Surma, Afarowie, wulkany ETIOPIA 15 dni, 5-19.02.2013 kod EAS1

Wyjazd z gatunku innych niż wszystkie. Wulkany depresji Danakil i plemię Surma – miejsca rzadko odwiedzane, a szczególnie Danakil, częstokroć uważany za najciekawsze miejsce w Etiopii

Krater wulkanu Erta Ale, Danakil

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

Mapa:

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

Cztery najważniejsze powody, by jechać: Surma – najbardziej niezwykłe z etiopskich plemion. Liczy ok. 200 tys członków i składa się z trzech grup: Suri, Mursi i Me’en. Bardzo wojownicze plemię. Często toczą walki z plemionami Nyangatom i Toposa, a grupa Mursi - aby nie wyjść z wprawy w walce - rytualnie atakuje plemię grubasów Bodi. Surma kultywują m.in. skaryfikację (zdobienie całego ciała przez nacinanie, zdrapywanie i wypalanie skóry; ma przysposobić młodych mężczyzn do bólu i wysiłku w walce), rytualne walki kijami donga (do krwi lub śmierci; walczy kilkudziesięciu mężczyzn i w walce wszystkie chwyty są dozwolone), przyozdabianie kobiet talerzykami wmontowanymi w dolną wargę (największy zmierzony miał 41cm średnicy). Danakil i Afarowie – Danakil to największa afrykańska depresja, zarazem najgorętsza kraina na świecie. Pełna jest solnych jezior i wygasłych wulkanów (jeden – Erta Ale – jest czynny). Danakil jest domem niezależnego muzułmańskiego plemienia Afarów. Afarowie mają własne państwo – Sułtanat Aussa, które istnieje do dzisiaj w ramach Etiopii! Od 1734 roku panuje w sułtanacie dynastia Mudaito a ostatni sułtan – Hanfere Ali Mirah Hanfere – wstąpił na tron w 2011 roku i panuje rezydując w starej stolicy Afarów – Asaita… Dalol – jeden z dwóch najbardziej niezwykłych obszarów przeróżnych formacji wulkanicznych w środku kaldery dawnego wulkanu (drugi jest na Islandii). Przeróżne i wielokolorowe formacje magmowe, jeziora solankowe, gejzery, słupy, tarasy,… Bajka ☺ wulkan Erta Ale – jedna z niewielu możliwości zajrzenia do wnętrza czynnego wulkanu (w Afryce jeszcze tylko Nyamuragira w Kongu) wprost z jego krawędzi. W środku falujące jeziora lawy… Nocne zdjęcia wnętrza wulkanu są imponujące.

PLAN: Dzień 1 Wylot z Warszawy Dzień 2 Mekele Przylot do Addis Ababy. Wylot do Mekele. Nocleg w Mekele. Dzień 3 Danakil Jedziemy w kierunku depresji Danakil i terenu zamieszkałego przez Afarów. Jedziemy starym szlakiem afarskich karawan solnych, które wciąż

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

wędrują i które będziemy po drodze obserwować. Przejeżdżamy przez góry prowincji Tigrai. Dojeżdżamy do Berahle, a następnie go Hamed Ela, która jest punktem wyjściowym do eksploracji Dalolu i okolic jeziora solnego Assale. Nocleg na campingu. Dzień 4 Dalol Jedziemy do Dalol. To niezwykły obszar przeróżnych formacji wulkanicznych w środku kaldery dawnego wulkanu. Leży tuż przy granicy Erytrei. Są tu jeziora solankowe, słupy solne, gorące źródła, tarasy magmowe, tzw. fumarole i przeróżne formacje wykształcone przez wulkan. Niezwykle fotogeniczne, i wszystko niezwykłych kształtów! Bogactwo minerałów (szczególnie potasu i siarki) sprawia, że wszystkie formy są bardzo kolorowe. Dallol leży 116m poniżej poziomu morza i jest najniżej położonym obszarem w Afryce. Następnie jedziemy nad jezioro Assale, skąd wydobywa się bloki solne, następnie transportowane przez afarskie karawany do Mekele. Jezior Assale jest w rzeczywistości kilka i przez najbliższe dni będziemy mogli obserwować wydobywanie soli znad nich. Obserwujemy wydobycie soli i formowanie karawany. Na nocleg powrót do Hamed Ela. Nocleg - camping Dzień 5 wulkan Erta Ale Przejazd do Dodom, który jest bazą do trekkingu do krateru wulkanu Erta Ale („góra dymu” po afarsku). Wieczorem relaks a nocą wyjście na krater. Wulkan ma wysokość 613mnpm jest nieustannie czynny i można z krawędzi obserwować erupcje wewnątrz kaldery. Znajdują się tam jedno bądź dwa jeziora lawowe, które czasami spływają południowym stokiem (który jest nazywamy przez Afarów „wrotami piekieł”). Do krateru jest do przejścia ok. 12,5km. Do niesienia bagażu wynajmujemy wielbłądy. Powrót do

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

Dodom. Dzień 6 Mekele Powrót do Dodom. Jedziemy z powrotem do Hamed Ela. Po drodze będziemy oglądać wydobywanie soli i karawany. Przejazd do Mekele. Wjeżdżamy w góry Tigrai. Dojeżdżamy do Mekele, gdzie nocujemy w hotelu. Dzień 7 Jimma Przelot do Addis Ababy, gdzie przesiadamy się na jeepy i od razu jedziemy na południe w kierunku prowincji Kaffa, skąd wywodzi się słynna etiopska kawa i skąd w ogóle wzięła się nazwa tego popularnego napoju. Mijamy największą budowę Etiopii – zaporę Gibe Dam (243m wysokości), która w przyszłości przez zmianę warunków hydrograficznych najprawdopodobniej kompletnie zniszczy unikalne kultury plemienne w dolinie Omo. Dojeżdżamy do Jimmy, która była od XVIw stolicą potężnego Królestwa Kaffy, przyłączonego do Etiopii dopiero w 1933 roku po śmierci ostatniego władcy Abby Jiffara. Nocleg w Jimma w hotelu. Dzień 8 Bebeka Cały dzień jedziemy przez serce etiopskiego zagłębia kawowego, wśród plantacji i lasów kawowych. Stąd wywodzi się słynna Arabica. Na nocleg zatrzymujemy się w guesthousie w środku plantacji kawy w miejscowości Bebeka. Dzień 9 Tulgit Jedziemy na południe do Tum. Zjeżdżamy z wysokości 1900mnpm do 900 mnpm. Po drodze odwiedzamy wioski plemion Me’en i Bench. Droga do Tum zajmie nam ok. 5h. W Tum rozpoczynamy krótki trekking (ok. 3h) przez tereny plemienia Surma (Suri) do miejscowości Tulgit. W Tulgit nocleg na campingu.

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

Dzień 10 plemię Surma Trekking z Tulgit do Kibish (12km). Kibish to aktualnie najważniejsza miejscowość na terenach Surma. Po drodze mijamy wioski tego plemienia. Nocleg w Kibish (camping). W czasie trekkingu będziemy mieli możliwość obserwacji Surma i ich obyczajów, np. sztuki tatuowania ciała, skaryfikacji, malowania ciał ssania krwi zwierząt, być może walk kijami donga. Dzień 11-12 plemię Surma Trekking wokół Kibish po kraju Surma. Jeśli będzie możliwe dotrzemy do Kormu – starej stolicy Surma i byłej siedziby ich królów. Nocleg w Kibish (camping). Dzień 13 Jimma Wyruszamy w drogę powrotną - przejazd z Kibish do Jimma. Opuszczamy tereny Surma i wjeżdżamy do zagłębia kawowego Kaffa. Nocleg w hotelu. Dzień 14 Addis Ababa Przejazd z Jimma do Addis Ababy, nocleg w Addis Ababie. Dzień 15 Wylot z Addis Ababy do jednego z portów europejskich, Przesiadka i przelot do Warszawy.

INFORMACJE ORGANIZACYJNE: Grupa: 7-15 osób Cena: 5700 pln + 1630 usd Terminarz płatności: * zaliczka 2000pln * 3700 pln płatne do 30 dni przed wyjazdem * 1630 usd płatne przewodnikowi po dotarciu do celu podróży W cenie: przeloty Frankfurt-Addis Ababa-Mekele-Addis Ababa-Frankfurt wiza etiopska noclegi w hotelach (pokoje 2os) i w namiotach ubezpieczenie KL + NW

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

opieka polskiego przewodnika przejazdy w Etiopii wynajętymi jeepami 4x4 (cała trasa) całkowita organizacja ekspedycji na Danakil i do Surma wyżywienie w dniach noclegów campingowych: 3-5, 9-12 przewodnicy etiopscy, afarscy i Surma sprzęt campingowy (z wyjątkiem śpiwora) tłumacz Surma strażnicy afarscy i Surma Cena nie obejmuje: wstępów biletu dolotowego do/z Frankfurtu wyżywienia w dniach z noclegiem w hotelach: 2, 6-8, 13-14 (ok. 70 usd) wydatków o charakterze osobistym tipów dla obsługi

INFORMACJE PRAKTYCZNE: Charakter wyprawy Wyjazd ma charakter eksploracji. Poruszamy się wynajętymi jeepami z napędem na cztery koła do rzadko odwiedzanych miejsc. Wyprawa ma bogaty programie uwzględniającym elementy miejscowej kultury, historii, etnografii, przyrody i środowiska geograficznego. Klimat Pora sucha trwająca do lutego/marca, wtedy opady mogą się pojawić sporadycznie. Warunki klimatyczne są zróżnicowane w zależności od regionu i wysokości nad poziomem morza. W północnej części Etiopii – Danakil - ze względu na położenie poniżej poziomu morza dni są bardzo gorące i należy liczyć się z temperaturami rzędu 40 stopni. Na południu kraju temperatury rzędu 30 stopni na równinach wokół Kibish. Na centralnych wyżynach temperatura rzędu 25 stopni. Ze względu na porę suchą, deszczy na południu można spodziewać się sporadycznie. Dokumenty, wizy Paszport ważny pół roku od daty wylotu z Addis Abeby. Wiza wyrabiana jest na lotnisku. Ubiór Odzież powinna być dostosowana do zróżnicowanych temperatur. Konieczna będzie lekka odzież ze względu na ciepło i gorąco. Zalecane zabranie lekkich ubrań z długimi rękawami, kołnierzem, cienkich długich spodni i obowiązkowo nakrycia głowy chroniącego przed słońcem. Przydadzą się również sandały i klapki pod prysznic. Niezbędne są również wygodne buty do

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

trekkingu po pagórkowatym terenie (dojście do Erta Ale 12km i trekking w kraju Surma). Transport Poruszamy się wynajętymi jeepami. Etiopia jest wielkim krajem, więc przejazdy są długie. Po Danakilu poruszamy się drogami gruntowymi. Dojazd do Surma jest asfaltowy do Bebeki i dalej do Kibish, natomiast drogi wokół Kibish i do Tum są gruntowe. Wokół Kibish trekking pieszy (nie trzeba nosić bagaży). Noclegi Nocujemy w hotelach w pokojach 2 osobowych lub w namiotach. Namioty są dostarczone i są wyposażone w materace. Niezbędny jest własny śpiwór (noce ciepłe - wystarczy optimum w granicach +5-10, ºC). Wyżywienie W dniach hotelowych wyżywienie na własny koszt, w dniach z noclegami na campingu wyżywienie dostarczone i przygotowywane przez miejscowego kucharza w obozowej kuchni. Dla przykładu: kolacja w lokalnych restauracyjkach to koszt rzędu 80-100 birr, woda butelkowa 10-15 birr , kawa w barze ok. 10 birr, piwo 10-15 birr (kurs birr patrz: Pieniądze) Fotografowanie Fotografowanie ludzi wiąże się z koniecznością dokonywania opłat za robienie zdjęć. Na ten cel należy przygotować lokalną walutę o nominałach 1 lub 2 birr (wyższe nominały oraz waluta USD i EUR nie jest przez nich akceptowana). Ceny za fotografowanie się negocjuje, ale standardowa opłata dla fotografowanej osoby wynosi 2 birr. Surma żądają wyższych opłat. W niektórych miejscach (taka informacja zawsze jest widoczna) są zakazy fotografowania i jest to bardzo restrykcyjnie przestrzeganie. Szczepienia Nie są wymagane. Zalecane szczepienia: tężec, żółtaczka typu A i B. Ze względu na pobyt w Surma (region zagrożony malarią) należy brać profilaktycznie tabletki przeciwko malarii. Szczegółowe informacje można uzyskać np. w Poradni Chorób lub w Punkcie Szczepień Sanepidu lub w Wojewódzkich Stacjach Sanepidu. Wszelkie sprawy dotyczące zdrowia, szczepień i profilaktyki antymalarycznej należy skonsultować z lekarzem, podawane przez nas wskazówki mają jedynie charakter informacyjny. Pieniądze 1630 usd – do przekazania przewodnikowi Ok. 70usd – wstępy Ok. 70usd – wyżywienie w dniach „hotelowych” Banknoty muszą być nowe i nie zniszczone (wyłącznie z nowych emisji, tzw. „duże głowy” wydrukowane najlepiej po 2006 roku)

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl

Dodatkowo pieniądze na zwyczajowe napiwki, własne wydatki, pamiątki, opłaty za fotografowanie Waluta miejscowa – birr. Kurs 1 USD = ok. 17 birr, 1 EUR = ok. 23 birr (dane z lutego 2012). Bankomaty będą dostępne jedynie w Addis Abebie Co warto zabrać śpiwór lekką odzież czapkę i jakieś lekkie nakrycie głowy chroniące od słońca okulary przeciwsłoneczne, kremy z wysokim filtrem koniecznie silne repelenty przeciw komarom – np. MUGGA latarka, turystyczny scyzoryk aparat fotograficzny z zapasową baterią, lornetka chusteczki nawilżane przejściówki do wtyczek typu D, J lub L (trzy bolce) – wprawdzie czasami udaje się podłączyć polskie wtyczki, lepiej zaopatrzyć się w przejściówki. Apteczka Ubezpieczenie Pakiet KONTYNENTY, opcja świat w Towarzystwie Ubezpieczeń i Reasekuracji AXA: KL z assistance -30 tys euro, NNW -4 tys euro, bagaż podręczny - 400 euro, koszty ratownictwa - 5 tys euro (podlimit kosztów leczenia) Istnieje możliwość wykupienia ubezpieczenia od kosztów rezygnacji z uczestnictwa w imprezie turystycznej.

a: 31-234 Kraków ul.Kuźnicy Kołłątajowskiej 15c/41 t: +48 698 900 885 e: [email protected] w: www.torre.pl