Strona / stron:

SYSTEM ZARZĄDZANIA BHP O OH HS SA AS S 1188000011

1 z 39

Zarządzenie:

Z-DN 110608

Obowiązuje od:

08.06.2011 ----------------------

Zastępuje:

TYTUŁ:

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY KB/4.4.4 Edycja 1 (06.11)

UŻYTKOWNIK : ............. UWAGA: Niniejszy dokument nie może być bez zgody wydawcy rozpowszechniany.

Nazwa komórki / stanowiska

Imię i nazwisko

Data

Podpis

Autor

Jarosław Chodnicki

08.08.2011

J.CH

Przedstawiciel Kierownictwa ds. SZ BHP

Jerzy Mirski

08.08.2011

J.M.

Prezes Zarządu

Jarosław Flont

09.08.2011

J.F

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

Str. 2 z 39

EWIDENCJA ZMIAN Symbol zmiany A

Wyszczególnienie i opis zmian (wykaz wymienionych stron)

Zmiana obowiązuje od dnia

Imię i nazwisko odpowiedzialnego za wprowadzenie zmiany

W punkcie 6.4 (str.14) następujące zmiany: HEŁM OCHRONNY WRAZ Z PASKIEM PODBRÓDKOWYM Należy stosować zawsze (pasek podbródkowy od 01.01.2014) podczas przebywania i pracy na statkach, dokach, halach produkcyjnych oraz na nabrzeżach przy remontowanych statkach i na pochylni.

01.01.2014

Krzysztof Filip

Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych OCHRONA OCZU Należy stosować zawsze (od 01.01.2014) w 1 strefie produkcyjnej: remontowane i przebudowywane jednostki wraz z nabrzeżami, doki, hale produkcyjne. Załącznik nr 4 określa dopuszczone opcje ochron oczu. Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych

ROZDZIELNIK DOKUMENTU Biuro Organizacyjno-Prawne (kopia w zapisie papierowym) Przedstawiciel Kierownictwa ds. SZ BHP (oryginał w zapisie papierowym) Komórki organizacyjne Stoczni – zapis elektroniczny w intranecie „Remontowej” SA

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Spis treści 1

Str. 3 z 39

Strona

CEL i PRZEDMIOT INSTRUKCJI ZAKRES STOSOWANIA DEFINICJE KULTURA PRACY W „REMONTOWEJ” S.A. WYMAGANIA SYSTEMU ZARZADZANIA BHP

7

5.1

Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy

9

5.2

Identyfikacja zagrożeń , ocena ryzyka zawodowego i określenie środków kontroli

9

2 3 4 5

7 7 8 9

5.3

Zapewnienie zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi.

9

5.4

Cele i programy

9

5.5

Zadania i odpowiedzialność

9

5.6

Kompetencje, szkolenia, świadomość

10

5.7

Komunikacja i spotkania BHP

10

5.8

Dokumentacja SZ BHP

11

5.9

Nadzór nad dokumentacją

11

5.10

Sterowanie operacyjne

11

5.11

Przygotowanie na awarie

11

5.12

Monitorowanie i pomiary

12

5.13

Badanie zdarzeń wypadkowych

12

5.14

Niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze

12

5.15

Nadzorowanie zapisów

12

5.16

Audyt wewnętrzny

12

5.17

Przegląd wykonywany przez najwyższe kierownictwo

12

6

OGÓLNE ZASADY BHP NA TERENIE STOCZNI

13

6.1

Wstęp na teren Stoczni

13

6.2

Bezpieczeństwo ruchu drogowego

13

6.3

Alkohol i narkotyki

13

6.4

Sprzęt ochrony osobistej

14

6.5

Ład i porządek

15

6.6

Opieka medyczna

15

6.7

Ochrona przeciwpożarowa

15

6.8

Badanie zdarzeń wypadkowych (w tym bezurazowych)

16

6.9

Procedury awaryjne

17

7 7.1

ZASADY BHP OBOWIĄZUJACE NA REMONTOWANYCH W STOCZNI STATKACH System kontroli dostępu do statku (SKD)

18 18

7.2

Dostęp do statku / drogi komunikacyjne

18

7.3

Zagrożenia na remontowanych statkach

18

7.4

Czynności zabronione

19

7.5

Komunikacja i spotkania BHP

19

7.6

Plany bezpieczeństwa i higieny pracy

20

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 4 z 39

7.7

Środki ochrony osobistej wymagane przy pracach remontowych na statkach

20

7.8

Palenie tytoniu

21

7.9

Ochrona przeciwpożarowa

22

7.10

Pomiary atmosfery w zbiornikach i przestrzeniach zamkniętych

22

7.11

System wydawania zezwoleń na prace

22

7.12

Instrukcje bezpiecznej pracy

23

7.13

Zasady dokonywania oceny zagrożeń przy pracach nietypowych

24

7.14

Prace szczególnie niebezpieczne

24

7.14.1

Prace w przestrzeniach zamkniętych

25

7.14.2

Prace gorące

25

7.14.3

Prace na wysokości

27

7.14.4

Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych

28

7.15

Rusztowania

29

7.16

Zasady bezpieczeństwa przy transporcie pionowym

30

7.17

Zasady bezpieczeństwa przy korzystaniu z tymczasowych instalacji energetycznych

32

7.18

Zasady bezpieczeństwa przy korzystaniu z instalacji elektrycznych i elektronarzędzi

32

8

OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO

34

8.1

Postępowanie z odpadami

34

8.2

Zabezpieczanie środowiska przed skażeniem

35

9

UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY – ZASADY OGÓLNE

37

10

ZAŁĄCZNIKI

39

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 5 z 39

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 6 z 39

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 7 z 39

1. CEL i PRZEDMIOT INSTRUKCJI Niniejsza instrukcja została wydana w celu umożliwienia wszystkim osobom pracujących w Gdańskiej Stoczni „REMONTOWA” im J. Piłsudskiego S.A. zapoznania się z najważniejszymi zasadami i praktyką stosowanymi w Stoczni dla zapewnienia bezpieczeństwa. Dokument opisuje System Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy w Stoczni, funkcjonujący w oparciu o wytyczne normy OHSAS 18001:2007 „Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higiena pracy” przywołując procedury i instrukcje poszczególnych obszarów Systemu Zarządzania BHP. Instrukcja opisuje ponadto praktykę i rozwiązania stosowane w Stoczni w celu zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska. W ramach doskonalenia Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higiena pracy każdy pracownik Stoczni/podwykonawcy ma prawo zgłosić do Działu BHP uwagi i propozycje dotyczące poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. ZAKRES STOSOWANIA Opisane w instrukcji zasady obowiązują pracowników „REMONTOWA” S.A. oraz pracowników firm zewnętrznych, będących podwykonawcami prac na rzecz Stoczni jak również osoby czasowo przebywające na jej terenie. Wszyscy pracownicy Stoczni oraz firm zewnętrznych będących podwykonawcami prac na jej rzecz zobowiązani są do ścisłego respektowania obowiązujących w Stoczni zasad bezpieczeństwa. Zarząd Gdańskiej Stoczni „REMONTOWA” im. J. Piłsudskiego S.A. zobowiązuje właścicieli firm współpracujących ze Stocznią do przyjęcia takiego samego poziomu odpowiedzialności za własnych pracowników.

3. DEFINICJE Użyte w instrukcji określenia oznaczają: Stocznia – oznacza: Gdańska Stocznia „REMONTOWA” im. J. Piłsudskiego S.A. Remontowany statek – określenie dotyczy również innych remontowanych/przebudowywanych w Stoczni obiektów pływających. Zagrożenie - źródło zagrożenia, sytuacja lub działania mogące spowodować uraz człowieka, schorzenie zawodowe lub ich kombinację. Zdarzenie wypadkowe - zdarzenie związane z pracą powodujące lub mogące spowodować uraz, schorzenie zawodowe (niezależnie od stopnia ciężkości) lub śmierć. UWAGA 1 Wypadek jest zdarzeniem wypadkowym, które spowodowało uraz, schorzenie zawodowe lub śmierć. UWAGA 2 Zdarzenie wypadkowe, które nie spowodowało urazu, schorzenia zawodowego ani śmierci może być nazywane „zdarzeniem potencjalnie wypadkowym”, „prawie wypadkiem” lub „niebezpieczną sytuacją”. UWAGA 3 Sytuacja awaryjna jest szczególnym przypadkiem zdarzenia wypadkowego. Ryzyko zawodowe - prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń, związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy Zarządzanie ryzykiem - proces identyfikacji zagrożeń, oceny ryzyka, podejmowania działań w celu eliminacji lub zmniejszenia ryzyka oraz monitorowania i analizy uzyskanych wyników. Środki ochronne - środki ochrony indywidualnej i środki ochrony zbiorowej a także inne stosowane w celu ograniczenia ryzyka zawodowego (techniczne lub organizacyjne).

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 8 z 39

Środki ochrony indywidualnej Sprzęt i ubiór, które należy nosić, aby zapewnić ochronę przed zagrożeniami dla zdrowia i bezpieczeństwa. Należy do tego także ochrona przed złymi warunkami pogodowymi. Pełnomocnik SZ BHP - Pełnomocnik Kierownictwa ds. Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy.

4. KULTURA PRACY W „REMONTOWEJ” S.A. Zarząd Stoczni czyni wszystkie osoby sprawujące w niej funkcje kierownicze odpowiedzialnymi za zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy, ochronę mienia i środowiska naturalnego oraz oczekuje, że osoby te przez osobiste zaangażowanie będą budować kulturę bezpiecznej pracy a swoją postawą będą stanowić przykład dla innych pracowników. W Stoczni wszyscy jesteśmy w równym stopniu odpowiedzialni za: • przestrzeganie obowiązujących zasad i procedur; • dbanie o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz współpracowników; • aktywne działanie na rzecz eliminowania wszelkich zagrożeń dla zdrowia i życia. W tym celu każdy pracownik Stoczni oraz innych firm wykonujących prace na jej rzecz powinien: • wziąć osobistą odpowiedzialność za przestrzeganie zasad BHP skupiając się na własnym postępowaniu; • przestrzegać wymagań obowiązujących instrukcji, znaków BHP i ostrzegawczych; • używać właściwych ochron osobistych odpowiednich do rodzaju wykonywanych prac; • stosować narzędzia i sprzęt sprawne technicznie oraz używać ich w sposób zgodny z przeznaczeniem; • utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy; • przy wykonywaniu prac szczególnie niebezpiecznych upewnić się, że proces ten jest pod kontrolą; • przerwać natychmiast pracę jeżeli wydaje się ona niebezpieczna oraz podjąć stosowne do rodzaju zagrożenia kroki dla wyeliminowania lub ograniczenia ryzyka; • niezwłocznie zgłaszać przełożonym wszystkie wypadki i zdarzenia potencjalnie wypadkowe (bezurazowe).

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 9 z 39

5. WYMAGANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA BHP 5.1 Polityka bezpieczeństwa i higieny pracy Określając politykę oraz potrzeby BHP Zarząd dokłada wszelkich starań na rzecz poprawy stanu BHP. Polityka BHP jest uwzględniana przy opracowywaniu celów ogólnych i szczegółowych, jak również odpowiada skali ryzyka i zagrożeń wynikających z profilu produkcji Stoczni. Polityka BHP została zakomunikowana wszystkim pracownikom Stoczni i firm będących podwykonawcami. Polityka jest okresowo przeglądana w celu weryfikacji czy jest odpowiednia do potrzeb i ustanowionych celów. Jeżeli zachodzi potrzeba jest poddawana aktualizacji.

5.2 Identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka zawodowego i określenie środków kontroli Proces identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka zawodowego opiera się na metodach i doświadczeniach „REMONTOWEJ” S.A. oraz DNV. Powyższy proces reguluje procedura SZ BHP SP/4.3.1 Procedura identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka.

5.3 Zapewnienie zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi Przepisy prawne i wymagania inne są na bieżąco i regularnie identyfikowane przez Pełnomocnika Zarządu ds. Systemu Zarządzania BHP. Wymagania prawne i inne zawarte są w rejestrze wymagań prawnych i innych. Wszelkie zmiany w obowiązujących wymaganiach są na bieżąco przekazywane do zainteresowanych komórek organizacyjnych Stoczni. Powyższy proces reguluje procedura SZBHP SP/4.3.2;4.5.2 Procedura oceny zgodności z wymaganiami prawnymi i innymi w zakresie BHP

5.4 Cele i programy Zarząd Stoczni określa coroczne cele ogólne BHP, które ogłaszane są zainteresowanym stronom w formie polecenia Prezesa Zarządu. Kierownicy wydziałów i zespołów prac opracowują programy szczegółowe realizacji celów BHP. Realizacja celów jest corocznie poddawana ocenie przez najwyższe kierownictwo Stoczni.

5.5 Zadania i odpowiedzialność Prezes Zarządu ponosi nadrzędną odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa w Stoczni. Nadzór nad funkcjonowaniem Systemu Zarządzania BHP sprawuje Pełnomocnik SZ BHP. Kierownicy wszystkich szczebli organizacji są odpowiedzialni za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy podległym pracownikom oraz innym osobom pracującym w ich obszarach kompetencji . Odpowiedzialność ta obejmuje między innymi: • zapewnienie szkolenia z zakresu BHP oraz przepływu informacji jego dotyczących • zapewnienie sprzętu ochrony osobistej i egzekwowanie jego stosowania; • upewnienie się, że warunki pracy na podległych stanowiskach są bezpieczne; • zapewnienie aby sprawy BHP były stałym elementem spotkań załogi; • zgłaszanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz podejmowania działań naprawczych w celu wyeliminowania stwierdzonych zagrożeń; • aktywna działalność na rzecz doskonalenia Systemu Zarządzana BHP. Odpowiedzialności i uprawnienia poszczególnych pracowników Stoczni w zakresie BHP zostały określone i zakomunikowane pracownikom w stanowiskowych kartach pracy (SKP) oraz w obowiązujących procedurach i instrukcjach. Każdy pracownik, na swoim stanowisku pracy i w swoim obszarze kompetencji jest zobowiązany do wzięcia odpowiedzialności w zakresie BHP wobec siebie i wobec Stoczni. Składowymi wykonywanej pracy jest dbałość o zdrowie i życie zarówno własne jak i współpracowników, ochrona środowiska naturalnego oraz należyte użytkowanie mienia firmy.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 10 z 39

Zapobieganie wypadkom jest najważniejszym elementem Systemu Zarządzania BHP na każdym poziomie. Zakres odpowiedzialności Opracowanie i aktualizacja polityki bezpieczeństwa i higieny pracy Opracowanie i aktualizacja celów bezpieczeństwa i higieny pracy Monitorowanie funkcjonowania systemu zarządzania BHP Doskonalenie działań w ramach SZBHP Określenie potrzeb szkoleniowych w zakresie BHP Dokumentowanie SZBHP Przeglądy okresowe

Odpowiedzialny Członkowie Zarządu, Pełnomocnik SZ BHP Członkowie Zarządu, Pełnomocnik SZ BHP, Kierownik Działu BHP, Dyrektor ds. Produkcji, Szef Koordynacji Remontów, Pełnomocnik SZBHP Wszyscy pracownicy Kierownicy wydziałów/zespołów prac, Kierownik Działu BHP, Kierownik Działu Polityki Kadrowej Pełnomocnik SZ BHP Członkowie Zarządu, Pełnomocnik SZ BHP

5.6 Kompetencje, szkolenia, świadomość Stocznia zapewnia odpowiedni poziom wyszkolenia z zakresu BHP i uzyskuje go przez systematyczne szkolenie pracowników przez cały okres zatrudnienia. Składają się na to: • szkolenie wstępne; • instruktarze stanowiskowe; • szkolenia okresowe; • szkolenia doraźne dot. bezpieczeństwa na określonych projektach. Szczegółowe zasady szkolenia pracowników w zakresie BHP określa procedura QP -6.2.01 Procedura zarządzania szkoleniami.

5.7 Komunikacja i spotkania BHP Kierownictwo Stoczni zapewnia właściwe procesy komunikacji w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przez: • • • • •

zapewnienie odpowiednich środków i narzędzi komunikacji; organizowanie spotkań kierownictwa w formie przeglądów zarządzania oraz spotkań roboczych; organizowania spotkań z pracownikami; szkolenia w zakresie utrzymania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy; prowadzenie kampanii informacyjnej i edukacyjnej, przedstawianie okresowych raportów, artykuły w „Ostrowii”.

Podstawową metodą komunikacji w zakresie BHP jest bezpośredni kontakt pracownika z przełożonym. Zależność służbowa jest równocześnie łańcuchem przepływu informacji. Wszelkie sprawy związane z zapewnieniem bezpieczeństwa planowanej bądź wykonywanej pracy należy na bieżąco omawiać z zainteresowanymi stronami. Spotkania / odprawy produkcyjne, odprawy wydziałowe / są powszechną formą przekazywania informacji. Prowadzone są na każdym szczeblu zarządzania, są planowane i dotyczą: • • • •

bieżącego przeglądu sytuacji w obszarze bezpieczeństwa pracy; efektywności funkcjonowania Systemu Zarządzania BHP; zdarzeń wypadkowych i ich przyczyn; wypracowania wniosków profilaktycznych wynikających z badania zdarzeń wypadkowych;

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY •

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 11 z 39

innych spraw związanych z bezpieczeństwem pracy.

Zapisy z każdego spotkania należy rejestrować w formularzu „Protokół ze spotkania BHP” a wnioski i decyzje wypracowane w trakcie spotkania należy przekazać do realizacji zainteresowanym stronom. Plan komunikacji i spotkań BHP podany został w załączniku nr 1. Plan współpracy i konsultacji opisany został w załączniku nr 2.

5.8 Dokumentacja SZ BHP Dokumenty Systemu Zarządzania BHP stanowią: • Polityka BHP, • Programy szczegółowe realizacji celów, • Instrukcje SZ BHP, • Procedury SZ BHP, • Procedury SZ BHP zintegrowane z procedurami Systemu Zarządzania Jakością, • Zapisy. Wszystkie w/w dokumenty są udostępnione w intranecie pod adresem http://heros/doc_bhp w zakładce SYSTEM ZARZĄDZANIA BHP

5.9

Nadzór nad dokumentacją Sposób zarządzania dokumentacją SZ BHP opisuje procedura SP/4.4.5 Procedura nadzoru nad dokumentami SZ BHP Edycja 1 (05.11)

5.10 Sterowanie operacyjne W ramach funkcjonującego w Stoczni Systemu Zarządzania BHP zostały określone te operacje i działania, które związane są ze znaczącymi zagrożeniami. W tym też celu zostały opracowane i wdrożone stosowne procedury i instrukcje technologiczne. Prace remontowe na statkach objęte są systemem zezwoleń na prace. Dla nietypowych i skomplikowanych operacji technologicznych przeprowadzane są oceny zagrożeń wg. metody SJA opisanej w procedurze SP/4.3.1 „Procedura identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka”. Każde zidentyfikowane zagrożenie objęte zostaje sterowaniem operacyjnym przez określenie sposobu działania w odpowiedniej dla danego obszaru instrukcji. Podstawowe procedury i instrukcje stosowane w tym zakresie to: • KB/4.4.4 Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy. • IT-02-27 Instrukcja ochrony przeciwpożarowej podczas remontu/przebudowy jednostek pływających w Gdańskiej Stoczni „Remontowa” im. J. Piłsudskiego S.A. • Procedura PO-BHP-02 Procedura wydawania zezwoleń na prace • QP-7.4.03 Procedura oceny i wyboru kooperantów • Instrukcje technologiczne • Instrukcje bezpiecznej pracy

5.11 Przygotowanie na awarie W celu określenia potencjalnych sytuacji awaryjnych przeprowadzona została stosowna ich identyfikacja. Dla zminimalizowania ryzyka ich wystąpienia zostały określone i podjęte działania prewencyjne jak również zostały ustalone sposoby reagowania w celu zminimalizowania negatywnego oddziaływania skutków tych zdarzeń. Zasady utrzymania gotowości i reagowania w sytuacjach awaryjnych określono w SP/4.4.7 Plan gotowości i reagowania na sytuacje awaryjne i kryzysowe.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 12 z 39

5.12 Monitorowanie i pomiary Sposób monitorowania funkcjonowania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy opisuje procedura SP/4.5.1 Procedura monitorowania kluczowych parametrów SZ BHP.

5.13 Badanie zdarzeń wypadkowych Zasady badania zdarzeń wypadkowych określa procedura SP/4.5.3 Procedura rejestracji i badania zdarzeń wypadkowych. Wszelkie zdarzenia wypadkowe bezurazowe, które wydarzyły się w trakcie wykonywania pracy jak również zdarzenia i nieprawidłowości, które zostały zaobserwowane u zespołów wykonujących prace w pobliżu a pozostawione bez reakcji mogą w przyszłości skutkować powstaniem wypadku należy zgłosić przełożonemu. W tym celu można wykorzystać formularz zgłoszenia zdarzenia wypadkowego bezurazowego.

5.14 Niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze Niezgodności stwierdzone w trakcie audytów oraz podjęte działania korygujące i zapobiegawcze rejestrowane są w Rejestrze działań naprawczych dostępnym w intranecie pod adresem http://heros/doc_bhp w zakładce SYSTEM ZARZĄDZANIA BHP.

5.15 Nadzorowanie zapisów Nadzorowanie zapisów związanych z funkcjonowaniem SZ BHP reguluje procedura QP 4.2.03 Procedura nadzorowania zapisów

5.16 Audyty wewnętrzne Audyty wewnętrzne są prowadzone w oparciu o procedurę SP/4.5.5 Procedura audytów wewnętrznych.

5.17 Przegląd wykonywany przez najwyższe kierownictwo Przegląd Systemu Zarządzania BHP prowadzony jest raz do roku. Zakres przeglądu obejmuje analizę informacji związanych z: •

wynikami audytów, przeglądem i analizą celów BHP;

•

funkcjonowaniem procesów i obszarów SZ BHP;

•

statusem działań korygujących i zapobiegawczych;

•

sprawdzeniem działań podjętych przy wcześniejszych przeglądach;

•

realizacją polityki BHP i oceną jej przydatności;

•

przeglądem wymagań prawnych i innych;

•

zaleceniami dotyczącymi doskonalenia systemu.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 13 z 39

6. OGÓLNE ZASADY BHP NA TERENIE STOCZNI Każdy pracownik przystępując do pracy powinien być w dobrym stanie psycho-fizycznym. Powinien posiadać ważne badania lekarskie oraz uprawnienia (jeśli są wymagane) do wykonywania określonych prac. Jeśli pracownik ma uzasadnione powody aby nie przystąpić do pracy wówczas jest zobowiązany powiadomić o tym bezpośredniego przełożonego i uzgodnić dalszy przebieg pracy, zastąpienie jej lżejszą lub rezygnację z pracy w danym dniu. Ponadto, bezpośredni przełożony pracownika: kierownik, mistrz, foreman, kierujący zespołem pracowników w razie jakichkolwiek wątpliwości dotyczących stanu zdrowia pracownika ma prawo i obowiązek odsunąć go od wykonywania pracy. Lekceważenie powyższych zasad może prowadzić do zdarzenia wypadkowego, dodatkowo w skrajnych sytuacjach może skutkować brakiem świadczeń ubezpieczeniowych.

6.1 Wstęp na teren Stoczni Wstęp na teren Stoczni możliwy jest wyłącznie dla pracowników Stoczni i podwykonawców posiadających aktywną elektroniczną kartę identyfikacyjną (wstępu). Każda osoba przebywająca na terenie Stoczni zobowiązana jest posiadać przy sobie kartę identyfikacyjną lub przepustkę jednorazową. Wjazd samochodem możliwy jest wyłącznie na podstawie dodatkowego uprawnienia lub zezwolenia. Podwykonawcy, którzy będą wykonywać prace zlecone na rzecz Stoczni zobowiązani są, przed przystąpieniem do pracy, odbyć szkolenie z zakresu bezpieczeństwa w Dziale BHP. Goście oraz inne osoby wykonujące czynności administracyjne na terenie Stoczni zobowiązani są uzyskać jednorazową kartę wstępu w biurze przepustek oraz zapoznać się z otrzymanym informatorem o ogólnych zasadach bezpieczeństwa obowiązujących w Stoczni (załącznik nr 3). Po zakończeniu wizyty kartę należy zwrócić w biurze przepustek lub pracownikowi ochrony. Szczegółowe zasady ruchu osobowego określa instrukcja IO-01-01 Instrukcja ruchu osobowego Z terenu Stoczni nie wolno wywozić ani wnosić żadnych materiałów i narzędzi bez posiadania stosownego zezwolenia materiałowego. Zasady ruchu materiałowego określa DN -091208 Instrukcja kontroli ruchu materiałowego.

6.2 Bezpieczeństwo ruchu drogowego Na terenie Stoczni obowiązują przepisy kodeksu ruchu drogowego. Maksymalna prędkość poruszania się samochodami wynosi 30 km/h. Kierujący samochodami i innymi pojazdami mechanicznymi przy przemieszczaniu się po terenie Stoczni zobowiązani są do zachowania szczególnej ostrożności ze względu na pieszych i rowerzystów. Parkowanie pojazdów dozwolone jest wyłącznie na wyznaczonych miejscach parkingowych.

6.3 Alkohol i narkotyki Na terenie Stoczni obowiązuje całkowity zakaz wnoszenia i spożywania napojów alkoholowych oraz środków odurzających i psychotropowych. Wejście na teren Stoczni osób będących pod wpływem alkoholu lub środków odurzających jest surowo wzbronione pod groźbą sankcji karnych ze zwolnieniem dyscyplinarnym włącznie. Wszyscy pracownicy nadzoru mają obowiązek kontrolować stan psychofizyczny pracowników przed dopuszczeniem ich do pracy. W razie podejrzenia, że pracownik jest pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, albo otrzymania takiej informacji od współpracowników, bezpośredni przełożony ma obowiązek odsunąć pracownika od pracy i poinformować o tym przełożonego wyższego szczebla (kierownika wydziału / zespołu prac / działu).

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 14 z 39

Pracownik podejrzany o nadużycie alkoholu ma obowiązek udowodnić swoją niewinność, poddając się dobrowolnie testowi trzeźwości. Badanie trzeźwości (badanie zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu przy użyciu alkomatu) przeprowadza d-ca zmiany ochrony stoczni.

6.4 Sprzęt ochrony osobistej Na obszarach produkcyjnych Stoczni tj. statkach, nabrzeżach, dokach i halach produkcyjnych obowiązuje nakaz stosowania środków ochrony osobistej. Minimalny standard ochron osobistych to • kask ochronny, • kombinezon roboczy z długimi rękawami, • buty robocze, • okulary ochronne (dotyczy wytypowanych jednostek pływających). Stosowanie w/w ochron osobistych nie jest wymagane w budynkach i pomieszczeniach administracyjno - socjalnych. Sprzęt ochrony osobistej powinien posiadać znak CE. Środki ochrony osobistej należy stosować zgodnie z przeznaczeniem jak również należy dbać o utrzymanie ich w należytym stanie technicznym. Powyżej przedstawiony standard obowiązuje również gości, inspektorów administracji państwowej i samorządowej oraz inne osoby czasowo przebywające na obszarach produkcyjnych Stoczni. Szczegółowe wymagania przedstawia poniższa tabela. KASK OCHRONNY WRAZ Z PASKIEM PODBRÓDKOWYM Należy stosować zawsze (pasek podbródkowy od 01.01.2014) podczas przebywania i pracy na statkach, dokach, halach produkcyjnych oraz na nabrzeżach przy remontowanych statkach i na pochylni. Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych OBUWIE OCHRONNE Należy stosować zawsze podczas pracy na statkach, dokach, halach produkcyjnych oraz nabrzeżach i pochylni. Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych ODZIEŻ ROBOCZA Należy stosować zawsze przy wykonywaniu wszelkich prac na statkach, nabrzeżach, dokach, pochylni oraz w halach produkcyjnych. Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych OCHRONA OCZU Należy stosować zawsze (od 01.01.2014) w 1 strefie produkcyjnej: remontowane i przebudowywane jednostki wraz z nabrzeżami, doki, hale produkcyjne. Załącznik nr 4 określa dopuszczone opcje ochron oczu. Nakaz nie dotyczy pomieszczeń socjalno-biurowych RĘKAWICE OCHRONNE Należy stosować zawsze wszędzie tam gdzie podczas pracy istnieje ryzyko odniesienia ran ciętych , przygnieceń, poparzeń lub kontaktu z niebezpiecznymi chemikaliami. SZELKI BEZPIECZENSTWA Należy stosować w trakcie prac rusztowaniowych oraz innych, przy których istnieje ryzyko upadku z wysokości. Powyższy nakaz dotyczy również prac wykonywanych z kosza podnośnika samochodowego oraz kosza podczepionego do żurawia. OCHRONA SŁUCHU Należy stosować w rejonach o dużym natężeniu hałasu, przekraczającym 80 dB ŚRODKI OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH Należy stosować przy pracach gdzie występuje przekroczenie poziomu dopuszczalnych czynników szkodliwych, narażenie na wyziewy i opary substancji toksycznych oraz niebezpiecznych

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 15 z 39

KAMIZELKA RATUNKOWEJ Należy stosować przy pracach stwarzających zagrożenie wpadnięcia do wody: na pontonach, skraju nabrzeży itp.

6.5 Ład i porządek Zapewnienie ładu i porządku na stanowisku pracy w istotny sposób eliminuje ryzyko wypadku, pożaru, czy też skażenia środowiska. Każdy pracownik jest odpowiedzialny za jego utrzymanie na swoim stanowisku. Po zakończeniu pracy należy zawsze uporządkować stanowisko pracy. Utrzymanie porządku i czystości oznacza, że: • miejsce pracy sprawia dobre wrażenie; • drogi komunikacyjne i przejścia w rejonie pracy są drożne i nie są zastawione materiałami utrudniającymi przemieszczanie się; • węże gazowe są prowadzone, od rozdzielnic gazowych, najkrótszą drogą do stanowiska pracy, są podwieszone i nie utrudniają komunikacji; • kable elektryczne nie krzyżują się z wężami gazowymi, są w miarę możliwości podwieszone i ułożone w sposób minimalizujący ryzyko potknięcia się o nie; • odpady są gromadzone w odpowiednich pojemnikach i sukcesywnie usuwane; • odpady niebezpieczne jak: pozostałości paliwa, zaolejone szmaty i osady ropopochodne gromadzone są w specjalnych pojemnikach; • wyjścia ewakuacyjne są drożne i oznakowane odpowiednio; • wszystkie ruchome materiały palne oraz pojemniki z palnymi substancjami zostały usunięte z rejonów prac gorących; • wszelkie otwory w pokładach są zabezpieczone przed wpadnięciem człowieka.

6.6 Opieka medyczna Stocznia zapewnia wszystkim osobom pracującym na terenie Stoczni 24 - godzinną fachową opiekę medyczną. W razie wypadku lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia, wymagającego udzielenia pierwszej pomocy przedmedycznej należy zwrócić się do Zakładowej Służby Ratowniczej tel. 1112. W dyspozycji Zakładowej Służby Ratowniczej znajduje się ambulans wyposażony w sprzęt ratowniczy i środki medyczne. Pełną opiekę lekarską, w nagłych wypadkach, osobom pracującym w Stoczni zapewnia współpracujące z Zakładową Służbą Ratownicza Pogotowie Ratunkowe stosownie do obowiązującej w tym zakresie w umowy. Obsługę w zakresie medycyny pracy i profilaktyki zdrowotnej zapewnia Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w ramach zawartej umowy.

6.7 Ochrona przeciwpożarowa Zakładowa Służba Ratownicza zapewnia 24 – godzinne zabezpieczenie terenu Stoczni na wypadek pożaru lub innego zdarzenia wymagającego natychmiastowej interwencji. W dyspozycji Zakładowej Służby Ratowniczej znajdują się dwa wozy ratowniczo - gaśnicze z pełnym wyposażeniem ratowniczym i gaśniczym niezbędnym przy działaniach ratowniczych na statkach i terenie Stoczni. W celu doskonalenia procedur reagowania w sytuacjach awaryjnych utrzymywana jest ścisła współpraca Zakładowej Służby Ratowniczej z Państwową Strażą Pożarną i innymi służbami ratowniczymi miasta Gdańska.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 16 z 39

Wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej w obiektach stoczniowych opisane są w instrukcjach bezpieczeństwa pożarowego uwzględniających warunki ochrony ppoż. obiektów i rodzaj prowadzonej działalności (sposób użytkowania obiektów).

6.8 Badanie zdarzeń wypadkowych (w tym bezurazowych) Każdy zbadany wypadek stanowi lekcję na przyszłość, dlatego też każde zdarzenie wypadkowe powinno być zbadane dla określenia przyczyn bezpośrednich, które doprowadziły do jego powstania jak również przyczyn źródłowych. Na podstawie postępowania wyjaśniającego okoliczności i przyczyny powstania zdarzenia - zespół powypadkowy opracowuje plan działań profilaktycznych określający działania ograniczające ryzyko podobnego zdarzenia w przyszłości. Analiza zgłoszonych przez pracowników zdarzeń potencjalnie wypadkowych (bezurazowych) oraz niebezpiecznych sytuacji i zachowań pracowników grożących wypadkiem jest istotnym wskaźnikiem poziomu bezpieczeństwa w Stoczni. Każda osoba pracująca na terenie Stoczni ma prawo zgłaszania takich zdarzeń. W tym celu można wykorzystywać specjalne formularze zgłoszeniowe , dostępne w sekretariatach wydziałów / zespołów prac i w Dziale BHP. Wszystkie wypadki i zgłoszone zdarzenia wypadkowe bezurazowe podlegają badaniu przez powołane w tym celu Zespoły BHP. Wypadki podwykonawców bada Zespół BHP powołany w pionie Dyrektora Kooperacji i Zaopatrzenia. Podwykonawca ma prawo zwrócić się do Działu BHP Stoczni o pomoc w wyjaśnieniu okoliczności i przyczyn wypadku oraz opracowaniu wniosków do działań profilaktycznych. Osoba, która uległa wypadkowi przy pracy, jeżeli stan zdrowia pozwala jej na to, zawiadamia niezwłocznie o wypadku swojego bezpośredniego przełożonego lub inną osobę, na rzecz której wykonywała czynności, przy których doznała urazu. Zgłoszenie wypadku powinno wpłynąć do przełożonego osoby poszkodowanej i powinno być dokonane w formie pisemnej. Następnie, również w formie pisemnej, przełożony poszkodowanego powiadamia Dział BHP. W formularzu powinny być zawarte następujące informacje: dane poszkodowanego, data, godzina i miejsce zdarzenia, opis wypadku. W razie wypadku śmiertelnego, zbiorowego lub ciężkiego pracodawca niezwłocznie zawiadamia o zdarzeniu Państwowa Inspekcję Pracy i Policję. Powyższe dotyczy również każdego innego zdarzenia, które wywołało wymienione skutki i ma związek z pracą oraz jeżeli może być uznane za wypadek przy pracy. ZABEZPIECZENIE MIEJSCA WYPADKU W razie wypadku przy pracy poza udzieleniem pierwszej pomocy poszkodowanemu należy zabezpieczyć miejsce wypadku przed: • wstępem osób niepowołanych, • uruchomieniem bez potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, które zostały zatrzymane w związku z wypadkiem, • dokonywaniem zmian położenia maszyn, urządzeń technicznych i innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub mogą okazać się pomocne w ustaleniu jego okoliczności i przyczyny. Zgodę na uruchomienie maszyn i innych urządzeń technicznych lub dokonanie zmian w miejscu wypadku wyraża inspektor BHP prowadzący postępowanie powypadkowe. Przy wypadku śmiertelnym, ciężkim lub zbiorowym zgoda ta może być wydana po konsultacjach z inspektorem PIP i prokuratorem prowadzącym postępowanie w sprawie. Następuje to po stosownych oględzinach miejsca zdarzenia i ewentualnym — o ile zajdzie taka potrzeba — sporządzeniu szkicu lub fotografii.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 17 z 39

Dokonywanie zmian w miejscu wypadku bez zgody osób prowadzących postępowanie jest dopuszczalne jeżeli zachodzi konieczność ratowania osób lub mienia znajdującego się w miejscu zdarzenia albo jeśli podjęte działania zapobiegną grożącemu niebezpieczeństwu. Zasady rejestracji i sposób badania zdarzeń wypadkowych (wypadków, awarii i zdarzeń wypadkowych bezurazowych) określa SP/4.5.3 Procedura rejestracji i badania zdarzeń wypadkowych.

6.9 PROCEDURY AWARYJNE W celu ograniczenia oddziaływania negatywnych skutków awarii, które mogą wystąpić w Stoczni wdrożono do realizacji SP/4.4.7 Plan gotowości i reagowania na sytuacje awaryjne i kryzysowe. W planie określono procedury reagowania w następujących sytuacjach mogących wystąpić na terenie Stoczni: • pożar lub wybuch na statku lub innym obiekcie pływającym; • pożar w obiekcie stoczniowym; • wypadek wymagający udzielenia pierwszej pomocy osobie / osobom poszkodowanym; • awaria sieci gazów technicznych skutkująca wyciekiem gazów; • skażenie (zanieczyszczenia) akwenu lub terenu Stoczni substancjami ropopochodnymi lub innymi substancjami niebezpiecznymi; • wystąpienie sztormowych warunków pogodowych; • wystąpienie sytuacji kryzysowej rozbój / napad / zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego.

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

Str. 18 z 39

7. ZASADY BHP OBOWIĄZUJACE NA REMONTOWANYCH W STOCZNI STATKACH 7.1 SYSTEM KONTROLI DOSTĘPU DO STATKU (SKD) Każde wejście / zejście ze statku należy zarejestrować przy użyciu elektronicznej karty identyfikacyjnej w punktach dostępu ustawionych przy trapach wejściowych. Dla statków w dokach punkty rejestracji wejścia / wyjścia znajdują się przed pomostem wejściowym na dok. Rejestracja wejść / wyjść umożliwia służbom ratowniczym, w razie wystąpienia zagrożenia i konieczności ewakuacji pracowników ze statku, szybkie określenie czy wszyscy go opuścili.

7.2 DOSTĘP DO STATKU / DROGI KOMUNIKACYJNE Do każdego połączenia komunikacyjnego nabrzeża ze statkiem (trapy, windy, zejściówki) należy zapewnić swobodny i bezpieczny dostęp. Dla statków o długości powyżej 30 m wymagane są dwa połączenia komunikacyjne z lądem. Powyższa zasada dotyczy również statków w dokach, przy czym jest wymagane aby połączenia te znajdowały się po przeciwległych burtach statku, jedno połączenie w części rufowej, drugie w części dziobowej statku. Drogi komunikacyjne do trapów powinny być drożne przez cały okres remontu statku. W okresie zimowym dojścia te musza być w razie potrzeby odśnieżane. Ponadto do każdego remontowanego statku należy zapewnić dojazd dla pojazdów służb ratowniczych. Drogi te nie mogą być zatarasowane. Parkowanie pojazdów na międzytorzu przy remontowanych statkach jest zabronione. Z uwagi na prace remontowe często zachodzi potrzeba wykonania otworów technologicznych bądź też otwarcia różnego rodzaju włazów i pokryw w pokładach. Otwarte włazy, pokrywy, wykonane i niezabezpieczone otwory technologiczne stanowią bardzo duże ryzyko wpadnięcia pracownika dlatego też niezwłocznie po otwarciu muszą być wykonane skuteczne zabezpieczenia (obarierowania, kratki) chroniące przed wpadnięciem. Wygrodzenie otworu wyłącznie taśmą ostrzegawczą nie stanowi skutecznego zabezpieczenia.

7.3 ZAGROŻENIA NA REMONTOWANYCH STATKACH W środowisku stoczniowym występuje szereg zagrożeń, które mogą być podzielone na następujące grupy: Źródła zagrożeń

Rejon operacji technologicznej np. zamknięte przestrzenie

Czynności technologiczne, organizacja pracy

Maszyny, urządzenia, narzędzia

Wyposażenie stanowiska pracy

Przykładowe czynniki zagrożeń -

niedoświetlenie miejsca pracy ograniczone, ciasne przestrzenie wystające elementy konstrukcyjne hałas spadające przedmioty pożar nieodpowiednie przygotowanie stanowiska pracy wysoka temperatura pracujących elementów hałas, wibracje energia elektryczna sprężone powietrze praca na wysokości

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

Przedmiot , materiał

Wykonawca

-

Własności bliskiego środowiska -

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 19 z 39

luźne elementy – przeszkody komunikacyjne gorące powierzchnie żrące substancje chemiczne ostre krawędzie brak umiejętności brak uprawnień ograniczenia zdrowotne brak nadzoru stan psycho-fizyczny brak odpowiedniej zawartości tlenu w powietrzu lub stężenie czynników szkodliwych substancje toksyczne i rakotwórcze

7.4 CZYNNOŚCI ZABRONIONE Na remontowanych statkach zabronione jest: • palenie papierosów, zakaz dotyczy całego statku włącznie z trapem wejściowym, • używanie otwartego ognia w pobliżu materiałów łatwopalnych, • używanie narzędzi i sprzętu, mechanicznego lub elektrycznego, który jest niesprawny, niekompletny, nie posiada fabrycznych zabezpieczeń, osłon, izolacji, nie posiada ważnych atestów i przeglądów, itp. • modyfikowanie i samowolne naprawianie czy przerabianie używanego sprzętu mechanicznego lub elektrycznego, • samowolne modyfikacje sprzętu zasilanego gazami technicznymi, • samowolne przenoszenie punktów świetlnych w inne miejsca, • wylewanie płynów, substancji zaolejonych, paliwa, rozpuszczalników itp. do zęz statku lub do/na elementy infrastruktury stoczniowej (dok, hala, nabrzeże, studzienki, skrzynie zaworowe w nabrzeżu, itp.) • składowanie materiałów, odpadów, sprzętu i wyposażenia na drogach stanowiących przejścia komunikacyjne, • zastawianie dostępu do sprzętu i wyposażenia przeciwpożarowego, • zostawianie bez nadzoru sprzętu i wyposażenia pracującego pod napięciem lub zasilanego gazami technicznymi albo sprężonym powietrzem, • stosowanie oświetlenia o napięciu zasilania powyżej 24 V, • pozostawienie bez dozoru ( na czas przerwy lub po zakończeniu pracy) węży gazowych pod ciśnieniem w zbiorniach i innych przestrzeniach zamkniętych. Zasadą jest odcinanie dopływu gazów technicznych na urządzeniu spawalniczym lub palniku oraz rozdzielni gazowej. Surowo zabronione jest pozostawianie węży bez palnika, które podłączone są do rozdzielni, w zbiornikach i przestrzeniach zamkniętych. • używanie wysoce łatwopalnych substancji takich jak benzyna, aceton, itp. do mycia i czyszczenia. Temperatura zapłonu substancji stosowanych do mycia powinna być wyższa niż 550C.

7.5 KOMUNIKACJA I SPOTKANIA BHP Kierownik remontu/zadania oraz jego zastępca zobowiązani są do utrzymywania bieżącego kontaktu z kapitanem statku oraz superintendentem w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa na remontowanym statku.

Spotkanie wstępne Przy przyjęciu statku do Stoczni kierownik remontu/zadania organizuje spotkanie z kapitanem statku. Ze strony Stoczni w spotkaniu bierze również udział inspektor BHP oraz inspektor prewencji pożarowej.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 20 z 39

Na spotkaniu tym omawiane są podstawowe zasady bezpieczeństwa obowiązujące w Stoczni, w tym dotyczące zapewnienia bezpieczeństwa na remontowanym statku. W trakcie spotkania należy omówić między innymi następujące kwestie: • ogólne zasady bezpieczeństwa w Stoczni; • procedury awaryjne w tym sygnał alarmu pożarowego; • zasady wzywania pomocy służb ratowniczych wraz z podaniem numeru alarmowego; • lokalizację punktów zbiórki na wypadek ewakuacji. Szczegółowe zasady przeprowadzania inspekcji i przyjęcia statku do Stoczni reguluje procedura QP 7.5.01 Procedura przyjęcia statku przez komisję

Spotkanie BHP codzienne Z-ca kierownika remontu/zadania organizuje codzienne spotkania produkcyjne z pracownikami nadzoru wykonawców prac (mistrzami/foremanami). W spotkaniach tych biorą udział przedstawiciele służby BHP oraz ochrony przeciwpożarowej. Pierwsza część spotkania poświęcona jest omówieniu zagadnień związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa pracy. Omówieniu podlegają następujące tematy: • realizacja zaleceń z poprzedniego spotkania; • nieprawidłowości zaobserwowane w trakcie inspekcji rejonów prac w dniu poprzedzającym spotkanie oraz wypracowanie zaleceń dotyczących ich wyeliminowania; • omówienie okoliczności i przyczyn wypadków i zdarzeń prawie wypadkowych (jeżeli miały miejsce); • omówienie prac szczególnie niebezpiecznych tj. prac gorących, prób ciśnieniowych, oraz innych nietypowych prac planowanych do wykonania; • wniosków i sugestii kierujących pracami dotyczących poprawy warunków pracy.

Instruktaż przed rozpoczęciem pracy Spotkanie organizowane jest przez mistrza/foremana lub kierującego pracami z pracownikami bezpośrednio przed rozpoczęciem zmiany roboczej. Celem spotkania jest przedyskutowanie planu bieżącego dnia przez przełożonych i pracowników, ustalenie podziału zadań w zespole i wspólne przyjęcie zadania do wykonania oraz wspólna ocena potencjalnego zagrożenia związanego z pracą a także omówienie środków ostrożności w celu wyeliminowania ryzyka wypadku czy pożaru. W trakcie spotkania należy omówić: • wytyczne dotyczące technologii wykonania pracy; • zalecenia z-cy kierownika remontu, inspektora BHP, inspektora ochrony ppoż. dotyczące bezpieczeństwa; • wymagany sprzęt zabezpieczający; • podział zadań pomiędzy pracowników i ich odpowiedzialność.

7.6 PLANY BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Plany BHP są opracowywane dla przebudów i remontów o dużym zakresie skomplikowanych prac. W planach tych określane są zadania i odpowiedzialności poszczególnych członków zespołu zadaniowego oraz działania, które muszą być podjęte w celu skutecznego zarządzania bezpieczeństwem przy realizacji projektu. Plany BHP opracowuje Kierownik Działu BHP w porozumieniu z kierownikiem zadania/remontu i Kierownikiem Zakładowej Służby Ratowniczej. Plan zatwierdza i odpowiada za jego wdrożenie kierownik zespołu zadaniowego / remontu.

7.7 ŚRODKI OCHRONY OSOBISTEJ WYMAGANE PRZY PRACACH REMONTOWYCH NA STATKACH

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 21 z 39

Stosowanie środków ochrony osobistej jest widocznym wskaźnikiem świadomości i odpowiedzialności pracownika za własne bezpieczeństwo. Pracownicy powinny być wyposażeni w odpowiednie do rodzaju pracy środki ochrony osobistej. Przy pracach remontowych na statkach każdy pracownik zobowiązany jest dbać o własne bezpieczeństwo i zdrowie i używać ochron osobistych stosownie do występujących zagrożeń. Wymagane ochrony osobiste dla typowych zawodów stoczniowych przedstawia poniższa tabela

MONTER KADŁUBÓW OKRĘTOWYCH

SPAWACZ ELEKTRYCZNY

PIASKARZ

IZOLARZ

PRACOWNIK OBSŁUGUJACY PISTOLET HYDROMONITORA

PRACOWNIK WYKONUJĄCY CZYSZCZENIE POWIERZCHNI PRZY UŻYCIU RĘCZNYCH NARZĘDZI PNEUMATYCZNYCH

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •

MALARZ OKRĘTOWY • • •

Kask ochronny Kombinezon trudnopalny Okulary spawalnicze ochronne lub przyłbica Półmaska filtrująca przeciwpyłowa Ochrona słuchu Rękawice ochronne ze skóry termoodpornej, wzmocnione Obuwie ochronne na spodach z gumy termoodpornej + ochraniacze stóp Kask ochronny Kombinezon trudnopalny Przyłbica spawalnicza Ochrona słuchu Rękawice ochronne ze skóry termoodpornej, wzmocnione Obuwie ochronne na spodach z gumy termoodpornej + ochraniacze stóp Kask ochronny piaskarski z doprowadzeniem świeżego powietrza Kombinezon pyłoszczelny jednoczęściowy Półmaska filtrująca przeciwpyłowa Ochrona słuchu Rękawice ochronne długie Obuwie ochronne Kask ochronny Kombinezon pyłoszczelny antystatyczny z kapturem Okulary ochronne Półmaska filtrująca przeciwpyłowa Ochrona słuchu Rękawice ochronne długie przeciwpyłowe Obuwie ochronne Kask ochronny z przyłbicą typu siatkowego Kombinezon pyłoszczelny antystatyczny z kapturem Okulary ochronne Półmaska filtrująca przeciwpyłowa Ochrona słuchu Rękawice ochronne długie przeciwpyłowe Obuwie ochronne Kask ochronny Okulary ochronne przeciwodpryskowe Półmaska przeciwpyłowa jednorazowa Ochrona słuchu Kombinezon pyłoszczelny jednoczęściowy Rękawice skórzane Obuwie ochronne Kask ochronny Półmaska uniwersalna lub maska twarzowa z ochroną oczu oraz pochłaniaczem na pary organiczne Okulary ochronne przeciwodpryskowe Ochrona słuchu Kombinezon pyłoszczelny jednoczęściowy

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY • •

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 22 z 39

Rękawice skórzane Obuwie ochronne długie

7.8 PALENIE TYTONIU Na remontowanych i przebudowywanych statkach obowiązuje całkowity zakaz palenia tytoniu.

7.9 OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Wymagania dotyczące ochrony przeciwpożarowej statków remontowanych w Stoczni określone zostały w instrukcji IT-02-27 „Instrukcja ochrony przeciwpożarowej przy remoncie i przebudowie jednostek pływających”. Każdy remontowany statek wyposaża się w dodatkowy przenośny sprzęt gaśniczy do zabezpieczania prac pożarowo-niebezpiecznych. Statek wyposaża się w linie wodne utrzymywane pod ciśnieniem i zasilane z niezależnych pomp pożarowych przez cały okres remontu. Ilości i rodzaj sprzętu ustalana jest przy przyjęciu statku na remont. Na czas remontu statku Stocznia zapewnia dozór ppoż., który pełnią wyszkoleni strażacy. Stan techniczny sprzętu gaśniczego oraz poziom zabezpieczenia ppoż. remontowanego statku jest codziennie kontrolowany przez pracowników prewencji pożarowej. Na wypadek ogłoszenia ewakuacji remontowane statki wyposaża się w system alarmowania pracowników o zagrożeniu oraz w ogólnodostępny telefon.

7.10 POMIARY ATMOSFERY W ZBIORNIKACH I PRZESTRZENIACH ZAMKNIĘTYCH Pomiary stanu atmosfery są wykonywane minimum raz na dobę we wszystkich zbiornikach i przestrzeniach zamkniętych, w których wykonywane są prace. Pomiary wykonują uprawnieni pracownicy Zakładowej Służby Ratowniczej zgodnie z obowiązującą w tym zakresie instrukcją IT-02-25. Świadectwo odgazowania zawierające wykaz aktualnie zbadanych przestrzeni dostępne jest w biurze kierownika remontu i jest ważne maksymalnie 24 godziny. Atmosferę w badanej przestrzeni uznaje się za bezpieczną do wejścia gdy: • stężenie gazów i oparów nie przekracza 5% DGW • zawartość tlenu w powietrzu zawiera się w przedziale od 19,5 do 22% objętości. Atmosferę w badanej przestrzeni uznaje się za bezpieczną do prac gorących gdy: • stężenie gazów i oparów nie przekracza 1% DGW • zawartość tlenu w powietrzu zawiera się w przedziale od 19,5 do 22%obj. Przy demontażu rurociągów ładunkowych wewnątrz zbiorników ładunkowych jak również otwieraniu zaworów znajdujących się na końcu rurociągu ładunkowego należy powtórnie przeprowadzić badanie sprawdzające stan atmosfery z uwagi na prawdopodobieństwo zmiany jej parametrów wewnątrz zbiornika. Badanie należy również przeprowadzić po malowaniu natryskowym zbiorników i przestrzeni zamkniętych, czyszczeniu zbiorników z pozostałości palnych i innych operacjach technologicznych mogących mieć wpływ na zmianę stanu atmosfery (odtłuszczanie powierzchni, stosowanie chemikaliów). W sytuacjach awaryjnych np. wycieku gazów technicznych do przestrzeni zamkniętej należy bezzwłocznie ewakuować pracowników z zagrożonej przestrzeni, wywiesić stosowne tablice informujące o zakazie wejścia a także podjąć działania w celu wyeliminowania zagrożenia np. zainstalowanie dodatkowego nadmuchu lub wyciągu.

7.11 SYSTEM WYDAWANIA ZEZWOLEŃ NA PRACE

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 23 z 39

Celem stosowania systemu wydawania zezwoleń na prace jest zapewnienie koordynacji i kontroli wszystkich prac związanych z remontem statku. Zezwolenie na prace nie jest tylko zgodą z-cy kierownika remontu/zadania na wykonywanie określonej pracy. Jest częścią procesu, którego ideą jest zapewnienie bezpieczeństwa wykonywanej pracy. Samo wydanie zezwolenia na prace nie czyni jej bezpieczną. Dopiero spełnienie przez wykonawcę określonych w zezwoleniu i procedurze bezpiecznej pracy zaleceń powoduje, że ryzyko jest zminimalizowane i kontrolowane. Szczegółowe zasady systemu wydawania zezwoleń określono w procedurze PO-BHP-02 Procedura wydawania zezwoleń na prace remontowe na statkach. Zezwolenie na prace jest pisemnym dokumentem, w którym określa się: • wykonawcę pracy; • rodzaj i zakres planowanej pracy; • miejsce wykonywania; • czas trwania; • zalecenia bezpieczeństwa. Wypełnione przez kierującego pracami zezwolenie należy przedstawić do autoryzacji z-cy kierownika remontu z jednodniowym wyprzedzeniem. Z-ca kierownika remontu autoryzuje zezwolenie i wydaje je kierującemu pracami. Zezwolenie na prace jest dokumentem ważnym 12 godzin. Oryginał zezwolenia zostaje w biurze kierownika remontu, kopię otrzymuje kierujący pracami, który po omówieniu z pracowniami zaleceń określonych w zezwoleniu i warunków bezpiecznego wykonania pracy pozostawia kopię zezwolenia w miejscu pracy jednemu z pracowników. Standardowe warunki bezpieczeństwa przy wykonywaniu określonej pracy opisane są w instrukcjach bezpiecznej pracy dla danego rodzaju prac remontowych (patrz załączniki do PO-BHP-02). W przypadku planowania nierutynowej i skomplikowanej pracy (operacji technologicznej) pracownik odpowiedzialny za jej wykonanie, przy współudziale inspektora BHP, zobowiązany jest przeprowadzić analizę zagrożeń wynikających z planowanej pracy i omówić z pracownikami działania jakie muszą być podjęte aby zminimalizować i kontrolować zagrożenia. Po zakończeniu pracy kierujący pracami zwraca kopie zezwolenia z-cy kierownika remontu.

7.12 INSTRUKCJE BEZPIECZNEJ PRACY Dla typowych operacji technologicznych, które wykonywane są na remontowanych statkach zostały opracowane instrukcje bezpiecznej pracy . Wykaz stosowanych instrukcji zawiera poniższa tabela. BRANŻA

1

2

KADŁUBOWA

ŚLUSARSKA

INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY

KOD

Demontaż i montaż konstrukcji stalowych

K–1

Spawanie konstrukcji stalowych

K–2

Próby ciśnieniowe zbiorników

K–3

Remont urządzeń i konstrukcji wielkogabarytowych

Ś–1

Demontaż i montaż okrętowego wyposażenia ślusarskiego

Ś–2

Remont okrętowych urządzeń przeładunkowych

S–3

Demontaż i montaż instalacji i armatury rurarskiej

R–1 R–2

3

RURARSKA

Remont kotła i armatury kotłowej

4

KONSERWACYJNO MALARSKA

Próby ciśnieniowe systemów rurociągów Mycie wysokociśnieniowe Czyszczenie strumieniowo - ścierne Malowanie hydrodynamiczne i ręczne

R–3 KM – 1 KM – 2 KM – 3

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

5

6

7

8

9

10

RUSZTOWANIOWA

MASZYNOWA

ELEKTRYCZNA

WYPOSAŻENIOWA

OBSŁUGI STATKÓW

INNE

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 24 z 39

Czyszczenie mechaniczne i chemiczne powierzchni

KM – 4

Montaż i demontaż oraz przeglądy rusztowań

RU – 1

Remont urządzeń w maszynowni i innych pomieszczeniach technicznych

M–1

Remont urządzeń na pokładzie statku

M–2

Remont linii wałów, śrub napędowych, sterów i sterów strumieniowych

M–3

Próby i remont instalacji hydrauliki

M–4

Remont instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych

E–1

Próby zdawczo – odbiorcze urządzeń elektrycznych

E–2

Mycie maszyn i urządzeń elektrycznych

E–3

Demontaż i montaż wyposażenia ślusarskiego

W–1

Demontaż i montaż wyposażenia stolarskiego

W–2

Montaż izolacji i posadzek betonowych

W–3

Montaż i demontaż tymczasowych instalacji elektroenergetycznych

O–1

Montaż i demontaż tymczasowej instalacji gazów technicznych

O–2

Montaż, demontaż dźwigu towarowo - osobowego

O–3

Prześwietlanie spoin

TJ – 1

Prace porządkowe

TP – 1

7.13 ZASADY DOKONYWANIA OCENY ZAGROŻEŃ PRZY PRACACH NIETYPOWYCH Jeżeli planowana praca jest operacją nietypową i skomplikowaną wymagającą określenia i zachowania szczególnych środków ostrożności nie ujętych w standardowej instrukcji bezpiecznej pracy wówczas wykonawca pracy zobowiązany jest we współpracy z inspektorem BHP przed rozpoczęciem pracy przeprowadzić ocenę zagrożeń wg metody SJA opisanej w procedurze SP/4.3.1 „Procedura identyfikacji zagrożeń i oceny ryzyka”.

7.14 PRACE SZCZEGÓLNIE NIEBEZPIECZNE Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy za prace szczególnie niebezpieczne uznaje się: • Prace w przestrzeniach zamkniętych (kanały, zbiorniki, wnętrza urządzeń technicznych, itp.) • Prace gorące • Prace na wysokości. • Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych. Aby przystąpić do wykonywania pracy niebezpiecznej należy zapewnić: • Bezpośredni nadzór nad pracownikami. • Odpowiednie środki zabezpieczające – stosownie do warunków i specyfiki pracy. • Instruktaż pracowników obejmujący: o imienny podział pracy,

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 25 z 39

o kolejność wykonywanych zadań, o wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach.

7.14.1 PRACE W PRZESTRZENIACH ZAMKNIĘTYCH Wejście do zbiorników i przestrzeni zamkniętych remontowanych statków podlega ścisłej kontroli i wymaga uzyskania zezwolenia z-cy kierownika remontu. Powyższy wymóg, po pierwsze, wynika z faktu, że przed wejściem do przestrzeni zamkniętej należy upewnić się czy atmosfera wewnątrz jest bezpieczna, po drugie, w razie niebezpieczeństwa umożliwi zespołowi służby ratowniczej szybkie zlokalizowanie pracowników. Przed wejściem do zbiornika należy zapewnić asekurację osoby mającej wiedzę ile osób znajduje się w przestrzeni i w którym miejscu. Osoba asekurująca powinna mieć kontakt głosowy z osobami przebywającymi wewnątrz zbiornika i znać sposoby alarmowania na wypadek zagrożenia. W sytuacjach szczególnego zagrożenia zaleca się stosowanie mierników osobistych oraz aparatów oddechowych ucieczkowych. Uwaga: W sytuacji zmiany warunków panujących w przestrzeniu zamkniętej np. wycieku gazu, wycieku paliwa lub popłuczyn oraz innych nie przewidzianych okoliczności mających bezpośredni wpływ na stan bezpieczeństwa wewnątrz – należy natychmiast przerwać prace i opuścić miejsce. Ponowne wejście do przestrzeni zamkniętej może nastąpić dopiero po przeprowadzeniu pełnej procedury dopuszczającej zbiornik: badanie atmosfery, kontrola inspektora prewencji pożarowej, określenie sposobu wentylacji, uzyskanie ponownego pozwolenia na prace w przestrzeni zamkniętej.

7.14.2 PRACE GORĄCE Za prace gorące uznaje się spawanie, cięcie płomieniowe, zgrzewanie, szlifowanie i każdą inna czynność, która generuje iskry i odpryski gorącego, stopionego metalu. Stanowiska prac gorących należy tak organizować aby maksymalnie zabezpieczyć rejon ich wykonywania przed rozpryskiem iskier, żużla lub gorących cząstek stałych. Wymagania dotyczące warunków bezpieczeństwa przy pracach gorących zostały określone w instrukcji IT-02-27 „Instrukcja ochrony przeciwpożarowej przy remoncie i przebudowie jednostek pływających”. Przygotowanie do prac gorących: Przed przystąpieniem do prac gorących należy ustalić: • czy w miejscu planowanych prac lub w jego najbliższym sąsiedztwie znajdują się jakieś materiały lub substancje łatwopalne, pozostałości ładunku, puste pojemniki po łatwopalnych płynach, palna izolacja, termiczna, tory kablowe, otwarte rurociągi paliwowe albo olejowe, które mogą ulec zapaleniu wskutek prac gorących; • czy pomieszczenia sąsiednie są i będą w trakcie prowadzenia prac gorących bezpieczne, mogą to być zbiorniki z paliwem lub pozostałością paliwa, jak również pomieszczenia zaizolowane; • jeśli miejscem prac gorących jest przestrzeń zamknięta: jak doprowadzić wentylację i oświetlenie, gdzie jest droga ewakuacji, jak doprowadzić przewody elektryczne lub węże z gazami technicznymi konieczne do wykonania pracy, czy przestrzeń zamknięta posiada aktualne świadectwo odgazowania, • czy nie ma otwartych zaworów na rurociągach z niebezpiecznym czynnikiem lub rozebranych systemów. Jeśli tak, rurociągi należy zaślepić przed rozpoczęciem prac gorących, • czy w tym samym miejscu nie będą prowadzone inne prace mające wpływ na stan bezpieczeństwa np. malowanie.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 26 z 39

Prowadzenie prac gorących: Prace gorące na statkach mogą być prowadzone pod warunkiem: • uzyskania pisemnej zgody z-cy kierownika remontu na ich prowadzenie, • usunięcia materiałów palnych z rejonu prac oraz wykonania stosownych zabezpieczeń torów kablowych, urządzeń itp. przed zainicjowaniem pożaru, • wyposażenia stanowiska w sprzęt gaśniczy (gaśnice, linie wodne) • wyznaczenia osoby, która będzie kontrolowała rejon spadania iskier oraz jeżeli zachodzi taka potrzeba wszędzie tam, gdzie konieczne jest kontrolowanie pomieszczeń znajdujących się po drugiej stronie przegrzewanej grodzi, pokładu itp. Osoba ta jest zobowiązana do stałego monitoringu najbliższego otoczenia i sprawdzania czy odpalone gorące elementy metalowe nie stanowią zagrożenia, czy nie spadają w miejsce, które wcześniej nie było sprawdzone i może stanowić zagrożenie dla innych osób, • posiadania odpowiednich kwalifikacji i umiejętności do wykonania zadania; • używania sprawnych technicznie narzędzi i sprzętu zgodnie z ich przeznaczeniem, • używania szczelnych i posiadających ważne przeglądy węży gazowych. Odpady, w tym złom powstający przy pracach, powinny być składowane w bezpiecznym, wcześniej przygotowanym miejscu. Nadmiar złomu należy usuwać ze statku. Obrabiany element powinien być stale kontrolowany pod względem spadania iskier np. druga strona grodzi. Ponadto: • nie wolno kierować źródła ciepła w stronę materiałów palnych lub ludzi, • nie wolno używać płomienia palnika jako źródła oświetlenia, • nie wolno wypuszczać z rąk palącego się palnika ani pozostawiać go bez dozoru. Prace należy natychmiast przerwać w sytuacji zmiany warunków otoczenia mających wpływ na bezpieczeństwo np. wyciek substancji ropopochodnej, itp. Podstawowe zasady BHP podczas pracy palnikami acetylenowo - tlenowymi: • urządzenia i osprzęt stosuj zgodnie z ich przeznaczeniem i zasilaj gazami o właściwościach oraz ciśnieniach określonych w instrukcji eksploatacyjnej, • nie używaj palników o niezidentyfikowanych dyszach i elementach układu mieszanki palnej, o nieznanych ciśnieniach zasilania oraz rodzajach gazów do jakich są przeznaczone, • nie zamieniaj podobnych konstrukcyjnie elementów urządzeń różnych typów lub wielkości, • węże gazowe powinny być używane dla danego rodzaju gazu oraz posiadać ważny atest; • jeżeli używasz indywidualnego bezpiecznika cieczowego to sprawdzaj poziom cieczy w bezpieczniku każdorazowo przed rozpoczęciem pracy i po każdym cofnięciu się płomienia do palnika, a w ruchu ciągłym co najmniej raz na zmianę, • nie dokonuj żadnych zmian w określonych przez producenta ustawieniach układów regulacji ciśnienia i zaworów bezpieczeństwa, • w przypadku cofnięcia się płomienia lub częstym „strzelaniu” palnika jak najszybciej zamknij zawór acetylenowy, a następnie tlenowy i przeczyść dokładnie palnik, • nie prowadź w jednej wiązce ani nie krzyżuj przewodów gazowych i elektrycznych; minimalna odległość między przewodami gazowymi i elektrycznymi powinna wynosić pół metra, • nie należy zawieszać węży gazowych na ramionach, kolanach i innych częściach ciała, • każdorazowo po zakończeniu prac lub na czas przerwy należy zamknąć dopływ gazów do palnika na kolektorze, nie pozostawiaj węży gazowych bez palnika w przestrzeniach zamkniętych.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

7.14.3

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 27 z 39

PRACA NA WYSOKOŚCI

Na stanowiskach pracy wzniesionych na wysokość powyżej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy, lub służących jako przejścia, powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężników o wysokości co najmniej 0,15 m. Pomiędzy poręczą i krawężnikiem powinna być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób. Jeśli nie ma technicznych możliwości wykonania konstrukcji zabezpieczającej należy pracowników zabezpieczyć w inny sposób np. stosując ochrony indywidualne: szelki bezpieczeństwa, urządzenia samohamowne, itp. Wymagania przed przystąpieniem do pracy na wysokości: • osoby pracujące na wysokości powinny posiadać aktualne lekarskie dopuszczenie do takiej pracy, • każda osoba skierowana do pracy na wysokości powinna przejść właściwe szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, • do pracy na wysokości nie powinny być kierowane osoby, w stosunku do których jest uzasadnione podejrzenie niewłaściwego stanu psychofizycznego czy samopoczucia lub niedyspozycji związanej np. z chorobą, • przed przystąpieniem do pracy pracownicy powinni otrzymać instruktaż stanowiskowy zawierający również imienny podział obowiązków, kolejność wykonywania zadań, informacje na temat zagrożeń i warunków pracy oraz wymagań BHP, • organizacja pracy powinna obejmować zasadę wykonywania czynności w zespołach co najmniej dwuosobowych. Podstawowe wymagania w trakcie pracy na wysokości: • pracownik wykonujący pracę na wysokości, zabezpieczony środkami ochronny indywidualnej, zawsze jest przypięty do punktu kotwienia. • pracownik przypina swój zestaw ochronny do punktu kotwienia, wskazanego przez prowadzącego, • należy stosować sprzęt ochronny sprawny i atestowany, • podczas przemieszczania się po konstrukcjach na wysokości należy poruszać się wyłącznie ciągami komunikacyjnymi poziomymi lub pionowymi, • należy zapewnić zamknięcie włazów w komunikacji pionowej, • należy przestrzegać ograniczeń dotyczących dopuszczalnych obciążeń podestów, • równoczesne wykonywanie prac na różnych poziomach rusztowania jest dopuszczalne tylko pod warunkiem zachowania odstępów między stanowiskami, • podczas wykonywania czynności, wszyscy pracownicy są zobowiązani do dbania o sprawność i kompletność środków ochrony zbiorowej i indywidualnej. Niedopuszczalne jest: • lekceważenie obowiązku przypinania się do punktu kotwienia z powodu krótkotrwałego wykonywania czynności lub innych tego typu powodów, • przypinanie się do elementów konstrukcyjnych innych niż wskazane przez prowadzącego; może to spowodować złamanie lub urwanie się elementu stanowiącego punkt kotwienia, • stosowanie środków ochrony indywidualnej: szelek, linek, amortyzatora, które brały udział w powstrzymywaniu spadania, bez ponownej kontroli • przemieszczanie się poza ciągami komunikacyjnymi, np. po zewnętrznej stronie rusztowania, • zostawianie materiałów na pomostach i podestach po zakończeniu pracy,

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY •

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 28 z 39

zrzucanie materiałów i sprzętu z rusztowań.

Podczas stosowania drabin przenośnych niedopuszczalne jest: • stosowanie drabin uszkodzonych, • stosowanie drabin jako drogi transportowej, • używanie drabiny niezgodnie z jej przeznaczeniem, • używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej, • ustawienie drabiny na niestabilnym podłożu, • opieranie drabiny o niestabilne, śliskie powierzchnie, • wchodzenie na szczebel znajdujący się powyżej punktu podparcia, • ustawienie drabiny w miejscu gdzie jest możliwość jej potrącenia lub przewrócenia przez maszyny lub urządzenia, • wchodzenie i schodzenie plecami do drabiny. Dobrą praktyką podczas poruszania się po drabinie jest zachowanie zawsze trzech punktów podparcia, np. dwie dłonie i jedna stopa lub dwie stopy i jedna dłoń.

7.14.4 PRACE PRZY UŻYCIU MATERIAŁÓW NIEBEZPIECZNYCH Materiałami niebezpiecznymi są w szczególności substancje i preparaty chemiczne, które zgodnie z przepisami dotyczącymi substancji chemicznych kwalifikowane są do niebezpiecznych, stwarzających zagrożenia dla zdrowia lub życia. Wprowadzenie do stosowania w Stoczni nowych materiałów chemicznych wymaga uzgodnienia z Działem BHP, Zakładowa Służbą Ratowniczą i Zespołem ds. Ochrony Środowiska. Zatrucia substancjami niebezpiecznymi mogą mieć różny przebieg: od ostrych, gdy natychmiast odczuwane są dolegliwości, po przewlekłe charakteryzujące się długotrwałym procesem chorobowym. Substancje i preparaty chemiczne mogą dostać się do organizmu przez skórę, drogi oddechowe lub przewód pokarmowy. Przed przystąpieniem do pracy, pracownicy powinny być poinformowani o sposobach ochrony. Informacje te należy podać podczas instruktażu stanowiskowego oraz zawrzeć w instrukcji bezpiecznej pracy z substancją. Program szkolenia oraz instrukcja powinny być przygotowane na podstawie „Karty charakterystyki substancji niebezpiecznej”. Jest to dokument, w którym producent lub dystrybutor zamieszcza informacje o substancji, w tym istotne dla bezpieczeństwa pracowników oraz organizacji pracy dotyczące m.in.: - identyfikacji zagrożeń, tj. najważniejszych zagrożeń dla człowieka i środowiska z uwzględnieniem objawów oraz skutków oddziaływania ich na organizm, - pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, - postępowania w przypadku pożaru, - postępowania w przypadku wycieku substancji do środowiska naturalnego, - magazynowania i transportu substancji, - zaleceń dotyczących wymaganych środków ochrony zdrowia pracowników. Karta charakterystyki wraz z instrukcją bezpiecznej pracy powinna zostać udostępniona na stanowisku pracy. Wiedza o substancji chemicznej, z którą mamy do czynienia umożliwi podjęcie skutecznej ochrony przed jej działaniem oraz w przypadku zatrucia pozwoli na szybkie rozpoznania objawów i udzielenie pomocy poszkodowanemu. Dodatkowym źródłem informacji o substancji chemicznej są etykiety i znaki umieszczone na opakowaniu. Etykieta zawiera następujące informacje: - nazwę substancji lub nazwę handlową preparatu i jego przeznaczenie. Bardzo ważne jest by pracownik znał nazwę preparatu, z którym ma do czynienia. Jest to szczególnie istotne w sytuacji zatrucia. Informacja ta jest ważna dla lekarza prowadzącego leczenie,

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 29 z 39

- dane kontaktowe producenta lub dystrybutora. W razie wątpliwości co do zasad stosowania preparatu lub niezbędnych środków ochronnych, użytkownik ma możliwość zwrócenia się bezpośrednio do producenta lub dystrybutora, - znak lub znaki ostrzegawcze. Znaki umieszczone na pomarańczowym tle informują, jakiego rodzaju zagrożenia związane są ze stosowaniem substancji zarówno dla pracownika, jak i środowiska naturalnego. Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas pracy z substancjami chemicznymi: - zawsze należy stosować wskazane środki ochronne, - nie zmieniać samodzielnie środków ochrony na zamienniki, - zawsze wykonywać prace zgodnie z wytycznymi i instrukcjami, - nie przechowywać substancji chemicznych w opakowaniach po artykułach spożywczych, - ostrożnie postępować z pustymi opakowaniami. Znaki umieszczane na substancjach chemicznych:

7.15 Rusztowania Zasady budowy i utrzymania stanu technicznego rusztowań reguluje procedura QP- 7.5.14 Procedura budowy rusztowań i montażu plandek oraz Instrukcja technologiczna IT- 90-06 Budowa, eksploatacja, konserwacja i demontaż rusztowań okrętowych w GSR Rusztowania powinny być wykonane w sposób określony przepisami w tym: • rusztowania typowe zgodnie z dokumentacją producenta, • rusztowania nietypowe zgodne z projektem. Nie dopuszcza się budowy rusztowań z dowolnych materiałów, bez wcześniejszego zaprojektowania i przeliczenia wytrzymałości i nośności konstrukcji. Rusztowania mogą być montowane i demontowane wyłącznie przez osoby uprawnione oraz pod nadzorem osoby prowadzącej posiadającej odpowiednie przeszkolenie. Każde rusztowanie wybudowane na lub przy remontowanym statku podlega odbiorowi technicznemu przez pracownika nadzoru rusztowaniowego ze Stoczni. Rusztowania wybudowane przez wydział W11 (rusztowania przy śrubach, płetwach steru i sterach strumieniowych, wejściówki na statek) odbiera i dopuszcza do eksploatacji wyznaczony pracownik W11.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 30 z 39

Rusztowania wybudowane przez podwykonawców podlegają odbiorowi przez wyznaczonych pracowników Działu Kooperacji Konserwacyjno – Malarskiej i Rusztowaniowej. Dla określenia statusu rusztowań stosuje się dwa rodzaje tablic informacyjnych: • Rusztowanie w budowie – (tablica biało-czerwona) zabraniające wejścia na rusztowanie • Rusztowanie oddane do eksploatacji – tablica zielono – żółta. Wszystkie zbudowane rusztowania podlegają codziennym przeglądom stanu technicznego. Przeglądy dzienne wykonują wyznaczeni pracownicy wykonawcy rusztowania. Wykonanie przeglądu dziennego rusztowania potwierdzone jest podpisem osoby wykonującej przegląd na żółto –zielonej tablicy. Surowo zabroniona jest samowolna przebudowa rusztowań i demontaż ich elementów konstrukcyjnych.

7.16

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY TRANSPORCIE PIONOWYM

Podstawowymi środkami transportu są: • dźwignice na nabrzeżach i na dokach, • tabor kołowy: samochody dostawcze, wózki transportowe, • tabor pływający: żuraw pływający, pontony, • urządzenia służące do transportu pionowego osób: windy, kosze transportowe, podnośniki. Transport odbywający się za pomocą dźwignic wymaga współpracy co najmniej dwóch osób: operatora dźwignicy oraz hakowego. W wielu sytuacjach konieczna jest współpraca trzech osób: operatora dźwignicy oraz dwóch hakowych, jeden na nabrzeżu oraz jeden na remontowanej jednostce. Na stanowisku operatora dźwignicy może pracować osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje, na stanowisku hakowego może pracować każdy pracownik, który odbył przeszkolenie i posiada znajomość zagadnień w zakresie: • znaków i sygnałów niezbędnych do porozumiewania się z operatorem dźwignicy, • umiejętności przygotowania materiałów do transportu, • oceny stanu technicznego zawiesi, • znajomości okresów pomiędzy przeglądami i umiejętności odczytywania tych danych, • zasad transportu w warunkach remontu statku. Bezpieczne prowadzenie transportu wymaga od operatora, hakowego oraz innych pracowników obecnych w rejonie transportu przestrzegania następujących zasad: • transport nie może być prowadzony nad stanowiskami pracy, • na czas przerwy i po zakończeniu pracy dźwignica powinna być zabezpieczona a ładunki zdjęte, • ładunek powinien być starannie przygotowany do transportu, odpowiednio wyważony, stabilnie posadowiony, zapięte wszelkie luźne elementy, przypięta linka naprowadzająca, Niedopuszczalne jest: • używanie zawiesi uszkodzonych i bez wymaganego atestu, • podnoszenie ładunków, z których podczas transportu mogą odpaść elementy lub części, • prowadzenie transportu używając dźwignicy niesprawnej lub bez ważnych badań i przeglądów, • używanie podestów, koszy itp. do transportu osób jeśli nie są do tego przeznaczone, • przekraczanie nośności dźwignicy lub stosowanego sprzętu: szekle, zawiesia, • podczepianie ładunku w mniejszej ilości punktów niż jest ich do tego przeznaczonych, • podnoszenie ładunku pod kątem co może spowodować niekontrolowane przesuwanie się ładunku po powierzchni i następnie jego rozchwianie. Transport ręczny

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 31 z 39

Ręczne prace transportowe to każdy rodzaj przemieszczania wykonywany przez pracownika: unoszenie, podnoszenie, układanie, pchanie, ciągnięcie, przenoszenie, przesuwanie, przetaczanie lub przewożenie. Przed dopuszczeniem pracownika do wykonywania ręcznych prac transportowych osoba prowadząca prace powinna ocenić ryzyko zawodowe i poinformować pracownika o jego wynikach, przeszkolić go w zakresie prawidłowych sposobów pracy oraz zapewnić informacje dotyczące przemieszczanego przedmiotu, w tym jego masy i położenia środka ciężkości. Jeśli jest to konieczne pracownik wykonujący ręczne prace transportowe powinien być wyposażony w niezbędne narzędzia w celu zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń: pasy, liny, łańcuchy, zawiesia, dźwignie, chwytaki, rolki, kleszcze, uchwyty, nosze, kosze, legary, ręczne wciągniki i wciągarki, krążki, taczki, wózki, itp.. Należy pamiętać aby: •

nie podnosić przedmiotów w pozycji pochylonej, ze zgięciem w talii,

•

nie podnosić ciężkich przedmiotów powyżej poziomu barków,

•

nie skręcać tułowia podczas przemieszczania ciężarów.

Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej ustalone normy jest niedopuszczalne. Masa przedmiotów przenoszonych przez jednego pracownika (mężczyznę) nie może przekraczać: • 30 kg – przy pracy stałej • 50 kg – przy pracy dorywczej, tj. nie częściej niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny czas wykonywania prac nie przekracza 4 godzin na dobę. Aby uniknąć nieprawidłowości związanych z transportem ręcznym należy: Ocenić ryzyko - jakie istnieje ryzyko doznania urazu własnego lub innej osoby, czy jest zagrożenie uszkodzeniem lub zniszczeniem elementów majątku trwałego - jaka jest waga transportowanego elementu - czy są ostre krawędzie - czy waga jest rozmieszczona równomiernie - czy ładunek jest stabilny Dobrać odpowiednią odzież - zapewniająca swobodę ruchów, ale nie za luźna - obuwie z metalowym nosem - ochrona oczu (ostre krawędzie, nierówny kształt, kurz) Zaplanować czynność - czy droga transportu jest wolna od przeszkód - czy są miejsca na odpoczynek (jeśli konieczny) - czy przygotowane jest miejsce rozładunku Zabezpieczyć czynność - wspomóż się środkami technicznymi jeśli jest to możliwe - wspomóż się dodatkową osobą jeśli jest to możliwe Zastosować „pewny uchwyt” - przymierz się do podniesienia ładunku w celu znalezienia odpowiedniej pozycji dla dłoni - chwyć ładunek w sposób pewny i zdecydowany Odpocząć - nie forsuj się nadmiernie Ostrożnie rozładować - zwalniaj obciążenie stopniowo Zasady bezpieczeństwa i wymagania w tym zakresie regulują w Stoczni następujące instrukcje” 1. Instrukcja technologiczna nr IT – 93-10 prace z kosza i transport osób koszem zawieszonym na haku żurawia 2. Instrukcja technologiczna nr IT – 93-07 Instrukcja bhp na stanowisku operatora dźwignicy 3. Instrukcja technologiczna nr IT – 93-26 Przeglądy, kontrole i badanie zawiesi i szakli

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 32 z 39

4. Instrukcja technologiczna nr IT-12-04 Instrukcja montażu i sprawdzania uchwytów transportowych na remontowanych statkach 5. Instrukcja technologiczna nr IT – 15-10 Instrukcja dla pracowników wykonujących czynności poddźwigowego 6. Instrukcja technologiczna nr IT-12-02 Instrukcja transportu i odwracania sekcji kadłuba

7.17 ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY KORZYSTANIU Z TYMCZASOWYCH INSTALACJI ENERGETYCZNYCH Zasady montażu na remontowanych statkach tymczasowych instalacji energetycznych reguluje instrukcja technologiczna IT- 91-10 „Zasady prowadzenia i odpowiedzialności za instalacje energetyczne na budowanych i remontowanych jednostkach”. Tymczasowe instalacje energetyczne to sieć rurociągów, węży, przewodów wraz z armaturą i osprzętem do zasilania urządzeń, narzędzi i innych odbiorników zainstalowanych na okres remontu statku. Na nabrzeżu/doku rozmieszczone są przyłącza instalacji a na pokładzie statku rozdzielnie gazowe do podłączania węży oraz rozdzielnie elektryczne. W celu uniemożliwienia pomyłki przy podłączaniu do rozdzielni gazowych, elementy służące do łączenia poszczególnych instalacji tymczasowych różnią się sposobem łączenia. Rurociągi i armatura instalacji gazów technicznych, są pomalowane i oznakowane w trwały i widoczny sposób . - tlen – błękitny, - acetylen – żółty, - sprężone powietrze – niebieski Stała rozdzielnia tlenowo - acetylenowa (kolektor tlenowy, acetylenowy i konstrukcja rozdzielni) pomalowane są na kolor żółty. Dodatkowo tablica rozdzielni acetylenowej – posiada opaskę czarną z białymi opaskami kontrastowymi na obrzeżach. Dodatkowo tablica rozdzielni tlenowej – posiada opaskę niebieską z białymi opaskami kontrastowymi na obrzeżach. Rozdzielnia sprężonego powietrza – wszystkie elementy pomalowane są na kolor niebieski (malowanie pełne).Rurociągi argonu i CO2 - malowanie rurociągu pełne, na kolor żółty. Węże gazowe z uwagi na przeznaczenie posiadają następujące barwy: - tlen - niebieska - acetylen – czerwona - argon i CO2 – czarna - sprężone powietrze - czarna Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z tymczasowych instalacji energetycznych: 1. Podłączenie do zaworów czerpalnych (przyłączy) może wykonywać każdy pracownik, który posiada uprawnienia do obsługi określonych odbiorników czynników energetycznych. Pracownik ten odpowiada za prawidłowość wykonania podłączenia. 2. W czasie eksploatacji należy kontrolować właściwy stan techniczny instalacji tymczasowych. Należy używać wyłącznie sprzętu sprawnego i zgodnie z jego przeznaczeniem. 3.

Każda osoba, która stwierdzi, że istnieje zagrożenie związane z eksploatacją tymczasowej instalacji energetycznej ponieważ: jest widoczne uszkodzenie przewodu, węża, izolacji, czuć zapach gazu np. acetylenu, słychać że instalacja jest nieszczelna – powinna zgłosić to kierownictwu remontu lub jakiejkolwiek innej osobie z nadzoru: mistrzowi, inspektorowi BHP, ppoż.

7.18 ZASADY BEZPIECZEŃSTWA PRZY KORZYSTANIU Z INSTALACJI ELEKTRYCZNYCH I ELEKTRONARZĘDZI

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 33 z 39

Do instalacji elektrycznej wlicza się kable, przewody elektryczne oraz urządzenia elektryczne takie jak rozdzielnie i stacje transformatorowe. Eksploatacja i utrzymywanie sprawności technicznej sieci elektrycznej wymaga posiadania przez pracowników odpowiednich kwalifikacji. Pracownik, który wyłącznie korzysta z sieci elektrycznej może wykonywać jedynie czynności: - podłączanie i odłączanie wtyków przewodów elektrycznych z gniazda, - obsługa urządzeń zasilanych energią elektryczną, - czyszczenie urządzeń elektrycznych nie będących pod napięciem i zabezpieczonych przed niekontrolowanym uruchomieniem, - każdorazowe sprawdzanie przed użyciem przewodów zasilających czy nie posiadają widocznych uszkodzeń.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń zasilanych energią elektryczną: 1. Przestrzegać zasad doboru urządzeń elektrycznych do pracy w warunkach szczególnych: pomieszczenia mokre, zawilgocone, w pobliżu konstrukcji, elementów i materiałów łatwo przewodzących. 2. Przed przystąpieniem do pracy sprawdzić czy sprzęt lub urządzenia nie posiadają widocznych uszkodzeń i są sprawne fabryczne zabezpieczenia. 3. Zawsze uwzględniać wpływ otoczenia na bezpieczeństwo pracy. W zależności od warunków zewnętrznych należy stosować elektronarzędzia o odpowiednich klasach ochronności. 4. Zadbać o prawidłowe ułożenie przewodów aby ograniczyć możliwość ich uszkodzenia, podwiesić, przykryć konstrukcją ochronną. 5. Przed włączeniem wtyczki do sieci należy sprawdzić zgodność parametrów elektronarzędzia z parametrami sieci aby nie doszło do przepalenia izolacji silnika i w konsekwencji porażenia prądem. 6. Nie należy przeciążać elektronarzędzi. 7. Nie wolno wykonywać samodzielnie żadnych prac konserwacyjnych ani napraw, przy wymianie np. tarczy należy odłączyć szlifierkę od sieci. Remontowany statek powinien posiadać oprócz oświetlenia ogólnego oświetlenie awaryjne z własnym źródłem zasilania. Oświetlenie awaryjne powinno włączać się automatycznie w razie zaniku napięcia oświetlenia ogólnego. Oświetlenie awaryjne powinno oświetlić pomieszczenia w celu wykonania czynności związanych z pozostawieniem stanowiska pracy oraz bezpiecznego jego opuszczenia na okres co najmniej dwóch godzin.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 34 z 39

8. OCHRONA ŚRODOWISKA NATURALNEGO 8.1 Postępowanie z odpadami Postępowanie z odpadami powstającymi podczas działalności produkcyjnej musi być zgodne z wymaganiami prawa, posiadanego przez Stocznię „Pozwolenia na wytwarzanie odpadów” oraz zasadami określonymi w Procedurze Zarządzania Odpadami nr QP-6.4.01. Ogólne zasady postępowania podczas wytwarzania, magazynowania oraz przekazywania odpadów do unieszkodliwiania przedstawiono w załączniku do w/w procedury „Zasady gospodarowania odpadami” (Zał.1_QP-6.4.01 ed. (03/10). Hierarchia gospodarowania odpadami została określona zgodnie z wymogami prawa i obejmuje: 1. Zapobieganie powstawaniu odpadów lub ograniczanie ich ilości Wszyscy kierujący pracami, podczas których powstają odpady zobowiązani są do takiego planowania i organizacji pracy, aby ilości powstających w jej wyniku odpadów były jak najmniejsze. 2. Zapewnienia zgodnego z zasadami ochrony środowiska odzysku, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów Wszyscy kierujący pracami, podczas których powstają odpady nadające się do odzysku (m.in. złom, kable, drewno, tworzywa sztuczne, opakowania) zobowiązani są do zapewnienia zbierania tych odpadów w sposób, który umożliwi późniejszy ich odzysk, w tym niedopuszczanie do zanieczyszczenia odpadów nadających się do odzysku innymi odpadami lub substancjami, które mogłyby spowodować, że wytworzone odpady przestaną być do tego przydatne. 3. Zapewnienie zgodnego z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec lub, których nie udało się poddać odzyskowi. Wszyscy odpowiedzialni za gospodarowanie odpadami powstałymi w Stoczni, są zobowiązani do zapewnienia unieszkodliwiania ich w sposób zgodny z przepisami i pozwoleniem na wytwarzanie odpadów, a w szczególności za przekazywanie odpadów do unieszkodliwiania wyłącznie firmom posiadającym odpowiednie decyzje administracyjne i pozwolenia. W załączniku tym określono, jakie działania związane z postępowaniem z odpadami są zabronione tj: • mieszanie odpadów niebezpiecznych z innymi, • wylewanie odpadów ciekłych do: o kanalizacji sanitarnej i deszczowej, o ogólnodostępnych pojemników na nabrzeżach i przy halach, o pojemników na złom, szlakę i odpady stałe ze statków. „Przewodnik gospodarki odpadami” (Zał. 2_QP-6.4.01), określa metody gospodarowania oraz tryb postępowania z głównymi grupami odpadów powstających w Stoczni. Ma to na celu określenie prawidłowej gospodarki nimi i sposobu ich zbierania oraz komórek organizacyjnych Stoczni, które wykonują te działania.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 35 z 39

Procedura Zarządzania Odpadami nr QP-6.4.01 określa odpowiedzialnych za poszczególne sektory działalności związane z wytwarzaniem odpadów, rejestracją ich strumienia, przechowywaniem dokumentów obrotu odpadami i ich ewidencjonowaniem. Ustalono w niej także odpowiedzialność za monitorowanie przepisów prawnych oraz aktualizację „pozwolenia na wytwarzanie odpadów”. Zapewnieniu kooperantom informacji o zasadach gospodarowania odpadami dla oraz potwierdzeniu jej otrzymania służy załącznik „Informacja dla kooperantów” o gospodarce odpadami” (Zał. 3_QP6.4.01 ed. (03/10) i formularz potwierdzający przyjęcie tej informacji Form. 3_QP-6.4.01 ed. (03/10)).

8.2 Zabezpieczenie środowiska przed skażeniem Zapobieganie emisjom i zanieczyszczeniu środowiska realizowane jest przy użyciu środków technicznych oraz metod organizacyjnych. Zabezpieczenia stosowane są we wszystkich obszarach działalności, w których występują znaczące aspekty środowiskowe. 1. Ograniczanie emisji zanieczyszczeń W zakresie ograniczania emisji zanieczyszczeń pyłowych wprowadzanych do atmosfery z procesów czyszczenia realizowane są działania techniczne polegające na: • • •

stosowaniu osłon przeciwpyłowych na dokach stosowaniu śrutu stalowego w obiegu zamkniętym na linii wstępnej obróbki blach regularnym uprzątaniu ścierniwa i usuwaniu go z miejsc wykonywania prac

2. Ograniczanie ilości powstających odpadów Główne grupy odpadów poddawane są odzyskowi lub unieszkodliwianiu przez wyspecjalizowane firmy. Zużyte ścierniwo przekazywane jest do dalszego gospodarczego wykorzystania.W Stoczni do czyszczenia powierzchni stalowych stosowana jest szlaka pomiedziowa, która jest produktem recyklingu odpadów z produkcji miedzi. Złom stalowy i kolorowy, przekazywany jest do wykorzystania jako surowiec do produkcji stali lub metali kolorowych. Odpady ropopochodne pochodzące z remontowanych jednostek kierowane są do wyspecjalizowanych firm zajmujących się ich unieszkodliwieniem. Stocznia przekazuje odpady wyłącznie firmom, które posiadają wymagane polskim prawem zezwolenia na ich unieszkodliwianie i transport. Odpady olejowe nadające się do przerobu – zużyte, różnego rodzaju oleje Stocznia zbywa firmom posiadającym wymagane prawem pozwolenia na działalność w zakresie zbierania i gospodarczego wykorzystania tego rodzaju odpadów. W Stoczni prowadzone są działania mające na celu minimalizację ilości odpadów przeznaczonych do składowania na wysypiskach. Odbywa się to przez prowadzenie segregacji na odpowiednio zabezpieczonym placu. Odpady nadające się do wykorzystania zebrane w wyniku selektywnego gromadzenia, bądź w wyniku segregacji są przekazywane firmom zajmującym się ich przerobem. Makulatura, opony, guma, opakowania z papieru i tektury, opakowania z tworzyw sztucznych i szkła oraz opakowania z metalu nie trafiają na składowisko odpadów i nie obciążają środowiska. 3. Ochrona wód Ścieki socjalne zbierane są do zbiorczego systemu kanalizacji ogólnej i za jej pośrednictwem kierowane do oczyszczalni miejskiej. Stocznia nie odprowadza do kanalizacji ścieków z myjni elementów okrętowych i cynkowni. Ścieki powstające w procesach technologicznych np. podczas mycia i odtłuszczania elementów, maszyn i urządzeń traktowane są jako odpad i odbierane przez wyspecjalizowane firmy posiadające pozwolenia na ich utylizację.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 36 z 39

Mycie i odtłuszczanie urządzeń odbywa się w myjni z obiegiem zamkniętym. Kąpiele myjące wykorzystuje się wielokrotnie, a po utracie właściwości poddaje unieszkodliwieniu. Doki pływające przed zanurzeniem są uprzątane z przedmiotów i substancji, które mogą doprowadzić do zanieczyszczenia wód powierzchniowych. Sposób przygotowania doku do zanurzenia jest opisany w instrukcji QI-4.9/02/03 „Instrukcja dokowania statków”. Ścieki z mycia kadłubów statków na dokach są zbierane do zbiorników dokowych i poddawane sedymentacji w celu usunięcia zawiesin, mogących pogorszyć stan wód powierzchniowych. Wody opadowe zbierane są w system kanalizacji deszczowej. System ten pokrywa cały teren Stoczni, a wody opadowe są wprowadzane do wód powierzchniowych. Zapobieganie zanieczyszczeniu polega na utrzymaniu czystości terenu, z którego wody opadowe są odprowadzane oraz regularnym czyszczeniu krat i studzienek osadowych podczyszczających. 4. Powierzchnia ziemi Zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem powierzchni ziemi polega na tym, że procesy produkcyjne, które odbywają się poza halami, wykonywane są na utwardzonych placach o trwałej nawierzchni. Uniemożliwia to przedostawanie się zanieczyszczeń do gruntu. Place montażowe są regularnie uprzątane i nie dopuszcza się do sytuacji zalegania substancji bądź odpadów, które mogłyby zanieczyścić glebę. 5. Zapobieganie i usuwanie zanieczyszczeń środowiska w sytuacjach awaryjnych Na terenie Stoczni działa wykwalifikowana i pracującą w ruchu ciągłym Zakładową Służba Ratownicza, oraz Wydział Obsługi i Dokowania Statków, który jest przygotowany sprzętowo i organizacyjnie do prowadzenia określonych działań z zakresu ratownictwa ekologicznego. Stocznia posiada środki do ograniczania i usuwania skutków rozlewów olejowych (pływające zapory przeciwrozlewowe) oraz sprzęt potrzebny do ich ustawiania (holowniki). Na terenie Stoczni stacjonuje specjalistyczna jednostka pływająca z firmy zewnętrznej przeznaczona do mechanicznego usuwania zanieczyszczeń z powierzchni wody. Jednostka ta służy do likwidacji rozlewów olejowych i zbierania zanieczyszczeń stałych z powierzchni wody. Stocznia jest przygotowana organizacyjnie do współpracy w usuwaniu nadzwyczajnych zagrożeń środowiska z państwowymi i portowymi jednostkami ratownictwa ekologicznego. Sposób reagowania w sytuacjach awaryjnych obejmujących m.in. zanieczyszczenie środowiska został opisany w Planie zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń na akwenach Gdańskiej Stoczni „REMONTOWA” im. J. Piłsudskiego S.A., który został zatwierdzony przez Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 37 z 39

9. UDZIELANIE PIERWSZEJ POMOCY – ZASADY OGÓLNE Pierwszą pomoc należy udzielić osobie poszkodowanej natychmiast po wypadku. Zasadą jest doraźna, szybka pomoc poszkodowanemu tak, aby nie doszło do pogorszenia jego stanu zdrowia aż do przybycia profesjonalnego zespołu pomocy medycznej/służby ratowniczej. Nieprawidłowe ułożenie lub przenoszenie poszkodowanego może prowadzić do pogorszenia jego stanu zdrowia, inwalidztwa lub śmierci. W sytuacji wypadkowej, zachowanie spokojne, rozsądne i przemyślane, zwykle zapobiega dalszym powikłaniom czy śmierci. Ta instrukcja nie podaje pełnych wskazówek jak należy udzielić pierwszej pomocy, ale daje ogólne wytyczne i zalecenia jak należy postępować do czasu przybycia profesjonalnej pomocy medycznej. Podstawowe zasady utrzymania poszkodowanego przy życiu: A Otwarte drogi oddechowe i dostęp powietrza, którego brak uniemożliwia oddychanie. B Zapewnienie oddechu; jeśli pomimo drożności dróg oddechowych poszkodowany nie oddycha należy rozpocząć sztuczne oddychanie. C Zapewnienie krążenia; jeśli zatrzymana jest akcja serca należy natychmiast przystąpić do reanimacji. W każdym miejscu gdzie odbywa się praca: hala, remontowany statek, nabrzeże powinna być dostępna apteczka. Przemieszczanie lub transport poszkodowanego mogą wykonywać jedynie osoby z odpowiednim przeszkoleniem medycznym. Natomiast jeśli występuje sytuacja bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia poszkodowanego należy natychmiast odsunąć go od zagrożenia. Takie sytuacje to: • zagrożenie wybuchem, • ryzyko potrącenia przez pojazd, • ryzyko utonięcia, • narażenie na ciężkie warunki atmosferyczne: upał, mróz, deszcz, • ryzyko porażenia prądem elektrycznym, • narażenie na uraz związany z pracą maszyn lub urządzeń.

Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach Uraz i poważne krwawienie Utrata krwi w ilości większej niż 1 litr może stanowić zagrożenie dla życia poszkodowanego. Wykrwawienie powodujące śmierć może trwać nawet jedną minutę, dlatego bardzo ważne jest jego zatamowanie tak szybko jak jest to możliwe. Poniżej przedstawione są podstawowe sposoby działania w takich sytuacjach: 1. Zastosuj ucisk dłonią dociskając całą powierzchnię rany przez ubrania. Zastosuj sterylną gazę jeśli to możliwe. W razie braku czystego materiału zatamuj krwawienie nawet nie do końca czystą ręką czy palcem.

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 38 z 39

2. Jeśli krew przesiąka poprzez gazę/materiał, nie zdejmuj opatrunku, dołóż kolejny. Dociśnij opatrunek do czegoś stałego, kości, podkładki. Utrzymuj ucisk aż do zatamowania krwawienia. 3. Zabezpiecz opatrunek bandażem lub częścią odzieży dociskając dokładnie powierzchnię rany. 4. Jeśli nie ma złamań w okolicy serca – unieś nieznacznie górną część tułowia. 5. Obserwuj oznaki szoku i odpowiednio reaguj tj ułóż poszkodowanego płasko i unieś nogi na wysokość ok. 30cm. Krwawienie żylne charakteryzuje się stałym, ciemno-czerwonym strumieniem. Należy stosować ucisk dokładnie w miejscu krwawienia lub niedaleko, w miejscu, które jest dalej od serca. Krwawienie tętnicze charakteryzuje się jasno czerwonym kolorem krwi i strumieniem pulsującym. Należy stosować ucisk bezpośrednio na ranę lub w najbliższym punkcie w kierunku serca.

UWAGA: 1. Decyzja o szybkim założeniu opaski uciskowej może uratować kończynę a nawet życie. 2. Zastosuj zastępczą opaskę zrobioną z części garderoby o szerokości co najmniej 5 cm, owiń co najmniej dwa razy ranę, zatrzymaj krwawienie i zabezpiecz opaskę przed odwinięciem się. 3. Nie stosuj opasek zbyt wąskich, nie stosuj lin, sznurków czy przewodów elektrycznych. 4. Zapisz na opatrunku podstawowe dane: data, czas założenia opaski. Zatrucie Zatrucie może być spowodowane przez spożycie lub bezpośredni kontakt z substancją trującą. Podstawową reakcją na zatrucie spowodowane spożyciem substancji trującej jest natychmiastowe płukanie żołądka i powiadomienie najbliższego centrum medycznego zajmującego się zatruciami. Często pomocne jest wywołanie wymiotów. Działania podstawowe: 1. Należy działać szybko, gdyż trucizna, która dostanie się do organizmu jest trudna do usunięcia. 2. Wypłucz / rozcieńcz truciznę podając płyny poszkodowanemu. Woda lub mleko są uniwersalnym antidotum i prawie zawsze są dostępne. 3. Stosując palec lub łyżkę, naciskaj głęboko na język poszkodowanego i wywołaj wymioty. Ale uwaga! Nie wywołuj wymiotów w następujących sytuacjach: ciężkie zatrucie kwasem, zasadą, ługiem, strychniną, naftą, olejem, lub jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, skrajnie wyczerpany albo ma drgawki. 4. Dopilnuj aby opakowanie po substancji trującej lub jej etykieta zostały zabrane z poszkodowanym do szpitala. Informacje zawarte na opakowaniu mogą pomóc w diagnozie i dalszym leczeniu. Zagrożenie zatruciem spowodowane bezpośrednim zetknięciem z substancją trującą to głównie narażenie na substancje chemiczne i żrące. Efektem są głównie podrażnienia skóry. Poniżej są przedstawione podstawowe działania pierwszej pomocy w takich sytuacjach. 1. 2. 3. 4.

Zdejmij odzież, na której jest substancja trująca. Spłucz dużą ilością wody miejsce kontaktu. Kontynuuj płukanie używając wody z mydłem przez czas około 5 minut. Jeśli nastąpiło zatrucie substancją żrącą należy natychmiast wezwać profesjonalną pomoc medyczną. 5. Zapewnij poszkodowanemu dostęp powietrza. 6. Zastosuj sztuczne oddychanie jeśli jest to konieczne i nie zostawiaj poszkodowanego samego. 7. Podaj poszkodowanemu dużą ilość płynów, wody lub mleka, pod warunkiem, że poszkodowany nie ma drgawek. Porażenie prądem elektrycznym Podstawową zasadą jest nie dotykać poszkodowanego dopóki nie zostanie odcięta energia elektryczna. Jeśli nie jest to możliwe, należy stanąć na materiale zapewniającym izolację elektryczną

INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

KB/4.4.4 Ed. 1 (06.11)

Str. 39 z 39

i używając elementu drewnianego lub metalowego odsunąć poszkodowanego od źródła energii elektrycznej. Poparzenia Poparzenie I stopnia – charakteryzuje się zaczerwienieniem lub zmianą koloru skóry, lekkim opuchnięciem oraz bólem. Takie poparzenia są zwykle efektem działania słońca, kontaktem z gorącymi przedmiotami lub działaniem gorącej cieczy albo pary. Poparzenie II stopnia – charakteryzuje się czerwoną, poplamioną skórą, pojawieniem się pęcherzy, opuchnięciem utrzymującym się przez kilka dni. Podstawowym działaniem w ramach pierwszej pomocy jest natychmiastowe schłodzenie poparzonego miejsca zimną, bieżącą wodą lub zanurzenie poparzonej części ciała w zimnej wodzie. Z rany oparzeniowej nie wolno usuwać resztek materiału. Nie wolno też dotykać jej rękami. Na oparzone miejsce nakładamy opatrunek hydrożelowy lub jeśli go nie mamy nakładamy tylko opatrunek jałowy z gazy.

10. ZAŁACZNIKI Załącznik Nr 1. Plan komunikacji i spotkań BHP. Załącznik Nr 2. Plan współpracy i konsultacji. Załącznik Nr 3. Ogólne zasady bezpieczeństwa na terenie Gdańskiej Stoczni „REMONTOWA” im J. Piłsudskiego S.A.