate. Te kompozycje w typie verse anthems, z wieńczącą psalm Jubilate olśniewającą finałową doksologią Glory be to the Father, wzbudziły zachwyt tak wielki, że po‑ wtarzano je corocznie – od czasów Händla na zmianę z jego nowymi opracowa‑ niami Te Deum. Miejscem prawykonania był St Bride’s Church, gdzie tradycyjnie rozpoczynano obchody tego święta uroczystym nabożeństwem.

HAIL, BRIGHT CECILIA

374

Także na dzień św. Cecylii (1694) powstała efektowna i pełna splendoru – podkreślanego tu „królewskim” brzmieniem trąbek – para Te Deum i Jubilate. Te kompozycje w typie verse anthems, z wieńczącą psalm Jubilate olśniewającą finałową doksologią Glory be to the Father, wzbudziły zachwyt tak wielki, że powtarzano je corocznie – od czasów Händla na zmianę z jego nowymi opracowaniami Te Deum.

PROGRAMME NOTE

Another pair of effective settings – with the added splendour of majestic sounding trumpets – written for the celebrations of St Cecilia’s day (1694) are – Te Deum and Jubilate. These compositions of a verse anthem genre, with the Jubilate psalm crowned by the final doxology Glory be to the Father, were so greatly admired that they were repeated annually – and from Handel’s times alternately performed with his new setting of Te Deum.

imposing settings, among others due to collaboration between the best compo‑ sers (odes to St Cecilia were also written by John Blow) and poets (John Dryden). Four odes in honour of St Cecilia came from the pen of Purcell, from 1679 orga‑ nist of Westminster Abbey and later the Chapel Royal. Of the three earlier odes written during the first half of the 1680s, the first – Welcome to all the pleasures – was certainly intended for public presentation, the two remaining chamber odes (the Latin Laudate Ceciliam and Raise, raise the voice) most probably for performance at Court. The most magnificent expression of homage to the patron saint of music as well as the most ingenious musical masterpiece of the En‑ glish Baroque is Purcell’s last ode written for this occasion, Hail, bright Cecilia Z. 328, performed on 22 November 1692. The author of the text was Nicholas Brady (known also for his metrical version of the Psalms written in collabora‑ tion with Nahum Tate) who elaborated on an earlier Dryden concept attributing the invention of the organ to Cecilia. It became a pretext for a musical-poetic apotheosis of instrumental variety and of music itself as a universal language of nature capable of expressing all forms of emotion (‘Tis nature’s voice – perhaps this bravura alto part was sung by Purcell himself), treated here in a dramatis personae manner. Its resplendently varied spectrum of forms (overture, dances, variations on a ground, recitatives and arias, anthems) and performance forces (from voices with basso continuo and virtuoso concertante parts of solo instru‑ ments to massive tutti) represents a great summa of 17 century English music and reveals the direction in which it would evolve in the coming century due to the German born Londoner – the only composer capable of measuring up to the British Orpheus. Another pair of effective settings – with the added splendour of majestic sounding trumpets – written for the celebrations of St Cecilia’s day (1694) are – Te Deum and Jubilate. These compositions of a verse anthem genre, with the Jubilate psalm crowned by the final doxology Glory be to the Father, were so greatly admired that they were repeated annually – and from Handel’s times al‑ ternately performed with his new setting of Te Deum. The works were premiered at St Bride’s Church, where traditionally festivities marking this feast-day opened with a ceremonial service.

375

PIOTR MACULEWICZ

Ważką domeną działalności Purcella było tworzenie uroczystej muzyki na potrzeby dworu królewskiego. Katalog jego spuścizny wymienia kilkadziesiąt mniejszych i większych utworów pisanych z okazji urodzin, innych jubile­ uszy, powitań, wreszcie – zgonów władców Brytanii. Dzieła te, których tekstami były zazwyczaj emfatyczne ody (autorstwa Drydena bądź jego epigonów), korzystały często z formy zbliżonej do kościelnego verse anthem, w którym solowe i małoobsadowe wersy przeplatały się z fragmentami chóralnymi.

OMÓWIENIE

Ważką domeną działalności Purcella było tworzenie uroczystej muzyki na potrze‑ by dworu królewskiego. Katalog jego spuścizny wymienia kilkadziesiąt mniej‑ szych i większych utworów pisanych z okazji urodzin, innych jubileuszy, powitań, wreszcie – zgonów władców Brytanii. Dzieła te, których tekstami były zazwyczaj emfatyczne ody (autorstwa Drydena bądź jego epigonów), korzystały często z formy zbliżonej do kościelnego verse anthem, w którym solowe i małoobsado‑ we wersy przeplatały się z fragmentami chóralnymi. Większość tych kompozycji powstała dla Stuartów: Karola II i Jakuba II. Po wygnaniu Jakuba i objęciu tronu przez Wilhelma Orańskiego związki kompozytora z dworem uległy rozluźnieniu, lecz nadal cieszył się on patronatem miłującej muzykę żony Wilhelma, królowej Marii II. Poświęcił jej m.in. cztery urodzinowe ody, z których ostatnia i szczegól‑ nie oryginalna – Love’s goddess sure was blind this day z 1692 roku – zawiera słowa „do nieba nie daj jej powrócić rychło”. Prośba ta nie miała zostać wysłu‑ chana, bowiem już dwa lata później Henry Purcell opłakiwał swą przedwcześ‑ nie zmarłą panią przejmującym cyklem Funeral sentences. Choć kompozycję tę wiąże się z nabożeństwem żałobnym Marii w opactwie westminsterskim, nie jest dziś oczywiste, jak dokładnie wyglądała jego muzyczna oprawa – źródła są skąpe i niejednoznaczne. Poszczególne anthemy (do tekstów z Book of Common Prayers) składające się na cykl są wcześniejsze i zapewne były w użytku podczas innych pogrzebów (zabrzmiały też rok po śmierci królowej podczas pochówku samego Purcella). Być może specjalnie dla królowej postała canzona żałobna (przewidująca obsadę trąbek suwakowych, zdolnych grać w moll, w odróżnieniu od głównie „durowych” trąbek naturalnych), a także nowa wersja anthemu Thou knowest, Lord. Marsz żałobny, towarzyszący konduktowi zmarłej, zapożyczony został z muzyki do sztuki The Libertine Shadwella. Uzupełnieniem późnych arcydzieł Purcella są w programie koncertu trzy anthemy z początku lat osiemdziesiątych, gdy dwudziestoletni kompozytor rozpoczy‑ nał karierę twórcy muzyki sakralnej. Radosny Rejoice in the Lord alway zdobył szczególną sławę dzięki niezwykłemu preludium, którego bas ground naśladuje brzmienie dzwonów (stąd tytuł niektórych edycji – The Bell Anthem). Zaskakujący ekstrawaganckimi harmoniami i śmiałą chromatyką tercet O, I’m sick of life, któ‑ rego tekst parafrazuje Księgę Hioba, to muzyka religijna, ale raczej nieliturgiczna – służyła moralnej refleksji podczas prywatnych wykonań w dworskim kręgu. Utworowi temu dramatyczną ekspresją (choć osiąganą bardziej zachowawczymi środkami, nawiązującymi do stylu Johna Blowa – mistrza i poprzednika Purcella) dorównuje opracowanie wersów z Księgi Jeremiasza Let mine eyes run down with tears na pięć głosów i continuo.

HAIL, BRIGHT CECILIA

376

PROGRAMME NOTE

An important part of Purcell’s activities was composing music for the requirements of the Royal Court. The catalogue of his works mentions several dozen smaller and larger pieces written to commemorate birthdays, other jubilees, greetings and finally – deaths of British monarchs. These works usually set to texts of emphatic odes (by Dryden or his epigones) often exploited a form closely related to the Church verse anthem, where the music alternates between sections for a solo voice or voices and the full choir.

An important part of Purcell’s activities was composing music for the require‑ ments of the Royal Court. The catalogue of his works mentions several dozen smaller and larger pieces written to commemorate birthdays, other jubilees, gre‑ etings and finally – deaths of British monarchs. These works usually set to texts of emphatic odes (by Dryden or his epigones) often exploited a form closely related to the Church verse anthem, where the music alternates between sec‑ tions for a solo voice or voices and the full choir. Most of the works were written for the Stuarts: Charles II and James II. When James was deposed and the throne passed to William of Orange the composer’s ties to the court were loosened tho‑ ugh he continued to enjoy the patronage of William’s music loving wife, Queen Mary II. He dedicated to her among others four birthday odes, of which the last and particularly original – Love’s goddess sure was blind this day composed in 1692 – contains the words May she to Heaven late return. This supplication was not heard as two years later Purcell was to mourn the death of his Mistress with a poignant song cycle entitled Funeral sentences. Though the composition is related to the funeral service for Mary at Westminster Abbey, to this day its musical setting remains unclear – source material being scant and ambivalent. The set of respective anthems (to texts from the Book of Common Prayer) were written earlier and certainly used during other funerals (they were also perfor‑ med a year after the Queen’s death, at Purcell’s own funeral). Especially for the Queen he probably wrote the funeral Canzona (instrumentation including slide trumpets capable of playing in minor keys as opposed to the mainly ‘major key’ natural trumpets) and a new version of the anthem Thou knowest, Lord. The funeral march accompanying the deceased’s cortege was borrowed from music to Shadwell’s drama The Libertine. Purcell’s late masterpieces are complemented in the concert programme by three anthems from the early 1680s when the twenty-year-old composer was embarking on a career in sacred music. The joyous Rejoice in the Lord won particular fame thanks to its remarkable prelude with a ground bass that mimics the sound of pealing bells (hence the title of The Bell Anthem in some editions). His trio O, I’m sick of life with surprisingly extravagant harmonies and daring chromaticism, which paraphrases the book of Job is religious albeit non-liturgi‑ cal music – designed to serve as moral reflection during private performances at Court. Similar dramatic expression (albeit attained through conservative means, related to the style of John Blow – Purcell’s teacher and predecessor) is explo‑ ited in his setting of verses from the Book of Jeremiah Let mine eyes run down with tears for five voices and continuo. 377

WYKONAWCY

Philippe Herreweghe Urodził się w Gandawie i studiował na tamtejszym uniwersytecie oraz w konser‑ watorium (fortepian pod kierunkiem Mar‑ cela Gazelle). Już w okresie studiów zajął się dyrygowaniem, a w 1970 roku założył Col­legium Vocale Gent. Został zaproszony przez Nikolausa Harnoncourta i Gustava Leonhardta, którzy dostrzegli innowacyj‑ ność jego pracy, do udziału w firmowanych przez nich nagraniach kompletu kantat J.S. Bacha. Pełne energii, autentyzmu i retoryki po‑ dejście Philippe’a Herreweghe do muzyki barokowej szybko spotkało się z uzna‑ niem. W 1977 roku w Paryżu założył zespół La Chapelle Royale, z którym wykonywał muzykę francuskiego Złotego Wieku. W latach 1982–2002 był dyrektorem arty‑ stycznym Académies Musicales de Saintes. W tym okresie założył kilka nowych zespołów, z którymi w dobrze przemyśla‑ ny sposób oparty na wiedzy historycznej wykonywał repertuar od renesansu po muzykę współczesną. Wśród zespołów tych są Ensemble Vocal Européen, specja‑ lizujący się w renesansowej polifonii, oraz Orchestre des Champs-Élysées założo‑ na w 1991 roku z myślą o wykonywaniu muzyki romantycznej i przedromantycznej na instrumentach z epoki. Od 2009 roku Philippe Herreweghe oraz Collegium Vocale Gent pracują nad rozwojem dużego chóru symfonicznego na europejskim poziomie na zaproszenie prestiżowej Accademia Chigiana w Sienie; projekt ten od 2011 roku korzysta ze wsparcia Programu Kulturalne‑ go Unii Europejskiej. fot. Michiel Hendryckx

HAIL, BRIGHT CECILIA

378

PERFORMERS

Philippe Herreweghe stale poszukuje nowych muzycznych wyzwań. Często wykonuje wielki repertuar symfoniczny, od Beethovena po Mahlera. Od 1997 roku jest głównym dyrygentem Royal Flemish Phil‑ harmonic. Od 2008 roku pełni też funkcję stałego dyrygenta gościnnego holender‑ skiej orkiestry Radio Chamber Philharmo‑ nic. Jest bardzo często zapraszany jako dyrygent gościnny do prowadzenia Concert‑ gebouw Orchestra, orkiestry Gewandhaus w Lipsku oraz Mahler Chamber Orchestra z siedzibą w Berlinie. Od wielu lat Philippe Herreweghe intensyw‑ nie nagrywa, a jego dyskografia liczy już ponad sto nagrań z wyżej wymienionymi zespołami, dla takich wytwórni, jak: Har‑ monia Mundi France, Virgin Classics i Penta­ tone. Najważniejsze nagrania to m.in. Lagrime di San Pietro Orlanda di Lasso, Pasja wg św. Mateusza J.S. Bacha, komplet symfonii Beethovena i Schumanna, cykl pieśni Des Knaben Wunder­horn Mahlera, V Symfonia Brucknera, Pierrot Lunaire Schönberga oraz Symfonia psalmów Strawińskiego. W 2010 roku razem z Outhere Music stworzył własną mar‑ kę φ (phi), aby w atmosferze całkowitej wolności artystycz­nej budować własny katalog nagrań. Od tamtej pory powstało ok. dziesięciu nowych nagrań z muzyką Bacha, Beethovena, Brahmsa, Mahlera czy Tomasa Luisa de Victoria. W 2013 roku uka‑ zały się dwa nowe nagrania: Stabat Mater Antonína Dvořáka (LPH009) oraz komplet Responsoriów Carla Gesualda da Venosa (LPH011). W 2014 roku ukażą się dwa nowe nagrania: kolejna płyta z Kantatami lipskimi J.S. Bacha (LPH012) oraz oratorium Josepha Haydna Die Jahres­zeiten (LPH013).

Philippe Herreweghe otrzymał wiele euro‑ pejskich nagród za artystyczną wyobraźnię i determinację. W 1990 roku europejska prasa muzyczna nadała mu tytuł Muzycznej Osobowości Roku. Herreweghe i Collegium Vocale Gent w 1993 roku otrzymali tytuł Kulturalnych Ambasadorów Flandrii. Rok później artysta otrzymał belgijski order Officier des Arts et des Lettres, a w 1997 roku nadano mu tytuł doktora honoris causa Katolickiego Uniwersytetu w Leuven. W 2003 roku otrzymał francuską Legię Ho‑ norową. W 2010 roku miasto Lipsk nadało artyście Bach-Medaille za wielkie zasługi w wykonywaniu muzyki J.S. Bacha.

Philippe Herreweghe was born in Ghent and studied at both the university and music conservatory there, studying piano with Marcel Gazelle. He also started to conduct during this period, and founded Collegium Vocale Gent in 1970. He was invited by Nikolaus Harnoncourt and Gustav Leon‑ hardt, who had noticed his innovative work, to participate in their recordings of the complete cantatas of J.S. Bach.

379

Herreweghe’s energetic, authentic and rhetorical approach to baroque music was soon drawing praise. In 1977 he founded the ensemble La Chapelle Royale in Paris, with whom he performed music of the French Golden Age. From 1982 to 2002 he was artistic director of the Académies Musicales de Saintes. During this period, he founded several new ensembles with whom he made historically appropriate and well-thought-out interpretations of repertoire stretching from the Renaissance to contemporary music. They include the Ensemble Vocal Européen, specialised in Renaissance polyphony, and the Orchestre des Champs Élysées, founded in 1991 with the aim of playing Romantic and pre-Romantic repertoire on original instru‑ ments. Since 2009, Philippe Herreweghe and Collegium Vocale Gent have been actively working on the development of a large European-level symphonic choir, at the invitation of the prestigious Accademia Chigiana in Siena and from 2011 with the support of the European Union’s Cultural Programm. Philippe Herreweghe continually seeks out new musical challenges, and for some time has been very active performing the great symphonic works, from Beethoven to Gustav Mahler. Since 1997 he is principal conductor of the Royal Flemish Philhar‑ monic. He was appointed permanent guest conductor of the Netherlands’ Radio Cham‑ ber Philharmonic since 2008. He is also in great demand as a guest conductor with orchestras such as Amsterdam’s Concert­ gebouw Orchestra, the Gewandhaus Orchestra in Leipzig and the Berlin-based Mahler Chamber Orchestra.

WYKONAWCY

Over the years, Philippe Herreweghe has built up an extensive discography of more than 100 recordings with all these differ‑ ent ensembles, on such labels as Har‑ monia Mundi France, Virgin Classics and Pentatone. Highlights include the Lagrime di San Pietro of Lassus, Bach’s St Matthew Passion, the complete symphonies of Beethoven and Schumann, Mahler’s song cycle Des Knaben Wunderhorn, Bruckn‑ er’s Symphony No. 5, Pierrot Lunaire by Schönberg and the Symphony of Psalms by Stravinsky. In 2010 he founded together with Outhere Music his own label φ (phi), in order to give himself full artistic freedom to build up a rich and varied catalogue. Since then some ten new recordings with music by Bach, Beethoven, Brahms, Dvořák, Gesualdo, Mahler, Mozart or Victoria have become available. In 2014 two new record‑ ings will appear: another volume with J.S. Bach’s Leipzig Cantatas (LPH012) and Joseph Haydn’s oratorio Die Jahreszeiten (LPH013). Philippe Herreweghe has received numer‑ ous European awards for his consistent artistic imagination and commitment. In 1990 the European music press named him ‘Musical Personality of the Year’. Herreweghe and Collegium Vocale Gent were appointed ‘Cultural Ambassadors of Flanders’ in 1993. A year later he was awarded the Belgian order of Officier des Arts et des Lettres, and in 1997 he was awarded an honorary doctorate from the Catholic University of Leuven. In 2003 he received the French title Chevalier de la Légion d’Honneur. Lastly, in 2010 the city of Leipzig awarded him its Bach-Medaille for his great service as a performer of Bach.

HAIL, BRIGHT CECILIA

GRACE DAVIDSON fot. Stefan Schweiger

Grace Davidson urodziła się i wychowała w Londynie. Edukację muzyczną rozpo‑ częła od nauki gry na skrzypcach w Junior Guildhall School of Music and Drama w Londynie. Podczas nauki w Pru Leith’s School of Food and Wine zdobyła stypen‑ dium umożliwiające jej studia w Royal Academy of Music. Tam zdobyła Early Music Prize, była też finalistką konkursów The English Song oraz The London Handel Competition. Jest wziętą wykonawczynią muzyki baroku i renesansu, ale nie ogra‑ nicza się do tych epok: śpiewa dzieła kompozytorów współczesnych, jest wyko‑ nawczynią muzyki klasycznej, crossover, filmowej i pop. Artystka współpracuje 380

PERFORMERS

z saksofonistą Christianem Forshawem; wystąpiła na wszystkich jego płytach wyda‑ nych przez wytwórnię Integra. Davidson udzieliła głosu złej syrence w Piratach z Karaibów 4 z muzyką Hansa Zimmera, można ją też usłyszeć w filmie Prometeusz. Jest solistką stale współpracującą z Erikiem Whitacre, wystąpiła na jego płycie light and gold nagrodzonej Grammy (Decca 2011) oraz na krążku Waternight (Decca). Grace Davidson nagrała partię solową w Pie Jesu z Requiem Gabriela Faurégo z London Symphony Orchestra i zespołem Tenebrae pod batutą Nigela Shorta (LSO Live), Stabat Mater Paula Mealora (Royal Philharmonic Orchestra, Tenebrae, Nigel Short – Decca), Pasję wg św. Mateusza J.S. Bacha z Ex Cat‑ hedra pod dyrekcją Jeffreya Skidmore’a (Or‑ chid), Nieszpory Monteverdiego z Orkiestrą Wieku Oświecenia (Signum), a debiutancki album solowy nagrała w 2007 roku. W tym roku ukazały się Pianto della Madonna Monteverdiego (płyta nagrana dla wytwórni Coro pod dyrekcją Harry’ego Christophersa). Śpiewaczka występuje również na trzech płytach z muzyką reli‑ gijną nagranych pod auspicjami BBC 2, na których wykonuje m.in. Pie Jesu z Requiem Faurégo. Artystka występowała jako solistka z czo‑ łowymi dyrygentami świata, takimi jak: Philippe Herreweghe, John Eliot Gardiner, Iván Fisher, Roger Norrington oraz Paul McCreesh. Wśród ostatnich występów artystki należy wymienić Pasję wg św. Mateusza Bacha (Philippe Herreweghe i Collegium Voca‑ le Gent – tournée po Europie i Stanach Zjednoczonych), rola Belindy w Dydonie i Eneaszu Henry’ego Purcella w Theatre of Early Music (tournée po Kanadzie i USA),

kantaty Bacha Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ BWV 177, Wer sich selbst erhöhet, der soll erniedriget werden BWV 47, Man singet mit Freuden vom Sieg BWV 149 oraz Gott, man lobet dich in der Stille BWV 120 podczas Festival de Saintes, Requiem Faurégo z City of Birmingham Symphony Orchestra, Nieszpory Monteverdiego z Emanuelle Haïm i zespołem Le Concert d’Astrée.

Grace was born and bred in London. She began her musical life as a violinist studying at the Junior Guildhall School of Music and Drama, London. Whilst training to be a chef at Pru Leith’s School of Food and Wine, she won a scholarship to study at The Royal Academy Of Music. At the Academy she was winner of the Early Music Prize as well as being a finalist in both The English Song Competition and The London Handel Competition. Whilst much in de‑ mand as a soloist specializing in Baroque and Renaissance music, Grace also enjoys a hugely versatile career singing for many modern composers in the classical, crossover, film and the pop industry. Grace works with saxophonist Christian Forshaw and is the voice of all three of his albums on the Integra label. Grace is a featured soloist as the voice of an evil mermaid in the latest Pirates Of the Caribbean 4 film with music by Hans Zimmer and can also be heard in the recent Prometheus film. She is also Eric Whitacre’s soloist of choice, featuring on his Grammy award winning light and gold album 2011 and Waternight, both on the Decca label.

381

As a soloist Grace has recorded the Pie Jesu from Fauré’s Requiem with The LSO, Tenebrae and conductor Nigel Short on the LSO live label, Stabat Mater by Paul Mealor with the RPO, Tenebrae and Nigel Short for Decca Records, Bach’s St Matthew Passion for Ex Cathedra with Jeffrey Skidmore on the Orchid label, Monteverdi’s Vespers for Signum with The Orchestra of the Age of Enlightenment, as well as her debut solo album released back in 2007. New releases this year include Monteverdi’s Pianto della Madonna as part of a disc of Monteverdi with Harry Christophers conducting on the Coro label. Grace also features on all 3 of the Sacred Music series featured on BBC2, most visibly singing the Pie Jesu from Fauré’s Requiem. Grace has performed as a soloist with some of the world’s leading conductors, among them Phillippe Herreweghe, Sir John Eliot Gardiner, Iván Fischer, Sir Roger Norrington and Paul McCreesh. Recent concert performances include Bach’s Matthäus-Passion with Philippe Herreweghe and Collegium Vocale which toured Europe and America, the role of Belinda for Theatre of Early Music, tour‑ ing Canada and USA, Bach’s cantatas Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ BWV 177, Man singet mit Freuden vom Sieg BWV 149, Wer sich selbst erhöhet, der soll erniedriget werden BWV 47, and Gott, man lobet dich in der Stille BWV 120 all at The Festival de Saintes, Bach’s MatthäusPassion arias at St John’s, Smith Square with Steinitz ensemble and Symphony Hall with Ex Cathedra on Good Friday, Fauré’s Requiem at Birmingham Town Hall with CBSO, Monteverdi’s Vespers with Emanuelle Haïm and Le Concert d’Astrée.

WYKONAWCY

Damien Guillon Damien Guillon rozpoczął naukę muzyki w 1989 roku w Maîtrise de Bretagne pod kierunkiem Jeana-Michela Noëla. Od naj‑ młodszych lat występował jako sopran solo w wykonaniach oratoriów barokowych oraz w Operze w Rennes w Czarodziejskim flecie Mozarta. W latach 1998–2001 był członkiem Maîtrise du Centre de Musique Baroque de Versail‑ les kierowanej przez Oliviera Schneebeli, gdzie pracował nad techniką wokalną i pogłębiał studia nad muzyką dawną pod kierunkiem Howarda Crooka, Jérome’a Corréasa, Alaina Bueta oraz Noëlle Barker. W 2004 roku rozpoczął studia pod kierun‑ kiem Andreasa Sholla w Schola Cantorum w Bazylei, a jednocześnie studiował organy u Frédérica Desenclosa i Véronique Le Guen. Ukończył Konserwatorium Boulogne-Billancourt (continuo i klawesyn). Obecnie artysta otrzymuje zaproszenia od tak znanych dyrygentów, jak Masaaki Suzuki, Vincent Dumestre, Hervé Niquet, Philippe Pierlot, Pierre Hantaï, Jean-Claude Malgoire, Christophe Rousset, Philippe Herreweghe czy William Christie. W repertuarze artysty znajdują się pieśni angielskiego renesansu, oratoria i opery barokowe, m.in. dzieła Monteverdiego (Koronacja Poppei), utwory Bacha (Pasja wg św. Jana, Pasja wg św. Mateusza, Msza h-moll, msze luterańskie, Oratorium na Boże Narodzenie oraz kantaty na alt solo), Händla (Mesjasz) oraz Purcella (Król Artur, Dydona i Eneasz). Śpiewak kreował partie w operach Händla – Athalie (Paul McCreesh, Ambronay), Teseo (Gilbert Bezzina, Opera w Nicei), Juliusz Cezar (François-Xavier Roth, Yannis Kokkos,

HAIL, BRIGHT CECILIA

382

Théâtre de Caen) – Monteverdiego (Powrót Ulissesa do ojczyzny pod batutą Philippe’a Pierlota w Théâtre de la Monnaie w Bruk‑ seli) czy, ostatnio, Il Sant’Alessio Landiego (z udziałem Les Arts Florissants pod batutą Williama Christie). Damien Guillon często występuje jako dyry‑ gent: prowadził Maddalena ai piedi di  Christo Caldary (Les Musiciens du Paradis), Magnificat Bacha (Café Zimmermann oraz Chór Kameralny z Rouen podczas Arques-la-Bataille Festival), kantaty Bacha z Col­ legium Vocale Gent w Saintes. Ostatnie angaże to debiut na festiwalu w Edynburgu (jako Eustazio w operze Rinaldo Händla pod dyrekcją Masaaki Suzuki), tournée z Hervé Niquetem i Le Concert Spirituel (Gloria oraz Nisi Dominus Vivaldiego za‑ grane m.in. w Théâtre des Champs-Élysées w Paryżu oraz w Opéra de Montpellier) oraz występ w roli Arcane’a w Teseo Händla z Les Folies Françoises i Patrickiem Cohënem-Akeninem (Théâtre d’Orléans, Théâtre des Champs-Élysées). W bieżącym sezonie zaśpiewa partię altu solo w Pasji wg św. Mateusza Bacha (pod batutą Philippe’a Herrreweghe z Collegium Vocale Gent w takich centrach muzycznych, jak: Lincoln Center w Nowym Jorku, Palau de la Música w Barcelonie, Concertgebouw w Amsterdamie czy Festiwal w Baden-Baden) oraz w Pasji wg św. Jana z Bernar‑ dem Labadie i Les Violons du Roy (Palais Montcalm w Québec oraz Carnegie Hall w Nowym Jorku).

PERFORMERS

ALEX POTTER Damien Guillon started his musical training in 1989 at the Maîtrise de Bretagne super‑ vised by Jean-Michel Noël. He received a full music education from his youngest age and quickly sung as solo soprano in many baroque oratorios as well as at the Rennes Opera in The Magic Flute by Mozart. From 1998 till 2001, he was a member of the Maîtrise du Centre de Musique Baroque de Versailles directed by Olivier Schneebeli, where he improved his vocal technique and deepened his research about early music interpretations with Howard Crook, Jérome Corréas, Alain Buet and Noëlle Barker. In 2004, he begun studies at the Schola Cantorum Basiliensis to receive the teach‑ ing of Andreas Scholl. At the same time, he studied organ with Frédéric Desenclos and Véronique Le Guen and graduated in Boulogne-Billancourt Conservatory (con‑ tinuo and harpsichord). Currently, his vocal and musical quali‑ ties earned him invitations to perform with conductors as famous as Masaaki Suzuki, Vincent Dumestre, Hervé Niquet, Philippe Pierlot, Pierre Hantaï, Jean-Claude Malgoire, Christophe Rousset, Philippe Herreweghe and William Christie. His repertoire ranges from songs of the English Renaissance to Baroque oratorios and operas by Monteverdi (L’incoronazione di Poppea), Bach (St John Passion, St Matthew Passion, Mass in B minor, Lutherian masses, Christmas Oratorio and cantatas for solo alto), Handel (Messiah), Purcell (King Arthur and Dido and Aeneas).

He performed in several staged produc‑ tions such as Handel’s Athalie (Paul McCreesh in Ambronay), Teseo (Gilbert Bezzina, Nice Opera) and Giulio Cesare (François-Xavier Roth, Yannis Kokkos, Théâtre de Caen), Monteverdi’s Il ritorno d’Ulisse in patria (Philippe Pierlot, Théâtre de la Monnaie, Brussels) or, recently, Landi’s Il Sant’ Alessio (William Christie and Les Arts Florissants). Damien Guillon is now frequently invited as a conductor: he conducted Caldara’s Maddalena ai piedi di Christo with Les Musiciens du Paradis, Bach’s Magnificat with the Café Zimmermann and the Cham‑ ber Choir of Rouen at the Arques-la-Bataille Festival and Bach’s cantatas with the Collegium Vocale Gent in Saintes. Recent engagements include his debut concert at the Edinburgh festival (Eustazio in Handel’s Rinaldo conducted by Maasaki Suzuki), a tour with Hervé Niquet and Le Concert Spirituel in Vivaldi’s Gloria and Nisi Dominus (Théâtre des Champs-Élysées in Paris, Opéra de Montpellier among others) and the role of Arcane in Handel’s Teseo with Les Folies Françoises and Patrick Cohën-Akenine (Théâtre d’Orléans, Théâtre des Champs-Élysées). This season, he will sing the alto solo part in Bach’s St Matthew Passion with Philippe Herreweghe and the Collegium Vocale Gent (Lincoln Center in New York, Palau de la Música in Barcelone, Concertgebouw in Amsterdam, Baden-Baden Festival) and St John Passion with Bernard Labadie and Les Violons du Roy (Palais Montcalm in Québec and Carnegie Hall in New York).

383

Okrzyknięty „wschodzącą gwiazdą wśród kontratenorów” Alex Potter jest wziętym wykonawcą muzyki siedemnastego i osiem‑ nastego wieku, otrzymującym angaże w całej Europie.

WYKONAWCY

Dyrygenci, z którymi występuje, to m.in. Philippe Herreweghe, Thomas Hengel‑ brock, Lars Ulrik Mortensen, Philippe Pier‑ lot, Peter Neumann, Paul Goodwin i Frieder Bernius. Obok wykonywania dzieł Bacha, Händla i innych znanych kompozytorów, artystę szczególnie interesują poszukiwa‑ nia i wykonania mniej znanego repertuaru podczas koncertów i nagrań.

dla wytwórni Ramée oraz Motety Jana Dismasa Zelenki dla Pan Classics. Nowa solowa płyta Fede e Amor z wiedeńską muzyką barokową na głos altowy i puzony obbligato ukazała się jesienią ubiegłego roku nakładem wytwórni Ramée i otrzymała znakomite recenzje, a także nominację do International Clas­sical Music Award.

Zaczynał jako chórzysta w Southwark Cathedral, następnie studiowł w oksfordz‑ kim New College. Dalsze studia w zakresie śpiewu i wykonawstwa barokowego odbył w Schola Cantorum w Bazylei pod kierun‑ kiem Gerda Türka, uczestnicząc także w za‑ jęciach prowadzonych przez Evelyn Tubb. Ostatnie znaczące występy artysty to wy‑ konania Pasji wg św. Mateusza J.S. Bacha (Netherlands Bach Society – Concertge‑ bouw Asterdam), Eternal Source of Light Divine Händla (St John’s na Smith Square – Clare College Choir i Orkiestra Barokowa Unii Europejskiej pod dyrekcją Larsa Ulrika Mortensena), koncert muzyki Johanna Ro‑ senmüllera z zespołem Chelycus podczas Utrecht Early Music Festival oraz Mesjasz Händla z Chórem i Orkiestrą Radia Duńskie‑ go pod dyrekcją Marcusa Creeda. Dyskografia artysty obejmuje m.in. Schwanen­gesang Heinricha Schütza z Collegium Vocale Gent pod dyrekcją Philippe’a Herreweghe, Eternal Source of Light Divine Händla (Orkiestra Barokowa Unii Europejskiej, Clare College Cambridge Choir, dyrygent Lars Ulrik Martensen). Po‑ nadto Alex Potter ma w dorobku dwie płyty solowe. Są to: dzieła Johanna Rosen­müllera

HAIL, BRIGHT CECILIA

Described as a ‘rising star of the counter‑ tenor world’, Alex Potter is a sought-after interpreter of seventeenth and eighteenthcentury music, whose work takes him all over Europe. He has performed with conductors including Philippe Herreweghe, Thomas Hengelbrock, Lars Ulrik Mortensen, Philippe Pierlot, Peter Neumann, Paul Goodwin and Frieder Bernius. Alongside numerous performances of works by Bach, Handel and other established compos‑ ers, he takes particular interest in seeking out and singing lesser known repertoire in concerts and recordings under his own direction.

384

After beginning his musical career as a chorister at Southwark Cathedral, Alex Potter was a Choral Scholar and read Music at New College, Oxford. He then went on to pursue further study in singing and baroque performance practice at the Schola Cantorum in Basel with Gerd Türk, taking additional classes with Evelyn Tubb. Recent performances of note include Bach’s St Matthew Passion with The Netherlands Bach Society in the Concertgebouw in Amsterdam, Handel’s Eternal Source of Light Divine at St John’s, Smith Square with Clare College Choir and the European Union Baroque Orchestra under Lars Ulrik Mortensen, a solo concert of music by Johann Rosenmüller with the ensemble Chelycus at the Utrecht Early Music Festival and Handel’s Messiah with the Danish Radio Choir and Orchestra under Marcus Creed. Amongst his discography are Heinrich Schütz’s Schwanengesang with Collegium Vocale Gent and Philippe Herreweghe as well as Handel’s Eternal Source of Light Divine with the European Union Baroque Orchestra, the Choir of Clare College Cambridge and Lars Ulrik Mortensen. In ad‑ dition, he has made two solo recordings of music by Johann Rosenmüller for the Ramée label and another of Motets by Jan Dismas Zelenka for Pan Classics. A new solo CD Fede e Amor, with Viennese Baroque music for alto voice and obbligato trombones, was released in autumn last year on the Ramée label, which received excellent reviews and was nominated for an International Classical Music Award.

PERFORMERS

Samuel Boden Brytyjski tenor Samuel Boden karierę zawo‑ dową rozpoczynał jako kucharz, by następ‑ nie podjąć studia wokalne pod kierunkiem Johna Wakefielda w Trinity College of Music, gdzie w 2006 roku uzyskał dyplom z naj‑ wyższym wyróżnieniem. Otrzymał liczne nagrody, w tym Ricordi Opera Prize i Derek Butler London Prize, jak również stypendia Harold Hyam Wingate Foundation, Arts and Humanities Research Council oraz Samling Foundation. Występował jako: Tamino w Czarodziejskim flecie Mozarta, Gastone w Traviacie Verdiego, Flute w A Midsummer Night’s Dream Brittena, Orfeusz w operze Monte‑ verdiego, Anfinomo w Powrocie Ulissesa do ojczyzny Monteverdiego (English National Opera). Śpiewał rolę Tony’ego w świa‑ towym tournée West Side Story z okazji pięć­dziesięciolecia powstania musicalu (Sundance Productions). Niedawno kreował partię Prologue/Quint w meksykańskiej premierze Turn of the Screw Brittena. Śpiewał również partię Tantale w La des­ cente d’Orfée aux enfers Charpentiera z zespołem Les Arts Florissants pod batutą Jonathana Cohena. Brał udział w produk‑ cji The Fairy Queen Purcella w Theater St Gallen w Szwajcarii. Przedstawienie to pokazane zostało także w Glyndebourne latem 2012 roku. Na estradzie artysta wystąpił w dzie‑ łach Purcella pod kierunkiem Paula McCreesha, Oratorium na Boże Narodzenie i obu Pasjach J.S. Bacha pod batutą Jeffreya Skidmore’a, Mesjaszu Händla z Lawrence’em Cummingsem, Requiem

fot. Robert Bridgens

385

wojennym Brittena z Janem Lathamem Koenigiem, Mszy c-moll Mozarta (Northern Sinfonia pod batutą Thomasa Zehetmaira), a w Norwegii w Mszy h-moll Bacha z Bergen Philharmonic pod batutą Nicholasa Krae­ mera. W repertuarze ma także partie w ta‑ kich dziełach, jak: Jephtha Händla, Mała msza uroczysta Rossiniego oraz A Child of our Time Tippetta. Artysta prezentował program The Young Songmakers’ Almanac w St John’s przy Smith Square oraz wystąpił na festiwalu Lieder Plus w Leeds. Obecnie Samuel Boden coraz częściej nagrywa – ostatnio Nieszpory Montever‑ diego z orkiestrą Wieku Oświecenia pod batutą Roberta Howartha. Współpracuje też z zespołem Ex Cathedra pod dyrekcją Alexa Rotha. Ostatnie płyty nagrane z The Bach Players zawierają kantaty Johanna Pachel‑ bela i Bacha oraz siedemnastowieczną muzykę religijną kompozytorów związanych z Rzymem. W sezonie 2012/2013 kreował rolę tytułową w Acteonie Charpentiera (Opera de Dijon i Opera de Lille pod dyrekcją Emmanuelle Haïm) oraz Merkurego w Hippolyte et Aricie Rameau (w Glyndebourne pod batutą Williama Christiego). Występował też w Norwegii z Kristiansand Symphony Orche‑ stra pod dyrekcją Nicholasa Kraemera (arie tenorowe i partia Ewangelisty w Pasji wg św. Jana Bacha).

WYKONAWCY

British tenor Samuel Boden began his professional career as a chef and then went on to study singing with John Wakefield at Trinity College of Music, graduating in 2006 with First Class Honours. He has been the recipient of numerous awards including the Ricordi Opera Prize and the Derek Butler London Prize as well as scholarships from the Harold Hyam Wingate Foundation, the Arts and Humanities Research Council and the Samling Foundation. Samuel’s previous roles include Tamino in Die Zauberflöte, Gastone in La Traviata and Flute in A Midsummer Night’s Dream, the title role in Monteverdi’s L’Orfeo, and Anfinomo in Monteverdi’s Il ritorno d’Ulisse in patria for English National Opera. He sang Tony in the 50th Anniversary World Tour of West Side Story for Sundance Pro‑ ductions and has just sung Prologue/ Quint in the Mexican première of Britten’s Turn of the Screw. Most recently he sang Tantale in Charpentier’s La descente d’Orfée aux enfers with Les Arts Florissants led by Jonathan Cohen and is currently involved in a production of Purcell Fairy Queen with Robert Howarth for Opera St Gallen, Switzerland, which he repeated at Glynde‑ bourne in summer 2012. Concert repertoire includes Purcell with Paul McCreesh, Bach’s Christmas Oratorio and Passions with Jeffrey Skid‑

more, Handel’s Messiah under Lawrence Cummings, Britten’s War Requiem with Jan Latham Koenig, Mozart’s C Minor Mass for the Northern Sinfonia’s season opening with Thomas Zehetmair and in Norway Bach’s Mass in B minor with the Bergen Philharmonic conducted by Nicholas Kraemer. Other repertoire includes Handel’s Jephtha, Rossini’s Petite messe solenelle, and Tippett’s A Child of our Time. In recital he has appeared with The Young Songmaker’s Almanac at St John’s Smith Square and at Leeds Lieder Plus. Samuel is becoming more in demand as a recording artist, featuring on the recent Monteverdi Vespers 1610 release with the Orchestra of the Age of Enlightenment and Robert Howarth and an Ex Cathedra under Alec Roth collaboration and awaits the release of several recently recorded discs, including Pachelbel and Bach cantatas with The Bach Players, and a disc of Roman laments. In 2012/13 season Samuel appeared in the title role in Charpentier’s Actéon for Opéra de Dijon and Opéra de Lille with Emmanuelle Haïm, then Mercure in Rameau’s Hippolyte et Aricie with William Christie at Glyndebourne. He returned to Norway in March to sing with the Kristian­ sand Symphony Orchestra conducted by Nicholas Kraemer singing the tenor arias and Evangelist in Bach’s St John Passion.

fot. Benjamin Ealovega

HAIL, BRIGHT CECILIA

386

Thomas Hobbs

PERFORMERS

Urodzony w Exeter Thomas Hobbs studio‑ wał w Royal College of Music pod kie‑ runkiem Neila Mackiego, gdzie otrzymał stypendia RCM Peter Pears oraz Mason Scholarship, oraz w Royal Academy of Mu‑ sic pod kierunkiem Rylanda Daviesa, gdzie obok stypendium full entrance otrzymał Kohn Bach Scholarship. Zdobył również Su‑ san Chilcott Scholarship oraz pozycję Royal Philharmonic Society Young Artist, a także Associate Artist Classical Opera Company.

Bretta Deana (Cheltenham Festival), On Wenlock Edge Vaughana Williamsa (z Edin‑ burgh Quartet), Piękną młynarkę Schu‑ berta oraz Liederkreis op. 39 Schumanna. Zaśpiewał recital pieśni Mozarta w Kings Place w Londynie, recital pieśni angielskich i niemieckich na festiwalu Accademia delle Crete Senesi w Toskanii, a ostatnio pieśni Wolfa podczas Oxford Lider Festival oraz recital na Ryedale Festival z towarzysze‑ niem Christophera Glynna.

Hobbs występował i nagrywał z wieloma czołowymi zespołami, w tym The Tallis Scholars, I Fagiolini, The Sixteeen, Polyphony, The Cardinall’s Musick oraz Dunedin Consort, z którymi zarejestrował takie dzieła, jak Acis i Galatea oraz Esther Händla, a także Msza h-moll J.S. Bacha. Artysta często współpracuje ze Stuttgart Kammerchor, Bach Akademie Stuttgart oraz z Philippe’em Herreweghe i jego słynnym Collegium Vocale Gent, z którymi odbywa regularne podróże artystyczne po Europie i Stanach Zjednoczonych jako solista, wykonując najważniejsze dzieła XVI–XVIII wieku. Był również członkiem prestiżowej Académie Aix-en-Provence Festival, gdzie wstępował z zespołem Camerata Salzburg pod kierunkiem Louisa Langrée.

Jako artysta estradowy wykonywał ostat‑ nio Pasję wg św. Mateusza (z Collegium Vocale Gent), partię Ewangelisty w Pasji wg św. Jana (z Pygmalion Ensemble pod dyrekcją Raphaëla Pichona i z Capella Am‑ sterdam pod batutą Daniela Reussa) oraz Mszę h-moll J.S. Bacha (Akademie für Alte Musik Berlin, Bach Akademie Stuttgart oraz Freiburger Bachchor, a także z Le Concert Lorrain), oratorium Jozue (Akademie für Alte Musik, RIAS Kammerchor) oraz Mesjasza Händla. Wystąpił także w Mszy C-dur Beethovena (ze Stuttgart Kammerchor). Ostatnio zadebiutował z Northern Sinfonia, City of Birmingham Symphony, orkiestrami symfonicznymi Royal Scottish National i Bornemouth, z zespołem instrumentów dawnych Accademia Bizantina pod dyrekcją Ottavia Dantone oraz z Academy of Ancient Music (role Apolla i Pasterza w Orfeuszu Monteverdiego w London Barbican Centre, dyrygował Richard Egarr). Ostatnie nagra‑ nie Chandos Anthems Händla ze Stephenem Laytonem i Orkiestrą Wieku Oświecenia otrzymało pochlebne recenzje.

Role operowe artysty to: partia tytułowa w operze Brittena Albert Herring, Acis w operze pastoralnej Acis i Galatea Händla, Ferrando w Così fan tutte Mozarta, Ramiro w Kopciuszku oraz Hrabia w Cyruliku sewilskim Rossiniego, Fileno w La fedeltà premiata Haydna. Hobbs wystąpił tak‑ że w Sprawie Makropulos Janáčka oraz kreował cieszącą się uznaniem krytyki rolę Telemacha w Powrocie Ulissesa do ojczyzny Monteverdiego (nowa produkcja English National Opera pod batutą Jonathana Cohena). Artysta chętnie wykonuje też reci‑ tale; w repertuarze ma m.in.: Winter Songs

W planach artysty są koleje tournée z Col­ legium Vocale Gent; partia Ewangelisty w Pasji wg św. Mateusza (Le Concert Lor‑ rain) oraz Magnificat Bacha (Netherlands Bach Society); Trauermusik Bacha (Pyg‑ malion) i nagranie płytowe z tym samym zespołem, Theodora Händla w Genewie, 387

Bachowskie Oratorium na Boże Narodzenie (tournée z Australian Chamber Orchestra oraz tournée z Capella Amsterdam), dalsze koncerty z Academy of Ancient Music, debiut z Tonkünstler-Orchester Nieder­ österreich w Oratorium na Boże Narodzenie Bacha.

Born in Exeter, Thomas Hobbs studied at the Royal College of Music under the tute‑ lage of Neil Mackie , where he was awarded the RCM Peter Pears and Mason scholar‑ ships, and at the Royal Academy of Music under Ryland Davies, where he held a Kohn Bach Scholarship in addition to a full entrance scholarship. He was also awarded a Susan Chilcott Scholarship and has been made a Royal Philharmonic Society Young Artist and was an Associate Artist of the Classical Opera Company.

WYKONAWCY

Hobbs has performed and recorded with many leading ensembles including The Tallis Scholars, I Fagiolini, The Sixteen, Polyphony, The Cardinall’s Musick and the Dunedin Consort, with whom he has record‑ ed Handel’s Acis et Galatea, Bach’s B minor Mass and Handel’s Esther to much acclaim. Hobbs works frequently with the Stuttgart Kammerchor, the Bach Akademie Stuttgart, and with Philippe Herreweghe and his ac‑ claimed ensemble Collegium Vocale Gent, with whom he regularly tours throughout Europe and the US as a soloist performing key works of the 16th to 18th centuries. He was also a member of the prestigous Académie at the Aix-en-Provence Festival, where he performed in concert with Louis Langrée and the Camerata Salzburg. Hobbs’s operatic roles include the title role in Albert Herring, Acis in Acis and Galatea, Ferrando in Così fan tutte, Ramiro in Cenerentola, Conte in Il barbiere di Siviglia, Fileno in Haydn’s La fedeltà premiata, Janáček’s Makropoulos Case (cover) and a critically acclaimed Telema‑ chus in Il ritorno d’Ulisse in patria in a new production for English National Opera conducted by Jonathan Cohen. A keen recitalist, highlights include Brett Dean’s Winter Songs at the Cheltenham Festival, Vaughan Williams’ On Wenlock Edge with the Edinburgh Quartet, Schubert’s Die Schöne Müllerin and Schumann’s Liederkreis op. 39, a recital of Mozart’s songs at London’s Kings Place, a recital of English song and German Lieder for the Festival Ac‑ cademia delle crete senesi in Tuscany, and, most recently, Wolf’s songs at the Oxford Lieder Festival and a recital at the Ryedale Festival with Christopher Glynn.

Gent, Evangelist in St John Passion with the Pygmalion Ensemble under Raphaël Pichon, Bach’s B Minor Mass with the Akademie für Alte Musik Berlin, Bach Akademie Stuttgart and the Freiburg Bach Choir, the title role in Handel’s Joshua with the Akademie für Alte Musik and RIAS Kammerchor, St  John Passion with Capella Amsterdam and Daniel Reuss, Handel’s Messiah and Bach’s B Minor Mass with Le Concert Lorrain, Beethoven’s Mass in C with the Stuttgart Kammerchor, and debuts with the Northern Sinfonia, City of Birmingham Symphony, Royal Scottish National and Bournemouth Symphony orchestras, with renowned pe‑ riod ensemble Accademia Bizantina under Ottavio Dantone, and with the Academy of Ancient Music singing the roles of Apollo and Shepherd in Monteverdi’s Orfeo in semi-staged performances at London’s Barbican Centre with Richard Egarr. His most recent recording, of Chandos Anthems by Handel with Stephen Layton and the Orchestra of the Age of Enlightenment, has been universally praised. Future engagements include further tours with Collegium Vocale Gent, Evangelist in St Matthew Passion with Le Concert Lorrain, Bach’s Magnificat with the Netherlands Bach Society, Bach’s Trauermusik with Pygmalion and Pichon, which will also be recorded for commercial release, Handel’s Theodora in Geneva; Christmas Oratorio on tour with the Australian Chamber Orches‑ tra and on tour with Capella Amsterdam, further concerts with Academy of Ancient Music and his debut with the TonkünstlerOrchester Niederösterreich singing Bach’s Weihnachtsoratorium.

In demand for his concert work, recent performances have included Bach’s St Matthew Passion with Collegium Vocale HAIL, BRIGHT CECILIA

388

PERFORMERS

Peter Kooij

Peter Kooij rozpoczął karierę muzyczną w wieku sześciu lat, śpiewając w chórze chłopięcym, wykonując wiele solowych partii sopranowych podczas koncertów i na nagraniach. Studia muzyczne rozpoczął jednak w klasie skrzypiec. Następnie uczył się śpiewu u Maxa van Egmonda w Sweelinck Conservatorium w Amsterdamie. Występuje jako solista w wielu salach koncertowych świata, takich jak: Concertgebouw w Amsterdamie, Musik­ verein w Wiedniu, Carnegie Hall w Nowym Jorku, Royal Albert Hall w Londynie, Teatro Colón w Buenos Aires, filharmonie w Ber‑ linie i Kolonii, Palais Garnier w Paryżu, Suntory Hall oraz Casals Hall w Tokio, pod batutą słynnych dyrygentów, takich jak Philippe Herreweghe, Ton Koopman, Frans Brüggen, Gustav Leonhardt, René Jacobs, Sigiswald Kuijken, Roger Norrington oraz Iván Fisher. Jego szeroki repertuar obejmuje muzykę od Schütza do Weilla, nagrał ponad sto trzydzieści płyt dla Philipsa, Sony, Virgin Classics, Harmonia Mundi, Erato, EMI oraz BIS. Wytwórnia BIS zaprosiła go do nagra‑ nia kompletu kantat, pasji i mszy J.S. Bacha z Bach Collegium Japan pod dyrekcją Ma‑ saaki Suzuki. Peter Kooij jest dyrektorem artystycznym Ensemble Vocal Européen. W latach 1991–2000 był profesorem ma‑ cierzystej uczelni, a w latach 1995–1998 wykładał także w Musikhochschule w Ha‑ nowerze. Od 2000 roku jest profesorem Tokyo University of Fine Arts and Music, od 2005 roku – w Królewskim Konserwatorium w Hadze, od 2013 roku – profesorem Hoch‑ schule für Kunst w Bremie. Kooij prowadził kursy mistrzowskie w Niemczech, we Fran‑ cji, w Portugalii, Hiszpanii, Belgii, Finlandii i Japonii.

fot. Marco Borggreve

389

Peter Kooij started his musical career at 6-years-old as a choir boy and sang many solo soprano-parts in concerts and recordings. He started his musical studies however as a violin student. This was followed by singing tuition from Max van Egmond at the Sweelinck Conserva‑ tory in Amsterdam, which led to the award of the diploma for solo performance. He has been an active soloist in many concerts all over the world in the most important concert-halls like Concertgebouw Amsterdam, Musikverein Wien, Carnegie Hall New York, Royal Albert Hall London, Tea‑ tro Colón Buenos Aires, Berliner and Kölner Philharmonie, Palais Garnier Paris, Suntory and Casals Hall Tokyo, where he performed with famous conductors like Philippe Herreweghe, Ton Koopman, Frans Brüggen, Gustav Leonhardt, René Jacobs, Sigiswald Kuijken, Roger Norrington and Iván Fisher. His wide repertoire contains all kind of music from Schütz to Weill and he has made over 130 CDs for Philips, Sony, Virgin Classics, Harmonia Mundi, Erato, EMI and BIS. He was invited by BIS to record the complete Bach cantatas, passions and masses with the Bach Collegium Japan un‑ der the direction of Masaaki Suzuki. Peter Kooij is the artistic director of the Ensemble Vocal Européen. From 1991 to 2000 he was professor at the Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. From 1995 to 1998 he was Lehrauftrag at the Musikhochschule in Hannover. Since 2000 he was appointed Professor at the Tokyo University of fine Arts and Music. Since 2005 he is professor at the Royal Conserva‑ torium in Den Haag. Since 2013 he serves as professor at the Hochschule für Kunst in Bremen. He was invited to give master classes in Germany, France, Portugal, Spain, Belgium, Finland and Japan.

WYKONAWCY

Matthew Brook

Hickoxa dla BBC), Zuniga w Carmen Bizeta (Opéra-Comique w Paryżu, dyrygent John Eliot Gardiner), Seneca w Koronacji Poppei Monteverdiego podczas Maggio Musicale we Florencji. Artysta wziął udział w euro‑ pejskim tournée z English Baroque Soloists i Johnem Eliotem Gardinerem, śpiewając w Royal Opera House w Covent Garden, Sal‑ le Pleyel w Paryżu, Teatro Real w Madrycie i w Operze im. Giuseppe Verdiego w Pizie.

Występuje jako solista w całej Europie, Australii, obu Amerykach i na Dalekim Wschodzie. Współpracował z wieloma spośród największych dyrygentów świata, w tym z Johnem Eliotem Gardinerem, Richardem Hickoxem, Charlesem Macker‑ rasem, Harrym Christophersem, Christo­ phem Roussetem i Markiem Elderem oraz z orkiestrami i zespołami takimi, jak: Phil‑ harmonia, London Symphony Orchestra, Royal Philharmonic Orchestra, Filharmonia Petersburska, Freiburger Barockorchester, BBC National Orchestra of Wales, Orkiestra Wieku Oświecenia, Chamber Orchestra of Europe, Scottish Chamber Orchestra, English Baroque Soloists, City of London Sinfonia, Collegium Vocale Gent, Gabrieli Consort, Les Talents Lyriques, The Sixteen oraz Orchestre nationale de Lille. Występo‑ wał na festiwalach w Edynburgu, Chelten‑ ham, Utrechcie, Ambronay, Innsbrucku, La Chaise-Dieu, na Bermudach, BBC Proms, Three Choirs Festival.

Matthew Brook nagrał partię Adwokata w Trial by Jury oraz Brata Tucka w Ivanhoe Arthura Sullivana (BBC National Orchestra of Wales – Chandos Records), zarejestrował Mesjasza (tzw. partytura dublińska; nagra‑ nie nagrodzone Gramophone Award) oraz Acisa i Galateę Händla, Pasję wg św. Mateusza a także Mszę h-moll J.S. Bacha, a ostatnio Esther Händla (wszystkie nagra‑ nia z towarzyszeniem Dunedin Consort dla Linn Records). Wsród innych nagrań artysty należy wymienić partię Króla Szkocji w Händlowskiej operze Ariodante z udzia‑ łem Il Complesso Barocco pod dyrekcją Alana Curtisa (EMI/Virgin). Na estradach koncertowych najważniejsze występy to partie w takich dziełach jak: Ein deutsches Requiem Brahmsa z Fil­ harmonią Petersburską, Msza h-moll Bacha i Harmoniemesse Haydna z zespołem Dres‑ den Staatskapelle, Sen Gerontiusa Elgara z Richarem Hickoxem, III Symfonia Carla Nielsena z Hallé Orchestra pod batutą Marka Eldera, Msza h-moll oraz Pasja według św. Mateusza Bacha z Collegium Vocale Gent i Philippe’em Herreweghe, Pasja według św. Jana z Melbourne Symphony Orchestra pod dyrekcją Olega Caetaniego, kantaty Bacha z Marcusem Creedem i Ton‑ halle-Orchester w Zurychu, Eliasz Mendels‑ sohna na Three Choirs Festival z Philhar‑ monia Orchestra, Apollo e Dafne Händla z Retrospect Ensemble pod kierunkiem

Role operowe Brooka to m.in.: Polifem w operze Acis i Galatea Friedricha Händla, Eneasz w Dydonie i Eneaszu Purcella, Papa‑ geno w Czarodziejskim flecie, Figaro w Weselu Figara oraz Leporello w Don Giovannim Mozarta, Ned Keene w Peterze Grimesie, Pastor Gedge w Albercie Herringu oraz Noye w Noye’s Fludde Brittena, John Bunyan i Lord Hategood w The Pilgrim’s Progress Williamsa, Melchior w Amahl and the Night Visitors Menottiego, Młody Sam w brytyj‑ skiej premierze A Quiet Place Bernsteina, Jowisz w Castor et Pollux Rameau w Paryżu pod batutą Johna Eliota Gardinera, Stárek i Major w Jenůfie Janáčka, Antenor i Calkas w Troilus and Cressida Waltona (z Philhar‑ monia Orchestra pod dyrekcją Richarda

fot. Richard Shymansky

HAIL, BRIGHT CECILIA

390

PERFORMERS

Matthew Hallsa w Wigmore Hall, Magnificat Bacha i Stworzenie świata Haydna z L’Ensemble Orchestral de Paris, Pory roku Haydna z Johnem Eliotem Gardinerem i Monteverdi Choir, Mesjasz w Bostonie z Harrym Christophersem i Handel & Haydn Society oraz z The Sixteen, IX Symfonia Beethovena z Australian Chamber Orche‑ stra, Kuno w Wolnym strzelcu Webera w Opéra comique oraz podczas BBC Proms, Józef w Dzieciństwie Chrystusa Berlioza (Ensemble Orchestral de Paris), Zuniga w Carmen Bizeta w Le Grand Théâtre de Luxembourg, Garibaldo w operze Rodelinda Händla z Il Complesso Barocco oraz Uczta Baltazara Waltona z Orchestre Philharmoni‑ que de Strasbourg. Ostatnie i najbliższe ważne występy artysty to: Oratorium na Boże Narodzenie Bacha i Anacréon Rameau z Orkiestrą Wieku Oświecenia, Zabul w Händlowskim oratorium Jephta z The Sixteen, Requiem Mozarta z Dunedin Consort oraz wykonania Pasji wg św. Jana z Monteverdi Choir i Pasji wg św. Mateusza z Soli Deo Gloria w Chi‑ cago pod dyrekcją Johna Nelsona, a także z Seattle Symphony Orchestra pod dyrekcją Ludovica Morlota, Sea Symphony Ralpha Vaughana Williamsa z Hallé Orchestra, Ein deutsches Requiem Brahmsa z Royal Northern Sinfonia, Mała msza uroczysta Rossiniego z King’s Consort, Pulcinella Strawińskiego z BBC National Orchestra of Wales; Manoah w Samsonie Händla z Handel & Haydn Society w Bostonie oraz światowa premiera Time Passing Barry’ego Guya z Cameratą Zürich.

Matthew Brook has appeared as a solo‑ ist throughout Europe, Australia, North and South America and the Far East. He has worked with many of the world’s greatest conductors including Sir John Eliot Gardiner, Richard Hickox, Sir Charles Mackerras, Harry Christophers, Christophe Rousset and Sir Mark Elder, and orchestras and ensembles including the Philharmonia, the London Symphony Orchestra, the Royal Philharmonic Orchestra, St Petersburg Phil‑ harmonic, the Freiburger Barockorchester, the BBC National Orchestra of Wales, the Orchestra of the Age of Enlightenment, the Chamber Orchestra of Europe, the Scottish Chamber Orchestra, the English Baroque Soloists, the City of London Sinfonia, Collegium Vocale Gent, the Gabrieli Consort, Les Talens Lyriques, The Sixteen, and Orchestre nationale de Lille. He has performed at festivals such as Edinburgh, Cheltenham, Utrecht, the BBC Proms, Ambronay, La Chaise Dieu, Innsbruck, Bermuda, and the Three Choirs Festival. Matthew’s operatic roles include Polyphemus in Acis and Galatea, Aeneas in Dido and Aeneas, Papageno in The Magic Flute, Figaro in The Marriage of Figaro, Lepo­ rello in Don Giovanni, Ned Keene in Peter Grimes, Vicar in Albert Herring, Noye in Noye’s Fludde, John Bunyan and Lord Hate‑ good in Vaughan Williams’s The Pilgrim’s Progress, Melchior in Menotti’s Amahl and the Night Visitors, Young Sam in the Brit‑ ish premiere of Bernstein’s A Quiet Place, Jupiter in Rameau’s Castor et Pollux in Paris with Gardiner, Stárek and Mayor in Jenůfa, Antenor and Calkas in Walton’s Troilus and Cressida with the Philharmonia and Hickox for the BBC, Zuniga in Carmen at the Opéra Comique in Paris with Sir John Eliot Gardiner, and Seneca in L’incoronazione di Poppea at the Maggio Musicale Fiorentino. He took

391

part in a European tour with the English Baroque Soloists and Gardiner singing the roles of Don Alfonso and Bartolo in venues including the Royal Opera House, Covent Garden, Salle Pleyel, Paris, Teatro Real, Ma‑ drid and Giuseppe Verdi Opera House, Pisa. Matthew’s recordings include Counsel in Trial by Jury and Friar Tuck in Sullivan’s Ivanhoe with the BBC National Orchestra of Wales for Chandos Records; a Gramo‑ phone Award-winning recording of Handel’s Dublin score of Messiah, Acis and Galatea and Bach’s St Matthew Passion and B Minor Mass, and most recently, Handel’s Esther, all with the Dunedin Consort for Linn Records, Il re di Scozia in Handel’s Ariodante with Il Complesso Barocco and Alan Curtis for EMI/Virgin. On the concert platform notable perfor­ mances include Brahms’ Ein deutsches Requiem with the St Petersburg Phil­ harmonic, Bach’s B Minor Mass and Haydn’s Harmoniemesse with the Dres‑ den Staatskapelle, Elgar’s The Dream of Gerontius with Richard Hickox, Nielsen’s Symphony no. 3 with the Hallé Orchestra and Sir Mark Elder, Bach’s Mass in B minor and St Matthew Passion with Collegium Vocale Gent and Philippe Herreweghe, Bach’s St John Passion with the Melbourne Symphony Orchestra and Oleg Caetani, Bach Cantatas with Marcus Creed and the Tonhalle-Orchester, Zurich, Elijah at the Three Choirs Festival with the Philharmonia Orchestra, Handel’s Apollo e Dafne with Retrospect Ensemble and Matthew Halls at the Wigmore Hall, Bach’s Magnificat and Haydn’s Creation with L’Ensemble Orches‑ tral de Paris, Haydn’s The Seasons with Sir John Eliot Gardiner and the Monteverdi Choir, Messiah in Boston with Harry Chris‑ tophers and the Handel and Haydn Society, and with The Sixteen, Beethoven’s

fot. Michiel Hendryckx

Symphony No. 9 with the Australian Cham‑ ber Orchestra, Kuno in Der Freischütz at the Opéra Comique and at the BBC Proms; Joseph in Berlioz’s L’enfance du Christ for the Ensemble Orchestral de Paris; Zuniga in Carmen at Le Grand Théâtre de Luxem‑ bourg; Garibaldo in Rodelinda with Il Comp‑ lesso Barocco and Walton’s Belshazzar’s Feast with the Orchestre Philharmonique de Strasbourg. Recent and future highlights include re‑ cordings of Bach’s Christmas Oratorio and Rameau’s Anacréon with the Orchestra of the Age of Enlightenment, Zebul in Jephtha with the Sixteen, and Mozart’s Requiem HAIL, BRIGHT CECILIA

with the Dunedin Consort and performanc‑ es of Bach’s St John Passion with the Mon‑ teverdi Choir and St Matthew Passion with Soli Deo Gloria in Chicago with John Nelson and with the Seattle Symphony Orchestra with Ludovic Morlot, Vaughan Williams’s Sea Symphony with the Hallé, Brahms’ Ein deutsches Requiem with the Royal Northern Sinfonia, Rossini’s Petite messe solennelle with the King’s Consort, Stravinsky’s Pulcinella with the BBC National Orchestra of Wales, Manoah in Samson with the Handel and Haydn Society in Boston, and the world premiere of Barry Guy’s Time Passing with Camerata Zürich. 392

Collegium Vocale Gent

WYKONAWCY / PERFORMERS

W 2010 roku Collegium Vocale Gent obcho‑ dziło czterdziestolecie działalności. Zespół utworzyła grupa przyjaciół studiujących na Uniwersytecie w Gandawie z inicjaty‑ wy Philippe’a Herreweghe. Był to jeden z pierwszych zespołów, które w wykonaw‑ stwo muzyki barokowej tchnęły nowe idee dotyczące praktyki wykonywania muzyki wokalnej. Pełne autentyzmu, zorientowane na tekst i retoryczne podejście członków zespołu wpłynęło na przejrzystość jego brzmienia, dzięki której zyskał on światową sławę podczas występów w najważniej‑ szych salach koncertowych i na festiwalach europejskich, a także w Izraelu, Stanach Zjednoczonych, Rosji, Ameryce Południo‑ wej, Japonii, Hongkongu i Australii. W ostatnich latach zespół w naturalny sposób rozrósł się w niezwykle elastyczną formację, której szeroki repertuar obejmuje szereg różnych stylistycznie okresów. Naj‑ ważniejszą umiejętnością Collegium Vocale Gent jest zdolność zebrania idealnego zespołu wykonawczego dla każdego typu projektu. Muzyka renesansu, na przykład, jest wykonywana przez zespół sześciu do dwunastu śpiewaków. Niemiecka muzy‑ ka barokowa, zwłaszcza dzieła wokalne Jana Sebastiana Bacha, szybko stała się specjalnością grupy i jest wciąż klejnotem w koronie jej repertuaru. Obecnie zespół wykonuje tę muzykę w małym składzie, w którym śpiewacy realizują zarówno partie chóralne, jak i solowe. Collegium Vocale co‑ raz bardziej specjalizuje się w repertuarze oratoryjnym od romantyzmu po współczes‑ ność. Aby móc zrealizować ten cel, od 2011 roku zespół korzysta ze wsparcia Programu Kulturalnego Unii Europejskiej. W ramach projektu powstał chór symfoniczny rekru‑ tujący śpiewaków z całej Europy, w którym doświadczeni wokaliści stają ramię w ramię z utalentowaną młodzieżą. Collegium Voca‑ le Gent pełni ważną funkcję edukacyjną.

Obok pracy z własną orkiestrą barokową, Collegium Vocale Gent współpracuje z wie‑ loma zespołami instrumentalnymi specja‑ lizującymi się w wykonawstwie opartym na wiedzy historycznej, w tym z Orchestre des Champs-Élysées, Freiburger Baro‑ ckorchester oraz Akademie für Alte Musik Berlin. Współpracuje również z liczącymi się orkiestrami symfonicznymi, jak deFil‑ harmonie (Royal Flemish Phil­harmonic), Rotterdams Philharmonisch Orkest, Budapeszteńska Orkiestra Festiwalowa czy Royal Concertgebouw w Amsterdamie. Ze‑ spół występuje pod batutą takich dyrygen‑ tów, jak: Nikolaus Harnoncourt, Sigiswald Kuijken, René Jacobs, Paul van Nevel, Iván Fischer, Marcus Creed, Kaspars Putniņš, Yannick Nézet-Séguin i wielu innych. Pod dyrekcją Philippe’a Herreweghe Col‑ legium Vocale Gent stworzyło imponującą dyskografię ponad osiemdziesięciu nagrań, z których większość wydały wytwórnie Harmonia Mundi France i Virgin Classics. W 2010 roku Philippe Herreweghe stwo‑ rzył własną markę nagraniową φ (phi) wraz z Outhere Music, by móc budować zróżnicowany katalog nagrań w atmosferze całkowitej wolności artystycznej. Od tamtej pory pojawiło się ok. dziesięciu nowych na‑ grań z muzyką wokalną Bacha, Beethove‑ na, Brahmsa czy Tomása Luisa de Victoria. W 2013 roku ukazały się dwa nowe krążki: Stabat Mater Antonína Dvořáka (LPH009) oraz komplet Responsoriów Carla Gesualda da Venosa (LPH011). W 2014 roku ukażą się dwa nowe nagrania: kolejna płyta z Kantatami lipskimi J.S. Bacha (LPH012) oraz oratorium Josepha Haydna Die Jahreszeiten (LPH013). Collegium Vocale Gent cieszy się wspar‑ ciem Wspólnoty Flamandzkiej, Prowincji Wschodniej Flandrii oraz miasta Gandawa. W 2011 roku zespół stał się Ambasadorem Unii Europejskiej. 393

In 2010, Collegium Vocale Gent celebrated its founding forty years before, by a group of friends studying at the University of Ghent, on Philippe Herreweghe’s initiative. They were one of the first ensembles to use new ideas about baroque performance practice in vocal music. Their authentic, text-oriented and rhetorical approach gave the ensemble the transparent sound with which it would acquire world fame and perform at the major concert venues and music festivals of Europe, Israel, the United States, Russia, South America, Japan, Hong Kong and Australia. In recent years, Collegium Vocale Gent has grown organically into an extremely flexible ensemble whose wide repertoire encompasses a range of different stylistic periods. Its greatest strength is its ability to assemble the ideal performing forces for any project. Music from the Renaissance, for example, is performed by an ensemble of six to twelve singers. German Baroque music, particularly J.S. Bach’s vocal works, quickly became a speciality of the group and is still the jewel in its crown. Today Collegium Vocale performs this music with a small ensemble in which the singers take both the chorus and solo parts. Collegium Vocale is also specializing more and more in the Romantic, modern and contemporary oratorio repertoires. To this end, Collegium Vocale Gent enjoys the support of the European Union’s Cultural Programme since 2011. The result is a shared sym‑ phonic choir recruiting singers from all of Europe, in which experienced singers stand alongside young talent. Moreover, Collegium Vocale Gent fulfils an important educational position.

WYKONAWCY / PERFORMERS

Besides using its own baroque orches‑ tra, Collegium Vocale Gent works with several historically informed instrumen‑ tal ensembles to perform these projects, including the Orchestre des Champs-Élysées, Freiburger Barockorchester and Akademie für Alte Musik Berlin. It also works with prominent symphony orches‑ tras such as deFilharmonie (Royal Flemish Philharmonic), the Rotterdam Philharmonic Orchestra, the Budapest Festival Orchestra and Amsterdam’s Royal Concertgebouw Orchestra. The ensemble has worked with Nikolaus Harnoncourt, Sigiswald Kuijken, René Jacobs, Paul Van Nevel, Iván Fischer, Marcus Creed, Kaspars Putnins, Yannick Nézet-Séguin and many others leading conductors. Under Philippe Herreweghe’s direction, Collegium Vocale Gent has built up an impressive discography with more than 80 recordings, most of them with the Harmonia Mundi France and Virgin Classics labels. In 2010, Philippe Herreweghe started his own label φ (phi) together with Outhere Music in order to give himself full artistic freedom to build up a rich and varied catalogue. Since then some ten new recordings with vocal music by Bach, Beethoven, Brahms, Dvořák, Gesualdo or Tomás Luis de Victoria have become available. In 2014 two new re‑ cordings will appear: another volume with J.S. Bach’s Leipzig Cantatas (LPH012) and Joseph Haydn’s oratorio Die Jahreszeiten (LPH013). Collegium Vocale Gent enjoys the financial support of the Flemish Community, the Province of East Flanders and the city of Ghent. From 2011–2013 the ensemble has been Ambassador of the European Union.

SKŁAD / LINE-UP OF COLLEGIUM VOCALE GENT: Grace Davidson*, Aleksandra Lewandowska*, Katja Kunze, Dominique Verkinderen – soprany / sopranos Damien Guillon*, Alex Potter*, Cécile Pilorger, Alexander Schneider – alty / altos Samuel Boden*, Thomas Hobbs*, Stephan Gähler, Vincent Lesage – tenory / tenors Peter Kooij*, Matthew Brook*, Matthias Lutze, Bart Vandewege – basy / basses *soliści / soloists

Christine Busch – koncertmistrz / leader, Baptiste Lopez, Isabelle Farr – I skrzypce / 1st violins Caroline Bayet, Adrian Chamorro, Dietlind Mayer – II skrzypce / 2nd violins Deirdre Dowling, Kaat De Cock – altówki / violas Ageet Zweistra, Harmen Jan Schwitters – wiolonczele / celli Miriam Shalinsky – kontrabas / double bass Maude Gratton – pozytyw / chest organ Marcel Ponseele, Taka Kitazato – oboje / oboes Bart Coen, Koen Dieltiens – flety prosty, flet prosty basowy / recorder, bas recorder Julien Debordes – fagot / bassoon Alain De Rudder, Stephen Verhaert – trąbki / trumpets Simen Van Mechelen, Joost Swinkels – puzony / trombones Peppie Wiersma – kotły / timpani

HAIL, BRIGHT CECILIA

394

TEKST / TEXTS

Man that is born of a woman hath but a short time to live, and is full of misery. He cometh up, and is cut down like a flow’r; he flee’th as it were a shadow, and ne’er continueth in one stay.

Człowiek zrodzony z niewiasty ma życie krótkie i pełne boleści. Wyrasta i więdnie jak kwiat, przemija jak cień chwilowy. Księga Hioba, 14,1–2, wg Biblii Tysiąclecia

In the midst of life we are in death; of whom may we seek for succour but of thee, O Lord, Who for our sins art justly displeased? Yet, O Lord most mighty, O holy and most merciful Saviour, Deliver us not into the bitter pains of eternal death. Book of common prayer

Pośrodku życia jesteśmy w śmierci: od kogóż możemy spodziewać się pomocy, jeśli nie od Ciebie, o Panie, który słusznie brzydzisz się naszymi grzechami? Jednak, o Panie wszechmocny, najświętszy i miłosierny Zbawicielu, nie wydawaj nas na gorzkie męki wiecznej śmierci.

Thou knowest, Lord, the secrets of our hearts; Shut not Thy merciful ears unto our prayers; but spare us, Lord most holy, O God most mighty. O holy and most merciful Saviour, Thou most worthy judge eternal, Suffer us not at our last hour for any pains of death to fall from thee. Amen.

Ty znasz, Panie, tajemnice naszych serc. Nie zamykaj Twych litościwych uszu na nasze modlitwy, lecz oszczędź nas, Panie najświętszy, o Boże wszechmocny. O święty i najlitościwszy Zbawicielu, o Ty, najczcigodniejszy Sędzio wiekuisty, nie dozwól, byśmy w naszej ostatniej godzinie z lęku przed śmiercią odwrócili się od Ciebie. Amen. Tłumaczenie – Krzysztof Teodorowicz

MAN THAT IS BORN OF A WOMAN

IN THE MIDST OF LIFE

THOU KNOWEST, LORD

Book of common prayer

Let mine eyes run down with tears night and day, and let them not cease. For the virgin daughter of my people is broken with a great breach, with a very grievous blow. If I go forth into the field, then behold the slain with the sword! And if I enter into the city, then behold them that are sick with famine!

395

Niech oczy moje wylewają łzy dniem i nocą bez ustanku, bo wielki upadek dotknie Dziewicę, Córę mojego ludu, klęska bardzo wielka. Gdy wyjdę na pole – oto pobici mieczem! Jeśli pójdę do miasta – oto męki głodu!

LET MINE EYES RUN DOWN WITH TEARS

TEKSTY

Yea, both the prophet and the priest go about into a land which they know not. Hast thou utterly rejected Judah? Hath thy soul loathed Sion? Why hast thou smitten us, and there is no healing for us? We looked for peace, and there is no good, and for the time of healing, and behold trouble! We acknowledge, O Lord, our wickedness, and the iniquity of our forefathers, for we have sinned against thee. Do not abhor us, for thy name’s sake; do not, oh do not disgrace the throne of thy glory: Remember, break not thy covenant with us. Are there any among the vanities of the gentiles that can cause rain? Or can the heavens give showers? Art thou not he, O Lord our God? Therefore will we wait upon thee, O Lord, for thou hast made all these things.

Nawet prorok i kapłan błądzą po kraju, którego nie znają. Czy nieodwołalnie odrzuciłeś Judę albo czy odczuwasz wstręt do Syjonu? Dlaczego nas dotknąłeś klęską bez możliwości uleczenia nas? Spodziewaliśmy się pokoju, ale nie ma nic dobrego; czasu uleczenia – a tu przerażenie! Uznajemy, Panie, naszą niegodziwość, przewrotność naszych przodków, bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. Nie odrzucaj nas przez wzgląd na Twoje imię, od czci nie odsądzaj tronu Twojej chwały! Pamiętaj, nie zrywaj swego przymierza z nami! Czy są wśród bożków pogańskich tacy, którzy by zesłali deszcz? Czy może niebo zsyła krople deszczu? Czy raczej nie Ty, Panie, nasz Boże? W Tobie pokładamy nadzieję, bo Ty uczyniłeś to wszystko. Księga Jeremiasza, 14, 17–22, wg Biblii Tysiąclecia

O, I’M SICK OF LIFE O, I’m sick of life! nor will control My passion, but in bitterness of soul Thus tear the air: what should thy wrath incense To punish him who knows not his offence? Ah! dost thou in oppression take delight? Wilt thy servant fold in shades of night, And smile on wicked counsels? Dost thou see With eyes of flesh? Is truth conceal’d from thee? What, are thy days as frail as ours? Or can Thy years determine like the age of man, That thou should’st my delinquencies enquire And with variety of tortures tire? Cannot my known integrity remove Thy cruel plagues? Wilt thou remorseless prove? Ah! wilt thou thine own workmanship confound? HAIL, BRIGHT CECILIA

Życie mi obrzydło! Nie powstrzymam mego bólu, lecz w goryczy duszy zawołam: cóż Twój gniew rozpala, że karzesz tego, który nie wie, czym zawinił? Czy przyjemnie Ci mnie uciskać? Czy sługę Twego w ciemność nocy rzucisz, a radę występnych uśmiechem obdarzysz? Czyżbyś patrzył oczyma ciała? Czyżby prawda zakryta była przed Tobą? Czyż są dni Twoje tak kruche jak dni nasze? Albo czy są Twe lata jako wiek człowieka, że się mych występków doszukujesz i wszelkimi męczarniami dręczysz? Czy prawość moja, którą znasz, nie oszczędzi mi Twych okrutnych ciosów? Bezlitosnym chcesz się okazać? Ach, czy Twe własne dzieło pragniesz zniszczyć? 396

TEXTS

Shall the same hand that did create now wound? Remember, I am built of clay and must Resolve to my originary dust.

Czy dłoń ta sama, co je stworzyła, ranę teraz zadać może? Wspomnij, żeś z gliny mnie ulepił i że w proch się znów obrócę.

O, since I have so short a time to live, A little ease to these my torments give, Before I go where all in silence mourn, From whose dark shores no travellers return: A land where death, confusion, endless night And horror reign, where darkness is their light.

Ach, skoro tak krótkie są życia mego dni, daj mi wytchnienia w mych udrękach chwilę, zanim tam pójdę, gdzie cisza i żałoba, skąd wędrowiec żaden powrócić nie zdołał, do kraju śmierci, chaosu i nocy wieczystej, gdzie groza panuje, a światłem – mrok jedynie.

George Sandys – parafraza Księgi Hioba, 10

Tłumaczenie – Krzysztof Teodorowicz

Rejoice in the Lord alway, and again I say rejoice. Let your moderation be known unto all men. The Lord is at hand. Be careful for nothing; but in every thing by prayer and supplication with thanksgiving, let your requests be made known unto God. And the peace of God, which passeth all understanding, shall keep your hearts and minds through Jesus Christ our Lord.

Radujcie się zawsze w Panu, jeszcze raz powtarzam: radujcie się! Niech będzie znana wszystkim ludziom wasza wyrozumiała łagodność: Pan jest blisko! O nic się już zbytnio nie troskajcie, ale w każdej sprawie wasze prośby przedstawiajcie Bogu w modlitwie i błaganiu z dziękczynieniem! A pokój Boży, który przewyższa wszelki umysł, będzie strzegł waszych serc i myśli w Chrystusie Jezusie.

REJOICE IN THE LORD ALWAY

List do Filipian, 4, 4–7, Biblia Tysiąclecia

HAIL, BRIGHT CECILIA Hail! Bright Cecilia, Hail! fill ev’ry Heart! With Love of thee and thy Celestial Art; That thine and Musick’s Sacred Love May make the British Forest prove As Famous as Dodona’s Vocal Grove.

Bądź pozdrowiona, promienna Cecylio, witaj! Wszystkie serca napełnij miłością ku tobie i ku twej niebiańskiej sztuce! Do ciebie i do muzyki miłość święta niechaj uczyni Las Brytyjski równie sławnym jak święty gaj w Dodonie!

397

TEKSTY Hark! hark! each Tree its silence breaks, The Box and Fir to talk begin! This is the sprightly Violin That in the Flute distinctly speaks! ‘Twas Sympathy their list’ning Brethren drew, When to the Thracian Lyre with leafy Wings they flew.

Słuchajcie! Słuchajcie! Każde z drzew milczenie przerywa; bukszpan z jodłą rozmowę zaczynają! Jedno skrzypiec żwawych tonem, drugie inaczej – fletu dźwiękiem mówi! Życzliwość swych zasłuchanych braci wzbudziwszy, przy dźwiękach trackiej liry na skrzydłach z liści uleciały.

‘Tis Nature’s Voice; thro’ all the moving Wood Of Creatures understood: The Universal Tongue to none Of all her num’rous Race unknown! From her it learnt the mighty Art To court the Ear or strike the Heart: At once the Passions to express and move; We hear, and straight we grieve or hate, rejoice or love: In unseen Chains it does the Fancy bind; At once it charms the Sense and captivates the Mind.

Natury to jest głos, dla wszystkich żywych istot lasu zrozumiały: język powszechny, żadnemu z licznych stworzeń jej nieobcy! Od niej nauka płynie sztuki niedościgłej, jak ucho cieszyć i serce poruszać, jak namiętności wyrażać i wzbudzać. Słyszymy – i już odczuwamy smutek lub nienawiść, radość albo miłość. Ona więzami niewidzialnymi wyobraźnię kiełzna, zmysły oczarowuje, a umysł zniewala.

Soul of the World! Inspir’d by thee, The jarring Seeds of Matter did agree, Thou didst the scatter’d Atoms bind, Which, by thy Laws of true proportion join’d, Made up of various Parts one perfect Harmony.

O, duszo świata! Z twojego natchnienia skłócone materii drobinki do zgody doszły, tyś atomy rozproszone związała, które, prawem proporcji właściwych złączone, z części różnorodnych doskonałą stworzyły Harmonię.

Thou tun’st this World below, the Spheres above, Who in the Heavenly Round to their own Music move.

Tyś świat ten niski zestroiła z gwiazdami, co ponad nim, które po swych niebieskich szlakach krążą, własnym rytmem każda.

With that sublime Celestial Lay Can any Earthly Sounds compare? If any Earthly Music dare, The noble Organ may. From Heav’n its wondrous Notes were giv’n, (Cecilia oft convers’d with Heaven,) Some Angel of the Sacred Choire Did with his Breath the Pipes inspire; And of their Notes above the just Resemblance gave, Brisk without Lightness, without Dulness Grave.

Czyż z tą wzniosłą Nieba pieśnią można jakikolwiek ziemski dźwięk porównać? Jeśli jest taka muzyka na ziemi, to ta, co z organów szlachetnych wypływa. Jej dźwięki cudowne przez Niebo zostały nam dane (Cecylia często z Niebem rozmawiała). To Anioł jakiś z chóru niebieskiego swym tchnieniem tony z piszczałek dobywa, do niebiańskich dźwięków dając im podobieństwo: żwawe są, lecz nie ulotne, poważne, lecz nie ociężałe.

HAIL, BRIGHT CECILIA

398

TEXTS Wondrous Machine! To thee the Warbling Lute, Though us’d to Conquest, must be forc’d to yield: With thee unable to dispute.

Machino cudowna! Przed tobą lutnia rozśpiewana, choć zwyciężać przywykła, ustąpić musi, bo w szranki z tobą stanąć nie jest zdolna.

The Airy Violin And lofty Viol quit the Field; In vain they tune their speaking Strings To court the cruel Fair, or praise Victorious Kings. Whilst all thy consecrated Lays Are to more noble Uses bent; And every grateful Note to Heav’n repays The Melody it lent.

Skrzypce wzniosłe i wiola dumna pola tobie ustępują. Na próżno stroją swe wymowne struny, by okrutną jakąś piękność bawić albo zwycięskich władców sławić, podczas gdy wszystkie pobożne melodie ku szlachetniejszym skłaniają się celom, a każda wdzięczna nuta niebiosom oddaje melodię, której od nich użyczyła.

In vain the Am’rous Flute and soft Guittar, Jointly labour to inspire Wanton Heat and loose Desire; Whilst thy chaste Airs do gentle move Seraphic Flames and Heav’nly Love.

Na próżno flet tęskny i gitara słodka starają się rozpalić społem pragnienia lubieżne i ukryte żądze, gdy melodie twe czyste łagodnie wzbudzają płomień seraficki i miłość niebiańską.

The Fife and all the Harmony of War, In vain attempt the Passions to alarm, Which thy commanding Sounds compose and charm.

Piszczałki i wszelkie Marsa instrumenty daremnie wojownicze namiętności wzbudzić usiłują, gdy ty swym władczym dźwiękiem łagodzisz je i uśmierzasz.

Let these amongst themselves contest, Which can discharge its single Duty best. Thou summ’st their diff’ring Graces up in One, And art a Consort of them All within thy Self alone.

Niech one między sobą do zawodów staną, by dowieść, który swe zadanie wypełni najlepiej. A ty łączysz wszystkie ich zalety, sam jeden w sobie wszystkie je zawierasz.

Hail! Bright Cecilia, Hail to thee! Great Patroness of Us and Harmony! Who, whilst among the Choir above Thou dost thy former Skill improve, With Rapture of Delight dost see Thy Favourite Art Make up a Part Of infinite Felicity. Hail! Bright Cecilia, Hail to thee! Great Patroness of Us and Harmony!

Bądź pozdrowiona, promienna Cecylio, chwała tobie, wielka patronko nasza i muzyki! Ty, która w niebian chórze swą dawną sztukę doskonalisz, ty, która w zachwyceniu widzisz, jak twa muzyka ukochana do nieskończonej szczęśliwości się przyczynia! Bądź pozdrowiona, promienna Cecylio, chwała tobie, wielka patronko nasza i muzyki!

Nicholas Brady

Tłumaczenie – Krzysztof Teodorowicz 399