Produkt końcowy Doświadczenia z europejskiego rynku pracy młodzieży RZSZ w Tarnowie i Pilźnie na przykładzie uczestnictwa w projekcie Staże i praktyki zagraniczne dla osób kształcących się i szkolących zawodowo – projekt realizowany na zasadach programu Leonardo da Vinci współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego.” PROJEKT REALIZOWANY OD 01.01.2013 DO 31.05.2014 PRZEZ IZBĘ RZEMIEŚLNICZĄ MSP W TARNOWIE „PRAKTYKI W HISZPANII – SZANSA DLA UCZNIÓW RZEMIEŚLNICZYCH SZKÓŁ ZAWODOWYCH W TARNOWIE I PILŹNIE”

2014-5-31

Cele uczestnictwa w programie Rzemieślnicze ZSZ prowadzone przez Izbę Rzemieślniczą w Tarnowie nieustannie poszukują wzorców do naśladowania, tworząc autorskie opracowania w systemie kształcenia zawodowego, przygotowującego uczniów do znalezienia własnego miejsca w dynamicznie rozwijającej się rzeczywistości. Nauczanie nastawione jest na wprowadzanie systemu umiejętności spostrzegania (obserwacja samego siebie i świata zewnętrznego), systemu ocen (system wartości), umiejętności szukania informacji, umiejętność podejmowania decyzji oraz wiedzę operatywną (o samym sobie i otaczającej rzeczywistości). W efekcie poszukiwań realizacji wyzwań szkoły XXI wieku, pojawiła się dla uczniów oferta mobilności zagranicznej – odbywania staży u zagranicznych pracodawców, realizujących założenia programu Leonardo da Vinci. Działania szkół uczestniczących w projekcie nastawione zostały na poprawę jakości kształcenia zawodowego, zbliżenie oferty edukacyjnej szkół do potrzeb rynku pracy (w tym europejskiego) oraz ułatwienie dostępu do aktualizowania i formalnego potwierdzania kompetencji zawodowych co jest związane z przybliżeniem realiów zatrudnienia w firmach Unii Europejskiej a co za tym idzie wymogów jakie te realia stawiają przed absolwentem chcącym tam znaleźć zatrudnienie. Celem nadrzędnym w polityce edukacyjnej tych szkół jest wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia, wyposażenie go w wiedzę i umiejętności pozwalające realizować się w życiu osobistym i zawodowym, podnoszenie jakości warunków nauki i pracy z wykorzystaniem funduszy unijnych i regionalnych dla podniesienia poziomu przygotowania zawodowego i podniesienia skuteczności funkcjonowania absolwentów na rynku pracy i rynku edukacyjnym.

Partnerzy projektu Projekt realizowany był przez Izbę Rzemieślniczą oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Tarnowie ul. Kochanowskiego 32 w partnerstwie z hiszpańską firmą pośredniczącą EuroMoving C/Arrayan 40B 2ºC. 41003 w Sevilli.

Cele projektu Cel główny projektu zakładał zwiększenie mobilności osób kształcących się i szkolących zawodowo na europejskim rynku pracy. Zorganizowanie staży zawodowych w Hiszpanii wsparło mobilność ponadnarodową 41 uczniów doskonalących się zawodowo, w szkołach prowadzonych przez Izbę Rzemieślniczą z Tarnowa. Założono, że realizacja projektu wpłynie na zwiększenie atrakcyjności kształcenia rzemieślniczych ZSZ, poprzez stworzenie uczniom możliwości odbycia stażu zagranicznego, który wprowadzi ich na Europejski Rynek Pracy. Działania projektowe ukierunkowane zostały na poszerzanie wiedzy i zdobycie nowych kwalifikacji zawodowych zwiększających konkurencyjność stażystów na lokalnym i krajowym rynku pracy oraz ułatwiających im poszukiwanie zatrudnienia lub założenie własnej działalności gospodarczej. Dodatkowo poznanie nowych technologii i rozwiązań utworzyła transfer doświadczeń i innowacji. Praca w środowisku odmiennym kulturowo i językowo, przyczyniała się do podniesienia kompetencji społecznych stażystów oraz wzrostu ich umiejętności adaptacyjnych.

1

Założono uzyskanie następujących rezultatów „miękkich”; podniesienie umiejętności zawodowych, kompetencji organizacyjnych i społecznych praktykantów oraz wzrost ich umiejętności adaptacyjnych, poznanie specyfiki hiszpańskiego rynku pracy, przygotowanie do pracy w środowisku wielokulturowym również na innych europejskich rynkach i tym samym przyczynienie się do wzrostu mobilności uczniów oraz kwalifikacje nabyte poprzez praktyki w Hiszpanii mają zwiększyć konkurencyjność stażystów jako przyszłych absolwentów na lokalnym, krajowym rynku pracy i ułatwić im poszukiwanie zatrudnienia lub założenie własnej działalności. Rezultaty „twarde” do osiągnięcia to; każdy stażysta ma uczestniczyć w 70 godz. zajęć przygotowujących do wyjazdu, przepracować średnio od 140 do 160 godzin stażowych u hiszpańskiego pracodawcy, otrzymać 3 certyfikaty potwierdzające kwalifikacje; Europass Mobilność, Certyfikat wystawiony przez pracodawcę, Dyplom ukończenia kursów przygotowujących, zdobyć umiejętność posługiwania się językiem hiszpańskim na poziomie komunikatywnym. Realizacja projektu Projekt zakładał organizację trzech turnusów 4-tygodniowych staży zawodowych w Sewilli. Adresowany był do uczniów klas II i III kształcących się w zawodach: usługowych, gastronomicznych, mechanicznych i budowlanych. Turnusy realizowane były w terminach: 06 – 31 maja 2013, 02 – 29 listopada 2013, 27 lutego – 27 marca 2014 Rekrutacja do udziału w projekcie prowadzona była zgodnie z założeniami utworzonego regulaminu, od stycznia 2013 do stycznia 2014 przez Zespoły Rekrutacyjne na terenie obydwu szkół. Zespół Rekrutacyjny składał się z przedstawicieli szkół: dyrektora szkoły, nauczyciela języka angielskiego, pedagoga szkolnego. Rekrutację poprzedzono kampanią informacyjną o projekcie, w ramach której publikowano ogłoszenia kierowane do uczniów ostatnich klas, organizowano spotkania informacyjne w szkołach/klasach, umieszczano informacje na tablicach ogłoszeń oraz na stronie internetowej Izby Rzemieślniczej w Tarnowie i obu szkół. Proces rekrutacji obejmował: • złożenie formularza aplikacyjnego o zakwalifikowanie do udziału w projekcie, który zawierał m.in. uzasadnienie chęci wyjazdu, zgodę rodziców oraz opinię wychowawcy o uczniu (w tym średnia ocen z przedmiotów ogólnych i zawodowych), • rozmowę kwalifikacyjną, • akceptację wniosku przez Zespół Rekrutacyjny, • utworzenie listy rezerwowej (dwie dodatkowe osoby, 1 chłopiec, 1 dziewczyna), Zespół Rekrutacyjny tworzył listę osób zakwalifikowanych do projektu, którą publikował na tablicy informacyjnej w obu placówkach oraz na stronach internetowych Izby i szkół. Wyniki rekrutacji były przedstawiane do ostatecznej akceptacji przez Lidera projektu – Dyrektora Izby Rzemieślniczej w Tarnowie. Kandydaci na uczestników projektu musieli spełnić następujące kryteria: • ukończony przedostatni rok nauki w danym profilu, • znajomość języka angielskiego na poziomie komunikatywnym, • odbyte praktyki zawodowe z co najmniej oceną dobrą, 2

• • • •

pozytywna opinia wychowawcy i pedagoga szkolnego. sprecyzowana wysoka motywacja do wyjazdu, opinia pracodawcy z zakładów pracy, umiejętność samoprezentacji i komunikacji interpersonalnej.

Po pozytywnym zakończeniu procesu rekrutacji uczeń był informowany o konsekwencjach rezygnacji z udziału w projekcie; związanych głównie ze zmianą warunków rezerwacji biletów lotniczych. Każdy uczeń miał obowiązek brać udział we wszystkich rodzajach zajęć przygotowujących, objętych projektem; zajęcia z języka angielskiego (30/25godz.), z języka hiszpańskiego (20+10godz.), zajęcia kulturowe (10/8godz.) oraz przygotowanie psychologiczno – pedagogiczne (10godz.) Wyjazd na praktyki poprzedzały zajęcia z przygotowania kulturowo-językowego i psychologiczno-pedagogicznego. Uczniowie brali udział w kursach języka angielskiego branżowego oraz podstaw języka hiszpańskiego (przygotowanie kontynuowane było dodatkowo w Hiszpanii, w zakresie uwzględniającym słownictwo powiązane bezpośrednio ze środowiskiem pracy). Na spotkaniach z psychologiem, które wprowadzono po problemach związanych z przerwaniem stażu na pierwszym turnusie, zapoznawano się ze sposobami przezwyciężenia stresu, trudnościami wywołanymi rozłąką z bliskimi oraz postępowaniem w sytuacjach ekstremalnych Współpraca z hiszpańskim partnerem zapoczątkowana w czasie rozmów na międzynarodowym spotkaniu w Brukseli, zaowocowała podpisaniem umowy partnerskiej i rozpoczęciem współpracy z EuroMoving - organizacją szkoleniową działającą w Sewilli. Potwierdzeniem wysokiej jakości usług świadczonych przez partnera, są dobre efekty przeprowadzonych staży oraz zdobyte przez uczestników kompetencje i doświadczenia. Przeprowadzone w Hiszpanii staże zostały dobrze ocenione zarówno przez samych uczniów, jak też przez lokalnych pracodawców, do których trafiają absolwenci szkół prowadzonych przez Izbę. Dodatkowo EuroMoving organizowała szkolenia językowe na miejscu i proponowała bardzo interesujące programy adaptacji kulturowej. Okazała się bardzo pomocna w prowadzeniu ewaluacji staży, a co najważniejsze wszyscy dotychczasowi stażyści korzystający z jej usług uzyskali zakładany poziom kompetencji zawodowych i językowych. Strony przed rozpoczęciem współpracy i realizacji projektu, podpisały Umowę partnerską o współpracy regulującą zagadnienia; terminy i długość trwania staży zawodowych, warunki płatności, liczebność grup, obowiązki organizacji wysyłającej; kryteria kwalifikowalności uczestników, warunki ubezpieczenia, podanie określonych informacji o uczestnikach, zapewnienie podróży, przeprowadzenie wstępnego przygotowania językowego, zapoznanie z regulaminami porządkowymi. Sprecyzowano obowiązki wynikające z prawidłowej realizacji zadań projektowych, oraz określone zostały: - Obowiązki organizacji pośredniczącej; współpraca z firmami przyjmującymi na staże, zgodnie z profilem zawodowym uczestników oraz wyjściowym poziomem języka, dopilnowanie warunku, że zadania i obowiązki przypisane uczestnikom będą zgodne z ich wiedzą, umiejętnościami i celami szkolenia, warunki monitorowania, kontroli i sposoby certyfikacji, zapewnienia zakwaterowania; sposoby ewaluacji, pomoc w nagłych wypadkach oraz warunki płatności.

3

- Obowiązki organizacji wysyłającej: zebranie wszystkie informacje niezbędne do zapewnienia, by uczestnicy spełniali kryteria kwalifikowalności. Zapewnienie przed rozpoczęciem praktyk ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej i następstw wypadków przy pracy, ułożenie i przesłanie CV Europass (w tym informacji o poziomie znajomości języka hiszpańskiego), listów motywacyjnych w języku angielskim lub hiszpańskim, umów szkoleniowych dla każdego uczestnika, uwzględniających informacje o umiejętnościach, które uczestnik ma nabyć oraz zadaniach do wykonywania na stażach, zapewnienie uczestnikom objęcia ich ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym, zakupienie biletów na podróż dla uczestników i powiadomienie organizacji pośredniczącej o szczegółach podróży, dostarczenie regulaminu postępowania w przypadkach wyraźnego łamania zasad regulaminu stażu i miejsca zamieszkania. Ustalono, że EuroMoving będzie stosował system szkolenia oparty na identyfikacji wyjściowych umiejętności kandydata oraz celów edukacyjnych. Opracowane zostały indywidualne programy szkolenia w oparciu o zadania rozwojowe. Znaleziono najlepsze firmy przyjmujące stażystów. Monitorowano postępów w procesie nauczania i szkolenia zawodowego. Dokonano ewaluacji i certyfikacji nabytych umiejętności zgodnie z ramami Europejskich Ram Kwalifikacji. Staże zawodowe odbywały się w wyselekcjonowanych, hiszpańskich przedsiębiorstwach w Sewilli, w których stażyści pracowali przeważnie w grupach dwuosobowych, rzadko zdarzała się praca w pojedynkę (przypadek tylko jednej osoby na stażu w danym zawodzie lub praca dwuzmianowa). Podpisane zostały umowy o staż z firmami; zakłady fryzjerskie Peluqueria Beth i Koupas Peluqueros, piekarnia Panaderia Almargen, Restauracja San Marco, Restaurante i Arroceria la Plaza, cukiernia La Campana, zakład elektromechaniki pojazdowej Norauto, zakład mechaniki pojazdowej Ford Ferri-Movil, zakład blacharsko-lakierniczy Taller Chapa y Pintura, zakłady remontowobudowlane Montelar Construcciones, Menroc i Moduobra Obras, stolarnia Gopa e Hijos. Każdy z uczestników spędzał średnio 7-8 godzin na praktyce przez 5 dni w tygodniu, zapoznając się z zasadami miejsca pracy, techniką oraz metodami pracy w danej firmie. Godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy były bardzo różne. Niektórzy rozpoczynali pracę o 8.00, 9.30, 10.00 11.00 lub 15.00, a nawet 24.00 jak w przypadku piekarza. Każdy z uczestników przepracował 20 dni roboczych w ilości minimum 140 godzin, uzyskując od pracodawcy certyfikat w dwóch językach potwierdzający odbycia stażu w tym wymiarze. Wszystkie trzy turnusy stażowe zostały zaplanowane na 4 tygodnie pobytu. Zajęcia odbywały się od poniedziałku do piątku, niektórzy uczestnicy pracowali dodatkowo w soboty, aby odpracować dni, w który odbywała się podróż. Szczegółowe harmonogramy z tematyką zajęć, znajdują się w dzienniczkach praktyk, prowadzonych na miejscu, na bieżąco przez wszystkich uczestników. Każdy z trzech wyjazdów na staże poprzedzany wypracowanymi wspólnie z partnerem, działaniami zakładającymi ułatwienie realizacji zdań stażowych; wspólne uzgodnienie prawnych i ekonomicznych warunków do współpracy w realizacji projektu; ułożenie planu skutecznej współpracy mającej na celu przygotowanie staży; zebranie niezbędnych do przygotowania staży informacji od uczestników (formularz zgłoszeniowy, CV Europass, tłumaczenie CV w j.angielskim na j.hiszpańskim); organizacja zakwaterowania w campusie; rozpatrzenie potrzeb uczestników, ich warunków higienicznych i bezpieczeństwa; kontakt z firmami z branży fryzjerskiej, mechanicznej, restauracyjnej, cukierniczo-piekarniczej i budowlanej, z siedzibami w Sewilli lub okolicy.

4

Przekazanie firmom przyjmującym stażystów głównych celów i zasad pracy programu Leonardo da Vinci–Mobilność; podanie zestawienia początkowych umiejętności uczestników, zadań i umiejętności uczestników, wymogów w zakresie ubezpieczenia oraz obowiązków wynikających z Umowy szkoleniowej i Polityki Jakości Programu LdV; ułożenie Umów o staż i Kart jakość stażu w języku polskim, angielskim i hiszpańskim; przygotowanie i wysłanie indywidualnego programu stażu; organizacja dodatkowych kursów j. hiszpańskiego; pomoc w transporcie do campusa i zakwaterowaniu; przeprowadzenie spotkań informacyjnych, przekazanie informacji o zobowiązaniach stron, przygotowanie uczestników do bezpośredniej rozmowy kwalifikacyjnej z pracodawcą, informacja o komunikacji miejskiej, informacje kulturalne oraz możliwości rozrywki w Sevilli, podpisania umów noclegowych i wpłata depozytów; rozwiezienie uczestników do miejsc pracy w pierwszy dzień stażu: zadania i harmonogramy oraz podpisania umów szkoleniowych; organizacja rekreacji - przygotowanie ofert wycieczek; kontakt z firmami przyjmującymi praktykantów w celu ustalenia procedury oceny i certyfikacji stażu oraz kompletowanie informacji o przebiegu staży.

Ewaluacja, diagnoza opinii i ocen w projekcie W ramach projektu prowadzono diagnozę ewaluacyjną na poziomach: przed, w połowie realizacji każdej grupy i na zakończenie. Podobne działania prowadził także hiszpański partner firma EuroMoving. Badania te były prowadzone z wykorzystanie specjalnie do tego celu przygotowanych narzędzi, w postaci arkuszy ewaluacyjnych zawierających pytania zamknięte. Badania przed rozpoczęciem staży - trzema wyjazdami do Hiszpanii, ankiety badały przygotowanie do uczestnictwa w projekcie, przeprowadzone zostały na grupie 42 osób dobrowolnie zgłoszonych uczestników. Z pośród wielu zgłoszeń wybrano te osoby, które posiadały wysoką ocenę pracy u pracodawców oraz nienaganną opinie szkolną. Poinformowano ich o warunkach uczestnictwa, w tym warunkach socjalnych i organizacyjnych z jakim młodzież spotka się w Hiszpanii. Informowano także o tym, że na wyjeździe będą reprezentowali kraj i tarnowskie rzemiosło, co powodować powinno wzorcowe ich zachowanie na miejscu, zarówno na stażach jak w czasie wolnym. Przedstawione warunki zostały zaakceptowane przez wszystkich uczestników. Na tym etapie każdy mógł jeszcze rezygnować z wyjazdu. Przedstawiony młodzieży do wypełnienia anonimowy kwestionariusz ankietowy zawierał 4 pytania zamknięte w których każdy mógł wybrać jedną z 5 możliwości odpowiedzi (Zdecydowanie nie, Raczej nie, Trudno powiedzieć, Raczej tak, Zdecydowanie tak) oraz jedno pytanie wielokrotnego wyboru z możliwością dopisania własnej propozycji odpowiedzi. Odpowiedzi czterech pierwszych pytań można zgrupować w trzech kategoriach; pozytywne, negatywne, brak zdania. Analizując wypowiedzi wyraźnie widać, że młodzież uczestnicząca w projekcie, liczyła na podniesienie umiejętności zawodowych i umiejętności językowych (język angielski) – 100% wypowiedzi. Oczekiwania w zakresie poznania językowo-kulturowego z mocnym akcentem na pozytywną ocenę szkolenia wstępnego zrealizowanego przed wyjazdem – wypadają pozytywnie w wysokości ok. 60% wypowiedzi. Ankieta także (zasadnie) potwierdziła jednak niewielkie obawy związane z wyjazdem za granicę i czasowym oderwaniem od własnego środowiska domowego i społecznego uczniów – ok. 64% wypowiedzi. 5

Przeprowadzone zostały również wywiady indywidualne pośród osób wybranych losowo z całej grupy uczestników. Zadano im następujące pytania: • Jak oceniasz przejrzystość i merytorykę dokumentacji projektowej, która musisz wypełnić, • Czy uważasz, że jesteś w pełni osobą samodzielną, • Jak oceniasz swój poziom organizacji życia osobistego i zawodowego, • Czy umiesz radzić sobie z trudnościami. Analizując uzyskane wypowiedzi można stwierdzić, że młodzież we własnych ocenach, bardzo pozytywnie się oceniała, wskazując na przykłady zawodowe i własne doświadczenia osobiste. Wszyscy deklarowali dobre umiejętności komunikacyjne, ale mieli obawy co do sprawności w bezpośrednim posługiwaniu się językiem hiszpańskim, co należy uznać za zasadne. Młodzież nie wykazała zastrzeżeń do przedstawionej im dokumentacji projektowej. Podsumowując wyniki badań jak i też indywidualne komentarze uczestników projektu, należy stwierdzić, że wszyscy zostali dobrze przygotowani do wyjazdu oraz wyrażali przekonanie, że sam wyjazd będzie ciekawą i trafioną ofertą. Należy też podkreślić, że część uczestników traktowała projekt jak wielką przygodę, tak zawodową jak i osobistą. Wśród uczestników, część osób wyrażało obawy związane z wyjazdem za granice na staż, dla wszystkich stanowiący wielkie wyzwanie, ich pierwszą tak daleką podróż i długi pobyt poza domem, rozstanie z bliskimi.

Mając na uwadze dobro uczestników projektu oraz możliwości stałej korekty realizacji staży, w połowie i na zakończenie staży przeprowadzono badania diagnozujące opinie młodzieży dotyczące takich zagadnień jak; nowe technologie, maszyny i urządzenia, obsługa klientów, przygotowanie do europejskiego rynku pracy, warunki socjalne i nadzór nad uczestnikami, promocję projektu, posługiwanie się językiem obcym, organizację stażu oraz satysfakcję i zadowolenie. Dla realizacji wspomnianych badań wykorzystywano anonimowe kwestionariusze ankietowe, zawierające po 20 pytań zamkniętych z możliwością wyboru jednej z niżej wymienionych odpowiedzi: zdecydowanie nie, raczej nie, trudno powiedzieć, raczej tak, z decydowanie tak. Odpowiedzi zostały w dalszej analizie zakwalifikowane do trzech grup: pozytywne, negatywne, brak decyzji. Podsumowując wypowiedzi można sformułować następujące wnioski. Uczestnicy zostali przed rozpoczęciem zaznajomieni z przygotowanym programem i mieli możliwości na etapie projektowania wpłynąć na jego kształt. Pozwalało to w założeniach na dużą integrację z projektem. Generalnie uznajemy (mimo niezdecydowanych) iż uczniowie nie mieli problemów z porozumiewaniem się, dzięki zaplanowanym w projekcie zajęciom przygotowania językowego. Dużym wsparciem było życzliwe i wyrozumiałe podejście środowiska w miejscu odbywania staży do ich problemów komunikacyjnych. Wszyscy uczestnicy zaakceptowali warunki organizacyjne jak i też wykazali ogólne zadowolenie z przygotowania warunków odbywania staży, przez hiszpańskiego partnera. Praca opiekuna pedagogicznego została oceniona pozytywnie. Uczestnicy zaakceptowali przygotowane na ich potrzeby działania kulturoznawcze, przybliżające im region i jego kulturę. Było to bardzo ciekawe zdarzenie w ich życiu i stąd wyniknęły tak wysokie i pozytywne oceny.

6

Młodzież w czasie zajęć, poznawała nowe rozwiązania technologiczne typowe dla regionu i charakterystyczne dla zawodów przez nich reprezentowanych. Wiedza i zdobyte umiejętności poszerzyły ich kompetencje zawodowe, wychodzące poza realizowany przez nich program szkolny. W pełni potwierdzona została zasadność przygotowania młodzieży i wartość poznania hiszpańskiego rynku pracy, która pozwoli im na ewentualne, przyszłe zatrudnienie w UE. Z udzielonych wypowiedzi w ankiecie i obserwacji wynika iż w większym stopniu młodzież musiała posługiwać się językiem hiszpańskim, niż angielskim. Sprawność komunikacyjna polepszała się w miarę upływu czasu – okresu przebywania w środowisku obcojęzykowym. Młodzież w swoich wypowiedziach wyraźnie wskazuje na pozytywny wpływ praktyk na pogłębianie samodzielności i decyzyjności jako atrybutów zawodowych i społecznych. Staże w pełni potwierdziły realizację podstawowego celu jakim jest ułatwienie wejścia młodzieży na rynek pracy. Wydaje się to szczególnie istotne gdyż uczestnicy wyrażają pełne zadowolenie i akceptację. Kieszonkowe, które otrzymywali uczestnicy projektu przeznaczone na bieżące utrzymanie się okazało się w zupełności wystarczające. Pełna akceptacja otrzymanych kwot świadczy wystarczającym zabezpieczeniu bytowania młodzieży. Uczestnicy zaakceptowali również warunki pobytu w kampusie jak i też wykazali ogólne zadowolenie z wyżywienia, dostępu do Internetu, tv itp. Młodzież świadoma korzyści jakie wynosi z uczestnictwa w projekcie będzie dobrym ambasadorem działań jakie podjęły szkoły i Izba Rzemieślnicza dla doskonalenia ich rozwoju zawodowego.

Zestawienie ocen przebiegu staży, uczestników i opiekunów staży, według zawodów, przeprowadzone przez EuroMoving Zawód: fryzjer GRUPA I/ Uczestnicy: Barbara Pomykacz, Justyna Czaja, Mateusz Fedak, Agnieszka Marcinek, Oliwia Kucharczyk, Aneta Cierniak, Żaneta Gac Firma przyjmująca: Peluqueria Beth Opiekun: Isabel Haza oceniła staż w skali od 1 do 10: 10 UWAGI Opiekuna: Pani Isabel w przypadku Barbary Pomykacz i Justyny Czai stwierdziła, że uczestniczki były najlepiej przygotowane ze wszystkich stażystów którzy byli do tej pory na stażach treningowych w jej firmie. Dlatego uważa, że są dobrze przygotowane do wejścia na rynek pracy. Wszyscy uczestnicy bardzo entuzjastycznie podchodzili do wykonywania zawodu fryzjera. Wykazywali dużo chęci do nauki i podnoszenia poziomu porozumiewania się pomimo początkowych barier językowych. W krótkim czasie udało im się poznać w praktyce nowe techniki robienia fryzur. Mieli bardzo dobre relacje z opiekunem i pracownikami, którzy doceniali profesjonalizm i umiejętności uczestników. Średnia ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: -przydatności i pracy opiekuna w 90% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników -wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 90%

7

GRUPA II/ Uczestnicy: Szymon Czaja, Paulina Bulaga, Renata Cisło, Żaneta Nowak Firma przyjmująca: Koupas Peluqueros Opiekun: Macarena Martinez oceniła staż w skali od 1 do 10: 10 UWAGI Opiekuna: Pani Macarena oceniła bardzo dobrze pracę wykonywaną przez Szymona i Paulinę, ich nowe doświadczenia jako uczestników zagranicznych w nowym miejscu praktyki. Szczególnie ceniła sobie profesjonalizm zarówno uczestników, jak i szybką zdolność uczenia się języka hiszpańskiego i postępów poczynionych przez Paulinę. Uczestniczki, Renata i Żaneta, były bardzo entuzjastycznie nastawione do swojej pracy, chętne do nauki i wkładały dużo wysiłku w uczenie się nowych umiejętności. W krótkim czasie udało im się poznać nowe techniki układania fryzur i mieć bardzo dobre relacje z pracownikami. Średnia ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 90% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 90% Zawód: piekarz Uczestnik: Mateusz Olszewski Firma przyjmująca: Panaderia Almargen Opiekun: Jose Maria Ruiz ocenił staż w skali od 1 do 10: 9 UWAGI Opiekuna: Pan José María pozytywnie ocenił staż i pracę Mateusza w piekarni. Stwierdził, że Mateusz był pracowity, prawidłowo wykonywał zadania, starał się w nawiązywaniu komunikacji i zintegrowaniu się w nowym środowisku. Ocena uczestnika na temat stażu: Mateusz ocenił staż w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności szkolenia i pracy opiekuna w 80% staż był on zgodny z profilem zawodowym - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 80 % Zawód: kucharz GRUPA I/ Uczestniczki: Angelika Pękala, Anna Barbarzak, Firma przyjmująca: Restauracja San Marco Opiekun: Miguel Perez, który ocenił staż w skali od 1 do 10: 8 UWAGI opiekuna: Pan Miguel bardzo docenił doświadczenie i profesjonalizm uczestniczek, które pomimo bariery językowej bardzo dobrze radziły sobie w nowej sytuacji zawodowej. Prawidłowo wykonywały wszystkie czynności. Wykazały dużo chęci do nauki nowych umiejętności zarówno zawodowych jak i językowych. Średnia ocena uczestniczek na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 100% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 100% GRUPA II/ Uczestnicy: Łukasz Lis, Mateusz Mroczek Firma przyjmująca: Restaurante „Arroceria la Plaza” Opiekun: Ismael Bernal ocenił staż w skali od 1 do 10: 9 UWAGI Opiekuna: Opiekun bardzo docenił doświadczenie zawodowe i wysiłki uczestników stażu w próbach komunikowania się i nauce gotowania. Uznał, że poziom znajomości języka stanowił dużą barierę w uczeniu się. Czas pracy w kuchni to zbyt krótki okres czasu by nadrobić braki językowe. 8

Ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 9 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 75% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 75% Zawód: cukiernik Uczestniczki: Wioleta Morawska, Sylwia Milczarek, Dominika Zając, Magdalena Bigos, Katarzyna Ciupek, Paulina Widzisz Firma przyjmująca: Cukiernia La Campana Opiekun: Borja Hernandez ocenił staż w skali od 1 do 10: 10 UWAGI opiekuna: Pan Borja bardzo docenił doświadczenie i profesjonalizm uczestników stażu, które nie miały żadnego problemu w korzystaniu z narzędzi cukierniczych i wykonywaniu ręcznej pracy. Wszystkie czynności i zadania robione były w prawidłowy sposób, uczestniczki wykazały zaangażowaną postawę chętnie współpracując i łatwo dostosowując się do obowiązującej organizacji i procedur cukierniczych. Średnia ocena uczestniczek na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 90% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 90% Zawód: Elektromechanik pojazdów samochodowych Uczestnicy: Michał Bączek, Bartosz Grzanka, Tomasz Jakubowski, Dawid Usień, Robert Żelazo Firma przyjmująca: Norauto Opiekun: Jorge Valentin Alarcon Vera ocenił staż w skali od 1 do 10: 10 UWAGI Opiekuna: Pan Jorge Alarcón Vera bardzo wysoko ocenił doświadczenie Michała i przyznał, że chętnie zatrudniłby go w firmie. Uczniowie zachowywali się bardzo poprawnie i nie stwarzali żadnych problemów. Byli przyjaźnie nastawieni i chętni do współpracy. Wykazali się doświadczeniem w realizacji zadań i dobrymi umiejętnościami zawodowymi. Średnia ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10:10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 85% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 90% Zawód: mechanik pojazdów samochodowych Uczestnicy: Grzegorz Szymanek, Piotr Baruch, Rafał Kozdroń, Henryk Warzecha, Jakub Kwiatkowski, Kamil Michoń Firma przyjmująca: Ford Ferri-Movil Opiekun: Manuel Carmona ocenił staż w skali od 1 do 10: 9 UWAGI Opiekuna: Pan Manuel Carmona był zadowolony z doświadczenia udziału w projekcie LdV, potwierdził umiejętności uczestników i nabyte efekty kształcenia, pomimo barier językowych. Uczestnicy głównie byli zaangażowani w działania typowe dla mechanika samochodowego takie jak rewizja i ogólna kontrola pojazdu. Wykazywali się bardzo aktywną postawą, w miarę swoich możliwości komunikowali się z resztą zespołu i okazali się bardzo zdolnymi pracownikami. 9

Średnia ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 100% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 100% Zawód: blacharz i lakiernik Uczestnicy; Kamil Grochola, Bartłomiej Tryt Firma przyjmująca: Taller Chapa y Pintura Opiekun: Gaspar Ochoa ocenił staż w skali od 1 do 10: 8 UWAGI Opiekuna: Uczestnicy podchodzili do pracy profesjonalnie i chętnie pomagali pozostałym pracownikom. Wykazali się aktywna postawą i w miarę swoich możliwości komunikowali się w języku hiszpańskim. Prawidłowo wykonywali polecone im zadania, nabywając nowe umiejętności zawodowe. Średnia cena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 100% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 100% Zawód: murarz Uczestnik: Paweł Kucięba Firma przyjmująca: Montelar Construcciones y Reformas Opiekun: Juan Enrique Alvares ocenił staż w skali od 1 do 10: 10 UWAGI Opiekuna: Opiekun skomentował, że Paweł posiada odpowiednie predyspozycje, ale przeszkodą była nieznajomość języka hiszpańskiego. Dzięki pomocy kolegów rozumiał polecenia i wydajnie pracował w zespole. Wykazał się ciężką pracą i pokazał dobre umiejętności zawodowe. Jest osobą bardzo pracowitą. Opiekun był z niego bardzo zadowolony. Ocena uczestnika na temat stażu w skali od 1 do 10: 8 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 75% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 75% Uczestnik: Kamil Micek Firma przyjmująca: Menroc Opiekun: Manuel Dominguez ocenił staż w skali od 1 do 10: 9 UWAGI OPIEKUNA: Pan Manuel Dominguez podkreślił, że Kamil szybko zaadaptował się w pracy i docenia jego wysiłki na rzecz przezwyciężenia barier językowych. Był bardzo zadowolony z wykonywanej przez uczestnika pracy i z pozytywnych doświadczeń z programem Leonardo da Vinci. Ocena uczestnika na temat stażu w skali od 1 do 10: 7 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 75% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 75% 10

Zawód: stolarz Uczestnicy: Kamil Pachut, Damian Schab Firma przyjmująca: Gopa e Hijos Opiekun: Manuel Gomez ocenił staż w skali od 1 do 10: 9 UWAGI Opiekuna: Manuel Gómez, bardzo docenił pracę wykonaną przez uczestników i ich zaangażowanie na stażu. Dostrzegł trudność uczestników w posługiwaniu się językiem hiszpańskim, ale docenił ich wysiłek wkładany w naukę języka. Ocena uczestnika na temat stażu w skali od 1 do 10: 10 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 75% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 80%

Zawód: monter zabudowy i robót wykończeniowych Uczestnicy: Dawid Kozioł, Norbert Zagórski Firma przyjmująca: Moduobra Obras y Sistemas Modulares Opiekun: Juan Jose Guerra ocenił staż w skali od 1 do 10: 8 UWAGI Opiekuna: Opiekun i pracownicy byli zadowoleni z uczestników i pracy jaką wykonywali. Pomimo bariery językowej uczestnicy prawidłowo wykonywali przydzielone im zadania. Wykazali się chęcią do pracy i nauki nowych umiejętności. Średnia ocena uczestników na temat stażu w skali od 1 do 10: 7 Pod względem: - przydatności i pracy opiekuna w 80% staż był zgodny z profilem zawodowym uczestników - wzajemnej wymiany umiejętności zawodowych w 100%

11

DIAGRAM ILUSTRUJĄCY ILOŚĆ UCZESTNIKÓW, KTÓRZY UKOŃCZYLI STAŻ, Z PODZIAŁEM NA ZAWODY Chłopcy Dziewczęta

24 osób 17 osób

Efekty i produkty końcowe REZULTATY PROJEKTU – „miękkie” • podniesienie umiejętności zawodowych, • podniesienie kompetencji organizacyjnych i społecznych praktykantów oraz wzrost ich umiejętności adaptacyjnych, • poznanie specyfiki hiszpańskiego rynku pracy, • przygotowanie do pracy w środowisku wielokulturowym również na innych europejskich rynkach i tym samym przyczynienie się do wzrostu mobilności uczniów, • kwalifikacje nabyte poprzez praktyki w Hiszpanii zwiększają konkurencyjność stażystów jako przyszłych absolwentów na lokalnym, krajowym rynku pracy i ułatwiają im poszukiwanie zatrudnienia lub założenie własnej działalności.

12

REZULTATY PROJEKTU – „twarde” KAŻDY Z 41 UCZESTNIKÓW • Przepracował średnio 140 godzin stażowych, • Uczestniczył w 70 godz. kursów i zajęć przygotowujących do wyjazdu, • Otrzymał 3 certyfikaty potwierdzające kwalifikacje; - Europass Mobilność - Certyfikat wystawiony przez pracodawcę - Dyplom ukończenia kursu • Zdobył umiejętność posługiwania się językiem hiszpańskim na poziomie komunikatywnym. Program kulturowy i rekreacyjny Podczas pobytu w Sewilli uczestnicy nie tylko pracowali, ale również poznawali kulturę i obyczaje kraju goszczącego, próbowali lokalnej kuchni, rozwijali swoje umiejętności językowe, zwiedzali Sewillę oraz podróżowali do innych pięknych miejsc w regionie Andaluzji. Czas wolny mieli głównie w godzinach popołudniowych albo w zależności od zmiany na której pracowali. Spędzali go wykorzystując darmową sieć WIFI serfując w internacie, grając w tenisa stołowego, koszykówkę, rozmawiając przez komunikatory z rodziną, znajomymi, oglądając telewizję, ćwicząc na siłowni, odpoczywając po ciężkich zajęciach. W pobliżu campusa znajdował się atrakcyjny park rozrywki z licznymi huśtawkami, karuzelami, miejscem na grilla, w którym uczestnicy chętnie spędzali czas wolny po pracy. W projekcie każdy otrzymał kieszonkowe przewidziane na utrzymanie, stąd każdy miał zaplanowane wyjścia do pobliskiego marketu po niezbędne zakupy prowiantu. Natomiast w weekendy zaplanowane było zwiedzanie, na początek zawsze centrum Sewilli oraz wypad do położonego w centrum miasta, parku wodnego z licznymi atrakcjami - Isla Magica. Podziwiano widoki na miasto z budowli Metropol Parasol, zwiedzano Katedrę oraz wieżę Giralda, spacerowano wzdłuż rzeki Guadalquivir oraz wyznaczonymi dla turystów głównymi ulicami miasta. Odbywały się wycieczki na Plac Hiszpański oraz do Parku Marii Luizy, również zwiedzano miasto z okiem piętrowego autobusu turystycznego. Były wycieczki do muzeum corridy, na arenę przeznaczonej do walki byków oraz w muzeum Plaza de Toros. Zwiedzając Sewillę próbowano lokalnych przysmaków i tradycyjnej kuchni hiszpańskiej. Odbyły się wycieczki do Cadiz, niewielkiej nadmorskiej miejscowości, w której zwiedzano katedrę, pałac San Sebastian, podziwiano widok na miasto z wieży Torre Tavira, zaplanowano spacer ulicami miasta i wzdłuż piaszczystych plaż Caleta, Santa Maria i Victoria okrążając jednocześnie miasto dookoła. Odbyła się również na całodniowa wycieczka na Gibraltar, gdzie mieszkańcy porozumiewają się głównie w języku angielskim ponieważ jest to teren należący do Wielkiej Brytanii. Na szczyt skały Gibraltar wyjechano kolejką liniową skąd podziwiany był wspaniały widok na morze z różnych punktów rozmieszczonych na skale. Zwiedzano główne historyczne miejsca na skale np. tunele zbudowane w czasie trwania drugiej wojny światowej będące wówczas schronieniem dla mieszkańców. Świetną atrakcją wycieczki okazały się małpy makaki, będące pod ścisłą ochroną.

13

Podsumowanie Biorąc pod uwagę analizę diagnozy ankietowej, rozmowy indywidualne z uczestnikami projektu, wypowiedzi osób zatrudnionych w projekcie tak z terenu naszego kraju jak i z terenu Hiszpanii, należy bardzo wysoko oceniać staże ich przebieg i efekty. Warto też zauważyć specyficzne cechy młodzieży wyjeżdżającej na staż. Większa część uczestników projektu pochodziła z środowisk wiejskich, a uczestnictwo w stażu dało jego uczestnikom możliwość rozwoju umiejętności kluczowych, których zdobycie w ich warunkach życiowych byłoby w dużym stopniu utrudnione. Poznanie jednego z europejskich rynków pracy pozwoliło młodzieży na krytyczne spojrzenie na problem emigracji zarobkowej z Polski i zatrudniania w Unii Europejskiej. Młodzież także zrozumiała jak ważnym na współczesnym rynku pracy jest znajomość języka obcego na poziomie konwersacji. Zrealizowane etapy projektu pozwalają także na wysnucie wniosków realizacyjnych do etapów następnych pozwalając na udoskonalenie procedur i postępowań. Ważnym podkreślenia jest wysoki profesjonalizmu partnera hiszpańskiego tak na etapie przygotowawczym jak i realizacyjnym dzięki czemu uczestnictwo w projekcie charakteryzuje wysoki współczynnik bezpieczeństwa. Uczestnicy projektu osiągnęli korzyści, które można sklasyfikować w dwóch kategoriach; A/ merytoryczno–zawodowych takich jak; nowe umiejętności i kompetencje zawodowe potwierdzone certyfikatami od pracodawców, wzrost kompetencji kluczowych – umiejętność porozumiewania się w języku hiszpańskim i angielskim, nabycie doświadczenia praktycznego oraz poczucia konieczności dalszego kształcenia, zdobycie umiejętności i kompetencji organizacyjnych i społecznych; zwiększenie otwartości i mobilności, rozwijanie umiejętności pracy w grupie, rozwiązywania problemów, kreatywności, podejmowania ryzyka i odpowiedzialności. B/ Korzyści dla rynku pracy; zdobycie kolejnego doświadczenia zawodowego wyniesionego od pracodawcy zagranicznego, zwiększenie szans na rynku pracy, poszerzenie wiedzy na temat funkcjonowania europejskim rynku pracy, pogłębienie wiedzy o zatrudnieniu w krajach UE. Wymiernymi korzyściami związanymi z realizacją projektu był rozwój uczestników w kontekście rozwoju; 1/ Osobowościowego; doskonalenie umiejętności samodzielnej pracy i organizacji, wzmocnienie indywidualnej decyzyjności w zakresie zatrudnienia jak i też w prywatnym życiu osobistym poza miejscem zamieszkania, umiejętności organizowania pracy przy zachowaniu wyznaczonych terminów, organizowania stanowiska pracy, wykorzystanie zasobów oraz podejmowanie decyzji w celu osiągnięcia oczekiwanych rezultatów. 2/ Ogólnego; kształtowania umiejętności komunikacyjnych, umiejętności pracy w zespołach, empatii, komunikacji z nieznanym do tej pory obszarem klientów w tym klientów obcojęzycznych, umiejętności zrozumienia potrzeb klienta i prawidłowej obsługi. Projekt odpowiadał na potrzebę rozszerzenia umiejętności zawodowych nabytych podczas praktyk w Polsce, a także poszerzenia wiedzy branżowej w dziedzinach odbywania staży. Zakładał uzyskanie przez uczestników minimalnego poziomu Europejskich Kwalifikacji Zawodowych. W efekcie, przeprowadzone staże zawodowe to komasacja doświadczenia zawodowego zdobytego podczas praktyk zawodowych w kraju oraz kompetencji uzyskanych w wyniku staży zagranicznych. Efektem uczenia się podczas praktyk, oraz uczestnictwa w szkoleniach językowych przed wyjazdem na praktyki i kursu j. branżowego na miejscu, było uzyskanie przez uczestników projektu poziomu znajomości języka A1.

14

Załączniki

raporty cząstkowe z ewaluacji turnusów, sprawozdania opiekunów, filmy z przebiegu staży, zdjęcia, wzory certyfikatów

15