UCHWAŁA NR XXIV/177/13 RADY GMINY KRASNYSTAW z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Rodziny Gminy Krasnystaw na lata 2013-2015 Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.) i art. 176 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r . o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. 2011. Nr 149, poz. 887, z późn. zm.) – Rada Gminy uchwala, co następuje: § 1. Przyjmuje się Program Wspierania Rodziny Gminy Krasnystaw na lata 2013-2015, w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. § 3.
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy .
§ 4.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Przewodniczący Rady Gminy Leszek Szeniak
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 1
PROGRAM WSPIERANIA RODZINY GMINY KRASNYSTAW
NA LATA 2013 - 2015
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 2
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 3
Spis treści Spis treści ........................................................................................................................................ 1 I. PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA PROGRAMU ...................................................... 3 II. Diagnoza problemów społecznych. ............................................................................................ 5 1. Rodziny korzystające z pomocy społecznej w Gminie Krasnystaw. .............................. 5 2.
Powody przyznawania pomocy rodzinom w Gminie Krasnystaw. ............................... 10
3.
Problemy rodzin w Gminie Krasnystaw na podstawie ankiet i warsztatów. .............. 18
III. Zasoby instytucjonalne i społeczne Gminy Krasnystaw w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną. Analiza SWOT. ............................................................................................................... 22 1. Szkoły i przedszkola...................................................................................................... 22 2.
Biblioteki i centra kultury ............................................................................................. 24
3.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie. ............................................ 24
4.
Pozostałe instytucje, organizacje społeczne .................................................................. 26
5.
Analiza SWOT .............................................................................................................. 26
IV. Planowanie działań ................................................................................................................. 27 1. Obszary priorytetowe gminy w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną..................... 28 2.
Cele strategiczne, operacyjne i zadania dla programu. ................................................. 28
3.
Harmonogram wdrażania programu. ............................................................................. 36
4.
Zasady monitorowania programu oraz weryfikowania jego założeń w okresie
obowiązywania. ........................................................................................................................ 40 Załącznik 1. ................................................................................................................................... 42
str. 1
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 4
Dynamiczne przemiany zachodzące w społeczeństwie polskim, oprócz pozytywnych skutków, powodują także nasilanie się wielu negatywnych zjawisk takich, jak: bezrobocie, brak
poczucia
stabilizacji
życiowej
i
zawodowej,
eurosieroctwo,
brak
poczucia
bezpieczeństwa, bezradność opiekuńczo - wychowawcza, patologie, przemoc. Zjawiska te nierzadko prowadzą do rozpadu rodziny, czy też pogłębiają bezradność rodzin w sprawach opiekuńczo - wychowawczych. Pozostawienie rodziny bez odpowiedniego wsparcia i pomocy specjalistycznej
powoduje
jej
postępującą
degradację
i
skutkuje
różnorodnymi
konsekwencjami, które najbardziej dotykają dzieci. Opieka nad dzieckiem i rodziną jest częścią gminnego systemu pomocy społecznej. Aby system wspierania rodziny i dziecka oraz przeciwdziałania przemocy przyniósł pożądane efekty i był zgodny z założonymi ustawowo kierunkami, należy wypracować systemowe rozwiązania dotyczące poprawy sytuacji opiekuńczo - wychowawczej dzieci i młodzieży, a także całych rodzin. Wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu swoich funkcji opiekuńczo – wychowawczych polega na planowych działaniach mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności do właściwego wypełniania tych funkcji. Niniejszy Program Wspierania Rodziny Gminy Krasnystaw na lata 2013-2015 ma za zadanie zbudowanie spójnego systemu pomocy rodzinie, angażującego zasoby gminy. Dlatego też program został opracowany przy wsparciu osób, które na co dzień pracują na rzecz dziecka i rodziny. Zostały przeprowadzone ankiety (wzory w załączeniu) wśród osób kształtujących politykę społeczną w gminie, oraz w szkołach i placówkach edukacyjnych. W dniu 6 listopada 2012 r. odbyły się warsztaty diagnozujące problemy społeczne występujące w Gminie Krasnystaw, a dotyczące dziecka i rodziny, oraz zaprojektowano działania zmierzające do
przeciwdziałania tym problemom. W spotkaniu uczestniczyły
następujące osoby: Ewa Mąka – Kierownik GOPS w Krasnymstawie, Grażyna Jaremek – Specjalista pracy socjalnej w GOPS, Joanna Tymicka – Specjalista pracy socjalnej w GOPS, Urszula Skwara – Specjalista pracy socjalnej w GOPS, Sławomir Bałabaj – Specjalista pracy socjalnej w GOPS, Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego, Marek Bargiel – Pracownik socjalny w GOPS, Agnieszka Czuba, pośrednik pracy przy Krasnostawskim Stowarzyszeniu na Rzecz Osób
Niepełnosprawnych,
Inspektor
w
GOPS,
sekretarz
Zespołu
str. 2
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 5
Interdyscyplinarnego, Małgorzta Łojek – Referent GOPS, Dorota Kostecka-Marchewa
– pedagog, wicedyrekror Zespołu Szkół, członek
Zespołu Interdyscyplinarnego, Anna Podgórska – policjant, Komenda Powiatowa Policji, członek Zespołu Interdyscyplinarnego, Renata Kamińska – psychoterapeuta, Sp. ZOZ, Punkt Terapii Uzależnień, członek Zespołu Interdyscyplinarnego, Ryszard Bednarczyk - członek GKRPA oraz Zespołu Interdyscyplinarnego, Renata Gałan – Inspektor w Urzędzie Gminy, sekretarz GKRPA. Partycypacyjne opracowanie programu sprawia, iż program jest dostosowany do potrzeb i możliwości lokalnej społeczności.
I. PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA PROGRAMU Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), określa zadania w zakresie pomocy społecznej, rodzaje świadczeń oraz tryb ich udzielania. Definiuje cel pomocy społecznej, jako „umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.” (art. 2, pkt 1.) Zadaniem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, poprzez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem (art. 3, pkt.1,2). Cel pomocy społecznej, rodzaje problemów i potrzeb, przewidziane zadania - koncentrują się przede wszystkim na rodzinie. W Ustawie o Pomocy Społecznej uwzględniono obszary odnoszące się bezpośrednio do rodziny, koncentrując się na działaniach mających zapobiegać i łagodzić skutki różnego typu nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu. Powiązanym dokumentem jest Ustawa o Wspieraniu Rodziny i Pieczy Zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 roku (Dz. U. z 2011 r., Nr 149) skierowana do rodzin przeżywających
str. 3
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 6
trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych, gdzie kompleksowo określone zostały zasady i formy wsparcia oparte na podmiotowości rodziny i dziecka. W ustawie czytamy wprost: „ …. dla dobra rodziny, która jest podstawową komórką społeczeństwa oraz naturalnym środowiskiem rozwoju, i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci, w przekonaniu, że skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu i wychowywaniu dzieci, oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzicami (...)”. Ustawa ta nakłada na gminy obowiązek posiadania 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny (art. 176). Ponadto zastosowanie mają następujące dokumenty: Konwencja o prawach dziecka. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Ustawa o ochronie danych osobowych. Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu narkomanii. Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 o ochronie praw lokatorów. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 o samorządzie powiatowym. Ustawa z dnia 26 października 1982 o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Ustawa z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 o Policji. Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 - Kodeks karny. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 - Kodeks postępowania karnego.
str. 4
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 7
II. Diagnoza problemów społecznych.1 1.
Rodziny korzystające z pomocy społecznej w Gminie Krasnystaw. Biorąc pod uwagę sprawozdania GOPS w Krasnymstawie można wyszczególnić
następujące typy rodzin, które korzystają z pomocy Ośrodka (dotyczy to ilości członków rodzin ogółem, rodzin z dziećmi - w tym rodzin niepełnych, oraz rodzin emerytów i rencistów). Tab.1. Typy rodzin korzystających z pomocy społecznej – podział ze względu na ilość członków rodziny.2
Rodziny terytorium ogółem
1-osobowe
2-osobowe
3-osobowe
4-osobowe
6-osobowe
5-osobowe
i więcej
2009
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
1 470 468
519 742
228 101
222 411
226 580
146 540
127 094
84 686
25 493
11 389
12 872
14 632
10 692
9 608
310
95
38
51
51
45
30
2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
1 491 841
557 368
231 763
222 303
222 778
140 845
116 784
84 234
27 034
11 008
12 665
14 176
10 229
9 122
273
80
48
46
45
35
19
44
48
34
22
2011
Gmina Krasnystaw
287
102
37
W roku 2010 ilość rodzin w Polsce korzystających z pomocy wzrosła o ponad 21 tys. w porównaniu do roku poprzedniego. Jednak na przestrzeni ostatnich lat zmniejsza się ilość rodzin korzystających z pomocy społecznej. Trend ten dotyczy woj. lubelskiego jak 1
Szczegółowa diagnoza problemów społecznych występujących w Gminie Krasnystaw została zamieszczona w Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Krasnystaw na lata 2013 2020 2 Dane zebrane na podstawie sprawozdań rocznych MPiPS ( www.mpips.gov.pl) oraz sprawozdań GOPS w Krasnymstawie, dotyczą lat 2009- 2011 i obejmują zasięgiem terytorialnym Polskę ogółem, województwo lubelskie oraz teren Gminy Krasnystaw.
str. 5
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 8
i diagnozowanego obszaru Gminy Krasnystaw. Na terenie gminy ilość rodzin korzystających ze wsparcia GOPS, na przestrzeni trzech ostatnich lat, to średnio 290 rodzin/rok, z tendencją spadkową (o 23 rodziny mniej w poprzednim roku w porównaniu do 2009). W badanym okresie najczęściej z pomocy korzystały (z tendencją rosnącą) rodziny 1-osobowe: w skali kraju stanowiły 35,5 % ogółu w 2009 r., 37,4 % w 2010, w skali województwa lubelskiego – odpowiednio 30,1 % i 32,1 %, Gmina Krasnystaw – odpowiednio 30,6 %, 29,3 % i w 2011 r. 35,5 %. W porównaniu do Polski, w woj. lubelskim najwięcej, obok 1-osobowych, rodzin korzystających z pomocy to rodziny 4-osobowe, najmniej zaś rodzin w skład, których wchodzi 6 i więcej osób. W latach 2009-2011 na terenie Gminy Krasnystaw podział kształtuje się następująco: 1-osobowe – 31,8% , 2-osobowe – 14,1 %, 3-osobowe – 16,2 %, 4-osobowe – 16,6 %, 5-osobowe – 13,1 %, 6-osobowe – 8,2 % Tab. 2. Typy rodzin z dziećmi korzystających z pomocy społ. – podział ze względu na ilość dzieci w rodzinie. 3
Rodziny z dziećmi terytorium ogółem
1 dziecko
2 dzieci
3 dzieci
4 dzieci
5 dzieci
7 dzieci
6 dzieci
i więcej
2009
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
674 691
232 079 222 367 126 330
54 841
21 967
9 937
7 170
44 189
13 974
14 602
8 771
3 944
1 642
738
518
153
59
51
28
8
5
1
1
2010
3
opracowanie na podst. statystyk MPiPS (mpips.gov.pl) 2009-2010 oraz sprawozdań GOPS Krasnystaw 2009-2011
str. 6
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 9
Polska
660 591
woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
234 467 220 291 119 931
50 687
20 031
8 744
6 440
41 556
13 259
14 178
8 142
3 519
1 370
616
472
133
51
44
25
8
3
1
1
25
9
3
1
1
2011
Gmina Krasnystaw
140
50
51
W latach 2009-2010 aż 45 % rodzin korzystających z pomocy społecznej stanowiły rodziny z dziećmi (woj. lubelskie ponad 50 % ogółu). Na terenie gminy podział kształtował się następująco: w 2009 r.- 49,3 %, 2010 r. – 48,7 %, 2011r.– 48,8 %. Rodziny z dziećmi korzystające z pomocy społecznej to najczęściej rodziny z 1 lub 2 dzieci, zarówno w skali kraju, województwa jak i gminy. W latach 2009-2010 średni odsetek rodzin z maksymalnie z dwójką dzieci, w odniesieniu do ogółu rodzin z dziećmi, korzystających z pomocy wynosi odpowiednio: w skali kraju – 34,9 % (z 1 dzieckiem), 33,2 % (z 2 dzieci), woj. lubelskie – 31,8 % (z 1 dzieckiem), 33,6 % (z 2 dzieci), Gmina Krasnystaw – 38,5 % (z 1 dzieckiem), 33,2 % (z 2 dzieci), Dla porównania udział rodzin z 7 lub więcej dzieci kształtuje się odpowiednio: 1,02 %, 1,15 %, 0,01 %. Podział rodzin z dziećmi z terenu gminy (lata 2009-11) wynosi: - rodziny z 1 dzieckiem - 37,6 %, - 2 dzieci 34,3 %, - 3 dzieci 18,31 %, - 4 dzieci 5,9 %, - 5 dzieci 2,6 %, - 6 i więcej dzieci 0,07%.
str. 7
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 10
Tab. 3. Typy rodzin niepełnych z dziećmi korzystających z pomocy społ. – podział ze względu na ilość dzieci w rodzinie.4
Rodziny niepełne z dziećmi terytorium ogółem
1 dziecko
2 dzieci
4 dzieci
3 dzieci
i więcej
2009
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
226 064
100 103
69 335
33 682
22 944
12 425
5 106
3 702
2 081
1 536
44
18
16
7
3
211 330
96 711
64 817
29 940
19 862
11 255
4 727
3 402
1 830
1 296
34
14
10
8
10
11
10
3
1
2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
2011
Gmina Krasnystaw
25
Tak samo jak w przypadku rodzin z dziećmi, rodziny niepełne z dziećmi korzystające z pomocy to również najczęściej rodziny z 1 lub 2 dzieci. W odniesieniu do rodzin niepełnych z dziećmi ogółem stanowią one (lata 2009-2010): w skali kraju – 45 % (z 1 dzieckiem), 30,7 % (z 2 dzieci), woj. lubelskie – 30 % (z 1 dzieckiem), 30 % (z 2 dzieci), Gmina Krasnystaw – 41 % (z 1 dzieckiem), 33,3 % (z 2 dzieci). W przypadku 4 i więcej dzieci: 9,8 % (w skali kraju), 12 % (województwa), 16,7 % (gminy). Istotny jest wyraźny spadek rodzin niepełnych z dziećmi, korzystających z pomocy. Na przestrzeni lat 2009-2010 ilość tych rodzin zmalała o ok. 6,5% ogółem, w woj. lubelskim ok. 9 %, w Gminie Krasnystaw prawie o 23 %. Tab. 4. Typy rodzin emerytów i rencistów korzystających z pomocy społecznej – podział ze względu na ilość osób w rodzinie.5 4
opracowanie na podst. statystyk MPiPS (mpips.gov.pl) 2009-2010 oraz sprawozdań GOPS Krasnystaw 20092011 5
opracowanie na podst. statystyk MPiPS (mpips.gov.pl) 2009-2010 oraz sprawozdań GOPS Krasnystaw 20092011
str. 8
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 11
Rodziny emerytów i rencistów terytorium ogółem
1 -osobowe
2 -osobowe
3 -osobowe
4 -osobowe i więcej
2009
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
317 985
153 568
71 632
40 153
52 632
19 884
8 551
4 006
2 730
4 597
39
11
8
6
14
2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw
294 169
146 759
66 916
35 925
44 569
18 643
8 120
3 860
2 546
4 117
31
10
8
6
7
3
4
8
2011
Gmina Krasnystaw
21
6
Dużą grupę rodzin korzystających z pomocy społecznej stanowią rodziny emerytów i rencistów. W badanym okresie najczęściej z pomocy korzystały rodziny 1 - osobowe, z tendencją rosnącą: w skali kraju to 35,5 % ogółu w 2009 r., 37,4 % w 2010 r., w skali województwa lubelskiego – odpowiednio 30,1 % i 32,1 %, Gmina Krasnystaw - odpowiednio 30,6 %, 29,3 % oraz w 2011 r. 35,5 %. W przypadku tego typu rodzin, ogółem w kraju oraz w woj. lubelskim najwięcej jest rodzin 1 - osobowych, następnie to rodziny 4-osobowe, najmniej zaś rodzin w skład, których wchodzi 6 - i więcej osób. Podobne zjawisko występuje na terenie Gminy Krasnystaw, z wyjątkiem roku 2009, kiedy najwięcej pomocy uzyskały rodziny 4-osobowe. W latach 2009-2011 na terenie Gminy Krasnystaw podział kształtuje się następująco: 1 - osobowe – 31,8% ( z tendencją rosnącą),
str. 9
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 12
2 - osobowe – 14,1 %, 3 - osobowe – 16,2 %, 4 - osobowe – 16,6 %, 5 - osobowe – 13,1 %, 6 - osobowe – 8,2 %.
2.
Powody przyznawania pomocy rodzinom w Gminie Krasnystaw. W różnego rodzaju statystykach i badaniach najczęściej podawane powody
przyznawania pomocy rodzinom to bezrobocie, uzależnienia, długotrwała choroba (niepełnosprawność). Ponieważ czynniki te zazwyczaj mają charakter długotrwały i często współwystępują, mają ogromny wpływ na funkcjonowanie rodziny na wielu płaszczyznach. Ich konsekwencją może być niewydolność opiekuńczo – wychowawcza, przemoc domowa, zerwanie więzi społecznych, marginalizacja społeczna. Na przestrzeni ostatnich trzech lat najczęstsze powody przyznawania pomocy przez GOPS to: bezrobocie 2009 r. - 164 rodziny / 559 osób, 2010 r. - 155 rodzin / 515 osób, 2011 r. - 153 rodziny / 499 osób. ubóstwo 2009 r. - 145 rodzin / 536 osób, 2010 r. - 110 rodzin / 331 osób, 2011 r. - 143 rodziny / 395 osób. długotrwała lub ciężka choroba 2009 r. - 132 rodziny / 432 osoby, 2010 r. - 117 rodziny / 359 osób, 2011 r. - 110 rodzin / 353 osoby. niepełnosprawność – 2009 r. - 84 rodziny / 260 osób, 2010 r. - 79 rodziny / 234 osób, 2011 r. - 67 rodziny / 180 osób.
str. 10
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 13
W omawianym okresie czasu pozostałe powody pomocy przyznawanej rodzinom przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie, to głównie: - potrzeba ochrony macierzyństwa, - alkoholizm, - bezradność w sprawach opiekuńczo wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Tab. 5. Pozostałe powody przyznawania pomocy6
POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA 2009
Polska
110 336
569 713
woj. lubelskie
8 016
44 479
21
145
113 994
582 697
8 011
44 010
22
131
23
137
88 014
218 673
6 360
17 690
10
36
89 960
206 171
6 308
16 197
12
41
16
51
Gmina Krasnystaw 2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw 2011
Gmina Krasnystaw ALKOHOLIZM 2009
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw 2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw 2011
Gmina Krasnystaw
BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA GOSPODARSTWA
6
opracowano na podst. statystyk MPiPS (mpips.gov.pl) 2009-2010 oraz sprawozdań GOPS Krasnystaw 20092011
str. 11
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 14
DOMOWEGO 2009
Polska
255 656
990 424
16 196
65 930
10
62
252 842
969 461
15 027
60 300
5
33
5
29
woj. lubelskie Gmina Krasnystaw 2010
Polska woj. lubelskie Gmina Krasnystaw 2011
Gmina Krasnystaw
Pomoc przyznawana z powodu bezradności w prawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego dotyczy przede wszystkim rodzin niepełnych i wielodzietnych. Podział przedstawia się następująco: Tab.6. Rodziny z problemem opiekuńczo-wychowawczym.7
BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO WYCHOWAWCZYCH I PROWADZENIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO terytorium
w tym rodziny:
ogółem
niepełne
wielodzietne
2009
Polska woj. Lubelskie
255 656
148 941
76 607
16 196
7 500
5 379
10
2
8
252 842
144 880
72 840
15 027
7 036
4 935
5
1
3
5
1
2
Gmina Krasnystaw 2010
Polska woj. Lubelskie Gmina Krasnystaw
2011
Gmina Krasnystaw
W niewielkim stopniu przyznawana jest pomoc z powodu: bezdomności: w 2009 r. - 2 rodziny, w kolejnych latach - 5 rodzin,
7
opracowano na podst. statystyk MPiPS (mpips.gov.pl) 2009-2010 oraz sprawozdań GOPS Krasnystaw 20092011
str. 12
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 15
przemocy w rodzinie: w 2009 r. - 2 rodziny/9 os., wzrost w 2010 r. -7 rodzin/34 os., i brak w 2011, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego: w 2009 r. 3 rodziny/6 os., wzrost w 2010 r.- 4 rodziny/6 os., i brak w 2011, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze: 1 os. w 2010 r., (zdarzeń losowych: w 2009 r. - 2 rodziny/8 os., w 2010 r. - brak, 2011 r.- 1/8 os). Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców jest zadaniem własnym powiatów, jednakże ściśle współpracują z nimi gminne struktury pomocy społecznej. W roku 2010 w 2 051 rodzinach zastępczych na Lubelszczyźnie (o 18 rodzin mniej niż w roku 2009) przebywało 2 997 dzieci (o 5 więcej dzieci niż w 2009 r.), w tym: _ w 1 723 rodzinach spokrewnionych – 2 334 dzieci (w roku 2009:1 741 rodzin – 2 337 dzieci) _ w 268 rodzinach niespokrewnionych – 378 dzieci ( w roku 2009: 281 rodzin – 404 dzieci) _ w 55 rodzinach zawodowych niespokrewnionych – 291 dzieci (w 2009 r.: 50 rodzin – 256 dzieci), w tym: o w 33 rodzinach wielodzietnych – 154 dzieci (w 2009 r.: 29 rodzin – 130 dzieci) o w 2 rodzinach specjalistycznych – 2 dzieci (tak samo jak w roku poprzednim) o w 21 rodzinach charakterze pogotowia rodzinnego – 139 dzieci (w 2009 r.: 19 rodzin – 124 dzieci) W roku 2010 w województwie lubelskim było o 18 rodzin zastępczych mniej niż w roku 2009 r. i o 66 rodzin mniej niż w roku 2008. Liczba dzieci w 2010 r. w w/w rodzinach również sukcesywnie się zmieniała – o 5 dzieci więcej w stosunku do roku 2009 i o 31 dzieci mniej niż w roku 2008. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. 2009, Nr 175, poz.1362 z późn. zm.) zatwierdza zasadę pierwszeństwa rodzinnych form opieki zastępczej względem form instytucjonalnych. Zakłada ona, że przede wszystkim powinno się szukać możliwości pobytu dziecka w rodzinie naturalnej lub zastępczej, a dopiero później przyzwala na umieszczenie go w placówce opiekuńczo – wychowawczej. Założenie tymczasowości
str. 13
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 16
pobytu dziecka poza rodziną dotyczy także rodzin zastępczych. Z roku na rok maleje liczba kandydatów na rodziny zastępcze w województwie lubelskim.8 Na pomoc pieniężną związaną z kosztami utrzymania dzieci w rodzinach zastępczych wydatkowano w 2010 r. kwotę 23 050 683 zł, tj. o 307 201 zł więcej niż w roku ubiegłym i o 214 110 mniej niż w roku 2008. Środki te przeznaczono na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dzieci, jednorazową pomoc na pokrycie wydatków związanych z potrzebami dziecka przyjmowanego do rodziny, jednorazową, rzeczową lub okresową pomoc losową, wynagrodzenie dla osób wypełniających zadania pogotowia rodzinnego oraz wynagrodzenie dla osób pozostających w gotowości do pełnienia zadań pogotowia rodzinnego. Na pomoc pieniężną w 2010 roku, mającą na celu życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem dla osób opuszczających rodziny zastępcze, całodobowe placówki opiekuńczo – wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego, specjalne ośrodki szkolno wychowawcze,
młodzieżowe
ośrodki
wychowawcze,
młodzieżowe
ośrodki
socjoterapeutyczne zapewniające całodobową opiekę i zakłady poprawcze wydatkowano kwotę 8 175 624 zł (dla 1 920 osób) (tj. o 165 944 zł więcej niż w roku ubiegłym), w tym: - na pomoc pieniężną na usamodzielnienie dla 212 osób – 1 074 568 zł, - na pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki dla 1 451 osób – 6 051 171 zł, - na pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla 257 osób – 1 049 885 zł.9 W roku 2010 w porównaniu do lat poprzednich zwiększyła się liczba osób, którym przyznano pomoc pieniężną na usamodzielnienie (o 11 osób więcej w stosunku do roku 2009). Kwota w/w formy pomocy w roku 2010 była wyższa w porównaniu do roku poprzedniego o 74 890 zł. 1 451 osób uzyskało pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki. W porównaniu z rokiem 2009 było to o 10 osób mniej. Kwota świadczeń przeznaczonych na pomoc pieniężną w tym zakresie w roku 2010 była niższa o 2 929 zł niż w roku 2009. Liczba osób, które otrzymały pomoc pieniężną na zagospodarowanie w formie rzeczowej wynosiła w roku 2010 - 257 osób i były to o 3 osoby więcej niż rok wcześniej. Natomiast o 93 983 zł wzrosła kwota przeznaczona na ten cel, w porównaniu z rokiem 2009. Pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych w 2010 r. udzielono 35 wychowankom (w roku 2009 – 37 wychowankom) opuszczającym rodziny zastępcze i całodobowe placówki opiekuńczo – wychowawcze typu rodzinnego i socjalizacyjnego. Kwota świadczeń przeznaczonych na ten cel wyniosła 60 429 zł i była o 563 zł niższa 8
Informacja dotycząca pomocy społecznej w województwie lubelskim na dzień 31.12.2010, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, s.41 9 j.w., s. 42
str. 14
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 17
niż w roku 2009.10 W 2011r.11 na terenie powiatu krasnostawskiego funkcjonowały trzy placówki opiekuńczowychowawcze: Dom Dziecka w Krasnymstawie, placówka opiekuńczo-wychowawcza „Nasz Dom”
w
Tuligłowach
oraz
Wielofunkcyjna
Placówka
Opiekuńczo-Wychowawcza
w Krasnymstawie. Dom Dziecka w Krasnymstawie w wyniku dochodzenia do standardów przekształcił się w placówkę wielofunkcyjną łączącą działania interwencyjne i socjalizacyjne. Obecnie placówka posiada 30 miejsc, ponadto prowadzi dwa mieszkania usamodzielnienia, każde dysponujące 10 miejscami oraz mieszkanie chronione przeznaczone dla 4 wychowanków. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w placówce w 2011r. wynosił – 3.198 zł.-. Wg stanu na dzień 01.01.2011r. w placówce przebywało 45 wychowanków, natomiast na koniec roku – 47. Ruch wychowanków w placówce w skali roku 2011 przedstawiał się następująco: przybyło
17 wychowanków
w tym: z powiatu krasnostawskiego
1 osobę
z innych powiatów
16 osób
ubyło
15 wychowanków
w tym: usamodzielniono
5 osób
umieszczono w rodzinie zastępczej
1 osobę
umieszczono w rodzinie adopcyjnej
1 osobę
powrót do domu rodzinnego
7 osób
inne
1 osobę
Dom
Dziecka
w
Krasnymstawie
prowadzi
również
mieszkania
chronione
dla
usamodzielnianych wychowanków opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze, pochodzących z powiatu krasnostawskiego. W mieszkaniu chronionym może równocześnie zamieszkać 4 osoby. Pobyt w mieszkaniu chronionym jest odpłatny i nie może trwać dłużej niż 2 lata. W roku 2011 w mieszkaniu chronionym zamieszkiwały 2 osoby,
10 11
j. w., s. 42 Sprawozdanie PCPR Krasnystaw za rok 2011.
str. 15
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 18
które usamodzielniły się wychodząc z placówek opiekuńczo-wychowawczych. Miesięczny koszt utrzymania mieszkańca mieszkania chronionego wyniósł 376,09,-zł. „Nasz Dom” w Tuligłowach – placówka wielofunkcyjna prowadzona przez Zgromadzenie Sióstr Służebniczek NMP Prowincja Łódzka - realizuje zadania z zakresu pomocy społecznej zlecone przez powiat krasnostawski z zakresu zapewnienia dzieciom i młodzieży całodobowej opieki. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w placówce w roku 2011 wynosił – 3.000 zł.-. „Nasz Dom” przeznaczony jest dla dzieci w wieku od urodzenia do 18 lat, dysponuje 30 miejscami. Ponadto prowadzi mieszkanie usamodzielnienia, w którym może zamieszkać 14 wychowanków placówki, przygotowujących się do procesu usamodzielnienia. Na dzień 01.01.2011r. w placówce przebywało 45 wychowanków. Natomiast stan wychowanków na koniec roku wynosił 41. Ruch wychowanków w placówce w skali roku 2011 przedstawiał się następująco: przybyło
17 wychowanków
w tym: z powiatu krasnostawskiego
2 osoby
z innych powiatów
15 osób
ubyło
20 wychowanków
w tym: umieszczono w rodzinie zastępczej
2 osoby
umieszczono w rodzinie adopcyjnej
6 osób
umieszczono w innej placówce
7 osób
powróciło do rodziny biologicznej
5 osób
Wielofunkcyjna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza w Krasnymstawie – powstała w wyniku przekształcenia Ogniska Wychowawczego. Placówka w swej działalności łączy zadania socjalizacyjne /stacjonarna, całodobowa opieka i wychowanie/ oraz placówki wsparcia dziennego /dla dzieci zamieszkałych w środowisku wymagających pomocy i wsparcia/. Zadaniem placówki wsparcia dziennego jest przeciwdziałanie i zapobieganie patologii rodziny, jak również wspieranie rodziny oraz społeczności lokalnej w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi i młodzieżą zagrożonymi demoralizacją. Działalność placówki wsparcia dziennego została zawieszona od miesiąca maja 2008r. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca placówki socjalizacyjnej w 2011r. wynosił – 3.108,- zł.- Na dzień 01.01.2011r. w placówce przebywało 23 wychowanków. Natomiast stan
str. 16
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 19
wychowanków na koniec roku wynosił 18. W ciągu roku nie skierowano żadnej osoby. Ruch wychowanków w placówce w skali roku 2011 przedstawiał się następująco: ubyło
5 wychowanków
w tym: usamodzielniono
1 osobę
powróciło do rodzin naturalnych
4 osób.
W roku 2011 PCPR Krasnystaw wypłacił pomoc pieniężną na usamodzielnienie 3 osobom pochodzącym z terenu powiatu krasnostawskiego w kwocie 16.917,-zł oraz przyznał pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla 6 osób w kwocie ogółem – 29.646-zł. Ponadto 18 osobom wypłacano pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki w kwocie ogółem 89.926,20 zł. W skali roku na usamodzielnienia w wyżej wymienionych formach wydatkowano kwotę 136.489,20 zł. Jednym z zadań własnych powiatu, z zakresu pomocy społecznej, realizowanym przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krasnymstawie jest organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, udzielanie pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania umieszczonych dzieci w rodzinach zastępczych oraz wypłacanie wynagrodzenia z tytułu świadczonej opieki i wychowania niespokrewnionym z dzieckiem zawodowym rodzinom zastępczym – zgodnie z art. 19 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej / Dz. U. z 2009r., Nr 175, poz. 1362, z późn.zm. /. Rodziny zastępcze funkcjonujące na terenie powiatu krasnostawskiego, utworzone zostały na mocy postanowień sądów opiekuńczych. W roku 2011 na terenie tut. powiatu funkcjonowało 47 rodzin zastępczych, w których wychowywało się 68 dzieci. Utworzono 3 nowe rodziny, w których umieszczono 4 dzieci. Spośród 47 rodzin zastępczych – 46 to rodziny spokrewnione oraz 1 zawodowa, niespokrewniona z dzieckiem rodzina wielodzietna. Na rzecz rodzin zastępczych w skali roku ubiegłego udzielono łącznie 674 świadczeń na kwotę – 469.400,83 zł. Środki finansowe przekazywane były cyklicznie, w systemie miesięcznym – z przeznaczeniem na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej. Do zadań własnych powiatu należy także pokrywanie kosztów utrzymania dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innego powiatu. W 2011 roku na ten cel wydano środki finansowe w łącznej kwocie: 124.610,64 zł – na rzecz 12 dzieci pochodzących z terenu powiatu krasnostawskiego, a przebywających w innych powiatach. Jednocześnie realizowane było zadanie związane z przyznawaniem pomocy pieniężnej
str. 17
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 20
na usamodzielnienie oraz kontynuowanie nauki na rzecz osób opuszczających rodziny zastępcze. W okresie sprawozdawczym usamodzielniono 5 osób na ich wniosek. Trzech wychowanków
z
rodzin
zastępczych
otrzymało
jednorazową
pomoc
pieniężną
na usamodzielnienie w kwocie 14.823,00 zł., 9 wychowanków otrzymało pomoc pieniężną na zagospodarowanie w formie rzeczowej w kwocie 44.469,00 zł. Ponadto, 20 osobom udzielono pomocy finansowej z przeznaczeniem na kontynuowanie nauki na łączną kwotę 81.526,50 zł.12
3.
Problemy rodzin w Gminie Krasnystaw na podstawie ankiet
i warsztatów. Uczestnicy warsztatów wskazali na następujące problemy społeczne, które określili jako wiodące w Gminie Krasnystaw: ubóstwo, bezrobocie, eurosieroctwo, brak opieki nad dziećmi, dysfunkcyjność rodzin, niewydolność wychowawcza, uzależnienia, łatwy dostęp do środków psychoaktywnych, przemoc w rodzinie, rozpad rodzin. Została także przeprowadzona ankieta „Problemy społeczne rodziny występujące w Gminie Krasnystaw”, skierowana do pracowników UG i GOPS, radnych, sołtysów, Policji, PUP, GKRPA, służby zdrowia, oświaty, mediów, NGO, łącznie wróciły 63 ankiety.
Czy dużo jest rodzin ubogich w gminie?
12
j.w.
str. 18
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 21
10% znam wiele takich rodzin znam nieliczne takie rodziny 30%
słyszałem o takich rodzinach 60%
Jaki jest dostęp do rehabilitacji i wsparcia dla rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi w gminie?
22% 35%
niewystarczający dostateczny dobry nie mam zdania
22% 21%
Ocena organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży w gminie: 11% 41%
24%
niewystarczająca dostateczna dobra nie mam zdania
24%
Ocena działań związanych z profilaktyką alkoholową i narkomanią:
str. 19
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 22
2% 27%
27%
niewystarczające dostateczne nie mam zdania dobre bardzo dobre
14%
30%
Czy dzieci w gminie maja łatwy dostęp do alkoholu i narkotyków?
24%
24% tak dostęp jest zróżnicowany nie wiem 52%
Czy szkoły i miejsca publiczne w gminie są bezpieczne dla dzieci?
5%
tak 40%
nie mam zdania 55%
nie
Czy znasz rodziny, w których dzieci są bite i krzywdzone?
str. 20
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 23
10%
24% słyszałem o takich rodzinach nie słyszałem o takich rodzinach znam nieliczne takie rodziny
66%
Czy zdarzają się w gminie przypadki wykorzystywania seksualnego?
18%
nie wiem o takich zdarzeniach słyszałem o takich przypadkach 82%
Czy należałoby zorganizować więcej miejsc w przedszkolach? 7% 18% tak nie mam zdania nie 75%
Przeprowadzono prowadzących
także
działalność
na
ankietę
wśród
terenie
Gminy
wszystkich Krasnystaw.
placówek
edukacyjnych
Ankietowani
wskazali
na następujące problemy społeczne, dotykające uczniów ich placówek: Przedszkola: ubóstwo rodzin, bezrobocie rodziców, brak zainteresowania rodziców problemami dziecka,
str. 21
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 24
wady wymowy, agresja i nadpobudliwość, niedożywienie, problemy zdrowotne – próchnica, problemy emocjonalne z powodu rozpadu związków małżeńskich.
Szkoły: agresja słowna, stosowanie używek, problem przemęczenia pracami rolniczymi, konieczność dojazdów, bezrobocie rodziców, emigracja zarobkowa rodziców – eurosieroctwo, łatwy dostęp do środków psychoaktywnych, wulgarne słownictwo, cyberprzemoc, alkoholizm rodziców, dziedziczenie biedy, powielanie modelu życia rodziców, niska motywacja uczniów do nauki.
III. Zasoby instytucjonalne i społeczne13 Gminy Krasnystaw w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną. Analiza SWOT. W Gminie Krasnystaw działają następujące instytucje/organizacje zajmujące się problemami dziecka i rodziny:
1.
Szkoły i przedszkola
Gminne Przedszkole im. Jana Brzechwy w Siennicy Nadolnej, w roku szkolnym 2011 / 2012 zostało przyjętych 82 dzieci; Przedszkole Publiczne w Krupem, w roku szkolnym 2012/2013 uczęszcza do niego 42 dzieci; Zespół Nr 1 Gimnazjum i Szkoła Podstawowa im. ks. Jana Twardowskiego w Siennicy Nadolnej, składa się ze Szkoły Podstawowej i Gimnazjum; ogółem do Zespołu uczęszcza 262 uczniów, w tym
154 do Szkoły Podstawowej i 106 do
Gimnazjum;
13
Szczegółowy opis zasobów społecznych w: Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Krasnystaw na lata 2013 – 2020.
str. 22
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 25
Gimnazjum Nr 2 im. mjra Stanisława Sokołowskiego w Zakręciu, w placówce uczy się obecnie 57 uczniów; Zespół Nr 3 Przedszkola, Szkoły Podstawowej i Gimnazjum im. Stanisława Konarskiego w Krasnymstawie, w roku szkolnym 2011/2012 uczęszcza 192 dzieci, w tym: 54 do Przedszkola (3 oddziały) i 137 uczniów uczących się w 9 oddziałach (Szkoła Podstawowa – 85 uczniów w 6 oddziałach, Gimnazjum- 53 uczniów w 3 oddziałach); Zespół Nr 4 Gimnazjum i Szkoła Podstawowa w Małochwieju Dużym, liczba uczniów: Szkoła Podstawowa – 70, Gimnazjum – 70 uczniów, Oddział Przedszkolny – 30 dzieci; Zespół Nr 5 Gimnazjum i Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Krupem, w roku szkolnym 2011/2012 uczęszcza tu 139 uczniów uczących się w 9 oddziałach (Szkoła Podstawowa - 76 uczniów w 6 oddziałach, Gimnazjum - 63 uczniów w 3 oddziałach); Szkoła Podstawowa w Jaślikowie, uczęszcza do szkoły 21 dzieci, natomiast do Punktu Przedszkolnego w Stężycy Kolonii 20 dzieci, ogółem 55 dzieci. Z przeprowadzonych ankiet wynika, iż: 8 placówek posiada dostęp do Internetu, 8 prowadzi dożywianie uczniów, 4 posiada salę gimnastyczną, 2 zatrudnia pedagoga, 3 zatrudnia psychologa, 6 zatrudnia logopedę, żadna z placówek nie zatrudnia na etat doradcy zawodowego, lecz zajęcia tego typu są prowadzone przez nauczycieli innych przedmiotów, posiadających odpowiednie kwalifikacje, 2 placówki posiadają klasy integracyjne. Wszystkie placówki prowadzą dodatkowe zajęcia edukacyjne: Przedszkola: koło teatralne, taneczne, plastyczne, rytmika. Szkoły: koła przedmiotowe: matematyczne, polonistyczne, geograficzne, historyczne, muzyczne, plastyczne, przyrodnicze, fotograficzne, hafciarskie, informatyczne, teatralne, zajęcia sportowe (UKS - w 5placówkach), zajęcia świetlicowe (w 4 placówkach), zespół pieśni i tańca ludowego, zespoły muzyczne, dyskusyjny klub filmowy.
str. 23
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 26
6 placówek oferuje zajęcia dodatkowe dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi: (zajęcia wyrównawcze, rewalidacyjne, logopedyczne - 5 placówek, terapeutyczne, socjoterapeutyczne
oraz
psychoterapeutyczne
po
jednej
placówce,
korekcyjno
–
kompensacyjne - 2 placówki. Zajęć takich nie prowadzą przedszkola.
2.
Biblioteki i centra kultury
Gminne Centrum Kultury w Krasnymstawie z siedzibą w Siennicy Nadolnej; przy Gminnym Centrum Kultury działa Świetlica Środowiskowa, dwie Kawiarenki Internetowe (przy Bibliotece i w GCK Siennica Nadolna), a w skład Gminnego Centrum Kultury wchodzą: Gminne Centrum Kultury w Siennicy Nadolnej oraz jego filie: Wiejski Dom Kultury w Siennicy Nadolnej, Wiejski Dom Kultury w Małochwieju Małym, Wiejski Dom Kultury w Zakręciu, Świetlica Wiejska w Czarnoziemi, Wiejski Dom Kultury w Niemienicach, Wiejski Dom Kultury w Bzitem; Biblioteka Publiczna Gminy w Siennicy Nadolnej oraz jej filie: Filia Biblioteczna w Krupem, Filia Biblioteczna w Niemienicach.
3.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie.
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie funkcjonuje jako samorządowa jednostka organizacyjna pomocy społecznej. Działania Ośrodka obejmują głównie system złożony z instrumentów pomocy finansowej. Ich stosowanie wynika z ustaw szczególnych. Instrumenty pomocy finansowej obejmują: świadczenia z pomocy społecznej, świadczenia rodzinne, świadczenia z funduszu alimentacyjnego, świadczenia w postaci dodatków mieszkaniowych. Teren działania Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krasnymstawie obejmuje 5 rejonów opiekuńczych, na których działa 5 pracowników socjalnych, pracujących w terenie. Rejony opiekuńcze posiadają następującą liczbę mieszkańców: I rejon opiekuńczy – 1803, II rejon opiekuńczy – 1971, III rejon opiekuńczy – 2056, IV rejon opiekuńczy – 1873, V rejon opiekuńczy – 1345. Pomoc w ramach zadań własnych GOPS realizuje poprzez: - przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych, okresowych, celowych, specjalnych, - udzielanie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym,
str. 24
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 27
- przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym lub nie mającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia, - udzielanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego, - pracę socjalną, - dożywianie dzieci, - sprawienie pogrzebu, - kierowanie do Domu Pomocy Społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt, - pomoc osobom mającym trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, - opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne według zasad określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, - podejmowanie innych zadań wynikających z rozeznania potrzeb mieszkańców gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych, - współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy oraz informacji o wolnych miejscach pracy, upowszechniania informacji o usługach poradnictwa zawodowego i o szkoleniach. Ośrodek realizuje także zadania zlecone gminie w zakresie pomocy społecznej tj.: - opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne określonych w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, - przyznawanie i wypłacanie zasiłku celowego na pokrycie wydatków powstałych w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej, - zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej bądź innych ustaw, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych. Pomoc finansowa kierowana jest do rodzin szczególnego ryzyka zgodnie z założeniami polityki społecznej. Istotną rolę odgrywa praca socjalna ze wsparciem finansowym lub rzeczowym. Pracownicy socjalni są pierwszymi osobami, które mają bezpośredni kontakt z rodziną w środowisku jej zamieszkania. Przeprowadzając wywiady środowiskowe, dokonują diagnozy problemów i określają indywidualne plany pomocy. Na przestrzeni roku 2011 pomocą społeczną objęto łącznie 235 rodzin, liczących 739 osób. W 2011r. przyjęto 435 wniosków o pomoc,
str. 25
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 28
przeprowadzono 493 wywiady środowiskowe. Zawarto 20 kontraktów socjalnych. Udzielono pomocy wyłącznie w formie pracy socjalnej 52 osobom oraz 235 rodzinom korzystającym z pomocy tutejszego Ośrodka. ( opis za: GSRS i na podstawie sprawozdań jednostki). Przy OPS funkcjonuje, powołany od sierpnia 2011 Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, którego działania skierowane są do rodzin, w których: - zdarzają się przypadki stosowania przemocy, - nadużywa się alkohol lub inne używki, - dzieci są zaniedbywane i pozbawione należytej opieki, - występują konflikty wychowawcze i związane z nimi zaburzenia zachowania dzieci. Do zadań Zespołu Interdyscyplinarnego należy w szczególności: - przyjmowanie zgłoszeń dotyczących przemocy w rodzinie, diagnoza sytuacji problemowej oraz wypracowanie skutecznego sposobu postępowania, który będzie miał na celu powstrzymanie przemocy, - udzielanie kompleksowej pomocy rodzinom dotkniętym zjawiskiem przemocy (inicjowanie specjalistycznego wsparcia terapeutycznego), - monitorowanie sytuacji w rodzinach oparte na współpracy instytucjonalnej, - podejmowanie wspólnych działań w ramach procedury „Niebieskiej Karty”.
4. Pozostałe instytucje, organizacje społeczne Powiatowy Urząd Pracy w Krasnymstawie, Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej „SPES” i „FAMILIA” w Siennicy Nadolnej, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Krasnymstawie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krasnymstawie, 4 domy pomocy społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Komenda Powiatowa Policji w Krasnymstawie, pięć Klubów Sportowych, 14 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, Krasnostawskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych, Koła Gospodyń Wiejskich, Parafia Rzymsko – Katolicka w Stężycy Nadwieprzańskiej, Parafia Rzymsko – Katolicka w Krupem, Parafia Rzymsko – Katolicka w Siennicy Nadolnej, Kaplica Rzymsko – Katolicka w Jaślikowie administrowana przez Parafię pw. Matki Bożej Pocieszenia w Krasnymstawie.
5. Analiza SWOT Aby zaprojektować skuteczne cele i działania na rzecz dziecka i rodziny i przeciwdziałania przemocy w rodzinie, do dopełnienia obrazu diagnostycznego gminy w tym zakresie, posłużono się analizą SWOT. Przeanalizowano obecny potencjał gminy (mocne i słabe
str. 26
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 29
strony) oraz wskazano na zewnętrzne warunki i procesy, które wpływają lub w najbliższym czasie będą wpływać na funkcjonowanie gminy w analizowanym obszarze (szanse i zagrożenia). MOCNE STRONY -wykwalifikowana kadra instytucji -silna oświata -profesjonalna i aktywna działalność GKRPA -aktywna działalność Zespołu Interdyscyplinarnego -punkty konsultacyjno – terapeutyczne -„tradycyjne” rodziny -małe środowisko - ,,każdy zna każdego” -profesjonalne i aktywne instytucje znające lokalne środowisko: szkoły, GOPS -współpraca między instytucjami -dostęp do specjalistów w szkołach -tradycyjna religijność rodzin -niska przestępczość SZANSE -nieskażone środowisko naturalne, rozwój turystyki w tym agroturystyki -środki UE -właściwe ustawy i przepisy -zaangażowanie mediów w walkę z problemami społecznymi – przerwanie zmowy milczenia, łamanie stereotypów -pozytywne wzorce jako przykład do naśladowania
SŁABE STRONY -brak chęci pomocy i zaangażowania ze strony społeczeństwa -brak dostatecznej infrastruktury społecznej: mieszkań chronionych i socjalnych, żłobków -mała ilość środków finansowych na działanie -brak NGO działających na rzecz dziecka i rodziny -instytucje dla osób uzależnionych położone w Krasnymstawie – słaby dostęp dla osób z terenu -mentalność społeczeństwa – stereotypy blokujące korzystanie z usług specjalistów -ubogi rynek pracy
ZAGROŻENIA -system wychowawczy, który większość działań składa na szkołę i Kościół -system wychowania bezstresowego, bez zasad i wymagań -osłabienie wartości rodzinnych, zachwianie relacji rodzic – dziecko -konsumpcyjny styl życia, bez wartości -długie procedury, biurokracja w sądach -słaba komunikacja pomiędzy instytucjami -przepełnienie instytucji zajmujących się pomocą rodzinie (ośrodki wychowawcze) -szkodliwe wzorce -polaryzacja społeczeństwa –zwiększenie dystansu pomiędzy biednymi a bogatymi -kryzys ekonomiczny -podział Polski na ,,A” i ,,B”: brak inwestycji, perspektyw rozwoju gospodarczego, brak infrastruktury gospodarczej -emigracja zarobkowa -starzenie się społeczeństwa -destrukcyjna rola mediów
IV. Planowanie działań
str. 27
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 30
1.
Obszary priorytetowe gminy w zakresie opieki nad dzieckiem i rodziną.
Uczestnicy warsztatów do zaprojektowania celów strategicznych, operacyjnych i zadań wybrali następujące obszary priorytetowe: rodziny dzieci i młodzież Obszary te mają swoje odzwierciedlenie w celach ujętych w Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Krasnystaw na lata 2013 -2020, gdzie jako priorytetowe wyodrębniono 3 obszary, które uznano za najważniejsze w realizacji wizji rozwoju gminy. Są to: 1. Edukacja, kultura, sport, turystyka i rekreacja. 2. Pomoc społeczna, opieka zdrowotna, bezpieczeństwo. 3. Zintegrowane społeczeństwo obywatelskie.14
2.
Cele strategiczne, operacyjne i zadania dla programu. RODZINY Cel strategiczny: Wieloaspektowy rozwój rodziny
Cele operacyjne
Przeciwdziałanie bezrobociu.
Zadania
Szkolenia zawodowe zwiększające szanse na rynku pracy. Promocja gminy – stworzenie oferty agroturystycznej.
Tworzenie nowych miejsc pracy, m.in. w sektorze ekonomii społecznej.
Przeciw14
Edukacja rodziców
Wskaźniki realizacji zadań
Wykonawca
Budżet
- ilość przeszkolonych osób
GOPS, NGO, PUP
Środki własne, środki zewnętrzne
- ilość nowych gospodarstw agroturystycznych - ilość turystów odwiedzających gminę - ilość nowych miejsc pracy - ilość nowych przedsiębiorstw - ilość założonych podmiotów ekonomii społecznej - ilość podjętych
NGO, inicjatywy prywatne
Środki zewnętrzne
GOPS, NGO, PUP, inicjatywy prywatne
Środki własne, środki zewnętrzne
NGO, placówki
Środki własne,
GSRPS Gminy Krasnystaw, s. 117.
str. 28
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 31
działanie uzależnieniom.
i sprzedawców w zakresie uzależnień.
działań - ilość osób objętych działaniami - ilość punktów - ilość osób, którym udzielono wsparcia - ilość imprez bezalkoholowych - ilość działań edukacyjnych - ilość osób objętych działaniami - ilość nowych grup - ilość osób objętych działaniami
oświatowe, GKRPA
środki zewnętrzne
NGO, GKRPA
Środki własne, środki zewnętrzne
GOPS, UG, GCK
środki własne, środki zewnętrzne
GKRPA, UG, NGO
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość osób objętych działaniami - ilość rodzin objętych działaniami
GOPS, NGO, sponsorzy
środki własne, środki zewnętrzne środki własne, środki zewnętrzne
- ilość rodzin objętych działaniami - ilość zorganizowanych akcji - ilość osób objętych działaniami
GOPS, NGO, UG, organizacje kościelne
środki własne, środki zewnętrzne
UG, fundacje
środki własne, środki zewnętrzne
Poradnictwo dla rodzin borykających się z trudną sytuacją materialną.
- ilość rodzin objętych działaniami
GOPS, NGO, PUP
środki własne, środki zewnętrzne
Pedagogizacja rodziny.
- ilość organizowanych spotkań
GOPS, placówki środki własne oświatowe, poradnie
Działalność punktów pełniących dyżury w zakresie porad i motywacji. Promocja zdrowego stylu życia, wolnego od nałogów.
Pomoc rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej.
Rozszerzenie oferty i ułatwienie dostępu do grup AA osobom uzależnionym – tworzenie grup bliżej miejsca zamieszkania. Dożywianie dzieci w placówkach oświatowych. Pomoc finansowa i w naturze.
Organizowanie akcji charytatywnych na rzecz ubogich rodzin.
Stypendia dla zdolnych dzieci z ubogich rodzin.
Podniesienie wydolności
GOPS, sponsorzy
str. 29
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 32
wychowawczej rodziny.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Działania służące poprawieniu relacji rodzic – dziecko poprzez organizacje warsztatów, spotkań rodzinnych . Poradnictwo psychologiczno – pedagogiczne dla rodzin borykających się z problemami opiekuńczowychowawczymi. Działania służące podniesieniu kompetencji rodziny w walce z problemami – treningi kompetencji społecznych, treningi radzenia sobie ze stresem. Tworzenie punktów konsultacyjnych ze specjalistami: prawnikiem, lekarzem, psychologiem; zorganizowanie telefonu zaufania. Działania edukacyjne na rzecz walki z przemocą. Działania terapeutyczne dla ofiar przemocy w rodzinie. Utworzenie świetlicy terapeutycznej. Współpraca międzyinstytucjonalna na rzecz
- ilość osób objętych działaniami edukacyjnymi - ilość organizowanych warsztatów - ilość organizowanych spotkań rodzinnych - ilość spotkań ze specjalistami
psychologicznopedagogiczne
GOPS, NGO, GCK
środki własne, środki zewnętrzne
Poradnia psychologicznopedagogiczne, placówki oświatowe
środki własne
- ilość organizowanych spotkań - ilość osób biorących udział w spotkaniach
GOPS, poradnia psychologicznopedagogiczne
środki własne
- ilość utworzonych punktów wsparcia dla ofiar przemocy - ilość osób korzystających ze wsparcia - zorganizowanie całodobowego telefonu zaufania - ilość podjętych działań - ilość uczestników spotkań - ilość spotkań - ilość osób korzystających ze wsparcia
GKRPA, NGO, poradnia uzależnień
środki własne, środki zewnętrzne
GKRPA, NGO, Zespół Interdyscyplinar -ny Poradnia uzależnień, grupy wsparcia
środki własne, środki zewnętrzne
- utworzenie świetlicy
GCK
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość podjętych wspólnych działań edukacyjnych
środki własne, UG, Policja, GKRPA, GOPS, środki zewnętrzne Zespół
środki własne, środki zewnętrzne
str. 30
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 33
Przeciwdziałanie rozpadowi rodzin.
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
- ilość osób objętych działaniami
Kultywowanie więzi rodzinnych, spotkania międzypokoleniowe, festyny rodzinne.
- ilość zorganizowanych spotkań - ilość osób biorących udział w spotkaniach -ilość rodzin wspierających
Finansowanie funkcjonowania rodzin wspierających.
Pomoc asystenta rodziny rodzinom dotkniętym kryzysem.
Poradnictwo specjalistyczne dla rodzin w kryzysie, pomoc mediatora.
Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej
- ilość
Interdyscyplinar -ny, sąd, kuratorzy, NGO, instytucje kościelne środki własne, GCK, GOPS, środki UG, GKRPA zewnętrzne
GOPS
środki własne, środki zewnętrzne
GOPS
środki własne
GOPS, poradnia psychologicznopedagogiczna, sąd, NGO
środki własne, środki zewnętrzne
GOPS
środki własne,
opracowanych i realizowanych planów pracy z rodziną
- ilość podjętych działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin, - ilość godzin indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci - ilość zorganizowanych porad - ilość rodzin objętych pomocą asystenta rodziny - ilość rodzin korzystających z mediacji - sprawozdania miesięczne
str. 31
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 34
kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy. Przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o zaległościach rodziców w opłatach za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Rozwój Tworzenie kompetencji warunków do specjalistyc podnoszenia znej kadry kwalifikacji przez zajmującej asystentów rodziny. się pomocą Szkolenia rodzinie. i doradztwo dla pracowników instytucji zajmujących się pomocą rodzinie. Uczestnictwo w konferencjach specjalistycznych.
- sprawozdania miesięczne
GOPS
środki własne
- ilość zatrudnionych asystentów rodziny -ilość szkoleń dla asystentów rodziny - ilość szkoleń - ilość osób biorących udział w szkoleniach
GOPS Instytucje szkoleniowe
środki własne, środki zewnętrzne
GOPS Instytucje szkoleniowe
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość konferencji - ilość osób biorących udział w konferencjach Finansowanie - ilość rodzin, które kosztów szkoleń wzięły udział rodzin wspierających. w szkoleniach
GOPS Instytucje szkoleniowe
środki własne, środki zewnętrzne
GOPS Instytucje szkoleniowe
środki własne,
DZIECI I MŁODZIEŻ Cel strategiczny: Zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży w Gminie Krasnystaw Cele operacyjne
Działania podnoszące poziom bezpieczeństwa w gminie oraz zapobiega-
Zadania
Prowadzenie programów profilaktycznych dotyczących uzależnień, agresji, radzenia sobie ze stresem, spektakle
Wskaźniki realizacji zadań
Wykonawca
Budżet
- ilość przeprowadzonych zajęć, spotkań, spektakli - ilość osób korzystających z zajęć
Policja, placówki oświatowe, poradnie psychologicznopedagogiczne, NGO
środki własne, środki zewnętrzne
str. 32
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 35
nie uzależnieniom.
Promocja pozytywnych
profilaktyczne. Prowadzenie programów pomocy dla dzieci i młodzieży dotkniętych uzależnieniem od komputera, Internetu. Utworzenie świetlic socjoterapeutycznych. Zorganizowanie wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci i młodzieży z programem profilaktycznym. Organizowanie akcji poprawiających bezpieczeństwo dzieci i młodzieży, np. „Bezpieczne wakacje”, „Zachowaj trzeźwy umysł”, przeciwdziałanie przestępstwom na tle seksualnym, sposoby radzenia sobie z przemocą w grupach rówieśniczych, w rodzinie, cyberprzemoc. Organizowanie prelekcji w szkołach przez specjalistów z policji, psychologów, pracowników GOPS itp. Zagospodarowanie czasu wolnego: wolontariat, zajęcia
- ilość przeprowadzonych zajęć, - ilość osób korzystających z zajęć
Placówki oświatowe, poradnie psychologicznopedagogiczne
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość utworzonych GCK świetlic/ świetlic socjoterapeutycznych - ilość GKRPA, GOPS, zorganizowanych NGO wyjazdów - ilość osób objętych działaniami
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość prelekcji, zajęć, zorganizowanych akcji - ilość osób objętych działaniami edukacyjnymi
Policja, GKRPA, Placówki oświatowe
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość prelekcji - ilość osób objętych działaniami edukacyjnymi
Policja, poradnia środki własne, psychologiczno- środki zewnętrzne pedagogiczna, GOPS, sąd
- ilość zorganizowanych zajęć
Placówki oświatowe, GCK, GOPS
środki własne, środki zewnętrzne
środki własne, środki zewnętrzne
str. 33
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 36
wzorców zachowań.
pozalekcyjne, organizacje zajęć ukierunkowanych na rozwój osobowościowy dzieci i młodzieży. Organizacja spotkań z ludźmi odnoszącymi sukcesy, idolami. Organizacja zajęć podnoszących aktywność, zaradność życiową.
Tworzenie świetlic środowiskowych.
Integracja społeczna dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.
Organizacja gier i zabaw integracyjnych.
Organizacja grup i klas integracyjnych.
Poszerzenie infrastruktury dla małych dzieci w gminie.
Organizacja oddziału żłobkowego.
Organizacja nowych punktów przedszkolnych.
Przeciwdziałanie
Organizacja profesjonalnych
- ilość osób objętych zajęciami
- ilość zorganizowanych spotkań
Placówki oświatowe, GCK
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość zorganizowanych zajęć - ilość osób objętych działaniami edukacyjnymi - ilość stworzonych świetlic - ilość osób korzystających ze świetlic - ilość zorganizowanych działań - ilość osób biorących udział w działaniach - ilość zorganizowanych grup/klas integracyjnych - ilość osób niepełnosprawnych objętych działaniami - ilość zorganizowanych oddziałów - ilość dzieci objętych wsparciem - ilość zorganizowanych oddziałów - ilość dzieci objętych wsparciem - ilość zorganizowanych
NGO, GOPS
środki własne, środki zewnętrzne
GCK
środki własne, środki zewnętrzne
GCK, placówki oświatowe
środki własne, środki zewnętrzne
placówki oświatowe
środki własne, środki zewnętrzne
UG
środki własne, środki zewnętrzne
UG, NGO
środki własne, środki zewnętrzne
Placówki oświatowe
środki własne, środki
str. 34
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 37
wczesnemu macierzystwu i ojcostwu. Wyrównywanie szans edukacyjnych.
Opieka nad dziećmi i młodzieżą z rodzin niewydolnych opiekuńczo.
szkoleń i kursów.
Stypendia dla szczególnie uzdolnionych dzieci i młodzieży. Wyposażenie klasopracowni w nowoczesny sprzęt edukacyjny. Specjalne programy dla dzieci i młodzieży zdolnej.
Tworzenie grup samopomocowych dla dzieci i młodzieży doświadczających zagrożeń w rodzinie (przemoc, uzależnienia, bezradność opiekuńczowychowawcza rodziców, sieroctwo, eurosieroctwo). Pokazywanie pozytywnych wzorców jako przykład do naśladowania, kształtowanie i wpajanie zasad savoir-vivre. Wzmacnianie więzi rodzinnych i integracja z dziećmi niepełnosprawnymi poprzez organizację
spotkań - ilość osób objętych działaniami - ilość przyznanych stypendiów
zewnętrzne
UG, fundacje
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość wyposażonych klasopracowni
UG, sponsorzy
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość osób objętych działaniami - ilość realizowanych programów
Placówki oświatowe, UG
środki własne, środki zewnętrzne
- ilość utworzonych NGO grup - ilość osób objętych działaniami
środki zewnętrzne
- ilość pogadanek, lekcji poświęconych tej tematyce - ilość spotkań z osobami służącymi jako wzór do naśladowania - ilość zorganizowanych działań - ilość osób objętych działaniami
Przedstawiciele placówek oświatowych, duchowieństwa, rodzice, itp.
środki własne, środki zewnętrzne
GCK, UG, placówki oświatowe
środki własne, środki zewnętrzne
str. 35
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 38
świąt, np. Dnia Matki, Babci, Seniora, Rodziny itp.; organizacja spotkań z psychologiem dla dzieci i rodziców. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczowychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo – terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym. Praca specjalistyczna z dziećmi z rozbitych rodzin.
3.
- ilość dzieci
GOPS
Środki własne
- ilość dzieci objętych opieką - ilość zorganizowanych spotkań specjalistycznych
Poradnia psychologicznopedagogiczna, pedagog szkolny, GCK, GOPS
Środki własne, środki zewnętrzne
Harmonogram wdrażania programu. RODZINY Cel strategiczny: Wieloaspektowy rozwój rodziny
Cele operacyjne Przeciwdziałanie bezrobociu.
Przeciwdziałanie uzależnieniom.
Zadania Szkolenia zawodowe zwiększające szanse na rynku pracy. Promocja gminy – stworzenie oferty agroturystycznej. Tworzenie nowych miejsc pracy, m.in. w sektorze ekonomii społecznej. Edukacja rodziców i sprzedawców w zakresie uzależnień. Działalność punktów pełniących dyżury w zakresie porad i motywacji. Promocja zdrowego stylu życia,
2013
2014
2015
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
str. 36
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 39
Pomoc rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej.
wolnego od nałogów. Rozszerzenie oferty i ułatwienie dostępu do grup AA osobom uzależnionym – tworzenie grup bliżej miejsca zamieszkania. Dożywianie dzieci w placówkach oświatowych. Pomoc finansowa i w naturze. Organizowanie akcji charytatywnych na rzecz ubogich rodzin. Stypendia dla zdolnych dzieci z ubogich rodzin. Poradnictwo dla rodzin borykających się z trudną sytuacją materialną.
Podniesienie wydolności wychowawczej rodziny.
Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Przeciwdziałanie rozpadowi rodzin.
Pedagogizacja rodziny. Działania służące poprawieniu relacji rodzic – dziecko poprzez organizacje warsztatów, spotkań rodzinnych. Poradnictwo psychologiczno – pedagogiczne dla rodzin borykających się z problemami opiekuńczowychowawczymi. Działania służące podniesieniu kompetencji rodziny w walce z problemami – treningi kompetencji społecznych, treningi radzenia sobie ze stresem. Tworzenie punktów konsultacyjnych ze specjalistami: prawnikiem, lekarzem, psychologiem; zorganizowanie telefonu zaufania. Działania edukacyjne na rzecz walki z przemocą. Działania terapeutyczne dla ofiar przemocy w rodzinie. Utworzenie świetlicy terapeutycznej. Współpraca międzyinstytucjonalna na rzecz przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Kultywowanie więzi rodzinnych, spotkania międzypokoleniowe, festyny rodzinne.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
str. 37
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 40
Rozwój kompetencji specjalistycznej kadry zajmującej się pomocą rodzinie
Pomoc asystenta rodziny rodzinom dotkniętym kryzysem. Poradnictwo specjalistyczne dla rodzin w kryzysie, pomoc mediatora. Finansowanie funkcjonowania rodzin wspierających. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy. Przekazywanie do biura informacji gospodarczej informacji o zaległościach rodziców w opłatach za pobyt dziecka w pieczy zastępczej Tworzenie warunków do podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny Szkolenia i doradztwo dla pracowników instytucji zajmujących się pomocą rodzinie Uczestnictwo w konferencjach specjalistycznych Finansowanie kosztów szkoleń rodzin wspierających
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
DZIECI I MŁODZIEŻ Cel strategiczny: Zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży w Gminie Krasnystaw Cele operacyjne Zadania 2013 2014 2015 Działania Prowadzenie programów podnoszące profilaktycznych dotyczących X X X poziom uzależnień, agresji, radzenia sobie bezpieczeństwa ze stresem, spektakle profilaktyczne. w gminie oraz Prowadzenie programów pomocy dla zapobieganie dzieci i młodzieży dotkniętych X X X uzależnieniom. uzależnieniem od komputera, Internetu. Utworzenie świetlic X X X socjoterapeutycznych. Zorganizowanie wypoczynku letniego i zimowego dla dzieci i młodzieży X X X z programem profilaktycznym. Organizowanie akcji poprawiających bezpieczeństwo dzieci i młodzieży, np. „Bezpieczne wakacje”, „Zachowaj trzeźwy umysł”, przeciwdziałanie X X X przestępstwom na tle seksualnym, sposoby radzenia sobie z przemocą w grupach rówieśniczych, w rodzinie,
str. 38
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 41
cyberprzemoc. Organizowanie prelekcji w szkołach przez specjalistów z policji, psychologów, pracowników GOPS itp. Promocja pozytyw- Zagospodarowanie czasu wolnego: nych wzorców wolontariat, zajęcia pozalekcyjne, zachowań. organizacja zajęć ukierunkowanych na rozwój osobowościowy dzieci i młodzieży. Organizacja spotkań z ludźmi odnoszącymi sukcesy, idolami. Organizacja zajęć podnoszących aktywność, zaradność życiową. Tworzenie świetlic środowiskowych. Integracja społeczna dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.
Organizacja gier i zabaw integracyjnych.
Poszerzenie infrastruktury dla małych dzieci w gminie. Przeciwdziałanie wczesnemu macierzystwu i ojcostwu. Wyrównywanie szans edukacyjnych.
Organizacja oddziału żłobkowego.
Opieka nad dziećmi i młodzieżą z rodzin niewydolnych opiekuńczo.
Organizacja grup i klas integracyjnych.
Organizacja nowych punktów przedszkolnych. Organizacja profesjonalnych szkoleń i kursów.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
X
X
X
X
Stypendia dla szczególnie uzdolnionych dzieci i młodzieży.
X
X
X
Wyposażenie klasopracowni w nowoczesny sprzęt edukacyjny.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Specjalne programy dla dzieci i młodzieży zdolnej. Tworzenie grup samopomocowych dla dzieci i młodzieży doświadczających zagrożeń w rodzinie (przemoc, uzależnienia, bezradność opiekuńczowychowawcza rodziców, sieroctwo, eurosieroctwo). Pokazywanie pozytywnych wzorców jako przykład do naśladowania, kształtowanie i wpajanie zasad savoir-
str. 39
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 42
vivre. Wzmacnianie więzi rodzinnych i integracja z dziećmi niepełnosprawnymi poprzez organizację świąt, np. Dnia Matki, Babci, Seniora, Rodziny itp.; organizacja spotkań z psychologiem dla dzieci i rodziców. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczowychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo– terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym Praca specjalistyczna z dziećmi z rozbitych rodzin.
4.
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Zasady monitorowania programu oraz weryfikowania jego założeń
w okresie obowiązywania. Monitoring i ewaluacja programów strategicznych polegają na systematycznej ocenie realizowanych zadań oraz modyfikacji kierunków działania w przypadku istotnych zmian społecznych, które mogą pojawić się poprzez, np. zmianę regulacji prawnych, powstanie nowych problemów społecznych. Ewaluacja jest procedurą z natury normatywną, gdyż z jednej strony wykorzystuje się w niej istniejące normy, z drugiej zaś w jej wyniku mogą pojawić się propozycje wprowadzenia nowych norm i procedur. Jej podstawowym celem jest dostarczenie podmiotom realizującym politykę społeczną w gminie wiedzy potrzebnej przy podejmowaniu decyzji. Elementami skutecznego monitoringu i ewaluacji będą przede wszystkim: Zespół wdrażający Program Wspierania Rodziny Gminy Krasnystaw, który jest tożsamy z Zespołem Interdyscyplinarnym. Roczna ocena wdrażania Programu. Zespół wdrażający Program będzie spotykał się raz w roku, by ocenić poziom wdrażania poszczególnych celów i kierunków działań. Zespół swoją ocenę przedstawi wójtowi i radzie, sugerując przyjęcie proponowanych rozwiązań. Zespół również będzie wnioskował o aktualizacje Programu i/lub przyjęcie nowych celów strategicznych, operacyjnych czy zadań. Wskaźniki realizacji poszczególnych zadań zostały wskazane przy opisie zadań. Ważne z punktu realizacji celów programu są również wskaźniki – instrumenty polityki
str. 40
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 43
społecznej, za pomocą których cele mogą być osiągnięte lub które mogą wspomagać procesy osiągania celów. Są to m.in. procentowe udziały: osób dotkniętych problemami alkoholowymi korzystających z pomocy w tym zakresie w ogóle osób dotkniętych tymi problemami, osób dotkniętych problemami alkoholowymi należących do klubów AA itp. w ogóle osób dotkniętych tymi problemami, młodzieży wyedukowanej w zakresie zagrożeń alkoholowych w ogóle młodzieży, młodzieży wyedukowanej w zakresie zagrożeń związanych z narkotykami w ogóle młodzieży, osób dotkniętych problemami narkomanii korzystających z pomocy w tym zakresie w ogóle osób dotkniętych tymi problemami, osób dotkniętych problemami ubóstwa korzystających z pomocy w tym zakresie w ogóle osób dotkniętych tymi problemami, osób dotkniętych problemami dotyczącymi niepełnosprawności korzystających z pomocy w tym zakresie w ogóle osób dotkniętych tymi problemami. Powyższe wskaźniki są w większości dostępne w zbiorach statystyki publicznej oraz w zasobach informacyjnych instytucji zajmujących się pomocą społeczną. Część danych może być zbierana okresowo poprzez badania ankietowe wśród mieszkańców gminy oraz w kluczowych dla rozwiązywania problemów społecznych instytucjach. Program będzie podlegał ewaluacji na przestrzeni kolejnych 3 lat. Ewaluacja powinna: - sprzyjać rozwojowi instytucji pomocy społecznej i projektów, które są w niej realizowane, - przyczyniać się do wzrostu skuteczności działań i odpowiedzialności osób, które te działania realizują, - pomóc odpowiedzieć na pytanie: czy kierunek działań programu jest właściwy? Sprawozdawczość prowadzona będzie
przez Zespół Interdyscyplinarny. Sprawozdanie
z realizacji programu sporządzane będzie raz na rok w terminie do końca I kwartału następnego roku kalendarzowego i przekładane Radzie Gminy. Sprawozdania z realizacji poszczególnych projektów wpisujących się w niniejszy program sporządzane będą przez
str. 41
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 44
każdego głównego realizatora - lidera projektu i przekładane w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Krasnymstawie. Ponadto GOPS zobowiązany jest do przygotowywania sprawozdań rzeczowofinansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego (Ustawa o Pieczy Zastępczej, art. 176 ust. 6).
Załącznik 1. ankieta dla osób/instytucji mających wpływ na kształt lokalnej polityki społecznej ze szczególnym uwzględnieniem kwestii dziecka i rodzin. Czy dużo jest rodzin ubogich w gminie? znam wiele takich rodzin znam nieliczne takie rodziny słyszałem o takich rodzinach Jaki jest dostęp do rehabilitacji i wsparcia dla rodzin z dziećmi niepełnosprawnymi w gminie? niewystarczający dostateczny dobry nie mam zdania Jak ocenia Pani/Pan organizację czasu wolnego dzieci i młodzieży w gminie? niewystarczająca dostateczna dobra nie mam zdania Jak ocenia Pani/Pan działań związanych z profilaktyką alkoholową i narkomanią? niewystarczające dostateczne nie mam zdania dobre bardzo dobre Czy dzieci w gminie mają łatwy dostęp do alkoholu i narkotyków? tak dostęp jest zróżnicowany nie wiem Czy szkoły i miejsca publiczne w gminie są bezpieczne dla dzieci? tak nie mam zdania nie Czy zna Pani/Pan rodziny, w których dzieci są bite i krzywdzone? słyszałem o takich rodzinach nie słyszałem o takich rodzinach
str. 42
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 45
znam nieliczne takie rodziny Czy zdarzają się w gminie przypadki wykorzystywania seksualnego? nie wiem o takich zdarzeniach słyszałem o takich przypadkach Czy należałoby zorganizować więcej miejsc w przedszkolach? tak nie mam zdania nie
ankieta dla szkół i placówek edukacyjnych Czy szkoła/placówka edukacyjna: posiada dostęp do Internetu prowadzi dożywianie uczniów posiada salę gimnastyczną zatrudnia pedagoga zatrudnia psychologa zatrudnia logopedę zatrudnia doradcę zawodowego posiada klasy integracyjne Czy szkoła/placówka edukacyjna oferuje dodatkowe zajęcia (m.in. różnorodne tematycznie koła zainteresowań oraz zajęcia teatralne, muzyczne, plastyczne, taneczne informatyczne, sportowe, turystyczne i zajęcia w świetlicy szkolnej)? tak nie Jeśli tak, to jakie? ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. Czy szkoła/placówka edukacyjna oferuje zajęcia dodatkowe dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi? tak nie
str. 43
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 46
Jeśli tak, to jakie? zajęcia wyrównawcze terapeutyczne socjoterapeutyczne psychoterapeutyczne rewalidacyjne korekcyjno-kompensacyjne logopedyczne inne, jakie?................................................................................... Proszę wymienić i krótko opisać 5 najważniejszych problemów dotykających uczniów szkoły/placówki edukacyjnej: 1.……………………………………………………………………………………….
2.………………………………..………………………………………………………
3.……………………………………………………………………………………….
4.……………………………………………………………………………………….
5.………………………………….……………………………………………………. Jakie działania profilaktyczne i naprawcze w związku z problemami dotykającymi dzieci i młodzież są konieczne do przeprowadzenia na terenie szkół/placówek edukacyjnych?
Jakie najważniejsze kwestie należałoby podjąć w gminnym programie opieki nad dzieckiem i rodziną?
Czy na terenie gminy są rejony wymagające szczególnej interwencji ze względu na sytuację dziecka? jakie?
str. 44
Id: A79D26DB-3A5E-4D51-871A-79B4B7A9A9AF. Uchwalony
Strona 47