Projekt dobry na wszystko oprac. Jolanta Malanowska Powiatowy Ośrodek Edukacji w Środzie Śląskiej
Co to jest projekt edukacyjny • Projekt jako jednorazowe przedsięwzięcie o •
dużej złożoności, ograniczone czasowo, mające charakter interdyscyplinarny. Projekt rozumiany jest jako cykl dobrze zaplanowanych działań, związanych z realizacją treści programowych, które są realizowane przez dużą grupę uczniów, indywidualnie lub zespołowo.
Co to jest projekt edukacyjny • Projekt to jeden ze sposobów( metoda) realizacji określonego zagadnienia ( zadania) szkolnego programu nauczania.
Projekt to metoda edukacyjna • Dobry projekt to taki, który pogłębia
szkolną edukacje i jest powiązany z programem i zarazem odpowiada zainteresowaniom uczniów i wiążę sensowną działalność praktyczną z pracą umysłową
Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych • Projekt edukacyjny charakteryzuje się tym, że: • Jest to przedsięwzięcie innowacyjne,
• •
wymagające odmiennych od dotychczas stosowanych metod działania, efektywniejszych sposobów komunikowania się i współpracy; Nie powtarza się w identycznej formie;
Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych • Ma wyznaczone cele i ma przynieść określony rezultat; • Jest przedsięwzięciem kompleksowym i wykracza zazwyczaj poza ramy jednego przedmiotu; • Jest integralny ( obszerny, wykraczający poza jedną dziedzinę); • Ma ograniczone ramy czasowe (ma ustalone terminy ukończenia całości przedsięwzięcia oraz kolejnych etapów);
Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych • Realizowany jest przez określone osoby, • •
które są odpowiedzialne za jego realizację; Jest jednorazowym wysiłkiem, nie jest powtórzeniem wcześniejszych prac; Ma ustalone sposoby określania tego, w jakim stopniu zakładane cele zostały osiągnięte ( sprawozdanie)
Cechy charakterystyczne dla projektów edukacyjnych
• Już na początku znane są kryteria i sposób oceny efektów; • Uczniowie znają zasady i formy prezentacji wyników swojej pracy • Rezultaty pracy prezentowane są publicznie ( znani są odbiorcy prezentacji)
Cechy dobrych projektów edukacyjnych • Instrukcja zawierająca: temat, cele, metody pracy, terminy, • • • • • • • •
kryteria oceny; Nawiązanie do znanych uczniom sytuacji; Łączenie treści edukacyjnych z różnych dziedzin wiedzy; Równoczesne zdobywanie wiedzy i umiejętności; Wyznaczone terminy realizacji całości oraz poszczególnych etapów; Jasne podziały odpowiedzialności; Praca zespołowa, ale jest też indywidualna; Znane kryteria oceny; Rezultaty pracy prezentowane publicznie.
Projekt edukacyjny pozwala na nabywanie określonych umiejętności: • • • • • • • • • • •
Przyjmowanie odpowiedzialności; Twórczego myślenia; Samodzielnego uczenia się; Planowania i organizacji pracy; Zbierania i selekcjonowania informacji; Współpracy w grupie; Rozwiązywania problemów; Podejmowania decyzji; Komunikowania się; Oceniania własnej pracy; Prezentacji jej efektów.
Efektywność metody projektów • Skuteczność metody projektów w procesie nauczania polega na tym, że: • Rozwija samodzielność, samorządność, umiejętność współpracy i życia w grupie, integruje ją; • Stymuluje rozwój poznawczy, emocjonalny i motoryczny;
Efektywność metody projektów • Uwzględnia indywidualne potrzeby, zainteresowania i uzdolnienia, • przygotowuje do przyszłej pracy zawodowej; • Rozwija twórcze myślenie; • Umożliwia zaprezentowanie własnej pracy; • Wzmacnia motywację poznawczą
„Projekt to celowe działanie wykonywane z całego serca”
H. Kilpatrick
• Dobry projekt to taki, który pogłębia szkolną edukację i jest powiązany z programem, a zarazem odpowiada zainteresowaniom uczniów i wiąże sensowną działalność praktyczną z pracą umysłową.
Rodzaje projektów • Projekty badawcze • Projekty działania lokalnego • Projekty indywidualne • Projekty grupowe
Projekt badawczy • Polega na: • Zbieraniu przez uczniów informacji dotyczących określonego zagadnienia; • Systematyzowaniu tych informacji; • Opracowywaniu danych; • Wysunięciu wniosków; • Prezentacji efektów;
Projekt działania lokalnego • Polega na: • Rozpoznaniu przez uczniów potrzeb środowiska lokalnego w danej dziedzinie; • Opracowaniu projektu; • Realizacji działań w terenie i prezentacji efektów ( zmian) społeczności lokalnej;
Motywowanie (1) • Systematycznie sprawdzać, co naprawdę zostało
• • • • •
zrobione; Spotykać się z uczniami często, na krótko; Doceniać i chwalić, to co już zrobili; Pomagać w razie poważnych problemów; Podkreślać najbardziej atrakcyjne momenty projektu; Poinformować o projekcie rodziców, zachęcić do współpracy.
Motywowanie (2) • Promować projekt poza szkołą, nawiązać kontakt z
• • • •
lokalnymi mediami; Zaangażować ekspertów i zewnętrznych obserwatorów; Potraktować przygotowanie publicznej prezentacji jako źródło motywacji; Przypominać o perspektywie oceny (zaliczenia); Oceniać i doceniać realizację poszczególnych etapów projektu.
Rola nauczyciela w realizacji projektów edukacyjnych. • Uwzględniać zainteresowania i motywacje •
• •
uczniów Łączyć pracę umysłową uczniów z działalnością praktyczną Wykazywać przydatność zdobywanych wiadomości i umiejętności Tworzyć klimat racjonalnej pracy bazując na samodzielności i odpowiedzialności uczniów
Funkcje nauczyciela w pracy metodą projektu • Przy pracy metodą projektu nauczyciel spełnia •
•
następujące funkcje: Pomaga uczącym się w poszukiwaniu źródeł pomocnych im w pracy nad projektem Sam stara się być źródłem informacji dla uczniów Koordynuje cały proces, motywując uczniów do działania i wspierając ich w działaniu
Nabywanie umiejętności przez uczniów • Stosując metodę projektów rozwijamy u uczniów wiele • • • • • • •
umiejętności: Korzystanie z różnych źródeł informacji; Operowanie informacją ( dobór, selekcja, ocena); Podejmowanie decyzji; Poczucie odpowiedzialności; Ocenianie i samokontrola; Dostrzeganie i formułowanie problemów; Rozwiązywanie problemów(myślenie twórcze)
Umiejętności uczniów • Organizacji pracy: planowania, podziału zadań; • Współdziałania, rozwiązywania konfliktów; • Wyrażania własnych opinii i słuchania opinii innych • • • •
osób; Komunikowania i innych umiejętności interpersonalnych; Prezentowania własnej pracy; Dyskutowania, sporządzania port folio; Doboru i wykorzystania posiadanej i zdobywanej wiedzy potrzebnej w realizacji projektu pisemnych opracowań;
Krok po kroku • Przygotowanie • Działanie • Podsumowanie
Etapy pracy metodą projektu • • • • • • •
1. 2. 3. 4.
Wybór zagadnienia – wyłonienie tematu; Opracowanie celów projektu; Zawarcie kontraktu; Opracowanie programu projektu i harmonogramu działań; 5. Realizacja projektu; 6. Prezentacja projektu; 7. Ocena projektu.
Wybór zagadnienia – wyłonienie tematu • Nauczyciel inicjuje projekt poprzez zajęcia wprowadzające w tematykę ogólną, • Uczniowie wybierają temat spośród grupy tematów opracowanych przez nauczyciela; W grupach wybierają zagadnienie dla siebie • Wszystkie grupy realizują ten sam temat, praca grupowa jest stopniowym uzupełnianiem treściami tematu głównego.
Opracowanie celów projektu • Uczniowie, do wybranego zagadnienia, • • • • •
opracowują w formie propozycji: 1. Szczegółowy temat projektu ( tytuł) 2. Cele projektu ( co chcą zrobić, po co to robią?) 3. Formę realizacji i prezentacji ( jak będą realizować swój temat) 4. Spodziewane rezultaty ( jakich efektów oczekują) Po analizie propozycji nauczyciel z uczniami dokonuje akceptacji.
Zawarcie kontraktu • Powinien zawierać następujące elementy: • Temat projektu i jego cele; • Zadania dla poszczególnych członków grupy
• • • •
i ustalenie osób odpowiedzialnych ( liderów); Źródła, które uczniowie powinni wykorzystać; Terminy i miejsce konsultacji z nauczycielem; Termin, miejsce i czas trwania prezentacji; Kryteria oceny projektu.
Opracowanie programu projektu i harmonogramu działań ( zadanie dla nauczyciela)
• • • • • • • • •
Elementy projektu: 1. Opisanie problemu; 2. Zdefiniowanie i uszczegółowienie celów projektu; 3. Propozycja rozwiązań; Harmonogram działań: 1. Przydział zadań poszczególnym członkom zespołu; 2. Rozplanowanie działań w czasie; 3. Ustalenie szczegółowych kryteriów oceny prezentacji. Opracowanie programu projektu i harmonogramu działań;
Realizacja projektu • Projekt powinien być wykonany: • Samodzielnie ( według własnej inwencji i •
inicjatywy uczniów); W ramach godzin lekcyjnych i poza lekcjami ( jako praca domowa); W miłej atmosferze;
• • Przy pełnym wsparciu nauczyciela i rodziców.
Prezentacja projektu • W zależności od tematyki projektu prezentacja może • być przedstawiona w formie: • Wystawy prac wykonanych przez uczniów ( albumy,
• • • • •
plakaty, rysunki, modele) z ich komentarzem; Inscenizacja; Wykład, odczyt, prezentacja multimedialna, prelekcja; Pokaz filmu video; Prezentacja modelu; Promocja książeczki, broszury, gazetki itp.
Ocena projektu • Ocena nauczyciela: • Bieżąca- monitorowanie postępów pracy w trakcie realizacji projektu • Ocena końcowa- przedmiotem oceny końcowej jest to, co zostało zapisane w kontrakcie;
Ocena projektu • 2. Ocena uczniów: •
Uczniowie oceniają projekty innych uczniów ( może to być cała klasa lub grupa) Samoocena- co się udało, a czego nie udało się zrealizować, dlaczego nie wszystkie cele zostały zrealizowane, jak układała się współpraca, jak inni ocenili naszą pracę?
Ocena projektu (przykład) • • • • • • • •
10 punktów za terminowe wykonanie projektu 10 punktów za więcej niż 5 źródeł zdobywania informacji 10 punktów za wykonanie prezentacji multimedialnej 10 punktów za wykonanie innych materiałów do prezentacji (albumy, foldery, zielniki, zbiory piosenek, przepisy kulinarne, wystawy – np. widokówek, 10 punktów za inscenizację 10 punktów za przeprowadzenie wywiadu ….. ……
Jak oceniać jeśli nie będzie zachowane „kryterium doskonałości”?
• Za opóźnienia w wykonaniu prezentacji -
minus 5 punktów • Za małą ilość źródeł informacji - minus po jednym punkcie, np.: z 3 źródeł 3 punkty • Za brak prezentacji - minus 10 punktów • …… • …..
Jakie zagrożenia mogą wystąpić i jak im sprostać?
• „Słomiany zapał” uczniów; • Nieotrzymanie zaplanowanych środków finansowych; • Przypadki losowe; • Konflikty grupowe; • Nieumiejętność pracy w grupie;
Kilka pomysłów na projekty badawcze • Odyseja umysłu – kształtowanie kreatywnego myślenia „
• • •
• •
A przed nami Ziemia…” Akademia kultury – edukacja filmowa np. „Czeski film”, „Pan od muzyki”… „Muzyczna Unia Europejska” „Święto niezapominajki” – nie zapominaj o…( przyjacielu, chorych, jedzeniu..) Tolerancja – „Kibic czy kibol?” , „Inny wśród innych”, „Wolność jest w nas”, Projekty feryjno – wakacyjne ( zajęcia sportowe, olimpiady, wycieczki Szukamy źródła rzeki Oławy- przewodnik
Przykłady do edukacji zdrowotnej • Czy wiem co jem? • Moje zdrowie w moich rękach • Skąd wzięło się określenie „jedzenie śmieciowe” • Sposoby na ruch dla znudzonego nastolatka • Zdrowa i wesoła wycieczka klasowa
Przykłady z profilaktyki • „Dopalacze” – nowy czy stary problem • Jak sobie radzić z agresją własną i innych? • Siła i moc jest w nas (dotyczy środków uzależniających) • Pomagam bo chcę • Gdzie szukać wsparcia? • Wartości kierują wyborami
Kilka pomysłów na projekty działań lokalnych • „Moje własne drzewo” • Skwer „Trzech Laleczek” • Tworzymy ogród dendrologiczny • „Gdzie strumyk płynie z wolna” • „Ocalić od zapomnienia” – jakiś zabytek, mały wiejski cmentarzyk, • Pole niezapominajek (albo stokrotek…)
Efekt • Najlepsze rezultaty w nauczaniu osiąga się wtedy, gdy zarówno nauczyciel, jak i uczniowie są przekonani o wartości gromadzonej wiedzy i zdobywanych umiejętności
Dziękuję za uwagę
Efektywność metody projektów • Integruje wiedzę szkolną i pozaszkolną, • łączy proces nauczania z doświadczeniem i • •
aktywnym działaniem; Łączy w spójną całość treści międzyprzedmiotowe; Daje uczniom możliwość samooceny swojej pracy i działań kolegów;