WIEDZA O NOWOTWORACH I PROFILAKTYCE

Agnieszka Dyzmann-Sroka Anna Kubiak Maciej Trojanowski

Wielkopolskiej w latach 2007-

Wielkopolskie Centrum Onkologii 2008

RAPORT Z BADANIA PRZEPROWADZONEGO OLAN

2

1. Wprowadzenie

dziedzinie epidemio

-interwency

ZDROWYM

,

NOWOTWORACH

Pierwsze badanie pt.: PROFIALAKTYCE

I

IEDZA O tkich

203 lekarzy w III

PROFILAKTYCE

rojekty y

e

w. - pod kierunkiem mgr Agnieszki Dyzmannpro

prozdrowotne. dwie

pierwsza

badawczej), o

podstawowa (po charakterystyki ielkopolan n.t. . o w zakresie zmiennych

Natomiast zmienna - status materialny -

A. , 3

B.

-ekonomiczny

C.

przez jednostki i grupy w obszarze zdrowia, D. korzystania z opieki medycznej E. zdrowotnych

awiskami patologicznymi.

F. rekomendacje - stanowi planowani zdiagnozowane w niniejszym badaniu potrzeby. z wynikami badania przeprowadzonego w III kwartale 2007 roku na grupie 268 lekarzy z Wielkopolski Poznania

. Dla p w jednego miejsca po przecinku) zastosowano cztery 25-39 lat; 40-

(grupa 18-24 lata; . Na y na Wyniki badania w postaci -

www.wco.pl/pp. -

. 265 kobiet (52,2% ankietowanych) i 243

47,8% ankietowanych

4

mężczyźni; 47,8%

kobiety; 52,2%

mężczyźni

kobiety

Wykres 1.

; N=508.

a, przy odchyleniu nie jest standardowy, co zbadano na 0,01; dla testu Schapiro-Wilka p=0,000000

standardowym=17,6 i N=508. R - patrz wykres numer 2).

Wykres 2.

; N=508.

5

Badanych skategoryzowano w cztery grupy wiekowe. Ponad 1/3 tj. 34,3% stanowili respondenci w wieku 40-59 lat. Tabela numer 1 wieku w

Kategoria wiekowa 18-24 lat 25-39 lat 40-59 lat pow. 60 lat

Odsetek 42 73 85 43 243

kobiety 37 75 89 64 265

79 148 174 107 508

Tabela 1.

17,3% 30,0% 35,0% 17,7% 100,0%

kobiety 14,0% 28,3% 33,6% 24,1% 100,0%

15,5% 29,1% 34,3% 21,1% 100,0%

; N=508.

ni

(numer 3), w analizow %). %).

40,00%

37,7%

35,00%

29,8% 30,00% 25,00% 20,00%

19,0% 13,4%

15,00% 10,00% 5,00% 0,00% podstawowe lub niższe

zawodowe

Wykres 3.

średnie

wyższe

n=506.

Szczeg numer 4 W zaledwie,

kobiety - niemal,

6

%). %) i

200 180 160 140

113

120

65

100 80

40

60

24

40

86

78 56

20

44

0 podstawowe

zawodowe Kobiety

Wykres 4.

; n=506.

Tabela numer 2 przedstawia kategor Stan cywilny wdowiec, wdowa w separacji, rozwiedziony/na wolny (kawaler, panna)

Tabela 2.

271 67 16 154 508

Odsetek 53,3% 13,2% 3,2% 30,3% 100,0%

wilny; N=508.

Tabela nume ospodarstwie domowym (w liczbie tej 3 i 2 osoby (odpowiednio 23,2% i 22,1%).

1 2 3 4

92 112 118 105 81 508

Tabela 3.

Odsetek 18,1% 22,1% 23,2% 20,7% 15,9% 100,0% ; N=508.

N m badania.

,1 ,1% i 38,8

7

Miejsce zamieszkania Miasto do 100 tys.

Odsetek kobiety 102 102 61 265

kobiety 204 38,5% 197 38,5% 107 23,0% 508 100,0% ; N=508.

102 95 46 243

Tabela 4.

42,0% 39,1% 18,9% 100,0%

40,1% 38,8% 21,1% 100,0%

ej w (52,9%) rawie, co trzeci ankietowany (28,9%) musi bardzo o dwudziestemu (5,1%) nie starcza nawet na podstawowe potrzeby. Warunki materialne

o dobrze Tabela 5.

26 146 267 62 4 505 warunki materialne; n=505.

8

Odsetek 5,1% 28,9% 52,9% 12,3% 0,8% 100,0%

WIEDZA O NOWOTWORACH I PROFILAKTYCE Numer ankietera

............................................

|__|__|__|__|__| |__|__|__|__|__I

przeprowadzasz wywiad 1. kobieta 2. czyzna

Numer adresu z

...................................

Data wywiadu (mm dd) |__|__| |__|__|

Numer ankiety |___|___| Godzina wywiadu |__|__|:|__|__|

Szanowny Panie, Szanowna Pani. PBS DGA (dawniej 1) stanu wiedzy i z Rakiem. Badanie to jest badaniem naukowym, realizowanym w ramach programu Ministerstwa Zdrowia:

A1.

ANKIETER: nie czytaj odpowiedzi 1. tak - zadaj A2 2. nie 3. nie wiem A2. Co robi Pan(i

1. 2. 3. alenie 4. Nie pije, ograniczam alkohol 5. 6. 7. 8. Inne, jakie? ................................................................................................................................................ ......................................................

9

A3. jeden

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Nie mam na to czasu

ie dolega Nie zwracam na to uwagi, nie interesuje mnie to Brakuje mi silnej woli

inny, jaki? ..............................................................................................................................................

A4.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Aktywny wypoczynek Niepalenie tytoniu Regularne wizyty u lekarza Niepicie alkoholu Inne, jakie? .......................................................................

A5.

ANKIETER 1. 2. 3. [nie ujawniaj tej odpowiedzi] Nie mam zdania

.?

B1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Kilka razy dziennie Raz dziennie 4-6 razy w tygodniu 1-3 razy w tygodniu Kilka razy w mi Wcale

10

B2. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. B3.

Kilka razy dziennie Raz dziennie 4-6 razy w tygodniu 1-3 razy w tygodniu

Wcale

nie wiem, trudno powiedzie

1. 2. 3. 4. Smalcem 5. 6.

ix)

B4. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. B5.

Kilka razy dziennie Raz dziennie 4-6 razy w tygodniu 1-3 razy w tygodniu

Wcale

ni

ANKIETER: odczytaj odpowiedzi. 1. Tak, zawsze 2. Czasem 3. Nigdy B6. przypraw typu jarzynka, Vegeta itp.), sosy i zupy w proszku? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

od czasu do czasu rzadko bardzo rzadko nigdy

C1.

ANKIETER W wierszu zaznacz

C1.

11

9. 3.

4.

OBECNIE

ZNACZENIA

PRODUKT

[nie ujawniaj] nie wiem, trudno

1. Warzywa

1

2

3

4

9

2. Owoce

1

2

3

4

9

3. Soki warzywne

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

5. Kasze

1

2

3

4

9

6. Ciemne pieczywo typu graham, razowe

1

2

3

4

9

7.

1

2

3

4

9

8.

1

2

3

4

9

9.

1

2

3

4

9

10. Oliwa, olej

1

2

3

4

9

11.

1

2

3

4

9

12.

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

1

2

3

4

9

4. soczewica, soja itp.)

13. drobiowe 14. Ryby 15. Mleko i przetwory z 16. Mleko i przetwory z mleka o niskiej 17. Napoje gazowane (bez wody mineralnej) 18.

drowszy?

C2.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Margaryna Smalec Oliwa z oliwek Olej Inny, jaki? ..............................................................................................................................................

7. ?

C3.

nie 1. Olej rzepakowy (np. Kujawski, Bartek, Uniwersalny) 2.

12

3. Sojowy 4. Arachidowy 5. Inny, jaki? .............................................................................................................................................. 6. [nie czytaj] nie wiem, t C4.

1. 2.

tak nie

C5.

ANKIETER chodzi nam o uszeregowanie wszystkich odpowiedzi. . 1. Walory smakowe i upodobania

|___|

2.

|___|

3.

|___|

4. Inform

|___|

5. Cena

|___|

6. Rekomendacja znajomych, rodziny

|___|

7.

|___| |___|

8. Reklama C6. informacje zawarte na op 1. 2.

tak nie

C7.

ANKIETER: wpisz w pol chodzi nam o uszeregowanie odpowiedzi. . 1.

energetyczna)

|___|

2.

|___|

3.

|___|

4.

|___|

5.

|___|

6.

|___|

13

|___|

7.

D1.

Ile ma Pan(i) wzrostu? |___|___|___| cm

D2.

|___|___|___| kg D3.

Czy w ci

ostatniego roku

1. 2. 3. 4.

(wpisz ile) (wpisz ile)

D4.

Z jakiego powodu zmien

|___|___|___| kg |___|___|___| kg

odpowiedzi 1. Choroba 2. 3. 4. Inne, jakie? .......................................................................................................................................................... ........................................................... 5. [nie czytaj] nie wiem, trudn D5. 1. 2. 3. 4. D6.

1. 2. 3. 4. 5.

prz

14

D7.

1. 2. 3. 4. 5. 6. Inne, jakie?........................................................................................................................................ D8.

.

Zaznacz najpierw w kolumnie D8A, czy respondent wykonuje D8A Czy wykonuje? TAK NIE

D8B tak, tygodniu?

1. 1

2

|__|__|__| godzin

1

2

|__|__|__| godzin

1

2

|__|__|__| godzin

1

2

|__|__|__| godzin

1

2

|__|__|__| godzin

samochodem itp.) 2. majsterkowanie itp.) 3. 4. aerobik, sport rekreacyjny, w sezonie praca na

5. uprawianie sportu) D9. sportowe? 1. Tak 2. Nie 3. D10. sportowe? P

1. Brak czasu 2. 3. Sytuacja ekonomiczna i rodzinna 4. 5. 6. Brakuje mi silnej woli 7. .............................................................................................................................................. 8. [nie czytaj] nie wiem, trudno SEKCJA E. PALENIE TYTONIU

15

)?

E1.

wszystkie odpowiedzi. 1. Tak, regularnie 2. Tak, okazjonalnie 3. 4. 5. E2.

zadaj E2 zadaj E2 -

ANKIETER:

E3. 1. 2. Stara 3. E4. 1. Tak, ale bezskutecznie 2. E5.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Pogorszenie mojego stanu zdrowia

Nagroda za rzucenie palenia (np. premia itp.)

Wprowadzenie zakazu palenia w miejscach publicznych Inne, jakie? .......................................................................

9. E6.

1. 2. Nie ma takiej potrzeby 3. Nie powinno s 4.

-

16

E7. najbardziej skuteczny?

ANKIETER: Odczytaj odpowie 1. 2. 3. 4. 5. np. palenia w miejscach publicznych) 6. Inne, jakie? ....................................................................... E8. nich Pan(i) akceptuje?

nie powinny

ANKIETER: Pok sytuacji.

z 11 wymienionych

[nie ujawniaj]

Nie

Nie mam zdania

Pytanie E9. Ranking: sytuacje

1.

1.

2.

3.

→

|__|

2. Palenie w miejscach publicznych

1.

2.

3.

→

|__|

3.

1.

2.

3.

→

|__|

4.

1.

2.

3.

→

|__|

5. Tworzenie wydzielonych miejsc do palenia w

1.

2.

3.

→

|__|

6. Tworzenie wydzielonych miejsc do palenia w szpitalach

1.

2.

3.

→

|__|

7. Tworzenie wydzielonych miejsc do palenia w

1.

2.

3.

→

|__|

8.

1.

2.

3.

→

|__|

9.

1.

2.

3.

→

|__|

10. Palenie przez lekarzy i personel medyczny

1.

2.

3.

→

|__|

11. Palenie przez nauczycieli

1.

2.

3.

→

|__|

E9.

ANKIETER

ANKIETER nie akceptuje.

ANKIETER respondent

17

najb liczbie sytuacji. SEKCJA F. ALKOHOL F1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Codziennie 4-6 razy w tygodniu 1-3 razy w tygodniu 2Kilka razy w roku Raz w roku Wcale o dnia (wtedy, kiedy Pan(i) pije

F2. alkohol)?

- jedna butelka.

|__|__| porcji dziennie

99

odmowa odpowiedzi

F3.

ANKIETER 1. 2. Tak 3. Raczej nie 4. Nie 5. bezpieczne dla zdrowia?

F4.

dopytaj poda. Wcale nie jest bezpieczne

nie wiem, trudno

3

4

9

2

3

4

9

2

3

4

9

Dziennie

Tygodniowo

1

2

1 1

butelek 1.

lub inny mocny alkohol,

2.

3.

drinkach Wino, vermuth itp. Piwo

|___|___|___|

|___|___|___| (150ml) |___|___|___|

18

butelek (0,5 litra) F5.

1. tak 2. nie 3. .

F6.

1. tak 2. nie 3. SEKCJA G. BADANIA PROFILAKTYCZNE Czy wykonuje Pan(i) sobie profilaktycznie -

G1.

w szkole itp. tak nie

.

Zadawaj kolejno pytania z sekcji od I do IV

BADANIA KRWI (NP. MORFOLOGIA, OB.)

G1A.

sekcja I

sekcja II

sekcja III

sekcja IV Kiedy ostatnio to badania

Czy wykonuje Pan(i) profilaktycznie to profilaktycznych badanie?

Pan(i) te badania?

respondent nie wpisz tylko rok)

1. tak

Lekarz nie zaleca 2. Nie dbam o to pytania z sekcji III 3. Nie mam czasu oraz IV

1. 2. lata 3. 4. 5.

1.

zadaj 4. pytanie z sekcji II, 5. Inny, jaki? 2.

nie

raz do roku 1. raz na dwa |__|__| ra nieregularnie rzadko

..................................... .....................................

2. rok: |__|__|__|__| 3.

nie

wiem

G1B. sekcja I

sekcja II

sekcja III

19

sekcja IV

Kiedy ostatnio to badania

Czy wykonuje Pan(i) profilaktycznie to profilaktycznych badanie?

Pan(i) te badania?

respondent nie wpisz tylko rok)

1. tak

Lekarz nie zaleca Nie dbam o to Nie mam czasu

1. 2. pytania z sekcji III 3. oraz IV 2. nie zadaj 4. pytanie z sekcji II, 5.

1. 2. 3. 4. 5.

Inny, jaki?

raz do roku raz na dwa lata nieregularnie rzadko

1. |__|__| 2. rok: |__|__|__|__| 3.

............................... ...............................

nie

wiem

POZIOM CHOLESTEROLU

G1C.

sekcja I

sekcja II

sekcja III

sekcja IV Kiedy ostatnio

Czy wykonuje Pan(i) profilaktycznie to badanie?

badania Pan(i) te badania? profilaktycznych

respondent nie tylko rok)

1. tak

1. 2. pytania z sekcji III 3. oraz IV 4. 2. nie zadaj pytanie z sekcji II, a 5.

n do G1D

Lekarz nie zaleca Nie dbam o to Nie mam czasu

1. 2. 3. 4. 5.

Inny, jaki?

raz do roku raz na dwa lata nieregularnie rzadko

1. |__|__| 2. rok: |__|__|__|__| 3.

............................... ...............................

nie

wiem

POZIOM CUKRU

G1D.

sekcja I

sekcja II

sekcja III

sekcja IV Kiedy ostatnio

Czy wykonuje Pan(i) profilaktycznie to badanie?

badania Pan(i) te badania? profilaktycznych

respondent nie tylko rok)

1. tak

pytania z sekcji III oraz IV 2. nie zadaj

1. Lekarz nie zaleca 2. Nie dbam o to 3. Nie mam czasu 4.

1. raz do roku 2. raz na dwa lata 3. 4. nieregularnie

20

1. |__|__| 2. rok:

pytanie z sekcji II, a 5. Inny, jaki? do G1E

|__|__|__|__|

5. rzadko

3.

............................... ...............................

nie e

wiem

G1E. sekcja I

sekcja II

sekcja III

sekcja IV Kiedy ostatnio

Czy wykonuje Pan(i) profilaktycznie to badanie?

badania Pan(i) te badania? profilaktycznych

respondent nie tylko rok)

1. tak

1. 2. pytania z sekcji III 3. oraz IV 4. 2. nie zadaj pytanie z sekcji II, a 5.

do G2

Lekarz nie zaleca Nie dbam o to Nie mam czasu

1. 2. 3. 4. 5.

Inny, jaki?

raz do roku raz na dwa lata nieregularnie rzadko

nie wiem

1. 1-5 razy 2. 6-10 razy 3. 11-20 razy 4. W 5. G3.

1-3 lata temu 3-5 lat temu

w kale?

G4. 1. 2. 3.

2. rok: |__|__|__|__| 3.

............................ ............................

G2.

1. 2. 3. 4. 5.

1. |__|__|

tak nie

G5. 1. 2. 3. 4.

aktycznych

21

G6. 1. 2. 3.

tak nie -

do G25

G7. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Planowana operacja wem akcji informacyjnej

Inna, jaka? .............................................................................................................................................. PYTANIA SKIEROWANE TYLKO DO KOBIET

G8. 1. tak 2. nie 3. G9.

Czy bada Pani sobie piersi (samodzielnie, w domu)?

1. Tak, regularnie 2. Tak, ale rzadko 3. Nie, nigdy G10. 1. tak 2. nie 3. G11. |___|___| LAT

98. G12. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Raz do roku Co 2-3 lata Co 4-5 lat Sporadycznie

22

G13.

Jaka b

przyczyna wykonania ostatniej mammografii?

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Inna, jaka? ................................................................................................................................ 8. G14. (organizowanych np. przez czasopisma kobiece, parafie itp.) 1. tak Ankieter dopytaj ile razy: |__|__|__| razy 2. nie

1. 2. 3. 4. 5. 6. G15. p 1. Nic mi nie dolega 2. 3. Nie mam czasu 4. To zbyt drogie badanie 5. 6. 7. 8. 9.

................ jeden

...........................................

G16. W jakich sytuacjach chodzi Pani do ginekologa?

1. 2. 3.

zadaj pytanie G17 jeden

G17.

ANKIETER: nie czytaj odpowiedzi 1. 2. 3. Nie mam czasu 4. To zbyt drogie badanie 5. 6.

23

................................................................................................................................ 7. [nie ujawniaj]

pierwszej wizyty u ginekologa?

G18.

1. 2. 3. 4. 5. Inny, jaki? ..............................................................................................................................................

6. G19. 1. tak 2. nie 3. G20. 1. tak 2. nie 3.

-

G21. |___|___| LAT G22. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Raz do roku Co 2-3 lata Co 4-5 lat Sporadycznie

G23. 1. 2. 3. szyjki macicy w rodzinie) 4. 5. 6. 7. 8. Inny, jaki? .............................................................................................................................................. 9.

24

nigdy wykonanej cytologii?

G24.

1. Nic mi nie dolega 2. 3. Nie mam czasu 4. To zbyt drogie badanie 5. 6. 7. 8. ................................................................................................................................ 9.

G25. Ile razy lekarz 1. |___|___| razy 2. 3. po raz pierwszy?

G26. |___|___| lat

poziomu PSA (poziom specyficznego

G27.

1. |___|___| razy 2. 3. -

-

nie wykonane po raz pierwszy?

G28. |___|___| LAT

PYTANIA DO WSZYSTKICH SEKCJA H. OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM UVA I UVB H1.

sezonie letnim

1. 2. Tylko na urlopie/wakacjach 3. Bardzo rzadko 4. Nigdy

25

H2. 1. Tak, jeden raz 2. Tak, kilka razy 3. 4. 5. H3.

1. 2. Czasami 3. 4. H4. 1. tak 2. nie 3.

-

H5. |___|___|___|___| MINUT H6. |___|___| MINUT

SEKCJA I. WIEDZA O NOWOTWORACH

.

W

now Raczej

I1A. Rak piersi

1. Regularne wykonywanie mammografii 2. Regularne wykonywanie mammografii 3. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej 4. Stosowanie hormonoterapii po menopauzie 5. Jedzenie wi

Przeciwnie, Raczej nie ma

Nie ma

nie wiem, trudno powiedzi

stopniu ustrzec przed rakiem

ustrzec przed rakiem

zachorowanie na raka

zachorowanie na raka

do powstania nowotworu

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

26

6. potraw 7. Ograniczenie lub zrezygnowanie z picia alkoholu 8. Zrezygnowanie z palenia tytoniu 9. i, ruchuRegularne samobadanie 10. piersi 11.

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

3

Przeciwnie, Raczej

I1B. Rak szyjki macicy

1. Regularne wykonywanie cytologii

Raczej nie

Nie ma

doprowadz

nie wiem, trudno powiedzie

stopniu ustrzec przed rakiem

ustrzec przed rakiem

na zachorowa nie na raka

zachorowa nie na raka

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

powstania nowotwor u

2. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej 3. seksua wieku 4.

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

5. Zrezygnowanie z palenia tytoniu

1

2

3

4

5

9

Raczej

Raczej nie

Przeciwnie,

I1C.

1. Zrezygnowanie z palenia tytoniu 2. Ograniczenie lub zrezygnowanie z picia alkoholu 3. Wdychanie dymu tytoniowego przez 4. 5.

Nie ma

doprowadz

nie wiem, trudno powiedzie

stopniu ustrzec przed rakiem

ustrzec przed rakiem

na zachorowa nie na raka

zachorowa nie na raka

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

powstania nowotwor u

6.

7.

27

Przeciwnie, Raczej

I1D. Rak jelita grubego

1. 2. potraw 3. : kasza owsiane, pieczywo razowego 4.

Raczej nie

Nie ma

doprowadz

nie wiem, trudno powiedzie

stopniu ustrzec przed rakiem

ustrzec przed rakiem

na zachorowa nie na raka

zachorowa nie na raka

1

2

3

4

5

9

1

2

3

4

5

9

1

2

4

5

9

1

2

4

5

9

3

3

powstania nowotwor u

I2.

Ankieter: 1. 2. prowa 3. 4. 5. 6. I3.

Tak, zgadzam

Zgadzam

1

2

2.

1

2

3

9

3.

1

2

3

9

4.

1

2

3

9

1

2

3

9

1. raka

5.

Y O ZAPOBIEGANIU NOWOTWOROM K1.

TAK

NIE

nie wiem, trudno

1. 2. 3.

1. 1

2

tak pierwszy?

9

28

Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji

Nie zgadzam

3

Trudno

9

4. 5. 6.

nowotworowych?

itp.)

9

7. 8. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

9

7. 8. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

2.

zdrowie?

1

2

1

2

Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji Z prasy kobiecej Z innych gazet

.......................... Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji Z prasy kobiecej Z innych gazet itp.)

7. 8. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

4. Regularne wykonywanie cytologicznych wczesne wykrycie raka szyjki macicy?

.............................

itp.)

3. Regularne wykonywanie mammografii wczesne wykrycie raka piersi?

Z prasy kobiecej Z innych gazet

1

2

9

.......................... Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji Z prasy kobiecej Z innych gazet itp.) ..........................

7. 8.

9

1. 2. 3. 4. 5. 6.

9

7. 8. 1. 2. 3. 4. 5. 6.

5. Palenie tytoniu

1

2

Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji Z prasy kobiecej Z innych gazet itp.)

6. Palenie tytoniu powstawania 1

2

............................. Od rodziny, znajomych Od lekarza Z radia, telewizji Z prasy kobiecej Z innych gazet itp.) ..........................

7. 8.

K2.

Czy kiedykolwiek lekarz powiedz

. tak -

29

kz

nie, nigdy

[nie czytaj]

nie zdrowia / powodem wizyty u lekarza

powodem wizyty u lekarza

1

2

3

9

1

2

3

9

1

2

3

9

1

2

3

9

5.

1

2

3

9

6.

1

2

3

9

7. palenie tytoniu

1

2

3

9

8.

1

2

3

9

1

2

3

9

1. 2. 3.

sa i

4.

9.

ochrony K3. Czy w czasie wizyt lekarskich le

1. 2. 3. Tak, ale raczej rzadko 4. Tak, sporadycznie 5.

6.

SEKCJA L. DANE SOCJO-DEMOGRAFICZNE L1. |___|___| - |___|___| - |___|___|___|___| ROK L2.

Jakie ma

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. podyplomowe lub doktoranckie 8. [nie ujawniaj] odmowa odpowiedzi L3. Jaki jest Pana/i stan cywilny? 1. 2. Wdowiec, wdowa 3. W separacji/ rozwiedziony, rozwiedziona 4. Wolny (kawaler, panna)

30

L4. 1. tak 2. nie 3. L5. ...................................................................................................................................................... L6. Czy obecnie lekarza.

1. 2. 3. 4. 5.

Cukrzyca Osteoporoza Inne przew jakie?)....................................................................................................................................... L7. .

Ankiet 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. L8.

Praca najemna w sektorze publicznym Praca najemna w sektorze prywatnym

k w rolnictwie poza swoim gospodarstwem rolnym Emerytura Renta inwalidzka, socjalna Renta rodzinna

al Na utrzymaniu osoby spoza gospodarstwa domowego

L9.

Jak Pan(i) ocenia obecne warunki materialne swojego gospodarstwa domowego?

1. 2. 3.

nie starcza nam nawet na podstawowe potrzeby

zakupy starcza nam na wiele be

4. 5. L10. 1. 2. 3.

tak nie nie wiem

31

L11. 1. 2. 3. 4.

Tak - lekarz Tak Tak inny personel nie

L12.

1. Tak 2. Nie L13. 1. tak 2. nie 3. nie wiem L14. |___|___|___| CM L15.

Waga respondenta (bez obuwia i okrycia wierzchniego) |___|___|___| KG

L16. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. L17. 1. 2. 3. 4.

kujawsko-pomorskie lubelskie lubuskie

mazowieckie opolskie podkarpackie podlaskie pomorskie

-mazurskie wielkopolskie zachodniopomorskie

-

|__|__|:|__|__|

32

4. Czy

,3 z nich

a, zaledwie 42,6% numer 5.

(p= 0,0086)

Wykres 5. Procentowy podzi

; N=508.

BMI

N=508

cm (odchylenie standardowe: 9,2, przy cm wzrostu. Dane na temat wagi

cm,

min. [kg] max. [kg] SD Tabela 6.

waga(kg ) wzrost(m) 2

Waga 508) kobiety (n=265) 40 40 126 126 73,8 67,5 15,6 13,6

ag w

33

243) 46 122 80,8 14,7

zdrowie

zdrowie deklaruje (72,8%).

78,9% ankietowanych 224 na 265 kobiet (84,5%) i 177 na 243 ankietowanych

Wykres 6. Czy Wielkopolanie

?; N=508.

. zedstawia tabela numer 7:

N=508

mi dolega i

ograniczam palenie

ograniczam alkohol

jadam tylko zdrowe rzeczy

Uprawiam sport,

Wypoczywam,

itp.)

Tak

57,9%

44,9%

49,0%

40,7%

43,1%

14,0%

16,3%

Nie

21,1%

34,1%

29,9%

38,2%

35,8%

65,0%

62,6%

nie dotyczy*

21,1%

21,1%

21,1%

21,1%

21,1%

21,1%

21,1%

Razem

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

Tabela 7.

; N=508.

, nowotworowych, 7:

wykres numer

34

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

70,0%

Chodzę do lekarza, gdy coś mi dolega i stosuję się do zaleceń lekarza

80,0%

73,3%

Racjonalnie się odżywiam, nie przejadam się, jadam tylko zdrowe rzeczy

56,9%

Nie palę, ograniczam palenie

62,1%

nie piję, ograniczam alkohol

51,6%

Dużo czasu spędzam na świeżym powietrzu (spacery, działka itp.)

54,6%

Uprawiam sport, ćwiczenia fizyczne

17,7%

Wypoczywam, unikam stresów

20,7%

Inne

1,7%

Wykres 7.

; N=508.

(44,9%). Niestety zaledwie 14,0%

iej statystycznie (p=0,1199). 80,0%

75,0% 71,2%

70,0%

67,0% 62,5%

61,6% 55,9%

60,0%

54,0%55,4%

49,7% 50,0% 39,0%

40,0% 30,0%

22,6%

20,0%

13,8%

23,2% 17,5%

10,0%

2,2% 1,1%

0,0% chodzę do lekarza, gdy coś mi dolega i stosuje się do jego zlaeceń

racjonalnie się odżywiam

nie palę,ograniczam palenie

nie piję, ograniczam alkohol

kobieta

Wykres 8.

dużo czasu spędzam na wolnym powietrzu

uprawiam sport

wypoczywam, unikam stresów

inne

mężczyzna

N=508.

4.3 Zdrowa dieta t codziennej diecie pytano r

,

e produkt

wane w .

35

Spożywanie dużej ilości warzyw i owoców może mieć korzystny wpływ na zdrowie tak nie nie wiem, trudno N= 508 powiedzieć Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza OGÓŁEM 474 93,3% 26 5,1% 8 1,6% kobieta 254 95,8% 8 3,0% 3 1,1% PŁEĆ mężczyzna 220 90,5% 18 7,4% 5 2,1% Tabela 8. Czy e na zdrowie; N=508.

Razem

Liczba osób 508 265 243

,7% warzywa kilka razy dziennie. dziennie

p=0,0000).

45,00% 38,9%

40,00% 35,00%

28,5%

30,00% 24,9% 25,00% 20,00%

17,7%

17,3%

15,00% 9,9% 10,00% 5,00% 0,00% Jadam warzywa kilka razy dziennie Kobiety

Jadam owoce kilka razy dziennie

Mężczyźni

Wykres 9.

Łącznie

.

(tabela numer 9). P .

36

Wykres 10.

Wykres 11.

nia warzyw; N=508.

; N=508.

W przypadku pytania o elementy zdrowej diety 64% bilansowana

37

Wykres 12. Formy zdrowej diety stosowanej przez Wielkopolan; N=508.

Jak wynika z tabeli numer 9 -

warzywa

owoce

kasze i ciemne pieczywo

pieczywo

2,8%

30,5%

Oliwa, olej

smalec

potrawy ne

pasztet ryby

mleko i przetwory z stego mleka

mleko i przetwory z chu dego mleka

ogranic 0,4%

0,2%

9,4%

36,2%

26,6%

18,7%

2,0%

1,2%

2,0%

64,0%

11,6%

24,4%

56,7%

63,6%

28,9%

56,9%

62,0%

4,3%

5,3%

2,4%

6,3%

5,9%

1,6%

2,5%

1,6%

6,5%

5,7%

100,0%

100,0%

100,0% 100,0%

34,6% 47,8%

47,2%

45,1%

2,6%

6,8%

3,1%

0,6% tyle, ile obecnie

49,2%

ma znaczen ia nie wiem, trudno powied

1,8%

RAZEM

100,0%

50,0%

44,1%

58,1%

76,2% 49,6%

1,6%

4,7%

4,7%

4,3% 7,9%

0,8% 1,0%

3,3%

4,1%

3,3% 7,3%

Tabela 9.

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

100,0%

; N=508.

38

100,0%

4.4

Wielkopolanie fizyczna. n wolny czas niezbyt intensywnych form takich jak np. spacer aktywn czasu korzystniejszy. W czasie wolnym N=508

ych na aktywnym ruchu -

prace wymaga

niezbyt intensywny ruch (np. spacery, gimnastyka, itp.)

majsterkowanie itp.)

intensywny ruch (np. bieganie,

intensywny trening (np. regularne uprawianie sportu)

ruchu, (np. czytanie, itp.) 99,0% TAK 1,0% NIE RAZEM 100,0% Tabela 10. Jak respondenci

92,3% 7,7%

84,3% 15,7%

50,0% 50,0%

9,8% 90,2%

100,0% ? N= 508.

100,0%

100,0%

100,0%

O to regularne, intensywne treningi. W

1,7% respondentek Z

u.

35,0 30,0

29,4 30,0

28,6 26,7

26,3

wartość %

kobieta

mężczyzna

23,6

25,0 20,0

16,1 13,7

15,0 10,0

4,0

5,0

1,7

0,0 Czynności nie wymagające ruchu

Wykres 13.

W grupie os treningi

Zajęcia domowe wymagające ruchu, wysiłku

Niezbyt intensywny ruch

olnym czasie

zw

Intensywny ruch

Intensywny trening (np. siłownia, regularne uprawianie sportu)

; N=508.

odsetek y

39

intensywnie, regularnie ych grup. Natomiast w grupie z

35,0

31,4

30,5

29,0

30,0

27,1

24,3

25,0 wartość %

28,4

28,1 25,7

27,8

25,7

25,3 25,7

20,0 15,0

12,5

17,1

15,5

14,5

10,0 5,0

4,1

3,3

2,6

1,3

0,0 podstawowe lub niższe

średnie

zawodowe

wyższe

Czynności nie wymagające ruchu

Zajęcia domowe wymagające ruchu, wysiłku

Niezbyt intensywny ruch

Intensywny ruch

Intensywny trening (np. siłownia, regularne uprawianie sportu)

Wykres 14.

; n=506.

Inte

z

35,0 30,0

wartość %

25,0

32,0

30,9 28,6 26,4

24,7

23,3 18,1

20,0

26,8

29,6

28,4 25,0

27,7

24,8

16,6 14,6

15,0

9,8 10,0

7,6

5,0

2,9

1,3

0,9

0,0

18-24 lat

25-39 lat

40-59 lat

pow. 60 lat

Czynności nie wymagające ruchu

Zajęcia domowe wymagające ruchu, wysiłku

Niezbyt intensywny ruch

Intensywny ruch

Intensywny trening (np. siłownia, regularne uprawianie sportu)

Tabela 15. S

; N= 508.

m osoba tym intensywniejszy ruch. aktywni ruchowo. Praw

, tj. 49,8% (mimo -

wykres:

40

60,0% 49,8% 50,0% 39,8% 40,0%

30,0%

20,0% 8,9%

10,0%

1,6% 0,0% waży tyle ile powinien/a

Wykres 16.

waży za dużo

waży za mało

i; N= 508.

espondenci stosowanie form (19,2%) pora

Wykres 17.

(jedynie 1,8

):

owali

; n=219.

41

nie wiem, trudno powiedzieć

4.5 Palenie tytoniu , lenie - palenie powoduje raka

95,9%

Wykres 18.

?; N=508.

Zaledwie 67,5% wie

jest ono

dliwe jest aktywne palenie: Bierne palenie tytoniu

N=508 liczby bezwzględne % udział Tabela 11.

może ustrzec przed rakiem 128 25,6 ; N=508.

nie ma wpływu na zachorowania na raka 21 4,1

kobiet (tj. 0,8%) u

42

przeciwnie, może doprowadzić do powstania nowotworu 343 67,3

nie wiem, trudno powiedzieć 16 3,1

Wykres 19. Rzucenie palenia a rak; N=508.

60,00%

48,50%

50,00%

40,00%

30,00% 30,00%

20,00%

12,20% 10,00%

4,70%

4,50% 0,00% Tak, regularnie

Tak, okazjonalnie

Nie, ale paliłem(am) codziennie

Nie, ale paliłem(am) okazjonalnie

Nigdy nie paliłem(am)

Wykres 20. Czy Pan/i pali papierosy? n=507.

rz jest to bardzo pozytywny trend:

43

(p=0,0000)

Wykres 21. Czy obecnie palisz papierosy?; N=508.

Wykres 22. Palenie tytoniu

; n=507.

44

Wykres 23. Czy obecnie Pan/i pali papierosy lub inne wyroby tytoniowe? N=508.

Niepok

.

Z ry

65,5%

70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 16,6%

20,0% 10,1%

6,5%

10,0%

1,2%

0,0% T ak, jeden raz T ak, kilka razy

Wykres 24.

Mam takie oparzenia

; n=505.

Dekla 45

40,0%

35,7% 32,9% 29,9%

35,0%

28,1%

30,0% 25,0% 20,0%

31,8% 29,8% 21,9%

20,0% 17,2%

17,9%18,3%

16,5%

15,0% 10,0% 5,0% 0,0% OGÓŁEM Opalam się zawsze, gdy mam okazję

Wykres 25.

mężczyzna

kobieta Tylko na urlopie/wakacjach

Bardzo rzadko

Nigdy

=505.

przed poparzeniami

90,0%

83,3%

80,0% 70,0% 60,3% 56,0%

60,0% 50,0%

45,3% 37,3%

40,0% 30,0% 20,0%

12,1% 10,3%

10,0%

25,4%

25,3%

21,6%

19,0% 10,4% 4,2%

10,6% 10,1%

16,0% 13,3%

26,9%

10,4%

2,1%

0,0% OGÓŁEM

podstawowe lub niższe

Tak, staram się o tym pamiętać

Czasami

zawodowe

Tylko wtedy, gdy zamierzam się opalać

Wykres 26. kremami z filtrami UVA/ UVB?; n=505.

46

średnie

wyższe

Nigdy nie u żywam takich kosmetyków

5.

Badania profilaktyczne

5.1 Profilaktyka raka piersiRespondenci na pytanie czy piersi, odpowiedzieli zdecydowanie tak:

Wykres 27.

, N=508.

92,8 % zapytanych kobiet i 83,5 wczesne wykrycie raka piersi.

a jest badaniem

Wykres 28.

? n=448.

47

0 epidemiologicznie (zmiana utkania piersi, 40-49 lat :

% kobiet w wieku

Wykres 29.

; n=265.

80,0% 71,4%

69,2%

70,0%

67,4% 56,8%

60,0% 50,0%

43,2% 40,0% 30,0%

32,6%

29,5%

28,6%

20,0% 10,0% 1,30% 0,0% podstawowe lub niższe

tak

Wykres 30.

średnie

zawodowe nie

nie wiem, trudno powiedzieć

=265.

ia m

48

wyższe

5.2 Profilaktyka raka piersi

kobiety w wieku 50-69 lat. -69 lat. Jest to grupa

n=75 Czy słyszała Pani o regularnym samobadaniu piersi (w domu) ?

tak

nie

brak danych

73

2

0

97,3%

2,7%

0%

64

9

2

85,3%

12,0%

2,7%

Czy wykonuje Pani samobadanie piersi (w domu) ?

Tabela 12. Wiedza na temat samobadania piersi; n=75.

Jak wynika potrzeby 8 takie badanie :

nie; 29,3%

tak; 70,7%

Wykres 31.

; n=75.

szego

49

wykonanego

badania

18

16

16

15 14

liczby bezwzględne

12

10

8

7 6

4

2

2

1

2

1

0 25-29 lat

30-34 lat

35-39 lat

40-44 lat

45-49 lat

50-54 lat

55-59 lat

Wiek w ykonania pierw szej mammograf ii

Wykres 32. Wiek pierwszego wykonanego badania mammograficznego n=44.

Jak często ma Pani wykonywaną mammografię? Raz do roku Liczba osób

% wiersza

11 14,7% Tabela 13.

Co 2-3 lata Liczba % osób wiersza 19

25,3%

Do tej pory Sporadycznie miałam tylko Co 4-5 lat tylko wówczas jedno badanie gdy mam okazję mammograficzne Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza 3

4,0%

12 ; n=75.

16,0%

co 2profilaktyki raka piersi lub po prostu dbanie o

7

9,3%

brak danych

Liczba % osób wiersza 23 30,7%

a asne zdrowie:

50

1,9%

1,9%

5,8%

23,1%

30,8%

9,6%

Zauważyłam niepokojące objawy Należę do grupy ryzyka (rak piersi w rodzinie) Skorzystałam z ogólnodostępnego programu badań profilaktycznych Dbam o swoje zdrowie i wykonuję badania kontrolne

26,9%

Lekarz zlecił mi dla potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy Lekarz zlecił mi wykonanie badania profilaktycznego Inna

Wykres 33.

; n=52.

je lekarz.

5.3 Profilaktyka raka szyjki macicy

wykrycie raka szyjki macicy jest nieco ankietowanych kobiet i 72,4 ne wykrycie raka szyjki macicy:

89,8%

51

100%

3,4% 6,8%

8,5% 90%

14,0%

10,0%

80%

13,6%

70% 60% 50% 89,8%

81,5%

40%

72,4%

30% 20% 10% 0% ogółem

mężczyzna

kobieta tak

Wykres 34.

nie

nie wiem, trudno powiedzieć

we wczesnym wykryciu raka szyjki macicy; N=508.

W informac 50,0% 45,1% 45,0%

41,4%

40,0% 33,7%

35,0% 30,0% 25,0%

20,7% 20,0% 14,8% 15,0%

12,7%

12,0%

10,0% 5,5% 2,9%

5,0%

1,3% 1,7%

2,5%

1,7%

0,6%

1,3% 2,3%

0,0% od rodziny, znajomych

od lekarza

z radia, telewizji

z prasy kobiecej

kobieta

Wykres 35.

z innych gazet

ze szkoły (studia, kursy, wykonywany zawód itp.)

z innych źródeł

mężczyzna

a wczesne wykrycie raka? n=412.

w grupie 25-39 lat:

52

nie pamiętam

100,0% 86,3%

90,0%

77,3%

80,0% 66,7%

70,0%

59,4%

60,0% 50,0% 40,0%

33,3%

29,7%

30,0% 20,5% 20,0%

13,7%

10,9%

10,0%

2,3%

0,0% 18-24 lat

25-39 lat tak

nie

40-59 lat

pow. 60 lat

nie wiem, trudno powiedzieć

Wykres 36. Czy kiedykolwiek mia

; n=265.

U profilaktyki raka szyjki macicy

ramach i wykonywania

60,0

51,6

50,0 50,0

36,8

40,0

29,7 30,0

18,2

20,0

10,0

18,2

14,7 16,2 8,1 8,1 9,7

9,1 4,5

10,8

8,8 4,8

0,0

21,6

20,6

17,7

0,0

2,9

0,0

0,0

10,8 2,7

0,0

18-24 lat

25-39 lat

40-59 lat

pow. 60 lat

Raz do roku

Co 2-3 lata

Co 4-5 lat

Rzadziej niż raz na 5 lat

Sporadycznie -tylko wówczas gdy mam okazję

Do tej pory miałam tylko jedno takie badanie

nie wiem, trudno powiedzieć

Wykres 37. Odsetek kobiet

w

wieku; n=189.

wymieniony tren

53

18,9

5,4

60,0

56,8

50,0 43,8 40,0 34,5 31,0 30,0 22,4

20,7 20,0

17,2

17,2

20,3

17,2

16,2 12,5

10,0

8,6 8,6

6,9 3,4

8,6

13,5 10,9 8,1

7,8

3,4

5,4

3,1

1,6

0,0

0,0

0,0

0,0 podstawowe lub niższe

średnie

zawodowe

wyższe

Raz do roku

Co 2-3 lata

Co 4-5 lat

Rzadziej niż raz na 5 lat

Sporadycznie -tylko wówczas gdy mam okazję

Do tej pory miałam tylko jedno takie badanie

nie wiem, trudno powiedzieć

Wykres 38. Odsetek kobiet

w

w

, n=188.

wizyty u ginekologa przede

Inny, 2,1%

Planowana ciąża, 6,3%

Lekarz zlecił wykonanie badania profilaktycznego, 24,6%

Niepokojące objawy (własna inicjatywa), 12,5%

Lekarz zlecił dla potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy, 8,4%

Badanie profilaktyczne (własna inicjatywa), 46,1%

Wykres 39. W jakich sytuacjach chodzi Pani do ginekologa; n=191.

podstaw adu Epidemiologii i Prewencji No

54

80,0%

75,0%

70,0%

65,9%

60,0%

55,1%

50,0%

54,7%

42,3%

40,7%

40,0% 29,5%

30,0% 17,9%

20,0%

7,1%

10,0%

4,7%

2,6%

4,5%

0,0% podstawowe lub niższe

średnie

zawodowe

wyższe

Tylko gdy muszę (niepokojące objawy, ciąża) Chodzę regularnie na badania kontrolne oraz wtedy, gdy jest to konieczne (np. ciążą) Nigdy nie byłam u ginekologa

Wykres 40.

to chodzi Pani do ginekologa? n=264.

5.4 Badania profilaktyczne

cytologia, kobiety w wieku 25-59 lat 25-59 lat. Z analizy tej

90,0 80,0

79,9

70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 17,1

20,0 10,0

3,0

0,0 tak

nie wiem,trudno powiedzieć

nie

Wykres 41.

n=164.

Jednak z pytani

55

40,0 35,0 35,0 30,0 25,0 20,2 20,0 15,0

12,9

12,3 9,8

10,0

5,5

4,3

5,0 0,0 Raz do roku

Co 2-3 lata

Co 4-5 lat

Wykres 42. Jak cz

Rzadziej niż raz na 5 lat

Sporadycznie tylko wówczas gdy mam okazję

Do tej pory miałam tylko jedno takie badanie

nie wiem, trudno powiedzieć

=164.

Planowana ciąża; 5,5% Niepokojące objawy (własna inicjatywa); 7,9%

Inny; 22,6%

Badanie profilaktyczne (własna inicjatywa); 37,8%

Lekarz zlecił wykonanie badania profilaktycznego; 20,1%

Lekarz zlecił dla potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy; 6,1%

Wykres 43.

5.5

? n=243.

Profilaktyka raka prostaty ,

Z przeprowadzonej ankiety wynika,

zlecanych przez lekarza, 7,9% to badania wykonane dopiero wte

badania z innych przyczyn. 56

100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0%

87,3%

84,8% 76,8%

15,8%

11,8%

10,9%

7,4%

4,3%

0,9% wieś

miasto powyżej 100 tys.

miasto do 100 tys. tak

nie

nie pamiętam

Wykres 44. Badanie per rectum przez lekarza; n=243.

aty tj. 50-70 lat zaledwie 1/3 -70 lat:

tak 33%

nie 67%

Wykres 45.

ykonywane badanie per rectum?; n=57.

J ty, to wynika, jest to raczej sporadycznie wykonywane badanie, a nie rutynowo przeprowadzana profilaktyka:

57

Ile razy miał Pan wykonywane badanie prostaty per rectum? 1 raz 2 - 3 razy 4 lub więcej razy Wcale Liczba % Liczba % Liczba % wiersza Liczba % osób wiersza osób wiersza osób osób wiersza 8 14,0% 7 12,3% 4 7,0% 38 66,7% Tabela 14. C

k

per rectum; n=57.

u

ch nigdy nie badanie per rectum

wykonano wykonano raz. Jedynie 7% z ankietowanej grupy

50-

anego tego badania: nie pamiętam; 1,8%

tak; 16,4%

nie; 81,8%

Wykres 46.

; n=57.

Ile razy miał Pan wykonywany test PSA ? 1 raz 2 - 3 razy 4 lub więcej razy wcale Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza 4 7,3% 5 9,1% 1 1,8% 45 81,8% Tabela 15. Ile raz

n=45.

Co ciekawe badanie na

dopiero

Wiek wykonania pierwszego badania prostaty per rectum 20-39 lat

40-44 lat

45-49 lat

50-54 lat

55-59 lat

60-64 lat

65-69 lat

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

Liczb a osób

% wiersz a

1

1,8%

1

1,8%

3

5,3%

6

10,5%

2

3,5%

5

8,8%

1

1,8%

9,1%

1

1,8%

nie miałem badania Liczba % osób wiersza

38

66,7%

47

81,8%

Wiek wykonania pierwszego testu PSA 3

5,5%

1

1,8%

5

Tabela 16. Wiek wykonania pierwszego badania prostaty per rectum; n= 57.

58

6. Alkohol

e nie pije wcale:

Codziennie; 1,4%

4-6 razy w tygodniu; 2,8% 1-3 razy w tygodniu; 11,8%

Wcale; 22,2%

2-3 razy w miesiącu; 13,2%

Raz w roku; 5,5%

Raz w miesiącu; 15,0%

Kilka razy w roku; 28,1%

Wykres 47.

; N=508.

40,0% 33,6%

33,2%

35,0% 30,0% 25,0%

18,9%

20,0% 15,0%

20,6%

22,6% 18,9%

11,3%

9,9%

8,7%

10,0% 5,3% 5,0%

6,4% 2,5%

0,4% 1,1%

4,5% 2,1%

0,0% mężczyzna

kobieta

Codziennie

4-6 razy w tygodniu

1-3 razy w tygodniu

2-3 razy w miesiącu

Raz w miesiącu

Kilka razy w roku

Raz w roku

Wcale

Wykres 48.

?; N=508.

Co ciekawe 70% m

59

Mężczyźni

Kobiety

Nie; 1,5% Raczej nie; 3,0%

nie wiem, trudno powiedzieć; 6,0%

Nie; 1,6% Raczej nie; 4,5%

Tak niezależnie od ilości; 26,4%

Tak niezależnie od ilości; 15,6%

Tak, ale tylko w dużych ilościach; 63,0%

Tak, ale tylko w dużych ilościach; 70,0%

Wykres 49.

wcale

nie wiem, trudno powiedzieć; 8,2%

N=508.

1-4 kieliszki wódki na miesiąc

Liczba kieliszków 50 ml wódki miesięcznie 17-30 powyżej 30 5-8 kieliszków 9-16 kieliszków kieliszków kieliszków wódki na wódki na wódki na wódki na miesiąc miesiąc miesiąc miesiąc

nie wiem, trudno powiedzieć

brak danych

Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza K

52

19,6%

110

41,5%

14

5,3%

12

4,5%

20

7,5%

8

3,0%

46

17,4%

3

1,1%

M

29

11,9%

65

26,7%

38

15,6%

18

7,4%

47

19,3%

17

7,0%

24

9,9%

5

2,1%

Liczba kieliszków 150 ml wina miesięcznie wcale

1-4 kieliszki wina na miesiąc

5-8 kieliszków wina na miesiąc

9-16 kieliszków wina na miesiąc

17-30 kieliszków wina na miesiąc

powyżej 30 kieliszków wina na miesiąc

nie wiem, trudno powiedzieć

brak danych

Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza K

28

10,6%

90

34,0%

23

8,7%

11

4,2%

58

21,9%

11

4,2%

42

15,8%

2

0,8%

M

16

6,6%

57

23,5%

31

12,8%

9

3,7%

74

30,5%

16

6,6%

36

14,8%

4

1,6%

Liczba butelek piwa miesięcznie wcale

1-4 butelki piwa na miesiąc

powyżej 30 5-8 butelek piwa 9-16 butelek 17-30 butelek butelek piwa na na miesiąc piwa na miesiąc piwa na miesiąc miesiąc

nie wiem, trudno powiedzieć

brak danych

Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % Liczba % osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza osób wiersza K

40

15,1%

91

34,3%

22

8,3%

9

3,4%

39

14,7%

10

3,8%

53

20,0%

1

0,4%

M

13

5,3%

52

21,4%

33

13,6%

20

8,2%

76

31,3%

24

9,9%

22

9,1%

3

1,2%

Tabela 17.

w

od rodzaju alkoholu; N=508.

60

90,0% 80,0%

80,8% 75,0% 68,7%

70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0%

21,4%

16,1% 8,9%

20,0% 10,0%

11,3% 7,9%

9,9%

0,0% OGÓŁEM tak

Wykres 50. niekorzystny

mężczyzna

kobieta

nie

nie w iem, trudno pow iedzieć

N=508.

W 70,0%

63,3% 57,0%

56,8%

60,0%

51,1% 45,4%

50,0% 40,0%

36,5%

34,2%

33,6%

30,0% 20,0%

9,3%

6,8%

10,0%

3,4%

2,5% 0,0%

18-24 lat

25-39 lat tak

nie

40-59 lat

pow. 60 lat

nie wiem, trudno powiedzieć

Wykres 51. N=508.

7. Stereotypy

wczesne wykrycie raka albo wczesne wykrycie zmian. a

(odpowiednio

6,3% i 11,5%).

61

rnej (badania profilaktyczne).

50,0% 43,8%

45,0%

45,7%

44,1% 41,7%

41,2%

39,8%

40,0%

46,6%

35,0% 29,2%

30,0% 25,0% 20,0% 15,0%

9,9% 9,4% 8,9%

10,0%

11,8%

11,5% 6,3%

5,0%

0,0% 0,0%0,7% 1,5%

3,1% 2,0% 0,0%

1,6% 1,5% 0,0%

0,0% Z ogólnodostępnymi Z ogólnodostępnymi badaniami, które badaniami, których mają na celu celem jest wczesne wczesne wykrycie wykrycie zmian, raka które nie leczone mogą prowadzić do rozwoju raka

Z działaniami propagującymi zdrowy tryb życia

Z czymś innym

podstawowe lub niższe

Nie kojarzy mi się z niczym

ankietowanych ze

średnie

zawodowe

Wykres 52. Z czym naj

nie wiem, trudno powiedzieć

wyższe

N=508.

na miejsce zamieszkania:

60,0% 49,5%

50,0% 44,6% 43,1%

40,0%

36,4%

39,6% 39,2%

30,0% 20,0% 10,0%

12,1% 8,3% 9,6% 1,0% 0,0% 0,0%

4,4% 5,6% 0,9%

2,5% 2,0% 0,9%

Nie kojarzy mi się z niczym

nie wiem, trudno powiedzieć

0,0% Z ogólnodostępnymi Z ogólnodostępnymi Z działaniami badaniami, które mają badaniami, których propagującymi zdrowy na celu wczesne celem jest wczesne tryb życia wykrycie raka wykrycie zmian, które nie leczone mogą prowadzić do rozwoju raka

Wykres 53.

Z czymś innym

wieś

miasto do 100 tys.

miasto powyżej 100 tys.

N=508.

62

Raka nie da się wyleczyć 90,0%

80,9%

80,0% 67,5%

70,0% 57,1%

60,0% 50,0% 40,0%

36,5% 36,5% 27,2%

30,0%

25,8%

19,8%

17,6%

20,0% 7,3%

10,0%

8,9%

6,8%

3,3%

3,3%

1,5%

0,0%

0,0% podstawowe lub niższe Tak, zgadzam się Wykres 54.

średnie

zawodowe Zgadzam się częściowo

wyższe

Nie zgadzam się

Trudno powiedzieć

; n=506.

wotworu

wzrasta

wraz

z

poziomem

Na raka chorują tylko ludzie starzy 120,0% 95,8%

100,0%

95,8%

95,4%

94,1%

80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 2,1% 1,0%

1,0%

0,5% 1,6%

2,1%

0,7% 2,6%

1,3%

0,0%

4,4%

0,0% podstawowe lub niższe Tak, zgadzam się Wykres 55.

średnie

zawodowe Zgadzam się częściowo

tylko ludzie starzy; n=506.

63

Nie zgadzam się

wyższe Trudno powiedzieć

1,5%

Rak mi nie grozi bo w mojej rodzinie nikt nie chorował na raka 90,0%

84,1%

82,7%

79,4%

80,0% 70,0%

64,6%

60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0%

16,7%14,6% 4,2%

4,2% 5,8%

13,2%

9,9%

7,3%

4,0%

2,0%

5,9%

1,5%

0,0% podstawowe lub niższe Tak, zgadzam się

zawodowe

średnie

Zgadzam się częściowo

Nie zgadzam się

Wykres 56.

ka; n=506.

64

wyższe Trudno powiedzieć

Rak boi się noża i nie powinno się go operować

90,0%

79,4%

80,0% 68,9%

70,0% 60,0%

53,4%

50,0%

40,6%

40,0% 25,0%

30,0% 20,0%

20,4%

18,8%

15,6%

14,7%

11,5%

14,6% 6,6%

10,0%

9,9%

10,3% 2,9%

7,4%

0,0% podstawowe lub niższe Tak, zgadzam się

średnie

zawodowe

Zgadzam się częściowo

Nie zgadzam się

Wykres 57.

wyższe

Trudno powiedzieć

; n=506.

twi ?

8.

lekarze 58. opalanie się

4,1% 68,5% 27,36%

picie alkoholu w dużych ilościach

3,5% 66,3% 30,12% 2,2%

palenie tytoniu

45,7% 52,17%

brak aktywności fizycznej

3,7% 64,6% 31,69%

otyłość

3,7% 62,2% 34,06%

nadmierne spożywanie mięsa i tłustych wędlin nadmierne spożywanie soli

4,7% 65,0% 30,31% 3,9% 63,2% 32,87%

spożwanie tłuszczów zwierzęcych

4,9% 67,5% 27,56%

spożywanie potraw smażonych

3,0% 65,0% 32,1%

0,0%

10,0%

20,0%

30,0%

40,0%

50,0%

60,0%

% Tak

Wykres 58. I

Nie

Nie pamiętam

; N=508.

Pa palenia tytoniu

lekarza. 65

70,0%

80,0%

REKOMENDACJE

66

Na podstawie przeprowadzonego w III kwartale 2006 roku badania pt.: Wiedza o zdrowym ograniczonym do populacji Wielko

8,

Pr

na regularne badania % ankietowanych kobiet i to y

gorzej w potencjalnych zainteresowanych (np. tzw. mammocytobusy).

, ,

w kolejce do dietetyka. czasu

tzn. z formy biernej (kanapowej) na

lekcjach wychowania fizycznego

dy

najlepiej w czystej, niegazowanej postaci.

potencjalnych matek, od nich z

67

wotne W odpowiednim badaniem przeprowadzonym w III kwartale 2007 roku na grupie 268 lekarzy olskiego oraz z badaniem HEPRO

e: palenie tytoniu,

uczestnictwo w badaniach profilaktycznych pojedynczy czynnik uznaw

za

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka [Beliveau R and Gingras D. 2007]

2%

1% 2% 2%

3% 5% 30% palenie tytoniu dieta czynniki dziedziczne infekcje czynniki zawodowe otyłość i brak aktywności fiz. alkohol prom. UV narkotyki skażenie środowiska inne

5%

5%

15%

30%

Wykres 59

68

statystycznym Kowalskim

m

a lakarzem obiety-lekarze

%. HEPRO

Lekarze-raport

Poznaniacy z

raport

N=268 K = 62% M = 38%

N=68 K = 65% M = 35%

N=260 Najstarszy = 81 lat Najstarszy = 74 lata ia = 45,4 Odchylenie stand. = 11,2 Odchylenie stand. = 12,9 BMI-norma p=0,4433 52,2% BMI-norma 57,4% BMI-norma 80,5%

p=0,0000

niczam

50,0%

58,3% 79,2%

nigdy

p=0,8431 Owoce kilka razy dziennie p=0,1402 Warzywa kilka razy dziennie p=0,1088 Uprawiam sport,

36,9%

38,2% b.d.

Owoce kilka razy dziennie Warzywa kilka razy 36,9% dziennie 43,7%

20,1%

Uprawiam sport,

33,8% b.d. 26,5%

22,1% b.d.

p=0,7155 W czasie wolnym W czasie wolnym intensywny ruch np. 61,2% intensywny ruch np. 63,2% bieganie p=0,7622 bieganie W czasie wolnym W czasie wolnym intensywny trening 13,4% 14,7% intensywny trening p=0,7806 W czasie wolnym prace W czasie wolnym 94,0% 92,6% r W czasie wolnym W czasie wolnym niezbyt intensywny ruch 94,4% niezbyt intensywny ruch 94,1% np. spacery p=0,9239 np. spacery W czasie wolnym W czasie wolnym 98,9%

Warzywa kilka razy 10,77% dziennie

b.d. W czasie wolnym intensywny trening, 7,7% sport b.d. W czasie spacery, trening

wolnym lekki 60,4%

W

wolnym

100,0%

TV p=0,0000 Kobiety 50-69 lat

94,6%

Kobiety 50-69 lat 69

69,2% b.d.

czasie

23,1%

(n=56) p=0,0081

(n=13) 94,9

(n=59) p=0.0061

co 1-2 lata (n=59) p=0,0340 Kobiety 25-59 lat

69,2% b.d. (n=13)

76,3

-3 lata (n=13) Kobiety 25-59 lat

98,6% (n=143) p=0,0012

87,2% b.d. (n=39)

98,2% (n=163) p=0,0024

1-2 lata (n=163) p=0,0000

46,2% b.d.

87,8% b.d. (n=41)

90.2%

61,0% b.d. 1-3 lata (n=41)

Tabela 18 Por

Polacy niestety niedoceniany a niezwykle korzystny dla naszego zdr trzeba dopie .

70

Strona 1. Wprowadzenie 2. Statystyc 4. Czy Wielkopolanie 4.2 F 4.3 Zdrowa dieta 4 uchowa 4.5 Palenie tytoniu 4.6 5. Badania profilaktyczne 5.1 Profilaktyka raka piersi5.2 Profilaktyka raka piersi mammografia, kobiety w wieku 50-69 lat 5.3 Profilaktyka raka szyjki macicy 5.4 Badania profilaktyczne cytologia, kobiety w wieku 25-59 lat 5.5 Profilaktyka raka prostaty 6. Alkohol 7. Stereotyp podczas wizyt lekarskich? Rekomendacje

2 3 4 4 33 33 34 35 39 42 45 47 47 49 51 55 56 59 61 65 66 71 72 73 76

SPIS TABEL BIBLIOGRAFIA

71

SPIS TABEL Strona Tabela 1 ym gospodarstwie domowym; N=508 warunki materialne; n

N= 508 Tabela 11 Tabela 12. Wiedza na temat samobadania piersi, n=75 Tabela 13. N=75 Tabela 14 Tabela 15 Tabela 16. Wiek wykonania pierwszego badania prostaty per rectum; n= 57 Tabela 17 Tabela 18 wyks

72

SPIS WY

:

:

Strona:

Wykres 1. Wykres 2. Wykres 3.

.....................6

Wykres 4. Wykres 5. Wykres 6.

............................34

Wykres 7. Wykres 8. Wykres 9.

.36

Wykres 10. Wykres 11. Wykres 12. Formy zdrowej diety stosowane Wykres 13. Wykres 14. 40 Wykres 15. Wykres 16.

..41

Wykres 17.

41

Wykres 18.

?..

2

Wykres 19. Wykres 20. Czy Pan/i pali papierosy?................. Wykres 21. Czy obecnie palisz papierosy?..........................................................................44 Wykres 22. P Wykres 23. Czy obecnie Pan/i pali papierosy lub wyroby tytoniowe?..................................45 73

Wykres 24. Wykres 25. Wykres 26. filtrami UVA/ UVB?........................................................................................46 Wykres 27.

47

Wykres 28. wykrycie raka piersi?......................................................................................47 Wykres 29. Czy ki Wykres 30.

48

Wykres 31.

..49

Wykres 32. Liczba pierwszego wykonanego badania mammograficznego

50

Wykres 33.

?..................51

Wykres 34

macic.

52

Wykres 35.

52

Wykres 36.

..........53

Wykres 37.

53

Wykres 38. Odsetek ko

...54

Wykres 39.

54

Wykres 40.

..............................................55

Wykres 41.

55

Wykres 42

56

Wykres 43.

.....

Wykres 44. Badanie per rectum przez lekarza.

56 ..

.57

Wykres 45.

57

Wykres 46.

58

Wykres 47. alkoholowe 74

Wykres 48. alkoholowe?..................................................................................................59 Wykres 49.

60

Wykres 50. Czy Pana/i zdaniem reklamy alkoholu powin ......................61 Wykres 51. .61 Wykres 52

zapobieganie nowotworom"?

Wykres 53. nowotworom"?..............................................................................................62 Wykres 54. Raka nie

.63

Wykres 55.

63

Wykres 56.

.

Wykres 57.

.65

Wykres 58.

..65

Wykres 59.

..68

75

BIBLIOGRAFIA 1. Beliveau R. and Gingras D. Dieta w walce z rakiem. Profilaktyka i wspomaganie terapii przez

2. A. Dyzmann-Sroka, M. Trojanowski (redakcja) Wiedza o nowotworach i profilaktyce -2008. 3. E. Iwanowicz (autor opracowania) HEPRO-

raport

Wiedza o ,

Warszawa 2008. 5. M. Krzakowski, -terapeutycznego w -466 cz. I, Via2007.

76

-Dawidziak, nowotworach