Wyzwania sieci Natura 2000 Grażyna Zielińska

Seminarium realizowane jest w ramach projektu pn. „Natura 2000 – naszą szansą” realizowanego przez Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku dofinansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie

Wyzwania sieci Natura 2000 1. System krajowych form ochrony przyrody (parki narodowe, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, rezerwaty przyrody) a obszary Natura 2000 Nieskuteczność krajowych form ochrony przyrody, zbyt mała rola planowania przestrzennego w ochronie przyrody

Wyzwania sieci Natura 2000 System krajowych form ochrony przyrody a obszary Natura 2000 – ważniejsze różnice: - obszar chroniony – obszar ochrony - zakazy ustawowe – brak zakazów - decydująca rola granic – mniej ważna rola granic (decyduje oddziaływanie) - ochrona całości przyrody – ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk

Wyzwania sieci Natura 2000 Obszary Natura 2000 – nowe określenia: - obszary „ptasie” (PLB....) - obszary „siedliskowe” (PLH....) Art. 25 uop: 1. Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje: 1) obszary specjalnej ochrony ptaków; 2) specjalne obszary ochrony siedlisk; 3) obszary mające znaczenie dla Wspólnoty

Wyzwania sieci Natura 2000 Obszary Natura 2000 – nowe określenia: - przedmiot ochrony (gatunek i jego siedlisko, siedlisko przyrodnicze) - gatunek priorytetowy, siedlisko priorytetowe - znaczące negatywne oddziaływanie - integralność obszaru Natura 2000, spójność sieci Natura 2000 - działania ochronne

Wyzwania sieci Natura 2000 Obszary Natura 2000 – nowe określenia: - konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego (w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym) - kompensacja przyrodnicza

Wyzwania sieci Natura 2000 • Czy utworzenie sieci obszarów Natura 2000 było w Polsce potrzebne ? • Jak przebiegało ? • Czy byliśmy przygotowani do przekazania Komisji Europejskiej: - listy obszarów specjalnej ochrony ptaków, - listy proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty ?

Wyzwania sieci Natura 2000 1 maja 2004r. – 72 obszary OSO (7,8%) 184 obszary SOO (3,6%) 1 maja 2012r. – 145 obszarów OSO (15,9%) 825 obszarów SOO (11%)

Wyzwania sieci Natura 2000 Uroczyska Łąckie PLH140021 1.

2.

3.

3140 Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea SDF – brak; po weryfikacji: 1,75% 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion SDF – 10%; po weryfikacji: 1,3% 3160 Naturalne dystroficzne zbiorniki wodne SDF – 2%; po weryfikacji: brak

Wyzwania sieci Natura 2000 4.

5.

6.

7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska przeważnie z roślinnością Scheuchzerio-Caricetea SDF: 1%; po weryfikacji: 1,31% 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (GalioCarpinetum, Tilio-Carpinetum) SDF: 30%; po weryfikacji: 3,68% 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe) SDF: 4%; po weryfikacji: 1,02%

Wyzwania sieci Natura 2000 7.

91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe SDF: 1%; po weryfikacji: brak 8. 1516 Aldrowanda pęcherzykowata SDF: C; po weryfikacji: brak 9. 1188 Kumak nizinny SDF: C; po weryfikacji: D 10. 1166 Traszka grzebieniasta SDF: C; po weryfikacji: D

Wyzwania sieci Natura 2000 Jak przebiegała realizacja ochrony przyrody w ramach sieci obszarów Natura 2000 w Polsce ? (konfliktowe inwestycje: obwodnica Augustowa, lotnisko pod Lublinem, planowane inwestycje w Tatrach)

Wyzwania sieci Natura 2000 Jak przebiegała realizacja ochrony przyrody w ramach sieci obszarów Natura 2000 w woj. mazowieckim ? (konfliktowe inwestycje: zabudowa w bezpośrednim sąsiedztwie Uroczysk Łąckich, ciąg pieszy w pasie drogi wojewódzkiej w bezpośrednim sąsiedztwie Sikorza, makroniwelacja w czaszy Zbiornika Włocławskiego)

Wyzwania sieci Natura 2000 Jak przebiegała realizacja ochrony przyrody na obszarach Natura 2000 w innych państwach Wspólnoty ?

Wyzwania sieci Natura 2000 2. Bezsprzeczne zalety systemu: - wielkie, wspólne dzieło państw Wspólnoty na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego Europy, - godzi potrzeby w zakresie rozwoju gospodarczego i ochrony zagrożonych gatunków i ich środowisk życia, - skuteczny

Wyzwania sieci Natura 2000 3. Wady systemu: - kosztowny (środki finansowe, potencjał ludzki) - skomplikowany, wymagający wiedzy przyrodniczej, monitorowania 4. Zła realizacja

Wyzwania sieci Natura 2000

.................................................................... .................................................................... .................................................................... ....................................................................

WARSZTATY: Ocena działań ochronnych w planach zadań ochronnych (PZO)obszarów: - Uroczyska Łąckie PLH140021 - Dolina Środkowej Wisły PLB