Opracowanie: Alicja Ciempa nauczyciel bibliotekarz DBP we Wrocławiu Filia w Wałbrzychu Edyta Kilian Nauczyciel bibliotekarz DBP we Wrocławiu Filia w Wałbrzychu

Unia Europejska Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2004 – 2014

Tematyczne zestawienie bibliograficzne opracowano w oparciu o źródła wiedzy i informacji dostępnej w zgromadzonych zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu, zasobach sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego Śląska oraz zasobach Internetu. Zestawienie zawiera materiały repertuarowe oraz scenariusze zajęć dydaktycznych na temat Unii Europejskiej.

Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. A cup of tea : jak rozwijam zainteresowania uczniów na lekcjach języka obcego / Bożena Dąbrowska // Języki Obce w Szkole. - 2005, nr 1, s. 96-97 Propagowanie wiedzy o kulturze krajów Unii Europejskiej na przykładzie angielskiego zwyczaju podwieczorku i picia herbaty - scenariusz lekcji. 2. Bułgaria i Rumunia w UE : scenariusz lekcji dla szkoły ponadgimnazjalnej / Wiesława Dyjach // Geografia w Szkole. - 2008, nr 3, s. 36-39 Temat lekcji: Pozycja Bułgarii i Rumunii w Unii Europejskiej - analiza SWOT. 3. Co wiem o krajach Unii Europejskiej? : scenariusz konkursu dla dzieci 5, 6-letnich / Katarzyna Gielęciak // Bliżej Przedszkola. - 2006, nr 7/8 (magazyn specjalny z. 1), s. 40 4. Co wiesz o Unii Europejskiej? / Czapla Ewa, Halina Józefowska // Życie Szkoły. - 2005, nr 5, s.38[295] Scenariusz międzyszkolnego konkursu dla klas I-III. 5. Edukacja europejska / Renata Barańska, Elżbieta Czechowska // Bliżej Przedszkola. - 2011, nr 7/8, s. 128-131 Scenariusze zajęć dla przedszkolaków dotyczące poszerzenia wiedzy na temat krajów wchodzących w skład Unii Europejskiej (na podstawie czeskiej bajki o Rumcajsie i Haneczce), zabawy integrujące dzieci, zabawy ruchowe. 6. Europa da się lubić... Święto Unii Europejskiej / Katarzyna Wojkiewicz-Huszcza // Świetlica w Szkole. - 2012, nr 1, s. 15 Scenariusz imprezy świetlicowej z okazji Święta Unii Europejskiej, 4 maja.

7. Jedno święto, różne zwyczaje : tradycje wigilijne w krajach Unii Europejskiej : (scenariusz inscenizacji) / Barbara Bossowska-Zdziech, Beata Lachiewicz, Danuta Skoczylas // Wszystko dla Szkoły. - 2006, nr 10, s. 17-20 8. Jestem Polakiem i Europejczykiem : scenariusz konkursu wiedzy o Polsce i Unii Europejskiej dla uczniów klas IV-VI / Marzanna Pikul, Małgorzata Gawlik, Renata Klimek // Wszystko dla Szkoły. – 2004, nr 1, s. 10-11 9. Konkurs na scenariusz : Ministerstwo Środowiska // Ekoświat. - 2006, nr 2, s. 11 Regulamin konkursu dla nauczycieli różnych przedmiotów na opracowanie scenariuszy zajęć integrujących problematykę ochrony środowiska w Unii Europejskiej z nauczanymi przedmiotami. 10. Let's meet the European Union! / Justyna Kotajny // Świetlica w Szkole. - 2014, nr 1, s. 15 Poznajemy Unię Europejską : scenariusz zajęć świetlicowych z zastosowaniem elementów oceniania kształtującego. 11. Literatura przybliża dzieciom Unie Europejska / Dagmara Lach. - Bibliogr. // Bliżej Przedszkola. – 2007, nr 6, s. 33-34 Scenariusze zajęć z wychowania przedszkolnego przybliżających dzieciom rzeczywistość i kulturę innych krajów np. Niemiec, Hiszpanii. 12. Małymi kroczkami do Unii Europejskiej : scenariusz zajęć dla dzieci sześcioletnich / Dorota Tomczyk // Bliżej Przedszkola. - 2006, nr 7/8 (magazyn specjalny z. 1), s. 48

13. My - dzieci naszej Europy : (scenariusz promujący spotkania młodzieży państw członkowskich UE) / Elżbieta Rzepecka-Roszak // Wszystko dla Szkoły. - 2008, nr 6, s. 19-21 14. Ochrona i kształtowanie środowiska w krajach Unii Europejskiej : scenariusz lekcji geografii w klasie II LO / . - Bibliogr. // Geografia w Szkole. - 2006, nr 5, s. 39-44 Polityka Unii Europejskiej w dziedzinie ekologii. 15. Polska w Unii Europejskiej : scenariusz lekcji matematyki dla klasy I gimnazjum z realizacja ścieżki europejskiej / Małgorzata Drozd // Wszystko dla Szkoły. - 2004, nr 9, s. 10-12 16. Prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej / Małgorzata Partyka // Biblioteka w Szkole. - 2011, [nr] 12, s. 16 Scenariusz lekcji bibliotecznej. Uświadomienie uczniom roli i znaczenia polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. 17. Prezydencja w realiach szkolnych : (scenariusze z zakresu edukacji społecznej dla uczniów klasy I) / Alicja Winiarska // Wszystko dla Szkoły. - 2011, nr 10, s. 19-21 Szkoła podstawowa. Scenariusze: Co to jest Unia Europejska?, Droga biegnąca przez Unię Europejską, Polska Prezydencja w Unii Europejskiej. 18. Przedszkolak w Unii Europejskiej : grupa wiekowa: 6-latki / Agata Czuczwara, Aneta Porębska // Bliżej Przedszkola. - 2008, nr 7/8 [Magazyn Specjalny, z. 2], s. 49-[50] Scenariusz zajęć. Wiedza dzieci przedszkolnych o UE. 19. Scenariusz apelu o powstaniu Unii Europejskiej / Ireneusz Olszewski // Wszystko dla Szkoły. – 2006, nr 1, s. 1-3 Scenariusz zawiera słowa "Ody do radości" w wersji oryginalnej (język niemiecki) oraz szkic najnowszej historii Unii Europejskiej.

20. Szlakiem unii po dawnym Lublinie : scenariusz zajęć międzyprzedmiotowych dla uczniów gimnazjum / Beata Jesionek-Biskupska, Krzysztof Szulej // Klanza w Szkole. - 2005, nr 2, s. 18-24 Propozycja zajęć międzyprzedmiotowych z zakresu edukacji regionalnej - dziedzictwo kulturowe w regionie, europejskiej oraz czytelniczej i medialnej. 21. Unia Europejska po roku / Małgorzata Misiura // Nasz Czas. - 2005, nr 5, s. 10 Scenariusz prezentacji dla dzieci klas I-III szkoły podstawowej wzbogacający wiedze na temat kraju UE - Grecji. 22. Unia Europejska - to my : scenariusz Dnia Europejskiego dla klas IV-VI szkoły podstawowej / Agnieszka Kumek-Lozinska // Biblioteka w Szkole. - 2007, [nr] 3, s. 21-22 23. Unijna podróż / Alina Wiśniewska // Wszystko dla Szkoły. - 2006, nr 10, s. 5-6 Artykuł zawiera scenariusz zajęć w klasie O-1 : Koziołek Matołek w wędrówce po Europie. 24. Wissenwertes rund um die EU ...czyli o krajach członkowskich i symbolach Unii Europejskiej / Elżbieta Dziurewicz // Język Niemiecki - Nauczaj Lepiej. - 2012, nr 6, s. 4-11 Scenariusz lekcji języka niemieckiego dotyczącej Unii Europejskiej, zawierającej ćwiczenia rozwijające sprawność słuchania ze zrozumieniem. Dla poziomu sprawności językowej A1/A2. 25. Wprowadzenie do dokumentu Europass - Paszport Językowy // Języki Obce w Szkole (czasopismo elektroniczne). - 2012, nr 1, s. 96-97 Przykładowy scenariusz zajęć z języka angielskiego dla etapu ponadgimnazjalnego, wprowadzający tematykę Paszportu Językowego (jeden z dokumentów Portfolio Europass, które ułatwiają określenie i zaprezentowanie umiejętności, doświadczenia zawodowego oraz kompetencji na terenie całej Europy), jako środka dydaktycznego umożliwiającego określenie poziomów biegłości językowej. 26. Wydarzenia majowe / Halina Chorążewicz, Aleksander Staniek // Wychowawca. - 2007, nr 5, s. 16-17 Scenariusz apelu szkolnego dla klasy VI szkoły podstawowej (nawiązanie do majowych uroczystości obchodzonych m. in. z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja, włączenia Polski do struktur Unii Europejskiej, Dnia Matki). 27. Związek - czyli unia / Małgorzata Sadowska // Życie Szkoły. - 2005, nr 5, s. 28[284]-34[290] Scenariusz zajęć zintegrowanych dla klasy III dotyczący Unii Europejskiej.

Wydawnictwa zwarte 1. Europa bez granic i inne scenariusze uroczystości szkolnych dla gimnazjum /Jan Jakub Należyty. – Dodr. do wyd. 1. – Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2008.- 136 s. 10 autorskich scenariuszy dla teatru szkolnego na: Dzień Chłopca, Dzień Niepodległości, Halloween, Boże Narodzenie, Walentynki, pierwszy dzień wiosny, Międzynarodowy Dzień Teatru, Dzień Ziemi, zakończenie gimnazjum i dot. Unii Europejskiej. Teksty dialogu, teksty i nuty piosenek, krótkie wskazówki do realizacji. 2. Inscenizacje na każdą okazje :gimnazjum /Małgorzata Wieczorek, Dorota Wieczorek. - Wyd. 2. – Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2004.- 144 s. Spis treści: Dzień Chłopaka; Święto Edukacji Narodowej; Narodowe Święto Niepodległości; Święta Bożego Narodzenia; Dzień Zakochanych (Walentynki); Dzień Kobiet; Święto wiosny (21 marca); Dzień Ziemi (22 kwietnia); Święto Konstytucji 3 Maja; Zakończenie roku szkolnego; Pożegnanie klas trzecich; Grecja - kolebka cywilizacji europejskiej (Dni Unii Europejskiej).

3. Materiały metodyczne do nauczania dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim /Dorota Smykowska. – Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2006.- 251, [1] s. Publikacja ma głównie charakter praktyczny. Przygotowane materiały metodyczne obejmują propozycje pracy z uczniami w zakresie nauczania języka polskiego historii, geografii, a także scenariusze zajęć do wychowania do życia w rodzinie i przykłady zajęć bibliotecznych. Interesująca propozycja mogą być także scenariusze zajęć przedstawiające państwa Unii Europejskiej i jedno z wybranych państw unijnych - Hiszpanie. Scenariusze zajęć maja za zadanie ukazać także metody aktywizujące, które przez wprowadzenie efektu zaciekawienia, nowości, zabawy uatrakcyjniają zajęcia i przez to zwiększają zaangażowanie uczniów. 4. Pinokio... a jak myślisz? :scenariusze uroczystości szkolnych dla szkół podstawowych /Jan Jakub Należyty ; oprac. metodyczne Lena Jankowska-Poleganow. - Dodr. do wyd. 1. – Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2009.- 118 s. W publikacji 14 autorskich scenariuszy na: początek roku szkolnego, Dzień Chłopca, Dzień Nauczyciela, Dzień Niepodległości, Halloween, Boże Narodzenie, Walentynki, Dzień Babci i Dziadka, pierwszy dzień wiosny, Międzynarodowy Dzień Teatru, Dzień Ziemi, Dzień Matki, koniec roku szkolnego i dot. Unii Europejskiej. Zamieszczono teksty dialogu, tekst i nuty piosenek, krótkie wskazówki do realizacji. 5. Polska w Unii Europejskiej :pakiet edukacyjny /pod red. Joanny Gospodarczyk i Mirosława Sielatyckiego. – Warszawa : Wydawnictwa CODN, 2004.- Skoroszyt (579 s., VI k.) ; 30 cm ++ dysk optyczny (CD-ROM). Zbiór praktycznych propozycji dla uczniów i nauczycieli, w jaki sposób można ciekawie i aktywnie propagować idee integracji europejskiej w środowisku szkolnym. Zawiera rozdziały na temat: Polska w Unii Europejskiej ; Edukacja europejska w szkole ; Scenariusze lekcji ; Partnerzy edukacji europejskiej. 6. Przewodnik - Podróże po krajach Unii Europejskiej :przeznaczony do edukacji europejskiej w szkole podstawowej : program, scenariusze zajec skorelowane z kartami pracy dla uczniów klas I-III pod tytułem "Niezwykle przygody z Syriuszem po krajach Unii Europejskiej", inscenizacje dla uczniów klas IV-VI : praca zbiorowa /pod red. Joanny Domagały ; aut. Barbara Ansel [et al.]. -- Toruń : Wydawnictwo BEA książki edukacyjne, 2005.- 159 s.

Materiały z Internetu 1. Europa i Unia Europejska. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.krajeeuropy.pl/ Serwis poświęcony informacjom na temat krajów europejskich należących do UE. 2. Europakiet dla gimnazjalistów. W: Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/portal/index/web?webURL=/portal/dokumenty/komandor_03/index.html Europakiet cykl lekcji multimedialnych o Unii Europejskiej. Interaktywna formę zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Ukazuje nowe warunki życia i pracy, z którymi musimy się zapoznać po przystąpieniu Polski do Wspólnoty. 3. Euroquiz - czyli co każdy Europejczyk o Euro wiedzieć powinien. W: Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/skrypty/euroquiz/

Quiz poświęcony europejskiej walucie.

4. Konspekt zajęć otwartych „Dnia Europejskiego” dla klas VI / oprac. Katarzyna Hetmańska. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.zspczarnawoda.eu/opracowania/konspekteuropa.doc Temat zajęć : Wędrujemy po Europie. 5. Mój parlament europejski – scenariusze lekcji / Aleksander Pawlicki. W: CEO Centrum Edukacji Obywatelskiej. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/MAP/davBinary/Materialy_Biblioteka/Scenariusze/Moj%20P arlament%20Europejski%20scenariusze.pdf Scenariusze zajęć dla uczniów gimnazjów i szkół średnich opisujące rolę, strukturę, sposób funkcjonowania i wiele innych ciekawych informacji na temat PE. 6. Parlament Europejski bez tajemnic – scenariusze zajęć edukacyjnych / Anna Samel, Tomasz Szymański. W: CEO Centrum Edukacji Obywatelskiej. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/MAP/davBinary/Materialy_Biblioteka/Scenariusze/parlament %20europejski%20bez%20tajemnic_ost%2007.04.pdf Scenariusze przygotowane na zlecenie Biura Informacyjnego Parlamentu Europejskiego w Polsce. Towarzyszą filmom „Parlament Europejski bez tajemnic”, prezentacji multimedialnej „Jeden dzień w Parlamencie Europejskim” oraz grze edukacyjnej „Przygoda w PE”. 7. Polska w Unii Europejskiej – miejsce Polski w zjednoczonej Europie – nasze szanse i zagrożenia z członkowstwa. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.4lomza.pl/zalaczniki/odkrywamy_unie.doc Konspekt lekcji przygotowany na konkurs zorganizowany przez stowarzyszenie PRO EUROPA i Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne S. A> pod nazwą „Odkrywamy Unię Europejską… z WsiP” 8. Polskie przedsiębiorstwa a Unia Europejska. W: Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/portal/index/web?webURL=/portal/dokumenty/przedsiembiorstwa/index.ht ml Lekcja interaktywna – scenariusz. 9. Portfolio Europejskie. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://ec.europa.eu/polska/info_point/publications/eu_portfolio/index_pl.htm Publikacja powstała z myślą o prowadzeniu zajęć edukacyjnych o tematyce Unii Europejskiej, wielokulturowości w Europie, tolerancji, antydyskryminacji. 10. Poznajemy kraje Unii Europejskiej – cykl scenariuszy / oprac. Małgorzata Stachura. W: profesor.pl serwis edukacyjny. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.profesor.pl/publikacja,15308,Scenariusze,Poznajemy-wybrane-kraje-Unii-Europejskiejcykl-sceanuriuszy 11. Procesy globalizacji. Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/portal/index/web?webURL=/portal/dokumenty/globalizacja/index.html Lekcja interaktywna – scenariusz.

12. Rada Europy : geneza i cele. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/MAP/davBinary/Materialy_Biblioteka/Scenariusze/Europa% 20to%20wiecej_niz%20myslisz_RE.pdf Publikacja Rady Europy - z kartami pracy dla nauczycieli i uczniów - zaznajamiająca z przesłaniem i działalnością Rady Europy. 13. Scenariusz akademii z okazji Tygodnia Europejczyka „Zwiedzamy Europę autostopem, czyli europejskie degustacje / Dorota Mołda [i In.]. W: Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/portal/index/dokumenty/interklasa/Scenariusz_akademii__zwiedzamy_euro pe_autostopem.pdf?page=info&action=showdoc&oid=307009 14. Scenariusz lekcji wiedzy o społeczeństwie dla klasy III / Anna Kuśmierczyk. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://pg-janow.internetdsl.pl/pub/AKusmierczyk/SCENARIUSZ_LEKCJI.doc Temat zajęć: Geneza integracji europejskiej. 15. Scenariusz uroczystości szkolnej z okazji "Dnia Unii Europejskiej" / Danuta Krysiak. W: www.szkolnictwo.pl. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU8333 16. Scenariusz zajęć - edukacja europejska / Wioletta Kornobis. W: www.szkolnictwo.pl. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU8480 Scenariusz zajęć dla dzieci 5 i 6-letnich. Temat: „Polska w Unii Europejskiej”. 17. Temat: Unia Europejska na 102 : scenariusze lekcji na temat Unii Europejskiej / Sylwia Kempa [i in.]. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://europedirect-katowice.pl/doc/scenariusze-na-102.pdf 18. Współpraca gospodarcza z zagranicą. W: Interkl@sa POLSKI PORTAL EDUKACYJNY. [online]. [dostęp: 9 kwietnia 2014]. Dostępny w World Wide Web: http://www.interklasa.pl/portal/index/web?webURL=/portal/dokumenty/wsp_gosp_zagr/index.html Lekcja interaktywna – scenariusz.