Zachowania ryzykowne w Internecie Zachowania ryzykowne w Sieci, to takie działania użytkownika Internetu, które niosą ze sobą ryzyko negatywnych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego i psychicznego, jak i dla otoczenia społecznego. http://ewciah.files.wordpress.co m/2009/11/internet.jpg?w=510
Skąd się biorą zachowania ryzykowne w Sieci? cechy Internetu
cechy osobnicze
• płynność tożsamości oraz anonimowość • brak barier kulturowych i społecznych • pokonywanie ograniczeń przestrzennych • wielość kontaktów społecznych • możliwość permanentnego zapisu • interakcyjność • dostępność
• wysoki poziom lęku, niepokoju • słaba odporność na frustrację • niska samoocena • niedojrzałość emocjonalna i społeczna • słaba kontrola wewnętrzna • nierealistyczne oczekiwania wobec siebie i otoczenia • poczucie odrzucenia
Przyczyny podejmowania zachowań ryzykownych u młodych użytkowników Sieci • • • • • • • • • • • •
zmniejszenie zahamowań obniżenie bariery lęku nabranie śmiałości w kontaktach z ludźmi wprowadzenie się w stan podniecenia z nudów/dla zabawy, odprężenia się z ciekawości ucieczka przed problemami w rodzinie i w szkole próba zwrócenie na siebie uwagi otoczenia prowokowanie dorosłych uległość wobec nacisków ze strony rówieśników chęć zyskania uznania w grupie rówieśniczej chęć podniesienia własnej wartości
Źródła zachowań ryzykownych u młodych użytkowników Sieci • Brak wiedzy dzieci i rodziców na temat zagrożeń • Poczucie anonimowości • Poczucie bezkarności • Egalitaryzm w Sieci • Brak nadzoru rodzicielskiego • Nieznajomość netykiety
• młodzi użytkownicy: narażenie na „grooming” (pedofilia internetowa); starsi: narażenie na niechciane wiadomości o charakterze seksualnym • sexting (wysyłanie wiadomości lub/i fotografii o charakterze erotycznym (9)
Rodzaje zachowań ryzykownych w Internecie udostępnianie informacji osobistych
• •
wklejanie prywatnych zdjęć bez dbałości o ustawienia dotyczące dostępu do nich ujawnianie w Sieci wrażliwych danych osobowych i szczegółów z prywatnego życia
dostęp do niesprawdzonych i niebezpiecznych źródeł informacji (sekty, diety, środki odurzające) umawianie się z osobami poznanymi online hazard online ściąganie plików z niesprawdzonych źródeł, kopiowanie cudzych prac
Skutki zachowań ryzykownych • • • • •
Wczesna inicjacja seksualna online Narażenie na kontakty z pedofilami Problemy z prawem Kontakt z niepożądanymi wartościami Przyczynek do zachowań ryzykownych w świecie rzeczywistym (inicjacja seksualna, eksperymenty ze środkami odurzającymi) • Narażenie na kradzież danych/wykorzystanie danych https://www.polskaszerokopasmowa.pl /g2/konwersje/mini/2012_12/b8e4790 33c06cc9d25013c64bed5c919.jpg
Zapobieganie zachowaniom ryzykownym w Internecie • Edukacja rodziców i nauczycieli (kształtowanie kontaktu dzieckomultimedia/kontrakty/programy rodzicielskie/nadzór) • Edukacja dzieci (nauka netykiety, informacja o zagrożeniach wynikających z zachowań ryzykownych)
Lektury warte uwagi 1. Jędrzejko M. Janusz M., Walancik M. (2013) Zachowania ryzykowne i uzależnienia. Zjawisko i uwarunkowania, Warszawa : Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR. 2. Jędrzejko M., Taper E.A. (2012.) Dzieci a multimedia, Warszawa-Dąbrowa Górnicza : Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, 3. Kwiatkowska G.E., Siudem I. (red.) (2012) Zachowania ryzykowne. Lublin: Wydawnictwo: Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej. 4. Ogińska-Bulik N. (2007) Zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży. Łódź: Wydawnictwo WSH-E .
