Teknologi Maklumat Dan Persekitaran Mohd Zamri Murah, Abdul Razak Hamdan, Mohamad Shanudin Zakaria Yazrina Yahya, Mohd Zakree Mohd Nazri, Ha z Mohd Sarim, Mohammad Faidzul Nasrudin, Ibrahim Mohamed, Jamaiah Yahya Fakulti Teknologi Sains Maklumat Universiti Kebangsaan Malaysia

10/11/2011

 

Daar Isi

i

I

Komponen Teknologi Maklumat

1

1

Era maklumat 1.1 Objektif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.2 Pendahuluan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.3 Apakah Teknologi Maklumat . . . . . . . . . . . 1.4 De nisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.5 Era maklumat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.6 Prinsip teknologi maklumat . . . . . . . . . . . . 1.7 Fungsi teknologi maklumat . . . . . . . . . . . . 1.8 Manfaat Teknologi Maklumat . . . . . . . . . . . 1.9 Peluang serta tanggung jawab teknologi maklumat 1.10 Kerjaya dan teknologi maklumat . . . . . . . . . 1.11 Kesimpulan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1.12 Soalan perbincangan . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

3 3 3 4 5 6 10 11 12 12 13 14 14

Teknologi Maklumat di Malaysia 2.1 Objektif . . . . . . . . . . . 2.2 Pendahuluan . . . . . . . . 2.3 Wawasan 2020 . . . . . . . 2.4 MSC Malaysia . . . . . . . 2.5 MSC . . . . . . . . . . . . 2.6 Cabaran pada graduan . . . 2.7 Kesimpulan . . . . . . . . . 2.8 Kesimpulan . . . . . . . . . 2.9 Soalan perbincangan . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

15 15 15 15 17 19 23 23 24 24

2

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . . i

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

ii 3

4

5

6

7

DAFTAR ISI

Sejarah pengkomputeran 3.1 Objektif . . . . . . . 3.2 Sejarah komputer . . 3.3 Kesimpulan . . . . . 3.4 Soalan perbincangan

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

25 25 25 49 49

Senibina dan Organisasi Komputer 4.1 Unit Pemprosesan Pusat . . . 4.2 Bus . . . . . . . . . . . . . . 4.3 Daar . . . . . . . . . . . . . 4.4 Kata . . . . . . . . . . . . . . 4.5 Proses pemprosesan . . . . . 4.6 Proses pemprosesan . . . . . 4.7 Proses pemprosesan . . . . . 4.8 Ingatan . . . . . . . . . . . . 4.9 Cache . . . . . . . . . . . . . 4.10 Perwakilan data . . . . . . . . 4.11 Papan kekunci . . . . . . . . 4.12 Storan Sekunder . . . . . . . 4.13 Sistem Fail . . . . . . . . . . 4.14 Pemprosesan Data . . . . . . 4.15 Pemampatan data . . . . . . . 4.16 Kesimpulan . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

51 52 56 58 59 60 61 62 63 69 70 75 75 84 88 88 90

Perisian komputer 5.1 Objektif . . . . . . . . . . . . . 5.2 Pengenalan . . . . . . . . . . . 5.3 Perisian Pemprosesan Kata . . . 5.4 Perisian Hamparan . . . . . . . 5.5 Pangkalan Data . . . . . . . . . 5.6 Perisian di Awan . . . . . . . . 5.7 Perisian Matematik dan Statistik 5.8 Perisian Memproses dokumen . 5.9 Perisian Gra k . . . . . . . . . 5.10 Kesimpulan . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

91 91 91 93 100 101 108 109 115 115 115

Sistem Pengendalian 6.1 Objektif . . . . . . . . . . . 6.2 Pengenalan . . . . . . . . . 6.3 Fungsi . . . . . . . . . . . . 6.4 Ciri-ciri . . . . . . . . . . . 6.5 Ciri-ciri . . . . . . . . . . . 6.6 Isu-isu asas . . . . . . . . . 6.7 Contoh sistem pengendalian 6.8 Statistik penggunaan . . . . 6.9 Kesimpulan . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

117 117 117 117 121 122 124 127 131 132

Bahasa Pengaturcaraan 7.1 Objektif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7.2 Pendahuluan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

133 133 133

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . .

iii

DAFTAR ISI

7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 8

Kenapa Perlu Memahami Bahasa Pengaturcaraan . Pengkompil, Penghimpun, Penterjemah . . . . . . Generasi Bahasa Pengaturcaraan . . . . . . . . . . Ciri-ciri bahasa aturcara . . . . . . . . . . . . . . Contoh Atur Cara . . . . . . . . . . . . . . . . . Kesimpulan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Rangkaian 8.1 Pengenalan . . . . 8.2 Jenis rangkaian . . 8.3 Rangkaian wireles 8.4 GPS . . . . . . . . 8.5 web service . . . . 8.6 Rangkaian . . . . 8.7 Piawai Rangkaian .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

. . . . . .

136 139 142 145 148 150

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

151 151 151 152 152 152 152 153

II Aplikasi Teknologi Maklumat 9

155

Internet 9.1 Pengenalan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.2 Apa itu Internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.3 Sejarah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.4 Garis Masa Internet . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.5 Menghubungi Internet . . . . . . . . . . . . . . . . 9.6 Bagaimana Data dan maklumat bergerak di Internet 9.7 Alamat Internet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.8 World Wide Web . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.9 Alamat web . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.10 Mencari bahan di Internet . . . . . . . . . . . . . . 9.11 Jenis-jenis laman web . . . . . . . . . . . . . . . . 9.12 Multimedia di web . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.13 Membina laman web sendiri di web . . . . . . . . . 9.14 E-komers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.15 E-mel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.16 VoIP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.17 newsgroup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9.18 Literasi Web . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .

157 157 157 157 159 161 161 162 163 163 163 164 165 166 166 166 167 167 167

10 Teknologi Maklumat di FTSM

169

11 Teknologi Maklumat di UKM 11.1 Pengenalan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

171 171

12 Teknologi Maklumat dalam pendidikan

173

13 Teknologi Maklumat dan Masyarakat 13.1 Pengenalan . . . . . . . . . . . 13.2 Garis masa . . . . . . . . . . . 13.3 Maklumat dan berita . . . . . . 13.4 Hiburan . . . . . . . . . . . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

175 175 175 176 179

iv

DAFTAR ISI

13.5 Perkongsian bahan . . . . . . 13.6 Penyebaran bahan larangan . 13.7 Jurang digital . . . . . . . . . 13.8 Laman sosial . . . . . . . . . 13.9 Undang-undang . . . . . . . 13.10 E-komers . . . . . . . . . . . 13.11 Labour market and work force

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . .

180 182 183 183 183 183 183

14 Teknologi Maklumat dan Multimedia 14.1 Pengenalan . . . . . . . . . . . . 14.2 audio . . . . . . . . . . . . . . . 14.3 Imej . . . . . . . . . . . . . . . . 14.4 Video . . . . . . . . . . . . . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

. . . .

185 185 185 185 185

15 Teknologi Maklumat dan globalisasi

187

16 Teknologi Maklumat dan Perubatan

189

17 Teknologi Maklumat dan Perbankan

191

18 Teknologi Maklumat dan Sukan

193

19 Pembelajaran dalam era digital

195

20 Web 2.0 20.1 Pengenalan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

197 197

Indeks

199

 Dengan Nama Allah yang Amat Pemurah dan Penyayang. Sebutan Teknologi Maklumat baru mula digunakan mulai awal tahun 1990an. Bagaimanapun bidang ini telah memberikan implikasi yang begitu besar kepada kehidupan manusia. Perkembangan teknologi maklumat begitu pesat dan teramat pantas sehingga kadang kala sukar untuk mengikuti perkembangannya. Sejak Fakulti Teknologi dan Sains Maklumat ditubuhkan pada 1 Oktober 1994, mata pelajaran Pengenalan Teknologi Maklumat telah mula diajar di tahun pertama. Buku ini ditulis untuk menampung keperluan bahan dalam bidang teknologi maklumat, terutamanya dalam Bahasa Melayu. Amat sukar untuk menulis buku teknologi maklumat memandangkan perkembangan teknologi yang amat pesat. Kami cuba memasukkan maklumat mutakhir dan tentunya apabila dicetak akan menjadi tidak terkini. Berapa laman web telah disenaraikan untuk mengatasi masalah ini. Buku ini tidak mungkin bersih daripada kesalahan dan kesilapan yang amat tidak disengajakan. Kami sedia menerima teguran yang membina dari segi persembahan dan isi kandungan selain dari teguran kesilapan ejaan, istilah dan lain-lain. Insya-Allah, segala teguran dan kesilapan akan diambil kira dalam cetakan yang akan datang. Kami bersyukur ke hadrat Allah yang maha besar, yang telah memberikan kami tau k, hidayat dan rezekiNya untuk kami menyiapkan buku ini. Kami juga mengucapkan ribuan terima kasih kepada keluarga, rakan-rakan dan semua pihak yang terlibat dalam menjayakan buku ini. Semoga Allah membalas budi baik mereka. Buku ini merupakan edisi 2011. Semoga Allah menerima usaha ini sebagai satu amal soleh jariah dari kami semua. Mohd Zamri Murah, Abdul Razak Hamdan Mohamad Shanudin Zakaria, Yazrina Yahya Mohd Zakree Mohd Nazri, Ha z Mohd Sarim Mohammad Faidzul Nasrudin, Ibrahim Mohamed, Jamaiah Yahya

v

Bagian I

Komponen Teknologi Maklumat

1

  1.1 Objektif Selepas tamat bab ini, anda akan; 1. memahami dan mengetahui era maklumat 2. memahami dan mengetahui de nisi teknologi maklumat 3. memahami komponen teknologi maklumat

1.2 Pendahuluan Teknologi maklumat merupakan satu terma yang umum dan meliputi bidang pengajian yang luas. Ia meliputi komputer, rangkaian, aplikasi penggunaan, etika, dan sebagainya. Terdapat pelbagai de nisi digunakan untuk menerangkan terma ini. Terma ini pertama kali digunakan pada tahun 1958. Ia meliputi pelbagai bidang yang berbeza dan meliputi bidang seperti komputer, sistem maklumat, perkakasan komputer, pangkalan data, rekabentuk sistem, dll. Pendeknya apa-apa yang melibatkan data, maklumat dan pengetahuan adalah terlibat dalam bidang teknologi maklumat. Mengikut ACM-SITE , teknologi maklumat meliputi lima komponen; pengaturcaraan, rangkaian, antara-muka manusia komputer, pangkalan data dan sistem web. Ini ditunjukkan dalam gra k berikut.

http://www.acm.org/

3

4

BAB 1. ERA MAKLUMAT

Kursus teknologi maklumat adalah untuk memberikan graduan teknologi maklumat kemahiran dan pengetahuan yang membolehkan mereka mengambil pelbagai posisi pekerjaan dalam bidang teknologi maklumat. Secara khususnya, graduan teknologi maklumat perlu mampu; 1. menerang dan menggunakan teknologi maklumat dalam menyelesaikan masalah 2. mengurus sumber teknologi maklumat 3. dapat menjangka perubahan dalam teknologi maklumat dan boleh menggunakan teknologi maklumat baru 4. memahami teori matematik, sainti k yang menyokong teknologi maklumat 5. hidup dan bekerja sebagai ahli masyarakat yang berguna Terdapat pelbagai jenis pengguna teknologi maklumat. Ada pengguna yang merupakan pengguna akhir ( pekerja di bank, jurujual ), ada yang merupakan pembangun sistem ( juru analisa sistem, juru atur cara ), ada yang merupakan golongan profesional yang menggunakan teknologi maklumat untuk membuat keputusan ( pengurus, juru analisa ). Pada dekad 1990an, komputer dan rangkaian komputer mula digunakan secara meluas di organisasi. Organisasi mula bergantung kepada komputer dan rangkaian untuk melakukan pelbagai aktiviti harian bisnes. Bahagian TM (teknologi maklumat ) diwujudkan untuk menguruskan penggunaan dan penyelengaraan TM. Sebagai contoh, di UKM, Pusat Teknologi Maklumat merupakan bahagian yang terlibat dalam mengurus dan mengendalikan TM secara menyeluruh di UKM. Dari segi akademik, kursus teknologi maklumat perlu mampu mengeluarkan graduan yang mempunyai kombinasi pengetahuan dan kemahiran dalam bidang teknologi maklumat untuk menyelesaikan masalah organisasi dan pengguna. Sebagai contoh, graduan perlu terlibat dalam memilih perisian, perkakasan komputer, melakukan integrasi pelbagai produk untuk keperluan organisasi, mengurus rangkaian, menyelia laman web, mengurus sistem e-mel, dan dll.

1.3 Apakah Teknologi Maklumat Untuk mendalami lebih lanjut tentang teknologi maklumat, alangkah baik jika kita dapat membezakan di antara data, maklumat dan pengetahuan/ilmu. Data adalah fakta mentah, rajah dan keterperincian lain seperti harga tepung, bilangan pelajar yang mendaar di UKM, dan gred pelajar dalam satu ujian. Maklumat adalah pentafsiran yang tersusun, bermakna dan berguna terhadap data seperti prestasi pelajar. Contohnya, terdapat 60% pelajar yang mendapat A dalam satu ujian. Pengetahuan adalah kefahaman dan keperihatinan kepada set maklumat dan bagaimana maklumat tersebut boleh digunakan sebaiknya. Contohnya, dari maklumat bahawa 60% pelajar mendapat E, kita oleh simpulkan bahawa kursus mungkin sukar.

5

1.4. DEFINISI

Takrifan di atas menunjukkan data yang telah ditapis, di format dan diringkaskan bertukar menjadi maklumat. Maklumat yang ditafsir, diputuskan dan diambil tindakan bertukar kepada pengetahuan ataupun ilmu. Dengan adanya pengetahuan, seseorang yang menggunakan pengetahuannya untuk melakukan imbasan, pilihan keputusan yang terbaik dan seterusnya melaksanakan tindakan yang sewajarnya akan menjadi pengguna bijaksana (wisdom). data ; maklumat ; pengetahuan ; kebijaksanaan Semakin ramai orang yang bermaklumat, maka masyarakat menjadi masyarakat bermaklumat. Begitu juga semakin ramai orang yang bijaksana, maka masyarakat menjadi masyarakat madani. Sebagai contoh, perhatikan data berikut. Ia menunjukkan kadar pekerjaan di Malaysia pada 2010.

Tenaga buruh Penduduk bekerja Penganggur tenaga buruh luar pengangguran (%)

2010 11.5 juta 11 juta 0.421 juta 6.8 juta 3.7%

Berikut adalah data tahap pendidikan penduduk yang bekerja di Malaysia pada 2010. tiada pendidikan rendah menengah tertiari

3.6% 17.5% 55.1% 23.8%

Berdasarkan data di atas, apa maklumat yang anda dapat? apa pengetahuan yang anda dapat? apa kebijaksanaan yang anda dapat? Apa kesimpulan yang boleh anda buat?

1.4 De nisi Antara de nisi yang telah digunakan untuk teknologi maklumat adalah; 1. e study or use of systems (esp. computers and telecommunications) for storing, retrieving, and sending information. Pengajian tentang sistem dan cara menggunakannya ( terutama komputer dan telekomunikasi ) untuk menyimpan, mengambil dan menghantar maklumat. 2. the branch of engineering that deals with the use of computers and telecommunications to retrieve and store and transmit information. Satu cabang kejuruteraan yang melibatkan penggunaan komputer dan telekomunikasi untuk mengambil dan menyimpan dan menghantar maklumat.

6

BAB 1. ERA MAKLUMAT

3. A term that encompasses all forms of technology used to create, store, exchange and utilize information in its various forms including business data, conversations, still images, motion pictures and multimedia presentations. Satu terma yang meliputi semua bentuk teknologi dalam mencipta, menyimpan, penukaran, menggunakan maklumat dalam apa jua bentuk seperti data bisnes, pertuturan, imej, gambar bergerak dan multimedia. 4. a set of interrelated scienti c, technological and engineering disciplines are studying methods of effective labor organization of people employed information processing and storage, computing, and methods of organization and interaction with people and manufacturing facilities, their practical applications, as well as associated with all these social, economic and cultural issues. Satu bidang yang saling berkait yang melibatkan sainti k, teknologi dan kejuruteraan. Ia melibatkan pembelajaran tentang kaedah yang efektif untuk pengurusan manusia dalam memproses, menyimpan, pengkomputeran maklumat. Ia juga meliputi interaksi dengan manusia, penggunaan dan juga kesan yang berkaitan terhadap sosial, ekonomi dan budaya.

Secara umumnya, teknologi maklumat ialah suatu alat utama dalam era maklumat. Alat ini digunakan untuk mencapai, menyimpan dan menyebar maklumat terutama maklumat berbentuk digital. Teknologi maklumat merujuk kepada penggunaan pelbagai bahan dan keupayaan dalam penciptaan, penyimpanan dan penyebaran maklumat. Walaupun begitu, pelbagai takrifan teknologi maklumat telah diutarakan.

1.5 Era maklumat Dalam era maklumat, kita memerlukan lebih ramai pekerja berpengetahuan iaitu pekerja yang terlibat dengan penciptaan, inovasi, pengagihan dan penggunaan maklumat. Pekerja berpengetahuan bergantung kepada pekerja baris hadapan. Juru wang di restoran makanan segera contohnya mengumpul maklumat tentang jualan dan kemudian data digunakan oleh pekerja berpengetahuan untuk menawarkan set makanan bernilai, harga berpatutan dan lain-lain. Maklumat turun naik saham digunakan oleh juru jual saham untuk memberi tip jual atau beli saham kepada pelanggan. Mengikut pendapat Alvin To er dalam buku e ird Wave yang dicetak pada 1980, kita berada dalam gelombang ke tiga iaitu gelombang maklumat. Gelombang pertama dan kedua ialah gelombang pertanian dan gelombang perindustrian. Selain menggunakan sebutan ”gelombang”, setengah-tengah penulis menyebutnya sebagai ”era” iaitu merujuk kepada era pertanian, era perindustrian dan yang terakhir adalah era maklumat .

http://www.alvintoffler.net/

1.5. ERA MAKLUMAT

7

era pertanian sesuatu era apabila kebanyakan pekerja adalah petani yang kehidupan berkisar dengan pertanian. Sebelum abad ke18. era pengindustrian suatu era apabila proses kerja dipermudah melalui pemekanikan dan automasi, serta bilangan yang bekerja dalam pembuatan terus bertambah. Bermula abad ke18 hingga abad ke19. Ia bermula di UK, dan tersebar ke Eropah, Amerika dan seluruh dunia. era maklumat suatu era apabila kebanyakan pekerja terlibat dalam penciptaan, pengagihan dan penggunaan maklumat.

Mengikut pendapat Alvin dalam bukunya Powershi yang diterbitkan pada 1990, pengetahuan merupakan satu elemen yang mampu mengubah masyarakat. Pengetahuan adalah sesuatu yang penting dalam pekerjaan. Kalau dahulu, pekerjaan bergantung kepada kekuatan zikal, kini pekerjaan bergantung kepada kekuatan akal dan minda. Maklumat dan pengetahuan akan bertambah dan menjadi satu bahan yang percuma dan boleh dicapai oleh semua orang. ( Bayangkan, ini diramalkan pada tahun 1990. Kini Internet dan maklumat merupakan satu fenomena yang menepati ramalan tersebut ) Kini, kita tinggal dalam masyarakat yang maklumat sebagai sumber penting. Untuk memahami era maklumat, kita cuba memahami tentang evolusi era ini. era pertanian petani menggunakan alatan tangan untuk mengusahakan tanah dan menghasilkan produk tani era industri pekerja bekerja dikilang dengan menggunakan mesin untuk menghasilkan produk jentera era maklumat manusia bekerjasama dengan manusia dengan menggunakan teknologi maklumat untuk menyelesaikan masalah

8

BAB 1. ERA MAKLUMAT

Alat yang digunakan dalam era industri berbeza dengan alat teknologi dalam era maklumat. Contohnya, teknologi dalam era industri (seperti jentolak, kren ) digunakan untuk meningkatkan kebolehan zikal sementara teknologi dalam era maklumat ( seperti komputer, tablet, telefon, rangkaian ) digunakan untuk meningkatkan kebolehan daya kir kita. Dalam era maklumat, jalinan di antara seorang manusia dengan manusia lain diperkukuhkan dan alat utama yang digunakan ialah teknologi maklumat. Walaupun berada dalam era maklumat, pertanian dan pembuatan masih tetap penting. Era maklumat berbeza dengan era sebelumnya berasaskan kepada enam ciri berikut;

• Era maklumat muncul dengan meningkatnya masyarakat berasas maklumat. Contohnya lebih banyak pekerja dalam masyarakat sekarang, yang mengendalikan maklumat daripada gabungan pertanian dan pembuatan. Masyarakat sedemikian boleh disebut masyarakat bermaklumat. Kini terdapat berbagai pekerjaan dalam teknologi maklumat seperti juru analisa sistem, pengurus IT, pengurus pangkalan data, dan sebagainya. • Dalam era maklumat, perniagaan bergantung kepada teknologi maklumat untuk menjayakan tugasnya. Contohnya, dalam urusan bank yang amat bergantung kepada teknologi maklumat seperti ATM dan perbankan Internet. kebanyakan bisnes bergantung kepada e-komer untuk pesanan dan langganan. • Dalam era maklumat, proses kerja diubah untuk meningkatkan produktiviti. Contohnya, di era industri, traktor digunakan di ladang yang mempercepatkan kerja di ladang. Tetapi di era maklumat, pengetahuan tentang apa, bila, di mana tanaman dan bagaimana menjaganya sebaik sahaja di tanam digunakan untuk meningkatkan produktiviti peladang dan tanah. Berbagai alat teknologi boleh digunakan untuk meningkatkan produktiviti pertanian. Contoh lain ialah penggunaan penempahan tiket kapal terbang melalui Internet arau ATM.

1.5. ERA MAKLUMAT

9

• Teknologi maklumat menyediakan asas untuk ber kir semula - iaitu kejuruteraan semula proses bisnes konvensional. Jika digunakan sebaiknya, teknologi maklumat bukan sahaja mempercepatkan aktiviti rutin tetapi turut memberikan peluang kepada syarikat untuk memikirkan semula kaedah konvensional menjalankan bisnes. Dengan itu, proses dapat disusun semula dengan menghapuskan halangan untuk menghasilkan produk dan perkhidmatan yang lebih baik, mengoptimumkan sumber serta meningkatkan kekuatan syarikat, dan seterusnya memberi manfaat kepada syarikat dan pelanggan. Sebagai contoh, dulu pembayaran bil perlu dilakukan melalui kaunter. Tetapi ini semua bil boleh dibayar melalui Internet atau SMS. • Kejayaan dalam teknologi maklumat bergantung kepada keberkesanan penggunaan teknologi maklumat.

Teknologi maklumat dalam era maklumat boleh disamakan dengan alat mesin dalam era industri. Dalam era pertanian, kita mesti mengetahui keupayaan dan penjagaan lembu dan tanah. Begitu juga dalam era industri, kita juga mesti mengetahui keupayaan dan penjagaan mesin untuk keberkesanan kerja. Dalam era maklumat kita mesti mengetahui bagaimana menggunakan sepenuhnya teknologi maklumat. Dengan kata lain, bagaimana teknologi maklumat meningkatkan keceriaan peribadi, meningkatkan kualiti produk dan perkhidmatan. • Teknologi maklumat terkamir (tersirat) ataupun bersepadu di dalam banyak produk dan perkhidmatan. Contohnya dalam industri pelancongan, teknologi maklumat digunakan di agensi tiket, di lapangan terbang, di hotel/tempat penginapan, agensi sewa kereta, di dalam kapal terbang dan lain-lain. Teknologi maklumat memberi suatu nilai tambah kepada sesuatu produk. Nilai tambah ini boleh berbentuk kualiti, kebolehpercayaan, keterampilan, menarik dan sebarang ciri yang pengguna rasa berguna.

10

BAB 1. ERA MAKLUMAT

Jelas betapa pentingnya kita mengubah masyarakat kita kepada masyarakat bermaklumat, seperti yang ditekankan pelancaran wawasan 2020 iaitu satu wawasan untuk menjadi Malaysia negara maju pada tahun 2020.

1.6 Prinsip teknologi maklumat Kita telah membaca, mendengar dan berbahas tentang kesan teknologi maklumat kepada kita. Kita telah lihat bagaimana teknologi maklumat telah membantu orang-orang istimewa. Kita telah dengar dan baca bagaimana teknologi maklumat telah meningkatkan keuntungan syarikat dan perniagaan. Kita juga telah mengetahui akibat virus komputer yang telah merosakkan sistem komputer banyak organisasi dan juga perseorangan. Persoalannya, apakah tujuan dan prinsip utama Teknologi Maklumat? Yang pasti tujuan utama teknologi maklumat ialah memberikan bantuan kepada manusia untuk menyelesaikan masalah, untuk mencetuskan kreativiti, untuk menjadikan manusia lebih berkesan dibandingkan tanpa menggunakan teknologi maklumat dalam aktivitinya. Jadi teknologi maklumat boleh melepaskan manusia daripada belenggu kerja rutin dan menumpukan kepada menyelesaikan masalah dan merapatkan hubungan antara manusia dan yang teramat penting hubungan manusia dengan Penciptanya. Prinsip utama teknologi maklumat ialah prinsip teknologi tinggi/sentuhan tinggi (high-tech-high-touch) iaitu semakin banyak bergantung kepada teknologi termaju, semakin penting kita menimbangkan aspek ”sentuhan-tinggi(high-touch)” iaitu ”manusia”. Prinsip ini menekan yang kita sepatutnya menyesuaikan teknologi maklumat kepada manusia, daripada meminta manusia menyesuaikan dengan teknologi maklumat.

1.7. FUNGSI TEKNOLOGI MAKLUMAT

11

1.7 Fungsi teknologi maklumat Apakah teknologi maklumat boleh lakukan? Teknologi maklumat mampu melaksanakan enam fungsi pengendalian maklumat iaitu pengumpulan, pemprosesan, penjanaan, penyimpanan, dapatan semula dan penghantaran. Dalam kebanyakan hal, dua atau lebih fungsi dijalankan serentak.

12

BAB 1. ERA MAKLUMAT

Fungsi

Takrifan

Contoh

pengumpulan

dengan mengumpul rekod aktiviti yang boleh digunakan kemudian proses menukar, menganalisis, pengiraan dan sintesis semua bentuk data atau maklumat menyusun maklumat kepada bentuk berguna sama ada sebagai teks, suara atau imej proses komputer menyimpan data dan maklumat untuk digunakan kemudian proses komputer mengelintar atau mencari dan menyalin data yang tersimpan untuk pemprosesan selanjutnya penghantaran data dan maklumat daripada satu lokasi ke lokasi lain

menjumlah undi, baca meter elektrik

Pemprosesan

Penjanaan

Penyimpanan

Dapatan semula

Penghantaran

pemprosesan bil elektrik, pemproses perkataan, pemprosesan cukai bil elektrik,jadual, graf, carta

cakera, ROM,fail

pita,

CD-

rekod cukai pendapatan, rekod ahli persatuan, rekod kesalahan lalulintas

faks, e-mel, mel suara

1.8 Manfaat Teknologi Maklumat Teknologi maklumat digunakan kerana memberikan manfaat kepada pengguna iaitu pantas, konsisten, jitu dan boleh percaya seperti ditunjukkan di bawah. Pantas Satu nilai yang relatif. Komputer boleh melakukan dalam sekelip mata dan lebih cepat daripada manusia. Konsisten Komputer cekap melakukan kerja yang berulang secara konsisten. Keupayaan melakukan aktiviti yang sama setiap masa. Jitu Komputer begitu jitu atau persis. Komputer berupaya mengesan perbezaan yang amat kecil. Boleh percaya Dengan kepantasan, konsisten dan kejituan, kita boleh jangka keputusan yang boleh dipercayai. Hasil yang sama boleh didapati berulang kali.

1.9 Peluang serta tanggung jawab teknologi maklumat Dengan manfaat yang diperoleh daripada penggunaan teknologi maklumat, kita tidak boleh melepaskan peluang yang disediakan oleh teknologi maklumat. Secara amnya terdapat dua kategori peluang iaitu: 1. membantu manusia iaitu seperti membantu orang istimewa(cacat), meningkatkan produktiviti manusia dan membantu kepada kesejahteraan manusia.

1.10. KERJAYA DAN TEKNOLOGI MAKLUMAT

13

2. membantu menyelesaikan masalah iaitu membantu proses mengenalpasti masalah, meneroka beberapa pilihan penyelesaian dan implementasi penyelesaian dengan jayanya. Teknologi maklumat telah banyak digunakan dalam pelbagai bidang seperti media massa,pengangkutan, pejabat, sektor kewangan, pertanian, pendidikan, rumah, kesihatan, perkilangan, perkhidmatan, perniagaan makanan, tenaga, sukan dan lain-lagi. Walaupun banyak bidang menggunakan teknologi maklumat yang bertujuan untuk menyelesaikan masalah dan membantu manusia, kita patut mengetahui tanggung jawab asas pengguna teknologi maklumat. Tanggung jawab asas ialah mengetahui keupayaan dan batasan teknologi maklumat, menggunakan teknologi maklumat secara beretika dan betul, melindungi keselamatan data dan maklumat daripada pelbagai kemungkinan.

1.10 Kerjaya dan teknologi maklumat Kebanyakan kerjaya sekarang memerlukan teknologi maklumat. Secara umumnya, dua kategori kaitan teknologi maklumat dan kerjaya: 1. Teknologi Maklumat sebagai kerjaya Pengetahuan teknikal dan mendalam tentang teknologi maklumat memberikan peluang pekerjaan dalam penggunaan teknologi maklumat. Antara kerjaya dalam bidang teknologi maklumat ialah juru analisis sistem, pegawai sistem maklumat, pengurus rangkaian, jurutera perisian, jurutera pengetahuan, pengatur cara, pengurus pemprosesan data, perunding sistem komputer, juru kamir sistem, pentadbir sistem, ketua pegawai maklumat, jurutera sistem, jurutera komputer, pengurus laman web dan banyak lagi. Mereka ini digelar ahli profesional teknologi maklumat. Mereka ini juga kadang kala dianggap sebagai orang yang memainkan peranan penting di belakang komputer iaitu mereka yang membangunkan perisian dan peralatan teknologi maklumat. 2. Teknologi Maklumat pembantu kerjaya

14

BAB 1. ERA MAKLUMAT

Pembantu kerjaya juga dikenali sebagai pengguna ataupun pengguna akhir. Mereka terlibat dengan penggunaan sepenuhnya teknologi maklumat tetapi tidak memerlukan pengetahuan teknikal teknologi maklumat. Mereka lebih tahu selok belok penggunaan perisian ataupun perkakasan tertentu. Doktor menggunakan komputer untuk mencapai maklumat pesakit tetapi doktor tersebut tidak perlu pengetahuan teknikal komputer. Pengguna secara umumnya boleh dibahagi kepada tiga jenis iaitu pengguna novis, pengguna separa mahir dan pengguna mahir. Kedua-dua ahli profesional dan pengguna perlu berkomunikasi di antara satu sama lain demi meningkatkan penggunaan, mencetuskan idea baru dan seterusnya mengambil kesempatan manfaat teknologi maklumat.

1.11 Kesimpulan Dari bab ini dapat kita simpulkan; 1. Kita kini berada dalam era maklumat di mana maklumat dan teknologi maklumat memainkan peranan penting. 2. Teknologi maklumat digunakan dalam segala fasa kehidupan kita. 3. Pengetahuan dan penggunaan teknologi maklumat adalah penting.

1.12 Soalan perbincangan 1. Apakah impak teknologi maklumat untuk masyarakat setempat? Bagaimana Teknologi Maklumat telah digunakan di tempat anda? 2. Adakah anda bersetuju dengan Alvin Toffler? Adakah pendapat lain tentang masa depan Teknologi Maklumat? 3. Apa ramalan anda tentang 10 tahun akan datang? Apa fakta yang boleh anda kemukakan untuk menyokong ramalan anda?

    2.1 Objektif Dalam bab ini anda akan memahami senario teknologi maklumat di Malaysia.

2.2 Pendahuluan Pada tahun 1991, Tun Dr Mahathir Mohamad, Perdana Menteri pada ketika itu, memperkenalkan Wawasan 2020, wawasan yang baru dan berani bagi Malaysia. Sepanjang dekad sebelum itu, negara kita berkembang pada kadar purata 8% setahun. Tiba waktu tersebut, kita memerlukan objektif dan matlamat prestasi yang baru. Sasaran kita yang baru adalah “menjadi sebuah negara maju dalam tempoh masa yang ditetapkan. Kita memutuskan, masa yang logik, mudah dan sesuai adalah tahun 2020. Bagi pakar optometri, 2020 adalah tahap penglihatan yang sempurna, dan kita impikan penglihatan sempurna untuk melihat masa depan kita.”

2.3 Wawasan 2020 Wawasan 2020 adalah unjuran yang optimistik, kerana kadar pertumbuhan yang mahu dicapai adalah 7% setahun dalam 30 tahun, di antara 1991 dan 2020. Tambahan lagi. kita mahukan pembangunan Malaysia diukur lebih luas daripada tahap KDNK. Kita tidak mahu mengorbankan nilai moral bagi tujuan pertumbuhan ekonomi. Kita mahu memastikan, masyarakat kita bertambah maju sebagai masyarakat berbilang kaum dan mampu berkongsi segala kekayaan yang bakal dihasilkan. Wawasan 2020 mempunyai 9 idea; 15

16

BAB 2. TEKNOLOGI MAKLUMAT DI MALAYSIA

1. Kita akan menjadi negara Malaysia bersatu yang mempunyai matlamat yang serupa dan dikongsi bersama. Negara kita adalah negara yang aman, berintegrasi di peringkat wilayah dan kaum, hidup dalam harmoni, bekerjasama sepenuhnya. 2. Kita akan menjadi masyarakat yang berjiwa bebas, tenteram dan maju dengan keyakinan terhadap diri sendiri, bangga dengan apa yang dicapai serta gagah menghadapi pelbagai masalah. Masyarakat Malaysia akan dapat dikenali melalui usaha mencapai kecemerlangan, sedar semua kemampuannya, tidak mengalah kepada sesiapa, dan dihormati oleh rakyat negara lain. 3. Kita akan menjadi masyarakat demokratik yang matang, mengamalkan satu bentuk persefahaman yang matang, demokrasi Malaysia berasaskan masyarakat yang boleh menjadi contoh kepada banyak negara membangun. 4. Kita akan menjadi masyarakat yang sepenuhnya bermoral dan beretika, yang mana warganegaranya kukuh dalam nilai agama, dan kejiwaan dan didorong oleh tahap etika paling tinggi. 5. Kita akan menjadi masyarakat liberal dan bertolak ansur, rakyat pelbagai kaum bebas mengamalkan adat, kebudayaan dan kepercayaan agama masing-masing dan pada masa yang sama, meletakkan kesetiaan mereka kepada satu negara. 6. Kita akan menjadi masyarakat sainti k dan progresif, mempunyai daya perubahan tinggi dan memandang ke depan, yang bukan sahaja menjadi pengguna teknologi tetapi juga menyumbang kepada tamadun sainti k dan teknologi masa depan. 7. Kita akan menjadi masyarakat penyayang dan mempunyai budaya menyayangi, iaitu sistem sosial yang mana kepentingan masyarakat lebih utama daripada diri sendiri dan kebajikan insan tidak berkisar kepada negara atau individu tetapi di sekeliling sistem kekeluargaan yang kukuh. 8. Kita akan memastikan masyarakat yang adil dalam bidang ekonomi, iaitu, masyarakat yang melaksanakan pengagihan kekayaan negara secara adil dan saksama di mana wujud perkongsian sepenuhnya bagi setiap rakyat dalam perkembangan ekonomi. Masyarakat sedemikian tidak akan wujud jika masih ada pengenalan kaum berdasarkan fungsi ekonomi dan kemunduran ekonomi berdasarkan kaum. Kita akan menjadi masyarakat makmur yang mempunyai ekonomi bersaing, dinamik, giat dan kental. Malaysia berjaya melakukan peralihan awal daripada tahap negara pendapatan rendah kepada negara berpendapatan sederhana, kita masih belum berjaya melonjak naik ke dalam senarai negara berpendapatan tinggi. Pada 2009, negara kita mengalami de sit bajet terbesar (lebihan perbelanjaan kerajaan berbanding pendapatan) dalam tempoh lebih 20 tahun: 7.4% daripada KDNK. Sebenarnya, de sit bajet kita meningkat secara konsisten sejak 1997. Perkara ini telah menyumbang kepada tahap hutang kerajaan dalam dan luar negeri yang tinggi (kira-kira RM 522 bilion pada 2008). Asasnya, Wawasan 2020 adalah satu pelan untuk menjadikan Malaysia masyarakat berpengetahuan untuk menghadapi era maklumat. Kini kita berada di tahun 2011, hanya tinggal 9 tahun lagi untuk Wawasan 2020. Apakah pendapat anda, adakah kini akan mencapai matlamat itu? Persoalan, untuk setiap objektif, bincangkan sama ada ia telah dicapai atau tidak. Dan, bincangkan langkah selanjutnya untuk mencapai sasaran yang telah ditetapkan.

2.4. MSC MALAYSIA

2.4 MSC Malaysia

17

18

BAB 2. TEKNOLOGI MAKLUMAT DI MALAYSIA

Teknologi Maklumat sedang berkembang pesat di Malaysia. Satu badan kerajaan yang bertanggungjawab terhadap pembangunan Teknologi Maklumat di Malaysia adalah Perbadanan Kemajuan Multimedia (Multimedia Development Corporation ) atau MDeC . MDeC ialah sebuah institusi milik kerajaan yang bertanggungjawab menguruskan Koridor Raya Multimedia (MSC) sebagai kawasan industri dan perdagangan teknologi bertaraf dunia di Malaysia. MSC adalah satu daripada projek untuk meningkatkan perkembangan teknologi maklumat di Malaysia. MSC juga sebagai satu daripada agenda Malaysia untuk mencapai hasrat wawasan 2020, yang diperkenalkan pada 1991 oleh Perdana Menteri Tun Mahathir Mohammed, dan juga untuk bersaing dalam ekonomi global. Ia bermula pada tahun 1996. MSC Malaysia ditubuhkan pada 1996 sebagai satu badan yang menyokong visi menjadikan Malaysia sebagai satu masyarakat berpengetahuan. Ia membantu dalam peluang pekerjaan, latihan graduan, penubuhan syarikat IT dan lain-lain yang berkaitan. Ia adalah di bawah MDeC. Beberapa fakta menarik mengenai IT di Malaysia. 1. Terdapat 2520 syarikat berstatus MSC Malaysia. ( syarikat yang terlibat dalam ICT). Ini meliputi 275 (Multimedia), 105 (Pusat Pengajian), 1940 (IT) dan 200 (Perkhidmatan). Ini bermakna terdapat lebih 2,500 syarikat IT yang memerlukan pekerja berpengetahuan. http://www.mdec.my/ http://www.mscmalaysia.my/

2.5. MSC

19

2. 100,000 pekerjaan berasaskan ICT telah dihasilkan 3. 76% syarikat status MSC Malaysia dipunyai oleh rakyat Malaysia 4. RM1.5 bilion telah dibelanjakan untuk pembangunan dan penyelidikan 5. RM24 bilion hasil pendapatan telah dijana oleh syarikat status MSC. 6. 5,721 paten telah dihasilkan 7. RM7 bilion jualan ICT keluar negara

2.5 Koridor Raya Multimedia Satu dari usaha memajukan IT di Malaysia adalah projek Koridor Raya Multimedia atau MSC. MSC adalah suatu kawasan seluas 15x50 KM bermula dari KLCC di utara sehingga KLIA di selatan yang dijadikan sebagai lembah maklumat. Projek ini bermula pada 1996. 1. Jika Teknologi Maklumat begitu penting, apakah yang patut kita buat terhadapnya. 2. Jika kita tidak boleh mencapainya wawasan 2020 di bawah persekitaran sekarang, apakah pilihan yang kita ada? MSC adalah satu projek menjawab persoalan di atas. Dua buah bandar pintar telah dibina dalam kawasan MSC iaitu Cyberjaya dan Putrajaya. Cyberjaya menempatkan industri multimedia dan Putrajaya menempatkan pusat pentadbiran kerajaan Persekutuan. Matlamat MSC ialah membangunkan industri IT di Malaysia dalam usaha melonjak Malaysia mencapai status negara maju menjelang 2020. Projek MSC, iaitu menyediakan infrastruktur untuk pembangunan IT, juga telah dilakukan oleh negara-negara lain. India mempunyai Lembah IT di Bangalore, China mempunyai kawasan industri IT di Shanghai, Taiwan mempunyai kawasan industri IT dan sebagainya. Pendeknya, usaha membangunkan IT ini tidak berlaku di Malaysia sahaja, tetapi berlaku di negara-negara lain. Kenapa membangunkan industri IT itu penting? Kerana ia menyumbang kepada perkembangan ekonomi, menyediakan peluang pekerjaan dan tidak memerlukan bahan mentah. Industri IT cuma perlukan modal insan yang berkelayakan dan berpendidikan tinggi. Tujuh aplikasi utama (f lagship) telah dikenalpasti di MSC yang boleh dibahagikan kepada dua kategori iaitu pembangunan multimedia dan persekitaran multimedia. Tujuh aplikasi tersebut ialah; 1. Sekolah bestari 2. Kad pintar 3. Kerajaan Elektronik 4. Tele perubatan 5. Gugusan Penyelidikan dan Pembangunan item Jaringan pembuatan sedunia 6. Pusat pemasaran tanpa sempadan

20

BAB 2. TEKNOLOGI MAKLUMAT DI MALAYSIA

Empat aplikasi yang pertama di bawah kategori pembangunan multimedia dan tiga aplikasi yang terakhir di bawah kategori persekitaran multimedia. Untuk menarik syarikat beroperasi di MSC, kerajaan telah menyediakan Bil Jaminan. Bil jaminan ini menyediakan prasarana zikal dan maklumat bertaraf dunia kepada syarikat yang mendapat status MSC iaitu; 1. Menyediakan infrastruktur zikal dan maklumat bertaraf dunia. 2. Membenarkan tanpa sekatan pekerja pengetahuan tempatan dan luar. 3. Memastikan kebebasan pemilikan dengan mengecualikan syarikat bersatus MSC daripada keperluan pemilikan tempatan. 4. Memberikan syarikat MSC kebebasan untuk menyediakan modal daripada pinjaman tempatan dan dunia untuk infrastruktur MSC. 5. Menyediakan insentif kewangan yang menarik. 6. Menjadi ketua serantau dalam perlindungan Hakmilik Intelektual dan undangundang siber. 7. Memastikan tiada tapisan Internet. 8. Menyediakan tarif telekomunikasi yang bersaing sejagat. 9. Menenderkan kontrak prasarana MSC utama kepada syarikat yang ingin menjadikan MSC sebagai hub serantau. 10. Menyediakan agensi berkuasa untuk bertindak sebagai pusat sehenti untuk memastikan MSC memenuhi keperluan syarikat. MDeC juga bertindak sebagai pusat sehenti untuk memenuhi jaminan ke-10 di atas terutama untuk mempercepatkan permohonan visa, lesen dan permit. Prasarana komunikasi yang akan disediakan dalam MSC berkelajuan 2.5Gbps hingga 10Gbps.

Pendidikan dan Sekolah Bestari Sekolah Bestari boleh difahamkan sebagai kategori sekolah yang menggunakan teknologi maklumat dalam pelbagai aspek persekolahan seperti pembelajaran, pengajaran, latihan staf dan pengurusan. Dalam sekolah bestari, guru memainkan peranan sebagai pemudah cara pembelajaran, suatu anjakan paradigma daripada guru sebagai penyampai pengetahuan. Pembelajaran akan ditentukan oleh pelajar sendiri dan mengikut kemampuan sendiri. Sebagai langkah pertama, empat mata pelajaran telah dipilih untuk pembelajaran menggunakan teknologi maklumat di sekolah bestari terpilih. Mata pelajaran tersebut ialah Bahasa Melayu, Matematik, Sains dan Bahasa Inggeris. Mata pelajaran teknologi maklumat telah pun diperkenalkan di peringkat Sijil Pelajaran Malaysia, Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia dan juga Sijil Matrikulasi. Banyak kolej swasta juga telah menawarkan diploma teknologi maklumat dan pihak Lembaga Akreditasi Negara telah pun memberikan kelulusan dan juga akreditasi kepada beberapa kolej swasta untuk menjalankan program tersebut.

2.5. MSC

21

Undang-undang Siber Antara jaminan yang diberikan untuk syarikat MSC adalah penggubalan dan pelaksanaan undang-undang siber. Sehingga kini undang-undang berikut telah pun diluluskan oleh Parlimen: 1. Akta tandatangan digital 1997 Akta ini bertujuan untuk membolehkan tandatangan elektronik dan bukan tulisan tangan dalam urusan perniagaan dan perundangan. Tandatangan digital ini sebenarnya satu nombor kekunci yang digunakan untuk tujuan penyulitan dan tandatangan maklumat digital. 2. Akta Hakcipta (Pindaan) 1997 Akta ini memberikan perlindungan penuh kepada pembangun multimedia, memastikan kerja seseorang pencipta tidak boleh dipersembah sebagai kerja orang lain, melarang persembahan sesuatu kerja dalam bentuk yang telah diubahsuai serta mengelakkan pindahan dan pengubahsuaian maklimat pengurusan hak elektronik. 3. Akta Jenayah Komputer 1997 Akta ini menjelaskan kesalahan jenayah komputer dan hukuman jika disabit kesalahan tersebut. Antara kesalahan yang dijelaskan ialah capaian tanpa kuasa ke atas bahan komputer, capaian tanpa kuasa dengan niat untuk melakukan atau memudahkan berlakunya kesalahan lanjut, pengubahsuaian tanpa kuasa kandungan mana-mana komputer dan komunikasi salah. 4. Akta Tele perubatan 1997 Akta ini menjelaskan orang yang boleh mengamalkan tele perubatan, sijil untuk mengamalkan tele perubatan dan perolehan kebenaran pesakit berkaitan pengamalan tele perubatan ke atasnya. 5. Akta Komunikasi dan Multimedia 1998 Akta ini menggabungkan penyiaran dan komunikasi iaitu menggantikan Akta Telekomunikasi 1950 dan Akta Penyiaran 1988. Akta ini yang mulai berkuatkuasa pada 1 April 1999, menjelaskan kuasa dan tatacara menteri berkaitan, tribunal rayuan, perlesenan, dan kuasa dan tatacara Suruhanjaya komunikasi dan multimedia Malaysia. Dengan ada akta ini, Kementerian tenaga, komunikasi dan multimedia telah ditubuhkan. 6. Akta Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia 1998 Akta ini menjelaskan struktur, kuasa, fungsi, pekerja dan kewangan suruhanjaya ini.

Kad Pintar Serbaguna Penggunaan kad pintar dan seumpamanya telah luas digunakan. Kini, contoh kad pintar seperti MyKad, Touch-n-Go untuk tol lebuhraya, kad keselamatan, debit kad Maybank, dll. MyKad umpamanya boleh mengandungi maklumat lesen memandu, kesihatan, Touch-n-Go, dan lain-lain.

Teleperubatan Asas dalam tele perubatan adalah perkhidmatan perubatan boleh dilakukan secara atas talian. Pengguna boleh merujuk pakar melalui atas talian tanpa perlu berjumpa pakar secara terus. Antara hospital yang mempunyai kelengkapan canggih terkini adalah hospital Selayang. Pengurusan maklumat pesakit juga menggunakan teknologi terkini.

22

BAB 2. TEKNOLOGI MAKLUMAT DI MALAYSIA

Perdagangan Elektronik Antara yang dijangka untuk perniagaan masa depan ialah perniagaan tanpa wang tunai ataupun perdagangan elektronik. Kaedah ini membolehkan seorang menawarkan barangan untuk pasaran global dan boleh menjual kepada sesiapa sahaja. Masalah seperti keselamatan kad kredit telah diselesaikan dengan beberapa kaedah teknologi keselamatan.

Kerajaan Elektronik Dalam kerajaan elektronik, semua urusan antara badan kerajaan akan dijalankan melalui atas talian. Sebagai contoh, JPJ boleh merujuk sistem insurans sebelum meluluskan pembaharuan lesen. Pihak imigresen boleh menghalang pelajar yang gagal melunaskan pinjaman PTPTN dari keluar negara. Kemasukan pelajar ke universiti tempatan juga diuruskan dan diproses secara atas talian.

Pangkalan Maklumat Banyak Jabatan Kerajaan dan swasta yang telah membangunkan Laman web dan info kiosk masing-masing seperti yang dilaporkan dalam media-massa semasa pelancaran laman-laman tersebut. Ini menunjukkan meningkatnya kesedaran konsep penyebaran maklumat melalui Internet. Perkhidmatan pangkalan maklumat oleh pembekal maklumat dan syarikat telekomunikasi juga dijalankan dalam usaha penyebaran maklumat dengan lebih cepat dan berkualiti. Antaranya ialah seperti UPUinfoline dan JPNinfolink. Ini juga sebahagian daripada perlaksanaan kerajaan elektronik.

Lebuhraya Maklumat Malaysia kini juga sedang berada dalam Fasa III era teknologi maklumat. Fasa I ialah fasa permulaan sambungan Internet di Malaysia pada tahun 1986 khusus untuk ahli penyelidik. Fasa II yang dimulakan pada tahun 1992 membabitkan penggunaan Internet kepada orang ramai. Dengan adanya dua syarikat yang dilantik oleh Kerajaan sebagai Pembekal Khidmat Internet (I nternet Service Provider,ISP) iaitu Mimos Berhad dan Telekom Malaysia, telah menyemarakkan penggunaan Internet oleh rakyat Malaysia. Terdapat pelbagai projek yang sedang dijalankan untuk membina lebuhraya maklumat di Malaysia. Antara projek yang sedang rancak berjalan adalah UNIFI, satu projek jalur lebar untuk penduduk Malaysia oleh Telekom. Juga terdapat projek jalur lebar yang dipanggil YES oleh YTL. Kesemua projek ini bertujuan menyediakan infrastruktur kepada pengguna komputer. Jika infrastruktur rangkaian adalah baik, maka ia memberi beberapa faedah seperti; 1. memudahkan e-komers 2. memudahkan urusan e-kerajaan 3. memudahkan capaian Internet Berikut adalah data pengguna Internet yang terkini.

23

2.6. CABARAN PADA GRADUAN

China USA Japan India Malaysia Singapora

384 juta 240 juta 100 juta 61 juta 15 juta 3.7 juta

Berdasarkan data diatas, apa yang boleh anda tafsirkan? Satu pasaran yang besar untuk e-komers adalah China. Satu lagi yang ketara ialah banyak kad perniagaan telah mencatatkan alamat e-mel selain nombor telefon dan faks. Kini, kita boleh berkomunikasi dengan orang jauh melalui Internet secara video (e.g Skype).

Teknologi dan Perisian Komputer Teknologi komputer yang digunakan di Malaysia terutamanya untuk komputer peribadi sentiasa mengikuti perkembangan semasa di dunia. Begitu juga perisian terutamanya perisian aplikasi. Kesemua ini kerana adanya undang-undang hakcipta Malaysia yang melindungi hasil cipta (perkakasan) dan perisian luar negara. Malaysia juga banyak mempunyai syarikat yang menghasilkan perisian melalui projek MDeC. Sila rujuk laman web MDeC untuk melihat sebahagian perisian yang telah dihasilkan di Malaysia.

2.6 Cabaran pada graduan Situasi terkini dalam perkembangan pesat IT memberikan cabaran baru kepada graduan. Terdapat peluang pekerjaan dalam bidang IT ( terdapat banyak syarikat IT dalam MSC ), namun graduan perlu menerima hakikat bahawa; 1. teknologi berubah dengan pesat. Setiap 6 bulan, satu teknologi baru dihasilkan. Setiap teknologi baru membawa satu perubahan kepada pengguna dan pembangun sistem. 2. keperluan pengetahuan dan kepakaran IT perlu ada pada graduan, ini meliputi pengaturcaraan, pengurusan sistem maklumat, sistem rangkaian, dll. 3. kesediaan untuk bersaing dengan graduan lain. Bilangan graduan yang terlibat dalam bidang IT semakin ramai. Syarikat mempunyai banyak pilihan. 4. peluang memulakan bisnes dalam IT mempunyai cabaran tersendiri, namun MSC Malaysia menawarkan pelbagai insentif untuk memulakan bisnes 5. graduan perlu mencari peluang sendiri. Terdapat pelbagai peluang kursus, penempatan industri, dll yang ditawarkan pada graduan IT.

2.7 Kesimpulan Walaupun kemajuan teknologi komputer dan komunikasi begitu pesat tetapi ada beberapa isu yang membabitkan penggunaan teknologi maklumat. Beberapa isu berkaitan dengan teknologi maklumat ialah masalah etika penggunaan teknologi maklumat,

24

BAB 2. TEKNOLOGI MAKLUMAT DI MALAYSIA

isu hak cipta dan keperibadian, masalah keselamatan data (contohnya isu digital master key). Teknologi maklumat memberi peluang untuk manusia mengenalpasti masalah. Masalah boleh menyebabkan kesusahan, kemusnahan dan kesulitan, tetapi juga boleh mencetuskan peluang. Peluang untuk manusia lebih produktif, lebih kreatif, lebih berdaya saing, lebih ketahanan dan lebih berkesan. Dalam bab ini, kita telah menyentuh tentang maksud era maklumat dan alat yang digunakan dalam era maklumat iaitu teknologi maklumat. Juga telah didedahkan perkembangan mutakhir teknologi maklumat di Malaysia. Banyak peluang yang tercetus daripada perkembangan teknologi maklumat yang tidak harus dipersia-siakan. Kita perlu lakukan perkongsian pengalaman, tenaga manusia, kepakaran, kebijaksanaan dan semua ini juga disebut ”perkongsian pintar” untuk merebut peluang teknologi maklumat. Walaupun kita tidak mula-mula mencipta teknologi maklumat, tetapi rakyat Malaysia boleh menjadikan Teknologi Maklumat lebih bermakna khususnya dalam hubungan masyarakat madani.

2.8 Kesimpulan Dari bab ini, dapat kita simpulkan; 1. Teknologi Maklumat telah mula digunakan secara pesat di Malaysia sejak awal 1990. 2. Kerajaan menjalankan pelbagai projek dalam usaha mewujudkan masyarakat berpengetahuan berasaskan Teknologi Maklumat. 3. Pelbagai usaha dan projek sedang dan akan dijalankan untuk menuju ke arah masyarakat berpengetahuan berasaskan Teknologi Maklumat. 4. Terdapat pelbagai cabaran untuk graduan dalam menghadapi era Teknologi Maklumat.

2.9 Soalan perbincangan 1. Apakah perkembangan terkini dalam dunia IT di Malaysia? 2. apakah pekerjaan dalam bidang IT yang paling teratas di Malaysia ⁴?

http://www.jobsmalaysia.gov.my/ ⁴http://www.jobstreet.com.my/

  Dua komponen penting dalam teknologi maklumat adalah komputer dan rangkaian. Dalam bab ini, kita akan membincangkan tentang sejarah pengkomputeran.

3.1 Objektif Selepas tamat bab ini, anda akan; 1. mengetahui sejarah pengkomputeran 2. menilai perbezaan model pengkomputeran

3.2 Sejarah komputer 4000-1200 B.C penghuni masyarakat Sumeria menyimpan rekod urus niaga pada papanpapan tanah liat. 3000 B.C abakus dicipta di Babylonia. 1612-1614 John Napier menggunakan tulang-tulang Napier untuk pengiraan.

Tulang Napier 830 Al-Khwarizmi memperkenalkan algebra, yang merupakan asas kepada matematik. Matematik merupakan asas kepada komputer dan mesin pengiraan yang dihasilkan selepas ini. 1642-1643 Blaise Pascal mencipta satu mesin mekanikal yang boleh digunakan untuk operasi campur. Mesin ini dikenali sebagai Pascalene.

Pascalene 1666 Samuel Morland mencipta satu mesin kalkulator mekanikal yang boleh melakukan operasi campur dan tolak.

25

26

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Kalkulator 1674 Goodfried Leibniz mencipta mesin Stepped Reckoner, satu mesin kalkulator berasaskan tuil.

Stepped Reckoner 1774 Philip-Matthaus Hahn membina dan menjual mesin kalkulator yang tepat kepada 12 digit.

Mesin Kalkulator 1786 J.H Mueller memberikan gambaran satu jenis mesin yang dikenali sebagai difference engine. Mesin ini tidak dapat dibina kerana kekurangan dana.

27

3.2. SEJARAH KOMPUTER

1820 Mesin omas Arithmometer yang diasaskan kepada mesin ciptaan Leibniz mula dipasarkan kepada orang ramai.

1822 Charles Babbage mula mereka dan membangunkan mesin Difference Engine.

Difference Engine

1832 Charles Barbage dan Joseph Clement menghasilkan sebahagian dari mesin Difference Engine.

1829 William Austin Burt mencipta mesin taip.

28

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

mesin taip 1834-35 Charles Barbage mula merekacipta mesin Analytical Engine.

Analytical Engine 1842-1843 Augusta Ada menghasilkan laporan tentang mesin Analytical Engine. 1847-49 Barbage menyiapkan 21 lakaran untuk versi kedua mesin Difference Engine. Mesin itu tidak siap dibina. 1859 George Boole menerbitkan rencana An Investigation Of the Laws of ought, yang menjadi asas rekabentuk komputer. 1889 Mesin Herman Hollerith yang dinamakan Electric Tabulating System digunakan dalam pengiraan banci penduduk di AS.

29

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Mesin Tabulating Herman Hollerith

1893 Kalkulator empat fungsi yang pertama dicipta. Siapa?

1930 Vannevar Bush dan rakan-rakan di MIT mencipta mesin Differential Analyzer, untuk menyelesaikan masalah persamaan kerbeza.

Mesin Vannevar Bush

1937 Howard Aiken menghantar satu cadangan untuk membina mesin kalkulator yang mampu melakukan empat fungsi matematik.

1937 Alan Turing menulis rencana mengenai Mesin Turing.

30

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Alan Turing

1937 John Atanasoff memikirkan asas untuk komputer digital. 1939 John Atanasoff dan Clifford Berry mencipta satu mesin prototaip komputer digital. 1943 Mesin komputer ENIAC mula dibina. http://en.wikipedia.org/wiki/ ENIAC

Eniac

Eniac

31

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Eniac ENIAC berfungsi dari Julai 29, 1947 sehingga Oktober 2, 1955. Ia digantikan oleh EDVAC. 1944 Howard Aiken membina mesin Harvard Mark. 1945 Presper Eckert dan John Mauchy menandatangani kontrak untuk membina EDVAC. 1945 ENIAC mula digunakan. 1945 John von Neuman memperkenalkan konsep program tersimpan dalam laporan untuk membina EDVAC. Ini merupakan satu perubahan yang terbesar dari segi senibina komputer. Kalau dahulu komputer hanya boleh mengira, kini komputer boleh melakukan apa sahaja yang boleh di atur cara. Ia merupakan komputer pelbagai guna.

Edvac 1945 Semasa menggunakan mesin prototaip Mark II, Grace Murray Hopper menemui satu pepijat yang menyebabkan kerosakan relay. 1945 Artikel Vannevar Bush yang bertajuk As We May ink diterbitkan. Artikel ini sering diberi penghargaan sebagai pengasas kepada idea hiperteks. 1946 ENIAC siap dibina dengan tiub vacum.

32

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Tiub Vacum 1947 Harvard mark II siap dibina. 1947-48 Drum magnet diperkenalkan sebagai peranti storan. 1947 Transistor dicipta oleh John Bardeen, Walter Brattain dan William Schockley di Bell Labs. Ia menggantikan tiub vacum.

Transistor 1948 Claude Shannon menerbitkan rencana A Mathematical eory of Communication yang menjadi asas dalam komunikasi data. 1948 Mesin Manchester Mark I merupakan mesin pertama menggunakan konsep program terstor. 1949 Mesin EDSAC dibina di Cambridge University oleh Maurice Wilkes.

EDSAC 1952 Mesin ILLIAC I dibina di University of Illinois. 1954 Syarikat Texas Instrument memperkenalkan transitor berasaskan silikon.

33

3.2. SEJARAH KOMPUTER

transistor Tiub vacum diganti dengan transistor dalam membina komputer. 1956 John McCarthy dan Marvin Minsky menjadi pengerusi kepada satu perjumpaan pertama mengenai kecerdasan buatan dalam bidang komputer di MIT. 1957 John Backus menghasilkan bahasa FORTRAN. 1958 Bell Lab menghasilkan modem yang membolehkan data dihantar melalui talian telefon.

modem 1958 1959 Bahasa aturcara untuk perniagaan COBOL dicipta. 1959 Bahasa pengaturcaraan untuk kecerdasan buatan yang dinamakan LISP dicipta oleh John McCarthy. 1960 Bahasa pengaturcaraan ALGOL 60 dicipta.

34

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

1960 Frank Rosenblatt di University Cornell membina mesin Perceptron yang boleh belajar dari kesilapan berasaskan rangkaian neural buatan. Rangkaian neural buatan adalah satu model pengiraan untuk komputer berasaskan rangkaian neuron dalam otak manusia.

Model Rangkaian Neural Joseph Weizenbaum di MIT mencipta perisian Eliza yang pada zahirnya mempunyai kepintaran. Dengan perisian Eliza, pengguna boleh berbual seolah-olah komputer seorang ahli psikologi.

Eliza 1963 American Nasional Standard Institute menerima pakai ASCII 7-bit sebagai kod pertukaran maklumat dalam komputer. 1963 Lot Zadeh di University Of California, menulis rencana mengenai logik kabur. 1964 Bahasa pengaturcaraan BASIC dicipta di Dartmouth oleh John Kemeny dan omas Kurtz.

35

3.2. SEJARAH KOMPUTER

1964 Doug Engelbart mencipta tetikus.

Tetikus

Tetikus

Tetikus

36

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Tetikus 1967 Ole-Johan dahl dan Kristen Nygaard di Norwegian Computing Centre, Norway menyiapkan bahasa pengaturcaraan berasaskan objek yang pertama yang diberi nama SIMULA. 1967 Donald Knuth menulis tentang struktur data dan alkhawarizmi sebagai entitientiti yang berbeza dari aturcara komputer. Buku beliau dalam tiga jilid menjadi buku rujukan klasik dalam bidang sains komputer. Buku ini masih digunakan dengan meluasnya dewawa ini.

Beliau juga menghasilkan perisian TEX pada tahun 1983.

Donald Knuth 1968 Edsger Dijkstra menulis tentang aturcara berstruktur. 1969 Jabatan Pertahanan US memulakan projek ARPANET untuk tujuan penyelidikan. Projek ini menyambungkan UCLA, UC Santa Barbara, SRI dan University of Utah.

rangkaian ARPANET E.F Codd menerangkan tentang model hubungan yang digunakan dalam pangkalan data. Model ini digunakan hampir dalam semua pangkalan data yang digunakan sekarang.

37

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Model hubungan untuk pangkalan data

1970 Winston Royce menerbitkan rencana yang menjadi asas kepada model air terjun dalam metodologi pembangunan sistem.

Model waterfall

Sistem pengoperasian Unix dicipta di Bell Lab oleh Kenneth ompson dan Dennis Ritchie. Dennis Ritchie juga menghasilkan bahasa pengaturcaraan C pada tahun 1972.

Dennis Ritchie - pengasas bahasa C

38

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Ken ompson - pengasas sistem UNIX 1971 Ted Hoff, S. Mazor dan F. Fagin di Intel mencipta cip pemproses 4004.

Cip Intel 4004 Niklaus Wirth mencipta bahasa pengaturcaraan Pascal. Bahasa ini mula menjadi kegemaran hampir semua jabatan sains komputer di Universiti di seluruh dunia. Dewasa ini bahasa ini sudah jarang digunakan. 1972 Intel mengeluarkan cip pemproses 8008, yang kemudian diikuti oleh cip pemproses 8080.

Cip Intel 8008 Dennis Ritchie menghasilkan bahasa pengaturcaraan C di Bell Lab. Bahasa ini kemudian mula mendapat perhatian pengguna di akademik dan industri. Dewasa ini, bahasa pengaturcaraan C adalah salah satu bahasa yang banyak digunakan. Bahasa pengaturcaraan SmallTalk dihasilkan di Xerox PARC, berasaskan idea Alan Kay. Ia merupakan bahasa yang mempengaruhi bahasa C++.

39

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Alain Colmerauer di University of Marseille mencipta Prolog. E-mel diperkenalkan. 1973 Penyelidik di Xerox PARC membina prototaip komputer yang menggunakan tetikus, menggunakan GUI dan Ethernet.

Komputer GUI pertama

40

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Komputer GUI pertama 1975 Komputer peribadi pertama yang bernama Altair 8800 mula dijual.

Komputer Altair 1976 Gary Kildall mencipta sistem pengoperasian CP/M untuk komputer peribadi.

Sistem pengoperasian CP/M 1977 Steve Jobs dan Steve Wozniak menubuhkan syarikat komputer Apple, dan mula menjual komputer Apple II. Steve Jobs meninggal dunia pada 2011 kerana penyakait kanser.

Komputer Apple II Bill Gates dan Paul Allen menubuhkan Microso di Albuquerque, New Mexico di US.

41

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Pengasas Microso Bill Gates dan Paul Allen 1978 Perisian Wordstar diperkenalkan dan menjadi popular pada komputer peribadi.

Perisian memproses kata Wordstar. Perisian yang setara dewasa ini adalah MS-WORDS. Intel memperkenalkan cip pemproses 16-bit 8086. 1979 Dan Bricklin dan Bob Franston menghasilkan perisian hamparan VisiCalc, yang merupakan perisian yang paling popular untuk komputer peribadi.

Perisian hamparan elektronik visicalc. Perisian setara sekarang adalah MS-EXCEL. 1980 IBM memilih sistem pengendalian MS-DOS dari syarikat Microso sebagai sistem pengendalian yang akan digunakan pada komputer peribadi yang akan dikeluarkan oleh IBM.

Sistem pengendalian MS-DOS 1980 Bahasa aturcara ADA dihasilkan oleh Jabatan Pertahanan US. 1981 IBM melancarkan komputer peribadi IBM PCjr. Ia mendapat sambutan yang luar biasa.

42

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Komputer peribadi PCjr dari IBM 1982 Compaq mengeluarkan komputer klon, iaitu komputer yang mempunyai senibina setara dengan komputer peribadi IBM.

Japan melancarkan projek komputer generasi ke6 yang melibatkan kecergasan buatan. Projek ini gagal untuk mencapai keseluruhan matlamatnya. 1983 Perisian hamparan Lotus 1-2-3 dikeluarkan untuk komputer IBM PC. Jenis komputer IBM PC yang dikeluarkan adalah IBM PC-XT dan IBM PC junior.

Apple mengeluarkan komputer Lisa yang menggunakan GUI dan tetikus. Komputer ini gagal di pasaran kerana harga yang tinggi. Ia menggunakan idea dari komputer di Xeroc PARC.

Komputer Lisa dari Apple MS-WORD dipasarkan. 1984 Apple mengeluarkan komputer Macintosh dengan tetikus dan GUI. Komputer ini mempunyai 128KB RAM dalaman dengan 40MB storan.

Komputer Macintosh

43

3.2. SEJARAH KOMPUTER

CDROM diperkenalkan oleh Sony dan Philips. Storan disk diperkenalkan.

Cakera Storan 5.25 inchi. Muatan 1.2 MB.

Cakera Storan 3.5 inchi. Muatan 1.44 MB. Bayangkan, kini storan thumbdrive mempunyai storan minima 4 GB. Intel mengeluarkan cip pemproses 16-bit 80286 yang digunakan dalam komputer IBM PC-XT. 1985 Microso memperkenalkan Window 1.0, iaitu sistem pengoperasian berasaskan GUI untuk komputer PC. Ia kurang mendapat sambutan.

Sistem GUI Window 1

44

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Sistem GUI Window 1 1986 Intel memperkenalkan cip pemproses 32-bit 80386.

Cip pemproses Intel 80386 Bjarne Stroustrup di Bell Lab mencipta bahasa C++, iaitu menambah ciri objek kepada bahasa C. 1988 Robert Morris, secara tidak secara tidak sengaja, telah melepaskan ulat internet ke Internet, menyebabkan banyak rangkaian komputer lumpuh. 1989 Tim Berners-Lee mencadangkan projek World Wide Web di CERN, sebuah pusat penyelidikan di Switzerland.

Tim Berners-Lee - memulakan idea tentang hiperteks untuk Internet 1989 Intel mengeluarkan cip pemproses 80486. 1990 Microso mengeluarkan Window 3.0. Ia mendapat sambutan luar biasa.

45

3.2. SEJARAH KOMPUTER

Sistem GUI Window 3 1991 Japan menamatkan usaha dalam projek komputer generasi ke6.

Linus Torvalds mula menulis sistem pengendalian Linux. Ia diasaskan pada sistem pengendalian Minix.

Linus Torvalds WWW diperkenalkan. 1993 Intel mengeluarkan cip Pentium. 1993 Satu peluncur web yang diberi name MOSAIC telah dihasilkan di University of Illinois. Salah seorang yang terlibat adalah Marc Andreesen.

perisian Mosaic untuk mencapai Internet Window 3.11 dikeluarkan.

46

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

Sistem GUI Window 3.11 1994 Oktober . Fakulti Teknologi dan Sains Maklumat ditubuhkan dengan rasminya di Universiti Kebangsaan Malaysia. Pengambilan pertama melibatkan 250 pelajar.

Yahoo diasaskan. 1995 Bahasa berasaskan objek Java dihasilkan oleh James Gosling dan sekumpulan jurutera di Sun Computer. Bahasa ini mendapat sambutan luar biasa di Internet. 1996 Intel mengeluarkan cip pemproses Pentium Pro.

Pemproses Pentium Pro 1997 Komputer Deep Blue menewaskan juara catur dunia Garry Kasparov. Ini merupakan satu pencapaian kerana komputer kini dikatakan mempunyai kecerdasan yang boleh menandingi manusia.

Komputer Deep Blue

47

3.2. SEJARAH KOMPUTER

1998 Jabatan Kehakiman Amerika Syarikat menyaman Microso di mana Microso telah dikatakan menggunakan monopoli secara tidak etika dalam persaingan dalam industri komputer. 1999 Linux versi 2.2 yang mempunyai kemampuan multipemproses dikeluarkan. Sistem ini semakin banyak digunakan di industri, universiti dan oleh individu. Banyak berita tentang Linux tersiar di akhbar, TV dan makalah.

Sistem pengendalian Linux Intel mengeluarkan Pentium III. 2000 Microso didapati bersalah oleh Jabatan Kehakiman Amerika Syarikat dalam kerana menyalahgunakan kuasa monopoli.

Linux versi 2.4 dijangka akan dikeluarkan dengan lebih berbagai ciri-ciri menarik. Berita hangat tentang perisian sumber terbuka dan bagaimana model perniagaan perisian terbuka dapat menghasilkan perisian yang bermutu tinggi. 2000 twitter.com bermula. 2000 Google mengumunkan ia telah membina index untuk 1 bilion laman web. 2001 wikipedia.org bermula. 2004 facebook.com dilancarkan. 2005 youtube.com bermula. 2006 50 tahun sambutan kecerdasan buatan.

UKM dimasukkan dalam kategori universiti penyelidikan. 2006 google membeli youtube dengan harga US1.65 bilion.

Teknologi cloud computing diperkenalkan. 2007 iphone diperkenalkan.

48

BAB 3. SEJARAH PENGKOMPUTERAN

iphone 2008 Google menjelajah hampir 1 trilion laman web. Namun hanya sebahagian kecil di indekkan. Google mencapai kejayaan mengindex 1 bilion laman web pada 2000.

Microso menawarkan harga US44.6 bilion untuk Yahoo. Microso didenda US1.3 bilion oleh EU. Sejak 2004, Microso telah didenda US2.5 bilion. Laman web wikileaks.org diarah tutup. 2009 Window 7 diperkenalkan.

Window 7 Ubuntu 11 (Linux) diperkenalkan.

49

3.3. KESIMPULAN

Ubuntu 11 2010 2011 Tablet PC seperti iPAD dan Samsung Galaxy Tab mendapat sambutan luar biasa.

Google memperkenal smartphone yang menggunakan Android. Steve Jobs, pengasas Apple, meninggal dunia. Perhatikan fakta ini; 1. perkembangan pesat teknologi maklumat berlaku dalam tempoh 10 tahun kebelakang. 2. pelbagai teknolgi baru telah diperkenalkan dalam satu tempoh masa yang singkat. 3. peralatan berasaskan komputer semakin kecil. Kita kini boleh menggunakan smartphone untuk melayari Internet.

3.3 Kesimpulan 3.4 Soalan perbincangan • Mengapa perkembangan komputer banyak berlaku di AS? • Kenapa negara-negara lain lambat dalam membangunkan teknologi komputer? • Apakah teknologi masa depan yang mungkin berlaku? • Apa peristiwa penting dalam teknologi maklumat dalam tempoh lima atau sepuluh tahun kebelakang? Kenapa ia penting? • Apa peristiwa penting dalam teknologi maklumat yang mungkin berlaku dalam tempoh sepuluh tahun atau lima tahun kedepan? Kenapa ia penting?

   

Selepas bab ini, anda akan; 1. memahami senibina komputer 2. memahami organisasi komputer Apabila kita berbincang tentang komponen komputer, elok kita tahu perbezaan di antara senibina komputer, organisasi komputer dan rekabentuk komputer. Perbezaan tersebut adalah; Organisi Komputer : berkaitan dengan bagaimana komponen komputer beroperasi dan bagaimana komponen tersebut dipasang atau dikaitkan untuk membentuk satu sistem komputer.

Pelbagai komponen tersebut dianggap berada di tempatnya dan tugas kita ialah untuk memeriksa struktur organisasi untuk mengesahkan yang komponen komputer tersebut beroperasi seperti yang dikehendaki. Organisasi komputer juga merujuk kepada struktur dalam komputer seperti ingatan dan organisasi dalaman pemproses. Rekabentuk komputer : berkaitan dengan rekabentuk perkakasan komputer. Setelah spesi kasi komputer dirumus atau ditentukan, tugas perekabentuk ialah membangunkan perkakasan untuk sistem itu. Rekabentuk komputer juga berkaitan dengan penentuan perkakasan apa yang patut digunakan dan bagaimana bahagian itu dipasang. Senibina komputer : berkaitan dengan struktur dan kelakuan komputer seperti yang dilihat oleh pengguna. Ini termasuk format maklumat, set suruhan dan teknik pengamatan ingatan. Rekabentuk komputer juga berkaitan dengan spesi kasi pelbagai fungsi modul seperti pemproses dan ingatan, dan menstrukturkan kesemuanya menjadi satu sistem komputer.

51

52

BAB 4. SENIBINA DAN ORGANISASI KOMPUTER

Senibina komputer asal berasaskan kepada kalkulator/mesin hitung. Senibina komputer moden kini kebanyakan berasaskan model Von Nueman iaitu ia mempunyai empat komponen utama; input, output, unit pemprosesan pusat dan storan sekunder. Model ini ditunjukkan dalam rajah berikut.

input

unit pemprosesan pusat

output

storan sekunder (atur cara tersimpan) Model von Neuman Penting untuk dingat bahawa komputer asalnya digunakan dalam pengiraan semata. Hanya bila model von Neuman diperkenalkan, komputer menjadi serba-guna. Berdasarkan model von Neuman, komputer menjadi serba guna. Kita boleh melihat satu sistem komputer sebagai mempunyai 3 lapisan. Kita akan melihat ketiga-tiga lapisan dalam bahagian selanjutnya.

Senibina komputer

4.1 Unit Pemprosesan Pusat Unit Pemprosesan Pusat (CPU) ataupun pemproses adalah nadi kepada semua aktiviti yang bertanggungjawab untuk menukar data mentah kepada maklumat. Unit pemprosesan pusat (CPU) atau cip pemproses adalah koleksi litar elektrik yang kompleks dan mengandungi beribu-ribu atau mungkin berjuta-juta transistor yang diletak di atas litar terkamir.

4.1. UNIT PEMPROSESAN PUSAT

53

CPU Intel Core i7

litar terkamir pada CPU. Litar terkamir juga disebut cip atau mikrocip kerana semua transistor diletak di atas cip silikon yang kecil. Satu contoh litar terkamir adalah CPU. Pemproses direkabentuk dan dibina dalam pelbagai bentuk. Dalam komputer, pemproses adalah satu cip mikro pemproses. Dalam sistem yang besar seperti kerangka utama dan super komputer, beberapa papan litar digunakan. CPU berada pada papan induk(mother board) atau papan sistem(system board).Contoh jenama pemproses yang banyak digunakan dalam komputer adalah seperti Intel dan AMD. Kelajuan komputer bergantung kepada kelajuan pemprosesan atau CPU. Tugas pemproses ialah melaksanakan suruhan perisian (atur cara tersimpan) untuk memanipulasi data kepada maklumat. Suruhan yang dilaksanakan adalah dalam bentuk bahasa mesin. Pemproses terdiri dari dua komponen; 1. Unit Kawalan (Control Unit) 2. Unit Aritmetik/Logik (Arithmetic/Logic Unit, ALU)

54

BAB 4. SENIBINA DAN ORGANISASI KOMPUTER

senibina CPU. Pemproses juga berinteraksi rapat dengan ingatan sementara atau RAM. Ingatan (RAM), juga disebut storan utama, ingatan primer atau ingatan utama, akan menyimpan data dan suruhan (atur cara) yang diperlukan oleh pemproses (ingat! komponen atur cara tersimpan dalam RAM berasaskan model von Neuman). Ingatan hanya menyimpan sementara data dan suruhan semasa pelaksanaan atur cara. Ingatan bukan sebahagian dari pemproses CPU. Ingatan mempunyai alamat yang menentukan di mana data atau suruhan disimpan pada ingatan. Apabila komputer dimatikan, semua arahan dan data dalam ingatan akan hilang.

RAM atau ingatan. Kesemua unit kawalan, ALU dan ingatan dihubungkan di antara satu sama lain dengan satu wayar yang disebut bas atau jalanan elektronik.

bas yang menghubungkan pelbagai komponen komputer.

4.1. UNIT PEMPROSESAN PUSAT

55

Motherboard komputer yang mengandungi pelbagai komponen komputer. Dimana CPU dan RAM? Unit Kawalan pada pemproses adalah seperti ”otak manusia”. Tugas Unit Kawalan adalah; 1. mengawal dan menyelaras semua aktiviti komputer mengikut suruhan yang diterima dari perisian atau program. 2. mengarah unit/bahagian lain melaksanakan arahan. Jadi, Unit Kawalan tidak melaksanakan suruhan. 3. mengarah pergerakan data di antara ingatan dengan ALU, dan di antara ingatan dengan peranti input/output. Dengan perkataan lain, unit kawalan mengarah mengambil suruhan, mentafsir suruhan untuk mengetahui apakah tujuan suruhan tersebut, memerintah unit aritmetik / logik melaksana suruhan, dan seterusnya mengarah penyimpanan hasil perlaksanaan suruhan ke ingatan ataupun storan primer. Unit Aritmetik/Logik adalah bahagian lain dalam pemproses CPU yang melaksanakan dua operasi atau aktiviti yang memaparkan kebolehan komputer iaitu;

1. melaksanakan operasi aritmetik: campur (+), tolak (−), darab (∗) dan bahagi (/). 2. melaksanakan operasi logik, membandingkan satu data dengan data yang lain: lebih besar(>), lebih kecil( setpagedevice } { /a4 where { pop a4 } if } ifelse %%EndPaperSize end %%EndSetup %%Page: 1 1 TeXDict begin 1 0 bop 639 523 a Fa(Selamat)28 b(Datang)f(k)n(e)g(Univ)n (ersiti)g(Kebangsaan)e(Mala)n(ysia)1926 5255 y(1)p eop end %%Trailer userdict /end-hook known{end-hook}if %%EOF

Pengguna boleh juga menghasilkan dokumen mudah alih dalam bahasa penanda seperti HTML (Hypertext Markup Language), SGML (Standardized Markup Language) dan XML (Extensible Markup Language). Tujuan utama menghasilkan dokumen dalam bahasa penanda ialah untuk memisahkan maklumat dengan format dokumen. Konsep ini sama dengan konsep memisahkan atur cara dengan data dalam pangkalan data. Dengan ini, format dokumen boleh diubahsuai dengan mudah tanpa melibatkan maklumat yang terdapat dalam dokumen.

5.3. PERISIAN PEMPROSESAN KATA

99

Contoh dokumen dalam html. SGML adalah satu piawai antarabangsa untuk menghasilkan dokumen elektronik yang bebas pelantar dan bebas perkakasan. Ini membawa maksud bahawa dokumen dalam SGML boleh digunakan pada pelantar Unix, Window, Linux dan apa jua pelantar tanpa sebarang perubahan. Dokumen dalam bentuk SGML juga boleh diubah kepada berbagai jenis format seperti pdf, CD-ROM, ps, pangkalan data, sistem maklumat, hiperteks atau apa juga format yang diperlukan dengan mudah. Ia mula diperkenalkan pada tahun 1960an. HTML adalah subset SGML untuk kegunaan internet. XML dihasilkan untuk mengatasi kelemahan HTML dimana is merupakan superset pada HTML dan subset dari SGML.

Hubungan dengan SGML dengan pelbagai format lain. Contoh SGML adalah;

The SICK ROSE

100

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

O Rose thou art sick. The invisible worm, That flies in the night Inthe howling storm: Has found out thy bed Of crimson joy And his dark secretlove Does thy life destroy. Pengguna juga boleh menggunakan perisian TEX untuk menghasilkan dokumen mudah alih dari dokumen dalam bentuk bahasa penanda TeX. Dokumen berasaskan TeX boleh diproses untuk menghasilkan dokumen dalam bentuk pdf, ps dan dvi(Device Independence). TEX banyak digunakan dalam menghasilkan dokumen matematik dan sainti k. Contoh dokumen dalam format TEX adalah;

\begin{equation} \sum_{j\in\mathbf{n}}b_{ij}\hat y_j=\sum_{j\in\mathbf{n}} b^{(\lambda)} _{ij}\hat y_j+(b_{ii}-\lambda_i)\hat y_i\hat y \end{equation} \begin{equation} b^{(\lambda)}_{ii}=\lambda_i,\quad b^{(\lambda)}_{ij}=b_{ij}, \quad i\not=j. \end{equation} yang akan menghasilkan; 𝑏 𝑦 = ∈𝐧

𝑏

( )

𝑦 + (𝑏 − 𝜆 )𝑦 𝑦

(5.1)

∈𝐧

𝑏

( )

=𝜆,

𝑏

( )

=𝑏 ,

̸ 𝑖 =𝑗.

(5.2)

5.4 Perisian Hamparan Perisian hamparan adalah perisian untuk membuat analisa, perhitungan, perancangan dan pemodelan matematik dalam komputer. Ia boleh digunakan untuk mencipta model berasaskan matematik dan lain-lain aktiviti perniagaan. Kini, perisian ini telah menggantikan kertas hamparan kerja, kalkulator dan pensil. Antara fungsi tradisional yang boleh disokong oleh perisian hamparan adalah; 1. menyimpan data secara automatik 2. membuat ringkasan data mentah dan menghasilkan maklumat 3. melaksanakan analisis dan meningkatkan perancangan

101

5.5. PANGKALAN DATA

Contoh hamparan elektronik Kekuatan hamparan ialah ia boleh melakukan pengiraan secara automatik dengan cepat dan tepat. Oleh itu, ia boleh digunakan untuk melakukan analisis what-if, analisis kepekaan, keperluan perbelanjaan, ramalan keuntungan, mencipta gra k dan melakukan simulasi. Sebarang masalah yang melibatkan data yang boleh dimasukkan dalam bentuk lajur dan baris adalah sesuai untuk hamparan. Perisian ini boleh diperolehi dalam perisian suite MS-Office, OpenOffice dan LibreOffice. Ini merupakan satu perisian yang penting untuk dipelajari kerana ia mempunyai banyak manafaat. Hamparan dibahagikan kepada lajur dan baris. Setiap baris diberi nombor dan setiap lajur diberi nama. Persilangan setiap lajur dan baris dikenali sebagai sel. Setiap sel mempunyai alamat rujukan dan alamat tetap. Dalam setiap sel, pengguna boleh menaip nombor, teks atau formula matematik. Secara asasnya, penyelesaian masalah menggunakan hamparan boleh dibahagikan kepada empat langkah. Ciri-ciri lain yang terdapat pada hamparan elektronik adalah makro (bahasa aturcara ringkas yang boleh digunakan untuk mengulangi langkah-langkah yang tertentu), fungsi matematik, gra k, plot 3-D, fungsi cergas dan integrasi dengan aplikasi lain.

5.5 Pangkalan Data Perisian sistem pengurusan pangkalan data (DMBS) juga dikenali sebagai pengurus pangkalan data. DBMS ialah sistem yang berasaskan komputer untuk mentakrif, memanipulasi, mengawal, mengurus, menyelenggara dan menggunakan pangkalan data. Pangkalan data boleh ditakrian sebagai; 1. satu koleksi data serta maklumat dan hubungan antara data tersebut. 2. satu koleksi data tentang satu entiti yang berkaitan. Data boleh melibatkan teks, video, gra k, audio dan lain-lain. Pangkalan data disimpan pada storan sekunder. Contoh penggunaan pangkalan data adalah data pendaftaran kereta di Jabatan Pengangkutan Jalan, data pesakit di Pusat Perubatan UKM dan data pelajar di Universiti Kebangsaan Malaysia. Untuk memenuhi sesuatu keperluan organisasi, data perlu dikumpul, disimpan dan dicapai secara efektif. Pangkalan data boleh membantu dalam ketiga-tiga proses ini. Ia

102

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

juga membolehkan data diproses dan dikongsi sama oleh berbagai pihak. Data juga boleh disunting, ditambah dan dibuang dengan mudah. Pengguna juga boleh melakukan pertanyaan terhadap pangkalan data untuk menyelesaikan masalah yang dihadapi. Beberapa istilah penting dalam pangkalan data adalah entiti, atribut, medan, rekod dan hubungan. Entiti adalah benda, orang, tempat atau kejadian yang mana data dan maklumat adalah mengenainya. Contoh entiti adalah seperti universiti, pelajar, pensyarah, kereta dan pesakit. Atribut atau medan adalah data atau maklumat yang menerangkan sifat atau ciri-ciri entiti tersebut. Sebagai contoh, entiti adalah pelajar. Contoh atribut untuk entiti pelajar adalah nama, alamat, tarik lahir, kad pengenalan, numbor matrik dan jantina. Rekod iaitu koleksi beberapa atribut yang berkaitan untuk satu entiti. Ia ada maklumat tentang sesuatu keadaan, iaitu beberapa medan yang berkaitan tentang sesuatu keadaan digabungkan secara logikal untuk membentuk rekod. Contoh satu rekod yang menggabungkan beberapa atribut untuk satu entiti pelajar adalah seperti berikut;

nama: Abdul Razak Hamdan numbor matrik: 857 kad pengenalan: 4550007 alamat: 123, Jalan ABC, Kajang, Selangor tarikh lahir: 12/4/1970 Fail ialah beberapa koleksi rekod yang mempunyai atribut yang sama. Contohnya, fail pelajar tahun pertama adalah terdiri dari semua rekod pelajar tahun pertama yang menuntut di Fakulti Teknologi Sains Maklumat. Pangkalan data adalah koleksi beberapa fail yang mempunyai hubungan di antara satu sama lain. Ia merupakan sumber data kepada sistem maklumat berasaskan komputer dan bertujuan untuk mengurangkan penduaan data. Contohnya, pangkalan data pelajar mungkin terdiri dari gabungan fail peribadi pelajar, fail kursus yang ditawarkan di UKM, fail kegiatan ko-kurikulum dan fail kewangan pelajar.

5.5. PANGKALAN DATA

103

104

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

Terdapat tiga jenis pangkalan data: hubungan, rangkaian dan hierarki. Pangkalan data jenis hubungan adalah yang paling banyak digunakan sekarang. Dalam pangkalan data jenis ini, data disusun dalam bentuk jadual yang mengandungi lajur dan baris. Setiap lajur merupakan satu atribut, dan setiap baris merupakan satu rekod. Jadual data tersebut juga mempunyai ciri-ciri berikut; 1. setiap lajur hanya menerangkan satu sifat sahaja 2. urutan lajur dan baris tidak mustahak 3. setiap baris adalah unik DBMS berfungsi untuk menguruskan data dan maklumat yang tersimpan dalam pangkalan data. Ia boleh dianggap sebagai antaramuka di antara pengguna dan pangkalan data di mana ia bertindak sebagai fasilitator yang membenarkan pengguna mencapai dan memanipulasi unsur data terkamir dalam pangkalan data. Contoh DBMS Microso SQL Server, Oracle, MariaDB dan MySQL.

5.5. PANGKALAN DATA

105

DBMS berbeza dengan sistem pengurusan fail traditional di mana pengurusan fail tradisional adalah satu sistem di mana fail-fail adalah berasingan di antara satu sama lain. Sebagai contoh, fail pelajar dand fail kursus yang ditawarkan pada setiap semester adalah berbeza dan tidak mempunyai sebarang hubungan. Ini menyulitkan pemprosesan fail jika maklumat dari beberapa fail diperlukan. Sebagai contoh, kita mempunyai rekod serta atribut-atribut berikut; 1. fail pelajar - nama, matrik, I/C, jabatan 2. fail pendaaranKursusTS1923 - matrik, nama, jabatan 3. fail pendaaranKursusTK2933 - matrik, nama, jabatan 4. fail pensyarahKursus - nama pensyarah, kursus Dengan sistem fail tradisional, kita mungkin menghadapi masalah dalam mendapatkan senarai nama pelajar berdasarkan jabatan atau senarai kursus yang diambil oleh pelajar A kerana maklumat-maklumat tersebut berada dalam tiga fail yang berbeza. Sistem pemprosesan fail tradisional ini mempunyai beberapa kelemahan; 1. lewahan data ( data redundancy ) iaitu atribut data yang sama terdapat dalam fail yang berbeza. 2. kewibawaan data ( data integrity ) iaitu data perlu dikemaskini dalam semua fail untuk memastikan agar data adalah konsisten. 3. kebebasan aturcara dan data ( program and data independence) iaitu program dan data berhubungkait antara satu sama lain. DBMS dicipta sebagai satu kaedah untuk menyelesaikan masalah-masalah di atas. Ia mempunyai lima objektif iaitu; 1. ia membolehkan integrasi data dari berbagai sumber fail atau pangkalan data 2. ia mengelakkan lewahan data 3. ia juga membolehkan perkongsian data di antara aplikasi yang berbeza 4. kewibawaan pangkalan data dapat dikekalkan dari segi keselamatan dan kebolehpercayaan 5. data dalam pangkalan data boleh diubah mengikut keperluan Di dalam pangkalan data, setiap fail mempunyai hubungan dengan fail yang lain. Hubungan di antara setiap fail adalah melalui medan kunci (key eld). Dalam pangkalan data, kamus data menyimpan maklumat tentang data dan struktur pangkalan data. Dalam membina aplikasi pangkalan data, langkah-langkah berikut dilakukan; 1. kenalpasti masalah 2. tentukan keperluan 3. reka bentuk pangkalan data: kenal pasti entiti, atribut, atribut utama, atribut kunci

106

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

4. cipta pangkalan data: namakan atribut dengan nama yang sesuai seperti NamaAkhir, tentukan jenis atribut seperti aksara atau nombor 5. reka bentuk aplikasi: kemasukan data, penghasilan laporan dan pemprosesan pertanyaan 6. cipta aplikasi atau prototaip 7. uji aplikasi Langkah-langkah ini lazimnya dibincangkan dengan lebih lanjut dalam kursus Analisa dan Rekebentuk Sistem. Kursus ini merupakan kursus teras dalam sains komputer. DBMS diperlukan untuk membebaskan data dan atur cara aplikasi. Ini akan memudahkan capaian dan penyuntingan data, meminimunkan lewahan data, mentakrian data, menguruskan keselamatan data dan menyenggarakan kekamiran data. Ia boleh ditakrian sebagai lapisan perisian yang mengelilingi pangkalan data. Perisian ini termasuk bahasa pertanyaan, penjana laporan dan utiliti serta gra k. Untuk komputer kerangka besar, seperti perisian pangkalan data yang digunakan untuk pendaaran pelajar di UKM, pendaaran kereta di JPJ atau pendaaran pesakit di HUKM, harga perisian DBMS adalah mahal. Contoh DBMS berkemampuan tinggi adalah seperti IDMS, DB2, Oracle, Sybase dan Informix. Penggunaan DBMS juga memerlukan storan sekunder yang besar dan CPU yang berkuasa tinggi. Terdapat juga keperluan kepada pekerja yang mahir untuk menguruskan sistem DBMS ini. Pembangunan sistem maklumat berasaskan DBMS ini adalah lebih komplek, memakan masa dan lebih mahal.

Perisian DBMS merupakan perisian teras dalam satu-satu organisasi untuk menguruskan maklumat. Hampir semua organisasi besar dalam berbagai industri menggunakan perisian DBMS untuk menguruskan maklumat. Setengah pihak mengatakan bahawa organisasi tidak akan dapat berfungsi tanpa satu sistem DBMS yang baik. Kebanyakan DBMS disimpan di komputer pelayan (server). Perisian DBMS akan menyimpan serta menguruskan data di komputer pelayan. Komputer pelanggan ( client ) akan digunakan oleh pengguna untuk mencapai serta memproses data yang terdapat dalam pangkalan data di komputer pelayan. Kaedah ini dinamakan kaedah

5.5. PANGKALAN DATA

107

pelanggan-pelayan ( client-server ). Kaedah pelanggan-pelayan membolehkan pangkalan data dikongsi oleh lebih banyak pengguna. Contoh DBMS untuk pelayan adalah Oracle, Informix dan Sybase. Pangkalan data boleh disusun dengan tiga cara: terpusat, teragih dan pelangganpelayan. Dalam pangkalan data terpusat, semua pangkalan data organisasi berada pada satu komputer sahaja lazimnya sebuah komputer kerangka besar. Kaedah ini memudahkan pengurusan tetapi mempunyai risiko jika komputer tersebut rosak. Sebagai contoh di UKM, jika semua pangkalan data tentang pelajar, pekerja, kewangan dan sebagainya disimpan pada satu komputer, maka kaedah ini dinamakan pangkalan data terpusat.

Dalam pangkalan data teragih , semua pangkalan data disimpan pada beberapa komputer yang berada pada lokasi yang berbeza. Sebagai contoh di UKM, jika maklumat tentang pelajar Fakulti Bahasa terdapat pada pangkalan data di Fakulti Bahasa dan maklumat pelajar Fakulti Sains terdapat pada pangkalan data di Fakulti Sains, maka kaedah ini disebut pangkalan data teragih. Kaedah ini lebih sulit untuk diselenggarakan. Dalam pangkalan data pelanggan-pelayan, pelanggan menjalankan aplikasi pangkalan data dan pelayan melaksanakan sebahagian atau semua DBMS sebenar. Contoh pangkalan data jenis ini adalah sistem pendaaran pelajar di UKM. Terdapat dua cara untuk mencapai data dalam pangkalan data: melalui bahasa pertanyaan dan melalui atur cara aplikasi. Bahasa pertanyaan adalah bahasa yang digunakan oleh pengguna untuk mengambil data dari pangkalan data. Dengan bahasa ini, pengguna boleh tambah, sunting, buang dan capai pangkalan data. Contoh bahasa pertanyaan adalah SQL, yang boleh digunakan untuk mencapai pangkalan data jenis hubungan. Contoh arahan SQL adalah;

SELECT OWNERID, 'is in Orders Antiques' FROM ORDERS, ANTIQUES WHERE OWNERID = BUYERID UNION SELECT BUYERID, 'is in Antiques Only' FROM

108

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

ANTIQUES WHERE BUYERID NOT IN (SELECT OWNERID FROM ORDERS); Pengguna boleh juga mencapai pangkalan data melalui atur cara yang ditulis dalam bahasa atur cara seperti COBOL atau C, dan mengandungi arahan SQL yang dibenamkan di dalam atur cara tersebut. Kaedah ini dinamakan embedded-SQL. Contohnya;

/* example of embedded SQL using C */ #include EXEC SQL BEGIN DECLARE SECTION; int BuyerID; char FirstName[100], LastName[100], Item[100]; main() { EXEC SQL CONNECT UserID/Password; EXEC SQL DECLARE ItemCursor CURSOR FOR SELECT ITEM, BUYERID FROM ANTIQUES ORDER BY ITEMS; EXEC SQL OPEN ItemCursor; EXEC SQL FETCH ItemCursor INTO :Item :BuyerID; while(!sqlca.sqlcode) { EXEC SQL SELECT OWNERFIRSTNAME, OWNERLASTNAME INTO :FisrtName :LastName FROM ANTIQUES WHERE BUYERID = :BuyerID; printf("%s %s %s", FirstName, LastName, Item); } exit(); } Konsep yang banyak digunakan sekarang adalah gedung data , iaitu gabungan beberapa pangkalan data yang besar dalam satu organisasi dalam bentuk yang sesuai digunakan oleh pengguna. Satu gedung data mungkin mengandungi data yang banyak dan ini mungkin menyukarkan pengguna menganalisa data tersebut. Ini selanjutnya melibatkan kaedah perlombongan data iaitu satu kaedah menganalisa data yang banyak dengan menggunakan kaedah statistik, pembelajaran mesin, logik kabur dan kecergasan buatan. Secara kesimpulan, pangkalan data adalah satu perisian yang penting. Ini digunakan dalam semua organisasi untuk menguruskan data. Kemahiran dalam membina sistem berasaskan pangkalan data adalah satu kemahiran yang berguna dan berharga. Pembinaan laman web juga memerlukan pangkalan data untuk menyimpan data. Oleh itu, pengetahuan tentang pangkalan data adalah mustahak.

5.6 Perisian di Awan Teknologi terkini telah membolehkan perisian seperti pemproses kata dan hamparan elektronik dilarikan dari Internet. Ini merupakan satu dari faedah Pengkomputeran Awan. Kini, pengguna tidak perlu memasang perisian tersebut di komputer. Sebaliknya, pengguna boleh menggunakan perisian tersebut di Internet dengan menggunakan browser.

5.7. PERISIAN MATEMATIK DAN STATISTIK

109

Kebaikan perisian di Awan; 1. pengguna tidak perlu pasang perisian di komputer 2. pengguna boleh menggunakan perisian dari mana-mana komputer dengan menggunakan Internet 3. pengguna tidak perlu risau tentang upgrade perisian kerana ia dilakukan secara automatik di Internet 4. semua dokumen disimpan di Internet.

Dua contoh laman web yang menawarkan perisian Awan adalah docs.google. com dan live.com. Ia meliputi perisian pemproses kata, persembahan dan sebagainya.

5.7 Perisian Matematik dan Statistik Terdapat beberapa perisian matematik dan statistik yang bermutu tinggi dan percuma yang boleh diperolehi dari Internet. Dengan menggunakan perisian-perisian ini, pengguna dapat mempelajari subjek matematik dan statistik dengan lebih baik. Contohcontoh perisian yang percuma dari Internet adalah seperti scilab, octave, rlab dan R. Scilab adalah satu sistem untuk perhitungan berangka dan gra k. Ia mempunyai kemudahan dalam manipulasi skalar, vektor, matrik dan polinomial. Sistem ini banyak digunakan dalam perhitungan berangka, simulasi dan kawalan sistem. Di samping itu, ia juga mempunyai kemudahan gra k 2D dan 3D. Pengguna boleh juga menulis fungsi dalam bahasa Fortran atau C dan menghubungkan fungsi ini dengan scilab. Terdapat versi scilab untuk Window 7 dan Linux. Maklumat lanjut boleh diperolehi pada laman http://www-rocq.inria.fr/scilab/. Ia adalah percuma.

110

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

Scilab

R adalah satu sistem perhitungan statistik dan gra k untuk menganalisa data. Ia diasaskan kepada sistem S, satu sistem komersial. Sistem R ini mempunyai kemampuan yang hampir hampir setara dengan perisian komersial S, SPSS atau S-Plus yang banyak digunakan dalam analisa data. Ia mempunyai bahasa atur cara, sistem gra k dan kemudahan skrip. Terdapat versi R untuk Window 7 dan Linux. Banyak kaedah statistik yang boleh dilaksanakan pada R adalah seperti regressi, multivariate analysis, siri masa, kemandirian dan pengkelasan. Maklumat lanjut boleh diperolehi pada laman http: //cran.r-project.org atau http://www.revolutionanalytics.com/. Dengan menggunakan bahasa R, pengguna boleh menambah fungsi baru atau mencuba kaedah analisa data yang baru. Bahasa ini hampir mirip kepada bahasa pengaturcaraan scheme.

R

111

5.7. PERISIAN MATEMATIK DAN STATISTIK

R

(

)(

)

Bagaimana untuk melakukan mendapatkan hasil kamilan ∫ 𝑑𝑥 ?. Satu ka( ) edah ialah dengan melakukan proses ini dengan tangan dan kertas (mungkin memakan masa 2-3 jam!). Kaedah kedua ialah dengan menggunakan sistem algebra berkomputer seperti Mathematica, Maple atau MuPAD. Ketiga-tiga sistem ini menawarkan persekitaran yang lengkap untuk melakukan matematik, aljebra, kalkulus dan gra k. Matematica dan Maple adalah perisian komersial sementara MuPAD adalah percuma. Maklumat lanjut tentang muPAD pada http://www.mupad.de. Terdapat versi MuPAD untuk Window dan Linux.

MuPAD

112

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

muPAD

Perisian komersial yang lazim digunakan adalah seperti Mathematica dan MatLab. Mathematica adalah satu perisian yang canggih dan maju. Ia boleh digunakan dalam bidang matematik. Lamn web yang boleh dicapai adalah http://www.wolframalpha. com/

mathematica

5.7. PERISIAN MATEMATIK DAN STATISTIK

113

mathematica

mathematica

Matlab adalah perisian yang banyak digunakan dalam kejuruteraan dan pengkomputeran sainti k untuk simulasi, modeling dan sebagainya.

114

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

matlab

matlab

5.8. PERISIAN MEMPROSES DOKUMEN

115

matlab

5.8 Perisian Memproses dokumen Terdapat pelbagai perisian untuk memproses dokumen. Pengguna tentunya biasa menggunakan MS-WORDS. Namun, terdapat juga pilihin lain seperti OpenOffice, LibreOffice dan IBM Symphony. Perisian pilihan ini mempunyai kemampuan yang setara dengan MS-WORDS. Tiga dokumen format yang penting adalah pdf, ps dan djvu. Matlamat utama format dokumen adalah agar dokumen boleh mudah-alih. Sebagai contoh, dokumen dalam bentuk pdf boleh dibaca pada mana-mana sistem komputer. Selain dari perisian yang lazim ini, terdapat juga perisian TEX. TEX adalah satu sistem memproses dokumen untuk menghasilkan dokumen yang bermutu tinggi untuk penerbitan ilmiah. Ia banyak digunakan dalam penerbitan jurnal atau makalah akademik. Sistem ini sesuai digunakan terutama untuk dokumen yang melibatkan banyak rumus matematik. Dokumen TEX adalah dalam ascii yang mengandungi penanda-penanda seperti sebuah dokumen HTML. Dokumen ini kemudiannya akan diproses untuk menghasilkan satu bentuk dokumen mudah alih seperti .ps atau .pdf.

5.9 Perisian Gra k Terdapat pelbagai format gra k seperti gif, jpg, png dan svg. Format gra k boleh dibahagikan kepada 2 jenis; 1. vektor - ( ps, eps ) ia berasaskan bentuk garisan, poligon dan sebagainya. Gra k dalam format ini boleh dibesarkan, dikecilkan tanpa menjejaskan kualiti imej. 2. bitmap - ( png, jpg, tiff ) ia berasaskan pixel. Setiap imej bergantung kepada tahap resolusi. Apabila dibesarkan, dikecilkan, imej boleh menjadi kurang jelas.

5.10 Kesimpulan Dari bab ini boleh kita simpulkan;

116

BAB 5. PERISIAN KOMPUTER

1. Perisian komputer adalah penting. 2. Terdapat pelbagai perisian yang boleh membantu pengguna dalam pelbagai bidang. 3. Pengetahuan perisian apa yang boleh digunakan untuk menyelesaikan masalah pengguna adalah penting.

  6.1 Objektif Setelah bab ini, anda akan; 1. mengetahui fungsi sistem pengendalian 2. memahami kelemahan dan kebaikan sistem pengendalian 3. mengenali beberapa sistem pengendalian

6.2 Pengenalan Antara peranan perisian sistem ialah memberitahu komputer bagaimana menterjemah data dan suruhan, bagaimana menjalankan periferal komputer seperti pencetak dan pemacu cakera dan bagaimana menggunakan perkakasan komputer. Ia boleh dibahagikan kepada tiga kategori: sistem pengendalian, aturcara utiliti dan penterjemah bahasa. Bab ini akan membincangkan sistem pengendalian. Aturcara utiliti adalah seperti pengimpas virus, pengformat cakera keras, perisian pemampat dan perisian membuat salinan arkib. Penterjemah bahasa meliputi pengkompil, penterjemah dan penghimpun. Perisian penterjemah bahasa dibincangkan dalam bab bahasa aturcara.

6.3 Fungsi Sistem pengendalian (Operating System) adalah salah satu dari perisian sistem. Ia adalah satu aturcara komputer yang paling komplek dan penting untuk komputer. Sistem pengendalian membolehkan komputer mengenali pemproses (CPU), ingatan utama (RAM), papan kekunci, paparan video, pemacu cakera dan sebagainya. Aturcara ini juga menyediakan kemudahan untuk pengguna berkomunikasi dengan komputer dan bertindak sebagai landasan untuk menjalankan perisian aplikasi. 117

118

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

Sistem pengendalian lazimnya terdiri dari beberapa program asas. Satu program yang penting dalam sistem pengendalian dikenali sebagai program penyelia. Program ini juga dikenali sebagai seperti monitor, excutive, kernel atau command processor. Sebagai contoh, program penyelia pada Window 7 adalah win32.dll dan pada Linux adalah vmlinux. Sistem pengendalian lazimnya disimpan pada cakera keras. Apabila komputer dimulakan, komputer akan melakukan swaujian mula-kuasa atau POST . Kemudian BIOS yang terdapat pada ROM akan mencari sistem pengendalian untuk dibutkan. BIOS akan mencari sistem pengendalian pada sektor MBR di cakera cakera keras atau storan lain seperti USB atau CD. Sektor MBR mengandungi maklumat tentang sistem pengendalian yang ada pada komputer tersebut.

booting untuk window 7 Setelah membaca data dari MBR dan berjumpa dengan program penyelia di cakera keras, BIOS akan memuatkan program penyelia tersebut ke dalam ingatan utama (RAM). Selanjutnya BIOS akan menyerahkan pengurusan komputer kepada program penyelia. Pada ketika ini, komputer sudah di bawah seliaan sistem pengendalian dan boleh menerima arahan dari pengguna. Komputer akan menyimpan sekurang-kurang sebahagian sistem pengendalian dalam ingatan utama sepanjang komputer hidup. Sebahagian ini yang sentiasa berada dalam ingatan disebut residen(tinggal tetap) dan terdiri daripada program penyelia. Program penyelia akan mengawal keseluruhan sistem pengendalian dan memuatkan kedalam ingatan utama program-program sistem pengendalian yang lain dari cakera keras

6.3. FUNGSI

119

apabila diperlukan. Program-program sistem pengendalian yang terletak di dalam cakera keras disebut bukan residen. Sistem pengendalian adalah teras yang membuatkan komputer berfungsi. Ia berkerja di belakang tabir dan bertindak sebagai pengantara untuk permintaan daripada pengguna dan aturcara. Ia juga mengurus dan memacu perkakasan komputer serta membaca dan menulis data ke atas atau daripada pemacu cakera. Apabila pengguna menjalankan satu perisian aplikasi, program penyelia akan memuatkan perisian tersebut ke dalam ingatan utama sebelum ia dilaksanakan. Semasa komputer digunakan, ingatan utama mengandungi program penyelia, perisian aplikasi yang dijalankan serta data atau maklumat yang diproses. Oleh itu, lebih banyak ingatan utama (RAM) dalam satu komputer, lebih pantas dan selesa untuk komputer berfungsi. Jika komputer tidak mempunyai RAM yang mencukupi untuk melarikan perisian, komputer akan berfungsi dengan perlahan atau mungkin akan menyebabkan komputer tergantung.

Amnya, fungsi sistem pengendalian adalah; 1. menyediakan antara muka kepada pengguna untuk menggunakan komputer. Terdapat dua jenis antaramuka: antaramuka baris-perintah dan antaramuka gra k. Dengan menggunakan antaramuka baris-perintah, pengguna perlu menaip perintah. Contoh sistem pengendalian berasaskan baris perintah adalah Linux. Antaramuka ini juga disebut sebagai CUI( character user interface ). Lazimnya, sistem pengendalian berasaskan CUI mempunyai satu lapisan lain yang bertindak sebagai penterjemah perintah kepada program penyelia. Lapisan ini dikenali sebagai cengkerang (shell). Contoh cengkerang untuk Linux adalah csh(C Shell) dan bash(Born Again Shell). Antaramuka gra k (GUI) menyediakan ikon, kotak dialog dan menu. Contohnya seperti Mac OSX dan Window 7. Pengguna perlu menggunakan tetikus untuk

120

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

manipulasi ikon, kotak dialog dan menu. GUI mula diperkenalkan dalam tahun 1983 pada komputer Macintosh. 2. menguruskan perkakasan seperti komponen-komponen input (tetikus, papan kekunci, pengimbas), output (pencetak, skrin, audio, video), storan sekunder (cakera keras) dan ingatan utama (RAM). Sistem pengendalian akan menyelaras dan menjejaki/mengikuti atur cara mana yang memerlukan perkakas mana. 3. menguruskan sistem fail cakera keras. Sistem pengendalian menguruskan perjalanan data dari komponen input (papan kekunci) kepada output (monitor) dan dari storan sekunder kepada ingatan utama dan dari ingatan utama kepada storan sekunder. 4. menguruskan proses atau perjalanan perisian yang lain. Andaikan pelaksanaan satu perisian sebagai satu proses. Jika penggunakan menggunakan tiga perisian serentak (contohnya, memproses perkataan dengan WordPerfect, meluncur internet dengan Netscape dan mendengar musik dari CD-ROM dengan WinAmp), maka terdapat tiga proses yang sedang dilaksanakan dalam komputer. Sistem pengendalian bertanggungjawab agar ketiga-tiga proses tersebut berjalan lancar dan tidak berlaku sebarang kesilapan yang boleh menyebabkan komputer tergantung. Kemampuan menggunakan tiga perisian serentak dikenali sebagai multitugasan. Ciri yang penting bagi sistem pengendalian dalam menguruskan multitugasan ialah teguh, iaitu kegagalan satu perisian tidak akan menyebabkan komputer tergantung. Sistem pengendalian yang berciri teguh adalah Unix,Linux dan BeOS.

121

6.4. CIRI-CIRI

6.4 Ciri-ciri Setiap sistem pengendalian mempunyai ciri-ciri dan kemampuan yang berbeza. Antara ciri-ciri utama dan kemampuan satu sistem pengendalian adalah multi tugasan, multi pengguna , multi pemprosesan, kelompok dan ingatan maya.

Multitugasan merujuk kepada keupayaan mengendalikan lebih dari satu tugasan pada satu masa secara serentak. Setengah sistem pengendalian hanya membenarkan satu tugasan dilakukan pada satu masa, ini dikenali sebagai sistem pengendalian tugasan tunggal. Setengah sistem pengendalian membolehkan multitugasan. Satu kegunaan multitugasan adalah pengguna boleh melaksanakan tugasan baru tanpa keluar dari tugasan yang sedang dilaksanakan dan menggunakan hasil dari tugasan kedua dalam tugasan pertama. Contohnya, pengguna boleh melukis dalam perisian gra k semasa menggunakan perisian memproses perkataan dan memasukkan hasil gra k tersebut dalam dokumen yang sedang ditulis.

multitask

122

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

6.5 Ciri-ciri

Terdapat dua kaedah dalam multitugasan:

1. multitugasan kerjasama (cooperative multitasking). Ini merujuk kepada aturcara yang ditulis sedemikian rupa iaitu ia akan bertanya sistem pengendalian secara berkala sama ada aturcara lain perlu menggunakan pemproses. Aturcara ini akan melepaskan pemproses jika ada aturcara lain hendak menggunakannya. Contoh kaedah multitugasan seperti ini adalah Macintosh dan Window 95.

2. multitugasan bantutan (preemptive multitasking). Andaikan setiap aturcara atau perisian yang dilarikan sebagai satu proses yang perlu dilayan oleh sistem pengendalian. Sistem pengendalian akan menyelengarakan senarai proses-proses yang sedang dilaksanakan. Setiap proses telah ditentukan keutamaan semasa ia mula dilaksanakan oleh sistem pengendalian. Sistem pengendalian berkuasa mencelah dan mengubahsuai keutamaan tersebut, menentukan berapa lama perlu melayan setiap proses sebelum melaksanakan proses lain dan boleh membantut/memberhentikan proses yang sedang dijalankan dan menggantikan proses yang lebih penting pada setiap masa. Contoh sistem pengendalian yang berkemampuan multitugasan bantutan adalah Linux dan Window 7.

6.5. CIRI-CIRI

123

Secara amnya, pengguna tidak nampak perbezaan kedua-dua kaedah multitugasan dalam keadaan biasa. Perbezaan ketara mungkin dapat dilihat dalam aplikasi masanyata (real-time application). Kaedah multitugasan terbantut adalah lebih teguh dan stabil dari multitugasan kerjasama. Multipengguna merujuk kepada kemampuan sistem pengendalian untuk membolehkan lebih dari satu pengguna mencapai komputer pada satu masa. Kadang-kala disebut juga sebagai perkongsian-masa (time-sharing). Selalunya, sistem pengendalian multipengguna membenarkan multitugasan. Setiap pengguna akan diberikan selang masa yang sama atau disebut juga irisan masa (time slices). Contoh sistem pengendalian berkemampuan multipengguna adalah Unix, Window 7 dan Linux. Multipemproses merujuk kepada sistem pengendalian yang boleh mengendalikan lebih dari satu pemproses secara serentak. Kebanyakan komputer sainti k mempunyai lebih dari satu pemproses untuk melakukan pengiraan dan pemprosesan yang banyak. Komputer seperti ini memerlukan sistem pengendalian yang boleh menguruskan lebih dari satu CPU. Sebagai contoh Window 7 mampu menguruskan sehingga 16 CPU dan Linux sehingga 64 CPU. Kelompok ( batch ) merujuk kepada bagaimana sistem pengendalian digunakan. Pada awal era komputer, komputer digunakan secara kelompok. Ini bermaksud data

124

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

dan aturcara disediakan secara kelompok untuk diproses oleh komputer. Pengguna tidak boleh memasukkan data semasa aturcara diproses. Sistem pengendalian dewasa ini adalah secara interaktif, di mana pengguna boleh memasukkan data semasa aturcara dilaksanakan. Untuk melarikan perisian aplikasi, sistem pengendalian akan memuatkan perisian aplikasi ke dalam ingatan utama atau RAM. Jika ingatan RAM bersaiz kecil atau saiz perisian adalah besar, perisian tersebut mungkin tidak akan dapat dilarikan. Untuk menyelesaikan masalah ini, sistem operasi akan menggunakan kaedah ingatan maya, iaitu satu kaedah di mana sistem pengendalian akan menggunakan storan sekunder (cakera keras) sebagai sebahagian daripada ingatan utama.

Dalam kaedah ini, sistem pengendalian akan memasukkan sebahagian perisian aplikasi ke dalam ingatan dan sebahagian ke dalam ingatan maya. Jika ini berlaku, perjalanan komputer akan menjadi perlahan kerana capaian dari storan sekunder adalah lebih perlahan berbanding dengan capaian dari ingatan utama. Sebagai contoh, pengguna sering mendapati komputer menjadi perlahan jika melarikan dua atau tiga perisian sekali gus. Ini ialah kerana, sistem pengendalian perlu memindah data dari ingatan utama (RAM) kepada storan sekunder (cakera keras) dan sebaliknya. Proses ini adalah perlahan, dan sering melibatkan bunyi bising yang menunjukkan komputer sedang mencapai cakera keras. Cara terbaik mengatasi masalah komputer perlahan adalah dengan menambah saiz ingatan utama (RAM). Proses memindah data dari ingatan maya ke ingatan utama dan dari ingatan utama kepada ingatan maya disebut sebagai swap. Ruang swap pada cakera keras adalah saiz storan yang digunakan sebagai ingatan maya. Sistem pengendalian yang mempunyai kemampuan ingatan maya adalah adalah Unix, Linux,dan Windows.

6.6 Isu-isu asas Beberapa perkara asas perlu diperhatikan dalam sistem pengendalian; 1. Satu komputer boleh mempunyai lebih dari satu sistem pengendalian. Sebagai contoh, pengguna boleh mempunyai WIndow 7 dan Linux pada satu cakera keras. Apabila memulakan komputer, pengguna boleh memilih untuk menggunakan salah satu dari dua sistem tersebut. Hanya satu sistem pengendalian boleh dilarikan pada satu masa. Kedua sistem tersebut tidak boleh berkongsi perisian atau data, kecuali data dalam bentuk mudah-alih seperti teks,gra k atau audio. Ia menggunakan kaedah dual-boot. Pengguna hanya boleh melarikan satu sistem operasi pada satu masa.

125

6.6. ISU-ISU ASAS

dual boot 2. Satu perisian untuk sistem pengendalian A tidak boleh dilarikan pada sistem pengendalian B. Contohnya, perisian pada Window 7 tidak boleh dilarikan pada Unix atau Linux. Ini kerana setiap sistem pengendalian mempunyai format maklumat tersendiri. Untuk membolehkan satu perisian dari sistem pengendalian A dilarikan pada sistem pengendalian B, perisian tersebut perlu dipindahkan dan dikompil semula pada sistem pengendalian B. Alternatif lain ialah dengan menggunakan bahasa Java, yang menggunakan konsep mesin-maya. Satu perisian dalam bahasa Java akan dikompil kepada byte-code yang boleh dilarikan dalam mesin maya. Setiap sistem pengendalian yang mempunyai mesin maya boleh melarikan perisian yang sama tanpa sebarang perubahan. Ini merupakan slogan, Write Once, Run Every Where, yang digunakan untuk mempopularkan Java 3. Pengguna juga boleh menggunakan teknologi virtualisasi iaitu melarikan dua sistem operasi pada satu masa. Ini melibatkan perisian seperti VMWare dan VirtualBox. Pengguna boleh melarikan 2 atau lebih sistem operasi pada satu-satu masa.

virtualisasi

126

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

virtualisasi

virtualisasi 4. Untuk memudahkan perkongsian dokumen. beberapa format dokumen mudahalih telah diperkenalkan seperti ps(postscript) dan pdf (portable document format). Jika sebuah dokumen dihasilkan dalam format ps atau pdf, ia boleh dikongsi oleh semua sistem pengendalian. 5. Pengguna boleh melarikan sistem pengendalian A dalam sistem pengendalian B dengan menggunakan virtual machine seperti VMWare dan virtualBox. Terdapat ratusan sistem pengendalian. Sistem yang ramai pengguna adalah seperti Window 7, MacOS X dan Linux. Selain daripada itu terdapat juga sistem pengoperasian yang merupakan hasil penyelidikan seperti Merlin, Hurd, dan Plan9.

6.7. CONTOH SISTEM PENGENDALIAN

127

6.7 Contoh sistem pengendalian DOS( Disk Operating System ) adalah sistem pengendalian yang popular untuk komputer peribadi sebelum Window diperkenalkan. Ia diperkenalkan pada tahun 1981. Pada ketika itu, IBM ingin mengeluarkan komputer peribadi yang diberi nama IBM-PC dan ia memerlukan satu sistem pengendalian untuk komputer ini. Oleh kerana IBM menjangkakan pasaran untuk komputer peribadi adalah kecil, maka ia telah meminta satu syarikat kecil yang bernama Microso untuk membekalkan sistem pengendalian.

DOS

DOS Sistem pengendalian yang dibekalkan oleh Microso dinamakan MS-DOS. Setelah komputer IBM-PC diperkenalkan, sambutan terhadap komputer peribadi meningkat di luar jangkaan. Banyak pengeluar komputer mula menjual komputer klon dengan MS-DOS. MS-DOS telah menjadi sistem pengendalian piawai untuk komputer peribadi pada dekad 1980an.

128

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

Oleh kerana DOS dibina khusus untuk komputer peribadi, ia mempunyai beberapa kelemahan. DOS merupakan sistem pengendalian 16-bit untuk pemproses Intel 80x86 dan mampu mencapai ingatan maksimun 1 MB. Had capaian ini merupakan kelemahan yang paling ketara untuk DOS, di mana DOS telah membahagikan ingatan 1MB ini kepada dua bahagian, ingatan biasa sebanyak 640KB dan ingatan atasan sebanyak 350KB. Ingatan biasa digunakan untuk memuatkan sistem pengendalian dan aplikasi. Ia juga tidak mempunyai ciri multitugasan, multipengguna dan ingatan maya. Dewasa ini, DOS sudah tidak digunakan untuk komputer peribadi. Window adalah sistem pengendalian yang dibangunkan oleh Microso. Ia mula diperkenalkan pada tahun 1985 sebagai jawapan kepada GUI yang diperkenalkan oleh Macintosh OS pada tahun 1983. Versi pertama Window, Window 1.0, merupakan cengkerang GUI kepada MS-DOS. Versi Window 1.0 mempunyai berbagai masalah dan gagal di pasaran.

Pada tahun 1990, Microso memperkenalkan Window 3.0 yang lebih stabil bersama beberapa perisian aplikasi yang boleh digunakan bersama Window 3.0 seperti MS-Excel dan MS-Word. Perisian ini mendapat sambutan yang luar biasa. Pada tahun 1995, Microso memperkenalkan Window 95. Window yang terbaru adalah Window 7 yang menyokong 64-bit dan pelbagai ciri menarik. Mac OSX adalah sistem pengendalian yang yang digunakan untuk komputer dari Apple. Ia mempunyai GUI yang menarik. Sistem ini diasaskan kepada sistem Unix. Ia mempunyai pelbagai ciri menarik dan tur yang tidak terdapat pada Window 7. Lazimnya, komputer Apple adalah lebih mahal.

MacOS X

6.7. CONTOH SISTEM PENGENDALIAN

129

MacOS X Unix adalah satu sistem pengendalian yang dicipta di Bell Laboratories, sebuah pusat penyelidikan , pada tahun 1969. Ia mempunyai ciri-ciri multipengguna, multitugasan, pembangunan sistem, serbaguna, interaktif dan menyokong perangkaian. Unix telah dihasilkan oleh Kenneth ompson, dengan bantuan Dennis Ritchie, Doug McIllroy dan beberapa ahli saintis lain. Bell Laboratories adalah sebahagian dari AT&T, sebuah syarikat komunikasi telefon di USA. Unix mula dibangunkan kerana ahli-ahli saintis di Bell Lab memerlukan satu persekitaran komputer yang menggalakkan perkomputeran secara kelompok. Dengan adanya persekitaran ini, ahli-ahli saintis akan mudah berkongsi data, berkomunikasi dan bekerjasama dengan ahli saintis yang lain.

Unix

130

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

Unix pada mulanya ditulis dalam bahasa penghimpun. Ia kemudiannya ditulis kembali dalam bahasa pengaturcaraan C pada tahun 1973. Bahasa C dihasilkan oleh Dennis Ritchie. Oleh kerana AT& tidak dibenarkan untuk menjual sistem pengendalian secara komersial, ia telah melesenkan Unix bersama dengan kod sumber (atur cara kepada Unix) kepada beberapa syarikat komersial dan universiti dengan harga yang rendah. Syarikat komersial dan universiti selanjutnya telah mengubahsuai kod sumber Unix untuk menghasilkan versi Unix yang sesuai untuk kegunaan masing-masing. Sebahagian dari versi Unix ini turut dipasarkan untuk kegunaan umun. Oleh kerana itu, terdapat banyak versi Unix yang berbeza di pasaran dengan berbagai jenama. Antara jenama Unix serta pengeluarnya adalah seperti Solaris (Sun Microsystem), Hurd (Gnu), SINIX (Siemen), AIX (IBM), Irix (Silicon Graphic), HP-UX (Hewlett-Packard)dan OS/F (Digital Equipment). Terdapat juga versi Unix yang percuma seperti OpenBSD, NetBSD, 386BSD, Minix, Xinu dan Linux. Unix pada asasnya satu sistem berasaskan baris perintah. Pada tahun 1983, satu sistem GUI yang dinamakan tingkap X yang dibangunkan di MIT (Massachusset Institute of Technology) telah digunakan sebagai sistem GUI untuk Unix. Antara ciri-ciri utama Unix adalah pantas, multitugasan, multipengguna, kemudahan protokol TCP/IP, kestabilan, ciri-ciri keselamatan, baris-perintah yang baik, boleh lentur, multipemproses, sistem terbuka, banyak perisian dan dikeluarkan oleh banyak pengeluar komputer. Antara ciri-ciri Unix yang kurang menarik adalah wujudnya berbagai versi yang tidak serasi, kurang ramah pengguna dan kelok pembelajaran yang curam.

Linux Kini, Unix sudah berusia hampir 40 tahun, dengan teknologi yang sudah mantap dan teruji. Adalah dianggarkan hampir 90% komputer pelayan menggunakan Unix dalam proses kritikal kerana tahap kestabilannya yang tinggi. Dewasa ini Unix banyak digunakan pusat pengajian tinggi, organisasi dan pusat penyelidikan sebagai komputer pelayan dan stesen kerja. Ia kurang digunakan di persekitaran automasi pejabat. Linux adalah sistem pengendalian klon Unix. Ia dihasilkan tanpa melibatkan sebarang kod sumber Unix dari AT&T untuk komputer peribadi. Pada mulanya, Linux

6.8. STATISTIK PENGGUNAAN

131

adalah satu projek seorang mahasiswa komputer sains di University of Finland pada tahun 1991 ketika berusia 21 tahun. Pelajar ini menghadapi masalah menggunakan DOS dan beliau tidak mempunyai wang untuk membeli sistem pengendalian Unix komersial. Oleh itu, beliau telah cuba membangunkan satu sistem klon Unix untuk komputer peribadinya dengan menggunakan sistem pengendalian Minix sebagai asas. Minix adalah sistem pengendalian klon Unix yang dihasilkan oleh Prof. Andrew Tannenbaum di University of Vrije, di Netherlands. Lazimnya Minix boleh diperolehi bersama buku teks Operating System oleh Prof. Tannenbaum. Usaha beliau telah dimaklumkan dalam medan diskusi usenet di internet. Selepas itu ramai pengatur cara mula berkerjasama melalui internet untuk menghasilkan Linux. Hasil dari kerjasama yang melibatkan ramai pengatur cara dari seluruh dunia, satu sistem klon Unix yang canggih, stabil dan berkemampuan tinggi telah dapat dihasilkan. Dewasa ini, Linux telah mula mendapat perhatian dari semua pihak. Linux banyak digunakan di persekitaran penyelidikan, universiti dan organisasi pada komputer pelayan dan stesen kerja. Linux boleh diperolehi secara percuma dari Internet atau diperolehi dari pengedar Linux seperti RedHat, Ubuntu dan Debian. Linux mempunyai ciri-ciri multitugasan, multipengguna, multipemprosesan, ingatan maya, stabil, teguh dan kemudahan TCP/IP. Pengguna boleh larikan Linux secara dual-boot, atau secara virtualisasi.

6.8 Statistik penggunaan Pada 8/2011, adalah dianggarkan bahawa penggunaan sistem pengendalian berasaskan penggunaan web adalah seperti berikut;

1. Window XP(35%)

2. Window 7(31%)

3. Window Vista(11%)

4. Mac OSX(7%)

5. iOS (4%)

6. Linux (3%)

Kalau diperhatikan, hampir 75% pengguna menggunakan sistem operasi Window.

132

BAB 6. SISTEM PENGENDALIAN

Penggunaan sistem operasi

Penggunaan rangkaian sosial

6.9 Kesimpulan Dari bab ini boleh kita simpulkan; 1. sistem pengoperasian adalah satu perisian yang penting untuk komputer. 2. terdapat pelbagai sistem operasi seperti Window, MacOSX, Linux. 3. setiap sistem operasi mempunyai kebaikan dan kelemahan. Sistem operasi yang sesuai untuk pengguna adalah sistem yang mampu menolong pengguna melaksanakan tugasan mereka dengan optimal. 4. Satu komputer boleh mempunyai lebih dari satu sistem operasi.

  7.1 Objektif Dalam bab ini anda akan; 1. memahami konsep pengaturcaraan 2. mengetahui ciri-ciri bahasa aturcara 3. mengetahui paras bahasa aturcara

7.2 Pendahuluan Perisian komputer dibangunkan dengan menggunakan bahasa aturcara. Proses ini dinamakan pengaturcaraan. Bahasa pengaturcaraan ialah satu set peraturan atau petua yang memberitahu komputer operasi apa yang patut dilaksanakan. Ia juga boleh disebut sebagai bahasa buatan untuk pengaturcaraan komputer. Secara mudah, komputer secara sendiri adalah bodoh dan tidak boleh ber kir. Oleh itu, bahasa pengaturcaraan digunakan oleh manusia untuk berkomunikasi dan menyuruh komputer melakukan sesuatu tugasan. Bahasa pengaturcaraan menyerupai bahasa tabii seperti bahasa melayu dalam beberapa aspek. Contohnya, ia mempunyai perkataan, simbol dan sintak. Untuk menulis aturcara, pengatur cara perlu mengetahui perkataan, simbol dan sintak bahasa pengaturcaraan yang digunakan. Terdapat banyak bahasa pengaturcaraan seperti APL, Pascal, Java, Perl, Eifel, C, C++, Basic, Fortran, Lisp, Scheme, BETA, Lua, Visual Basic, Prolog, Haskell, Hugs dan COBOL. Dianggarkan terdapat lebih 1000 bahasa pengaturcaraan di dunia. http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_programming_ languages

2. Masalah dalam bahasa aturcara for(i=1;i