Wymagania przedmiotowe-przyroda klasa VI Wymagania na ocenę dopuszczającą -podaje przykłady sposobów poruszania się organizmów -zalicza dżdżownice do pierścienic, a ślimaki i małże do mięczaków -wymienia grupy zwierząt należących do stawonogów -podaje przykłady płazów ogoniastych i bezogonowych występujących w Polsce -wymienia grupy zwierząt należących do gadów -wymienia przystosowania do lotu w budowie zewnętrznej ptaka -wymienia cechy charakterystyczne ssaków -wymienia wspólne cechy zwierząt -wymienia organy roślinne i wskazuje je na roślinie -odróżnia mchy i paprocie na podstawie budowy zewnętrznej -charakteryzuje okrytonasienne i nagonasienne -wymienia cechy charakterystyczne roślin -określa sposób poruszania się wiciowców -wymienia wspólne cechy glonów -omawia budowę i rolę owocnika grzyba kapeluszowego -podaje przykłady chorób człowieka wywołanych wirusami i bakteriami -wskazuje bieguny -definiuje ruch obrotowy i obiegowy Ziemi -nazywa i wskazuje na mapie kontynenty, oceany -podaje przykłady morskich organizmów samożywnych i cudzożywnych -wymienia warstwową budowę Ziemi -podaje przykłady skal twardych, miękkich i sypkich -wymienia jednostki masy i objętości -podaje nazwy biegunów magnetycznych -wymienia planety Układu Słonecznego -przedstawia zastosowanie ognia, koła -podaje przykłady mechanizacji i automatyzacji -wymienia odnawialne i nieodnawialne źródła energii -podaje przykłady działań , które mogą przyczynić się do ochrony środowiska Wymagania na ocenę dostateczną -wymienia podstawowe czynności życiowe organizmów sposoby ich realizacji -omawia sposoby wymiany gazowej małż i ślimaków -wymienia najważniejsze wspólne cechy stawonogów -podaje wspólne cechy kręgowców -odróżnia płazy od innych zwierząt na podstawie charakterystycznych cech -podaje charakterystyczne cechy gadów -omawia rozmnażanie i rozwój ptaków -przedstawia budowę jaja ptaka -omawia pokrycie ssaków -podaje przykłady zwierząt poruszających się różnymi sposobami -omawia podstawowe funkcje korzeni, łodyg, liści i kwiatów -omawia budowę mchu i paproci -odróżnia rośliny nagonasienne od okrytonasiennych -krótko omawia proces fotosyntezy

-przedstawia znaczenie glonów -przedstawia znaczenie bakterii w przyrodzie -podaje cechy południków i równoleżników -wyjaśnia ,że na Ziemi występują strefy czasowe -wymienia daty rozpoczynające pory roku -rozpoznaje linię brzegową i określa czy jest rozwinięta, czy nierozwinięta -wyjaśnia co to jest plankton -przelicza jednostki masy i objętości -wyjaśnia pojęcie biegunów magnetycznych -opisuje własności magnesów i pola magnetycznego Ziemi -podaje powierzchnię poszczególnych kontynentów -charakteryzuje ukształtowanie kontynentu na podstawie mapy -wymienia najważniejsze krainy geograficzne -pokazuje na mapie charakterystyczne krajobrazy świata -wymienia sposoby wykorzystania odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii -wymienia odkrycia geograficzne -odróżnia przewodniki elektryczne od izolatorów -wymienia różne rodzaje zanieczyszczeń środowiska i podaje ich źródła -podaje organizacje na rzecz ochrony środowiska Wymagania na ocenę dobrą -wymienia charakterystyczne cechy poznanych grup zwierząt -charakteryzuje skorupiaki, pajęczaki, owady -podaje przykłady ryb kostnych i chrzęstnych -omawia przebieg rozmnażanie ryb -omawia przebieg rozmnażania i rozwoju płazów -wskazuje różnice między gadami a płazami -wyjaśnia ,na czym polega stałocieplność -podaje przykłady ptaków występujących w różnych środowiskach -udowadnia ,że człowiek jest ssakiem -udowadnia ,że wskazany organ należy do zwierząt -podaje przykłady szczególnych funkcji korzeni, łodyg, liści -wskazuje elementy męskie i żeńskie w kwiecie -definiuje pojęcie tkanka -określa ,które organy występują u poszczególnych grup roślin -charakteryzuje grupy glonów -wyjaśnia co to jest strzępka -przedstawia budowę komórki bakterii -przedstawia charakterystyczne cechy budowy poznanych kręgowców -wyjaśnia pojęcie :siatka geograficzna, współrzędne geograficzne -wyjaśnia znaczenie utworzenia stref czasowych -posługuje się pojęciami :zwrotnik, koło podbiegunowe -wyjaśnia pojęcia: wyspa, półwysep, zatoka, cieśnina -układa prosty łańcuch pokarmowy występujący w głębinach oceanicznych -charakteryzuje warstwy budujące Ziemię -podaje różnice między skałą a minerałem -definiuje pojęcie :masa, objętość, gęstość -podaje przykłady zastosowania elektromagnesów -wyjaśnia , co pokazuje igła magnetyczna

-charakteryzuje ludność poszczególnych kontynentów -wymienia i charakteryzuje strefy klimatyczne kuli ziemskiej -wymienia i wskazuje na mapie większe państwa leżące na kontynentach -charakteryzuje florę i faunę danego kontynentu -podaje cechy wybranej przez siebie planety -omawia etapy rozwoju przemysłu -omawia zastosowanie przewodników i izolatorów -wymienia alternatywne źródła energii i uzasadnia celowość ich poszukiwań Wymagania na ocenę bardzo dobrą -klasyfikuje pospolitych przedstawicieli bezkręgowców -porównuje skorupiaki, owady, pajęczaki -wyjaśnia zasadę działania pęcherza pławnego -uzasadnia konieczność ochrony gatunkowej płazów -podaje przykłady gadów kopalnych -wskazuje przystosowanie do lotu w budowie wewnętrznej ptaka -porównuje torbacze, łożyskowce i stekowce -wykazuje związek funkcją organów roślinnych -wykazuje różnorodność roślin okrytonasiennych -omawia sposoby odżywiania i rozmnażania bakterii -omawia sposoby funkcjonowania wirusów -wymienia organy występujące u poznanych grup roślin -odczytuje współrzędne geograficzne -wyjaśnia zjawisko powstawania nocy i dnia -posługuje się strefami czasowymi -wyjaśnia przyczyny różnic w oświetleniu obszarów Ziemi -opisuje budowę dna oceanicznego, pojęcia rów, szelf, grzbiet -porównuje warunki panujące w poszczególnych strefach życia oceanicznego -podaje podział surowców mineralnych -oblicza gęstość , mając jej masę i objętość -opisuje zasadę działania elektromagnesu -wyjaśnia powstanie zorzy polarnej - przyporządkowuje formację roślinną do danej strefy klimatycznej -wyjaśnia , w jaki sposób dochodzi do zaćmienia Słońca i Księżyca -wyjaśnia występowanie różnych faz księżyca -ocenia znaczenie odkryć i badań geograficznych - porównuje odwracalne i nieodwracalne źródła energii

Wymagania na ocenę celującą -podaje przykłady rekordowo dużych roślin i zwierząt -klasyfikuje przedstawicieli bezkręgowców do odpowiednich grup -rozróżnia owady i pajęczaki po liczbie odnóży krocznych -wykazuje ,że rozwój gadów stanowi przystosowanie do życia na lądzie -wyjaśnia, na czym polega stałocieplność i jakie korzyści daje zwierzętom -podaje przykłady paprotników chronionych -charakteryzuje torfowce -uzasadnia korzyści płynące z wytworzenia nasion i owoców

-wykazuje, że komórka odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu roślin -uzasadnia, że komórki pierwotniaków to komórki zwierzęce -omawia wykorzystanie glonów przez człowieka - przedstawia charakterystyczne cechy kręgowców i bezkręgowców -podaje argumenty dlaczego na innych planetach nie rozwinęło się życie -posługuje się strefami czasowymi przy podaniu godzin w rejonach świata -charakteryzuje warstwy budujące Ziemię -omawia rożne sposoby powstawania skał -odczytuje współrzędne geograficzne podanych punktów na Ziemi -charakteryzuje ludność poszczególnych kontynentów -charakteryzuje florę i faunę danego kontynentu -omawia chronologicznie wydarzenia związane z podbojem kosmosu -przedstawia ideę rozwoju zrównoważonych

Wymagania przedmiotowe klasa V- przyroda Wymagania na ocenę dopuszczającą -rozpoznaje i nazywa skalę liczbową, liniową i mianowaną -lokalizuje na planie miasta wskazane obiekty -wskazuje na mapie hipsometrycznej niziny wyżyny i góry -wymienia sytuacje życiowe, kiedy potrzebne są nam mapy -wskazuje na mapie położenie Polski w Europie i w świecie -wymienia największe miasta Polski -wskazuje na mapie Polski miasto będące stolicą jego województwa -wskazuje na mapie Polski pasy krajobrazowe, krainy geograficzne -wskazuje na mapie swój region i podaje podstawowe jego cechy -odczytuje z mapy proste informacje -wskazuje na mapie państwa graniczące z Polską i ich stolice -określa rolę poznanych narządów oraz skóry -wyjaśnia , dlaczego zdrowie jest najważniejsze dla człowieka -podaje zasady prawidłowego odżywiania -omawia zasady higieny ciała -wymienia zasady zapobiegania chorobom zakaźnym -wymienia czynności życiowe organizmów -podaje przykłady organów roślinnych i narządów zwierzęcych

Wymagania na ocenę dostateczną -wskazuje wysokość względną i bezwzględną na schemacie -odczytuje z rysunku poziomicowego stok łagodny, stok stromy -odróżnia i nazywa różne rodzaje map -wymienia i wskazuje kolory ,jakimi zaznaczone są obszary -podaje przykłady najstarszych miast Polski -nazywa państwa, z którymi graniczy Polska -określa położenie danej krainy geograficznej -posługuje się kierunkami świata -wymienia główne cechy krajobrazu danej krainy geograficznej

-wskazuje na mapie wybrane państwa europejskie, ich stolice -wskazuje państwa graniczne -podaje pełne nazwy państw graniczących z Polską -wskazuje najważniejsze narządy poznanych układów -wyjaśnia hierarchiczność :komórka, tkanka, narząd , układ narządów -porównuje sposoby odżywiania i oddychania roślin Wymagania na ocenę dobrą -wskazuje mapy w skali dużej i małej -wymienia obiekty zaznaczone na mapach -zamienia skalę liczbową na liniową , mianowaną i odwrotnie -przedstawia sposoby orientowania planu miasta -odczytuje na mapie hipsometrycznej wysokości wskazanych punktów -układa skalę barw do mapy poziomicowej -wymienia obiekty przedstawione na różnych wskazanych mapach -podaje aktualną liczbę województw w Polsce -rozpoznaje najważniejsze zabytki w wybranych miastach -wyjaśnia ,co to są granice naturalne, pokazuje przykłady -na podstawie charakterystyki rozpoznaje daną krainę geograficzną -charakteryzuje warunki naturalne i gospodarkę swojego regionu -wskazuje na mapie państwa położone na półwyspach, wyspiarskie -wymienia podstawowe składniki pokarmów i ich funkcje -wskazuje przykłady produktów o dużej zawartości cukrów, tłuszczy -porównuje sposoby wydalania i rozmnażania roślin i zwierząt

Wymagania na ocenę bardzo dobrą -oblicza odległość rzeczywistą dzięki skali mapy -oblicza skalę mapy podstawie znanej odległości w terenie -wytycza i opisuje trasę wycieczki po mieście -opisuje ukształtowanie terenu na podstawie mapy hipsometrycznej -analizuje mapy tematyczne -wybiera do analizy odpowiednie mapy -projektuje wycieczkę po zabytkach wybranego miasta -podaje możliwości korzystania z przewodników turystycznych -charakteryzuje każdą z krain geograficznych -porównuje warunki naturalne i gospodarkę różnych krain geograficznych -ocenia znaczenie danej krainy pod względem turystycznym, gospodarczym -podaje przykłady najsławniejszych zabytków Europy -porównuje krajobrazy państw na podstawie mapy -wyjaśnia ,dlaczego powstała Unia Europejska -planuje jadłospis zgodnie z zasadami prawidłowego odżywiania -omawia czynności życiowe roślin Wymagania na ocenę celującą -wybiera potrzebną mapę do opracowania danego temat -określa przydatność danej mapy w terenie -odczytuje z mapy poziomicowej wysokość wskazanych punktów -analizuje mapy tematyczne i analizuje wnioski -wyjaśnia co to są granice naturalne

-wymienia przyczyny zagrożenia gatunków -określa ,czym jest rezerwat -wymienia korzyści płynące z wejścia do UE -wyjaśnia dlaczego powstała Unia Europejska -określa rolę wybranych narządów -podaje przykłady współpracy między układami -uzasadnia ,dlaczego podstawą zdrowia jest sprawność fizyczna -interpretuje wyniki doświadczeń -podaje przykłady egzotycznych roślinożerców i mięsożerców -określa słowny zapis równania oddechowego -porównuje rozmnażanie płciowe i bezpłciowe -interpretuje zależności między budową komórki i jej funkcją -porównuje budowę komórki roślinnej zwierzęcej

Wymagania przedmiotowe klasa IV- przyroda Wymagania na ocenę dopuszczającą -podaje przykłady czynników dobrze wpływających na samopoczucie -podaje przykłady poprawnego zachowania się w różnych sytuacjach -wymienia rośliny i zwierząt chętnie hodowanych w domu -wymienia rośliny trujące i zwierzęta niebezpieczne dla ludzi -nazywa trzy stany skupienia wody -wymienia zasady bezpiecznego zachowania się w domu i szkole -omawia podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń elektrycznych -wymienia cechy krajobrazu miasta i wsi -wymienia składniki pogody -podaje zasady zachowania się podczas burzy -podaje sposoby wyznaczania kierunków głównych w terenie -wymienia formy ukształtowania powierzchni -rozpoznaje pospolite rośliny i zwierzęta wodne i lądowe -wymienia elementy przyrody ożywionej i nieożywionej -podaje sposoby oszczędzania wody i energii w gospodarstwie domowy -uzasadnia potrzebę segregacji śmieci -poznaje sposoby wyznaczania kierunków -wymienia elementy przyrody ożywionej i nieożywionej -wskazuje podobieństwa i różnice między polem, lasem, sadem Wymagania na ocenę dostateczną -wskazuje sposoby uczenia się przyrody -wskazuje cechy dobrej szkoły -podaje przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych -wymienia sposoby konserwacji pokarmów -omawia składniki pokarmowe i ich znaczenie dla ludzi - omawia znaczenie dla ludzi i przyrody odnawialnych źródeł energii -określa znaczenie planowania wydatków domowych -wskazuje zalety i wady mieszkania w mieście i na wsi -opisuje zjawiska atmosferyczne -interpretuje mapę pogody -wskazuje zastosowanie planu ,mapy

-rozpoznaje proste znaki topograficzne -wymienia formy ochrony przyrody - uzasadnia potrzebę oszczędności wody i energii -wymienia formy ochrony przyrody -omawia znaczenie lasów, łąk, sadów i pól Wymagania na oceną dobrą -wymienia etapy prowadzenia doświadczeń -wyjaśnia pojęcie :mieszanina, jednorodna i niejednorodna -wyjaśnia pojęcie: przemiana fizyczna, chemiczna -wyjaśnia stany skupienia wody -omawia drobinowy model budowy materii -podaje przykłady zachowań podczas wypadku w domu i szkole -wskazuje znaczenie oszczędnego gospodarowania budżetem domowym -analizuje trudności ,jakimi spotykają się ludzie w mieście i na wsi -wymienia właściwości powietrza -wymienia właściwości światła -wyjaśnia, co to znaczy orientować mapę , plan -oblicza odległość rzeczywistą korzystając ze skali -prezentuje różnorodność oddziaływań na środowisko i ich efekty

Wymagania na ocenę bardzo dobrą

-uzasadnia, dlaczego planowanie zajęć pomaga w osiągnięciu sukcesu -wskazuje różnice w bezpieczeństwie ludzi na wsi i w mieście - uzasadnia dlaczego przed kupnem zwierzęcia lub rośliny należy poznać wymagania -omawia budowę prostych urządzeń elektrycznych -wskazuje zależność między oszczędzaniem energii a wyczerpaniem się zasobów naturalnych -omawia przykłady prostych urządzeń elektrycznych -wskazuje zależności między oszczędzaniem energii, a wyczerpaniem zasobów naturalnych -przewiduje zagrożenia dla zdrowia człowieka po latach mieszkania w mieście -wyjaśnia, jakie jest znaczenie krążenia wody w przyrodzie -rozpoznaje formy ukształtowania powierzchnia podstawie opisu, ilustracji -omawia formy ochrony przyrody -wymienia i podejmuje zadania proekologiczne

Wymagania na ocenę celującą -podaje przykłady obserwacji -uzasadnia, dlaczego prawdziwy przyrodnik jest cierpliwy -podaje przykłady obserwacji dokonanych za pomocą zmysłów -podaje przykłady ulubionego miejsca w szkole -podaje przykłady ulubionych zespołów i zawodników -omawia przyczyny psucia się żywności -omawia model drobinowej budowy materii -uzasadnia, dlaczego w niektórych miejscach trzeba zachować ostrożność - określa znaczenie zwierząt dla człowieka

-zna podstawowe zasady postępowania w razie wypadku -podaje przykłady miejsc szczególnie niebezpiecznych w najbliższej okolicy -omawia jak powinien zachowywać się pieszy o zmierzchu -przewiduje przyrodnicze konsekwencje opóźniania lub przyspieszania termicznej pory roku -określa wpływ poszczególnych składników pogody na zachowanie ludzi i zwierząt -wskazuje na mapie gleby bielicowe, czarnoziemy, brunatne -wskazuje różnice między glebami