1

1.Podstawy formalne opracowania Podstawami formalnymi niniejszego opracowania są: [1] Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpoŜarowej (tekst jednolity Dz. U 2002 nr 147 poz.1229, z późn. zm.) [2] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane (Dz. U. z 2003 r., Nr 207, poz. 2016, z późn. zm.) [3] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80 poz. 563) [4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz.690 z późniejszymi zmianami) [5] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie przeciwpoŜarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg poŜarowych (Dz. U. Nr 121 poz.1139) [6] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 kwietnia 1998r. w sprawie wyrobów słuŜących do ochrony przeciwpoŜarowej, które mogą być wprowadzane do obrotu i stosowane wyłącznie na podstawie certyfikatu zgodności. (Dz. U. Nr 55 poz.362) [7] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 styczna 2002r.zmieniające rozporządzenie w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz. U. Nr 8 poz.71) [8] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. Nr 120 poz.1133) [9] Projektowanie elementów Ŝelbetowych i murowych z uwagi na odporność ogniową wydane przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie nr 409/2005r. [10] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpoŜarowej (Dz. U. Nr 121 poz. 1137) [11] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 1998r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. Nr 113 poz. 728) [12] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 1998r. w sprawie określenia wykazu wyrobów budowlanych nie mających istotnego wpływu na spełnienie wymagań podstawowych oraz wyrobów wytwarzanych i stosowanych według uznanych zasad sztuki budowlanej (Dz. U. Nr 99 poz.637) [13] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym ( Dz.U. Nr 198 poz. 2041) [14] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-uŜytkowego (Dz.U. Nr 202 poz. 2072) [15] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 października 2004 r. w sprawie europejskich aprobat technicznych oraz polskich jednostek organizacyjnych upowaŜnionych do ich wydawania (Dz.U. Nr 237 poz. 2375) [16] Obwieszczenie Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2004 r. w sprawie

2 wykazu jednostek organizacyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej upowaŜnionych do wydawania europejskich aprobat technicznych oraz wykazu wytycznych do europejskich aprobat technicznych (M.P. Nr 48 poz. 829) ⇔ inne dokumenty i normy wymienione w treści opracowania jak np.: PN-92/N - 01256-01- Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpoŜarowa.PN-92/N 01256-02 - Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. PN-93/N - 0106/01 - Znaki ostrzegawcze. PN-N – 01256-4:1997 - Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpoŜarowe. PN-N-01256-5 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach poŜarowych. PN-EN- 1838 Zastosowanie oświetlenia Oświetlenie awaryjne PN-EN-60598-2-22 Oprawy oświetleniowe Część 2-22 Wymagania szczegółowe. Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego Normy nowe na oświetlenie awaryjne , uzupełnienie normy na oddymianie grawitacyjne, norma na instalacje tryskaczowa , norma na instalację sygnalizcji poŜaru - specyfikacja

2. Podstawy rzeczowe wymagań. Przedmiotem opracowania jest projekt budynku uŜyteczności publicznej nowej siedziby Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga, która obecnie jest zlokalizowana przy Placu Stanisława Moniuszki 2b.

Podstawa opracowania -

Zlecenie inwestora. Projekt koncepcyjny wielobranŜowy budynku filharmonii Projekt architektoniczny budynku filharmonii Mapa sytuacyjno-wysokościowa z podziemnym uzbrojeniem terenu, przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, Uzgodnienia międzybranŜowe Obowiązujące normy, normatywy i wytyczne projektowania Projekty budowlane: przyłącza wodociągowego, kanalizacji sanitarnej i kanalizacji deszczowej.

Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem opracowania są instalacje przeciwpoŜarowe dla projektowanego budynku Filharmonii Świętokrzyskiej im. Oskara Kolberga w Kielcach przy ul. Stefana śeromskiego 12.

3 CHARAKTERYSTYCZNE PARAMETRY TECHNICZNE OPIS TECHNICZMNY – OCHRONA PRZECIWPOśAROWA 1. Powierzchnia, wysokość i liczba kondygnacji Funkcja budynku – budynek uŜyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego. Powierzchnia całkowita – 21009,1 m2 Wysokość – 21 m. – budynek średniowysoki Liczba kondygnacji – pięć nadziemne oraz dwie podziemne nie przeznaczone na pobyt ludzi. 2. Odległości od obiektów sąsiednich i granic działek. W obrębie projektowanego budynku budynki zaliczone do kategorii zagroŜenia ludzi oraz budynki gospodarcze o przewidywanej gęstości obciąŜenia ogniowego Qd do 500 MJ/m2 z dachami i ścianami nie rozprzestrzeniające ogień. Budynek ze ścianą zewnętrzną posiadającą na powierzchni większej niŜ 65% powierzchni ściany, klasę odporności ogniowej E 30. Brak projektowanej zabudowy sąsiedniej, wymuszającej zwiększenie odległości minimalnych. Brak wskazań dotyczących konieczności zachowania zwiększonych odległości w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Od strony zachodniej projektowany budynek ze ścianą oddzielenia przeciwpoŜarowego REI 120 bezpośrednio graniczy na działkach nr 1210/2 z budynkiem uŜyteczności publicznej – usługowym oraz na działce nr 1212 i 1213 z budynkami mieszkalnymi, Od strony południowej i wschodniej (drogi i ciągi pieszo jezdne) zgodnie z linią zabudowy 3. Parametry poŜarowe występujących substancji palnych W budynku projektowanym nie przewiduje się składowania i stosowania materiałów poŜarowo – niebezpiecznych. śadnego z pomieszczeń w budynku nie zaliczono do zagroŜonego wybuchem, jak równieŜ w budynku nie występują strefy zagroŜenia wybuchem. W pomieszczeniach technicznych gęstość obciąŜenia do 500 MJ/m2 4. Kategorie zagroŜenia ludzi, przewidywana liczba osób na kaŜdej kondygnacji i w poszczególnych pomieszczeniach. W projektowanym budynku występują strefy poŜarowe ze względu na funkcję zakwalifikowano do kategorii ZL I zagroŜenia ludzi (zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi uŜytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do uŜytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się,) ZL III zagroŜenia ludzi (uŜyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II) i ZL V zagroŜenia ludzi (zamieszkania zbiorowego - hotel, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.) Na kondygnacji parteru przewiduje się przebywanie do 700 osób, Na pierwszym piętrze do 300 osób, Na drugim piętrze do 300 osób Na trzecim piętrze do 200 osób

4

5. Podział obiektu na strefy poŜarowe Projektowany budynek podzielono na 14 stref poŜarowych tj. Strefa poŜarowa nr 1 – sala koncertowa z zapleczem. Strefa poŜarowa zakwalifikowana do kategorii zagroŜenia ludzi ZL I, strefa poŜarowa z czterema kondygnacjami nadziemnymi i jedną podziemną nie przeznaczoną na pobyt ludzi z pomieszczeniami techniczno – magazynowymi , powiązanymi funkcjonalnie z sala koncertową . . Strefa poŜarowa w budynku średniowysokim. Zagospodarowanie pomieszczeń: widownia z 515 miejscami na widowni. Pomieszczenia zaplecza i sceny łącznie 300 osób. Dopuszczalna powierzchnia wewnętrzna strefy poŜarowej 5000 m2. Projektowana powierzchnia wewnętrzna 1200 m2. Strefa poŜarowa nr 2 foyer główne i boczne, biura. Strefa poŜarowa zakwalifikowana do kategorii zagroŜenia ludzi ZLI, strefa poŜarowa z czterema kondygnacjami nadziemnymi. Strefa poŜarowa w budynku średniowysokim. Zagospodarowanie pomieszczeń umoŜliwia przebywanie na poszczególnych kondygnacjach do 300 łącznie ok. 1000 osób. Dopuszczalna powierzchnia wewnętrzna strefy poŜarowej 5000 m2. Projektowana powierzchnia wewnętrzna strefy poŜarowej 4280 m2. Strefa poŜarowa nr 3 – hotel, część garderobiana. Strefa poŜarowa zakwalifikowana do kategorii zagroŜenia ludzi ZL III + ZL V. Miejsc hotelowych mniej niŜ 50. Strefa poŜarowa na parterze oraz drugiej i trzeciej kondygnacji nadziemnej w budynku niskim z wysokością poniŜej 12m. Dopuszczalna powierzchnia wewnętrzna strefy poŜarowej 8000 m2. Projektowana powierzchnia strefy poŜarowej 2721,7 m2. Strefa poŜarowa nr 4 - poziom nr -2 pomieszczenia garaŜu podziemnego (PM) nr -2/05o powierzchni uŜytkowej 1309m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 5 - poziom nr -2 pomieszczenia garaŜu podziemnego (PM) nr-2/06, o powierzchni uŜytkowej 1061 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 6 - poziom nr -2 pomieszczenia garaŜu podziemnego (PM) nr -2/15 , o powierzchni uŜytkowej 800,5 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 7 - poziom nr -2 pomieszczenia pompowni przeciwpoŜarowej (PM) nr -2/10 powierzchni uŜytkowej 43 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 8 - poziom nr -1 pomieszczenia garaŜu podziemnego (PM) nr -1/05 , o powierzchni uŜytkowej 1253,6m2 , klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 9 - poziom nr -1 pomieszczenia archiwum (PM) nr -1/12 powierzchni uŜytkowej 41,7 m2, klasa odporności poŜarowej „B”. Strefa poŜarowa nr 10 - poziom nr -1 pomieszczenie ustroje akustyczne (ZL III) nr -1/21 , o powierzchni uŜytkowej 34,2 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 11 - poziom nr -1 pomieszczenie stacji trafo 1 (PM) nr -1/29 o powierzchni uŜytkowej 4m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 12 - poziom nr -1 pomieszczenie stacji trafo 2 (PM) nr -1/30 o powierzchni uŜytkowej 4m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 13 - poziom nr -1 pomieszczenie liczników 1 (PM) nr -1/26 , o powierzchni uŜytkowej 20,2 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Strefa poŜarowa nr 14 - poziom nr -1 pomieszczenie liczników 2 (PM) nr -1/26 o powierzchni uŜytkowej 18,3 m2, klasa odporności poŜarowej „B” Dopuszczalne wielkości stref poŜarowych nie przekroczone.

5 6. Klasa odporności poŜarowej budynku oraz klasa odporności ogniowej i stopień rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych. Projektowany budynek winien być wykonany co najmniej w klasie „B” odporności poŜarowej. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności poŜarowej, powinny w zakresie klasy odporności ogniowej spełniać co najmniej wymagania: Klasa odporności poŜarowej budynku

„B”

Klasa odporności ogniowej elementów budynku główna konstrukcja konstrukcja dachu nośna

R 120

R 30

Strop

REI 60

ściana zewnętrzna

ściana wewnętrzna

przekrycie dachu

E I 60

E I 30

E 30

Oznaczenia w tabeli: R — nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku, E — szczelność ogniowa (w minutach), określona jw., I — izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw.,

- główna konstrukcja nośna: spełnia wymagania klasy odporności ogniowej R 120 - ściany zewnętrzne, wewnętrzne Ŝelbetowe gr.250 mm z betonu klasy B37, zbrojenie prętami ze stali A-l MN klasy RB500W. Otulina zbrojenia 25 mm. Ściana sali koncertowej gr.30cm z betonu klasy B37, zbrojenie prętami ze stali AIIIN klasy RB500W. Otulina zbrojenia 2,5cm, na której od wewnątrz zostanie zmocowana cegła ceramiczna pełna klasy 15MPa na wspornikach stalowych HALFEN z zastosowaniem przekładek akustycznych z mat tłumiących. Pomiędzy warstwami Ŝelbetu i cegły zaprojektowano warstwę z wełny mineralnej. Dylatacje poziome i pionowe muru ceglanego uszczelniono płytami akustycznymi Schoeck Tronsole typ PL. Dla klasy odporności ogniowej REI 120 wymagana grubość ściany 150 mm, odległość środka cięŜkości zbrojenia 25 mm przy α=0,5 ekspozycja z jednej strony. Warunek spełniony - słupy Ŝelbetowe α=0,7 szerokość słupa 350 mm, odległość środka cięŜkości zbrojenia 45 mm – spełnia wymagania klasy odporności ogniowej R 120 - konstrukcja dachu: spełnia wymagania klasy odporności ogniowej R 30 po doprowadzeniu kratownic stalowych do klasy odporności ogniowej R 30 za pomocą farb ognioochronnych. Ustrój dachu – stropodachu przedstawia się w sposób następujący: Nad częścią biurową projektuje się Ŝelbetowe monolityczne z betonu klasyB37, zbrojenie ze stali A-l MN klasy RB500W, otulina zbrojenia 2cm. Stropodach nad małą salą muzyczną wykonany z kratownic stalowych opartych na podkładkach elastomerowych, pokrycie wełna mineralna na blasze trapezowej, warstwa zewnętrzna cięŜka - dociskowa ze Ŝwiru. Stropodach nad główną salą koncertową przewiduje się wykonać z kratownic stalowych opartych na podkładkach elastomerowych. W poziomie pasa dolnego kratownica będzie posiadała technologiczny strop Ŝelbetowy. Pokrycie wełna mineralna na blasze trapezowej, warstwa zewnętrzna dociskowa ze Ŝwiru.

6

- przekrycie dachu – zgodnie z ustrojem dachu spełnia wymagania odporności ogniowej E 30. - strop - spełnia wymagania klasy odporności ogniowej REI 60. śelbetowe płyty stropowe o grubości płyty 160 mm odległość środka cięŜkości zbrojenia 40 mm – element spełnia wymagania klasy odporności ogniowej REI 120. - ściany zewnętrzne - Ŝelbetowe gr.25cm z betonu klasy B37, zbrojenie prętami ze stali A-l MN klasy RB500W. Otulina zbrojenia 2,5cm. Dla klasy odporności ogniowej REI 120 wymagana grubość ściany 15 cm, odległość środka cięŜkości zbrojenia 2,5 cm przy α=0,5 ekspozycja z jednej strony. Warunek spełniony. Dotyczy pasa międzykondygnacyjnego. - ściany wewnętrzne - spełnia wymagania klasy odporności ogniowej EI 30 Ŝelbetowe o grubość ściany 150 mm, odległość środka cięŜkości zbrojenia 25mm przy α=0,5 ekspozycja z jednej strony - otynkowanego pustaka gazobetonowego gr 120 mm – spełnia wymagania klasy odporności ogniowej REI 120 oraz miejscowo z otynkowanej cegły pełnej gr 120 mm - spełnia wymagania klasy odporności ogniowej REI 120 - ściany wewnętrzne częściowo wykonane z płyt kartonowo-gipsowych w systemie klasy odporności ogniowej EI 30 Konstrukcja budynku jako nie rozprzestrzeniająca ognia. W strefie poŜarowej ZL III + ZL V klasa odporności ogniowej przegród wewnętrznych oddzielających mieszkania lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych mieszkań i samodzielnych pomieszczeń mieszkalnych powinna wynosić co najmniej E I 30 - warunek spełniony. Elementy konstrukcji i przekrycie dachu budynku niŜszego, usytuowanego bliŜej niŜ 8 m lub przyległego do ściany z otworami budynku wyŜszego powinny być w pasie o szerokości 8 m od tej ściany nierozprzestrzeniające ognia i mieć klasę odporności ogniowej co najmniej R 30 dla elementów konstrukcji dachu i E 30 dla przekrycia dachu – warunek spełniony. W ścianach zewnętrznych budynku powinny być pasy międzykondygnacyjne o wysokości co najmniej 0,8m – warunek spełniony. 7. Oddzielenia przeciwpoŜarowe Ściany i stropy stanowiące elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego zaprojektowano z materiałów niepalnych. Ściany na granicy działek spełniają wymagania klasy odporności ogniowej REI 120 wymaganej dla budynku projektowanego i budynków sąsiednich. Pomiędzy strefami poŜarowymi wymagana klasa odporności ogniowej elementów oddzieleń przeciwpoŜarowych , w klasie odporności poŜarowej „B”:

7

- ściany, stropy i słupy w strefie poŜarowej kondygnacji podziemnych nr (zgodnie z częścią rysunkową); REI 120, projektowany element odpowiada wymaganiom, - ściany w strefach nadziemnych zakwalifikowanych do kategorii zagroŜenia ludzi: REI 120, projektowany element odpowiada wymaganiom, - stropy pomiędzy kondygnacjami zakwalifikowanymi do kategorii zagroŜenia ludzi: REI 60, projektowany element odpowiada wymaganiom, - drzwi przeciwpoŜarowe na granicy stref poŜarowych o klasie odporności ogniowej EI60 - przepusty instalacyjne prowadzone w elementach oddzieleń przeciwpoŜarowych, naleŜy zabezpieczyć klapami przeciwpoŜarowymi lub innymi zabezpieczeniami o klasie odporności ogniowej EI, wymaganej dla danego elementu oddzielenia przeciwpoŜarowego. Z powyŜszego obowiązku zwolnione są pojedyncze rury instalacji wodnych i kanalizacyjnych oraz grzewczych prowadzących przez stropy i ściany do pomieszczeń higieniczno - sanitarnych, - w zewnętrznej ścianie oddzielenia przeciwpoŜarowego zastosowano pionowy pas z materiału niepalnego o szerokości co najmniej 2 m i klasie odporności ogniowej EI 60. Uwaga: Szczegóły rozwiązań w zakresie przepustów instalacyjnych naleŜy zawrzeć w projektach branŜowych poszczególnych branŜy - instalacji w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. W ścianie oddzielenia przeciwpoŜarowego łączna powierzchnia otworów, nie przekraczać 15% powierzchni ściany, a w stropie oddzielenia przeciwpoŜarowego — 0,5% powierzchni stropu. W ścianie oddzielenia przeciwpoŜarowego wypełniono otwory materiałem przepuszczającym światło, takim jak luksfery, cegła szklana lub inne przeszklenie. Powierzchnia wypełnionych otworów nie przekracza 10% powierzchni ściany, przy czym klasa odporności ogniowej wypełnień nie jest niŜsza niŜ: Wymagana klasa odporności ogniowej ściany oddzielenia przeciwpoŜarowego

R E I 120

Klasa odporności ogniowej wypełnienia otworu w ścianie będącej obudową innej drogi ewakuacyjnej

E I 60

E 60

W strefach poŜarowych w budynku zastosowano wydzielenia poŜarowe tj. a) kotłownia gazowa - ścian wewnętrznych EI 60 - stropów EI 60 - drzwi lub innych zamknięć EI 30. Drzwi powinny mieć od wewnątrz pomieszczenia zamknięcie bezklamkowe, otwierające się z kotłowni pod naciskiem. b) piwnica - stropy i ściany R E I 60 - drzwiami E I 30

8 W garaŜu odległość w pionie pomiędzy wrotami garaŜu a oknami budynku ZL wynosi co najmniej 1,5 m. Odległość ta moŜe wynosić 1,1 m. jeŜeli wykonano nad wjazdem do garaŜu daszek z materiałów niepalnych o wysięgu co najmniej 0,6 m. od lica ściany, wysunięte obustronnie 0,8 m. poza boczne krawędzie wrót garaŜu, lub jeŜeli wrota garaŜu są cofnięte o 0,8 m. od lica ściany. Odległość wrót garaŜu wbudowanego od najbliŜszej krawędzi okien pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie moŜe być mniejsza niŜ 1,5 m. w rzucie poziomym.

8. Ewakuacja. Zapewniono ewakuację z pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi. Drzwi ewakuacyjne z pomieszczeń gdzie ewakuacja ponad 3 osób o szerokości 0,9m w świetle ościeŜnicy po otwarciu skrzydła drzwiowego pod kątem 90o. Z pomieszczeń sali koncertowej i sali kameralnej: - o powierzchni ponad 300 m2, - przeznaczonych dla ponad 50 osób , zapewniono co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne oddalone od siebie ponad 5m, otwierane na zewnątrz pomieszczenia. Z sali koncertowej dla 515 osób zapewniono drzwi o łącznej szerokości co najmniej 3,6m. / 0,6m na kaŜde 100 osób/. Z sali kameralnej dla 200 osób zapewnić drzwi o łącznej szerokości co najmniej 1,2m. / 0,6m na kaŜde 100 osób/. Pomieszczenia umoŜliwiające przebywanie poniŜej 50 osób jednocześnie i powierzchnią poniŜej 300 m2 , z pojedynczymi wejściami ewakuacyjnymi. Wysokość drzwi ewakuacyjnych w świetle ościeŜnicy co najmniej 2,0m – warunek spełniony. Drzwi dwuskrzydłowe z co najmniej jednym skrzydłem nie blokowanym o szerokości 0,9m – warunek spełniony. Długość przejść ewakuacyjnych w pomieszczeniach nie przekracza dopuszczalnych 40m – warunek spełniony. Ewakuacja prowadzona łącznie poprzez nie więcej niŜ trzy pomieszczenia – warunek spełniony. W strefie poŜarowej ZL III dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego przy jednym kierunku ewakuacji nie przekracza 30 m. Długość dojścia ewakuacyjnego przy dwóch kierunkach ewakuacji nie przekracza 60 m dla najkrótszego dojścia, przy czym dopuszcza się dla drugiego dojścia długość 120 m w przypadku gdy dojścia te nie pokrywają się i nie krzyŜują. Dopuszczalna długość dojścia na poziomej drodze ewakuacyjnej nie przekracza 20 m – warunek spełniony.

9 W strefie poŜarowej ZL I i ZL III + ZL V dopuszczalna długość dojścia ewakuacyjnego przy jednym kierunku ewakuacji nie przekracza 10m. Długość dojścia ewakuacyjnego przy dwóch kierunkach ewakuacji nie przekracza 40m dla najkrótszego dojścia, przy czym dopuszcza się dla drugiego dojścia długość 80m w przypadku gdy dojścia te nie pokrywają się i nie krzyŜują – warunek spełniony. Drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczenia sali koncertowej i sali kameralnej, w którym moŜe przebywać jednocześnie więcej niŜ 300 osób, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia wyposaŜone w urządzenia przeciwpaniczne. Szerokość drzwi stanowiących wyjście ewakuacyjne z budynku, a takŜe szerokość drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzących na zewnątrz budynku lub do innej strefy poŜarowej, powinna być nie mniejsza niŜ szerokość biegu klatki schodowej, tj. 1,2m. Poziome drogi ewakuacyjne o szerokości minimalnej: - w hotelu 1,4m , - pozostałe 2,5m / dla 400 osób na kaŜdy korytarz /. Dopuszcza się 1,4m przy załoŜeniu Ŝe poszczególnymi korytarzami ewakuować się będzie do 200 osób. Drzwi z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne po całkowitym otwarciu , nie zwęŜają szerokości dróg ewakuacyjnych. Korytarze ewakuacyjne o wysokości co najmniej 2,2m przy dopuszczalnym lokalnym obniŜeniu tej wysokości do 2,0m na odcinku nie przekraczającym 1,5m Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych powinna mieć klasę odporności ogniowej wymaganą dla ścian wewnętrznych EI 30. Wymaganie klasy odporności ogniowej dla obudowy poziomych dróg ewakuacyjnych nie dotyczy obudowy krytego ciągu pieszego — pasaŜu oraz dziedzińca wewnętrznego, zabezpieczonego przed zadymieniem. W poszczególnych strefach poŜarowych nie występują korytarze o długości przekraczającej 50m. W garaŜu podziemnym długość przejścia nie przekracza 40 m. W garaŜu wyjście ewakuacyjne dostępne takŜe w przypadku zamknięcia bram między strefami poŜarowymi. Połączenie garaŜu z budynkiem za pomocą klatek schodowych z przedsionkami przeciwpoŜarowymi zamykanymi drzwiami o klasie odporności ogniowej EI 30. Przedsionki przeciwpoŜarowe posiadają wymiary rzutu poziomego co najmniej 1,4 x 1,4 m, ściany i strop , a takŜe osłony lub obudowy przewodów elektroenergetycznych – z wyjątkiem wykorzystywanych w przedsionku – o klasie odporności ogniowej EI 60 wykonane z materiałów niepalnych i wentylowany grawitacyjnie. Ewakuacja pionowa w budynku: Klatkami schodowymi – obudowanymi ścianami o wymagane klasie odporności

10 ogniowej REI 120; zamkniętych drzwiami o klasie odporności ogniowej EI 30; wyposaŜonych w samoczynne klapy dymowe w połaciach dachu uruchamianych z systemu sygnalizacji poŜaru. Napowietrzanie klatek schodowych drzwiami na najniŜszym poziomie . WyposaŜenie klatek schodowych w samoczynne urządzenie do usuwania z niej dymów i gazów poŜarowych w oparciu o Polską Normę PN-B-02877- 4 Ochrona przeciwpoŜarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej systemu oddymiania klatki schodowej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Szerokość uŜytkowa biegów klatek schodowych 1,2m i szerokość spocznika 1,5m. Poszczególne klatki schodowe przewidziane do ewakuacji do 200 osób. Rozkład pomieszczeń i drogi ewakuacyjne zapewniają maksymalnie do 200 osób przewidzianych poszczególnymi klatkami schodowymi. Łączna szerokość biegów klatek schodowych z poszczególnych kondygnacji to 6m i daje moŜliwość przebywania na poszczególnej kondygnacji do 1000 osób . Biegi i spoczniki klatek schodowych jako Ŝelbetowe z klasą odporności ogniowej R60. Liczba stopni w biegu schodów wewnętrznych nie przekracza 17. Z jednej klatki schodowej, zapewniono wyłaz na dach budynku. Wyjście z klatek schodowych bezpośrednio na zewnątrz budynku, lub obudowanymi poŜarowo poziomymi drogami ewakuacyjnymi o dopuszczalnych długościach dojść ewakuacyjnych. Odległość ścian zewnętrznych klatek schodowych spełnia wymagania zachowania odległości od innych ścian zewnętrznych jak odległości pomiędzy budynkami. Uwaga : Foyer główne i boczne oraz świetliki nad komunikacjami +3/03 i a takŜe +1/90 – wyposaŜyć w klapy oddymiające w połaci dachu. Napowietrzanie poszczególnymi drzwiami do przestrzeni oddymianych na najniŜszych poziomach. Otwierane drzwi automatycznie z systemu sygnalizacji poŜaru. WyposaŜenie w urządzenia oddymiające , jako samoczynne urządzenie do usuwania z niej dymów i gazów poŜarowych w oparciu o Polską Normę PN-B-02877- 4 Ochrona przeciwpoŜarowa budynków. Instalacje grawitacyjne do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej systemu oddymiania foyer głównego i bocznego jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Drzwi ewakuacyjne z budynku i z klatki schodowej do wyjścia z budynku o szerokości w świetle 1,2m z jednym nie blokowanym skrzydłem drzwiowym

11 o szerokości 0,9m. W pomieszczeniu sali konferencyjnej i sali kameralnej zaprojektowano oświetlenie ewakuacyjne, oświetlenie przeszkodowe oraz podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji. GaraŜe podziemne wyposaŜone w oświetlenie ewakuacyjne. W strefach poŜarowych poziome i pionowe drogi ewakuacyjne wyposaŜone w oświetlenie ewakuacyjne oraz podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji. Oświetlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w których oświetlenie bezpieczeństwa spełnia warunek działania przez co najmniej dwie godziny dla oświetlenia ewakuacyjnego, a takŜe wymagania Polskich Norm w tym zakresie. Oświetlenie ewakuacyjne powinno działać przez co najmniej 2 godziny od zaniku oświetlenia podstawowego. W pomieszczeniu Sali konferencyjnej i Sali kameralnej , które mogą być uŜytkowane przy zgaszonym oświetleniu wymagane jest oświetlenie bezpieczeństwa, ewakuacyjne i przeszkodowe oraz podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji naleŜy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi wymagań w tym zakresie. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej systemu z oświetlenia jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Pompownia przeciwpoŜarowa Podstawowym źródłem energii dla pomp w pompowniach przeciwpoŜarowych powinna jest sieć elektroenergetyczna . Przy zapotrzebowaniu na wodę do celów przeciwpoŜarowych przekraczającym 20 dm3/s: 1) pompy powinny być zasilane z dwóch odrębnych źródeł energii, podstawowego i rezerwowego, 2) w przypadku pracy pomp w systemie ciągłego podawania wody, w pompowni powinny być co najmniej dwie pompy, w tym jedna rezerwowa o parametrach nie niŜszych od parametrów największej z zainstalowanych pomp. Pompy powinny zapewniać wymagane ciśnienie w najwyŜej lub najbardziej niekorzystnie połoŜonych hydrantach, przy największym poborze wody. Pompy powinny być wyposaŜone w układ pomiarowy składający się z ciśnieniomierza, przepływomierza i zaworu regulacyjnego, umoŜliwiający okresową kontrolę ich parametrów pracy. Źródła energii dla pomp powinny spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej urządzeń tryskaczowych. Zasilanie pomp z sieci elektroenergetycznej powinno być zapewnione za pomocą obwodu niezaleŜnego od wszystkich innych obwodów w obiekcie, spełniającego wymagania dla instalacji bezpieczeństwa, określone w Polskiej Normie dotyczącej instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej pompowni przeciwpoŜarowej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Budynek oznakować zgodnie z Polskimi Normami: Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpoŜarowa w/g PN-92/N01256/01 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja w/g PN -92/N-01256/02

12 Znaki bezpieczeństwa. Techniczne środki przeciwpoŜarowe PN-N-01256-4: 1997. Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach poŜarowych. PN-N-01256-5:1998 9. Wystrój i wyposaŜenie wnętrz W strefach poŜarowych stosowanie do wykończenia wnętrz materiałów łatwo zapalnych, których produkty rozkładu termicznego są bardzo toksyczne lub intensywnie dymiące, jest zabronione. Na drogach ewakuacyjnych stosowanie materiałów i wyrobów budowlanych łatwo zapalnych jest zabronione. Palne elementy wystroju wnętrz budynku, przez które lub obok których są prowadzone przewody ogrzewcze, wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, powinny być zabezpieczone przed moŜliwością zapalenia lub zwęglenia. Podłogi podniesione o więcej niŜ 0,2 m ponad poziom stropu lub innego podłoŜa powinny mieć: 1) niepalną konstrukcję nośną oraz co najmniej niezapalne płyty podłogi od strony przestrzeni podpodłogowej, mające klasę odporności ogniowej co najmniej R E I 30, 2) przestrzeń podpodłogową podzieloną na sektory o powierzchni nie większej niŜ 1000 m2 przegrodami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30. Przewody elektroenergetyczne i inne instalacje wykonane z materiałów palnych, prowadzone w przestrzeni podpodłogowej podłogi podniesionej, wykorzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszczenia, powinny mieć osłonę lub obudowę o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w podłodze podniesionej otworów do wentylacji lub ogrzewania jest zabronione. Podłoga orkiestrionu z wymaganym odrębnym projektem rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych , zapewniających spełnienie powyŜszych wymagań, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. W pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób, stosowanie łatwo zapalnych przegród, stałych elementów wyposaŜenia i wystroju wnętrz oraz wykładzin podłogowych jest zabronione. W pomieszczeniach magazynowych oraz w pomieszczeniach z podłogami podniesionymi, stosowanie wykładzin podłogowych łatwo zapalnych jest zabronione. Pomieszczenia sali koncertowej i sali kameralnej, przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 200 osób dorosłych lub 100 dzieci, w których miejsca do siedzenia są ustawione w rzędach, powinny mieć: 1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne odpowiadające wymaganiom Polskiej Normy dotyczącej oceny zapalności mebli tapicerowanych oraz niewydzielające produktów rozkładu i spalania, określonych jako bardzo toksyczne, zgodnie z Polską Normą dotyczącą badań wydzielania produktów toksycznych, 2) szerokość przejść pomiędzy rzędami siedzeń nie mniejszą niŜ 0,45 m, przy czym

13 odległość tę naleŜy ustalać, biorąc pod uwagę odstęp między stałymi elementami siedzeń, 3) liczbę siedzeń w rzędzie nie większą niŜ 16 pomiędzy przejściami oraz 8 w rzędzie przyściennym, przy czym dopuszcza się zwiększenie liczby miejsc w rzędach odpowiednio do 40 i 20 pod warunkiem zwiększenia odstępu między rzędami siedzeń o 1 cm na kaŜde dodatkowe siedzenie odpowiednio powyŜej 16 lub 8, 4) szerokość przejść komunikacyjnych nie mniejszą niŜ 1,2 m przy liczbie osób do 150, a przy większej ich liczbie szerokość tę naleŜy zwiększyć proporcjonalnie o 0,6 m na 100 osób, 5) rzędy siedzeń lub ławek trwale umocowane do podłogi albo siedzenia sztywno łączone ze sobą w rzędy oraz między rzędami. Szczegółowe rozwiązanie zagospodarowania Sali koncertowej i Sali kameralnej miejscami do siedzenia w odrębnym opracowaniu zagospodarowania wewnętrznego pomieszczeń, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych.

Okładziny sufitów oraz sufity podwieszone naleŜy wykonywać z materiałów niepalnych lub niezapalnych, niekapiących i nieodpadających pod wpływem ognia. Przestrzeń między sufitem podwieszonym i stropem powinna być podzielona na sektory o powierzchni nie większej niŜ 1000 m2, a w korytarzach — przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiałów niepalnych. 10. Instalacje i urządzenia przeciwpoŜarowe. Instalacje i urządzenia techniczne w budynku - wg oddzielnych projektów; przy doborze instalacji i urządzeń naleŜy uwzględnić funkcje i przeznaczenie obiektu oraz wynikające stąd czynniki zagroŜenia; instalacje i urządzenia techniczne naleŜy uŜytkować i utrzymywać w stanie zgodnym z warunkami technicznymi i wymaganiami ustalonymi przez producenta, w szczególności naleŜy poddać je okresowym przeglądom i konserwacji. Zabrania się uŜytkowania instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeŜeli moŜe się to przyczynić do powstania poŜaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia. Instalowanie w garaŜu studzienek rewizyjnych, urządzeń i przewodów gazowych oraz umieszczanie otworów od palenisk lub otworów rewizyjnych przeznaczonych do czyszczenia kanałów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych jest zabronione. Stosowanie stałych urządzeń gaśniczych, związanych na stałe z obiektem, zawierających zapas środka gaśniczego i uruchamianych samoczynnie we wczesnej fazie poŜaru – nie wymagane. Stosowanie stałych urządzeń gaśniczych tryskaczowych wymagane w garaŜach podziemnych wielopoziomowych ze wspólnym wjazdem. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej stałych urządzeń gaśniczych tryskaczowych jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych.

14 Stosowanie systemu sygnalizacji poŜarowej, obejmującego urządzenia sygnalizacyjno-alarmowe, słuŜące do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o poŜarze – wymagane we wszystkich strefach poŜarowych. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej systemu sygnalizacji poŜarowej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Stosowanie dźwiękowego systemu ostrzegawczego, umoŜliwiającego rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych dla potrzeb bezpieczeństwa osób przebywających w budynku, nadawanych automatycznie – wymagane we wszystkich strefach poŜarowych. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej dźwiękowego systemu ostrzegawczego jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. W poszczególnych strefach poŜarowych projektuje się przeciwpoŜarowy wyłącznik prądu, odcinający dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem obwodów zasilających instalacje i urządzenia, których funkcjonowanie jest niezbędne podczas poŜaru. PrzeciwpoŜarowy wyłącznik prądu powinien być umieszczony w pobliŜu głównego wejścia do obiektu lub złącza i odpowiednio oznakowany. Odcięcie dopływu prądu przeciwpoŜarowym wyłącznikiem nie moŜe powodować samoczynnego załączenia drugiego źródła energii elektrycznej, w tym zespołu prądotwórczego, z wyjątkiem źródła zasilającego oświetlenie awaryjne. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej elektrycznej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urządzeniami słuŜącymi ochronie przeciwpoŜarowej powinny zapewniać ciągłość dostawy energii elektrycznej w warunkach poŜaru przez wymagany czas działania urządzenia przeciwpoŜarowego, jednak nie mniejszy niŜ 90 minut. Przewody dymowe wykonane z materiałów niepalnych. Przewody lub obudowa przewodów spalinowych i dymowych powinny spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej badań ogniowych małych kominów. Dopuszcza się wykonanie obudowy z cegły pełnej grubości 12 cm, murowanej na zaprawie cementowo-wapiennej, z zewnętrznym tynkiem lub spoinowaniem. Między wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliŜszym skrajem korony drzew dorosłych naleŜy zapewnić zachowanie odległości co najmniej 6 m Instalacja odgromowa - wymagana, wg odrębnego projektu branŜowego. Instalacja wentylacyjna - przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a palne izolacje cieplne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej ich powierzchni w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia. Dopuszcza się w

15 budynkach PM, z wyjątkiem garaŜy, wykonanie przewodów wentylacyjnych nierozprzestrzeniających ognia, pod warunkiem Ŝe nie są one prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie przepływa nimi powietrze o temperaturze powyŜej 85°C lub zanieczyszczenia mogące się odkładać. Odległość nieizolowanych przewodów wentylacyjnych od wykładzin i powierzchni palnych powinna wynosić co najmniej 0,5 m. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych. Elastyczne elementy łączące, słuŜące do połączenia sztywnych przewodów wentylacyjnych z elementami instalacji lub urządzeniami, z wyjątkiem wentylatorów, powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, posiadać długość nie większą niŜ 4 m, przy czym nie powinny być prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego. Elastyczne elementy łączące wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich długość nie powinna przekraczać 0,25 m. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, powinny spełniać następujące wymagania: 1) przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku poŜaru nie oddziaływały siłą większą niŜ 1 kN na elementy budowlane, a takŜe aby przechodziły przez przegrody w sposób umoŜliwiający kompensacje wydłuŜeń przewodu, 2) zamocowania przewodów do elementów budowlanych powinny być wykonane z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w przypadku poŜaru w czasie nie krótszym niŜ wymagany dla klasy odporności ogniowej przewodu lub klapy odcinającej, 3) w przewodach wentylacyjnych nie naleŜy prowadzić innych instalacji, 4) filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem się do ich wnętrza palących się cząstek, 5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach o wysokości powyŜej dwóch kondygnacji nadziemnych powinny być wydzielone ścianami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 30; nie dotyczy to obudowy urządzeń instalowanych ponad dachem budynku. Dopuszcza się instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych, na paliwo ciekłe lub gazowe, których temperatura powierzchni grzewczych nie przekracza 160°C, pod warunkiem zastosowania ogranicznika temperatury, automatycznie wyłączającego ogrzewanie po osiągnięciu 110°C oraz zabezpieczenia uniemoŜliwiającego pracę nagrzewnicy bez przepływu powietrza. Dopuszcza się zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorów i urządzeń do uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odporności ogniowej E I 60. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejścia przez elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego powinny być wyposaŜone w przeciwpoŜarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej (EI), równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoŜarowego. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez strefę poŜarową, której nie obsługują, powinny być obudowane elementami o klasie odporności ogniowej (EI), wymaganej dla elementów oddzielenia przeciwpoŜarowego tych stref poŜarowych, bądź teŜ być wyposaŜone w przeciwpoŜarowe klapy odcinające. W strefach poŜarowych, w których jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpoŜarowe klapy odcinające powinny być

16 uruchamiane przez tę instalację, niezaleŜnie od zastosowanego wyzwalacza termicznego. Instalacja wentylacji oddymiającej powinna spełniać następujące wymagania: 1) zapewnić usuwanie dymu z intensywnością co najmniej 10 wymian na godzinę, chyba Ŝe obliczeniowo określono inną liczbę wymian zapobiegających zadymieniu zabezpieczonych pomieszczeń i dróg ewakuacyjnych, 2) mieć stały dopływ powietrza zewnętrznego uzupełniającego braki tego powietrza w wyniku jego wypływu wraz z dymem, 3) przewody wentylacji oddymiającej powinny mieć co najmniej klasę odporności ogniowej (EI) stropu 4) przeciwpoŜarowe klapy odcinające w przewodach wentylacji oddymiającej powinny spełniać wymaganie, o którym mowa w pkt 3, a w przypadku połączenia tych przewodów z instalacją wentylacji i klimatyzacji — równieŜ dymoszczelności, 5) górna krawędź kratek nawiewnych powinna znajdować się na wysokości nie większej niŜ 0,8 m nad poziomem podłogi, a dolna krawędź kratek wywiewnych powinna znajdować się na wysokości nie mniejszej niŜ 1,8 m nad poziomem podłogi, 6) kratki wywiewne powinny być rozmieszczone w sposób zapewniający równomierne usuwanie dymu z pomieszczenia, przy czym odległość między nimi nie powinna być większa niŜ 10 m, 7) wentylatory instalacji oddymiającej powinny być odporne na działanie temperatury 400°C przez co najmniej 120 minut lub wynikającej z przewidywanej temperatury i czasu usuwania gazów poŜarowych. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji technicznej instalacji wentylacyjnej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Do wewnętrznego gaszenia poŜaru – wymagane hydranty DN-25 na kondygnacjach zaliczonych do kategorii zagroŜenia ludzi. Kondygnacja podziemna z garaŜami podziemnymi i pomieszczeniami technicznymi do 500 MJ/m2 - wymagane hydranty DN-52 . Hydranty DN-25 z węŜami półsztywnymi o długości 30 m, zasięg poszczególnego hydrantu: 33 m, hydranty DN-52 z węŜem poŜarniczym 20 m zasięg hydrantu 30 m budynek pokryty zasięgiem, lokalizacja na rzutach kondygnacji. Zawory odcinające hydrantów powinny być umieszczone na wysokości 1,35±0,1 m od poziomu podłogi. Minimalna wydajność poboru wody mierzona na wylocie prądownicy powinna wynosić dla DN-25 1,0 dm3/s a dla DN-52 2,5 dm3/s; Ciśnienie na zaworze hydrantowym hydrantu wewnętrznego DN-25 powinno zapewniać określoną wydajność, z uwzględnieniem zastosowanej średnicy dyszy prądownicy, a hydrantu DN-52 nie powinno być mniejsze niŜ 0,2 MPa. Maksymalne ciśnienie robocze w instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej nie powinno przekraczać 1,2 MPa. Instalacja wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna zapewniać moŜliwość jednoczesnego poboru wody na jednej kondygnacji budynku z dwóch sąsiednich hydrantów wewnętrznych. Instalacja wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna być zasilana z zewnętrznej sieci wodociągowej, bezpośrednio albo za pomocą pompowni przeciwpoŜarowej Przewody zasilające instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej powinny być prowadzone jako piony w klatkach schodowych lub przy klatkach schodowych. Przewody instalacji, z której pobiera się wodę do gaszenia poŜaru,

17 wykonane z materiałów palnych, powinny być obudowane ze wszystkich stron osłonami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 60. Warunek ten nie dotyczy pionów prowadzonych w klatkach schodowych wydzielonych ścianami i zamkniętych drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30. Średnice nominalne przewodów zasilających, w milimetrach, na których instaluje się hydranty wewnętrzne, powinny wynosić co najmniej DN 25 – dla hydrantów 25 i DN 50 – dla hydrantów 52. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. W budynku na najwyŜszej kondygnacji zaprojektowano kotłownię gazową z kotłami na paliwa gazowe o łącznej mocy cieplnej poniŜej 2 000 kW. W kotłowni zaprojektowano urządzenia sygnalizacyjno-odcinające dopływ gazu. Czujki sygnalizacyjne niedopuszczalny poziom stęŜenia gazu włączone w system sygnalizacji poŜarowej. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji instalacji gazowej jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. 11. Gaśnice Budynki powinny być wyposaŜone w gaśnice przenośne spełniające wymagania Polskich Norm będących odpowiednikami norm europejskich (EN), dotyczących gaśnic, lub w gaśnice przewoźne; rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup poŜarów, określonych w Polskich Normach dotyczących podziału poŜarów, które mogą wystąpić w obiekcie; jedna jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach powinna przypadać na kaŜde 100 m2 powierzchni strefy poŜarowej. Gaśnice w budynku powinny być rozmieszczone: 1) w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, w szczególności: -przy wejściach do budynku, - na klatkach schodowych, - na korytarzach, - przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz, 2) w miejscach nienaraŜonych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki), 3) w obiektach wielokondygnacyjnych - w tych samych miejscach na kaŜdej kondygnacji, jeŜeli pozwalają na to istniejące warunki, Przy rozmieszczaniu gaśnic powinny być spełnione następujące warunki: 1) odległość z kaŜdego miejsca w obiekcie, w którym moŜe przebywać człowiek, do najbliŜszej gaśnicy nie powinna być większa niŜ 30 m. 2) do gaśnic powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m. Rodzaj gaśnic powinien być dostosowany do gaszenia tych grup poŜarów, które mogą wystąpić w obiekcie: A — materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem Ŝarzących się węgli; B — cieczy i materiałów stałych topiących się; C — gazów; D — metali;

18 F — tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych. 12. Zaopatrzenie w wodę do celów gaśniczych. Zapotrzebowanie wody do celów przeciwpoŜarowych do zewnętrznego gaszenia poŜaru - 20 dm³s z sieci wodociągowej przeciwpoŜarowej, według odrębnego Projektu Technicznego. Projektuje się zapewnienie niezbędnej wydajności wodociągu z dwóch hydrantów o średnicy 80 mm wynoszącą łącznie 20 dm³s, hydranty w odległości do 75 m od chronionego budynku i od ściany budynku co najmniej 5 m. Uwaga: Szczegółowe rozwiązania w dokumentacji planu zagospodarowania terenu jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. 13. Droga poŜarowa: Do budynku powinna być doprowadzona droga poŜarowa w oparciu o drogi publiczne. Droga poŜarowa powinna umoŜliwiać przejazd bez zawracania . Wymagana jest droga poŜarowa o utwardzonej nawierzchni, umoŜliwiająca dojazd o kaŜdej porze roku pojazdów jednostek ochrony przeciwpoŜarowej do obiektu budowlanego. Dopuszczalny nacisk na oś co najmniej 100 kN (kiloniutonów). Najmniejszy promień zewnętrznego łuku drogi poŜarowej wynosi co najmniej 11 m. Minimalna szerokość drogi poŜarowej 4 m, a jej nachylenie podłuŜne do 5%, na odcinku 10 m przed i za budynkiem; na pozostałej długości drogi poŜarowej jej szerokości co najmniej 3,5m. Droga poŜarowa powinna przebiegać wzdłuŜ dłuŜszego boku budynku, a w przypadku gdy szerokość budynku jest większa niŜ 60 m — z jego dwóch stron, przy czym bliŜsza krawędź drogi poŜarowej powinna być oddalona od ściany budynku o 5—15 m, a pomiędzy tą drogą i ścianą budynku nie powinny występować stałe elementy zagospodarowania terenu o wysokości przekraczającej 3 m lub drzewa. Uwaga: W związku z występowaniem pomiędzy drogą poŜarową a ścianą budynku drzew o wysokości ponad 3 metrów wystąpiono o odstępstwo do Komendy Wojewódzkiej Państwowej StraŜy PoŜarnej. Szczegółowe rozwiązania w zakresie drogi poŜarowej po uzyskaniu odstępstwa zawarte w dokumentacji planu zagospodarowania terenu jako odrębnym opracowaniu branŜowym, w porozumieniu z autorem projektu architektonicznego i rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. 14. Scenariusz poŜarowy 1. System sygnalizacji poŜarowej (SSP) zaprogramowany jest w systemie dwustopniowym. W przypadku wykrycia zagroŜenia poŜarowego (zadymienie) z jednej czujki centrala poŜarowa przyjmuje alarm I stopnia i oczekuje zaprogramowany czas po czym sprawdza czy czujka jest w stanie alarmu, jeśli tak to centrala uruchamia alarm II stopnia, który: -

ogłoszenie alarmu ewakuacyjnego za pomocą DSO otwarte zostają drzwi ewakuacyjne za pomocą siłowników, które są sprzęŜone z SSP, odblokowują drzwi z kontrolą dostępu

19 -

kurtyny przeciwpoŜarowe garaŜowe pomiędzy strefami poŜarowymi zostają automatycznie zamknięte, - windy osobowe dojeŜdŜa na poziom parteru, drzwi windy pozostają w pozycji otwartej. Windy bez moŜliwości ich uruchomienia, - klapy odcinające przeciwpoŜarowe zostają zamknięte pomiędzy strefami poŜarowymi, - zostaje załączona wentylacja oddymiająca jak i klapy dymowe, - przesłanie sygnału do straŜy poŜarnej, - uruchamiają pompy przeciwpoŜarowe w pompowni które podnoszą ciśnienie w hydrantach wewnętrznych - w przypadku sygnalizacji poŜaru centrala wentylacji mechanicznej ogólnej ma się bezwzględnie zatrzymać niezaleŜnie od innych sygnałów wymuszających start – najwyŜszym priorytetem jest sygnał z SSP, Wykrycie poŜaru w garaŜach podziemnych wielopoziomowych chronionych stałymi urządzeniami gaśniczymi tryskaczowymi powoduje rozpoczęcie procedury ich działania. 2. Po zadziałaniu ręcznego ostrzegacza poŜarowego centralka wywołuje od razu alarm II stopnia, niezaleŜnie od wariantu alarmowania zaprogramowanego w strefie, do której przydzielono ręczne ostrzegacze. W tym czasie pracownicy obiektu dokonują natychmiastowego odczytania z panelu ciekłokrystalicznego adresu załączającego system i udają się do wskazanego pomieszczenia. W przypadku wystąpienia poŜaru postępują zgodnie z ustaloną procedurą zawartą w Instrukcji Bezpieczeństwa PoŜarowego. 3. W przypadku wyłączenia prądu przez przeciwpoŜarowy wyłącznik prądu: - winda osobowa dojeŜdŜa na poziom parteru, drzwi windy pozostają w pozycji otwartej. Winda bez moŜliwości jej uruchomienia, - załącza się w budynku oświetlenie ewakuacyjne. - centrala wentylacji mechanicznej ogólnej zostaje wyłączona. Zgodnie § 6. 1. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 80, poz. 563) właściciele, zarządcy lub uŜytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy poŜarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji uŜyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, opracowują instrukcje bezpieczeństwa poŜarowego zawierające: 1) warunki ochrony przeciwpoŜarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu, sposobu uŜytkowania, prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w tym zagroŜenia wybuchem; 2) sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpoŜarowych i gaśnic; 3) sposoby postępowania na wypadek poŜaru i innego zagroŜenia; 4) sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem poŜarowym, jeŜeli takie prace są przewidywane; 5) sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi; 6) sposoby zaznajamiania uŜytkowników obiektu z treścią przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami przeciwpoŜarowymi.

20 2. Dopuszcza się, aby instrukcja, o której mowa w ust. 1, stanowiła w obiektach produkcyjnych i magazynowych część instrukcji technologiczno-ruchowej. 3. Instrukcja bezpieczeństwa poŜarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej raz na dwa lata, a takŜe po takich zmianach sposobu uŜytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpoŜarowej. 4. Instrukcje bezpieczeństwa poŜarowego nie są wymagane dla obiektów lub ich części, o których mowa w ust. 1, jeŜeli nie występuje w nich strefa zagroŜenia wybuchem, a ponadto: 1) kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę poŜarową nie przekracza 1 000 m3, z zastrzeŜeniem Uwaga: treść powyŜszych dokumentów (instrukcji) uzgodnić z projektantem niniejszego opracowania, lub z rzeczoznawca ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych.

21

3. Instalacja tryskaczowa wg PN-EN-12845 (podobnie wg VdS CEA 4001:2003-01) Przy obliczaniu wydajności pompy naleŜy przyjąć współczynnik nierównomierności ciśnienia 1,4 a ciśnienie na podstawie obliczeń hydraulicznych Dla instalacji do 5000 tryskaczy wymagane jest zasilanie wodne w jedno niewyczepywalne źródło NZW wody i jedno wyczerpywalne źródło wody WZW oraz pojemności zbiornika Magazyn z regałami To moŜe być kombinacja : uwzględniając potrzebę zastosowania dla obiektu źródła wody o podwyŜszonej niezawodności - minimum dwie pompy proponuje się przyjęcie zbiornika zapasu z pompą jako NZW i zbiornik pośredni z pompą jako WZW c. ilość zbiorników i pomp – zbiornik NZW o pojemności wg obliczeń i ewentualnie powiększony o zapas wody dla hydrantów wewnętrznych dwie pompy o napędzie elektrycznym zasilana z dwóch źródeł energii lub jedna pompa elektryczna i jedna pompa spalinowa uwzględniając potrzebę zastosowania dla obiektu źródła wody o podwyŜszonej niezawodności. WZW zbiornik hydroforowy [o pojemności min. 15m3 wody] z odpowiednią spręŜarką i pompa uzupełniającą. d. ilość tryskaczy i sekcji tryskaczowych Uwzględniając, Ŝe podstawową powierzchnią działanie tryskaczy będzie 12m2 na tryskacz ilość tryskaczy w urządzeniu nie powinna przekroczyć 5000 szt Ilość sekcji tryskaczowych minimum 5, ostateczne ustalenie w projekcie instalacji. e. Obliczenia hydrauliczne Instalacja powinna być z pełnymi obliczeniami hydraulicznymi potwierdzającymi prawidłowy dobór pomp Uwaga: dla uzyskania mniejszej mocy poŜaru do obliczeń oddymiania jest moŜliwe stosowanie tryskaczy szybkiego reagowania. Zasady odbioru urządzenia tryskaczowego Wymagania ogólne Urządzenie tryskaczowe moŜe być przedstawione do odbioru, jeŜeli: a) zakończone zostały wszystkie roboty związane z montaŜem urządzenia tryskaczowego, b) zakończone zostały wszystkie roboty budowlane i wykończeniowe w pomieszczeniach, w których znajdują się części składowe urządzenia tryskaczowego. Zakres odbioru Odbiór obejmuje: a) sprawdzenie dokumentacji projektowej, b) przegląd urządzenie tryskaczowego, c) sprawdzenie droŜności przewodów i armatury, d) sprawdzenie szczelności, e) sprawdzenie działania urządzenia tryskaczowego.

22 Wymagania szczegółowe Sprawdzenie dokumentacji Dokumentacja projektowa urządzenia tryskaczowego powinna zawierać następujące dane: a) Nazwę i adres obiektu, w którym zainstalowane będzie urządzenie tryskaczowe, b) Charakterystykę budowlaną i sposób wykorzystania przestrzeni przewidzianych do ochrony urządzeniem tryskaczowym, c) Ogólną charakterystykę zasilania wodą, d) Liczbę i rodzaj zaworów kontrolno-alarmowych, e) Łączną liczbę tryskaczy w kaŜdej sekcji tryskaczowej, f) Wysokość zainstalowania najniekorzystniej hydraulicznie połoŜonego tryskacza, g) Wyszczególnienie przestrzeni przewidzianych do ochrony urządzeniem tryskaczowym wraz z podaniem ich kwalifikacji do ZP, h) Wyszczególnienie ścian wewnętrznych i zewnętrznych oraz stropów i dachów oddzielających przestrzenie przewidziane do ochrony urządzeniem tryskaczowym od przestrzeni niechronionych, i) Rysunki z naniesionymi odległościami tryskaczy od stropów, elementów zabudowy wewnętrznej i urządzeń, mogących zakłócić rozdział wody z tryskaczy, j) Umiejscowienie i wielkość przestrzeni pomiędzy stropami i sufitami podwieszonymi, stropami i podłogami podniesionymi oraz pustek pod dachami, k) Wyszczególnienie elementów zabudowy wewnętrznej budynków, o stropach połoŜonych niŜej niŜ dachy lub stropy budynków, l) Rysunki przedstawiające umiejscowienie pomostów, platform, urządzeń technologicznych i elementów instalacji budynku, mających wpływ na rozstawienie tryskaczy i rozdział wody z tryskaczy, ł) Umiejscowienie zaworów kontrolno-alarmowych i mechanicznych akustycznych urządzeń alarmowych, m) Umiejscowienie wskaźników przepływu i łączników ciśnieniowych, n) Umiejscowienie i średnice nominalne zaworów odpowietrzających, pomocniczych i odwadniających, o) Spadki przewodów rurowych w sekcjach powietrznych, p) Obliczenia hydrauliczne dla najkorzystniej i najniekorzystniej hydraulicznie połoŜonej powierzchni działania, z planem rozmieszczenia przewodów rurowych na rysunkach aksonometrycznych, r) Szczegółowe dane dotyczące rodzaju zasilania wodą, z podaniem: – przewodów zasilających, – przyłączy do przewodów zasilających, – armatury zaporowej i urządzeń pomiarowych, – przyłączy do przewodów zasilających, słuŜących do poboru wody przez urządzenia nie naleŜące do urządzenia tryskaczowego, s) Dane dotyczące zasilania energią wraz z odpowiednimi rysunkami, t) Obliczenia dotyczące kompensatorów przewodów rurowych. Przegląd urządzenia tryskaczowego Przegląd urządzenia tryskaczowego polega na oględzinach zewnętrznych urządzenia i sprawdzeniu jego zgodności z dokumentacją projektową i wymaganiami normy. Przeglądowi naleŜy poddać:

23 a) Elementy budowlane oddzielające przestrzenie chronione urządzeniem tryskaczowym od przestrzeni niechronionych. b) WaŜniejsze części składowe urządzenia tryskaczowego, w tym co najmniej: – hydrofor i zbiornik grawitacyjny, – zbiorniki pośrednie i zbiorniki zapasu, – armaturę zaporową i regulacyjną oraz filtry na przewodach zasilających, – pompy zasilające, – łączniki ciśnieniowe, – rozdzielnię urządzenia tryskaczowego, – zawory kontrolno-alarmowe z przyspieszaczami, – urządzenia alarmowe, – wskaźniki, w tym wskaźniki przepływu oraz przyrządy pomiarowe, – tryskacze. c) Sposób wykonania robót montaŜowych, ze szczególnym uwzględnieniem: – usytuowania, spadków i połączeń przewodów rurowych, – dostępu do armatury i urządzeń pomiarowych, – przejść przewodów przez elementy budowlane i kompensacji przewodów rurowych, – uchwytów i mocowań przewodów, – zabezpieczenia powierzchni zewnętrznych przewodów przed korozją. d) Rozstawienie tryskaczy. e) Widoczność i trwałość oznaczeń na manometrach, wodowskazach, poziomowskazach i armaturze zaporowej, określających odpowiednio: dopuszczalne ciśnienie, dopuszczalne poziomy oraz prawidłowy stan pracy. Sprawdzenie droŜności przewodów i armatury Sprawdzenie droŜności przewodów i armatury naleŜy wykonać przez przeprowadzenie próby płukania, sporządzenie protokołu i przekazanie go uŜytkownikowi lub właścicielowi urządzenia tryskaczowego. W przypadku, gdy płukanie przewodów odbywało się sukcesywnie, podczas budowy urządzenia, za wystarczające uznaje się przedstawienie i przekazanie protokołów z odbytych płukań uŜytkownikowi lub właścicielowi urządzenia tryskaczowego. Sprawdzenie szczelności Sprawdzenie szczelności przewodów polega na przeprowadzeniu wodnej próby hydrostatycznej, przy ciśnieniu co najmniej 13,5 bar, przez okres co najmniej 2 godzin. Próbę naleŜy przeprowadzić oddzielnie dla przewodów podziemnych i nadziemnych. Podczas próby nie powinny wystąpić przecieki. Z próby szczelności naleŜy sporządzić protokół i przekazać go uŜytkownikowi lub właścicielowi urządzenia tryskaczowego. Sprawdzenie działania urządzenia tryskaczowego Sprawdzenie zaworów kontrolno-alarmowych

24 Sprawdzenie pomp zasilających Przy spadku ciśnienia w przewodach urządzenia tryskaczowego o 20% w stosunku do panującego w nich ciśnienia statycznego, pompy zasilające powinny się włączyć. Pompy powinny pracować z wydajnością i przy ciśnieniu, określonymi w dokumentacji projektowej urządzenia tryskaczowego. Wydajność i ciśnienie naleŜy sprawdzać przez okres co najmniej 30 minut. Sprawdzenie samoczynnego urządzenia kontrolno-sygnalizacyjnego Sprawdzenie samoczynnego urządzenia kontrolno-sygnalizacyjnego polega na zadaniu stanów niewłaściwych wg 15.3 i sprawdzeniu, czy następuje ich sygnalizacja zgodnie z 15.4. Zasady eksploatacji urządzenia tryskaczowego Wymagania ogólne Urządzenie tryskaczowe naleŜy utrzymywać w ciągłej gotowości do pracy. Zaleca się wykonywanie czynności kontrolnych podanych w 20.2 ÷ 20.8 oraz rejestrowanie wyników tych czynności w ksiąŜce eksploatacji urządzenia tryskaczowego. Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać codziennie a) Sprawdzenie poziomu wody w zbiornikach zapasu, zbiornikach pośrednich, zbiorniku grawitacyjnym i hydroforowym. b) Sprawdzenie ciśnienia przed i za zaworami kontrolno-alarmowymi. c) Sprawdzenie ciśnienia w zbiorniku hydroforowym. Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać co tydzień a) Przeprowadzenie alarmu próbnego i sprawdzenie działania mechanicznych i elektrycznych urządzeń alarmowych. b) Sprawdzenie stanu pracy armatury zaporowej. c) Sprawdzenie poziomu wody w zbiornikach zalewowych pomp zasilających. d) Sprawdzenie ciśnienia przed zaworami kontrolno-alarmowymi. JeŜeli urządzenie tryskaczowe zasilane jest bezpośrednio z sieci wodociągowej, to podczas sprawdzania ciśnienia naleŜy otworzyć zawór odwadniający przed zaworem kontrolno-alarmowym wodnym. e) Sprawdzenie rozruchu pomp zasilających. JeŜeli napęd pomp stanowią silniki wysokopręŜne, to pompy naleŜy uruchomić co najmniej na czas niezbędny do osiągnięcia przez silnik temperatury roboczej.

25 Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać co miesiąc a) Sprawdzenie gotowości pomp zasilających do pracy. Pompy zasilające naleŜy poddać próbie działania przy wydajności nominalnej, przez co najmniej: 15 minut – jeŜeli napęd pomp stanowią silniki elektryczne, 30 minut – jeŜeli napęd pomp stanowią silniki wysokopręŜne. JeŜeli napęd pomp stanowią silniki elektryczne, to naleŜy zmierzyć pobór prądu przez silniki. JeŜeli napęd pomp stanowią silniki wysokopręŜne, to naleŜy zmierzyć liczbę obrotów, ciśnienie oleju oraz temperaturę cieczy chłodzącej przy końcu próby; zalecenie to dotyczy równieŜ silnika wysokopręŜnego awaryjnego agregatu prądotwórczego. JeŜeli przewidziane jest, Ŝe silniki elektryczne, w przypadku zaniku napięcia, zasilane będą z awaryjnego agregatu prądotwórczego, to praktycznemu sprawdzeniu naleŜy poddać układ samoczynnego przełączania na zasilanie z awaryjnego agregatu prądotwórczego. b) Sprawdzenie stanu akumulatorów i działania urządzeń do ładowania akumulatorów. c) Sprawdzenie zapasu paliwa silników wysokopręŜnych oraz poziomu oleju pomp, spręŜarek i silników wysokopręŜnych. d) Sprawdzenie działania samoczynnego urządzenia kontrolnosygnalizacyjnego e) Sprawdzenie stanu przewodów rurowych, tryskaczy, uchwytów i mocowań rur. W okresach, w których występują niskie temperatury, sprawdzić, czy nie występuje niebezpieczeństwo zamarznięcia wody. f) Sprawdzenie, czy nie zostały przekroczone graniczne wysokości składowania g) Sprawdzenie, czy zachowane zostały minimalne odległości pomiędzy rozpryskiwaczami tryskaczy, a składowanymi materiałami. h) Sprawdzenie działania wskaźników przepływu. i) Sprawdzenie działania urządzeń samoczynnego napełniania i uzupełniania zbiorników pośrednich, zbiorników zalewowych pomp zasilających oraz zbiorników grawitacyjnych.

26 Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać co pół roku Co pół roku sprawdzić praktycznie działanie zaworów kontrolno-alarmowych powietrznych i działanie przyspieszaczy. Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać co dwa lata Co dwa lata oczyścić zbiorniki zapasu, zbiorniki pośrednie i zbiornik hydroforowy, a jeśli zachodzi potrzeba, odnowić ich powłoki zabezpieczające przed korozją. Czynności kontrolne, które zaleca się wykonywać co dziesięć lat Co dziesięć lat: a) Sprawdzić wszystkie przewody rurowe. Przewody powinny być przepłukane i poddane wodnej próbie szczelności według 19.3.4. NaleŜy ponadto wymienić odcinki rur o zmniejszonej przelotowości. b) Sprawdzić w uprawnionej jednostce wybraną losowo próbkę zainstalowanych tryskaczy odnośnie zachowania przez nie podstawowych parametrów. Czynności kontrolne inne Zbiorniki hydroforowe sprawdzić zgodnie z wymaganiami Urzędu Dozoru Technicznego.

27

4. Przewody wentylacyjne oraz przewody do instalacji kanalizacyjnych i wodnych [hydrantów]. W projektowanym budynku magazynowym będzie wentylacja mechaniczna. Cały budynek będzie wentylowany - za pośrednictwem wentylacji mechanicznej. W okresach nie działania wentylacji mechanicznej – deflektory z wentylatorami spełniają rolę wywietrzaków wentylacji grawitacyjnej Wentylacja mechaniczna zostanie wykonana wg projektu w którym winny być zawarte poniŜsze wymagania ochrony przeciwpoŜarowej: Zgodnie z ustaleniami § 267 ustęp. 1. rozp./4/ przewody wentylacyjne powinny być wykonane z materiałów niepalnych, a palne izolacje cieplne i akustyczne oraz inne palne okładziny przewodów wentylacyjnych mogą być stosowane tylko na zewnętrznej ich powierzchni w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie ognia. Zgodnie z ustaleniami § 267 ustęp. 4. rozp./4/ drzwiczki rewizyjne stosowane w kanałach i przewodach wentylacyjnych powinny być wykonane z materiałów niepalnych. Zgodnie z ustaleniami § 267 ustęp. 6. rozp./4/ elastyczne elementy łączące, słuŜące do połączenia sztywnych przewodów wentylacyjnych z elementami instalacji lub urządzeniami, z wyjątkiem wentylatorów, powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, posiadać długość nie większą niŜ 4 m, przy czym nie powinny być prowadzone przez elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego [ściany i stropy]. Zgodnie z ustaleniami § 267 ustęp. 7. rozp./4/ elastyczne elementy łączące wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudnozapalnych, przy czym ich długość nie powinna przekraczać 0,25 m. Zgodnie z ustaleniami § 268 ustęp. 1. rozp./4/ . instalacje wentylacji mechanicznej w budynku, powinny spełniać następujące wymagania: 1)przewody wentylacyjne powinny być wykonane i prowadzone w taki sposób, aby w przypadku poŜaru nie oddziaływały siłą większą niŜ 1kN na elementy budowlane, a takŜe aby przechodziły przez przegrody [ściany lub stropy] w sposób umoŜliwiający kompensacje wydłuŜeń przewodu, 2)zamocowania przewodów do elementów budowlanych [ścian ,stropów , słupów] powinny być wykonane z materiałów niepalnych, zapewniających przejęcie siły powstającej w przypadku poŜaru w czasie nie krótszym niŜ wymagany dla klasy odporności ogniowej przewodu lub klapy odcinającej,- dla omawianego budynku co najmniej 120 minut 3)w przewodach wentylacyjnych nie naleŜy prowadzić innych instalacji, 4)filtry i tłumiki powinny być zabezpieczone przed przeniesieniem się do ich wnętrza palących się cząstek, iskier Zgodnie z ustaleniami § 268 ustęp. 3. rozp./4/ dopuszcza się zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorów i urządzeń do uzdatniania powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odporności ogniowej E l 60. Zgodnie z ustaleniami § 268 ustęp. 4. rozp./4/ przewody wentylacyjne [i klimatyza cyjne ] w miejscu przejścia przez elementy oddzielenia przeciwpoŜarowego powinny być wyposaŜone w przeciwpoŜarowe klapy odcinające o klasie odporności ogniowej (E I), równej klasie odporności ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoŜarowego, co najmniej EI120 na granicy stref poŜarowych. Zgodnie z ustaleniami § 268 ustęp. 5 rozp./4/ przewody wentylacyjne prowadzone przez strefę poŜarową, której nie obsługują, powinny być obudowane elementami o klasie odporności ogniowej (E I120 minut ), wymaganej dla elementów oddzielenia przeciwpoŜarowego tych stref poŜarowych, bądź teŜ być wyposaŜone w

28 przeciwpoŜarowe klapy odcinające o odporności ogniowej EI 120 . Zgodnie z ustaleniami § 267 ustęp. 8. rozp./4/ izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodociągowej, kanalizacyjnej i ogrzewczej powinny być wykonane w sposób zapewniający nie rozprzestrzenianie ognia. Zgodnie z ustaleniami § 234 ustęp. 1 rozp./4/ przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoŜarowego powinny mieć klasę odporności ogniowej (E I) wymaganą dla tych elementów. – czyli EI240 dla projektowanej HALI magazynowej Wg ustaleń § 234 ustęp. 2 rozp./4/ dopuszcza się nie instalowanie przepustów, dla pojedynczych rur instalacji wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ściany i stropy do pomieszczeń higieniczno sanitarnych. Wg ustaleń § 234 ustęp. 4 rozp./4/ przejścia instalacji przez zewnętrzne ściany budynku, znajdujące się poniŜej poziomu terenu, powinny być zabezpieczone przed moŜliwością przenikania gazu do wnętrza budynku.

29

5. Zapotrzebowanie wody do celów przeciwpoŜarowych - do zewnętrznego gaszenia poŜaru. Dla zabezpieczenia przeciwpoŜarowego zgodnie z warunkami ochrony przeciwpoŜarowej budynku naleŜy zainstalować zawory hydrantowe z węŜem poŜarniczym w skrzynkach hydrantowych Dn 52 w garaŜu podziemnym oraz Dn 25 na wszystkich kondygnacjach nadziemnych i w pomieszczeniach gospodarczych na poziomie garaŜu podziemnego. Zawory umieścić w skrzynkach hydrantowych tak, aby zawór odcinający hydrantu znajdował się na wysokości 1,35m nad posadzką. Lokalizacja skrzynek hydrantowych zgodnie z rysunkową częścią opracowania. Instalacja przeciwpoŜarowa zasilana jest z wewnętrznej instalacji wodociągowej. Ponadto w garaŜach podziemnych projektuje się wykonanie instalacji tryskaczowej zasilanej ze zbiornika wody przeciwpoŜarowej przy uŜyciu zestawu hydroforowego. Zasilanie pomp tryskaczowych z dwóch niezaleŜnych od siebie źródeł zasilania: sieć energetyczna zasilana z dwóch kierunków sieci energetycznej zewnętrznej. Automatyczne przełączenie kierunku zasilania przy zaniku napięcia w sieci normalnie pracującej. Kontrola samoczynna sygnałów poŜarowych i stanów niewłaściwych urządzenia tryskaczowego. Sygnały zostaną wyprowadzone do centralki poŜarowej znajdującej się w pomieszczeniu ze stałą obsługą. Linie sygnałowe kontrolowane na zwarcie, przerwę, brak zasilania. Zbiornik wody przeciwpoŜarowej o pojemności ok. 100 m3 zlokalizowany będzie pod posadzką poziomu –2 garaŜu podziemnego zgodnie z rzutami architektonicznymi. Zbiornik zostanie wyposaŜony w: - dwa zawory pływakowe DN50 mm, - rurociąg napełniający z zasuwą DN80mm, - przelew DN100mm, zakończony nad kratką ściekową - spust wody ze zbiornika DN 50 mm, - właz kontrolny i drabina wewnętrzna prowadząca od włazu do dna zbiornika - dwa pobory główne wody DN 100 mm, Zestaw hydroforowy umieszczony będzie w wydzielonym pomieszczeniu na poziomie –2 garaŜu podziemnego przy zbiorniku wody przeciwpoŜarowej. Projektuje się podział na dwie niezaleŜne gałęzie instalacji tryskaczowej dla poziomu –1 i –2. Przewody wody przeciwpoŜarowej prowadzone na poziomie garaŜu podziemnego zaizolować otulinami polietylenowymi np. produkcji Thermaflex o grubości 25 mm, a w szachtach instalacyjnych i rozprowadzenia pod stropami kondygnacji nadziemnych grubości 9 mm w celu zabezpieczenia przed wykraplaniem wody. Ponadto przewody wody przeciwpoŜarowej prowadzone w garaŜu podziemnym zabezpieczyć przed przemarzaniem kablem grzejnym. W miejscach przejścia pionów kanalizacji sanitarnej i pionów kanalizacji deszczowej odprowadzającej wody opadowe z wpustów dachowych przez stropy pomiędzy kondygnacjami oraz poziomów przez ściany będące elementami oddzielenia przeciwpoŜarowego o klasie odporności ogniowej EI 120 lub EI 60 naleŜy montować przegrody ogniowe o klasie odporności ogniowej odpowiednio EI 120 lub EI 60 np. HILTI – obejma ogniochronna CP 644 lub opaska ogniochronna CP 648-S. W miejscach przejść przewodów wodociągowych przez przegrody będące elementami oddzielenia przeciwpoŜarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 60 oraz

30 dla przejść instalacyjnych nie będących elementami oddzielenia przeciwpoŜarowego dla których wymagana jest klasa odporności ogniowej co najmniej EI 60 naleŜy zastosować zabezpieczenia o klasie odporności ogniowej tych elementów np. poprzez zastosowanie ogniochronnej elastycznej masy uszczelniającej CP 601S produkcji HILTI. Przejście przewodów wentylacji mechanicznej przez stropy i ściany będące granicą pomiędzy strefami poŜarowymi zabezpieczyć klapami poŜarowymi np. klapą odcinająca typu MCR FID produkcji MERCOR – rozmieszczenie zgodnie z projektem wentylacji.

Uwaga : Wymagana ilość wody do celów przeciwpoŜarowych dla stref poŜarowych wyposaŜonych w stałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające, zarówno przy wspólnym, jak i oddzielnym wykorzystywaniu zapasu wody do zasilania tych urządzeń i zewnętrznego gaszenia poŜaru, powinna być równa: przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych i zraszaczowych gaśniczych oraz sieci stałych działek gaśniczych — sumie ilości wody do zasilania tych urządzeń i zmniejszonej o 50% ilości wody do zewnętrznego gaszenia poŜaru, z tym Ŝe wymagana ilość wody powinna być nie mniejsza niŜ ilość wody do zewnętrznego gaszenia poŜaru; Zgodnie z ustaleniami § 9.ustęp 1 rozp./5/ sieć wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna być zasilana w wodę [z pompowni przeciwpoŜarowej, zbiornika wieŜowego, studni lub innych urządzeń ] , zapewniających wymaganą wydajność i ciśnienie na najbardziej niekorzystnie połoŜonych hydrantach zewnętrznych, przez co najmniej 2 godziny. Zgodnie z ustaleniami § 9.ustęp 2 rozp./5/ sieć wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna być wykonana jako sieć obwodowa. Dopuszcza się budowę odgałęzień z sieci obwodowej. Wymagane jest zasilanie z dwóch punktów sieci obwodowej . Zgodnie z ustaleniami § 9.ustęp 2 rozp./5/dopuszcza się budowę odgałęzień z sieci obwodowej w celu zasilania hydrantów zewnętrznych. Zgodnie z ustaleniami § 9.ustęp 6 rozp./5/. średnice nominalne (DN) przewodów wodociągowych, wyraŜone w milimetrach, na których przewiduje się instalowanie hydrantów zewnętrznych przeciwpoŜarowych nadziemnych , powinny wynosić co najmniej: DN 100 na sieci obwodowej lub DN 125 na sieci rozgałęzionej Zgodnie z ustaleniami § 10.ustęp 1 rozp./5/. na sieci wodociągowej przeciwpoŜarowej stosuje się hydranty zewnętrzne nadziemne o średnicy nominalnej DN 100. Hydranty zewnętrzne w odległości nie przekraczającej 75 , zlokalizowane przy drogach dojazdowych do budynku. Hydranty zewnętrzne przeciwpoŜarowe rozmieszcza się wzdłuŜ dróg i ulic oraz przy ich skrzyŜowaniach, przy zachowaniu odległości: 1) od zewnętrznej krawędzi jezdni drogi lub ulicy 2) od chronionego obiektu budowlanego 3) od ściany budynku

- do 15 m; - do 75 m; - co najmniej 5 m.

31 Wydajność nominalna hydrantu zewnętrznego przeciwpoŜarowego, przy ciśnieniu nominalnym 0,2 MPa mierzonym na zaworze hydrantowym podczas poboru wody, dla średnicy nominalnej DN 100 nadziemnego , powinna wynosić co najmniej 15dm3/s. Szczegóły rozwiązań w projekcie technicznym sieci wodociągowej , które powinno zostać zaopiniowane przez Rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych Zgodnie z ustaleniami § 8.ustęp 3 rozp./5/. w szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy spełnienie wymagań dotyczących przeciwpoŜarowego zaopatrzenia w wodę jest niemoŜliwe ze względu na lokalne uwarunkowania, dopuszcza się stosowanie rozwiązań zamiennych, uzgodnionych z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej StraŜy PoŜarnej, zapewniających nie pogorszenie warunków ochrony przeciwpoŜarowej.

32

6. Instalacja wodociągowa przeciwpoŜarowa - wewnętrzna. Dla projektowanego budynku zgodnie rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków , innych obiektów budowlanych i terenów /Dz.U. Nr 80 poz. 563 /3/ w budynku powinny być stosowane punkty poboru wody do celów przeciwpoŜarowych, z zasilaniem zapewnionym przez co najmniej 1 godziny - w strefie poŜarowej ZL z hydrantu wewnętrznego z węŜem półsztywnym, zwanego dalej "hydrantem 25"; - w garaŜu z hydrantu wewnętrznego z węŜem płaskoskładanym , zwanego dalej "hydrantem 52"; Zgodnie z ustaleniami § 14. ustęp 2 rozp/3/. hydranty wewnętrzne powinny spełniać wymagania Polskich Norm dotyczących tych urządzeń, będących odpowiednikami norm europejskich (EN). [PN-EN 671, PN-EN 672, PN EN 673] Zgodnie z ustaleniami § 15. ustęp 1 punkt 2 podpunkt b rozp/3/. hydranty po winny być stosowane: na kaŜdej kondygnacji budynku. Zgodnie z ustaleniami § 16. ustęp 1 rozp/3/. hydranty 25 lub hydranty 52 powinny być umieszczane przy drogach komunikacji ogólnej, a w szczególności: 1) przy wejściach do budynku i klatek schodowych na kaŜdej kondygnacji budynku, 2) w przejściach i na korytarzach, Zgodnie z ustaleniami § 16. ustęp 3 rozp/3/. zasięg hydrantów 25 lub hydrantów 52 w poziomie powinien obejmować całą powierzchnię chronionej strefy poŜarowej lub pomieszczenia, z uwzględnieniem: długości odcinka węŜa hydrantu wewnętrznego określonej w normach, o których mowa w § 14 ust. 2 rozp/3/ i efektywnego zasięgu rzutu prądów gaśniczych w strefach poŜarowych zakwalifikowanych do kategorii zagroŜenia ludzi ZL, w budynkach o więcej niŜ jednej kondygnacji nadziemnej – przyjmowanego dla prądów rozproszonych stoŜkowych - 3 m, oraz z odcinkiem węŜa płasko składanego w hydrantach 52 – 20 m i długością efektywnego zasięgu prądu gaśniczego 10m W przypadku pomieszczeń produkcyjnych i magazynowych do zabezpieczenia miejsc, z których odległość do najbliŜszego wyjścia ewakuacyjnego lub innego wyjścia na przestrzeń otwartą przekracza 30 m, w celu spełnienia wymagań, o których mowa w ust. 3, dopuszcza się wyposaŜenie hydrantu 52 w dodatkowy wąŜ. o długości 20m Zgodnie z ustaleniami § 17. ustęp 1 rozp/3/. zawory odcinające hydrantów 25 i 52 powinny być umieszczone na wysokości 1,35±0,1 m od poziomu posadzki. Zgodnie z ustaleniami § 17. ustęp 3 rozp/3/. przed hydrantem wewnętrznym powinna być zapewniona dostateczna przestrzeń do rozwinięcia linii gaśniczej. Zgodnie z ustaleniami § 18. ustęp 1 rozp/3/. minimalna wydajność poboru wody mierzona na wylocie prądownicy powinna wynosić dla hydrantu 25 - 1,0 dm3/s; a dla hydrantu 52 - 2,5 dm3/s; Zgodnie z ustaleniami § 18. ustęp 2 rozp/3/. ciśnienie na zaworze odcinającym hydrantu wewnętrznego powinno zapewniać wydajność określoną w ust. 1 dla danego rodzaju hydrantu wewnętrznego, z uwzględnieniem zastosowanej średnicy dyszy prądownicy, i być nie niŜsze niŜ 0,2 MPa.

33 Zgodnie z ustaleniami § 18. ustęp 4 rozp/3/. Maksymalne ciśnienie robocze w instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej na zaworze odcinającym nie powinno przekraczać 1,2 MPa, przy czym na zaworze 52 i zaworach odcinających hydrantów 52 nie powinno przekraczać 0,7 MPa. Zgodnie z ustaleniami § 19. ustęp 1 punkt 2 rozp/3/. instalacja wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna zapewniać moŜliwość jednoczesnego poboru wody na jednej kondygnacji budynku lub w jednej strefie poŜarowej z dwóch sąsiednich hydrantów wewnętrznych 25. i czterech hydrantów 52 w strefie powyŜej 3000m2 i gęstości obciąŜenia ogniowego powyŜej 500MJ/m2 . Zgodnie z ustaleniami § 20. ustęp 1 punkt 2 rozp/3/. instalacja wodociągowa przeciwpoŜarowa powinna być zasilana z zewnętrznej sieci wodociągowej lub ze zbiorników o odpowiednim zapasie wody do celów przeciwpoŜarowych, bezpośrednio albo za pomocą pompowni przeciwpoŜarowej - zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie przeciwpoŜarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg poŜarowych (Nr 80, poz. 563). Zgodnie z ustaleniami § 21 ustęp 1 punkt 1 rozp/3/. przewody zasilające instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej dla hydrantów 25 powinny być prowadzone jako piony w klatkach schodowych lub przy klatkach schodowych; Zgodnie z ustaleniami § 21 ustęp 3 rozp/5/. przewody instalacji, z której pobiera się wodę do gaszenia poŜaru, wykonane z materiałów palnych, powinny być obudowane ze wszystkich stron osłonami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 60. Warunek ten nie dotyczy pionów prowadzonych w klatkach schodowych wydzielonych ścianami i zamkniętych drzwiami o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30. Zgodnie z ustaleniami § 21 ustęp 4 punkt 1 rozp/5/. średnice nominalne przewodów zasilających, w milimetrach, na których instaluje się hydranty wewnętrzne i zawory hydrantowe, powinny wynosić co najmniej DN 25 - dla hydrantów 25. i DN50 dla hydrantów 52 . W projektowanych budynkach naleŜy przedstawić proponowaną lokalizację hydrantów DN 25 i DN 52 w części rysunkowej na rzucie przyziemia i dla piętra części biurowo – socjalnej na rzucie piętra. Rozwiązania lokalizacji hydrantów winny być ujęte w projekcie instalacji wodociągowej i uzgodnione z rzeczoznawcą ppoŜ. na zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpoŜarowej. Poprawnie opracowany projekt techniczny instalacji hydrantowej, w zaleŜności od jej stopnia skomplikowania, wielkości obiektu budowlanego, źródeł zasilania w wodę, powinien zawierać zarówno dokładny opis techniczny (w tym obliczenia hydrauliczne, zestawienie urządzeń i materiałów, karty katalogowe i instrukcje obsługi), jak i kompletną dokumentację rysunkową (rozmieszczenie hydrantów na kaŜdej kondygnacji, rysunek z pokazaniem zasięgu działania, aksonometria, schemat ideowy, wraz z przekrojami, szczegóły mocowań przewodów rurowych, miejsca wykonania przejść instalacyjnych przeciwpoŜarowych itd.). Nowe zapisy rozporządzenia mają zapewnić moŜliwość prawidłowego zaprojektowania i wykonania instalacji hydrantowej, z tym ,Ŝe powstał wymóg dla projektantów - wykonania m.in. dokładnych obliczeń hydraulicznych instalacji, szczególnie dla hydrantów umieszczonych w najbardziej niekorzystnym i najkorzystniejszym miejscu obiektu. MoŜna wzorować się na zasadach obliczania instalacji urządzeń tryskaczowych, stosując do obliczeń strat ciśnienia w przewodach rurowych wzór Hazena-Williamsa: Znając stałą K hydrantu (najlepiej rzeczywistą podaną w karcie katalogowej) i wymaganą minimalną wydajność hydrantu (1 dm3/s lub 2,5 dm3/s w najbardziej niekorzystnym miejscu umieszczenia hydrantu w budynku), moŜemy obliczyć

34 minimalne ciśnienie zasilania, jakie powinno być zapewnione na zaworze odcinającym. Niektórzy producenci podają na tabliczce znamionowej hydrantu minimalne ciśnienie zasilania warunkujące osiągnięcie wymaganej przepisami wydajności poboru wody z uwzględnieniem średnicy dyszy prądownicy i jeśli są to prawidłowo podane informacje, ułatwiają one poprawne wykonanie projektu, a później budowę instalacji. Obliczenia w oparciu o dane podawane przez producenta na tabliczce znamionowej dobrać pompę poŜarową lub sprawdzić, czy doprowadzona do budynku sieć wodociągowa zapewni właściwe parametry zasilania wodnego. Z uwagi na ograniczoną objętość niniejszych „WYMAGAŃ” naleŜy korzystać z ksiąŜki „Projektowanie instalacji wodociągowych przeciwpoŜarowych i nie tylko", która ukazała się w IV kwartale 2003 r. lub przewidzianych do wydania przez CNBOP wytycznych projektowania, instalowania oraz odbioru i eksploatacji instalacji wodociągowych przeciwpoŜarowych. Rozporządzenie ustala, Ŝe instalacja powinny być wyposaŜona w układ pomiarowy składający się z ciśnieniomierza, przepływomierza i zaworu regulacyjnego, umoŜliwiający okresową kontrolę ich parametrów pracy . Ranga wymagań nakazuje projektantom konieczność stosowania tego rozwiązania, sprawdzonego m.in. w setkach tysięcy -urządzeń tryskaczowych na całym świecie. Zgodnie z ustaleniami § 21 ustęp 6 rozp/3/. doprowadzenie wody do przewodów zasilających instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej naleŜy zapewnić co naj mniej z dwóch stron, w miejscach moŜliwie najbardziej odległych od siebie, w przypadku gdy: 1) liczba pionów w budynku, zasilanych z jednego przewodu, jest większa niŜ trzy; na przewodach obwodowych zainstalowano więcej niŜ pięć hydrantów wewnętrznych. Zgodnie z ustaleniami § 21 ustęp 7 rozp/3/. naleŜy zapewnić moŜliwość odłączania zasuwami lub zaworami tych części przewodów zasilających instalację wodociągową przeciwpoŜarową, które znajdują się pomiędzy doprowadzeniami wymaganymi w § 21 ustęp 6 rozp/3/.. Urządzenia przeciwpoŜarowe (w tym równieŜ instalacje hydrantów wewnętrznych) w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpoŜarowej przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Oznacza to , Ŝe projektant lub wykonawca ma obowiązek uzgodnić u rzeczoznawcy nie tylko projekt budowlany, zawierający skrótową informację o instalacji, ale takŜe projekt wykonawczy i powykonawczy. Urządzenia przeciwpoŜarowe (w tym instalacje hydrantów wewnętrznych) powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach (PN-EN 671-3) dotyczących urządzeń przeciwpoŜarowych, w odnośnej dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne, o których mowa powyŜej powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niŜ raz w roku. WęŜe stanowiące wyposaŜenie hydrantów wewnętrznych powinny być raz na 5 lat poddawane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze, zgodnie z Polską Normą dotyczącą konserwacji hydrantów wewnętrznych (PN-EN 671-3).

35 Odpowiedzialna osoba lub jej reprezentant powinna prowadzić regularną kontrolę wszystkich zaworów hydrantowych i hydrantów w odstępach czasu zaleŜnych od warunków otoczenia oraz ryzyka (zagroŜenia) poŜarowego w celu upewnienia się, Ŝe hydranty i wyposaŜenie: są na swoim miejscu, są nie zastawione, widoczne, mają czytelne oznakowanie i instrukcję, nie mają widocznych uszkodzeń, korozji lub wycieków. Osoba odpowiedzialna powinna podjąć niezwłoczne działania w celu usunięcia zauwaŜonych nieprawidłowości. W celu dostosowania się do wymagań producenta hydrantów lub instalacji, osoba odpowiedzialna powinna sporządzić plan ukazujący dokładną lokalizację i dane techniczne instalacji. Przeglądy i naprawy powinny być przeprowadzane przez kompetentny personel.

Hydrant powinien być zamknięty (zakręcony) i pod ciśnieniem. NaleŜy sprawdzić czy: a) urządzenia są nie zastawione, nie uszkodzone , elementy nie są skorodowane, nie ma przecieków b) instrukcja obsługi jest czysta i czytelna c) miejsce umieszczenia jest oznakowane d) mocowania do ściany są odpowiednie, nie są obruszone i trzymają pewnie e) wypływ wody jest równomierny i dostateczny (wskazane jest uŜycie wskaźnika wypływu oraz miernika ciśnienia) f) miernik ciśnienia (jeŜeli jest zastosowany) pracuje prawidłowo i w swoim zakresie pomiarowym g) wąŜ na całej długości nie wykazuje uszkodzeń, zniekształceń, zuŜycia czy pęknięć. JeŜeli wąŜ wykazuje jakieś uszkodzenia powinien być wymieniony na nowy lub poddany próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze. h) zaciski lub taśmowanie węŜa jest prawidłowe i właściwie zaciśnięte i) bęben węŜa obraca się lekko w obu kierunkach j) dla bębnów z wahliwym zamocowanie sprawdzić czy oś (zamocowanie) obraca się łatwo i czy bęben obraca się o 180° k) przy bębnach ręcznych sprawdzić czy zawór odcinający jest właściwego typu i czy działa łatwo i prawidłowo l) przy bębnach automatycznych sprawdzić pracę zaworu automatycznego oraz sprawdzić właściwą pracę serwisowego zaworu odcinającego m) sprawdzić stan przewodów zasilających w wodę (rurociągów), szczególną uwagę zwrócić na odcinki elastyczne czy nie wykazują oznak zuŜycia lub zniszczenia n) jeŜeli jest skrzynka hydrantowa (obudowa) sprawdzić, czy nie jest uszkodzona i czy drzwiczki łatwo się zamykają o) sprawdzić, czy prądownica jest właściwego typu i czy prawidłowo pracuje p) sprawdzić pracę prowadnic węŜa, upewnić się, Ŝe są właściwie i pewnie zamocowane q) pozostawić hydranty i instalację w stanie gotowym do natychmiastowego uŜycia. JeŜeli konieczne są powaŜniejsze naprawy zawór hydrantowy lub hydrant

36 powinien być oznakowany "NIECZYNNY" i kompetentna osoba powinna powiadomić o tym uŜytkownika/właściciela. Co 5 lat wszystkie węŜe i hydranty powinny być poddane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze instalacji zgodnie z EN 671-1 i EN 671-2. Po przeglądzie i przeprowadzeniu niezbędnych prac konserwacyjnych hydranty i instalacja powinny być przez kompetentne osoby oznakowane "SPRAWDZONE". Osoby odpowiedzialne powinny przechowywać zapisy o wszystkich przeglądach instalacji. KsiąŜka kontroli powinna zawierać: - datę (miesiąc i rok) przeglądu i testów - zapis wyników testów - wykaz i data zainstalowania części zamiennych - data (miesiąc i rok) następnego przeglądu i testów - wykaz wszystkich hydrantów i zaworów hydrantowych

PoniewaŜ przegląd i konserwacja mogą okresowo zmniejszyć efektywność zabezpieczenia przeciwpoŜarowego naleŜy: - zaleŜnie od przewidywanego zagroŜenia poŜarowego, tylko określona liczba (ograniczona część) zaworów (hydrantów) powinna podlegać równocześnie remontowi na danej powierzchni - naleŜy zapewnić dodatkowe (zastępcze) przedsięwzięcia zabezpieczające oraz przeprowadzić dodatkowy instruktaŜ na czas remontu oraz na okres braku zasilania w wodę. Do naprawy instalacji moŜna uŜywać tylko części zamienne (np. węŜe, prądownice, zawory) posiadające stosowne aprobaty i dopuszczenia pochodzące od dostawcy urządzenia. Uwaga: Podstawą jest usunięcie wszystkich stwierdzonych usterek w jak najkrótszym czasie, tak by instalacja gaśnicza jak najszybciej była we właściwym stanie.

Konserwacja i przegląd powinny być zapisane na wywieszce (naklejce), która nie moŜe zakrywać Ŝadnych oznaczeń producenta. Na wywieszce (naklejce) naleŜy umieścić: słowo "SPRAWDZONE" nazwę i adres dostawcy urządzenia (patrz definicje) jednoznaczna identyfikacja osoby kompetentnej (konserwatora) datę (miesiąc i rok) waŜności przeglądu

37

7. System instalacji automatycznego wykrywania i przekazywania informacji o poŜarze Charakterystyka obiektu Projektowany obiekt to budynek uŜyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego. Powierzchnia całkowita – 21009,1 m2 Wysokość – 21 m. – budynek średniowysoki Liczba kondygnacji – pięć nadziemne oraz dwie podziemne nie przeznaczone na pobyt ludzi. W budynku występują strefy poŜarowe ze względu na funkcje zaliczone do kategorii ZL I, ZL III i ZLV zagroŜenia ludzi..

Strefy poŜarowe: Obiekt zawiera następujące strefy poŜarowe:
strefa poŜarowa nr 1 – sala koncertowa z zapleczem
strefa poŜarowa nr 2 – foyer główne i boczne, biura.
strefa poŜarowa nr 3 - hotel, część garderobiana.
strefa poŜarowa nr 4 – poziom –2 pomieszczenia garaŜu podziemnego
strefa poŜarowa nr 5 – poziom –2 pomieszczenia garaŜu podziemnego
strefa poŜarowa nr 6 – poziom –2 pomieszczenia garaŜu podziemnego
strefa poŜarowa nr 7 – poziom –2 pomieszczenia pompowni poŜarowej
strefa poŜarowa nr 8 – poziom –1 pomieszczenia garaŜu podziemnego
strefa poŜarowa nr 9 – poziom –1 pomieszczenia archiwum
strefa poŜarowa nr 10 – poziom –1 pomieszczenia ustroje akustyczne
strefa poŜarowa nr 11 – poziom –1 pomieszczenia stacji trafo 1
strefa poŜarowa nr 12 – poziom –1 pomieszczenia stacji trafo 2
strefa poŜarowa nr 13 – poziom –1 pomieszczenia liczników 1
strefa poŜarowa nr 13 – poziom –1 pomieszczenia liczników 2 Zabezpieczenia techniczne p.poŜ. czynne budynku: a.Instalacja sygnalizacji poŜaru (ochrona całkowita) b.Instalacja oddymiająca: grawitacyjna w klatkach schodowych K-1, K-2, K-3, K-4 i foyer główne i boczne oraz mechaniczna szybu windy W1 c.Instalacja tryskaczowa: w garaŜu d.Dźwiękowy system ostrzegawczy e.Automatyka bram poŜarowych w garaŜu f.Przejścia przewodów wentylacyjnych przez ściany i stropy na granicy stref poŜarowych zabudowane klapami p.poŜ. z siłownikami elektrycznymi 230VAC.

Zakres zabezpieczenia instalacją SAP Budynek w całości zabezpieczony będzie systemem sygnalizacji poŜaru (SSP). Ochronie podlegają wszystkie przestrzenie, klatki schodowe, ciągi komunikacyjne oraz pomieszczenia techniczne, biurowe i socjalne z wyłączeniem toalet i

38 pomieszczeń sanitarno-higenicznych. Wszystkie pomieszczenia nadzorowane będą przez automatyczne czujki oraz ręczne ostrzegacze poŜaru. Ze względu na charakter zagroŜenia poŜarowego oraz uzyskanie maksymalnie skutecznej ochrony w projekcie przewidziano zastosowanie jako podstawowych czujek dymu oraz liniowych czujek dymu. Zastosowane czujki dymu powinny wykazywać przydatność wg testów poŜarowych od FT1 do FT5.. W pomieszczeniach, w których w warunkach naturalnych wystąpi czynnik dymu (np. kuchenki) przewidziano czujki temperaturowe.

System sygnalizacji poŜaru Instalacja sygnalizacji poŜaru została zaprojektowana w oparciu o centralkę mikroprocesorową współpracującą z urządzeniami analogowymi adresowalnymi. System sygnalizacji poŜaru mikroprocesorowy, umoŜliwia osiągnięcie bardzo wysokiej czułości i niezawodności pracy instalacji dzięki zastosowaniu w module centrali szybkich procesorów najnowszej generacji, pracujących w oparciu o unikalne algorytmy, analizujące spływające z detektorów informacje o aktualnym stanie chronionych pomieszczeń. System umoŜliwia równieŜ wykorzystanie pełnego pakietu funkcji programowych oraz funkcji obsługowo-eksploatacyjnych. Instalacja sygnalizacji poŜaru została zaprojektowana w oparciu o urządzenia systemu zabezpieczeń firmy BOSCH z centralką typu FPA5000. Centralka FPA 5000 marki Boch: -pracuje w systemie adresowalnym tzn. umoŜliwiającym identyfikację numeru i rodzaju elementu zainstalowanego w pętli dozorowej -podłączone urządzenia pracują w liniach dozorowych w formie pętli (linie typu A), które umoŜliwiają bezprzerwową pracę systemu w przypadku przerwy na linii oraz w przypadku zwarcia -posiada pamięć buforową alarmów -za pomocą czterowierszowego wyświetlacza ciekłokrystalicznego przedstawia uŜytkownikowi pełną informację dotyczącą stanu systemu oraz zaistniałych zdarzeń z podaniem tekstowego opisu elementu i/lub strefy i jednoczesnym wydrukiem komunikatu przez drukarkę -umoŜliwia podłączenie adresowalnych modułów liniowych sterowania i kontroli urządzeń dodatkowych współpracujących z systemem p.poŜ. -umoŜliwia podłączenie adresowalnych modułów liniowych z odgałęzieniami bocznymi dla czujek konwencjonalnych -umoŜliwia blokowanie alarmów pochodzących od elementów liniowych na określony czas lub na stałe -jest przygotowana do współpracy ze stacją monitorującą do PSP -automatycznie wykonuje procedury testujące i automatycznie przedstawia raport o występujących uszkodzenia

Urządzenia systemu SAP Projektowana instalacja zostanie podłączona do 13 linii dozorowych typu A, do których będą podłączone adresowalne czujki i ręczne ostrzegacze poŜaru oraz liniowe moduły kontrolno-sterujące przeznaczone do uruchamiania na sygnał z centrali urządzeń alarmowych i przeciwpoŜarowych oraz do monitorowania urządzeń związanych z bezpieczeństwem poŜarowym obiektu opisanych w punkcie 2.6.

39 opracowania. Projektuje się centralkę z dwoma kontrolerami głównymi zlokalizowaną na poziomie 0 w pomieszczeniu recepcji nr 0/48 wyposaŜoną w wewnętrzne pole obsługi oraz drukarkę. Rozmieszczenie czujek, ręcznych ostrzegaczy poŜaru i modułów liniowych przedstawiono na załączonych do dokumentacji rysunkach. Projektowane urządzenia instalacji SSP: -czujki optyczno-termiczna dekoracyjna dymu, analogowe, adresowalne z izolatorem – FAP-OT 420 -liniowa czujka dymu z reflektorem pryzmowym - DOP-40R -czujki temperatury, analogowe, adresowalne - FAH-T 420 -ręczny ostrzegacz poŜarowy, adresowalny - FMC-210-DM-G-R -moduł linii konwencjonalnej - NBK 100LSN -sterownik sygnalizatorów - FLM-420-NAC -moduł sterujący niskonapięciowy 1-wyj NO/NC - FLM-420-RLV1 -moduł sterujący wysokonapięciowy 2-wyj NO/NC - FLM-420-RHV-S -moduł monitorujący 2-wej. – FLM-420-I2 dodatkowo: -wskaźnik zadziałania -MPA -sygnalizator optyczny wewnętrzny typu – BL200 Zaprojektowane urządzenia posiadają aktualne certyfikaty wraz z załącznikami dopuszczające je do stosowania w ochronie przeciwpoŜarowej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wydane przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony PrzeciwpoŜarowej w Józefowie. Centrala sygnalizacji poŜaru oraz ręczny ostrzegacz poŜaru posiadają świadectwo dopuszczenia wydane przez CNBOP.

Organizacja alarmowania Organizacja alarmowania w systemie SAP daje personelowi moŜliwość weryfikacji w ściśle określonym czasie czy zdarzenie : - stanowi powaŜne zagroŜenie, wymagające interwencji straŜy, - moŜe być zlikwidowane za pomocą podręcznych środków gaśniczych, - jest wynikiem fałszywego zadziałania czujki. Projektuje się 2 stopnie alarmowania : 1 stopień : zadziałanie automatycznej czujki wywołuje alarm w centrali i powoduje odliczanie czasu T1 na potwierdzenie obecności obsługi, dając czas obsłudze max.30 sekund. Po potwierdzeniu alarmu I stopnia następuje odmierzanie czasu T2 (max. 3min.) przeznaczonego na sprawdzenie stanu pomieszczenia, w którym zadziałała

40 czujka. Osoba ma czas na powrót i skasowanie w centralce alarmu lub w razie potrzeby natychmiastowe potwierdzenie alarmu naciskając ROP znajdujący się najbliŜej pomieszczenia w którym rozwija się poŜar. Po przekroczeniu zadanego czasu oczekiwania systemu na potwierdzenie lub skasowanie alarmu, centralka sama potwierdza alarm i uruchamia sygnalizatory optyczno-akustyczne. 2 stopień : nie potwierdzenie przez obsługę alarmu, nie skasowanie czujki w alarmie I stopnia, lub zadziałanie ręcznego ostrzegacza poŜarowego powoduje wywołanie alarmu II stopnia przez centralę. W/w stopień stosowany jest równieŜ przy braku ciągłego dozorowania centralki przez obsługę.

Zasilanie w energię elektryczną. Celem zapewnienia niezawodnej pracy systemów projektuje się zasilanie central sygnalizacji poŜaru z dwóch odrębnych źródeł energii elektrycznej -z sieci elektroenergetycznej prądu przemiennego 230V AC -z baterii akumulatorów, które automatycznie przejmują zasilanie w energię systemu SAP w przypadku zaniku prądu przemiennego Pojemność baterii zapewnia 30-godzinną pracę systemu (przy załoŜeniu, Ŝe istnieje słuŜba serwisowa) w stanie dozoru oraz 0,5-godzinną w przypadku alarmu. Główne źródło zasilania dla instalacji sygnalizacji poŜarowej powinno być wyposaŜone w specjalnie przewidziane dla niej zabezpieczenie, zainstalowane przed przeciwpoŜarowym wyłącznikiem prądu.

Instalacje przewodowe Linie dozorowe (pętlowe) naleŜy wykonać przewodem teletechnicznymi w powłoce z polwinitu samogasnącego typu YnTKSYekw1x2x1,0. Linie sterowania dźwiękowym systemem ostrzegawczym oraz zasilające sygnalizatory optyczne zaprojektowano kablem typu HTKSH1x2x1,0 PH90. Linie sterowania i monitorowania klap p.poŜ. w kanałach wentylacji bytowej działające na zasadzie przerwy prądowej zaprojektowano kablem typu YDY4x1,0. Linie sterowania odłączeniem wentylacji, odblokowywaniem drzwi oraz sterowania windami przeznaczenia ogólnego zaprojektowano przewodem typu YDY2x1,0. Linie sterowania i monitorowania systemem mechanicznego oddymiania zaprojektowano kablem typu HDGs2x1,0 PH90. Linie sterowania bramami p.poŜ, zaprojektowano kablami typu HDGs2x1,0 PH90. Ww. system powinien być zaprojektowany dla całej strefy poŜarowej nr I. Nie ma obowiązku doprowadzenia sygnału z systemu sygnalizacji poŜaru do najbliŜszej jednostki straŜy poŜarnej. Z centralki sygnalizacji poŜaru winien być podawany sygnał uruchomienia instalacji tryskaczowej – z powodu uzyskania w budynku moŜliwości powiększenia strefy poŜarowej oraz wydłuŜenia długości przejścia NaleŜy opracować dokumentację, która powinna zawierać opis postępowania w razie alarmu poŜarowego w budynku oraz ogólne wymagania dotyczące instalacji.

41 Wymagane jest opracowanie scenariusza rozwoju poŜaru w budynku. Projekt instalacji sygnalizacji alarmu poŜaru winien być uzgodniony z rzeczoznawcą a dopraw przeciwpoŜarowych Projektant instalacji sygnalizacji poŜaru winien stosować zasady wynikające z DTR systemu oraz ustalenia PN w zakresie projektowania systemów sygnalizacji poŜaru – ustalając scenariusz rozwoju poŜaru i wynikające z niego działanie elementów systemu , w opisie powinny być podane wszystkie parametry elementów zastosowanego systemu, podział na strefy dozorowe, obliczenia dotyczące wartości poboru prądu przez linie dozorowe, zestawienie certyfikatów , schemat blokowy systemu, sterowania wentylacją zabezpieczająca przed zadymaniem klatki schodowej, rozmieszczenie elementów sterujących z przedstawieniem miejsc sterowania w budynku, legenda na kaŜdym rysunku dla zastosowanych oznaczeń, zestawienie formularzy wg załącznika do PN , miejsca sterowania lub kontroli klap poŜarowych w systemach wentylacji itd. Informacje podane w wytycznych dla branŜ obejmują wszystkie zagadnienia które projektant instalacji winien w szczegółach uzgodnić z Inwestorem lub Generalnym Projektantem a takŜe rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpoŜarowych.. poniewaŜ instalacja systemu sygnalizacji poŜaru jest instalacją sterującą i sprawującą nadzór nad wszystkimi urządzeniami przeciwpoŜarowymi w Centrum [ których wykaz jest podany w rozporządzeniu MSWiA ogłoszonym w Dz. U. nr 80 pod pozycją 563 z 2006r w §2 ust.1 punkt 7] słuŜących dla Centrum pomimo ,Ŝe ich lokalizacja moŜe znajdować się po za kubaturą Centrum jak np. agregat prądotwórczy. W wydanej przez PKN SPECYFIKACJI TECHNICZNEJ PKN-CEN/ TS 54 14 SYSTEMY SYGNALIZACJI POśAROWEJ .CZĘŚĆ 14 : Wytyczne planowania , projektowania , instalowania ,odbioru eksploatacji i konserwacji - są zawarte wszelkie informacje w wymienionym zakresie zobowiązujące na zasadzie wiedzy technicznej projektantów do ich stosowania W projekcie instalacji SAP winna być zawarta część projektu poświęcona zagadnieniom sterowania urządzeniami przeciwpoŜarowymi w postaci algorytmów sterowaniem automatyka poŜarową odtwarzających scenariusz rozwoju zdarzeń w czasie poŜaru. Instalacja sygnalizacji poŜaru w CENTRUM winna zapewnić : 1.po przez czujki optyczne dymu nadzorowanie kubatur : wszystkich pomieszczeń w których gęstość obciąŜenia ogniowego jest ≥ od 25MJ/m2, klatek schodowych, korytarzy, pomieszczenia z lokalizacją centralki SAP , pomieszczenia rozdzielni głównej NN , pomieszczenie śmietnika , pomieszczenie węzła cieplnego, pomieszczenie wentylatorni, pomieszczenie maszynowni dźwigu czyli wszystkie powierzchnia budynku oprócz pomieszczeń toalet – z lokalizacją kabin ,pisuarów i umywalek. 2.po przez elementy sterowania i kontroli systemu [w tym adresowalne lub nieadresowane] pracujące w liniach dozorowych [lub będących po za nimi jako elementy centrali z grupy tzw. wspólnej] słuŜące do sterowania [ewentualnie zasilania] lub kontroli winny zapewnić podawanie wszelkich informacji o zadziałaniu urządzeń do centrali i ich rejestrację np.po przez wydruk co dotyczy w szczególności : a/pracy czujek , b/kontrole połoŜenia klap w kanałach wentylacyjnych , c/kontrolę pracy przepływomierzy zamontowanych na instalacji hydrantowej, kontrolę ciśnienia w sieci hydrantów i tym podobnych zespołów], d/kontrolę połoŜenia oraz zamykanie i otwieranie anemostatów wg stanu

42 wynikającego z alarmów, f/podawanie kryterium zagroŜenia poŜaru do zespołów instalacji zabezpieczającej przed zadymianiem klatek schodowych [z czujek pracujących w koincydencji korytarz + klatka schodowa na danej kondygnacji] , g/kontrole pracy zespołu zabezpieczającego przed zadymianiem klatki schodowej, h/uruchomienie głośników po uruchomieniu zespołu zabezpieczającego przed zadymianiem klatki schodowej [zwrotna kontrola zadziałania] i/zapewnienie wysterowania zespołu zabezpieczającego przed zadymianiem klatki schodowej z ręcznych ostrzegaczy poŜarowych j/ zapewnienie uruchomienia DSO po uruchomieniu zespołu zabezpieczającego przed zadymianiem klatki schodowej za pomocą ręcznych ostrzegaczy poŜarowych k/ sterowanie barierką zapobiegającą omyłkowemu zejściu w czasie ewakuacji poniŜej poziomu parteru l/ sterowanie windą w celu sprowadzenia kabiny na poziom parteru i otwarcia drzwi z zablokowaniem moŜliwości korzystania w czasie alarmu poŜarowego m/zdjęcie zasilania z wentylatorów wentylacji socjalnej – niezaleŜnie od wyłącznika przeciwpoŜarowego prądu 3.projekt winien zawierać wzory dokumentów wymienionych w CEN/TS 54 – 14 2004 załączniku C z których wzór po nazwą CERTYFIKAT PROJEKTU powinien być przez projektanta wypełniony i podpisany

Wykaz norm stosowanych w projektowaniu systemów SAP PN-EN 54-1:1998 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Wprowadzenie . PN-EN 54-10:2002 (U) Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 10: Wykrywacze płomieni. Czujki punktowe . PN-EN 54-11:2002 (U) Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 11: Ręczne ostrzegacze poŜarowe PN-EN 54-12:2004 (U) Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 12: Czujki dymu. Czujki liniowe PN-EN 54-2:2002 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 2: Centrale sygnalizacji poŜarowej PN-EN 54-3:2003 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 3: PoŜarowe urządzenia alarmowe. Sygnalizatory akustyczne PN-EN 54-4:2001 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 4: Zasilacze PN-EN 54-4:2001/A1:2004 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 4: Zasilacze (Zmiana 1) PN-EN 54-5:2003 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Część 5: Czujki ciepła. Czujki punktowe PN-EN 54-7:2002 (U) Systemy sygnalizacji poŜar PN-EN 54-7:2002/A1:2003 (U) Systemy sygnalizacji poŜarowej owej. Część 7: Czujki punktowe działające z wykorzystaniem światła rozproszonego, światła przechodzącego lub jonizacji. Część 7: Czujki punktowe działające z wykorzystaniem światła rozproszonego, światła przechodzącego lub jonizacji (Zmiana A1) PN-EN 50136-1-1:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 1-1: Wymagania ogólne dla systemów transmisji alarmu PN-EN 50136-1-2:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 1-2: Wymagania dla systemów wykorzystujących specjalizowane tory transmisji Część 1-3: Wymagania dla systemów łączności cyfrowej wykorzystującej

43 telefoniczną publiczną sieć komutowaną . Część 1-4: Wymagania dla systemów łączności akustycznej wykorzystującej telefoniczną publiczną sieć komutowaną PN-EN 50136-1-3:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. PN-EN 50136-1-4:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu PN-EN 50136-2-1:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 2-1: Wymagania ogólne dla urządzeń transmisji alarmu PN-EN 50136-2-2:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 2-2: Wymagania dla urządzeń stosowanych w systemach wykorzystujących specjalizowane tory transmisji PN-EN 50136-2-3:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 2-3: Wymagania dla urządzeń stosowanych w systemach wykorzystujących telefoniczną publiczną sieć komutowaną PN-EN 50136-2-4:2002 (U) Systemy alarmowe. Urządzenia i systemy transmisji alarmu. Część 2-4: Wymagania dla urządzeń stosowanych w systemach łączności akustycznej wykorzystującej telefoniczną publiczną sieć komutowaną W omawianym Centrum naleŜy zastosować instalację sytemu sygnalizacji poŜarowej czyli instalację automatycznego wykrywania i przekazywania informacjo o poŜarze w szerokim tego słowa znaczeniu a w szczególności w klatach schodowych i na drogach ewakuacyjnych z uwagi na zapis §256 ustęp 2 i §245 pkt 2 rozp. [4]. Zastosowany system instalacji automatycznego wykrywania poŜaru w jego początkowej fazie winien obejmować swoim działaniem całą kubaturę klatek schodowych i zamkniętych powierzchni do oddymiania włącznie z drogami ewakuacyjnymi. Zastosowany system powinien umoŜliwiać lokalizację objawów poŜaru w jego początkowej fazie, w trakcie inicjacji – po przez dobór odpowiednich rodzajów czujek i ustalenia stopnia wymaganej czułości systemu - tworzącego źródło informacji z nadzorowanych kubatur w strefach dozorowania. Wszystkie zdarzenia zachodzące w systemie winny być rejestrowane przez system. Bardzo waŜnym zadaniem zainstalowanego systemu wykrywania poŜaru po wygenerowanie alarmu [II stopnia] przez system instalacji – niezaleŜnie od alarmowania sygnalizacją optyczno -akustyczną, winno być stworzona moŜliwość podawanie kryteriów do współpracujących z systemem urządzeń jak np: uruchamiania urządzeń słuŜących do oddymiania lub zapobiegania zadymianiu, wyłączania napięć zasilających w pomieszczeniach bądź od urządzeń, załączania oświetlenia do celów ewakuacji, zwalniania zaczepów drzwi i bram przeciwpoŜarowych w celu ich zamknięcia, wyłączenia systemów klimatyzacji i wentylacji, i szereg innych zadań które winny znaleźć odbicie w projekcie dla całego systemu na podstawie opracowanego scenariusza poŜarowego sterowania i nadzorowania oraz kontroli urządzeń PRZECIWPOśAROWYCH przez centralę sygnalizacji poŜarowej. W celu opracowania scenariusza poŜarowego – jakim jest interdyscyplinarny zespół złoŜony minimum z projektanta instalacji sygnalizacji poŜaru, projektanta instalacji elektrycznej, projektanta instalacji wentylacji i klimatyzacji a takŜe projektanta instalacji hydrantów z udziałem rzeczoznawcy ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Zespół winien opracować algorytmy sterowania w warunkach poŜaru wszystkimi elementami których działanie w warunkach poŜaru jest niezbędne. Algorytm jest przepisem rozwiązywania postawionego zadania, będącym dokładnie określonym układem elementarnych instrukcji wraz z porządkiem ich wykonania - lub przepisem opisującym krok po kroku rozwiązanie problemu współdziałania elementów biorących udział w ochronie przeciwpoŜarowej budynku – których działanie nadzoruje , steruje i

44 kontroluje instalacja sygnalizacji poŜaru. Cechy jakie winien spełnić poszczególny algorytm : ■skończoność - realizowany ciąg operacji powinien mieć swój koniec, ■określoność - zarówno operacje, jak i porządek ich wykonania powinny być ściśle określone, nie pozostawiając miejsca na dowolną interpretację uŜytkownika, ■ogólność - algorytm nie ogranicza się do jednego, pojedynczego, szczególnego przypadku, ale odnosi się do pewnej klasy zadań, ■efektywność - algorytm powinien prowadzić do rozwiązania (celu) moŜliwie najprostszą drogą. Algorytmy powinny być przedstawione w postaci listy kroków lub - schematu blokowego z podziałem na : •liniowe, •z rozgałęzieniami, •cykliczne. W praktyce ujęcie kwestii sterowania np. wentylacją moŜe się odbywać w postaci tzw. matryc sterowania wentylacji poŜarowej Takie ujęcie, jest właściwe pomimo znacznego uproszczenia problemu, to jednak nie moŜe ograniczać punktu widzenia całości obejmującej automatykę poŜarową. Projektant instalacji sygnalizacji poŜaru powinien być w tym przypadku w stałym kontakcie z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych celem – powiązania wiedzy z zakresu technologii systemów wykrywania poŜaru oraz pozostałych elementów automatyki poŜarowej z wiedzą na temat warunków ochrony przeciwpoŜarowej budynku [np. stref poŜarowych], w celu weryfikacji analiz cząstkowych w opracowanym scenariuszu. Algorytm sterowania jest podstawą ustalającą realizacje wymagań ochrony przeciwpoŜarowej i określa bowiem relacje (interakcje) pomiędzy poszczególnymi systemami. Odbiór takiej instalacji powinien być zatem porównaniem pomiędzy wymaganiami stawianymi na etapie analiz a zrealizowaną aplikacją. Generalne wytyczne zawarte są m.in. w normie PN-E 08350-14:2002 Systemy sygnalizacji poŜarowej. Projektowanie, zakładanie, odbiór, eksploatacja i konserwacja instalacji a takŜe w publikacji której autorem jest Jerzy Ciszewski z Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony PrzeciwpoŜarowej pt. Zabezpieczenie przeciwpoŜarowe instalacji wentylacji i klimatyzacji oraz wentylacja poŜarowa sterowanie urządzeniami. W wyniku opracowanego scenariusza powinien zostać przyjęty program testów, uwzględniający róŜne sytuacje przewidziane w scenariuszu rozwoju zdarzeń w czasie poŜaru. Projektant instalacji sygnalizacji poŜaru winien stosować zasady wynikające z DTR systemu oraz ustalenia PN w zakresie projektowania systemów sygnalizacji poŜaru – opracowując scenariusz rozwoju poŜaru i wynikające z niego działanie elementów systemu , w opisie powinny być podane wszystkie parametry elementów zastosowanego systemu, podział na strefy dozorowe, obliczenia dotyczące wartości poboru prądu przez linie dozorowe, zestawienie certyfikatów , schemat blokowy systemu, schemat blokowy zasilania sygnalizatorów optyczno – akustycznych , schemat blokowy sterowania wentylacją zabezpieczająca przed zadymaniem klatki schodowej, schemat blokowy rozmieszczenie elementów sterujących z przedstawieniem miejsc sterowania w budynku, legenda na kaŜdym rysunku dla zastosowanych oznaczeń, zestawienie formularzy wg załącznika do PN , miejsca sterowania lub kontroli klap poŜarowych w systemach wentylacji itd. Na podstawie poniŜszej bibliografii [ 1 ] Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 21 kwietnia 2006

45 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 80, poz. 563). [2] Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpoŜarowej (Dz. U. nr 121, poz. 1137). [3] PN-E-08350-14 grudzień 2002. Systemy sygnalizacji poŜarowej. Projektowanie, zakładanie, odbiór eksploatacja i konserwacja instalacji. [4] NFPA 72® National Fire Alarm Codę® 2002 Edition. [5] Sobecki M., "Niektóre aspekty projektowania ISP", Ochrona PrzeciwpoŜarowa nr 1/2003. wynikają wymagania dla projektu instalacji systemu sygnalizacji poŜaru Aby finałem odpowiednio przeprowadzonej fazy projektowania mogła być właściwie wykonana instalacja, niezbędne jest sporządzenie pełnej dokumentacji projektowej, zawierającej odpowiednie elementy, stanowiącej punkt wyjściowy dla instalatora systemu na etapie projektu budowlanego a nie w postaci dokumentacji powykonawczej . Niektórzy autorzy projektów systemu sygnalizacji poŜarowej (SSP) opracowują dokumentację zawierającą tylko krótki opis zastosowanych urządzeń oraz rysunki pokazujące rozmieszczenie poszczególnych elementów. Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji [1] nakłada obowiązek uzgadniania pod względem ochrony przeciwpoŜarowej projektów wszystkich urządzeń przeciwpoŜarowych wykonywanych w obiektach. Jednocześnie w rozporządzeniu [2] wyszczególniono, iŜ "podstawą uzgodnienia dokumentacji projektowej jest dobór urządzeń przeciwpoŜarowych w obiekcie, dostosowany do wymagań wynikających z przyjętego scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie poŜaru, a w szczególności: stałych urządzeń gaśniczych, systemu sygnalizacji poŜarowej, dźwiękowego systemu ostrzegawczego, instalacji wodociągowej przeciwpoŜarowej, urządzeń oddymiających, dźwigów przystosowanych do potrzeb ekip ratowniczych; ...". Przytoczone wymagania pośrednio takŜe "wymuszają" opracowanie odpowiedniej dokumentacji projektowej przed przystąpieniem do zabudowy SSP i zawarcie w niej informacji pozwalających na pełną i jednoznaczną ocenę proponowanych rozwiązań, uwzględniającą skuteczność całego systemu zabezpieczenia przeciwpoŜarowego danego obiektu. PoniŜej wymienione zostaną najwaŜniejsze elementy, które powinny się znaleźć w dokumentacji projektowej systemu sygnalizacji poŜarowej. Podstawą rozwaŜań są zapisy odpowiednich norm [3,4] oraz własne doświadczenia projektanta i rzeczoznawcy zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. ELEMENTY DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ Pierwszym waŜnym elementem, który musi zawierać dokumentacja, jest zapis określający zakres opracowania, zarówno pod względem przestrzeni, które będą przedmiotem zabezpieczenia, jak i w aspekcie funkcjonalnym. NaleŜy określić, jakie funkcje zabezpieczenia przeciwpoŜarowego będą realizowane przez projektowany system. JeŜeli współdziała on z innymi systemami, opracowywanymi według odrębnych projektów, naleŜy określić granice odpowiedzialności oraz sprecyzować punkty styku tych systemów. Niezbędne jest równieŜ określenie dokumentów stanowiących podstawę dokumentacji projektowej, zarówno formalno-prawną, jak i merytoryczną. Z treści umowy o wykonanie prac projektowych powinny wynikać informacje związane z zakresem opracowania. JeŜeli w przedmiotowej umowie nie określono szczegółowego zakresu pracy ani granic odpowiedzialności, naleŜy sporządzić dodatkowe dokumenty, w formie protokołów uzgodnień czy teŜ notatek słuŜbowych

46 potwierdzonych przez inwestora, ściśle regulujące powyŜsze kwestie. Takie rozwiązanie pozwoli uniknąć wielu problemów podczas przekazywania obiektu do uŜytkowania, zwłaszcza oceny dokumentacji przez odpowiednie władze, ale takŜe w czasie późniejszej eksploatacji systemu. Z merytorycznego punktu widzenia najwaŜniejszy jest wybór standardu, według którego zostanie zaprojektowany SSP, oraz wszystkich związanych z tym dokumentów odniesienia. NaleŜą do nich przepisy prawa, normy, stan-dardy, wytyczne. Niezbędne jest wyraźne rozróŜnienie pomiędzy tym, o czym stanowi obowiązujące prawo, a tym, co wynika z wiedzy technicznej i moŜe być poddane dyskusji. Pozwoli to uniknąć nieporozumień przy ewentualnej ocenie prawidłowości projektu. W dalszej części dokumentacji projektowej powinna się znaleźć krótka charakterystyka obiektu, przedstawiająca najwaŜniejsze informacje związane z bezpieczeństwem poŜarowym. Powinny one obejmować ogólny opis konstrukcji obiektu, jego przeznaczenie, spełnianą funkcję, sposób uŜytkowania, stosowane procesy technologiczne - z uwzględnieniem ich wpływu na bezpieczeństwo poŜarowe. Załącznikiem do tego punktu powinna być tabela charakteryzująca wszystkie zabezpieczane przestrzenie (pomieszczenia) pod względem geometrycznym (wymiary, powierzchnia, kubatura), funkcjonalnym (przeznaczenie, sposób uŜytkowania) oraz opisująca specyficzne uwarunkowania (jeśli takie występują) mające wpływ na detekcję poŜaru. Druga część charakterystyki winna zawierać konkretne informacje na temat zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu. Powinny tu zostać wymienione wszelkie systemy i urządzenia przeciwpoŜarowe oraz związane z nimi inne instalacje, stanowiące wyposaŜenie techniczno-technologiczne obiektu. NaleŜy równieŜ zamieścić informacje dotyczące lokalizacji najbliŜszej jednostki straŜy poŜarnej. Mają one wpływ na ustalanie właściwych czasów opóźnień działania systemu. Charakterystyka powinna równieŜ uwzględniać przyjęte w obiekcie procedury postępowania na wypadek poŜaru, w tym szczególnie organizację alarmowania i zasady współpracy SSP z innymi systemami np. . DSO. Następny punkt części opisowej projektu powinien zawierać załoŜenia projektowe zebrane w drodze wcześniejszych analiz. NaleŜy w nim opisać konkretne zadania stawiane przed systemem, w tym szczególnie w zakresie współpracy z innymi urządzeniami. i systemami bezpieczeństwa poŜarowego oraz instalacjami uŜytkowymi. Po części opisowej, związanej z analizą warunków lokalnych i potrzeb projektowych, w dokumentacji powinna się znaleźć część zawierająca opis techniczny zastosowanych rozwiązań. W pierwszej kolejności naleŜy określić ustalony zakres ochrony obiektu wraz z odpowiednim uzasadnieniem. Następnie naleŜy scharakteryzować rodzaj ochrony, czyli zastosowane urządzenia. Podstawowa informacja powinna dotyczyć doboru czujek automatycznych, który powinien oczywiście wynikać z przyjętego scenariusza powstania i rozwoju poŜaru. Bardzo przydatna w tym miejscu jest tabela opisująca dobór elementów systemu do poszczególnych przestrzeni obiektu oraz tabela opisująca podział elementów na linie dozorowe i ich adresowanie. Następnie naleŜy pokrótce opisać występujące w systemie urządzenia i wypełniane przez nie zadania, szczególnie uwzględniając te elementy, które będą współpracować z innymi urządzeniami i systemami. NaleŜy równieŜ szczegółowo opisać rodzaj dobranej centrali sygnalizacji poŜarowej (CSP) i warunki jej lokalizacji. Kolejnym waŜnym elementem jest opis przewidzianego dla instalacji zasilania elektrycznego (zarówno podstawowego, jak i awaryjnego),

47 uwzględniający sposób jego realizacji, pojemność baterii akumulatorów itp. NaleŜy równieŜ wyszczególnić typy przewodów dobrane dla poszczególnych linii (dozorowych, zasilających, sterujących i kontrolujących), precyzując ich rodzaje - w tym przekroje odpowiadające wymaganym parametrom linii określonym przez producenta instalacji oraz przepisom prawa. Projektant powinien równieŜ opisać, jaki rodzaj środków i wariant alarmowania wybrał oraz krótko go scharakteryzować.[w przypadku braku DSO] Ostatnim elementem opisu technicznego jest opis działania systemu. W tym miejscu powinno zostać przedstawione pokrótce jego funkcjonowanie w stanie dozorowania oraz alarmowania. Opis powinien uwzględniać odpowiednie algorytmy i sposób ich realizacji, w zaleŜności od róŜnych stanów poszczególnych urządzeń. Podsumowaniem opisu technicznego powinna być tablica sterowań, tzn. tabela, w której zawarte będą zaleŜności pomiędzy stanami poszczególnych urządzeń wejściowych (czujki, ROP-y, elementy kontrolujące) a urządzeniami wyjściowymi (elementy sterujące). Zebranie takich informacji w jednej tabeli pozwala na odpowiednie zaprogramowanie centrali sygnalizacji poŜarowej. ETAPY ODBIORU SYSTEMU SYGNALIZACJI POśARU Projektanci często pomijają ten element projektu, co moŜe powodować nieprawidłowości podczas programowania centrali i późniejszego działania instalacji. Bez skonkretyzowania zaleŜności pomiędzy stanami urządzeń wejściowych a działaniem urządzeń wyjściowych niemoŜliwe jest właściwe przygotowanie systemu, zwłaszcza skomplikowanego, do prawidłowego działania. Przy braku takiej tablicy osoba programująca centralę sygnalizacji poŜarowej często sama próbuje ustalać algorytmy działania, które nie zawsze muszą być spójne z koncepcją wypracowaną przez projektanta SSP - zwłaszcza przy braku odpowiedniej wiedzy u osoby uruchamiającej system. Skutki takich nieprawidłowości mogą być znaczne, zwłaszcza kiedy uwzględnimy, Ŝe zadaniem instalacji sygnalizacji poŜarowej jest nie tylko detekcja poŜaru, ale przede wszystkim nadzorowanie całego systemu zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu i sterowanie nim. W końcowej części opisu naleŜy umieścić wskazówki montaŜowe i inne waŜne informacje niezbędne do prawidłowej zabudowy instalacji. W tym miejscu, jeŜeli zachodzi taka potrzeba, powinny się znaleźć wytyczne dla innych branŜ. W projekcie powinien zostać równieŜ umieszczony zbiorczy wykaz podstawowych elementów systemu wraz z certyfikatami zgodności, dopuszczającymi wyroby do stosowania w ochronie przeciwpoŜarowej. Poza częścią opisową projekt powinien oczywiście zawierać odpowiednie rysunki. Niezbędne będą:  rysunek zawierający objaśnienia zastosowanych w projekcie symboli,  schemat blokowy prezentujący połączenia kaŜdego z elementów systemu na poszczególnych kondygnacjach budynku z podaniem ich lokalizacji [ nazwy i numeru pomieszczenia i adresu logicznego] oraz powiązanie systemu z innymi systemami [ np. DSO, wentylacją i klimatyzacją , systemem instalacji tryskaczowej ,systemem oświetlenia ewakuacyjnego , z kontrolą stanu instalacji oddymiającej lub zapobiegającej zadymianiu, kontrolą pracy instalacji hydrantowej - przepływomierze , kontrolą stanu instalacji klap ogniowych w kanałach wentylacyjnych ,kontrolą stanu agregatu prądotwórczego , itp. ]  rysunki zawierające lokalizację elementów systemu [ czujek, ręcznych ostrzegaczy poŜaru i innych urządzeń- modułów sterująco - kontrolnych] z

48 trasą linii dozorowych, zasilających, sterujących i kontrolujących dla poszczególnych kondygnacji,  rysunki, rzuty i przekroje szczegółowe, pokazujące specyficzne sposoby montaŜu elementów lub połączeń. W części rysunkowej powinny być odpowiednio oznaczone wszystkie urządzenia, rodzaje przewodów itp. W formie uwag naleŜy objaśniać wszelkie zagadnienia wymagające uszczegółowienia. Przedstawiony zarys dokumentacji stanowi ogólny szablon; moŜe on ulegać pewnym modyfikacjom, w zaleŜności od zakresu i rodzaju prac projektowych. Uwzględnienie opisanych zasad z pewnością umoŜliwi rzetelną ocenę projektu przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych, a co waŜniejsze - umoŜliwi właściwe wykonanie instalacji przez instalatora. Prawidłowo sporządzona dokumentacja projektowa systemu sygnalizacji poŜarowej nie będzie jednak jeszcze stanowić dostatecznej gwarancji osiągnięcia zamierzonego Celu. Kolejnym, bardzo waŜnym etapem, kończącym fazę przygotowywania systemu do eksploatacji w obiekcie, jest odpowiednio przeprowadzony odbiór systemu, weryfikujący prawidłowość jego działania. Przeprowadzone w odpowiedni sposób próby odbiorcze pozwolą jednoznacznie określić poprawność przyjętych rozwiązań oraz sprawdzić prawidłowość wykonawstwa i zgodność instalacji z dokumentacją projektową. ► Próby odbiorcze powinny być przeprowadzone przez wykonawcę robót oraz właściciela obiektu (zarządcę) lub osobę przez niego UpowaŜnioną. MoŜe teŜ zaistnieć konieczność Udziału w odbiorze innych osób. Niejednokrotnie potrzebna jest obecność przedstawiciela firmy ubezpieczeniowej, która uzaleŜnia wysokość stawki ubezpieczeniowej od wykonania instalacji zgodnie z odpowiednimi standardami. Inną taką sytuacją moŜe być konieczność uznania instalacji przez stronę trzecią, którą jest jednostka certyfikującą usługi, jeŜeli firma usługowa stara się o certyfikat bądź teŜ juŜ go ma i jest poddawana audytowi. Zgodnie z normą [3] zaleca się, aby odbiór instalacji skomplikowanych odbywał się po wstępnym okresie działania, podczas którego obserwuje się stabilność pracy systemu w normalnych warunkach pracy. W trakcie prób odbiorczych niezbędne jest sprawdzenie, czy wykonawca dostarczył wymaganą normą dokumentację. Chodzi tu o dokumentację powykonawczą, zawierającą między innymi rysunki przedstawiające rozplanowanie i rozmieszczenie poszczególnych części instalacji, osprzętu. Dodatkowo instalator powinien dostarczyć świadectwo wykonania instalacji oraz ksiąŜkę eksploatacji, zgodne ze wzorami zamieszczonymi w normie. Wymóg ten dotyczy oczywiście instalacji wykonanych w całości zgodnie z normą [3]. Następnie naleŜy sprawdzić wzrokowo, czy instalacja odpowiada przedstawionej przez wykonawcę dokumentacji powykonawczej. Kontrola wzrokowa powinna objąć wszystkie parametry, które mogą być skontrolowane w ten sposób. Sprawdzeniu podlega między innymi właściwe prowadzenie linii dozorowych, sygnałowych i sterujących, zastosowanie właściwych rodzajów poszczególnych elementów instalacji, typów przewodów itd. Ostatnim elementem prób odbiorczych, dającym największe moŜliwości kontroli instalacji, są próby funkcjonalne, podczas których naleŜy wykazać, Ŝe instalacja pracuje zgodnie z przeznaczeniem i załoŜoną koncepcją zabezpieczenia obiektu. Podczas prób sprawdzane jest prawidłowe działanie wszystkich elementów systemu, tj. elementów inicjujących (czujek, ręcznych ostrzegaczy poŜarowych), sterujących,

49 kontrolujących i alarmujących. Jednocześnie testuje się poprawność odbieranych i sygnalizowanych przez centralę komunikatów. JeŜeli instalacja wyposaŜona jest w system wizualizacji stanów, powinno być sprawdzone równieŜ jego działanie. Częstym błędem jest sprawdzanie - o ile w ogóle przeprowadzane są próby odbiorcze systemu sygnalizacji poŜarowej - tylko i wyłącznie prawidłowości działania elementów inicjujących: czujek oraz ręcznych ostrzegaczy poŜarowych. Takie badanie pozwala jedynie uzyskać pewność co do zdolności systemu do wykrycia potencjalnego poŜaru, nie daje jednak wiedzy na temat prawidłowości funkcjonowania całego systemu zabezpieczenia przeciwpoŜarowego oraz wzajemnych zaleŜności tworzących go urządzeń. Sprawdzenie działania czujek oraz ręcznych ostrzegaczy poŜarowych nie jest czynnością skomplikowaną. Polega na wzbudzeniu czujki za pomocą specjalnego aerozolu testowego lub generatora ciepła, czy teŜ - w przypadku ROP - na zastosowaniu odpowiedniego klucza testowego. Znacznie więcej zachodu wymaga kompleksowe sprawdzenie działania całości systemu automatycznego zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu, w skład którego wchodzą róŜne urządzenia przeciwpoŜarowe, a integrującym je czynnikiem jest system sygnalizacji poŜarowej. Przeprowadzenie prób odbiorczych z prawdziwego zdarzenia wymaga pewnego przygotowania. Niezbędna jest tu wiedza zarówno w zakresie zagadnień czysto technicznych, zawartych w dokumentacji projektowej systemów zabezpieczenia, jak i związanych z organizacją ochrony przeciwpoŜarowej w obiekcie, wynikających np. z instrukcji bezpieczeństwa poŜarowego. Pozwoli ona sporządzić plan prób tak, aby nie został pominięty Ŝaden zakres działania systemu zabezpieczeń. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się przygotowanie odpowiedniej listy kontrolnej, zawierającej wszystkie czynności, które naleŜy wykonać podczas odbioru. Aby skontrolować całość działania SSP, zwłaszcza w przypadku rozbudowanych instalacji, niezbędne jest przeprowadzenie prób funkcjonalnych o przebiegu zgodnym z załoŜonymi scenariuszami poŜarowymi. Takie próby pozwalają nie tylko na sprawdzenie sprawności systemu sygnalizacji poŜarowej, ale równieŜ na skontrolowanie działania całego automatycznego systemu zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu, o ile ma on inne elementy. Jak juŜ wspomniałem, próby powinny być zgodne z załoŜonym scenariuszem poŜarowym, więc procedura ich przeprowadzania powinna się rozpoczynać od pozoracji potencjalnego zdarzenia, na które system musi zareagować w określony sposób, realizując wcześniej załoŜoną koncepcję. Procedurę sprawdzenia moŜna więc rozpocząć na przykład, w zaleŜności od konfiguracji systemu zabezpieczenia, od np.:  pobudzenia czujki poŜarowej w danej strefie dozorowej,  pobudzenia ręcznego ostrzegacza w danej strefie dozorowej,  pobudzenia zaworu kontrolno-alarmowego wybranej sekcji tryskaczowej,  pozoracji zadziałania stałego urządzenia gaśniczego gazowego,  pobudzenia przycisku oddymiania. Po wykonaniu jednej z wymienionych czynności sprawdzana jest prawidłowość reakcji systemu. W pierwszej kolejności naleŜy sprawdzić reakcję centrali sygnalizacji poŜarowej (w tym miejscu moŜna stwierdzić zgodność jej wskazań z adresowaniem zawartym w dokumentacji oraz prawidłowość interpretowania sygnałów). Kontrola wskazań centrali powinna obejmować całość prowadzonych prób, wskazania zarówno na wyświetlaczu, jak i na wydruku z drukarki systemowej. Dodatkowo naleŜy sprawdzić wskazania systemu wizualizacji, o ile taki został przewidziany. Kolejnym etapem jest sprawdzenie zgodności działania systemu z opracowaną w dokumentacji projektowej tablicą sterowań. W tym miejscu kontrolowane są

50 wszystkie procedury przewidziane na wypadek powstania poŜaru. Jednocześnie naleŜy kontrolować prawidłowość współpracy systemu sygnalizacji poŜarowej z innymi urządzeniami przeciwpoŜarowymi oraz instalacjami uŜytkowymi w czasie ich normalnej eksploatacji. Zakres kontroli zaleŜy oczywiście od konkretnej konfiguracji systemu zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu i występowania w nim danych urządzeń przeciwpoŜarowych z odpowiednim sposobem ich kontroli. Po pobudzeniu czujki lub ręcznego ostrzegacza kontrolowane jest wykonanie, w zaleŜności od przyjętego wariantu, alarmowania w odpowiednich strefach (zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa poŜarowego gdy jest juŜ dopuszczony do uŜytkowania), prawidłowość uruchamiania urządzeń do odprowadzania dymu i ciepła lub zapobiegających zadymieniu w określonych strefach oraz skuteczność przekazania sygnału do układu sterującego stałym urządzeniem gaśniczym (jeŜeli to SSP pełni dla nich funkcje detekcyjne). Powinna być równieŜ kontrolowana transmisja sygnału alarmowego do alarmowego centrum odbiorczego. Przy pozoracji zadziałania zaworu kontrolno-alarmowego instalacji tryskaczowej powinna zostać skontrolowana realizacja procedur przewidzianych jak dla zadziałania ręcznego ostrzegacza poŜarowego z danej strefy dozorowej chronionej sekcją tryskaczową. Jednocześnie naleŜy sprawdzić, czy CSP prawidłowo kontroluje i sygnalizuje wszystkie niezbędne informacje na temat stanu pracy instalacji tryskaczowej (sprawność zasilania, sprawność pomp, stan armatury zaporowej). JeŜeli gazowe urządzenie gaśnicze ma własny układ detekcji poŜaru, w chwili jego zadziałania trzeba skontrolować, czy CSP we właściwy sposób interpretuje sygnał o wykryciu poŜaru i rozpoczyna realizację przewidzianych procedur. Jednocześnie naleŜy sprawdzić, czy przekazywane są właściwe informacje na temat urządzenia gaśniczego, jego naleŜytego działania oraz gotowości do rozpoczęcia gaszenia (stan pracy centrali sterowania gaszeniem). W przypadku urządzeń do grawitacyjnego usuwania dymu i ciepła centrala sygnalizacji poŜarowej, na podstawie otrzymanych sygnałów, powinna przedstawiać informację na temat stanu pracy centralek sterujących oddymianiem oraz kontrolować zgodność działania systemu oddymiania z załoŜonym scenariuszem poŜarowym (np. identyfikacja sektora, w którym uruchomione zostało oddymianie, uruchomienie urządzeń wykorzystywanych do dostarczania powietrza uzupełniającego itp.). JeŜeli w zabezpieczanym obiekcie występuje potrzeba współpracy systemu sygnalizacji poŜarowej z innymi urządzeniami (np. klapami i zamknięciami przeciwpoŜarowymi, klapami dymowymi itp.), on równieŜ powinien zostać sprawdzony. W dotychczasowych rozwaŜaniach skrótowo zaprezentowane zostały zasady odbioru systemu sygnalizacji poŜaru, uwzględniające jego integrującą rolę przy tworzeniu systemów zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektów. Wspomniano o potrzebie sprawdzenia współdziałania SSP z najczęściej występującymi urządzeniami przeciwpoŜarowymi. NaleŜy pamiętać, Ŝe za kaŜdym razem niezbędna jest wcześniejsza analiza konkretnych warunków panujących w obiekcie. PowyŜszej opisane zadania instalacji SSP mają na celu, poza wskazaniem praktycznych zasad prowadzenia odbiorów, zwrócenie uwagi na zadania systemu sygnalizacji poŜaru jako słuŜącego do wykrywanie poŜarów, zwłaszcza w duŜych obiektach, jak równieŜ przedstawienia realizowania przez system SSP trzy funkcje:  detekcję zjawisk poŜarowych,  sterowanie urządzeniami przeciwpoŜarowymi i niektórymi instalacjami uŜytkowymi,  kontrolę urządzeń przeciwpoŜarowych.

51 Przeprowadzenie prób odbiorczych obejmujących wszystkie omówione zagadnienia pozwala na kompleksowe zweryfikowanie całego procesu wdraŜania zabezpieczenia przeciwpoŜarowego obiektu, począwszy od sprawdzenia słuszności załoŜeń i rozwiązań przyjętych w fazie projektowania instalacji, po prawidłowość zainstalowania jej w obiekcie. Ostateczną weryfikacją jest właściwe zadziałanie systemu w przypadku rzeczywistego poŜaru, ale tego z pewnością Ŝaden inwestor wolałby nie doświadczyć. Wszystkie zagadnienia projektant instalacji winien w szczegółach uzgodnić z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpoŜarowych w trakcie wykonywania projektu budowlanego a nie po jego zakończeniu równocześnie konsultując te ustalenia z Generalnym Projektantem . Wszystkie zadania systemu instalacji wykrywania poŜaru - obejmującej swoim zasięgiem całe Centrum – winny być przedmiotem specjalistycznego projektu budowlano instalacyjnego -skoordynowanego z innymi specjalistycznymi instalacjami [np. w algorytmie sterowań : uruchamianie klap ogniowych w instalacji wentylacji bądź klimatyzacji] w zakresie automatyki i sterowania i z systemami współpracującymi] uzgodnionego z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń ppoŜ.

52

8. System oddymiania Podstawa opracowania I. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. Nr 75, poz. 690 § 245. [Klatki schodowe] W budynkach: a.niskim (N), zawierającym strefę poŜarową ZL II, b.średniowysokim (SW), zawierającym strefę poŜarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, c.niskim (N) i średniowysokim (SW), zawierającym strefę poŜarową PM o gęstości obciąŜenia ogniowego powyŜej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagroŜone wybuchem, naleŜy stosować klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaŜone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub słuŜące do usuwania dymu. II.PN-B-02877-4:2001 Ochrona przeciwpoŜarowa budynków. Instalacja grawitacyjna do odprowadzania dymu i ciepła. Zasady projektowania. Projekt architektoniczny przewiduje instalacje oddymiające uruchamiane samoczynnie za pomocą systemu wykrywania dymu w obudowanych klatkach schodowych stanowiących drogi ewakuacyjne oraz w foyer głównym i bocznym. a)w klatkach schodowych klapy dymowe w połaci dachowej b)w foyer klapy dymowe w połaciach przeszklonych o łącznej powierzchni geometrycznej 11,7 m² (≥ 1% łącznej powierzchni rzutu holu wejściowego, antresoli i komunikacji otwartej na przestrzeń foyer) Projektuje się uruchomienie instalacji grawitacyjnej do odprowadzania dymu i ciepła w sposób automatyczny poprzez zadziałanie czujki dymu zainstalowanej w systemie sygnalizacji poŜaru oraz w sposób ręczny poprzez uruchomienie ręcznych ostrzegaczy poŜaru lub przycisków oddymiania zainstalowanych w systemie oddymiania. Projektuje się uruchomienie instalacji grawitacyjnego oddymiania poprzez zainstalowane w klapach napędy elektryczne. Do realizacji funkcji usuwania dymu i ciepła projektuje się zastosowanie urządzeń firmy D+H Mechatronic Dingfelder+Kern GmbH W skład systemu wchodzą: -centrala sterowania systemem oddymiania 3-grupowa typu RZN4316-E6 -centrala sterowania systemem oddymiania 2-grupowa typu RZN4404-M -przyciski oddymiania RT-42-PL -napędy zębatkowe typu ZA-81/1000 -napędy zębatkowe typu ZA-81/1000 tandem -napędy łańcuchowe typu KA-50/600 -napędy drzwiowe DDS50/500 dodatkowo: -moduł przekaźnikowy TM-41 -przyciski przewietrzania LT-43U-SD -kontaktrony

53 Projektowane urządzenia posiadają certyfikaty wraz z załącznikami dopuszczające wyroby do stosowania w ochronie przeciwpoŜarowej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wydane przez Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony PrzeciwpoŜarowej w Józefowie. Lokalizacja central Projektowane centralki typu RZN4404-M systemu odymiania klatek schodowych zlokalizowane będą na ostatniej kondygnacji kl.schodowej. Centralka oddymiania pracować będzie w opcji 1 linia – 2 grupy. Projektowana centralka typu RZN4316-E6 systemu odymiania foyer zlokalizowana będzie na poziomie 0 w pomieszczeniu 0/07. Centralka oddymiania pracować będzie w opcji 1 linia – 3 grupy. Do kaŜdej z central, projektuje się dodatkowy moduł przekaźnikowy typu TM-41 zawierający dwa styki bezpotencjałowe: alarmu i uszkodzenia. Styk stanu alarmu i uszkodzenia będzie umoŜliwiał monitorowanie stanu central oddymiania przez system sygnalizacji poŜaru. Projektuje się równieŜ dodatkowo kontaktrony do monitorowania stanu klap systemu oddymiania. Informacja o zadziałaniu (otwarciu klap) lub uszkodzeniu elementów systemu oddymiania przekazywana będzie do centrali SSP poprzez wejścia liniowych modułów sterowniczych. W celu wykorzystania klap systemu oddymiania do celów przewietrzania klatki schodowej i foyer, projektuje się dodatkowo przyciski przewietrzania typu LT-43USD ze wskaźnikiem stanu otwarcia. Przyciski zlokalizowane będą przy centralach oddymiania. Celem zapewnienia niezawodnej pracy systemów oddymiania projektuje się zasilanie z dwóch odrębnych źródeł energii elektrycznej:
z sieci elektroenergetycznej prądu przemiennego 230V AC
z baterii akumulatorów, które automatycznie przejmują zasilanie w energię systemu SAP w przypadku zaniku prądu przemiennego Pojemność baterii zapewnia 30-godzinną pracę systemu (przy załoŜeniu, Ŝe istnieje słuŜba serwisowa) w stanie dozoru oraz 0,5-godzinną w przypadku alarmu. Centrale naleŜy przyłączyć do tablicy odbiorów poŜarowych na oddzielnym zabezpieczeniu.

Instalacje przewodowe Zaprojektowano instalacje przewodami teletechnicznymi typu: •YnTKSY4x2x0,8 - linie przycisków oddymiania, •YnTKSY2X2X0,8 - linie przycisków przewietrzania, •HDGs3x1,5 (3x4,0 PH30 - linia zasilania napędów, spełniające wymogi określone przez producentów urządzeń.

Obliczenia powierzchni czynnej klap oddymiających Zgodnie z PN-B-02877-4:2001 punkt 4.1. : „Wymagana powierzchnia czynna klap dymowych Acz na klatce schodowej budynków niskich i średniowysokich powinna wynosić co najmniej 5 % powierzchni rzutu

54 poziomego podłogi tej klatki schodowej, a w budynkach wysokich-nie mniejsza niŜ 7.5%. Powierzchnia jednego otworu pod klapę dymową nie moŜe być mniejsza niŜ 1,0 m2 w budynkach niskich i średniowysokich i 1,5 m2 w budynkach wysokich.” Zgodnie z PN-B-02877-4:2001 punkt 6. : „W celu zapewnienia pełnego wykorzystania powierzchni czynnej klap dymowych naleŜy przewidzieć odpowiednią liczbę otworów, przez które przedostaje się powietrze uzupełniające, umiejscowione w dolnych częściach pomieszczenia. Geometryczna powierzchnia otworów wlotowych powietrza powinna być co najmniej o 30% większa niŜ suma geometrycznych powierzchni wszystkich klap dymowych w odniesieniu do powierzchni przestrzeni poddachowej wydzielonej kurtynami dymowymi dachu o największej czynnej powierzchni zainstalowanych klap. MoŜliwe jest tu wliczenie okien w dolnej części pomieszczenia oraz drzwi, które w przypadku poŜaru dadzą się otworzyć od zewnątrz”. Na podstawie obliczeń i doboru otworów do oddymiania i napowietrzania, wykonanych w projekcie architektonicznym, przyjmuje się niŜej wymienione wartości: Powierzchnia komunikacji do oddymiania Współczynnik oddymiania Obliczeniowa powierzchnia czynna oddymiania Wymagana powierzchnia czynna oddymiania Powierzchnia czynna proponowanej klapy do oddymiania Wymiary geometryczne klapy do oddymiania

Całkowita pow. geometryczna otworów Współczynnik napowietrzania Wymagana powierzchnia napowietrzania Wymiary otworu do napowietrzania

J.m.

K-1 25,2

K-2 19,0

K-3 31,2

K-4 17,9

FOYER 620,0

% m²

5 1,26

5 0,95

5 1,56

5 0,895

1 6,2

m²

1,26

1,0

1,56

1,0

6,2

m²

1,31

1,04

1,69

1,04

7,0

m

m² m² m²

klapa klapa klapa klapa Mercor Mercor Mercor Mercor Okna w pasie Prolight Prolight Prolight Plus Prolight świetlikowym Plus Plus 1,0x2,0 Plus 1,0x1,5 1,0x1,2 z dyszą 1,0x1,2 z dyszą z dyszą kierującą) z dyszą kierującą) kierującą) kierującą) 1,5 1,2 2,0 1,2 11,7 1.3 1.3 1.3 1.3 1,3 1,5x1.3=1,9 1,2x1.3=1, 2,0x1.3=2,6 1,2x1.3=1,5 11,7x1,3=15, 5 56 6 2 1,0x2,0=2,0 1,0x3,0=3, 0,9x3,0=2,7 0,9x2,0=1,8 3x1,7x3,0=15 0 00 0 0 ,3 drzwi drzwi okno drzwi 3x drzwi

Uwaga: Powierzchnia czynna klap dymowych dla kl.schodowych została dobrana z katalogu producenta klap Mercor. W przypadku zastosowania klap o tym samym wymiarze ale innego producenta naleŜy zweryfikować obliczenia.

Dobór mechanizmów otwierających. Dla klapy do oddymiania: Siła napędu dla klapy do oddymiania i napowietrzania: max. cięŜar klapy - ok. 95kg obciąŜenie od wiatru - ok. 10kg/ m². obciąŜenie od śniegu – ok. 15kg/ m².

55 obliczeniowa masa dla okna wynosi – (95kg+20,0kg+30,0kg) : 2 = 72,5kg. co odpowiada sile ok.720N. Dla okien do napowietrzania otwieranych uchylnie do wewnątrz: Siła napędu dla okien napowietrzania: max. cięŜar okna - ok.50kg obciąŜenie od wiatru - ok. 25kg/ m² obciąŜenie od śniegu – 0kg (połoŜenie okna w pionie) obliczeniowa masa dla okna wynosi – (50kg+67,5kg) : 2 = 58,7kg. co odpowiada sile ok.600N. Dla drzwi do napowietrzania otwieranych na zewnątrz: Siła napędu dla drzwi do napowietrzania: max. cięŜar drzwi - ok.70kg obciąŜenie od wiatru - ok. 25kg obciąŜenie od śniegu – 0kg (połoŜenie okna w pionie) obliczeniowa masa dla drzwi wynosi – (70kg+25kg) : 2 = 47,5kg. co odpowiada sile ok.500N Na podstawie powyŜszych obliczeń dla klap do oddymiania dobiera się napędy zębatkowe pojedyncze i tandemowe o wysięgu 1000mm i nominalnej sile docisku 800N. Do otwierania okien do napowietrzania dobiera się napęd łańcuchowy o wysięgu 600mm , o nominalnej sile docisku 2x300N. Do otwierania drzwi, projektuje się wyposaŜenie ich w napęd elektryczny łańcuchowy o nominalnej sile docisku 500N, sterowany automatycznie z centrali oddymiania z blokadą drzwi w pozycji otwartej pod kątem 90. Napęd nie jest na stałe zamocowany do skrzydła drzwi co umoŜliwia normalne ręczne ich otwierania. Drzwi naleŜy wyposaŜone w zamki kulowe. Drzwi podwójne naleŜy wyposaŜyć dodatkowo w regulatory kolejności zamykania (mechaniczne lub elektryczne). W przypadku gdy drzwi będą zamykane na zamek, naleŜy zapewnić automatyczne ich zwalnianie przez system oddymiania, poprzez zastosowanie elektrozwory. Elektrozwora powinna być rewersowa (stale pod napięciem – brak napięcia zwalnia elektrozworę).

Sterowanie urządzeniami zewnętrznymi Projekt przewiduje moŜliwość sterowania i monitorowania urządzeń związanych z bezpieczeństwem poŜarowym obiektu poprzez załączenie przycisku oraz automatycznie poprzez zadziałanie czujki i zrealizowanie przez system zarejestrowanych zdarzeń zgodnie z zaprogramowanymi funkcjami logicznymi. Do realizacji funkcji sterowniczych przyjęto zastosowanie elementów sterowania i kontroli montowanych bezpośrednio w pętlach dozorowych oraz kart wyjść przekaźnikowych zainstalowanych w centrali. Przyjęto realizacje niŜej wymienionych funkcji: -załączenie oddymiania grawitacyjnego na klatkach schodowych -załączenie oddymiania mechanicznego w szybie windy W1 -załączanie i kontrola dźwiękowego systemu ostrzegawczego -odłączanie zespołów nawiewno – wyciągowych -zamknięcie klap p.poŜ. w kanałach wentylacji i monitoring ich stanu

56 -zamknięcie bram p.poŜ. na granicy stref -odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu na drogach ewakuacyjnych -wysterowanie do poziomu parteru i unieruchomienie urządzeń dźwigowych -monitoring sygnałów alarmowych i technicznych instalacji tryskaczowej (opcja) -monitoring sygnałów do JRG PSP Przydział funkcji sterowniczych i kontrolnych przedstawia poniŜsza tabela: L.p. 1 . 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34.

Określenie ODDYMIANIE Załączenie oddymiania grawitacyjnego klatka schodowej K-1 Monitoring otwarcia klapy oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-1 Monitoring stanu centrali oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-1 Załączenie oddymiania grawitacyjnego klatka schodowej K-2 Monitoring otwarcia klap oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-2 Monitoring stanu centrali oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-2 Załączenie oddymiania grawitacyjnego klatka schodowej K-3 Monitoring otwarcia klap oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-3 Monitoring stanu centrali oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-3 Załączenie oddymiania grawitacyjnego klatka schodowej K-4 Monitoring otwarcia klap oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-4 Monitoring stanu centrali oddymiania grawitacyjnego kl.schodowej K-4 Załączenie oddymiania grawitacyjnego foyer Monitoring otwarcia klap oddymiania grawitacyjnego foyer Monitoring stanu centrali oddymiania grawitacyjnego foyer Załączenie oddymiania mechanicznego w szybie windy W1 Monitoring oddymiania mechanicznego w szybie windy W1 DZWIĘKOWY SYSTEM OSTRZEGAWCZY Załączenie dźwiękowego systemu ostrzegawczego (linie wg.proj. DSO) Monitorowanie stanu zasilania podstawowego 230V AC Monitorowanie stanu zasilania rezerw.baterii akumulat. ODCIĘCIA POśAROWE Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -2 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.1 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -2 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.2 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -2 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.3 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -2 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.4 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -2 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.5 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -1 Załączenie sygnalizacji optycznej zamknięcia bramy p.poŜ. BG.6 Zamknięcie bramy p.poŜ w garaŜu – poziom -1 DRZWI Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom -2

Symbol wg. PB ODG.1 MKO.1 MODG.1 ODG.2 MKO.2 MODD.2 ODG.3 MKO.3 MODD.3 ODG.4 MKO.4 MODD.4 ODG.2 MKO.2 MODD.2 ODM.1 MODM.1 DSO MDSO.1 MDSO.2 BG.1 H.1 BG.2 H.2 BG.3 H.3 BG.4 H.4 BG.5 H.5 BG.6 H.6 BG7 KD.01-KD.2

UWAGI

57 Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom -1 KD.03-KD.07 Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom 0 KD.08-KD.17 KD.18-KD.25 37. Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom +1 KD.27-KD.32 38. Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom +2 KD.26,33,34 39. Odblokowanie drzwi objętych kontrolą dostępu – poziom +3 DŹWIGI DZ.1 40. Sterowanie dźwigu osobowego W1 DZ.2 41. Sterowanie dźwigu osobowego W2 DZ.3 42. Sterowanie dźwigu osobowego W3 DZ.4 43. Sterowanie dźwigu osobowego W4 ZESPOŁY NAWIEWNO-WYCIĄGOWE I KLAPY P.POś. CNW10 4 4 . Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW10 – poziom -1 CNW1 45. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW1 – poziom 0 CNW2 46. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW2 – poziom 0 CNW3 47. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW3 – poziom 0 CNW4 48. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW4 – poziom 0 CNW5 49. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW5 – poziom 0, +1, +3 CNW7 50. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW7 – poziom 0, +1, +2 CNW9 51. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW9 – poziom 0, +1, +2, +3, +4 CN1 52. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CN1 – poziom 0 Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW6 – poziom +2 CNW6 53. CNW8 54. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CNW8 – poziom +3, Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CW2 – poziom -1,-2 CW2 55. CW3 56. Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CW2 – poziom -1,-2 Odłączenie wentylacji nawiewno-wyciągowej CW2 – poziom -1,-2 CW4 57. KLAPY P.POś. w KANAŁACH WENTYLACJI BYTOWEJ KP.01-KP.06 58. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom -2 KP.07-KP37 59. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom -1 KP.38-KP.66 60. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom 0 KP.67-KP.84 61. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom +1 KP.95-KP.99 KP.85,Kp.101-Kp. 62. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom +2 115 KP.122-KP.124 KP.86-Kp.90 63. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom +3 KP.91-KP100 64. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom +4 KP.116-KP.121 KP.93-KP94 65. Zamknięcie i nonitoring klapy p.poŜ. w kanale wentylacji – poziom +5 MONITORING ZAS.1 66. Monitoring stanu zasilacza buforowego 24V DC ZAS.2 67. Monitoring stanu zasilacza buforowego 24V DC ZAS.3 68. Monitoring stanu zasilacza buforowego 24V DC GAZEX 69. Centrala czujników gazu w kotłowni (opcja) MONITORING do PSP 70. Sygnał poŜar ogólny 35. 36.

71. Sygnał uszkodzenie 72. Sygnały strefowe (ilości do uzgodnienia)

58 Uwaga: w projekcie przewidziano rezerwową pętlę dozorową jako opcję do monitorowania instalacji tryskaczowej za pomocą wejść liniowych modułów sterowniczych.

Sterowanie systemami oddymiania w budynku Projekt architektoniczny przewiduje dwa systemy oddymiania: a.grawitacyjny na klatce schodowych i foyer b.mechaniczny – w szybie windy W1 Załączanie systemu oddymiania grawitacyjnego będzie realizowane poprzez wyjścia modułów sterowniczych zainstalowanych w pętlach dozorowych. Linia będzie nadzorowana przez system oddymiania. Załączanie zespołu wentylacyjnego do celów oddymiania mechanicznego będzie realizowane w szafie automatyki wentylacji poprzez wydzielony układ przeznaczony wyłącznie do celów sterowań p.poŜ. Kontrola stanu systemu oddymiania grawitacyjnego i mechanicznego będzie realizowane poprzez wejścia modułów sterowniczych zainstalowanych w pętlach dozorowych. Uwaga: Projekt instalacji oddymiania mechanicznego stanowi odrębne opracowania.

Uruchomienie oddymiania powinno następować w przypadku zadziałanie czujki (alarm I stopnia) lub uruchomienie ręcznego ostrzegacza poŜarowego (alarm II stopnia).

Sterowanie system odcięć p.poŜ. w budynku Projekt przewiduje sterowania odcięć poŜarowych na granicy stref poŜarowych (bramy p.poŜ.), zainstalowanych na poziomie -1 i -2, w przypadku wykrycia zagroŜenia poŜarowego przez systemie SSP. Automatyczne zamknięcie bram następować będzie po uaktywnieniu elementów liniowych systemu sygnalizacji poŜaru z przyporządkowanych stref poŜarowych, poprzez wyjścia programowalnych liniowych modułów sterowniczych. Stan zamknięcia bram sygnalizowany będzie przez sygnalizatory optyczne. Sygnalizatory optyczne zasilane będą z dodatkowych zewnętrznych zasilaczy 24V DC. Zasilanie i sterowania tych sygnalizatorów następować będzie poprzez wyjścia programowalnego liniowych modułu sterowniczych. Stan zasilaczy będzie monitorowany przez system sygnalizacji poŜaru.

Sterowanie systemem wentylacji Projekt przewiduje odłączanie wentylacji mechanicznej w przypadku wykrycia zagroŜenia poŜarowego w systemie SAP poprzez wyjścia programowalnych liniowych modułów sterowniczy. Odłączanie zespołów wentylacji bytowej będzie realizowane w szafach automatyki wentylacji poprzez wydzielone układy niskonapięciowe stykowe, przeznaczone wyłącznie do celów sterowań p.poŜ.

59 Uwaga: NaleŜy dostosować istniejącą automatykę wentylacji do potrzeb sterowania wentylacji z systemu sygnalizacji poŜaru.

Sterowanie i monitoring klap p.poŜ. w kanałach wentylacji Projekt przewiduje sterowanie klapami p.poŜ. w kanałach wentylacji bytowej w przypadku wykrycia zagroŜenia poŜarowego przez system SSP i realizacji funkcji przyporządkowanej wyjściom programowalnych linowych modułów sterowniczych. W czasie normalnej eksploatacji systemu wentylacji, przeciwpoŜarowe klapy odcinające KP pozostają otwarte w pozycji oczekiwania. W przypadku poŜaru w celu wydzielenia strefy objętej poŜarem, KP zostają zamknięte - przechodzą do pozycji bezpieczeństwa. Dzięki temu pozostałe strefy są zabezpieczone przed przedostaniem się poŜaru poprzez przewody wentylacyjne. Klapy działają na zasadzie przerwy prądowej i sterowane będą poprzez wyjścia liniowych modłów sterowniczych. Stan wyłączników krańcowych wszystkich klap p.poŜ. w kanałach wentylacji monitorowany będzie w systemie sygnalizacji poŜaru, za pośrednictwem wejścia liniowych modłów sterowniczych.

Sygnalizacja o zagroŜeniu poŜarem. Projekt przewiduje realizacji selektywnego (w zagroŜonej strefie poŜarowej) powiadamiania uŜytkowników obiektu na wypadek powstania poŜaru poprzez załączenie dźwiękowego systemu ostrzegawczego. Sterowania DSO następować będzie poprzez wyjścia programowalnego przekaźnikowego modułów sterowniczego zainstalowanego w centrali SAP. Ciągłość obwodu linii sterowniczych będzie kontrolowana poprzez interfejs systemu DSO. Informacja o uszkodzeniu dźwiękowego systemu ostrzegawczego przekazywana będzie do systemu sygnalizacji poŜaru poprzez wejście kontrolne liniowych modułów sterowniczych.

Sterowanie pracą wind W przypadku wystąpienia alarmu poŜarowego niezbędne jest unieruchomienie dźwigów windowych. Za realizację powyŜszej czynności odpowiedzialny jest odpowiednio oprogramowany sterownik zarządzające pracą windy. Dźwig windowy na sygnał alarmu z liniowego modułu sterowniczego systemu SSP, zostaje sprowadzony na poziom 0 i pozostaje unieruchomionymi, otwartymi drzwiami.

Sterowanie drzwiami na drogach ewakuacyjnych Projekt przewiduje, w przypadku wykrycia zagroŜenia poŜarowego przez system SSP, odblokowywanie drzwi na drogach ewakuacyjnych, objętych kontrolą dostępu. Sterowanie drzwiami będzie się odbywać poprzez wyjścia programowalnych linowych modułów sterowniczych wyzwalanych na sygnał z centrali SAP. Linię sterowania naleŜy wpiąć bezpośrednio w obwód zasilania elektrozaczepów drzwiowych.

60

Monitoring do JRG PSP Zaprojektowany system posiada moŜliwość wysyłania sygnałów poŜarowych i uszkodzeniowych do JRG PSP. Sposób rozwiązania transmisji sygnałów winien zostać uzgodniony przez UŜytkownika obiektu z właściwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej StraŜy PoŜarnej.

MontaŜ urządzeń i instalacji Wykonawca zobowiązany jest do bieŜącej koordynacji międzybranŜowej wszelkich zmian i modyfikacji w realizacji projektów wykonawczych w celu eliminacji ewentualnych kolizji. MontaŜ urządzeń i wyposaŜenia powinien być wykonany zgodnie z dokumentacja techniczno-ruchową, przez uprawnionego instalatora. MontaŜ instalacji naleŜy wykonać zgodnie z wymogami norm: -PKN-CEN/TS 54-14 Specyfikacja Techniczna "Systemy sygnalizacji poŜarowej Projektowanie, zakładanie, odbiór, eksploatacja i konserwacja instalacji" -BN-84/8984-10 Zakładowe sieci telekomunikacyjne przewodowe. Instalacje wnętrzowe. Wymagania ogólne. Linie dozorowe naleŜy prowadzić przewodem YnTKSYekw1x2x1,0 w osłonie z rur elektroinstalacyjnych PCV p/t lub n/t w przestrzeni międzystropowej. Kable ognioodporne naleŜy montować p/t lub n/t, bezpośrednio do ściany, na uchwytach pojedynczych firmy OBO Bettermann (certyfikowane metalowe kotwy) o takiej samej odporności ogniowej co zastosowany kabel, przy uŜyciu dowolnych tulejek rozporowych stalowych M6 oraz dowolnych wkrętów stalowych M6 o długości nie mniejszej niŜ 60mm w odstępach co 30cm lub w korytach kablowych ognioodpornych. Kable tak zamocowane moŜna osłaniać listwą. Zgodnie z zaleceniami CNBOP (pismo nr BA/556/80/582/06 z dn.10.02.2006) przewody z cechą PH90 mogą być układane w rurkach PCV. Całość (kabel + rurka) naleŜy mocować przy pomocy uchwytów OBO 1015 co 30cm. Przejścia przez ściany i stropy wykonać w osłonie z rur. Przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoŜarowego powinny mieć klasę odporności ogniowej (E l) wymaganą dla tych elementów. Przepusty instalacyjne o średnicy powyŜej 4 cm w ścianach i stropach, nie będące elementami oddzielenia przeciwpoŜarowego, dla których jest wymagana klasa odporności ogniowej co najmniej E l 60 lub R E l 60, powinny mieć klasę odporności ogniowej (E l) tych elementów. WyŜej wymienione przepusty naleŜy wypełnione masą ognioodporną spełniająca te same wymagania techniczne co ściany i stropy, w których się znajdują. Przy montaŜu urządzeń naleŜy przestrzegać między innymi : 1. zachować odpowiednie odległości czujek od źródła ciepła ( np. Ŝarowych opraw

61 oświetleniowych) - min. 0.5 m, 2. w pomieszczeniu gdzie występują podciągi, belki, lub przebiegające pod stropem kanały wentylacyjne, w odległości mniejszej niŜ 15 cm od stropu, to odległość czujek od tych elementów równieŜ nie powinna być mniejsza niŜ 0.5 m, 3. wskaźniki zadziałania umieszczone w czujkach muszą być widoczne przy wejściu do pomieszczenia, 4. dodatkowe wskaźniki zadziałania czujek naleŜy zainstalować na suficie podwieszanym, w najbliŜszej odległości od czujki, w miejscach dobrze widocznych; 5. przyciski naleŜy montować na ścianach na wys. ok. 1,5 m od podłogi oraz w odległ. min. 0,5 m od innych urządzeń. 6. odstęp poziomy i pionowy czujek od innych urządzeń nie moŜe być mniejszy niŜ 0.5 m. 7. nie moŜna umieszczać czujek w strumieniu powietrza instalacji klimatyzacji, wentylacji nawiewnej lub wyciągowej. Minimalna odległość czujek od kratek nawiewnych wynosi 1,5m. Stropy perforowane, przez które jest doprowadzane powietrze do pomieszczenia powinny być zakryte w promieniu min. 0.5 m wokół czujki. 8. dodatkowe wskaźniki zadziałania czujek naleŜy zainstalować na suficie podwieszanym, w najbliŜszej odległości od czujki, w miejscach dobrze widocznych; 9. przyciski naleŜy montować na ścianach na wys.od 1,2 do 1,6 m nad podłoga oraz w odległ. min. 0,5 m od innych urządzeń. UWAGI: 1. Przy wykonawstwie instalacji sygnalizacji poŜaru naleŜy uwzględnić wszelkie ewentualne zmiany zastosowane w instalacji wentylacji ( m.i.zachowanie stosownych odległości od kratek i kanałów wentylacyjnych). 2. W przypadku czujek montowanych w przestrzeni międzystropowej, a takŜe nad wszelkimi innymi zamkniętymi przestrzeniami, naleŜy zapewnić otwory rewizyjne umoŜliwiające dostęp do czujek. 3. System sygnalizacji poŜaru naleŜy dostosować do obowiązujących wytycznych projektowych i przepisów, w przypadku wprowadzenia jakichkolwiek zmian budowlanych czy aranŜacyjnych, na etapie wykonywania obiektu - powyŜsze dotyczy w szczególności sufitów podwieszanych.

Odbiór robót Przed przekazaniem systemu automatycznych urządzeń sygnalizacji poŜaru do eksploatacji Wykonawca zobowiązany jest przekazać: -dokumentację powykonawczą zawierająca zaktualizowany projekt techniczny z naniesionymi i uzgodnionymi zmianami powstałymi w czasie wykonawstwa -waŜne świadectwa dopuszczenia CNBOP na zastosowaną konfigurację systemu -protokóły pomiarów oraz dokonać próbnego uruchomienia systemu sygnalizacji poŜaru. Uruchamiający powinien sprawdzić wzrokowo, czy praca została wykonana w sposób zadawalający, czy metody, materiały i elementy zostały uŜyte zgodnie z obowiązującą normą oraz czy dokumentacja powykonawcza (rysunki i opisy) są zgodne z instalacją.

62 Uruchamiający powinien sprawdzić czy: -wszystkie czujki i ręczne ostrzegacze poŜarowe są sprawne; -informacje przekazywane przez CSP są prawidłowe i czy spełniają wymagania zawarte w dokumentacji; -wszystkie połączenia do poŜarowego alarmowego centrum odbiorczego lub stacji odbiorczej sygnałów pracują, oraz czy sygnały są prawidłowe i zrozumiałe; -urządzenia alarmowe działają zgodnie z zaleceniami zawartymi w projekcie; -wszystkie funkcje pomocnicze będą mogły być uruchomione;

Zalecenia dla uŜytkownika MontaŜ instalacji powinien być wykonany przez uprawnionego instalatora. W pomieszczeniu gdzie zainstalowano centralkę SSP naleŜy umieścić -instrukcję obsługi centralki -instrukcję postępowania w przypadku wystąpienia alarmu poŜarowego lub uszkodzeniowego -plan sytuacyjny z zaznaczeniem dojść do pomieszczeń -ksiąŜkę przeglądów okresowych (konserwacji) -wykaz osób powiadamianych UŜytkownik dopilnuje przeszkolenia przez Wykonawcę instalacji osób, które będą obsługiwać system SSP. Po przekazaniu systemu do eksploatacji naleŜy zlecić stałą konserwację urządzeń i instalacji. W celu zapewnienia ciągłego prawidłowego funkcjonowania, instalacja powinna być regularnie kontrolowana (przeglądana) i poddawana obsłudze technicznej. NaleŜy opracować instrukcję kontroli (przeglądów) i obsługi technicznej. Celem tej instrukcji powinno być zapewnienie zgodnego z przeznaczeniem funkcjonowania instalacji w normalnych warunkach eksploatacji

Zestawienie materiałów podstawowych Lp. Wyszczególnienie Centrala systemu sygnalizacji poŜaru, 1. Kontroler główny centrali karta adresowa 1024 adresy karta adresowa 512 adresy moduł pętli dozorowej moduł komunikacyjny moduł 8 wyjść przekaźnikowych niskoprądowych moduł kontroli baterii obudowa podstawowa na 10 modułów obudowa zasilania do 4 baterii rama montaŜowa duŜa rama montaŜowa średnia zasilacz 24V/6A drukarka termiczna centrali zestaw szyn i kabli połączeniowych akumulator 40Ah 2. 3.

Optyczn-termiczna czujka dymu, dekoracyjna Liniowa czujka dymu

Symbol katalog. FPA5000 MPC3000 A ADC1024 A ADC 0512 LSN 0300A IOS 0020 A RML 0008 A BCM 0000A MPH 0010 A MPH 0004 A FBH 0000 A FMH 0000 A UPS2416

Ilość

J.m.

2 1 1 14 1 3 2 2 2 2 2 2

szt szt szt. szt. szt szt szt szt szt szt szt szt

THP 2020A HV40-12V

1 1 4

szt kpl. szt

FAP-OT 420 DOP-40R

712 11

szt szt.

UWAGI Bosch

Bosch Polon-Alfa

63 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.

Reflektor do czujki liniowej E39-R8 Czujka temperaturowa FAH-T 420 Ręczny ostrzegacz poŜaru adresowalny z FMC-210-DM-G-R izolatorem Gniazdo czujki serii 400 MS 400 Moduł sterujący 1-wyj, z izolatorem FLM-420-RLV1-D Moduł sterujący 2-wyj, wysokonapięciowe z FLM-420-RHV-S izolat. Moduł monitorujący 2-wej, z izolatorem FLM-420-I2-D Obudowa modułów serii FLM 420 Moduł linii konwencjonalnej NBK 100LSN Wskaźnik zadziałania MPA Sygnalizator optyczny BL200 Zasilacz buforowy z akumulatorami 24V DC/3,5A Centrala systemu oddymiania-3 grupowa/1RZN-416M linia 12V/12Ah -baterie akumulatorów Centrala systemu oddymiania-2 grupowa RZN-4404M -baterie akumulatorów 12V/7,2Ah Moduł przekaźnikowy TM-41 Napęd do klap z konsolami ZA-81/1000 Napęd do klap tandemowy z konsolami i ZA-81/1000 TM wałkiem Napęd drzwiowy DDS50/500 Napęd łańcuchowy KA-32/800 BSY-K Przycisk oddymiania RT-42-Pl Przycisk przewietrzania z obudową AP-LT LT43U-SD Kabel teletechniczny YnTKSYekw1x2x1, 0 Kabel teletechniczny YnTKSY4x2x0,8

26. 27. Kabel teletechniczny 28. Kabel bezhalogenowy ognioodporny 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36.

Kabel bezhalogenowy ognioodporny Kabel bezhalogenowy ognioodporny Kabel bezhalogenowy ognioodporny Przewód elektryczny Przewód elektryczny Rurka instalacyjna / 2mb (kompletna) Puszka rozdzielcza z wkładka ceramiczna Masa ognioodporna uszczelniająca

YnTKSY2x2x0,8 HTKSH1x2x1,0 PH90 HDGs2x1,0 PH90 HDGs3x4,0 PH30 HDGs3x1,5 PH30 YDY2x1,0 YDY4x1,0 RB16 CP611A

11 5 73

szt. szt szt

Polon-Alfa Bosch Bosch

717 62 46

szt szt szt

Bosch Bosch Bosch

82 190 11 210 12 3 1 2

szt szt szt szt szt szt. szt.

Bosch Bosch Bosch Bosch Bosch MERAWEX D+H

4 8 5 6 8

szt.

D+H

szt. szt. szt.

D+H D+H D+H

9 1 16 5 3000

szt. szt. szt. szt. mb

D+H D+H D+H D+H BITNER

200 10

mb mb

BITNER BITNER

200 100 80 150 130 700 3400 24 1

mb. mb mb mb mb mb mb. szt. op.

BITNER BITNER BITNER BITNER BITNER BITNER

PHU MERCOR

Zastosowane rozwiązania winny być przedmiotem opracowania projektowego uzgodnionego na zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpoŜarowej przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpoŜarowych. Z uwagi na to , Ŝe przepisy techniczno-budowlane /rozp/4/ określają tylko ogólne warunki stosowania urządzeń zapobiegających zadymianiu i podstawowe wymagania a nie określają szczegółowych zasad projektowania naleŜy posługiwać się źródłem wiedzy technicznej, którymi w tym przypadku mogą być: Polskie Normy, normy Unii Europejskiej, normy innych państw (np. amerykańskie - NFPA, niemieckie - DIN, brytyjskie - BS, itd.), a takŜe uznane standardy techniczne (np. towarzystw ubezpieczeniowych FM Global, VdS itd.). O ile dowolność przy ich doborze jest dopuszczalna (ograniczona pewnego rodzaju zakresem uregulowań), to w stosowaniu wykluczona jest selektywność doboru kryteriów projektowych. Rozwiązania projektowe muszą uwzględniać konsekwentnie kryteria zawarte w

64 jednym źródle. Niedopuszczalne jest stosowanie róŜnych kryteriów projektowych, dobieranych z róŜnych standardów. Z treści projektu, w przypadku systemów wentylacji poŜarowej, musi jednoznacznie wynikać: - jaki standard przyjęto za podstawę projektu, - cel, jaki ma spełniać zaprojektowany system wentylacji i wynikające z niego kryteria projektowe, - rodzaj przyjętego systemu (grawitacyjny, mechaniczny) i zasada działania, - podstawowe parametry charakteryzujące system, a w tym odpowiednio do rodzaju wentylacji: powierzchnia czynna otworów odymiających / wydajność wentylatorów wywiewnych, zestawienie materiałowe: rodzaj dobranych urządzeń oddymiających oraz osprzętu (producent, typ) i ich parametry techniczne (powierzchnia geometryczna i czynna klap dymowych lub okien oddymiających, ilość skrzydeł, kąt otwarcia), rodzaj układu napędowego, ewentualne ograniczenia dotyczące montaŜu, wydajność wentylatorów (intensywność oddymiania) oraz ich dopuszczalna temperatura i czas pracy; Dane te powinny wynikać z dokumentacji techniczno-ruchowej i być w pełni zgodne z aprobatą techniczną oraz certyfikatem zgodności (świadectwem dopuszczenia), które to dokumenty powinny być dołączone do dokumentacji powykonawczej, rozmieszczenie przewodów wentylacji oddymiającej i ich klasa odporności ogniowej, sposób ich mocowania, rozmieszczenie kratek wywiewnych, sposób dostarczenia powietrza uzupełniającego – rodzaj przeznaczonych do tego urządzeń i sposób ich uruchamiania (otwory drzwiowe, bramy, Ŝaluzje dla systemu grawitacyjnego lub dla wentylacji mechanicznej nawiew mechaniczny itd.) oraz ich powierzchnia czynna lub wydajność; rozmieszczenie kratek nawiewnych, - sposób uruchamiania systemu wentylacji poŜarowej i sposób integracji z innymi urządzeniami, w tym zwłaszcza słuŜącymi bezpieczeństwu poŜarowemu, - miejsce montaŜu elementów sterujących (centrale, ręczne przyciski). Wykonawca po zapoznaniu się z opisem warunków ochrony przeciwpoŜarowej obiektu zawartym w projekcie budowlanym, który stanowił podstawę do wydania pozwolenia na budowę w egzemplarzu projektu posiadającym oryginalne uzgodnienia i pieczęcie właściwego organu administracji architektoniczno-budowlanej (z numerem decyzji zezwalającej na budowę) winien ustalić przewidziany sposób zrealizowania wentylacji poŜarowej, zwracając szczególną uwagę na zakres zawartych informacji. JeŜeli są one dostateczne do montaŜu wymaganych urządzeń i instalacji, to przystępuje do realizacji projektu. W przypadku zaś stwierdzenia występujących braków pomimo ,Ŝe wykonawca robót nie ponosi odpowiedzialności za poprawność merytoryczną zawartych w projekcie rozwiązań, to jednak winien przed przystąpieniem do wykonania robot dokonać chociaŜ ogólnej ich oceny, sprawdzając czy wskazano jednoznacznie źródła wiedzy technicznej, na jakich zostały one oparte rozwiązania, a takŜe czy zaprojektowany system jest kompletny. Dokonanie takiej analizy pozwoli uniknąć problemów podczas przekazywania obiektu do uŜytku. Przeprowadzenie takiej analizy wymaga pewnego zasobu wiedzy, ale jest oczywiste, iŜ firma wykonująca specjalistyczne instalacje taką wiedzą dysponuje. Ewentualne zastrzeŜenia do zaprojektowanych rozwiązań, naleŜy zgłosić zleceniodawcy. Ni ez al eŜ n ie od przyjętego standardu projektowego, w przypadku systemów wentylacji poŜarowej, w projekcie winny być ujęte następujących parametry elementów:

65

Klapy dymowe - oznakowanie na klapach (czy zgadza się z danymi zawartymi w dokumencie dopuszczenia wyrobu do stosowania),i czy klapa jest zgodna z załoŜonymi parametrami - typ sterowania (typ siłownika - czy zgadza się z danymi podanymi w aprobacie technicznej i projekcie ) - wymiary dopuszczalne i sposób montaŜu, - wysokość podstawy klapy, - kąt otwarcia skrzydła, - czas osiągnięcia przez skrzydło wymaganego kąta otwarcia, - stan elementów mocujących i podłączenie siłowników, - prześwit otworu oddymiającego (czy nie występują ograniczenia i przeszkody). Okna oddymiające - typ zastosowanego siłownika, - kąt uchylenia skrzydła okiennego, - czas uchylenia okna o załoŜony kąt, - sposób montaŜu (czy nie będzie utrudniać ewakuacji ludzi). Wentylatory wyciągowe - informacje na tabliczce znamionowej czy są zgodne z projektem i deklaracją zgodności - sposób zapewnienia zasilania w energię elektryczną (rodzaj przewodów, niezaleŜność od przeciwpoŜarowego wyłącznika prądu), - rodzaj zastosowanego elementu elastycznego łączącego wentylator z przewodami oddymiającymi, - sposób pracy wentylatora w świetle przyjętego algorytmu sterowań, - źródło zasilania ( centrale zasilające i bezpieczne miejsce ich montaŜu zapewniające prawidłową pracę urządzenia przez wymagany czas pracy w czasie poŜaru). PrzeciwpoŜarowe klapy odcinające - sposób oznakowania i zgodność parametrów z projektem, - sposób zapewnienia zasilania klapy (poprawność sterowania), - sposób montaŜu klapy (zachowanie granicy wmurowania oraz warunków zabudowy, czy montaŜu dokonano w odpowiednim elemencie budowlanym), - dostęp do mechanizmu sterującego klapy, - poprawność działania klapy, - źródło zasilania (centrale zasilająco-sterujące dopuszczone do stosowania). Klapy upustowe, klapy transferowe - sposób oznakowania, - poprawność montaŜu. System oddymiania - czy jest ustalony czas w projekcie, w jakim po wykryciu poŜaru ma nastąpić uruchomienie urządzeń oddymiających, - czy jest ustalony czas w projekcie, w jakim po wykryciu poŜaru ma nastąpić uruchomienie urządzeń zapewniających napływ świeŜego powietrza,

66 - czy jest ustalony w projekcie czas, w jakim po wykryciu poŜaru ma nastąpić otwarcie przeciwpoŜarowych klap odcinających, jeŜeli zostały zastosowane w systemie, - lokalizacje i przyporządkowanie ręcznych przycisków oddymiania - projektowana instalacja sterująca i zasilająca oraz sposób jej wykonania, - dostępność DTR ,instrukcji obsługi systemu i poszczególnych urządzeń. System kontroli rozprzestrzeniania dymu - czy w projekcie jest podana róŜnica ciśnień wywołana wiatrem i efektem kominowym przy wyłączonych wentylatorach nawiewnych, - czy w projekcie jest podana róŜnica ciśnień netto po obu stronach wszystkich drzwi oddzielających przestrzeń o podwyŜszonym ciśnieniu i przestrzeń o niepodwyŜszonym ciśnieniu od odpowiedniego pomieszczenia na wszystkich kondygnacjach, przy działającym systemie róŜnicowania ciśnień, - czy w projekcie jest podana prędkość przepływu powietrza przez otwarte drzwi oddzielające przestrzeń o podwyŜszonym ciśnieniu od przestrzeni o niepodwyŜszonym ciśnieniu, - czy w projekcie jest podany sposób uruchamiania systemu. Oddymianie grawitacyjne klatek schodowych W związku z tym winien być opracowany projekt, w którym byłyby zostały zawarte szczegółowe obliczenia np.: wielkości powierzchni czynnej klapy dymowej [5% rzutu powierzchni klatki schodowej] ,powierzchni geometrycznej otworów do napowietrzania niezbędnej w celu zapobiegania zadymianiu klatki schodowej , schematy i sposoby łączenia elementów oddymiania współpraca z systemem CSP a takŜe specyfikacje techniczne zastosowanych urządzeń , wyposaŜenia i materiałów wraz z wykazem certyfikatów .Projekt moŜe być opracowany zgodnie z ustaleniami zawartymi w PN- B - 02877-4 Ochrona przeciwpoŜarowa budynków Instalacja grawitacyjna do odprowadzania dymu i ciepła Zasady projektowania .i PN-EN 12101-2:2005. Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła. Część 2: Wymagania techniczne dotyczące klap dymowych Projektując wg normy PN- B - 02877-4 istnieje potrzeba wypełnienia załącznika normatywnego Przy wyborze systemu oddymiania grawitacyjnego oprócz PN moŜna stosować takŜe systemy na podstawie poniŜszych norm : DIN 18232-2:2003. Naturliche Rauchabzuganlagen (NRA), Bemessung, Anforderungen und Einbau BS 7346-4:2003. Components for smoke and heat control systems. Part 4: Functional recommendations and calculation methods for smoke and heat control systems, employing time steady-state design fires - Codę of practice NFPA 92 B. Guide for Smoke Management Systems in Malls, Atria and Large Areas. 2005 Edition. System zapobiegający zadymianiu klatek schodowych Projekt systemu zapobiegającego zadymianiu klatek schodowych moŜe być opracowany w oparciu o ustalenia PN-EN-12101-6 Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła .Część 6 wymagania techniczne dotyczące systemów ciśnieniowych .Zestawy urządzeń. Opracowany projekt winien zawierać specyfikacje techniczne zastosowanych urządzeń , wyposaŜenia i materiałów wraz z wykazem

67 certyfikatów oraz deklarację zgodności z tą normą ,Ŝe został wg tej normy opracowany Przy wyborze systemu oddymiania za pomocą wentylacji mechanicznej oprócz PN moŜna stosować takŜe systemy na podstawie poniŜszych norm : NFPA 204. Standard for Smoke and Heat Venting. 2002 Edition. BS 7346-5:2005. Components for smoke and heat control systems. Part 5: Functional recommendations and calculation methods for smoke and heat control systems, employing time dependent design fires - Codę of practice. BS 7346-7:2006. Components for smoke and heat control systems. Part 7: Codę of practice on functional recommendations and calculation methods for smoke and heat control systems for covered car parks. Powierzchnię czynną klap dymowych Acz, odprowadzających dym i ciepło z rozpatrywanego pomieszczenia, oblicza się w zaleŜności od poŜądanej wysokości warstwy wolnej od dymu d oraz od grupy projektowej GP, określonej dla danego pomieszczenia. Grupę projektową GP określa się dla rozpatrywanego pomieszczenia, w zaleŜności od przewidywanej szybkości rozprzestrzeniania się poŜaru Prp oraz obliczeniowego czasu oddymiania to.

Grupy projektowe GP Czas to (min)

≤ 15

Szybkość rozprzestrzeniania się poŜaru szczególnie mała średnia

szczególnie duŜa

3

5

4

Obliczeniowy czas oddymiania to Obliczeniowy czas oddymiania pomieszczeń magazynowych to jest przewidywany zgodnie okresem rozwoju poŜaru tr W przypadku pomieszczeń produkcyjnych i zaliczonych do kategorii zagroŜenia ludzi czas to przyjmuje się jako wartość większą niŜ jedna z dwóch poniŜszych wartości: - przewidywanego okresu rozwoju poŜaru tr - całkowitego czasu ewakuacji tce Przewidywany okres rozwoju poŜaru tr obejmuje czas od chwili powstania poŜaru do momentu rozpoczęcia akcji gaśniczej. Składa się on z: -

czasu alarmowania t1, tj. czasu od chwili powstania poŜaru do chwili jego zasygnalizowania,

-

czasu dojazdu straŜy poŜarnej t2, tj. czasu od chwili zasygnalizowania poŜaru do momentu rozpoczęcia akcji gaśniczej

W przypadku zastosowania w obiekcie instalacji sygnalizacji poŜarowej czasu tego moŜna nie uwzględniać (t1 = 0 ). Na dojazd i rozpoczęcie akcji gaśniczej przez straŜ

68 poŜarną naleŜy przyjmować średni czas dojazdu t2= 15 min.

Całkowity czas ewakuacji tce obejmuje czas od powstania poŜaru do zakończenia ewakuacji. Czas tce określa się jako sumę czasu zwłoki tz oraz czasu ewakuacji te. Czas zwłoki tz naleŜy przyjmować: -

jeŜeli obiekt jest wyposaŜony w instalację sygnalizacji poŜarowej, tz = 0,

-

jeŜeli obiekt nie jest wyposaŜony w wymienioną instalację, tz = 5 min.

Czas ewakuacji te w przypadku obiektów spełniających wymagania Polskich Norm i przepisów technicznych w zakresie wielkości stref poŜarowych, długości i oznakowania dróg ewakuacyjnych, liczby i wymiarów wyjść ewakuacyjnych oraz płynności ruchu podczas ewakuacji naleŜy przyjmować te 10 min. PoŜądana wysokość warstwy wolnej od dymu d powinna odpowiadać wartości zawartej w granicach od 0,5 H do 0,9 H, nie moŜe być jednak mniejsza niŜ 2,5 m. W przypadku gdy powierzchnia przestrzeni poddachowej nie przekracza 1600 m2, poŜądana wysokość warstwy wolnej od dymu powinna wynosić: d=H-hk gdzie: d - poŜądana wysokość warstwy wolnej od dymu, w metrach H - wysokość pomieszczenia, w metrach hk wysokość kurtyny dymowej, w metrach Dla kurtyn o wysokości hk

0,5 H naleŜy przyjmować d = 0,5 H.

JeŜeli powierzchnia przestrzeni poddachowej przekracza l 600 m2, wówczas zamiast wartości d naleŜy przyjmować wartość dskor, obliczoną ze wzoru d skor = 0,5 H + 0,25 H

AR − 1600 1600

gdzie: dskor - skorygowana wysokość warstwy wolnej od dymu, w metrach H - wysokość pomieszczenia, w metrach A - powierzchnia przestrzeni poddachowej, w metrach kwadratowych R

W tym przypadku wysokość kurtyn dymowych powinna odpowiadać zaleŜności hk H-dskor Powierzchnia przestrzeni poddachowej A pojedynczej strefy dymowej w Ŝadnym przypadku nie moŜe przekraczać 4 000 m2. R

W przypadku gdy powierzchnia przestrzeni poddachowej AR , wydzielona za pomocą

69 kurtyn dymowych o wysokości hk > 0,5 H, została dodatkowo podzielona na powierzchnie częściowe AT < l 600 m2 za pomocą kurtyn dymowych o wysokości hk < 0,5 H, wartość dskor (obliczona dla powierzchni A ) moŜe być pomniejszona o połowę wysokości dodatkowej kurtyny dymowej (0,5 hk), nie moŜe jednak spaść poniŜej wartości dskor = 0,5 H. R

Przy zastosowaniu klap dymowych oddymiających ,powierzchnia czynna [po otwarciu ] nie moŜe być mniejsza od 0,8% rzutu powierzchni strefy poŜarowej . W związku z tym naleŜy opracować projekt ,w którym będą zawarte szczegółowe obliczenia powierzchni potrzebnej do oddymiania w zaleŜności do proporcji powierzchni wydzielonej kurtyną dymową ,wykorzystujące w tym celu oferowane systemy otwierania elektrycznego . Rozwiązania techniczne , zawierające szczegóły przyjętego systemu , w którym zastosowane będą urządzenia gwarantujące spełnienie wymagań, wynikających z przepisów, na wypadek poŜaru winny zostać zawarte w projekcie uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpoŜarowej z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpoŜarowych . System oddymiania grawitacyjnego składający się z klap dymowych zainstalowanych w dachu uruchamianych systemem siłowników elektrycznych otwierającym określone sektory lub wszystkie klapy z centralki oddymiania przez dowódcę akcji gaśniczej z zastosowaniem kurtyn dymowych jako powierzchni ograniczającej zadymienie w hali z automatycznym oraz ręcznym otwieraniem uruchamianiem drzwi napowietrzających winien być zgodny z ustaleniami PN -B- 02877-4 : 2001 .System otwierania bramy do napowietrzania winien zapewniać jej otwarcie przy braku napięcia podstawowego w sposób automatyczny.

70

9. Oświetlenie awaryjne. Podstawy prawne stosowania oświetlenia awaryjnego: 1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późn. zmianami) oraz projekcie zmian rozporządzenia (wersja 2006) 2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów ( Dz. U. Nr 80 poz. 563) Polskie Normy przywołane w projekcie rozp. MG do obowiązkowego stosowania: 3. PN EN 1838:2005 Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne 4. PN EN 50172:2005 Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego Wytyczne na zasadzie wiedzy technicznej: 5. Wytyczne MLAR- (wzorcowe wytyczne konferencji ministrów budownictwa odnośnie wymagań dotyczących technicznych aspektów ochrony przeciwpoŜarowej instalacji elektrycznych.) uwzględniającej wymagania Parlamentu Europejskiego zawartych w wytycznych 98/24/EG rady z dnia 11.06.1998 zmienione poprzez wytyczne 98/48/EG z dnia 20.07.1998 (Abl. EG Nr. L 217 S.18). Dodatkowe unormowania: - PN-EN 60598-2-22:2004/AC Oprawy oświetleniowe- Część 2-22: Wymagania szczegółowe- Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego - PN-IEC 60364:1999 (norma wieloczęściowa) Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN-EN 13032-1:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część l: Pomiar i format pliku - PN-EN 13032-2:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 2: Prezentacja danych dla miejsc pracy wewnątrz i na zewnątrz budynku PN-EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie- Oświetlenie miejsc pracy- Część l: Miejsca pracy we wnętrzach - PN-EN 50171:2002 (U): NiezaleŜne systemy zasilania - PN-EN 50272-2:2002 (U): Wymagania bezpieczeństwa i instalowania baterii wtórnych- Część 2: Baterie stacjonarne - PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (Kod IP) - PN-EN 61347:2005 (norma wieloczęściowa) Urządzenia do lamp- Część 2-7: Wymagania szczegółowe dotyczące stateczników elektronicznych zasilanych prądem stałym, do oświetlenia awaryjnego PN-EN 60617-11:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach- Część 11: Architektoniczne i topograficzne plany i schematy instalacji elektrycznych - PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach poŜarowych PN-N-01255:1992 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późn. zmianami) oraz projekcie zmian rozporządzenia (wersja 2006)

71

§ 181. 1. Budynek, w którym zanik napięcia w elektroenergetycznej sieci zasilającej moŜe spowodować zagroŜenie Ŝycia lub zdrowia ludzi, powaŜne zagroŜenie środowiska, a takŜe znaczne straty materialne, naleŜy zasilać co najmniej z dwóch niezaleŜnych, samoczynnie załączających się źródeł energii elektrycznej, oraz wyposaŜać w samoczynnie załączające się oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa zapasowe i ewakuacyjne). W budynku wysokościowym jednym ze źródeł zasilania powinien być zespół prądotwórczy. 181. 2. Oświetlenie bezpieczeństwa naleŜy stosować w pomieszczeniach, w których nawet krótkotrwałe wyłączenie oświetlenia podstawowego moŜe spowodować następstwa wymienione w ust. 1, przy czym czas działania tego oświetlenia powinien być dostosowany do warunków występujących w pomieszczeniu i wynosić nie mniej niŜ 1 godzinę. 3. Oświetlenie ewakuacyjne naleŜy stosować: 1) w pomieszczeniach: a) widowni kin, teatrów i filharmonii oraz innych sal widowiskowych, b) audytoriów, sal konferencyjnych, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych przeznaczonych dla ponad 200 osób, c) wystawowych w muzeach, d) o powierzchni ponad 1.000 m2 w garaŜach oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, e) o powierzchni ponad 2.000 m2 w budynkach uŜyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach PM i IN, 2) na drogach ewakuacyjnych: a) z pomieszczeń wymienionych w pkt 1, b) oświetlonych wyłącznie światłem sztucznym, c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, d) w wysokich i wysokościowych budynkach uŜyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego. 4. Oświetlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w których oświetlenie bezpieczeństwa (zapasowe) spełnia warunek określony w ust. 5 dla oświetlenia ewakuacyjnego, a takŜe wymagania Polskich Norm w tym zakresie. 5. Oświetlenie ewakuacyjne powinno działać przez co najmniej 2 godziny (1 godzinę) od zaniku oświetlenia podstawowego. 6. W pomieszczeniu, które jest uŜytkowane przy zgaszonym oświetleniu podstawowym, naleŜy stosować oświetlenie przeszkodowe, zasilane napięciem bezpiecznym, słuŜące uwidocznieniu przeszkód wynikających z układu budynku, drogi komunikacyjnej lub sposobu jego uŜytkowania, a takŜe podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji. 7. Oświetlenie bezpieczeństwa, ewakuacyjne i przeszkodowe (łącznie awaryjne) oraz podświetlane znaki wskazujące kierunki ewakuacji naleŜy wykonywać zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi wymagań w tym zakresie.

Cele oświetlenia awaryjnego Zapewnienie oświetlenia określonej strefy, dostarczonego niezwłocznie, automatycznie i na wystarczający czas, gdy zawiedzie zasilanie oświetlenia podstawowego.

72 Instalacja awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego powinna spełniać następujące funkcje: a) oświetlać znaki drogi ewakuacyjnej; b) wytwarzać natęŜenie oświetlenia na drogach ewakuacyjnych i wzdłuŜ dróg ewakuacyjnych w taki sposób, aby moŜliwy był bezpieczny ruch w kierunku wyjścia do bezpiecznego miejsca; c) zapewniać, aby punkty ROP (alarmu poŜarowego) i sprzętu przeciwpoŜarowego rozmieszczone wzdłuŜ dróg ewakuacyjnych mogły być łatwo zlokalizowane i uŜyte; d) umoŜliwiać działanie związane ze środkami bezpieczeństwa. Awaryjne oświetlenie ewakuacyjne naleŜy uruchamiać nie tylko w przypadku całkowitego uszkodzenia zasilania oświetlenia podstawowego, ale równieŜ w przypadku lokalnego uszkodzenia takiego, jak uszkodzenie obwodu końcowego.  Oświetlenie ewakuacyjne - zapewnienie bezpiecznego wyjścia z miejsca pobytu podczas zaniku normalnego zasilania. 

Oświetlenie drogi ewakuacyjnej - umoŜliwienie bezpiecznego wyjścia z miejsc przebywania osób przez stworzenie warunków widzenia umoŜliwiających identyfikację i uŜycie dróg ewakuacyjnych oraz łatwe zlokalizowanie i uŜycie sprzętu poŜarowego i sprzętu bezpieczeństwa.

 Oświetlenie strefy otwartej (zapobiegającego panice) - zmniejszenie prawdopodobieństwa paniki i umoŜliwienie bezpiecznego ruch osób w kierunku dróg ewakuacyjnych przez zapewnienie warunków widzenia umoŜliwiających dotarcie do miejsca, z którego droga ewakuacyjna moŜe być rozpoznana. Zaleca się, aby drogi ewakuacyjne lub strefy otwarte były oświetlone w wyniku padania światła bezpośredniego na płaszczyznę roboczą, jak równieŜ zaleca się oświetlenie przeszkód występujących na wysokości do 2m powyŜej tej płaszczyzny.  Oświetlenie strefy wysokiego ryzyka - zwiększenie bezpieczeństwa osób biorących udział w potencjalnie niebezpiecznym procesie lub znajdujących się w potencjalnie niebezpiecznej sytuacji, a takŜe umoŜliwienie właściwego zakończenia działań w sposób bezpieczny dla osób przebywających w tej strefie. RóŜne osoby mają róŜną zdolność widzenia ze względu na ilość światła niezbędną do sprawnego widzenia, jak równieŜ ze względu na róŜnice czasu adaptacji do zmian w oświetleniu. Ogólnie, ludzie starsi potrzebują więcej światła i więcej czasu, aby przystosować się do niskiego poziomu oświetlenia podczas zagroŜenia lub na drodze ewakuacyjnej. Dzięki strategicznemu rozmieszczeniu znaków wskazujących drogę wyjścia z miejsca przebywania moŜna uniknąć strachu i zamieszania. Bardzo waŜne jest, aby takie wyjścia miały wyraźne drogowskazy i były widoczne zawsze, gdy miejsca przebywania są zajęte. Instalacja oświetlenia awaryjnego Zbiór urządzeń lub komponentów w danym obiekcie, które są ze sobą powiązane, w

73 celu realizacji zadań stawianych przed oświetleniem awaryjnym, w szczególności dotyczących czasu działania, zapewnienia odpowiedniego natęŜenia oświetlenia, zapewnienia wymagań dotyczących raportowania zdarzeń oraz bezpieczeństwa obsługi i ekip ratowniczych. Elementami instalacji oświetlenia awaryjnego są następujące urządzenia i komponenty: a) Systemy oświetlenia awaryjnego z centralnym lub indywidualnym źródłem zasilania (bateriami) b) Oprawy oświetlenia awaryjnego zasilane z centralnego lub indywidualnego źródła zasilania wraz z wyposaŜeniem ( zapłonniki, układy przełączające lub moduły adresowe w przypadku systemów z centralnym źródłem zasilania lub inwertery, moduły adresowe i baterie w przypadku systemów z indywidualnym źródłem zasilania) c) Przewody i kable słuŜące do połączenia systemu oświetlenia awaryjnego z oprawami d) Korytka, przepusty, zawiesia i mechaniczne systemy mocowań przewodów uŜywanych do połączeń w instalacjach oświetlenia awaryjnego e) Urządzenia zaprojektowane dodatkowo do systemów oświetlenia awaryjnego takie jak zdalne sterowanie, moduły słuŜące do podłączenia do komputera centralnego, układy nadzoru faz, układy przełączania obwodów zasilających oprawy, układy umoŜliwiające współpracę z urządzeniami przeciwpoŜarowymi i inne, wykorzystywane w instalacjach oświetlenia awaryjnego Rozmieszczenie opraw oświetlenia awaryjnego W celu zapewnienia właściwej widzialności umoŜliwiającej ewakuację wymaga się, aby były oświetlone strefy przestrzeni. Wynika z tego wskazanie umieszczania opraw oświetleniowych co najmniej 2m nad podłogą. Znaki przy wszystkich wyjściach awaryjnych i wzdłuŜ dróg ewakuacyjnych powinny być tak oświetlone, aby jednoznacznie wskazywały drogę ewakuacji do bezpiecznego miejsca. Oprawy oświetlenia awaryjnego powinny być umieszczane: a) Przy kaŜdych drzwiach wyjściowych przeznaczonych do wyjścia ewakuacyjnego, b) W obrębie 2m (mierzonych w poziomie) od schodów, aby kaŜdy stopień był oświetlany bezpośrednio, c) W pobliŜu kaŜdej zmiany poziomu, d) Obowiązkowo przy wyjściach ewakuacyjnych i znakach bezpieczeństwa, e) Przy kaŜdej zmianie kierunku, f) Przy kaŜdym skrzyŜowaniu korytarzy, g) Na zewnątrz i w pobliŜu kaŜdego wyjścia końcowego, h) W pobliŜu kaŜdego punktu pierwszej pomocy, i) W pobliŜu kaŜdego urządzenia przeciwpoŜarowego i przycisku alarmowego. Oświetlenie drogi ewakuacyjnej W przypadku dróg ewakuacyjnych o szerokości do 2m, średnie natęŜenie oświetlenia na podłodze wzdłuŜ środkowej linii drogi ewakuacyjnej, powinno być nie mniejsze niŜ

74 1 lux, a na centralnym pasie drogi, obejmującym nie mniej niŜ połowę szerokości drogi, natęŜenie oświetlenia powinno stanowić co najmniej 50% podanej wartości. (Szersze drogi ewakuacyjne mogą być traktowane jak kilka dróg o szerokości 2m lub mogą mieć oświetlenie jak w strefach otwartych – zapobiegających panice) Jeśli punkty pierwszej pomocy lub urządzenia ppoŜ. i przyciski alarmowe nie znajdują się na drodze ewakuacyjnej ani w strefie otwartej, to powinny być tak oświetlone, aby natęŜenie oświetlenia na podłodze w ich pobliŜu wynosiło co najmniej 5 lux. Wymagania testująco-kontrolne, wymienione w normie PN EN 1838:  system powinien być zaprojektowany tak, by pozwolić na odpowiednie utrzymanie i serwisowanie instalacji;  czas przełączania oświetlenia na pracę awaryjną po zaniku zasilania podstawowego: - na drodze ewakuacyjnej i w strefie otwartej powinien wynosić do 5s, - w strefie wysokiego ryzyka powinien wynosić do 0,2s,  naleŜy izolować źródło zasilania awaryjnego; w przypadku pierwszego doziemienia system powinien mieć moŜliwość zaalarmowania obsługi w sposób świetlny lub dźwiękowy;  w pracy awaryjnej naleŜy zastosować zabezpieczenie przed wyłączeniem układu; pierwsze doziemienie nie moŜe spowodować przerwy w zasilaniu opraw;  kaŜdy element systemu musi być mechanicznie lub elektrycznie izolowany od głównego źródła tak, aby oświetlenie ewakuacyjne nie było uziemione w czasie pracy bateryjnej;  zapewnić monitoring i sprawdzanie urządzeń;  system centralnego zasilania awaryjnego powinien zapewniać moŜliwość monitoringu funkcji systemu;  wymagany jest pomiar i monitoring: - napięcia baterii, - napięcia ładowarki / napięcia rozładowania, - napięcia podstawowego (w systemach pracujących w równieŜ w trybie podstawowym), - napięcia obwodu wyjściowego ładowarki (w systemach pracujących w równieŜ w trybie podstawowym),  naleŜy przewidzieć następujące urządzenia testująco-kontrolne: - urządzenia z automatycznym resetem np. naciśnięcie przycisku, by zasymulować zanik napięcia podstawowego, - urządzenie, które odcina napięcie podstawowe dla sprawdzenia poprawności działania systemu,  monitoring obecności zasilania podstawowego, awaryjnego,  przy instalowaniu i uŜytkowaniu baterii do oświetlenia awaryjnego, naleŜy uwzględnić wymagania pkt. 3.10 normy: PN-EN 50272-2:2002 (U): Wymagania bezpieczeństwa i instalowania baterii wtórnych. Część 2: Baterie stacjonarne oraz zalecenia producenta baterii; obliczenia wymaganej pojemności baterii naleŜy wykonywać w oparciu o charakterystyki dostarczone przez producenta;  trwałość baterii w systemach z oprawami z własnym zasilaniem powinna

75 wynosić minimum 4 lata, a w systemach z zasilaniem centralnym 5 lat;  baterie naleŜy wymienić, jeŜeli ich czas pracy w trybie awaryjnym, przy pełnym obciąŜeniu obniŜył się do 2/3 czasu pracy znamionowej;  kontrole baterii naleŜy przeprowadzać 2 razy w roku. Doboru opraw naleŜy dokonać w oparciu o dane katalogowe producenta oraz oświadczenie o spełnianiu norm. NaleŜy przy tym wspomnieć, Ŝe brak certyfikatów usług i produktów, jakie znajdują się na rynku, powoduje stosowanie sprzętu, który w większości przypadków nie spełnia przedstawionych wyŜej wymagań, co skutkuje byle jakością instalacji oświetlenia ewakuacyjnego i notorycznym ich nie działaniem w przypadku zagroŜenia.

76

10. Dźwiękowy System Ostrzegawczy. 1

Nr

WYKAZ NORM, NORMATYWÓW I AKTÓW PRAWNYCH RODZAJ I NUMER DOKUMENTU

1.

Dziennik Ustaw Nr.75 poz.690

2.

Ustawa Z 7 Lipca 1994 Prawo Budowlane. Dz. U. Z 2003 r. Nr 207, poz. 2016.

3.

Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej

4.

Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej

5.

PN-EN 60849

6.

PN-87/E- 05110/04, PN-76/E-05125

7.

BN-76/8984-19

TYTUŁ / TREŚĆ DOKUMENTU Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 – warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami

Ustawa Z Dnia 7 Lipca 1994 R. – Prawo Budowlane. Tekst jednolity z dalszymi zmianami : Dz.u.03.80.718 art1,Dz.U.04.6.41art. 2,Dz.U.01.5.42art.59, Dz.U.01.129.1439art1,Dz.U.04.92.881art37,DZ.U. 04.93.888art1,Dz.U.04.96.959art23,DZ.U.04.9.888art1

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. W sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. W sprawie uzgadniania projektu budowlanego pod względem ochrony przeciwpoŜarowej

Dźwiękowe systemy ostrzegawcze Przepusty kablowe, linie kablowe Telekomunikacyjne sieci kablowe miejscowe. Ogólne wymagania

8.

BN-73/9371-03

9.

AES/EBU

Uziemienie urządzeń telekomunikacji przewodowej. Ogólne wymagania i badania

Zbiór norm i zaleceń Audio Engineering Society i European Broadcasting Union dotyczących transmisji i wymiany cyfrowych sygnałów fonicznych

77

OPIS PROJEKTU DSO ZAŁOśENIA PROJEKTOWE

Przyjęto następujące załoŜenia dla przewidywanych równowaŜnych poziomów dźwięku hałasu tła w pomieszczeniach obiektu: Korytarze, foyer,

60 dB

Pomieszczenia biurowe

50 dB

Garderoby

50 dB

Sale prób i koncertów

70 dB

Przestrzenie komercyjne, bufety

65 dB

GaraŜe

65 dB

-

Urządzenia Dźwiękowego Systemu Ostrzegawczego DSO muszą posiadać certyfikat zgodności Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony PrzeciwpoŜarowej w Józefowie.

-

Wskaźnik zrozumiałości mowy CIS nie mniejszy niŜ 0.7 (RASTI >= 0.5).

-

Moc głośników zapewniająca średni poziom emitowanego ciśnienia akustycznego przez głośniki większy o 10 dB niŜ poziom hałasu tła, plus margines 6 - 10 dB dla wartości szczytowej dźwięków mowy.

Wymagane jest spełnienie niŜej podanych kryteriów dla systemu DSO: a)

W przypadku wykrycia alarmu (podanego z systemu alarmowania poŜarowego), system będzie niezdolny do wykonywania funkcji, które nie są związane z ostrzeganiem o niebezpieczeństwie (takie jak przywoływania osób, itp.).

b)

Jeśli nie nastąpi uszkodzenie w wyniku zagroŜenia, system przez cały czas będzie zdolny do działania.

c)

W ciągu 3 s od zaistnienia stanu zagroŜenia, system będzie zdolny do rozgłaszania sygnału ostrzegawczego nadawanego automatycznie lub przez uprawnionego operatora.

d)

System będzie zdolny do jednoczesnego nadawania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych do jednego lub kilku obszarów.

78 e)

Innych kryteriów określonych przez normę PN-EN 60849 Dźwiękowe systemy ostrzegawcze. W projekcie nie przewiduje się nagłośnienia i transmisji dźwięku do

zewnętrznych przestrzeni poza budynkiem Filharmonii.

Architektura systemu W skład systemu wchodzą: − urządzenia sygnałów wejściowych (mikrofon straŜaka) − kontroler systemu (network controler), − wzmacniacze mocy, − moduły sterowania komutacją sygnałów wejściowych i wyjściowych do wyboru stref nagłośnienia, − głośniki sieci głośnikowej.

Urządzenia stacyjne systemu DSO zlokalizowane będą w pokoju amplifikatorni DSO (-1/12) w dwóch szafach 19”, które zawierać będą wzmacniacze mocy podstawowe i rezerwowe, kontroler systemu, interfejs sygnału sterowania z systemu wykrywania poŜaru centrali SAP, urządzenia do kontroli i komutacji linii głośnikowych. Pulpit straŜaka z klawiaturą, umoŜliwiający nadawanie komunikatów ogólnych lub do wydzielonych stref poŜarowych znajdować się będzie w pomieszczeniu straŜaka, pok 0/48.

System DSO Głównym urządzeniem nadzorującym pracę systemu DSO jest kontroler sieciowy. Realizować on będzie następujące funkcje: − odbiór sygnału inicjacji alarmu głosowego z centrali SAP i uruchomienie procedury nadawania komunikatów alarmowych z modułu pamięciowego, − odbiór sygnału inicjacji alarmu głosowego z pulpitu straŜaka i uruchomienie procedury transmisji komunikatów z mikrofonu straŜaka, − przełączanie wzmacniaczy mocy z trybu pracy normalnej na tryb pracy alarmowej, − monitorowanie stanu wzmacniaczy i załączanie wzmacniacza rezerwowego w miejsce uszkodzonego w przypadku wykrycia jego awarii,

79 − monitorowanie stanu linii sygnałowych i sterowniczych dostarczających sygnały alarmowe do wzmacniaczy mocy. Komunikaty alarmowe nadawane będą przy uŜyciu głośników sufitowych, naściennych, projektorów głośnikowych, kolumn głośnikowych i głośników tubowych.

Rozmieszczenie urządzeń głośnikowych systemu DSO Rozmieszczenie urządzeń sieci głośnikowej systemu DSO pokazano na rzutach poszczególnych kondygnacji od poziomu -2 do poziomu +5 (rys. 02 - 09)..

Sieć

głośnikowa w całym obiekcie podzielona jest na 8 stref (4 strefy budynku + 4 piony klatek schodowych). Do nagłośnienia obiektu zastosowanych będzie pięć typów głośników: - naścienne (192 szt.), - sufitowe (274 szt.), - kierunkowe projektory dźwięku (159 szt.), - głośniki tubowe (13 szt.), - kolumny głośnikowe (6 szt.). W tabeli 1 zestawiono zaprojektowane liczby głośników w poszczególnych strefach nagłośnienia oraz sumaryczną liczbę głośników kaŜdego typu..

80

szt.

szt.

LGA

13

13

LGB

7

7

LGC

10

10

LGD

15

SUMA REZERWA ŁĄCZNIE

1 1 1 18 2 8 7 3

25 8 6 12 7 16 23 2 7

192 10 202

2

4 27 36 30 32 5

1 1 2 2

4

24 16 21 21 31 22

1

2 8

1 274 16 290

Ilość głośników w linii

szt. 28 21 32 27 27 24

tubowy Moc 20 W

szt.

kolumn a

szt.

projekt or

LG1 LG2 LG3 LG4 LG5 LG6 LG7 LG8 LG9 LG10 LG11 LG12 LG13 LG14 LG15 LG16 LG17 LG18 LG19 LG20 LG21 LG22 LG23

syfitow y

Moc 60 W

Poziom +2 Poziom +3 Klatka A klatka B klatka C klatka D

Moc 10 W

27

Poziom +1

Moc 6 W

26

Poziom 0

naścien ny

25

Poziom -1

Moc 6 W

24

Poziom -2

Nr linii głośnikowej

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23

OBSZAR

L.p.

Tabela 1

szt. 28 21 35 28 28 24 18 6 8 34 40 30 33 36 2 32 22 34 28 47 45 4 15

16 159 10 169

6 1 7

13 1 14

644 38 682

81

Bilans mocy zasilania głośników w poszczególnych strefach nagłośnienia Przyjęta zaleŜność do obliczenia wymaganych wartości poziomu ciśnienia akustycznego dla komunikatów słownych: (dla skorygowanego widma dźwięków mowy): LAeqv = LAeqv hałas + ∆L +∆ ∆Kpeak gdzie: LAeqv - równowaŜny poziom A dźwięków mowy (skorygowane widmo mowy), dB, LAeqv hałas - równowaŜny poziom A dźwięków hałasu w strefie, dB, ∆L – korekcja poziomu na hałas wg PN-EN 60849, równa 10 dB, ∆Kpeak – wskaźnik szczytu dla dźwięków mowy, równy 10 dB.

Wymagane poziomy ciśnienia akustycznego moŜna będzie zapewnić przy następujących wartościach mocy zasilania głośników ze wzmacniaczy: - głośniki naścienne:

4 W,

- głośniki sufitowe:

3 W,

- projektor:

7 W,

- kolumna głośnikowa:

45 W,

- głośnik tubowy:

20 W.

Do wyznaczenia wymaganej mocy wzmacniaczy przyjęto następujące znamionowe wartości mocy poszczególnych typów głośników: - naścienne

6W

- sufitowe

6W

- projektory

10 W

- kolumny głośnikowe

60 W

- tubowe

20 W.

Wynikowe zapotrzebowanie na wzmacniacze mocy zamieszczono w Tabeli 2.

82

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27

Wzmacniacz 4x125W

Wzmacniacz 1x500W

Moc łączna w linii

Nr linii głośnikowej

OBSZAR

L.p.

Tabela 2

W szt. szt. LG1 280 1 LG2 210 1 Poziom -2 LG3 366 1 LG4 276 1 LG5 276 1 LG6 240 1 Poziom LG7 108 -1 LG8 92 1 LG9 48 LG10 204 1 LG11 254 1 LG12 180 0 Poziom 0 LG13 212 1 LG14 460 1 LG15 40 0 LG16 192 1 LG17 132 1 Poziom +1 LG18 218 1 LG19 168 1 LG20 282 1 Poziom +2 LG21 270 1 LG22 132 Poziom 1 +3 LG23 90 Klatka A LGA 78 klatka B LGB 42 1 klatka C LGC 60 klatka D LGD 96 SUMA 5006 16 3 REZERWA 2 2 ŁĄCZNIE 18 5 Do zamontowania wzmacniaczy przewidziano dwa stojaki 19” w amplifikatorni DSO, pok. -1/12.

83

Linie głośnikowe Linie głośnikowe projektuje się na napięcie 100V. KaŜda linia zasila grupę głośników. Zabrania się łączenia i odgałęziania linii głośnikowej w puszkach instalacyjnych. Przy wprowadzaniu przewodu do głośnika wejście zabezpieczyć atestowaną dławicą. Na końcu kaŜdej linii głośnikowej, w atestowanej puszce np. Kabe zainstalować moduł zakończenia linii. Przewody układać w bruzdach, drabinkach kablowych, w rurach instalacyjnych (zamocowanych do powierzchni nośnych za pomocą metalowych wkrętów i uchwytów), mocując za pomocą metalowych klipsów.

Zasilanie urządzeń DSO W ramach kompletu dostaw wymagana będzie dostawa szaf dystrybucyjnych 42U wraz z: zasilaczami. Zasilanie sieciowe realizowane będzie z centralnego zasilacza UPS budynku według projektu branŜy elektrycznej. Przewidziany maksymalny pobór mocy wynosi 12 kVA.

Prowadzenie instalacji Instalacje systemu wykonane będą przewodami w kolorze czerwonym o wymaganej odporności ogniowej 60 min, posiadającymi certyfikat zgodności Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony PrzeciwpoŜarowej. Minimalny przekrój pojedynczej Ŝyły przewodu wynosi 1,5 mm2. Instalacje naleŜy układać na systemowych drabinkach D-200 lub D-400, poziomych i pionowych wzmocnionych, z rozkładem szczebli co 15 cm, o obciąŜalności ogniowej E90. Tam gdzie prowadzenie drabin jest niemoŜliwe, instalacje układać w samogasnących rurach instalacyjnych RB oraz RS. Do mocowania przewodów do elementów nośnych naleŜy bezwzględnie uŜywać atestowanych metalowych uchwytów i wkrętów. Drabinki kablowe mogą być wspólne dla instalacji sygnalizacji alarmowania poŜarowego i sterowania klap poŜarowych.

84

WYKAZ URZĄDZEŃ I WYPOSAśENIA Wykaz urządzeń i wyposaŜenia znajduje się w tabeli Nr 3 Tabela 3. Wykaz urządzeń i wyposaŜenia Lp 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Nazwa Głośnik naścienny Głośnik sufitowy Głośnik projektor Głośnik kolumna Głośnik tubowy Wzmacniacz mocy 500W/100V Wzmacniacz mocy 4x125W/100V Sterownik sieciowy Interfejs swiatłowodowy

Producent

Typ

szt.

Bosch

LBC3018/00

202

Bosch

LBC3086/41

290

Bosch

Moc 10 W

169

Bosch

Moc 60 W

7

Bosch

Moc 20 W

14

Bosch

LBB4221/10

18

Bosch

LBB4224/10

5

Bosch

LBB 4401/00

1

Bosch

LBB 4414/00

2

10

Kabel sieciowy

Bosch

LBB 4416/50

2

11

kabel sieciowy

Bosch

LBB 4416/02

20

12

Kabel sieciowy

Bosch

LBB 4416/01

30

Bosch

LBB 4430/00

1

Bosch

LBB 4432/00

3

13

14

Podstawowa stacja wywoławcza Klawiatura stacji wywoławczej

85

15

16 17 18 19 20 21 22

Komputer PC

Oprogramowan ie Stojak 19' / 800x800 Blok zasilania stojaka Panel wentylacji Kratka wentylacyjna Zaslepka 19" 2U Zaslepki 19" 1U

IBM, HP, DELL

notebook PC, Core 2 Duo T7500 2,2 GHz, 800 MHz, 15.4" TFT WSXGA, 10/100/1000BaseT, Wi-Fi IEEE 802.11a/b/g, DSub, FireWire, 4 x USB 2.0, Win XP Pro

1

Bosch

PRS-SW

1

ZPAS

42U

2

ZPAS

-

2

ZPAS

-

2

ZPAS

-

6

ZPAS

-

20

ZPAS

-

10