Glossary

High School Level

Physical Setting & Earth Science Glossary English / Turkish

Translation of Physical Setting & Earth Science terms based on the Coursework for Physical Setting & Earth Science Grades 9 to 12. Word-for-word glossaries are used for testing accommodations for ELL/LEP students

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

NYS Statewide Language RBERN

Updated: January 2018

THE STATE EDUCATION DEPARTMENT / THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK / ALBANY, NY 12234

P-16

Office of Elementary, Middle, Secondary and Continuing Education and Office of Higher Education Office of Bilingual Education and World Languages http://www.emsc.nysed.gov/biling/

THE UNIVERSITY OF THE STATE OF NEW YORK Regents of The University BETTY A. ROSA, Chancellor, B.A., M.S. in Ed., M.S. in Ed., M.Ed., Ed.D. ................. T. ANDREW BROWN, Vice Chancellor, B.A., J.D. ........................................................... ROGER TILLES, B.A., J.D. ................................................................................................. LESTER W. YOUNG, JR., B.S., M.S., Ed.D. . ...................................................................... CHRISTINE D. CEA, B.A., M.A., Ph.D. . ........................................................................... WADE S. NORWOOD, B.A. ............................................................................................... KATHLEEN M. CASHIN, B.S., M.S., Ed.D. ...................................................................... JAMES E. COTTRELL, B.S., M.D. ....................................................................................... JOSEPHINE VICTORIA FINN, B.A., J.D............................................................................... JUDITH CHIN, M.S. in Ed. ............................................................................................... BEVERLY L. OUDERKIRK, B.S. in Ed., M.S. in Ed. ........................................................... CATHERINE COLLINS, R.N., N.P., B.S., M.S. in Ed., Ed.D. ............................................ JUDITH JOHNSON, B.A., M.A., C.A.S. ............................................................................. NAN EILEEN MEAD, B.A. ................................................................................................ ELIZABETH S. HAKANSON, A.S., M.S., C.A.S. ................................................................ LUIS O. REYES, B.A., M.A., Ph.D. ................................................................................... SUSAN W. MITTLER, B.S., M.S. .......................................................................................

Bronx Rochester Great Neck Beechhurst Staten Island Rochester Brooklyn New York Monticello Little Neck Morristown Buffalo New Hempstead Manhattan Syracuse New York Ithaca

Commissioner of Education and President of The University MARYELLEN ELIA Executive Deputy Commissioner ELIZABETH R. BERLIN The State Education Department does not discriminate on the basis of age, color, religion, creed, disability, marital status, veteran status, national origin, race, gender, genetic predisposition or carrier status, or sexual orientation in its educational programs, services and activities. Portions of this publication can be made available in a variety of formats, including braille, large print or audio tape, upon request. Inquiries concerning this policy of nondiscrimination should be directed to the Department’s Office for Diversity and Access, Room 530, Education Building, Albany, NY 12234.

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH

A abrasion

abrazyon

absolute age

mutlak yaş

absolute humidity

mutlak nem

absolute zero

mutlak sıfır

absorption

emilim

acid

asit

acid rain

asit yağmuru

acid test

asit testi

actual evapotranspiration

fiili evapotranspirasyon

adiabatic temperature change

ısı geçirmez sıcaklık değişimi

aeration

havalandırma

aerobic bacteria

aerobik bakteriler

aerosol

aerosol

air mass

hava kütlesi

air pressure

hava basıncı

alkaline

alkali

alluvial fan

alüvyon fanı

altitude

yükseklik

anemometer

anemometre

anaerobic bacteria

anaerobik bakteriler

angle of isolation

izolasyon açısı

annual eclipse

yıllık tutulma

aphelion

en uzak nokta

apogee

en uzak aşama

apparent daily motion

görünür günlük hareket

apparent magnitude

görünür büyüklük

apparent planetary diameter

görünür gezegen çapı

arete

sarp dağ geçidi

arid

kurak

ash

kül

atmosphere

atmosfer

atmospheric pressure

atmosferik basınç

atmospheric variables

atmosferik değişkenler

NYS Statewide Language RBERN

1

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH

B barometer barometric pressure barrier beach basin bed load bedrock bench mark boulder

barometre barometrik basınç kumsallı engel havza yatak yükü kaya yatağı referans değer kaya

C calorie canyon capillary carbon dating celestial object carrying power cementation centrifugal force chemical weathering chlorofluorocarbons cirque clay cleavage climate cloud cold front colloids compound compression compression wave condensation conduction conservation of energy continental drift continental plate continental climate continental shelf continental tropical air mass contact metamorphism conservation convection convectional cell convector converge coordinate system core Coriolis effect correlation NYS Statewide Language RBERN

kalori kanyon kapiller karbon tarih belirleme uzaysal cisim taşıma gücü çimentolama santrifügal güç kimyasal bozulma kloroflorokarbonlar sirk kil yarık iklim bulut soğuk hava kütlesi kolloidler bileşen sıkıştırma sıkıştırma dalgası yoğunlaşma iletim enerji koruma kıta kayması kıta plakası kıta iklimi kıta sahanlığı kıta tropik hava kitlesi temas metamorfizmi koruma konveksiyon konveksiyon hücresi konvektör birleşmek koordinat sistemi merkez Coriolis etkisi korelasyon 2

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH crater crust crystal cyclic change cyclone

TURKISH krater kabuk kristal döngüsel değişim kasırga

D daily motion deficit degree delta density deposit desert desertification Devonian Period dew dew point temperature dike dinosaur direct ray discharge displacements sediments distorted structure divergence Doppler effect drainage drumlin dry bulb thermometer duration of insolation dust storm dynamic equilibrium

günlük hareket eksiklik derece delta yoğunluk birikim çöl çölleştirme Devon Dönemi çiy çiy noktası sıcaklığı hendek dinozor doğrudan ışın deşarj yerinden oynama tortusu bozulmuş yapı ayrılma Doppler etkisi Drenaj drumlin kuru termometre yalıtım süresi toz fırtınası dinamik denge

E earthquake eccentricity electromagnetic energy element eclipse elliptical energy epicenter equilibrium equinox erosion escarpment esker eutrophication evaporation

NYS Statewide Language RBERN

deprem dış merkezlilik elektromanyetik enerji unsur tutulma eliptik enerji dış merkez denge ekinoks erozyon sarplık esker ötrofikasyon buharlaşma

3

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH

F fault field focus folded strata fossil fracture friction front

fay alan odak katlanmış tabakalar fosil kırık sürtünme cephe

G geocentric model geographic poles geologic time scale geosyncline glacier graded bedding gradient gravity gram greenhouse effect groundwater

yer merkezli model coğrafi kutuplar jeolojik zaman ölçeği yer teknesi buzul dereceli tabakalanma meyil yerçekimi gram sera etkisi yeraltı suyu

H half life heat energy heat of fusion heat of vaporization heliocentric model high pressure horizontal horizontal sorting humidity hydrosphere hypothesis

yarı ömür ısı enerjisi füzyon ısısı buharlaşma ısısı güneş merkezli model yüksek basınç yatay yatay sıralama nem hidrosfer hipotez

I ice igneous rock impermeable index fossil infiltration inner core insolation interface intrusion Intrusive igneous rock ionosphere isobar isoline isostasy isotherm isotope NYS Statewide Language RBERN

buz volkanik kaya geçirgen olmayan indeks fosil infiltrasyon iç merkez güneşe maruz bırakma arayüz araya girme araya giren volkanik kaya iyonosfer izobar eşdeğer çizgi izostazi izoterm izotop 4

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

J jetstream joint

TURKISH jet akımı birleşme yeri

K kame kettle kinetic energy Kepler’s Law of Motion

kame su ısıtıcı kinetik enerji Kepler’in Hareket Kuralı

L landscape latent heat latitude latitudinal climate patterns lava length liter lithosphere local noon longitude low pressure(aired front) luster

manzara gizli ısı enlem enlemsel iklim patenleri lav uzunluk litre litosfer yerel öğlen boylam düşük basınç (hava hattı) parlaklık

M magma magnetic declination mantle marine climate maritime polar air mass maritime tropical air mass mass matter meander mean solar day measurement meniscus meridian metamorphic rock meter mid-ocean ridge milli mineral mode moisture moho discontinuity mountain

magma manyetik meyil kabuk deniz iklimi deniz polar hava kitlesi deniz tropik hava kitlesi kitle madde büklüm ortalama güneş günü ölçüm menisküs meridyen metamorfik kaya metre okyanus ortası sırtı mili mineral mod nem moho süreksizliği dağ

O observation occluded front ocean floor spreading orbit NYS Statewide Language RBERN

gözlem kapalı cephe okyanus tabanı yayılması yörünge 5

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH yörünge hızı organik orijinal yataylık yüzeyde görünen kısım dış kabuk oksidasyon

orbital speed organic original horizontality outcrop outer core oxidation

P parallel perihelion period permeability phase plain planetary winds plateau plate tectonic theory polar Polaris pollutants porosity potential energy precipitation pressure gradient primary waves prime meridian

paralel perihelyon dönem geçirgenlik faz sade planeter rüzgarlar plato plato tektonik teorisi polar kutupyıldızı kirleticiler gözeneklilik potansiyel enerji nem basınç gradiyenti birincil dalgalar temel meridyen

R radiation radioactive balance radioactive dating radioactive decay radio telescope reargue reflection refraction refracting telescope regolith relative age relative humidity residual sediment resource revolution rock rock cycle rock formation rock resistance rotation runoff

NYS Statewide Language RBERN

radyasyon radyoaktif denge radyoaktif tarih belirleme radyoaktif bozunma radyoteleskop tekrar tartışmak yansıma kırma mercekli teleskop regolit bağıl yaş bağıl nem kalan tortu kaynak devir kaya kaya döngüsü kaya oluşumu kaya direnci dönme akış

6

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH

S salinity saturation scalar field season secondary waves sediments sedimentary rocks seismic waves senses silicon-oxygen tetrahedron sink(energy) seismograph slope soil horizon soil profile soil storage solar noon solar system solid solidification solstices sorting of sediments source(energy) source(region) specific heat species stationary front strata streak streambed stream discharge subsidence sundial sublimation superposition surplus suspension syncline

tuzluluk doygunluk sayıl alan mevsim ikincil dalgalar tortular tortul kayalar sismik dalgalar duyular silikon-oksijen tetrahedronu hazne (enerji) sismograf eğim toprak yüzeyine paralel toprak tabakası toprak profili toprak saklama güneşin en yüksek zamanı güneş sistemi katı katılaştırma gün dönümleri tortuların sıralanması kaynak (enerji) kaynak (bölge) özgül ısı tür sabit cephe katmanlar şerit nehir yatağı nehir deşarjı çökme güneş saati sublimasyon üste koyma fazla duraklama tekne

T technology tectonics temperature terrestrial motions texture tilted strata time topographic map track transformation NYS Statewide Language RBERN

teknoloji tektonik sıcaklık gezegen hareketleri doku yapısı eğimli katmanlar zaman topografik harita izlemek dönüşüm 7

EARTH SCIENCE GLOSSARY – HIGH SCHOOL LEVEL ENGLISH

TURKISH geçiş terleme nakil nakil sistemi enine dalga

transition transpiration transport transporting system transverse wave

U ultraviolet uplifting force uranium usage

ultraviyole kaldırma kuvveti uranyum kullanım

V valley glacier vapor vapor pressure variable vector field vein vertical visible light spectrum visibility Volcano Volcanic ash Volume

vadi buzulu buhar buhar basıncı değişken vektör alanı toplardamar dikey görünür ışık spektrumu görünürlük Yanardağ Volkanik kül Hacim

W Waning warm front Water budget Water cycle Water purification Watershed Water table Water vapor Wavelength Waxing Weather prediction Weathering Weight Wind

Azalma sıcak cephe Su bütçesi Su döngüsü Su saflaştırma Yağış alanı Yeraltı suyu düzeyi Su buharı Dalga boyu Mumlama Hava tahmini Aşınma Ağırlık Rüzgar

Y Year

NYS Statewide Language RBERN

Yıl

8