WÓJT GMINY WIELISZEW

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Wieliszew, 2009 r.

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Wykonawca: EKOSTANDARD Pracownia Analiz Środowiskowych ul. Wiązowa 1B/2 62-002 Suchy Las www.ekostandard.pl e-mail: [email protected] tel. 0505006914; tel./fax (061) 6522380, (061) 8125589

Zespół autorski: Robert Siudak Natalia Springer

3

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

SPIS TREŚCI 1. WSTĘP ..................................................................................................................................................8 1.1 Koncepcja planu gospodarki odpadami ......................................................................................8 1.2 Cel i zakres opracowania ............................................................................................................8 1.3 Metodyka opracowania planu ......................................................................................................9 1.4 Najważniejsze akty prawne dotyczące gospodarki odpadami w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej .............................................................................................................................. 10 1.4.1 Podstawowe akty prawne polskiego ustawodawstwa regulujące postępowanie z odpadami......................................................................................................................... 10 1.4.2 Podstawowe akty prawne regulujące postępowanie z odpadami w krajach Unii Europejskiej........................................................................................................................ 11 1.4.3 Konwencje międzynarodowe ............................................................................................. 11 2. ANALIZA AKTUALNEJ GOSPODARKI ODPADAMI ......................................................................... 12 2.1 Charakterystyka gospodarki odpadami na terenach wiejskich ................................................ 12 2.2 Ogólna charakterystyka Gminy Wieliszew ............................................................................... 13 2.2.1 Położenie i demografia ...................................................................................................... 13 2.2.2 Użytkowanie terenu ........................................................................................................... 14 2.2.3 Gospodarka i rolnictwo ...................................................................................................... 15 2.3 Rodzaj, ilość i źródła wytwarzanych odpadów ......................................................................... 16 2.3.1 Odpady w sektorze komunalnym ....................................................................................... 16 2.4 System zbierania odpadów komunalnych na terenie Gminy Wieliszew .................................. 19 2.5 Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku ............................ 23 2.6 Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania ............. 24 2.7 Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów ................................................................................................................................... 25 2.8 Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych 29 2.9 Szczególne rodzaje odpadów niebezpiecznych ....................................................................... 30 2.9.1 Odpady medyczne i weterynaryjne .................................................................................... 30 2.9.2 Odpady zawierające azbest ............................................................................................... 31 2.9.3 Pestycydy ........................................................................................................................... 32 2.9.4 Pojazdy wycofane z eksploatacji ....................................................................................... 32 2.9.5 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny ........................................................................... 32 2.10 Identyfikacja problemów w zakresie gospodarowania odpadami ............................................ 34 3. PROGNOZY ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI...................................................... 35 3.1 Zmiany ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów na terenie Gminy Wieliszew ......................... 35 3.1.1 Prognoza liczby ludności dla Gminy Wieliszew według danych GUS ............................... 35 3.1.2 Prognoza wskaźników nagromadzenia odpadów. ............................................................. 35 3.1.3 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów wielkogabarytowych .................................. 36 3.1.4 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji oraz wskaźnik redukcji składowania tego rodzaju odpadów ..................................................................... 37 3.1.5 Prognozowana ilość wytworzonych komunalnych osadów ściekowych ............................ 37 3.1.6 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów niebezpiecznych ........................................ 37 3.1.7 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów opakowaniowych ....................................... 37 3.2 Perspektywy zmian w systemie gospodarki odpadami ............................................................ 37 4. CELE I ZADANIA DLA PRZYSZŁEGO SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI .............................. 39 4.1 Odniesienie celów i zadań Gminy do celów i zadań na poziomie powiatu, województwa i kraju wynikających z powiatowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami ........................... 39 4.1.1 Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016. ........... 39 4.1.2 Krajowy Plan Gospodarki Odpadami ................................................................................. 40 4.1.3 Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Mazowieckiego ........................................ 40 4.1.4 Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Legionowskiego ................................................ 41 4.2 Polityka i cele na poziomie Gminy ............................................................................................ 43 4.3 Przyjęty system gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie Wieliszew ..................... 51 4.3.1 System zbierania i transportu odpadów komunalnych zmieszanych ................................ 52 4.3.2 Selektywna zbiórka i transport odpadów komunalnych ..................................................... 53 4.3.3 Odzysk odpadów komunalnych ......................................................................................... 57 4.3.4 Unieszkodliwianie odpadów komunalnych ........................................................................ 59 4.3.5 Zagospodarowanie innych rodzajów odpadów .................................................................. 59 4

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 4.3.6 Działania wspomagające prawidłowy rozwój systemu gospodarki odpadami w gminie ... 60 4.3.7 Schemat ideowy projektowanego systemu gospodarki odpadami .................................... 61 5. ZADANIA STRATEGICZNE OBEJMUJĄCE OKRES 2010-2017...................................................... 63 5.1 Zadania i działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko ..................................................... 63 5.2 Zadania i działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów ................................................... 64 5.3 Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów .................................................................................... 65 5.4 Zapotrzebowanie na nowe instalacje odzysku i unieszkodliwiania odpadów .......................... 66 6. HARMONOGRAM REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘĆ OBEJMUJĄCY OKRES 4 LAT ........................ 67 7. ASPEKTY FINANSOWE .................................................................................................................... 72 7.1 Koszty związane z funkcjonowaniem systemu gospodarki odpadami ..................................... 72 8. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA GMINNEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO74 9. MONITORING I OCENA WDRAŻANIA PLANU ................................................................................ 76 9.1 Aktualizacja i modyfikacja Planu .............................................................................................. 76 9.2 Raportowanie wdrażania Planu ................................................................................................ 76 9.3 Wskaźniki monitorowania efektywności Planu ......................................................................... 76 9.4 Wojewódzka baza danych o odpadach .................................................................................... 77 10.STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ............................................................... 79 11.LITERATURA ................................................................................................................................... 81

.

5

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

SPIS TABEL Tabela 2.1 Liczba mieszkańców w poszczególnych sołectwach Gminy Wieliszew ...............14 Tabela 2.2 Użytkowanie terenu w gminie Wieliszew (GUS, 2005) ........................................14 Tabela 2.3 Podmioty gospodarcze w gminie Wieliszew w 2008 r. (GUS) .............................15 Tabela 2.4 Ilość wytworzonych odpadów komunalnych na terenie Gminy Wieliszew w bazowym 2008 r. w ujęciu poszczególnych sołectw (wg wskaźników KPGO 2010) ......16 Tabela 2.5 Skład morfologiczny odpadów komunalnych z na terenach wiejskich (wg KPGO 2010) ............................................................................................................................17 Tabela 2.6 Bilans odpadów komunalnych zmieszanych wytworzonych na terenach wiejskich Gminy Wieliszew w 2008 roku ......................................................................................17 Tabela 2.7 Rodzaje odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych .........18 Tabela 2.8 Selektywna zbiórka odpadów w latach 2007-2008(GUS) ....................................21 Tabela 2.9 Odpady komunalne zebrane selektywnie – 2007 rok ..........................................21 Tabela 2.10 Odpady komunalne zebrane selektywnie – 2008 rok ........................................21 Tabela 2.11 Odpady poddane odzyskowi w latach 2007-2008 .............................................24 Tabela 2.12 Odpady poddane unieszkodliwianiu w latach 2007-2008 ..................................24 Tabela 2.13 Instalacje odzysku odpadów komunalnych, do których trafiają odpady z gminy Wieliszew .....................................................................................................................25 Tabela 2.14 Instalacje unieszkodliwiania odpadów komunalnych, do których trafiają odpady z gminy Wieliszew ...........................................................................................................25 Tabela 2.15 Charakterystyka zamkniętego składowiska odpadów obojętnych administrowanego przez MPWiK m. st. Warszawy S.A. ................................................26 Tabela 2.16 Charakterystyka zamkniętego składowiska odpadów administrowanego przez Gminę Wieliszew ..........................................................................................................27 Tabela 2.17 Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych ................................................................................................................29 Tabela 2.18 Ilość odpadów – padłych zwierząt zebranych na terenie Gminy Wieliszew (dane z UG Wieliszew, 2009) .................................................................................................31 Tabela 2.19 Ilość nagromadzonych na terenie Gminy materiałów budowlanych zawierających azbest (dane z PUWZA na terenie gminy Wieliszew, 2007)...................31 Tabela 3.1 Prognozowana liczba mieszkańców Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 (wg GUS) ............................................................................................................................35 Tabela 3.2 Prognozowana ilość wytwarzanych odpadów komunalnych w latach 2010, 2013 i 2017 dla obszaru Gminy Wieliszew ..............................................................................36 Tabela 3.3 Prognozowana masa powstałych odpadów wielkogabarytowych ........................36 Tabela 3.4 Prognozowana masa powstałych odpadów ulegających biodegradacji oraz wymagane wskaźniki redukcji składowania tej grupy odpadów .....................................37 Tabela 3.5 Prognozowana masa wytwarzanych odpadów niebezpiecznych .........................37 Tabela 3.6 Prognozowana masa odpadów opakowaniowych ...............................................37 Tabela 4.1 Kompostownie funkcjonujące na terenie Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy .........................................................................................58 Tabela 4.2 Sortownie funkcjonujące na terenie Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy .........................................................................................58 Tabela 4.3 Planowane, regionalne instalacje unieszkodliwiania odpadów na terenie tzw. Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy .................................59 Tabela 6.1 Harmonogram realizacji przedsięwzięć na lata 2010-2013 .................................68 Tabela 7.1 Środki finansowe przeznaczone na gospodarkę odpadami w gminie Wieliszew .72 Tabela 9.1 Harmonogram wdrażania Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew ....76 Tabela 9.2 Wskaźniki monitorowania Planu Gospodarki Odpadami .....................................77

6

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

SPIS RYSUNKÓW Rys.2.1. Położenie Gminy Wieliszew. ...................................................................................13 Rys. 3.1. Prognozowana masa odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy Wieliszew do roku 2017[Mg] .........................................................................................36 Rys.4.1. Schemat ideowy projektowanego systemu gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew .....................................................................................................................62

7

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

1. 1.1

WSTĘP Koncepcja planu gospodarki odpadami

Plan gospodarki odpadami powstaje jako realizacja ustawy o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. 2007r., Nr 39, poz. 251 z późn. zm.), która w rozdziale 3, art. 14 – 16 wprowadza obowiązek opracowywania planów na szczeblu krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Szczegółowe wymagania dotyczące gminnych planów gospodarki odpadami określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. 2003 r. Nr 66, poz. 620) i rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. 2006 r. Nr 46, poz. 333). Ponadto opracowany plan gospodarki odpadami uwzględnia założenia zawarte w Polityce Ekologicznej Państwa, powiązania gospodarki odpadami z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz niektóre elementy polityki Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie gospodarki odpadami. Plan jest skorelowany z „Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2010” oraz z Planem Gospodarki Odpadami dla Powiatu Legionowskiego na lata 2008-2011z perspektywą do 2015 roku i Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007-2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015. Rozwiązania przyjęte w Planie uwzględniają w pierwszym rzędzie działania zmierzające do ograniczenia ilości powstających odpadów, odzysk materiałowy i/lub energetyczny oraz utylizację pozostałej części odpadów.

1.2

Cel i zakres opracowania Nadrzędnym celem opracowania planu gospodarki odpadami dla gminy Wieliszew jest: Minimalizacja ilości odpadów powstających na terenie gminy oraz doskonalenie systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych

Plan obejmuje wszystkie rodzaje odpadów komunalnych wytwarzanych, importowanych i eksportowanych. Zakres opracowania pt. „Plan gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew” określa: 1) aktualny stan gospodarki odpadami, w tym: a) rodzaj, ilość i źródła powstawania odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne, b) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku, c) rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania, d) istniejące systemy zbierania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne, e) rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobową instalacji do odzysku i unieszkodliwiania wszystkich odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne, f) wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie zbierania, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne; g) prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, w tym również wynikające ze zmian demograficznych i gospodarczych; 8

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 2) działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym: a) działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, b) działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, c) działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w szczególności odpadów innych niż niebezpieczne, d) plan redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów. 3) harmonogram realizacji tych działań i instytucje odpowiedzialne za ich realizację; 4) projektowany system gospodarki odpadami, uwzględniający ich zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie; 5) szacunkowe koszty inwestycji, eksploatacji i realizacji proponowanego systemu oraz sposoby finansowania; 6) system monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami.

1.3

Metodyka opracowania planu

Proces tworzenia gminnego planu gospodarki odpadami odbywał się wieloetapowo. W pierwszym etapie pozyskano informacje ogólne na temat terenu gminy oraz istniejącego systemu gospodarki odpadami. Wykorzystano wszystkie dostępne źródła informacji określające aktualny stan i tendencje zmian systemu gospodarki odpadami na terenie Gminy Wieliszew. Podstawowym źródłem informacji były dane zgromadzone i udostępnione przez Urząd Gminy w Wieliszewie. Ponadto korzystano z danych udostępnionych przez Główny Urząd Statystyczny, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Urząd Marszałkowski, Starostwo Powiatowe. Dla planowanego systemu określono ramy i uwarunkowania wynikające z istniejących programów sektorowych dla obszaru gminy oraz planów gospodarki odpadami wyższego szczebla. W kolejnym etapie sporządzona została prognoza ilości wytwarzanych odpadów w oparciu o prognozę zmian demograficznych oraz prognozę zmian wskaźników nagromadzenia poszczególnych strumieni odpadów. W oparciu o prognozę wytwarzanych odpadów na terenie gminy sporządzony został projekt systemu gospodarki odpadami dla gminy uwzględniający wszelkie uwarunkowania i zależności wynikające z istniejących programów sektorowych i planów gospodarki odpadami wyższego szczebla. Diagnoza obecnego stanu gospodarki odpadami oraz koncepcja projektowanego systemu gospodarki odpadami zostały opracowane we współpracy z pracownikami Urzędu Gminy w Wieliszewie oraz poddane konsultacjom społecznym. Sporządzony został harmonogram działań na lata 2010-2013 obejmujący poszczególne zadania niezbędne do osiągnięcia założonych celów, wraz z szacunkowymi kosztami ich realizacji w poszczególnych latach, potencjalnymi źródłami finansowania zadania, jednostką odpowiedzialną za realizację oraz wskaźnikiem monitoringu wykonania zadania. Gminny plan gospodarki odpadami jest opiniowany przez Zarząd Powiatu, Zarząd Województwa i Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej.

9

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

1.4

Najważniejsze akty prawne dotyczące gospodarki odpadami w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej

1.4.1 Podstawowe akty prawne polskiego ustawodawstwa regulujące postępowanie z odpadami 1) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.07.39.251 z późn. zm.) 2) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.08.25.150 z późn. zm.) 3) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz.U.07.90.607 z późn. zm.) 4) Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.05.236.2008 z późn. zm.) 5) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U.05.180.1495 z późn. zm.) 6) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U.09.79.666) 7) Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U.2005.25.202 z późn. zm.) 8) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U.01.63.638 z późn. zm.) 9) Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (Dz.U.07.124.859) 10) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U.07.162.1153) 11) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz.U.05.186.1553) 12) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r. w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz.U.03.66.620) 13) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U.03.61.549) 14) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz.U.07.109.752) 15) Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 października 2002 r. w sprawie warunków wprowadzania nieczystości ciekłych do stacji zlewnych. (Dz.U.02.188.1576) 16) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz.U.02.191.1595) 17) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz.U.01.152.1735) 18) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.01.112.1206) 19) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2008 r. w sprawie minimalnych rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu (Dz.U.08.235.1615)

10

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 20) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz.U.05.219.1858) 21) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U.01.142.1591 z późn. zm.)

1.4.2 Podstawowe akty prawne regulujące postępowanie z odpadami w krajach Unii Europejskiej 1) Dyrektywa 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca dyrektywę 91/157/E (Dz.U.UE.L.06.266.1) 2) Dyrektywa 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów (Dz.U.UE.L.06.114.9) 3) Dyrektywa 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów (Dz.U.UE.L.00.332.91) 4) Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U.UE.L.99.182.1) 5) Dyrektywa Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie odpadów niebezpiecznych (Dz.U.UE.L.91.377.20) 6) Dyrektywa Rady z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie (Dz.U.UE.L.86.181.6) 7) Dyrektywa 94/62/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U.UE.L.94.365.10) 8) Dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE) (Dz.U.UE.L.03.37.24) 9) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U.UE.L.00.269.34)

1.4.3 Konwencje międzynarodowe 1) Konwencja z Aarchus z dnia 25 czerwca 1998 r. o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska 2) Konwencja Bazylejska z dnia 22 marca 1989 r. o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych 3) Konwencja z Espoo z dnia 25 lutego 1991 r. o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym

11

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

2.

ANALIZA AKTUALNEJ GOSPODARKI ODPADAMI

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 o odpadach (Dz. U. 2007 Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) przez gospodarowanie odpadami rozumie się zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów. W „Planie gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew” gospodarowanie odpadami przedstawiono w podziale na kategorie, uwzględniające zarówno miejsce ich powstawania, jak i charakter odpadów.

2.1

Charakterystyka gospodarki odpadami na terenach wiejskich

Gospodarowanie odpadami na terenach wiejskich jest uwarunkowane następującymi czynnikami: - dominacja jednorodzinnego typu zabudowy przy jednoczesnym dużym jej rozproszeniu, - przeważający typ działalności gospodarczej to gospodarka rolna oraz usługi i produkcja przemysłowa, - wysoki udział kotłów węglowych w indywidualnych systemach ogrzewania – brak scentralizowanych systemów dostarczania energii cieplnej. Takie cechy obszarów wiejskich wpływają na morfologię i ilość powstających odpadów, a mianowicie: - niski udział odpadów organicznych w strumieniu odpadów komunalnych, które są wykorzystywane dla potrzeb gospodarstw, - wyższy udział odpadów mineralnych, - niski udział papieru i odpadów z tworzyw sztucznych w ogólnym strumieniu odpadów komunalnych, spowodowany ich spalaniem w piecach domowych, - większy niż na terenach miejskich udział odpadów niebezpiecznych wśród odpadów komunalnych oraz odpadów powstających w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej na terenach wiejskich, - możliwość zagospodarowania dużej części powstających odpadów przez mieszkańców. Koszty eksploatacyjne prowadzenia zorganizowanej zbiórki odpadów na terenach wiejskich są wyższe w porównaniu z analogicznymi usługami świadczonymi w ośrodkach miejskich. Wynika to z rozproszenia zabudowy i trudności dojazdowych do posesji. Następstwem takiego stanu rzeczy jest często niski odsetek mieszkańców Gminy objętych usługą zorganizowanego wywozu odpadów. Gminy wiejskie położone w sąsiedztwie dużych aglomeracji miejskich charakteryzują się nieco innym poziomem prowadzenia gospodarki odpadami oraz inną morfologią wytwarzanych odpadów odmienną od typowych rolniczych gmin wiejskich. W przypadku Gminy Wieliszew znaczący wpływ na ilość i rodzaj wytwarzanych odpadów ma również charakter przeważającej działalności gospodarczej. Na terenie Gminy stopniowo wzrasta udział sektora usług, wzrasta również ilość wytwarzanych odpadów. Podobnie zmienia się również morfologia odpadów, w kierunku charakterystycznym dla małych miast.

12

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

2.2

Ogólna charakterystyka Gminy Wieliszew

2.2.1 Położenie i demografia Gmina Wieliszew położona jest w centralnej części województwa mazowieckiego, w widłach Wisły i Narwi, ok. 30 km na północ od miasta Warszawy. Jest jedną z pięciu gmin wchodzących w skład powiatu legionowskiego (Rys 2.1). Gmina Wieliszew graniczy z gminami: Nowy Dwór Mazowiecki na zachodzie, Pomiechówek i Serock na północy, Nieporęt na wschodzie, Legionowo i Jabłonna na południu. Naturalną północną granicę gminy stanowi rzeka Narew oraz Jezioro Zegrzyńskie. Zgodnie z podziałem Polski na jednostki fizycznogeograficzne wg Kondrackiego, gmina wchodzi w skład prowincji Niż Środkowopolski, podprowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Nizina Środkowomazowiecka, mezoregionu Kotlina Warszawska. Gmina Wieliszew zajmuje obszar około 106 km2. Jest gminą wiejską, składa się z 14 sołectw: Wieliszewa, Łajsk, Komornicy, Poddębia, Skrzeszewa, Topoliny, Kałuszyna, Michałowa-Reginowa, Olszewnicy Starej, Olszewnicy Nowej, Sikor, Krubina, Janówka Pierwszego i Góry. Jednostką wiodącą jest wieś Wieliszew, która jest ośrodkiem gminnym i charakteryzuje się największą liczbą mieszkańców. Z uwagi na swe położenie w bliskim sąsiedztwie Warszawy, gmina współtworzy strefę podmiejską. Rys.2.1. Położenie Gminy Wieliszew.

W ostatnich 6 latach ogólna liczba ludności w gminie zwiększyła się o 2 340 osób - w roku 2003 osiągała wartość 8 116 osób, natomiast na koniec 2008 roku – 10 456 osób. Średnia gęstość zaludnienia na analizowanym obszarze wynosi 99 osób na km2 i osiąga wartość poniżej średniej krajowej wynoszącej 123 osób na km2. Struktura demograficzna gminy wykazuje trwały trend wzrostu wynikający z migracji osiedleńczej. Położenie gminy w bliskim sąsiedztwie miasta stołecznego Warszawy i związana z tym atrakcyjność zamieszkiwania w gminie powoduje stały napływ ludności. 13

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Tabela 2.1 Liczba mieszkańców w poszczególnych sołectwach Gminy Wieliszew Nazwa sołectwa

Liczba ludności

Powierzchnia [ha]

Góra

524

757,8822

Janówek Pierwszy

604

478,8986

Kałuszyn

403

1 288,6888

Komornica

167

628,2771

Krubin

429

796,7641

Łajski

1 470

531,7638

Michałów-Reginów

1 390

440,7242

Olszewnica Nowa

198

589,1296

Olszewnica Stara

636

654,5758

Poddębie

102

395,7281

8

682,0251

Skrzeszew

824

1 202,1909

Topolina

62

306,7914

Sikory

Wieliszew Razem

3 299

1 843,5666

10 116

10 597,0063

Źródło: UG Wieliszew, 2009

2.2.2 Użytkowanie terenu Gmina Wieliszew jest gminą wiejską, gdzie trzy czwarte obszaru gminy stanowią użytki rolnicze i leśne. Pozostała część to tereny zurbanizowane - zabudowa mieszkalna, rekreacyjna, rzemieślnicza, usługowa oraz przemysłowa. Z roku na rok obserwuje się coraz słabsze zainteresowanie rolnictwem. Użytki rolne zajmują 50 % powierzchni terenu gminy, w tym grunty orne stanowią ok. 30 %. Lasy i grunty leśne stanowią ok. 25 % powierzchni gminy. Tabela 2.2 Użytkowanie terenu w gminie Wieliszew (GUS, 2005) Powierzchnia [ha]

Wyszczególnienie Użytki rolne: ogółem

5 253

grunty orne

3 066

sady

52

łąki

1 408

pastwiska

727

Lasy i grunty leśne 2 627 Pozostałe grunty i 2 343 nieużytki Źródło: Bank Danych Regionalnych GUS, www.stat.gov.pl

Położenie gminy w granicach aglomeracji warszawskiej oraz atrakcyjność terenów budowlanych położonych w pobliżu dużych kompleksów leśnych spowodowały, że w ostatnich latach w gminie nastąpił intensywny rozwój budownictwa mieszkaniowego. W miejscowościach Łajski, Wieliszew i Michałów-Reginów wydzielono odpowiednie tereny pod budownictwo mieszkaniowe i przemysłowe. Jednorodzinne budownictwo mieszkaniowe dominować ma także w miejscowościach: Skrzeszew, Kałuszyn, Olszewnica Stara i Nowa, Janówek Pierwszy i Góra. Miejscowości: Sikory, Topolina, Poddębie i 14

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Komornica oraz częściowo Skrzeszew i Kałuszyn, położone w strefie Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, spełniać mają z kolei funkcje letniskowe.

2.2.3 Gospodarka i rolnictwo W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił wzrost ilości podmiotów gospodarczych na terenie gminy. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba jednostek zarejestrowanych w systemie Regon wynosi 1 147 (stan na 31.12.2008 r.). Najwięcej pomiotów zarejestrowano w sektorze handlu hurtowego i detalicznego - 349, ubezpieczeń i finansów – 158 oraz wytwarzania i zaopatrywania w energię – 166. Tabela 2.3 Podmioty gospodarcze w gminie Wieliszew w 2008 r. (GUS) Rodzaj

Liczba

Rolnictwo, leśnictwo

22

Przetwórstwo przemysłowe

1

Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię

141

Dostawa wody

1

Budownictwo

166

Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów mechanicznych

349

Transport i gospodarka magazynowa

29

Hotelarstwo i gastronomia

101

Informacja i komunikacja

36

Ubezpieczenia i finanse

158

Nieruchomości

7

Działalność naukowa

31

Usługi administracyjne

25

Administracja publiczna

80

Razem

1 147

Źródło: Bank Danych Regionalnych GUS, www.stat.gov.pl

Sąsiedztwo aglomeracji warszawskiej sprzyja rozwojowi małych i średnich przedsiębiorstw, a jednocześnie wzrostowi atrakcyjności gruntów pod zabudowę. Na terenie gminy brak jest zakładów przemysłowych. Do większych podmiotów gospodarczych należą:  ANIMAR Maria i Włodzimierz Kałka Sp.j., Janówek Pierwszy – produkcja wyrobów z drutu,  Ars Altmann Polska Sp. z o.o., Łajski - spedycja, transport,  Pakko Sp. z o.o. - producent opakowań HDPE,  JARS Centrum Jakości Sp. z o.o. – laboratorium fizykochemiczne, mikrobiologiczne, W gminie Wieliszew z roku na rok obserwuje się coraz słabsze zainteresowanie działalnością rolniczą. Dowodem jest podział powierzchni gospodarstw (obecnie średnia powierzchnia wynosi 3,5 ha). Niewiele jest gospodarstw, w których uprawa roli byłaby podstawą utrzymania. Uprawa roślin i hodowla zwierząt ma znaczenie uboczne i wykorzystywana jest głownie na własne potrzeby. Nasila się tendencja innego niż rolnicze wykorzystania ziem słabej jakości położonych wzdłuż dróg, w pobliżu lasów i jezior. W strukturze gospodarstw według rodzaju i powierzchni zasiewów dominują zboża i ziemniaki.

15

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

2.3

Rodzaj, ilość i źródła wytwarzanych odpadów

2.3.1 Odpady w sektorze komunalnym Zgodnie z Ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2007r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.) art. 3 ust. 1 za odpady komunalne uznaje się odpady powstające w gospodarstwach domowych, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Odpady z gospodarstw domowych stanowią podstawową grupę odpadów komunalnych (ok. 80-90%). Pozostała część odpadów komunalnych, to odpady z terenów otwartych tzn. odpady uliczne z koszy, zmiotki, odpady z placów targowych, cmentarzy, terenów zieleni urządzonej, itp. (5-7%) oraz odpady wielkogabarytowe takie, jak: zużyte meble, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt elektroniczny itp. (5-10 %). Na potrzeby analizy odpadów z sektora komunalnego podzielono je według głównych strumieni: 1. odpady komunalne zmieszane i zbierane selektywnie (opakowaniowe), 2. szczególne rodzaje odpadów, w tym: - odpady biodegradowalne, - odpady wielkogabarytowe, - odpady niebezpieczne, - odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych, - komunalne osady ściekowe, - odpady budowlane. Masę wytworzonych na terenie gminy odpadów komunalnych w 2008 roku, oszacowano na podstawie masy zebranych odpadów komunalnych z terenu gminy z uwzględnieniem poprawki dotyczącej braku zorganizowanego systemu w części gospodarstw. Na podstawie powyższego założenia oszacowano, że średnio mieszkaniec gminy w ciągu roku wytwarza 401 kg odpadów komunalnych. Wyniki przestawia Tabela 2.4 Ilość wytworzonych odpadów komunalnych na terenie Gminy Wieliszew w bazowym 2008 r. w ujęciu poszczególnych sołectw (wg wskaźników KPGO 2010)Tabela 2.4. Tabela 2.4 Ilość wytworzonych odpadów komunalnych na terenie Gminy Wieliszew w bazowym 2008 r. w ujęciu poszczególnych sołectw (wg wskaźników KPGO 2010) Nazwa sołectwa

Liczba ludności

Odpady ogółem [Mg/rok] (401 kg/mieszk)

Góra

524

210,1

Janówek Pierwszy

604

242,2

Kałuszyn

403

161,6

Komornica

167

67,0

Krubin

429

172,0

Łajski

1 470

589,5

Michałów-Reginów

1 390

557,4

Olszewnica Nowa

198

79,4

Olszewnica Stara

636

255,0

Poddębie

102

40,9

8

3,2

Skrzeszew

824

330,4

Topolina

62

24,9

3 299

1322,9

10 116

4056,5

Sikory

Wieliszew Razem

16

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Analiza ilości powstających odpadów komunalnych ogółem oraz w poszczególnych frakcjach wg składu morfologicznego oszacowana została metodą wskaźnikową. Zastosowano wskaźniki nagromadzenia odpadów komunalnych z gospodarstw domowych zgodnie z przyjętymi założeniami wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2010. Przyjęto wskaźniki dla terenów wiejskich. Tabela 2.5 Skład morfologiczny odpadów komunalnych z na terenach wiejskich (wg KPGO 2010) Lp.

Frakcja odpadów

%

1

Odpady kuchenne ulegające biodegradacji

18,0

2

Odpady z pielęgnacji terenów zielonych

4,0

3

Papier i tektura

12,0

4

Opakowania wielomateriałowe

3,0

5

Tworzywa sztuczne

12,0

6

Szkło

8,0

7

Metal

5,0

8

Odzież, tekstylia

1,0

9

Drewno

2,0

10

1,0

11

Odpady niebezpieczne Odpady mineralne w tym frakcja popiołowa

34,0

12

Razem

100

Odpady organiczne stanowią jedną z większych grup w strumieniu odpadów komunalnych. Do tego rodzaju odpadów zalicza się domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego i pochodzenia zwierzęcego ulęgające biodegradacji oraz odpady pochodzące z pielęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów domowych i balkonowych — ulęgające biodegradacji. Szacuje się, że odpady ulegające biodegradacji stanowią 36% masy strumienia zmieszanych odpadów komunalnych na terenach wiejskich (KPGO2010). Na terenie gminy ten rodzaj odpadów jest wytwarzany w ilości około 1460 Mg rocznie. Tabela 2.6 Bilans odpadów komunalnych zmieszanych wytworzonych na terenach wiejskich Gminy Wieliszew w 2008 roku Masa odpadów [Mg]

Lp.

Frakcja odpadów

1

odpady kuchenne ulegające biodegradacji

730,2

2

odpady zielone

162,3

3

papier i tektura

486,8

4

odpady wielomateriałowe

121,7

5

tworzywa sztuczne

486,8

6

szkło

324,5

7

metal

202,8

8

odzież, tekstylia

40,5

9

drewno

81,1

10

odpady niebezpieczne

40,6

11

odpady mineralne

1379,2

12

RAZEM

4056,5

17

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Odpady biodegradowalne Odpady ulegające biodegradacji to część odpadów wytwarzanych w gospodarstwach domowych (odpady kuchenne), odpady zielone z ogrodów i parków, targowisk, papier i tektura. Odpady te ulegają biologicznemu rozkładowi. Największy udział w ogólnej masie odpadów stanowią odpady kuchenne ulegające biodegradacji, powstające głównie podczas przygotowania posiłków wraz z odpadami z pielęgnacji terenów zielonych. Odpady wielkogabarytowe Odpady wielkogabarytowe to zużyte meble, sprzęt gospodarstwa domowego, sprzęt elektroniczny. Pośród odpadów wielkogabarytowych najbardziej problemowe są urządzenia chłodnicze, z których przed demontażem powinny być odciągane środki chłodnicze (freon) i olej sprężarkowy. Odpady niebezpieczne Odpady niebezpieczne są definiowane jako odpady, które ze względu na swoje pochodzenie, skład chemiczny, biologiczny, inne właściwości i okoliczności stanowią zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi albo dla środowiska. Według dyrektywy 91/689/EEC odpad jest uważany za niebezpieczny, jeśli posiada przynajmniej jedną z następujących właściwości: wybuchowość, utlenialność, łatwopalność, działanie drażniące, szkodliwość dla zdrowia, toksyczność, działanie rakotwórcze i żrące, zakaźność, teratogenność (wywoływanie wrodzonych deformacji), mutagenność, ekotoksyczność, a także jeśli w kontakcie z wodą, powietrzem, kwasem uwalniane są toksyczne gazy lub w czasie składowania wydziela substancje posiadające którąkolwiek z wyżej wymienionych właściwości. Cechy decydujące o zaliczeniu odpadów do niebezpiecznych określa ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001r. W załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001, Nr 112, Poz. 1206) do odpadów niebezpiecznych w odpadach komunalnych zaliczono: Tabela 2.7 Rodzaje odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych Kod odpadu

Rodzaj odpadu

Odpady najczęściej powstające na obszarach wiejskich

20 01 13* 20 01 14* 20 01 15* 20 01 17*

Rozpuszczalniki Kwasy Alkalia Odczynniki fotograficzne

X

20 01 19*

Środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne i toksyczne np.. herbicydy, insektycydy) Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć Urządzenia zawierające freony Oleje, tłuszcze inne niż wymienione w 20 01 25

X

Farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje niebezpieczne Detergenty zawierające substancje niebezpieczne Leki cytoksyczne i cytostatyczne Baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w 16 06 01, 16 06 02 lub 16 06 03 oraz niesortowane baterie i akumulatory zawierające te baterie Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki Drewno zwierające substancje niebezpieczne

X

20 01 21* 20 01 23* 20 01 26* 20 01 27* 20 01 29* 20 01 31* 20 01 33* 20 01 35* 20 01 37*

Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych

18

X X X

X

X X X

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Postępowanie ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym określa ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. 2005 nr 180 poz.1495 z późn. zm.). Sprzęt elektryczny i elektroniczny to według ustawy urządzenia, których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu zmiennego oraz 1500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy Komunalne osady ściekowe W myśl ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach za komunalne osady ściekowe uważa się pochodzące z oczyszczalni ścieków, osady z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących oczyszczaniu ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych. Odpady powstające w komunalnych oczyszczalniach ścieków można podzielić na: - odpady ze skratek (19 08 01), - odpady z piaskowników (19 08 02), - odpady z procesów stabilizacji i odwadniania osadów, w tym ustabilizowane komunalne osady ściekowe (19 08 05). Osady ściekowe powstające w wyniku procesu oczyszczanie ścieków bytowych mogą być zagospodarowane rolniczo lub składowane na wysypisku. Surowe osady z oczyszczalni są poważnym problemem środowiskowym. Stanowią potencjalne źródło chorobotwórcze tyfusu, cholery, żółtaczki, duru. Dlatego należy zachować szczególne środki ostrożności podczas pracy z osadami. Aby można składować osady na wysypisku należy poddać je procesowi odwodnienia i fermentacji. Osady o wilgotności poniżej 70% mogą być składowane bezpiecznie z innymi odpadami ponieważ nie wpływają wtedy na skład i ilość odcieków z wysypiska. Zaleca się składowanie osadów w warstwach 0,2-0,4m przykrytych warstwą odpadów o grubości 1m. Osady ściekowe są wykorzystywane do zaszczepienia kulturami bakteryjnymi odpadów na składowisku lub w kompostowni w celu przyspieszenia procesów biodegradacji. Odpady budowlane Odpady powstające w wyniku budowy, rozbudowy, modernizacji oraz rozbiórki obiektów należy gromadzić w odrębnych urządzeniach przeznaczonych na odpady. Odbiór tego rodzaju odpadów jest odpłatny i odbywa się na zasadzie indywidualnego zgłoszenia usługi odpowiedniemu przedsiębiorstwu przez właściciela nieruchomości.

2.4

System zbierania odpadów komunalnych na terenie Gminy Wieliszew

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. 2007 r. nr 39 poz. 251), rozumie się każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania. Funkcjonujący na terenie gminy system zbierania odpadów jest oparty na umowach zawieranych pomiędzy uprawnionymi przedsiębiorcami, posiadającymi stosowne zezwolenia do prowadzenia tego rodzaju działalności na terenie gminy, a mieszkańcami. Gmina w tym systemie pełni rolę organu koordynującego i stwarzającego odpowiednie warunki do jego funkcjonowania. System zbiórki odpadów na terenie gminy działa w oparciu o następujące akty prawne:  Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. 2005 nr 236 poz. 2008 z późn. zm.), 19

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

Uchwała nr 52/IX/07 z dnia 12 czerwca 2007 Rady Gminy Wieliszew w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

Poszczególne systemy zbiórki odpadów komunalnych scharakteryzowano w podziale na: 1. odpady komunalne zmieszane, 2. odpady komunalne zbierane selektywnie (opakowaniowe), 3. szczególne rodzaje odpadów komunalnych:  odpady biodegradowalne,  odpady wielkogabarytowe,  odpady niebezpieczne,  odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych,  komunalne osady ściekowe,  odpady budowlane. Zbiórka odpadów komunalnych zmieszanych Liczba zawartych umów na wywóz odpadów komunalnych systematycznie rośnie. Na koniec 2007 roku 1808 gospodarstw, a na koniec 2008 roku 1853 gospodarstwa domowe na terenie gminy posiadały zawarte umowy na wywóz odpadów komunalnych, co stanowiło około 65% wszystkich gospodarstw domowych na terenie gminy. Około 80% wytwarzanych odpadów jest zbierane jako zmieszane odpady komunalne. Zmieszane odpady komunalne są odbierane w zabudowie jednorodzinnej za pomocą indywidualnych pojemników (o pojemności 110l i większej) lub worków, natomiast w zabudowie wielorodzinnej oraz na terenach rekreacyjnych w kontenerach KP-7 i większych. Wszystkie stosowane pojemniki są oznakowane logo przedsiębiorcy zajmującego się ich opróżnianiem. Odpady są odbierane z częstotliwością uzależnioną od rodzaju zabudowy:  Minimum 1 raz w miesiącu z terenu nieruchomości stale użytkowanych, na których prowadzone jest kompostowanie odpadów i istnieje możliwość wykorzystania resztek pokarmowych jako karmy dla zwierząt hodowlanych lub domowych,  Minimum 2 razy w miesiącu z terenu nieruchomości nie spełniającej wyżej określonych warunków,  Nie mniejszą niż 1 raz w miesiącu w ilości minimum 6 worków o poj. 120l w ciągu roku z nieruchomości zamieszkałej czasowo,  Z terenów przeznaczonych do użytku publicznego: o Minimum 1 raz w tygodniu w okresie od 1 kwietnia do 30 września, o Minimum raz w miesiącu w okresie pozostałym. W 2007 roku zebrano 1 804,54 Mg, a w 2008 roku 2394,53 Mg zmieszanych odpadów komunalnych. Odpady komunalne zbierane selektywnie Selektywna zbiórka odpadów komunalnych funkcjonuje na terenie gminy od 2000 roku i jest organizowana przede wszystkim przez gminę. Szacuje się, że na koniec 2008 roku około 73% mieszkańców gminy było objętych systemem zbiórki selektywnej. Zbiórka selektywna odbywa się przede wszystkim poprzez system kolorowych worków na terenach o zabudowie jednorodzinnej oraz kolorowe pojemniki typu dzwon (o pojemności 1,5m3) ustawione w tzw. gniazdach. Na terenie gminy jest rozmieszczone 11 takich gniazd, w tym 6 na terenach rekreacyjnych, 5 na osiedlach o zabudowie wielorodzinnej. Pojemniki te są opróżniane z częstotliwością 2 razy w miesiącu. Selektywnie zbierane są następujące frakcje odpadów komunalnych:  Szkło  Tworzywa sztuczne  Metale 20

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

Papier i tektura Tabela 2.8 Selektywna zbiórka odpadów w latach 2007-2008(GUS) Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9

2007 [Mg]

Wyszczególnienie Papier i tektura Szkło Tworzywa sztuczne Metale Niebezpieczne Wielkogabarytowe O kodach 200123*, 200135*, 200136 Biodegradowalne Razem

57,4 100,7 59,2 2,4 0,5 12,3 2,3 234,8

2008 [Mg] 70,9 54,4 24,4 6,5 0,1 4,0 3,5 187,9 351,7

Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, koszt usuwania odpadów selektywnie zebranych jest pokrywany z budżetu gminy. Pojemniki lub worki do selektywnej zbiórki odpadów zapewniają właścicielom nieruchomości przedsiębiorcy zajmujący się odbiorem odpadów. Tabela 2.9 Odpady komunalne zebrane selektywnie – 2007 rok Odpady zebrane ogółem Wyszczególnienie ulegające biodegradacji niebezpieczne (baterie, akumulatory, azbest, leki, inne) pozostałe

papier

w tym

szkło

tworzywa sztuczne

metale inne: wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Rodzaj

Ilość [Mg]

Przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

200134 200132

0,5 0,008

AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 EMKA Handel-Usługi , Żyrardów ul. Jaktorowska 15 a

150101

13,6

150101 200101 200101 200101 200101

12,5 0,5 2,15 21,2 7,4

150107

61,5

150107 150107 150107

24,0 2,4 12,8

150102

41,4

150102 150102 150102 150102 150102

1,5 0,027 1,4 8,6 6,3

200140

1,5

200140 200140

0,07 0,9

ZUK Krzysztof Goźliński, 05-140 Serock, Stasi Las, ul. Główna 17 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 JANKO Kałuszyn, ul. Dolna 28 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 ZUK Krzysztof Goźliński, 05-140 Serock, Stasi Las, ul. Główna 17 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 ZUK Krzysztof Goźliński, 05-140 Serock, Stasi Las, ul. Główna 17 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 JANKO Kałuszyn, ul. Dolna 28 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 ZUK Krzysztof Goźliński, 05-140 Serock, Stasi Las, ul. Główna 17 BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44

200307

12,3

AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44

200136

2,3

AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44

Tabela 2.10 Odpady komunalne zebrane selektywnie – 2008 rok Odpady zebrane ogółem Wyszczególnienie

ulegające biodegradacji

w tym

niebezpieczne (baterie, akumulatory, azbest, leki, inne) papier

Rodzaj 200201 200201 200138 200201 200201 160605 200132 150101 150101

Ilość [Mg] 20,0 2,0 1,14 160,0 4,7 0,1 0,011 2,5 14,0

21

Przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo Z.K.T.Z. Serock , ul. Nasielska 26 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 EMKA Handel-Usługi, Żyrardów ul. Jaktorowska 15 a Z.K.T.Z. Serock , ul. Nasielska 26 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Odpady zebrane ogółem Wyszczególnienie

szkło

tworzywa sztuczne

metale

inne: wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

Rodzaj 150101 150101 150101 170202 150107 150107 150107 150102 150102 150102 150102 150102 200140 200140 150104 200307 200136 170170 160103 200138

Ilość [Mg] 0,065 3,85 50,5 10,0 4,8 36,8 2,8 19,8 0,6 2,56 1,4 0,005 3,5 0,008 6,5 0,54 2,34 65,8 1,5 0,038

Przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 Z.K.T.Z. Serock , ul. Nasielska 26 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 Z.K.T.Z. Serock , ul. Nasielska 26 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 BŁYSK Otwock, ul. Piastowa 2 BYŚ Wojciech Byśkiewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 AG-COMPLEX Warszawa, ul. Marywilska 44 ZUKS E. Pacewicz, ul. Myśliwska 18, Legionowo BYŚ Wojciech Byśkiniewicz, Warszawa, ul. Arkuszowa 43

Szczególne rodzaje odpadów komunalnych Do szczególnych rodzajów odpadów komunalnych zaliczono:  odpady biodegradowalne,  odpady wielkogabarytowe,  odpady niebezpieczne,  odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych,  komunalne osady ściekowe,  odpady budowlane,  padłe zwierzęta. Odpady biodegradowalne Aktualnie na terenie gminy system zbiórki odpadów biodegradowalnych nie funkcjonuje prawidłowo. Nie jest prowadzona selektywna zbiórka odpadów kuchennych ulegających biodegradacji. W zabudowie jednorodzinnej odpady biodegradowalne powinny być zagospodarowywane we własnym zakresie przez właścicieli nieruchomości, poprzez ich kompostowanie. Systemem selektywnego zbierania odpadów biodegradowalnych powinny więc zostać objęte obszary zabudowy wielorodzinnej oraz poszczególne domostwa zabudowy jednorodzinnej w których kompostowanie z różnych przyczyn jest niemożliwe. Odbiór selektywnie zebranych odpadów biodegradowalnych powinny zapewniać przedsiębiorstwa, zajmujące się usuwaniem odpadów. W tak zorganizowanym systemie właściciel nieruchomości ponosi koszty usunięcia odpadów biodegradowalnych. Obowiązujące przepisy prawa lokalnego nie precyzują warunków i częstotliwości odbioru odpadów biodegradowalnych, pozostawiając dowolność właścicielowi nieruchomości i odbiorcy odpadów w organizacji systemu. Odpady wielkogabarytowe Odpady wielkogabarytowe są odbierane od mieszkańców gminy dwa razy w roku, w systemie tzw. wystawki. Mieszkańcy nie płacą za oddanie tego rodzaju odpadów, a koszt usuwania odpadów w całości pokrywa gmina. Zbiórką objęci są wszyscy mieszkańcy gminy oraz właściciele działek rekreacyjnych. Odpady niebezpieczne Selektywna zbiórka odpadów niebezpiecznych jest prowadzona w formie wystawki przed posesję, z częstotliwością dwa razy w roku. Ponadto odpady niebezpieczne zbierane są w 22

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 szkołach, wybranych sklepach, urzędzie gminy (zużyte baterie), placówkach służby zdrowia (przeterminowane leki). Zbiórką objęci są wszyscy mieszkańcy gminy oraz właściciele działek rekreacyjnych. Zbiórka jest prowadzona na zlecenie gminy. Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych Odpady zużytych urządzeń elektrycznych i elektronicznych są podobnie jak odpady wielkogabarytowe zbierane selektywnie poprzez organizowane zbiórki okresowe finansowane przez gminę. Odbiór tego rodzaju odpadów odbywa się w formie tzw. wystawki z częstotliwością 2 razy w roku. Ponadto mieszkańcy mogą oddać tego rodzaju odpady podczas zakupu nowego sprzętu rtv-agd. Komunalne osady ściekowe Na terenie Gminy znajduje się obecnie jedna gminna oczyszczalnia ścieków: Janówek I, Nowodworska 2A oraz dwie przydomowe oczyszczalnie ścieków. Masa wytworzonych osadów ściekowych:  2007 r – 26 Mg  2008 r – 17 Mg Powstające osady są przekazywane firmom posiadającym stosowne zezwolenia na odzysk i unieszkodliwiania tego rodzaju odpadów. Odpady te są zagospodarowywane zgodnie z ustawą o odpadach oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. Obecnie osady ściekowe są wykorzystywane na cele rolnicze, na terenie województwa mazowieckiego. Prowadzone są regularne badania jakości osadów potwierdzające możliwość ich rolniczego wykorzystania. Odpady budowlane Odpady powstające w wyniku budowy, rozbudowy, modernizacji oraz rozbiórki obiektów należy gromadzić w odrębnych urządzeniach przeznaczonych na odpady. Odbiór tego rodzaju odpadów jest odpłatny i odbywa się na zasadzie indywidualnego zgłoszenia usługi odpowiedniemu przedsiębiorstwu przez właściciela nieruchomości. Padłe zwierzęta Gmina posiada rozwiązany problem odbioru i utylizacji padłych zwierząt. Odbiorem i utylizacją padłych zwierząt, dziko żyjących i innych nie posiadających właściciela, zajmuje się firma "Zbiornica Skórzec", Mirosław Cabaj, ul. Swiętojańska 5, 08-110 Siedlce, na podstawie umowy zawartej z gminą. W 2009r. zostało odebranych 42 szt. Koszt odbioru i utylizacji jednej sztuki uzależniony jest od wagi ale wynosi nie mniej jak 50zł. Ilość zebranych odpadów komunalnych w gminie w 2007 i 2008 r. z podziałem na poszczególne ich rodzaje przedstawia Tabela 2.9 i Tabela 2.10.

2.5

Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom odzysku

Przez odzysk odpadów w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 r. Nr 39 poz. 251 z późn. zm.) rozumie się wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania. Rodzaje procesów uszczegółowiono w załączniku nr 5 do ww. ustawy. Na obszarze gminy Wieliszew nie prowadzi się odzysku odpadów komunalnych. W gminie nie zlokalizowano żadnej instalacji przeznaczonej do odzysku odpadów i taka lokalizacja nie jest planowana w perspektywie czasowej objętej niniejszym planem. 23

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Wytwarzane na obszarze gminy odpady komunalne w instalacjach położonych poza granicami administracyjnymi gminy

są

odzyskiwane

Tabela 2.11 Odpady poddane odzyskowi w latach 2007-2008 Rok

Wyszczególnienie

Rodzaj

Ilość [Mg]

Nazwa i adres instalacji

2007

-

-

-

-

200201

160,0

Kompostownia Radiowo – MPO Warszawa

200301

26,65

200301

2,13

do kompostowni organicznych lub zielonych 2008

2.6

odpadów

do zakładu mechanicznobiologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych

Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o., ul. Płocka 102, Mława EKO-STANDARD, ul. Tetmajera 32, Piaseczno

Rodzaj i ilość odpadów poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania

Unieszkodliwianie odpadów to poddanie odpadów procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych w celu doprowadzenia ich do stanu w którym nie stwarzają zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska [art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 r. Nr 39 poz. 251 z późn. zm.)]. Szczegółowy wykaz procesów unieszkodliwia zawiera załącznik nr 6 do ww. ustawy. Na obszarze gminy Wieliszew brak instalacji przeznaczonych do unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Wszystkie zebrane z terenu gminy odpady komunalne są unieszkodliwiane poza jej granicami administracyjnymi. Dominującym sposobem unieszkodliwiania odpadów zebranych z terenu gminy jest składowanie na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Tabela 2.12 Odpady poddane unieszkodliwianiu w latach 2007-2008 Rok

Wyszczególnienie

Ilość [Mg]

798,4

162,3 754,92 na składowisko

2008

na składowisko

Składowisko Odpadów w m. Żulinek, Firma EKO-TRANS w Markach, Gmina Wieczfnia Kościelna; Składowisko Odpadów Stałych w Dalanówku Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Płońsku Składowisko Odpadów Stałych w Uniszkach Cegielni, należące do Zakładu Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie ul. Płocka 102, 06-500 Mława Składowisko Odpadów Stałych w Zakroczymiu, Zakład Gospodarki Komunalnej w Zakroczymiu, ul. Parowa Okólna 3b

27,0

Międzygminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jaskółowie gm. Nasielsk, Zarząd Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej - w Nasielsku, ul. Płońska 43, 05-190 Nasielsk

32,2

Składowisko Odpadów w Cieszewie (niecka B), Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Drobin Sp. z o.o., ul. Tupadzka 7, 09-210 Drobin

351,0

Firma EKO-TRANS w Markach, składowisko odpadów w Żulinku, gmina Wieczfnia Kościelna

9,0

Składowisko Odpadów, Komunalnych w Grabowcu, Gmina Słubice ul. Płocka 32, 09-533 Słubice

30,22

Linia termicznego przekształcania odpadów, Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych, Warszawa, ul. Gwarków 9, 04-459 Warszawa

22,10

Składowisko Odpadów Stałych w Uniszkach Cegielni, należące do Zakładu Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie ul. Płocka 102, 06-500 Mława, Międzygminne składowisko odpadów komunalnych, EKO-System Sp. z o.o. ul. Matejki 13, Wąbrzeźno; EKO-STANDARD, ul. Tetmajera 32, Piaseczno

2007

do termicznego przekształcenia

Nazwa i adres instalacji

24

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Rok

Wyszczególnienie

Ilość [Mg]

Nazwa i adres instalacji

592,14

Składowisko Odpadów Stałych w Dalanówku, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Płońsku 09-100 Płońsk, ul. Mickiewicza 4

40,02 1,041 50,91 499,4 1188,92

2.7

Międzygminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Jaskółowie, Zarząd Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej - w Nasielsku, ul. Płońska 43, 05-190 Nasielsk Składowisko Opadów Komunalnych w Cieszewie, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Drobin Sp. z o.o., ul. Tupadzka 7, 09-210 Drobin Składowisko Odpadów Stałych w Uniszkach Cegielni, Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie ul. Płocka 102, 06-500 Mława Składowisko Opadów Komunalnych w Cieszewie, Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Drobin Sp. z o.o., ul. Tupadzka 7, 09-210 Drobin Składowisko Odpadów Stałych w Zakroczymiu, Zakład Gospodarki Komunalnej w Zakroczymiu, ul. Parowa Okólna 3b, 05-170 Zakroczym

Rodzaj, rozmieszczenie oraz moc przerobowa instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów

Na terenie gminy Wieliszew nie są zlokalizowane instalacje przeznaczone do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Wszystkie zebrane odpady komunalne z terenu gminy są kierowane do instalacji znajdujących się poza jej obszarem. Część odpadów jest kierowana do instalacji odzysku i unieszkodliwiania bezpośrednio przez przedsiębiorstwa odbierające odpady komunalne, pozostałe zostają przekazywane kolejnym posiadaczom odpadów. Zgodnie z wydanymi zezwoleniami na odbiór odpadów komunalnych, działające na terenie gminy przedsiębiorstwa w 2008 r. odzyskiwały i unieszkodliwiały odpady komunalne (zmieszane) w obiektach zestawionych w poniższych tabelach. W 2007 roku zlikwidowano jedno dzikie wysypisko odpadów, z którego wywieziono około 2,4 Mg odpadów. Tabela 2.13 Instalacje odzysku odpadów komunalnych, do których trafiają odpady z gminy Wieliszew Lp.

Nazwa instalacji

Nazwa i adres instalacji

1

Kompostownia odpadów organicznych

Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych, Warszawa, ul. Gwarków 9

2

Kompostownia odpadów organicznych

Kompostownia Radiowo – Warszawa, ul. Kampinoska 1

3

Zakładu mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Linia sortownicza przy składowisku odpadów stałych w Uniszkach Cegielni)

Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o., ul. Płocka 102, Mława

MPO

Tabela 2.14 Instalacje unieszkodliwiania odpadów komunalnych, do których trafiają odpady z gminy Wieliszew Lp.

Wyszczególnienie

Składowisko Odpadów Stałych w Dalanówku

1 2 3 4

Nazwa instalacji

składowiska

Składowisko Odpadów Stałych w Uniszkach Cegielni Składowisko Odpadów Stałych w Zakroczymiu Międzygminne składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i

Nazwa i adres administratora Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Płońsku 09-100 Płońsk, ul. Mickiewicza 4 Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie ul. Płocka 102, 06-500 Mława Zakład Gospodarki Komunalnej w Zakroczymiu, ul. Parowa Okólna 3b, 05-170 Zakroczym Zarząd Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Nasielsku, ul. Płońska 43, 05-190 Nasielsk

25

- w

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Lp.

Wyszczególnienie

5 6 7 8 9

do termicznego przekształcenia

Nazwa instalacji obojętne w Jaskółowie Składowisko Odpadów w Cieszewie (niecka B) Składowisko odpadów w m. Żulinek, gmina Wieczfnia Kościelna Składowisko Odpadów Komunalnych w Grabowcu Międzygminne Składowisko Odpadów Komunalnych Linia termicznego przekształcania odpadów

Nazwa i adres administratora Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Drobin Sp. z o.o., ul. Tupadzka 7, 09-210 Drobin Firma EKO-TRANS, Marki Grabowiec, 09-533 Słubice/ Gmina Słubice ul. Płocka 32, 09-533 Słubice Niedźwiedź 1, 87-207 Dębowa Łąka, Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych i Mieszkaniowych EKOSYSTEM Sp. z o.o., ul. Matejki 13, 87-200 Wąbrzeźno Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych, Warszawa, ul. Gwarków 9, 04-459 Warszawa

Na terenie gminy Wieliszew znajdują się dwa nieczynne składowiska odpadów. Szczegółową charakterystykę tych obiektów zawierają poniższe tabele. Tabela 2.15 Charakterystyka zamkniętego składowiska odpadów obojętnych administrowanego przez MPWiK m. st. Warszawy S.A. Nazwa Składowiska Adres Składowiska Miejscowość Gmina Powiat Telefon, Fax Właściciel Obiektu Regon Właściciela Obiektu Nazwa Posiadacza Odpadów Zarządzającego Składowiskiem: Regon Adres Miejscowość Gmina Powiat Telefon, Fax Opis lokalizacji składowiska Typ Składowiska Statut Składowiska Wykaz podmiotów deponujących odpady

Zamknięte Składowisko Odpadów Obojętnych – zbiorniki lagunowania w m. Wieliszew (Zakład Wodociągu Północnego MPWiK m. st. Warszawy S.A.) ul. 600-lecia 20, Wieliszew Wieliszew Wieliszew legionowski (0-22) 782-36-51 fax. (0-22) 782-37-92 Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji m. st. Warszawy S.A. Plac Sokratesa Starynkiewicza 5, 02-015 Warszawa 015314758 Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji m. st. Warszawy S.A. Zakład Wodociągu Północnego P-3 015314758 ul. 600-lecia 20, Wieliszew Wieliszew Wieliszew legionowski tel. (0-22) 629-74-38 lub (0-22) 782-39-48; fax (0-22) 782-37-92 Trzy kwatery osadowe (laguny) na terenie Stacji Uzdatniania Wody, w jej wschodniej części w pobliżu Jeziora Zegrzyńskiego; teren WOChK, w odl. 2,5 km na E rezerwat florystyczny: Wieliszewskie Łęgi. O - odpadów obojętnych nieeksploatowane Zakład Wodociągu Północnego MPWiK m. st. Warszawy S.A.. Wg PPGO zamknięcie składowiska było przewidziane w 2004 roku z powodu wyczerpania pojemności lagun; Od grudnia 2003 roku nie umieszczano odpadów na składowisku.

Rodzaj odpadów przyjmowanych na składowisko (Grupa, Podgrupa, Rodzaj): Data rozpoczęcia eksploatacji Data zakończenia eksploatacji: Godziny otwarcia składowiska: Decyzja

1986 2004 nie dotyczy Nr i data wydania

Termin ważności

Decyzja lokalizacyjna

44/73

1973-11-09

odpady przemysłowe

Pozwolenie na budowę 114/2003 z 31.03.2003 oraz Decyzja zatwierdzająca instrukcję 230/2003 z 10.06.2003 zm. eksploatacji decyzją 396/2003 Pozwolenie na użytkowanie Zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie Przegląd ekologiczny Decyzja o wstrzymaniu -

Organ wydający Prezydium WRN Wojewódzka Komisja Planowania Gospodarczego

1975-12-18

-

Starosta Powiatu Legionowskiego [do 30.06.2004 r.] -

-

-

-

-

2003-12-18

26

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 użytkowania

2004-09-23 -

Starosta legionowski [zakończenie prac rekultywacyjnych do 30.06.2005 r.] Starosta Legionowski -

-

-

-

Powierzchnia całkowita [ha]

14,40

Pojemność planowana [Mg]

-

Powierzchnia wykorzystana [ha]

14,40

Pojemność wykorzystana [Mg]

4305469,3

Liczba wszystkich kwater

3

Uszczelnienie

Naturalne (grubość, współczynnik filtracji)

Decyzja o rekultywacji obiektu Zgoda na zamknięcie Pozwolenie zintegrowane Decyzja określająca sposób dostosowania składowiska

Instalacja do zbierania odcieków

Wody opadowe

173/2002 z 24.04.2002 zmieniona decyzją nr 188/2002 – zmiana terminu rekultywacji 128/2004 -

2002-05-13

Sztuczne (materiał, grubość, współ. filtracji) brak

Sposób postępowania Wody drenażowe ze zbiorników lagunowania, kanałem otwartym, przez pompownię melioracyjną, do Zalewu Zegrzyńskiego. Sposób ujmowania Niezorganizowany spływ powierzchniowy, brak kanalizacji deszczowej

Instalacja do ujmowania gazu składowiskowego Monitoring gazu wysypiskowego, częstotliwość Monitoring wód powierzchniowych, częstotliwość Monitoring wód odciekowych, częstotliwość Monitoring wód podziemnych, częstotliwość

Uwagi do monitoringu

Sposób postępowania Decyzją 128/2004 z dn. 23.09.2004 r. nie został nałożony obowiązek prowadzenia monitoringu po zamknięciu lagun. Decyzją 128/2004 z dn. 23.09.2004 r. nie został nałożony obowiązek prowadzenia monitoringu po zamknięciu lagun. W czasie eksploatacji – wody odciekowe: Decyzja nr 230/2003 zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska; zakres: odczyn pH, przewodność elektrolityczna właściwa, zawiesina ogólna, BZT5, ChZT – badania 1 x kwartał; metale ciężkie Cu, Zn, Pb, Cd, Cr+6) – badanie 1x rok. W czasie eksploatacji – wody podziemne. Decyzja nr 230/2003 zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska; zakres: Odczyn pH, przewodność analityczna właściwa, zawiesina ogólna, BZT5, ChZT, poziom wód w piezometrach – badania 1 x na kwartał; metale ciężkie (Cu, Zn, Pb, Cd, Cr+6) – badania 1x kw.

Czy stwierdzono oddziaływanie nie na środowisko Czy składowisko jest przewidziane do zamknięcia z nie dotyczy tego powodu Kwatery do składowania nie odpadów niebezpiecznych Określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska –kierunek rekultywacji: Rekultywacja umożliwiająca docelowo naturalną sukcesję roślin Urządzenia techniczne środek Kompaktor Brodzik Spychacz Waga pas zieleni niezbędne do transp. (T/ N / ND) (T/ N / ND) (T/ N / ND) (T/ N / ND) (T/ N / ND) prawidłowego (T/ N / ND) funkcjonowania nd nd nd nd nd nd składowiska Dodatkowe wymagania nieaktualne – określone w decyzji Starosty Legionowskiego Nr 114/2003 z dn. 1.03.2003 z dn. związane ze 10.06.2003 r. zm. dec. 396/2003 z dn. 18.12.2003 r. zatwierdzającej instrukcję eksploatacji specyfikacją składowiska odpadów przemysłowych w Zakładzie Wodociągu Północnego w Wieliszewie. składowania odpadów Czy prowadzona jest ewidencja odpadów? Kwalifikacje kierownika obiektu? (t/ n / nd) (t/ n / nd) n t

Tabela 2.16 Charakterystyka zamkniętego składowiska odpadów administrowanego przez Gminę Wieliszew Nazwa Składowiska Adres Składowiska Miejscowość Gmina

Składowisko Odpadów w m. Wieliszew Wieliszew 05-135 Wieliszew Wieliszew

27

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Powiat Telefon, Fax Właściciel Obiektu Regon Właściciela Obiektu Nazwa Posiadacza Odpadów Zarządzającego Składowiskiem: Regon Adres Miejscowość Gmina Powiat Telefon, Fax Opis lokalizacji składowiska

Typ Składowiska Statut Składowiska Wykaz podmiotów deponujących odpady Rodzaj odpadów przyjmowanych na składowisko (Grupa, Podgrupa, Rodzaj): Data rozpoczęcia eksploatacji Data zakończenia eksploatacji: Godziny otwarcia składowiska: Decyzja Decyzja lokalizacyjna Pozwolenie na budowę Decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji Pozwolenie na użytkow. Zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie Przegląd ekologiczny Decyzja o wstrzymaniu użytkowania Decyzja o rekultywacji obiektu

legionowski (0-22) 782-22-32; fax. (0 22) 782-27-22 Gmina Wieliszew 000549571

Wieliszew legionowski (0-22) 782-22-32; fax. (0-22) 782-27-22 Teren składowiska sąsiaduje po stronie zachodniej z terenem byłego Kombinatu Państwowych Gospodarstw Ogrodniczych, po stronie wschodniej i południowej graniczy z lasem. Składowisko zlokalizowane jest w strefie ochrony pośredniej otwartego ujęcia wody Wodociągu Północnego. IN - odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne nieeksploatowane

1980 1995 nie dotyczy Nr i data wydania -

Termin ważności -

Organ wydający -

-

-

-

-

-

-

Dec. Nr 13/97 znak: 1997-03-27 Wójt Gminy Wieliszew UA/7351/13/97 z dnia 199703-27 zatwierdzająca projekt rekultywacji Zgoda na zamknięcie Pozwolenie zintegrowane Decyzja określająca sposób dostosowania składowiska Uwagi do decyzji Składowisko posiada Dec. Nr 17/97 znak: UA/7332/17/97 z dnia 1997-02-18 o warunkach zabudowy i zagospodarowania trenu dla inwestycji polegającej na rekultywacji wysypiska (dec. wydana przez Wójta Gminy Wieliszew; termin jej ważności – 2,5 roku od daty otrzymania niniejszej decyzji). Pojemność planowana Powierzchnia całkowita [ha] 0,73 [Mg] Pojemność wykorzystana Powierzchnia wykorzystana [ha] 0,75 [Mg] Uszczelnienie Naturalne (grubość, współczynnik filtracji) Sztuczne (materiał, grubość, współ. filtracji) brak Czasza składowiska zamknięta geomembraną Instalacja do zbierania odcieków Sposób postępowania brak Wody opadowe Sposób ujmowania rów opaskowy Instalacja do ujmowania gazu Sposób postępowania składowiskowego brak Monitoring gazu wysypiskowego, brak częstotliwość Monitoring wód brak powierzchniowych, częstotliwość Monitoring wód odciekowych, brak częstotliwość Monitoring wód podziemnych, Dec. Nr 191/98 z dnia 1998-11-12 Wojewody Warszawskiego zmieniona Dec. Nr 42/2004-05częstotliwość 12 Starosty Legionowskiego (3 piezometry, badania wiosną). W 2007 roku próby do badań pobrano 2007-04-19 zgodnie z warunkami decyzji Nr 42/2004 (wykonano nawet o dwa oznaczenia więcej – 1 oznaczenie więcej potasu i jedno azotu organicznego ). 2008 – brak.

28

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Uwagi do monitoringu

Dec. Nr 42/2004 z dnia 2004-05-12 – próbki do analiz należy pobierać każdorazowo po okresie wiosennego wezbrania wód. Zakres badań określony w ww. decyzji to: BZT5, ChZT, potas, amoniak, azotyny, azotany, azot. org., siarczany, chlorki, ołów, przewodność elektrolityczna właściwa oraz fenole. Częstotliwość badań – po: - 3 oznaczenia w ciągu roku: BZT5, ChZT, amoniaku, azotynów, azotanów, siarczanów, chlorków, ołowiu oraz przewodności elektrolitycznej właściwej, - 2 oznaczenia potasu i azotu organicznego, - 1 oznaczenia w ciągu roku fenoli. 2008 rok –nie przysłano żadnych wyników badań monitoringowych. nie

Czy stwierdzono oddziaływanie na środowisko Czy składowisko jest nie dotyczy przewidziane do zamknięcie z tego powodu Kwatery do składowania nie odpadów niebezpiecznych Określenie technicznego sposobu zamknięcia składowiska –kierunek rekultywacji: brak Kompaktor Brodzik Spychacz Waga środek Urządzenia techniczne (T/ N / ND) (T/ N / ND) (T/ N / ND) (T/ N / ND) transp. niezbędne do (T/ N / ND) prawidłowego n n n n funkcjonowania n składowiska Czy prowadzona jest ewidencja odpadów? Kwalifikacje kierownika (t/ n / nd) (t/ n / nd) n n

2.8

pas zieleni (T/ N / ND) n obiektu?

Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych

Na terenie gminy działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych prowadzi 10 podmiotów posiadających zezwolenia Wójta Gminy, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.). Wykaz przedsiębiorstw zawiera poniższa tabela. Tabela 2.17 Wykaz podmiotów prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych Lp.

Nazwa przedsiębiorstwa

Zakład Usług 1. Komunalnych Krzysztof Goźliński REMONDIS Sp. z o. 2. o. SITA POLSKA Sp. z 3. o. o. Przedsiębiorstwo 4. Higieny Komunalnej Sp. z o. o. BYŚ Wojciech 5. Byśkiniewicz Zakład Usług 6. Komunalnych „BŁYSK” Sp. z o. o. Zakład Ksztrałtowania Terenów Zielonych 7. Małgorzata i Marek Włodarczyk Zakład Usług Komunalno8. Socjalnych Eugeniusz Pacewicz

Adres

Nr telefonu

ul. Główna 17, Stasi tel (22) 782-62-97 Las, 05-140 Serock ul. Zawodzie 16, tel (22) 858-75-67 02-981 Warszawa ul. Ciołka 16, tel (22) 49-24-300 01-443 Warszawa ul. Annopol 18, tel (22) 811-14-04 03-236 Warszawa

Adres e-mail

Data Data obowiązywa wydania nia zezwolenia zezwolenia 20.02.2006

zawodzie@remondi 18.09.2008 s.pl sitapolska@sitapol 30.08.2007 ska.com.pl warszawa@transfo rmers.com.pl 10.04.2007

ul. Arkuszowa 42, tel (22) 835-40-48 [email protected] 12.09.2007 01-934 Warszawa ul. Piastowa 2, tel (22) 779-40-23, nowydwor@toensm 05-400 Otwock tel (22) 788-70-29 eier.pl 20.05.2005 ul. Nasielska 26, 05- Tel. (22) 782-73-87 140 Serock ul. Myśliwska 18, tel (22) 784-58-38, zuks.pacewicz@wp 05-120 Legionowo tel 0-602 890 332 .pl

29

20.02.2011 18.09.2013 30.08.2012 20.04.2012 17.09.2012 19.05.2010

6.02.2007

08.02.2012

21.02.2006

03.03.2011

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Lp.

Nazwa przedsiębiorstwa

AG-COMPLEX Sp. z o. o. Zarząd Gospodarki 10. Komunalnej i Mieszkaniowej Źródło: UG Wieliszew 9.

2.9

Adres

Nr telefonu

ul. Marywilska 44, tel (22) 814-27-77 03-042 Warszawa 05-190 Nasielsk tel (23) 691-23-64 ul. Płońska 43

Adres e-mail [email protected] [email protected]

Data Data obowiązywa wydania nia zezwolenia zezwolenia 30.09.2009

31.08.2012

b.d.

b.d.

Szczególne rodzaje odpadów niebezpiecznych

2.9.1 Odpady medyczne i weterynaryjne Odpady medyczne to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny. Przez odpady weterynaryjne natomiast rozumie się odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach. Odpady te mogą, więc stanowić substancje stałe, ciekłe i gazowe, które powstają przy leczeniu, diagnozowaniu oraz profilaktyce, w działalności medycznej prowadzonej w różnego rodzaju obiektach jednostek opieki zdrowotnej i weterynaryjnej. Odpady z zakładów opieki zdrowotnej składają się z dwóch podstawowych strumieni: odpadów komunalnych i niebezpiecznych odpadów medycznych. Niebezpieczne odpady medyczne to takie, które posiadają groźne dla środowiska i ludzi właściwości i/lub zawierają szkodliwe składniki. Szczególną grupą odpadów medycznych niebezpiecznych są odpady o właściwościach zakaźnych tj. zawierające żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o których wiadomo lub co, do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia, że powodują choroby człowieka lub innych żywych organizmów. Przykładem niebezpiecznych odpadów medycznych są między innymi igły do strzykawek, części ciała i organy ludzkie, odpady zakaźne oraz zużyte substancje chemiczne i leki. Odpady weterynaryjne pochodzą głównie z lecznic weterynaryjnych i również stanowią zagrożenie sanitarne. Specyficzne właściwości odpadów medycznych wymagają, aby gospodarowanie tą grupą odpadów przebiegało prawidłowo już w miejscu ich powstawania. Zasady takiego zagospodarowania określono w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 23 sierpnia 2007 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz. U. 2007 Nr 162 poz. 1153). Istotną rzeczą jest również wprowadzony zakaz prowadzenia odzysku niektórych rodzajów odpadów medycznych wymienionych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów medycznych i weterynaryjnych, których poddawanie odzyskowi jest zakazane (Dz. U. 2003 Nr 8, poz. 103) oraz zakaz unieszkodliwiania odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych w inny sposób, niż poprzez spalanie w spalarniach odpadów. Zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej odpady pochodzenia zwierzęcego dzieli się na 3 grupy ryzyka: - odpady niskiego ryzyka (LRM), - odpady wysokiego ryzyka (HRM), - odpady szczególnego ryzyka (SRM). Na terenie Gminy Wieliszew funkcjonują 4 zakłady opieki zdrowotnej, 2 gabinety weterynaryjne oraz 2 apteki. Placówki posiadają podpisane umowy na odbiór i unieszkodliwianie odpadów medycznych z przedsiębiorstwami oferującymi takie usługi oraz posiadającymi stosowne zezwolenia.

30

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Tabela 2.18 Ilość odpadów – padłych zwierząt zebranych na terenie Gminy Wieliszew (dane z UG Wieliszew, 2009) Rok

2006

2007

2008

Ilość odpadów [Mg/rok]

0,055

0,29

0,744

2.9.2 Odpady zawierające azbest Azbest jest nazwą handlową grupy minerałów włóknistych, które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami magnezu, żelaza, wapnia i sodu. Z uwagi na swoje niewątpliwe zalety, jak odporność na wysokie temperatury, działanie mrozu, działanie kwasów, substancji żrących, a także elastyczność, azbest stosowany był do produkcji wielu wyrobów przemysłowych, przede wszystkim do produkcji wyrobów budowlanych, szczególnie płyt dachowych i elewacyjnych, a także rur. Płyty te używane były powszechnie jako pokrycia dachowe, a z rur wykonywano instalacje wodno-kanalizacyjne oraz przewody kominowe i zsypy w budynkach wielokondygnacyjnych. Trwałość płyt azbestowocementowych określa się na około 30 lat, natomiast okres eksploatacji innych wyrobów jest z reguły krótszy. Chorobotwórcze działanie azbestu powstaje w wyniku wdychania mikrowłókien, zawieszonych w powietrzu. Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r., Nr 3, poz. 20 z późn. zm.) zakazuje: - wprowadzania na polski obszar celny azbestu oraz wyrobów zawierających azbest, - produkcji wyrobów zawierających azbest, - obrotu azbestem i wyrobami azbestowymi. Regulacje prawne dotyczące usuwania wyrobów zawierających azbest obejmują wszystkie etapy począwszy od realizacji obowiązku dokonania przeglądu technicznego tych wyrobów, poprzez ich demontaż, pakowanie, przemieszczanie, transport, aż do zdeponowania wytworzonych odpadów na składowisku. Na terenie Gminy Wieliszew została przeprowadzona inwentaryzacja stosowanych pokryć dachowych zawierających azbest. Zinwentaryzowano 133 361,9 m2 wyrobów azbestowo-cementowych. Przy założeniu średniej wagi płyty 11kg na 1m2 szacuje się, że na terenie gminy jest nagromadzone około 1467 ton wyrobów azbestowo-cementowych. Ponadto Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m st. Warszawie, Zakład Wodociągu Północnego jest właścicielem 452 ton wyrobów azbestowo-cementowych. Tabela 2.19 Ilość nagromadzonych na terenie Gminy materiałów budowlanych zawierających azbest (dane z PUWZA na terenie gminy Wieliszew, 2007) Lp.

Ilość wyrobów* [m2]

Miejscowość

1 Góra 9718,8 2 Janówek 6273,2 3 Kałuszyn 6556,4 4 Kępa Kikolska 1461,8 5 Komornica 3801,2 6 Krubin 9931,2 7 Łajski 6660,8 8 Olszewnica Nowa 3789,0 9 Olszewnica Stara 7945,9 10 Poddębie 6673,9 11 Sikory 2069,1 12 Skrzeszew 20239,0 13 Topolina 6882,9 14 Wieliszew 16861,8 *- podana wielkość nie została zwiększona o 20% dodawanych na zakładki

31

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

2.9.3 Pestycydy W Polsce problematyka odpadów w aspekcie środków ochrony roślin ma dwojaki charakter: bieżący, związany z produkcją, dystrybucją i ich stosowaniem w rolnictwie w chwili obecnej oraz historyczny, związany z przeterminowanymi środkami ochrony roślin zdeponowanymi w tzw. mogilnikach. Na terenie Gminy Wieliszew nie są zlokalizowane mogilniki. W myśl obowiązującego obecnie ustawodawstwa odpowiedzialnymi za utylizację opakowań po niebezpiecznych środkach chemicznych są producenci. Opakowania te mogą być składowane czasowo, zaś ich unieszkodliwianie jest obecnie realizowane poprzez utylizację termiczną.

2.9.4 Pojazdy wycofane z eksploatacji Wycofane z eksploatacji samochody stanowią duże zagrożenie dla środowiska, składają się bowiem z wielu elementów i zawierają szereg substancji, z których wiele jest niebezpiecznych, np.: oleje, płyn hamulcowy, akumulatory kwasowo-ołowiowe, opony. Jednak większość stanowią metale i tworzywa sztuczne, nadające się do recyklingu. Niezbędne jest więc powtórne przetworzenie tych materiałów w taki sposób, aby można było wykorzystać je do wytwarzania nowych produktów. W kraju nie ma obowiązku oddawania starego samochodu do wyspecjalizowanego punktu kasacji - właściciel może zrezygnować z kolejnych przeglądów technicznych i nie wyrejestrowywać go. Według szacunku w Polsce wycofuje się z eksploatacji około 2–2,5% zarejestrowanych samochodów rocznie tj. około 250 tys. sztuk, ale jedynie około połowa z nich jest wyrejestrowywana i deponowana w firmach zajmujących się ich demontażem i recyklingiem. Pozostałe samochody, które są wycofywane z eksploatacji, trafiają głównie do tzw. auto-złomów zajmujących się skupem i demontażem pojazdów. Auto-złomy są słabo wyposażone technicznie, utrzymują się ze sprzedaży używanych i regenerowanych części samochodowych oraz zajmują się handlem częściami, naprawą samochodów, zbiórką złomu. Działalność auto-złomów prowadzona jest często z naruszeniem podstawowych zasad ochrony środowiska.

2.9.5 Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Postępowanie ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym określa ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. 2005 nr 180 poz.1495 z późn. zm.). Sprzęt elektryczny i elektroniczny to według ustawy urządzenia, których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych i zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu zmiennego oraz 1500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy. Wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany do zorganizowania i sfinansowania zbiórki zużytego sprzętu. Zaś podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest zobowiązany do selektywnego odbierania tych odpadów. Zbierający zużyty sprzęt elektryczny jest zobowiązany do selektywnego zbierania zużytego sprzętu oraz do nieodpłatnego przyjmowania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych. Sprzedawca detaliczny i sprzedawca hurtowy są obowiązani przy sprzedaży sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych do nieodpłatnego przyjęcia zużytego sprzętu w ilości nie większej niż sprzedawany nowy sprzęt, jeżeli zużyty sprzęt jest tego samego rodzaju. Wprowadzający sprzęt przeznaczony dla gospodarstw domowych jest obowiązany dołączyć do tego sprzętu informację dotyczącą: 32

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

zakazu umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami, (symbol składający się z przekreślonego, kołowego kontenera na odpady),  potencjalnych skutków dla środowiska i zdrowia ludzi wynikających z obecności składników niebezpiecznych w sprzęcie,  masy sprzętu. Użytkownik sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych jest obowiązany do oddania zużytego sprzętu zbierającemu zużyty sprzęt. Zabrania się umieszczania zużytego sprzętu łącznie z innymi odpadami. Odbiór zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego w ramach Mobilnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych zapewnie firma zewnętrzna, posiadająca stosowne zezwolenia. Ilość zebranych odpadów elektrycznych i elektronicznych w 2007 i 2008 roku przedstawia Tabela 2.9 i Tabela 2.10. Ponadto mieszkańcy kupując nowy sprzęt mogą oddawać zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne w sklepach rtv-agd. Problem postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym wymaga systemowego rozwiązania i przeprowadzania regularnych, planowanych zbiórek tego rodzaju odpadu. Osobnym zagadnieniem jest gospodarka zużytymi akumulatorami. W Polsce ten rodzaj odpadów powstaje w związku ze stosowaniem trzech chemicznych źródeł prądu tj.  akumulatory ołowiowe – w 90% powstają w transporcie zarówno podmiotów gospodarczych jak i podmiotów indywidualnych, pozostałe 10% używanych jest jako stacjonarne źródła prądu,  baterie i akumulatory niklowo-kadmowe wielko i małogabarytowe – ze względu na dużą pojemność elektryczną oraz trwałość są używane jako źródło prądu stałego do podtrzymania napięcia: w górnictwie, telekomunikacji, kolejnictwie i hutach, ich ilość systematycznie maleje ze względu na powszechne wycofywanie kadmu z procesów technologicznych,  baterie pierwotne (litowe, srebrowe, cynkowo-węglowe, cynkowo-powietrzne, rtęciowe, alkaliczno-manganowe, alkaliczne) i pozostałe baterie wtórne – w tej grupie najgroźniejsze są baterie pierwotne, zawierające rtęć. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. 2009, Nr 79, Poz. 666) wprowadziła zmiany do ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zgodnie z tymi zmianami przedsiębiorca posiadający zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, obejmujące niesegregowane odpady komunalne, jest obowiązany również do odbierania wszystkich selektywnie zbieranych rodzajów odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych odpadów wielkogabarytowych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych oraz odpadów z remontów. Wzorem Państw wysoko uprzemysłowionych na mocy ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz opłacie produktowej i depozytowej (tekst jednolity Dz. U. 2007 Nr 90, poz. 607 z późn. zm.) nałożono na producentów i importerów tych wyrobów obowiązek prowadzenia ich odzysku. Równocześnie, ustawa ta wprowadza nowe instrumenty finansowe usprawniające gospodarkę odpadami w postaci opłaty produktowej i depozytowej. Odnośnie akumulatorów ołowiowych wprowadzono obowiązek pobierania przy ich zakupie kaucji, która podlega zwrotowi w momencie dostarczenia zużytego akumulatora. W przypadku pozostałych baterii i akumulatorów producenci i importerzy zobowiązani są do utworzenia systemu zbiórki tych odpadów i uzyskania określonego w poszczególnych latach poziomu odzysku i recyklingu. Jeżeli określone w ustawie wielkości odzysku i recyklingu nie zostaną uzyskane, wprowadzający przedmiotowe wyroby na rynek zobowiązani są do wniesienia na konto właściwego urzędu marszałkowskiego opłaty produktowej.

33

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

2.10 Identyfikacja problemów w zakresie gospodarowania odpadami Istniejące problemy w zakresie gospodarowania odpadami można podzielić na dwie grupy: 1. Problemy wynikające z niedoskonałości krajowego systemu gospodarki odpadami 2. Problemy wynikające z uwarunkowań lokalnych Do pierwszej grupy problemów należy zaliczyć:  brak stabilnych uregulowań prawnych  nie egzekwowanie istniejącego prawa  brak funkcjonującej sieci instalacji zapewniającej zgodny z prawem odzysk i unieszkodliwianie poszczególnych rodzajów odpadów  niewłaściwy rozdział funduszy celowych i niedofinansowanie systemu gospodarki odpadami Do problemów wynikających z uwarunkowań lokalnych należą:  mała gęstość zaludnienia i rozproszona zabudowa na terenie Gminy utrudniające wdrożenie ekonomicznie opłacalnego, zorganizowanego systemu zbiórki odpadów  głównym sposobem unieszkodliwiania odpadów jest składowanie,  brak instalacji służących do innego niż składowanie, sposobu unieszkodliwiania odpadów w regionie,  Gmina nie jest w stanie samodzielnie udźwignąć kosztów budowy nowoczesnej instalacji służącej do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,  brak w pełni rozwiniętego systemu selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych,  większy niż na terenach miejskich udział odpadów niebezpiecznych wśród odpadów komunalnych oraz odpadów powstających w wyniku prowadzenia działalności gospodarczej na terenach wiejskich (odpady weterynaryjne, pestycydy),  niskie dochody gospodarstw domowych, utrudniające realizację „zasady zanieczyszczający płaci”,  niski poziom świadomości ekologicznej mieszkańców,  niskie nakłady finansowe na edukację ekologiczną mieszkańców, nauczycieli, pracowników administracji,  zbyt wolno postępujący proces usuwania wyrobów zawierających azbest,  niski udział papieru i odpadów z tworzyw sztucznych w ogólnym strumieniu odpadów komunalnych, spowodowany ich spalaniem w piecach domowych,  wyższy udział odpadów mineralnych,  nielegalne pozbywanie się odpadów przez mieszkańców-powstawanie tzw. „dzikich wysypisk”.

34

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

3. 3.1

PROGNOZY ZMIAN W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI Zmiany ilości i rodzaju wytwarzanych odpadów na terenie Gminy Wieliszew

Prognozowanie zmian w systemie gospodarki odpadami jest uzależnione od wielu czynników. Do najważniejszych należy prognoza zmian demograficznych oraz prognoza zmian czynników ekonomicznych. Ilość wytwarzanych odpadów jest na ogół wprost proporcjonalna do zmiany liczby mieszkańców. Czynniki ekonomiczne decydują o zamożności i stylu życia mieszkańców, co z kolei również wpływa na ilość i rodzaj wytwarzanych odpadów.

3.1.1 Prognoza liczby ludności dla Gminy Wieliszew według danych GUS Główny Urząd Statystyczny nie dysponuje prognozą demograficzną na poziomie gmin. Do celu niniejszego opracowania została wykorzystana prognoza ludności dla powiatu legionowskiego o horyzoncie czasowym 2030, sporządzona przez Departament Badań Demograficznych Głównego Urzędu Statystycznego. Zgodnie z założeniami tej prognozy przyjęto, że liczba ludności gminy podobnie jak liczba ludności powiatu będzie systematycznie wzrastała. Tabela 3.1 Prognozowana liczba mieszkańców Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 (wg GUS) Rok

Liczba mieszkańców

2010

10276

2011

10361

2012

10442

2013

10527

2014

10601

2015

10684

2016

10763

2017

10832

3.1.2 Prognoza wskaźników nagromadzenia odpadów. Zmiany czynników ekonomicznych zostały uwzględnione w prognozie zmian wskaźników nagromadzenia poszczególnych strumieni odpadów dla terenów wiejskich (na podstawie Krajowego i Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami). Prognoza zmian wskaźników zakłada, iż poziom życia mieszkańców naszego kraju będzie zbliżał się do poziomu życia w krajach Europy Zachodniej. Rozwój gospodarczy będzie następował bez większych załamań i będzie sprzyjał wzrostowi zamożności obywateli. Trendowi temu będzie towarzyszył wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów na poziomie około 1% rocznie. Wzrośnie poziom selektywnego zbierania odpadów do 10% (całości wytwarzanych odpadów) w 2010 r. i 20% w 2018 r. Rozwój selektywnej zbiórki odpadów spowoduje zmiany w ilości i składzie zmieszanych niesegregowanych odpadów komunalnych. Prognozowaną ilość wytwarzanych odpadów komunalnych dla 35

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Gminy Wieliszew przedstawia Tabela 3.2. W składzie odpadów zmieszanych zmniejszy się udział papieru, tworzyw sztucznych, szkła i metali. Na terenie gminy Wieliszew będzie wzrastał udział terenów o funkcji mieszkaniowej, usługowej i przemysłowej, kosztem terenów dotychczas użytkowanych rolniczo. Okresowy wzrost ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych może nastąpić na skutek usuwania z terenu Gminy wyrobów zawierających azbest. Założono, że zasadniczo nie będzie ulegał zmianie skład morfologiczny wytwarzanych odpadów komunalnych. Opakowania z tworzyw sztucznych będą zastępowane przez opakowania wielokrotnego użytku oraz biodegradowalne. Prognozowana ilość odpadów została obliczona w odniesieniu masy odpadów wytworzonych na terenie gminy w bazowym roku 2008 – 4 056,5 Mg. Tabela 3.2 Prognozowana ilość wytwarzanych odpadów komunalnych w latach 2010, 2013 i 2017 dla obszaru Gminy Wieliszew 2010

2013

2017

Mg/rok 4138,0

4263,4

4436,5

Rys. 3.1. Prognozowana masa odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy Wieliszew do roku 2017[Mg]

3.1.3 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów wielkogabarytowych Obecnie nie jest znana dokładna masa powstających odpadów wielkogabarytowych. Wynika to różnego sposobu definiowania tej grupy odpadów oraz braku informacji o wielkości zagospodarowania tego rodzaju odpadów przez ich wytwórców. Tabela 3.3 Prognozowana masa powstałych odpadów wielkogabarytowych Rok

2010

2013

2017

Masa odpadów wielkogabarytowych [Mg]

158

163

170

36

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

3.1.4 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji oraz wskaźnik redukcji składowania tego rodzaju odpadów Na potrzeby prognozy i określenia limitów składowania odpadów ulegających biodegradacji, oszacowano masę tego strumienia odpadów, powstającego w 1995 r. na 370,8 Mg. Przyjęto, za KPGO 2010, że jeden mieszkaniec wsi wytwarzał około 47 kg odpadów ulegających biodegradacji w ciągu roku. Szacuje się, że odpady biodegradowalne będą powstawały w następujących ilościach:  w roku 2010 – 1767 Mg,  w roku 2013 – 1821 Mg,  w roku 2017 – 1894 Mg. Tabela 3.4 Prognozowana masa powstałych odpadów ulegających biodegradacji oraz wymagane wskaźniki redukcji składowania tej grupy odpadów Rok

2011

2013

2020

Wskaźnik redukcji składowania odpadów biodegradowalnych [%]

63

50

35

Masa wytworzonych odpadów biodegradowalnych [Mg]

1767

1821

1894

Odpady ulegające biodegradacji dopuszczone do składowania [Mg]

233,6

185,4

129,8

3.1.5 Prognozowana ilość wytworzonych komunalnych osadów ściekowych Ponieważ planuje się rozbudowę systemu kanalizacji na terenie Gminy trudno jest w chwili obecnej określić dokładną ilość powstałych w przyszłości osadów ściekowych. Powstałe masy osadów ściekowych zależeć będą przede wszystkim od liczby mieszkańców obsługiwanej przez system oczyszczania ścieków.

3.1.6 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów niebezpiecznych Tabela 3.5 Prognozowana masa wytwarzanych odpadów niebezpiecznych Rok

2010

2013

2017

Masa odpadów niebezpiecznych [Mg]

30,5

31,4

32,7

3.1.7 Prognozowana ilość wytworzonych odpadów opakowaniowych Tabela 3.6 Prognozowana masa odpadów opakowaniowych

3.2

Rok

2010

2013

2017

Masa odpadów opakowaniowych [Mg]

2275,3

2344,3

2439,5

Perspektywy zmian w systemie gospodarki odpadami

Poza zmianami ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów zmianie ulegnie w najbliższych latach sposób zbiórki i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Obserwując systemy gospodarki odpadami w krajach będących członkami Unii Europejskiej, należy 37

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 spodziewać się dalszego wzrostu masy zbieranych i odzyskiwanych odpadów. Systematycznie będzie zwiększać się liczba mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką odpadów. Uregulowania prawno-finansowe będą zmierzały w kierunku praktycznego stosowania zasady „zanieczyszczający płaci”, co w odniesieniu do gospodarki odpadami powinno przełożyć się również na wprowadzenie segregacji i minimalizacji powstawania odpadów „u źródła”. Większa część zebranych surowców wtórnych będzie odzyskiwana i powtórnie wprowadzana do użytku. Jednocześnie będzie malał udział składowania jako metody unieszkodliwiania ogólnej masy wszystkich unieszkodliwianych odpadów. Morfologia wytwarzanych na terenie Gminy odpadów, a także wskaźniki jednostkowego nagromadzenia odpadów będą ewoluowały w kierunku charakterystycznym dla małych miast. Zwiększone zapotrzebowanie na przetwarzanie rosnącej ilości masy odpadów prawdopodobnie spowoduje powstanie nowych technologii umożliwiających odzysk i wykorzystanie surowców wtórnych. W wyniku dalszego rozwoju gospodarczego i technologicznego należy spodziewać się zwiększanego udziału odpadów elektrycznych, elektronicznych – sprzęt rtv-agd, telefony komórkowe, komputery i osprzęt towarzyszący w ogólnej masie wytworzonych odpadów komunalnych oraz powstawania nowych grup odpadów. W miarę zaistniałych potrzeb system powinien objąć również te grupy odpadów. Wskazana jest dalsza współpraca Gminy z sąsiednimi jednostkami terytorialnymi oraz przedsiębiorstwami zajmującymi się gospodarką odpadami w regionie w celu stworzenia zintegrowanego ponadgminnego systemu gospodarki odpadami oraz zapewnienia jego wysokiej efektywności.

38

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

4.

CELE I ZADANIA DLA PRZYSZŁEGO SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI

4.1

Odniesienie celów i zadań Gminy do celów i zadań na poziomie powiatu, województwa i kraju wynikających z powiatowego i wojewódzkiego planu gospodarki odpadami

4.1.1 Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016. Cele średniookresowe do 2016 roku:    

  

Utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju (mniej odpadów na jednostkę produktów, mniej opakowań, dłuższe okresy życia produktów.) Znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla środowiska Zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich rekultywacja, Sporządzenie spisu zamkniętych oraz opuszczonych składowisk odpadów wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na środowisko (obowiązek wynikający z dyrektywy 2006/21/WE oraz ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865), Eliminacja kierowania na składowiska zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów, Pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodów i demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji, Zorganizowanie systemu preselekcji sortowania i odzysku odpadów komunalnych, aby na składowiska nie trafiało ich więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych.

Cele krótkookresowe do 2012 roku       

Aby osiągnąć cele średniookresowe konieczne jest w latach 2009-2012: Zorganizowanie banku danych o odpadach (do końca 2009 r.), Reforma obecnego systemu zbierania i odzysku odpadów komunalnych w Gminach, dająca władzom samorządowym znacznie większe uprawnienia w zarządzaniu i kontrolowaniu systemu (do końca 2009 r.), Zwiększenie stawek opłat za składowanie odpadów zmieszanych biodegradowalnych oraz odpadów, które można poddać procesom odzysku, Finansowe wspieranie przez fundusze ekologiczne inwestycji dotyczących odzysku i recyklingu odpadów, a także wspieranie wdrożeń nowych technologii w tym zakresie, Dostosowanie składowisk odpadów do standardów UE (do końca 2009 r.), Wprowadzenie rozwiązań poprawiających skuteczność systemu recyklingu wyeksploatowanych pojazdów, Finansowe wspieranie przez fundusze ekologiczne modernizacji technologii prowadzących do zmniejszania ilości odpadów na jednostkę produkcji (technologie małoodpadowe), 39

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

  

Realizacja projektów dotyczących redukcji ilości składowanych odpadów komunalnych i zwiększenia udziału odpadów komunalnych poddawanych odzyskowi i unieszkodliwieniu wspieranych dotacjami Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”, Intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów (np. opakowań, toreb foliowych) i ich preselekcję w gospodarstwach domowych, Wzmocnienie przez Inspekcję Ochrony Środowiska kontroli podmiotów odbierających odpady od wytwórców oraz podmiotów posiadających instalacje do odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, Dokończenie akcji likwidacji mogilników, zawierających przeterminowane środki ochrony roślin i inne odpady niebezpieczne oraz akcji eliminacji PCB (polichlorowane bifenyle) z transformatorów i kondensatorów (do końca 2010 r.).

4.1.2 Krajowy Plan Gospodarki Odpadami Podstawą planowania gospodarki odpadami na poziomie gminnym są cele przyjęte w ogólnej krajowej strategii dotyczącej gospodarki odpadami tj. KPGO 2010 r. oraz Powiatowym i Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami. Strategia na poziomie Gminy powinna rozwiązywać problemy lokalne, a jednocześnie harmonizować z polityka krajową. Celem nadrzędnym w polityce gospodarki odpadami określonym w KPGO 2010 r. jest wdrożenie i funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami opartego na zasadach zrównoważonego rozwoju tj. postępowanie z odpadami zgodnie z hierarchią działań w ramach gospodarki odpadami, w której najwyższy priorytet nadano zapobieganiu powstawania odpadów, następnie recyklingowi i innym sposobom odzysku oraz optymalnie końcowemu unieszkodliwianiu, przy założeniu, że składowanie jest najmniej pożądanym sposobem postępowania z odpadami. Celowi nadrzędnemu przyporządkowano następujące cele główne: 1. utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB, zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, 3. zmniejszenie ilości wszystkich odpadów unieszkodliwianych poprzez składowanie, 4. zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających przepisów prawa, 5. wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, 6. stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. Cele szczegółowe dla konkretnych rodzajów odpadów odnoszą się przede wszystkim do nałożonych na wytwórców odpadów, przez przepisy odrębne (krajowe lub wspólnotowe), obowiązków osiągnięcia ustalonych poziomów i limitów dotyczących ograniczenia ich wytwarzania, prowadzenia odzysku i recyklingu oraz eliminowania unieszkodliwiania poprzez składowanie.

4.1.3 Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Mazowieckiego Dla obszaru województwa mazowieckiego w aktualizacji „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007- 2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015” (WPGO 2007) wyróżniono 6 obszarów predysponowanych do budowy regionalnych obszarów gospodarki odpadami komunalnymi. Zgodnie z przyjętym podziałem w WPGO 2007 gmina Wieliszew znalazła się w obrębie tzw. Obszaru m. st. Warszawy. Obszar został wyznaczony w oparciu o plany rozwoju regionalnego Województwa Mazowieckiego, a przede wszystkim potencjał ludnościowy i gospodarczy oraz sieć powiązań komunikacyjnych. W aktualizacji WPGO zweryfikowano i sporządzono wykaz instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów znajdujących się w ww. regionie, pod kątem spełnienia 40

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 wymagań ochrony środowiska, określono ich moce przerobowe i sporządzono mapę ich przestrzennego rozmieszczenia. W zakresie odpadów komunalnych plan wojewódzki zakłada wspieranie edukacji ekologicznej, objęcie wszystkich mieszkańców województwa zorganizowanym system zbiórki odpadów, wspieranie działań w zakresie objęcia wszystkich mieszkańców województwa systemem selektywnego zbierania odpadów, ograniczenia masy odpadów niesegregowanych i nieprzetworzonych kierowanych na składowiska, zamknięcia składowisk niespełniających norm unijnych. Ponadto w zakresie celów krótkoterminowych plan przewiduje:  Wspieranie działań w zakresie objęcie wszystkich mieszkańców województwa systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do końca 2007 roku, w zakresie: o odpadów zielonych z parków i ogrodów, o papieru i tektury, o odpadów opakowaniowych ze szkła, o tworzyw sztucznych i metali, o odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych (w tym: zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, przeterminowanych leków, chemikaliów), o odpadów wielkogabarytowych i odpadów budowlano-remontowych.  Doskonalenie systemu selektywnego zbierania w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku: o odpadów wielkogabarytowych na poziomie 45%, o odpadów niebezpiecznych na poziomie 20%, o odpadów opakowaniowych – odzysk 60%, recykling 55% - 80%  Skierowanie w roku 2011 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 63% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995).  Wspieranie działań na rzecz eliminacji praktyk nielegalnego składowania odpadów.  Wspieranie działań na rzecz zwiększenia odzysku energetycznego i materiałowego i unieszkodliwiania (poza składowaniem) odpadów, poprzez budowę instalacji spełniających wymagania BAT w tym zwłaszcza budowy instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych w aglomeracji warszawskiej i radomskiej,  Kontynuacja porządkowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w województwie, ze szczególnym wspieraniem zintegrowanych regionalnych systemów gospodarki obejmujących gminy województwa.  W zakresie odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych plan wojewódzki przewiduje:  Rozwój selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych.  Edukacja ekologiczna mieszkańców gminy w zakresie zagrożeń, jakie stwarza niekontrolowane przedostawanie się odpadów niebezpiecznych do środowiska.  Osiągnięcie w 2011 r. zakładanych limitów odzysku i recyklingu odpadów niebezpiecznych (ze strumienia odpadów komunalnych) - 20%.

4.1.4 Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Legionowskiego W zakresie odpadów komunalnych projekt planu powiatowego zakłada min.: Cele krótkookresowe na lata 2008 - 2011:



wykreowanie prawidłowych postaw obywateli w zakresie postępowania z odpadami. Intensyfikacja działań informacyjno-edukacyjnych mających na celu osiągnięcie wysokiej świadomości ekologicznej mieszkańców. 41

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 



   

  

     

osiągnięcie założonych poziomów odzysku poszczególnych typów odpadów:  odpadów wielkogabarytowych na poziomie 45%,  odpadów budowlanych na poziomie 54 %,  odpadów niebezpiecznych na poziomie 20%  odpadów opakowaniowych – odzysk 60%, recykling 55% - 80%. osiągnięcie do roku 2010 poziomu odzysku odpadów opakowaniowych w wysokości 60% oraz następujących poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych:  opakowania z tworzyw sztucznych - 22,5%  opakowania z aluminium - 50%  opakowania z blachy stalowej - 50%  opakowania z papieru i tektury - 60%  opakowania ze szkła - 60%  opakowania z drewna - 15% zmniejszenie do 2010 r. ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do 75% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. objęcie do 2009 r. wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów, rozwój selektywnego zbierania surowców wtórnych, ulepszenie systemu zbierania odpadów niebezpiecznych poprzez włączenie (tych, które dotychczas nie zostały włączone) aptek, placówek medycznych, punktów sprzedaży sprzętu RTV-AGD, szkół, itp. do systemu zbierania odpadów niebezpiecznych, dalszy rozwój systemu zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów wielkogabarytowych i budowlanych, kontynuację akcji informacyjno-edukacyjnych propagujących kompostowanie przydomowe frakcji ulegających biodegradacji, dalsze prowadzenie akcji edukacyjnych i informacyjnych dotyczących selektywnego zbierania odpadów, miejsc przyjmowania i gromadzenia odpadów niebezpiecznych, działania zmierzające do polepszenia czystości i jednorodności selektywnie zbieranych odpadów, utworzenie Punktu Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów, budowę stacji demontażu pojazdów, budowę instalacji do recyklingu surowców wtórnych : tworzyw i metali, utrzymanie nadal na niskim poziomie masy składowanych odpadów z sektora gospodarczego, tak by w 2011 wynosił on min. 65%, kampanie informacyjno-edukacyjne w zakresie gospodarki odpadami (w tym gospodarki odpadami niebezpiecznymi, np. z PSB) skierowane do przedsiębiorców, działania mające na celu egzekwowanie Art.6. Rozdział 3 Ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 20 listopada 1996 roku Nr 132, poz. 622 – z późniejszymi zmianami) określający obowiązek właściciela nieruchomości do korzystania z usług wykonywanych przez zakład będący gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz udokumentowania ich posiadaniem umów i dowodów płacenia za rachunki.

Cele długookresowe na lata 2012 - 2015:  

Kontynuacja działań na rzecz zwiększenia świadomości ekologicznej mieszkańców powiatu legionowskiego; Doskonalenie systemu selektywnego zbierania w celu osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu dla osiągnięcia odpowiednich limitów odzysku: 42

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

   

4.2

 odpadów wielkogabarytowych na poziomie 65%,  odpadów niebezpiecznych na poziomie 35%,  odpadów opakowaniowych – odzysk 60%, recykling 55% - 80%; Wspieranie rozwoju regionalnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi; Skierowanie w roku 2015 na składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych nie więcej niż 44% (wagowo) całkowitej ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (w stosunku do roku 1995); Wspieranie rozwoju i wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów; Wspieranie działań w zakresie zmniejszania masy składowanych odpadów komunalnych do max 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 r.

Polityka i cele na poziomie Gminy

Cele gospodarki odpadami określone w niniejszym planie gospodarki odpadami wynikają bezpośrednio z dwóch najistotniejszych aktów prawnych regulujących kwestię gospodarki odpadami tj.  ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.), określającej obowiązki, które powinny realizować jednostki samorządu terytorialnego (rozdział 3a)  ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.), opisującej mechanizmy zapewniające prawidłową realizację zadań służących wypełnianiu celów nałożonych przepisami prawa unijnego i krajowego, oraz z zapisów przyjętych w krajowej i regionalnej strategii w kwestii odpadów (uwzględniającej specyficzne warunki geograficzne, gospodarcze, społeczne oraz prawnoadministracyjne obszaru) tj.  Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010),  aktualizacji „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007- 2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015” (WPGO 2007),  Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu Legionowskiego na lata 2004-2011 (PPGO 2003). Zadania powierzone samorządom terytorialnym w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.) obejmują:  zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych,  zapewnianie warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, aby było możliwe ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, wydzielanie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych oraz osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych,  zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami lub przedsiębiorcami instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych albo zapewnienie warunków do budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przez przedsiębiorców,  zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Dwa pierwsze obowiązki dotyczą systemu zbierania, kolejne - funkcjonowania instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Docelowo, z uwagi na przyjęty w gminie Wieliszew model gospodarki odpadami komunalnymi, oparty na zawieraniu umów pomiędzy właścicielami nieruchomości, a podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, 43

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 realizacja zadań wynikających z ww. przepisów będzie należeć do przedsiębiorców działających w branży gospodarki odpadami Rola gminy w takim modelu jest wówczas ograniczona do wykorzystania uprawnień administracyjnych i kontrolnych, określonych w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.) oraz stworzenia ram prawnych i organizacyjnych całego systemu, tj. opracowania niniejszego dokumentu oraz „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Wieliszew”. Na obecnym etapie funkcjonowania systemu część zadań określonych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.) gmina Wieliszew realizuje we własnym zakresie. Sytuacja ta dotyczy przede wszystkim organizacji systemu selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych. Biorąc pod uwagę powyższe wymogi formalne, założenia planu krajowego oraz planów regionalnych (wojewódzkiego i powiatowego) określono cel nadrzędny „Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017”, którym jest: Cel nadrzędny: Minimalizacja ilości odpadów powstających na terenie Gminy Wieliszew oraz doskonalenie systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych Realizacja celu nadrzędnego wymaga sformułowania celów z których w dalszej kolejności wynikają konkretne zadania realizacyjne.

szczegółowych,

Cele szczegółowe w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:  Minimalizacja powstawania odpadów komunalnych  Objęcie wszystkich mieszkańców Gminy Wieliszew zorganizowaną zbiórka odpadów komunalnych  Intensyfikacja rozwoju systemu selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych  Ograniczenie ilości składowanych odpadów oraz preferowanie innych metod unieszkodliwiania  Cele szczegółowe w odniesieniu do poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych:  Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zgodne z prawem ich unieszkodliwianie  Prawidłowe zagospodarowanie odpadów medycznych  Eliminacja ze strumienia odpadów komunalnych odpadów po środkach ochrony roślin  Zapewnienie selektywnej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych

44

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 ODPADY KOMUNALNE Cel w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów Minimalizacja powstawania odpadów komunalnych Powstawanie odpadów powinno być eliminowane lub ograniczane przez wytwarzających odpady i ich odbiorców niezależnie od stopnia ich uciążliwości, a także niezależnie od ich ilości lub miejsca powstania. Przeciwdziałanie powstawaniu odpadów sprowadza się do realizacji dwóch podstawowych zasad: ograniczania powstawania odpadów poprzez optymalne przetwórstwo surowców, materiałów i paliw oraz użytkowanie wyrobów, zwiększania stopnia wykorzystania odpadów, których powstania na obecnym poziomie techniki i technologii nie da się uniknąć, a także sukcesywne przetwarzanie odpadów nagromadzonych w poprzednich latach. Obowiązek realizacji tych zasad nakładają uregulowania prawne dot. odpadów. Najskuteczniej jednak zasady te można wprowadzić poprzez wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa. Jest to możliwe dzięki dobrze zaplanowanej tematycznej kampanii edukacyjnej wśród mieszkańców Gminy. Działania te powinny być skierowane zarówno do młodzieży szkolnej, jak i do osób dorosłych. Głównym celem podnoszenia świadomości dotyczącej minimalizacji powstawania odpadów jest zmiana mentalności z ukierunkowania konsumpcyjnego na poczucie odpowiedzialności za środowisko, zmiana zachowań „odpadotwórczych” na „odpadooszczędne”. Wszelkie działania, szczególnie te skierowane do osób dorosłych, oprócz charakteru edukacyjnego muszą mieć również charakter informacyjny, dający możliwość zapoznania się mieszkańcom z kosztami funkcjonowania systemu gospodarki odpadami w gminie, możliwościami obniżenia tych kosztów poprzez zmiany zachowań i stylu życia oraz ze spodziewanymi i osiągniętymi skutkami inwestycji. W akcji informacyjno-edukacyjnej należy wykorzystać środki masowego przekazu (lokalna prasa, radio), a także stosować ulotki i plakaty. Skutecznym działaniem wspomagających minimalizację odpadów jest wprowadzanie instrumentów finansowych wpływających na koszty zbiórki. W takim przypadku gospodarstwa, które ograniczają ilość powstających odpadów oraz prowadzą ich odzysk, oszczędzają na wydatkach poniesionych na zbiórkę. Dodatkowo można stosować różne stawki opłat za odbiór segregowanych i niesegregowanych odpadów. Zadania krótkookresowe 2010-2013: -

podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy poprzez edukację dotyczącą minimalizacji wytwarzania odpadów (zajęcia w szkołach, konsultacje społeczne, organizacja konkursów itp.), przeprowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnych popularyzujących kompostowanie we własnym zakresie odpadów ulegających biodegradacji,

Zadania długookresowe 2014-2017: -

edukacja mieszkańców na temat minimalizacji wytwarzania odpadów (zajęcia w szkołach, konsultacje społeczne, organizacja konkursów itp.), promowanie produktów wykonanych z surowców wtórnych, wielokrotnego użytku, biodegradowalnych, podtrzymywanie zachęt finansowo-legislacyjnych wpływających na ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów. utrzymanie przez gminę kontroli nad przedsiębiorcami świadczącymi usługi w zakresie zbierania odpadów komunalnych (poziom świadczonych usług, przestrzeganie udzielonych zezwoleń), 45

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 -

dalsza rozbudowa systemu zbierania odpadów komunalnych oraz zwiększenie efektywności systemu.

Cel w zakresie zbiórki odpadów komunalnych Objęcie wszystkich mieszkańców Gminy Wieliszew zorganizowaną zbiórka odpadów komunalnych Zbieranie odpadów w miejscu powstawania („u źródła”) jest pierwszym ogniwem systemu ich usuwania i unieszkodliwiania. Sposób ich czasowego magazynowania na terenie nieruchomości oraz częstotliwość usuwania mają znaczący wpływ na czystość i stan sanitarny w gminie (powstawanie nieprzyjemnych zapachów, rozwój chorobotwórczych bakterii, insektów i gryzoni), a tym samym na poziom bytowania mieszkańców. Magazynowanie odpadów powinno stanowić etap krótkotrwały i przejściowy, a częstotliwość ich wywozu powinna być tak dostosowana, aby przeciwdziałać tym negatywnym zjawiskom. Na terenie Gminy odbiór odpadów z zabudowy rozproszonej odbywa się raz w miesiącu, a jeżeli występuje tak potrzeba – częściej na zgłoszenie indywidualne. Niesegregowane odpady komunalne gromadzi się w różnego rodzaju pojemnikach i kontenerach. W budownictwie jednorodzinnym, jako indywidualne wyposażenie nieruchomości, najodpowiedniejsze są pojemniki małe o pojemności 110 l. Należy zauważyć, że na terenach wiejskich lepszym rozwiązaniem jest stosowanie pojemników wykonanych z metalu niż z tworzywa sztucznego, w związku z częstym gromadzeniem w nich popiołów z palenisk domowych. Gminny Regulamin utrzymania czystości i porządku dopuszcza gromadzenie odpadów w workach foliowych. Przy budynkach wielorodzinnych (na terenach zabudowanych) oraz w obiektach infrastruktury społeczno-gospodarczej, stosuje się pojemniki duże 1,1 i 2,2 m3. Pojemniki te z powodzeniem mogą być również wykorzystywane jako zbiorcze dobrowolne punkty gromadzenia odpadów. Eliminują one przypadki niekontrolowanego i nielegalnego pozbywania się odpadów. Zwykle w takim przypadku opłatę za wywóz odpadów ponosi Gmina. System wspólnych kontenerów należy traktować jako rozwiązanie wstępne i jeśli nie jest on konieczny nie należy go stosować, gdyż jest to sprzeczne z „zasadą zanieczyszczający płaci”. W przypadku Gminy Wieliszew rozbudowę systemu zbiórki odpadów należy prowadzić w oparciu o istniejący już system polegający na powierzeniu organizacji i zarządzania gospodarką odpadami prywatnym podmiotom. Gmina powinna w dalszym ciągu ustalać sposób postępowania z odpadami na podstawie wydawanych zezwoleń oraz dokładnie określać wymaganą jakość świadczonych usług. Obowiązkiem Gminy powinno być wspomaganie tego systemu i tworzenie odpowiednich warunków do jego rozwoju oraz zwiększania jego efektywności. Należy dążyć do stanu wyposażenia wszystkich gospodarstw domowych we własne pojemniki na odpady. Pozwoli to na zwiększenie ilości odbieranych odpadów oraz zabezpieczy przed rozprzestrzenianiem odpadów w przypadkach uszkodzenia worków przez psy i gryzonie. Zadania krótkookresowe 2010-2013: -

rozbudowa istniejącego systemu zbierania odpadów komunalnych w oparciu o świadczenie usług przez firmy prywatne na podstawie udzielonych zezwoleń (zwiększanie jego efektywności), objęcie wszystkich mieszkańców systemem zorganizowanej zbiórki odpadów do końca 2010 r., opracowanie i wdrożenie systemu informacyjnego dla społeczeństwa i przedsiębiorców o lokalnym systemie zbiórki odpadów – funkcjonowanie punktu konsultacyjnego np. w postaci „zielonego telefonu”. 46

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Zadania długookresowe 2014-2017: -

utrzymanie przez gminę kontroli nad przedsiębiorcami świadczącymi usługi w zakresie zbierania odpadów komunalnych (poziom świadczonych usług, przestrzeganie udzielonych zezwoleń), utrzymanie wysokiego wskaźnika mieszkańców objętych zorganizowanym systemem zbiórki odpadów, dalsza rozbudowa systemu zbierania odpadów komunalnych oraz zwiększenie efektywności systemu.

Cel w zakresie selektywnej zbiórki i odzysku odpadów komunalnych Intensyfikacja rozwoju systemu selektywnego gromadzenia komunalnych

odpadów

Prawidłowa gospodarka odpadami powinna opierać się na selektywnej zbiórce odpadów warunkującej: recykling surowców wtórnych, oszczędność surowców naturalnych, eliminację substancji niebezpiecznych, odzysk frakcji organicznej (biodegradowalnej) oraz minimalizację odpadów trafiających na składowisko. Najbardziej pożądaną formą selektywnej zbiórki odpadów jest zbiórka "u źródła". Najważniejszą zaletą tego systemu jest otrzymywanie w jej wyniku praktycznie gotowych surowców wtórnych o wysokiej czystości. W kraju stosuje się system wielopojemnikowy. Najczęściej odpady są wydzielane do 3 pojemników - makulatura, szkło, tworzywa sztuczne. System ten pozwala na ciągłe rozszerzanie asortymentu zbieranych odpadów poprzez zwiększanie liczby pojemników. System segregacji odpadów winien być zorganizowany we współpracy z działającymi na terenie Gminy przedsiębiorstwami prowadzącymi zbiórkę odpadów komunalnych, jednostkami organizacyjnymi, a także osobami podejmującymi zbieranie i zagospodarowywanie tego rodzaju odpadów. Do działań mających na celu zachęcenie do zbiórki selektywnej i zwiększenia ilości zbieranych selektywnie odpadów zalicza się: - uwarunkowania prawne, - wykorzystanie przepisów lokalnych, - instrumenty finansowe, - długotrwałą edukację ekologiczną. Należy kontynuować na terenie Gminy wprowadzanie selektywnej zbiórki "u źródła". Indywidualna zbiórka na każdej posesji wymaga zwielokrotnienia liczby pojemników lub różnokolorowych worków foliowych oraz rozbudowania systemu transportu. Funkcjonowanie systemu workowego nie wymaga stosowania specjalistycznego systemu transportowego, jak również pozwala na efektywny system rozliczeniowy – w cenie worka może być wliczony koszt wywozu odpadów. Obecnie, odbiór odpadów selektywnie gromadzonych przez mieszkańców, jest bezpłatny. Stanowi to skuteczny instrument finansowy wspierający rozwój selektywnej zbiórki odpadów, jednak jest sprzeczne z zasadą zanieczyszczający płaci. Skuteczną zachętę do prowadzenia selektywnej zbiórki stanowi zróżnicowanie stawek za odbiór odpadów zmieszanych i selektywnie gromadzonych i takie rozwiązanie powinno być stosowane w przyszłości. W warunkach wiejskich sprawdza się prowadzenie zorganizowanych zbiórek odpadów niebezpiecznych powstałych w gospodarstwach domowych (np. baterie) w szkołach. Poza dużą skutecznością akcje takie przynoszą również dodatkowy efekt w postaci edukacji ekologicznej przyszłych gospodarzy Gminy oraz uczą odpowiedzialności za własne czyny. Należy kontynuować zbieranie poszczególnych rodzajów komunalnych odpadów niebezpiecznych przez niektóre jednostki organizacyjne oraz przedsiębiorców. W punktach opieki zdrowotnej oraz w aptekach należy utrzymać możliwość zwrotu przeterminowanych lekarstw i innych odpadów medycznych. Urząd Gminy może dofinansować takie przedsięwzięcie, jak również wziąć na siebie ciężar organizacyjny. Selektywna zbiórka odpadów powinna być prowadzona z wydzieleniem frakcji: 47

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017      

opakowaniowych surowców wtórnych (papieru i tektury, szkła, tworzyw sztucznych, metali), odpadów niebezpiecznych, odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych i poremontowych, odpadów urządzeń elektrycznych i elektronicznych, odpadów biodegradowlanych.

Zadania krótkookresowe 2010-2013: -

wspieranie zbiórki i transportu selektywnie zbieranych odpadów, wdrażanie systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych (organizacja okresowych zbiórek odpadów wielkogabarytowych dwa razy w roku), wdrażanie systemu zbiórki odpadów budowlanych - pojemniki na zamówienie, wdrażanie systemu zbiórki odpadów ulegających biodegradacji szczególnie na terenach zwartej zabudowy, na pozostałych terenach kompostowanie we własnym zakresie, wdrażanie i funkcjonowanie systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych (Mobilny Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych – dwa razy w roku),

Zadania długookresowe 2014-2017: -

poprawa efektywności systemu oraz ciągłe zwiększanie asortymentu zbieranych surowców wtórnych, osiągnięcie zakładanych limitów odzysku i recyklingu poszczególnych odpadów opakowaniowych

Cel w zakresie unieszkodliwiania odpadów Ograniczenie ilości składowanych odpadów oraz preferowanie innych metod unieszkodliwiania Składowanie jest wciąż najpopularniejszym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach przed unieszkodliwieniem poprzez składowanie, odpady powinny być poddane procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego, lub biologicznego oraz segregacji, w celu ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi czy dla środowiska lub też ograniczenia ilości i objętości składowanych odpadów. Składowanie odpadów jest więc ostatnim nieuniknionym ogniwem w planowanym systemie gospodarki odpadami komunalnymi. Wskaźnik nagromadzenie odpadów obrazujący ilość wytwarzanych odpadów na terenach wiejskich jest znacznie niższy niż na terenach miejskich. Wynika to z wysokiego stopnia wykorzystania odpadów. Należy dążyć do podtrzymywania tej tendencji i popularyzować wśród mieszkańców odzysk odpadów np. zagospodarowanie odpadów organicznych na kompost lub karmę dla zwierząt, wykorzystanie odpadów mineralnych do naprawy dróg, spalanie odpadów drewnianych. Zadania krótkookresowe 2010-2013: -

redukcja ilości usuwanych na składowiska odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 75% (wagowo) w 2010 r., 50% (wagowo) w 2013 roku, uczestnictwo w budowie regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów, upowszechnianie stosowania kompostu do celów nawozowych i rekultywacyjnych,

48

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 -

wspieranie (merytoryczne i organizacyjne) budowy przydomowych kompostowni odpadów ulegających biodegradacji (odpady kuchenne, odpady zielone, odpady z gospodarstw rolnych), zapobieganie powstawaniu tzw. dzikich wysypisk odpadów, bieżąca likwidacja i rekultywacja tzw. dzikich wysypisk.

Zadania długookresowe 2014-2017: -

redukcja ilości usuwanych na składowiska odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 35% (wagowo) w 2020 r., zmniejszanie ilości odpadów deponowanych na składowiskach uczestnictwo w budowie regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Składowiska odpadów stwarzają przede wszystkim zagrożenie dla wód śródlądowych. Aby kontrolować migrację zanieczyszczeń należy prowadzić monitoring obiektów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitorowania składowisk odpadów. Rozporządzenie to nakłada obowiązek prowadzenia monitoringu zarówno w czasie eksploatacji (od uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego do momentu uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów), jak i przez 30 lat od uzyskania decyzji o zamknięciu składowiska odpadów. Na terenie Gminy Wieliszew nie istnieje składowisko odpadów, należy jednak kontrolować powstawanie tzw. dzikich wysypisk i na bieżąco je likwidować. Jest to bardzo ważne działanie zmierzające do ochrony zasobów wód śródlądowych, pedosfery, a także krajobrazu. CELE W ODNIESIENIU NIEBEZPIECZNYCH

DO

SZCZEGÓLNYCH

RODZAJÓW

ODPADÓW

Azbest Cel: Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zgodne z prawem ich unieszkodliwianie Odpady zawierające azbest są unieszkodliwiane poprzez składowanie. Ten sposób postępowania jest zgodny z obecnymi wymaganiami prawnymi oraz środowiskowymi. Ponieważ odpady azbestowe mogą być unieszkodliwiane poprzez składowanie należy rozpatrzyć możliwość wybudowania nowych składowisk lub zaadaptowania już istniejących do tego celu. Na terenie Gminy nie znajdują się wydzielone miejsca do składowania wyrobów zawierających azbest. Zadania krótkookresowe 2010-2013: -

organizacja kampanii informacyjnej w zakresie postępowania z odpadami zawierającymi azbest, aktualizacja inwentaryzacji nagromadzonych na terenie Gminy ilości materiałów budowlanych zawierających azbest, monitoring usuwania oraz prawidłowego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest.

49

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Zadania długookresowe 2014-2017: -

bieżący monitoring usuwania oraz prawidłowego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest. aktualizacja inwentaryzacji ilości nagromadzonych na terenie Gminy materiałów budowlanych zawierających azbest,

Odpady medyczne i weterynaryjne Cel: Prawidłowe zagospodarowanie odpadów medycznych Zadania krótkookresowe i długookresowe 2010-2017: -

minimalizacja ilości powstawania niebezpiecznych odpadów medycznych, wymagających szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze termicznego przekształcania, poprzez segregację odpadów u źródła powstawania, eliminacja nieprawidłowych praktyk w gospodarce odpadami medycznymi np. spalania zakaźnych odpadów medycznych w instalacjach nie posiadających urządzeń do oczyszczania gazu oraz w piecach centralnego ogrzewania.

Pestycydy (środki ochrony roślin) Cel: Eliminacja ze strumienia odpadów komunalnych odpadów po środkach ochrony roślin Zadania krótkookresowe i długookresowe 2010-2017: -

organizacja punktów odbioru opakowań po środkach ochrony roślin w punktach ich sprzedaży oraz w Mobilnym Punkcie Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych, wspieranie selektywnej zbiórki opakowań po środkach ochrony roślin.

Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Cel: Zapewnienie selektywnej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny zaliczany jest do odpadów niebezpiecznych z uwagi na obecność metali ciężkich oraz halogenków w materiałach, z których zostały wykonane urządzenia. Składniki te są niebezpieczne dla zdrowia i środowiska. Problem odpadów elektrycznych należy szczegółowo ująć w regulaminie utrzymania czystości i porządku. Mieszkańcy Gminy mają możliwość oddania tych odpadów w ramach funkcjonującego Mobilnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych lub sezonowych zbiórek odpadów wielkogabarytowych. Należy również położyć nacisk na informowanie mieszkańców Gminy o niebezpiecznych właściwościach zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego i możliwościach właściwego pozbywania się tego rodzaju odpadów. Zadania krótkookresowe 2010-2013 -

organizacja sezonowej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych, np. równocześnie ze zbiórką odpadów wielkogabarytowych, 50

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 -

kampania informacyjna dotycząca konieczności selektywnego zbierania odpadów elektrycznych i elektronicznych.

Zadania długookresowe 2014-2017: -

4.3

kontynuacja i wspieranie selektywnej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych

Przyjęty system gospodarowania odpadami komunalnymi w gminie Wieliszew

Podstawę prawną planowanego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych na terenie gminy Wieliszew wyznaczają akty prawne: ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.), „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy” (przyjęty uchwałą Rady Gminy Wieliszew Nr 52/IX/07 z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy), Głównym instrumentem kształtowania lokalnego systemu gospodarki odpadami poza niniejszym planem jest Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy. Każdy system gospodarki odpadami składa się z następujących elementów:  wytwórców odpadów (właścicieli nieruchomości),  podmiotów odbierających odpady komunalne (zmieszane i selektywnie zbierane),  obiektów i instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów,  jednostek i instytucji nadzorujących system. Aktualnie funkcjonujący system gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Wieliszew, bez dalszego doskonalenia, nie gwarantuje spełnienia celów zawartych w KPGO 2010 r., szczególnie osiągnięcia w latach 2010-2013 redukcji poziomów składowania odpadów ulegających biodegradacji. Funkcjonujący na terenie Gminy Wieliszew system jest modelem powszechnie występującym na terenie kraju, co oznacza że jest w praktyce organizowany przez podmioty (przedsiębiorstwa), prowadzące działalność w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych. W takim systemie rola gminy jest ograniczona do tworzenia warunków umożliwiających podmiotom prawidłowe wykonywanie tego zadania, a przede wszystkim opracowanie ram prawnych systemu zbiórki odpadów komunalnych. Kolejne etapy zagospodarowania odpadów komunalnych tj. odzysk i unieszkodliwianie wymagają poza samorządem terytorialnym udziału organów wyższego szczebla administracji państwowej, w tym przede wszystkim zarządu województwa mazowieckiego, odpowiedzialnego za wyznaczenie regionów gospodarki odpadami komunalnymi. Gmina Wieliszew wraz z pozostałymi gminami powiatu legionowskiego będzie tworzyć Regionalny Obszar Gospodarki Odpadami tzw. Region M. St. Warszawy. Wytwarzane w tym regionie odpady będą kierowane do instalacji funkcjonujących na terenie Warszawy. Planowane jest również uruchomienie nowych zakładów gospodarki odpadami obsługujących Region M. St. Warszawy (budowa składowiska odpadów „Łubna II”, spalarnia odpadów, rozbudowa i modernizacja ZUSOK przy ul. Gwarków 9 w Warszawie). Koncepcja tworzenia regionów gospodarki odpadami powstała w 2004 r. ale wciąż nie zrealizowano tych założeń. Głównymi trudnościami opóźniającymi realizację regionów gospodarki odpadami są:  Wybór miejsc unieszkodliwia odpadów przez podmioty zajmujące się odbieraniem odpadów w oparciu o zasady wolnorynkowe,  Funkcjonowanie działających niezależnie składowisk odpadów, 51

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

Brak jasno określonych instrumentów ekonomicznych służących kreowaniu międzygminnych systemów gospodarki odpadami. Niezależnie od dotychczasowych efektów koncepcji regionów plan krajowy oraz plan województwa mazowieckiego nie wprowadzają w tym zakresie istotnych zmian. W dalszym ciągu za cel priorytetowy uznano organizowanie systemu zagospodarowania odpadów w oparciu o rozwiązania ponadgminne. Wobec powyższego niniejszy plan zakłada kontynuację dążenia do powstania Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy oraz optymalizację i rozbudowę obecnego systemu w zakresie:  Zorganizowanego odbioru odpadów komunalnych,  Selektywnej zbiórki odpadów komunalnych,  Ograniczenia ilości składowanych odpadów biodegradowlanych. Kluczowe elementy przyjętego systemu stanowią:  Zbiórka i transport odpadów komunalnych zmieszanych,  Selektywna zbiórka i transport odpadów komunalnych,  Odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych,  Zagospodarowanie szczególnego rodzaju odpadów.

4.3.1 System zbierania i transportu odpadów komunalnych zmieszanych Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.), każdy właściciel nieruchomości tj. także współwłaściciel, użytkownik wieczysty oraz jednostka organizacyjna i osoba posiadające nieruchomość w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością, jest zobowiązany do wyposażenia jej w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymania tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Zgromadzone na terenie nieruchomości odpady komunalne właściciel nieruchomości jest obowiązany przekazać na zasadzie umowy „korzystania z usług” podmiotowi posiadającemu odpowiednie zezwolenie w zakresie odbierania odpadów komunalnych. Szczegółowe zasady zbiórki odpadów komunalnych w gminie tj. rodzaj stosowanych pojemników na odpady oraz częstotliwość ich opróżniania, określa Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Aktualnie system zbiórki zmieszanych odpadów komunalnych na terenie gminy buduje 10 przedsiębiorstw zajmujących się odbiorem odpadów komunalnych. Przedsiębiorstwa działają w oparciu o udzielone przez Wójta Gminy zezwolenia na prowadzenie takiej działalności, co jednocześnie oznacza, że spełniają one wymagania, co do minimalnego wyposażenie technicznego. Utrzymanie działalności kilku podmiotów na terenie gminy pozwala na konkurencyjne podnoszenie standardu świadczonych usług. Liczba działających na terenie gminy podmiotów zapewnia prawidłowe funkcjonowanie systemu zbiórki odpadów komunalnych. Wszystkie zmieszane odpady komunalne bezpośrednio po zebraniu odpowiedniej ilości transportowane są do miejsc unieszkodliwiania, położonych poza granicami Gminy Wieliszew. Niniejszy plany nie wprowadza zmian w zakresie sposobu prowadzenia zbiórki zmieszanych odpadów komunalnych. Zbiórka zmieszanych odpadów komunalnych będzie rozwijana w oparciu o funkcjonujące obecnie zasady. Priorytetem w tym zakresie jest objęcie wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem zbiórki odpadów komunalnych do końca 2010 r. Szacuje się, że obecnie z systemu korzysta około 65% mieszkańców gminy.

52

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

4.3.2 Selektywna zbiórka i transport odpadów komunalnych Obowiązek stworzenia systemu selektywnego zbierania odpadów został określony w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.). Z uwagi na czynniki ekonomiczne oraz poziom świadomości mieszkańców gminy efektywność prowadzonej selektywnej zbiórki odpadów nie jest wystarczająca. Selektywna zbiórka odpadów komunalnych jest obecnie organizowana i dofinansowana przez Urząd Gminy. Docelowo system będzie w pełni organizowany przez przedsiębiorstwa zajmujące się odbiorem odpadów komunalnych na terenie gminy. Do usługi świadczenia selektywnej zbiórki zobowiązują przedsiębiorców uzyskane zezwolenia na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Obecnie przedsiębiorstwa nie wywiązują się w pełni z nałożonego obowiązku, ograniczając zbiórkę do wybranych rodzajów odpadów, szczególnie tzw. „surowców wtórnych” tj. papieru i tektury, szkła, metali i tworzyw sztucznych. Takie postępowanie jest efektem sytuacji na rynku zagospodarowania odpadów i niskimi cenami surowców wtórnych. Prowadzenie selektywnej zbiórki jest obecnie zajęciem deficytowym, a ceny odbioru wysegregowanych odpadów, są niższe od kosztów poniesionych na ich zbiórkę i doczyszczenie. Zgodnie z założeniami KPGO 2010 selektywna zbiórka odpadów powinna obejmować następujące frakcje odpadów:  odpady zielone z ogrodów i parków,  papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.),  odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe,  tworzywa sztuczne i metale,  zużyte baterie i akumulatory,  zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,  przeterminowane leki,  chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.),  meble i inne odpady wielkogabarytowe,  odpady budowlano-remontowe, W celu stworzenia optymalnych warunków dla rozwoju selektywnej zbiórki prowadzonej przez przedsiębiorców samorząd gminy powinien wykorzystać uprawnienia administracyjne, określone w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2005 r. nr 236 poz. 2008 z poźn. zm.) oraz doprecyzować ramy prawne i organizacyjne systemu. Obecnie w gminie prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów komunalnych, organizowana przez samorząd terytorialny. Zbiórka realizowana jest od 2000 r., początkowo w postaci ogólnodostępnych pojemników typu dzwon ustawionych w sąsiedztwie oraz dodatkowo w systemie „u źródła”, w poszczególnych gospodarstwach domowych, z wykorzystaniem kolorowych worków foliowych. Obecnie zrezygnowano z pojemników ustawionych w sąsiedztwie, pozostawiając je jedynie przy zabudowie wielorodzinnej. Odbiór selektywnie gromadzonych odpadów jest w pełni finansowany z budżetu gminy i dotyczy następujących rodzajów odpadów:  odpadów opakowaniowych,  odpadów niebezpiecznych (baterie, przeterminowane leki, zużyty sprzęt elektryczny),  odpadów wielkogabarytowych. W niniejszym planie założono, że rola gminy w organizowaniu systemu selektywnej zbiórki będzie systematycznie ograniczana. Zbiórka będzie w pełni organizowana przez podmioty zajmujące się odbiorem odpadów i finansowana przez właścicieli nieruchomości. Zadaniem gminy będzie jedynie kontrolowanie przestrzegania określonych wymagań przez właścicieli nieruchomości oraz podmioty zajmujące się odbiorem odpadów komunalnych. Charakter zabudowy gminy pozwala na zastosowanie zbiórki „u źródła” jako podstawowej formy selektywnego gromadzenia odpadów. Takie rozwiązanie jest skuteczniejsze od zbiórki w pojemnikach ustawionych w sąsiedztwie. 53

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Poniżej opisano sposób zbierania poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych. Odpady opakowaniowe W zabudowie jednorodzinnej odpady opakowaniowe będą zbierane w systemie pojemnikowym/workowym „u źródła” , z podziałem na trzy rodzaje pojemników/worków w odmiennej kolorystyce tj.:  kolor zielony - odpady opakowaniowe ze szkła,  kolor niebieski - odpady opakowaniowe z papieru,  kolor żółty - odpady opakowaniowe z metali i tworzyw sztucznych. W zabudowie wielorodzinnej odpady opakowaniowe będą zbierane w systemie gniazdowym – kontenery/pojemniki ustawione w sąsiedztwie, z podziałem na trzy rodzaje kontenerów/pojemników w odmiennej kolorystyce tj.:  kolor zielony - odpady opakowaniowe ze szkła,  kolor niebieski - odpady opakowaniowe z papieru,  kolor żółty - odpady opakowaniowe z metali i tworzyw sztucznych. Dodatkowo dopuszcza się możliwość gromadzenia różnych rodzajów odpadów opakowaniowych w jednym worku/pojemniku/kontenerze, w tzw. systemie zbiórki odpadów „suchych”. Ten rodzaj zbiórki wykorzystywany jest przez przedsiębiorstwa, które przekazują odpady opakowaniowe do sortowni przystosowanych technologicznie do odbioru zmieszanych odpadów opakowaniowych. W takim systemie zbiórki ogranicza się wykorzystanie worków przeznaczonych do gromadzenia odpadów, usprawnia odbiór odpadów oraz gromadzenie na terenie nieruchomości. Minimalna częstotliwość odbioru selektywnie zebranych odpadów tj. papier i tektura, szkło kolorowe, szkło bezbarwne, tworzywa sztuczne, metale powinna wynosić raz w miesiącu (dopuszcza się zmniejszenie częstotliwości do max. ośmiu tygodni, w przypadku gdy nie stwierdza się przepełnienia urządzeń do gromadzenia odpadów). Zakłada się, że zbiórka będzie w całości organizowana przez przedsiębiorstwa zajmujące się odbiorem odpadów. Odpady biodegradowalne Odpady biodegradowalne powstające w zabudowie jednorodzinnej powinny być zagospodarowywane przez właścicieli nieruchomości we własnym zakresie poprzez kompostowanie w sposób nie powodujący uciążliwości dla środowiska. W tym celu nieruchomość, której właściciel zdeklaruje takie zagospodarowanie odpadów, wyposaża się w odpowiednie urządzenie przeznaczone do kompostowania odpadów – kompostownik. Urządzenie należy usytuować na nieruchomości zgodnie z przepisami budowlanymi. W zabudowie wielorodzinnej oraz jednorodzinnej (w przypadku gdy właściciel nieruchomości niezagospodarowuje odpadów biodegradowalnych we własnym zakresie) odpady biodegradowalne będą zbierane selektywnie w odrębnych, przeznaczonych jedynie do tego celu urządzeniach (kontenery, pojemniki, worki). Stosowane urządzenia muszą być szczelne, tak aby nie były źródłem uciążliwości zapachowych oraz nie były ogniskiem nadmiernego rozwoju insektów. Odbiór selektywnie zebranych odpadów biodegradowalnych zapewniają wszyscy przedsiębiorcy zajmujący się odbiorem odpadów komunalnych na terenie gminy. Odpady biodegradowalne pochodzące z terenów użyteczności publicznej tj. zieleńców, targowisk, cmentarzy itp. będą zbierane selektywnie do odpowiednich urządzeń lub w przypadku braku tych urządzeń, bezpośrednio transportowane do miejsc odzysku i unieszkodliwiania. Minimalna częstotliwość odbioru selektywnie zebranych odpadów organicznych niezależnie od rodzaju zabudowy powinna wynosić raz na siedem dni (dopuszcza się możliwość zwiększenia częstotliwości do czternastu dni w miesiącach od listopada do lutego).

54

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Odpady wielkogabarytowe W systemie zbiórki odpadów wielkogabarytowych rola gminy w jego organizacji będzie stopniowo ograniczana, tak aby odpowiedzialność za odbiór tego rodzaju odpadów ponosili przedsiębiorcy, świadczący takie usługi. Przedsiębiorcy powinni umożliwić właścicielom nieruchomości odbiór odpadów wielkogabarytowych na indywidualne zamówienie takiej usługi. W celu usprawnienia systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych wprowadza się obowiązek organizacji zbiórki odpadów wielkogabarytowych przez przedsiębiorstwa zajmujące się odbiorem odpadów komunalnych (we własnym zakresie), w zamian za zbiórkę organizowaną obecnie przez gminę. Zbiórka będzie przeprowadzana przez każde przedsiębiorstwo, działające na terenie gminy, nie rzadziej niż raz w roku. Odpady będą gromadzone w wyznaczonych miejscach wg ustalonego harmonogramu. Każde przedsiębiorstwo będzie zobowiązane odebrać odpady wielkogabarytowe od osoby posiadającej podpisaną z nim umowę na odbiór odpadów komunalnych. W Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy funkcjonuje zapis dotyczący częstotliwości pozbywania się odpadów wielkogabarytowych mówiący, że powinny one być usuwane z terenu nieruchomości nie rzadziej niż dwa razy w ciągu roku na koszt gminy. W proponowanym systemie zbiórki zapis ten nie ma zastosowania i należy go zmodyfikować. Zakłada się, że do czasu pełnego wdrożenia systemu zbiórki przez przedsiębiorstwa, kontynuowana będzie zbiórka odpadów wielkogabarytowych organizowana przez Gminę, jako system uzupełniający. Odpady niebezpieczne Odpady niebezpieczne zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy są odbierane na koszt Gminy. Zbiórka jest prowadzona przez mobilny punkt zbiórki, poprzez pojemniki na baterie w szkołach, sklepach i urzędach, pojemniki na przeterminowane leki w placówkach służby zdrowia. Wprowadza się na czas obowiązywania niniejszego planu objazdowy system zbiórki odpadów niebezpiecznych. Za zbiórkę odpowiedzialne będą wszystkie przedsiębiorstwa, prowadzące działalność na terenie gminy w zakresie odbioru odpadów komunalnych. Podmioty będą zobowiązane do ustalenia miejsc postojowych, z których odbierane będą odpady niebezpieczne wg ustalonego wcześniej i podanego do publicznej wiadomości harmonogramu. Zbiórkę należy przeprowadzać nie rzadziej niż dwa razy w roku. Na czas zbiórki miejsca z których będą odbierane odpady niebezpieczne pozostawać będą pod stałym nadzorem ww. przedsiębiorstw. Podmioty będą zobowiązane do obioru odpadów niebezpiecznych od mieszkańców lub zarządców nieruchomości, z którymi posiadają podpisaną umowę. Odpady mogą pochodzić tylko z gospodarstw domowych. Systemem objęte będą następujące rodzaje odpadów:  20 01 13* rozpuszczalniki,  20 01 14* kwasy,  20 01 15* alkalia,  20 01 17* odczynniki fotograficzne,  20 01 19* środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne i toksyczne np. herbicydy, insektycydy),  20 01 21* lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć,  20 01 23* urządzenia zawierające freony,  20 01 26* oleje i tłuszcze inne niż wymienione w 20 01 25,  20 01 27* farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcze i żywice zawierające substancje niebezpieczne,  20 01 29* detergenty zawierające substancje niebezpieczne,  20 01 31* leki cytotoksyczne i cytostatyczne,

55

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 

20 01 33* baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w 16 06 01, 16 06 02 lub 16 06 03 oraz nie sortowane baterie i akumulatory zawierające te baterie,  20 01 35* zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki,  20 01 37* drewno zawierające substancje niebezpieczne,  15 01 10* opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środkami ochrony roślin I i II klasy toksyczności - bardzo toksyczne i toksyczne),  15 01 11* opakowania z metali zawierające niebezpieczne porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest), włącznie z pustymi pojemnikami ciśnieniowymi. Przedsiębiorstwa, przeprowadzające zbiórkę objazdową, zapewnią odpowiednie urządzenia do gromadzenia odpadów niebezpiecznych oraz środki transportu, pozwalające na ich bezpieczne dostarczenie do miejsc tymczasowego magazynowania, odzysku lub unieszkodliwia. Dodatkowo w gminie kontynuowana będzie zbiórka odpadów niebezpiecznych w postaci zużytych baterii oraz przeterminowanych środków farmaceutycznych, prowadzona przez Urząd Gminy, opisana w rozdziale 2.4. Zakazuje się gromadzenia zużytych baterii w pojemnikach i workach wraz z innymi rodzajami odpadów zgodnie z art. 41 ust 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.). Rozwiązaniem przynoszącym duże efekty w zabudowie wielorodzinnej jest instalowanie na pojemnikach i kontenerach dodatkowych pojemników („kieszeń”) w kolorze czerwonym do gromadzenia baterii pochodzących z gospodarstw domowych. Pojemniki do gromadzenia odpadów o charakterze „surowców wtórnych” powinny zostać wyposażone w ww. „kieszenie”. Instalowania ww. urządzeń należy dokonywać systematycznie przy wymianie lub zakupie nowego sprzętu służącego do zbiórki odpadów. Odpady urządzeń elektrycznych i elektronicznych Zadaniem priorytetowym jest upowszechnienie wśród mieszkańców informacji o znajdujących się na terenie gminy podmiotach zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych. Istotną rolę z systemie zbiórki tych odpadów będą pełnić publiczne kampanie edukacyjne organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego o których mowa w art. 58 a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. 2005 nr 180 poz. 1495 z późn. zm.) W przyjętym systemie gospodarki odpadami większość odpadów tego rodzaju będzie oddawana przy zakupie nowego sprzętu lub w nieodpłatnych punktach ich odbioru, organizowanych przez organizacje odzysku. Odpady budowlane i poremontowe Z uwagi na nieregularność powstawania tego rodzaju odpadów ich odbiór będzie się odbywał na zasadzie indywidualnego zgłoszenia usługi odpowiedniemu przedsiębiorstwu przez właściciela nieruchomości. Odpady w postaci zużytych opon Zużyte opony będą odbierane przez punkty sprzedaży i wymiany opon. Mieszkańcy gminy mogą przy zakupie nowych opon oddać do utylizacji zużyte ogumienie. Nie planuje się udziału gminy w ramach organizacji zbiórki tego rodzaju odpadów. Odpady w postaci przeterminowanych środków ochrony roślin i opakowań po nich Zgodnie z przepisami ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. nr 63, poz. 638 z późn. zm.) opróżnione opakowania po środkach ochrony roślin należy zwrócić sprzedawcy, u którego zostały zakupione, przy 56

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 zachowaniu wymagań określonych w ich instrukcjach stosowania tych substancji. Zabronione jest wykorzystywanie opróżnionych opakowań po środkach ochrony roślin do innych celów, w tym traktowanie ich jako surowców wtórnych. Mieszkańcy gminy mogą oddawać przeterminowane środki ochrony roślin oraz dodatkowo opakowania po nich (w przypadku braku dokumentu potwierdzającego ich zakup) wraz z innymi odpadami niebezpiecznymi w opisanym wcześniej systemie objazdowego odbioru odpadów niebezpiecznych. Odpady w postaci olejów odpadowych Podstawowym sposobem pozbywania się olejów odpadowych wytwarzanych w gospodarstwach domowych (w małych ilościach i dużym rozproszeniu) powinny być punkty wymiany oleju (warsztaty samochodowe, stacje benzynowe), które zapewniają ich zbiórkę oraz odzysk i unieszkodliwianie w ramach świadczonych usług. Możliwość pozbycia się olejów odpadowych zapewnią również przedsiębiorstwa zajmujące się odbiorem odpadów komunalnych w ramach objazdowego systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych. Punkty Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów W planie założono, że podjęte działania przyniosą realną poprawę w systemie zbiórki odpadów. Stąd też, utworzenie zakładanego w planie wojewódzkim, Punktu Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów (PDGO) nie będzie konieczne. Realizacja takiego projektu byłaby również sprzeczna z przyjętym modelem systemu zbiórki odpadów, w którym system zbiórki odpadów tworzą podmioty prywatne. Koncepcja budowy PDGO zostanie rozważona w 2014 r., po ocenie efektów zmian przyjętych w niniejszym planie. W przypadku zaistnienia potrzeby organizacji PDGO w gminie w kolejnej aktualizacji dokumentu zostanie wskazana jego lokalizacja oraz zasady organizacji.

4.3.3 Odzysk odpadów komunalnych Na terenie Gminy Wieliszew nie są zlokalizowane instalacje służące odzyskowi odpadów komunalnych. Niniejszy dokument nie zakłada również takiej lokalizacji w najbliższym okresie. System zagospodarowania zebranych z terenu gminy odpadów będzie bazował na organizowanym regionalnym Zakładzie Zagospodarowania Odpadów. W ramach ZZO będą funkcjonowały instalacje do odzysku odpadów komunalnych, spełniające wymogi najlepszej dostępnej techniki (BAT). Zgodnie z założeniami WPGO 2007 Gmina Wieliszew wchodzi w skład Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy. Wojewódzki plan gospodarki odpadami wskazuje instalacje, w których będzie prowadzony odzysk poszczególnych rodzajów odpadów. Wyszczególnienie tych instalacji zamieszczono w tabelach poniżej.

57

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Tabela 4.1 Kompostownie funkcjonujące na terenie Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy Lp. 1.

2.

3.

4.

Rodzaj stosowanego procesu

Nazwa i adres instalacji/zarządzający Kompostownia – Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych ul. Gwarków 9, 04-459 Warszawa Zakład Utylizacji Odpadów Komunalnych Kompostownia "Radiowo" ul. Kampinoska 1 Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m. st. Warszawie Sp. z o. o. ul. Obozowa 43, 01-161 Warszawa Kompostowania Odpadów Zielonych ul. Marywilska 44 w Warszawie Zarząd Oczyszczania Miasta Al. Jerozolimskie 11/19, 00-508 Warszawa Kompostownia Pryzmowa ul. Marywilska 44 w Warszawie Eko-erde Sp. z o.o. ul. Lisa Kuli 24, 05-270 Marki

D8

19 05 01, 20 02 01

R3

16 03 06, 16 03 80, 20 01 01, 20 02 01, 20 03 01

R3

20 02 01, 20 03 02

R3

Kompostownia Odpadów Komunalnych. Zakład Wodociągów i Kanalizacji Chrzanowska, 05-825 Grodzisk Mazowiecki Kompostownia PPU „Energoutech-Kawęczyn” Sp. o. o. 6. ul. Strażacka 63/65, 04-462 Warszawa Źródło: WPGO 2007 5.

Rodzaj przyjmowanych odpadów

R3 R3

02 01 05, 02 01 07, 03 01 05, 19 05 99, 19 08 01, 19 08 02, 19 08 05, 19 08 09, 19 09 01, 19 09 02, 19 09 03, 19 09 99, 20 01 08, 20 01 25, 20 02 01, 20 03 04, 20 03 06 02 03 04, 02 06 01, 02 06 99, 19 05 99, 20 01 08, 20 02 01, 20 03 01, 20 03 02, 20 03 99 20 02 01

Tabela 4.2 Sortownie funkcjonujące na terenie Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy Lp.

Rodzaj stosowanego procesu

Nazwa i adres instalacji/zarządzający

Rodzaj przyjmowanych odpadów

1.

Instalacja Segregacji Odpadów Komunalnych ZUSOK ul. Gwarków 9, 04-459 Warszawa

D9

20 03 01

2.

Linia Sortownicza Remondis Sp. z o. o. ul. Zawodzie 16, 02-981 Warszawa

R14

15 01 01, 15 01 02, 20 01 01, 20 01 39, 20 03 01, 15 01 07, 19 12 05, 20 01 02

R14

20 01

3. 4. 5.

6.

Sortownia – Odpady z Selektywnej Zbiórki „Tip-top” – Leszek Parol Cendrowice, gm. Góra Kalwaria (ul. Kilińskiego 33a, 05-530 Góra Kalwaria) Sortownia Odpadów Komunalnych w Pruszkowie /Miejski Zakład Oczyszczania Sp. z o. o. ul. Stefana Bryły 6, 05-800 Pruszków Instalacja do Segregacji Surowców Wtórnych „Luxor” AG Compex ul. Marywilska 44, 03-042 Warszawa Sortownia Ręczna „Jarper” Sp. z o. o. Al. Krakowska 108 a, 05-552 Wólka Kosowska, Kolonia Warszawska

Sita Polska Sp. z o. o. ul. Mszczonowska 19 01-254 Warszawa (ul. Zawodzie 5, 02-981 Warszawa) Sortownia Odpadów z Selektywnej Zbiórki 8. MZO Wołomin, ul. Łukasiewicza 4, 05-200 Wołomin Źródło: WPGO 2007 7.

R15 R11, R12, R13, R14

R14

20 03 01, 15 01 01, 15 01 02, 15 01 04, 15 01 06, 15 01 07, 20 01 01, 20 01 02, 20 01 39, 20 01 40 20 03 01, 20 03 07, zmieszane odpady opakowaniowe 15 01 01, 15 01 02, 15 01 03, 15 01 04, 15 01 06, 15 01 07, 16 01 17, 17 02 02, 17 04 05, 19 12 01, 19 12 04, 20 01 01, 20 01 02, 20 01 39 20 01 40

R15

15 01 01, 15 01 02, 15 01 07, 20 03 01

R5

20 03 01

Do czasu powstania regionalnych Zakładów Zagospodarowania Odpadów odpady będą odzyskiwane w instalacjach do których trafiają obecnie. Głównym czynnikiem decydującym obecnie o wyborze instalacji do której trafiają odpady jest czynnik ekonomiczny. Odległość miejsc odzysku odpadów (szczególnie zmieszanych i biodegradowalnych) powinna spełniać kryteria zasady bliskości, określonej w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U. 2007 nr 39 poz. 251 z poźn. zm.).

58

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

4.3.4 Unieszkodliwianie odpadów komunalnych Unieszkodliwianiu będą podlegały tylko ta część odpadów komunalnych, której odzyskanie jest niemożliwe z przyczyn technicznych lub ekonomicznych. Docelowo odpady z terenu gminy będą trafiały do instalacji unieszkodliwiania funkcjonujących w ramach regionalnego ZZO m. st. Warszawy. Tabela 4.3 Planowane, regionalne instalacje unieszkodliwiania odpadów na terenie tzw. Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami M. St. Warszawy Lp.

Adres instalacji/zarządzający stosowanego procesu Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych ul. Gwarków 9, 04-459 Warszawa Zakład Usług Komunalnych USKOM Sp. z o.o. w Mławie ul. Płocka 102,06-500 Mława Baniocha, gm. Góra Kalwaria Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m. st. Warszawie ul. Obozowa 43, 01-161 Warszawa Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Płońsku ul. Mickiewicza 4, 09-100 Płońsk Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej "Żyrardów" Spółka z o.o. ul. Czysta 5, 96-300 Żyrardów SATER OTWOCK Sp. z o.o. ul. Johna Lennona 4, 05-400 Otwock

Nazwa instalacji

1.

Linia termicznego przekształcania odpadów

2.

Składowisko odpadów w Uniszkach Cegielni w Mławie (warunkowo)

3.

Składowisko odpadów komunalnych „Łubna I” lub „Łubna II” w Górze Kalwarii

4.

Składowisko odpadów w Dalanówku (warunkowo),

5.

Składowisko odpadów komunalnych SłabomierzKrzyżówka

Składowisko odpadów komunalnych w m. OtwockŚwierk Składowisko na gruntach gminy Zielonka 7. (planowane) Źródło: WPGO 2007 6.

planowane do budowy

Wojewódzki plan gospodarki odpadami zakłada również w ramach rozwoju ZZO, rozbudowę istniejącej instalacji termicznej ZUSOK przy ul. Gwarków 9 w Warszawie o wydajności 300 000 Mg w 2011 r. (aktualnie 45 000 Mg/rok) oraz budowę II instalacji termicznej o wydajności docelowej 390 000 Mg (w pierwszym etapie 195 000 Mg). Instalacja będzie zlokalizowana w południowo-zachodniej części regionu.

4.3.5 Zagospodarowanie innych rodzajów odpadów Odpady w postaci komunalnych osadów ściekowych W gminie osady ściekowe są wytwarzane w gminnej oczyszczalni ścieków w ilości kilkunastu ton rocznie. Osady są przekazywane do odpowiednich instalacji unieszkodliwiania bądź są wykorzystywane na cele rolnicze. Odbiór osadów odbywać się będzie przez firmę wyłonioną podczas przetargu, posiadającą stosowne zezwolenia na transport i odzysk lub unieszkodliwianie tego rodzaju odpadów. Zagospodarowanie osadów ściekowych powstałych na terenie gminy będzie miało miejsce na terenie województwa mazowieckiego, zgodne z wymogami ustawy o odpadach oraz przy uwzględnieniu wymagań określonych w przepisach wykonawczych (min. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych Dz.U. z 2002 r. nr 134 poz. 1140). Dopuszcza się przekazywanie osadów ściekowych do odpowiednich instalacji unieszkodliwiania powstałych na terenie województwa mazowieckiego – np. instalacji termicznego przekształcania. Odpady zawierające PCB W gminie nie jest znana ilość wytwarzanych odpadów zawierających PCB. Do końca października 2009 r. Wójt Gminy Wieliszew nie uzyskał informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania PCB od mieszkańców gminy (osób fizycznych). W związku z powyższym nie wprowadza się dodatkowego, niezależnego systemu zbiórki tego rodzaju odpadów. 59

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Azbest Za zagospodarowanie odpadów zawierających azbest będą w dalszym ciągu odpowiedzialni ich wytwórcy. Odpady będą odbierane z nieruchomości przez wyspecjalizowane firmy posiadające zezwolenie na prowadzeni tego typu działalności (wykaz przedsiębiorstw jest podany do publicznej wiadomości przez Wójta Gminy Wieliszew). Gmina w miarę możliwości finansowych będzie dofinansowywała usuwanie i unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest z obiektów budowlanych. System będzie dotyczył jedynie osób fizycznych, które posiadają tytuł prawny do obiektu budowlanego oraz zleciły prace związane z usuwaniem, transportem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest podmiotom wskazanym przez gminę. Pojazdy wycofane z eksploatacji Wg prowadzonych badań około 85,3% masy pojazdu wycofanego z eksploatacji stanowią materiały nadające się do recyklingu. Elementy pochodzące z demontażu są wykorzystywane jako części zamienne lub kierowane do odzysku składników użytecznych. Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych stacji demontażu pojazdów. Mieszkańcy Gminy mogą jednak oddawać pojazdy wycofane z eksploatacji do najbliżej zlokalizowanych obiektów (w max odległości od centrum gminy wynoszącej 40 km) tj.:  STENA Sp. z o.o., ul. Ogrodowa 58, 00-876 Warszawa,  Zomis Sp. z o.o., ul. Jagiellońska 88, 00-992 Warszawa,  AUTO-KASACJA Tomasz Pawlik, ul. Strażacka 39 B, 04-462 Warszawa,  „SYSTEM A - Z” Stanisław Bogdan Pruszyński, ul. Poezji 19, 04-825 Warszawa,  WESTICO s.c. Maciej Lek, Michael Kaczorowski, Włodzimierz Kaczorowski, ul. Płochocińska 89C, 03-044 Warszawa,  Grzegorz Olszański „OLSZAŃSKI”, ul. Błońska 10, 05-800 Pruszków  Auto-Złom-Szrot, ul. Wiejska 11a, 05-802 Pruszków,  AUTO-ZŁOM Ewa Grzelak, ul. Lipińska 140, 05-200 Wołomin,  „Tokarski” Jan Wiesław Tokarski, ul. Łukasiewicza 11, 05-200 Wołomin  AUTO-SZROT Iwona Czarnecka, ul. Kościuszki 137, 06-100 Pułtusk  AUTO - SZROT, AUTO KASACJA Adam Milewski, ul Kościuszki 185 A, m06-100 Pułtusk,  Automark S.A., ul. Okólna 38, 05-270 Marki,  EKOZYSK 1 Sp. z o.o. Nowy Modlin 45, 05-180 Pomiechówek,  Tadeusz Zbieć Zakład Usługowy Mechaniki Pojazdowej Blacharstwo-Lakiernictwo, ul. Warszawska 20, 05-230 Kobyłka,  Sławomir Szymański „HOLDMAR”, ul. Lubelska 57, 05-462 Wiązowna,  Zdzisław Szewczyk EKO-MET Spółka Jawna, ul. Byłych Więźniów Twierdzy Zakroczymskiej 11, 05-170 Zakroczym.

4.3.6 Działania wspomagające prawidłowy rozwój systemu gospodarki odpadami w gminie Warunkiem realizacji planu gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew jest społeczna akceptacja zaproponowanych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami, w tym zarówno dla wdrażania rozwiązań systemowych, jak i dla lokalizacji poszczególnych obiektów służących tej gospodarce. Niezbędne są zatem wczesne dyskusje w organach samorządowych, publikacje w lokalnych mediach , bezpośrednie spotkania i konsultacje ze społecznością Gminy. Nie bez znaczenia jest otwartość władz samorządowych na społeczne sugestie, które mogą mieć decydujące znaczenie w powodzeniu poszczególnych przedsięwzięć. Wdrożenie planu będzie się wiązało ze zmianą mentalności i „nawyków” mieszkańców Gminy w sferze konsumpcji i postępowania z odpadami, co można osiągnąć jedynie poprzez 60

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 stałe podnoszenie świadomości ekologicznej. Niezbędne jest więc stałe prowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnej dotyczącej generalnej wiedzy o ochronie środowiska w skali kraju i regionu, specyficznych problemów zrównoważonego rozwoju Gminy, a przede wszystkim nastawionej na problem przeciwdziałania i minimalizacji wytwarzanych odpadów. Edukacja powinna być skierowana do wszystkich grup wiekowych i społecznych Gminy oraz odbywać się na wielu płaszczyznach: - edukacja dzieci i młodzieży (zajęcia szkolne, konkursy), - edukacja dorosłych (szkolenia, konsultacje społeczne, punkty informacyjne), - edukacja władz samorządowych i kadry technicznej odpowiedzialnej za realizację planu (szkolenia). Podczas prowadzonej akcji można korzystać z wielu form przekazu tj. materiały drukowane, audiowizualne, imprezy promocyjne. Pożądanym działaniem będzie również zaangażowanie w nią placówek oświatowych, które posiadają odpowiednie przygotowanie w tym zakresie i skupiają wokół siebie społeczność lokalną. W akcję należy również włączyć pozarządowe organizacje ekologiczne prowadzące nastawioną na promowanie ochrony środowiska działalność edukacyjną, informacyjną lub konsultancką, a także organizacje współdziałające w kontroli i egzekwowaniu wymagań ochrony środowiska oraz upowszechniające system zarządzania środowiskowego. Nadrzędnym działaniem w ramach udoskonalania systemu gospodarki odpadami jest podnoszenie świadomości mieszkańców nt. oddziaływania odpadów na zdrowie ludzi, stan środowiska naturalnego, kosztów utylizacji odpadów, minimalizacji powstawania odpadów, prawidłowej gospodarki odpadami. Szczególny nacisk należy położyć na edukację dotyczącą odpadów niebezpiecznych powstających w wiejskich gospodarstwach. Niezbędne jest przygotowanie akcji informacyjno-edukacyjnej na temat szkodliwości i obchodzenia się z odpadami zawierającymi azbest, zużytymi olejami i smarami (w tym zawierającymi PCB), bateriami i akumulatorami. Ważną inicjatywą jest funkcjonowanie Punktu Konsultacyjnego, którego zadaniem jest informowanie mieszkańców na temat możliwości prawidłowego unieszkodliwiania odpadów. Rolę takiego punktu pełni stanowisko ds. ochrony środowiska w Urzędzie Gminy. Mieszkańcy mają możliwość uzyskania telefonicznej informacji nt. systemu gospodarki odpadami w gminie i prawidłowego postępowania z poszczególnymi grupami odpadów. W miarę potrzeb w przyszłości Punkt Konsultacyjny może służyć również do kojarzenia odbiorców odpadów z ich producentami – np. ubożsi obywatele potrzebujący używanego sprzętu rtv-agd będą mogli zgłaszać takie potrzeby i oczekiwać na pojawienie się go wśród zebranych odpadów wielkogabarytowych. W przyszłości pozwoli to również stworzyć tzw. „zielone miejsce pracy” dla osób zajmujących się naprawą i odzyskiem np. sprzętu rtv-agd pozyskanego ze zbiórki odpadów wielkogabarytowych.

4.3.7 Schemat ideowy projektowanego systemu gospodarki odpadami Na schemacie przedstawiono przepływ poszczególnych strumieni odpadów. Zastosowana kolorystyka odzwierciedla zbiórkę, transport i unieszkodliwianie odpadów: - przezroczysty blok - oznacza zbierane strumienie odpadów, - jasnoszary blok – przedstawia transport odpadów, - czarny blok – przedstawia sposób zagospodarowania odpadów, - czarna strzałka - oznacza odbiór odpadów bezpłatny lub po niższej cenie, - strzałka z pogrubionym konturem – oznacza odpłatny odbiór odpadów, - strzałka z podwójnym konturem – oznacza przepływ odpadów z firm transportowych, - strzałka z pojedynczym konturem – przepływ odpadów z planowanego Zakładu Zagospodarowania Odpadów, składowiska odpadów, Mobilnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych.

61

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Rys.4.1. Schemat ideowy projektowanego systemu gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew -

62

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

5.

ZADANIA STRATEGICZNE OBEJMUJĄCE OKRES 20102017

5.1

Zadania i działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko

1. Współpraca z przedsiębiorstwami komunalnymi, regionalnym Zakładem Zagospodarowania Odpadów i szkołami w zakresie organizacji akcji edukacyjnych dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi, 2. Organizacja akcji edukacyjno-informacyjnej skierowanej do osób dorosłych z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, szczególnie zbiórki odpadów np. cykl wykładów, rozpowszechnianie folderów informacyjnych, 3. Doskonalenie zawodowe kadry jednostek samorządowych zajmującej się gospodarką odpadami komunalnymi, 4. Ujmowanie kryteriów prawidłowego zagospodarowywania odpadów powstających w związku z realizacją zadań finansowanych ze środków publicznych. Warunkiem realizacji planu gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew jest społeczna akceptacja zaproponowanych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami, w tym zarówno dla wdrażania rozwiązań systemowych, jak i dla lokalizacji poszczególnych obiektów służących tej gospodarce. Niezbędne są zatem wczesne dyskusje w organach samorządowych, publikacje w lokalnych mediach, bezpośrednie spotkania i konsultacje ze społecznością Gminy. Nie bez znaczenia jest otwartość władz samorządowych na społeczne sugestie, które mogą mieć decydujące znaczenie w powodzeniu poszczególnych przedsięwzięć. Wdrożenie planu będzie się wiązało ze zmianą mentalności i „nawyków” mieszkańców Gminy w sferze konsumpcji i postępowania z odpadami, co można osiągnąć jedynie poprzez stałe podnoszenie świadomości ekologicznej. Niezbędne jest więc stałe prowadzenie akcji informacyjno-edukacyjnej dotyczącej generalnej wiedzy o ochronie środowiska w skali kraju i regionu, specyficznych problemów zrównoważonego rozwoju Gminy, a przede wszystkim nastawionej na problem przeciwdziałania i minimalizacji wytwarzanych odpadów. Edukacja powinna być skierowana do wszystkich grup wiekowych i społecznych Gminy oraz odbywać się na wielu płaszczyznach: - edukacja dzieci i młodzieży (zajęcia szkolne, konkursy), - edukacja dorosłych (szkolenia, konsultacje społeczne, punkty informacyjne), - edukacja władz samorządowych i kadry technicznej odpowiedzialnej za realizację planu (szkolenia). Podczas prowadzonej akcji można korzystać z wielu form przekazu tj. materiały drukowane, audiowizualne, imprezy promocyjne. Pożądanym działaniem będzie również zaangażowanie w nią placówek oświatowych, które posiadają odpowiednie przygotowanie w tym zakresie i skupiają wokół siebie społeczność lokalną. W akcję należy również włączyć pozarządowe organizacje ekologiczne prowadzące nastawioną na promowanie ochrony środowiska działalność edukacyjną, informacyjną lub konsultancką, a także organizacje współdziałające w kontroli i egzekwowaniu wymagań ochrony środowiska oraz upowszechniające system zarządzania środowiskowego. Nadrzędnym działaniem w ramach udoskonalania systemu gospodarki odpadami jest podnoszenie świadomości mieszkańców nt. oddziaływania odpadów na zdrowie ludzi, stan środowiska naturalnego, kosztów utylizacji odpadów, minimalizacji powstawania odpadów, prawidłowej gospodarki odpadami. Szczególny nacisk należy położyć na edukację dotyczącą odpadów niebezpiecznych powstających w wiejskich gospodarstwach. Niezbędne jest 63

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 przygotowanie akcji informacyjno-edukacyjnej na temat szkodliwości i prawidłowego obchodzenia się z odpadami zawierającymi azbest, zużytymi olejami i smarami (w tym zawierającymi PCB), bateriami i akumulatorami. Urząd Gminy Wieliszew może wdrożyć w administrowanych przez siebie budynkach program Zielone Biuro polegający między innymi na ustawieniu w biurach osobnych pojemników na zużyty papier oraz zbieraniu zużytych tonerów do drukarek. Stanowiłoby to dobry przykład oraz zachętę dla podmiotów gospodarczych z terenu Gminy do podążania w podobnym kierunku.

5.2

Zadania i działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów

1. Kontrola stanu zawierania umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami świadczącymi usługi odbioru odpadów komunalnych i okresowe monitorowanie rzeczywistego wskaźnika zbierania odpadów, 2. Kontrola spełnienia przez podmioty świadczące usługi w zakresie zbierania odpadów wymagań ustalonych w wydanych zezwoleniach oraz kontrola ilościowej ewidencji zbieranych odpadów, 3. Udział w organizacji regionalnego systemu selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych ze strumienia komunalnego w oparciu o: - funkcjonujące placówki handlowe, apteki, zakłady serwisowe, punkty zbierania poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych, - stacjonarne lub mobilny punkt zbierania odpadów niebezpiecznych, - regularne odbieranie odpadów niebezpiecznych, przez podmioty prowadzące działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, 4. Zakup urządzeń służących do zbiórki odpadów komunalnych, 5. Weryfikacja wydanych przez gminę zezwoleń na odbiór odpadów komunalnych w celu wprowadzenia obowiązku prowadzenia przez przedsiębiorstwa selektywnej zbiórki odpadów komunalnych - "opakowaniowych surowców wtórnych" w systemie uwarunkowanym technologicznie przez przynależność do regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów (ZZO), tak aby możliwe było wydzielenie następujących frakcji odpadów: papier i tektura, odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, tworzywa sztuczne 6. Wspieranie ZZO w rozbudowie zakresu świadczonych usług odzysku i unieszkodliwiania odpadów 7. Rewizja wydanych zezwoleń w zakresie odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w celu wskazania miejsc odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych 8. Bieżąca likwidacja miejsc nielegalnego składowania odpadów, Z analizy dotychczas prowadzonej gospodarki odpadami na terenie Gminy Wieliszew wynika, że system gospodarki odpadami wymaga dalszego doskonalenia min. w zakresie doskonalenia efektywności selektywnej zbiórki odpadów. W ciągu najbliższego roku należy objąć wszystkich mieszkańców systemem zorganizowanej zbiórki odpadów (do końca 2010r) i utrzymać w kolejnych latach wysoki odsetek mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych, przy jednoczesnym zwiększaniu efektywności zbiórki selektywnej „u źródła”. W skład każdego systemu gospodarki odpadami wchodzi przede wszystkim: - pozyskanie odpadów, czyli sposób ich gromadzenia; - transport, czyli system odbioru i dostarczenia odpadów w określone w systemie miejsce; - użytkowe przetwarzanie, czyli gospodarcze wykorzystanie odpadów - technologie i urządzenia wchodzące w skład systemu przetwarzania i unieszkodliwiania odpadów; 64

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 - ostateczne unieszkodliwianie pozostałości na składowisku. Pożądaną strukturą systemu z punktu widzenia Gminy jest przekazanie odpowiedzialności za zbiórkę, transport i unieszkodliwianie odpadów wyspecjalizowanym przedsiębiorstwom posiadającym stosowne zezwolenie. Udział Gminy w takim systemie ogranicza się wówczas do sprawowania kontroli nad prawidłowością jego funkcjonowania i przestrzegania przez poszczególne ogniwa wprowadzanych ograniczeń i wymagań w przepisach prawa lokalnego oraz w wydawanych zezwoleniach. Udział budżetu Gminy w finansowaniu gospodarki odpadami powinien zostać ograniczony do niezbędnego minimum. Należy dążyć do sytuacji, gdy koszt zbiórki i unieszkodliwiania odpadów ponosi wytwarzający. Jest to możliwe w przypadku, gdy w cenie wywozu pojemnika jest zawarty koszt wywozu i unieszkodliwiania odpadów, jak również koszt zakupu pojemnika. Idealna sytuacja występuje w przypadku, gdy przedsiębiorca zajmujący się zbiórka odpadów podpisując umowę z wytwórcą odpadów dostarcza pojemnik na odpady, a cena wywozu odpadów zawiera amortyzację pojemnika, koszt transportu i unieszkodliwienia odpadów. W celu obniżenia kosztów związanych z zakupem pojemników i specjalistycznego sprzętu transportowego na terenach zabudowy rozproszonej można stosować również kolorowe worki foliowe. Worki mogą służyć do selektywnej zbiórki wszystkich lub tylko wybranych strumieni odpadów. Takie rozwiązanie przy obniżonych kosztach pozwala na zastosowanie zasady „zanieczyszczający płaci” oraz uzyskanie niezbędnych limitów odzysku surowców wtórnych. Na terenach wiejskich może to jednak stanowić niekiedy problem, gdyż przy dużym rozproszeniu zabudowy system zbiórki i transportu odpadów komunalnych jest mało efektywny i nierentowny. W takich przypadkach Gmina może dotować obiór odpadów z tych terenów lub organizować własny transport zebranych tam odpadów do miejsca przeładunku i odbioru przez wyspecjalizowaną firmę. Podstawą funkcjonowania całego systemu gospodarki odpadami są odpowiednie rozwiązania legislacyjne na poziomie lokalnym. W tym celu można zawrzeć odpowiednie zapisy w Regulaminie utrzymania czystości i porządku (na podstawie art. 4. Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w Gminach – Dz. U. z 2005r., Nr 236, poz. 2008 z późn. zm.). Zakres zmiany uchwały zależny jest przyjętego wariantu prowadzenia gospodarki odpadami. Gmina powinna również dokładnie określać w wydawanych przedsiębiorstwom zezwoleniach na odbieranie odpadów komunalnych miejsca odzysku lub unieszkodliwienia odpadów komunalnych. Ma to istotne znaczenie w planowaniu całego systemu gospodarki odpadami w gminie. W społeczeństwie lokalnym należy wykształcić nawyki segregowania odpadów i selektywnego gromadzenia ich w pojemnikach umieszczonych w sąsiedztwie. Mając na uwadze względy środowiska oraz uwarunkowania zawarte w planach wyższego szczebla dążyć należy do stopniowego wprowadzania systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych „u źródła” i objęcia nim wszystkich mieszkańców Gminy. System segregacji „u źródła” pozwala na zwiększenie masy zbieranych odpadów, zwiększenie czystości zbieranych surowców wtórnych, zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów. W projektowanym systemie zakłada się, że wszystkie gospodarstwa domowe zostaną objęte zorganizowaną zbiórką odpadów.

5.3

Działania zmierzające do redukcji ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów

Na terenach wiejskich zaleca się propagowanie kompostowni przydomowych. Pozwoli to na zmniejszenie ilości odpadów trafiających na składowisko, obniżenie kosztów utylizacji odpadów, wzrost jakości wytwarzanego kompostu, uniknięcie problemu zbytu dużej masy kompostu pochodzącego z kompostowni centralnej, eliminację transportu odpadów do kompostowni oraz kompostu do odbiorcy. Odpady przeznaczone do kompostowania powinny zawierać, co najmniej 30% dających się rozłożyć biologicznie substancji organicznych. Do składników pożądanych w procesie 65

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 kompostowania należą: miękkie części roślin uprawnych, odpady po owocach i warzywach, resztki produktów nabiałowych, stary chleb, fusy po herbacie i kawie, skorupki od jajek. Niepożądanymi składnikami, zakłócającymi proces tlenowego rozkładu i zmieniającymi niekorzystnie parametry uzyskanego kompostu są: kości, mięso, gotowane warzywa, zepsuta żywność, odchody zwierzęce, sztuczne materiały organiczne, materiały nieorganiczne, papier, papierosy, substancje zawierające metale ciężkie i toksyczne związki organiczne. Odpady przeznaczone do kompostowania powinny być odpowiednio rozdrobnione. Za optymalną wielkość kompostowanej frakcji przyjmuje się 20-40mm. Optymalna temperatura procesu kompostowania wynosi 50-60°C (w tej temperaturze następuje niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych), optymalne pH wynosi 6,5. Aby zapewnić odpowiednią wilgotność w procesie kompostowania pryzmy kompostowe i kompostowniki powinny być zlokalizowane w miejscach osłoniętych od wiatru i zacienionych. Zacienienie nie może być zbyt duże, aby nie utrudniać nagrzewania się pryzmy, co może spowolnić proces kompostowania. Układanie pryzmy powinno mieć charakter warstwowy tzn.: - pierwsza warstwa od dołu powinna być warstwą podtrzymującą i zapewniającą przewietrzanie (np. połamane gałęzie) - druga warstwa ma za zadanie zatrzymywanie wody i cennych substancji mineralnych wymywanych z wymywanych z wyższych warstw (np. torf, słoma, kompost) - warstwy kompostowanych odpadów na przemian z ziemią ogrodową lub kompostem czy torfem. Kilka razy w roku pryzma powinna być przekładana tak, aby wierzchnie warstwy stały się warstwami wewnętrznymi. Aby zintensyfikować proces kompostowania możemy zaszczepić pryzmę odpowiednimi kulturami mikroorganizmów. Do kompostowanych odpadów nie należy dodawać: - roślin porażonych chorobami grzybowymi, bakteryjnymi, wirusowymi, - wapna (usuwa azot, blokuje rozpuszczalne w wodzie fosforany), - materiału niedostatecznie rozdrobnionego, - materiałów skażonych metalami ciężkimi, związkami toksycznymi, substancjami konserwującymi

5.4

Zapotrzebowanie na nowe instalacje odzysku i unieszkodliwiania odpadów

Aby prawidłowo realizować zadania zawarte w planach wyższego szczebla oraz aby gospodarka odpadami była rentowna i efektywna, uzasadnione jest uczestnictwo gminy w funkcjonowaniu ponadgminnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów (ZZO), w oparciu o który będzie realizowana gospodarka odpadami w regionie w najbliższych latach. Infrastruktura ZZO, opis postępowania z poszczególnymi grupami odpadów, nakłady inwestycyjne, koszty wdrożenia zostały szczegółowo opisane w planach gospodarki odpadami wyższego szczebla. Regionalny ZZO będzie wyposażony w instalację termiczną, sortownię, instalację zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji, instalację demontażu odpadów wielkogabarytowych, instalację do odzysku/unieszkodliwiania odpadów elektrycznych i elektronicznych oraz składowisko odpadów. Zaleca się, aby regionalne zakłady gospodarki odpadami obejmowały obszar zamieszkały przez ponad 150 tys. mieszkańców. Taki zakład obsługujący większą liczbę mieszkańców może zapewnić racjonalne wykorzystanie i odzysk odpadów z uwzględnieniem aktualnego stanu wiedzy i obowiązujących uregulowań prawnych. ZZO m. at. Warszawy będzie obejmował gospodarkę odpadami w powiatach m. st. Warszawy, warszawskim zachodnim, żyrardowskim, grodziskim, pruszkowskim, piaseczyńskim, otwockim, mińskim, wołomińskim, legionowskim i nowodworskim.

66

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

6.

HARMONOGRAM REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘĆ OBEJMUJĄCY OKRES 4 LAT

W harmonogramie określono zadania do realizacji w ciągu 4 najbliższych lat, jednostki odpowiedzialne za ich wykonanie, termin realizacji, szacunkowe koszty i potencjalne źródła ich finansowania oraz wskaźnik monitoringu wykonania danego zadania. Proponowane do realizacji w latach 2010 – 2013 przedsięwzięcia pogrupowano w tabeli na:  Odpady komunalne,  Szczególne rodzaje odpadów. W tabeli w kolumnie „Zadania” zastosowano następujące oznaczenia: (W) – zadania własne Gminy (K) – zadania koordynowane przez gminę Dla pewnych działań pozainwestycyjnych koszty zostały określone jako „wkład rzeczowy”. Dotyczy to przedsięwzięć, które są trudne do oszacowania, gdyż uzależnione są od bieżącego zapotrzebowania i sytuacji. Wiele działań nie inwestycyjnych będzie również realizowane w ramach codziennych obowiązków pracowników Urzędu Gminy Wieliszew, a więc bez dodatkowych kosztów. Określenie „wkład rzeczowy” tyczyć się może również udziału merytorycznego, udostępnienia zasobów, czy partycypowania w organizacji przedsięwzięcia.

67

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Tabela 6.1 Harmonogram realizacji przedsięwzięć na lata 2010-2013 Lp.

Zadania

Jednostka odpowiedzialna za realizację

Termin realizacji

Szacunkowe koszty w tys. PLN 2010

2011

2012

2013

Źródła finansowania

Wskaźnik monitoringu

Budżet Gminy

Ilość zorganizowanych spotkań informacyjnych, konsultacji społecznych, szkoleń, konkursów

Budżet Gminy

Ilość zorganizowanych spotkań, liczba uczestników

Budżet Gminy, mieszkańców, przedsiębiorstw gospodarki odpadami

Liczba mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką, liczba gospodarstw domowych mających podpisane umowy na odbiór odpadów

Budżet Gminy

Odsetek mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką

Budżet Gminy

Istnienie punktu konsultacyjnego

Budżet Gminy

Masa selektywnie zebranych i wywiezionych surowców wtórnych

Odpady komunalne 1. Minimalizacja powstawania odpadów komunalnych

1.1

Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy poprzez edukację dot. minimalizacji wytwarzania odpadów (zajęcia w szkołach, konsultacje społeczne, organizacja konkursów itp. (W)

1.2

Przeprowadzenie akcji informacyjnoedukacyjnych popularyzujących kompostowanie we własnym zakresie odpadów ulegających biodegradacji (W)

Gmina, placówki oświatowe

2010-2013 5,0

Gmina

5,0

5,0

5,0

2010-2013

2. Objęcie wszystkich mieszkańców Gminy Wieliszew zorganizowaną zbiórka odpadów komunalnych

2.1

Rozbudowa istniejącego systemu zbierania odpadów komunalnych (w oparciu o świadczenie usług przez firmy prywatne na podstawie udzielonych zezwoleń) (W)

Gmina

2010-2013

2.2

Objęcie wszystkich mieszkańców systemem zorganizowanej zbiórki odpadów do końca 2010 r. (W)

Gmina

2010

2.3

Opracowanie i wdrożenie systemu informacyjnego dla społeczeństwa i przedsiębiorców o lokalnym systemie zbiórki odpadów (utworzenie punktu konsultacyjnego tzw. „zielonego telefonu”) (W)

Gmina

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

wkład rzeczowy Gminy i przedsiębiorstw

5,0

3. Intensyfikacja rozwoju systemu selektywnego gromadzenia odpadów komunalnych 3.1

Wspieranie zbiórki i transportu selektywnie zebranych odpadów (W)

Gmina

2010-2013

130,0

68

130,0

150,0

150,0

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Lp.

Zadania

Jednostka odpowiedzialna za realizację Gmina, przedsiębiorstwa zajmujące się zbiórką odpadów Gmina, przedsiębiorstwa zajmujące się zbiórką odpadów

3.2

Wdrażanie systemu zbiórki odpadów wielkogabarytowych - "wystawka" dwa razy w roku (K)

3.3

Wdrażanie systemu zbiórki odpadów budowlanych - pojemniki na zamówienie (K)

3.4

Wdrażanie systemu zbiórki odpadów ulegających biodegradacji szczególnie na terenach zwartej zabudowy, na pozostałych terenach kompostowanie we własnym zakresie (K)

Gmina, przedsiębiorstwa zajmujące się zbiórką odpadów

3.5

Wdrażanie i funkcjonowanie Mobilnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (W)

Gmina we współpracy z sąsiednimi Gminami

Termin realizacji

2010-2013

Szacunkowe koszty w tys. PLN

2010-2013

Wskaźnik monitoringu

Budżet Gminy, przedsiębiorstwa

Ilość zebranych odpadów, ilość przeprowadzonych akcji

Budżet Gminy, przedsiębiorstwa

Ilość zebranych odpadów

b.d.

Budżet Gminy, przedsiębiorstwa

Ilość zebranych i zagospodarowanych odpadów ulegających biodegradacji

5,0

Budżet Gminy, Gminy współpracujące, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Ilość zebranych selektywnie odpadów niebezpiecznych, funkcjonowanie MPZON

2011

2012

2013

2,0

2,0

2,0

2,0

2010-2013

2010-2013

Źródła finansowania

2010

wkład rzeczowy Gminy

b.d.

5,0

b.d.

b.d.

5,0

5,0

4. Ograniczenie ilości składowanych odpadów oraz preferowanie innych metod unieszkodliwiania 4.1

Upowszechnianie stosowania kompostu do celów nawozowych i rekultywacyjnych (K)

Gmina, ODR

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy

Ilość stosowanego kompostu do celów nawozowych

4.2

Wspieranie (organizacyjne i merytoryczne) budowy przydomowych kompostowni odpadów ulegających biodegradacji (odpady kuchenne, odpady zielone, odpady z gospodarstw rolnych) (K)

Gmina

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy

Ilość powstałych kompostowni

4.3

Uczestnictwo w budowie regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów (K)

Gminy z regionu

2010-2013

b.d.

Fundusze Unijne oraz inne środki pozyskane przez związek celowy gmin

Powstanie regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów

4.4

Zapobieganie powstawaniu tzw. dzikich wysypisk odpadów oraz ich bieżąca likwidacja i rekultywacja (K)

Gmina

2010-2013

Wg potrzeb bieżących, likwidacja dzikich wysypisk ok. 150 zł/m2

Budżet Gminy

Zrekultywowane wysypiska

Sczególne rodzaje odpadów niebezpiecznych 5. Bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zgodne z prawem ich unieszkodliwianie

69

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

Lp.

5.1

5.2

5.3

Zadania

Organizacja kampanii informacyjnej w zakresie postępowania z odpadami zawierającymi azbest (W)

Jednostka odpowiedzialna za realizację

Gmina, Powiat

Aktualizacja inwentaryzacji nagromadzonych na terenie Gminy ilości materiałów budowlanych zawierających azbest (W) Monitoring usuwania oraz prawidłowego postępowania z wyrobami zawierającymi azbest (W)

Termin realizacji

Szacunkowe koszty w tys. PLN 2010

2010-2013

2011

2012

2013

wkład rzeczowy Gminy

Źródła finansowania

Wskaźnik monitoringu

Budżet Gminy, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Ilość wydanych folderów i ulotek informacyjnych, ilość zorganizowanych spotkań informacyjnych

Gmina

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy

Aktualny rejestr nagromadzonych wyrobów zawierających azbest

Gmina

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy

Aktualny rejestr nagromadzonych wyrobów zawierających azbest

b.d

środki własne placówek medycznych

Ilość wytworzonych odpadów medycznych wymagających termicznego unieszkodliwiania

środki własne placówek medycznych

% wytworzonych odpadów medycznych przekazanych do unieszkodliwienia

Budżet Gminy, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Ilość powstałych punktów odbioru odpadów, istnienie MPZON, masa zbieranych odpadów

6. Prawidłowe zagospodarowanie odpadów medycznych

6.1

6.2

Minimalizacja ilości powstawania niebezpiecznych odpadów medycznych, wymagających szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze termicznego przekształcania, poprzez segregację odpadów u źródła powstawania (K) Eliminacja nieprawidłowych praktyk w gospodarce odpadami medycznymi np. spalania zakaźnych odpadów medycznych w instalacjach nie posiadających urządzeń do oczyszczania gazu oraz w piecach centralnego ogrzewania Zakup pojemników do zbiórki przeterminowanych leków w aptekach (K)

Placówki medyczne

2010-2013

Gmina

2010-2013

1,0

1,0

2,0

2,0

7. Eliminacja ze strumienia odpadów komunalnych odpadów po środkach ochrony roślin

7.1

Organizacja punktów odbioru opakowań po środkach ochrony roślin w punktach ich sprzedaży oraz w MPZON (K)

Gmina, Gminy współpracujące, jednostki handlowe, przedsiębiorcy

2010-2013

wkład rzeczowy Gminy

8. Zapewnienie selektywnej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych

70

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Jednostka odpowiedzialna za realizację

Termin realizacji

8.1

Organizacja sezonowej zbiórki odpadów elektrycznych i elektronicznych, np. równocześnie ze zbiórką odpadów wielkogabarytowych (K)

Gmina, jednostki handlowe, przedsiębiorcy

2010-2013

8.2

Kampania informacyjna dotycząca konieczności selektywnego zbierania odpadów elektrycznych i elektronicznych (K)

Gmina, jednostki handlowe, przedsiębiorcy

2010-2013

Lp.

Zadania

Szacunkowe koszty w tys. PLN 2010

71

Źródła finansowania

Wskaźnik monitoringu

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy

Masa zebranych odpadów elektrycznych

wkład rzeczowy Gminy

Budżet Gminy, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Liczba przeprowadzonych spotkań, wydanych ulotek

2011

2012

2013

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

7. 7.1

ASPEKTY FINANSOWE Koszty związane z funkcjonowaniem systemu gospodarki odpadami

Istniejący system gospodarki odpadami w gminie Wieliszew nie obciąża pełnymi kosztami utylizacji odpadów ich wytwórców. Na koszty związane z gospodarką odpadami składają się wydatki na gromadzenie, obiór, sortownie, transport i unieszkodliwianie. Urząd Gminy w Wieliszewie dotuje gospodarkę odpadami komunalnymi na terenie Gminy. Obecnie wysokość rocznego wsparcia finansowego selektywnej zbiórki odpadów waha się na poziomie 130 000,00 zł. (w roku 2008 koszt ten wyniósł 127 475 zł, w 2007r 44 432 zł) Jest to związane z rozwojem systemu gospodarki odpadami w regionie. Jest bardzo prawdopodobne, że w najbliższej przyszłości sytuacja ta ulegnie zmianie. Wielkość wydatków na cele związane z gospodarką odpadami w gminie systematycznie rośnie. Efektem wydawanych środków finansowych jest wzrastająca co roku masa zbieranych odpadów komunalnych oraz poprawa efektywności systemu. Tabela 7.1 Środki finansowe przeznaczone na gospodarkę odpadami w gminie Wieliszew Rok

Ogółem

Z budżetu gminy

Z GFOŚiGW

2007

450 297

80 826

369 471

2008

740 544

79 132

661 412

Gmina wspiera wymianę pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest. Gmina pokrywa koszt odbioru i utylizacji azbestowych pokryć w kwocie nie większej niż 1 100 zł dla każdej inwestycji. W planowanym systemie koszt wywozu i unieszkodliwiania odpadów, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”, ponosić powinien wytwórca odpadów. Wszyscy mieszkańcy Gminy powinni zostać objęci obowiązkową zbiórką odpadów komunalnych. Dążąc do osiągnięcia zamierzonych celów i wymaganych limitów przy jednoczesnej minimalizacji nakładów finansowych rozważa się kontynuację wdrażania selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”. Koszt zbiórki i wywozu odpadów nie powinien się zmienić poza zmianą związaną ze wzrostem inflacji. Koszt unieszkodliwiania odpadów poprzez składowanie będzie wzrastał do poziomu porównywanego z innymi krajami europejskimi. Dzięki lepszemu funkcjonowaniu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych zaoszczędzone zostaną środki finansowe ponoszone na składowanie – oszczędności związane z transportem, eksploatacją składowiska, amortyzacją kosztów budowy, rekultywacją składowiska. Przy zwiększających się wskaźnikach odzysku surowców wtórnych oraz kompostowania frakcji organicznych mimo rosnącej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych ich ilość trafiająca na składowisko powinna pozostawać na tym samym poziomie lub nawet zmniejszać się. Należy zachować zachęty ekonomiczne dla selektywnej zbiórki odpadów. Mieszkańcy powinni być świadomi kosztów usuwania i unieszkodliwiania odpadów oraz odpowiedzialności, jaka spoczywa na wytwórcach odpadów. Powszechna wśród mieszkańców powinna być świadomość, że selektywna zbiórka odpadów jest uzasadniona zarówno z ekologicznego jak i ekonomicznego punktu widzenia.

72

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Art. 16 ustawy o odpadach mówi, że przedsięwzięcia związane z unieszkodliwianiem odpadów mogą być realizowane z udziałem środków z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, o ile przedsięwzięcia te zostały ujęte w planie gospodarki odpadami.

73

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

8.

ANALIZA ODDZIAŁYWANIA GMINNEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO

W wyniku realizacji planu przewiduje się kompleksowe uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie Gminy Wieliszew. Gminny plan zakłada w długim horyzoncie czasowym odzysk lub unieszkodliwianie wszystkich odpadów wytwarzanych na terenie Gminy. Przewidziane w planie objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych wszystkich mieszkańców Gminy w znacznym stopniu ograniczy problem powstawania niekontrolowanego wywozu odpadów na tzw. „dzikie wysypiska”. Największe zagrożenie wynikające z takiego pozbywania się odpadów stwarzają odpady niebezpieczne deponowane na tych wysypiskach. Zorganizowany system zbiórki odpadów komunalnych pozwoli na eliminację niekorzystnego oddziaływania takich miejsc na środowisko, do jakich należy zaliczyć: - eutrofizację wód powierzchniowych i podziemnych oraz ich toksyczne skażenie, - degradację i toksyczne skażenie gleb, - zagrożenie sanitarne. Pośrednio zbiórka odpadów komunalnych ograniczając tzw. „zaśmiecanie środowiska naturalnego” wpłynie również na ochronę krajobrazu Gminy, a także na poprawę jej estetyki. Założeniem planu jest rozwój segregacji i selektywnej zbiórki odpadów. Powstałe odpady będą nadal segregowane „u źródła” i/lub w sortowni regionalnego Zakładu Zagospodarowania Odpadów, funkcjonującego w obrębie Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami m. st. Warszawy. Rozwój tego systemu w pierwszym rzędzie przyczyni się do racjonalnego gospodarowania zasobami środowiska naturalnego oraz ograniczy ilość niesegregowanych odpadów komunalnych kierowanych na składowiska, poprzez zwiększenie ilość odpadów poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwiania poza składowaniem. Ma to szczególnie istotne znaczenie z uwagi na prognozowany stały wzrost ilości wytwarzanych odpadów w gminie (około 1-2% rocznie), gdyż pozwoli znacznie wydłużyć czasu eksploatacji składowiska oraz zmniejszyć obciążenie środowiska wynikające z zagrożeń i uciążliwości składowania odpadów. Pożądaną formą rozwijanego w gminie systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jest kontynuacja zbiórka „u źródła”. System ten jest najbardziej efektywny, a jednocześnie minimalizuje negatywne oddziaływanie zbiorowych miejsc gromadzenia odpadów tzw. gniazd. Miejsca takie wskutek ich nieprawidłowej eksploatacji mogą być źródłem powstania zagrożeń tj. zaprószenie ognia, emisja hałasu, skażenie środowiska. Selektywne zbieranie odpadów doprowadzi również do eliminacji odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych. Obecnie najpowszechniejszym sposobem pozbywania się tych odpadów jest deponowane ich w środowisku wraz z odpadami komunalnymi, spalane w paleniskach domowych oraz wysypywane i wylewane do systemów kanalizacyjnych. Wszystkie te działania są wielce niewłaściwe z punktu ochrony środowiska. Składowanie odpadów niebezpiecznych wraz z odpadami komunalnymi, często na niezabezpieczonych składowiskach, powoduje migrację zanieczyszczeń głównie do wód podziemnych, ale również skażenie powietrza i gleby. Ponadto pozostawienie odpadów niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych zakłóca procesy biochemiczne zachodzące w złożu składowiska i powoduje, że całość odpadów w złożu nabiera często cech odpadów niebezpiecznych. Wydzielenie tych odpadów zmniejszy więc szkodliwości odpadów trafiających na składowisko, a tym samym ograniczy stopień uciążliwości tego obiektu na środowisko. System segregacji i selektywnej zbiórki rozwiązuje także problem innych szczególnych rodzajów odpadów komunalnych tj. odpadów wielkogabarytowych, odpadów elektrycznych. Zaproponowane w planie rozwiązania zagospodarowania tych odpadów przyczynią się przede wszystkim do ochrony powierzchni ziemi przed niekontrolowanym i nielegalnym deponowaniem ich w środowisku. 74

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 Kolejnym założeniem planu jest wprowadzanie i upowszechnianie wykorzystywania odpadów organicznych poprzez kompostowanie. W wyniku tego procesu zredukowana zostanie masa odpadów biodegradowalnych trafiających na składowisko, a co się z tym wiąże zmniejszone zostaną niekorzystne skutki takiego unieszkodliwiania tj.: odcieki ze składowiska, emisja gazu składowiskowego, zajmowanie powierzchni i obniżanie walorów krajobrazowych terenu sąsiedniego. Dodatkową korzyścią wynikającą z budowy kompostowni indywidualnych oraz funkcjonowania kompostowni w ramach Regionalnego Obszaru Gospodarki Odpadami m.st. Warszawy jest produkcja humusu wykorzystywanego do celów nawozowych oraz rekultywacji terenów zdegradowanych. Funkcjonowanie instalacji zagospodarowania odpadów w ramach regionalnych zakładów będzie wiązać się z negatywnym oddziaływaniem na poszczególne elementy środowiska. Do zagrożeń tych można zaliczyć: - w obszarze hydrosfery: zwiększone ryzyko wystąpienia skażenia wód podziemnych i powierzchniowych, - w obszarze atmosfery: niekontrolowaną emisją biogazu, zwiększoną emisją odorów, emisję związków będących efektem spalania odpadów, zwiększony poziom hałasu przemysłowego oraz hałasu pochodzącego ze wzmożonego ruchu kołowego samochodów transportujących odpady, - w obszarze biosfery: zanieczyszczenie odpadami rozwiewanymi przez wiatr oraz gubionymi w czasie transportu na obszarach przylegających do składowiska i ciągów komunikacyjnych prowadzących do składowiska, zwiększenie liczby ptactwa, gryzoni i insektów bytujących na składowisku. W przypadku zaniechania realizacji zadań zawartych w planie, istniejący system gospodarki odpadami nie będzie podlegał doskonaleniu i rozwojowi. Z upływem czasu nie będzie on zdolny zapewnić właściwego sposobu unieszkodliwiania i zbiórki rosnącej masy odpadów. Sytuacja taka skutkować będzie pogarszającym się stanem środowiska naturalnego w wyniku niekontrolowanego deponowania odpadów w środowisku oraz wzrostem negatywnego oddziaływania istniejących składowisk, na które trafiają odpady z terenu gminy Wieliszew. Z przedstawionej powyżej analizy oddziaływania gminnego planu gospodarki odpadami na środowisko wynika, że jego wdrożenie nie przyczyni się, do powstania nowych zagrożeń lub uciążliwości dla środowiska gminy Wieliszew. Przewiduje się, iż jego prawidłowa realizacja w porównaniu do stanu wyjściowego gospodarki odpadami na terenie gminy Wieliszew, przyniesie wymierny efekt ekologiczny w postaci minimalizacji antropopresji na środowisko.

75

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

9. 9.1

MONITORING I OCENA WDRAŻANIA PLANU Aktualizacja i modyfikacja Planu

Zgodnie z ustawą o odpadach Plan Gospodarki Odpadami powinien być weryfikowany co 4 lata. Weryfikacji podlega całość Planu, łącznie z jego warunkami, założeniami i innymi danymi wyjściowymi w celu sprawdzenia, czy nadal są aktualne. Weryfikacji powinna zostać również poddana polityka, cele i zadania. Zweryfikowany Plan powinien zawierać nowy opis istniejącego stanu gospodarki odpadami oraz aktualizację programu długoterminowego, a zwłaszcza krótkoterminowego planu działań wraz z analizą oddziaływań. Po zaopiniowaniu ostatecznie zaktualizowany Plan zostanie w drodze uchwały zatwierdzony przez Radę Gminy. Jeżeli założenia lub dane podstawowe ulegną istotnym zmianom lub jeśli zajdą jakiekolwiek inne istotne zmiany mogące uniemożliwić wdrożenie obecnego Planu, weryfikacja może być przeprowadzona przed upływem wymaganego ustawowo czteroletniego okresu. Tabela 9.1 Harmonogram wdrażania Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew Zadania 2010 2011 2012 2013 Plan Gospodarki Odpadami dla gminy Wieliszew

2014

2015

2016

2017

Cele długoterminowe do 2017 r. Cele krótkoterminowe do 2013 r.

Monitoring Monitoring stanu środowiska Monitoring polityki środowiskowej Mierniki efektywności Planu Ocena realizacji celów krótkoterminowych Raport z realizacji Planu Weryfikacja Planu

9.2

Raportowanie wdrażania Planu

Zgodnie z ustawą o odpadach organ wykonawczy Gminy jest zobowiązany składać Radzie Gminy raport z realizacji wdrażania Planu raz na 2 lata. Raport powinien zawierać informacje o wykonaniu jakościowych i ilościowych zadań postawionych w Planie Gospodarki Odpadami. Ponadto raport powinien zawierać opis postępu we wdrażaniu inicjatyw zawartych w krótkoterminowym planie działania. W sprawozdaniu mogą się również znaleźć informacje dotyczące spodziewanych zmian, np. w założeniach podstawowych, alokacjach budżetu i nowych wymogach prawnych, wymagających wprowadzenia nowych inicjatyw lub weryfikacji Planu.

9.3

Wskaźniki monitorowania efektywności Planu

Podstawą właściwego systemu monitorowania i oceny realizacji Planu jest dobry system sprawozdawczości, oparty na wskaźnikach (miernikach) stanu środowiska i zmiany presji na środowisko, a także na wskaźnikach świadomości społecznej. W Tabeli 9.1 zaproponowano 76

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 istotne wskaźniki efektywności realizacji Planu, przyjmując, że lista ta może być sukcesywnie modyfikowana. W oparciu o analizę wskaźników będzie możliwa ocena efektywności realizacji Planu, a na podstawie tej oceny – aktualizacja Planu. Tabela 9.2 Wskaźniki monitorowania Planu Gospodarki Odpadami Jednostka

Wartość w roku 2008

%

65

szt.

1853

Masa zebranych odpadów komunalnych ogółem

Mg/rok

3004,52

Masa odpadów komunalnych zebranych jako odpady zmieszane

Mg/rok

2394,5

Mg/M/rok

0,236

Masa zebranych odpadów wielkogabarytowych

Mg/rok

4,0

Masa zebranych odpadów biodegradowalnych

Mg/rok

187,9

Masa zebranych odpadów niebezpiecznych

Mg/rok

0,11

Masa zebranych selektywnie odpadów komunalnych -tworzywa sztuczne -papier i tektura -szkło

Mg/rok

24,4 70,9 54,4

Masa odpadów poddanych odzyskowi

Mg/rok

188,78

%

73

Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych

Mg/rok

17

Środki finansowe przeznaczone na gospodarkę odpadami ogółem

tys. zł

740,54

Mg

116,48

liczba

3

liczba osób biorąca udział w szkoleniach

b.d.

liczba

1 (2007r)

Wskaźnik A. Wskaźniki stanu gospodarki odpadami i zmiany presji na środowisko Udział mieszkańców objętych zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych Liczba zawartych umów na odbiór odpadów

Ilość wywiezionych odpadów komunalnych na składowisko z terenu całej gminy w ciągu roku przypadająca na 1 mieszkańca

Udział nieruchomości objętych selektywną zbiórką odpadów

Usunięta ilość wyrobów i odpadów zawierających azbest B. Wskaźniki świadomości społecznej Ilość przeprowadzonych akcji informacyjno-edukacyjnych w zakresie gospodarki odpadami Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy gospodarki odpadami wg oceny jakościowej Ilość interwencji (wniosków) zgłaszanych przez mieszkańców (np. dzikie wysypiska)

9.4

Wojewódzka baza danych o odpadach

Ustawa o odpadach (art. 37) definiuje system monitoringu oparty na bazach danych o odpadach prowadzonych przez urzędy marszałkowskie. Bazy te tworzone są na podstawie zbiorczych zestawień danych uzyskanych od posiadaczy odpadów i informacji uzyskanych od wojewodów i starostów. Bazy zawierają informacje dotyczące wytwarzania i gospodarowania odpadami wraz z rejestrem zezwoleń udzielonych w zakresie wytwarzania odpadów i gospodarki odpadami. System pozwala na prowadzenie kontroli nad ilością, rodzajem oraz sposobem zagospodarowania odpadów, stopniem wykorzystania urządzeń i instalacji do ich zagospodarowania. System monitorowania ułatwia podejmowanie decyzji 77

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 mających na celu właściwe ukierunkowanie działań związanych z gospodarką odpadami na terenie województwa, na różnych szczeblach – w tym również na szczeblu gminnym. Władze Gminy powinny współuczestniczyć w tworzeniu i wykorzystywać zbierane w tych bazach dane.

78

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

10. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Plan gospodarki odpadami dla Gminy Wieliszew jest dokumentem uchwalanym przez Radę Gminy dla realizacji Polityki Ekologicznej Państwa. Plan został sporządzony zgodnie z wymogami określonymi Ustawie o odpadach oraz w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami. Plan zawiera analizę stanu gospodarki odpadami, z której wynika, że od kilku lat na terenie Gminy są podejmowane działania organizacyjne i inwestycyjne na rzecz systemowego rozwiązania problemu odpadów. Na terenie gminy funkcjonuje tzw. system umowny opierający się na umowach cywilnych zawieranych pomiędzy mieszkańcami gminy a uprawnionymi przedsiębiorcami. Odpady komunalne są odbierane przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa posiadające stosowne zezwolenia. Odpady te są zbierane do pojemników o pojemności od 110dm3 umieszczonych na posesjach, których właściciele posiadają podpisane umowy na odbiór odpadów. Około 65% mieszkańców Gminy jest objętych zorganizowanym systemem zbiórki odpadów. Nieselektywnie zebrane odpady komunalne są deponowane na składowiskach odpadów zlokalizowanych w najbliższym regionie. Na terenie Gminy prowadzona jest również selektywna zbiórka odpadów komunalnych – selektywnie odbierana jest stłuczka szklana, papier, metale, tworzywa sztuczne, odpady wielkogabarytowe i niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych. System selektywnej zbiórki odpadów komunalnych opiera się na tzw. zbiórce u źródła. Odpady są selektywnie gromadzone przez mieszkańców w kolorowych workach lub pojemnikach typu dzwon ustawionych w sąsiedztwie, w tzw. gniazdach. Pojemniki te umieszczone są w centralnych punktach poszczególnych miejscowości oraz przy budynkach zabudowy wielorodzinnej w miejscowości Wieliszew. Selektywnie zebrane surowce wtórne są odbierane przez specjalistyczne firmy usługowe. Koszt odbioru i utylizacji zmieszanych odpadów komunalnych jest ponoszony w całości przez mieszkańców gminy, natomiast selektywna zbiórka odpadów jest dotowana przez gminę. Na podstawie prognozy demograficznej GUS oraz prognozy zmian wskaźników nagromadzenia poszczególnych grup odpadów sporządzono prognozę wytwarzania odpadów na terenie Gminy. Z prognozy wynika, że ilość wytwarzanych odpadów na terenie Gminy w rozpatrywanym horyzoncie czasowym będzie rosnąć w tempie około 1-2% rocznie. Przedstawiono działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, ograniczania ich ilości i minimalizacji negatywnego oddziaływania na środowisko. Zaproponowano dalszy rozwój i doskonalenie istniejącego systemu gospodarki odpadami. Projektowany system zakłada docelowo selektywną zbiórkę „u źródła” papieru, tworzyw sztucznych, szkła, odpadów niebezpiecznych, wielkogabarytowych oraz ulegających procesom biodegradacji. Na składowisko będą trafiać tylko te masy odpadów, których nie można poddać procesom odzysku i unieszkodliwiania innymi metodami. W wyniku realizacji założeń planów gospodarki odpadami wyższego szczebla wskazane jest aby Gminy brała czynny udział w tworzeniu ponad lokalnego systemu gospodarki odpadami. Zadaniami strategicznymi dla Gminy wynikającymi z planu jest objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowaną zbiórką odpadów, ograniczenie ilości powstających odpadów, wzrost ich gospodarczego wykorzystania oraz edukacja ekologiczna mieszkańców. Dla zadań krótkookresowych (2010-2013) opracowano harmonogram rzeczowofinansowy. Niektóre z zadań ujętych w harmonogramie są przewidziane do realizacji wspólnie z innymi instytucjami i jednostkami organizacyjnymi. Z przeprowadzonej analizy oddziaływania planu na środowisko wynika, że realizacja planu nie przyczyni się pogorszenia stanu środowiska Gminy, wpłynie natomiast na wzrost 79

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 ochrony powierzchni ziemi i surowców naturalnych oraz zmniejszy zagrożenia dla wód śródlądowych. Monitoring i ocena wdrażania planu opierać będzie się na konkretnych wskaźnikach zaproponowanych w rozdziale 9. Z realizacji planu Wójt Gminy przedstawi Radzie Gminy raport z wykonania planu raz na dwa lata. Projekt planu podlega opiniowaniu przez zarząd powiatu i zarząd województwa.

80

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017

11. LITERATURA 1. „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”. Ministerstwo Gospodarki. Warszawa. 2009. 1. Ambrożewicz P. Zwarty system zagospodarowania odpadów. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 1999, 2. Bilitewski B., Härdtle G., Marek K. Podręcznik gospodarki odpadami – teoria i praktyka. Wydawnictwo „Seidel-Przywecki” Sp. z o. o. Warszawa 2003, 3. II Polityka ekologiczna państwa. Warszawa 2000, 4. Jurasz F. Instrumenty ekonomiczne w gospodarce odpadami komunalnymi. Instytut Gospodarki Odpadami w Warszawie. Warszawa 1998, 5. Leboda R., Oleszczuk P. Odpady komunalne i ich zagospodarowanie. Wydawnictwo UMCS. Lublin 2002, 6. Ochrona Środowiska 2007. GUS. Zakład Wydawnictw Statystycznych. Warszawa 2008, 7. Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Legionowskiego na lata 2008-2011 z perspektywą do 2015 roku. Aktualizacja(projekt), Warszawa 2008, 2. Planowanie Gospodarki Odpadami w Polsce – Poradnik – powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami. Mikom Sp. z o. o. Warszawa 2002, 3. Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 4. Polityka ekologiczna państwa na lata 2002-2010. Warszawa 2002, 5. Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010. Rada Ministrów RP. Warszawa 2002 6. Polska 2025 – długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska. Warszawa 2000, 7. Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska. [red.] Sobiecki M. Białystok 2000, 8. Proekologiczna gospodarka odpadami w gminie. Towarzystwo na rzecz Ziemi, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów, Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych. Kraków-Oświęcim 2000, 9. Prognoza ludności wg wieku w przekroju powiatów na lata 2000-2020 (stan w dniu 31.XII). Materiały Źródłowe. GUS. Departament Badań Demograficznych. Warszawa 2000, 10. Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski. Rada Ministrów RP. Warszawa 2002, 11. Program Wykonawczy do II Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2002-2010. Rada Ministrów RP. Warszawa 2002, 12. Przez Edukację do Zrównoważonego Rozwoju – Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej. Ministerstwo Środowiska. Warszawa 2001, 13. Raport końcowy z realizacji pracy - „Opracowanie modelu wdrożeniowego wskaźników zrównoważonego rozwoju na poziomie wojewódzkim w ramach banku danych regionalnych. Regionalny Ośrodek Ekorozwoju Fundacji Karkonowskiej. Jelenia Góra – Warszawa 2003, 14. Rosik-Dulewska C. Podstawy gospodarki odpadami. Wydawnictwa Naukowe PWN. Warszawa 2002, 15. Strategia gospodarki odpadami komunalnymi [red.] Żygadło M. PZITS. Poznań 2001, 16. Techniczne i społeczne aspekty gospodarki odpadami. PZITIS. Poznań 1999, 8. Uchwała Rady Ministrów Nr 233 z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie „Krajowego planu gospodarki odpadami 2010” M.P. 2006 Nr 90, poz. 946 17. Uchwała Sejmiku Województwa Mazowieckiego nr 164/07 z dnia 15 października 2007 r. w sprawie uchwalenia aktualizacji Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007- 2011 z uwzględnieniem lat 2012-2015, 81

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Wieliszew na lata 2010-2017 18. Wojciechowski A. Zintegrowne systemy gospodarki odpadami komunalnymi – zagadnienia techniczno-organizacyjne. Fundusz Współpracy. Warszawa 1998, 19. Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2007 – 2011 z uwzględnieniem lat 2012 – 2015 (aktualizacja), Warszawa, 2007, 20. Źródła i zasady finansowania inwestycji w ochronie środowiska w Polsce – informator. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko. Białystok 2001.

82