E-Ticarete Giriş
E-Ticaret Tanımı •
WTO(DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ): Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır.
•
OECD(İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE KALKINMA TEŞKİLATI):Genel olarak bireylerin ve organizasyonların sayısallaştırılmış yazılı metin, ses ve görünümünün işlenmesi ve iletilmesine dayanan tüm ticari faaliyetleridir.
•
UN- CEFACT(BİRLEŞMİŞ MİLLETLER YÖNETİM TİCARET VE ULAŞTIRMA İŞLEMLERİ KOLAYLAŞTIRMA MERKEZİ): İş, yönetim ve tüketim faaliyetlerinin yürütülmesi için yapılanmış ve yapılanmamış iş bilgilerinin, üreticiler, tüketiciler ve kamu kurumları ile diğer organizasyonlar arasında elektronik araçlar(elektronik posta ve mesajlar, elektronik bülten panoları, WWW teknolojisi, akıllı kartlar, elektronik fon transferi, elektronik veri değişimi vb.)üzerinden paylaşılmasıdır.
•
ECOM(JAPONYA ELEKTRONİK TİCARET MERKEZİ):Her türlü bilgisayar ağları üzerinden ürünün tasarımı, üretilmesi ve tanıtımının yapılması ile ticari muameleler ve hesapların ödenmesi gibi faaliyetlerin yerine getirilmesidir.
•
AB(AVRUPA BİRLİĞİ):İşletmelerin yazılı metin, ses ve video verilerini içeren faaliyetlerin elektronik ortamda yapılmasıdır.
ve dağıtımlarının
E-Ticaret Gelişim Evreleri • İlk e-ticaret uygulamaları, EFT(elektronik fon transferleri) işlemleridir. 1970’li yıllarda kullanılmaya başlanması , finansal piyasaları değiştirmiştir. • EDI (elektronik veri değişimi) ve elektronik postanın1970’lerde ve 1980’lerin başında kullanılmaya başlanmasıyla, e-ticaret şirketler arasında yaygınlaşmaya başlamıştır.
• www 1990 larda bulunması e-Ticaretin yaygınlaşmasını sağladı. 1994 Amazonda ilk kitap satılmasıyla karşılaşıyoruz. Bu satışın arkasından aynı yıl içerisinde e-mail yoluyla pazarlama ve reklam keşfedildi. • 2000 sonrasında sosyal içerikli sitelerin artması sürecin hızlanmasına öncülük etti.
E-Ticaret Teknoloji Etkisi • • • • • • • •
Her Yerde Olma Küresel Erişim Evrensel Standartlar Zenginlik Etkileşim Enformasyon Yoğunluğu Kişiselleştirme Sosyal Teknoloji
E-Ticaretin Yönetime Etkisi • • • •
Elektronikleşme Bağımsızlık Güncellik İşbirliği
E-Ticaretin Pazarlamaya Etkisi • • • • • •
Etkileşimli Reklam Etkin ve Hızlı CRM E-Ödeme Stok Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetimi Birebir Pazarlama
E-Ticaretin Tüketiciye Etkisi • • • • •
Hesaplı Kolay ve Rahat Hızlı Güvenli Küresel
KOBİ E-Ticaret • Pazara giriş engellerinin az olması ve tüketici açısından bilgiye erişim kolaylaşır. • Esnek yapılarından dolayı müşteri beklentilerine daha hızlı adapte olabilirler. • Dinamik yapıları olan KOBİ’lerin büyük firmalar karşısındaki en büyük dezavantajı olan uzak coğrafyadaki pazar ve müşteriye erişememe sorunu da internet ile ortadan kalkmaktadır.
E-Ticaret Dezavantajları • • • • •
Pazarın çok dinamik olması Teknolojinin çabuk değişimi Ürün dağıtım kanallarının yetersizliği Ürün geliştirmede yetersiz kalınması Denetim yönünden zayıflığı
E-Ticaret Yasal Belirsizlikler • Tüketicinin korunması ile ilgili mevzuatın e-ticaret açısından yeniden gözden geçirilmesi, • Elektronik ortamda sözleşmelerin yapılması konusunun Borçlar hukuku çerçevesinde irdelenmesi, • Elektronik ortamda elde edilen delillerin tanınmasının Usul Hukuku açısından değerlendirilmesi, • Elektronik imza konusunda, özellikle gizli anahtar unsurunun tevdi edileceği bir kurumun gere duyulup duyulmadığının incelenmesi, • Elektronik ödeme araçları arasında yer alan e-parayı kullanıma sunacak olan kurum ve bu kurumla ilgili hukuki çerçevenin belirlenmesi, • Elektronik ödeme araçlarının yasa dışı faaliyetler için kullanılmasını önleyici cezai tedbirlerin alınması, • Elektronik ödeme araçlarının çalınması veya kaybedilmesi halinde sorumluluk ve ispat yükü konularının düzenlenmesi, • Gerekmektedir.
İnternet İş Modelleri
Örnekler
E-Perakendecilik
Doğrudan Satış
İşlem Aracısı
Telefon veya posta ile tüketici adına iş yapılması
Pazar Oluşturucular
Sanal ürün teşhir alanları
Hizmet Sağlayıcılar
Web 2.0 uygulamaları Fotoğraf Paylaşımı Veri Yedekleme
Topluluk Sağlayıcılar
Aynı ilgideki insanların işlem yapabileceği ortamlar
İçerik Sağlayıcılar
Web üzerinden haber, resim video vs sağlayarak gelir elde edenler
Portal
E-mail, anında mesajlaşma, takvim, alışveriş web motorları hizmeti sunanlar.
Sektörler İtibariyle e-ticaret Kazanımları
E-Ticaret Tarafları Hükümet
İşletme
Tüketici
Hükümet
G2G Örn; koordinasyon
G2B Örn; bilgilendirme
G2C Örn; bilgilendirme
İşletme
B2G Örn; tedarik
B2B Örn; e-ticaret
B2C Örn; e-ticaret
Tüketici
C2G Örn; vergi ödeme
C2B Örn; fiyat karşılaştırması
C2C Örn; çevrimiçi (online) müzayede
E-Ticaret Türleri
• İşletmeden Tüketiciye (B2C)
• İşletmeden İşletmeye (B2B) • Tüketiciden Tüketiciye (C2C)
E-Ticaret İş Modelleri 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Portal E- Perakendecilik (E-Tailer), İçerik Sağlayıcı Pazar Yapıcısı Topluluk Sağlayıcı Hizmet Sağlayıcı İşlem Aracısı
1. 2. 3. 4.
E-Ticaret Ödeme Araçları Akıllı Kart Elektronik Çek Elektronik Para Kartlı Ödeme Sistemleri
E-Ticaret Gelir Modelleri • • • • • •
Reklam Gelir Modeli Satış Gelir Modeli Üyelik Gelir Modeli Kısmi Primli Gelir Modeli İşlem Ücretleri Gelir Modeli Satış Ortaklığı Gelir Modeli
İşletmeden İşletmeye E-Ticaret
• EDI • Özel Endüstri Ağları • Pazar Alanı Ağı
E-Ticaret Web Sitesi Oluşturulması – Sistem Analizi İşletme Amaçları
Sistem İşlevi
Ürünlerin Gösterimi
Katalog
Ürün Enformasyonu (İçerik)
Veritabanı
Ürünü Kişiselleştirme
Müşteri Takibi
Ödeme İşlemleri
Alışveriş Sepeti
Müşteri Enformasyonu
Veritabanı
Destek
Müşteri İlişkileri Yönetimi
Pazarlama/Reklam
E-posta
Etkinlik Takibi
Sistem Raporları
Üretim ve Tedarik Bağlantıları
Stok Yönetimi
E-Ticaret Web Sitesi Oluşturulması – Kaynak Yönetimi Kurum İçinde
Kurum Dışında
Karma Kurma-İç Barındırma-Dış
Karma Kurma-Dış Barındırma-İç