Załącznik do Uchwały Nr LI/327/2010 Rady Gminy Lubomia z dnia 30 czerwca 2010 r.

PLAN GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY LUBOMIA NA LATA 2009-2016 AKTUALIZACJA

ZLECENIODAWCA:

Urząd Gminy w Lubomi, ul. Szkolna 1, Lubomia 44-360 tel. 032 45-16-614, 032 45-16-128 e-mail: [email protected], www.lubomia.pl

ZLECENIOBIORCA:

EKO – TEAM KONSULTING, ul. Goleszowska 16/125, 43-300 Bielsko-Biała, tel.: (0-33) 486 53 53, fax: (0-33) 486 54 54, kom. 513 100 869, e-mail: [email protected], www.eko-team.com.pl

LUBOMIA, LIPIEC 2009

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Wykonawcy: OPRACOWAŁ: Agnieszka Chylak, KONSULTACJA MERYTORYCZNA: Elżbieta Wrężlewicz Osoby i instytucje współpracujące przy opracowaniu niniejszego dokumentu: 1. Kornelia Rumin– Kierownik Referatu Ochrony Środowiska Urzędu Gminy Lubomia, 2. Sabina Cieślak, Izabela Niekowal, Krystyna Krasek, Eugenia Kocjan– Referat Ochrony Środowiska Urzędu Gminy w Lubomi, 3. Stanisław Lenart, Roman Lisiecki– Referat Inwestycji Urzędu Gminy w Lubomi, 4. Bogdan Burek – Referat Komunalny Urzędu Gminy w Lubomi,

Strona

2

Zdjęcia na okładce: Agnieszka Chylak

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Spis treści 1.

Wprowadzenie ......................................................................................................................................... 6 1.1. 1.2.

PODSTAWA WYKONANIA DOKUMENTACJI....................................................................................................................6 ZAKRES DOKUMENTACJI ............................................................................................................................................7

2.

Materiały wyjściowe do przygotowania dokumentacji............................................................................. 8

3.

Zgodność opracowania z założeniami ustawowymi. Spójność z dokumentami wyższego szczebla. Powiązanie z innymi dokumentami strategicznymi realizowanymi na obszarze Gminy Lubomia............ 10 3.1. ZADANIA GMINY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI WYNIKAJĄCE Z USTAWY O ODPADACH ..........................................10 3.2. ZADANIA GMINY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI WYNIKAJĄCE Z USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU NA TERENACH GMIN ....................................................................................................................................................10 3.3.

CELE I ZADANIA DO ZREALIZOWANIA OKREŚLONE W DOKUMENTACH NADRZĘDNYCH ........................................................11

3.4.

CELE ŚRODOWISKOWE OKREŚLONE W INNYCH DOKUMENTACH STRATEGICZNYCH REALIZOWANYCH NA OBSZARZE GMINY LUBOMIA..............................................................................................................................................................19

4. Podstawowe informacje charakteryzujące obszar, dla którego sporządzony jest plan gospodarki odpadami . 22 4.1. LOKALIZACJA GMINY LUBOMIA ................................................................................................................................22 4.2. 4.3.

CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA GMINY LUBOMIA ..............................................................................24 RZEŹBA TERENU , GLEBY, SZATA ROŚLINNA, HYDROGRAFIA , BUDOWA GEOLOGICZNA I HYDROGEOLOGICZNA GMINY LUBOMIA ... ...........................................................................................................................................................................26 5. Stan aktualny gospodarki odpadami. Ocena realizacji obowiązującego Planu Gospodarki Odpadami33

5.1. 5.2. 5.3.

NIESEGREGOWANE (ZMIESZANE) ODPADY KOMUNALNE ..............................................................................................35 ODPADY ZBIERANE SELEKTYWNIE .............................................................................................................................40 PODSUMOWANIE STANU AKTUALNEGO.....................................................................................................................43

5.

6. 7.

Obiekty i instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych ...................................... 46 Prognoza wytwarzania odpadów ........................................................................................................... 49

8.

Cele krótkoterminowe i długoterminowe w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, mające na celu poprawę stanu istniejącego.................................................................................................................... 60 8.1.

CELE NIEZBĘDNE DO OSIĄGNIĘCIA W GOSPODARCE ODPADAMI KOMUNALNYMI GMINY LUBOMIA .....................................60

8.2.

ZAŁOŻENIA DO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI ..................................................................................60

8.3. 8.4. 8.5.

ODZYSK ODPADÓW ULEGAJĄCYCH BIODEGRADACJI .....................................................................................................61 ODZYSK ODPADÓW WIELKOGABARYTOWYCH, BUDOWLANYCH I NIEBEZPIECZNYCH ..........................................................62 ODZYSK OPAKOWAŃ I SUROWCÓW WTÓRNYCH .........................................................................................................63

9. 10. 11.

Plan działań w gospodarce odpadami komunalnymi.............................................................................. 65 SELEKTYWNA ZBIÓRKA ODPADÓW KOMUNALNYCH .............................................................................................. 65 Rozbudowa niezbędnej infrastruktury technicznej pomocnej w osiągnięciu założeń gospodarki odpadami ............................................................................................................................................................... 67

12.

Edukacja ekologiczna społeczności lokalnej............................................................................................ 68

12.1. 12.2.

EDUKACJA DZIECI I MŁODZIEŻY .................................................................................................................................68 ROLA NAUCZYCIELI W EDUKACJI EKOLOGICZNEJ ..........................................................................................................69

12.3.

FORMY EDUKACJI EKOLOGICZNEJ ..............................................................................................................................70

CHARAKTERYSTYKA ODPADÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST. ZASADY POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST .....72

13.2. 13.3.

STAN AKTUALNY ....................................................................................................................................................73 STAN DOCELOWY ORAZ CELE DOTYCZĄCE ODPADÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST ................................................................74

14.

OSADY ŚCIEKOWE .......................................................................................................................................................75

Strona

13.1.

3

12.4. SZKOLENIE KADR ZAJMUJĄCYCH SIĘ GOSPODARKĄ ODPADAMI ......................................................................................70 13. Odpady zawierające azbest .................................................................................................................... 72

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

15. 16.

Harmonogram realizacji działań oraz szacunkowe koszty zaktualizowanego systemu gospodarki odpadami komunalnymi......................................................................................................................... 77 Analiza oddziaływania zaktualizowanego PGO na środowisko............................................................... 81

16.1.

OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ROZWIĄZAŃ OBJĘTYCH PLANEM ................................82

16.2.

MOŻLIWOŚCI ODDZIAŁYWANIA ODPADÓW ORAZ INSTALACJI GOSPODARKI ODPADAMI NA ŚRODOWISKO WODNE (AKTUALNE I W PRZYSZŁOŚCI) ....................................................................................................................................................84 DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO POPRAWY SYTUACJI W ZLEWNI.........................................................................................84 WNIOSKI Z ANALIZY ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO ......................................................................84

16.3. 16.4. 17. 18.

Monitoring planu gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia ...................................................... 87 Streszczenie w języku niespecjalistycznym.............................................................................................. 89

Spis rysunków RYSUNEK 1 POŁOŻENIE GMINY LUBOMIA NA TLE POWIATU WODZISŁAWSKIEGO ................................................................................23 RYSUNEK 2 POŁOŻENIE GMINY LUBOMIA NA TLE REGIONU ..............................................................................................................23 RYSUNEK 3 PROCENTOWY ROZKŁAD UŻYTKOWANIA GRUNTÓW GMINY LUBOMIA ...............................................................................24 RYSUNEK 4 LUDNOŚĆ GMINY LUBOMIA W LATACH 2004-2008 (WEDŁUG FAKTYCZNEGO MIEJSCA ZAMIESZKANIA).................................25 RYSUNEK 5 LICZBA MIESZKAŃCÓW GMINY LUBOMIA W POSZCZEGÓLNYCH SOŁECTWACH NA DZIEŃ 1.01.2009 .....................................25 RYSUNEK 6. MAPA HYDROGRAFICZNA – GMINA LUBOMIA ..............................................................................................................28 RYSUNEK 7. GŁÓWNE ZBIORNIKI WÓD PODZIEMNYCH (GZWP), LOKALIZACJA PUNKTÓW MONITORINGOWYCH ORAZ KLASY JAKOŚCI WÓD – ŚRODKOWY I POŁUDNIOWY FRAGMENT WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ........................................................................................29 RYSUNEK 8 LOKALIZACJA OBSZARÓW NATURA2000 NA OBSZARZE GMINY LUBOMIA .......................................................................32 RYSUNEK 9 PODZIAŁ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO NA REGIONY GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI ...............................................34 RYSUNEK 10 ODPADY ZBIERANE W GMINIE LUBOMIA W LATACH 2004 - 2008.................................................................................37 RYSUNEK 12 LOKALIZACJA INSTALACJI DO ODZYSKU ODPADÓW W MIEJSCOWOŚCI BUKÓW NA TLE POWIATU WODZISŁAWSKIEGO .............46 RYSUNEK 13 LICZBA LUDNOŚCI W GMINIE LUBOMIA W PERSPEKTYWICZNYM OKRESIE 2008- 2018 .....................................................50 RYSUNEK 14 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH W GMINIE LUBOMIA DO ROKU 2018 [MG]...............................................57 RYSUNEK 15 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE LUBOMIA DO ROKU 2018 .............................................59 RYSUNEK 16 WYMAGANA REDUKCJA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W KOLEJNYCH LATACH 2010 – 2018 WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA .............................................................................................................................................................59 RYSUNEK 17 ILOŚCI ZEBRANYCH ODPADÓW AZBESTOWYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W LATACH 2004-2008 .................................73 Spis tabel TABELA 1 S TRUKTURA UŻYTKOWANIA GRUNTÓW GMINY LUBOMIA ..................................................................................................23 TABELA 2 S KŁAD MORFOLOGICZNY NIESEGREGOWANYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH W ROKU 2006 (WG KPGO 2010)........................35 TABELA 3 JEDNOSTKOWE WSKAŹNIKI WYTWARZANIA ODPADÓW W ROKU 2006 (WG AKTUALIZACJI PGO DLA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO) .....................................................................................................................................................................................36 TABELA 4 ZESTAWIENIE ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W ROKU 2008 ......................36 TABELA 5 ZESTAWIENIE ILOŚCI ODEBRANYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH [MG/ROK] NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE 2004 – 2008 ROK ...............................................................................................................................................................................37 TABELA 6 ILOŚĆ ODPADÓW ODBIERANYCH I WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W ROKU 2008 ...........................................38 TABELA 7 ZESTAWIENIE ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH [MG/ROK] ZEBRANYCH SELEKTYWNIE NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE 2004 – 2008 ROK ..........................................................................................................................................................42 TABELA 8 ILOŚĆ ODPADÓW KOMUNALNYCH ODBIERANYCH I ODZYSKIWANYCH LUB UNIESZKODLIWIANYCH W 2008 ROKU NA TERENIE GMINY LUBOMIA ........................................................................................................................................................................42

Strona

TABELA 10 JEDNOSTKOWE WSKAŹNIKI WYTWARZANIA ODPADÓW W LATACH 2010 – 2018 ROK (PRZYJĘTE DLA GMINY LUBOMIA) ..........49 TABELA 11 LICZBA LUDNOŚCI GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2009 – 2018 ROK ....................................................49

4

TABELA 9 BILANS ODPADÓW KOMUNALNYCH [MG/ROK] ZMIESZANYCH I ODEBRANYCH SELEKTYWNIE NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE 2004 – 2008 ROK ..............................................................................................................................................43

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

TABELA 12 ZAKŁADANE ZMIANY WSKAŹNIKÓW GENEROWANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH Z GOSPODARSTW DOMOWYCH W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK.............................................................................................................................51 TABELA 13 ZAKŁADANE ZMIANY WSKAŹNIKÓW GENEROWANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH Z OBIEKTÓW INFRASTRUKTURY W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK.............................................................................................................................52 TABELA 14 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH WYTWARZANYCH W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK...............................................................................................53 TABELA 15 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW KOMUNALNYCH WYTWARZANYCH W OBIEKTACH INFRASTRUKTURY NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK.................................................................................................................54 TABELA 16 ZAKŁADANE ZMIANY WSKAŹNIKÓW GENEROWANIA POZOSTAŁYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK ..........................................................................................................................................................55 TABELA 17 PROGNOZA ILOŚCI POZOSTAŁYCH ODPADÓW KOMUNALNYCH WYTWARZANYCH TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK.............................................................................................................................55 TABELA 18 PROGNOZA ILOŚCI WSZYSTKICH ODPADÓW KOMUNALNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK.............................................................................................................................56 TABELA 19 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010– 2018ROK ..............................................................................................................................58 TABELA 20 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA ORAZ PLANOWANY RECYKLING W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK .............................................................................................61 TABELA 21 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW WIELKOGABARYTOWYCH ORAZ NIEBEZPIECZNYCH WYTWARZANYCH NA TERENIE GMINY LUBOMIA ORAZ PLANOWANY RECYKLING W ROKU 2010 I 2015...........................................................................................................63 TABELA 22 PROGNOZA ILOŚCI ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH I INNYCH STANOWIĄCYCH SUROWCE WTÓRNE, NA TERENIE GMINY LUBOMIA W OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM 2010 – 2018 ROK ORAZ PLANOWANY ROZWÓJ SELEKTYWNEGO ZBIERANIA TYCH ODPADÓW .......64 TABELA 23 PRZEWIDZIANE ZADANIA INWESTYCYJNE I POZA INWESTYCYJNE DO REALIZACJI W GOSPODARCE ODPADAMI KOMUNALNYMI NA TERENIE G MINY LUBOMIA .................................................................................................................................................77 TABELA 24 WSKAŹNIKI MONITORINGU PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY LUBOMIA ...........................................................87 Spis załączników: Załącznik nr 1. Uchwała NR XXVII/128/2004 Rady Gminy Lubomia z dnia 29 grudnia 2004 roku w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia Załącznik nr 2. Zarządzenie Nr 0151/21/2007 Wójta Gminy Lubomia z dnia 27 marca 2007r. dla przedsiębiorców w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych na terenie Gminy Lubomia

5

Załącznik nr 4.

Uchwała Nr XXXV/220/2008 Rady Gminy Lubomia z dnia 29 grudnia2008 roku w sprawie ustalenia górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za odbieranie odpadów komunalnych Zarządzenie Wójta Gminy Lubomia Nr 0151/23/04 z dnia 21 kwietnia2004 roku w sprawie ustalenia Regulaminu dofinansowania prac związanych z demontażem, usuwaniem utylizacją elementów zawierających azbest z obiektów budowlanych na terenie Gminy Lubomia,

Strona

Załącznik nr 3.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

1.1. Podstawa wykonania dokumentacji Dnia 29 grudnia 2004 roku Uchwałą Rady Gminy Lubomia (Uchwała Nr XXVII/128/2004 w sprawie przyjęcia gminnego planu gospodarki odpadami) został przyjęty Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia, przygotowany przez Beskidzki Fundusz Ekorozwoju S.A. Bielsko – Biała we współpracy z Gminą Lubomia. Zgodnie z art. 14.14 ustawy o odpadach aktualizację planu gospodarki odpadami przeprowadza się nie rzadziej, niż co 4 lata. Zgodnie z zapisem art. 14 ust. 5 ustawy o odpadach projekt aktualizacji planu gminnego dla Gminy Lubomia opracowuje Wójt Gminy Lubomia. Projekt planu podlega zaopiniowaniu przez zarząd województwa oraz przez zarząd powiatu. Projekt planu podlega również zaopiniowaniu przez właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej (art. 14 ust. 12a). Podstawę prawną do wykonania niniejszej aktualizacji „Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia” stanowią:  Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. Nr 39 z 2007 roku, poz. 251 – tekst jednolity w Obwieszczeniu marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2007 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach)  Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 roku w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66 z 2003 roku, poz. 620 z późniejszymi zmianami w Dz. U. Nr 46 z roku 2006, poz. 333 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami)  Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 230 z 2005 roku, poz. 2008 - tekst jednolity w Obwieszczeniu Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 listopada 2005 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) wraz z późniejszymi zmianami w ustawie z dnia 23 czerwca 2006 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 144 z 2006 roku, poz. 1042) Ponadto przesłanką do przygotowania aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia była:  Zmiana danych dotyczących prognozy liczby ludności w Gminie Lubomia w latach 2008 – 2015, rzutująca na poziomy wytwarzania i redukcji odpadów komunalnych z uwzględnieniem poszczególnych strumieni odpadów – podstawą do tych zmian są zaktualizowane i podane do publicznej wiadomości dane GUS za rok 2008 (danych statystycznych i gospodarczych)  Zmiana wskaźników wytwarzania odpadów oraz uśrednionego składu morfologicznego zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych na terenach wiejskich, zawartych w „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” przyjętym do realizacji w 2006 roku.  Aktualizacja Planu Gospodarki odpadami dla województwa śląskiego z 2009 roku W związku z powyższym niniejsza aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia uwzględnia zapisy zawarte w aktualnie obowiązujących aktach prawnych z zakresu gospodarki odpadami, a także zapisy w dokumentach nadrzędnych wobec Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia, tzn. w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010 oraz Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego oraz Planie Gospodarki Odpadami dla Powiatu Wodzisławskiego.

6

1. WPROWADZENIE

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

7

1.2. Zakres dokumentacji Zgodnie z art. 15 ust. 7a ustawy o odpadach, gminny plan gospodarki odpadami obejmuje odpady komunalne powstające na obszarze danej gminy oraz przywożone na jej obszar, z uwzględnieniem odpadów komunalnych ulegających biodegradacji oraz odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych. Zgodnie z prawodawstwem polskim i Unii Europejskiej w dziedzinie odpadów, przy opracowywania zakresu działań przyjęto następujące zasady postępowania z odpadami:  Zapobieganie i minimalizowanie powstawania odpadów  Zapewnienie odzysku, w tym głównie recykling odpadów, których powstania się w danych warunkach techniczno – ekonomicznych nie da uniknąć  Unieszkodliwianie odpadów, poza składowaniem  Bezpieczne dla zdrowia ludzkiego i środowiska składowanie odpadów, których nie da się z uwagi na uwarunkowania techniczno – ekonomiczne poddać procesom odzysku lub unieszkodliwiania Zakres niniejszej aktualizacji PGO obejmuje:  Aktualne podstawy prawne o Zmiany w ustawie o odpadach o Zmiany w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach  Charakterystyka obszaru, dla którego sporządzana jest aktualizacja planu gospodarki odpadami  Charakterystyka stanu aktualnego gospodarki odpadami prowadzonej na terenie gminy  Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych  Cele działań w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi o Odzysk opakowań i surowców wtórnych o Odzysk odpadów ulegających biodegradacji o Odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych  Zadania zapewniające poprawę sytuacji w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi o Zadania krótkoterminowe o Zadania długoterminowe  Proponowany system gospodarki odpadami komunalnymi o Zbieranie i odbiór odpadów o Odzysk i unieszkodliwianie odpadów o Obiekty w systemie gospodarki odpadami komunalnymi  Harmonogram realizacji działań oraz szacunkowe koszty zaktualizowanego systemu gospodarki odpadami komunalnymi  Wnioski z analizy oddziaływania zaktualizowanego PGO na środowisko.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA





                

Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 roku (Dz. U. Nr 39 z 2007 roku, poz. 251 – tekst jednolity w Obwieszczeniu marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2007 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 roku w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U. Nr 66 z 2003 roku, poz. 620 z późniejszymi zmianami w Dz. U. Nr 46 z roku 2006, poz. 333 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 marca 2006 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami), Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 230 z 2005 roku, poz. 2008 - tekst jednolity w Obwieszczeniu Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 listopada 2005 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) wraz z późniejszymi zmianami w ustawie z dnia 23 czerwca 2006 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. Nr 144 z 2006 roku, poz. 1042), „Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016”, „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku, Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego z 2009 roku, „Plan gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia” z 2004 roku, „Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia” z 2009 roku, „Program Ochrony Środowiska dla powiatu wodzisławskiego”, „Raport z realizacji programu ochrony środowiska dla powiatu wodzisławskiego w latach 2004-2006”, „Sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami dla powiatu wodzisławskiego”, „Plan gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia”, „Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia za okres od 2004 do 2006 roku”, „Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia za lata 2007 do 2008 roku”, Raport z wykonania „Programu ochrony środowiska gminy Lubomia” za lata 2004-2008, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Lubomia na lata 2008-2010, Program Ograniczenia Niskiej Emisji dla Gminy Lubomia, Plan Odnowy Miejscowości Lubomia do roku 2015, Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Lubomia. Dane ilościowe i jakościowe o gospodarce odpadami w stanie aktualnym (za lata 2007 2008) przekazane przez Urząd Gminy w Lubomi:  informacje własne Urzędu Gminy Lubomia (wewnętrzne sprawozdania i zestawienia),  wydane decyzje administracyjne w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi,  ankiety przekazane przez firmy prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy Lubomia,

Strona



8

2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE DO PRZYGOTOWANIA DOKUMENTACJI

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

  

 

   

9



„Poradnik – powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami” – z 2002 roku, „Przygotowanie planu gospodarki odpadami – wskazówki metodyczne” z 2003 roku, „Wdrażanie planów gospodarki odpadami – rekomendacje odnośnie podziału kompetencji i poprawy koordynacji” – z 2005 roku, „Monitoring gospodarki odpadami w Polsce – przegląd obecnych praktyk i zalecenia” z 2005 roku, „Poradnik – wydawanie decyzji administracyjnych w obszarze gospodarki odpadami” – 2006 roku, „Założenia nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi” – projekt z 2008 roku, „Wzorcowy model gospodarki odpadami komunalnymi w województwie śląskim” - referat z przeprowadzonych szkoleń dla urzędników gmin i powiatów woj. Śląskiego „Gospodarka odpadami w gminach” w ramach akcji Fundacji Ekologicznej „Silesia”, Katowice styczeń 2006 rok, „Gospodarka odpadami komunalnymi w kontekście planów gospodarki odpadami” – materiały konferencyjne z 2007 roku, „Wymagania w zakresie jakości usług przy odbiorze odpadów komunalnych oraz opróżnianiu zbiorników bezodpływowych i transporcie nieczystości ciekłych – poradnik dla gmin” – z 2005 roku, „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” z 2002 roku, "Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032", lipiec 2009 „Wytyczne oraz wzór sprawozdania z realizacji gminnego planu gospodarki odpadami – z 2006 roku, „Zastosowanie Strategicznej Oceny Oddziaływania na Środowisko w planowaniu gospodarki odpadami” z 2005 roku.

Strona

  

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

3. ZGODNOŚĆ OPRACOWANIA Z ZAŁOŻENIAMI USTAWOWYMI. SPÓJNOŚĆ Z DOKUMENTAMI WYŻSZEGO SZCZEBLA. POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI REALIZOWANYMI NA OBSZARZE GMINY LUBOMIA

Strona

3.2. Zadania Gminy w zakresie gospodarki odpadami wynikające z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku na terenach gmin Zgodnie z ustawą o utrzymaniu czystości i porządku na terenach gmin do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi należy:  Utrzymanie czystości i porządku w gminach.  Gminy zapewniają czystość i porządek na swoim terenie i tworzą warunki niezbędne do ich utrzymania, a w szczególności: o Tworzą warunki do wykonywania prac związanych z utrzymaniem czystości i porządku na terenie gminy lub zapewniają wykonanie tych prac przez tworzenie odpowiednich jednostek organizacyjnych o Zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami:

10

3.1. Zadania Gminy w zakresie gospodarki odpadami wynikające z ustawy o odpadach Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o odpadach do obowiązkowych zadań własnych gmin w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi należy:  Zapewnianie objęcia wszystkich mieszkańców gminy zorganizowanym systemem odbierania wszystkich rodzajów odpadów komunalnych  Zapewnianie warunków funkcjonowania systemu selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, aby było możliwe: o Ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o Wydzielanie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych, o Osiągnięcie poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych,  Zapewnianie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami lub przedsiębiorcami instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych albo zapewnienie warunków do budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych przez przedsiębiorców  Zapewnianie warunków ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania: o do dnia 31 grudnia 2010 r. – do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji o do dnia 31 grudnia 2013 r. – do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2020 r. – do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

stacji zlewnych, w przypadku, gdy podłączenie wszystkich nieruchomości do sieci kanalizacyjnej jest niemożliwe lub powoduje nadmierne koszty  instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części  szaletów publicznych Zapobiegają zanieczyszczaniu ulic, placów i terenów otwartych, w szczególności przez: zbieranie i pozbywanie się błota, śniegu, lodu oraz innych zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości oraz odpadów zgromadzonych w przeznaczonych do tego celu urządzeniach ustawionych na chodniku Określają wymagania wobec osób utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie bezpieczeństwa i czystości w miejscach publicznych Organizują ochronę przed bezdomnymi zwierzętami na zasadach określonych w odrębnych przepisach 

o

o o o

Udostępniają mieszkańcom na stronie internetowej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty informację o znajdujących się na terenie gminy zbierających zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z gospodarstw domowych, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495), zawierającą:  firmę, oznaczenie siedziby i adres albo imię, nazwisko i adres zbierającego zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny

adresy punktów zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, w tym punktów sprzedaży sprzętu elektrycznego i elektronicznego o Zapewniają zbieranie, transport i unieszkodliwianie zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części oraz współdziałają z przedsiębiorcami podejmującymi działalność w tym zakresie o Znakują obszary dotknięte lub zagrożone chorobą zakaźną zwierząt Gminy prowadzą ewidencję: o Zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej o Przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości i sposobu pozbywania się komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej o Umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w celu kontroli wykonywania przez właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców obowiązków wynikających z ustawy.

3.3. Cele i zadania do zrealizowania określone w dokumentach nadrzędnych Dokumentem nadrzędnym dla przedmiotowej aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia jest Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010, aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego, a także Zaktualizowany Plan Gospodarki Odpadami dla powiatu wodzisławskiego. Najważniejszym celem polityki ekologicznej państwa w zakresie gospodarki odpadami jest:  zapobieganie powstawaniu odpadów poprzez redukcję ilości powstających odpadów „u źródła”

Strona



11



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

ponowne wykorzystanie odpadów bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów niewykorzystanych oraz odzyskiwanie surowców Kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami wykorzystane w projekcie planu gospodarki odpadami, a wynikające z polityki ekologicznej państwa:  intensyfikacja edukacji ekologicznej promująca minimalizację powstawania odpadów i właściwego postępowania nimi  

 

objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów wspieranie działań przyczyniających się do ograniczania ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększające ilości odpadów poddanych odzyskowi

wspieranie wdrażania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów Drugim dokumentem wykorzystanym w projekcie planu jest Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010, z następującymi celami głównymi:  zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów  zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów  utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB  wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów  zamknięcie do końca 2009 r. wszystkich krajowych składowisk niespełniających wymagań technicznych  Stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce

Strona

Dodatkowe cele i zadania w zakresie zbierania i transportu odpadów komunalnych C 1. Objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców najpóźniej do końca 2007 roku C 2. Zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do 2007 roku Zadania do zrealizowania, w celu osiągnięcia powyższych celów Z 1. Kontrolowanie przez gminy stanu zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, co powinno skutkować objęciem stosownymi umowami lub decyzjami 100% mieszkańców kraju Z 2. Kontrolowanie przez gminy sposobów i zakresu wypełniania przez podmioty posiadające zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości – ustaleń zawartych w ww. zezwoleniach dotyczących metod oraz miejsc prowadzenia odzysku i unieszkodliwiania odpadów Z 3. Doskonalenie systemu ewidencji wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianiu odpadów komunalnych Dodatkowe cele i zadania w zakresie zmniejszenia ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów komunalnych C 3. Zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowisko odpadów, aby nie było składowanych

12



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

o w 2010 roku więcej niż 75% o w 2013 roku więcej niż 50% o w 2020 roku więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku C 4. Zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 roku C 5. Zredukowanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne, do maksymalnie 200 do końca 2014 roku Zadania do zrealizowania, w celu osiągnięcia powyższych celów Z 1. Prowadzenie selektywnego zbierania i odbierania następujących frakcji odpadów komunalnych: odpady zielone z ogrodów i parków, papier i makulatura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itp.), odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, tworzywa sztuczne i metale, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, przeterminowane leki, chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe), meble i inne odpady wielkogabarytowe, odpady budowlano – remontowe. Plan Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego, zaktualizowany w 2009 roku zakłada następujące główne cele do zrealizowania:  Minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów w stosunku do tempa wzrostu gospodarczego województwa  Zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności wdrożenie systemu odzysku energii z odpadów, zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska  Prowadzenie, zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska i normami europejskimi, systemu odzysku i unieszkodliwiania odpadów  Zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, w tym w szczególności odpadów biodegradowalnych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych

  

Dla odpadów komunalnych w Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego sformułowano następujące szczegółowe cele: Do roku 2010  Objęcie wszystkich mieszkańców województwa umowami na odbieranie odpadów komunalnych  zapewnienie wszystkim mieszkańcom województwa możliwości selektywnego zbierania odpadów

13

 

Zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk, które nie spełniają odpowiednich przepisów Wyeliminowanie procedur nielegalnego składowania i zagospodarowania odpadów Optymalne wykorzystanie pojemności istniejących składowiska spełniających wymagania w celu maksymalnego wydłużenia okresu ich eksploatacji Zapewnienie niezbędnej ilości instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów Zapewnienie wiarygodnego i obszernego monitoringu pozwalającego na diagnozowanie potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami w województwie, Zwiększenie działań kontrolnych i skuteczna egzekucja prawa.

Strona



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

 

ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 75% wagowo tych odpadów w stosunku do ich ilości wytwarzanych w 1995 roku uzyskanie znaczących efektów w selektywnym zbieraniu odpadów: o niebezpiecznych do poziomu 50% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych o wielkogabarytowych, w tym wyrobów AGD i elektronicznego, do poziomu 40% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych o przydatnych do recyklingu, w tym odpadów opakowaniowych, wchodzących w skład strumienia odpadów komunalnych, do poziomu 10% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych o remontowo – budowlanych ze strumienia odpadów komunalnych do poziomu 50%

   







utworzenie organizacyjnych struktur ponadgminnych, zarządzających gospodarką odpadami komunalnymi w ramach regionalnych systemów wdrożenie i rozwój innych niż składowanie technologii zagospodarowania odpadów, w tym technologii biologicznego i termicznego przekształcenia podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa Do roku 2018 ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 50% tych odpadów w 2013 roku oraz 35% w roku 2020 w stosunku do ich ilości wytwarzanych w 1995 roku dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych: o w 2015 roku do poziomu 80% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych o w 2018 roku do poziomu 90% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych, w tym wyrobów AGD i i sprzętu elektronicznego do poziomu: o 70% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2015 roku o 90% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2018 roku dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów przydatnych do recyklingu, w tym odpadów opakowaniowych wchodzących w strumień odpadów komunalnych do poziomu: o 15% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2015 roku o 20% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2018 roku

14



ostateczne uporządkowanie do 2009 roku stanu składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętnych, w tym zamkniecie składowisk nie spełniających wymagań lokalizacyjnych oraz wymagań technicznych w zakresie budowy i eksploatacji zmniejszenie ilości składowanych odpadów komunalnych do poziomu 85% w stosunku do ilości odpadów wytwarzanych

Strona



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów budowlano – remontowych wchodzących w strumień odpadów komunalnych do poziomu 80%  zapewnienie w maksymalnym stopniu przetwarzania odpadów metodami biologicznymi i termicznymi poprzez wdrożenie regionalnych, kompleksowych rozwiązań  zmniejszenie ilości składowanych odpadów komunalnych do poziomu 60% w stosunku do ilości odpadów wytwarzanych Dla odpadów pozostałych (w tym odpadów specyficznych) w Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego sformułowano następujące szczegółowe cele i kierunki działań:  w zakresie zużytych baterii i akumulatorów o edukacja mieszkańców w zakresie selektywnego zbierania zużytych baterii i akumulatorów, dostępnych systemów zbierania oraz ich roli w gospodarowaniu tymi odpadami o rozwijanie systemu zbierania zużytych baterii i akumulatorów poprzez specjalistyczne punkty gromadzenia tworzone w placówkach oświatowych, sklepach AGD i RTV, stacjach serwisowych oraz punktach zbierania odpadów niebezpiecznych o prowadzenie akcji informacyjno – edukacyjnych w zakresie zagrożeń wynikających z nieprawidłowego postępowania ze zużytymi bateriami i akumulatorami  w zakresie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o prowadzenie akcji informacyjno – edukacyjnych w zakresie prawidłowego postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym o promocja działań w zakresie przedłużania okresu użytkowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych o rozwój sieci zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o kontrola funkcjonowania zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego o kontrola punktów skupu metali o budowa i rozbudowa zakładów przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, celem zapewnienia dodatkowych mocy przerobowych w wysokości co najmniej 30 tys. Mg/rok, do końca 2018 roku w zakresie odpadów zawierających azbest o inwentaryzacja budynków i urządzeń, w których wykorzystywane są wyroby zawierające azbest o rozszerzenie mechanizmów finansowych wspierających demontaż oraz unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest, występujących w miejscach publicznych i indywidualnych gospodarstwach domowych, o prowadzenie kampanii informacyjnej w zakresie możliwości finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest, adresów firm mogących dokonywać demontażu tych wyrobów oraz zagrożenia zdrowia związanego z samodzielnym prowadzeniem tych prac, o monitoring prawidłowego postępowania z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest, obejmujący m.in. indywidualnych posiadaczy i firmy dokonujące demontażu tych wyrobów, w szczególności poprzez

Strona



15



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA







współpracę powiatowych służb ochrony środowiska i służb nadzoru budowlanego, w zakresie odpadów z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej o rozbudowa sieci zbierania oraz infrastruktury technicznej do odzysku i recyklingu odpadów budowlanych (np. kruszarki, urządzenia do frakcjonowania – przesiewacze), o kontrola właściwego postępowania z odpadami budowlanymi, uwzględniającego ewidencję powstawania tych odpadów, w zakresie komunalnych osadów ściekowych o uwzględnianie zagadnień właściwego zagospodarowywania komunalnych osadów ściekowych na etapie planowania inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków, o budowa i rozbudowa instalacji do zagospodarowywania komunalnych osadów ściekowych na etapie planowania instalacji do zagospodarowania osadów ściekowych, ze szczególnym uwzględnieniem metod termicznych, o wykorzystanie osadów do rekultywacji terenów zdegradowanych, o kontrola jakości i ilości komunalnych osadów ściekowych stosowanych w rolnictwie i do rekultywacji, w zakresie odpadów opakowaniowych o wdrażanie efektywnych systemów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych (przydatnych do recyklingu) z gospodarstw domowych dostosowanych do warunków lokalnych (w planach gminnych należy objąć selektywnym zbieraniem wszystkich mieszkańców oraz zobowiązać firmy odbierające odpady do realizacji selektywnego zbierania, a zarządy gmin/związki gmin do monitorowania efektywności tych systemów), o postęp w technikach segregacji odpadów i inwestycji mających na celu poprawy jakości surowców dostarczanych do recyklingu (stacje segregacji), o wdrażanie systemów odzysku/unieszkodliwiania niebezpiecznych odpadów opakowaniowych z gospodarstw domowych (w oparciu o tworzone gminne punkty zbierania odpadów niebezpiecznych),

uzyskanie wymaganego poziomu 20 % odzysku odpadów niebezpiecznych; uzyskanie wymaganego poziomu 60 % odzysku odpadów opakowaniowych; uzyskanie wymaganego poziomu 55% - 80% recyklingu odpadów opakowaniowych; zapewnienie warunków ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Cel ten wynika z Dyrektywy 99/31/WE i polskiego prawa, a także podpisanych przez Polskę zobowiązań przedakcesyjnych. Zgodnie z ustawą o odpadach, ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania w kolejnych latach winna wynosić:

Strona

   

16

Zgodnie z Aktualizacją Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Wodzisławskiego cele długoterminowe i krótkoterminowe do realizacji dla Gmin należących do powiatu wodzisławskiego są następujące: Cele krótkoterminowe w zakresie odpadów komunalnych (2009 – 2012):  uzyskanie wymaganego poziomu 45 % odzysku odpadów wielkogabarytowych;

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

o do dnia 31 grudnia 2010 r. - do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2011 r. - do nie więcej niż 63% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku;  wspieranie działań na rzecz eliminacji dzikich wysypisk odpadów,  objęcie umowami na odbieranie odpadów komunalnych 100% mieszkańców, najpóźniej do końca 2009 r. Cele długoterminowe w zakresie odpadów komunalnych (2013 – 2018):  uzyskanie wymaganego poziomu 65 % odzysku odpadów wielkogabarytowych,  uzyskanie wymaganego poziomu 35 % odzysku odpadów niebezpiecznych,  uzyskanie wymaganego poziomu 60 % odzysku odpadów opakowaniowych,  uzyskanie wymaganego poziomu 55% - 80% recyklingu odpadów opakowaniowych;  zapewnienie warunków ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających  biodegradacji kierowanych do składowania: o do dnia 31 grudnia 2013 r. - do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2015 r. - do nie więcej niż 44% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,

odpady zielone z ogrodów i parków, papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.), odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na bezbarwne i kolorowe, tworzywa sztuczne i metale, zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, przeterminowane leki, chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.), meble i inne odpady wielkogabarytowe, odpady budowlano- remontowe.

Strona

         

17

o do dnia 31 grudnia 2019 r. - do nie więcej niż 36% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,  w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku;  wspieranie działań w zakresie zmniejszenia masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 roku. Według Powiatowego Planu realizacja celów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi wymaga następujących działań:  nadzór prowadzony przez poszczególne gminy powiatu wodzisławskiego nad podmiotami, które posiadają zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,  rozwój systemu ewidencji odpadów komunalnych wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianych. Ponadto prowadzone winno być selektywne zbieranie i odbieranie następujących frakcji odpadów komunalnych:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie, jako zmieszane odpady komunalne. Dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów powinno stosować się odpowiednio oznakowane (logo, adres, nr telefonu i nazwa przedsiębiorstwa wywozowego oraz rodzaj zbieranego asortymentu odpadów) pojemniki lub worki. W celu zorganizowanego odbioru odpadów komunalnych zmieszanych, w tym balastu i popiołu, odpady te winny być przez właścicieli nieruchomości składane do pojemników lub kontenerów i przekazywane podmiotowi uprawnionemu zgodnie z harmonogramem ich wywozu. Odpady wielkogabarytowe o ile nie będą zagospodarowywane we własnym zakresie, winny być składane do oddzielnych kontenerów dostarczonych przez podmiot uprawniony lub wystawiane w uzgodnionym miejscu, z którego są odbierane przez podmiot uprawniony. Każda gmina powiatu wodzisławskiego powinna prowadzić rozwój selektywnej zbiórki odpadów. Wszystkie zebrane odpady powinny być transportowane w sposób uniemożliwiający ich zmieszanie. Maksymalizacja ilości odpadów poddawanych procesom odzysku wymaga:  popierania rozwoju rynku surowców wtórnych i produktów zawierających surowce wtórne poprzez wspieranie współpracy organizacji odzysku, przemysłu i samorządu terytorialnego oraz konsekwentne egzekwowanie obowiązków w zakresie odzysku i recyclingu,  popularyzacji produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez działania promocyjne i edukacyjne jak również poprzez zamówienia publiczne,  zachęcania inwestorów publicznych jak i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgodnych z PPGO,  zapewnienia odpowiednich mocy przerobowych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w celu przetworzenia wszystkich odpadów wytwarzanych na terenie powiatu wodzisławskiego,  promowania metod odzysku i unieszkodliwiania odpadów z jednoczesnym zmniejszaniem ilości odpadów unieszkodliwianych za pomocą składowania.

Strona

18

Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia zgodnie z zapisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 39 z 2007 roku, poz. 251 – tekst jednolity w Obwieszczeniu marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2007 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach powinien być zgodny z polityką ekologiczną państwa, wojewódzkim oraz powiatowym planem gospodarki odpadami. Przedstawione wcześniej cele projektu Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia są zgodne z wymienionymi dokumentami, tj. uwzględniają:  Zapobieganie i minimalizację powstawania odpadów,  Zapewnienie odzysku, w tym głównie recykling odpadów, których powstania w danych warunkach techniczno – ekonomicznych nie da się uniknąć,  Unieszkodliwianie odpadów, poza składowaniem,  Bezpieczne dla zdrowia ludzkiego i środowiska składowanie odpadów, których nie da się z uwagi na uwarunkowania techniczno – ekonomiczne poddać procesom odzysku lub unieszkodliwiania.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

Według Powiatowego Planu realizacja celów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi wymaga następujących działań:

19

3.4. Cele środowiskowe określone w innych dokumentach strategicznych realizowanych na obszarze Gminy Lubomia Zgodnie z Aktualizacją Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu wodzisławskiego przyjętego Uchwałą Rady Powiatu Wodzisławskiego nr Nr XXXVIII/426/2009 z dnia 24 września 2009 roku cele długoterminowe i krótkoterminowe do realizacji dla Gmin należących do powiatu wodzisławskiego są następujące: Cele krótkoterminowe w zakresie odpadów komunalnych (2009 – 2012):  uzyskanie wymaganego poziomu 45 % odzysku odpadów wielkogabarytowych;  uzyskanie wymaganego poziomu 20 % odzysku odpadów niebezpiecznych;  uzyskanie wymaganego poziomu 60 % odzysku odpadów opakowaniowych;  uzyskanie wymaganego poziomu 55% - 80% recyklingu odpadów opakowaniowych;  zapewnienie warunków ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Cel ten wynika z Dyrektywy 99/31/WE i polskiego prawa, a także podpisanych przez Polskę zobowiązań przedakcesyjnych. Zgodnie z ustawą o odpadach, ilość odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania w kolejnych latach winna wynosić: o do dnia 31 grudnia 2010 r. - do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2011 r. - do nie więcej niż 63% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku;  wspieranie działań na rzecz eliminacji dzikich wysypisk odpadów,  objęcie umowami na odbieranie odpadów komunalnych 100% mieszkańców, najpóźniej do końca 2009 r. Cele długoterminowe w zakresie odpadów komunalnych (2013 – 2018):  uzyskanie wymaganego poziomu 65 % odzysku odpadów wielkogabarytowych,  uzyskanie wymaganego poziomu 35 % odzysku odpadów niebezpiecznych,  uzyskanie wymaganego poziomu 60 % odzysku odpadów opakowaniowych,  uzyskanie wymaganego poziomu 55% - 80% recyklingu odpadów opakowaniowych;  zapewnienie warunków ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających  biodegradacji kierowanych do składowania: o do dnia 31 grudnia 2013 r. - do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2015 r. - do nie więcej niż 44% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, o do dnia 31 grudnia 2019 r. - do nie więcej niż 36% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,  w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku;  wspieranie działań w zakresie zmniejszenia masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 85% wytworzonych odpadów do końca 2014 roku.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



nadzór prowadzony przez poszczególne gminy powiatu wodzisławskiego nad podmiotami, które posiadają zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,

rozwój systemu ewidencji odpadów komunalnych wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianych. Ponadto prowadzone winno być selektywne zbieranie i odbieranie następujących frakcji odpadów komunalnych:  odpady zielone z ogrodów i parków,  papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.),  odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na bezbarwne i kolorowe,  tworzywa sztuczne i metale,  zużyte baterie i akumulatory,  zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,  przeterminowane leki,  chemikalia (farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.),  meble i inne odpady wielkogabarytowe,  odpady budowlano- remontowe. Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie, jako zmieszane odpady komunalne.

Strona

Dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów powinno stosować się odpowiednio oznakowane (logo, adres, nr telefonu i nazwa przedsiębiorstwa wywozowego oraz rodzaj zbieranego asortymentu odpadów) pojemniki lub worki. W celu odpowiedniego zbierania odpadów komunalnych segregowanych poniżej podano prawidłowy sposób ich segregacji:  zabudowa jednorodzinna – system segregacji „u źródła” czyli pojemniki lub worki do segregacji umiejscowione na posesji. Segregacja u źródła możliwa jest również do zastosowania w zabudowie wielorodzinnej w miejscach gdzie nie możliwe jest ustawienie kontenerów do segregacji „na donoszenie”,  zabudowa wielorodzinna – system segregacji „na donoszenie” czyli zestawy kontenerów na poszczególne frakcje odpadów umiejscowione w ogólnodostępnych punktach. W celu zorganizowanego odbioru odpadów komunalnych zmieszanych, w tym balastu i popiołu, odpady te winny być przez właścicieli nieruchomości składane do pojemników lub kontenerów i przekazywane podmiotowi uprawnionemu zgodnie z harmonogramem ich wywozu. Odpady wielkogabarytowe o ile nie będą zagospodarowywane we własnym zakresie, winny być składane do oddzielnych kontenerów dostarczonych przez podmiot uprawniony lub wystawiane w uzgodnionym miejscu, z którego są odbierane przez podmiot uprawniony. Każda gmina powiatu wodzisławskiego powinna prowadzić rozwój selektywnej zbiórki odpadów. Wszystkie zebrane odpady powinny być transportowane w sposób uniemożliwiający ich zmieszanie. Maksymalizacja ilości odpadów poddawanych procesom odzysku wymaga:  popierania rozwoju rynku surowców wtórnych i produktów zawierających surowce wtórne poprzez wspieranie współpracy organizacji odzysku, przemysłu i samorządu terytorialnego oraz konsekwentne egzekwowanie obowiązków w zakresie odzysku i recyclingu,

20



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA





21



popularyzacji produktów wytwarzanych z materiałów odpadowych poprzez działania promocyjne i edukacyjne jak również poprzez zamówienia publiczne, zachęcania inwestorów publicznych jak i prywatnych do udziału w realizacji inwestycji strategicznych zgodnych z PPGO, zapewnienia odpowiednich mocy przerobowych instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów w celu przetworzenia wszystkich odpadów wytwarzanych na terenie powiatu wodzisławskiego, promowania metod odzysku i unieszkodliwiania odpadów z jednoczesnym zmniejszaniem ilości odpadów unieszkodliwianych za pomocą składowania.

Strona



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

4. PODSTAWOWE INFORMACJE CHARAKTERYZUJĄCE OBSZAR, DLA KTÓREGO SPORZĄDZONY JEST PLAN GOSPODARKI ODPADAMI

Strona

22

4.1. Lokalizacja Gminy Lubomia Gmina Lubomia to średniej wielkości gmina o powierzchni 41,83 km², w skład której wchodzi sześć sołectw: Lubomia, Syrynia, Buków, Ligota Tworkowska, Nieboczowy, Grabówka. Powierzchnia sołectw:  Sołectwo Lubomia 2050 ha wraz z Grabówką,  Sołectwo Nieboczowy 550 ha,  Sołectwo Ligota Tworkowska 180 ha,  Sołectwo Buków 380 ha,  Sołectwo Syrynia 1010 ha. Gmina leży w południowo – zachodniej części województwa śląskiego w powiecie wodzisławskim, w strefie nadgranicznej, a najbliższe przejście graniczne (Chałupki) jest oddalone o około 15 km. Obszar Gminy Lubomia graniczy:  od południa z Gminą Gorzyce należącą do powiatu wodzisławskiego,  od zachodu z Gminą Krzyżanowice należącą do powiatu raciborskiego,  od północy z Gminą Kornowac należącą do powiatu raciborskiego,  od wschodu z Gminą Miastem Pszów i Wodzisławiem Śląskim. Zachodnia część gminy położona jest w Kotlinie Raciborskiej, natomiast wschodnia na Płaskowyżu Głubczyckim. Pod względem fizyczno-geograficznym obszar Gminy Lubomia znajduje się na styku dwóch podprowincji Nizin Środkowopolskich i Wyżyny Śląsko – Krakowskiej. Analizowany teren położony jest w niewielkiej części w Kotlinie Ostrawskiej. Przeważa tu ukształtowanie powierzchni pagórkowate i równinne o nieznacznych deniwelacjach i małych wysokościach względnych. Gmina Lubomia położona jest na prawym brzegu, w dorzeczu górnej Odry. Przez gminę przepływają potoki Łęgoń, Lubomka, Syrynka.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Rysunek 1 Położenie Gminy Lubomia na tle powiatu wodzisławskiego Źródło: opracowanie własne na podstawie www.wybory2006.pkw.gov.pl

Gmina Lubomia leży przy jednym z ważniejszych szlaków transportowych drogowych a przez jej teren przebiega linia kolejowa towarowa. Najbliższe stacje kolejowe pasażerskie znajdują się w Raciborzu i Wodzisławiu.

Rysunek 2 Położenie Gminy Lubomia na tle regionu

Tabela 1 Struktura użytkowania gruntów Gminy Lubomia

Strona

23

Dostępność komunikacyjną Gminy Lubomia tworzą głównie przebiegająca przez Gminę:  wojewódzka DW 936 prowadząca do przejścia granicznego z Republiką Czeską przez Krzyżanowice do Wodzisławia Śląskiego – jest ona głównym szlakiem komunikacyjnym Gminy o długości – 6,5 km,  powiatowe o łącznej długości 32,5 km,  gminne o łącznej długości 52,2 km. Na siec drogową Gminy składają się także drogi niezaliczone do żadnych kategorii dróg publicznych. Dostępność komunikacyjną Gminy stanowi sieć autobusów PKS oraz prywatny transport mikrobusowy łączący Gminę Lubomia z sąsiednimi Gminami. Główny szlak komunikacyjny linii autobusowych łączy Racibórz i Wodzisław.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Wyszczególnienie

Powierzchnia [ha]

Ogólna powierzchnia Gminy Lubomia

4183

Użytki rolne, w tym:

3011

Grunty orne

2360

Łąki

324

Pastwiska

188

Lasy i grunty leśne

554

Pozostałe grunty

632

źródło: opracowanie własne na podstawie danych www.stat.gov.pl, 2009

Rysunek 3 Procentowy rozkład użytkowania gruntów Gminy Lubomia źródło: opracowanie własne na podstawie danych www.stat.gov.pl, 2009

Gmina posiada wyjątkowo łagodny i ciepły klimat, kompleksy leśne oraz liczne zbiorniki wodne. Teren gminy wyróżnia się ze względu na walory krajobrazowe i urokliwość poszczególnych miejscowości. Znajduje się tu wiele szlaków turystycznych i dróg rowerowych stwarzające dogodne warunki spędzania wolnego czasu i wypoczynku. Do niekorzystnych zjawisk charakteryzujących współczesną gospodarkę należy oddziaływanie przemysłu na środowisko przyrodnicze. Jego efektem jest zanieczyszczenie gleb wód powierzchniowych, podziemnych oraz powietrza atmosferycznego.

Strona

24

4.2. Charakterystyka społeczno – gospodarcza Gminy Lubomia Gmina Lubomia ma powierzchnię 41,38 km2. Stan ludności zamieszkującej Gminę w grudniu 2008 roku wynosił 8043 mieszkańców, co oznacza, że średnie zaludnienie w Gminie wynosi 199 mieszkańców na kilometr kwadratowy.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Rysunek 4 Ludność Gminy Lubomia w latach 2004-2008 (według faktycznego miejsca zamieszkania) Źródło: Urząd Gminy Lubomia – wydział Ewidencji Ludności, 2009

Zaludnienie w poszczególnych sołectwach zestawiono na wykresie poniżej.

Rysunek 5 Liczba mieszkańców Gminy Lubomia w poszczególnych sołectwach na dzień 1.01.2009 Źródło: opracowanie własne na postawie www.stat.gov.pl, oraz danych UG Lubomia, 2009

Strona

Liczba kobiet w 2007 roku na 100 mężczyzn wynosiła 105, w porównaniu z rokiem 2004 struktura ta nie zmieniła się. Ludność w wielu produkcyjnym aktualnie stanowi około 79,6% całej populacji mieszkańców Gminy (w roku 2004 - 63,2%), ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowi około 19,6% (w roku 2004 - 21,6%), a w wieku poprodukcyjnym około 24,1% (w roku 2004 – 15,3%).

25

Według danych statystycznych liczba ludności na terenie Gminy Lubomia na przestrzeni ostatnich pięciu latach utrzymuje się na stałym poziomie, z niewielkim spadkiem. W roku 2002 teren Gminy zamieszkiwało ponad 8100 ludzi, a według ostatnich danych z roku 2008 jest 8043, to jest o około 100 mieszkańców mniej.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Mimo, że jest więcej ludności pracującej, w porównaniu z rokiem 2004 zwiększyła się ilość ludzi w wieku młodym, którzy w przyszłości będą pracować i utrzymywać ludzi starszych i młodych. Na obszarze Gminy według danych z 2007 roku zarejestrowanych jest 471 podmiotów gospodarczych. Na zasobność społeczno-ekonomiczną Gminy Lubomia duży wpływ mają podmioty gospodarcze. Zlokalizowane w różnych miejscowościach zapewniają zatrudnienie mieszkańcom i nadają pozytywne impulsy rozwojowi gospodarczemu gminy. Najwięcej podmiotów zarejestrowanych na terenie Gminy Lubomia działa w sektorze prywatnym, z czego najliczniejszą grupą są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Najliczniejszą grupę stanowią:  handel i naprawy 30,2 %,  przetwórstwo przemysłowe 11,5%,  budownictwo 16,7%  ubezpieczenia 10,2%  rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 9%  transport 8,2%. W obszarze Gminy szeroko rozwinięta jest działalność handlowa i gastronomiczna.

Strona

4.3. Rzeźba terenu, gleby, szata roślinna, hydrografia, budowa geologiczna i hydrogeologiczna Gminy Lubomia Pod względem fizyczno-geograficznym obszar Gminy Lubomia znajduje się na styku dwóch podprowincji Nizin Środkowopolskich i Wyżyny Śląsko – Krakowskiej. Zachodnia część Gminy

26

Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Wodzisławiu Śląskim zamieszczonych w Sprawozdaniu o rynku pracy za miesiąc styczeń 2009, liczba bezrobotnych na terenie powiatu wyniosła w styczniu 2009 roku 959 osób, w tym 595 kobiet. Liczba osób bezrobotnych w styczniu 2009 na terenie Gminy Lubomia wynosiła 66 osób, z czego 43 stanowiły kobiety. Około 60% to osoby długotrwale pozostające bez pracy. Największą grupę bezrobotnych stanowiły osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz podstawowym i niepełnym podstawowym, natomiast najmniej osób bez pracy miało wykształcenie wyższe i średnie. Z punktu widzenia finansów Gminy istotne są przedsiębiorstwa odprowadzające najwyższe podatki. Wykaz przedsiębiorców wnoszących do gminy największe dochody z tytułu podatków to:  Gospodarstwo Rolne Hodowla Trzody Maria Janeta,  Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski Ernestyn Janeta,  Wytwórnia Mas Bitumicznych-Rejonowe Przediębiorstwo Robót Drogowych,  "CERAMOT" Motyka, Pawlica S.J.,  Przedsiebiorstwo Produkcji Kruszyw Mineralnych i Lekkich Sp. z o.o. w Gliwicach,  Przedsiębiorstwo Produkcji Kruszyw Sp. z o.o. w Rybniku,  WPBP-Sterkovny "Kruszbet" Sp. z o.o.,  Gwarex Polska Sp. z o.o.,  Sławik Józef,  Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski Marian Janeta,  Firma Handlowo-Usugowo - Transportowa Arkadiusz Bieniek,  Firma handlowa SEGET.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

położona jest w Kotlinie Raciborskiej, natomiast wschodnia na Płaskowyżu Głubczyckim. Analizowany teren położony jest również w niewielkiej części w Kotlinie Ostrawskiej. Tereny te leżą na średniej wysokości od 187 do 287 metrów nad poziomem morza. Przeważa tu ukształtowanie powierzchni pagórkowate i równinne o nieznacznych deniwelacjach i małych wysokościach względnych. Najstarszymi elementami rzeźby powierzchni Gminy Lubomia są utwory trzeciorzędowe, położone są one na zrębie Płaskowyżu Rybnickiego będącego cokołem plejstoceńskiej wysoczyzny oraz obniżenia określanego, jako Zapadlisko Niecki Kozielskiej i Rowu Tektonicznego Górnej Odry. Teren ten wykazuje aktywność tektoniczną w kierunku powolnemu obniżaniu się Niecki Kozielskiej w tempie około 1 mm na rok. Sieć rzeczna obszaru Gminy Lubomia jest dobrze rozwinięta. Wzdłuż zachodnich granic Gminy płynie Odra, zaś samą Gminę odwadniają potoki: Lubomka, Syrynka, Łęgoń i Plinc wraz z dopływami. Duże znaczenie w obiegu wody mają kompleksy powierzchniowych zbiorników wodnych. Są to przede wszystkim stawy hodowlane Przedsiębiorstwa Produkcji i Hodowli Ryb Słodkowodnych w Krakowie Sp. z o.o., Oddział w Wielikącie. Stawy te zajmują ponad 383 ha powierzchni. Sumaryczna powierzchnia zbiorników wodnych na obszarze Gminy Lubomia wynosi 5,44 km², co stanowi 13% powierzchni Gminy. Z oceny możliwości zalania poszczególnych obszarów zlewni wynika, że doliny rzeczne na obszarze Gminy Lubomia, zwłaszcza dolina rzeki Odry, są zagrożone falą wezbraniową, związaną przede wszystkim z naturalnymi warunkami obiegu wody. W celu ograniczenia zagrożenia powodziowego planowana jest inwestycja: budowa zbiornika retencyjnego „Racibórz” na rzece Odrze. Inwestycja ta jest ujęta w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Lubomia”. Poniższy rysunek przedstawia projektowany zbiornik przeciwpowodziowy „Racibórz” oraz realizowany zbiornik przeciwpowodziowy „Polder Buków”.

Strona

27

Legenda:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

Podłoże Gminy pochodzące z okresu trzeciorzędowego zbudowane jest głównie z iłów plastycznych szaro – żółtych z domieszkami piasków drobnoziarnistych. Południowo – wschodnia część Gminy zbudowana jest iłów, mułków, piasków i piaskowców. Pod utworami trzeciorzędowymi leżą utwory karbońskie. Największe znaczenie na ukształtowanie powierzchni i budowę geologiczną ma okres zlodowaceń. Piaski, żwiry i gliny fluwioglacjalne okrywają stoki Płaskowyżu Rybnickiego. Pas ten rozcięty jest dolinkami potoków wypełnionymi holoceńskimi piaskami, żwirami i mułami rzecznymi (w wschodniej części Gminy Lubomia tworzą niewielkie powierzchnie wśród zwartych utworów lessowych). Z okresu zlodowacenia Wisły, czyli północnopolskiego, pochodzi wąski pas terasy rzecznej rozciągający się wzdłuż koryta Odry. We wschodniej części Gminy występują również utwory pochodzenia eolicznego, są to głównie piaski eoliczne i lessowe. Najmłodsze osady pochodzące z okresu holoceńskiego budują koryta rzek są to głównie muły, mułki, iły osadzone na terasach zalewowych tworzące pokłady madowe. Na tych obszarach w wyniku działalności człowieka mady przekształciły się w mady rolnicze, najmłodsze tego typu utwory pochodzące z XIX i XX wieku zawierają liczne okruchy węgla kamiennego, w ich skład wchodzą również związki pochodzące z odprowadzania do rzeki odpadów poprodukcyjnych, są to tzw. mady przemysłowe. W okolicach dolin rzecznych zachowały się liczne ślady starorzeczy zakończone pokrywami torfów. W oparciu o budowę geologiczna na analizowanym terenie głównymi i jedynymi surowcami mającymi istotne znaczenie jest węgiel kamienny oraz surowce skalne. Złoża węgla kamiennego występują głównie we wschodniej części Gminy, gdzie udokumentowano dwa złoża:  Złoże rezerwowe – „Anna pole południowe” udokumentowane w kategorii C2,  Anna udokumentowane w kategorii C2 zlokalizowane poza terenem Gminy,  Rydułtowy – udokumentowane w kategorii C2. Na całym obszarze Gminy występują udokumentowane znaczne złoża surowców skalnych. Są to głównie piaski i żwiry. Na tym obszarze występuje również wiele złóż nieudokumentowanych i eksploatowanych systemem gospodarczym, przyczynia się to do niekontrolowanego powstania wyrobisk i niewielkich zapadlisk. Na obszarze województwa śląskiego użytkowe wody podziemne występują w utworach czwartorzędu, trzeciorzędu, kredy, jury, triasu, karbonu i dewonu. W obrębie poszczególnych

28

Rysunek 6. Mapa hydrograficzna – Gmina Lubomia

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

pięter wydzielone zostały użytkowe poziomy wodonośne (UPWP), a w nich główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP).

Rysunek 7. Główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP), lokalizacja punktów monitoringowych oraz klasy jakości wód – środkowy i południowy fragment województwa śląskiego Obszar Gminy Lubomia i jej bezpośrednie otoczenie znajduje się w zasięgu występowania hydrogeologicznego subregionu kędzierzyńskiego (w części zachodniej) oraz rybnickooświęcimskiego w części wschodniej. W obrębie Gminy Lubomia i jej bezpośredniego obrzeża wyróżniono jeden użytkowy poziom wód podziemnych (UPWP) oraz jeden główny zbiornik wód podziemnych (GZWP): czwartorzędowy UPWP o typie porowym QI - rejonu Górnej Odry; swym zasięgiem obejmuje zachodnią część Gminy,  czwartorzędowy GZWP o typie porowym Q/6 - Racibórz jest położony poza granicami Gminy. Poziom wodonośny doliny Odry, obejmujący swym zasięgiem zachodnią cześć Gminy stanowią piaszczysto-żwirowe i żwirowe aluwia holoceńskie oraz serie żwirowe związane genetycznie ze zlodowaceniem bałtyckim. Poziom ten jest dobrze rozpoznany licznymi studniami. Zwierciadło wód podziemnych ma charakter swobodny, poziom jest ciągły i rozprzestrzeniony w obrębie całej doliny. Zwierciadło wód podziemnych kształtuje się na niewielkich głębokościach, zwykle w granicach 2,0 m, a jego położenie jest uzależnione od zmienności stanów wód rzeki Odry. Współczynnik filtracji aluwiów holoceńskich wynosi 1,1*10-5 – 5,7*10-4 m/s. a w przypadku gruboklastycznych osadów zlodowacenia bałtyckiego 5,7*10-4 – 3,4*10-2 m/s. Miąższość tej warstwy wodonośnej jest niewielka i wynosi zwykle kilka do kilkunastu metrów. Wodoprzewodność tego poziomu nie przekracza zwykle 500 m2/d.

Strona

Poza współczesnymi dolinami rzek i dolinami kopalnymi wodoprzewodność czwartorzędu nie przekracza zwykle 100 m2/d, a możliwa do uzyskania wydajność pojedynczej studni wynosi od kilku do kilkunastu metrów sześciennych na godzinę.

29



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Kierunek przepływu wód w obrębie zbiornika czwartorzędowego jest zgodny z ogólnym nachyleniem terenu. Wody spływają na zachód ku dolinie Odry. Z uwagi na kierunek odpływu wód ze zbiornika czwartorzędowego QI jest on wyrazem wpływu terenów Gminy Lubomia na otaczające Gminę od północy tereny Miasta Racibórz oraz zlokalizowany tam Główny Zbiornik Wód Podziemnych GZWP Q/6 - Racibórz.

Strona

Oba te ujęcia planowane są do likwidacji ze względu na budowę zbiornika „Racibórz”, w 2006 roku zostały odwiercone nowe ujęcia mające funkcjonować w zamian za przejęte przez RZGW w Gliwicach ujęcia w Lubomi i Nieboczowach. Nowe ujęcia miały zapewnić wydajność na poziomie zapewniającym zaopatrzenie gminy w wodę (około 120 m3 na godzinę) a woda z tych ujęć posiadać parametry umożliwiające jej uzdatnienie w technologii stosowanej przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Lubomi. Niestety wydajność nowych wodociągów okazał się być na poziomie 50m3 na dobę, co nie daje wystarczającego pokrycia potrzeb mieszkańców Gminy Lubomia. W związku z tym w 2010 roku planowane jest rozpoczęcie budowy sieci wodociągowej o długości około 12 km z Raciborza. W obrębie Gminy Lubomia występują korzystne i średniokorzystne warunki glebowe. Jedynie lokalnie w formie wyizolowanych płatów zajmujących stosunkowo niewielkie powierzchnie występują obszary o mniej korzystnych warunkach glebowych zaliczone głównie do 6-8 kompleksu przydatności rolniczej. W zachodniej części gminy (dolina Odry) występują gleby zaliczone do wysokich klas przydatności rolniczej. Są to gleby wytworzone na madach, a także płaty gleb pyłowych, zaliczone do 2 i rzadziej do 1 kompleksu przydatności rolniczej gleb, czyli pszennego dobrego i pszennego bardzo dobrego. Na terenach centralnej i zachodniej części Gminy Lubomia występuje większe zróżnicowanie warunków glebowych, zarówno korzystne, średniokorzystne, jak i (lokalnie) mniej korzystne warunki glebowe. Przeważają jednak gleby wytworzone na lessach, głównie gleby brunatne wyługowane i brunatne kwaśne oraz gleby wytworzone na pyłach. Wymienione typy gleb zostały zaliczone do 2 i 3 kompleksu przydatności rolniczej, czyli kompleksu pszennego dobrego i kompleksu pszennego wadliwego. Na występujących tam płatach glin występują gleby zaliczone do 4 kompleksu przydatności rolniczej, czyli kompleksu żytniego bardzo dobrego (pszenno-żytniego). Na lokalnie

30

Źródłem poboru wody dla potrzeb zaopatrzenia mieszkańców Gminy są ujęcia wód podziemnych. Obecnie na terenie Gminy eksploatowane są dwa ujęcia wód podziemnych:  Ujęcie wody podziemnej w Lubomi. Jest to ujęcie czwartorzędowe składające się z czterech studni: S-3 bis, S-6, S-8, S-9. Średni dobowy pobór wody wynosi ok. 880 m3; maksymalna całkowita wydajność ujęcia wynosi 80 m3/h; miąższość warstwy wodonośnej wynosi 3 m.; Gmina Lubomia posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez Starostę Wodzisławskiego z dnia 31 stycznia 2003 r. na pobór wody podziemnej z ujęcia w Lubomi w ilości nieprzekraczającej 1 500 m3/d. Została również ustanowiona strefa ochrony bezpośredniej dla ujęcia. Pozwolenie ważne jest do dnia 31 stycznia 2013 roku.  Ujęcie wody podziemnej w sołectwie Nieboczowy. Jest to ujęcie czwartorzędowe składające się z jednej studni S-2. Średni dobowy pobór wody wynosi ok. 92,9 m3; wydajność ujęcia wynosi 24,7 m3/h; miąższość warstwy wodonośnej wynosi 6 m.; Dnia 20 grudnia 2002 roku Starosta Wodzisławski wydał pozwolenie wodnoprawne na pobór wody podziemnej z ujęcia w Nieboczowach oraz na wprowadzanie ścieków technologicznych wraz z zanieczyszczonymi wodami opadowymi ze Stacji Uzdatniania Wody (SUW) w Nieboczowach do cieku Plinc II w km 1+950 jego biegu. Pozwolenie obejmuje również wprowadzanie ścieków przemysłowych (płukania firltrów) z SUW wraz z wodami opadowymi spływającymi z terenu tej stacji do cieku Plinc II. Została również ustanowiona strefa ochrony bezpośredniej ujęcia. Pozwolenie ważne jest do 31 grudnia 2012 r.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

Stan rozpoznania środowiska przyrodniczego Gminy Lubomia, pod kątem występowania rzadkich i ginących elementów flory i fauny należy uznać za dobry. Szczególnie dobrze rozpoznano ornitofaunę wyrobisk w rejonie Bukowa i Kamienia (102 gatunki) oraz kompleksu stawów Wielikąt. Do najcenniejszych przedstawicieli ornitofauny spotykanych na terenie gminy należą gatunki gniazdujące, objęte ochroną z racji zamieszczenia w Załączniku II do Dyrektywy 79/409/EEC („dyrektywy ptasiej”), jak również chronione na mocy ustawy o ochronie przyrody. Należą do nich wymienione poniżej ptaki, notowane z kompleksu stawów Wielikąt:  Bąk (Botaurus stellaris),  Bączek (Ixobrychus minutus),  Podgorzałka (Aythya nyroca),  Bocian biały (Ciconia nigra),  Bocian czarny (Ciconia ciconia),  Bielik (Haliaetus albicilla),  Błotniak stawowy (Circus aeruginous),  Zielonka (Porzana parva),

31

występujących płatach piasków rzeczno-lodowcowych i współczesnych piaskach rzecznych występują gleby zaliczone do 5 lub 6 kompleksu przydatności rolniczej, a tylko sporadycznie do kompleksu 7. Są to odpowiednio: 5 - kompleks żytni dobry, 6 - kompleks żytni słaby, 7 kompleks żytni bardzo słaby. Duże znaczenie mają również kompleksy trwałych użytków zielonych położone w dolinie Odry, Lubomki, Syrynki, Łęgonia i potoku Plinc oraz w rejonach dużych kompleksów stawów. Kompleksy te zostały zaliczone głównie do użytków zielonych średnich 2z, natomiast tylko lokalnie występują płaty użytków zielonych mocnych 1z. Szata roślinna Gminy Lubomia ukształtowała się pod silnym wpływem zróżnicowanej działalności człowieka (osadnictwo, rolnictwo, gospodarka stawowa). Pomimo to cenne ekosystemy charakteryzujące się dużym udziałem przedstawicieli rzadkich i ginących gatunków roślin i zwierząt zachowały się zarówno na terenach leśnych, jak i rolniczej części Gminy, a także (zwłaszcza) w kompleksach stawów. Na terenie Gminy Lubomia występują potencjalnie następujące typy siedlisk przyrodniczych objętych w Polsce ochroną prawną (w dotychczas tworzonych opracowaniach przyrodniczych nie do końca uwzględniono nw. siedliska — nie obowiązywały wówczas odpowiednie przepisy):  Nizinne rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników (Ranunculion fluitantis),  Naturalne, eutroficzne zbiorniki wodne (Nymphaeion, Potamogetonion) — kompleksy stawowe,  Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) — ekstensywnie użytkowane łąki na siedliskach łęgowych,  Łęg jesionowo-olszowy (Circaeo-Alnetum),  Łęg topolowo-wierzbowy (Salici-Populetum),  Grąd subkontynentalny (Tilio-Carpinetum) — wyżej położone terasy Odry,  Łęgowe lasy dębowo - wiązowo – jesionowe (Ficario-Ulmetum campestris) — doliny drobnych dopływów Odry,  Niżowe łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatheretum elatioris) — łąki na siedliskach grądów,  Mokre łąki użytkowane ekstensywnie (Cirsio-Polygonetum, Cirsietum rivularis) — ekstensywnie użytkowane łąki na siedliskach łęgowych.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

 

Zimorodek (Alcedo atthis), Podróżniczek (Luscinia svecica).

Rysunek 8 Lokalizacja obszarów NATURA2000 na obszarze Gminy Lubomia Źródło. www.mos.gov.pl, 2009

Strona

32

Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 roku (Dz. U. nr 198, poz. 1226 z 2008r.) zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków NATURA 2000 został ustanowiony Obszar specjalnej ochrony ptaków: Stawy Wielikąt i Las Tworkowski (kod obszaru PLB240003), obejmujące obszar 914,5 ha położony na terenie gmin: Krzyżanowice (133,2 ha) i Lubomia (781,3 ha). Obszar obejmuje fragment doliny Odry na południe od Raciborze z kompleksem stawowym "Wielikąt" (po prawej stronie Odry) wraz z terenem lasu grądowego "Ligota Tworkowska" (po lewej stronie Odry). Kompleks składa się z dziewięciu większych (17-41 ha) i kilkunastu małych stawów. Na większości stawów występują szuwary w postaci wąskich, przybrzeżnych pasów, a tylko na niektórych mniejszych stawach tworze rozległe łany. Część ogroblowania porastają stare drzewa liściaste. Las Tworkowski jest miejscem gniazdowania bielika, a miejscem żerowania są stawy. Gmina Lubomia zlokalizowana jest na styku dwóch obszarów klimatycznych: obszary wyżyn i gór oraz obszaru nizin. W obrębie obszary nizin wyodrębniony został region śląsko – wielkopolski, który obejmuje zachodnią, północną i centralną część omawianego obszaru. Klimat tego obszaru jest kształtowany przez masy powietrza atlantyckiego. Średnia temperatura w styczniu wynosi – 2 [oC], natomiast średnia temperatura w lipcu wynosi 18 [oC]. Zima trwa 60 – 80 dni, lato ok. 100.Dużą rolę w kształtowaniu stanu sanitarnego powietrza oraz warunków przewietrzania obszaru Gminy mają wiejące tam wiatry. Dominują wiatry południowe ok. 44% częstości występowania przy 13,4% cisz. Prędkość wiejących wiatrów najczęściej osiąga 2 – 5 [m/s] (58,3% częstości występowania).

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

5. STAN AKTUALNY GOSPODARKI ODPADAMI. OCENA REALIZACJI OBOWIĄZUJĄCEGO PLANU GOSPODARKI ODPADAMI W „Planie gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia” określono cele i kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami dla Gminy z podziałem na następujące priorytety:  ograniczenie ilości powstających odpadów  rozwój selektywnej zbiórki odpadów prowadzącej do wzrostu poziomu odzysku odpadów wtórnych  wprowadzenie oraz rozwój metod utylizacji organicznej frakcji odpadów poprzez technologię biologicznego ich przerobu  zorganizowanie systemu odbioru odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych lokowanie na składowisku odpadów, których dalsza przeróbka lub wykorzystanie jest niemożliwe Dla zrealizowania powyższych priorytetów przewidziano następujące działania: o wdrożenie systemu selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych (system stacjonarny) o wprowadzenie systemu selektywnego zbierania odpadów biodegradowlanych o edukacja ekologiczna mieszkańców gminy

Strona

W 2007 i w 2009 roku zostały opracowane SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA GMINY LUBOMIA”, które w sposób szczegółowy oceniły stopień realizacji poszczególnych zadań przewidzianych do realizacji w kolejnych latach. Rada Gminy Lubomia Uchwałą Nr XLVI/233/2006 z dnia 29.09.2006 r. przyjęła „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia” oraz Uchwałą Nr V/28/2007 Rady Gminy w Lubomi z dnia 26.01.2007r. zmieniająca uchwałę w sprawie „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia” wprowadzono zmiany, które regulują sposób postępowania z odpadami komunalnymi na terenie Gminy. Ponadto wywiązując się z ustawowych obowiązków w okresie od 2004 do 2008 roku przyjęła następujące uchwały i rozporządzenia, (których obowiązek wynika z Ustawy o odpadach oraz z Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach):  Zarządzenie Nr 0151/21/2007 Wójta Gminy Lubomia z dnia 27 marca 2007r. dla przedsiębiorców w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych na terenie Gminy Lubomia  Uchwała Rady Gminy Lubomia z dnia 29 grudnia Nr XXXV/220/2008 w sprawie ustalenia górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za odbieranie odpadów komunalnych, Zgodnie z zapisem w KPGO 2010 Plan Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego określił regiony (zespoły gmin), w których będzie prowadzona wspólna gospodarka odpadami, a także funkcjonować będą regionalne obiekty – wyznaczonych zostało 11 regionów. W ramach zadań określonych w PGO dla województwa śląskiego dla związków międzygminnych powstałych na bazie wyznaczonych regionów, w okresie 2008 – 2013 określono zadanie tworzenia regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi.

33



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Gmina Lubomia należy, razem z gminami Gaszowice, Gorzyce, Kornowac, Krzanowice, Krzyżanowice, Kuźnia Raciborska, Pszów, Lyski, Nędza, Pietrowice Wielkie, Racibórz i Rudnik do Regionu 6. W Regionie 6 funkcję regionalną może spełniać Zakład w Raciborzu jednak planowana tam kompostowania odpadów nie zabezpiecza potrzeb całego Regionu. Zgodnie z sugestią Gminy Racibórz w przypadku uzyskania porozumienia z gminami Regionu 5 część strumienia odpadów komunalnych może być poddana procesom odzysku i unieszkodliwiania w planowanych obiektach gospodarki odpadami Regionu 5. W ramach wariantowej opcji zalecana technologią dla Regionu 6 jest mechaniczno – biologiczny przerób odpadów komunalnych zmieszanych. Instalacja o łącznej zdolności przerobowej około 35 tysięcy Mg będzie mogła zapewnić biologiczny przerób około 12 tysięcy Mg odpadów, co pozwoli osiągnąć wymagane limity ograniczenia składowania odpadów ulegających biodegradacji.

Strona

Źródło: Aktualizacja planu gospodarki odpadami dla województwa śląskiego - strona internetowa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego – www.silesia-region.pl

34

Rysunek 9 Podział województwa śląskiego na regiony gospodarki odpadami komunalnymi

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

W poniższych podrozdziałach omówiono stopień realizacji poszczególnych celów i zadań określonych w obowiązującym Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia.

5.1. Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne Dla porównania ilości odpadów odbieranych na terenie Gminy Lubomia z ilościami potencjalnie powstających odpadów komunalnych (obejmujących zarówno gospodarstwa domowe, obiekty infrastruktury, ogrody i parki, targowiska i inne), poniżej przedstawiono metodologię oraz wyniki obliczeń ilości wytwarzanych odpadów na terenie Gminy w roku 2008, na podstawie wskaźników określonych w KPGO 2010 oraz w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego. Tabela 2 Skład morfologiczny niesegregowanych odpadów komunalnych w roku 2006 (wg KPGO 2010) Strumień odpadów komunalnych

Gospodarstwa domowe [%]

Obiekty infrastruktury [%]

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

18

10

Odpady zielone

4

2

Papier i tektura

12

27

drewno

2

1

opakowania wielomateriałowe

3

18

tworzywa sztuczne

12

18

szkło

8

10

metal

5

5

odzież i tekstylia

1

3

odpady mineralne

34

5

odpady niebezpieczne

1

1

100

100

RAZEM

Strona

35

Źródło: „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 3 Jednostkowe wskaźniki wytwarzania odpadów w roku 2006 (wg aktualizacji PGO dla województwa śląskiego) Rodzaj odpadów

Ilość odpadów [kg/M/rok] Wsie

Odpady z gospodarstw domowych

140

Odpady z infrastruktury

30

RAZEM

170

Odpady z targowisk

3

Odpady z czyszczenia ulic i placów

2

Odpady wielkogabarytowe

10

Odpady z ogrodów i parków

3

Źródło: „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Tabela 4 Zestawienie ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy Lubomia w roku 2008 Nazwa strumienia odpadów

Ilości wytwarzanych odpadów [Mg/rok]

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

231,0

Odpady zielone

50,8

Papier i tektura

203,3

drewno

25,4

opakowania wielomateriałowe

78,1

tworzywa sztuczne

181,5

szkło

116,1

metal

69,6

odzież i tekstylia

18,8

odpady mineralne

402,6

odpady niebezpieczne

13,9

odpady z ogrodów i parków

24,1

odpady z targowisk

24,1

odpady z czyszczenia ulic i placów

16,1

odpady wielkogabarytowe

81,2 RAZEM

1536,6

Strona

Z danych uzyskanych w Urzędzie Gminy Lubomia wynika, iż w Gminie obecnie około 98% gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy objętych jest zorganizowanym systemem wywozu odpadów komunalnych. Tak wysoki wskaźnik wynika z zastosowanej w latach 2007 i 2008 kontroli przeprowadzonej przez Straż Miejską. Podpisanych umów na odbiór

36

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

odpadów komunalnych zmieszanych na koniec 2008 roku – 1853; brak umów – 37 (2% procent mieszkańców, są to osoby samotnie mieszkające, schorowane lub mieszkające na stałe za granicą). W tabeli poniżej zestawiono dane na temat ilości odpadów komunalnych zebranych na terenie gminy w okresie 2004 – 2008.

Tabela 5 Zestawienie ilości odebranych odpadów komunalnych [Mg/rok] na terenie Gminy Lubomia w okresie 2004 – 2008 rok Rok

Ilość odpadów komunalnych zmieszanych odebranych od mieszkańców

Ilość odpadów komunalnych selektywnie gromadzonych odebranych od mieszkańców

Ilość odpadów odebranych od mieszkańców na terenie Gminy Lubomia

2004

1900,00

75,5

1975,7

2005

1822,00

93,5

1915,5

2006

1862,66

71,9

1933,9

2007

678,95

65,14

744,09

2008

606,99

64,63

671,62

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Lubomia, oraz ze Sprawozdań realizacji PGO za okres 2004-2006 i 2007-2008

Rysunek 10 Odpady zbierane w Gminie Lubomia w latach 2004 - 2008 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009

Strona

37

W tabeli poniżej zestawiono rzeczywiste ilości wszystkich odpadów odebranych (odpady zmieszane i odbierane selektywnie) z terenu Gminy Lubomia w roku 2008 oraz porównano je z ilościami odpadów wytworzonych na terenie Gminy Lubomia w tym samym roku 2008 (obliczone z wykorzystaniem wskaźników literaturowych).

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 6 Ilość odpadów odbieranych i wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia w roku 2008 Rok

2008

Ilość mieszkańców 8043

Ilość odpadów [Mg]

Wskaźnik wytwarzania odpadów [kg/mieszkańca]

teoretyczna (wytworzona)

rzeczywista (odebrane)

teoretyczna

rzeczywista

1537

671,62

191,0

83,5

Źródło: opracowanie własne na podstawie wskaźników zawartych w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Przedstawione dane wskazują na różnice pomiędzy teoretyczną ilością odpadów przewidzianych do wytworzenia, a rzeczywistą odpadów odebranych na terenie Gminy Lubomia. Różnice pomiędzy tymi dwoma wielkościami wynoszą około 50% - jest to wynik niezadowalający. Różnice wynikać mogą z tego, iż część odpadów (w tym głównie biodegradowalnych) jest wykorzystywana we własnym zakresie przez mieszkańców Gminy (do skarmiania zwierząt oraz jako kompostownik we własnych ogrodach). Przyczyną tak dużych rozbieżności może być brak prowadzenia dokładnej ewidencji odbieranych odpadów przez przewoźników. Odpady komunalne gromadzone są w następujących pojemnikach:  110 l 10 sztuk  120 l 1316 sztuk  240 l 329 sztuk  1100 l 30 sztuk  worki kolorowe na odpady segregowane – posesje prywatne Wywóz zmieszanych odpadów komunalnych jest prowadzony z częstotliwością:  pojemniki od 110 l do 120 l - minimum, co 2 tygodnie, jednak nie rzadziej niż raz na 4 tygodnie, (wg wcześniej określonego harmonogramu).  pojemniki 1100 l- minimum raz na kwartał,  kosze uliczne oraz kosze na przystankach- minimum, co 2 tygodnie,  na działkach rekreacyjnych, pojemniki 120 l - minimum raz w miesiącu w terminie od 1 maja do 30 września

Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. ul. Adamczyka 10, 47-400 Racibórz odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 26.06.2009 r.

Strona



38

Na podstawie posiadanych danych (za rok 2008) obliczono, że 1 mieszkaniec Gminy w ciągu roku zebrał średnio:  75 kg/rok zmieszanych odpadów komunalnych Na terenie Gminy Lubomia pozwolenia na odbiór i transport odpadów komunalnych zmieszanych posiadają następujące podmioty gospodarcze:  REMONDIS Gliwice Sp. z o.o. 44-100 Gliwice, ul. Kaszubska 2 Odbieranie odpadów komunalnych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 2.10.2007r.  Spółka z o.o. NAPRZÓD 44-280 Racibórz, ul. Raciborska 144b odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 2.04.2007r.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Ze względu na to, iż Gmina Lubomia nie posiada własnego składowiska odpadów, aktualnie odpady komunalne mogą być wywożone na składowiska poza terenem Gminy, a mianowicie  „Cofinco-Poland”, Jastrzębie Zdrój,  Przedsiębiorstwo Składowania Utylizacji odpadów Sp. z o.o. w Gliwicach,  Miejski Zakład Przetwarzania Odpadów Komunalnych LIPÓWKA II,  EKO-PUNKT Organizacja Odzysku S.A.,  STARPOL Zakład Produkcji Paliw Alternatywnych w Chorzowie,  WASTES Service Recykling utylizacja odpadów w Kiełczowie,  REMONDIS Elektrorecykling Sp. z o.o., Warszawa,  SARPI Dąbrowa Górnicza Sp. z o.o., Dąbrowa Górnicza,  EKOFOL II S.A., Bytom,  PPUH KOMART Sp. z o.o., Knurów. W okresie 2004 – 2008 odpady zmieszane, zebrane na terenie Gminy Lubomia zostały zdeponowane: W latach 2004 – 2005 na Międzygminnym Składowisku Odpadów Komunalnych w Ruszczynie – Kąsiu Gmina Kamieńsk, 97-360 Kamieńsk, ul. Wieluńska 50  W 2006 roku na Międzygminnym Składowisku Odpadów Komunalnych w Ruszczynie – Kąsiu Gmina Kamieńsk, 97-360 Kamieńsk, ul. Wieluńska 50 oraz na Składowisku odpadów niebezpiecznych, przemysłowych, komunalnych należącym do firmy Komart, 44-194 Knurów, ul. Zwycięstwa  Od 2007 roku do nadal na Składowisku Odpadów Komunalnych „Cofinco – Poland” w Jastrzębiu Zdroju i tam poddane procesowi unieszkodliwiania lub odzysku. Ponadto pozwolenie na działalność w zakresie usuwania ciekłych odpadów komunalnych posiadają przedsiębiorstwa:  Usługi Transportowe i Komunalne Halina Pawełek 44-361 Syrynia, ul. Bukowska 72a opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 27.03.2007r.  Usługi Asenizacyjne Stanisław Korgól 44-304 Wodzisław Śląski, ul. Jastrzębska 53 opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 2.04.2007r.  Bar „Kwarc” Usługi Transportowe i Komunalne Patrycja Maciuga 44-360 Nieboczowy, ul. Rzeczna 24 opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 10.04.2007r.  REMONDIS Gliwice Sp. z o.o. 44-100 Gliwice, ul. Kaszubska 2 opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 19.09.2007r.  Zakład Rzeźniczo – Wędliniarski Ernetyn Janeta 44-360 Lubomia, u. Pogrzebieńska 21a opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 15.02.2008r.

Strona

39



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

P.P.U.H. „LEX” Łukasz Leks 44-361 Syrynia, u.Wolności 45 opróżnianie zbiorników bezodpływowych i transport nieczystości ciekłych z terenu Gminy Lubomia; pozwolenie z dnia 2.04.2008r. Odpady ciekłe z terenu Gminy wywożone są do:  Oczyszczalni ścieków „Karkoszka” w Wodzisławiu Śląskim.  Zabrzańskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Zabrzu,  Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu,  Gminnego Zakładu Kanalizacyjnego w – Oczyszczalni ścieków BEŁSZNICA. Zgodnie § 11 pkt. 2 Uchwały Rady Gminy w Lubomi z dnia 29 września 2006r Nr XLVI/233/2006 w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia, nieczystości ciekłe należy usuwać ze zbiorników bezodpływowych z częstotliwością gwarantującą, że nie nastąpi ich wypływ ze zbiornika wynikający z jego przepełnienia, oraz że nie dojdzie do zanieczyszczenia powierzchni ziemi i wód, jednak nie rzadziej niż raz na rok. W 2008 roku została przeprowadzona przez Straż Miejską kontrola wszystkich nieruchomości, w zakresie sprawdzenia wywiązywania się z obowiązku wynikającego z ww. Uchwały.

Strona

5.2. Odpady zbierane selektywnie Od 2001 roku całym terenie Gminy Lubomia obowiązuje system segregacji odpadów, według informacji zawartej w Sprawozdaniu z realizacji Planu Gospodarki Odpadami za lata 2007-2008 obejmuje on około 1890 gospodarstw domowych. 29 września 2006 r. uchwałą nr. XLVI/233/2006 Rada Gminy Lubomia przyjęła „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia”, który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. Selektywna zbiórka jest prowadzona „u źródła” z wykorzystaniem systemu workowego, tzn. mieszkańcom gminy (w zabudowie jednorodzinnej) są dostarczane worki o pojemności 60 litrów w określonych kolorach, w których zbierane są selektywnie poszczególne frakcje odpadów komunalnych, a następnie okresowo odbierane (1 raz w miesiącu wg określonego wcześniej harmonogramu) przez firmy przewozowe zajmujące się zbieraniem odpadów komunalnych. Od 2001 roku Gmina sukcesywnie rozszerzała selektywną zbiórkę:  w 2004 roku rozszerzono selektywną zbiórkę o papier,  w 2005 roku rozszerzono selektywną zbiórkę o odpady wielkogabarytowe,  od 2007r. prowadzi się zbiórkę zużytych baterii w pojemnikach, które zostały rozmieszczone w placówkach handlowo – usługowych oraz w siedzibie Urzędu Gminy Lubomia, od 2008 roku Urząd Gminy podjął współpracę z Organizacją Odzysku REBA,  od 2008r. prowadzi się zbiórkę przeterminowanych lekarstw w pojemnikach zlokalizowanych na terenie Aptek w Syryni i w Lubomi. Aktualnie zbierane są  szkło – w workach w kolorze zielonym  plastik i aluminium– w workach w kolorze żółtym Poza selektywną zbiórką odpadów opakowaniowych (prowadzoną w sposób systematyczny z częstotliwością 1 raz miesiąc) jest prowadzona również zbiórka innych odpadów selektywnie zbieranych (z różną częstotliwością, wg ustalonego uprzednio harmonogramu):  W zakresie selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych oraz zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego prowadzone są akcje zbierania odpadów 2 razy do roku –

40



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA





W zakresie selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych – od 2007 r. Gmina Lubomia prowadzi zbiórkę zużytych baterii w 7 pojemnikach, które zostały rozmieszczone w placówkach handlowo – usługowych oraz w siedzibie Urzędu Gminy Lubomia. Wykaz miejsc, w których znajdują się pojemniki na zużyte baterie: o Urząd Gminy Lubomia, ul. Szkolna 1, 44-360 Lubomia o GS ”SCh” Lubomia, ul. Graniczna 2, Sklep nr 1, ul. Mickiewicza, 44-360 Lubomia, o GS ”SCh” Lubomia, ul. Graniczna 2, Sklep nr 7 Syrynia, ul. 3-go Maja, 44-360 Lubomia, o Sklep wielobranżowy, Elwira Hajduczek, ul. Wąska, 44-361 Syrynia, o Sklep wielobranżowy, Elwira Hajduczek, ul. 3 Maja, 44-361 Syrynia, o Sklep spożywczy Pro – Invest, ul. Graniczna, 44-360 Lubomia, o Sklep spożywczy, Barbara Bańczyk, ul. Bordynowska, 44-360 Lubomia – Grabówka, o Sklep ogólnospożywczy, Krzyżak Ryszard, ul. Odrzańska 10, 44-360 Lubomia – Buków od 2008r. prowadzona jest zbiórka przeterminowanych lekarstw w pojemnikach umieszczonych na terenie Aptek w Syryni i w Lubomi.

41



Strona



Akcja zbierania odpadów wielkogabarytowych jest prowadzona według ustalonego harmonogramu sprzed posesji właściciela nieruchomości, skąd są odbierane przez firmę zajmującą się ich zbiórką, W zakresie selektywnego zbierania zużytego sprzętu RTV i AGD, przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych 2 razy do roku organizują odbiór zużytego sprzętu AGD i RTV. Zbiórka prowadzona jest według ustalonego harmonogramu w wyznaczonych miejscach na terenie każdego z sołectw Gminy, W zakresie zbierania odpadów remontowo – budowlanych mieszkańcy mają możliwość indywidualnie zamówić odpowiedni pojemnik w firmach zajmujących się zbiórką odpadów lub odpłatnie przekazać firmie CERAMOT, która od 2007 roku prowadzi odzyska odpadów remontowo – budowlanych,

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Zgodnie z danymi przekazanymi przez Urząd Gminy w Lubomi w kolejnych latach w wyniku selektywnej zbiorki zostały zebrane następujące ilości odpadów.

Tabela 7 Zestawienie ilości odpadów komunalnych [Mg/rok] zebranych selektywnie na terenie Gminy Lubomia w okresie 2004 – 2008 rok Odpady zbierane selektywnie

Ilość zebranych selektywnie odpadów [Mg/rok] 2004

2005

2006

2007

2008

tworzywa sztuczne

24,0

25,0

14,67

11,0

11,5

metal (aluminium)

-

-

-

-

-

50,0

48,5

39,23

37,5

36,2

15,7

15,0

14,1

2,3

1,5

2,68

0,038

0,046

0,148

0,131

-

-

-

-

0,0021

75,5

93,5

71,9

65,14

64,63

szkło wielkogabarytowe Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne

20,0

1,5

Odpady niebezpieczne (baterie) Przeterminowane leki Razem

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Lubomia, 2009

Tabela 8 Ilość odpadów komunalnych odbieranych i odzyskiwanych lub unieszkodliwianych w 2008 roku na terenie Gminy Lubomia Odpady odebrane ogółem [Mg]

w tym odpady odbierane selektywnie [Mg]

w tym: tworzywa sztuczne metal (aluminium)

671,62

64,63

Odpady unieszkodliwione i odzyskiwane w ciągu roku [Mg/rok] odzyskiwane

zdeponowane na składowiskach

64,63

606,99

11,5 -

szkło

36,2

wielkogabarytowe

14,1

Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne

2,68

Przeterminowane leki

0,0021

Odpady niebezpieczne (baterie)

0,131

Strona

Odpady w postaci papieru, tworzywa sztuczne, szkło, metal, odpady wielkogabarytowe, odpady biodegradowalne mogą być zbierane przez wszystkie firmy posiadające zezwolenie na zbieranie odpadów komunalnych.

42

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Lubomia, 2009

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Na podstawie posiadanych danych (za rok 2008) obliczono, że 1 mieszkaniec Gminy w ciągu roku wyselekcjonował średnio:  8 kg/rok surowców. W 2006 roku terenie Gminy wprowadzona została selektywna zbiórka odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. W przypadku odpadów biodegradowalnych zostały stworzone warunki do rozwoju zbiórki tego rodzaju odpadów, ponieważ przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych z terenu nieruchomości mogą na podstawie zaktualizowanych zezwoleń odbierać takie odpady. Niestety akcje nie dały żadnych rezultatów, powodu upatruje się w fakcie, iż Lubomia jest gminą wiejską gdzie odpady kuchenne oraz zielone, pochodzące z ogródków są w większości zagospodarowywane w gospodarstwach domowych do skarmiania zwierząt oraz do przetwarzania w przydomowych kompostownikach, po czym wykorzystywane do użyźniania gleby. Prowadzenie takiej formy odzysku odpadów biodegradowalnych jest dopuszczone zgodnie z obowiązującym na terenie Gminy regulaminem utrzymania czystości i porządku.

5.3. Podsumowanie stanu aktualnego. W tabelach poniżej przedstawiono w formie tabelarycznej podstawowe dane o gospodarce odpadami komunalnymi w poprzednich latach, prowadzonej na terenie Gminy Lubomia. Tabela 9 Bilans odpadów komunalnych [Mg/rok] zmieszanych i odebranych selektywnie na terenie Gminy Lubomia w okresie 2004 – 2008 rok BILANS ODPADÓW KOMUNALNYCH Ilość odpadów odebranych od mieszkańców Odpadów odebranych zmieszanych Szkło Tworzywa sztuczne Metale

2004

2005

2006

2007

2008

1975,7

1915,5

1933,9

744,09

671,62

1900

1822

1862

678,95

606,99

50,0

48,5

39,23

37,5

36,2

24,0

25,0

14,67

11,0

11,5

-

-

-

-

0,0021

20,0

15,7

15,0

14,1

2,3

1,5

2,68

Przeterminowane leki wielkogabarytowe Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne Odpady niebezpieczne (baterie)

1,5 -

0,038

0,046

0,148

0,131

75,5

93,5

71,9

65,14

64,63

Ilość odpadów przekazanych na składowisko [Mg]

1900

1822

1862

678,95

606,99

Ilość odpadów przekazanych do kompostowni [Mg]

0

0

0

0

0

8086

8066

8109

8074

8043

Ilość mieszkańców objętych zorganizowanym wywozem odpadów [liczba mieszkańców/ %]

90

90

90

95

98

Ilość mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów [liczba mieszkańców/ %]

100

100

100

100

100

RAZEM:

Liczba mieszkańców

źródło: obliczenia własne na podstawie danych UG Lubomia, 2009

Strona

Ilość odpadów wysegregowanych (wg rodzajów) [Mg]

43

Papier i tektura

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Na podstawie posiadanych danych obliczono, że 1 mieszkaniec Gminy w ciągu roku zebrał średnio:  w 2004 r. 0,234 Mg/rok zmieszanych odpadów komunalnych i 0,009 Mg/rok surowców wtórnych,  w 2005 r. 0,225 Mg/rok zmieszanych odpadów komunalnych i 0,011 Mg/rok surowców wtórnych,   

w 2006 r. 0,229 Mg/rok zmieszanych odpadów komunalnych oraz 0,008 Mg/rok surowców wtórnych. W 2007 r. 0,084 Mg/rok zmieszanych odpadów komunalnych oraz 0,008 Mg/rok surowców wtórnych, W 2008 r. 0,075 Mg/rok zmieszanych odpadów komunalnych oraz 0,008 Mg/rok surowców wtórnych

Strona

Gmina prowadzi zbiórkę odpadów wielkogabarytowych prowadzona według ustalonego harmonogramu sprzed posesji właściciela nieruchomości, skąd są odbierane przez firmę zajmującą się ich zbiórką. Na terenie Gminy Lubomia istnieje system selektywnego zbierania zużytego sprzętu RTV i AGD, przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych 2 razy do

44

Aktualnie na terenie Gminy gospodarka odpadami komunalnymi jest prowadzona w oparciu o zatwierdzony Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia z 2004 roku oraz w oparciu o zatwierdzony Regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie Lubomia. Obecnie na terenie Gminy działają 3 przedsiębiorstwa posiadające zezwolenie na prowadzenie działalności na odbieranie odpadów komunalnych stałych od właścicieli nieruchomości oraz 6 przedsiębiorców odbierających odpady komunalne ciekłe. Przedsiębiorcy ubiegający się o zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości dostosowali swoją działalność do zmian wprowadzonych ustawą o odpadach oraz ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminie Lubomia. Na terenie Gminy zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych zostało objętych około 98% mieszkańców. Aktualnie na terenie Gminy Lubomia zostały stworzone warunki do rozwoju zbiórki odpadów biodegradowlanych, ponieważ przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych z terenu nieruchomości mogą na podstawie zaktualizowanych zezwoleń odbierać takie odpady. Działania te nie przyniosły rezultatów gdyż Gmina Lubomia ma wiejski charakter i odpady kuchenne oraz zielone, pochodzące z ogródków są w większości zagospodarowywane w gospodarstwach domowych do skarmiania zwierząt oraz do przetwarzania w przydomowych kompostownikach, po czym wykorzystywane do użyźniania gleby. Prowadzenie takiej formy odzysku odpadów biodegradowalnych jest dopuszczone zgodnie z obowiązującym na terenie Gminy regulaminem utrzymania czystości i porządku. Od 2004 roku rozwinięto selektywną zbiórkę odpadów o papier, ale akcje nie przyniosły rezultatów ze względu na wykorzystanie papieru w gospodarstwach domowych do rozpalania w paleniskach domowych. Na terenie Gminy Lubomia nie planuje się systematycznej selektywnej zbiórki odpadów remontowo- budowlanych. Istnieje możliwość zamówienia kontenera na indywidualne zlecenie właściciela posesji, lub przekazania tych odpadów firmie „Ceramot”, która od 2007 roku prowadzi ich odzysk. Takie rozwiązania zostają rzadko wykorzystywane przez mieszkańców ze względu na wykorzystanie odpadów z remontów i budów do utwardzania podjazdów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

45

roku organizują odbiór zużytego sprzętu AGD i RTV. Zbiórka prowadzona jest według ustalonego harmonogramu w wyznaczonych miejscach na terenie każdego z sołectw Gminy, W ostatnich latach na terenie Gminy Lubomia zinwentaryzowano i zlikwidowano zaledwie kilka dzikich miejsc składowania odpadów, są to głównie:  ulica Polna tzw. "na Stanisława" w Lubomi,  ulica Polna tzw. „Rypata” w Lubomi,  skrzyżowanie ulicy Bukowskiej i Raciborskiej w Syryni. Likwidacja dzikich wysypisk odpadów prowadzona jest na bieżąco niezwłocznie po jego zlokalizowaniu. Miejsca szczególnie narażone na lokowanie odpadów są kontrolowane przez Straż Gminną, a w kluczowych miejscach o cennych walorach krajobrazowych jak w Lubomi na ulicy Polnej ustawiono tablice informujące o zakazie umieszczania odpadów. W wyniku przeprowadzonej analizy stanu aktualnego zidentyfikowano następujące problemy w zakresie funkcjonującej obecnie w Gminie Lubomia gospodarki odpadami komunalnymi:  nie objęcie zorganizowanym zbieraniem odpadów komunalnych wszystkich mieszkańców Gminy; dowodem na to jest zarówno ilość podpisanych umów właścicieli nieruchomościami na odbiór odpadów komunalnych, jak również ilości odpadów komunalnych zbieranych w ostatnich latach na terenie Gminy; porównując ilości zbieranych odpadów komunalnych (kształtująca się na poziomie niecałych 700 Mg/rok, w tym ok. 600 Mg odpadów zmieszanych i ok. 65 Mg odpadów zebranych selektywnie) z oszacowanymi ilościami odpadów wytwarzanych na terenie Gminy (kształtująca się na poziomie ok. 1500 Mg/rok) wyraźnie widać, iż przeważająca ilość wytworzonych odpadów nie trafia na składowiska odpadów; powodem tego są takie czynniki jak: składowanie odpadów w sposób nielegalny (na tzw. dzikich składowiskach – porzucanie ich w przydrożnych rowach i lasach), zagospodarowywanie odpadów we własnym zakresie, – jako kompost bądź spalane w paleniskach domowych kotłowni; przyczyną rozbieżności pomiędzy ilością odpadów zbieranych na terenie Gminy a ilością wytwarzaną mogą być również nieprawidłowości w raportowaniu (przez firmy zajmujące się zbieraniem odpadów komunalnych) dotyczącym zebranych i wywiezionych odpadów komunalnych,  niska świadomość ekologiczna w zakresie selektywnego zbierania odpadów i właściwego postępowania z wytworzonymi odpadami.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

6. OBIEKTY I INSTALACJE DO ODZYSKU LUB UNIESZKODLIWIANIA ODPADÓW KOMUNALNYCH Na terenie Gminy Lubomia funkcjonuje instalacja do odzysku i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych o kodach:  01 01 02 - odpady z wydobywania kopalin innych niż rudy metali,  01 04 12 - odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin,  01 04 81 - odpady z flotacyjnego wzbogacania węgla. Instalacja zlokalizowana jest we wsi Buków na terenie Zakładu Odzysku Węgla „Buków” będąca własnością GWAREX POLSKA Sp. z o.o. z siedziba w Świętochłowicach. Od 2007 roku na analizowanym obszarze funkcjonuje firma „CERAMOT” Motyka, Pawlica Spółka Jawna z siedzibą w Bukowie przy ulicy Krzyżanowickiej 1. Firma posiada zgodę (decyzja z dnia 16 stycznia 2007 roku) na odzysk (proces R14) odpadów innych niż niebezpieczne celem wypełnienia terenu wyrobiska pocegielnianego zlokalizowanego w Bukowie przy ulicy Krzyżanowickiej

Rysunek 11 Lokalizacja instalacji do odzysku odpadów w miejscowości Buków na tle powiatu wodzisławskiego Źródło: opracowanie własne na podkładzie mapowym www.powiatwodzislawski.pl

Strona

46

Na terenie Gminy Lubomia brak jest składowiska odpadów komunalnych. Wszystkie odpady komunalne zmieszane z terenu Gminy Lubomia są obecnie wywożone na składowiska zlokalizowane poza terenem Gminy Lubomia są to:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



Składowisko Odpadów Komunalnych w Knurowie ul. Zwycięstwa, województwo śląskie, zarządca składowiska: Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo – Usługowe „KOMART” Sp. z o.o. ul. Szpitalna 7, 44-194 Knurów

Składowisko w Jastrzębiu Zdroju, będącą własnością firmy „Cofinco-Poland” Spółka z o. o z siedzibą w Katowicach przy ul. Granicznej 29. Składowisko Odpadów Komunalnych w Jastrzębiu Zdroju, będącego własnością „COFINCOPOLAND” Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Graniczna w Katowicach, zalicza się do składowisk innych niż niebezpieczne z możliwością instalacji kompostowni. Składowisko w Jastrzębiu jest składowiskiem nadpoziomowym. Rzędne maksymalne składowiska nie powinny przekroczyć 285 m n.p.m. tzn. wysokości niwelety wierzchowiny zwałowiska „Kościelniok”. Składowisko ma budowę sektorową. Składa się z trzech sektorów dzielących się na kwatery:  I – pow. 70 700 m2 – rekultywacja poprzez uszczelnianie gliną i ułożeniu warstwy filtracyjnej oraz humusu  II – pow. 32 000 m2 – eksploatowany  III – pow. 51 000 m2 – pozwolenie na budowę oraz infrastruktury towarzyszącej o pow. 8000 m2. Całkowita powierzchnia składowiska wynosi: 161 700 m2. Składowisko wyposażone jest w tzw.: kompaktor, spychacz, wagę, brodzik dezynfekcyjny i niezbędne środki transportu. 

Strona

 odwodnienie zewnętrzne składowiska  drenaż odcieków nadfoliowy Celem odwodnienia zewnętrznego jest uniemożliwienie dopływu wód opadowych do sektora składowiska. Drenaż odcieków ma za zadanie zebranie przesączających się odcieków z zeskładowanych odpadów na dnie składowiska, na folii. Z folii poprzez odpowiednie spadki odcieki będą spływać do sączków wykonanych z perforowanych rur o średnicy 110 mm. Rury te poprzez odpowiednie kształtki połączone będą z głównym kolektorem. Drenaż ten podłączony jest do studni odcieków. Studnie wykonane są z rur HDPE o średnicy 1,5 m. Odcieki przepompowywane są do wozów asenizacyjnych i odwożone do zbiornika retencyjnego zlokalizowanego w rejonie zaplecza składowiska lub bezpośrednio do oczyszczalni ścieków „Ruptawa” w Jastrzębiu Zdroju. Gaz wysypiskowy na istniejących sektorach składowiska jest ujmowany w systemie studni wierconych, rozmieszczonych w odstępach ok. 50 m. Na studniach umieszczone są palnikipochodnie. Stosowana technologia składowania odpadów zapobiega migracji gazu poza

47

Eksploatacja składowiska polega na warstwowym składowaniu odpadów w poszczególnych kwaterach, zagęszczaniu tych odpadów i przesypywaniu ich materiałem inertnym. Przegląd ekologiczny składowiska wykonany w czerwcu 2002 roku stwierdza, że składowisko jest eksploatowane prawidłowo i nie zagraża środowisku. Poszczególne sektory składowiska są zagłębionymi zbiornikami ziemnymi, uszczelnionymi na całej powierzchni warstwą 0,6 m gliny lub iłów i geomembraną z folii HDPE o grubości 2 mm. Zadaniem gliny i folii jest całkowita izolacja składowanych odpadów komunalnych od podłoża gruntowego. Na odpowiednio wyprofilowane dno składowiska z odpowiednimi spadkami i po ułożeniu warstwy uszczelniającej z sączkami żwirowymi zabudowana jest warstwa zagęszczonego piasku grubości 30 cm. Na tak przygotowane podłoże wyłożona jest folia HDPE o grubości 2 mm i odpowiednio zakotwiona w wałach okalających sektor lub na półkach skarp wykopów. Na folii wyłożone są ciągi kolektora i sączki odcieków, a następnie zabudowana druga warstwa piasku o grubości 30 cm (chroniąca folię przed przebiciem). Odwodnienie składowiska obejmuje:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

składowisko i eliminuje możliwość powstawania samozapłonów. Przesypywanie w określonych cyklach czasowych odpadów warstwą materiału inertnego jest więc równocześnie integralnym elementem kontrolowanego odbioru gazu wysypiskowego. Spalanie gazu wysypiskowego ogranicza emisję metanu a tym samym efekt cieplarniany. Nie wprowadzono dotychczas energetycznej utylizacji gazu wysypiskowego.

Strona

48

Po zakończeniu eksploatacji i osiągnięciu docelowej rzędnej na każdej kwaterze nastąpi uszczelnianie (zamknięcie) składowiska od góry. Uszczelnienie zostanie wykonane za pomocą półmetrowej warstwy gliny, na którą zostanie nałożona warstwa filtracyjna i 0,2 m warstwa humusu umożliwiająca rekultywację agrotechniczną składowiska. Następnie na całej powierzchni dokona się nasadzeń drzew i krzewów. Składowisko posiada zezwolenie na eksploatację do 2014 roku. Istnieje również możliwość rozbudowy składowiska i eksploatacji do roku 2030. Obecnie składowisko to jest składowiskiem obsługującym oprócz Jastrzębia również gminy: Jaworze, Bestwina, Chybie, Skoczów, Ustroń, Wisła, Zebrzydowice, Pawłowice, Suszec, Mszana, Żory, Wodzisław Śląski, Cieszyn, Strumień, Krościenko, Gorzyce, Godów, Goczałkowice Zdrój i Hażlach i Lubomia. Zgodnie z założeniami Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami będzie miało charakter regionalny. Składowisko Odpadów Komunalnych w Knurowie, którego właścicielem jest PPHU „KOMART” Sp. z o.o. z siedzibą w Knurowie zostało uruchomione w 1997 roku. Przewidywany termin zamknięcia – 2045 rok. Jest to składowisko odpadów innych niż nie niebezpieczne i obojętne oraz odpadów niebezpiecznych. Na terenie składowiska funkcjonuje zakład higienizacji (moc przerobowa 20 tys. Mg/rok) oraz kompostownia o mocy przerobowej 1460 Mg/rok. Proces budowy polegał na uformowaniu, nadaniu odpowiednich spadków terenu i uszczelnieniu podłoża: 40 cm warstwa gliny + folia PEHD. Zadaniem uszczelnienia podłoża jest zabezpieczenie wód podziemnych i powierzchniowych przed odciekami ze składowiska. Następnym zabezpieczeniem składowiska jest odprowadzanie wód opadowych w trakcie eksploatacji składowiska do zbiornika odcieków. Produktem biodegradacji rozkładanych substancji organicznych na składowisku jest gaz fermentacyjny (biogaz). Drenaż gazowy powstały w procesie budowy pozwala na jego ujęcie i odprowadzenie poza korpus składowiska. Składowisko zajmuje obszar o powierzchni 4 200 m2. Plac dojrzewania kompostu utwardzony jest elementami prefabrykowanymi (płyty drogowe) ułożonymi na styk na podsypce piaskowej i podbudowie z tłucznia. Dodatkowo plac ten uszczelniony został folią PEHD o grubości 2 mm. Pozostałe nawierzchnie utwardzone są asfaltobetonem. W kompostowaniu przetwarzane są odpady organiczne: liście, pozostałości po przycince drzew, papier i kartony, odpady warzyw i owoców. Technologia kompostowania polega na przygotowaniu kompostu surowego w kontenerowej rozdrabniarce – homogenizatorze typu ORGAVER i dojrzewaniu kompostu w pryzmach. Przesypywanie pryzm odbywa się przy zastosowaniu przesypywarki zamontowanej do ciągnika. Odpady do kompostowania są przywożone i rozładowywane na utwardzonym placu w bezpośrednim sąsiedztwie homogenizatora ORGAVER. Proces kompostowania prowadzony jest w pryzmach otwartych. Przesypywanie pryzm odbywa się przy zastosowaniu przesypywarki zamontowanej do ciągnika. Czas kompostowania – około 6 tygodni. W ten sposób otrzymywany jest dojrzały kompost, który ma zastosowanie do rekultywacji gruntów. W wybudowanej hali stalowej o powierzchni 4000 m2 będzie zainstalowana linia sortownicza z przeznaczeniem do sortowania odpadów mineralnych jak i odpadów pochodzących z selektywnej zbiórki. Linia będzie służyła do odzysku szkła, makulatury, tworzyw sztucznych i metali. Ze strumienia odpadów będą wydzielone frakcje mineralne i organiczne. Wydajność linii do segregacji odpadów wynosić będzie 100 000 Mg/rok.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

7. PROGNOZA WYTWARZANIA ODPADÓW Biorąc pod uwagę następujące dane:  Zmiana danych dotyczących prognozy liczby ludności w Gminie Lubomia w latach 2008 – 2018  Przyjmuje się, że w kolejnych latach nie będą następowały istotne zmiany składu morfologicznego wytwarzanych odpadów komunalnych  Przyjmuje się wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzanych odpadów na poziomie 5% w okresach 5-letnich (czyli 1% w skali roku)  Zmiana wskaźników wytwarzania odpadów oraz zmiana uśrednionego składu morfologicznego zmieszanych odpadów komunalnych wytwarzanych na terenach wiejskich, zawartych w „Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010” przyjętym do realizacji w 2006 roku oraz w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego zatwierdzonego w 2009 roku.

Tabela 10 Jednostkowe wskaźniki wytwarzania odpadów w latach 2010 – 2018 rok (przyjęte dla Gminy Lubomia) 2010 rok

2013 rok

Rodzaj odpadów

2018 rok

Ilość odpadów [kg/M/rok] Wieś

Wieś

Wieś

Odpady z gospodarstw domowych

145,7

150,1

157,7

Odpady z infrastruktury

30,6

31,1

31,8

176,3

181,2

189,5

Odpady z targowisk

3,0

3,0

3,0

Odpady z czyszczenia ulic i placów

2,0

2,0

2,0

Odpady wielkogabarytowe

10,2

10,4

10,6

Odpady z ogrodów i parków

3,0

3,0

3,0

RAZEM

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

W ramach niniejszej aktualizacji PGO oszacowano ilości wytwarzanych odpadów na terenie Gminy Lubomia w latach 2010 – 2018. Dla oszacowania ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w kolejnych latach na terenie Gminy Lubomia przyjęto następujące dane jak w tabeli poniżej.

Tabela 11 Liczba ludności Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2009 – 2018 rok Rok

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Liczba mieszkańców

8043

8048

8053

8058

8063

8068

8073

8078

8083

8088

8093

Strona

49

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS 2009

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Rysunek 12 Liczba ludności w Gminie Lubomia w perspektywicznym okresie 2008- 2018

Strona

50

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS 2009

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 12 Zakładane zmiany wskaźników generowania odpadów komunalnych z gospodarstw domowych w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok

Nazwa strumienia odpadów

Zawartość poszczególnych grup w całym strumieniu odpadów komunalnych [%]

Ilość odpadów wytwarzanych przez mieszkańca gminy [kg/M/rok]

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

18

26,2

26,5

26,7

27,0

27,3

27,6

27,8

28,1

28,4

Odpady zielone

4

5,8

5,9

5,9

6,0

6,1

6,1

6,2

6,2

6,3

Papier i tektura

12

17,5

17,7

17,8

18,0

18,2

18,4

18,6

18,7

18,9

drewno

2

2,9

2,9

3,0

3,0

3,0

3,1

3,1

3,1

3,2

opakowania wielomateriałowe

3

4,4

4,4

4,5

4,5

4,5

4,6

4,6

4,7

4,7

tworzywa sztuczne

12

17,5

17,7

17,8

18,0

18,2

18,4

18,6

18,7

18,9

szkło

8

11,7

11,8

11,9

12,0

12,1

12,2

12,4

12,5

12,6

metal

5

7,3

7,4

7,4

7,5

7,6

7,7

7,7

7,8

7,9

odzież i tekstylia

1

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,6

1,6

odpady mineralne

34

49,5

50,0

50,5

51,0

51,5

52,1

52,6

53,1

53,6

odpady niebezpieczne

1

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,5

1,6

1,6

100

145,7

147,1

148,6

150,1

151,6

153,1

154,6

156,2

157,7

RAZEM

Strona51

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 13 Zakładane zmiany wskaźników generowania odpadów komunalnych z obiektów infrastruktury w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Zawartość poszczególnych grup w całym Nazwa strumienia strumieniu odpadów odpadów komunalnych [%]

Ilość odpadów wytwarzanych [kg/M/rok]

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

10

3,1

3,1

3,1

3,1

3,1

3,1

3,2

3,2

3,2

Odpady zielone

2

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

Papier i tektura

27

8,3

8,3

8,3

8,4

8,4

8,5

8,5

8,6

8,6

drewno

1

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

opakowania wielomateriałowe

18

5,5

5,5

5,6

5,6

5,6

5,7

5,7

5,7

5,7

tworzywa sztuczne

18

5,5

5,5

5,6

5,6

5,6

5,7

5,7

5,7

5,7

szkło

10

3,1

3,1

3,1

3,1

3,1

3,1

3,2

3,2

3,2

metal

5

1,5

1,5

1,5

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

odzież i tekstylia

3

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

0,9

1,0

1,0

odpady mineralne

5

1,5

1,5

1,5

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

1,6

odpady niebezpieczne

1

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

0,3

RAZEM

100

30,6

30,8

30,9

31,1

31,3

31,4

31,6

31,7

31,8

S tro n a 5 2

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 14 Prognoza ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych na terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości wytwarzanych odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

211

213

216

218

220

223

225

227

230

Odpady zielone

47

47

48

48

49

49

50

51

51

Papier i tektura

141

142

144

145

147

148

150

152

153

drewno

23

24

24

24

24

25

25

25

26

opakowania wielomateriałowe

35

36

36

36

37

37

37

38

38

tworzywa sztuczne

141

142

144

145

147

148

150

152

153

szkło

94

95

96

97

98

99

100

101

102

metal

59

59

60

61

61

62

62

63

64

odzież i tekstylia

12

12

12

12

12

12

12

13

13

odpady mineralne

399

403

407

412

416

420

425

429

434

odpady niebezpieczne

12

12

12

12

12

12

12

13

13

1173

1186

1198

1211

1224

1237

1250

1263

1277

RAZEM

S tro n a 5 3

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 15 Prognoza ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w obiektach infrastruktury na terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości wytwarzanych odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

25

25

25

25

25

25

26

26

26

Odpady zielone

5

5

5

5

5

5

5

5

5

Papier i tektura

67

67

67

68

68

69

69

69

70

drewno

2

2

2

3

3

3

3

3

3

opakowania wielomateriałowe

44

45

45

45

45

46

46

46

46

tworzywa sztuczne

44

45

45

45

45

46

46

46

46

szkło

25

25

25

25

25

25

26

26

26

metal

12

12

12

13

13

13

13

13

13

odzież i tekstylia

7

7

7

8

8

8

8

8

8

odpady mineralne

12

12

12

13

13

13

13

13

13

odpady niebezpieczne

2

2

2

3

3

3

3

3

3

246

248

249

251

252

254

255

256

257

RAZEM

S tro n a 5 4

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 16 Zakładane zmiany wskaźników generowania pozostałych odpadów komunalnych w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Ilość odpadów wytwarzanych [kg/M/rok]

Nazwa strumienia odpadów 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

odpady z ogrodów i parków

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

odpady z targowisk

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

3,00

odpady z czyszczenia ulic i placów

2,00

2,00

2,00

2,00

2,00

2,00

2,00

2,00

2,00

odpady wielkogabarytowe

10,20

10,27

10,33

10,40

10,44

10,48

10,52

10,56

10,60

18,20

18,27

18,33

18,40

18,44

18,48

18,52

18,56

18,60

RAZEM

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Tabela 17 Prognoza ilości pozostałych odpadów komunalnych wytwarzanych terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości wytwarzanych odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

odpady z ogrodów i parków

24

24

24

24

24

24

24

24

24

odpady z targowisk

24

24

24

24

24

24

24

24

24

odpady z czyszczenia ulic i placów

16

16

16

16

16

16

16

16

16

odpady wielkogabarytowe

82

83

83

84

84

85

85

85

86

RAZEM

147

147

148

148

149

149

150

150

151

S tro n a 5 5

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 18 Prognoza ilości wszystkich odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości wytwarzanych odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady kuchenne podlegające biodegradacji

236

238

241

243

246

248

250

253

256

Odpady zielone

52

52

53

53

54

55

55

56

56

Papier i tektura

207

209

211

213

215

217

219

221

223

drewno

26

26

26

27

27

27

28

28

28

opakowania wielomateriałowe

80

80

81

82

82

83

83

84

85

tworzywa sztuczne

185

187

189

190

192

194

196

198

200

szkło

118

120

121

122

123

124

126

127

128

metal

71

72

72

73

74

75

75

76

77

odzież i tekstylia

19

19

19

20

20

20

20

20

20

odpady mineralne

411

415

420

424

429

433

438

442

447

odpady niebezpieczne

14

14

14

15

15

15

15

15

15

odpady z ogrodów i parków

24

24

24

24

24

24

24

24

24

odpady z targowisk

24

24

24

24

24

24

24

24

24

odpady z czyszczenia ulic i placów

16

16

16

16

16

16

16

16

16

odpady wielkogabarytowe

82

83

83

84

84

85

85

85

86

1566

1581

1595

1610

1625

1640

1655

1670

1685

RAZEM

S tro n a 5 6

Źródło: opracowanie własne na podstawie „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Rysunek 13 Prognoza ilości odpadów komunalnych w Gminie Lubomia do roku 2018 [Mg]

Strona

57

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Lubomia oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 19 Prognoza ilości odpadów biodegradowalnych wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010– 2018rok 375,6 Mg odpadów biodegradowalnych - w roku 1995 Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne – część ulegająca biodegradacji

521

526

531

536

542

547

552

557

563

odpady ulegające biodegradacji (z ogrodów i parków)

19

19

19

19

19

19

19

19

19

odpady z targowisk – część ulegająca biodegradacji

12

12

12

12

12

12

12

12

12

RAZEM

552

557

562

568

573

578

584

589

594

dopuszczalne składowanie

282

250

219

188

180

172

164

156

148

konieczny recykling

271

308

343

380

393

407

420

433

447

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Lubomia oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z

Strona58

dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Rysunek 14 Prognoza ilości odpadów biodegradowalnych w Gminie Lubomia do roku 2018 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009 oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Rysunek 15 Wymagana redukcja odpadów biodegradowalnych w kolejnych latach 2010 – 2018 wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia

Strona

59

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009 oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

8. CELE KRÓTKOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI, MAJĄCE NA CELU POPRAWĘ STANU ISTNIEJĄCEGO

W aktualizacji planu Gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia wzięto pod uwagę konieczność

Strona

8.2. Założenia do planu gospodarki odpadami komunalnymi Głównymi założeniami planu gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia są:  doskonalenie systemu selektywnego odbierania odpadów komunalnych  redukcja strumienia odpadów komunalnych zmieszanych kierowanych na składowisko.

60

8.1. Cele niezbędne do osiągnięcia w gospodarce odpadami komunalnymi Gminy Lubomia Na podstawie założeń „Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2010”, aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego oraz aktualnych przepisów prawnych przyjęto cele działań w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi dla Gminy Lubomia:  Objęcie wszystkich mieszkańców (100%) Gminy zorganizowanym systemem zbierania odpadów do końca 2010 roku (objęcie umowami na odbiór odpadów komunalnych wszystkich mieszkańców Gminy)  Ograniczenie ilości odpadów kierowanych na składowiska (zmniejszenie do końca 2010 r. do max 85% wskaźnika masy składowanych odpadów komunalnych w stosunku do ogólnej masy wytworzonej w skali roku; do roku 2018 osiągniecie wskaźnika ilości składowanych odpadów komunalnych na poziomie 60% odpadów wytworzonych)  Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców w zakresie właściwego gospodarowania odpadami komunalnymi  Podnoszenie skuteczności oraz rozwój selektywnej zbiórki odpadów ze szczególnym uwzględnieniem odpadów biodegradowalnych, wielkogabarytowych i niebezpiecznych  Ograniczenie składowania odpadów komunalnych podlegających biodegradacji do poziomu 75% wagowo tych odpadów w stosunku do ich ilości wytwarzanych w roku 1995 – w roku 2010, do roku 2013 – do poziomu 50% tych odpadów, a w roku 2020 – do poziomu 35% wagowo tych odpadów w stosunku do ich ilości wytwarzanych w roku 1995  Osiągniecie następujących poziomów selektywnego zbierania odpadów: o Niebezpiecznych do poziomu 50% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych – w roku 2010, w roku 2015 – 80%, w roku 2018 – 90% o Wielkogabarytowych do poziomu 40% ich ilości zawartych w odpadach komunalnych – w roku 2010, w roku 2015 – 70%, w roku 2018 – 90% o Przydatnych do recyklingu, w tym opakowaniowych, wchodzących w skład odpadów komunalnych do poziomu 10% ich zawartości w strumieniu odpadów komunalnych – w roku 2010, w roku 2015 – 15%, w roku 2018 – 20% o Remontowo – budowlanych ze strumienia odpadów komunalnych do poziomu 50% w roku 2010,w roku 2018 – 80%  Zapewnienie skutecznych i zgodnych z wymogami ochrony środowiska rozwiązań w zakresie odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów  Zapewnienie wiarygodnego i obszernego monitoringu pozwalającego na diagnozowanie potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami w Gminie.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



Rozwoju selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, w oparciu o odbierane selektywne: o Wydzielania odpadów wielkogabarytowych ze strumienia odpadów komunalnych, o o o



Wydzielania odpadów budowlano - remontowych ze strumienia odpadów komunalnych, Wydzielania odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych, Odzysku i unieszkodliwiania odpadów ulegających biodegradacji wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych,

Rozwoju systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych.

8.3. Odzysk odpadów ulegających biodegradacji System gospodarowania odpadami komunalnymi powinien zapewnić stopniowe ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania, które powinno osiągnąć:  do dnia 31 grudnia 2010 r. – do nie więcej niż 75% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r  do dnia 31 grudnia 2013 r. – do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r  dopuszczenie do składowania od dnia 1 stycznia 2013 roku odpadów z grup 20, dla których ciepło spalania wynosi max 6 MJ/kg s.m. TOC – 5% s.m. a straty przy prażeniu 8% s.m.  do dnia 31 grudnia 2020 r. – do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r (tj. 375,6 Mg). W tabeli poniżej przedstawiono szacunkowe wielkości wytwarzanych odpadów biodegradowalnych w kolejnych latach na terenie Gminy Lubomia oraz planowany recykling i unieszkodliwianie odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w Gminie. Tabela 20 Prognoza ilości odpadów biodegradowalnych wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia oraz planowany recykling w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok Nazwa strumienia odpadów

Prognozowane ilości odpadów [Mg/rok] 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Łączna ilość odpadów biodegradowalnych

552

557

562

568

573

578

584

589

594

Dopuszczalne składowanie

282

250

219

188

180

172

164

156

148

Konieczny recykling

271

308

343

380

393

407

420

433

447

ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających składowania, konieczny będzie odzysk odpadów 271 Mg 380 Mg 447 Mg

Strona

Aby dotrzymać zakładane powyżej biodegradacji kierowanych do biodegradowalnych w ilościach:  do dnia 31 grudnia 2010 r. –  do dnia 31 grudnia 2013 r. –  do dnia 31 grudnia 2018 r. –

61

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009 oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Z powyższych danych wynika, że w kolejnych latach Gmina Lubomia powinna statystycznie odbierać od jednego mieszkańca selektywnie następujące ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji:  w roku 2010 –34 kg/mieszkańca,  w roku 2013 – 47 kg/mieszkańca,  w roku 2018 – 55 kg/mieszkańca. Należy przy tym zauważyć, iż ze względu na charakter Gminy – tereny wiejskie – główna część odpadów biodegradowalnych jest wydzielana ze strumienia odpadów komunalnych już u „źródła”, tj. w gospodarstwie domowym i nie jest przekazywana dalej, lecz wykorzystywana w tymże gospodarstwie, jako materiał wsadowy do kompostownika, do skarmiania zwierząt, itp., w związku z tym można przyjąć, że rzeczywista ilość odpadów biodegradowalnych przekazywanych przez mieszkańców może się kształtować na poziomie ok. 20% ww. wielkości (przyjmuje się, że ok. 80% wytwarzanych odpadów biodegradowalnych będzie zagospodarowywana we własnym zakresie przez mieszkańców gminy).

Strona

62

8.4. Odzysk odpadów wielkogabarytowych, budowlanych i niebezpiecznych Odpady wielkogabarytowe to odpady pochodzące z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury, które ze względu na duże rozmiary: stare meble oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (załącznik nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; Dz. U. Nr 180, poz. 1495) wymagają odrębnego systemu gromadzenia, odbioru i transportu. Zakłada się za Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami następujący rozwój systemu selektywnego gromadzenia odpadów wielkogabarytowych i uzyskanie następujących poziomów odzysku w Gminie Lubomia:  2010 rok - 40%, czyli 33 Mg  2015 rok - 70%, czyli 59 Mg  2018 rok - 90%, czyli 77 Mg Przewiduje się za Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami osiąganie w Gminie Lubomia następujących poziomów selektywnego gromadzenia odpadów niebezpiecznych, w tym zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (załącznik nr 1 do ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym; Dz. U. Nr 180, poz. 1495):  2010 rok - 50%, czyli 7 Mg  2015 rok - 80%, czyli 12 Mg  2018 rok - 90%, czyli 14 Mg W tabeli poniżej przedstawiono szacunkowe wielkości wytwarzanych odpadów wielkogabarytowych oraz niebezpiecznych w kolejnych latach na terenie Gminy Lubomia oraz ilości przewidziane do selektywnego zbierania.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 21 Prognoza ilości odpadów wielkogabarytowych oraz niebezpiecznych wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia oraz planowany recykling w roku 2010 i 2015 Nazwa strumienia odpadów oraz prognozowane ilości [Mg/rok] Odpady wielkogabarytowe

Odpady niebezpieczne

2010

2015

2018

2010

2015

2018

Łączna ilość wytwarzanych odpadów

82

85

86

14

15

15

Konieczny odzysk

33

59

77

7

12

14

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009 oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Z powyższych danych wynika, że w kolejnych latach Gmina Lubomia powinna odzyskiwać, w przeliczeniu na jednego mieszkańca, następujące ilości odpadów: 

Odpady wielkogabarytowe o 2010 rok - ok. 4,1 kg/mieszkańca o 2015 rok - ok. 7,3 kg/mieszkańca o 2018 rok – ok. 9,5 kg/mieszkańca

Odpady niebezpieczne o 2010 rok - ok. 0,9 kg/mieszkańca o 2015 rok - ok. 1,5 kg/mieszkańca o 2018 rok – ok. 1,7 kg/mieszkańca Ponadto Gmina powinna:  Zobligować przedsiębiorstwa ubiegające się o zezwolenie na odbieranie odpadów do zorganizowania systemu selektywnego ich odbierania i osiągnięcia zapisanych wyżej poziomów selektywnej zbiórki, 



Zobligować przedsiębiorstwa do zorganizowania selektywnego odbioru odpadów w sposób zindywidualizowany, umożliwiający docelowo indywidualne naliczanie upustów w wysokości opłat za uzyskane poziomy segregacji,



Zobligować przedsiębiorstwa do podpisania odpowiednich umów z organizacjami odzysku, co pozwoli na sfinansowanie części kosztów selektywnej zbiórki,

 

Pokrywać część kosztów selektywnego odbioru i unieszkodliwiania odpadów, Zlikwidować „dzikie” wysypiska odpadów.

Strona

63

8.5. Odzysk opakowań i surowców wtórnych Poziomy odzysku surowców wtórnych determinowane są przez poziomy odzysku i recyklingu określone dla odpadów opakowaniowych (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych; Dz. U. Nr 109, poz. 752). W tabeli poniżej przedstawiono prognozę wytwarzania odpadów przydatnych do recyklingu, w tym odpadów opakowaniowych, wchodzących w skład strumienia odpadów komunalnych:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Tabela 22 Prognoza ilości odpadów opakowaniowych i innych stanowiących surowce wtórne, na terenie Gminy Lubomia w okresie perspektywicznym 2010 – 2018 rok oraz planowany rozwój selektywnego zbierania tych odpadów Rok 2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Odpady wytworzone

1409

1422

1436

1449

1463

1476

1489

1503

1516

Konieczny odzysk

140,9

156,5

172,3

188,4

204,8

221,4

247,2

275,3

303,2

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Lubomia 2009 oraz „Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010” załącznik do Uchwały Nr 233 Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2006 roku oraz aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego

Zgodnie z założeniami aktualizacji PGO dla woj śląskiego zakłada się poziomy odzysku odpadów opakowaniowych i innych stanowiących surowce wtórne, na poziomach: 

Do 2010 roku – 10% wytworzonych odpadów przydatnych do recyklingu, czyli 140,9 Mg,



Do 2015 roku – 15% wytworzonych odpadów przydatnych do recyklingu, czyli 221,4 Mg,



Do 2018 roku – 20% wytworzonych odpadów przydatnych do recyklingu, czyli 303,2 Mg.

Z powyższych danych wynika, że w kolejnych latach Gmina Lubomia powinna odzyskiwać, w przeliczeniu na jednego mieszkańca, następujące ilości odpadów (w tym opakowań):

64

w roku 2010 – 17 kg/mieszkańca, w roku 2015 – 27 kg/mieszkańca, w roku 2018 – 37 kg/mieszkańca.

Strona

  

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

10. Selektywna zbiórka odpadów komunalnych Kontrolowanie systemu zorganizowanej zbiórki odpadów komunalnych oraz dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów to jedne z podstawowych kierunków usprawnienia systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Lubomia. Obecnie na terenie Gminy Lubomia prowadzona jest już kontrola systemu zbiórki odpadów komunalnych od właścicieli posesji poprzez wprowadzenie i egzekwowanie obowiązku posiadania przez właścicieli posesji umów na odbiór odpadów komunalnych przez uprawnione firmy. W Gminie Lubomia jest wdrażany system segregacji odpadów komunalnych „u źródła”. Dla Gminy Lubomia, w zabudowie jednorodzinnej, ważne jest kontynuowanie dotychczasowego systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych opartego na systemie workowym (dla odpadów typu: szkło, papier, plastik, złom). Celem w zakresie selektywnej zbiórki odpadów wielkogabarytowych, powinna być kontynuacja dotychczasowego systemu opartego na tzw. „wystawce” przed posesjami, w zakresie sprzętu elektrycznego i elektronicznego i AGD w Gminie Lubomia powinna być kontynuacja dotychczasowych zbiórek w wyznaczonych miejscach w Gminie W zakresie zbierania odpadów niebezpiecznych należy wprowadzić system zbiórki oparty na wystawkach w kilku miejscach w Gminie bądź zorganizować punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych (w przypadku odpadów niebezpiecznych – baterii oraz przeterminowanych leków – stałe miejsce ich zbierania w wyznaczonym miejscu Gminy) wg założonego harmonogramu lub indywidualnych zleceniach. System zbierania odpadów remontowo – budowlanych oparty na indywidualnych zleceniach również winien być prowadzony, by mieszkańcy mięli możliwość zamówić kontener i oddać zbędne odpady. Kontynuacja oraz zwiększenie efektywności selektywnej zbiórki odpadów wymagać będzie nasilenia kampanii edukacyjnej mieszkańców. Proponuje się w rejonie budynków użyteczności publicznej (w pobliżu Urzędu Gminy, sklepów lub innych obiektów odwiedzanych przez większość mieszkańców) rozmieszczenie gniazd do selektywnej zbiórki odpadów. Pojemność pojemników oraz krotność odbierania odpadów gromadzonych selektywnie należy, tam gdzie dotychczas nie prowadzono selektywnej zbiórki odpadów, ustalić drogą doświadczalną. Należy również wspierać indywidualne formy unieszkodliwiania odpadów biodegradowalnych. Do głównych instrumentów służących promowaniu procesów odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, jako alternatywie dla ich składowania, należy zaliczyć politykę opłat za składowanie. Cena za przyjmowanie odpadów do składowania powinna być na takim poziomie, by zachęcać do innych rozwiązań w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji. Generalnie należy przyjąć, że na terenie Gminy Lubomia (ze względu na zabudowę jednorodzinną) preferowanym kierunkiem zagospodarowania odpadów biodegradowalnych powinna być indywidualna forma wykorzystania tych odpadów w przydomowych kompostownikach. Ważnym zadaniem dla Gminy jest wspieranie indywidualnych inicjatyw w zakresie zagospodarowania odpadów biodegradowalnych poprzez np. akcję oferowania po preferencyjnych cenach kompostowników przy jednoczesnym obniżeniu kosztów odbioru odpadów komunalnych zmieszanych. Działania te należy wesprzeć odpowiednio wcześniej przeprowadzoną kampanią edukacyjno - informacyjną. Częścią tejże kampanii może być dystrybucja ulotek informujących o sposobie segregacji odpadów, ulotek informujących o korzyściach dla środowiska wynikających z wdrożenia systemu segregacji odpadów biodegradowalnych, korzyściach ekonomicznych dla uczestników programu oraz ulotki informacyjne w zakresie obsługi kompostowników. W organizowaniu działań edukacyjnych wskazany jest udział jednostek oświatowych, ze względu na zaplecze merytoryczne oraz personalne (większa liczba personelu posiadająca odpowiednie kwalifikacje). W przypadku

65

9. PLAN DZIAŁAŃ W GOSPODARCE ODPADAMI KOMUNALNYMI

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

66

terenów komunalnych (tereny zielone, parki, targowisko) proponuje się dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów biodegradowalnych zakup oraz rozstawienie dodatkowych pojemników (kontenerów) na odpady zielone, które okresowo będą wywożone przez uprawnioną jednostkę na wyznaczone składowisko odpadów komunalnych posiadające kompostownię. Ze względu na charakter wiejski Gminy oraz tradycyjne postępowanie mieszkańców Gminy z odpadami biodegradowalnymi (tj. wykorzystanie ich, jako wsadu do kompostownika przydomowego lub do skarmiania zwierząt w przydomowych gospodarstwach), nie ma zasadności budowy gminnej kompostowni. Zlokalizowane na terenie województwa śląskiego składowiska odpadów komunalnych o charakterze regionalnym (np. składowisko firmy KOMART w Knurowie), posiadające własne kompostownie o wystarczającej wydajności zapewniając przyjęcie odpadów biodegradowlanych z terenu Gminy Lubomia.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

11. ROZBUDOWA NIEZBĘDNEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ POMOCNEJ W OSIĄGNIĘCIU ZAŁOŻEŃ GOSPODARKI ODPADAMI Rada Gminy Lubomia nie planuje budowy infrastruktury technicznej związanej z gospodarką odpadami komunalnymi. Gmina korzysta z infrastruktury (w postaci składowisk odpadów komunalnych oraz kompostowni) zlokalizowanych poza granicami Gminy, co jest rozwiązaniem korzystnym (ze względów ekonomicznych).

Strona

67

Gmina stworzyła system zbioru baterii i przeterminowanych leków, w najbliższym czasie planuje też stworzyć punkt zbioru świetlówek i opakowań po substancjach niebezpiecznych.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

12. EDUKACJA EKOLOGICZNA SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ Celem edukacji ekologicznej jest przede wszystkim podniesienie świadomości ekologicznej określonych grup ludzi w celu zmiany ich nastawienia i sposobu zachowania. Rolą edukacji ekologicznej jest uwrażliwienie społeczeństwa na problem odpadów, edukacja może być wykorzystana do podania do wiadomości nowych przepisów lub zapoznania z nowymi obiektami np. punktami odbioru odpadów niebezpiecznych. Prawidłowe funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia jest uzależnione przede wszystkim od uświadomienia i aktywności mieszkańców we wdrażaniu założeń i zasad systemu. Postawa mieszkańców Gminy Lubomia wobec wdrażanych rozwiązań zależy od poziomu ich wiedzy na temat problematyki gospodarki odpadami. W zakresie edukacji ekologicznej mieszkańców Gminy szczególne znaczenie mają zajęcia z zakresu gospodarki odpadami i ochrony środowiska dla dzieci i młodzieży oraz szkolenia dla kadr zajmujących się gospodarką odpadami. Edukacja powinna uświadomić mieszkańcom Gminy, że oni sami „wytwarzają” odpady, sami decydują o ilości, składzie i sposobie gromadzenia opadów. Powinni wiedzieć, że odpady są źródłem surowców i energii, które można wykorzystać, a deponowanie odpadów na składowiskach nie jest jedyną metodą unieszkodliwiania i przerobu odpadów. Mieszkańcy powinni zdawać sobie sprawę, iż wybór określonych metod postępowania z odpadami pociąga za sobą konkretne skutki ekologiczne i ekonomiczne. Edukacja ekologiczna może być prowadzona przez organizowanie akcji informacyjnych w różnych formach, np. poprzez:     

regionalne środki masowego przekazu – prasa, radio, telewizja organizacje społeczne szkoły i inne ośrodki oświatowe i wychowawcze akcje informacyjne – ulotki, afisze, reklamy, obwieszczenia władz gminy wycieczki mieszkańców połączone ze zwiedzaniem nowoczesnych gospodarki odpadami

 

warsztaty edukacyjne poświęcone selektywnej zbiórce odpadów organizowanie festynów związanych z ochroną środowiska np. z okazji Święta Ziemi, Dnia bez śmiecenia.

Strona

12.1. Edukacja dzieci i młodzieży Bardzo ważna jest edukacja najmłodszych dzieci. Wiąże się to przede wszystkim z wprowadzeniem do programów szkolnych zagadnień związanych z edukacją ekologiczną ze szczególnym uwzględnieniem systemu selektywnej zbiórki odpadów. Niektóre zagadnienia są już obecne w szkolnych programach, niestety ze względu na niewielką ilość godzin przeznaczonych na ich realizację, ciągle jeszcze w zbyt małym wymiarze. Problemy związane z ochroną środowiska oraz gospodarką odpadami mogą być włączone również do programów różnych przedmiotów, a nie tylko tych ściśle związanych z tymi zagadnieniami. W ramach obowiązujących przedmiotów można poruszyć następujące zagadnienia:  biologia: o wpływ zanieczyszczenia wód, gleby i powietrza na występowanie i rozmieszczenie wielu gatunków roślin i zwierząt o gdzie i jak powstaje kompost oraz jak można go wykorzystać

68

obiektów

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

o podkreślenie zalet biodegradowalnych

selektywnego

zbierania

o powtórne wykorzystanie makulatury, zapotrzebowania na drewno 

i

jako

kompostowania możliwości

odpadów

zmniejszenia

geografia: o zmiany zachodzące w środowisku naturalnym wskutek składowania odpadów w miejscach do tego nieprzystosowanych (dzikie wysypiska śmieci) o wpływ nadmiernej emisji CO2 na powstanie efektu cieplarnianego o wykorzystanie surowców wtórnych, jako możliwości ochrony zasobów naturalnych



chemia: o podkreślenie zalet kompostu, jako alternatywy w rolnictwie nawozów sztucznych

dla

wykorzystywanych

o omówienie następstw niewłaściwego spalania odpadów (np. w instalacjach do tego nieprzystosowanych) – powstawanie szkodliwych dla środowiska i zdrowia człowieka związków chemicznych 

wiedza o społeczeństwie: o kształtowanie odpowiedzialnych postaw społecznych o przedstawienie postawy proekologicznej, jako sposobu na życie



lekcja o o o

wychowawcza: co to są odpady, jak powstają i co można z nimi zrobić? gospodarka odpadami w naszym mieście, gminie jak zmniejszyć ilość odpadów wokół nas? - recykling, unieszkodliwienie i odzysk

o dlaczego segregacja odpadów „u źródła” jest tak ważna w gospodarce odpadami?

Strona

12.2. Rola nauczycieli w edukacji ekologicznej Rola nauczycieli w procesie kształtowania poglądów i świadomości związanej gospodarką odpadami i ochroną środowiska jest niezbędna. Świadomy wagi problemu i zaangażowany w działania na rzecz ochrony środowiska nauczyciel może zdziałać naprawdę wiele. Pedagog jest osobą mającą kontakt z dziećmi i młodzieżą oraz ich rodzicami, której znacznie łatwiej zaszczepić ideę odpowiedzialności człowieka wobec otaczającego go środowiska. Nauczyciel powinien:  stworzyć możliwość zdobycia wiedzy dotyczącej ochrony środowiska oraz nowoczesnych rozwiązań w gospodarce odpadami  zachęcać uczniów do aktywnego i odpowiedzialnego udziału w rozwiązywaniu problemów związanych z ochroną środowiska i gospodarki odpadami  umożliwić dzieciom i młodzieży rozwijanie praktycznych umiejętności, które pozwolą im aktywnie działać na rzecz ochrony środowiska i propagować przemyślane wykorzystanie zasobów naturalnych

69

Ważnym elementem edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży jest ich aktywny udział w poznawaniu proponowanych zagadnień. Daje to możliwość świadomego zaangażowania uczniów w omawiane tematy lekcyjne. Wybór metody prowadzenia zajęć: praca zbiorowa, praca w grupach lub praca indywidualna – zależy od nauczyciela. Interesującym i pouczającym uzupełnieniem przedstawionych tematów lekcyjnych będą wycieczki edukacyjne połączone ze zwiedzaniem nowoczesnych obiektów i instalacji do unieszkodliwiania, recyklingu lub odzysku odpadów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



uświadamiać uczniom jak dużym problemem są odpady, zwłaszcza jeśli się z nimi niewłaściwie postępuje

 

zwracać szczególną uwagę na korzyści płynące z selektywnej zbiórki odpadów wyjaśnić jak powinno wyglądać prawidłowe gospodarowanie odpadami – segregacja odpadów, zbiórka surowców wtórnych, tj. papieru, szkła, metali i tworzyw sztucznych, oraz przekazywanie ich do punktów skupu



zorganizować zbiórkę odpadów niebezpiecznych w gospodarstwach domowych tj. baterie, świetlówki.

wytwarzanych

najczęściej

Strona

12.4. Szkolenie kadr zajmujących się gospodarką odpadami Do kadry specjalistycznej zajmującej się gospodarką odpadami można zaliczyć:  urzędników samorządowych różnych szczebli,  pracowników zakładów zajmujących się gospodarką odpadami – dotyczy głównie kadry kierowniczej i personelu technicznego,  lokalnych ekspertów i konsultantów ds. gospodarki odpadami. Celem szkolenia kadr jest przekazanie im praktycznych umiejętności i wiedzy fachowej, które są niezbędne do realizacji systemu gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia. Bardzo ważne jest przekazanie kadrze informacji na temat nowoczesnych sposobów zagospodarowania odpadów, zagadnień prawnych i instytucjonalnych związanych z prowadzeniem nowoczesnej gospodarki odpadami. Szkoleniami powinny być objęte następujące grupy pracowników instytucji i podmiotów gospodarczych zajmujących gospodarką odpadami:  kadra kierownicza: dyrektorzy, prezesi, kierownicy,  inspektorzy odpowiedzialni za sprawy techniczne, organizacyjne, prawne i ekonomiczne,  personel pomocniczy zatrudniony w działach: technicznych, organizacyjnych, prawnych i ekonomicznych,

70

12.3. Formy edukacji ekologicznej W edukacji ekologicznej bardzo ważne są metody pracy stosowane przez nauczyciela. Stosowanie tradycyjnych metod takich jak wykład czy pogadanka powoduje szybkie znudzenie uczniów tematem zajęć. Nauczyciel powinien stosować wszelkie metody aktywizujące, takie jak burza mózgów, metoda problemowa, drama, doświadczenie lub eksperyment. Takie metody powinny przynieść oczekiwane rezultaty. Przykładami takich form edukacji mogą być:  zajęcia w terenie: wycieczki połączone ze zwiedzaniem nowoczesnych obiektów gospodarki odpadami (składowiska, instalacje do termicznego unieszkodliwiania odpadów), praca w ogródku szkolnym,  prowadzenie eksperymentów i doświadczeń,  zajęcia warsztatowe,  prezentacja filmów lub przeźroczy tematycznie związanych z gospodarką odpadami lub ochroną środowiska,  konkursy,  selektywne gromadzenie odpadów w szkole,  opracowywanie broszur, ulotek, plakatów związanych z zagadnieniami ochrony środowiska lub gospodarki odpadami,  spotkania z zaproszonymi gośćmi działającymi na rzecz ochrony środowiska i gospodarki odpadami.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



wykwalifikowani i niewykwalifikowani pracownicy fizyczni zatrudnieni na obiektach lub instalacjach do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.

Strona

71

Szkolenia powinny być organizowane przez specjalistyczne firmy zajmujące się gospodarką odpadami, posiadające wykwalifikowanych specjalistów i doświadczenie. Szkolenia te powinny być poprzedzone rozpoznaniem (na drodze ankietyzacji) aktualnego stanu wiedzy kadry specjalistycznej, ponieważ program szkolenia powinien gwarantować podniesienie zarówno wiedzy teoretycznej jak i praktycznej dotyczącej gospodarki odpadami.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

13.1. Charakterystyka odpadów zawierających azbest. Zasady postępowania z odpadami zawierającymi azbest Specyficzne i uniwersalne własności azbestu spowodowały jego rozpowszechnienie w przemyśle, a masowo w budownictwie. Najwięcej produkowano płyt azbestowocementowych, zawierających przeciętnie 10% azbestu, stosowanych jako pokrycia dachowe i okładziny elewacyjne budynków mieszkalnych. Płyty azbestowo-cementowe wykorzystywane były w budownictwie wiejskim, miejskim budownictwie mieszkaniowym, budownictwie przemysłowym oraz energetyce (chłodnie kominowe). Wieloletnie badania negatywnego wpływu produkcji i stosowanie tych wyrobów wykazały kancerogenne działania włókien azbestu. Zagrożenie dla zdrowia powodowane jest wnikaniem do organizmu drogą oddechową uwolnionych do atmosfery włókien azbestu. W wyniku uznania azbestu jako substancji kancerogennej, od lat osiemdziesiątych w zdecydowany sposób ograniczono stosowanie azbestu w gospodarce niemal na całym świecie. Aktualnie kwestię produkcji i stosowania wyrobów zawierających azbest reguluje Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest, zgodnie z którą od 28 września 1998 roku w Polsce obowiązuje całkowity zakaz produkcji płyt azbestowo-cementowych dla budownictwa, a od 18 marca 1999 roku zakaz obrotu tymi wyrobami. Zły stan techniczny samych płyt oraz ich mocowań na budynkach powoduje uwalnianie się włókien azbestowych do środowiska. Stężenie pyłu azbestowego w gęstej zabudowie mieszkalnej jest potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia mieszkańców. Podejmując działania związane z eliminowaniem wyrobów zawierających azbest obiektów budowlanych należy zwrócić uwagę na:  sporządzenie dokładnej inwentaryzacji budynków mieszkalnych wyposażonych w wyroby zawierające azbest  właściwą i obiektywną ocenę stanu technicznego i zakresu zniszczeń tych wyrobów i dokonanie na tej podstawie kwalifikacji obiektów do demontażu  organizację placu budowy umożliwiającą zachowanie wszelkich zasad chroniących środowisko przed przedostaniem się pyłów azbestowych do środowiska  wskazanie miejsc składowania przygotowanych odpowiednio odpadów azbestowych  możliwości pozyskania ewentualnych źródeł finansowania przedsięwzięcia  podniesienie świadomości społecznej w zakresie bezpiecznego demontażu wyrobów zawierających azbest Zgodnie z obowiązkami uczestników przedsięwzięcia usuwania wyrobów zawierających azbest (wynikających z przepisów prawnych), właściciele lub zarządcy obiektów budowlanych szacują ilości materiałów zawierających azbest oraz dokonują oceny zakresu uszkodzeń, oraz przeglądu stanu technicznego identyfikując rodzaj azbestu. Ponieważ wymiana elementów zawierających azbest wiąże się z wytwarzaniem odpadów niebezpiecznych, wykonawcy robót winni być odpowiednio przygotowani do wykonywania tych prac stosując się do zasad wymienionych wyżej, a ponadto zgodnie z Ustawą o odpadach, wytwórca odpadów, który prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw a także przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych jest zobowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami. I tak na terenie Gminy Lubomia (również w niektórych przypadkach na terenie powiatu wodzisławskiego lub całego kraju), w zakresie robót związanych z wytwarzaniem odpadów azbestowych legalnie może działać kilkanaście firm z całego kraju, które uzyskały uzyskały decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami.

72

13. ODPADY ZAWIERAJĄCE AZBEST

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Odpady azbestowe unieszkodliwia się metodą składowania. Na terenie województwa śląskiego przewiduje się wybudowanie do 2015 roku 2 składowisk przyjmujących tego typu odpady. Obecnie odpady azbestowe można deponować na składowiskach w Knurowie oraz w Jastrzębiu Zdroju.

Rysunek 16 Ilości zebranych odpadów azbestowych na terenie Gminy Lubomia w latach 2004-2008 Źródło: dane UG Lubomia, 2009

Strona

73

13.2. Stan aktualny Na terenie Gminy Lubomia od 2003 roku realizowane są działania mające na celu wprowadzenie w życie „Programu usuwania azbestu i materiałów zawierających azbest” a mających zastosowanie, jako pokrycia dachowe budynków mieszkalnych i gospodarczych. Od 2004 roku obowiązuje Zarządzenie Nr 0151/23/04 z dnia 21.04.2004 roku wydane przez Wójta Gminy Lubomia w sprawie ustalenia Regulaminu udzielania dofinansowania z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację prac związanych z demontażem, usuwaniem i utylizacją elementów zawierających azbest z obiektów budowlanych na terenie Gminy Lubomia. Gmina podpisała również Umowę (z dnia 29.12.2003 roku) z Powiatem Wodzisławskim o udzielenie na rok 2004 (a potem na kolejne lata) dotacji ze środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację zadania pod nazwą „Likwidacja i utylizacja azbestu”. Wybrano w 2004 i 2005 roku w drodze przetargu firmę „WABUD” – Krzysztof Waszek z siedzibą w Rogowie, która to firma wykonywała prace związane z usuwaniem azbestu z obiektów mieszkalnych. 2006 roku utylizację prowadziła firma P.P.H.U.T. "KOCOŃ" ul. Mickiewicza 136 44-360 Lubomia, a w 2007 i 2008 roku przetarg na w/w pracy wygrała firma remontowo-budowlana "UTIL" Stanisław Zacłona z siedzibą w Kluczach. Finansowanie usuwania azbestu kształtuje się na poziomie:  40% Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim,  40% Urząd Gminy w Lubomi,  20% mieszkańcy starający się o dofinansowanie W wyniku tych działań mieszkańcy gminy mogą składać wnioski o dofinansowanie demontażu i utylizacji materiałów zawierających azbest. W latach 2007-2008 przeprowadzono ankietyzację wśród mieszkańców w celu zebrania informacji o ilości materiałów zawierających azbest zlokalizowany na terenie Gminy. Ilość wyrobów zawierających azbest do usunięcia i unieszkodliwienia według przeprowadzonej ankietyzacji wynosi ok. 220 Mg.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

W latach 2004-2008 ilości usuniętych wyrobów zawierających azbest kształtują się następująco:  2004r – 6147 m2  2005r - 1899 m2  2006r - 3860 m2  2007r - 3856 m2  2008r - 3319 m2 Ilości te w przeliczeniu na Mg jest to około 248 Mg, co wskazuje na to, iż wszystkich materiałów zawierających azbest było około 468 Mg. W opracowanych w 2008 roku Planach Odnowy Miejscowości Syrynia i Lubomia zapisano, jako jedne z działań planowanych na lata 2009-2015 „likwidacja i utylizacja azbestu na terenie Gminy Lubomia. Gmina na ten cel ze środków budżetu gminy oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska Gospodarki Wodnej w Katowicach zaplanowała kwotę około 400.000 złotych.

13.3. Stan docelowy oraz cele dotyczące odpadów zawierających azbest Azbest zaliczany jest do substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Głównym celem zgodnym z „Programem usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” jest usunięcie tego typu wyrobów do 2032 roku. W związku z tym w okresie obejmującym lata 2009-2015 głównym celem jest usunięcie, co najmniej 60% tego typu wyrobów oraz zabezpieczenie pozostałej części poprzez pokrycie odpowiednią grubością farby zabezpieczającej przed pyleniem. W pierwszej kolejności, jako najbardziej szkodliwe dla zdrowia ludzi mieszkających na terenie Gminy Lubomia należy usunąć materiały zawierające azbest, które posłużyły, jako warstwa izolacyjna budynków, a w późniejszym terminie rury i połączenia rurowe zawierające azbest. Powyższe cele można osiągnąć poprzez:

74

Sukcesywne wspieranie osób fizycznych chętnych we własnym zakresie usuwać z własnych budynków materiały zawierające azbest – często wysokie koszty usunięcia, transportu oraz unieszkodliwienia materiałów zawierających azbest utrudniają i zniechęcają właścicieli nieruchomości do podejmowanie takich działań, dlatego Gmina Lubomia corocznie podpisuje umowy z Powiatem Wodzisławskim na dofinansowanie części kosztów (40%) demontażu i utylizacji pokryć dachowych i elewacyjnych, oraz Gmina Lubomia dofinansowuje mieszkańcom ze część kosztów (40%) środków budżetowych.

Strona



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

14. OSADY ŚCIEKOWE Gmina Lubomia nie posiada uregulowanego systemu odprowadzania ścieków. Ścieki komunalne gromadzone są w zbiornikach bezodpływowych i okresowo wywożone wozami asenizacyjnymi do oczyszczalni ścieków w Wodzisławiu Śląskim. Najczęstszym jednak sposobem odprowadzenia ścieków z indywidualnej zabudowy mieszkaniowej jest pozbywanie się ich w sposób niekontrolowany. Ścieki trafiają do gruntu i cieków powierzchniowych. Gmina planuje w najbliższych latach budowę kanalizacji sanitarnej oraz dofinansowywanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków przez jej mieszkańców. Brak systemu kanalizacji rozdzielczej na terenie Gminy Lubomia powoduje, iż rozpoczęcie budowy kanalizacji jest jednym z najważniejszych zadań Gminy w dziedzinie infrastruktury technicznej. W 1999r. Gmina przystąpiła do „Programu kanalizacji sanitarnej gmin dorzecza Górnej Odry z odprowadzeniem ścieków do istniejącej oczyszczalni ścieków w Raciborzu”. Ze względu na wiejski charakter Gminy i fakt, że na jej terenie dominuje zabudowa zróżnicowana i rozproszona, a wsie i przysiółki są niewielkie, często oddalone od siebie długimi odcinkami pozbawionymi zabudowy i to, że teren Gminy charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem wysokościowym terenu Program zakładał doprowadzenie za pomocą systemu kanalizacji tłocznej ścieków z terenu Lubomi i sąsiadujących gmin do nowoczesnej, lecz niedociążonej oczyszczalni w Raciborzu. W większości ścieki z terenu Gminy Lubomia byłyby zbierane systemem sanitarnej kanalizacji grawitacyjnej.1 W 2004 roku Gmina Lubomia opracowała IV koncepcje budowy kanalizacji sanitarnej z własną oczyszczalnią ścieków. Koncepcje ta zawierały wskazanie optymalnych rozwiązań kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy, propozycje technologii oczyszczania ścieków i gospodarki odpadami oraz analizę ekonomiczną proponowanych rozwiązań. Poszczególne warianty różnią się miedzy sobą tylko lokalizacją projektowanej oczyszczalni zbiorczej oraz liczbą pompowni sieciowych. Zbiorcza oczyszczalnia ścieków miała by odbierać 100% ścieków dopływających z Gminy Lubomia oraz ścieki dowożone w ilości 30 m3/d. Na chwilę obecną wybrano wariant V, który polega na budowie sieci kanalizacyjnej obejmującej Gminę Lubomia i skierowanie ścieków komunalnych do oczyszczalni w Raciborzu. Wariant ten nie obejmuje przyłączenia do kanalizacji miejscowości Buków, planuje się wybudowanie dla tego sołectwa małej oczyszczalni ścieków lub przydomowych oczyszczalni. Rada Gminy Lubomia Uchwałą nr XXII/148/2008 z dnia 30 marca 2008 r. wyraziła pozytywną opinię projektu planu aglomeracji Racibórz, współtworzony przez obszary gmin: Racibórz, Kornowac, Krzyżanowice, Lubomia i Rudnik, a następnie decyzją Wojewody Śląskiego (Rozporządzenia nr 41/2008 Wojewody Śląskiego z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Racibórz) Gmina Lubomia została objęta aglomeracją Racibórz Aktualnie zaopatrzenie w wodę sołectw Gminy Lubomia realizowane jest głównie za pośrednictwem niżej wymienionych instytucji i źródeł: 

Zakład Wodociągowo-Kanalizacyjny w Lubomi z siedzibą w Lubomi przy ul. Korfantego 71 (zakład budżetowy) – właściciel i administrator sieci wodociągowej. Zakład ten został powołany uchwałą Rady Gminy w Lubomi Nr VI-31/2003 z dnia 25.03.2003r. i rozpoczął działalność 01.07.2003r.

Indywidualne studnie gospodarskie (ujęcia własne wody pitnej). Inwentaryzacja studni kopanych przeprowadzona w latach 2008-2009 wykazała, iż na obszarze Gminy jest 995 studni, z czego czynnych jest 727 sztuk, natomiast studni nieużywanych z wodą niezdatną do celów spożywczych jest 268 sztuk.2 Woda jest dostarczana do sieci wodociągowej z własnych ujęć wód podziemnych:

1

Ujęcie wody podziemnej w Lubomi (Tajchów),

„Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Lubomia na lata 2008-2010” Lubomia, kwiecień 2008r. „Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Lubomia za lata 2004-2008”, Eko-Team Konsulting, Lubomia, kwiecień 2009r. 2

Strona



75



PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

 Ujęcie wody podziemnej w Nieboczowach. Średni pobór roczny wody z obu ujęć wynosi 438 000 m3/rok, średni dobowy pobór wody – 1 200 m3/d. Odpady ciekłe z terenu Gminy Lubomia wywożone są do:  Oczyszczalni ścieków „Karkoszka” w Wodzisławiu Śląskim.  Zabrzańskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Zabrzu,  Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Raciborzu,  Gminnego Zakładu Kanalizacyjnego w – Oczyszczalni ścieków BEŁSZNICA. Procesom oczyszczania ścieków towarzyszy powstawanie odpadów, do których zalicza się:  

skratki (kod 19 08 01), odpady z procesów stabilizacji i odwadniania osadów, w tym ustabilizowane komunalne osady ściekowe (kod 19-08-05),

 zawartość piaskowników (kod 19 01 02). Produktem procesów oczyszczania ścieków bytowo-gospodarczych (komunalnych) są osady ściekowe, które po procesach przeróbki i odwodnieniu wymagają zagospodarowania. Ilość osadów w poszczególnych oczyszczalniach, w głównej mierze uzależniona jest, od jakości dopływających ścieków, stosowanej technologii mechaniczno-biologicznego oczyszczania oraz rozwiązań w zakresie ich obróbki. Szacowana ilość wytwarzanych ścieków w na terenie Gminy Lubomia to 438 tys.m3/rok, jednak ze względu na nieszczelność wielu osadników ściekowych i brak systematycznego wywozu ścieków do punktów zlewnych, a także posiadanie przez wielu mieszkańców indywidualnych studni gospodarskich będących własnymi ujęciami wody pitnej bardzo trudno jest oszacować aktualną ilość ścieków powstających na terenie Gminy Lubomia i powstającą ilość osadów ściekowych. Według szacunkowych obliczeń ze ścieków z terenu Gminy Lubomia powstaje rocznie około 20 Mg osadów ściekowych.

Strona

76

Na terenie powiatu wodzisławskiego osady ściekowe wykorzystywane są w rolnictwie i w rekultywacji terenów na użytki rolne.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

15. HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁAŃ ORAZ SZACUNKOWE KOSZTY ZAKTUALIZOWANEGO SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W zakresie odpadów komunalnych, odpadów zawierających azbest oraz w zakresie edukacji, Gmina Lubomia realizować będzie następujące zadania w horyzoncie czasowym 2009 – 2016.

Tabela 23 Przewidziane zadania inwestycyjne i poza inwestycyjne do realizacji w gospodarce odpadami komunalnymi na terenie Gminy Lubomia

Lp.

Termin realizacji

Przedsięwzięcie

Przewidywany Jednostka koszt realizacji Źródła odpowiedzialna zadania finansowania za realizację zadania [tys. zł]

Partnerzy

Zadania krótkoterminowe do roku 2013

GO.1

GO.2

GO.3

2009 – 2010

Objęcie 100% mieszkańców zorganizowanym systemem zbiórki odpadów komunalnych poprzez egzekwowanie obowiązku posiadania przez właścicieli posesji lub administratorów budynków umów na odbiór odpadów komunalnych przez uprawnione firmy oraz zakup dodatkowych pojemników na odpady zmieszane

2009 – 2013

Promocja rozszerzenia selektywnej zbiórki odpadów komunalnych o odpady biodegradowalne – z terenów gminnych

2009 – 2013

Rozszerzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych o kolejne frakcje odpadów w miejscach ogólnodostępnych (zakup pojemników specjalistycznych przeznaczonych do zbierania świetlówek)

30

WFOŚiGW (50%) Budżet Gminy (25%) Mieszkańcy Gminy (25%)

15

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (25%)

6

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (25%)

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

Gmina Lubomia

-

2009 – 2016

160 20/rok

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (25%)

Strona

GO.4

Inwentaryzacja „dzikich” składowisk odpadów komunalnych (inwentaryzacja nielegalnych miejsc składowania odpadów) oraz ich rekultywacja

77

Zadania długoterminowe do roku 2016

2010 – 2016

Bieżące monitorowanie terenów narażonych na nielegalne składowanie odpadów oraz bieżąca likwidacja dzikich wysypisk

2009 2016

Wspieranie indywidualnego zagospodarowania odpadów biodegradowalnych na terenach zabudowy jednorodzinnej (ulotki informacyjne)

GO.8

2009 2016

Prowadzenie systematycznej edukacji ekologicznej mieszkańców z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi oraz odpadami zawierającymi azbest (artykuły w lokalnych gazetach, ulotki na tablicach ogłoszeń, pogadanki i prelekcje w szkołach, konkursy ekologiczne dla szkół i mieszkańców, organizacja imprez związanych z ekologią, np. „Sprzątanie Świata”)

80

WFOŚiGW (90%) Budżet Gminy (10%)

GO.9

2009 2016

Aktualizacja bazy danych wyrobów zawierających azbest

2

Budżet Gminy

Gmina Lubomia właściciele posesji

GO.10

2009 2016

Wspieranie osób fizycznych w usuwaniu materiałów zawierających azbest z budynków

400

Budżet Gminy

Gmina Lubomia

WFOSiGW

GO.11

2009 2016

Stała współpraca z gminami sąsiednimi w zakresie gospodarowania odpadami

b.d.

Budżet Gminy

Gmina Lubomia

Gminy sąsiednie

GO.5

GO.6

GO.7

120

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (30%)

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

32

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (25%)

Gmina Lubomia

-

10

WFOŚiGW (75%) Budżet Gminy (25%)

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi

Gmina Lubomia

przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi WFOŚiGW

RAZEM ZADANIA KRÓTKOTERMINOWE

51

RAZEM ZADANIA DŁUGOTERMINOWE

804

Strona

2009 2016

Wdrażanie i i intensyfikowanie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (tworzywa sztuczne, szkło, papier, metale, odpady budowlano – remontowe, odpady wielkogabarytowe), w tym odpadów niebezpiecznych wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych

78

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Koszty zaplanowanych działań w latach 2009-2016 będą ponoszone przez Gminę Lubomia oraz podmioty prowadzące działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Koszty inwestycji mogą być pokrywane z następujących źródeł: 

opłaty odbiorców usług - stanowią dość pewne źródło środków finansowych pod warunkiem, że ich poziom pozwala na pokrycie całości kosztów eksploatacyjnych i inwestycyjnych w skali roku,



środki własne budżetu gminy - jest to najtańszy, bo bezzwrotny, dotacyjny środek finansowy. Konieczne jest uwzględnienie tego typu wydatków w budżetach gmin, co powoduje, że wydatki takie muszą być odpowiednio wcześniej planowane (najpóźniej jesienią na kolejny rok),



dotacje ze źródeł zewnętrznych - dotacje ze źródeł unijnych oraz Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także źródeł krajowych głównie z narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska,



pożyczki z funduszy celowych i kredyty preferencyjne - są podstawowym źródłem środków na inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska w warunkach polskich. Pożyczek udziela Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz na zbliżonych zasadach fundusze wojewódzkie,



komercyjne kredyty bankowe - ze względu na duże koszty finansowe związane z oprocentowaniem, kredyty komercyjne nie powinny być brane pod uwagę jako podstawowe źródła finansowania inwestycji, lecz jako uzupełnienie środków z pożyczek preferencyjnych. Samorządy są obecnie postrzegane przez banki jako interesujący i wiarygodni klienci, stąd dostęp do kredytów jest coraz łatwiejszy,



emisja obligacji komunalnych - emisja papierów wartościowych jest jeszcze jednym sposobem zadłużania w celu pozyskania kapitału. Obligacje mogą być emitowane w przypadku, jeżeli dają szansę pozyskania środków taniej niż kredyty bankowe, a pożyczki preferencyjne nie są możliwe do pozyskania,



udział kapitałowy lub akcyjny - polega na objęciu udziałów finansowych w przedsięwzięciu inwestycyjnym przez podmioty prywatne lub publicznych inwestorów instytucjonalnych (fundusze inwestycyjne).

Koszty eksploatacyjne będą ponoszone przez mieszkańców Gminy oraz właściciela i użytkownika instalacji. Podstawowym źródłem przychodów są opłaty za wywóz odpadów i opłaty za ich przyjęcie do składowania bądź unieszkodliwienia. Uzupełniającymi źródłami przychodów są wpływy z tytułu sprzedaży materiałów i surowców:  surowców wtórnych  kompostu Coraz częściej za przychody uważa się również uniknięte koszty transportu, składowania lub przerobu odpadów w efekcie działań związanych z minimalizacją i unikaniem powstawania odpadów (akcje edukacyjne).



pokrycie całości kosztów związanych z bieżącą, technologiczną i organizacyjną eksploatacją elementów gospodarki odpadami pokrycie kosztów finansowych inwestycji jako zwrot zobowiązań zaciągniętych przy realizacji inwestycji (spłata odsetek, rat kapitałowych, wykup obligacji)

 rozsądny zysk przedsiębiorstw realizujących usługi Ponadto, zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o odpadach w Dz. U. Nr 39 z roku 2007, poz. 251; z późniejszymi zmianami), cena przyjęcia odpadów na składowisko powinna uwzględniać w szczególności koszty

Strona



79

Prawidłowo przyjęta i stosowana cena usuwania i składowania odpadów powinna uwzględniać:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

budowy, eksploatacji, zamknięcia, rekultywacji, monitorowania i nadzorowania składowiska odpadów (art. 61). Należy również uwzględnić opłatę za gospodarcze korzystanie ze środowiska – umieszczenie odpadów na składowisku. W Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (M.P. z 2008 r. Nr 196, poz. 1217), dla niesegregowanych odpadów komunalnych stawka ta za rok 2009 wynosi 100,00 zł/Mg. Koszty segregacji (odzysku) surowców wtórnych ze strumienia odpadów komunalnych mogą być:  dofinansowane z budżetu gminy,  dodatkowym elementem cenotwórczym opłaty za przyjęcie odpadów na składowisko lub ich odzysk /unieszkodliwienie - koszty w tym przypadku są przenoszone bezpośrednio na wytwórców odpadów (mieszkańców i jednostki organizacyjne). Wśród możliwych do zastosowania innych źródeł finansowania działań można zasygnalizować:  opłaty produktowe - rozumie się przez to opłatę obliczaną i wpłacaną za opakowania w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach, o których mowa w załączniku nr 1 do ustawy, a także opłatę obliczaną i wpłacaną w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy, z wyłączeniem akumulatorów kwasowo-ołowiowych” (Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 63 poz. 639 z późn. zm.)) Zgodnie z art. 29 ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej z dnia 11 maja 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 63 poz. 639 z późn. zm.), wpływy z tytułu opłaty produktowej od wprowadzenia na rynek krajowy produktów w opakowaniach wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym Narodowego Funduszu. W terminach do dnia 31 maja oraz do dnia 30 listopada roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy, Narodowy Fundusz przekazuje 70% zgromadzonych środków wojewódzkim funduszom. Z kolei Wojewódzkie fundusze, w terminach do dnia 30 czerwca oraz do dnia 15 grudnia przekazują gminom (związkom gmin) powyższe środki, proporcjonalnie do ilości odpadów opakowaniowych przekazanych do odzysku i recyklingu, wykazanych w sprawozdaniach, składanych przez gminę. Środki te, muszą być wydatkowane przez gminę zgodnie z art. 29 ust. 5 na cele:

80

odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, edukacji ekologicznej dotyczącej selektywnego zbierania i recyklingu odpadów opakowaniowych.

Strona

 

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

16. ANALIZA ODDZIAŁYWANIA ZAKTUALIZOWANEGO PGO NA ŚRODOWISKO Analiza stanu istniejącego pozwala na wyciagnięcie wniosków, iż na terenie Gminy w chwili obecnej jest wdrażany system gospodarki odpadami uwzględniający wymogi prawne w zakresie odpadów (zarówno przepisy polskie jak i unijne), który należy kontynuować w kolejnych latach, jedynie w pewnym stopniu go modyfikując i ulepszając. Działa on w oparciu o „Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia na lata 2004 – 2015”, przygotowany przez zespół autorski Beskidzkiego Funduszu Ekorozwoju SA z Bielska - Białej. Prowadzona jest zorganizowana odbiór odpadów komunalnych, obejmująca około 98% mieszkańców, jak również selektywna zbiórka odpadów komunalnych, przynosząca obecnie niewielkie korzyści. Nieprawidłowości w gospodarowaniu odpadami wynikają głównie z sytuacji ekonomicznej mieszkańców Gminy (wysokie bezrobocie, niskie dochody). Niewielki jest poziom odzysku surowców wtórnych znajdujących się w odpadach – obserwuje się, co roku zmiany wyników zbierania selektywnego odpadów. Jednak aktualny system gospodarki odpadami na terenie Gminy opiera się głównie na składowaniu odpadów. Wiążą się z tym znaczne zagrożenia dla środowiska spowodowane między innymi brakiem selektywnej zbiórki wszystkich odpadów niebezpiecznych (zbiera się tylko baterie i przeterminowane leki) znajdujących się w strumieniu odpadów komunalnych. Zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych na terenie Gminy są minimalne. Wynika to głównie z braku obiektów składowania odpadów. Ponadto obowiązujący system zbiórki zużytych akumulatorów (w miejscu zakupu) minimalizuje negatywne oddziaływanie tego typu odpadów na system wodny Gminy Lubomia. Na terenie Gminy w 2008 roku została przeprowadzona inwentaryzacja zbiorników bezodpływowych w celu zmniejszenia i eliminacji zrzutu surowych ścieków do rzek i potoków. W stosunku do właścicieli gospodarstw domowych posiadających nieszczelne lub rzadko opróżniane szamba zostały wystosowane upomnienia, a w czasie kolejnej kontroli, jeśli sytuacja nie uleganie zmianie wypisywane będą mandaty karne. W związku z tym w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia przyjęto takie rozwiązania techniczne i organizacyjne, które promują odzysk, jako podstawowy sposób postępowania z odpadami, w przypadku braku możliwości zagospodarowania lub innego unieszkodliwiania odpady będą kierowane na składowisko. W związku z tym w „Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia na lata 2009 – 2016” przyjęto kontynuację dotychczasowych działań prowadzonych na terenie Gminy (określonych w ww. „Planie Gospodarki Odpadami”, w tym selektywna zbiórka odpadów komunalnych, wywóz odpadów poza teren Gminy). Główny nacisk położono na rozwijanie dotychczasowego systemu, w zakresie efektywności odbioru i wykorzystania odpadów zbieranych selektywnie.

Strona

W związku z tym, iż Gmina Lubomia będzie opracowywać Prognozę oddziaływania projektu Aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami na środowisko w niniejszym opracowaniu zawarto jedynie skrótową analizę oddziaływania Planu na środowisko. Stan środowiska w Gminie Lubomia w odniesieniu do wód powierzchniowych, podziemnych, gleb i powietrza przedstawiono w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Lubomia oraz częściowo w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia. Potencjalne zmiany tego stanu, w przypadku braku realizacji projektowanego planu, dotyczą przede wszystkim pogorszenia jakości wód podziemnych i powierzchniowych, spowodowanej

81

Według postanowień Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., Nr 199, poz. 1227) organy administracji opracowujące projekty polityk, strategii, planów lub programów obowiązek przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji tych dokumentów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Strona

16.1. Określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko rozwiązań objętych planem Oddziaływanie na środowisko projektowanego systemu gospodarowania odpadami wiązać się będzie w przyszłości z realizacją i działaniem Gminnego Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych. Aktualnie horyzoncie czasowych obejmującym lata 2009-2016 Gmina Lubomia nie planuje organizacji GPZON. Aktualnie oddziaływanie na środowisko projektowanego systemu gospodarowania odpadami wiązać się będzie deponowaniem odpadów na istniejących składowiskach odpadów zlokalizowanych poza terenem Gminy Lubomia. Zaproponowany do realizacji wariant zapewnia uzyskanie minimalnego wpływu na środowisko poprzez wdrażanie w pierwszej kolejności procesów odzysku, a następnie unieszkodliwiania odpadów, traktując składowanie, jako rozwiązanie ostateczne. W najbliższych latach prognozuje się zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowiskach przy jednoczesnym wzroście ilości odpadów poddawanych procesom odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Proces ten przyczyni się znacząco do ograniczenia zagrożenia dla środowiska przyrodniczego. Wysypiska, które nie są zorganizowane i funkcjonują bez zezwolenia władz terenowych, tzw. „dzikie” występują stosunkowo rzadko i mają ograniczony zasięg. Jednak i tak wykazują negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. Są elementem zaburzającym krajobraz i stanowią zagrożenie dla czystości zasobów wód podziemnych, wód powierzchniowych oraz gleb. Mogą także stanowić bardzo poważne zagrożenie sanitarne. Zlokalizowane są w różnych miejscach Gminy, najczęściej na terenach obrzeża zabudowy niskiej. Objęcie całego społeczeństwa zorganizowaną zbiórką odpadów przy odpowiednio prowadzonych działaniach edukacyjno – informacyjnych powinno przyczynić się do likwidacji zjawiska niekontrolowanego składowania odpadów. Nastąpi uporządkowanie terenu, przywrócenie naturalnych siedlisk flory i fauny a przede wszystkim zostanie zlikwidowane ognisko zanieczyszczenia wód podziemnych i powierzchniowych. Kompostowanie odpadów komunalnych w przydomowych kompostowniach - jest tlenowym procesem rozkładu, a produktami gazowymi przemian są dwutlenek węgla i para wodna. W wyniku procesu kompostowania odzyskuje się produkt, który może być wykorzystywany do nawożenia pól i wzbogacania gleb, pod warunkiem spełnienia kryterium czystości bakteriologicznej i zawartości metali ciężkich. Ponadto kompost „czysty ekologicznie”, czyli spełniający wyżej wymienione kryteria, może być stosowany, jako dodatek do paszy lub ściółki w hodowli drobiu i trzody chlewnej lub w celach poprawy struktury gruntu. Produktem kompostowania jest nawóz organiczny zawierający próchnicę oraz mikroelementy. Utrzymywana temperatura w początkowym okresie kompostowania (około 700C) gwarantuje higienizację kompostu i likwidację mikroorganizmów chorobotwórczych. Kompostuje się głównie odpady zielone i odpady organiczne ulegające biodegradacji, wydzielone z masy odpadów komunalnych. Kompostowanie powinno być, zatem poprzedzone segregacją wstępną. W przypadku, kiedy nie zostanie zastosowana segregacja, masa po procesie kompostowania będzie zawierać znaczne ilości balastu. Balast stanowią substancje niepoddające się biodegradacji takie jak: szkło, kamienie, tworzywa sztuczne. Balast zawiera ponadto duże zawartości metali ciężkich pochodzących z puszek, baterii, świetlówek. Kompost zawierający znaczny udział metali ciężkich nie może być stosowany do celów rolniczych, ze względu na stwarzanie zagrożenia dla upraw i środowiska. Taki produkt może być stosowany jedynie do rekultywacji składowisk. Do zalet metody kompostowania należy zaliczyć:  uzyskanie wartościowego produktu w postaci kompostu,

82

migracją zanieczyszczeń przykładowo z „dzikich wysypisk”. Likwidacja tych obiektów oraz rozwijanie zintegrowanego systemu gospodarki odpadami jest podstawowym działaniem, planowanym w kolejnych latach funkcjonowania zaktualizowanego planu.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

 

pełne zhigienizowanie odpadów w efekcie biospalania węgla organicznego, zmniejszenie wyjściowej objętości odpadów o ponad 50% po wydzieleniu balastu, który może być w wysokim stopniu wykorzystywany w charakterze surowców wtórnych (metale, szkło, tworzywa sztuczne),

relatywnie mała energochłonność, eliminację niekorzystnych skutków, jakie niesie za sobą unieszkodliwianie odpadów poprzez składowanie: odcieki zanieczyszczające wody gruntowe, gaz składowiskowy, zajmowanie dużych obszarów, niszczenie krajobrazu. Selektywna zbiórka odpadów – kontynuowanie selektywnej zbiórki odpadów z podziałem na odpady niebezpieczne, surowce wtórne, odpady biodegradowalne, wielkogabarytowe i remontowo - budowlane przyczyni się do poprawy stanu środowiska Gminy poprzez:  



stworzenie możliwości ponownego wykorzystania odpadów (stłuczka szklana, makulatura, tworzywa sztuczne, metale, oleje przepracowane),



wyeliminowanie odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych trafiających na składowisko, powodujących znaczne zagrożenie zanieczyszczeniem substancjami toksycznymi wód i gleb,



zmniejszenie ilości odpadów biodegradowalnych deponowanych na składowisku i skierowanie ich do kompostowania, co przyczyni się do zmniejszenia uciążliwości dla środowiska przyrodniczego wysypisk oraz spowoduje uzyskiwanie materiału znajdującego zastosowanie w gospodarce (kompostu),



zmniejszenie ilości odpadów deponowanych na składowisku i tym samym ograniczenie terenów zajmowanych przez składowiska oraz wydłużenie czasu ich eksploatacji,



stworzenie możliwości wykorzystania surowców wtórnych zawartych w odpadach wielkogabarytowych oraz odzysku odpadów budowlanych poprzez zastosowania ich jako kruszywa w robotach drogowych, inżynieryjnych itp.

W zakresie przeciwdziałania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów należy oprócz działań edukacyjnych nakierowanych na przydomowe kompostowanie frakcji odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, duży nacisk położyć na zastępowanie opakowań jednorazowych opakowaniami wielokrotnego użytku wszędzie tam gdzie jest to tylko możliwe (niezbędna współpraca z obiektami handlowymi oraz działania edukacyjne) Edukacja ekologiczna jest jednym z podstawowych warunków realizacji zaktualizowanego planu gospodarki odpadami w Gminie Lubomia. Konieczne jest włączenie się do udziału w jego realizacji wszystkich mieszkańców. Wiąże się to z potrzebą zmiany podejścia do środowiska, w którym człowiek przebywa oraz związaną z tym wszechstronną edukacją ekologiczną. Pożądany sposób postępowania z odpadami musi być oparty o obowiązujące reguły:

 unieszkodliwienie odpadów najlepiej z odzyskiem energii  bezpieczne lokowanie odpadów na składowiskach. Właściwie realizowane przedsięwzięcia edukacyjne przyczyniają się docelowo do ograniczania negatywnych skutków oddziaływania na środowisko, szczególnie w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi. W wyniku realizacji zaktualizowanego Planu Gospodarki Odpadami praktycznie nie będą występowały oddziaływania negatywne wynikające z przyjętych rozwiązań szczegółowych.

83

eliminacja powstawania odpadów, zagospodarowanie lub segregacja odpadów u źródła ich powstania, wykorzystanie w recyklingu odpadów mogących zastąpić surowce pierwotne (ewentualnie wykorzystanie części ulegających biodegradacji),

Strona

  

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

Założone cele i podstawowe kierunki działań przedstawione w Planie Gospodarki Odpadami są zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej, Polityką Ekologiczną Państwa oraz Krajowym Planem Gospodarki Odpadami oraz Planem Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego. Planowane działania zmierzają do osiągnięcia celów ustalających zarówno terminy, jak i ilości odzyskiwanych, poddawanych recyklingowi i unieszkodliwianych odpadów.

16.4. Wnioski z analizy oddziaływania projektu planu na środowisko Aktualizacja Planu gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia została sporządzona zgodnie z polityką ekologiczną państwa oraz wymogami określonymi w Ustawie o odpadach, rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami

Strona

16.3. Działania zmierzające do poprawy sytuacji w zlewni Gmina Lubomia położona jest w całości w obrębie zlewni Odry. W przypadku, gdyby na terenie Gminy Lubomia na obszarach zasilania wód podziemnych były projektowane przedsięwzięcia związane z gospodarką odpadami (magazynowanie i składowanie na powierzchni lub w górotworze substancji lub odpadów), należy każdorazowo dokonywać analizy lokalizacji tych przedsięwzięć. Organy administracji powinny w związku z tym zalecać sporządzanie dokumentacji hydrogeologicznej, zgodnie z art. 42, ust. 2e Prawa geologicznego i górniczego z dnia 1.03.1994 z późn. zm.( Dz. U. Nr 27, poz. 96). Art. 40, ust 1, p. 3 Prawa wodnego z dnia 11.10.2001 roku z późn. zm. (Dz. U. Nr 115, poz. 1229) zabrania lokalizowania na obszarach bezpośredniego zagrożenia powodzią inwestycji zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (...), prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności ich składowania. Należy to uwzględnić przy wydawaniu decyzji administracyjnych z zakresu ochrony środowiska w szczególności gospodarki odpadami. Art. 54, ust.1 Prawa wodnego mówi, że na terenach ochrony pośredniej ujęć wód podziemnych może być zabronione lub ograniczone wykonywanie robót oraz innych czynności powodujących zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub wydajności ujęcia, a w szczególności lokalizowania składowisk odpadów komunalnych lub przemysłowych (art. 54 ust. 1 pkt 9). Ustanowione strefy ochronne należy wprowadzić do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i przestrzegać zawartych w nich ustaleń. Dla ochrony wód powierzchniowych należy przestrzegać ograniczeń w lokalizowaniu inwestycji związanych z gospodarką odpadami, a w szczególności na obszarach zalewowych i terenach zagrożonych bezpośrednio powodzią.

84

16.2. Możliwości oddziaływania odpadów oraz instalacji gospodarki odpadami na środowisko wodne (aktualne i w przyszłości) Obecnie oraz w przyszłości na terenie Gminy Lubomia nie funkcjonują i nie funkcjonowały składowiska odpadów komunalnych. Na terenie Gminy w miejscowości Buków zlokalizowana jest instalacja do odzysku i unieszkodliwiania odpadów przemysłowych o kodach:  01 01 02 - odpady z wydobywania kopalin innych niż rudy metali,  01 04 12 - odpady powstające przy płukaniu i oczyszczaniu kopalin,  01 04 81 - odpady z flotacyjnego wzbogacania węgla. Instalacja zlokalizowana jest we wsi Buków na terenie Zakładu Odzysku Węgla „Buków” będąca własnością GWAREX POLSKA Sp. z o.o. z siedziba w Świętochłowicach. Poza tym, „funkcjonujące” na terenie Gminy miejsca nielegalnego składowania odpadów, tzw. „dzikie wysypiska” negatywnie oddziałują (w zależności od rodzaju składowanych tam odpadów) na środowisko wodne. Należy dążyć do ich likwidacji lub rekultywacji, aby wyeliminować ich wpływ na wody powierzchniowe i podziemne.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

oraz z odpowiednimi istniejącymi dokumentami szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego. Rozwiązaniem problemów związanych z odpadami, powstającymi w określonym regionie, jest opracowanie przemyślanej i perspektywicznej strategii gospodarki odpadami, zgodnej z obowiązującymi przepisami prawnymi, ekonomicznymi, technicznymi oraz wspartej odpowiednim nadzorem, kontrolą i akceptacją społeczną. Taką właśnie wizję kompleksowych i zintegrowanych działań na rzecz minimalizacji, zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów powstających w Gminie Lubomia przedstawia niniejsze opracowanie pn. „Aktualizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia na lata 20092016”. Niniejszy Plan uwzględnia zapisy zawarte w aktualnie obowiązujących aktach prawnych z zakresu gospodarki odpadami, m.in. w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami 2010. Określa on:   

Aktualny stan gospodarki odpadami komunalnymi Prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi Działania zmierzające do poprawy sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi

 Instrumenty finansowe służące realizacji zamierzonych celów  System monitoringu i oceny realizacji zamierzonych celów oraz w szczególności: 

Rodzaj, ilość i źródło pochodzenia odpadów komunalnych, które mają być poddane procesom odzysku lub unieszkodliwiania



Rozmieszczenie istniejących instalacji i urządzeń do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych wraz z wykazem podmiotów prowadzących działalność w tym zakresie,



Działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko oraz prawidłowego postępowania z nimi, w tym ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji zawartych w odpadach komunalnych kierowanych na składowiska,

 Projektowany system gospodarowania odpadami komunalnymi. Głównym źródłem powstawania odpadów komunalnych związanych z działalnością bytową człowieka są przede wszystkim gospodarstwa domowe oraz obiekty użyteczności publicznej (infrastruktury). Aktualnie gospodarka odpadami na terenie Gminy Lubomia jest prowadzona zgodnie z Uchwałą Rady Gminy w sprawie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku. Gospodarka odpadami prowadzona na terenie Gminy polega głównie na zbiórce odpadów komunalnych i deponowaniu ich na składowiskach, w mniejszym stopniu na selektywnej zbiórce prowadzącej do odzysku odpadów.

Zagrożenia dla wód powierzchniowych i podziemnych na terenie Gminy są minimalne. Wynika to głównie z braku obiektów składowania odpadów. Ponadto obowiązujący system

Strona

Aktualny stan gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia budzi wątpliwości w zakresie ilości zbieranych odpadów. Zadowalająca jest ilość mieszkańców objętych zorganizowanym systemem odbierania i wywozu odpadów. Konsekwencją takiego stanu jest ilość odpadów wywożona z terenu gminy. Mało zadowalający jest poziom odzysku surowców wtórnych znajdujących się w odpadach. Aktualny system gospodarki odpadami opiera się głównie na składowaniu odpadów.

85

Ocenę stanu aktualnego gospodarki odpadami komunalnymi (stan 31.12.2008 r.) oparto na informacjach uzyskanych w Urzędzie Gminy Lubomia, jak również na ankietyzacji firm, posiadających stosowne zezwolenia administracyjne na odbiór odpadów komunalnych.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

zbiórki baterii (w szkołach oraz innych obiektach użyteczności publicznej) minimalizuje negatywne oddziaływanie tego typu odpadów na system wodny Gminy Lubomia. W związku z tym w aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia przyjęto takie rozwiązania techniczne i organizacyjne, które promują odzysk jako podstawowy sposób postępowania z odpadami, w przypadku braku możliwości zagospodarowania lub innego unieszkodliwiania odpady będą kierowane na składowisko. Reasumując można stwierdzić, że realizacja ustaleń aktualizacji Planu będzie oznaczała dla środowiska Gminy zasadniczą redukcję zagrożeń związanych z wytwarzaniem odpadów. Tak, więc odnotuje się poprawę stanu środowiska, w szczególności w zakresie: 

Ograniczenia degradacji gleb i ich toksycznego skażenia, a także poprawa estetyki krajobrazu poprzez minimalizację powstawania nielegalnych składowisk (dzikie wysypiska),



Zmniejszenia stopnia skażenia wód powierzchniowych i podziemnych w wyniku objęcia zorganizowanym odbierania całego strumienia odpadów komunalnych i ograniczenia udziału odpadów biodegradowalnych. Również wpłynie na to zaprzestanie składowania odpadów niebezpiecznych oraz wzrost poziomu odzyskiwanych surowców wtórnych,



Ochrony zasobów surowców naturalnych w związku z rozbudową systemu selektywnej zbiórki odpadów i odzysku surowców wtórnych.

Realizacja ustaleń zawartych w Planie, przy jednoczesnym objęciu odbiorem wszystkich wytwórców odpadów, doprowadzi do wyeliminowania przyczyn powstawania nielegalnych składowisk. Wdrożenie aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia stanowi gwarancję, że na jakimkolwiek etapie jego wdrażania na terenie Gminy nie wystąpią nowe zagrożenia lub uciążliwości dla środowiska związane z niekontrolowaną gospodarką odpadami.

Strona

86

Niewdrożenie aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami na terenie Gminy Lubomia może stanowić zagrożenie dla środowiska Gminy oraz jej estetyki. Brak kontroli nad przepływem odpadów komunalnych, powodować może powstawanie dzikich wysypisk odpadów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

17. MONITORING PLANU GOSPODARKI ODPADAMI NA TERENIE GMINY LUBOMIA Podstawowym celem systemu monitoringu jest określenie ilości odpadów wytwarzanych na terenie Gminy Lubomia oraz kontrola wytwórców odpadów i posiadaczy odpadów prowadzących działalność w zakresie zbierania, transportu, odzysku, unieszkodliwiania (łącznie ze składowaniem) odpadów. Główne zadanie związane z monitoringiem to monitorowanie stopnia realizacji celów i zadań określonych w Planie Gospodarki Odpadami. Zarządzanie systemem gospodarki odpadami wymaga zbierania i ewidencjonowania dużej ilości danych i informacji dotyczących ilości i rodzajów wytwarzanych odpadów oraz instalacji do ich odzysku i unieszkodliwiania. Zakłada się współpracę Gminy Lubomia z Urzędem Marszałkowskim oraz tworzenie własnej komputerowej bazy danych. Dla monitorowania efektywności Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia proponuje się przyjęcie wskaźników monitorowania planu przedstawionych w poniższej tabeli.

Wskaźnik

Jednostka miary

wartość na 31.12.2008 r.

zakładana wartość na 31.12.2011 r.

1

Odsetek masy zbieranych odpadów komunalnych w stosunku do masy powstających odpadów

%

43,7

100

2

Odsetek odpadów komunalnych zebranych selektywnie

%

9,6

10

3

Odsetek mieszkańców gminy objętych umowami na odbieranie odpadów (do końca 2010 roku – 100%)

%

98

100

4

Odsetek mieszkańców gminy objętych systemem selektywnego zbierania odpadów

%

100

100

5

Liczba legalnych składowisk odpadów komunalnych niespełniających wymogów technicznych

Szt.

0

0

6

Odsetek składowanych bez przetworzenia zmieszanych odpadów komunalnych

%

100

85

7

Liczba czynnych składowisk odpadów komunalnych

Szt.

0

0

8

Ograniczenie składowania odpadów biodegradacyjnych

% w stosunku do wytworzonych w roku 1995

brak danych

30

9

Wydzielenie odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych

% w stosunku do całkowitej ich ilości w zmieszanych odpadach komunalnych

0,9

60

10

Poziom selektywnego zbierania odpadów (surowców wtórnych)

% w stosunku do całkowitej ilości wytwarzanych odpadów komunalnych

3,1

11

11

Poziom selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych

17,0

45

% w stosunku do całkowitej ich ilości w zmieszanych odpadach komunalnych

Strona

Lp.

87

Tabela 24 Wskaźniki monitoringu Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

19 (jest to ilość odpadów zielonych wytworzonych w 2011 roku wymagająca kompostownia. Lokalizacja instalacji nie będzie miała miejsca w Lubomi)

12

Łączna przepustowość istniejących kompostowni odpadów zielonych

Mg/rok

0

13

Masa wytworzonych komunalnych osadów ściekowych

Mg s.m.

brak danych

brak danych

14.

Odsetek komunalnych osadów ściekowych zagospodarowanych

%

0

100

Generalnie proponuje się pozyskiwać dane do monitoringu i oceny realizacji założonych celów w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia poprzez:  kontrole własne  kontrole WIOŚ   

ekspertyzy na zlecenie urzędu, sporządzane w razie potrzeby korzystanie z sieci monitoringu środowiska zbieranie informacji i kontakty z instytucjami i przedsiębiorcami wyspecjalizowanymi w zakresie ochrony środowiska, w tym gospodarki odpadami

Przy wyborze wskaźników uwzględniono możliwość monitorowania stopnia realizacji i efektów wdrażania Planu Gospodarki Odpadami w Gminie Lubomia. Istnieje możliwość korygowania zaprojektowanego zestawu wskaźników w trakcie prowadzenia monitoringu, w zależności od bieżących potrzeb. Dane analizowane na bieżąco pozwolą na rozpoznanie trudności i ewentualnych opóźnień w realizacji konkretnych przedsięwzięć, szczególnie inwestycyjnych oraz na ocenę zaangażowania poszczególnych ogniw odpowiedzialnych za ich wykonanie.

Strona

Natomiast cykliczna aktualizacja danych (w cyklu półrocznym lub rocznym) stworzy korzystne warunki do prowadzenia stałego bilansu odpadów komunalnych, niebezpiecznych i przemysłowych wytwarzanych bądź poddawanych procesom odzysku i unieszkodliwiania na terenie gminy lub poza nią.

88

Elementem wspomagającym system sprawozdawczości oparty na wskaźnikach środowiskowych może być komputerowy system gospodarki odpadami. Opracowany i wdrożony system będzie nie tylko narzędziem do gromadzenia informacji dotyczących gospodarowania odpadami, ale również bardzo użytecznym narzędziem dla potrzeb kontroli i kształtowania przyszłościowych rozwiązań w zakresie gospodarki odpadami. Właściwe ukierunkowanie systemu przepływu informacji z przedsiębiorstw do bazy, w celu stałego uaktualniania danych, a także obserwacja zachodzących zmian, będą dawały aktualny obraz skuteczności wdrażania i stopnia realizacji w czasie, zamierzonych w planie celów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

18. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Niniejsza aktualizacja Planu gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia na lata 2009-2016 została sporządzona zgodnie z polityką ekologiczną państwa oraz wymogami określonymi w Ustawie o odpadach, rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami oraz z odpowiednimi istniejącymi dokumentami szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego. Rozwiązaniem problemów związanych z odpadami, powstającymi w określonym regionie, jest opracowanie przemyślanej i perspektywicznej strategii gospodarki odpadami, zgodnej z obowiązującymi przepisami prawnymi, ekonomicznymi, technicznymi oraz wspartej odpowiednim nadzorem, kontrolą i akceptacją społeczną. Taką właśnie wizję kompleksowych i zintegrowanych działań na rzecz minimalizacji, zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów powstających w Gminie Lubomia przedstawia niniejsze opracowanie pn. „Plan gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia na lata 2009-2016 Aktualizacja”. Aktualizacja Planu gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia została opracowana zgodnie z Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska (tekst jednolity Dz. U. nr 25, po. 150)) oraz Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 39 poz. 251). Podejmuje tematykę związaną głównie z gospodarką odpadami z sektora komunalnego, wytwarzanymi na terenie Gminy Lubomia. Głównym źródłem powstawania odpadów komunalnych związanych z działalnością bytową człowieka są przede wszystkim gospodarstwa domowe oraz obiekty użyteczności publicznej (infrastruktury). Do oszacowania ilości odpadów komunalnych z terenu Gminy Lubomia przyjęto podział odpadów wg źródeł, w których te odpady są generowane. Aktualnie gospodarka odpadami na terenie Gminy Lubomia jest prowadzona zgodnie z Uchwałą Nr XLVI/233/2006 z dnia 29.09.2006 r. przyjęła „Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia” i Uchwałą Nr V/28/2007 Rady Gminy w Lubomi z dnia 26.01.2007r. zmieniająca uchwałę w sprawie „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubomia”. Gospodarka odpadami prowadzona na terenie Gminy polega głównie na zbiórce odpadów komunalnych i deponowaniu ich na składowiskach, w mniejszym stopniu na selektywnej zbiórce prowadzącej do odzysku odpadów. Ocenę stanu aktualnego gospodarki odpadami komunalnymi (stan 31.12.2008 r.) oparto na informacjach uzyskanych w Urzędzie Gminy, jak również na ankietyzacji firm, posiadających stosowne zezwolenia administracyjne na odbiór odpadów komunalnych. Bilans ilości odpadów komunalnych wytworzonych na terenie Gminy sporządzono na podstawie informacji udzielonych przez firmy zajmujące się wywozem odpadów komunalnych. Właściwie 100% zebranych odpadów komunalnych jest deponowanych na składowiskach zlokalizowanych poza terenem gminy są to:  Składowisko Odpadów Komunalnych w Knurowie należące do Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Handlowo – Usługowego „KOMART” Sp. z o.o.

Obecnie funkcjonujące rozwiązania systemowe w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi są dobre, choć nie obejmują swym zasięgiem wszystkich mieszkańców Gminy

Strona

Na terenie Gminy Lubomia jest prowadzona selektywna zbiórka odpadów „u źródła” w systemie workowym (papier, opakowania ze szkła, opakowania z tworzyw sztucznych, metal). Poza tym, na terenie gminy prowadzi się selektywną zbiórkę odpadów wielkogabarytowych, zużytego sprzętu AGD i urządzeń elektrycznych i elektronicznych, oraz odpadów niebezpiecznych (zużyte baterie oraz przeterminowane lekarstwa).

89

 Składowisko w Jastrzębiu Zdroju, będącą własnością firmy „Cofinco-Poland” Spółka z o. o

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

(konieczne jest objęcie istniejącym system gospodarki odpadami komunalnymi 100% mieszkańców gminy do końca 2010 roku). Wprowadzono (jak już wspomniano wcześniej) selektywną zbiórkę odpadów komunalnych u „źródła”, której skuteczność, z roku na rok się waha. Ponadto prowadzone są przez działania edukacyjne koordynowane i organizowane przez szkoły oraz działania systemowe podnoszące, jakość świadczonych usług w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi oraz świadomość ekologiczną mieszkańców Gminy. W wyniku przeprowadzonej analizy stanu aktualnego w dziedzinie gospodarki odpadami komunalnymi, przeprowadzonych prognoz powstawania odpadów komunalnych do roku 2015 oraz zapisów zamieszczonych w dokumentach wyższego szczebla, przedstawiono cele strategiczne niezbędne do prowadzenia racjonalnej i usystematyzowanej gospodarki odpadami na terenie Gminy Lubomia. Nadrzędnym celem gospodarki odpadami komunalnymi jest ograniczenie do minimum uciążliwości odpadów dla środowiska przy maksymalnym ich wykorzystaniu gospodarczym. Ma temu służyć realizacja takich działań jak: 

wyeliminowanie niekontrolowanego wprowadzania odpadów komunalnych do środowiska poprzez objęcie wszystkich mieszkańców Gminy (100% mieszkańców) zorganizowaną zbiórką odpadów,

 

likwidacja i rekultywacja „dzikich” wysypisk odpadów dalszy rozwój selektywnej zbiórki odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w grupie odpadów komunalnych

podnoszenie świadomości ekologicznej lokalnej społeczności w zakresie gospodarki odpadami Źródła finansowania inwestycji ekologicznych związanych z gospodarką odpadam, które mogą być wykorzystane przy realizacji poszczególnych zadań określonych w niniejszej aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla Gminy Lubomia, można podzielić na trzy grupy: 



publiczne - np. pochodzące z budżetu pozabudżetowych instytucji publicznych,

państwa,

miasta

lub

gminy

lub



prywatne - np. z banków komercyjnych, funduszy inwestycyjnych, towarzystw leasingowych,

 prywatno-publiczne - np. ze spółek prawa handlowego z udziałem gminy. Podstawą właściwego systemu oceny realizacji Planu jest prawidłowy system sprawozdawczości oparty na wskaźnikach stanu środowiska i zmiany oddziaływań na środowisko, a także na wskaźnikach świadomości ekologicznej. Odpowiedni zestaw wskaźników przedstawiono w niniejszej aktualizacji. Zapewnią one sprawne przeprowadzenie monitoringu przedsięwzięć oraz analiz porównawczych i tematycznych, dostarczających rzetelnej informacji o stopniu wdrażania planu.

formalną obejmującą kształcenie dzieci i młodzieży oraz dorosłych na wszystkich szczeblach kształcenia,



nieformalną, która stanowi uzupełnienie edukacji formalnej i jest organizowana wspólnie z organizacjami o profilu ekologicznym. Edukacja nieformalna odbywa się poprzez organizowanie imprez, konkursów, wycieczek.

Celem edukacji jest wykształcenie wśród wszystkich grup społecznych odpowiedzialnych i świadomych zachowań w zakresie racjonalnej gospodarki odpadami, poprzez:

Strona



90

Ważnym elementem realizacji Programu Gospodarki Odpadami jest świadomość ekologiczna społeczeństwa, biorącego aktywny udział w procesie zagospodarowania odpadów. Edukacja ekologiczna jest procesem, którego głównym celem jest ukształtowanie aktywnej i odpowiedzialnej postawy mieszkańców Gminy Lubomia w sferze konsumpcji, a także postępowania z odpadami. W zakresie gospodarki odpadami świadomość ekologiczna społeczeństwa jest nadal niewystarczająca, dlatego też konieczne jest przeprowadzanie edukacji ekologicznej. Stosuje się dwa rodzaje edukacji ekologicznej:

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA



realizację polityki edukacyjnej i informacyjnej na temat selektywnej zbiórki odpadów i przez to prowadzenie ekologicznego sposobu życia we własnym domu,

  

świadome dokonywanie zakupów (minimalizacja wpływu reklam), przekonywanie do kupowania rzeczy trwałych, wybieranie towarów bezodpadowych oraz posiadających opakowanie łatwo ulegające całkowitej degradacji lub nadające się do utylizacji,



rozpowszechnienie wiedzy, dotyczącej możliwości powtórnego wykorzystania odpadów (recykling) oraz wynikających z tego korzyści ekonomicznych,

 wskazywanie konkretnych działań poprawiających efektywność gospodarki odpadami. Właściwie ukierunkowana edukacja ekologiczna mieszkańców przyczyni się do zwiększenia efektywności prowadzonej selektywnej zbiórki odpadów, co zapewni pozyskanie surowców wtórnych, zmniejszenie ilości odpadów trafiających na składowisko zmniejszenie szkodliwości tych odpadów.

Strona

91

Wdrożenie systemu motywacyjnego uwzględniającego aspekt finansowy przyczyni się do upowszechnienia selektywnej zbiórki odpadów.

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

ZAŁĄCZNIKI

92

Uchwała NR XXVII/128/2004 Rady Gminy Lubomia z dnia 29 grudnia 2004 roku w sprawie uchwalenia Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Lubomia

Strona

Załącznik 1

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

93

Zarządzenie Nr 0151/21/2007 Wójta Gminy Lubomia z dnia 27 marca 2007r. dla przedsiębiorców w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości lub opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych na terenie Gminy Lubomia

Strona

Załącznik 2

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

94

Uchwała Nr XXXV/220/2008 Rady Gminy Lubomia z dnia 29 grudnia2008 roku w sprawie ustalenia górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za odbieranie odpadów komunalnych

Strona

Załącznik 3

PLAN GOSPODARKI ODPADMI DLA GMINY LUBOMIA- AKTUALIZACJA

95

Zarządzenie Wójta Gminy Lubomia Nr 0151/23/04 z dnia 21 kwietnia2004roku w sprawie ustalenia Regulaminu dofinansowania prac związanych z demontażem, usuwaniem utylizacją elementów zawierających azbest z obiektów budowlanych na terenie Gminy Lubomia,

Strona

Załącznik 4