STUDIUM UWARUNKOWAN I KIERUNKOW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KRASNE JEDNOLITY TEKST STUDIUM

STUDIUM UWARUNKOWAN , I KIERUNKOW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KRASNE JEDNOLITY TEKST STUDIUM mszo KRASNE . URZAD MiAHA PAZDZIERNIK 1999...
1 downloads 0 Views 8MB Size
STUDIUM UWARUNKOWAN

, I KIERUNKOW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KRASNE JEDNOLITY TEKST STUDIUM

mszo

KRASNE . URZAD MiAHA PAZDZIERNIK 1999, L1PIEC 2003 NII112~s.la WYDZUil~ AHCHlTi:lmJrr1! KCt"a Jast Z~(J(j(,j , MV"li:;?tPm Za zgodnOs6~

P"!:LLA_ C;'lvill-,TY KF.~_ll.S I~JE

UCHWALA NR VEIl 73 12fJ03 R~D~{ -GiVITr-r{ ]{~--.L.1_§NE

z dnia 10 ij;Jt~ 2DD3 T,

VI- sp:ra-Yllie

u'~hwaleni2

zml.any

,. T' v, " ~ . '" . Stud.:nrm U'Vlla.:rUTI-k owan., l-",-"\..lerunJ.:cw .L.agospoaarowan12 . :. :rzes-n'"'2~nnego

.~

.

~0rr:l}.ny

}~?'asne

Dziaiajqc na podstawie art. 18 ust.2 pkt. 15 ustav,y z dnia 8 marca 1990 1. 0 samorzqdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1591 z p6iuiejszymi z:nianami) QIaz an. 6 USIaw)' z dnia 7 lipca 1994 r. 0 zagospodarowaniu przestrzennym Itebt jednoliry Dz. D, NT 15 z 1999 ;, pcz. 139 z poiuiejszymi zmia..llami I

Rada Gillin] K:rasne uchwala co nast~plije:

§1

1.

Uchwala si~ Zmia..T)e; Nr 1 Studium Dwarunkowan i Kierunk6w Zagospodarowania

Przestrzennego GmiTlY Krasne, polegaj'l.c'l. na '"ymaczeniu terenow, ktore mog'l.

bye przeznaczone pod usiugi komeTcyjne w tym pod budow~ obiekt6w handlowych

o powier=chni sprzedaZowej powyzej 1000 m 2

2.

Integralnyrr'.J cz,sciarni niniejszej Dchwal), Sq: telcst ZmifuT)), Nr 1 studium stanowi'l.cy zalqcznik I1I 1 do uchwa!y, rysunek Zmiany NT 1 w skali 1: 10 000 stanowiqcy za1'l.cmik

ill :::

do

uchwa~y.

§2

Vi smdium wyznacza si, obszary (oznaczone na zalqczniku graficzn;,m symbolami DC) polozone w miejscowosci Krasne i MaJawa wzd!uz drogi krajowej NT 4 stanowiqce zarazem obszary strategiczne gminy, hOTe Z uwagi na lokalizacje;, wielkosc, dost,pnosc komunikacyjnq i uksztahowanie mogq bye przeznaczone pod konc~ntracje uslug, w rym obiekt6w handlowych 0 powierzchni sprzedazowej pm;yyzej 1000 n/,

§3 Zobowi'l.zuje si, W6jta Gminy Kra.sne do opracowania jednolitego tckstu ,l;!

~

~\~7>l:Gnanic ucl~'JlafY

~udiul11

.

.i ~

po'\:vierza si~ V,i6jtov"ri G:1111":'Y }.iasne.

S -­

:;;

->::

,:m~ ac.'C2~~I:';:;;;:::~ z

dl'iem pcdi~:ia

,/'"' ,,. '.

'.... ...., '-t/ " '-. , . \~\ ;",,1/'1 ".,,~ ..'~.o ..-< J

i']

/-Jj

=:-; ~\. /

.!i/'C ~ C!:/v [:~ij'-1/ _lJE·j'l.l WGJT G}pr.· .~II'-­ "/_~n_>;f:;)r 11 ,-,,-

i'i J.~L_' ~dr, ~ ...I'.,Z'4f'Y ".:;27(,'

-___ .~~~--::..:~ _____ --:--';-i~ =-. ~-:.

"

k

GNlNA KRASl'lE 36-007 Krasn8 121 NIP 517-00-42-253

STUDIUM UWARUNKOWAN I KIERUNKOW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KRASNE ZAWIERAJI\CE INTEGRALNIE ZE SOBA ZWIAZANE TEKST I RYSUNEK STUDIUM ZOSTAtO SPORZI\DZONE W OKRESIE OD WRZESNIA 1998 ROKU DO PAZDZIERNIKA 1999 ROKU

STUDIUM UWARUNKOWAN I KIERUNKOW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY KRASNE ZOSTAtO UCHWALONE UCHWAU\ NR XVI/161/2000 RADY GMINY KRASNE Z DNIA 28 KWIETNIA 2000 R

STUDIUM ZOSTAtO ZMIENIONE W CZERWCU 2003 ROKU ZMIANA STUDIUM ZOSTAtA UCHWALONA HWAU\ NR VIIlf73/2003 Z DNIA 10 UPCA 2003 R

WOJT GMINY KRASNE

I~~-"

wr-

FM!NY

l~NE

iF-1JJ.flj?~a!ernla / . \

~

:

,

3 SPIS TRESCI

1.

1,1. 1.2. 1.3. 1.4. 1,5,

2.

Wst;;;p Charakter i zakres opracowania Organ sporzqdzajqcy Zesp6/ autorski Podstawowe materialy wejsciowe

6

6

8

8

8

OGOLNE ZAlOZENIA STRATEGII ROZWOJU GMINY

1, 3 3.

6

OGOLNA CHARAKTERYSTYKA OPRACOWANIA

9

Mocne i slabe strony gminy Misja gminy Cele i zadania strategiczne

9

12

13

UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY WYNIKAJACE Z CZYNNIKOW ZEWN~TRZNYCH

15

3.1. 3,2.

15

16

Otoczenie globalne Otoczenie terytorlalne

19

4, UWARUNKOWANIA ROZWOJU WYNlKAJACE Z PRZYRODNICZYCH, KULTUROWYCH

I KRAJOBRAZOWYCH WARTOSCI SRODOWISKA

4.1, 4,2. 4,3.

5,

Uwarunkowania przyrodnicze 19

Uwarunkowania kulturowe 26

Uwarunkowania wynikajqce z walor6w krajobrazowych

45

UWARUNKOWANIA ROZWOJU EKONOMICZNYCH FUNKCJI GMINY 50

5,1. Uwarunkowania rozwoju dzialalnosci gospodarczej 50

5.2. Uwarunkowania rozwoju funkcji rolniczej 5.3. Uwarunkowania rozwoju funkcji turystyczno-wypoczynkowej

6.

UWARUNKOWANIA ROZWOJU FUNKCJI OSADNICZEJ

6.1 . Ludnosc i zagadnienia spoleczne 60

6,2. Osadnictwo 72

6.3. Infrastruktura spoleczna 74

60

4

7.

UWARUNKOWAN1A ROZWOJU KOMUN1KACJl 7,1,

8.

9.

Komunikacja kolejowa 77

Komunikacja drogowa 77

UWARUNKOWANIA ROZWOJU iNFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ 8,1. 8.2. 8,3. 8.4. 8,5, 8,6 8,7. 8,8.

77

80

Uwarunkowania w zakresie zaopatrzenia w wod~ 80

Uwarunkowania w zakresie odprowadzania sciek6w 85

Uwarunkowania w zakresie kanalizacji deszczowej 90

Uwarunkowania w zakresie ogrzewnictwa 90

Uwarunkowania w zakresie zaopatrzenia w gaz 94

Uwarunkowania w zakresie gospodarki odpadami 94

Uwarunkowania w zakresie elektroenergetyki 95

Uwarunkowania w zakresie telekomunikacji 97

UWARUNKOWANIA WYNIKAJACE ZE STRUKTURY WLASNOSCI GRUNTOW I CHARAKTERU RUCHU BUDOWLANEGO

99

9.1, Struktura wlasnosci grunt6w 99

9.2. Charakterystyka ruchu budowlanego

10,

CELE ROZWOJU PRZESTRZENNEGO ORAZ GLOWNE ZASADY

POLITYKI PRZESTRZENNEJ GMINY 104

10,1, Cels rozwOJU przsstrzennego 104

10.2. Gl6wne zasady polityki przestrzennej gminy 108

11

KIERUNKI OCHRONY SRODOW1SKA PRZYRODN1CZEGO I KUL TUROWEGO

110

11.1, Kierunki ochrony srodowiska przyrodniczego 110

11.2. Kierunki ochrony wartosci kulturowych 113

12.

KIERUNKI ROZWOJU I PRZEKSZTALCEN STRUKTURY FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNEJ GMINY

123

12 1. Przeslani ksztaltowania struktury funkcjonalno - przestrzenna gminy

12,2. Struktura funkcjonalno-przestrzenna gminy 123

12,3 Glowne kierunki zagospodarowania w pOdstawowychobszarach

funkcjonalnych 124

12.4. Giowne kierunki zagospodarowania w poszczeg61nych jednostkach

osadniczych 128

5

13.

KIERUNKI ROZWOJU I PRZEKSZTAtCEN SYSTEMU KOMUNIKACYJNEGO GMINY 13.1. Kierunki rozwoju ukladu komunikacyjnego 13.2. Zasady ksztaitowania sieci drogowej

14.

133

133

136

KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

139

14.1. Kierunki rozwiqzan w zakresie zaopatrzenia w wodli' 139

14.2. Kierunki rozwiqzan w zakresie odprowadzania

i oczyszczania sciek6w 147

14.3. Kierunki rozwiqzan w zakresie cieplownic\wa 150

14.4. Kierunki rozwiqzan w zakresie gospodarki odpadami 152

153

14.5. Kierunki rozwiqzan w zakresie zaopatrzenia w gaz 153

14.6. Kierunki rozwiqzan w zakresie energetyki 14.7. Kierunki rozwiqzan telekomunikacji 161

15.

DODATKOWE USTALENIA STUDIUM 15.1. Obszary strategiczne 163

15.2. Obszary wymagajqce sporzqdzenia m.p.z.p.

163

165.

6

1.

1.1.

OGOLNA CHARAKTERYSTYKA OPRACOWANIA

WSTE;P

Gmina Krasne p%zona jest na wschod od m. Rzeszowa w bezposrednim ]ego sqsiedztwie. W sklad gminy wchodzq wsie: Krasne - siedziba gminy, Malawa, Palikowka, S/ocina, Strazow i Za1li?ze Za]muje powlerzchnili? 5.358 ha i zamieszkuje ja 12 802 mieszkancow. Gmina graniczy:

od zachodu z miastem Rzeszow,

od po/nocy z gminq wiejskq Trzebownisko,

od p61nocnego wschodu z gminq wiejskq Czarna,

od wschodu z gminq wiejskq tan cut,

od poludniowego wschodu z gminq wiejskq Chmielnik,

od poludnia z gminq wiejskq Tyczyn.

Przez teren gminy przebiega droga mili?dzynarodowa E-40, stanowiqca wazny szlak komunikacyjny 0 przebiegu wsch6d-zachod. Oprocz waznego szlaku k%wego przez obszar gminy przebiega szlak kolejowy Wroclaw ­ Krak6w - Rzesz6w -PrzemysL W strukturze sieci osadniczej miejscowosc Krasne jest osrodkiem lokalnym pelniqcym funkcje administracyjno - us/ugowe dla obszaru gminy Osrodkiem ponadlokalnym jest miasto Rzeszow, siedziba wladz wOjewodztwa podkarpackiego, bli?dqce r6wnoczesnie siedziba wladz powiatu rzeszowskiego Rzeszow swiadczy dla gminy Krasne uslugi wyzszego rzedu: admlnistracyjne, ekonomiczne, kulturalne, zdrowotne i wymiaru sprawiedliwosci.

4.1.

CHARAKTER I ZAKRES OPRACOWANIA Gospodarka przestrzenna jest w swietle. obowiqzujqcych przepisow najbardziej autonomicznq dziedzinq funkcjonowania gminy - tu jej kompetencje sili?gajq az do stanowienie prawa lokalnego (przepisow gminnych) Jakim jest uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego. Na gruncie planowania przestrzennego gmina ma nie tylko prawo ale i obowiqzek okreslenia koncepcji swego przyszlosciowego rozwoju w postaci studium uwarunkowan i kierunkow zagospodarowania przestrzennego. Nie ma natomiast takiego obowiqzku w dziedzinie gospodarki finansowej mimo to Zarzqd Gminy Krasne opracowal wieloletniq strategit;? rozwOJU gospodarczego jako zadania odrlilbnego poprzedzajqcego studium.

7

Studium Uwarunkowan i Kierunk6w Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Krasne zwane dalej STUDIUM zostalo opracowane stosownie do przepis6w ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. 0 zagospodarowaniu przeslrzennym ( Dz, U, Nr 89, poz, 415 Z 1996 r z p6±niejszymi zmianami), Zgodnie z ustawq w STUDIUM zostaly okreslone: obszary objl;!te ochronq srodowiska przyrodniczego i kulturowego, lokalne wartosci--zasob6w srodowiska przyrodniczego i zagrozenia srodowiskowe, obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej, obszary zabudowane i wymagajqce przekszta/cen lub rehabilitacji, obszary przeznaczone pod zabudow~, ze wskazaniem obszar6w przewidzianych do zorganizowanej dzialalnosci inwestycyjnej, kierunki rozwoju komunlkacji i infrastruktury technicznej, obszary, dla kt6rych sporzqdzenle miejscowych plan6w zagospodarowania przestrzennego jest obowiqzkowe, STUDIUM ma charakter opracowania perspektywicznego stanowiqcego podstaw~ prowadzenia polityki przestrzennej na obszarze gminy z uwzgl~dnieniem uwarunkowan, cel6w I kierunk6w polityki przestrzennej panstwa na terenie wojew6dztwa, Uchwalone STUDIUM jako dokument 0 charakterze aktu kierownictwa wewn~trznego obowiazuje organy samorzqdu gminnego gminnego jednostki podlegle w zakresie - koordynowania wlasnych i ponadlokalnych zamierzen w zakresie gospodarki przestrzennej - zasilania informacyjnego dla rniejscowych plan6w zagospodarowania przestrzennego - prornoCji rozwoju grniny Okreslenie w STUDIUM polityki przestrzennej gminy rna na celu stworzenie mozliwie szerokich, analitycznych podstaw konstruowania plan6w rniejscowych, Przez polilykeprzestrzenna rozurnie sil;! uslalenie cel6w rozwoju i kierunk6w dzialanla prowadzacych do ich osiqgnil;!cia osiqgnil;!cia lakze wynikajqcych wynikajqcychslqd generalnych dyspozycji dolyczqcych przeksztalcen przekszta!cen rozwoju przestrzennego, Wyniki STUDIUM, stanowiqce trese uchwa/y Rady Grniny Krasne, okreslaJa wlasne zobowiqzania samorzqdu gminy, stanowiqc pewnego rodzaju program dzialan lego samorzqdu na rzecz rozwoju gminy, STUDIUM stanowi przede wszystkim niezbedna podbudowl;! plan6w rniejscovvych: jest szczeg61nie wazne w sytuacji, gdy pi any miejscowe bl;!dq sporzqdzane tylko dla wybranych czt;lsci obszaru gminy Sianowi lez STUDIUM merytoryczna podbudowe opracowan, w kt6rych okreslane bt;ldq warunki zabudowy i zagospodarowania terenu w obrl;!bie obszar6w nie obj~tych planami miejscowymi.

8

4.2.

ORGAN SPORZADZAJACY Organem wlasciwym do sporzqdzenia Studium Uwarunkowar'i I Kierunk6w Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Krasne jest Zarzqd Gminy Krasne.

4.3.

ZESPOt. AUTORSKI Glowny projektant Statystyka i demografia Wartosci przyrodnicze

Infrastruktura techniczna Elektroenergetyka

1.5.

mgr into arch. Stanislaw Wiercioch _ Beata Kalamarz dr Jan Malczewski mgr Jan Plaskacz Rakus Stanis/awa KlwaK into Wojciech Jaracz mgr Int. Leszek Wos

PODSTAWOWE MATERIAt.Y WEJSCIOWE Podstawowym materialemi wejsciowym jest STRATEGIA ROZWOJU GMINY KRASNE opracowana przez Rzeszowskq Agencj~ Rozwoju Regionalnego w maju 1998 r. W Studium wykorzystano opracowanie OCENA PRZYRODNICZA OBSZARU GMINY KRASNE wykonane przez PracowniE;J Sozologicznq Biura Urzqdzania Lasu i Geodezji Lesnej Oddzial w Przemyslu. W ramach prac przygotowawczych GEORES Sp. z wykonala inwentaryzacj~ urbanistycznq obszaru gminy

0.0.

w Rzeszowie

W ramach prac studialnych Przedsi~biorstwo Projektowania Konserwacji i Rewaloryzacji DAN RES w Rzeszowie opracowalo STUDIUM OCHRONY WARTOSCI KULTUROWYCH I KRAJOBRAZU DLA GMINY KRASNE.

9

2. OGOLNE ZALOlENIA STRATEGII ROZWOJU GMINY

2.1.

MOCNE I St.ABE STRONY GMINY

STRATEGIA ROZWOJU GMINY KRASNE zoslaia opracowana w maju 1998 r. przez Rzeszowskq Agencj~ Rozwoju Gospodarczego na podstawie analizy diagnostycznej Gminy Krasne. Podstawq formalno-prawnq do podj~cia prac byla uchwala Rady Gmlny nr XXXl/219/97 z dnia 18.12.1997 r. Punktem wyjscia do planowania strategicznego stal si/i' rapori 0 stanie gminy. Pozwolilo to na sfomulowanie problem6w gminy, ich zweryfikowanie i pr6b~ okreslenia stosownych rozwiqzari w oparciu 0 szanse rozwojowe Strategia zawiera zhierarchizowane pod wzgl~dem czasu i wai,nosci decyzje rozwojowe, kt6re pozwolq na dostosowanie si~ gminy do dynamicznie zmieniajqcej si~ rzeczywistosci. Strategia rozwoju gminy stanowi niezb~dny i cenny material wejsciowy dla potrzeb studium uwarunkowan kierunk6w zagospodarowania przestrzennego Gminy Krasne. Na podstawie przeprowadzonych analiz dokonano analizy szans i zagrozen ominv Krasne.

A.

i slabych

Poroi:enie i srodowisko naturalne

IMocnestrony iokalizacja gminy • mozliwosci rozbudowy • pO!qczenia komunikacyjne • bliskie zwiqzki funkcjonalne z aglomeracjami miejskimi • walory turystyczno krajoznawcze • wysoka jakosc gleb • surowce mineralne( zloza gazu ziemnego i torfu) ISzanse '. planowana autostrada • bli"koscgranicy z Ukrainq

Slabe stron

i.

• •

nieuregulowane potok! niekorzystne stosunki ( podmokle tereny)

Zaqrozenia • podzial gminy trasq E-40

wodne

i

10

B.

Warunki demograficzne, potencjal ludzki

Mocne strony • wysoki odsetek ludnosci pracujqcej poza rolnictwem • dost~p do taniej sily roboczej • wysokie kwalifikacje zawodowe ludnosci

• wysoki stopien integracji spoleczenstwa • duzy potencjalludzki w wieku produkcyjnym Szanse • mobilna, dobrze wyksztalcona mlodziez

• wzrastajqcy przyrost naturalny

C.

Slabe stronv I. brak mozliwosci przekwalifikowania zawodowego • niskie dochody spoleczenstwa • p/ytki rynek pracy

• slabe wykorzystanie potencjalu

I Zagrozenia • wyludnianie si~ wsi

• emigracja mlodego pokolenia • brak miejsc pracy

Poziom zaspokojenia warunk6w socjalno-bytowych

Mocne strony • szeroki dost~p do szkolnictwa ponadpodstawowego zasoby mieszkaniowe • • ilosc plac6wek sluzby zdrowia i opieki spolecznej • podstawowa baza plac6wek oswiatowych poziom nauczania (wysokie wyniki • uczni6w z gminy) • rodzinna atmosfera szk61 oraz wysoki poziom opieki Szanse • wzrost liczby ludnosci • reforma ubezpieczenia spolecznego i sluzby zdrowia • wzrastajqca popularnosc jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego

Slabe strony • zly stan plac6wek oswiatowych (stare budynki w wi~kszosci wymagajqce remontu) • brak pomieszczen swietlicowych w niekt6rych szkolach podstawowych brak informacji (kanal6w wymiany • informacji) 0 poziomie oferty oswiatowej

I Zagrozenia • potoczne opinie spolecznosci, ze jakosc plac6wek oswiatowych na wsi jest nizsza niz w miastach • nieunormowana sytuacja reformy szkolnictwa

i

I I I

11

D.

Gospodarka

Mocne strony Slabe strony • struktura wielkosci gospodarstw • ilosc placowek uslugowo­ rolnych handlowych • struktura wlasnosci gospodarstw • zasoby sily roboczej rolnych rozwini~te drobne rzemioslo • • mozliwosc zmiany profilu produkcji • niewlasciwie wykorzystywane zasoby ziemi - duzq elastycznosc • plan zagospodarowania przestrzennego nie adekwaniny do potrzeb rozwojowych Zagrozenia Szanse • wzrasiajqce wymogi jakosciowe • dost~p do tanich kredytow • brak wymiany informacji pomi~dzy • rosnqce zapotrzebowanie w producentami a przemyslowcami przedsi~biorstwach przetworstwa spozywczego • lokalizacja zakladow przemyslowych zapotrzebowanie na uslugi • budowlane

Eo

Infrastruktura techniczna

Mocne strony

• rozwini~ta siec drog • dobrze rozwini~te uslugi • •

telekomunikacyjne siec elektryczna, poziom reel ektryfikElcj i slec gazowa

Szanse • budowa autostrady • mozliwosc inwestowania

II I

Slabe strony • nieuregulowane stosunki melioracyjne • brak kanalizacji i kanalizacji burzowej • brak uzi:Jrojenia terenow • brak chodnikow i przejsc przy trasie

E 40 • wqskie mosty • niska przepustowosc mostow Zagrozenia • zwi~kszajqca si~ liczba mieszkancow, nieuregulowane sprawy odbioru • i wywozu smieci

I

I

I

F

Kultura, sport, turystyka

Moen • po dstawowa Ituralna

baza

rekreaeyjno

Szan se • bl iskosc duzego miasla

wojew6dz~iego .....__..

G.

.

Siabe sIron

-

b rak zaangazowania mlodziezy • brak srodk6w finansowyeh na na rozwijanie dziaialnosci rekreaeyjno - sportowej • wysokie koszty utrzymania juz istniej§cej Zagrozenia

• degradaeja psyehofizyezna spoieczeristwa

Warunki wspierajqce rozw6j gospodarczy

. 1 Siabe strony . • wlzerunek gmmy !. brak dostt;!pu do kapltalu

f---.-

• podejscie do lokainego rozwoju gospodarczego I. dost'iipnosc do plac6wek bankowych i kredyt6w

Szanse

• pozyskiwanie inwestor6w

2.2.

I.

I

brak instytucji wspierajqeych rozw6j gospodarczy

Zagrozenia • brak zbiorowych form gospodarowania i • stagnacja gospodarki

MISJA GMINY Misja Gminy Krasne wypraeowana przez mieszkaric6w koncentruje sit;! na Jej istotnyeh problemach, dostosowujqC kierunki dzialari do dlugoterminowych cel6w pelniqc r6wnoczesnie funkeje mctywacyjne i promocyjne. Misja okresla cbszary strategiczne i przyblizony czasokres realizacji planu.

Gmina Krasne sqsiadujqca z Rzeszowem i posiadajqca z miastem bardzo dobre zwiqzki funkcjona!ne chce petnic w stosunku do niego funkcje pomocnicze i na nich opierac sw6j rozw6j. Gt6wne inwestycje b~dq kierowane na zagospodarowanie teren6w wzdluz waznych sz!ak6w komunikacyjnych przebiegajqcych przez teren gminy. Gmina b~dzie oferowac zinwentaryzowane tereny budowlane z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe j handlowo ­ uslugowe. Atrakcjq dla mieszkanc6w i potencjalnych inwestor6w b~dzie szeroko rozwini~ta sfera ustug podstawowych oraz gwarancja spokoju i bezpieczeristwa.

-1

I .

13

2.3.

CELE I ZADANIA STRATEGICZNE

Cele i zadania wypracowane zosta!y strategicznego i podzielone na 5 obszar6w:

Obszar 1

I-

,I,

debat

planowania

i Zadania reallzacyjne

dalszy, celowy rozw6j infrastruktury 'technicznej akumulacja rezerw finansowyeh pod potrzeby infrastruktury technicznej -

-

Obszar 2

trakcie

Infrastruktura techniczna

reel;; obszaru

I

w

kontynuacja budowy kanalizacji sanitarnej budowa sieci wodociqgowej wraz z uj'i'ciem dla Malawy oraz rozbudowa sieci wodociqgowej ze zbiornikiem retencyjnym dla osiedla Siocina -Lesniez6wka budowa i modernizaeja dr6g gminnyeh modernizaeja sieci gazoweJ I elektrycznej regulaeja w6d gruntowych i opadowych (melloracja, regulaeja Starego Wlsloczyska) budowa sieel kanalizaeji burzowej budowa ehodnik6w przy drogaeh wojew6dzkieh w terenaeh a duzym nat'i'zeniu

Zagospodarowanie terenow

, Cele obszaru , Zadania realizacvine ! - zmiany w planle zagospodarowania - rozw6j ekonomiczny gminy ze szezeg61nym naciskiem na rozw6j I przestrzennego drobnej przedsi'i'biorezosci - zinwentaryzowanie teren6w Ii - wytrasowanie teren6w pod drogi ami nne i- regulaCJa stanu prawnego terenow I przeznaczonyeh pod budownietwo , I InwestYCJe

I

14

Obszar 3

Infrastruktura spofeczna i sfera usfug

Zadania realizac 'ne • inwentaryzacja walorow turystyczno - rekreacyjnych • wytyczenie sciezek rowerowych i tras spacerowych • wykorzystanie naturalnych warunk6w przyrodniczych do produkcji karpia i amura • kampania reklamowa walor6w turystyczno - przyrodniczych nminv Krasne • dostosowanie bazy oswiatowej do przyszlej reformy szkolnietwa • promocja wewn'i'trzna podejmowanyeh dzialan • swiadezenie uslug opiekurlezo­ wyehowawczych na bazie istniej§cych plac6wek szkolnyeh -,i

Cele obszaru • kompleksowy rozwoj uslug komunalnych . zabezpieczenie terenow 'I iekreacyjnych dla mieszkancow pobliskiego Rzeszowa i. stworzenie warunkow do rozwoju teren6w rekreacyjnych

I.

Obszar4

Rozw6j pasa wzdfuz E 40

Cele obszaru rZadania realizaeyjne • nowe inwestycje na obszarach • inwestycja gminna Centrum i po!ozonych wzdluz drogi Handlowo - Promoeyjne I mili'dzynarodowej E-40 - rozw6j • pozyskiwanie kapitalu obeego ~~fyinwestyeyjnej . _____'--_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _.-------1 I

Obszar 5

Ekologia

Ceie obszaru • utrzymanie specyficznego eharakleru gminy odr6zniajqcego jq od wlelkomiejskieh osiedli • uatrakeyjnianie i promocja

teren6w gminy

i. ochrona terenow gminy przed . degradaejq srodowiska naturalnego

i.

Zadania realizaevine oehrona wod powierzchniowych, powietrza i gleb • edukaeja ekologiezna mleszkanc6w • zagospodarowanie nieczysloSci

plynnych i stalych

• segregaeja odpadow • zalesienle teren6w mniej

atrakeyjnych (m. Innymi gorzystyeh

w okolieach istniejqeyeh las6w)

• promowanie produkeji zdroweJ _______J zywnosci

15

UWARUNKOWANIA ROZWOJU Z CZYNNIKOW ZEWN~TRZNYCH

3.

GMINY

WYNIKAJACE

3.1. OTOCZENIE GLOBALNE stanowi zesp61 lego, dzia/q ona w okreslonym kraju, systemie ekonomicznym,spo/ecznym, prawnym i politycznym. Cechq tak rozumianego otoczenia jest to, ze bardzo silnie wplywa one na warunki funkcjonowania j rozwoju gminy, lecz ona sama nie jest w stanie zmienie tych warunk6w - nie ma mozliwosci aktywnego wp!ywania na zmiany tegoz otoczenia. Otoczenie stwarza poszczeg61nym gminom niejednakowe warunki funkcjonowania i rozwoju. Zalezq one bowiem od takich czynnik6w jak: • liczba i struktura ludnosci • struktura branzowa i nowoczesnose przemys!u • poziom zaawansowania proces6w restrukturV7;:l lakze p6znobarokowy kosci61 filialny wzniesiony okolo 1713 r. p. w. sw. Marl! Magdaleny. Kosci61 ten jest usytuowany w poludniowej CZ~SCI wsi zwanej "Podkosci6/ek", na wysokim wzniesieniu (ok. 394 m n.p.m.), w otoczeniu k~py starych lip. Na p6lnocny zach6d od niego ustawiona zosta/a wsp6!czesna dzwonnica, skonstruowana z zelaznych szyn. Caly zesp6! koscielny otoczony jest ogrodzeniem z metalowych pre:>t6w Do zabytkowych obiekt6w sakralnych polozonych na terenie gminy Krasne zalicza si~ r6wniez kaplica cmentarna zbudowana w 1930 r. w Siocinie. Jest ona usytuowana na cmentarzu parafialhym parafii p.w. sw. Rocha w Rzeszowie - S!ocinie, znajdujqcym si~ w srodkowej cz~sci wsi, po poludniowej stronie gl6wnej drogi prowadzqcej przez wies do Malawy. Kaplica pOlozona jest w srodkowej oze:>sci cmentarza, okolo 30 m na poludnie od bramy. Od bramy prowadzi do kaplicy szeroka alejka, przy kt6rej rosnq wierzby. Wierzby (oraz lipy) rosnq r6wniez wzdluz ogrodzenia cmentarza i pomi~dzy grobami.

Zespoly dworskie Zalozenie dworskie w Za1lilzu rozplanowane jest na rzucie nieregularnej figury, zach6d. Calosc dzieli silil na dwie cz~sci wyd/uzonej na OSI wsch6d o odmlennym charakterze. Cz~sc wschodniq stanowi park z usytuowanym w centrum pa/acem , natomiast cz~s6 zachodnia stanowiia dawniej osrodek gospodarczy obejmujqcy oficy nEil dworsk"l, spichlerz I gumno (stajnie, cwczarni~, swiniarni~, stodoly - dzisiaj juz nieistniejqce). Caiosc zalozenia

jest ogrodzona. Do paiacL: usytuowanego w cZ'ilsci parkowej prowadzi' utwardzona droga, cZ'ilsciowo brukowana, zataczajqca luk od bramy wjazdowej. W poludniowo wschodniej cz,?sci parku znajduje si"" wybudowany jeszcze przed II wojnq :swiatowq basen, obecnie wybetonowany i zamieniony na zbiornik przeciwpoZarowy. Dawniej od poludniowej strony palacu umieszczony byl r6wniez gazon z kwiatami. W pn. - wsch. i pd. zach. cZ'ilsci parku widoczne Sq sciezki spaoerowe wyznaczone przez betonowe kraw""zniki. Otoczenie palacu 05wiellone jest eleklryeznymi latarniami. Od drogi gl6wnej do dworu prowadzi aleja wysadzana lipami i kasztanami. Zachowaly sir;; pozosta/osci zespolu folwarcznego w Strazowie. Jest on usytuowany w po/nocno - wschodniej czr;;sci wsi. Do chwili obecnej zachowalo sir;; z niego niewiele murowana rzqdcowka oraz resztki ogrodu ze starodrzewiem. Dom rzqdcy wybudowany zostal na poczqtku XX w. Ogr6d i park, z kt6rych jedynie pozostalosoi mozemy oglqdac w ohwili obecnej, powstaly w XIX w. (Sq zaznaczone na mapie katastralnej z 1849 L) W jego poblizu znajduje sir;; XVIfI-wieczna figura (na gran icy z Krzemienicq). Okaza/y zesp6/ dworski otoczony rozleg/ym parkiem istnial od wiek6w w Slocinie, jednak usytuowany jest on w czr;;sci wsi w/qczonej obecnie w granice administracyjne Rzeszowa, w zwiqzku z ozym nie wchodzi w zakres niniejszego opracowania. We wsehodniej czr;;sci Sioeiny, przy granicy z Malaw~ polozony byl folwark Wadaw6wka, po kt6rym nie pozostai zaden slad. Zespoly dworskie i folwarczne znajdowaly sir;; r6wniez i w pozostalych wsiach lej gminy (Malawa, Krasne i Palik6wka), jednak nie zachowaly si'il do czas6w wsp6lczesnych. Obiekty uzytecznosci publicznej

Na terenie gminy Krasne spotkac mozna takze zabytkowe oblekty uzytecznosci publicznej. Nalezq do nich m. in. szko/y i in. Na terenie tej gminy zachowalo sir;; do chwili obecnej sporo zabytkowych szk61. Spotkac je mozna w prawie wszystkich wsiach gminy Szko!a w Krasnem wybudowana zostala w centrum wsi. Wzniesiona zostala okoto 1900 r. Jest to obiekt murowany. Obecnie nie pelni juz funkcji szkoly, lecz jest to budynek mieszkalny (dornnr 120). Szkola w MaJawie rowniez jest murowana. Wzniesiono jq w tych samych czasach na poczqtku XX w. Obeenie w budynku tym miesci Sl'il przedszkole ; biblioteka. Podobnie przedstawia si'il historia szkoiy w Palik6wce. Tak jak poprzednie zostala wzniesiona na poczqtku XX w., jako budynek murowany. chwili obecnej miesci sir;; lutaj przedszkole. Troch"" p6zniej powstala szkola w Siocinie - w 1910 r. R6wniez Jest to obiekt murowany Wkr6tee zostala ona rozbudowana - w 1920 r. dobudowano pi'iltro. Kolejne remonty mialy miejsce juz po II wojnie swiatowej - w 1950 r. oraz w latach 1987 - 1989. Obecnie stanowi wlasnosc OSP, miesci si~ tu Dom Kultury. Historia szkoly w Strazowie jest anaiogiczna do historii wir;;kszosei szk61 gminy Krasne. Tak jak opisywane poprzednlo, zostala wybudowana na poczqtku XX w, po poludniowej stronie drogi prowadzqcej przez wies. W budynku tym r6wniez miesci 5i", obecnle przedszkole. Jest to obiekt murowany, tynkowany. Do grupy zabytkowych obiekt6w uzytecznosci publiczneJ znajdujqcych sir;; na terenie omawianej gminy nalezy r6wniez zesp61 staeji kolejowej

35

w Strazowie. Polozony Jest on w p61nocnej cZE;Jsci wsi, przy linii kolejowe] Krakow - Przemysl. Obiekty wchodz"l.ce w sklad tego zespolu powstaly w XIX w. W chwili obecnej do omawianego zespolu nalezq: dworzee kolejowy, magazyn I, magazyn II oraz drewniany budynek nosz"l.cy obecnie nr 127. Dworzec kolejowy jest budynkiem murowanym. Wzniesiony zostal w 4 cw. XIX w. Obydwa magazyny s"l. drewniane, wybudowano je pod koniec XIX w.

Zabytkowe obiekty przemys!owe

Na terenie gminy Krasne spotkac mozna takze zabytkowe obiekty przemys!owe. Do takich niew"l.tpliwie nalezy mlyn znajduja,.cy siE;J w Palikowce. Jest on usytuowany w zachodniej cz~sci wsi, po poludniowej stronie drogi prowadz"l.cej przez tE;J miejscowosc. Wzniesiono go ok. 1930 r. Jest to duzy obiekt murOwany. FunkejonuJe do chwili obecnej Obeenie jest wlasnoscia,. GS oraz Tadeusza Bojdy. Po drugiej stronie drogi wybudowana zostala zagroda mlynarska Zabudowanla te powstaly w tym samym czasie co mlyn - ok. 1930 r. Dom mlynarza jest okazalym budynkiem murowanym. a terenie gminy Krasne spotkae mozna takze zabytkowe obiekty przemyslowe. Do takieh niewa,.tpliwle nalezy mlyn znajduja,.cy sifij w Paiik6wce. Jest on usytuowany w zachodniej cZfijsci wsi, po poludniowej stronie drogi prowadza.cej przez t~ miejscowosc. Wzniesiono go ok. 1930 r. Jest to duzy obiekt murowany. Funkcjonuje do chwili obeenej. Obecnie jest wlasnosci"l. GS oraz Tadeusza Bojdy. Po drugie] slronie drogi wybudowana zostala zagroda mlynarska. Zabudowania te powstaly w tym samym czasie co mlyn - ok. 1930 r. Dom mlynarza jest okazalym budynkiem murowanym

Domy oraz zagrody

Na terenie gminy Krasne zachowala si~ stosunkowo duza iiose drewnianych domow oraz calych zagr6d pochodza,.cych z 4 ew. XIX w. i 1 ew. XX w. Najcz~sciej s"l. to skromne, drewniane domy 0 konstrukcji zrE2bowej, cZE2sto wE2glowane na oblap. Dachy domow starszych sa,. najcz~scieJ czterospadowe, przewaznie pierwotnie byly kryte sloma,. (niekledy schodkowo), obecnie pokrycie dachu CZfijsto jest juz zmienione. Dachy dom6w nowszych (Iub przebudowanych w pozniejszym czasie) Sel dwuspadowe, mozna tez spotkae dachy dwuspadowe nacz6lkowe. W niektorych domach zachowaly siE2 stare piece kuchenne. Sciany domow cZE2sto sa,. z zewna,.trz oszalowane pionowo, a wewna,.trz otynkowane. wiE2kszosci wsi gminy Krasne spotka6 mozna r6wniez zagrody skladaja,.ce sifij najczfijsciej z drewnianego domu, mieszcza,.cego pod jednym dachem rawniez CZE2SC gospodarczq i slodoly, czasem w sklad takiej zagrody wchodzi takze stoja,.ca oddzielnie ad domu drewniana stajnia, czasem tez murowana (kamienna) piwnica. NajwiE2cej takich, typowych dla budownictwa ludowego lych stron, zagrad zachowalo siE2 na terenle Siociny i Malawy. SJocinie sa,. to m.in. zagrody nr 89,90,93, 123,345. Najstarsze obiekty znajduja,. sifij w zagrodzie nr 345 (dom - 1 ew. XIX w, stodola - pocz XIX

36

w. ?). najbardziej rozbudowana jest zagroda nr 123 (dom - k. XIX w., stodoia - k, XIX w., spichlerz z piwnicq - k, XIX w,). Na terenie SJociny spotkac mozna takte zabytkowq zagrodEi' murowanq - dom i stodolEi', wybudowane ok. 1910 r, Do cennych zabytkow architektury ludowej nalezy tet zagroda nr 535 (d nr 341) w Malawie, p%zona w srodkowej CZ'i'SCI wSi, w poblizu kosciola parafialnego. W jej sklad wchodzq: dom mieszkalny z 1880 r., stodola z oborq z 1900 r, oraz spichlerz z ok, 1898 r, Na terenie wszystkich wsi gminy Krasne zachowalo si'i' takze duzo pojedynczych zabytkowych, drewnianych domow, Sq to min,. w Krasnem - dom nr 614 (4 cw, XIX w.), nr 615 (ok. 1880 r,), w Malawie - dom nr 208 (ok, 1870), w Slocinie - dom nr 69 (1884 r.), nr 111 (1880), nr 307 (1885), nr 341 (1890), nr 363 (1876), nr 369 (ok, 1900), nr 444 (1886), w Strazowie - dom nr 283 (1923), nr 285 (k .. XIX w,), w ZalEi'zu - dom nr 112 a (pocz XIX w,~?), nr 114 (pocz XIX w, ?Crlr 121 (1880), nr 125 (ok, 1880), nr 127 (1830 ?), nr 128 (ok. 1880), nr 129 (ok, 1880), Najciekawsze zespoly zabudowy drewnianej zachowaly siEi'i w Palikowce i w polnocno - zachodniej cZEi'sci graniczqcego z ni~ Strazowa (okolice dworca PKP), Roznice w zabudowie drewnianej poszczeg61nych cZEi'~3ci gminy Sq stosunkowo niewielkie. polnocnej cZEi'sci gminy ostatki wliJglow Sq obciEi'te, a w poludniowej nieco wystajqce W Malawie jeszcze do niedawna wystEi'powaly sporadycznie domy przys!upowe, ktore budowali clesle z Markowej i nlekt6rych miejscowosci z poludniowej cZEi'sci gminy tancut.

Kapliczki murowane Kapliczki i krzyze przydrozne Sq charakterystycznym elementem krajobrazu wsi i rniasteczek Polski poludniowo - wschodniej, Spotkac rnozna Je rowniez na terenie wszystkich wsi grniny Krasne, Najliczniej reprezentowane na terenie grniny Krasne Sq kapJiczki murowane z karnienia bqdz cegly. W grupie tej wyodrliJbnic mozna kilka typow kapliczek, z kt6rych przewazajqcq wiliJkszosc stanowiq kapliczki prostopad!oscienne o podstawie kwadratu, W tej grupie kapliczek wydzielic rnozna jeszczekilka odrnian, Pierwsza, grupIiJ stanowi q kapliczki, ktore ze wzglliJdu na forrnIiJ wnEi'trza nazwac rnozna arkadowymi, z przeswitarni bocznyrni, Dwie kapliczki lego typu spotkac rnozna na terenie wsi Krasne, a jednq w Siocinie, Drugq odrnianq kapliczek prostopadlosciennych Sq kapliczki wnEi'kowe z duzyrni przeszkleniarni okiennyrni od frontu. R6wniez one Sq budowane na planle kwadratu i przykryte daszkarni dwuspadowyrni. Na terenie Grniny Krasne kapliczki tego typu wystEi'pujq najliczniej. Spotkac Je rnozna prawie we wszystkich wsiach tej grniny - najwiEi'cej takich kapliczek (at 4) wystliJpuje w Malawie, Na terenie Malawy spotkac rnozna jeszcze dwie kapliczki tego typu, Qble polozone Sq w poludniowej cZEi'sci wsi, na zapleczu gi6wnej zabudowy wiejskiej

4'7

:H

Pojedyncze kapliczki tego typu spotkac mozna takze i w innych wSiach grniny. Najbardziej okazala kapiiczka \ego typu znajduje si'2 w S!ocinie (Sw. Roch). Jest ona usytuowana w poludniowej CZ'2sci wSi, w poblizu skrzyzowania drogi prowadzqcej przez Lisi Kqt do Chrnielnika z drogq z przysi61ka "sw. Roch". Ustawiona zostala po zachodniej stronJe drogi Znajduje si'2 na wydzielonym terenie, 0 ksztalcie nieregularnego czworoboku, ogrodzonyrn p/otem z zeliwnych pr'2tow Frontem zwrocona jest w kierunku polnocno - wschodnim. W je] otoczeniu rosnq Hpy oraz krzewy ozdobne (tuje). Znajdujq sili' tu takze zeliwne krzyze z tablicami - staeje drogi krzyzowej. Pierwotnie stala na tym rniejscu kapliea ufundowana w 1677 r. Wraz z uplywem ezasu ulegla ona zniszczeniu, az wreszeie zostala rozebrana w 1804 r. Nowa kapliezka zostala ona wzniesiona zapewne w 1 cw. XIX w. Gruntowna restauraeja tego obiektu miala miejsce w 1977 L z okazji 600­ lecia parafii slocinskiej i 600-leeia diecezji przemyskiej. Praee te upamili'tnia tabliea umieszezona na kapiiczce. KoleJnq odmianli' w grupie kapliezek prostopadloseiennyeh tworzq kapliezki na planie rnalego kwadratu, ktore w swej wysokiej ezworoboeznej bryle posiadajq niekiedy kilka malych wn'2k. W odrnianie tej doszukac sili' mozna rodzajow kapliezek, z kt6rych pierwszy, najbardziej rnalowniczy, charakteryzuje si'2 rnili'kkimi formami, zarowno wnli'k jak i ealej bry!y. Na swoisty urok \yeh kapliezek ma r6wniez wp/yw prosty lub ozdobny, przewaznie rnetalowy krzyzyk wienezqcy daszek. Trzy kapliezki \ego typu spotkac mozna na terenie Sloeiny Na terenie gminy Krasne spotkac rnozna takze odmienny typ kapliezek murowanyeh, ktory stanowiq kapliezki domkowe, tzn. mieszezqee zamkni'2te wn~trze, do k!6rego mozna weJsc Kapliezkli' tego typu zobaezyc mozna w Zal'2zu. Usytuowana jest ona w srodkowej eZ'2sci wsi, niedaleko szko/y . podstawowej. . Na terenie grniny Krasne spotkac rnozna jeszeze jeden typ kapliezek murowanyeh, kt6ry stanowi q kapliczki slupowe. Kapliezka taka znajduje sili' w SlocinJe, przy drodze do Zalesia. Usytuowana jest po wsehodniej stronie drogi, odgrodzona od ciqgu jezdni drucianq siatkq. Po jej bokaeh posadzone Sq tuje. Kapliezka ta wzniesiona zostala w 1869 r

Kapliczki drewniane

Na obszarze gminy Krasne najrnnlej jest kapliezek drewnianyeh, prawdopodobnie ze wzgl'2du na nietrwalosc materialu, ktory pod wplywern warunkow atrnosferycznyeh latwo uiega/ zniszczeniu. Najliezniejsze w grupie kapliczek drewnianyeh Sq kapliczki typu szafkowego. Wyst~puje ieh spor~ takze na terenie gminy Krasne. Spotkac je rnozna w prawie kazdeJ z rnJejscowosci tej gminy. Najczli'seiej urnieszczone Sq na drzewach i na krzyzach. Wykonane Sq najez'2seiej z drewna, ehoc w ostatnieh latach pojawiac si~ zaezyna takze inne tworzywo: blacha. eterni! itp. Kapliczki te majq forrn~ plytkiej szafki krytej dwuspadowyrn daszkJem. Od frontu sa, one przeszklone bqdz odsloni~te, a w niewielkim wn~trzu urnieszezona jest figurka lub obrazek. Kapliezki szafkowe najcz'2seiej Sq bardzo proste, skromne bez

38

Jakichkolwiek dekoracji, trafiajq si\! takze ich bardzo ozdobne formy o azurawo wycinanych szczytach, dekoracjaeh w formie wiezyczek, sterczyn itp.

Figury przydrozne Jedna z nich usytuowana jest ok. 200 m na p6lnoc od obecnej szosy Rzeszow - Przemysl, na niewielkim wzniesieniu, na terenie wsi Krasne. Zwrocona jest frontem na polnoe, gdyz pierwotnie postawiona zostala przy dawnym szlaku handlowym, biegnqeym bardziej na poinoc w stosunku do dragi obecnej (wowczas figura stala po poludniowej stronie drogi). Wzniesiona zostala prawdopodobnie na poczqtku XIX lub na przelomie XVIII/XIX w. Wykonana zostala z cegly, z kamiennymi gzymsami i z kamiennq figurq sw. Antoniego. Figura ta ustawiona jest na szczycie wysokiej kolumny 5 m) posadowionej na wysokim (ok. 2 m) cokole w formie szescianu. Na wschod od omawianej figury rosnq dwie stare lipy (niegdys byl tu takze stary kasztan, dzis juz nieistniejqcy). Bardzo podobna, do wczesniej opisanej, figura znajduje si'i' w Strazowie Usytuowana jest we wschodniej cz\!sci wsi, przy granicy z Krzemienicq, w poblizu dawnego zespolu dworskiego. Wedlug miejseowej tradycji wzniesiona zoslala przy dawnym szlaku handlowym (podobnie jak mialo to miejsee w sqsiedniej wsi - Krasne). Postawiono jq na szlucznie usypanym pagorku. Otoczona jest ogrodzeniem skladajqcym sit;l ze slupkow polqczonych lar'icuchem. Kolumna ma podobnq wysokosc, jak wczesniej opisywana, rowniez posadowiona jest na wysokim eokole w formie szeseianu. Figura sw. Antoniego umieszezona zostala w szklanej obudowie.

Pomniki Na terenie gminy Krasne znajdujq si'i' takze pomniki zwiqzane z 500-setnq rocznicq zwyciE2slwa pod Grunwaldern. Byly one masowo stawiane w 1910 r. na terenie cale) Galie]i. Spotkac mozna rowniez w kilku wsiaeh omawianej gminy - w Krasnem, Strazowie i Palikowce. Najbardziej okazaly Pomnik Grunwaldu znajduje sil';! w Strazowie. Jest on usytuowany w polnoenej ez\!sei wsi, w poblizu linii kolejowej, na malej wysepce polozonej na srodku skrzyzowama z drogq do Palikowki. Ma on ksztalt wzniesionego z polnych glazow stozka, na ktorym umieszezony Jest kamienny krzyz W polowie wysokosci stozka znajduje siE2 poleezka, na ktorej ustawiono rzezb-t ~ 1

_

I

rj~+-~~5 L~90-t: !-~y~=l--~

i

312.11}1.?-.l.3391IT.il..._L_1___ l l_J

tr6dlo: opraeowanie wlasne na podstawie danych z Urz,\,du Gminy Krasne.

Uzytki rolne '1'1 gminie Krasne stanow(q89,2% poWierzehniog61nej Z tego najwi~cej ieh jest '1'1 MaJawie 28,8%, Krasnem 22,2%. Slocinie 17,0%. Grunty orne stanowi q 69,4% uzytkow rolnyeh gminy, najwiE;'cej wyst~puje ieh '1'1 Malawie 28,4%, Krasnem 21,2%, Slocinie 19,2 %.

53

Struktura gruntow w Gminie Krasne w 1996 r. .

Pow I Uzytki ,'Grunty N~z_\'I~wSI OQo!emj.Rolne .._...orne Krasne 557,4 I 514,3 I 340 Malawa 768,4 666,2 456,8 Palikowka 399,03 360,3 223 ,~Oci~;a_.n ..... 437 i 392,4 307,6 I Strazow 303 I 264,2 . 198 1 Zal$ze 128,8 116,3 79,9 Razem: 2593,(3·· 2313,7 1605,4

I

I

I ...... ······l

[ . Sady Zaslewy i 19,5 263 I 23,3, 392,8 3,1 1(30,3 14,5 230,~u 5,7 170,7 5,5 62,3 71,6 1299,6 i

I

Struktura zasiew6w f upraw I

!

Nazwa~~~s(

IZasiewv

Pszenica?:yto OVJies Ziemniak \'lJarzywa ! Krasne I 263 133,6 5,3 I 6,6 57,8 11,3 16,5 10,3 401'13,2 f--9,4_ [ Mala";V;a_392,8 jPalikowka 180,3 82,3 3,1 15,2 12,6! 3,5 230,5 82,3 4,4 21,7 49,47;S !Strazow .... 170.7 75,9 1 10,6 38,6 11,3 !Za!!?ze 62,3 26,8! 1 .2,6 18,7 3 IR.aZ.8m: 1299,6617,4.J25..1.[ 96,7 I 283,3 46,3_

[SIOclna

I

Zatrudnienie i wyposazenie w rolnictwie w gminie Krasne w 1996 r.

I Nazwa wsi i·,·, .

Krasne Malawa Palikowka i~. . S!oclna Straz6w Zal podj'ilcie dzialan zmierzajqcych do wyeliminowania zjawiska zalewania sciekami - w razie awarii jednej z przepompowni nieruchomosci polozonych w dolnych rejonach sieci. Docelowym systemem, kt6ry wplynqlby takZe korzystnie na zachowanie nalezytego standardu obslugi sleci, bylby system radiowej lub kablowej sygnalizacji 0 awaril jednej z przepompowni. Takie systemy Sq juz stosowane, nawel w malych miejscowoSciach w Polsce i Sq osiqgalne finansowo przez budzet przeci'iltnej polskiej gminy. Rozwiqzaniem, kt6re moze bye stosowane r6wnolegle lub niezaleznie, jest budowa na przykanalikach podw6jnych klap zwrotnych nie dopuszczajqcyeh do zalewania pomieszczen budynk6w po przepelnieniu sieci kanalizacyjnej w razie awarli danej przepompowni. Zjawisko inflltracji w6d przypadkowych i infiltracyjnych do sieci kanalizacyjnej jest, w przypadku systemu kanalizacji rozdzielczej zjawiskiem niekorzystnym. Zr6dlem w6d infiltracyjnych jest wysoki poziom w6d gruntowych, kt6re przenikajq przez nieszczelnosci pola,czen rur, a w przypadku rur kamionkowych i betonowych takze przez calq powierzchniEil przewodu kanalizacyjnego. Zr6dlem w6d przypadkowych Sq nielegalne podlqczenia deszcz6wki lub w6d podrenarskieh do sieci kanalizacji sanitarnej. Na terenie gminy Krasne cechfl, specyficznq zresztq dla kanalizacji na terenach osiedli wiejskich, jest zrzut gnojowicy (sciek6w odzwierzf,lcych) do kanalizacji sanitarnej. Scieki odzwierz'ilce charakteryzujq sif,l nawet kilkunastokrotnie wyzszymi stf,lzeniami zanieczyszczen niz scieki bytowe i mogq bye toksyczne dla cZEilsci biologicznej oczyszczalni sClek6w. W tym aspekcie nalezaloby rozwazyc, czy podjEilcie dziaian majqcych na celu zmniejszenie ilosci w6d infiltracyjnych i przypadkowych nie spowoduJe wzrostu stf,lzen sciek6w odprowadzanyeh na oezyszczalnif,l do wielkosci zagrazajqcych trwale funkejonowaniu osadu czynnego oczyszezalni. Dlatego tak wazne jest prowadzenie biezqcych. pomiar6w ladunk6w zanieczyszczer'i odprowadzanych sieciami kanalizacyjnymi oraz okreslenie ich zmiennosci w zaleznoScI od pogody (opady) i pory roku. Gdyby jednak okazalo siEil, ze nle wystf,lpujq opisane wyzej niebezpleczenstwa, wawezas mozna ogramczye Jlosci wad infiltracyjnych i przypadkowych przez:

,

150

~

wymian