CECHA PRZEDMIOTU Jednostka realizująca Kierunek Profil kształcenia Poziom realizacji przedmiotu Forma kształcenia Tytuł zawodowy uzyskiwany przez studenta Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Punkty ECTS Rodzaj przedmiotu Przyporządkowanie do grupy przedmiotów Język wykładowy Okres (rok akademicki /semestr/semestry) Typ zajęć /liczba godzin

Terminy i miejsce odbywania zajęć

Koordynator Prowadzący

KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIOCIE Instytut Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo Praktyczny Studia pierwszego stopnia Studia stacjonarne Licencjat pielęgniarstwa

ANATOMIA NP-A 3 Obowiązkowy Nauki podstawowe

Polski OGÓŁEM LICZBA GODZIN – 75 godz. ROK I SEMESTR I – 39 godz. ROK I SEMESTR II – 36 godz Forma zajęć Rok/ semestr Liczba godzin RI/SI 10 Wykłady R I / S II 10 RI/SI 20 Ćwiczenia R I / S II 16 RI/SI 9 Zajęcia bez R I / S II 10 udziału nauczyciela Forma zajęć Miejsce realizacji Wojewódzki Szpital Zespolony Wykłady w Płocku, s.19 Wojewódzki Szpital Zespolony Ćwiczenia w Płocku, s.19 Według indywidualnej decyzji Zajęcia bez udziału studenta nauczyciela Prof. zw. Wielisław Papierz Forma Nazwisko i imię prowadzącego Prof. zw. Wielisław Papierz Wykłady Prof. zw. Wielisław Papierz Ćwiczenia Prof. nadzw. Marek Dedecjus indywidualnie Zajęcia bez udziału nauczyciela

Limit miejsc w grupach dla całego roku 10 indywidualnie indywidualnie Termin realizacji Według planu studiów

indywidualnie

Telefon e-mail [email protected] [email protected]

Określenie czy przedmiot może być wielokrotnie zaliczany Skrócony opis kursu/ Cel ogólny przedmiotu Pełny opis kursu/ Cele dydaktyczne wynikające z realizacji przedmiotu

Wymagania wstępne prac pisemnych

Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się - WIEDZA

Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się UMIEJĘTNOŚCI Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się – KOMPETENCJE SPOŁECZNE

Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się - WIEDZA

Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się UMIEJĘTNOŚCI

Student ma prawo do dwukrotnego zdawania egzaminu

CELE PRZEDMIOTU Student: pozna budowę anatomiczną człowieka oraz posługiwanie się wiedzą anatomiczną w wykonywaniu czynności zawodowych. Student : C1. pozna morfologię i topografię kości, mięśni, narządów wewnętrznych, C2. pozna topografię unaczynienia i unerwienia omawianych struktur anatomicznych, C3. zrozumie możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce pielęgniarskiej. WYMAGANIA WSTĘPNE Podstawy biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej. EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOT Student: W1. posługuje się mianownictwem anatomicznym, W2. omawia budowę ciała ludzkiego w podejściu topograficznym (kończyna górna i dolna, klatka piersiowa, brzuch, miednica, grzbiet, szyja głowa) oraz czynnościowym (układ kostno-stawowy, mięśniowy, krążenia, oddechowy, pokarmowy, moczowy, układy płciowe, układ nerwowy i narządy zmysłów, powłoka wspólna). Student : U1. posługuje się w praktyce mianownictwem anatomicznym oraz wykorzystuje znajomość topografii narządów ciała ludzkiego, U2. konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej w badaniu przedmiotowym. Student: K1. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece, K2. systematycznie wzbogaca wiedze zawodową i kształtuje umiejętności dążąc do profesjonalizmu. EFEKTY KSZTAŁCENIA WYKŁADY Student: W1. omawia etapy embriogenezy, W2. omawia budowę i rodzaje kości, W3. charakteryzuje rodzaje połączeń kości, W4. omawia budowę ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, W5. omawia budowę serca i naczyń krwionośnych, W6. omawia budowę dróg oddechowych, W7. charakteryzuje poszczególne elementy układu pokarmowego. Student: U1. dostrzega zależność funkcjonalną pomiędzy poszczególnymi częściami ciała, U2. omawia przebieg impulsu w drogach wzrokowych, słuchowych i węchowych, U3. omawia przebieg impulsu w drogach ruchowych, U4. rozpoznaje poszczególne części ciała w materiałach poglądowych,

Wykaz uzyskanych umiejętności/ efekty uczenia się – KOMPETENCJE SPOLECZNE FORMA ZAJĘĆ WYKŁADY

U5. wskazuje zależność funkcjonalną dużego i małego krążenia krwi, U6. wskazuje elementy budowy anatomicznej warunkujące wymianę gazową. Student: K1. wykazuje zainteresowanie analizą budowy anatomicznej człowieka, K2. posiada motywację do wiązania teorii z praktyką.

TREŚCI PROGRAMOWE TEMAT

LICZBA GODZIN 2

SUMA GODZIN 20

1. Anatomia i nauki pokrewne; podstawy embriologii i histologii. 2. Rodzaje kości i ich połączenia. Rodzaje mięśni: 2 mięśnie kończyn, tułowia i głowy. 3. Budowa mózgowia i rdzenia kręgowego. 2 4. Układ nerwowy obwodowy, schemat powstawania 2 nerwu rdzeniowego, nerwy czaszkowe i rdzeniowe. 5. Narządy zmysłów. 6. Układ krążenia; serce, naczynia krwionośne. 2 7. Budowa układu chłonnego, budowa śledziony. 2 8. Gruczoły wewnętrznego wydzielania. 2 2 9. Budowa układu oddechowego, płuca, opłucna, drogi oddechowe. 10. Budowa układu pokarmowego, unerwienie i 2 unaczynienie. 11. Budowa układu moczowo-płciowego; miednica 2 mniejsza. EFEKTY KSZTAŁCENIA ĆWICZENIA Student: Wykaz uzyskanych W1. zna podstawy anatomii topograficznej, umiejętności/ efekty uczenia się – WIEDZA W2. wiąże poszczególne elementy wiedzy anatomicznej. Student: Wykaz uzyskanych U1. wskazuje poszczególne płaszczyzny, osie i linie ciała, umiejętności/ efekty U2. charakteryzuje poszczególne okolice ciała, uczenia się – U3. określa wzajemne stosunki między narządami w odniesieniu UMIEJĘTNOŚCI do okolic ciała. Student: Wykaz uzyskanych K1. wykazuje precyzyjność w opisie poszczególnych okolic ciała, umiejętności/ efekty K2. współpracuje w zespole studentów. uczenia się – KOMPETENCJE SPOŁECZNE FORMA TEMAT LICZBA SUMA ZAJĘĆ GODZIN GODZIN Ćwiczenia 1. Anatomia topograficzna; organizm jako całość: 36 3 części ciała i okolice; płaszczyzny, osie i linie ciała. 2. Okolice głowy, szyi, twarzy - mięśnie, unerwienie, 3 unaczynienie. 3. Centralny układ nerwowy. Ośrodki i drogi nerwowe. 2 4. Nerwy czaszkowe. Nerwy rdzeniowe. 2 5. Narządy zmysłów. 2 6. Okolice klatki piersiowej – mięśnie, unerwienie, 3 unaczynienie.

7. Serce. Krążenie małe, duże i płodowe. 8. Układ oddechowy. 9. Okolice kończyny górnej i dolnej – mięśnie, unerwienie, unaczynienie. 10. Układ ruchu bierny i czynny. 11. Okolice brzucha – mięśnie, unerwienie, naczynienie.

2 2 3 2 3

12. Układ trawienny. 1 13. Układ moczowy. 1 14. Układ płciowy męski i żeński. 1 15. Naczynia krwionośne. 2 16. Układ chłonny. 2 17. Układ wewnątrzwydzielniczy. 2 EFEKTY KSZTAŁCENIA ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA Student: Wykaz uzyskanych W1. pogłębia i uzupełnia wiedzę z zakresu przedmiotu - wykorzystując umiejętności/ efekty m.in. najnowsze publikacje. uczenia się – WIEDZA Student: Wykaz uzyskanych U1. nabywa umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie umiejętności/ efekty samodzielnej pracy. uczenia się UMIEJĘTNOŚCI Student: Wykaz uzyskanych K1. wykazuje postawę twórczą, poszukującą, umiejętności/ efekty K2. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym uczenia się poszerzaniu wiedzy i doskonaleniu umiejętności, KOMPETENCJE K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami. SPOŁECZNE FORMA TEMAT LICZBA SUMA ZAJĘĆ GODZIN GODZIN 1. Linie, płaszczyzny i okolice ciała Zajęcia bez 4 19 udziału 4 2. Ściany tułowia nauczyciela 4 3. Jamy ciała 4 4. Skóra i jej przydatki 3 5. Układ żylny kończyny górnej NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE Rodzaj narzędzi Wykłady: dydaktycznych/metoda - wykład informacyjny, - wykład problemowy, - dyskusja dydaktyczna, - metoda programowana z użyciem komputera. Ćwiczenia: - pokaz na fantomie i modelu, - film, - dyskusja dydaktyczna. Zajęcia bez udziału nauczyciela: - studiowanie literatury, - prezentacja multimedialna, dyskusja dydaktyczna. - komputer, Rodzaj narzędzi - prezentacja multimedialna, dydaktycznych/środki - sprzęt multimedialny (telewizor, kasety DVD), dydaktyczne - tablica papierowa fliphart,

- mazaki, - grafoskop, - foliogramy, - ryciny, - fantomy: noworodka, dziecka, osoby dorosłej, - plansze: – budowa narządów jamy brzusznej, – budowa śródpiersia, – budowa układu pokarmowego, – budowa czaszki, – budowa oka i ucha, – schemat naczyń krwionośnych, - modele: – szkielet człowieka, – kręgosłupa, – miednicy kostnej, układu przestrzennego narządu rodnego, – płuc, – krtani, – serca, – wątroby, – żołądka. SPOSOBY OCENY P- podsumowująca F- formułująca Wykłady Ćwiczenia

P1 - egzamin po II semestrze F1 - zaliczanie umiejętności bieżących zdobywanych podczas realizacji ćwiczeń. F2 - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach. P2 - jedno kolokwium semestralne po zakończeniu realizacji treści programowych dokonane przez prowadzącego, nie później niż na ostatnich ćwiczeniach (zajęciach) w danym semestrze *. *za ocenę pozytywną uważa się zaliczenie umiejętności zgodnie z obowiązującymi procedurami i zasadami określonymi przed rozpoczęciem zajęć - przez prowadzącego zajęcia. Częściowa poprawność wykonanego zadania nie kwalifikuje do zaliczenia umiejętności. F2 - zaliczenie prac zleconych przez nauczyciela prowadzącego Zajęcia bez udziału ćwiczenia nauczyciela P3- ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 20 Godziny pracy • Wykłady studenta w uczelni 36 • Ćwiczenia przewidziane planem 19 • Zajęcia bez udziału zajęć dla przedmiotu nauczyciela 20 • Przygotowanie do zajęć Razem 95 Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu 3* LITERATURA 1. Beverly M., Wielki atlas anatomii człowieka, Buchmann, 2009 Literatura 2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, t. I-V, PZWL, Warszawa 2010 podstawowa 3. Narkiewicz O., Moryś J. (red.), Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów,

Literatura uzupełniająca

t. I-IV, PZWL, Warszawa 2010 4. Parker S., Atlas anatomii człowieka, Wyd. Bellona, 2009 5. Sobotka J., Atlas anatomii człowieka, t. I i II. Urban&Partner, Wrocław 1994 6. Urbanowicz Z., Podstawy anatomii człowieka. Tom I i II, Czelej, Lublin 2001 1. Aleksandrowicz R., Mały atlas anatomiczny, PZWL, Warszawa 2007 2. Daniel B., Pruszyński B., Anatomia radiologiczna: Rtg, TK, MR, USG, SC, PZWL, Warszawa 2005 3. Feneis H., Ilustrowana anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2003 4. Gołąb B.K., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, PZWL, Warszawa 2004 5. Gołąb B.K., Podstawy anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2000 6. Krechowiecki A., Czerwiński F., Zarys anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2004 7. Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 2006 8. Netter F.H., Atlas anatomii człowieka, Urban & Partner, Wrocław 2002 9. Liberski P.P., Papierz W.(red.), Neuropatologia Mossakowskiego, Czelej, Lublin 2005 10. Sokołowska-Pituchowa J.(red.), Anatomia człowieka, PZWL, Warszawa 2000 11. Woźniak W.(red.), Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów i lekarzy, Urban & Partner, Wrocław 2003 12. Woźniak W., Jędrzejewski K.S.(oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta: T. 1: głowa, szyja, kończyna górna, Urban & Partner, Wrocław 2003 13. Woźniak W., Jędrzejewski K.S. (oprac.), Atlas anatomii człowieka Sobotta: T. 2: tułów, narządy wewnętrzne, kończyna dolna, Wrocław 2003 14. Yokochi Ch., Rohen J.W., Weinreb E.L., Fotograficzny atlas anatomii człowieka, PZWL, Warszawa 2006