świat Peugeot 307 WRC,

mistrz w

produkcji


Peugeot 4002, neo-futurystyczny sen Peugeot
Nowy silnik, komfort i praca bez zakłóceń
Czekolada, gastronomia smakowitości

Styczeń 2004

Nr 21




strona 2 ZOOM Peugeot 307 WRC. Peugeot wyznacza następcę 206 WRC na Międzynarodowe Rajdy Samochodowe. Zastosowany w nim kształt zapożyczono z 307 CC.

Spis treści




strona 6 TENDENCJE Peugeot 4002. Po zdobyciu pierwszej nagrody w drugim internetowym konkursie dla projektantów, naturalnych rozmiarów 4002 ujrzała światło dzienne na 2003 Frankfurt Motor Show.




strona 10 KULISY Peugeot przedstawia nowe silniki benzynowe i diesela maksymalnie wykorzystujące dynamiczne zalety całej gamy. Stworzone dla czystej przyjemności jazdy.



strona 12 WSPOMNIENIA W latach trzydziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku, Peugeot nie zapominał również o najmłodszych swoich klientach, oferując samochody na pedały, modele do składania i gry konstrukcyjno-edukacyjne dla dzieci. ŚWIAT PEUGEOT NR 21

Peugeot 307 WRC

Nowy wygląd mistrza Christian Longueville

tendencje Peugeot 4002

Kiedy Peugeot spełnia marzenia Christian Longueville

kulisy Peugeot - nowy przepis na silnik

Droga do radości Bernard Cayon

wspomnienia Les jouets Peugeot

Jeune mais déjà client Patrick Lesueur

sztuka życia Czekoladowa tradycja we Francji

Od niespodzianki po rozkosz smaku Christian Descombes

podróże Opactwo Fontevraud

Opactwo paradoksów Christian Descombes

Styczeń 2004

Redaktor naczelny ...................................................................................................... Szef publikacji .................................................................................................................. Szef redakcji ....................................................................................................................... Redaktor prowadzący : Christian Longueville Redakcja : Bernard Cayon, Christian Descombes, Patrick Lesueur Fotografie : Centre culturel de l’Ouest-/-Abbaye Royale de Fontevraud, Direction Peugeot Communication, Mairie de Noisiel, Musée Peugeot, Race & Motion Projekt : C.Vallée Communication Skład : Arpège Druk ................................................................................................

2 ŚWIAT PEUGEOT

strona 16 SZTUKA ŻYCIA Od XVII wieku Francja ma smak na czekoladę. Dzięki produkcji przemysłowej jak i rzemieślniczej, czekolada francuska szczyci się najlepszym rodowodem. Gastronomia dla wszystkich.

2 6 10 12 16 18

zoom




strona 18 PODRÓŻE Historyczne opactwo Fontevraud to zabytek, gdzie splotły się losy królewskich rodzin Francji i Anglii.

ŚWIAT PEUGEOT 1

Zoom

C HRISTIAN L ONGUEVILLE

Peugeot 307 WRC

Nowy

wygląd

mistrza

Pięciokrotny mistrz rajdowy Peugeot zdobył trzy tytułu z rzędu na swoim 206 WRC, ale nadszedł już czas iść do przodu. Najnowszy faworyt Peugeot oparty został na modelu 307 CC.

2 ŚWIAT PEUGEOT

ŚWIAT PEUGEOT 3

Zoom

OD

CZASU ZDOBYCIA pierwszego tytułu mistrza na 205 T16 w 1985 roku, Peugeot stał się ekspertem w rajdach samochodowych. Jest to sport, który ciągle zaskakuje, gdyż co roku samochody z mistrzowską precyzją muszą pokonywać wszelkie rodzaje nawietrzni, jak śnieg, błoto, asfalt czy żużel, a każdy wyścig to 6.000 km morderczej walki na odcinkach specjalnych. Każda z załóg, razem z producentem samochodu, jest żądna zwycięstwa, ale także czuje na sobie wielką presję. Tu nie zwycięża się łatwo, a różnicę między mistrzem a pokonanym często mierzy się w dziesiętnych częściach sekundy. Bez wątpienia, jest to twardy sport, w którym startują tylko najlepsze samochody i najlepsi kierowcy. Chociaż 206 WRC stanowił ciągle dobrą, konkurencyjną propozycję na czwarty z kolei sezon 2003 roku, team Peugeot musiał zacząć myśleć długofalowo o zapro-

4 ŚWIAT PEUGEOT

jektowaniu następcy 206, jak też o tym, aby uzyskać jego homologację, kiedy nadejdzie moment ruszenia do walki.

Wyprawa po homologację Peugeot 205 Turbo 16 oraz jego drogowy, ogólno dostępny odpowiednik 205 zostały wprowadzone do użytku jednocześnie w lutym 1983. 206 WRC wystartował w tym samym czasie, co standardowy 206, w czerwcu 1998 roku. Tak jak jego poprzednicy, najnowszy faworyt rajdowy Peugeot, model 307 WRC, pojawił się wraz z wejściem na rynek swojego przodka 307 CC, podczas Frankfurt Motor Show we wrześniu 2003 roku. Samochody rajdowe muszą uzyskać homologację, aby być dopuszczone startu w Międzynarodowych Rajdach Samochodowych; wymagane jest również to, aby były one konstrukcyjnie oparte na standardowych modelach dostępnych na rynku. 307 WRC jest oparty na najsilniejszym z gamy, 180-

-konnym 307 CC. Decyzja, aby zaprojektować model rajdowy w oparciu o 307 CC może wydawać się paradoksalna, ponieważ w wydaniu standardowym, jak większość kabrioletów coupé, jest on cięższy niż zwykły 307, z powodu zastosowanych konstrukcji wzmacniających nadwozie. W modelu 307 WRC, dach został zamontowany na stałe i spełnia ważną konstrukcyjną rolę. W konsekwencji, projektanci z Peugeot Sport mogli usunąć z modelu wiele zbędnych tu wzmocnień, jak też wyeliminować skomplikowany mechanizm otwierający dach, na który składa się układ elektrycznych silników i ciężkich metalowych części. Dzięki tym zamianom, udało się obniżyć masę samochodu do 1.250 kg.

Nie tylko kwestia wyników… Kwestie handlowe są również brane pod uwagę, kiedy pr z ychodzi do w yboru modelu podstawowego dla samochodu rajdowego. Jest to ważny czynnik zarówno dla Peugeot jak i jego konkurentów, gdyż sukcesy w rajdach przekładają się na wyniki sprzedaży modeli standardowych. Bez wątpienia, liczne osiągnięte sukcesy rajdowego 205 T16 w latach 1980 przyczyniły się do spektakularnych wyników rynkowych modelu Peugeot 205, samochodu, który dziś uzyskał już status legendy motoryzacyjnej, szczególnie w wersji GTi. W późniejszych latach, trzy kolejne rajdowe zwycięstwa Peugeot 206 WRC dały klientom zapewnienie, że ich wybór auta z gamy 206 był trafny. Osiągane sukcesy zwiększyły też popyt na ten atrakcyjny hatchback w wielu salonach wystawowych. Wszyscy zgadzają się z tym, że model 307 CC poprawia wizerunek całej gamy 307, co odzwierciedla również jego bardzo pozy-

tywne przyjęcie na międzynarodowych rynkach. W Europie, model ten został ogłoszony Samochodem Roku 2001.

nowo, tu jest ona umieszczona poprzecznie, zaraz za silnikiem. Napęd jest przeka-

zywany tylnim kołom z wykorzystaniem stożkowego koła pasowego. Peugeot zgłosił model 307 WRC do homologacji w styczniu 2004: aby samochód został zaaprobowany, firma musi mieć na swoim koncie 25.000 wyprodukowanych egzemplarzy 307 CC, z których przynajmniej 2.500 musi być wyposażone w silnik o mocy 180KM, na którym oparty jest model rajdowy. Peugeot być może sam zainicjował powstanie nowego sportowego modelu, jednak stworzenie go nie byłoby możliwe bez współpracy z partnerami, którzy podzielają entuzjazm członków Team Peugeot Total w Vélizy. Gdy wszyscy oni nie mogą się już doczekać momentu upojenia chwałą dzięki zdobytym kolejnym mistrzowskim tytułom Peugeot, samochód 307 WRC przygotowuje się do kolejnych etapów specjalnych na światowych rajdach w nadchodzących sezonach. Zdjęcia: Direction Peugeot Communication

Zoptymalizowany dla potrzeb konkursu Po tym, jak podwozie 307 CC zostało wybrane do programu rajdowego, rozpoczęto szczegółowe badania w bazie Peugeot Sport w Vélizy. Przekształcenie początkowych szkiców w gotowe podwozie zajęło 400 dni. Cały samochód ujrzał światło dzienne siedem miesięcy później, w grudniu 2002 roku. Od momentu opuszczenia zakładu montażowego, poddany został wielu intensywnym testom oraz programowi tuningowemu, które miały uczynić z niego tak efektywnego zawodnika rajdowego, jakimi byli jego poprzednicy. Najnowszy rajdowy model Peugeot jest napędzany przez XU7JP 4-cylindrowy silnik, będący ulepszoną wersją XU9J4 zastosowanego w 206 WRC. Tak jak jego poprzednik, wykonany został z lekkiego aluminium, ma pojemność 2 litrów, moc 300 KM przy 5.250 obrotach na minutę i osiąga maksymalny moment obrotowy o wartości 580 Nm przy prędkości obrotowej 3.500. Wszystkie te parametry docierają do kół za pomocą pięcioprzełożeniowej skrzyni Hewland. Podczas gdy w modelu 206 WRC skrzynia biegów zainstalowana była pio-

Dane techniczne Silnik

4-cylindrowy rzędowy z turbodoładowaniem

Ustawiony

poprzecznie, z przodu

Pojemność skokowa

1-997 cm3

Średnica x skok

85 x 88 mm

Moc maksymalna

300 KM przy 5.250 obrotach/min

Maksymalny moment obrotowy

580 Nm przy 3.500 obrotach/min

Mechanizm rozrządu zaworowego 2 wałki rozrządu, 4 zawory na cylinder

Zasilanie paliwem Skrzynia biegów

elektroniczny wtrysk poprzecznie umieszczona skrzynia Hewland o 5 przełożeniach

Zawieszenie

kolumnowe McPhersona przednie i tylne, amortyzatory Peugeot

Opony

Michelin 20x65x18 na asfalcie, 17x65x18 na żużlu

Sprzęgło

węglowe, trzytarczowe

Hamulce

tarczowe we wszystkich kołach, wentylowane z przodu

Układ kierowniczy Długość

przekładnia zębata, ze wspomaganiem 434,4 cm

Szerokość

177 cm

Rozstaw osi

261 cm

Masa

1.230 kg

Pojemność baku paliwa

90 litrów

ŚWIAT PEUGEOT 5

Tendencje

CHRISTIAN LONGUEVILLE

Peugeot 4002

Kiedy

Peugeot spełnia

marzenia Każdy początkujący projektant samochodowy marzy o ujrzeniu swoich pomysłów zrealizowanych pod postacią trójwymiarowego modelu rzeczywistych rozmiarów. Peugeot co dwa lata daje możliwość spełnienia tych marzeń dzięki internetowemu konkursowi dla projektantów, który stał się już międzynarodowym sukcesem.

6 ŚWIAT PEUGEOT

ŚWIAT PEUGEOT 7

Tendencje

WE

2003,

WRZEŚNIU zwycięzca drugiej edycji internetowego konkursu dla projektantów Peugeot pojawił się na Frankfurt Motor Show, aby zobaczyć, jak jego retrofuturystyczna koncepcja została przetransformowana w rzeczywistych wymiarów trójwymiarowy pojazd. Chociaż wiele ze zgłoszonych w konkursie szkiców graniczy z profesjonalnymi projektami (w tej edycji konkursu zgłoszono 2.800 projektów wykonanych przez utalentowanych amatorów z 90 krajów), przełożenie przedstawionych w nich dwuwymiarowych pojazdów na trójwymiarowe, „żywe” modele przez Centrum Projektowym Peugeot jest o wiele trudniejszym zadaniem, niż mogłoby się to wydawać.

trum Projektowemu Peugeot, które przede wszystkim musiało w jak najdokładniejszy sposób dokonać obliczeń wymiarów, aby móc rozrysować cały pojazd w odpowiednich proporcjach. Zanim wykonano pierwszy model, rysunki poddano obróbce cyfrowej, aby ustalić ostateczne wymiary długości, szerokości, wysokości, rozstawu przednich i tylnych kół, ich rozmiaru, itd. Pierwsza próbna makieta modelu, w skali jeden do czterech, wykonana została po cyfrowej obróbce z żywicy epoksydowej. To pozwoliło projektantom z Centrum na udoskonalenie projektu, wyeliminowanie błędów i rozwiązanie wszelkich problemów, związanych z przeniesieniem modelu w trzeci wymiar. Był to pierwszy etap tworzenia nowego pojazdu, ale najtrudniejsze miało dopiero nadejść – realizacja modelu rzeczywistych rozmiarów.

Kreacja, nie imitacja – subtelna sztuka składania hołdu Niemiec Stefan Schulze został zwycięzcą w drugim internetowym konkursie dla projektantów Peugeot. 32-letni projektant wykorzystał model 402 Peugeot z 1936 roku, jako podstawę swojego projektu. Zaprezentowany po raz pierwszy w 1935 roku na Paris Motor Show Peugeot 402 wywołał niemałe poruszenie dzięki dynamicznym liniom, charakterystycznym dla gamy „rakiet z Sochaux”. Ten sam

8 ŚWIAT PEUGEOT

Sen staje się jawą

samochód zainspirował wielu innych uczestników konkursu, jednak Stefanowi Schulze najlepiej udało się zastosować prawdziwie nowoczesne podejście w swoim projekcie. Wyróżniał się on na tle innych prostych, nowych interpretacji rewolucji stylistycznej, zapoczątkowanej przez oryginalne rakiety z Sochaux. Model Schulze łączy w sobie właściwy duch oryginału, z opływowym, eleganckim kształtem i podwójnymi przednimi lampami umieszczonymi za kratą wlotu powietrza, ale również odzwierciedla bezkompromisowe stylistyczne połączenie „neo-retro”. Poza jedynie odzwierciedleniem przeszłości, udało mu się idealnie wcielić stylistyczne zapożyczenia w całościową stylistykę projektu, stworzonego we współczesnym poczuciu wymiarów i równowagi. Jego pojazd jest całkowicie nowoczesnym, sportowym coupé z centralnie umieszczonym silnikiem, jednoczęściową karoserią oraz innowacyjną, wysuniętą do przodu kabiną, który dostarcza całkiem nowej, świeżej perspektywy proporcji. Rozmyślne wykorzystanie chromowanych elementów dekoracyjnych, które ciągną się od kraty wlotu powietrza wzdłuż całej karoserii i łączą się z tyłu, nadaje pojazdowi wspaniałą retro-stylistykę, ale także podkreśla jego futurystyczne kształty.

Skrupulatne podejście Ten niesamowity projekt został pięknie przedstawiony i zilustrowany, jednak pozostała kwestia kilku nierozwiązanych szczegółów, które zostawiały pewne pole do interpretacji. Zadanie zbudowania rzeczywistych rozmiarów modelu zostało powierzone Cen-

W trakcie tego ostatecznego etapu, do produkcji użyto różnych materiałów dokładnie dobranych do ich przeznaczenia. Były to, między innymi, węgiel o strukturze plastra miodu, aluminium, lekkie włókna węglowe, chrom i żywica – każdy z nich wydobywał realizm wykonanej części. Jednocześnie, w kwestiach szczegółów, świateł, szyb i lakieru, zastosowano wiele metod montażu i technik wykończeniowych, aby nadać temu modelowi wygląd prawdziwego samochodu, który zszedł z linii produkcyjnej. Elementy z aluminium, tak silnie obecne w projekcie Stefana Schulze, były również wyzwaniem dla konstruktorów. Aby podkreślić ich autentyczność, wymagały zastosowania specjalnych technik odlewniczych do stworzenia, między

innymi, bocznych wylotów powietrza, kraty czołowej oraz charakterystycznych podłużnych łuków łączących końce samochodu. W miejscu za kabiną i poniżej pokrywy silnika, niesamowite dążenie konstruktorów do realizmu przejawiło się w zainstalowaniu atrapy kolektora ssącego. Również, w przypadku tylnej części samochodu, której wygląd przypomina przednią kratę wlotu powietrza, zainstalowano rury wydechowe. Jak widać na fotografiach dołączonych do tego artykułu, Peugeot 4002 wygląda jak potencjalny, prawdziwy model produkowanego w przyszłości samochodu. Niestety, to pozostanie na razie jedynie w sferze najśmielszych marzeń Stefana Schulze. Zdjęcia: Direction Peugeot Communication

Kilka faktów i liczb Długość / szerokość / wysokość Rozstaw osi Rozstaw kół: przód / tył

432,5 / 202,8 / 121,4 cm 270,6 cm 163,4 / 170,4 cm

Prześwit pojazdu

11 cm

Rozmiar kół

21 cali

Opony

Michelin Pilot Sport 295/30

ŚWIAT PEUGEOT 9

Kulisy

Peugeot zaprojektował nowy samochód, który ma zastąpić model 206 WRC w Międzynarodowym Rajdzie Samochodowym i którego konstrukcja opiera się na modelu 307 CC. Dla zwykłych klientów dostępna jest też wersja o mniejszej mocy, z 2-litrowym, 16-zaworowym, 138-konnym silnikiem.

B ERNARD C AYON

Peugeot - nowy przepis na silnik

Droga

do

radości dowych rajdach. Z maksymalną liczbą obrotów do 7.000, silnik jest w stanie rozpędzić pojazd do 220 km/h, a jego reakcja na bodźce pochodzące od kierowcy odpowiada sportowemu charakterowi całego samochodu. Przyspieszenie jest równie zadziwiające: od zera do 100 km/h, 206 RC jest w stanie przebyć w 7,4 s i pokonuje kilometr ze startu zatrzymanego w ciągu zaledwie 28 s. Z maksymalnym momentem obrotowym 202 Nm i płynnie zmiennym czasem otwarcia zaworów, silnik ten jest żywiołową, elastyczną jednostką z doskonałym, pełnym werwy przyspieszeniem. Tylko od kierowcy zależy więc wybór między łagodną lub rajdową jazdą.

Światowy lider w technologii diesela, Peugeot dodał do swojej gamy 2-litrowy, 16-zaworowy silnik o mocy 134 KM. Nowa aluminiowa głowica cylindrów, kolektor wtrysku paliwa Common Rail oraz turbosprężarka o zmiennej geometrii to niektóre z jego wyjątkowych cech.

Moc ze stylem – przyjemna kombinacja

Osiągnięcie najwyższej przyjemności jazdy było od zawsze jednym z priorytetów Peugeot. Samochody tej marki są cenione na rynku za czułe, reagujące podwozie oraz dobre prowadzenie i sterowanie pojazdem. Obecnie firma przymierza się do wrzucenia jeszcze wyższego biegu. Jej najnowsze propozycje silników są jeszcze lepiej dopasowane do podwozi, co pozwala kierowcom na maksymalne wykorzystanie zalet ich samochodu. Oto krótki przewodnik.

A może wolicie 307? Bez obaw, Peugeot pomyślał o wszystkim. Wersja limuzyny tego modelu o największej mocy (z silnikiem 138 KM, 2,0 l, 16-zaworowym) nie pretenduje

do bycia wozem sportowym, jak jego brat 307 CC, zaprezentowany w październiku 2003. Wielokrotny międzynarodowy mistrz rajdowy wyznaczył najsilniejszy z gamy 307 CC na następcę 206 WRC oraz na swój sportowy talizman. W rezultacie, model ten, z podobnym silnikiem do 206 RC (175 KM, 16-zaworowym), został już okrzyknięty przez Peugeot przyszłym faworytem Międzynarodowych Rajdów Samochodowych. Nie tylko jest to samochód o dużej mocy, ale ma też nieodparty urok kabrioletu.

Diesel zaciera różnicę w osiągach Dotychczas, mówiliśmy jedynie o benzynowych jednostkach napędowych, które mają większą moc wyjściową, niż ich odpowiedniki diesela. Jednak najnowsze rozwiązania technologiczne pozwalają tym ostatnim osiągać nawet lepsze wyniki. Peugeot, jako uznany światowy lider w tej dziedzinie techniki,

w grudniu 2003 wprowadził na rynek nowy, najwyższej klasy silnik: 2-litrową, 16-zaworową, 134-konną jednostkę HDi zaprojektowaną wspólnie z firmą Ford. Jego aluminiowa głowica cylindrów, kolektor wtrysku paliwa Common Rail oraz turbosprężarka o zmiennej geometrii zapewniają mu wyjątkową moc i prawdziwe mistrzowskie osiągi. Co więcej, ten mały klejnot jest nie tylko szybki, ale także przyjazny środowisku, zawiera bowiem wymyślony przez Peugeot i uznany już przez krytyków filtr cząsteczek. Dostępny w wersji 3- i 5-drzwiowej modelu 307, jak również w wersji SW, ten dynamiczny, wydajny i pełen mocy diesel na pewno przyciągnie wielu klientów. Do tej pory byli oni przyzwyczajeni do wysokiego momentu obrotowego; teraz dostali do niego jeszcze potężne doładowanie. Jednym z wielkich motoryzacyjnych wydarzeń początku 2004 roku będzie niewątpliwie pojawienie się modelu Peugeot 407. Będzie on dostępny w wersji z najnowszej generacji silnikiem HDi 2,2 litra. Jest to aktualnie najnowocześniejsze technologiczne osiągnięcie i jedna z najlepszych jednostek tego typu na rynku. Dzięki nowemu lekkiemu blokowi cylindrów, podwójnemu wałkowi rozrządu, czterem zaworom na cylinder i sekwencyjnemu wtryskowi, silnik ten charakteryzuje się dużą mocą (156 KM) i wspaniałymi osiągami. Jest to jednocześnie subtelna i idealnie reagująca jednostka, z doskonałym przyspieszeniem, a dzięki zastosowaniu turbosprężarki o zmiennej geometrii łopatek i podwójnego wałka wyrównoważającego udało się wyeliminować niechciane wibracje. Stanowi ona atrakcyjną mieszankę energii i innowacyjności. Zdjęcia: Direction Peugeot Communication

Z ACZNIJMY OD MODELU 206. Zapewniający komfort tak samo na szosie, jak i w mieście, samochód ten jest w tej samej mierze atrakcyjny co dynamiczny. W październiku, nowy 1,4-litrowy, 16-zaworowy silnik benzynowy został dodany do oferty tego modelu. Poprzedni silnik 1,4 był przyzwoitąsprawdzoną, elastyczną jednostką, jednak jego nowa wersja różni się mocą, zwiększoną z 75 KM nado 90KM. Należy więc przyznać, że w przypadku tego segmentu, kierowcy kompaktowego 206 10 ŚWIAT PEUGEOT

będą mogli cieszyć się silnikiem o szczególnie wysokich osiągach, jak na jego pojemność.

Rodowód mistrza Nie wygrywa się serii międzynarodowych rajdów samochodowych przez przypadek. Naturalnie, zdobywca tytułów mistrzowskich 206 WRC jest niedostępny zwyczajnym entuzjastom jazdy samochodowej – ale co powiedzieliby na 206 RC? Nie jest to wyblakła kopia oryginału; model 206 RC to prawdziwa

sportowa limuzyna. A jego serce? 2-litrowy, 4-cylindrowy, 16-zaworowy silnik, oparty na słynnej jednostce napędowej z S16 o mocy 136 KM, jednak w przypadku 206 RC moc ta została zwiększona do 175 KM (130 kW). Uzbrojony w 17-calowe koła i podrasowany pazernie otwartą kratą wlotu powietrza, samochód ten po prostu „pożera” kilometry. Powstał pod profesjonalnym okiem ekspertów producenta oraz dzięki doświadczeniu zespołu inżynierów, którzy przyczynili się do niezliczonych zwycięstw w międzynaro-

Wyposażony w charakterystyczne 17-calowe koła, model 206 RC nie tylko wygląda, ale też się prowadzi, jak samochód sportowy, dzięki zastosowaniu w nim najnowszych technologii i 4-cylindrowego, 16-zaworowego silnika o mocy 175 KM.

ŚWIAT PEUGEOT 11

Wspomnienia

P ATRICK L ESUEUR

Zabawki Peugeot WŁAŚCIWE WYKSZTAŁCENIE

Klienci od

najmłodszych

lat

Kiedy pierwsze automobile z turkotem wyjechały na ulice na początku XX wieku, dzieci natychmiast zaczęły bawić się ich mniej lub bardziej realistycznymi modelami, biegając wokół, ciągnąc je na sznurkach i wydając charakterystyczne odgłosy imitujące silnik.

Karoseria, która pasowała do podwozia 201, to 2-drzwiowy model coupé. Zwróćcie uwagę na otwierane drzwi i maskę rozkładaną na dwie strony, jak w prawdziwym samochodzie.

12 ŚWIAT PEUGEOT

Ponad wszelkimi niezapr zeczalnymi edukacyjnymi zaletami zabawkowych s a m o c h o d ó w, p r o d u c e n c i m o t o ryzacyjni szybko zdali sobie sprawę z innego ich aspektu: dzięki nim, mogli obrócić fascynacje samochodami tych młodych umysłów na swoją korzyść i odpowiednio zareagować na entuzja zm pr z yszł ych swoich k lientów, zaszczepiając w nich zainteresowanie mechaniką. Aby zapewnić wysoką jakość, prawdziwe f irmy motor yzacyjne czuwały nad produkcją samochodów zabawek wytwarzanych w specj alnych z ak ł ad ach produkc y jnych , z których wyjeżdżały mniej lub bardziej dokładnie odwzorowane miniaturowe modele pojazdów z „dorosłych” katalogów. Główni konkurenci na rynku zabawkowych samochodów, tacy jak Citroën i Renault, są ciągle znanymi markami w tej branży. W tym miejscu jednak, nie można zapomnieć o Peugeot, który także produkował wspaniałe modele, może mniej znane, ale o równie dobrym wykonaniu. W 1930 roku Peugeot w ypuści ł na pr awdziwe szosy model 201, niezawodny, oszczędny samochód, który doskonale dopasował się do czasów późniejszej recesji gospodarczej. Wkrótce potem, firma wyprodukowała też wersję 201 w zmniejszonej skali przeznaczoną dla dzieci. Les Jouets Scientifiques Peu-

Te zestawy konstrukcyjne Zabawek Naukowych Peugeot są dziś wyjątkowo rzadkimi okazami poszukiwanymi przez kolekcjonerów.

geot (Zabawki Naukowe Peugeot) były to modele do samodzielnego montażu sprzedawane z zestawach. Były opakowane w eleganckie pudełko z pokrywką z czerwoną lamówką, na którym widniał ckliwy obrazek dwojga dzieci pochłoniętych dyskusją oraz slogan: „ Aby zost ać dobr ym mechanikiem, p o proś d oros ł yc h o z ab aw k i Pe u geot”. Przesłanie nie mogło być bardziej czytelne, a intencje edukacyjne zabawek potwierdzał dodatkowo tekst umieszczony z tyłu katalogu prezentującego zestawy do składania: „Zabawki N a u kow e Pe u g e o t s ą d o k ł a d ny m i miniaturowymi reprodukcjami podwozi i nadwozi autentycznych samochodów. Dostępne są w zestawach do własnego

montażu, opakowanych w eleganckie pudełka i mają za zadanie uczyć dzieci praktycznych aspektów motoryzacji oraz zapoznawać je z głównymi częściami samochodu. Po złożeniu, modele te wyposażone w autentyczne mechanizmy układu kierowniczego (osie kół, zwrotnice, drążki kierownicze, widełki) mają naucz yć dzieci podstawow ych manewrów kierujących, jak zakręcanie, cofanie, skręcanie kół do oporu, itd.” Była to wiec znów (niewinna?) chęć nauki przez praktykę przyszłych klientów kupujących samochody, oby te wyprodukowane w Sochaux (fabryce Peugeot).

Dreszcz emocji pierwszej jazdy Z ainteresowane , manualnie zdolne dzieci w latach trzydziestych miały do wyboru trzy różne zestawy do składania: zwykłe gołe podwozie Peugeot 5 CV ( Kod nr 0 ) , now y popularny model Peugeot 201 (Kod nr 1), lub jego wersję 6-cylindrową (Kod nr 2). Każdy zestaw składał się ze 110 części, 80 nakrętek i śrub z nierdzewnego metalu starannie przymocowanych do twardej tektury, kluczy i śrubokrętów niezbędnych do montażu. Opakowania z akcesoriami takimi jak zderzaki, błotniki, koło zapasowe, stopnie czy maska, były sprzedawane oddzielnie. Gama tych produktów, została później ŚWIAT PEUGEOT 13

Wspomnienia

Magia elektryczności

Ten zestaw do samodzielnego montażu, złożony ze 110 części, jest Po dokładnym złożeniu pojazdu, młody mechanik mógł trzymać wierną reprodukcją Peugeot 201, zaprezentowanego po raz pierwszy na go w bezpiecznym, metalowym garażu. Niebieski baner zdradza, Salon de l’Automobile (pokazach motoryzacyjnych) w październiku 1929. że to prawdziwy Garaż Peugeot.

uzupełniona o szczegółowo odtworzony model karoserii Peugeot 201 kabriolet (która pasowała do podwozia z zestawu nr 2), z autentycznymi skajowymi siedzeniami, oknami opuszczanymi na korbkę i otwierającą się na dwie części maską, czyli „całkiem jak prawdziwy”, jak mawiały dzieciaki. Dostę pna był a w dwóch kolor ach , błękitnym lub czerwonym. Dla uważnych dzieci, chcących chronić swoje modele przed kurzem, Peugeot miał też w ofercie garaż, w wersji zamykanej lub otwartej, z obudową zrobioną z aluminium, również spr zedawany w zestawach. Oprócz samochodów,

14 ŚWIAT PEUGEOT

katalogi Zabawek Naukowych Peugeot proponował y składany model samolotu z automatycznym podwoziem, ze srebrnymi i żół tymi wykończeniami, a dla zapalonych początkujących architektów, model Wieży Eiffla, wysokiej po złożeniu na 150 cm. Odważniejszym dzieciom Peugeot dał możliwość przeżycia pierwszych dreszczy emocji jazdy samochodem produkując trzy modele samochodów na pedały, o metalowych karoseriach zainspirowanych samochodami wyścigowymi. Napędzane za pomocą wałów korbowych, były wyposażone w prawdziwe mechanizmy kierownicze, takie same jak w „dorosłych” samochodach. Model Grand Sport miał 1,2 m długości, regulowane siedzenie, 13-calowe koła z oponami i karoserię w kolorze niebieskim lub czerwonym. Rodzice chcący rozpieścić swoje pociechy jeszcze bardziej mogli podarować im model Grand Sport Luxe: 1,55 m długości z 25-calowymi kołami, oponami z mocnej bieżnikowanej gumy i przymocowanym do lewego boku kole zapasow ym. Początkujący kierowca miał przed sobą aluminiową deskę rozdzielczą, na której umieszczono licznik kilometrów i zegar, a po swojej prawej stronie klakson, dźwignię hamulca zewnętrznego, a nawet dla zachowania większego realizmu, rurę wydechową. Ale najwspanialszym elementem całego

modelu były dwie małe, elektryczne, chromowane lampy czołowe, zamocowane po dwóch stronach krat wlotu powietrza.

W lipcu 1929 roku, Peugeot Revue ogłosił nadejście nowego samochodu elektrycznego dla dzieci, na kupno którego stać było rodziców z jeszcze większym rodzinnym budżetem. Miały się znaleźć w nim jeszcze wyższej klasy rozwiązania technologiczne z korzyścią dla (być może delikatniejszych) dzieci. Te n uroc z y nied u ż y s amoc hodzik , napędzany 12-woltowym akumulatorem i miniaturowym silniczkiem o mocy 0,25 KM, mógł pomieścić dwoje dzieci do dziesięciu lat, siedzące jedno za drugim, i rozwinąć prędkość maksymalną między 10-12 km/h bez konieczności doładowania akumulatora. Jego prędkość blokowała się jednak przy 6 km/ h, żeby nie wystraszyć żadnej mamy. Prowadzenie go było „dziecinnie” proste dzięki dź wigni umieszczonej po lewej stronie, którą włączało się bieg do przodu oraz wsteczny. Na desce rozdzielczej umieszczony był włącznik silnika, świateł i amperomierz, a jeden wspólny pedał łączył w sobie funkcję sprzęgła, odcięcia zapłonu i, po wciśnięciu do oporu, hamulca. Jeśli chodzi o zabawki innego typu, idąc w ślady swego słynnego brytyjskiego konkurenta Meccano, Peugeot stworzył Armature, grę konstrukcyjną, która miała być „Tysiącem gier w jednej! ”.

Zestawy konstrukcyjne Armature pozwalały dzieciom na budowanie wszelkich przedmiotów bez użycia nakrętek i śrub. Możliwości były ograniczone jedynie przez wyobraźnie młodego inżyniera.

Składała się z zestawów metalowych prętów o różnych długościach od 2,5 do 15 cm, które łączył y się ze sobą bez nakrętek ani śrub i umożliwiał y dzieciom składanie przeróżnych kon-

strukcji od fotela po dźwig budowlany. Zestawy Armature sprzedawane były w trzech rozmiarach i cenach, schludnie zapakowane w eleganckie pudełka, jak inne zabawki Peugeot. W końcu, jeśli w 1932 roku, po pojawieniu się pierwszych Peugeot 201 coupé, Ojciec musiał zapłacić 18.900 franków za auto dla siebie, to za prezent dla Syna na Gwiazdkę w postaci miniaturowego modelu tego samego aut a z ofer t y Zabawek Naukowych Peugeot, musiał wydać jedynie 140 franków. Zdjęcia: Muzeum Peugeot

Grand Sport Luxe – Peugeot na pedały, był najwspanialszym okazem z gamy tego typu zabawek produkowanych przez Peugeot. Zwróćcie uwagę na to wspaniałe wykończenie całości. Samochód dostępny był w czerwonym, niebieskim lub żółtym kolorze lakieru.

Ten mały elektryczny samochodzik był niewątpliwie najbardziej zaawansowanym technologicznie modelem ze wszystkich; dzięki niemu, młodzi kierowcy mogli chwalić się, że prowadzili „prawdziwego” Peugeot!

ŚWIAT PEUGEOT 15

Sztuka życia

C HRISTIAN D ESCOMBES

Noisiel, dawna fabryka Menier w Noisiel jest teraz siedzibą główną Nestlé, wielkiej firmy rynku przetwórstwa spożywczego. Jej założy-

Czekoladowa tradycja we Francji

ciel, Henri Nestlé, był wynalazcą skondensowanego mleka, dzięki któremu z kolei inny Szwajcar, Daniel Peter, stworzył czekoladę mleczną.

Od

niespodzianki

PODCZAS JEDNEJ ZE SWOICH PODRÓŻY do Ameryki, Krzysztof Kolumb skosztował niesmacznego napoju p r z ygo t ow a n e go z p r z y p r aw io n e go wrzątku i ugotowanych w nim rozgniecionych ziaren. Był pierwszym człowiekiem ze Starego Świata, który spróbował czekolady. Ten gorzki napój został przywieziony do Hiszpanii przez Corteza w 1528 roku, ale musiało upłynąć kilka dziesięcioleci, aby zacznie ulepszony i dosmakowany przypadł do gustu Europejczykom.

Wystarczy dodać cukier i gotowe

po

rozkosz smaku Po raz pierwszy napotkana w Ameryce Łacińskiej pod postacią niezbyt apetycznego napoju, czekolada dotarła do Francji dopiero w XVII wieku. To, co było z początku napojem dla elit, stało się stopniowo powszechnym i ogólnie lubianym pożywieniem, dzięki największym markom jego producentów. Dziś garść wyspecjalizowanych rzemieślników stara się przywrócić czekoladzie jej dawną świetność.

16 ŚWIAT PEUGEOT

Nowy napój, złagodzony przez dodanie cukru trzcinowego i wanilii, był bardzo popularny w Hiszpanii aż do XIX wieku, choć dzisiaj kraj ten odnotowuje jedno z najniższych spożyć czekolady w Europie. W międzyczasie, Francję stopniowo ogarniało prawdziwe zamiłowanie do czekolady dzięki dwóm urodzonym w Hiszpanii królowym. Czekolada po raz pierwszy znalazła się we Francji w roku 1615 dzięki Królowej Annie Austriackiej, córce Filipa II Hiszpańskiego i żonie Ludwika XII. Maria Teresa Austriacka, Infantka hiszpańska, córka Filipa IV i żona Ludwika XIV, kontynuowała tę tradycję. Dwór w naturalny sposób przyjął nowy egzotyczny napój i już za czasów Ludwika XV, czekolada umocniła swoją pozycję na dobre; pozostawała jednak ciągle drogim towarem, importowanym dużym kosztem i przetwarzanym przez rzemieślników. W roku 1679, pierwsze ziarna kakao, uprawianego we francuskich

Indiach Zachodnich na Karaibach, przypłynęły do portu w Brest, w Bretanii. W 1681 roku, państwo wprowadziło monopol na handel ziarnami kakao, a podatki na nie nałożone w 1692 roku przeznaczano na finansowanie wojen prowadzonych przez Ludwika XIV.

Francja bierze los czekolady w swoje ręce W 1732 roku, produkcja pasty kakaowej została uproszczona, dzięki wynalazkowi Francuza o nazwisku Du Buisson, który stworzył wysoki, płaski stół, z blatem ogrzewanym palonym drewnem, do rozgniatania ziaren kakao. Czekoladę zaczęto produkować przemysłowo w 1770 roku, a dziesięć lat później, w Bayonne, na atlantyckim wybrzeżu w południowo-zachodniej Francji, otwarto pierwszą fabrykę czekolady. W wieku XIX, cała Europa poszła w ślady Francji. Ponadto, w 1811 inżynier Poncelet udoskonalił mikser do ziaren, a w 1819 Pelletier zastosował pierwszą napędzaną parą maszynę w swej wytwórni czekolady. Od 1825 roku, produkcja czekolady zmieniła się na zawsze, kiedy to Antoine Menier otworzył w Noisiel-sur-Marne, na wschód od Paryża, pierwszą wytwórnię czekolady na międzynarodową skalę. We wczesnych latach XX wieku, linia produkcyjna czekolady była już w pełni zmechanizowana. We Francji, otwarto fabrykę Barry w Meulan; również niedługo potem niejaki Auguste Poulain założył swój czekoladowy interes w regionie Blois nad Loarą. Menier i Poulain walnie przyczynili się do spopularyzowania czekolady we Francji, wraz z innymi producentami i konkurentami szwajcarskimi. Spożycie czekolady w proszku wzrosło również wraz z wprowadzeniem na rynek francuski produktów firmy Banania. W 1922 roku założono firmę Valrhona w regionie Rhône-Alpes, na wschodzie kraju, która umocniła jeszcze bardziej czekolady produkcję we Francji.

Powrót do jakości wyrobów rzemieślniczych Kiedy czekolada stała się tak powszechnie wytwarzanym i spożywanym produktem, wiele firm rodzinnych i wytwórni rzemieślni-

czych pozostało na uboczu ze swoją ofertą. Ale w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci, młodzi czekoladowi rzemieślnicy powrócili do korzeni tradycji gastronomicznych, narzucając swoją wiedzę i wysoką jakość uzyskiwaną dzięki ostrej selekcji składników, twórczej kreatywności i metodom tradycyjnym. Przykładami najsłynniejszych wytwórców czekolady są: w Paryżu, Debauve et Gallais, których korzenie sięgają roku 1800 (rodzina Debauve produkowała czekoladę dla króla!), Michel Richard, Michel Chaudun i La Maison du Chocolat, założone przez Roberta Linxe w 1977 oraz inni wytwórcy rzemieślniczy spoza stolicy: Jean-Jacques Bernachon z Lionu, który w 1952 roku przejął firmę, w której był zatrudniony, Raymond Bonnat z Voiron w departamencie Isère, Michel Belin z południowo-zachodniej Francji i Allex z Chalon-sur-Saône. Jest oczywiście wielu innych równie wymagających i twórczych rzemieślników w całej Francji. Z kolei, wytwórcy przemysłowi czerpią inspirację z wysokiej jakości produkcji rzemieślniczej, aby ulepszać i rozwijać swoje produkty. Francuzi zjadają rocznie na osobę 7 kg czekolady. Wartość ta wzrosła o 20% w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Od roku 1992, organizowany jest wielki doroczny festiwal czekolady, w drugą sobotę października, w tym samym czasie, kiedy otwierają się targi zwane Le Salon du Chocolat, zainaugurowane w 1995 roku. Zdjęcia: Zbiory miejskie w Noisiel

ŚWIAT PEUGEOT 17

Podróże

C HRISTIAN D ESCOMBES

Opactwo Fontevraud OPACTWO FONTEVRAUD

Opactwo

paradoksów

zostało założone w 1101 roku przez Roberta d’Arbrissel, pustelnika z eklektycznym zgromadzeniem uczniów, wśród których obecność kobiet była przyczyną problemów. Aby uniknąć skandalu, podzielił swoje opactwo na dwie części: jedną przeznaczoną tylko dla kobiet i jedną tylko dla mężczyzn. W 1115 roku, na krótko przed śmiercią, Robert d’Arbrissel zaczął poszukiwać swojego następcy. Przekonany, że dzięki temu mężczyźni znajdą łatwiej ratunek dla swych dusz, podjął niecodzienną decyzję powierzenia opactwa kobiecie, Petronelli de Chemillé, która stała się przeoryszą. Przeorysza opactwa Fontevraud odpowiadała bezpośrednio przed papieżem i sprawowała

Kościół w opactwie

„podwójnych” we Francji. Angielska para królewska, Henryk II i Eleonora Akwitańska przekazywali opactwu datki finansowe, darowizny i inne królewskie dobra do tego stopnia, że opactwo pod koniec XII wieku stało na czele 123 klasztorów w całej Francji, Hiszpanii i Anglii.

Anglia w rękach królów Francji Maria-Gabriela de Rochechouart

całkowitą duchową i doczesną władzę nad mnichami i mniszkami. Pod jej przewodnictwem (1115-1150), a następnie, pod przewodnictwem Matyldy Andegaweńskiej, opactwo przeżywało lata swojej świetności. W 1154 roku, wstąpienie na tron angielski Henryka II Plantageneta, hrabiego Andegawenii, czyli prowincji, do której przynależało opactwo Fontevraud, spowodowało, że stało się ono od tamtej pory najpotężniejszym z zakonów

W ciągu wieków, stosunki między Francją i Anglią bywały kapryśne, wylewne lub krwawe, w każdym razie skrajnie różne, w zależności od epoki. Opactwo Fontevraud, niedaleko miasta Angers, w zachodniej Francji, w Dolinie Loary, nosi ślady burzliwej historii miłosnej między dwoma krajami. 18 ŚWIAT PEUGEOT

Może wydawać się dziwne, że opactwo zlokalizowane we Francji było utrzymywane przez obcych władców, ale można wytłumaczyć to faktem, iż Wilhelm Zdobywca (1027-1087), Książe Normandii i wasal Króla Francji

Filipa I, stał się w Boże Narodzenie 1066 Królem Anglii. Od tamtej pory, aż do 1415 roku, język francuski był oficjalnym językiem dworu angielskiego. W dodatku, przez okres trzystu lat od Henryka Plantageneta, który poślubił Eleonorę Akwitańską w 1152, do Karola I, który w 1625 roku pojął za żonę Henriettę Marię, córkę Króla Francji Henryka IV i siostrę przyszłego Ludwika XIII, wszyscy królowie angielscy wybierali Francuzki na swoje żony i królowe. Zrozumiałym wydaje się więc fakt, że relacje między dwoma krajami były tak bliskie, ale też, że sytuacje rodzące konflikty tak częste!

Polichromie nagrobne Eleonory (1122-1204)

ŚWIAT PEUGEOT 19

Podróże Polichromie nagrobne Ryszarda I Lwie Serce (1157-1199)

Normandzkie kuchnie

Angielscy królowie pochowani we Francji Niestety, „miesiąc miodowy” obu królestw został szybko zakłócony przez wojnę między nimi, a nawet przez najdłuższą wojnę w historii, Wojnę Stuletnią (1337-1453). Małżeństwo Henryka II z Eleonorą Akwitańską w 1152, które uczyniło królów Anglii wasalami króla Francji i spowodowało utratę na jego korzyść dużej części ich ziem na Kontynencie, było bezpośrednią

Główne krużganki klasztorne

20 ŚWIAT PEUGEOT

przyczyną tej wojny. Wojny, która była tak naprawdę kłótnią rodzinną i która kosztowała życie Joannę d’Arc, spaloną na stosie w Rouen w 1431 roku. Wojny, która stanowi za długą historię, żeby ją tu opowiedzieć, która została już opisana w wielu tomach i w której swój chwalebny udział wzięło wiele ważnych postaci po obydwu brzegach Kanału la Manche. Opactwo Fontevraud znalazło się oczywiście w samym środku tej bratobójczej wojny, ale zanim Francji na dobre udało „wykurzyć Anglików z jej ziem”, jak mawiała Joanna d’Arc, Henryk II, Eleonora Akwitańska, Ryszard Lwie Serce i Izabella d’Angoulême, wdowa po Johnie Lackland, zmarli i zostali pochowani w Fontevraud, na ziemi francuskiej. Wspaniałe polichromowane wizerunki leżące na ich grobach przypominają nam dzisiaj o dynastii Plantagenetów, która wywodziła się z Francji ale rządziła Anglią. Dzięki nim także, opactwo odwiedzane jest dzisiaj przez liczne grupy turystów z Wielkiej Brytanii.

Potężne kobiety dowodzą Wojna Stuletnia oraz Czarna Śmierć, czyli epidemia dżumy, przyczyniły się do upadku Fontevraud. Władza, którą jego zało-

Ogród warzywny pod oknami kuchni normandzkich

Bardzo światowe opactwo W 1670 roku, Maria- Gabriela de Rochechouart, książęca córka i arystokratka francuska, została mianowana przeoryszą prze Ludwika XIV. Pomimo ślubów zakonnych, przyjmowała w gościnie w Fontevraud swoją siostrę, Madame de Montespan, a nawet urządziła tam prawdziwy dwór, zajmując się bardziej sprawami literatury i sztuki, niż duszy i wiary. Przyczyniła się do upiększenia opactwa, zakładając ogrody i przebudowując pałac

życiel powierzył wiele lat wcześniej przeoryszom, kilkukrotnie była poddawana w wątpliwość, znacząc początek okresu powolnego upadku. Dopiero w 1457 roku, pod przewodnictwem Przeoryszy Marii Bretońskiej i w późniejszym okresie, za czasów jej kolejnych następczyń, Renée, Luizy i Eleonory Burbońskich (wszystkie miały królewskie pochodzenie), dynamicznych kobiet o silnych charakterach, głębokie reformy pozwoliły opactwu znów wzbić się na wyżyny. Był to okres wielkich prac budowlanych: odnowiono północną ścianę zamykającą kościoła, wykonano wspaniałe dekoracje galerii, dobudowano refektarz, południowe skrzydło wielkich pilastrowych krużganków udekorowanych w stylu włoskim, ukończono budowę głównego klasztoru, pomalowano mury kapitularza i klatkę schodową w dormitorium. Okres wojen religijnych zwiastował jednak kolejny okres upadku. Na szczęście, dzięki szczodrości Eleonory, ciotki Henryka IV i siostrzenicy Przeoryszy Fontevraud z tamtego okresu, powierzchnia całkowita budynków klasztornych została podwojona, łącznie z dobudowaniem nowicjatu i infirmerii Świętego Benedykta. Pałacowa galeria w opactwie, prowadząca z kuchni normandzkich do Parku Burbonów niestety nie zachowała się do dzisiaj.

opactwa. Fontevraud stało się wtedy jednym z najbogatszych konwentów w królestwie, jednak w najbliższych latach także nie zaznało spokoju, gdyż u jego wrót zjawiły się w 1738 roku cztery z ośmiu córek Ludwika XV, Luiza-Maria, Wiktoria, Zofia i Teresa-Felicja. Spędziły w opactwie około dziesięciu lat otrzymując edukację, uznawaną za godną księżniczek, z dala od dworu i bez odwiedzin rodziców.

Koniec opactwa W 1792 roku , w ł adze Rewolucji Francuskiej nakazały eksmisję zakonu. Całe umeblowanie wysprzedano, budynki zostały splądrowane i wkrótce znalazły się w opłakanym stanie. 18 października 1804 roku, Napoleon wydał dekret przekształcający opactwo w więzienie, co uchroniło to miejsce od popadnięcia w całkowitą ruinę. Podczas XIX wieku, 1700 więźniów wytwarzało tam guziki z macicy perłowej, kapelusze, zasłony, stoły, krzesła i inne przedmioty. Więzienie zamknięto w 1963 roku a budynki zostały przekazane wydziałowi Pomników Historycznych, który rozpoczął jego renowację. W 1975 roku, na wniosek władz regionu Pays de Loire i Ministerstwa Kultury, opactwo Fontevraud stało się Centrum Kulturalnym, które dziś przyjmuje pod swoim dachem nowe technologie. Stało się bowiem „Villa Medici multimediów kultury” oraz centrum muzycznym i konferencyjnym, rozwijającym swoją działalność na wielu wspaniałych polach. Zdjęcia: Królewskie Opactwo Fontevraud Zachodnie Centrum Kultury

ŚWIAT PEUGEOT 21

Peugeot 607.

www.peugeot.com.pl