Załącznik do Uchwały Nr XXXII/336/09 Rady Miejskiej w Mielcu
ZINTEGROWANY PLAN ROZWOJU TRANSPORTU PUBLICZNEGO NA LATA 2009-2015 dla MIASTA MIELEC
Mielec, maj 2009r.
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Spis treści: 1.
Zasięg terytorialny Planu Zintegrowanego (wyznaczenie granic obszaru).......... …….5
2.
Diagnoza sytuacji na obszarze planu............................................................................. 7 2.1. Charakterystyka sytuacji społeczno- gospodarczej ....................................................... 7 2.1.1. Rozwój przestrzenny i funkcjonowanie transportu.............................................. 7 2.1.2. Strefa gospodarcza ............................................................................................... 8 2.1.3. Strefa społeczna ................................................................................................... 9 2.1.4. Wpływ na środowisko naturalne i kulturowe .................................................... 15 2.2. Charakterystyka stanu sektora transportu publicznego ............................................... 16
3.
2.2.1. Diagnoza stanu istniejącego............................................................................... 16 2.2.2. Miejski i podmiejski system autobusowy ......................................................... 18 2.2.3. Sieć kolejowa ..................................................................................................... 22 2.2.4. Transport lotniczy .............................................................................................. 23 2.2.5. Zasady i struktury zarządzania transportem zbiorowym ................................... 23 2.2.6. Infrastruktura transportowa inna niż transport zbiorowy................................... 24 Organizacja transportu pasażerskiego na terenie Mielca ............................................ 27 3.1. Główny przewoźnik pasażerów na terenie Mielca...................................................... 27 3.2. Analiza SWOT Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu ............................ 28 3.3. Reorganizacja Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu .............................. 29
4.
Rozwój usług transportu publicznego ......................................................................... 32
5.
Powiązanie planu z dokumentami strategicznymi ...................................................... 35 5.1. Kontekst międzynarodowy i krajowy.......................................................................... 35 5.1.1. Polityka transportowa państwa .......................................................................... 35 5.1.2. Polityka transportowa Unii Europejskiej ........................................................... 36 5.1.3. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ............................................. 37 5.2. Kontekst regionalny .................................................................................................... 37 5.2.1. Strategia rozwoju oraz Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego.................................................................................................. 37 5.2.2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego.................... 39 5.3. Kontekst lokalny.......................................................................................................... 41 5.3.1. Strategia Rozwoju Powiatu Mieleckiego na lata 2000-2010 ............................. 42 5.3.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Mielca42 5.3.3. Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego miasta Mielca na lata 2007- 2015 z prognozą do roku 2020.................................................................................... 43 5.4. Konkluzja .................................................................................................................... 44
6.
Polityka transportowa i kierunki działania w zakresie transportu publicznego .......... 45 6.1. Cele i zadania dla transportu w Mielcu ...................................................................... 45 6.2. Cele i wskaźniki realizacji Planu................................................................................. 46
strona 2
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
6.3. Oczekiwane wskaźniki osiągnięcia Planu ................................................................... 47 7.
Plan finansowy na lata 2009- 2015 ............................................................................. 48
8.
Zestawienie zadań planowanych do realizacji w latach 2009- 2015........................... 50
9.
Szacunkowa prognoza popytu na transport publiczny w Mielcu................................ 53
10.
System wdrażania........................................................................................................ 57
10.1. Zarządzanie ................................................................................................................ 57 10.2. Sposoby komunikacji społecznej, monitorowania i ocen Planu ................................ 57
Spis tabel: Tabela 1. Struktura i liczba ludności według płci i ekonomicznych grup wieku w Mielcu na koniec 2007 roku ..................................................................................................... 11 Tabela 2. Prognoza ludności Mielca na lata 2009-2029 .......................................................... 12 Tabela 3. Pracujący w Mielcu w latach 2005- 2007 ................................................................ 13 Tabela 4. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON według sektorów własnościowych w latach 2004-2007 ...................................................... 13 Tabela 5 Liczba aktywnych podmiotów zarejestrowanych w Urzędzie Miejskim w Mielcu . 13 Tabela 6. Porównanie wskaźników produkcji sprzedanej w miastach Podkarpacia w roku 2006 ......................................................................................................................... 14 Tabela 7. Liczba pasażerów przewiezionych przez MKS Mielec w latach 2002-2008........... 17 Tabela 8. Dynamika zmian ilości pasażerów przewiezionych przez MKS Mielec w latach 2002- 2008 ............................................................................................................... 17 Tabela 9. Elementy sieci komunikacji autobusowej w roku 2008........................................... 18 Tabela 10. Elementy sieci komunikacji autobusowej obsługiwanych przez MKS Sp. z o.o. z uwzględnieniem tras w roku 2008 ........................................................................ 20 Tabela 11. Struktura wiekowa i stan rodzajowy taboru autobusowego Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu Sp. z o.o. ........................................................................ 21 Tabela 12. Ścieżki rowerowe oraz ciągi pieszo- rowerowe w Mielcu..................................... 25 Tabela 13. Analiza SWOT Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu ...................... 28 Tabela 14. Cele Operacyjne związane z rozwojem transportu publicznego........................... 43 Tabela 15. Plan finansowy miasta Mielec w latach 2009-2015 przy pozostawieniu wpływów ze sprzedaży biletów w MKS .................................................................................. 49 Tabela 16. Zadania inwestycyjne planowane do dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 .......................... 51 Tabela 17. Zadania inwestycyjne Miasta Mielec zawarte w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym na lata 2008- 2013 z zakresu Komunikacji i Transportu ............... 52 Tabela 18. Założenia do analizy zachowań komunikacyjnych ................................................ 56
Spis wykresów: Wykres 1. Struktura przemysłu w SSE „EURO-PARK MIELEC”........................................ 15 Wykres 2. Częstość korzystania z usług komunikacji miejskiej.............................................. 32
strona 3
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Wykres 3. Rodzaj wykorzystanych biletów............................................................................. 33 Wykres 4. Stopień zadowolenia z wprowadzenia systemu karty miejskiej - biletu elektronicznego........................................................................................................ 33 Wykres 5. Stopień zadowolenia z promocyjnego systemu sprzedaży biletów okresowych (miesięcznych)......................................................................................................... 33 Wykres 6. Atrakcyjność promocji............................................................................................ 33 Wykres 7. Ocena jakości usług świadczonych przez komunikację miejską............................ 34 Wykres 8. Źródło informacji o funkcjonowaniu MKS ............................................................ 34
Spis rysunków: Rysunek 1. Zasięg działalności MKS Sp. z o.o. w Mielcu ........................................................ 6 Rysunek 2. Ścieżki rowerowe w Mielcu.................................................................................. 26
strona 4
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
AUTORZY OPRACOWANIA Niniejsze opracowanie przygotował zespół International Management Services Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie w składzie:
Jan Friedberg,
Agata Pietrzyk
Mariusz Szubra.
na podstawie umowy nr IM-342/M-1/79/2008, zawartej z Gminą Miejską Mielec w dniu 5 grudnia 2008r.
1. Zasięg terytorialny Planu Zintegrowanego (wyznaczenie granic obszaru) Wyznaczenie granic obszaru terytorialnego Planu przeprowadzone zostało w oparciu o kryteria:
demograficzno-osadnicze,
społeczne,
ekonomiczne,
przestrzenne
i infrastrukturalne. Obszar poddany delimitacji 1 stanowi swoisty region funkcjonalny, obejmujący obszar miasta Mielca. Podstawowym kryterium funkcjonalnym wyznaczenia granic jest kryterium dojazdów do pracy. Ponadto uwzględnione zostały kryteria dodatkowe, w tym: - dojazdy młodzieży do szkół ponad-gimnazjalnych; - dojazdy do usług rynkowych (handel, usługi komercyjne, w tym obsługa finansowo bankowa); - dojazdy do usług nierynkowych (kultura, sztuka, służba zdrowia, sport). Ponadto wpływ na wyznaczenie granic mają planowane inwestycje w zakresie komunikacji miejskiej, które obejmują tylko obszar Gminy Miejskiej Mielca. Oznacza to, że zasięg terytorialny Planu pokrywa się z granicami administracyjnymi miasta Mielca. Poniżej zamieszczono graficzne przedstawienie wyznaczonych granic oddziaływania Planu.
1
Wyznaczenie granic obszaru strona 5
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Rysunek 1. Zasięg działalności MKS Sp. z o.o. w Mielcu
Źródło: Opracowanie własne
Obszar wyznaczony przez czerwoną linię pokrywa się z zasięgiem działalności Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu na obszarze powiatu mieleckiego.
strona 6
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
2. Diagnoza sytuacji na obszarze planu 2.1. Charakterystyka sytuacji społeczno- gospodarczej 2.1.1.
Rozwój przestrzenny i funkcjonowanie transportu
Dla prawidłowego rozwoju miasta
zasadniczą kwestią polityki transportowej jest
uzyskanie zrównoważonego podziału ruchu osób pomiędzy transport indywidualny (samochodami) a zbiorowy (autobusami, koleją). Podział ten uwzględnia także możliwości wykorzystania ruchu pieszego i rowerowego, jako racjonalnego substytutu ruchu zmotoryzowanego. Właściwe kierowanie przestrzennym rozwojem (zasada zrównoważonego rozwoju), w szczególności w zakresie transportu, ma na celu: - zapewnienie możliwości realizacji potrzeb przemieszczania się mieszkańców i odwiedzających według ich potrzeb, - stworzenie warunków dla dostosowania sprawności w funkcjonowaniu układów komunikacyjnych oraz infrastruktury technicznej do zmieniających się potrzeb społeczności miejskiej; - doskonalenie struktury przestrzennej miasta pod kątem jej funkcjonalności oraz racjonalne jej przekształcenie w dostosowaniu do potrzeb dalszego rozwoju; - projektowanie układu drogowego według zasad, które zapewniają minimalizację możliwości wystąpienia uciążliwości w otoczeniu. Podstawowym sposobem realizacji tych zasad jest uatrakcyjnienie oferty przewozowej transportu publicznego, przy ograniczaniu dostępności samochodem do wybranych rejonów największych koncentracji ruchu, z uwzględnieniem efektywności pracy układu, w tym:
wpływu na kondycję finansową miejskiego transportu zbiorowego, kolei i ponadlokalnych przewoźników autobusowych,
warunków parkowania mieszkańców i przybyszów,
bezpieczeństwa uczestników ruchu.
strona 7
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Dynamiczny rozwój motoryzacji powoduje narastanie niestabilności w funkcjonowaniu układu drogowego: natężenia ruchu przekraczają wartości krytyczne, wprowadzanie sygnalizacji świetlnej poprawia bezpieczeństwo, lecz powoduje kolejki, zaś wzrost użytkowania samochodów stwarza problemy parkingowe w największych koncentracjach usług i mieszkalnictwa.
2.1.2. Strefa gospodarcza Miasto Mielec jest ośrodkiem miejskim o znaczeniu regionalnym, skupiającym szereg usług publicznych i administracyjnych. Do najważniejszych sektorów o znaczeniu regionalnym należą: - Edukacja – zamiejscowy wydział Wyższej Szkoły Gospodarki i Zarządzania w Krakowie, szkoły pomaturalne oraz zespoły szkół i szkoły średnie, - Ochrona zdrowia –specjalistyczny szpital i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, - Gospodarka - ośrodek tradycyjnego przemysłu lotniczego oraz firm skoncentrowanych na branżach: motoryzacyjnej, metalowej, tworzyw sztucznych oraz produkującej materiały dla budownictwa.
W strategicznych planach rozwoju gospodarczego Mielca przewiduje się rozwój następujących sektorów gospodarki: - Edukacja – rozwój szkolnictwa wyższego – studia licencjackie, magisterskie, - Turystyka – zwiększenie i poprawa oferty turystycznej (w tym infrastruktury – transport, baza hotelowa), - Wspieranie rozwoju europejskiego centrum usług.
Wpływ rozwoju transportu publicznego na politykę gospodarczą i zatrudnienie Miasto Mielec, dzięki realizacji polityki zrównoważonego rozwoju transportu, ma możliwość uzyskania lepszej pozycji do walki z wyzwaniami związanymi z utrzymaniem konkurencyjności, wymogami zapewnienia wysokiej jakości życia, dobrych warunków pracy
strona 8
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
i utrzymaniem niskiego poziomu wyłączenia mieszkańców z życia społeczności miejskiej. Politykę mobilności można uznać za ważną inwestycję w ludzi, miejsca pracy, zrównoważenie społeczne i tożsamość kulturową. Jej konsekwentna realizacja stanowić będzie czynnik napędzający rozwój ekonomiczny, w tym: - wpłynie na rozwój gospodarczy i pełniejsze zatrudnienie; - powstanie nowych możliwości zatrudnienia w małych i średnich przedsiębiorstwach związanych z branżami inżynierii transportowej, informatycznej oraz budowlanej; - sprawna komunikacja publiczna, powstanie sieci ścieżek rowerowych zwiększy atrakcyjność miasta, zwłaszcza dla turystów; - zwiększenie przewozów transportem publicznym oraz nowe źródła wpływów doprowadzą do poprawy ich usług; Realizacja zalecanej polityki transportowej będzie mieć znaczny wpływ na przyciągnięcie inwestycji poza sektorem transportowym.
2.1.3. Strefa społeczna Transport zbiorowy charakteryzuje się powszechną dostępnością dla wszystkich podróżujących bez względu na to czy mają nieograniczony dostęp do samochodu czy też nie. Wśród osób mających dostęp do auta skorzystanie z publicznego środka transportu jest kwestią wyboru, na który wpływać może złe samopoczucie, powody ekologiczne, czy inne nieprzewidziane przypadki. Natomiast, do drugiej wymienionej grupy, wchodzą dzieci, młodzież, ludzie mniej zamożni i osoby niepełnosprawne, które nie posiadają odpowiednio przystosowanego pojazdu indywidualnego. Dodać warto, że na terenach wyłączonych z transportu indywidualnego, najczęściej jedynym środkiem transportu jest transport zbiorowy. Działania związane z rozwojem zrównoważonego transportu mają bezpośredni wpływ na politykę społeczną, gdyż: - poprawiają jakość życia i zdrowotność mieszkańców, przede wszystkim przez uatrakcyjnienie przestrzeni publicznej, które dotyczą między innymi obszarów z historyczną zabudową miasta;
strona 9
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- zapewniają dostępność niezbędnej informacji potrzebnej do planowania podróży; - dostarczają lepsze usługi transportowe, przede wszystkim osobom, które podlegają wyłączeniu społecznemu ze względu na status ekonomiczny, niepełnosprawność czy podeszły wiek; - dostarczają dobry jakościowo transport zbiorowy po rozsądnych cenach; - zapewniają dogodniejsze możliwości przemieszczania się i dostęp do typowych miejsc aktywności wszystkim osobom bez konieczności posiadania własnego środka transportu; - poprawiają bezpieczeństwo pasażerów, zwłaszcza w nocy (przede wszystkim kobietom), a także osobom starszym i niepełnosprawnym. Czynniki demograficzne, jak liczba mieszkańców oraz ich rozmieszczenie, wpływają na kształtowanie się układu transportu zbiorowego oraz projektowanie marszrut linii komunikacji miejskiej. Dla sprawnego działania układu należy okresowo badać poziom usług oraz wprowadzanie korekt, w oparciu o następujące kryteria: - maksymalizacja liczby pasażerów – zapewnienie możliwości przewożenia jak największej liczby pasażerów - dopasowanie układu komunikacji miejskiej do głównych potoków pasażerskich - minimalizacja liczby przesiadek – zapewnienie bezpośredniości połączeń na ciągach o największych potokach pasażerów, tak aby podróże zawierały nie więcej niż jedną przesiadkę - minimalizacja kosztów eksploatacyjnych – układ optymalny powinien zapewniać opłacalność stosowanych rozwiązań - jak najlepsze połączenie obszarów o podobnym potencjale, w miarę możliwości o komplementarnych motywacjach podróży – np.: obszar zabudowy mieszkaniowej oraz obszar miejsc pracy, dominujące motywacje podróży: dom-praca, praca-dom - zapewnienie sprawnej komunikacji miejskiej, kursującej z dużą częstotliwością w obszarach o ograniczonym dostępie dla komunikacji indywidualnej.
strona 10
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Z kolei czynniki społeczne (np. poziom życia, wykształcenie) mogą wpływać na: - wybór środka transportu (transport zbiorowy lub indywidualny, pieszy czy rowerowy) - konieczność
zapewnienia
atrakcyjnych
z
punktu
widzenia
pasażera
powiązań
z potencjalnymi miejscami pracy - umożliwienie dojazdu do obiektów pełniących funkcje publiczne, takich jak szpital, uczelnia, szkoły, cmentarze, targowiska, itp. - konieczność poszanowania przyzwyczajeń mieszkańców. Według danych z Banku Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego na koniec 2007 roku w Mielcu mieszkało 61 005 osób, w tym 31 622 kobiet, co stanowi 51,84% mieszkańców. W wieku produkcyjnym ogółem było 40 290 osób, co stanowi 66,04% mieszkańców ogółem (69,09% mężczyzn do mężczyzn ogółem, 63,21% kobiet do kobiet ogółem). Poniżej pokazano zestawienie ludności Mielca z uwzględnieniem płci oraz ekonomicznych grup wieku. Mieszkańcy Mielca pod koniec 2007 roku stanowili 0,16% ludności kraju i 2,99% województwa podkarpackiego. Gęstość zaludnienia wynosiła 1301 osób na km2. Tabela 1. Struktura i liczba ludności według płci i ekonomicznych grup wieku w Mielcu na koniec 2007 roku
Lp.
Wyszczególnienie
1
ogółem
Ogółem
Kobiety
Mężczyźni
100%
61 005
51,84%
31 622
48,16%
29 383
2
wiek przedprodukcyjny
kobiety i mężczyźni w wieku 0-17 lat
100%
11 766
48,84%
5 747
51,16%
6 019
3
wiek produkcyjny
kobiety w wieku1859 lat, mężczyźni w wieku 18-64 lat
100%
40 290
49,61%
19 988
50,39%
20 302
4
wiek poprodukcyjny
kobiety powyżej 59 lat, mężczyźni powyżej 64 lat
100%
8 949
65,78%
5 887
34,22%
3 062
Źródło: Bank Danych Regionalnych
strona 11
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Według prognoz
liczba mieszkańców będzie systematycznie maleć i w 2029 projekcje
wskazują, że osiągnie poziom 53 521 osób, co stanowi około 87,7% stanu ludności z roku 2007. Tabela 2. Prognoza ludności Mielca na lata 2009-2029
Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety Ogółem Mężczyźni Kobiety
2009 61 900 29 840 32 060 2016 59 731 28 730 31 009 2023 56 808 27 362 29 453
2010 61 608 29 688 31 928 2017 59 373 28 576 30 804 2024 56 309 27 113 29 203
2011 61 332 29 547 31 792 2018 58 999 28 395 30 612 2025 55 818 26 898 28 927
2012 61 029 29 363 31 675 2019 58 588 28 194 30 402 2026 55 253 26 620 28 640
2013 60 714 29 218 31 503 2020 58 200 28 022 30 186 2027 54 681 26 337 28 351
2014 60 387 29 055 31 340 2021 57 773 27 815 29 965 2028 54 121 26 060 28 067
2015 60 037 28 880 31 165 2022 57 298 27 596 29 709 2029 53 521 25 789 27 739
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Liczba dzieci i młodzieży (przedział wiekowy: 0-14 lat) zmalała w stosunku do roku poprzedniego, podobnie relacja liczby dzieci do liczby osób w wieku od 15 i więcej jest mniejsza niż w roku poprzednim. Taki stan rzeczy na pewno wynika z wydłużania się przeciętnego trwania życia, które dla województwa podkarpackiego wynosi: 80,9 lat- kobiety oraz 72,87 lat- mężczyźni, a także stosunkowo mniejszej liczby urodzeń w odniesieniu do liczby urodzeń dzieci, które w 2008 roku osiągnęły wiek 14 lat. Wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym świadczy o faktycznym wydłużeniu przeciętnego trwania życia. Niestety zauważalne jest ujemne saldo migracji, co oznacza, że miasto ma problemy z zachęcaniem osób, przede wszystkim w wieku produkcyjnym, do pozostania w mieście. Pomimo tego w mieście istniało, na koniec 2007 roku, około 5 757 podmiotów gospodarczych, z czego 5 546 należało do sektora prywatnego. Zauważalny jest wzrost liczby osób pracujących przy malejącej liczbie osób zarejestrowanych jako bezrobotne. Oznacza to, że udział bezrobotnych zarejestrowanych do ludności w wieku produkcyjnym jest z roku na rok mniejszy.
strona 12
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 3. Pracujący w Mielcu w latach 2005- 2007
Lp.
Wyszczególnienie
2005
2006
2007
1
Ogółem pracujący
22 230
22 905
24 190
2
W przeliczeniu na 1000 mieszkańców
359,53
371,74
393,58
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Jak widać powyżej liczba pracujących się zwiększa i w 2007 roku na 1000 mieszkańców przypadało około 394 pracujących. Tabela 4. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON według sektorów własnościowych w latach 2004-2007
Lp. 1 2 3
Wyszczególnienie Ogółem Sektor publiczny Sektor prywatny
2004
2005
2006
5 809 210 5 599
5 721 210 5 511
5 721 211 5 510
2007 5 757 211 5 546
Źródło: Główny Urząd Statystyczny Tabela 5 Liczba aktywnych podmiotów zarejestrowanych w Urzędzie Miejskim w Mielcu
Wyszczególnienie Liczba podmiotów aktywnych, w tym: usługi handel produkcja liczba zezwoleń na przewóz osób taxi pozostałe
2004 3174 476 2047 444 48 159
2005 3102 465 2001 434 47 155
2006 3039 456 1960 425 46 152
2007 3099 465 1999 434 46 155
Źródło: www.mielec.pl
Głównymi podmiotami gospodarki narodowej na terenie Mielca są podmioty działające w branży przemysłu lotniczego oraz podmioty funkcjonujące jako ich dostawcy. Ponadto mocną pozycję posiadają firmy skoncentrowane na branżach: motoryzacyjnej, metalowej. tworzyw sztucznych oraz produkujące materiały dla budownictwa. Wspólnie, wraz z branżą lotniczą, stanowią one 2/3 całości przemysłu Mielca. Do największych pracodawców w mieście należą: - Black Red White Sp. z o.o.- branża meblarska, - BURY Sp. z o.o.- branża telekomunikacyjna, - Cech Rzemiosł Różnych- zrzeszenie przedsiębiorców,
strona 13
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- KIRCHHOFF Polska Sp. z o.o.- branża motoryzacyjna, - Kronospan Mielec Sp. z o.o.- produkcja płyt drewnopochodnych, - Lear Corporation Poland Sp. z o.o. - branża motoryzacyjna, - Multimedia Polska SA- usługi telekomunikacyjne, - Polskie Zakłady Lotnicze Sp. z o.o.- branża lotnicza - Spółdzielnia Rzemieślnicza „Wielobranżowa”- zrzeszenie przedsiębiorców, - Szpital Powiatowy im. Edmunda Biernackiego- opieka medyczna, - Zakład Produkcyjny „KAMOT MIELEC” S.A.- branża motoryzacyjna. Mielec wraz z powiatem mieleckim jest przodującym ośrodkiem przemysłowym w województwie podkarpackim oraz jednym z wiodących w południowo- wschodniej części Polski. Od kilku lat jest liderem w wielkości produkcji sprzedanej, co zostało pokazane w tabeli 6. Tabela 6. Porównanie wskaźników produkcji sprzedanej w miastach Podkarpacia w roku 2006
Lp.
1 2
Wyszczególnienie wielkość produkcji sprzedanej przemysłu [mln zł] wielkość produkcji sprzedanej przemysłu na 1 mieszkańca [zł]
Rzeszów + powiat rzeszowski
Stalowa Wola + powiat stalowowolski
4 246,8
3 906,7
3 141,8
31 895
18 846
28 779
Mielec + powiat mielecki
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Gminy Miejskiej Mielec
Na terenie miasta w 1995 roku utworzona została, jako pierwsza w Polsce, Specjalna Strefa Ekonomiczna „EURO-PARK MIELEC”. Stanowi ona jedno z najważniejszych miejsc inwestycyjnych w skali województwa, jak i kraju. Specjalne przywileje oferowane w strefie przyciągają kapitał krajowy i zagraniczny, który stanowi 70% całości kapitału zainwestowanego. Według danych na koniec 2006 roku, od 1996 roku wydano 117 pozwoleń dla firm polskich i zagranicznych na prowadzenie działalności na terenie SSE, zainwestowano 2,8 mld zł i stworzono 11 220 nowych miejsc pracy. Do inwestorów zagranicznych, działających na
strona 14
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
terenie SSE, należą firmy z następujących państw: Austria, Francja, Irlandia, Japonia, Niemcy, Szwecja, USA, Wielka Brytania. Miasto Mielec wraz z powiatem mieleckim został sklasyfikowany na I miejscu w zakresie wartości inwestycji firm z kapitałem zagranicznym (523,1 mln USD w latach 1989-2005). Ranking dotyczył miast i powiatów województwa podkarpackiego, który zamieszczony był w opracowaniu „Inwestycje zagraniczne w województwie podkarpackim do 2005 r.” Dzięki wprowadzaniu nowych dziedzin przemysłu i usług charakter Specjalne Strefy Ekonomicznej zmienił się i w ostatnich latach struktura przemysłu przedstawia w sposób, który pokazano na wykresie 1. Wykres 1. Struktura przemysłu w SSE „EURO-PARK MIELEC”
Źródło: Urząd Miasta Mielec
2.1.4. Wpływ na środowisko naturalne i kulturowe Dla każdego miasta, w którym funkcjonuje transport zbiorowy, ważne jest aby oferowany środek komunikacji był przyjazny środowisku. Emisja spalin oraz hałas, to najbardziej uciążliwe źródła zanieczyszczeń miasta. Na poziom hałasu oraz ilości spalin dostających się
do atmosfery
przede
wszystkim
wpływ mają:
natężenie
ruchu
komunikacyjnego, udział transportu ciężkiego w strumieniu ruchu, prędkość pojazdów, stan techniczny pojazdów, odległość zabudowy mieszkaniowej, stan i rodzaj nawierzchni, płynność ruchu i sposób eksploatacji pojazdów. W celu zredukowania przyczyn powstawania nadmiernego hałasu oraz emisji spalin, działania związane z rozwojem transportu zbiorowego
strona 15
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
winny uwzględniać potrzeby oraz oczekiwania pasażerów i mieszkańców miasta. Ponadto, dla poprawy stanu środowiska, pasażer przy wyborze środka komunikacji powinien uwzględniać jaki to wpływ może mieć
na jego i najbliższych otoczenie. Świadomość,
iż każdy pasażer, przewieziony transportem publicznym pozwala na emisje mniejszej ilości spalin i hałasu, niż ten sam pasażer, wieziony samochodem osobowym, ma pozytywny wpływ na rozwój oraz wybór transportu zbiorowego jako głównego przewoźnika. Aby zmniejszyć skalę wywoływanych przez transport zanieczyszczeń powietrza oraz poziomu hałasu, należy wprowadzać pojazdy alternatywne i innowacyjne. W związku z tym można spodziewać się oszczędności zużycia energii (paliwa napędowego) oraz zahamowania procesu przeznaczania nowych obszarów na przestrzenie komunikacyjne. Przewiduje się także spadek wypadkowości oraz zmniejszenie skutków wypadków. Kontynuacja planów w przyszłości związanych z rozwojem transportu zbiorowego ułatwi dostęp do najważniejszych miejsc miasta nie naruszając ich warunków funkcjonowania.
2.2. Charakterystyka stanu sektora transportu publicznego 2.2.1. Diagnoza stanu istniejącego System transportowy Mielca składa się z: - sieci drogowej, - sieci komunikacji autobusowej i mikrobusowej (transportu publicznego), - linii kolejowej, - obiektu lotnictwa cywilnego. Podstawowym układem transportu publicznego w Mielcu jest sieć komunikacji autobusowej, która obsługuje obszar całego miasta. Uzupełniającą formą transportu są komunikacja mikrobusowa oraz linia kolejowa, które obsługują połączenia w szerszej skali regionu (podmiejskie i regionalne). W bezpośrednim wpływie transportu zbiorowego znajdują się mieszkańcy Gminy Miejskiej Mielca oraz gmin, które podpisały porozumienia w sprawie prowadzenia usług
strona 16
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
transportowych przez MKS w Mielcu. Na sieci komunikacyjnej (obszar miasta Mielca) znajduje się 185 przystanków, w tym 54 zadaszonych wiat przystankowych i 131 słupków przystankowych. Z danych pozyskanych z dokumentów MKS wynika, że w roku 2008 liczba przewiezionych pasażerów wyniosła
4 281 tys. i zmniejszyła się w porównaniu do roku 2002 o około
24,87%, a w stosunku do roku poprzedniego spadła o około 2,6%. Tendencja spadkowa w ilości przewiezionych pasażerów jest widoczna od roku 2002 i stale się utrzymuje. W roku 2008 nastąpiło zwiększenie ilości przewiezionych pasażerów na bilety ulgowe przy znacznie głębszym spadku ilości pasażerów „na bilety normalne”. Długość linii autobusowych wynosiła 329,0 km, w tym na terenie miasta 243,4 km. Tabela 7. Liczba pasażerów przewiezionych przez MKS Mielec w latach 2002-2008
Lp.
Wyszczególnienie
2002
2003
2004
Liczba przewiezionych 5 698,60 5 385,30 5 205,40 pasażerów ogółem [tys.] Liczba pasażerów "na 2 2 287,30 2 140,30 2 013,40 bilety normalne" [tys.] Liczba przewiezionych 3 3 411,29 3 244,92 3 191,97 pasażerów na bilety ulgowe [tys.] Źródło: Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Mielcu 1
2005
2006
2007
2008
4 609,00
4 368,00
4 395,00
4 281,00
1 678,00
1 567,30
1 526,00
1 392,48
2 930,70
2 800,70
2 869,72
2 889,14
Tabela 8. Dynamika zmian ilości pasażerów przewiezionych przez MKS Mielec w latach 2002- 2008 Lp.
Wyszczególnienie
2003 /2002
2004 /2003
2005 /2004
Przewiezieni -5,50% -3,34% -11,46% pasażerowie ogółem Przewiezieni 2 -6,43% -5,93% -16,66% pasażerowie „na bilety normalne” Przewiezieni 3 -4,88% -1,63% -8,19% pasażerowie „na bilety ulgowe” Źródło: Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Mielcu 1
2006 /2005
2007 /2006
2008/2007
-5,23%
0,62%
-2,6%
-6,60%
-2,64%
-8,75%
-4,44%
2,46%
0,68%
W roku 2008 Miejska Komunikacja Samochodowa wykonała pracę przewozową na poziomie 1 628 090 poj. - km, z czego 1 547 531 km było jazdy jako przewozy regularne, a pozostałe 80 559 km wykonano na kursach okazjonalnych (wynajmy okolicznościowe 16 924 km, wynajmy na basen i lodowisko 12 566 km, dowóz dzieci do szkół 51 069 km). W tabeli 9 przedstawiono parametry sieci w roku 2008 2 .
2
Sprawozdanie z działalności Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu za rok 2008 strona 17
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 9. Elementy sieci komunikacji autobusowej w roku 2008
Lp. 1 2 3 4 5
Elementy sieci Liczba linii autobusowych [szt.] Liczba tras autobusowych [szt.] Długość tras autobusowych [km] Liczba tras autobusowych w mieście [szt.] Długość tras autobusowych w mieście [km]
2008 7 28 329,0 21 243,4
Źródło: Opracowanie własne
2.2.2. Miejski i podmiejski system autobusowy
W tabeli przedstawiono zestawienie parametrów sieci autobusowej z podziałem na trasy komunikacji miejskiej. W związku z obsługiwaniem przez Miejską Komunikację Samochodową tras na obszarze innych gmin od 1 lutego 2007 wprowadzono następujące strefy komunikacji miejskiej: Strefa 0 przystanki w granicach administracyjnych miasta Mielca w tym: 1. przystanek „Wola Mielecka- granica miasta” 2. przystanek „Pętla Rzemień 1” 3. przystanek „Złotniki Szkoła” (skrzyżowanie z ul. Traugutta) 4. przystanek „Mościska- granica miasta” 5. przystanek „Lotnisko- granica miasta” Strefa I przystanki zlokalizowane na terenie Gminy Mielec 1. przystanki Chorzelów I i Chorzelów Kościół 2. Przystanki „Złotniki biblioteka” i „Złotniki sklep” 3. przystanki „Wola Mielecka 2” skrzyżowanie na Tarnów i „Podleszany 1” 4. przystanki „Wola Mielecka 2” i „Wola Mielecka 3” 5. przystanki linii 4 i 20 „Wola Mielecka” strona 18
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Strefa II przystanki zlokalizowane na terenie Gminy Mielec z wyłączeniem przystanków strefy I oraz przystanek końcowy linii 1 Strefa III przystanki zlokalizowane na terenie Gminy Tuszów Narodowy, Gminy Gawłuszowice oraz Gminy Przecław z wyłączeniem przystanków określonych w strefie IV Strefa IV 1. przystanki zlokalizowane na terenie Gminy Przecław od przystanku „Kiełków Szkoła” do przystanku „Przecław Rynek” 2. przystanki zlokalizowane na terenie Gminy Gawłuszowice i Tuszów Narodowy tj. Borki Nizińskie 1, 2, 3; Młodochów 1, 2
Brak szczegółowych danych o wielkości przewozów innych niż MKS przewoźników. Na podstawie pomiaru ruchu w Rynku, wykonanego w kwietniu 2009 dla potrzeb projektu nowej
organizacji ruchu w Rynku 3 można oszacować wielkość i strukturę przewozów
różnych przewoźników w sposób następujący: Roczne przewozy MKS – 4 281 000 pasażerów
Dobowe przewozy dnia powszedniego - 14 270 pas.
Udział MKS w ruchu - 48 % (na podstawie pomiaru)
Dobowe i roczne przewozy VEOLIA - 10 888 – dobowo, 3 266 403 - rocznie
Dobowe i roczne przewozy innych przewoźników – 4566 – dobowo, 1 369 920 - rocznie
Łączne roczne przewozy autobusowe w Mielcu i okolicy - 8 917 323
3
„Studium i projekt docelowej organizacji ruchu w Starym Mieście w Mielcu”, Jan Friedberg, Projektowanie dróg i doradztwo w zarządzaniu, Wieliczka, kwiecień 2009 strona 19
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 10. Elementy sieci komunikacji autobusowej obsługiwanych przez MKS Sp. z o.o. z uwzględnieniem tras w roku 2008 Lp.
Elementy sieci
2008
1 2
Liczba linii autobusowych [szt.], w tym Liczba tras ogółem
3
Długość tras ogółem [km]
329,0
4 5
7 28
Liczba tras miejskich [szt.]
21
Nr trasy
Trasa Miejska
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 19 21 22 23 24 25
3 4 5 14 13 17 18 19 20 21 22 24 28 28A 29 29A 30 35 36 K1
Os. Borek- ul. Jagiellończyka ul. Legionów- Strefa Tesco- Os. Rzochów Os. Lotników- Cmentarz Komunalny ul. Pisarka- Cmentarz Komunalny/ Kusocińskiego ul. Pisarka- Strefa/ Padykuły ul. Pisarka- SSE ul. Pisarka- SSE/ Kwiatkowskiego ul. Jana Pawła II- Os. Smoczka ul. Legionów- SSE/ ul. Wolności ul. Jana Pawła II- SSE ul. Legionów- ul. Szybowcowa Os. Lotników- ul. Wyszyńskiego Lotników- Wyszyńskiego/ N. Szpital Os. Lotników- ul. Zygmuntowska/ Szafera Os. Lotników- ul. Zygmuntowska/ Kochanowskiego Os. Smoczka- Br. Główna/ Strefę Os. Borek- ul. Pisarka ul. Szafera- ul. Wyszyńskiego ul. Bajana- Osiedle- N. Szpital- Rynek- Os. Lotników
26
K2
Os. Lotników- Rynek- N. Szpital- DK- ul. Bajana
27
Długość tras miejskich [km]
28 29
243,4 Liczba tras podmiejskich [szt.]
Nr trasy
30 31 32 33 34 35 36 37 38 39
Trasa Podmiejska 1 6 8 10 15 33 34
Długość tras podmiejskich [km] Liczba przystanków [szt.], w tym Przystanki zadaszone
7
Mielec- Wola Pławska Mielec- Chorzelów Mielec- Młodochów Mielec- Wola Chorzelowska- Trześń Mielec- Przecław Mielec- Szydłowiec Mielec- Wólka Książnicka 85,6 185 54
40 Słupki 131 Źródło: Sprawozdanie z działalności Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu za rok 2008
strona 20
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Według danych na dzień 31.12.2008 roku tabor autobusowy w inwentarzu MKS wynosił 40 sztuk, w tym 10 sztuk autobusów nisko- podłogowych. Autobusy są wyeksploatowane, potrzebujące gruntownych remontów lub wymiany na nowe. Średni wiek taboru wynosi 13,5 roku. Autobusami eksploatowanymi powyżej 10 lat są to pojazdy Jelcz M121MB, Autosan H9-35, Jelcz 110M oraz Jelcz M11, które stanowią około 70% taboru ogółem. Wskaźnik gotowości technicznej utrzymywany był na poziomie 87,6%. Poniżej w tabeli zawarto stan i rodzaje autobusów z uwzględnieniem przedziału wiekowego taboru. Zmiana taboru w ciągu roku 2008 nastąpiła w wyniku sprzedaży 2 sztuk autobusów, których stan techniczny nie pozwalał na dalszą eksploatację, a także ich naprawa była nieuzasadniona z punktu ekonomicznego i technicznego. W zamian zakupiono dwa uprzednio używane do jazd testowych autobusy niskopodłogowe klasy maxi, zasilane gazem ziemnym CNG marki TEDOM 123 G Kronos z roku 2006. Tabela 11. Struktura wiekowa i stan rodzajowy taboru autobusowego Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu Sp. z o.o.
Marka autobusu
Liczba autobusów w przedziałach wiekowych Do 3 4-6 7-10 11-15 16-20 Powyżej Lat lat lat lat lat 20 lat
Razem
Autobusy miejskie nisko-podłogowe Jelcz M121MB
-
-
-
4
-
-
4
Neoplan K4016
-
-
1
-
-
-
1
Solaris Turbino 12
-
-
2
-
-
-
2
Jelcz M101I SALUS
-
1
-
-
-
-
1
TEDOM 123G
2
-
-
-
-
-
2
Autobusy miejskie Autosan H9-35
-
-
-
6
4
6
16
Autosan A10.10M
-
-
2
-
-
-
2
Autosan H6
-
-
3
-
-
-
3
Jelcz 110M
-
-
-
2
1
3
Jelcz 120M
-
-
1
4
-
-
5
Jelcz M11
-
-
-
-
1
-
1
Razem
2
1
9
14
7
7
40
Źródło: Sprawozdanie z działalności Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu za rok 2008
Ponadto na terenie Mielca działa firma przewozowa „Veolia” Transport Podkarpacie Sp. z o.o., która świadczy usługi w zakresie komunikacji regularnej, zwykłej i pospiesznej,
strona 21
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
a także przewozów okazjonalnych dotyczących obsługi gimnazjum oraz komunikacji nieregularnej tj. wynajmów turystycznych, okolicznościowych, krajowych i zagranicznych. Terenem działalności przewozowej obsługiwanym przez Spółkę jest obszar powiatu ropczycko - sędziszowskiego, strzyżowskiego, kolbuszowskiego, dębickiego, mieleckiego, rzeszowskiego, tarnobrzeskiego, tarnowskiego, przeworskiego i leżajskiego. W roku 2008 Spółka ogółem wykonała 358 541 kursów, 2 727 wynajmów, przejechała 12 611 785 pojazdo-km oraz przewiozła 11 844 301 osób, w tym 125 492 osób w komunikacji regularnej 4 . Spółka przewozowa „Veolia” dzierżawi od Miasta teren, na którym znajduje się dworzec autobusowy. Miasto jest na etapie opracowywania koncepcji zagospodarowania tego terenu, wraz z budową nowego budynku dworca, który w przyszłości pełnił będzie rolę integratora transportu miejskiego z transportem regionalnym czy krajowym.
2.2.3. Sieć kolejowa Sieć kolejowa nie jest wykorzystywana dla potrzeb lokalnego ruchu miejskiego, tylko dla połączeń regionalnych i krajowych. Linia Tarnobrzeg-Dębica (przebiegająca przez Mielec) jest częścią linii Łódź Kaliska-Dębica. Na terenie Mielca
jest to linia jednotorowa
i niezelektryfikowana. Na odcinku z Mielca do Dębicy kursują: - „Hetman” relacji Zamość - Gorzów Wielkopolski, - Dwie pary szynobusów relacji Dębica - Tarnobrzeg, - Dwie pary pociągów relacji Tarnobrzeg - Przeworsk.
Linia jest pośrednim łącznikiem z międzynarodową magistralą relacji wschód - zachód (Przemyśl- Zgorzelec). Od stacji w Mielcu biegnie bocznica w kierunku Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz elektrociepłowni, a także tor łączący stację z częścią bocznicową Mielec Południe.
4
Dane ze strony: http://www.vt-podkarpacie.pl/pl/1,31/2/informacje_o_spolce.html
strona 22
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
2.2.4. Transport lotniczy Obecne lotnisko, znajdujące się na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „EURO-PARK Mielec”, nie jest wykorzystywane do regularnych połączeń krajowych i międzynarodowych. Jego funkcja sprowadza się do świadczenia usług agrolotniczych, służy producentowi samolotów (Polskie Zakłady Lotnicze), Aeroklubowi oraz szkole pilotażu. Obsługuje także loty indywidualne. Ze względu na bliskie położenie Specjalnych Stref Ekonomicznych Mielca oraz Tarnobrzega, w Strategii rozwoju społeczno- gospodarczego miasta Mielca na lata 2007- 2015 z prognozą do roku 2020, rozważa się plany prowadzące do podniesienia rangi lotniska. Najbliższym lotniskiem, które wykonuje loty międzynarodowe jest lotnisko Rzeszów – Jasionka , gdzie oferowane są bezpośrednie loty do Londynu i Dublina oraz inne, pośrednie przez Warszawę.
2.2.5. Zasady i struktury zarządzania transportem zbiorowym Uwarunkowania prawno-organizacyjne, w tym struktury zarządzania transportem w mieście Doświadczenia światowe, w tym szczególnie z terenu Unii Europejskiej, wskazują, że niektóre uwarunkowania prawne w Polsce stwarzają bariery w stosowaniu sprawnych instrumentów prowadzenia zrównoważonej polityki transportowej. Dotyczą one stworzenia możliwości (lub choćby tylko dopuszczalności) takich rozwiązań jak: - prawa do powierzania obsługi transportowej miasta lub jego części na wyłączność wyłonionych w procedurach konkurencyjnych podmiotom gospodarczym (według zasady służby publicznej), - obligatoryjności tworzenia związków komunalnych w celu koordynacji rozwiązań przestrzennych i transportowych, w tym w odniesieniu do obszarów metropolitalnych 5 ; - określenie roli transportu publicznego (np. jako środka dominującego w centrum). Po przyjęciu w Unii Europejskiej Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 1370/2007 6 powstają przesłanki do stopniowego wprowadzania takich instrumentów 5
Trwają konsultacje rządowego projektu ustawy o rozwoju miast, centrach rozwoju regionalnego i obszarach metropolitalnych, który te zagadnienia uwzględnia, choć w formie niedoskonałej strona 23
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
w drodze dostosowania prawa polskiego do tego aktu prawnego, wiążącego Polskę, lub przez stosowanie bezpośrednio prawa UE. Jednakże najistotniejsze na poziomie lokalnym jest utworzenie takich ram organizacyjnych dla struktur zarządzania, które zapewnia sprawność i efektywność rozwoju systemu transportu, kierując się interesem pasażera (klienta) oraz zasadami polityki transportowej miasta.
2.2.6. Infrastruktura transportowa inna niż transport zbiorowy Parkowanie W latach 2002-2006 na terenie Mielca wykonano szereg remontów i modernizacji dróg wraz z parkingami i chodnikami. W wyniku tego odnowiona została powierzchnia 12 324 m2 z przeznaczeniem na miejsca postojowe. Jednak taka powierzchnia jest niewystarczająca w szczególności w okolicach starych osiedli mieszkaniowych, gdzie Straż Miejska często interweniuje w sprawach parkowania w niedozwolonych miejscach (trawniki, chodniki). Ścieżki rowerowe Miasto, uwzględniając potrzeby mieszkańców, włączyło do swoich zadań inwestycyjnych budowę ścieżek rowerowych. Realizację tematu przekazano zespołom pracowniczym Urzędu Miejskiego z Wydziału Urbanistyki, Geodezji i Gospodarki Gruntami oraz Inżynierii Miejskiej i Biura Inżynieryjno - Technicznego. Efektem tego jest uwzględnianie ścieżek rowerowych i ciągów pieszych w projektach modernizacji oraz remontów dróg. W latach 2002-2006 zbudowano sieć ciągów komunikacyjnych dla rowerów i osób pieszych o długości 10 kilometrów 7 .
6
Rozporządzenie Rady i Parlamenty Europejskiego 1370/2007 dotyczące usług publicznych w zakresie drogowego i kolejowego transportu pasażerskiego, 23 października 2007, Dziennik Urzędowy UE nr L 315, z 3.12.2007 7 Informacje uzyskane ze strony internetowej Urzędu Miasta Mielca strona 24
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 12. Ścieżki rowerowe oraz ciągi pieszo- rowerowe w Mielcu
Długość (m) 936 680
Powierzchnia (m2) 2755 2672
1357
5988
4 5 6 7 8 9 10 11
Lokalizacja (nazwa) Metalowców Ciąg pieszo- rowerowy Szafera- Drużbackiej Od Partyzantów w kierunku Stawów Cyranowskich Jagiellończyka Aleje Jana Pawła II Szafera Padykuły Wojska Polskiego Niepodległości- Kwiatkowskiego Ciąg pieszo- rowerowy Dąbrówki- Gajowa Traugutta
370 700 1400 1300 570 2500 250 600
2188 2820 4168 2600 1531 6250 773 1144
12
Ciąg pieszo- rowerowy ul. Powstańców Warszawy
800
4857
11463
37746
Lp. 1 2 3
Razem Źródło: Urząd Miejski w Mielcu
Poniżej na rysunku 2 przestawiono przestrzenne umiejscowienie ścieżek rowerowych na terenie miasta.
strona 25
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Rysunek 2. Ścieżki rowerowe w Mielcu
Źródło: Urząd Miejski w Mielcu
strona 26
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
3. Organizacja transportu pasażerskiego na terenie Mielca 3.1. Główny przewoźnik pasażerów na terenie Mielca Głównym przewoźnikiem transportu zbiorowego na terenie Gminy Miejskiej Mielca jest Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. (MKS), która powstała po likwidacji Przedsiębiorstwa Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu. Na podstawie Aktu Założycielskiego (Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 2/2008 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników MKS Sp. z o.o. z dnia 05.05.2008 roku) przedmiotem działalności Spółki jest: - Transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski, - Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany, - Konserwacja i naprawa pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli, - Działalność usługowa wspomagająca transport lądowy, - Sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych z wyłączeniem motocykli, - Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, - Pozostałe badania i analizy techniczne, - Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi, - Działalność agencji reklamowych, - Pozostała działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych. Ponadto Spółka ma zapewniać ciągłość, powszechność i dostępność świadczeń w zakresie lokalnego transportu zbiorowego dla Gminy Miejskiej Mielec oraz innych Gmin. Dlatego też, na podstawie zawartych porozumień z Wójtami Gmin: Przecław (Porozumienie z dnia 08.10.2003 roku), Gawłuszowice (Porozumienie z dnia 13.10.2006 roku), Tuszowa Narodowego (Porozumienie z dnia 10.10.2003 roku) oraz Gminy Miejskiej Mielec (Porozumienie z dnia 8.10.2003 roku)
o świadczenie usług w zakresie komunikacji
miejskiej, na ich terenie usługi te prowadzi MKS Sp. z o.o. w Mielcu. Ponadto Rada Miejska w Mielcu podjęła w dniu 6 września 2007r. Uchwałę Nr XI/85/07 w sprawie zawarcia porozumienia z przedstawicielami Gminy Miasto Dębica, Gminą Dębica i Gminą Przecław na realizację wspólnej polityki transportowej dotyczącej komunikacji miejskiej, jako zadania własnego gmin, w zakresie lokalnego transportu zbiorowego.
strona 27
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
3.2. Analiza SWOT Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu Poniższa tabela 13 przedstawia tylko najważniejsze elementy, pozwalające na ocenę sytuacji w systemie transportu publicznego oraz spółki MKS w Mielcu metodą SWOT. Tabela 13. Analiza SWOT Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu
Mocne strony MKS posiada pełne kompetencje w zakresie organizacji lokalnego transportu zbiorowego Wysoka zdolność przewozowa Ugruntowana pozycja lokalnego przewoźnika Wykup ustalonych przez Gminę Mielec i Gminy sąsiadujące ulg w przejazdach komunikacji miejskiej Zapewnianie bezpieczeństwa pasażerom oraz innym użytkownikom dróg poprzez sprawne organizowanie komunikacji (zoptymalizowany czas pracy kierowców) Eksploatacja autobusów niskopodłogowych Szanse Możliwość utworzenia Centrum Obsługi Klienta dla pasażerów komunikacji miejskiej, kolei, autobusów regionalnych i dalekobieżnych Rozwój miasta przekładający się na poszerzenie obszarów działania o tereny nie objęte dotąd komunikacją miejską Polityka transportowa zmniejszająca atrakcyjność wykorzystywania transportu indywidualnego (opłaty parkingowe, strefy ruchu uspokojonego) Połączenie układu komunikacji miejskiej miast i gmin sąsiadujących Integracja komunikacji miejskiej z pozostałym transportem zbiorowym Fundusze UE na rozwój infrastruktury transportowej Nowoczesne rozwiązania taryfowo- biletowe zwiększające atrakcyjność korzystania z transportu publicznego w powiązaniu ich np. polityką parkingową
Słabe strony Brak opracowanej polityki transportowej miasta Przestarzała infrastruktura komunikacji miejskiej Brak rozwiniętej sieci dróg, pętli końcowych dla autobusów komunikacji miejskiej Zaawansowany wiek taboru (średnia wieku 13,5 lat) Niski udział autobusów niskopodłogowych w stosunku do eksploatowanego taboru Brak preferencji w układzie komunikacyjnym miasta dla komunikacji miejskiej Zagrożenia
Brak lub niedobór środków finansowych Wzrost transportu zatłoczenia w ruchu drogowym i parkowaniu Starzenie się taboru Wzrost kosztów eksploatacji ze względu na wzrost cen Wzrost kosztów działalności utrata pasażerów na rzecz samochodu osobowego nasilenie nielegalnie działającej konkurencji, w szczególności w okresie szczytu przewozowego
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu
Analizując powyższą tabelę można zauważyć przewagę mocnych stron nad słabymi oraz szans nad zagrożeniami. Pomimo, że przewaga jest nieznaczna sytuacja jest sprzyjająca
strona 28
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
realizacji strategii max - min, która charakteryzuje się maksymalizacją możliwości i mocnych stron przy minimalizacji skutków działania słabych stron i zagrożeń. Ponadto
przedstawiona
tabela
SWOT
będzie
podstawą
metodyczną
w
ocenach
poszczególnych przedsięwzięć organizacyjnych i inwestycyjnych, podejmowanych przez Miejską Komunikację Samochodową w Mielcu w zakresie transportu publicznego.
3.3. Reorganizacja Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu
Podstawowym
obowiązkiem Gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego jest
wprowadzenie w życie rozwiązań zgodnych z
Rozporządzeniem 1191/1969 8 , które
obowiązuje do 3.12.2009r., a po tej dacie rozporządzeniem 1370/2007 9 . Zgodnie z Rozporządzeniem 1370/2007 jednostka samorządu terytorialnego może realizować swoje zadania w zakresie publicznego transportu zbiorowego poprzez własną spółkę komunalną posiadającą charakter „podmiotu wewnętrznego”, może również powierzyć wykonywanie zadań w drodze umowy cywilno-prawnej wybranemu przewoźnikowi w trybie przetargowym zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004r – Prawo zamówień publicznych. Pod pojęciem „podmiot wewnętrzny” należy rozumieć odrębną prawnie jednostkę, podlegającą kontroli jednostki samorządu terytorialnego, gdzie jej kapitał zakładowy w 100% należy do tej jednostki, zaś jednostka świadczy usługi na rzecz podmiotu właścicielskiego lub podmiotów działających z nią w porozumieniu. Mając na uwadze w/w rozporządzenia w najbliższym czasie planowane są działania w zakresie reorganizacji Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu polegające przede wszystkim na rozdzieleniu funkcji organizatora przewozów od funkcji wykonawczych czyli operatora przewozów.
8
Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1191/69 z dnia 26 czerwca 1969 r. w sprawie działania Państw Członkowskich dotyczącego zobowiązań związanych z pojęciem usługi publicznej w transporcie kolejowym, drogowym i w żegludze śródlądowej 9 Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylając rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70
strona 29
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
W momencie reorganizacji samorząd miejski przejmie część zadań oraz zmieni się forma rozliczeń związanych z wykonywanymi usługami przewozowymi, sprzedażą i kontrolą biletów oraz innymi usługami wspomagającymi. Nowy schemat organizacyjny będzie oparty na podziale funkcji: organizatora publicznego transportu zbiorowego– tj. Gminy Miejskiej Mielec, operatora publicznego transportu zbiorowego – przedsiębiorcy uprawnionego do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Wybór operatora dokonany zostanie zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem wspólnotowym i krajowym. W przypadku prowadzenia usług transportu publicznego poza terenem Gminy Miejskiej Mielec przez operatora będącego podmiotem wewnętrznym niezbędne jest zawarcie stosownego porozumienia międzygminnego, w celu wspólnej realizacji publicznego transportu zbiorowego, w ramach którego Gmina zleci operatorowi realizację usług transportowych zarówno na terenie Gminy Miejskiej Mielec jak i gmin sąsiadujących, uczestników porozumienia. Dla wykonania funkcji organizatora transportu publicznego w Urzędzie Miasta zostanie utworzone stanowisko lub komórka odpowiedzialna za organizację transportu publicznego. Zadaniem tej komórki będzie: a) planowanie rozwoju transportu, b) organizowanie sieci transportu, w tym kontraktowanie usług przewozowych i nadzór nad ich realizacją oraz rozliczania zapłaty za usługi, c) zarządzanie siecią transportowa, d) inne działania niezbędne dla wdrożenia powyższego modelu organizacyjnego. Gmina Miejska Mielec w okresie przejściowym tj. nie dłużej jednak niż w okresie 7 lat licząc od dnia wejścia w życie w/w rozporządzenia 1370/2007 będzie realizowała swoje zadania zaspokajania potrzeb mieszkańców w zakresie publicznego transportu zbiorowego poprzez podmiot wewnętrzny za pośrednictwem operatora tj. Miejskiej Komunikacji Samochodowej Sp. z o.o. w Mielcu.
strona 30
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Mielcu spełnia kryteria podmiotu wewnętrznego, gdyż została powołana w trybie władczym tj. w § 4 Uchwały Rady Miejskiej nr XXIV/69/96 z dnia 26.06.1996r w sprawie postawienia w stan likwidacji zakładu budżetowego Przedsiębiorstwa Miejskiej Komunikacji Samochodowej w Mielcu oraz utworzenia spółki pod firmą Miejska Komunikacja Samochodowa Spółka z ograniczona odpowiedzialnością, która to uchwałą nastąpiło nałożenie obowiązku świadczenia usług publicznych w lokalnym transporcie zbiorowym. Szczegółowe określenie zakresu obowiązku świadczenia usług publicznych przez spółkę jest zawarte w Statucie spółki oraz umowie z dnia 30.12.1996r o świadczenie usług komunalnych zawartej pomiędzy Gminą Miejską Mielec a Spółką, których to postanowienia zostaną dostosowane do niezbędnych wymogów rozporządzenia 1370/2007.
strona 31
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
4. Rozwój usług transportu publicznego Ważnym elementem działalności Miejskiej Komunikacji Samochodowej jest podnoszenie poziomu usług, dotyczące w szczególności poprawy komfortu podróży pasażerów. Dlatego też Spółka za jeden z głównych celów stawia sobie efektywne zarządzanie jakością transportu publicznego. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów Spółka kontynuuje działania z lat poprzednich w zakresie sprzedaży biletów, organizacji przewozów oraz wymiany taboru. Warto zaznaczyć, że w roku 2008 wprowadzono nową formę dystrybucji biletów okresowych, którym jest Karta Miejska. Zastąpiła ona stary system zakupu biletów okresowych, przy tym oferując klientom nowy i wygodny sposób opłat za korzystanie z usług komunikacji miejskiej. Po roku działania Karty Miejskiej wydano 3 965 sztuk kart, gdzie przeważającą cześć zakupili klienci korzystający z przejazdów ulgowych (2358 sztuk). Ponadto, razem z Kartą Miejską, została przygotowana nowa taryfa opłat, która przede wszystkim ma na celu promowanie biletów sieciowych i okresowych. Także wdrożono kilka rodzajów promocji zakupu biletów okresowych, co pozwoliło przewoźnikowi na związanie na dłużej klienta z firmą. Kontynuacja powyższych rozwiązań, związanych ze sprzedażą i promocją biletów okresowych, została oparta na analizie preferencji i zachowań pasażerów. Ankietę przeprowadzono w 2008 roku, której wyniki i wnioski przedstawiono poniżej: Wykres 2. Częstość korzystania z usług komunikacji miejskiej
strona 32
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Wykres 3. Rodzaj wykorzystanych biletów
Wykres 4. Stopień zadowolenia z wprowadzenia systemu karty miejskiej - biletu elektronicznego
Wykres 5. Stopień zadowolenia z promocyjnego systemu sprzedaży biletów okresowych (miesięcznych)
Wykres 6. Atrakcyjność promocji
strona 33
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Wykres 7. Ocena jakości usług świadczonych przez komunikację miejską (skala ocen 1 – 5)
Cechy jakości
Ocena pasażerów
Częstotliwość kursów
2,6
Komfort podróży
3,4
Bezpieczeństwo podróży
4,0
Punktualność
3,7
Kompetencje pracowników
4,2
Średnia ocena
3,6
Wykres 8. Źródło informacji o funkcjonowaniu MKS
Powyższe odpowiedzi wykazały, że największą grupę stanowią pasażerowie korzystający z przewozów codziennie, kupujący bilety okresowe. Rozwiązanie w postaci karty miejskiej oraz promocji biletów zostały uznane za atrakcyjne. Jakość świadczonych usług została oceniona na 3,6 pkt w skali 5-cio punktowej, co oznacza, że pasażerowie są zadowoleni z oferowanych usług. Z tego badania wynika, że polityka marketingowa powinna być skierowana na utrzymanie „wiernych” klientów, zaś poszukiwanie nowych należy oprzeć na najważniejszych zaletach oferty: dogodnej taryfy, aktywności w przekazie informacji (bardziej agresywny marketing), ułatwieniach w dostępie do usług.
strona 34
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
5. Powiązanie planu z dokumentami strategicznymi 5.1. Kontekst międzynarodowy i krajowy 5.1.1. Polityka transportowa państwa 10 W swych zapisach polityka państwa wskazuje na cechę szczególną miast, tj. współzależność różnych podsystemów transportowych. Widoczne to jest w związkach ruchu samochodów osobowych, parkowania i transportu zbiorowego - funkcjonują one jako naczynia połączone, obsługujące konkretnych podróżnych, podejmujących decyzje o podjęciu podróży, wyborze środka podróżowania, trasie, dokonywanych przesiadkach, itp. Doświadczenie miast polskich pozwala na stwierdzenie, że pomimo poważnych ograniczeń finansowych miasta są w stanie generować strumienie finansowania znaczących przedsięwzięć transportowych m.in. zakupy taboru autobusowego i tramwajowego. Warunkiem podjęcia tych wysiłków jest postawienie w polityce rozwojowej miasta problematyki transportowej na odpowiednio wysokim poziomie priorytetów. Zapisy państwa
we
niniejszego Planu współgrają z przyjętymi celami polityki transportowej wszystkich
aspektach
(społecznym,
gospodarczym,
przestrzennym,
ekologicznym), które odnoszą się przede wszystkim do: - Poprawy dostępności transportowej i jakości transportu, - Wspierania konkurencyjności gospodarki polskiej, - Poprawy efektywności funkcjonowania systemu transportowego - Integracji systemu transportowego - w układzie gałęziowym i terytorialnym, - Poprawy bezpieczeństwa - Ograniczenia negatywnego wpływu transportu na środowisko i warunki życia.
10
"Polityka transportowa państwa na lata 2001 - 2015 dla zrównoważonego rozwoju kraju"; Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej; Warszawa, wrzesień 2001, „Polityka Transportowa na lata 2006 – 2026”, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa, czerwiec 2005
strona 35
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
5.1.2. Polityka transportowa Unii Europejskiej Oficjalną polityką transportową Unii Europejskiej jest tzw. „Biała Księga” 11 . W zakresie obszarów zurbanizowanych mówi ona m.in., że: Istnieje potrzeba stworzenia i realizowania kompleksowej strategii, która bierze pod uwagę m.in.
politykę
transportu
miejskiego
zapewniającą
równowagę
pomiędzy
unowocześnianym transportem publicznym i bardziej racjonalnym użyciem samochodu osobowego. Umożliwiłoby to spełnienie międzynarodowych porozumień ograniczających emisję CO2 w miastach i na drogach. Nie można dopuścić do pogorszenia się jakości usług przewozowych Zasadniczym zadaniem jest rozwój transportu miejskiego o wysokiej jakości Rozwój inteligentnych systemów informujących pasażerów o warunkach podróży pozwoli zredukować straty czasu na przesiadanie się. Sukces intermodalności oczywiście zależy od łatwego dostępu do wszystkich środków transportu. Trzeba mieć na uwadze, że dla osób o ograniczonej ruchliwości, zmiana środka lokomocji może być realną przeszkodą w spełnianiu zamierzonej mobilności. W rozdziale poświęconym racjonalizowaniu transportu miejskiego Biała Księga zwraca uwagę, że zmiany stylu życia oraz elastyczność charakteryzująca używanie samochodu powodują, że oferta transportu zbiorowego jest nie zawsze adekwatna. Transport publiczny w obecnej formie i warunkach trudnego do oszacowania popytu nie jest w stanie zapewnić oczekiwanej elastyczności obsługi. Z powodu braku poczucia bezpieczeństwa osobistego odstręcza to potencjalnych użytkowników od korzystania transportu publicznego na pewnych obszarach i w pewnych okresach dnia. Decentralizacja mieszkalnictwa oraz innych aktywności zepchnęła na boczny tor rozwój transportu zbiorowego, jego infrastruktury i usługi, a - wobec braku zintegrowanej polityki odnośnie rozwoju przestrzennego i transportu - utorowała samochodowi osobowemu całkowitą monopolizację podróży w miastach. Nadmierne użytkowanie samochodów osobowych jest głównym powodem kongestii. Dlatego powinno się tworzyć alternatywy do samochodu, zarówno w zakresie infrastruktury (linie metra, tramwaje, ścieżki rowerowe, pasy ruchu z priorytetem dla transportu zbiorowego) jak i parametrów usługi (jakość, informacja). Transport zbiorowy powinien 11
White Paper: European transport Policy for 2010: time to decide. European Commission, 2001 strona 36
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
osiągnąć poziom komfortu odpowiadający oczekiwaniom mieszkańców. Dotyczy to w szczególności obsługi osób z ograniczoną mobilnością. 5.1.3. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Ogólne informacje o projektach W obszarze transportu publicznego (Oś priorytetowa VIII) wspierane będą głównie projekty wdrażania Inteligentnych Systemów Transportowych w transporcie drogowym, morskim i miejskim oraz transporcie intermodalnym i logistyce Działanie 8.3 Rozwój inteligentnych systemów transportowych Cel działania: Usprawnienie zarządzania ruchem. W ramach działania wspierane będą projekty obejmujące zakup oraz montaż urządzeń z zakresu systemów zarządzania ruchem, w tym: - Systemy centralnego sterowania sygnalizacją i ruchem - Systemy monitorowania ruchu na kluczowych trasach, w tunelach, newralgicznych punktach miasta wraz z informowaniem o aktualnej sytuacji ruchowej. Projekty, które kwalifikowane są do działania 8.3, nie mogą ubiegać się o wsparcie w ramach działania 7.3.
5.2. Kontekst regionalny 5.2.1. Strategia rozwoju oraz Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego 12 W ramach celu strategicznego Poprawa dostępności komunikacyjnej i infrastruktury technicznej województwa, priorytetu I Wspieranie inwestycji komunikacyjnych: drogowych, kolejowych i lotniczych Strategia opiera się na kierunkach działania: - rozbudowy układu drogowego, w tym autostrady A4, dróg ekspresowych S 19 i S74, dróg wojewódzkich, obwodnic miast, 12
Strategia Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007- 2020 , Załącznik nr 1 do uchwały Nr XL VIII/522/02 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 30 sierpnia 2002r. – „Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Podkarpackiego” strona 37
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- modernizacji sieci kolejowych, w tym magistrali E 30 i linii państwowej nr 71, - rozbudowy infrastruktury lotniska regionalnego Rzeszów - Jasionka oraz rozwój lotnisk lokalnych, -
rozbudowy i modernizacji infrastruktury przejść granicznych,
W planach zagospodarowania przestrzennego cele polityki przestrzennej w dziedzinie komunikacji i infrastruktury technicznej, zwłaszcza dotyczącej transportu, obejmują: - efektywne wykorzystanie stanu zainwestowania, w tym: o zwiększenie sprawności funkcjonowania układów komunikacyjnych poprzez rozbudowę i modernizację, a także aktywizację działania:
układu drogowego,
układu kolejowego,
komunikacji lotniczej,
przejść granicznych.
Działania powiązane ze strategicznym celem, wybrano według kryterium, którego efektem ma być poprawa dostępności komunikacyjnej i standardu usług w zakresie transportu drogowego, kolejowego i lotniczego. Działania w zakresie transportu drogowego: - autostrada A4 (prace przygotowawcze), - drogi ekspresowe, w tym: o modernizacja dróg nr 9 i 19 do parametrów drogi ekspresowej o prace przygotowawcze, wykup terenu dla drogi nr 74 - drogi krajowe (budowa nowych odcinków, zwiększenie przepustowości istniejących odcinków, zwiększenie bezpieczeństwa) - drogi wojewódzkie (budowa nowych odcinków, w tym połączenie dróg nr 982 i nr 764 z mostem na Wiśle; zwiększenie przepustowości istniejących odcinków, zwiększenie bezpieczeństwa),
strona 38
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- drogi powiatowe i gminne (budowa nowych odcinków, zwiększenie przepustowości istniejących odcinków, zmniejszenie uciążliwości dla otoczenia i zwiększenie bezpieczeństwa). Działania w zakresie transportu kolejowego: - projekty poprawiające stan techniczny i promujące korzystanie z szerokotorowej linii kolejowej „LHS” (Ukraina - Polska, Górny Śląsk), co ma między innymi wpływ na rozwój istniejących na terenie województwa Stref Ekonomicznych, - projekty na linii kolejowej relacji Rzeszów – Tarnobrzeg – Sandomierz stanowiącej odcinek ciągu kolejowego łączącego województwo podkarpackie z Warszawą, - projekty na pozostałych liniach.
Działania w zakresie transportu lotniczego: - projekty poprawiające stan techniczny i promujące korzystanie z lotniska krajowego „Rzeszów- Jasionka” - utworzenie wokół lotniska krajowego w Jasionce infrastruktury wpływającej na ożywienie lotniska w zakresie usług transportowych i pasażerskich (komunikacja lotnicza krajowa i międzynarodowa), - projekty poprawiające stan techniczny i promujące korzystanie z lotniska regionalnego w Mielcu, - projekty poprawiające stan techniczny i promujące korzystanie z lotnisk w Krośnie, Turbi i Arłamowie, - projekty umożliwiające utworzenie „ Zespołu Lotnisk Województwa podkarpackiego” z lotniskiem wiodącym w Jasionce.
5.2.2. Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego Ogólne informacje o projektach W ramach osi priorytetowej 2. Infrastruktura techniczna przyjęto następujące priorytety w zakresie
rozwoju
infrastruktury
komunikacyjnej
(działanie
2.1
Infrastruktura
komunikacyjna):
strona 39
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- rozwój infrastruktury drogowej, - rozwój infrastruktury kolei regionalnych, - rozwój portu lotniczego Rzeszów- Jasionka, - rozwój transportu publicznego oraz multimodalnego. Działanie 2.1 Infrastruktura komunikacyjna Cel: Poprawa powiązań komunikacyjnych i systemu komunikacji publicznej w województwie Przykładowe projekty, które mogą być realizowane w ramach powyższego działania: Schemat A- Drogi wojewódzkie - roboty budowlane dot. dróg i mostów wojewódzkich oraz infrastruktury towarzyszącej - roboty budowlane dot. obwodnic obszarów zurbanizowanych na drogach wojewódzkich oraz infrastruktury towarzyszącej Schemat B- Drogi powiatowe - roboty budowlane dot. dróg i mostów powiatowych oraz infrastruktury towarzyszącej - roboty budowlane dot. obwodnic obszarów zurbanizowanych na drogach powiatowych oraz infrastruktury towarzyszącej Schemat C- Drogi gminne - roboty budowlane dot. dróg i mostów gminnych oraz infrastruktury towarzyszącej, - roboty budowlane dot. obwodnic obszarów zurbanizowanych na drogach gminnych oraz infrastruktury towarzyszącej. Schemat D- Transport publiczny - roboty budowlane i/ lub zakup wyposażenia w zakresie transportu mulitmodalnego w tym centrów logistycznych - projekty o wartości kosztów kwalifikowanych poniżej 20 mln PLN - roboty budowlane i/lub zakup wyposażenia (w tym zakup taboru) w zakresie transportu publicznego strona 40
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- modernizacja
taboru
transportu
publicznego,
w
tym
zakresie
zastosowania alternatywnych źródeł zasilania. Schemat E- Infrastruktura kolejowa - zakup taboru dla połączeń regionalnych i/lub roboty budowlane dot. regionalnej sieci kolejowej w tym przyczyniający się do tworzenia systemu
regionalnych
połączeń
kolejowych
z
węzłami
przesiadkowymi. Schemat F- Infrastruktura lotniska Rzeszów- Jasionka - roboty budowlane i/lub zakup wyposażenia w zakresie portu lotniczego Rzeszów – Jasionka- projekty inne niż realizowane w ramach PO Infrastruktura i środowisko w zakresie portów lotniczych wsparcie ograniczone będzie wyłącznie do portu lotniczego Rzeszów- Jasionka.
5.3. Kontekst lokalny 5.3.1. Strategia Rozwoju Powiatu Mieleckiego na lata 2000-2010 Zawarte w Strategii kierunki rozwoju komunikacji, w szczególności obejmują systemy drogowe, kolejowe oraz lotnicze. W ramach priorytetu I (poprawa stanu infrastruktury) (jednym z kierunków działań, dla osiągnięcia celu strategicznego nr 1 (maksymalne wykorzystanie potencjału ekonomicznospołecznego dla potrzeb rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw), jest rozwijanie infrastruktury transportowej w powiecie ,poprzez: - Poprawę stanu dróg, - Nowe rozwiązania komunikacyjne - Elektryfikację kolei, - Rozbudowę lotniska. W celu podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej powiatu uznano, że należy podnieść jakość dróg powiatowych oraz polepszyć dostępność komunikacyjną powiatu poprzez wykorzystanie lotniska oraz lepsze wykorzystanie kolei.
strona 41
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
5.3.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Mielca 13 Zawarte w Studium kierunki rozwoju komunikacji obejmują system komunikacji miasta podlegający modernizacji i rozbudowie: - układu kolejowego, - układu drogowo-ulicznego, - systemu parkowania, - głównych ciągów pieszych i ścieżek rowerowych, - stacji paliw, - systemu organizacji ruchu, - komunikacji autobusowej, - lotniska. W ramach wyżej wymienionych kierunków rozwoju komunikacji należy podjąć działania: - dążące do zapewnienia modernizacji linii kolejowej Dębica – Łódź - modernizacyjne i wdrażające rozwiązania techniczne w celu dostosowania istniejącej zabudowy, położonej w sąsiedztwie linii kolejowej, do obowiązujących przepisów, - przebudowy i modernizacji istniejącego dworca kolejowego, - zapewnienia realizacji obwodnicy drogowej w ciągu drogi wojewódzkiej nr 958 relacji Dębica – Mielec – Tarnobrzeg - realizujące nowe odcinki ulic zbiorczych, w pierwszej kolejności łączących teren SSE „EUROPARK” z układem komunikacji zewnętrznej poza głównym terenem mieszkalno - usługowym oraz nowego odcinka ulicy zbiorczej, łączącego ul. Staszica z ul. Legionów - zmodernizowania geometrii skrzyżowań i wprowadzenia działań zmierzających do upłynnienia ruchu - systematycznej
modernizacji
sieci
ulicznej
poprzez
poprawę
parametrów
technicznych, uzupełnianie nawierzchni twardych ulepszonych i odnowę nawierzchni - dążące do zwiększenia lokalizacji stacji paliw przy ulicach głównych i zbiorczych
13
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr XXII/241/08 Rady Miejskiej w Mielcu z dnia 5 listopada 2008 – Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Mielca strona 42
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
- zapewniające
budowę
ogólnodostępnych
miejsc
parkingowych,
szczególnie
parkingów strategicznych dla obsługi centrum usługowego miasta oraz terenów przemysłowych - zapewniające realizację głównych ciągów pieszych oraz systemów ścieżek rowerowych, - przyjmujące dla projektowanych dróg wojewódzkich parametry geometryczne i wskaźniki obciążenia w dostosowaniu do potrzeb transportu wojskowego Ponadto potencjalnym rozszerzeniem działalności komunikacji miejskiej są tereny miasta, gdzie w przyszłości planuje się budowę nowych osiedli mieszkaniowych. W Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Mielca, jako miejsca przyszłych osiedli mieszkaniowych wymieniono: - MWp - kontynuacja zabudowy osiedla Smoczka - MNp - poszerzenie osiedla ODJ (Kazimierza Wielkiego), poszerzenie osiedla Wolności, ul. Wyszyńskiego, ul. Witosa, ul Iwaszkiewicza - MLp - ul. Królowej Jadwigi, obszar ograniczony ulicami Witosa- MajowaWiesiołowskiego
5.3.3. Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego miasta Mielca na lata 20072015 z prognozą do roku 2020 W Strategii tej przedstawiono następujące cele związane z transportem publicznym: Tabela 14. Cele Operacyjne związane z rozwojem transportu publicznego
Cel strategiczny 2: Budowanie wizerunku miasta przyszłości, miejsca gdzie warto mieszkać, uczyć się, pracować i wypoczywać 2.5.
Wypracowanie polityki transportowej Miasta zawierającej długofalowy projekt zrównoważonego rozwoju transportu miejskiego, z uwzględnieniem modernizacji infrastruktury komunikacji miejskiej, również pod względem jej dostępności dla wszystkich grup społecznych ( osoby niepełnosprawne, osoby starsze).
Cel Strategiczny 3: Zrównoważony rozwój przestrzenny miasta zapewniający dbałość o środowisko i zachowanie dóbr kultury. 3.8.
Przebudowanie i rozbudowa układu komunikacyjnego, wprowadzanie alternatywnych środków komunikacji zbiorowej i indywidualnej, ze szczególnym uwzględnieniem dróg międzyosiedlowych, parkingów, poszerzeniem infrastruktury ścieżek rowerowych.
strona 43
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Cel strategiczny 4: Podniesienie konkurencyjności gospodarczej MIELCA w regionie Podkarpacia. Integracja systemów transportowych Mielca, pozostałych gmin powiatu i sąsiednich ośrodków miejskich, z uwzględnieniem potencjalnych możliwości wykorzystania mieleckiego lotniska w przewozach krajowych i międzynarodowych.
4.1.
Źródło: Strategia Rozwoju Społeczno- Gospodarczego miasta Mielca na lata 2007- 2015 z prognozą do roku 2020
W odbytych konsultacjach społecznych w trakcie procedury uchwalania Strategii osoby, które wzięły udział w badaniach ankietowych wskazały zły stan dróg i komunikacji jako jeden z głównych problemów miasta Mielec, a modernizację istniejących i budowę nowych szlaków komunikacyjnych (drogi krajowe, lotnisko, kolej, obwodnica) jako główny cel działalności samorządu.
5.4. Konkluzja Biorąc pod uwagę powyższe programy, należy stwierdzić, że dużą uwagę przypisuje się rozwojowi sieci drogowych, a tylko w pewnym stopniu także zadaniom z zakresu transportu publicznego. Pomimo dostrzeżonych problemów w tym zakresie nie widać w analizowanych dokumentach strategicznych planów działań ukierunkowanych na tą sferę życia publicznego. Niniejszy dokument ma na celu uzupełnienie działań w tym zakresie przez co stanowić będzie powiązanie z analizowanymi dokumentami.
strona 44
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
6. Polityka transportowa i kierunki działania w zakresie transportu publicznego 6.1. Cele i zadania dla transportu w Mielcu Dla osiągnięcia celów strategicznych rozwoju miasta i regionu system transportowy musi stanowić czynnik spajający, a przy tym nie powodujący zagrożeń i nadmiernych uciążliwości dla otoczenia. Dla osiągnięcia takiego efektu przyjęto następujące założenia polityki transportowej miasta: Głównym celem przekształceń i rozwoju oraz funkcjonowania systemu transportu Mielca jest stworzenie warunków dla sprawnego i bezpieczniejszego przemieszczania osób, przy spełnieniu wymogów ograniczenia uciążliwości transportu dla środowiska. Cel ten prowadzi do poprawy dostępności komunikacyjnej w obrębie miasta i regionu. Eksploatacja, modernizacja i rozwój systemu transportu powinny służyć stymulowaniu rozwoju gospodarczego (w tym wspieraniu tworzenia nowych miejsc pracy i aktywizacji inwestycyjnej), kształtowaniu ładu przestrzennego, ochronie dziedzictwa kulturowego, poprawie wizerunku miasta i umacnianiu jego funkcji ośrodka sub - regionalnego oraz zmniejszeniu zróżnicowań w rozwoju i jakości życia w poszczególnych obszarach miasta i jego bezpośredniego otoczenia. Realizacja celu głównego podzielona jest na dwa cele szczegółowe dotyczące systemu transportowego: cel 1):
Zrównoważenie rozwoju sieci drogowej i organizacja ruchu kołowego z funkcjonowaniem i rozwojem transportu publicznego,
cel 2):
Integracja podsystemów transportu publicznego: autobusowego w skali lokalnej i regionalnej oraz kolei w układzie regionalnym, z otwarciem możliwości powiązań z ruchem lotniczym w przyszłości.
Zadania dla realizacji tak określonych celów są następujące: 1. w zakresie zasad zarządzania transportochłonnością i mobilnością zapewnienie potrzebnej przestrzeni dla urządzeń transportu publicznego (trasy, przystanki, węzły przesiadkowe) oraz priorytetu w organizacji ruchu
strona 45
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
2. w zakresie planowania: zapewnienie poziomu dostępności i osiągalności: i. dostępu do przystanków transportu publicznego w izolinii 500 m dla 80% mieszkańców, ii. w obszarze podmiejskim w izochronie 60 minut dla 80% mieszkańców, iii. w obszarze miasta dojazdu do centrum miasta w izochronie 30 minut dla 80% mieszkańców, 3.
w zakresie zarządzania operacyjnego: koordynacji działań wszystkich służb miasta i w ramach współpracy z podmiotami zewnętrznymi – zawarcie stosownych porozumień i umów w ramach obszaru funkcjonalnego podmiejskiego i zapewnienie skoordynowania
6.2. Cele i wskaźniki realizacji Planu Celem Planu jest wyznaczenie głównych działań, odnoszących się bezpośrednio do polityki transportowej w zakresie transportu publicznego. Efektem realizacji działań jest stworzenie sprawnego systemu transportowego miasta - rozwijającego się regionalnego centrum mieszkalnictwa, gospodarki, usługi i przemysłu. Celem utylitarnym Planu jest przygotowanie zadań rozwojowych jako narzędzi osiągania celów szczegółowych w polityce transportowej Miasta, w tym: przygotowanie tych zadań, dokonanie przeglądu zakresu i stopnia skoordynowania z dziedzinami pokrewnymi (planowanie przestrzenne, drogownictwo, sterowanie ruchem) oraz uzgodnienia zasad ich realizacji. Celem wdrożeniowym Planu jest umożliwienie przygotowania wniosków do programów operacyjnych, odnoszących się do transportu publicznego: o Program Operacyjny szczebla krajowego Infrastruktura i Środowisko finansowego w ramach Funduszu Spójności Unii Europejski, w osi Priorytetowej i działaniach: o Oś VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe
Działanie 8.3 Rozwój Inteligentnych Systemów Transportowych
o Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego o Priorytet 2 infrastruktura techniczna Działanie 2.1 Infrastruktura komunikacyjna Schemat D- transport publiczny
strona 46
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Opracowanie Planu opiera się na informacjach i danych, które uzyskano z rutynowych zbiorów informacji, gromadzonych przez jednostki miejskie. Miasto w przyszłości planuje prowadzić pomiary zachowań mieszkańców oraz gromadzić dane i oceny funkcjonowania, które będą sporządzane zarówno przez swoje służby, jak i zewnętrzne, niezależne podmioty.
6.3. Oczekiwane wskaźniki osiągnięcia Planu Podstawowym wskaźnikiem jest stopień użytkowania transportu zbiorowego w przejazdach w obrębie miasta Mielca. Oznacza to dążenie do utrzymania wysokiego udziału transportu publicznego w przewozach pasażerskich w Mielcu. Jako miarę tego celu wyznaczono: udział transportu publicznego w przewozach. Ponadto dodatkowymi wskaźnikami do osiągnięcia celów Planu są: - ograniczenie emisji spalin i hałasu, mierzone stosownymi wartościami emisji, - ograniczenie wypadkowości, - poprawa płynności ruchu samochodowego, która mierzona jest za pomocą wzrostu średniej prędkości w ruchu oraz skróceniem czasu podróży w obszarze miasta.
strona 47
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
7. Plan finansowy na lata 2009- 2015 Jak wspomniano powyżej planowana jest realizacja inwestycji z zakresu transportu publicznego. Beneficjentem projektu będzie Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Mielcu, która o dofinansowanie projektu starać się będzie ze środków unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013. Maksymalny poziom dofinansowania, według wytycznych zawartych w powyższym dokumencie, wynosi 85% wydatków kwalifikowanych. Oznacza to, że pozostałą kwotę Beneficjent musi pokryć z własnych środków finansowych. Gmina Miejska Mielec zabezpieczy środki finansowe na pokrycie wkładu własnego w formie dokapitalizowania spółki. Ponadto, po reorganizacji Miejskiej Komunikacji Samochodowej tj. rozdzieleniu funkcji organizatora transportu publicznego od funkcji operatora, w projekcjach finansowych uwzględniono istniejący model rozliczeń (tj. MKS sprzedaje bilety i otrzymuje z Miasta rekompensatę za świadczenie usług publicznego transportu zbiorowego). Konstruując prognozę przyszłej sytuacji finansowej miasta Mielec określono następujące założenia: przychody będą rosły o 1,5%-2,5%, poziom wydatków bieżących będzie wzrastał średnio o 4,75%. Natomiast dla przychodów ze sprzedaży biletów oraz wydatków za wykonane usługi przez MKS wzrost wartości oparto na prognozie wzrostu PKB dla województwa podkarpackiego. Wyniki prognozy finansowej budżetu Miasta Mielec w wersji z pozostawieniem wpływów ze sprzedaży biletów po stronie MKS przedstawiono w tabeli 15. Analiza tych tabel wykazuje, że przy powyższych założeniach Miasto Mielec posiada zdolność obsługi swoich zobowiązań finansowych z tytułu realizacji projektu inwestycyjnego.
strona 48
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 15. Plan finansowy miasta Mielec w latach 2009-2015 przy pozostawieniu wpływów ze sprzedaży biletów w MKS L.p. 1 1a 2 4 4a
Wyszczególnienie Planowane dochody miasta ogółem w tym zewnętrzne środki bezzwrotne inne dochody (zwrot podatku VAT) Wydatki na wieloletnie programy inwestycyjne, w tym: wydatki na realizację projektu w ramach RPO WP
5
Spłata kredytów i pożyczek
6
Zapłata odsetek od kredytów i pożyczek
7
Razem spłata zadłużenia
8
Rekompensata za świadczenie usług publicznego transportu zbiorowego
9
Wydatki bieżące
10
Wydatki razem
11
Zaciągniecie długu
12
Wskaźnik obsługi długu I
13
Wskaźnik obsługi długu II
14
Wpływy-wydatki
15
Skumulowane saldo gotówki
2009 132 948 911
2010 135 607 889
2011 138 320 047
2012 141 086 448
2013 143 908 177
2014 146 786 340
2015 149 722 067
9 211 594
7 001 910
5 100 000
880 000
1 320 000
20 595 123
17 496 390
14 163 390
10 279 265
6 136 736
1 682 063
4 880 000
7 320 000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2 972 930
3 534 300
3 771 269
4 018 051
4 578 654
5 146 833
5 762 094
106 169 967
111 478 465
117 052 389
122 905 008
129 050 258
135 502 771
142 277 910
132 897 654
135 607 889
138 320 047
141 086 448
143 908 177
146 786 341
149 722 067
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
-99
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
23 754 757
Źródło: Opracowanie własne strona 49
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
8. Zestawienie zadań planowanych do realizacji w latach 2009- 2015 W tabeli 16 zestawiono zadania przewidziane do realizacji i współfinansowania ze środków unijnych w latach 2009-2015.
strona 50
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 16. Zadania inwestycyjne planowane do dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 Nazwa zadania
„Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznokomunikacyjnej lokalnego transportu publicznego w Mielcu wraz z wymianą taboru autobusowego”.
Program operacyjny
Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 Oś priorytetowa: Infrastruktura Techniczna, Działanie 2.1 Infrastruktura komunikacyjna, Schemat D. Transport publiczny
Lata inwestycji
2010-2011
Całkowity koszt zadania [netto]
10 000 000,00
Opis zadań 1) wymiana wyeksploatowanego taboru autobusowego nie spełniającego obecnie obowiązujących norm EURO - maxi (12m), przystosowany do przewozu osób 2 szt. niepełnosprawnych, zasilany gazem ziemnym CNG - mini, midi (6do 9m) zasilany olejem napędowym, spełniający wymagania norm EURO dla okresu zakupu, przystosowany do 10 szt. przewozu osób niepełnosprawnych 2) utworzenie nowych linii na obszarach nie objętych dotąd komunikacją 3) modernizacja infrastruktury pomocniczej niezbędnej do obsługi pasażerów: - utworzenie systemu dynamicznej informacji pasażerskiej (tablice elektroniczne na przystankach) w trzech punktach miasta tj. * ul. Rynek Przystanek Rynek * ul. Rynek Przystanek Rynek * al.. Niepodległości Przystanek Plac AK *al.. Niepodległości Przystanek 'Księgarnia" *ul. Wolności Rondo "Docelowy" * ul. Wolności Rondo "Powrotny" - doposażenie posiadanego taboru w urządzeniach obsługujące elementy dynamicznej informacji pasażerskiej i biletu elektronicznego * tablice kierunkowe * kasowniki *autokomputery * monitoring bezpieczeństwa (wnętrza pojazdu) * urządzenia niezbędne do nawiązywania łączności z centrum zarządzania (GPS, radiotelefony) - utworzenie Centrum Zarządzania Dynamiczną Informacją Pasażerską (tj. adaptacja pomieszczenia części parteru istniejącego budynku MKS i jego infrastruktury do celów zarządzania systemem - rozbudowa elektronicznego systemu obsługi pasażerskiej tj. wprowadzenie biletu elektronicznego (wdrożenie powszechności pobierania opłat drogą elektroniczną za przejazdy jednorazowe) - utworzenie centrum obsługi i dystrybucji biletu elektronicznego (przy ul. Rynek) - montaż 6 punktów doładowań biletów elektronicznych na przystankach - szkolenie pracowników
Koszt realizacji zadania
8 000 000,00
300 000,00
850 000,00
450 000,00
400 000,00
Źródło: Opracowanie własne
strona 51
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 17. Zadania inwestycyjne Miasta Mielec zawarte w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym na lata 2008- 2013 z zakresu Komunikacji i Transportu 2008 Nazwa programu / nazwa zadania w danym programie
Budowa ulicy nowoprojektowanej, stanowiącej dojazd do drogi powiatowej, oraz modernizacja wybranych odcinków dróg gminnych w celu wyrównania poziomu obsługi komunikacyjnej na obszarze Mielca Usprawnienie systemu komunikacji w centralnej części Mielca i jego powiązanie z modernizowanym układem dróg wojewódzkich poprzez przebudowę odcinków dróg powiatowych nr 1192 R, 1193 R i 1195R
Okres realizacji
Łączne nakłady finansowe
2009
środki zewnętrzne
krajowe środki publiczne budżet miasta
środki pozostałe
UE
środki ogółem
budżet miasta
środki pozostałe
UE
8 623943,94
2 584793,75*
0,00
3 565 084,31
6 149878,06
1 020468,60
0,00
1 407 484,28
2 427 952,88
2008-2009
6 693 027,98
18 000,00
0,00
76 223,00
94 223,00
1975241,40
0,00
4 608 896,59
6 584 137,99
2011
2008-2009
8 623 943,94
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2008-2009
6 693 027,98
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2012 Budowa ulicy nowoprojektowanej, stanowiącej dojazd do drogi powiatowej, oraz modernizacja wybranych odcinków dróg gminnych w celu wyrównania poziomu obsługi komunikacyjnej na obszarze Mielca Usprawnienie systemu komunikacji w centralnej części Mielca i jego powiązanie z modernizowanym układem dróg wojewódzkich poprzez przebudowę odcinków dróg powiatowych nr 1192 R, 1193 R i 1195R
środki ogółem
2008-2009
2010 Budowa ulicy nowoprojektowanej, stanowiącej dojazd do drogi powiatowej, oraz modernizacja wybranych odcinków dróg gminnych w celu wyrównania poziomu obsługi komunikacyjnej na obszarze Mielca Usprawnienie systemu komunikacji w centralnej części Mielca i jego powiązanie z modernizowanym układem dróg wojewódzkich poprzez przebudowę odcinków dróg powiatowych nr 1192 R, 1193 R i 1195R
środki zewnętrzne
krajowe środki publiczne
2013
2008-2009
8 623 943,94
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2008-2009
6 693 027,98
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
Źródło: Opracowanie własne strona 52
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
9. Szacunkowa prognoza popytu na transport publiczny w Mielcu Popyt na transport publiczny jest pochodną dwóch grup czynników: a) parametrów demograficznych, w tym liczby ludności i struktury wiekowej społeczności lokalnej i regionalnej, b) parametrów społeczno – ekonomicznych, w tym poziom zatrudnienia, aktywności zawodowej i bezrobocia. Z braku badań zachowań komunikacyjnych i ruchliwości mieszkańców Mielca prognozę opracowano metodą ekspercką z wykorzystaniem analogii do podobnych obszarów oraz opierając się na wieloletnim doświadczeniu w tej dziedzinie autorów opracowania. Wynikiem analizy jest hipoteza rozwoju rynku przewozów pasażerskich w Mielcu i miejsca w nim MKS. Niemniej Autorzy zastrzegają, iż wyniki prognoz należy traktować jako orientacyjne, wskazujące na tendencje i tylko takie wnioski umieszczono na końcu niniejszego rozdziału. Prognoza jest wynikiem kalibracji modelu ruchliwości dla stanu istniejącego oraz założeniu wskaźników zmian modelu dla przyszłości, do okresu 25 lat (na rok 2035). Model ruchliwości ma charakter ekonometryczny, przy czym parametry modelu są oparte na badaniach
rynku
przewozów
w
stanie
istniejącym
oraz
eksperckich
hipotezach
spodziewanych zmian w przyszłości. Prognoza została opracowana w oparciu o jedyne dostępne badanie, związane z ruchem pasażerów w Mielcu – pomiar natężenia ruchu pasażerów w Rynku w dniu 1 kwietnia 2009 roku 14 . Wyniki tego badania pozwalają oszacować strukturę przewozów pod kątem podziału na przewoźników (MKS – 48%, VEOLIA – 37%, pozostałe – 15%), zaś znając roczne przewozy firmy MKS (4 281 000 pasażerów, por. tabela powyżej) możliwe jest oszacowanie łącznego rocznego przewozu pasażerów w Mielcu: około 9 000 000 pasażerów. Tę wartość przyjęto jako główny parametr kalibrujący model ruchliwości.
14
Według przypisu 3 strona 53
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Prognoza oparta jest na następujących założeniach: ruchliwość statystycznego mieszkańca Mielca jest nieco mniejsza (o 20%) w porównaniu z mieszkańcem Rzeszowa (1,8 podróży/mieszkańca/dzień 15 ) i znacznie mniejsza (ok. 30%) w porównaniu z mieszkańcami dużych miast 16 , Podział zadań przewozowych (udział ruchu pieszego oraz podział ruchu niepieszego na wykonywany transportem zbiorowym i indywidualnym) założono po iteracyjnym przeliczeniu, kierując się informacjami o strukturze społecznej mieszkańców Mielca: o dane GUS o liczebności grup wiekowych: 15 – 19 lat, czyli dla szkół ponadpodstawowych, z założeniem iż 90% młodzieży w tym wieku uczęszcza do tych szkół, o ludność w wieku produkcyjnym. Prognoza ruchliwości i podziału zadań przewozowych została założona przez analogie do innych miast w Polsce. Łączna ruchliwość wzrośnie do poziomu obecnie występującego w miastach ponad 500 tys. mieszkańców, zaś podział zadań przewozowych będzie odpowiadał temu, jaki ma miejsce przy wskaźniku motoryzacji powyżej jednego auta na gospodarstwo domowe. Ważnym założeniem jest poziom bezrobocia (założono, iż poziom bezrobocia nie przekroczy 10%) oraz aktywność zawodowa osób w wieku produkcyjnym (założono ten wskaźnik na poziomie 60%) i pewien spadek wraz ze wzrostem poziomu dochodów). Inne założenia są opisane w poniższym zestawieniu. Dla prognoz na lata 2011 (rok uruchomienia planowanych projektów rozwojowych w transporcie publicznym) oraz 2035 (rok końcowy okresu „życia” tych projektów) założenia co do wskaźników demograficznych przyjęto według ekspertyzy sporządzonej dla potrzeb Strategii Rozwoju Polski Wschodniej, opublikowanej przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego w 2007 roku 17 .
15
„Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego dla Rzeszowa”, opracowanie IMS Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, sierpień 2005 16 Op. Cit, wyniki badań firmy PBS DGA 17 Lucyna Nowak, Zofia Kostrzewa, Małgorzata Waligórska „Prognoza demograficzna dla województw strona 54
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
W poniższej tabeli 18 zestawiono dane wejściowe, założenia oraz wyniki analizy. Z analizy popytu wynikają następujące wnioski dla Zintegrowanego Planu: Rynek przewozów ma tendencję wzrostową; prawdopodobieństwo spadku jest niewielkie. Podstawowym warunkiem utrzymania tej tendencji jest zapewnienie podziału ruchu niepieszego na środki podróżowania według proporcji: około 35% transport zbiorowy, 65% indywidualny. Pozycja MKS na rynku może być utrzymana, a nawet wzmocniona, oczywiście pod warunkiem utrzymania jakości usług i niepojawienia się agresywnej i bardziej skutecznej konkurencji.
Polski Wschodniej do 2020 roku. Ekspertyza przygotowana w ramach „Strategii rozwoju społeczno gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020”, Warszawa, listopad 2006 strona 55
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
Tabela 18. Założenia do analizy zachowań komunikacyjnych Dane demograficzne: liczba mieszkańców liczebność grupy wiekowej szkół ponad-podstawowych, 14 - 19 lat liczebność mieszkańców w wieku produkcyjnym liczba bezrobotnych liczebność osób pracujących (mieszkańców miasta) Dane społeczno - gospodarcze: liczba miejsc w szkołach ponadpodstawowych liczba uczniów dojeżdżających liczba miejsc pracy ogółem liczba miejsc pracy w handlu i usługach Bilans ruchliwości: podróże wewnątrzmiejskie do szkół podróże wewnątrzmiejskie do pracy podróże wewnątrzmiejskie do innych celów (fakultatywne) suma podróży wewnątrzmiejskich podróże wewnątrzmiejskie transportem publicznym podróże ze strefy podmiejskiej do szkół podróże ze strefy podmiejskiej do pracy podróże ze strefy podmiejskiej do innych celów (fakultatywne) suma podróży ze strefy podmiejskiej podróże ze strefy podmiejskiej transportem publicznym suma podróży transportem publicznym w ciągu doby roczna suma podróży transportem publicznym szacunek podziału na przewoźników: w tym MKS około
jedn. osób
2007 61 005
2011 58 018
2035 56 000
osób osób osób osób
10 537
9 311
8 739
40 290 2 890 21 687
39 559 2 000 17 779
35 062 1 500 16 031
miejsc osób miejsc miejsc
22 335 11 798 24 190 7 460
20 000 10 689 23 000 8 500
20 000 11 261 22 000 9 000
podr/dobę podr/dobę
7 587 30 362
11 173 28 447
13 109 25 650
47 435
66 033
77 517
85 384 16 649 14 158 2 503
105 653 27 240 16 034 4 176
116 275 32 617 16 891 4 775
17 538
25 263
33 333
34 198 13 679
45 473 15 916
54 999 17 600
podr/dobę
30 328
43 156
50 216
mln podr/rok
9,099
12,947
15,065
podr/rok
4,364
6,209
7,225
2008 1,40 80% 95% 50% 50%
2011 1,82 60% 80% 40% 60%
2035 2,08 50% 65% 30% 70%
80%
85%
80%
35%
38%
35%
90%
80%
70%
40%
35%
32%
40%
35%
32%
podr/dobę podr/dobę podr/dobę podr/dobę podr/dobę podr/dobę podr/dobę podr/dobę
Założenia co do ruchliwości: ruchliwość wewnętrzna łącznie podr/dobę udział podróży obligatoryjnych % udział podróży obligatoryjnych w strefie podmiejskiej % udział ruchu pieszego i rowerowego % udział ruchu niepieszego % udział transportu publicznego w r. wewnętrznym % niepieszym uczniów udział transportu publicznego w r. wewnętrznym % niepieszym pozostałych udział transportu publicznego w r, ze strefy podm. % uczniów udział transportu publicznego w r. ze strefy podm. % pozostałych średni udział transportu publicznego % Źródło: opracowanie własne na podstawie zebranych danych statystycznych
strona 56
Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego na lata 2009- 2015 dla Miasta Mielca
10. System wdrażania 10.1.
Zarządzanie
Plan realizowany jest przez Gminę Miejską Mielec w ramach jej zadań własnych. Wszelkie działania będą planowane, uzgadniane i rozliczane przez organizację wdrażającą czyli Miejską Komunikację Samochodową Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Beneficjentem Projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego będzie Gmina Miejska Mielec, realizujące to zadanie jako własne zaspokajania potrzeb mieszkańców w zakresie lokalnego transportu zbiorowego. Będzie ono odpowiedzialne za stworzenie systemu zarządzania, rozliczeń, zlecania i odbiorów prac i innych zadań, w zgodzie z wymaganiami Programu. W przypadku połączeń ponadgminnych przewidywane są porozumienia komunalne jako forma prawna działania .
10.2.
Sposoby komunikacji społecznej, monitorowania i ocen Planu
Plan przewiduje stosowanie szczególnych metod monitorowania i oceny przebiegu jego realizacji. W trakcie przygotowania Projektów prowadzone są zarówno badania społeczne i zachowań komunikacyjnych, jak i badania i konsultacje społeczne z zainteresowanymi mieszkańcami i ich organizacjami. Będą wykonywane Kompleksowe Badania Ruchu - jeśli pozwolą na to środki to w okresach 5 letnich, maksimum co 10 lat. Pozwoli to na śledzenie najważniejszych zjawisk - zachowań transportowych mieszkańców i osiągania poziomu założonych parametrów usług. Przewiduje się wprowadzenie nowego typu badań - jakości świadczonych usług. Będą to badania fokusowe oraz badania preferencji pasażerów. Sfera Public Relations będzie - tak jak we wszystkich tego rodzaju działaniach - powierzona służbom Miasta i jego jednostek organizacyjnych, zaangażowanych w Projektach. Przewiduje się publikacje prasowe oraz na stronie internetowej Miasta.
strona 57
![STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PABIANICE NA LATA [projekt]](https://kipdf.com/img/300x300/strategia-rozwoju-miasta-pabianice-na-lata-projekt_5b19dcd67f8b9a068d8b458d.jpg)
