STUDIA STACJONARNE I STOPNIA KIERUNEK: FILOLOGIA SPECJALNOŚĆ: FILOLOGIA GERMAŃSKA SPECJALIZACJA: NAUCZYCIELSKA/TRANSLATORYCZNA
OPIS PRZEDMIOTÓW
1
CZĘŚĆ I
2
MODUŁ I
3
A. Grupa treści podstawowych - praktyczna nauka języka obcego, praktyczna nauka 2. języka obcego (docelowy poziom: C1) wspólna dla: specjalność filologia germańska z jęz. angielskim/rosyjskim (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska z edukacją kulturową (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska (specjalizacja translatoryczna)
Numer 1: Praktyczna nauka języka niemieckiego Numer 2: Fonetyka praktyczna Numer 3: Język obcy – lektorat
4
Numer 1 ROK I, semestr 1 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 4 7. Poziom przedmiotu: podstawowy, średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 4 9. Liczba godzin w semestrze: 60 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: ćwiczenie i rozwijanie czterech podstawowych sprawności językowych, a także poszerzenie słownictwa prowadzące do osiągnięcia przez osoby uczestniczące w zajęciach poziomu B1+/B2 14. Program nauczania: Czas wolny i rozrywka Sport i gry Film „Fußball, Fans und Leidenschaften” Kino, pisanie recenzji filmowej Miłość i związek Poszukiwanie partnera w Internecie, pisanie listu od czytelnika Jak zakończyć związek? „Mein Name sei Gantenbein” Maxa Frischa – fragmenty Film „Beim Geld hört die Liebe auf” 15. Metody i formy pracy studenta: Dyskusja na temat przestudiowanych tekstów. Przygotowywanie krótkich wypowiedzi ustnych i pisemnych na zadane/omawiane tematy z wykorzystaniem poznanego oraz utrwalonego słownictwa, a także z zachowaniem cech charakterystycznych dla danego gatunku tekstu. Ćwiczenie umiejętności słuchania ze zrozumieniem. Ćwiczenie wybranych zagadnień gramatycznych wymagających powtórzenia. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aspekte 1 (Lehrbuch + Arbeitsbuch). Langenscheidt dodatkowe materiały przygotowane przez prowadzącego, w tym artykuły z czasopism młodzieżowych fluter oraz UniSpiegel. Mit Erfolg zum Goethe-Zertifikat B2 (Testbuch + Übungsbuch). Klett 17. Uwagi dodatkowe: –
5
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: gramatyka praktyczna 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie B1 13. Cel nauczania: Ćwiczenie struktur gramatycznych w praktyce, praktyczne zastosowanie ich w języku niemieckim w tekstach ustnych jak również pisanych. Doskonalenie umiejętności formułowania poprawnych leksykalnie, stylistycznie i gramatycznie tekstów ustnych, wyrażających własne opinie na określony temat. Doskonalenie umiejętności dokonywania wyboru środków leksykalnych i gramatycznych w zależności od miejsca i rodzaju komunikacji. Student powinien poprawnie gramatycznie formułować swoje wypowiedzi ustne i pisemne używając zarówno prostych jak również złożonych struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Powtórzenie wiadomości: Czasownik w j. niemieckim – koniugacja czasowników, czasowniki zwrotne, czasowniki posiłkowe „sein“ i „haben“, rekcja czasownika Powtórzenie wiadomości: zaimki, przyimki, spójniki w j. niemieckim Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie Czasowniki rozdzielnie złożone, nierozdzielnie złożone, rozdzielnie i nierozdzielnie złożone Tworzenie czasów w j. niemieckim, znaczenia i użycia (Präsens, Präteritum, Perfekt, Plusquamperfekt, Futur I i II) Strona bierna w j. niemieckim Tryb przypuszczający: Konjunktiv II 15. Metody i formy pracy studenta: Przerabianie ćwiczeń gramatycznych; ćwiczenie gramatycznie poprawnych wypowiedzi ustnych (wypowiedź na określony temat) jak również wypowiedzi pisemnych (krótkie wypracowanie wraz z jego omówieniem głównie pod względem gramatycznym); prace kontrolne. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dreyer, H. / Schmitt, R.,: Lehr- und Übungsbuch der deutschen Grammatik, Verlag für Deutsch 1985 Hall, K. / Scheiner, B., Übungsgrammatik für Fortgeschrittene, Verlag für Deutsch 1997 Griesbach, H., Test- und Übungsbuch zur deutschen Grammatik. Verlag für Deutsch1991 Helbig, G. / Buscha, J., Deutsche Übungsgrammatik. Emzyklopädie 1987. Dasselbe unter dem Titel Übungsgrammatik Deutsch. Langenscheidt 1991 6
Földeak, H., Sag´s besser! Arbeitsbuch für Fortgeschrittene. Teil 2, Verlag für Deutsch. 1999 Schade, G., Einführung in die deutsche Sprache der Wissenschaften, 11. Auflage. Erich Schmitt Verlag 1993 Buscha, A. / Buscha, J., Deutsches Übungsbuch, Enzyklopädie 1985 Duden: Richtiges und gutes Deutsch (Duden Band 9). Meyers Lexikonverlag. Schuhmann, J., Schwierige Wörter. Verlag für Deutsch 1993 Hering, A. / Matusek, M. / Perlmann, M., em, Übungsgrammatik. Deutsch als Fremdsprache. Max Huber Verlag 2002 17. Uwagi dodatkowe: –
7
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: ćwiczenia lekturowe 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie B1 13. Cel nauczania: doskonalenie sprawności rozumienia tekstu, poszerzanie słownictwa, rozwijanie umiejętności wypowiedzi ustnych i pisemnych, kształtowanie umiejętności streszczania, omawiania i interpretacji tekstu 14. Program nauczania: Christa Reinig Skorpion L. Rinser Die rote Katze M. Neumann Der weiße Fiat Autor nieznany Eine unmögliche Geschichte C. Hein Die Vergewaltigung Wedekind F. Brigitte B. B. Brecht Die unwürdige Greisin M. L. Kaschnitz Der Strohhalm R. Dahl Lammkeule M. Frisch Der andorranische Jude 15. Metody i formy pracy studenta: zajęcia mają charakter konwersatoryjny; w celu aktywizacji wprowadza się zróżnicowane techniki pracy takie jak: - dyskusja - praca w parach - praca samodzielna - forum - analiza przypadków - argumentacja za i przeciw 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: teksty obowiązujące na zajęciach Boschma, N. / Kees van Eunen / Huizinga, R./ Ris, T., Lesen, na und? Langenscheidt, Berlin / München 1987 Bachmann, F. (Hrsg.), Erzählungen der Gegenwart, hrsg. Cornelsen Verlag, Berlin 1974 Arbeitstexte für den Unterricht. Deutsche Kurzgeschichten. Philip Reclam jun., Stuttgart, 1991 Helmling, B. / Wackwitz, G., Literatur im Deutschunterricht am Beispiel von narrativen Texten, Goethe-Institut, München 1986 8
Białek, E. / Honsza, N. (red.). Labirynt fałszerstw. Antologia krótkiej prozy niemieckojęzycznej XX wieku.. Oficyna Wydawnicza „Profi”, Warszawa 1994
17. Uwagi dodatkowe: –
9
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z tekstem 5. Rok i semestr: rok I, semestr I 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie B1 13. Cel nauczania: Ćwiczenia opierają się na pracy z szerokim spektrum tekstów literackich i mają na celu rozwój receptywnych oraz produktywnych sprawności językowych. Zajęcia obejmują analizę i kreatywną interpretację wybranych tekstów epickich i lirycznych, omówienie elementów stylistycznych, formułowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych, jak również ćwiczenia leksykalne - wyjaśnianie znaczeń za pomocą synonimów i parafrazowania, dialogi oraz argumentowanie. 14. Program nauczania: Franz Kafka: „Ein Traum“ („Sen“). Analiza i interpretacja tekstu Wisława Szymborska: „Życie na poczekaniu” („Leben im Handumdrehen”). Próba interpretacji wiersza Humor oraz elementy stylistyczne w wierszu H. Heine: „Ein Weib“ („Baba“) Tolerancja. Max Frisch: „Der andorranische Jude“ („Żyd z Andory”) Wolfdietrich Schnurre: „Jenö war mein Freund“ („Jeno był moim przyjacielem”). Pisanie kreatywne. R. Zimnik: „Wie Herr Sebastian Gsangl einer Reise in den Süden entfloh“ („O tym jak Sebastian Gsangl uniknął podróży na Południe). Analiza tekstu Aforyzmy Formułowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych Niemieccy nobliści literaccy. Projekt Bracia Grimm: „Die drei Schlangenblätter“ („Trzy wężowe listki“). Interpretacja tekstu Teksty literackie a język potoczny. Młodzieżowa wersja „Czerwonego Kapturka” braci Grimm 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, metoda komunikacyjna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aigner, B. / Gawłowska, J. / Półrola, M., Übungsmaterialien für Germanistikstudenten und Fortgeschrittene. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2000 Krechel, R., Konkrete Poesie im Unterricht Deutsch als Fremdsprache. Bonn: Inter Nationes 1984 Lec, S., Alle unfrisierten Gedanken, dt. Karl Dedecius. München: Hanser 1982
10
Wawrzyniak, Z, Adam und Eva im Paradies der Geduld und Neugier. Ein Lesebuch für intelligente Leute. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego 2003 Schnitzler, A., Aphorismen und Notate: Gedanken über Leben und Kunst. Leipzig: G. Kiepenheuer 1985
17. Uwagi dodatkowe: –
11
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: leksyka 5. Rok i semestr: rok I, semestr I 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Poszerzenie słownictwa związanego z wymienionymi poniżej zakresami tematycznymi poprzez czytanie autentycznych niemieckojęzycznych tekstów oraz dyskusję na ich temat, ćwiczenie umiejętności czytania za zrozumieniem oraz wypowiadania się na tematy związane z poniższymi zagadnieniami. 14. Program nauczania: „Total daneben”: Sport, Wettkampf und Fairness „Streng, aber fair”: untypische Berufe „Kost aus Germany”: Essgewohnheiten und -störungen „Das Leben als junger Mann / junge Frau ist nicht immer einfach“: Mann vs. Frau „Italiener flirten besser“: Liebe, Beziehung „Immer wieder vs. nie wieder“: Urlaub und Reisen „Lügen wie gedruckt“: Medien – die vierte Gewalt „Die Welt ohne uns“: Naturschutz „Das Geschenk des Lebens“: Engagement, ehrenamtliche Arbeit 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia / zajęcia praktyczne, regularne konsultacje 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: zdydaktyzowane artykuły z aktualnej prasy niemieckojęzycznej dla młodzieży (Uni-Spiegel, Fluter, Deutschland itp.), fragmenty niemieckojęzycznych utworów beletrystycznych, materiały dodatkowe rozwijające zasób słownictwa przygotowane przez prowadzącego zajęcia 17. Uwagi dodatkowe: –
12
ROK I, semestr 2 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 4 9. Liczba godzin w semestrze: 60 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie średnio-zaawansowanym 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu doskonalenie poszczególnych sprawności językowych, a w szczególności pogłębianie umiejętności swobodnego konwersowania i argumentowania w j. niemieckim, doskonalenie umiejętności rozumienia tekstu pisanego, poszerzanie słownictwa, rozwijanie umiejętności wypowiedzi pisemnych i interpretacji tekstu, pogłębianie umiejętności pracz zjawiskami tekstem naukowym, swobodne operowanie zjawiskami gramatycznymi. W oparciu o wybrane teksty prozatorskie i literackie studenci pogłębiają umiejętność aktywnego uczestnictwa w dyskusji oraz poszerzają słownictwo odnoszące się do współczesnego dyskursu światopoglądowego. 14. Program nauczania Endlich Urlaub - Ćwiczenie rozumienia audycji radiowej – selektywne rozumienie tekstu. Dyskusja na temat różnych typów aktywności Thoomas Cook - pionier turystyki. Rozumienie fachowego tekstu czytanego Reiseziele - dokąd na urlop w krajach niemieckiego obszaru językowego? Regiony turystyczne. Ćwiczenia konwersacyjne i leksykalne Erfurt – eine Weltstadt – zabytki Erfurtu – film reklamowy i jego cechy Meine Lieblingsstadt in Deutschland – prezentacje miast, doskonalenie umiejętności wygłaszania mini-referatów Reiselexik – ćwiczenia z zakresu automatyzacji słownictwa i umiejętności swobodnego komunikowania się Alexander von Humboldt współtwórca geografii, rozumienie tekstu popularnonaukowego Umweltprobleme – dyskusja na podstawie materiału podręcznikowego Kostbares Nass – rola wody na świecie – dyskusja na podstawie materiału podręcznikowego Nasz wkład dla ochrony środowiska – dyskusja Sztuka wygłaszania referatu – prezentacja mini-referatów na temat ochrony środowiska 15. Metody i formy pracy studenta: Zajęcia dydaktyczne prowadzone w pojedynczych grupach studenckich mają charakter konwersatoryjny. W celu aktywizacji zajęć wprowadza się zróżnicowane techniki pracy takie jak np. analiza przypadków, dyskusje, praca w grupach, praca w parach.
13
W ramach zajęć uwzględnione są różnorodne ćwiczenia leksykalno – gramatyczne, ćwiczenia sprawdzające umiejętność rozumienia tekstu słuchanego lub pisanego, ćwiczenia polegające na uzupełnianiu brakujących elementów. W efekcie możliwe jest praktyczne ćwiczenie wszystkich sprawności językowych. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Koithan, U. / Schmitz, H. / Sieber, T. / Sonntag, R. / Ochmann, N., Aspekte – Mittelstufe Deutsch. Lehrbuch 2, Langenscheidt, Berlin u. München, Wien 2008 Lodewick, K, Barthel 1 – Mittelstufe. Kursbuch 2, Fabouda-Verlag, Göttingen 2004 Buscha, A. / Linthout, G., Das Oberstufenbuch. Deutsch als Fremdsprache. Schubert-Verlag, Leipzig 2000 Müller-Küppers, E. / Zöllner, I., Leseverstehen. Fachtexte mit Übungen und methodischen Hinweisen. Hueber, Ismaning 1999 niemieckojęzyczne materiały prasowe 17. Uwagi dodatkowe: –
14
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: gramatyka praktyczna 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie B1 13. Cel nauczania: Ćwiczenie struktur gramatycznych w praktyce, praktyczne zastosowanie ich w języku niemieckim w tekstach ustnych jak również pisanych. Doskonalenie umiejętności formułowania poprawnych leksykalnie, stylistycznie i gramatycznie tekstów ustnych, wyrażających własne opinie na określony temat. Doskonalenie umiejętności dokonywania wyboru środków leksykalnych i gramatycznych w zależności od miejsca i rodzaju komunikacji. Student powinien poprawnie gramatycznie formułować swoje wypowiedzi ustne i pisemne używając zarówno prostych jak również złożonych struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Imiesłów czasu teraźniejszego i przeszłego Gerundivum Przymiotnik – Odmiana przymiotnika z rodzajnikiem określonym, nieokreślonym, z zaimkiem dzierżawczym i zaimkiem nieokreślonym kein, keine, bez rodzajnika, rzeczowniki odprzymiotnikowe Rekcja przymiotnika Przyimki: grupy semantyczne – przyimki miejsca, czasu, przyczyny i modalne Czasowniki tranzytywne i nie-tranzytywne Zdania dopełnieniowe Zdania okolicznikowe czasu Zdania okolicznikowe sposobu i przyczyny 15. Metody i formy pracy studenta: Przerabianie ćwiczeń gramatycznych; ćwiczenie gramatycznie poprawnych wypowiedzi ustnych (wypowiedź na określony temat) jak również wypowiedzi pisemnych (krótkie wypracowanie wraz z jego omówieniem głównie pod wzgędem gramatycznym); prace kontrolne. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dreyer, H. / Schmitt, R., Lehr- und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Verlag für Deutsch 1996 Hall, K. / Scheiner, B., Übungsgrammatik für Fortgeschrittene. Ismaning: Hueber 2001 Földeak, H., Sag´s besser! Teil 1 und 2. – Ismaning: Hueber 2001 Helbig, G. / Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Leipzig: Langenscheidt 181998 15
Griesbach, Heinz (1991): Test- und Übungsbuch zur deutschen Grammatik. Verlag für Deutsch Schade, G., Einführung in die deutsche Sprache der Wissenschaften, 11. Auflage. Erich Schmitt Verlag 1993 Buscha, A. / Buscha, J., Deutsches Übungsbuch, Enzyklopädie 1985 Duden: Richtiges und gutes Deutsch (Duden Band 9). Meyers Lexikonverlag Schuhmann, J., Schwierige Wörter. Verlag für Deutsch 1993 Hering, A. / Matusek, M. / Perlmann, M., em, Übungsgrammatik. Deutsch als Fremdsprache. Max Huber Verlag 2002
17. Uwagi dodatkowe: –
16
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: ćwiczenia lekturowe 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie B1 13. Cel nauczania: doskonalenie sprawności rozumienia tekstu, poszerzanie słownictwa, rozwijanie umiejętności wypowiedzi ustnych i pisemnych, kształtowanie umiejętności streszczania, omawiania i interpretacji tekstu 14. Program nauczania: Wedekind, F., Brigitte B. Florentin, M., Ein etwas schwieriger Kunde Osęka, J., Schuljahre. Monolog einer Sekretärin Franke, E., Veteran mehrfach mit hohen Preisen bedacht Kusenberg, K., Ein verächtlicher Blick Borowiak, S., Der schlimmste Streik aller Zeiten von der Grün, M., Rotkäppchen Kluge A., Ein Liebesversuch P. Maar, Der Mann, der nie zu spät kam W. Borchert, Das Brot Bachmann I., Das Gebell 15. Metody i formy pracy studenta: Zajęcia mają charakter konwersatoryjny. W celu aktywizacji wprowadza się zróżnicowane techniki pracy takie jak: - dyskusja - praca w parach - praca samodzielna - forum - analiza przypadków - argumentacja za i przeciw 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Boschma, N. / Kees van Eunen / Huizinga, R./ Ris, T., Lesen, na und? Langenscheidt, Berlin / München 1987 Bachmann, F. (Hrsg.), Erzählungen der Gegenwart, hrsg. Cornelsen Verlag, Berlin 1974 Arbeitstexte für den Unterricht. Deutsche Kurzgeschichten. Philip Reclam jun., Stuttgart, 1991
17
Helmling, B. / Wackwitz, G., Literatur im Deutschunterricht am Beispiel von narrativen Texten, Goethe-Institut, München 1986 Białek, E. / Honsza, N. (red.). Labirynt fałszerstw. Antologia krótkiej prozy niemieckojęzycznej XX wieku.. Oficyna Wydawnicza „Profi”, Warszawa 1994
17. Uwagi dodatkowe: –
18
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: leksyka 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka na poziomie średnio-zaawansowanym 13. Cel nauczania: Zajęcia te mają na celu opanowanie słownictwa z różnorodnych zakresów tematycznych oraz wyćwiczenie umiejętności nieskrępowanego wysławiania się w języku niemieckim i prowadzenia konwersacji na ogólne i szczegółowe tematy z użyciem tego słownictwa. W trakcie dyskusji nad różnorodnymi problemami przedstawionymi w tekstach studenci nabywają i pogłębiają umiejętność aktywnego uczestnictwa w dyskusji oraz rozszerzają słownictwo odnoszące się do współczesnego dyskursu światopoglądowego. W oparciu o wybrane teksty prasowe i literackie uczestnicy zajęć zapoznają się w ramach ćwiczeń leksykalnych ze słownictwem związanym z następującymi zagadnieniami tematycznymi: 14. Program nauczania: Zakupy, wizyta w sklepie – Über das Einkaufen Jedzenie, wizyta w restauracji - Festliche Freude für Feinschmecker (im Restaurant) Kobieta w dzisiejszym świecie – Eine Frau sein Reklama – Die Werbung Szkolnictwo w Polsce i w Niemczech Praca, zawody, rzemieślnicy i ich narzędzia, rozmowa kwalifikacyjna - Berufe – Handwerker, ihre Werkzeuge und ihre Tätigkeiten, Vorstellungsgespräch Hobby i zainteresowania, podróże - Hobbies und Interessen, Reisen Sport, dyscypilny sportowe - Fitsein heißt Sport treiben Reklama (Werbung)Szkolnictwo w Polsce i w Niemczech, uniwersytet bez egzaminów – Prüfungsfreie Universität Samochód i jego rola w życiu człowieka – Rund um das Auto Niebezpieczeństwa (w domu, w pracy, w ruchu ulicznym, w życiu codziennym) – Über Gefahren 15. Metody i formy pracy studenta: robienie różnorodnych ćwiczeń leksykalnych, swobodne wypowiedzi, praca w parach, praca w grupach, udział w dyskusji 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Wagner, A., Sprechen ohne Probleme 2003 Tomiczek, E., Für und wider 1987 Duden. Das Bildwörterbuch 1997 Hatała, G. / Bielicka, M., Słownik tematyczny języka niemieckiego 1998 19
niemieckie gazety i czasopisma: (Bild, Spiegel) Grabarek, J., Übungen zur themengebundenen Lexik 1991 Szarmach, H. / Tkaczyk, K., Wörter Bäume 1999 Ptak, M. / Rink, A., Repetytorium dla poziomu podstawowego i rozszerzonego 2005
17. Uwagi dodatkowe: –
20
ROK II, semestr 3 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany (B2) 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12.Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie zaawansowanym (B2)
średnio-
13. Cel nauczania: Ćwiczenia polegają na doskonaleniu umiejętności rozumienia tekstu czytanego, mówienia oraz rozumienia ze słuchu. Zajęcia obejmują pytania szczegółowe do poszczególnych partii tekstu, wyjaśnianie znaczeń za pomocą synonimów i parafrazowania, szczegółowy opis znaczenia/sytuacji, jak również, symulację dialogów, komentarze, argumentowanie. Elementem zajęć będzie również powtórzenie i poszerzenie wiadomości z zakresu wybranych struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Ćwiczenia gramatyczno-leksykalne oraz ćwiczenia w mówieniu W świecie kultury. Opis obrazka, praca z tekstem „Weltkulturerbe. Schoss Schönbrunn”. Konektory tekstu Rozumienie ze słuch, tekst „Kunstraub”. Pisanie – historyjka kryminalna Praca z tekstem „Sprachensterben”. Przyimki z dopełniaczem Recenzja książki / filmu Praca z tekstami „Fit für die Firma“, „Fit Am Telefon“, „Fit für die Prüfung“ Strona bierna, zdania porównawcze z als / als ob /als wenn Wydarzenia, które weszły do historii. Praca z tekstami „Ein Tag in der Geschichte”, „Irrtümer der Geschichte”, Kurzbiographie von Angela Merkel Streszczenie w formie pisemnej uczuciach i emocjach. Dialogi na temat emocji. Przyimki łączące się z rzeczownikami, czasownikami przymiotnikami Spojrzenie w przyszłość. Alternatywne źródła energii – praca z tekstem. Prezentacja pt. „Zawody przyszłości.” Konstrukcje typu rzeczownik + czasownik. Czasowniki w użyciu modalnym 15. Metody i formy pracy studenta: metoda komunikacyjna, zaangażowania studentów poprzez pracę w grupach i uczestnictwo w projektach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
21
Koithan, U. / Schmitz, H. / Sieber, T. / Sonntag, R. / Losche, R.-P., Aspekte – Mittelstufe Deutsch – Lehrbuch 2 2008 Em 2008 neu. Hauptkurs. Ismaning 2008 Auf neuen Wegen. Ismaning 2003 Seria Deutsch üben
17. Uwagi dodatkowe: –
22
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: gramatyka praktyczna 5. Rok i semestr: rok II, semestr III 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego i opanowanie niemieckiej gramatyki w stopniu zaawansowanym (na poziomie B2 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia) 13. Cel nauczania: Ćwiczenia mają charakter praktyczny. Zakres przedmiotu obejmuje analizę wybranych zaawansowanych zagadnień z gramatyki języka niemieckiego. Znajomość reguł gramatycznych pełni tutaj jedynie funkcję pomocniczą. Głównym celem zajęć jest wyrobienie i utrwalenie nawyków poprawnego stosowania określonych schematów i struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Podstawowe pojęcia z zakresu językoznawstwa niemieckiego Czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone. Ćwiczenia gramatyczne. Czasowniki o abmiwalentnych prefiksach. Znaczenie poszczególnych prefiksów. Ćwiczenia gramatyczne. Transformacje zdań, nominalizacja czasownika i form zdaniowych. Zdania złożone współrzędnie i podrzędnie – rodzaje spójników, szyk wyrazów 15. Metody i formy pracy studenta: zajęcia oparte są na różnego typu ćwiczeniach gramatycznych indywidualnych i grupowych, tworzeniu i przekształcaniu struktur gramatycznych oraz znajdowaniu ich polskich odpowiedników 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Hall, K. / Scheiner, B., Übungsgrammatik für Fortgeschrittene. Ismaning: Hueber 2001 Földeak, H., Sag´s besser! Teil 1 und 2. – Ismaning: Hueber 2001 Helbig, G. / Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Leipzig: Langenscheidt 181998 Rug, W. / Tomaszewski, A., Grammatik mit Sinn und Verstand. Übungsgrammatik für die Mittel- und Oberstufe. Stuttgart: Klett 22001 Bęza, S., Nowe repetytorium z gramatyki języka niemieckiego. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN 2009 Dreyer, H. / Schmitt, R., Lehr- und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Verlag für Deutsch 1996 Ferenbach, M. / Schüßler, I., Wörter zur Wahl. Übungen zur Erweiterung des Wortschatzes. Stuttgart: Klett 2002 17. Uwagi dodatkowe: – 23
24
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: ćwiczenia lekturowe 5. Rok i semestr: 2 rok, 3 semestr 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na zaawansowanym
poziomie
średnio-
13. Cel nauczania: Poszczególne jednostki lekcyjne opierają się na tekstach, które studenci otrzymali na początku roku akademickiego. Po szczegółowym i dogłębnym opracowaniu tekstu zarówno pod względem tematycznym jak i gramatyczno-leksykalnym następuje jego analiza. Celem zajęć jest konsekwentne ćwiczenie sprawności językowych, przede wszystkim rozumienia tekstu czytanego, praca ze słownictwem, ćwiczenie umiejętności pisemnej wypowiedzi na zadany temat (wypracowania), sporządzania streszczenia tekstu literackiego, jego podziału na części oraz omówienia jego treści (pogłębianie umiejętności pracy z tekstem) jak i dyskusja na temat tekstu. 14. Program nauczania: Was bedeuten die Hotelsterne? Wieso sind die Stellen am Grillfleisch gefährlich? Woher hat der Sandwich seinen Namen? Woraus wird weiße Schokolade gemacht? Was haben die Hamburger mit Hamburg zu tun? Was ist eigentlich „Kult“? Warum ist die Banane krumm? (Bernd Harder „Warum die Waschmaschine Socken frisst... und andere Rätsel des Alltags“) Nicht nur zur Weihnachtszeit Heinrich Böll Deutschstunde international Kampf ums Geschichtsbuch 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, gry dydaktyczne, burza mózgów, techniki audio-wizualne, praca z tekstem, giełda pomysłów, testy dydaktyczne, metody sprawdzające wyniki nauki, mikronauczanie, gry symulacyjne, różne rodzaje ćwiczeń 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: teksty obowiązujące na zajęciach 17. Uwagi dodatkowe: –
25
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: konwersacje 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 / C1 13. Cel nauczania: Zajęcia prowadzone w ramach PNJN mają głównie charakter konwersacyjny. Celem zajęć jest dalsze kształcenie oraz podniesienie umiejętności ustnego komunikowania się studentów w języku niemieckim, z jednoczesnym poszerzaniem słownictwa w dziedzinach sugerowanych przez podane kręgi tematyczne. Podniesienie sprawności mówienia w ramach podanej tematyki zakłada integrację wszystkich sprawności językowych, ze szczególnym naciskiem na umiejętność radzenia sobie w sytuacjach komunikacyjnych, przy wysokich wymogach poprawności językowej. 14. Program nauczania: Subkultury młodzieżowe w przeszłości i dzisiaj. Globalne zagrożenia dla świata. Globalne podejmowanie wspólnych działań (organizacje pozarządowe i inne). Świat w telewizji – krytyczne spojrzenie na przekazywane informacje i obrazy. Partie polityczne (debata przedwyborcza). Osiągnięcia uczniów w różnych krajach świata na podstawie badań PISA (debata telewizyjna). Zmiany zachodzące w języku niemieckim (anglicyzmy, dialekty…). Granice badań genetycznych. Aspekty i skutki globalizacji. Świat przestępczy. Trendy w modzie (wyraz indywidualności, prowokacja, czy…?). 15. Metody i formy pracy studenta: doskonalenie sprawności mówienia rozwijane jest m.in. za pomocą następujących form pracy: dyskusja, dłuższa wypowiedź na temat, dialogi, wyrażanie własnej opinii na podstawie materiału filmowego 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Buscha, A. / Linthout, G., Das Oberstufenbuch. Deutsch als Fremdsprache. Leipzig: Schubert-Verlag 2000 Drochner, K.-H. / Föhr, D. Land in Sicht. Ismaning: Hueber Müller-Küppers, E. / Zöllner, I., Leseverstehen. Fachtexte mit Übungen und methodischen Hinweisen. Hueber 1999 Zettl, E. / Janssen, J. / Müller, H.: Aus moderner Technik und Naturwissenschaft. Hueber 26
Gugel, G. / Jäger, U. /Hörburger, Ch., Global Lernen. Lernen in Zeiten der Globalisierung. Tübingen: Verein für Friedenspädagogik (CD-ROM) 2001 aktualne nagrania telewizyjne aktualne materiały z prasy niemieckiej (głównie z czasopisma Deutschland) 17. Uwagi dodatkowe: –
27
ROK II, semestr 4 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok II, semestr IV 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12.Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie zaawansowanym
średnio-
13. Cel nauczania: Opanowanie języka niemieckiego na poziomie B2. Doskonalenie umiejętności rozumienia tekstu czytanego i słuchanego. Doskonalenie umiejętności formułowania poprawnych leksykalnie, stylistycznie i gramatycznie tekstów ustnych, wyrażających własne opinie na określony temat. Doskonalenie umiejętności dokonywania wyboru środków leksykalnych i gramatycznych w zależności od miejsca i rodzaju komunikacji. Student powinien poprawnie gramatycznie formułować swoje wypowiedzi ustne i pisemne używając zarówno prostych jak również złożonych struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Zusammen leben Sport gegen Gewalt. (Leseverstehen, Wortschatzübungen, Grammatik: Relativsaätze) Armut ist keine Schande (Sprechen, Leseverstehen, Wortschatzübungen) Ich mach mir die Welt, wie sie mir gefällt (Hörverstehen, Grammatik: Modalsätze) Der kleine Unterschied (Leseverstehen, Wortschatzübungen, Hörverstehen, Schreiben: Stellungnehmen) WER WISSEN SCHAFFT, MACHT WISSENSCHAFT Wissenschaft für Kinder (Sprechen, Grammatik: Passiv) Wer niemals lügt… ( Leseverstehen, Wortschatzübungen) Ist da jemand…? (Leseverstehen, Grammatik: Indefinitpronomen) Gute Nacht ( Leseverstehen, Hörverstehen, Sprechen, Schreiben: Leserbrief) 15. Metody i formy pracy studenta: Praca z tekstem czytanym i słuchanym. ( zapoznanie się z różnymi metodami rozwiązywania tych tekstów). Przerabianie ćwiczeń gramatycznych; ćwiczenie gramatycznie poprawnych wypowiedzi ustnych (wypowiedź na określony temat) jak również wypowiedzi pisemnych (krótkie wypracowanie wraz z jego omówieniem pod względem gramatycznym i leksykalnym); prace kontrolne. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Koithan, U. / Schmitz, H. / Sieber. T. / Sonntag, R. / Losche, R.-P., Aspekte – Mittelstufe Deutsch – Lehrbuch 2 2008 28
Koithan, U. / Schmitz, H. / Sieber. T. / Sonntag, R. / Losche, R.-P., Aspekte – Mittelstufe Deutsch – Arbeitsbuch 2 2008 Hantschel, H.-J. / Klotz, V. / Krieger, P., Mit Erfolg zum Zertifikat Deutsch Plus – Testbuch 2005 Hantschel, H.-J. / Krieger, P., Mit Erfolg zur Mittelstufenprüfung – Testbuch 1998 Hantschel, H.-J. / Krieger, P., Mit Erfolg zur Mittelstufenprüfung – Übungsbuch 1998
17. Uwagi dodatkowe: –
29
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: gramatyka praktyczna 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: zaliczone pierwsze trzy semestry praktycznej nauki jęz. niemieckiego 13. Cel nauczania: Ćwiczenie struktur gramatycznych w praktyce, praktyczne zastosowanie ich w języku niemieckim w tekstach ustnych jak również pisanych. Doskonalenie umiejętności formułowania poprawnych leksykalnie, stylistycznie i gramatycznie tekstów ustnych, wyrażających własne opinie na określony temat. Doskonalenie umiejętności dokonywania wyboru środków leksykalnych i gramatycznych w zależności od miejsca i rodzaju komunikacji. Student powinien poprawnie gramatycznie formułować swoje wypowiedzi ustne i pisemne używając zarówno prostych jak również złożonych struktur gramatycznych. 14. Program nauczania: Powtórzenie wiadomości: Czasownik w j. niemieckim – koniugacja czasowników, czasowniki zwrotne, czasowniki posiłkowe „sein“ i „haben“, rekcja czasownika Powtórzenie wiadomości: zaimki, przyimki, spójniki w j. niemieckim Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie Czasowniki rozdzielnie złożone, nierozdzielnie złożone, rozdzielnie i nierozdzielnie złożone Tworzenie czasów w j. niemieckim, znaczenia i użycia (Präsens, Präeteritum, Perfekt, Plusquamperfekt, Futur I i II) Strona bierna w j. niemieckim Tryb przypuszczający: Konjunktiv II 15. Metody i formy pracy studenta: przerabianie ćwiczeń gramatycznych; ćwiczenie gramatycznie poprawnych wypowiedzi ustnych (wypowiedź na określony temat) jak również wypowiedzi pisemnych (krótkie wypracowanie wraz z jego omówieniem głównie pod względem gramatycznym); prace kontrolne. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dreyer, H. / Schmitt, R.: Lehr- und Übungsbuch der deutschen Grammatik, Verlag für Deutsch 1985 Hall, K. / Scheiner, B., Übungsgrammatik für Fortgeschrittene, Verlag für Deutsch 1997 Griesbach, H., Test- und Übungsbuch zur deutschen Grammatik. Verlag für Deutsch 1991 Helbig, G. / Buscha, J., Deutsche Übungsgrammatik. Emzyklopädie 1987, Dasselbe unter dem Titel () Übungsgrammatik Deutsch. Langenscheidt 1991 30
Földeak, H., Sag´s besser! Arbeitsbuch für Fortgeschrittene. Teil 2, Verlag für Deutsch 1999 Schade, G., Einfürung in die deutsche Sprache der Wissenschaften, 11. Auflage. Erich Schmitt Verlag 1993 Buscha, A. / Buscha, J., Deutsches Übungsbuch, Enzyklopädie 1985 Duden: Richtiges und gutes Deutsch (Duden Band 9). Meyers Lexikonverlag Schuhmann, J., Schwierige Wörter. Verlag für Deutsch 1993 Hering, A. / Matusek, M. / Perlmann, M., em, Übungsgrammatik. Deutsch als Fremdsprache. Max Huber Verlag 2002
17. Uwagi dodatkowe: –
31
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: ćwiczenia lekturowe 5. Rok i semestr: rok II, semestr IV 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na zaawansowanym
poziomie
średnio-
13. Cel nauczania: Poszczególne jednostki lekcyjne opierają się na tekstach, które studenci otrzymali na początku roku akademickiego. Po szczegółowym i dogłębnym opracowaniu tekstu zarówno pod względem tematycznym jak i gramatyczno-leksykalnym następuje jego analiza. Celem zajęć jest konsekwentne ćwiczenie sprawności językowych, przede wszystkim rozumienia tekstu czytanego, praca ze słownictwem, ćwiczenie umiejętności pisemnej wypowiedzi na zadany temat (wypracowania), sporządzania streszczenia tekstu literackiego, jego podziału na części oraz omówienia jego treści (pogłębianie umiejętności pracy z tekstem) jak i dyskusja na temat tekstu. 14. Program nauczania: R. rechnet mit Gott – Stefan Zweig Der Jazz wird cool Arrigo Polillo Ausschnitte-Comic Die Maus Wir müssen hier raus – Martin Halter Starman – Fabian Roderich Mädchensommer – Tanja Langer Stimmen Maschinen Gewehre – Franz Dobler Unberechenbare Gäste – Heinrich Böll Der geschliffene Stein – Hellmuth Opitz Plastic People – Norbert Niemann 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, gry dydaktyczne, burza mózgów, techniki audio-wizualne, praca z tekstem, giełda pomysłów, testy dydaktyczne, metody sprawdzające wyniki nauki, mikronauczanie, gry symulacyjne, różne rodzaje ćwiczeń 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: teksty obowiązujące na zajęciach 17. Uwagi dodatkowe: –
32
ROK III, semestr 5 1. Nazwa przedmiotu: (ćwiczenia)
Praktyczna
znajomość
języka
niemieckiego
2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok, III semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest usprawnienie zdolności komunikacyjnych w języku niemieckim u studentów, rozszerzenie słownictwa oraz podniesienie sprawności mówienia i rozumienia w ramach podanej tematyki. Zakłada się integrację wszystkich sprawności językowych. Zajęcia mają przygotować do końcowego egzaminu z języka niemieckiego, obejmującego całość kompetencji językowej. 14. Program nauczania: Ochrona danych osobowych Antysemityzm Wolność słowa Wegetarianizm Kleptomania Homoseksualizm Związek Wypędzonych Alergie Praca okresowa Dostęp do wiedzy Bezsenność 15. Metody i formy pracy studenta: kryteriami oceny są: 1. systematyczny udział w zajęciach, 2. aktywne uczestnictwo, 3. czynne opanowanie sprawności mówienia i rozumienia (ocenianie ciągłe) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Rund 25 000 Menschen demonstrieren gegen «Überwachungswahn», http://de.news.yahoo.com/17/20090912/tde-rund-25-000-menschen-demonstrieren-g3419c4f.html Den Teufel austreiben oder auslachen? http://www.scheinschlag.de/archiv/2003/10_2003/texte/16.html Freies Wissen für jedermann http://www.faz.net/s/Rub9D1EE68AC11C4C50AC3F3509F354677D/Doc~E4ACFF6 53A34E4A7E80678B8F92010430~ATpl~Ecommon~Sprintpage.html Eine legale Putzfrau? 33
http://www.zeit.de/online/2009/10/putzfrau-legal-irrwitz?page=all Kleptomanie - Der zwanghafte Drang zu stehlen, http://www.web4health.info/de/answers/anx-cause-treat-kleptomania.htm Immer mehr polnische Arbeiter zieht es nach Großbritannien http://www.dradio.de/dlf/sendungen/europaheute/475068/ Jüdische Schüler fliehen vor Nazis und aggressiven Muslimen http://www.spiegel.de/politik/deutschland/0,1518,453133,00.html Heimlich geduldet, http://www.dradio.de/dlf/sendungen/hintergrundpolitik/512746/ Menschen zweiter Klasse http://www.stern.de/politik/ausland/saudi-arabienmenschen-zweiter-klasse-542028.html Wenn die Abwehr verrückt spielt, http://www.stern.de/wissen/gesund_leben/allergien-wenn-die-abwehr-verrueckt-spielt517054.html "Ich kann einfach nicht schlafen", http://www.stern.de/wissen/gesund_leben/medizin/primaere-insomnie-ich-kanneinfach-nicht-schlafen550385.htmlhttp://www.onmeda.de/lexika/sexualitaet/homosexualitaet.html
17. Uwagi dodatkowe: –
34
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy IFG 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 / C1 13. Cel nauczania: prezentacja wybranych zagadnień kulturoznawczych, dalszy rozwój czterech podstawowych sprawności językowych. 14. Program nauczania: Lehrbucharbeit Aspekte 3 Übungen zur Referatstechnik Landeskundliche Präsentationen eigener Wahl 15. Metody i formy pracy studenta: krótkie referaty, prezentacje, ćwiczenia ustne i pisemne, ćwiczenia rozwijające sprawność rozumienia ze słuchu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aspekte 3 – Lehr- und Arbeitsbuch Schlaglichter zur deutschen Geschichte Deutsche und Polen. 100 Schluesselbegriffe Zeitungsausschnitte zur Landeskunde Lexikon der deutschen Geschichte D. Gaertner u.a. Deutschland – Österreich – Schweiz 17. Uwagi dodatkowe: –
35
ROK III, semestr 6 1. Nazwa przedmiotu: (ćwiczenia)
Praktyczna
znajomość
języka
niemieckiego
2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany (poziom B2/C1) 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 13. Cel nauczania: Zajęcia prowadzone w ramach PNJN mają głównie charakter konwersacyjny. Celem zajęć jest dalsze kształcenie oraz podniesienie umiejętności ustnego komunikowania się studentów w języku niemieckim, z jednoczesnym poszerzaniem słownictwa w dziedzinach sugerowanych przez podane kręgi tematyczne. Podniesienie sprawności mówienia w ramach podanej tematyki zakłada integrację wszystkich sprawności językowych, ze szczególnym naciskiem na umiejętność radzenia sobie w sytuacjach komunikacyjnych, przy wysokich wymogach poprawności językowej 14. Program nauczania: Subkultury młodzieżowe w przeszłości i dzisiaj Globalne zagrożenia dla świata Globalne podejmowanie wspólnych działań (organizacje pozarządowe i inne) Świat w telewizji – krytyczne spojrzenie na przekazywane informacje i obrazy Partie polityczne (debata przedwyborcza) Osiągnięcia uczniów w różnych krajach świata na podstawie badań PISA (debata telewizyjna) Zmiany zachodzące w języku niemieckim (anglicyzmy, dialekty…) Granice badań genetycznych Aspekty i skutki globalizacji Świat przestępczy Trendy w modzie (wyraz indywidualności, prowokacja, czy…?) 15. Metody i formy pracy studenta: Obecność, aktywne uczestnictwo w zajęciach, zaliczenie testu końcowego. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Buscha, A. / Linthout, G., Das Oberstufenbuch. Deutsch als Fremdsprache. Leipzig: Schubert-Verlag 2000 Drochner, K.-H. / Föhr, D., Land in Sicht. Ismaning: Hueber Gugel, G. / Jäger, U. / Hörburger, Ch., Global Lernen. Lernen in Zeiten der Globalisierung. Tübingen: Verein für Friedenspädagogik (CD-ROM) 2001 36
Müller-Küppers, E. / Zöllner, I., Leseverstehen. Fachtexte mit Übungen und methodischen Hinweisen. Hueber 1999 Zettl, E. / Janssen, J. / Müller, H., Aus moderner Technik und Naturwissenschaft. Hueber aktualne nagrania telewizyjne aktualne materiały z prasy niemieckiej 17. Uwagi dodatkowe: –
37
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: praca z podręcznikiem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy IFG 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 / C1 13. Cel nauczania: prezentacja wybranych zagadnień kulturoznawczych, dalszy rozwój czterech podstawowych sprawności językowych 14. Program nauczania: Lehrbucharbeit Aspekte 3 Übungen zur Referatstechnik Landeskundliche Präsentationen eigener Wahl 15. Metody i formy pracy studenta: krótkie referaty, prezentacje, ćwiczenia ustne i pisemne, ćwiczenia rozwijające sprawność rozumienia ze słuchu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aspekte 3 – Lehr- und Arbeitsbuch Schlaglichter zur deutschen Geschichte Deutsche und Polen. 100 Schluesselbegriffe Zeitungsausschnitte zur Landeskunde Lexikon der deutschen Geschichte D. Gaertner u.a. Deutschland – Österreich – Schweiz 17. Uwagi dodatkowe: –
38
Numer 2. Fonetyka praktyczna 1. Nazwa przedmiotu: Fonetyka praktyczna (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów ECTS:1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: brak wymagań wstępnych 13. Cel nauczania: Warunkiem opanowania poprawnej wymowy jest opanowanie aparatu pojęciowego i podstawowych wiadomości z zakresu fonetyki i fonologii, znajomość różnic w systemie głoskowo-artykulacyjnym języka polskiego i niemieckiego, jak również umiejętność posługiwania się transkrypcją fonetyczną. Głównym celem zajęć jest wyrobienie i utrwalenie nawyków artykulacyjnych maksymalnie zbliżonych do niemieckiej wymowy ortofonicznej. 14. Program nauczania: Samogłoski tylne zaokrąglone: [o:] – [o ], [u:] - [u ] Samogłoski przednie niezaokrąglone: [e:] - [є ], [i:] - [ I ] Samogłoski przednie zaokrąglone: [o:] - [oe], [y:] - [Y] Wymowa zwokalizowanego r w nieakcentowanej końcówce –er oraz przedrostkach er-, her-, ver-, zer Wymowa samogłoski [ ] w końcówkach –en i -el Spółgłoska [ ] Alofony fonemu /ch/ Podstawowe zasady akcentuacji wyrazowej Podstawowe zasady akcentuacji zdaniowej Podział wypowiedzi na zestroje akcentowe 15. Metody i formy pracy studenta: Ćwiczenia odbywają się w różnych formach. Studenci nabywają i utrwalają poprawne nawyki artykulacyjne poprzez powtarzanie ćwiczeń (najczęściej kontrastywnych) zawierających nową głoskę, aż do czytania fragmentów bieżącej prasy i aktywnego słuchania aktualnych tekstów nagranych z radia lub telewizji. Zajęcia odbywają się w laboratorium językowym. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Göbel, H. / Graffmann, H. / Heumann, E., Ausspracheschulung Deutsch. – INTER NATIONES 1988 Domińczak, H., Wymowa w nauce języka niemieckiego. Koncepcje – metody – ćwiczenia. – Warszawa 1993 Drosdowski, G. (Hrsg.), DUDEN Aussprachewörterbuch. – Mannheim 1990
39
Fredrich, R.-B. (Hrsg.), Übungen zur Phonetik der deutschen Sprache unter kommunikativem Aspekt. – Halle 1986 Großes Wörterbuch der deutschen Aussprache. Leipzig 1982 Morciniec, N. / Prędota, S., Podręcznik wymowy niemieckiej. – Warszawa 1995 Rausch, R. u. I., Deutsche Phonetik für Ausländer. – Leipzig 1988 Schramm / Schmidt, 1982, Übungen zur deutschen Aussprache. – Leipzig 1982 Szulc, A., Praktyczna fonetyka i fonologia języka niemieckiego. – Warszawa 1976 17. Uwagi dodatkowe: –
40
1. Nazwa przedmiotu: Fonetyka praktyczna (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: głównym celem zajęć jest wyrobienie i utrwalenie nawyków artykulacyjnych, rytmicznych, akcentuacyjnych oraz intonacyjnych maksymalnie zbliżonych do niemieckiej wymowy ortofonicznej. 14. Program nauczania: Wymowa spółgłosek nosowych Wymowa spółgłoski [ç] Wymowa samogłoskowego r Wymowa samogłoski [ ] Wymowa połączenia spółgłoskowego [ kv ] Wymowa alofonów fonemu r Akcent wyrazowy Akcent zdaniowy Typy melodii zdaniowej Podział zdania na jednostki rytmiczne Wymowa wyrazów pochodzenia obcego Testy 15. Metody i formy pracy studenta: zajęcia odbywają się w laboratorium językowym; studenci nabywają i utrwalają poprawne nawyki artykulacyjne poprzez aktywne słuchanie nagrań zawierających nową głoskę, powtarzanie ćwiczeń (najczęściej kontrastywnych), aż po czytanie fragmentów tekstów 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Domińczak, H., Wymowa w nauce języka niemieckiego. Koncepcje – metody – ćwiczenia. – Warszawa 1993 Drosdowski, G. (Hrsg.), DUDEN Aussprachewörterbuch. – Mannheim 1990 Fredrich, R.-B. (Hrsg.), Übungen zur Phonetik der deutschen Sprache unter kommunikativem Aspekt. – Halle 1986 Göbel, H. / Graffmann, H. / Heumann, E., Ausspracheschulung Deutsch. – INTER NATIONES 1988 Großes Wörterbuch der deutschen Aussprache. Leipzig 1982 Morciniec, N. / Prędota, S., Podręcznik wymowy niemieckiej. – Warszawa 1995 Rausch, R. u. I., Deutsche Phonetik für Ausländer. – Leipzig 1988 41
Schramm / Schmidt, 1982, Übungen zur deutschen Aussprache. – Leipzig 1982 Szulc, A., Praktyczna fonetyka i fonologia języka niemieckiego. – Warszawa 1976 17. Uwagi dodatkowe: –
42
Numer 3. Język obcy – lektorat 1.Nazwa przedmiotu: Lektorat języka angielskiego 2. Kod przedmiotu: A-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: I rok, 1 + 2 semestr 6. Liczba punktów ECTS:4+5 7. Poziom przedmiotu: B1 8. Liczba godzin w tygodniu: 30 9. Liczba godzin w semestrze: 60+60 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Studium Języków Obcych UR 12. Wymagania wstępne: Student rozumie główne punkty potocznej wypowiedzi mówionej językiem standardowym, czyta teksty dotyczące tematów życia codziennego. Bez przygotowania potrafi brać udział w rozmowie na tematy znane i interesujące go. Potrafi w prosty, zwięzły sposób wyrazić swoją opinię na dany temat, opowiedzieć akcję filmu lub książki. Potrafi napisać zwięzły tekst lub osobisty list, opisując swoje przeżycia i wrażenia. 13. Cel nauczania: Student rozumie dłuższe wypowiedzi mówione językiem standardowym. Potrafi porozumiewać się płynnie i spontanicznie, bierze aktywny udział w dyskusji. Potrafi napisać dłuższe teksty na różne tematy, argumentuje i kontrargumentuje, potrafi napisać krótki list służbowy ( formalny).
14. Program nauczania T- Temat M- Materiał gramatyczny T: Placement Test. Speaking practice-: accommodation (finding a flatmate ), planning a holiday, leisure activities- role plays and conversation. T: Friends and frienships , ways of communicating. Cultural issues: The structure of the British education system. What are Standard Assessment Tests?- discussion G: Tense review, question forms- revision, subject questions, adverbs of frequency T: Sports, injuries, describing towns/ cities, describing dangerous/exciting situations and discussing risky sports. G: Present Perfect Simple, Past Simple, Past Continuous- revision, comparatives and superlatives of adjectives T: Relationships, family, describing character . Cultural issues: What does life in Great Britain look like? ( England and Wales ). Postcards from various parts of Great Britain. G: Present Perfect Simple, Present Perfect Continuous, dynamic and stative meaning of verbs : Fluency practice: vocabulary and grammar, listening comprehension and speaking. Review test U. 1-3 43
T: Festivals, holidays, parties, invitations. Christmas traditions in Great Britain and the USA. G: Future forms: will, going to , Present Continuous, pronouns: anybody, somebody etc., phrasal verbs T: Food, ways of cooking, eating habits, childhood memories. Christmas traditions in Germany and Austria- students‟ presentations. Singing carols and Christmas songs in English and German. G: Countable/uncountable nouns, used to/ would, articles T: Work and jobs, time-keeping/time saving tips, business letters. Classroom language and feelings.- prepositions, vocabulary practice, noun collocations. Proverbs with “time”. Speaking practice: the job market, globalisation, a role-play: Job search. G: Prepositions of time, modals of obligation and permission T: Fluency practice: vocabulary and grammar, listening comprehension and speaking. Review test U. 4-6. T: News stories, celebrities, crime. Cultural issues: Famous people from English literature: William Shakespeare ( article and quiz). Speaking practice: reading habits, picture stories, guided story telling. Writing mini sagas. G: Verb patterns ( eg. I can’t stand, I don’t mind etc.), Passives T: Journeys, travel, holiday destinations, describing places Cultural issues: Types of universities in Great Britain : ( Cambridge and Oxford vs. modern universities ). G: Modals of deduction, Past Perfect Surveys, discussing films, books, music (reviews), giving opinions Cultural issues : British customs and habits ( festivals ). G: Reported statements and questions T: Fluency practice: vocabulary and grammar, listening comprehension and speaking. Review test U. 7-9 T: Childhood and parenting, lies and white lies, describing objects. Cultural issues: A trip to London (what is worth seeing in London ) Speaking practice: Culture clash- life in a multicultural city. G: Defining relative clauses, indirect questions, I Conditional T: Dilemmas, regrets, age limits, phone calls. Phrasal verbs: literal and non - literal. Speaking practice: Crime and punishment, discipline-disobedient schoolchildren, a role-play- Neighbourhood watch. T: Fashion, describing clothes, describing physical appearance. English proverbs and collocations. Speaking practice: Uniforms in schools, discussing meanings of fashion sayings. G: Adjective order, have sth done T: Fluency practice: vocabulary and grammar, listening comprehension and speaking. Review test U. 10-12 T: TELC Mock Exam ( Certificate in English: B1 ) reading comprehension, language elements, listening comprehension. Topic-based conversations and tasks. G: Conditionals - II and III wishes and regrets ( I wish, if only)
44
15. Metody i formy pracy studenta: komunikatywna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: NEW INSIDE OUT INTERMEDIATE Sue Kay @ Vaughan Jones 700 Classroom activities-David Seymour and Maria Popova Materiały ze szkolenia metodycznego w NILE. www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish/radio www.voanews.com/specialenglish www.bbc.co.uk/apps/if/worldservice/quiznet/quizengine 17. Uwagi dodatkowe: –
45
B. Grupa treści kierunkowych wspólna dla: specjalność filologia germańska z jęz. angielskim/rosyjskim (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska z edukacją kulturową (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska (specjalizacja translatoryczna)
B1. Wiedza o języku i komunikacji Numer 1: Gramatyka opisowa języka niemieckiego Numer 2: Gramatyka kontrastywna Numer 3: Historia języka niemieckiego Numer 4: Fonetyka i fonologia Numer 5: Wstęp do językoznawstwa ogólnego
46
Numer 1. Gramatyka opisowa języka niemieckiego 1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 1 (sem. 1) + 2 (sem. 2) 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 (sem. 1) + 15 (sem. 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Gramatyka opisowa jest przedmiotem czysto teoretycznym wyposażającym studentów w wiedzę na temat systemu języka. Celem kursu jest zdobycie wiedzy podstawowej z gramatyki niemieckiej i wytworzenie zrozumienia co do osobliwości języka niemieckiego poprzez konfrontację z językiem polskim jako ojczystym. 14. Program nauczania: Co to jest gramatyka? Podstawowe pojęcia gramatyki niemieckiej Przegląd części mowy. Charakterystyka pojedynczych klas wyrazów Czasownik: kategorie gramatyczne. Klasyfikacja czasowników wg kryteriów morfologicznych, syntaktycznych i semantycznych Formy nieodmienne, czasowniki posiłkowe i modalne Czasowniki zwrotne, czasowniki rozdzielnie złożone Czasy: tworzenie form, system czasowy a czas obiektywny, opis semantyczny czasów absolutnych. Użycie czasu względnego Strony czasownika Tryby: tryb oznajmujący i rozkazujący, przypuszczający Konjunktiv I i II Rzeczownik: rodzaj gramatyczny i naturalny, deklinacja w liczbie pojedynczej i mnogiej, kategorie gramatyczne, klasy semantyczne Rodzajniki – istota, podział, użycie Zaimki: osobowy, dzierżawczy, wskazujący, pytajny, nieokreślony i zwrotny Przymiotnik i przysłówek Partykuły i wyrazy modalne Wyrazy spajające Wykrzyknienia, równoważniki zdania i wyrazy przeczące 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Helbig, G./Buscha, J.: Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für Ausländerunterricht. Langenscheidt. Berlin und München 2002 Engel, U., Kurze Grammatik der deutschen Sprache. Iudicium, München 2002
47
den
17. Uwagi dodatkowe: –
48
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2 (sem. 1) + 2 (sem. 2) 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 (sem. 1) + 30 (sem. 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Gramatyka opisowa jest przedmiotem czysto teoretycznym wyposażającym studentów w wiedzę na temat systemu języka. Celem kursu jest zdobycie wiedzy podstawowej z gramatyki niemieckiej i wytworzenie zrozumienia co do osobliwości języka niemieckiego poprzez konfrontację z językiem polskim jako ojczystym. 14. Program nauczania: Co to jest gramatyka? Podstawowe pojęcia gramatyki niemieckiej Przegląd części mowy. Charakterystyka pojedynczych klas wyrazów Czasownik: kategorie gramatyczne. Klasyfikacja czasowników wg kryteriów morfologicznych, syntaktycznych i semantycznych Formy nieodmienne, czasowniki posiłkowe i modalne Czasowniki zwrotne, czasowniki rozdzielnie złożone Czasy: tworzenie form, system czasowy a czas obiektywny, opis semantyczny czasów absolutnych. Użycie czasu względnego Strony czasownika Tryby: tryb oznajmujący i rozkazujący, przypuszczający Konjunktiv I i II Rzeczownik: rodzaj gramatyczny i naturalny, deklinacja w liczbie pojedynczej i mnogiej, kategorie gramatyczne, klasy semantyczne Rodzajniki – istota, podział, użycie Zaimki: osobowy, dzierżawczy, wskazujący, pytajny, nieokreślony i zwrotny Przymiotnik i przysłówek Partykuły i wyrazy modalne Wyrazy spajające Wykrzyknienia, równoważniki zdania i wyrazy przeczące 15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, w grupach, prezentacje 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Helbig, G./Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Langenscheidt. Berlin und München 2002 Engel, U., Kurze Grammatik der deutschen Sprache. Iudicium, München 2002 Grammatik der deutschen Gegenwartssprache. DUDEN. Band 4. Meyers Lexikonverlag, Mannheim Berdychowska, Z., Polsko-niemiecka terminologia gramatyczna. Universitas, Kraków 1996 49
Czochralski, J.: Gramatyka niemiecka dla Polaków. Wiedza Powszechna, Warszawa 1990 Łuszczyk, S./Szulc, A./Wawrzyniak, Z.: Gramatyka języka niemieckiego. WsiP, Warszawa 1991 17. Uwagi dodatkowe: –
50
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 1 (sem.3) + 1 (sem. 4) 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 (sem. 3) + 15 (sem. 4) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: Zaliczony kurs gramatyki opisowej języka niemieckiego w roku I 13. Cel nauczania: Wykłady mają na celu prezentację i omówienie zagadnień teorii gramatyki w zakresie składni języka niemieckiego. Nabyta w trakcie I roku studiów wiedza dotycząca morfologii zostaje zastosowana do opisu syntaktycznego. Studentów zapoznaje się z podstawami teoretycznego opisu składni oraz uświadamia się im prawidłowości budowy gramatycznej współczesnego języka niemieckiego i stosowania reguł gramatycznych w praktyce. Wiedza i umiejętności nabyte w trakcie wykładu powinny dopomóc studentom w poprawnym posługiwaniu się wybraną literaturą przedmiotu. W tym celu, wprowadza się także podstawy metajęzyka niezbędnego do opisu zjawisk składniowych. 14. Program nauczania: Zajęcia organizacyjne – wprowadzenie do ogólnej tematyki wykładów Równoważnik zdania Związek pomiędzy składnią rządu a wartościowością gramatyczną Przypadki semantyczne Prymarne i sekundarne części zdania Części mowy a funkcje syntaktyczne Zaimek es – funkcje syntaktyczne Zaimek es – funkcje tekstowe Szyk w zdaniu, pozycja poszczególnych części zdania (ze szczególnym uwzględnieniem kolejności dopełnień i okoliczników) Szyk w zdaniu, pozycja pozostałych części zdania Przydawka: cechy syntaktyczne i semantyczne Poszczególne formy przydawki: przymiotnik, przysłówek, imiesłów, rzeczownik; przydawka orzecznikowa Szczególne formy przydawki: rozszerzona, apozycja, konstrukcja bezokolicznikowa Zdanie, rodzaje zdań: oznajmujące, pytające, rozkazujące i wykrzyknikowe Zdania złożone: rodzaje relacji współrzędności (łączność, rozłączność, przeciwstawność), subordynacja Zdania poboczne: forma i pozycja, stopień zależności, opis syntaktyczny, podział semantyczny Szczególne formy zdań (równoważniki zdania, elipsy, zdanie wielokrotnie złożone – tzw. Satzperiode, wtrącenia, Schaltsatz) Konstrukcje bezokolicznikowe i imiesłowowe 51
Modele zdaniowe Funkcjonalna perspektywa zdania 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, elementy konwersatorium 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Helbig, G./Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Langenscheidt, Leipzig, Berlin, München, Wien, Erich, New York 2002 Czochralski, J., Gramatyka niemiecka dla Polaków. Wiedza Powszechna, Warszawa 1990 Engel, U., Deutsche Grammatik. Julius Gross, Heidelberg 1990 Sommerfeldt, K-E./Starke, G., Einführung in die Grammatik der deutschen Gegenwartssprache. Max Niemeyer, Tübingen 1992 Eisenberg, P., Grundriß der deutschen Grammatik. Bd. 1. Das Wort. Bd. 2. Der Satz. J.B.Metzler, Stuttgart 2000 Heidolph, K. E./Flämig, W./Motsch, W., Grundzüge einer deutschen Grammatik. Akademie, Berlin 1981 Zifonun, G./Hoffman, L./Strecker, B. (Hrsg.), Grammatik der deutschen Sprache. de Gruyter, Berlin, New York 1997 17. Uwagi dodatkowe: –
52
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2 (sem. 3) + 2 (sem. 4) 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 (sem. 3) + 30 (sem. 4) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: zaliczony kurs gramatyki opisowej języka niemieckiego w roku I 13. Cel nauczania: Przedmiotem ćwiczeń jest formalny opis składni języka niemieckiego. Dysponując znajomością morfologii, studenci mają za zadanie zastosować ją do opisu syntaktycznego. Celem jest zapoznanie z podstawami teoretycznego opisu składni oraz uświadomienie i zrozumienie prawidłowości budowy gramatycznej współczesnego języka niemieckiego i umiejętność stosowania reguł gramatycznych w praktyce. Wiedza i umiejętności nabyte na kursie powinny dopomóc studentom w poprawnym posługiwaniu się językiem niemieckim. Jako integralny element kursu przewidziano ćwiczenie umiejętności korzystania z literatury przedmiotu. Wprowadza się także podstawy metajęzyka niezbędnego do opisu zjawisk składniowych. 14. Program nauczania: Części zdania podstawowe i wtórne Części mowy a funkcje syntaktyczne Role semantyczne Szyk w zdaniu, pozycja poszczególnych części zdania (ze szczególnym uwzględnieniem kolejności dopełnień i okoliczników) Czynniki syntaktyczno-morfologiczne mające wpływ na szyk zdania Zaimek es – funkcje syntaktyczne Zaimek es – funkcje tekstowe Klamra zdaniowa Przydawka: cechy syntaktyczne Przydawka: cechy semantyczne Poszczególne formy przydawki: przymiotnik, przysłówek, imiesłów Poszczególne formy przydawki: rzeczownik; przydawka orzecznikowa Przydawka: cechy syntaktyczne Przydawka: cechy semantyczne Poszczególne formy przydawki: przymiotnik, przysłówek, imiesłów, rzeczownik; przydawka orzecznikowa Zdanie, rodzaje zdań: oznajmujące, pytające, rozkazujące i wykrzyknikowe Zdania złożone: rodzaje relacji współrzędności (łączność, rozłączność, przeciwstawność), subordynacja Szczególne formy zdań (równoważniki zdania, elipsy, zdanie wielokrotnie złożone – tzw. Satzperiode, wtrącenia, Schaltsatz) Konstrukcje bezokolicznikowe i imiesłowowe 53
Zdania poboczne: forma i pozycja, stopień zależności, opis syntaktyczny, podział semantyczny Modele zdaniowe Składnia tekstu (Textsyntax) 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, elementy konwersatorium, praca grupowa i własna, konsultacje (organizowane w indywidualnych przypadkach) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Helbig, G./Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Langenscheidt, Leipzig, Berlin, München, Wien, Erich, New York 2002 Czochralski, J., Gramatyka niemiecka dla Polaków. Wiedza Powszechna, Warszawa 1990 Engel, U., Deutsche Grammatik. Julius Gross, Heidelberg 1990 Sommerfeldt, K-E./Starke, G., Einführung in die Grammatik der deutschen Gegenwartssprache. Max Niemeyer, Tübingen 1992 Eisenberg, P., Grundriß der deutschen Grammatik. Bd. 1. Das Wort. Bd. 2. Der Satz. J. B. Metzler, Stuttgart 2000 Heidolph, K. E./Flämig, W./Motsch, W.: Grundzüge einer deutschen Grammatik. Akademie, Berlin 1981 Zifonun, G./Hoffman, L./Strecker, B. (Hrsg.), Grammatik der deutschen Sprache. de Gruyter, Berlin, New York 1997 17. Uwagi dodatkowe: –
54
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka kontrastywna (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III. semestr 6 6. Liczba punktów:2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownik Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: wiedza z gramatyki opisowej języka niemieckiego 13. Cel nauczania: Wykład ma na celu przekazanie studentom wybranych fragmentów wiedzy z zakresu niemiecko-polskiej gramatyki kontrastywnej. Wiedza ta jest utrwalana na ćwiczeniach towarzyszących wykładowi. 14. Program nauczania: Gramatyka kontrastywna jako przedmiot, jej historia, zakres, przedmiot badań itd. Aspekt i rodzaje czynności w języku polskim System czasów w języku niemieckim i polskim Strona bierna w języku niemieckim i polskim Tryb przypuszczający – porównanie niemiecko-polskie Imiesłowy i konstrukcje imiesłowowe w języku polskim i niemieckim Formy wyrażenia negacji w języku niemieckim i polskim Akty mowy w porównaniu niemiecko-polskim 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Engel, U. i in. Deutsch-polnische kontrastive Grammatik. Bd. 1, 2, Warszawa 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
55
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka kontrastywna (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie zaawansowanym, znajomość pojęć służących do opisu języka polskiego i niemieckiego, umiejętność opisu systemów obu konfrontowanych języków. 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami lingwistyki konfrontatywnej oraz dokonanie konfrontacji systemu języka niemieckiego z językiem polskim na płaszczyźnie wybranych zagadnień gramatycznych i leksykalnych. W analizie struktur, kategorii i elementów językowych podkreśla się najważniejsze różnice między językiem niemieckim i polskim, a następnie zwraca się uwagę na podobieństwa. 14. Program nauczania: Gramatyka konfrontatywna i jej miejsce w językoznawstwie Podstawowe pojęcia lingwistyki konfrontatywnej: interferencja, transfer językowy, język wyjściowy i docelowy, uniwersalia językowe, diachronia i synchronia, ekwiwalencja Aspekt i rodzaj czynności w języku polskim, rodzaje czynności w języku niemieckim. System czasów w języku niemieckim i polskim Strona bierna w języku polskim i niemieckim Tryb przypuszczający w języku polskim i niemieckim Przeczenie Rodzajnik w języku niemieckim i jego odpowiedniki w języku polskim. „Fałszywi przyjaciele tłumacza“, tautonimy Złożenia w języku niemieckim i ich odpowiedniki w języku polskim Problem ekwiwalencji w językoznawstwie porównawczym na przykładzie frazeologizmów i przysłów w obu językach 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja na temat przestudiowanych materiałów, próba samodzielnego formułowania problemów związanych z zagadnieniami gramatyki kontrastywnej. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Czochralski, J., Verbalaspekt und Tempussystem im Deutschen und Polnischen. Eine konfrontative Darstellung. Warszawa 1975 Czochralski, J., Gramatyka niemiecka dla Polaków. Warszawa 1992 Engel, U., Deutsch-polnische kontrastive Grammatik. Bd. 1, 2, Warszawa 1999
56
Klimaszewska, Z., Die Phraseologie auf kulturhistorischem Hintergrund am Beispiel des Deutschen, Niederländischen und Polnischen, w: J. Shichiji (Hrsg.) Akten des VIII. Internationalen Germanisten-Kongresses Tokyo 1990, Bd. 4, München, 1991, S. 362-369. Lipczuk, R., Falsche Freunde des Übersetzers. Forschungsprobleme und Streitfragen, w: J. Shichiji (Hrsg.), Akten des VIII. Internationalen Germanisten-Kongresses Tokyo 1990, Bd. 4, München 1991, S.404-411 Rein, K., Einführung in die kontrastive Linguistik (Fragmente: S. 1-7, 95-98) Wissenschaftliche Buchgesellschaft Darmstadt 1983 Bußmann, H., Lexikon der Sprachwissenschaft. Stuttgart 2002 Conrad, R., Lexikon sprachwissenschaftlicher Termini. Leipzig 1988 Helbig, G./Buscha, J., Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Leipzig u.a. 1996 DUDEN Die Grammatik. Mannheim u.a. 2006 Jeziorski, J., Substantivische Nominalkomposita des Deutschen und ihre polnischen Entsprechungen. Wrocław u.a. 1983 Kątny, A., Zu ausgewählten Aktionsarten im Polnischen und deren Entsprechungen im Deutschen. Rzeszów 1994 Lipczuk, R., Niemiecko-polski słownik tautonimów. Warszawa 1995 Lipczuk, R./Hofer, F./Kamińska, E./Malinowska, A./Nerlicki, K., Von Artisten, Illusionisten, Kriminalisten und anderen falschen Freunden. Szczecin 1997 Lipczuk, R./Hofer, F./Kamińska, E./Malinowska, A./Nerlicki, K., Von Piloten, Pionieren, Potentaten und anderen falschen Freunden. Szczecin 1997 Sadziński, R., Deutsche Artikelkategorie und deren Äquivalente im artikellosen Polnischen, w: J. Shichiji (Hrsg.), Akten des VIII. Internationalen GermanistenKongresses Tokyo 1990, Bd. 4, München 1991, S. 154-160 Schatte, Cz., Partizipialkonstruktionen im Deutschen und Polnischen. Katowice 1986 Sternemann, R. et al., Einführung in die konfrontative Linguistik. Darmstadt 1983 Online-Grammatik des Instituts für Deutsche Sprache: http://hypermedia.idsmannheim.de/programm/index.html 17. Uwagi dodatkowe: –
57
1. Nazwa przedmiotu: Historia języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie C1, ogólna wiedza z zakresu historii Niemiec, znajomość gramatyki j. niemieckiego 13. Cel nauczania: Celem wykładu jest przekazanie wiadomości o etapach rozwoju języka niemieckiego z nawiązaniem do języka współczesnego oraz zapoznanie studentów z najważniejszymi procesami fonologicznymi, leksykalnymi i gramatycznymi w rozwoju tego języka. Student posiada najważniejsze wiadomości z zakresu historii j. niemieckiego. 14. Program nauczania: Początki badań nad językoznawstwen historycznym Germanie ich kultura i język, podział plemion i dialektów germańskich Język staro-wysoko-niemiecki, tło historyczno-kulturowe, cechy językowe, podział dialektów Język średnio-wysoko-niemiecki, tło historyczne, literatura dworska i mistyka, rozwój słownictwa, kontakty językowe niemiecko-polskie. Zmiany językowe: monoftongizacja i dyftongizacja Język wczesno-nowo-wysoko-niemiecki, cechy językowe, wpływ języków kancelarii i druków, rola na rozwój języka poszczególnych instytucji (np. stowarzyszeń językowych) i osób M. Luther i jego tłumaczenie Biblii Język nowo-wysoko-niemiecki, zasługi J. G. Schottela, J. Ch. Gottscheda, J. H. Campego, K. Dudena dla kodyfikacji i ustalenia norm językowych, rozwój piśmiennictwa, język niemiecki jako język wielofunkcjonalny Współczesny język niemiecki, tendencje rozwoju 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Wolff, G., Deutsche Sprachgeschichte. Tübingen und Basel 1994 von Polenz, P., Deutsche Sprachgeschichte. 3 Bde, Berlin 1994-2000 Schmidt, W., Geschichte der deutschen Sprache. Stuttgart 2007 Schweikle, G., Germanisch-deutsche Sprachgeschichte im Überblick. Stuttgart – Weimar 1996 17. Uwagi dodatkowe: –
58
1. Nazwa przedmiotu: Historia języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie C1, ogólna wiedza z zakresu historii Niemiec, znajomość gramatyki j. niemieckiego 13. Cel nauczania: Celem ćwiczeń jest wyrobienie umiejętności analizy historycznych struktur językowych, oraz uświadomienie historycznych źródeł wielu zjawisk we współczesnym języku niemieckim. Ponadto student zdobywa wiedzę na temat zapożyczeń leksykalnych w j. niemieckim, orientuje się we wczesnych próbach opisu gramatykograficznego j. niemieckiego, zna etymologię słowa „deutsch”. 14. Program nauczania: Przyczyny zmian językowych. Język staro-wysoko-niemiecki: zabytki piśmiennictwa, etymologia słowa „deutsch” i nazw dni tygodnia. Zapożyczenia leksykalne z łaciny Język średnio-wysoko-niemiecki. Zapożyczenia leksykalne z francuskiego, włoskiego i łacińskiego. Wpływy językowe niemiecko-polskie Język wczesno-nowo-wysoko-niemiecki. Wynalezienie druku i jego rola w ujednoliceniu j. niemieckiego. Wpływ Martina Luthra na rozwój j. niemieckiego. Gatunki tekstów Wczesne gramatyki j. niemieckiego i teoretycy języka Regionalnie i socjalnie uwarunkowane warianty języka niemieckiego 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Brundin, G., Kleine deutsche Sprachgeschichte. München 2004 von Polenz, P., Deutsche Sprachgeschichte. 3 Bde, Berlin 1994-2000 Schmidt, W., Geschichte der deutschen Sprache. Stuttgart 2007 Stedje, A., Deutsche Sprache gestern und heute. Paderborn 2007 17. Uwagi dodatkowe: –
59
1. Nazwa przedmiotu: Fonetyka i fonologia języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B1 13. Cel nauczania: Celem wykładu jest wprowadzenie aparatu pojęciowego i podstawowych wiadomości z zakresu fonetyki i fonologii, ukazanie różnic w systemie głoskowo-artykulacyjnym języka polskiego i niemieckiego. 14. Program nauczania: Fonologia a fonetyka - podstawowe pojęcia, zakres badań, różnice Specyfika niemieckiej bazy artykulacyjnej, porównanie systemu fonetyczno-fonologicznego języka niemieckiego z systemem fonetyczno-fonologicznym języka polskiego System fonemiczny języka niemieckiego Narządy mowy i ich czynności Klasyfikacja niemieckich spółgłosek i samogłosek (czworokąt samogłoskowy) Zasady wymowy wybranych niemieckich samogłosek i spółgłosek Redukcje, upodobnienia (postępowe, wsteczne, pod względem dźwięczności), elizje Prozodia języka niemieckiego: akcent wyrazowy, zdaniowy, rytm, melodia zdaniowa Podział zdania na jednostki rytmiczne 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Domińczak, H., Wymowa w nauce języka niemieckiego. Koncepcje – metody – ćwiczenia. Warszawa 1993 Drosdowski, G. (Hrsg.), DUDEN Aussprachewörterbuch. Mannheim 1990 Fredrich, R.-B. (Hrsg.), Übungen zur Phonetik der deutschen Sprache unter kommunikativem Aspekt. Halle, 1986 Großes Wörterbuch der deutschen Aussprache. Leipzig 1982 Górka, J., Untersuchungen zur Satzakzentuierung polnischer Deutschlernender. Kraków 1998 Krech, E.-M. / Stock, E. / Hirschfeld, U. / Anders, L. Ch., Deutsches Aussprachewörterbuch. Berlin 2010 Morciniec, N./Prędota, S.,: Podręcznik wymowy niemieckiej. Warszawa 1995 Rausch, R. u. I., Deutsche Phonetik für Ausländer. Leipzig 1988 Schramm, E. / Schmidt, L., Übungen zur deutschen Aussprache. Leipzig 1982 Szulc, A., Praktyczna fonetyka i fonologia języka niemieckiego. Warszawa 1976 17. Uwagi dodatkowe: – 60
1. Nazwa przedmiotu: Wstęp do językoznawstwa ogólnego (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-5 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami teoretycznego opisu języka, a jęz. niemieckiego w szczególności, oraz z głównymi dyscyplinami językoznawstwa współczesnego. Przedmiot jest uzupełnieniem gramatyki opisowej jęz. niemieckiego, i stanowi przygotowanie do innych przedmiotów językoznawczych - historii języka niemieckiego, gramatyki konfrontatywnej i innych seminariów. Wstęp do językoznawstwa zapoznaje studentów z podstawami dyscyplin językoznawstwa oraz systematyzuje tę wiedzę. Odpowiada tez na pytania o znaczenie i rolę opisu języka we współczesnej neofilologii. Teoretyczny opis języka niemieckiego na poziomie podstawowym. Podstawowe zagadnienia to: dyscypliny językoznawstwa, struktura i system, kryteria identyfikacji problemów i klasyfikacja ich do właściwej dyscypliny, systematyka i terminologia lingwistyczna. 14. Program nauczania: Fonologia języka niemieckiego Morfologia i słowotwórstwo języka niemieckiego Składnia języka niemieckiego Podstawowe zagadnienia semantyki Frazeologia – podstawowe problemy Semiotyka, teoria znaku a językoznawstwo, procesy komunikowania Zagadnienia lingwistyki tekstu Inne ważniejsze zagadnienia lingwistyki współczesnej (socjolingwistyka, psycholingwistyka, pragmatyka lingwistyczna). Zarys sytuacji współczesnych języków indoeuropejskich Współczesne odmiany języka niemieckiego 15. Metody i formy pracy studenta: Wykład z elementami konwersatoryjnymi. Omówienia kompleksowe poszczególnych dyscyplin oraz studia wybranych przypadków. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Gross, H., Einführung in die germanistische Linguistik, München 1990 lub nowsze Bußmann, H., Lexikon der Sprachwissenschaft, München 1991 lub nowsze Kleine Enzyklopädie Deutsche Sprache, Leipzig 1983 lub nowsze König, W., dtv-Atlas Deutsche Sprache, München 1993 Bünting, K.-D., Einführung in die Linguistik, Königstein/Ts. 1981 lub nowsze Jakobson, R.. W poszukiwaniu istoty języka, (T.1-T.2), Warszawa 1989 61
17. Uwagi dodatkowe: –
62
B2. Wiedza o literaturze i kulturze wybranego obszaru językowego Numer 1: Wstęp do literaturoznawstwa Numer 2: Historia literatury niemieckiej Numer 3: Historia krajów niemieckiego obszaru językowego Numer 4: Realioznawstwo krajów niemieckiego obszaru językowego Numer 5: Wiedza o kulturze krajów obszaru niemieckojęzycznego
63
Numer 1. Wstęp do literaturoznawstwa 1. Nazwa przedmiotu: Wstęp do literaturoznawstwa (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-6 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, 2 semestr 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie średniego zaawansowania 13. Cel nauczania: nauczenie studentów obcowania z dziełem literackim, zapoznanie ich ze sposobami i kryteriami wartościowania dzieł literackich 14. Program nauczania: Wprowadzający blok wykładów przedstawia takie zagadnienia jak: Sposób istnienia dzieła literackiego Specyfika literatury Istota i cele nauki o literaturze Podstawowe gatunki i rodzaje literackie Całość wykładów podporządkowana jest trzem wielkim zagadnieniom: Jakie treści niosą z sobą dzieła literackie Jakie są kryteria oceny dzieła literackiego? Jakie wartości może zawierać tekst literacki? W jaki sposób literatura może oddziaływać na odbiorcę? Wszystkie te zagadnienia, a przy okazji podstawowe pojęcia teoretycznoliterackie, eksplikowane są przy prezentacji konkretnych utworów: Prezentacja „Buddenbrooków” Tomasza Manna pozwala na omówienie takich zjawisk jak „powieść realistyczna”, „saga rodzinna”, a jednocześnie na ukazanie fenomenu europejskiej dekadencji. Prezentacja „Czarodziejskiej góry” stwarza z kolei okazję do przedstawienia form narracyjnych, charakterystycznych dla powieści modernistycznej, w której rolę dominującą zaczyna odgrywać eseistyczna/filozoficzna refleksja. Pojawia się pojęcie „Bildungsroman”. Fenomen klasycznej powieści historycznej przybliżony zostaje omawiając „Wojnę i pokój” Lwa Tołstoja. Tu również poruszane zostają takie ogólne zjawiska jak związki między sztuką powieściową a psychologią czy historiozofią. 15. Metody i formy pracy studenta: wykład w języku niemieckich z elementami komentarza w języku polskim 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Markiewicz, H., Główne problemy wiedzy o literaturze Welek, R. / Waren, A., Teoria literatury 17. Uwagi dodatkowe: – 64
Numer 2. Historia literatury niemieckiej 1. Nazwa przedmiotu: Historia literatury niemieckiej (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-7 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok II, 3 i 4 semestr; rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 1+1+1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 w semestrze 3, 1 w semestrze 4 i 5 9. Liczba godzin w semestrze: 30 +15+15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: wiedza ogólna z zakresu literatury w semestrze 3, w semestrze 4 i 5 wiedza obejmująca zakres z poprzednich semestrów 13. Cel nauczania: Przedstawienie głównych tendencji i najważniejszych postaci literatury niemieckiej od okresu Oświecenia po epokę romantyzmu. Ukazanie związków między literaturą a rzeczywistością społeczną. (w semestrze 3) Przedstawienie głównych tendencji i najważniejszych postaci literatury niemieckiej od śmierci Goethego po przełom modernistyczny i I wojnę światową. Ukazanie zakresu społecznych / psychologicznych / antropologicznych eksploracji dokonywanych przez pisanie. Ukazanie związków między literaturą a myślą filozoficzną. (w semestrze 4) Przedstawienie panoramy literatury niemieckiej od roku 1918 po czasy najnowsze ze szczególnym uwzględnieniem aspektów nowatorstwa formalnego i poznawczego. Wpisanie literatury w kontekst „historii spuszczonej z łańcucha” (Gustaw HerlingGrudziński). Równocześnie z wykładem prowadzone są ćwiczenia poświęcone analizie i interpretacji tekstów literackich reprezentatywnych dla swego czasu. (w semestrze 5) 14. Program nauczania: Semestr 3 Oświecenie. Charakterystyka głównych idei i tendencji epoki. Etos Oświecenia. Nowa Estetyka Twórczość Gottholda Ephraima Lessinga jako szczytowe dokonanie niemieckiego Oświecenia. Poglądy estetyczne. Dramaty. Krytyka feudalizmu w „Emilii Galotti”. Idea tolerancji religijnej w „Natanie Mędrcu” Okres Burzy i Naporu. Filozoficzne przesłanki, program estetyczny. Opozycja „natury” i „cywilizacji”, „irracjonalizmu” i „racjonalizmu” oraz jej społeczne implikacje „Prometejska” faza w twórczości J.W. Goethego (wczesna liryka, „Cierpienia młodego Wertera”) Młodzieńcze dramaty Friedricha Schillera („Zbójcy”, „Intryga i miłość”, „Don Carlos”) Niemiecka klasyka. „Klasyczna” idea humanizmu. „Klasyczny” program estetycznej edukacji człowieka”. Najważniejsze dokumenty literackie („Ifigenia w Taurydze”, 65
„Faust” oraz „Lata nauki i wędrówki Wilhelma Meistra” Goethego; „Wallenstein”, „Maria Stuart”, „Wilhelm Tell” Schillera) Pisarze wobec Rewolucji Francuskiej Przełom romantyczny. Opozycja klasyki i romantyzmu. Człowiek romantyczny. Romantyczna estetyka. Romantyczna miłość Pierwsza generacja romantyków. Osobowość i twórczość Novalisa „Fantastyczny realizm” E.T.A. Hoffmanna Joseph von Eichendorff. Liryka. „Aus dem Leben eines Taugenichts” Osobowość i twórczość Heinricha von Kleista Friedrich Hölderlin. Liryka. „Hyperion” Romantyczna filologia. Działalność braci Grimm Semestr 4 Młode Niemcy”. Programatyka społeczna i polityczna. „Młodoniemiecka” estetyka zaangażowania Twórczość Heinricha Heinego (wczesna liryka, obrazki z podróży, pisma eseistyczne, liryka ostatnich lat) Realizm Georga Büchnera („Śmierć Dantona”, „Woyzeck”, „Lenz”) Estetyka niemieckiego realizmu mieszczańskiego. Głowni przedstawiciele. „Łagodne prawo” Adalberta Stiftera Nowelistyka Theodora Storma Powieści Theodora Fontane Przełom naturalistyczny. Naturalistyczna estetyka Naturalistyczne dramaty G. Hauptmanna („Przed wschodem słońca”, „Tkacze", „Rose Bernd”) Oblicza modernizmu (dekadentyzm, symbolizm, estetyzm, impresjonizm) Friedrich Nietzsche- eksponent ducha czasu. Diagnoza i przezwyciężenie nihilizmu. Wpływ Nietzschego na literaturę niemiecką. Dramatyczna i prozatorska twórczość Arthura Schnitzlera Liryka i poetyckie sztuki Hugo von Hofmannsthala Obyczajowe prowokacje Franka Wedekinda Twórczość Tomasza Manna w okresie do 1914 „Buddenbrookowie”, „Tonio Kröger”, „Śmierć w Wenecji” Semestr 5 Franz Kafka („Wyrok”, „Przemiana”, „Proces”, „zamek”, „W kolonii karnej”) Schyłek ekspresjonizmu i początek „Nowej Rzeczowości”. Mentalnośc i estetyka „Nowej Rzeczowości”. Jej główni reprezentanci. Ekspresjonistyczna generacja w obliczu wojny i rewolucji (Ernst Toller, Johannes R. Becher, Walter Hasenclever, Ludwig Rubiner) Hans Fallada („Bauern, Bonzen, Bomben”, „Co dalej, mały człowieku”, „Wer niemal aus dem Blechnapf frißt“). Erich Maria Remarque („Na zachodzie bez zmian”, „Droga powrotna”) Wczesny Brecht. Liryka tomu „Kalendarz domowy”. Dramaty „Baal”, „Werble w nocy”, „Człowiek jest człowiekiem”) Tomasz Mann. Pisma czasu wojny. Światopoglądowa i polityczna ewolucja po 1918. „Czarodziejska góra”. Ewolucja Hermanna Hessego od „franciszkanizmu” pierwszych powieści („Peter Camenzind”) do moralnych / egzystencjalnych transgresji „Demiana” i „Wilka stepowego”. 66
Powieści Alfreda Döblina („Die drei Sprünge des Wang-Lun“, „Berge, Meere, Giganten“, „Wallenstein“, „Berlin Alexanderplatz“) Teatr epicki Berta Brechta. Teoria i praktyka („Opera za trzy grosze”, „Święta Joanna szlachtuzów”) Literatura konserwatywna / nacjonalistyczna. Przypadek Ernsta Jüngera Literatura niemieckojęzyczna czasów faszyzmu i wojny Literatura emigracyjna. Tematy i idee. Główni przedstawiciele: Thomas Mann, Bert Brecht, Anna Seghers, Hermann Broch „Godzina zero” twórczość pokolenia frontowego (W. Borchert, H. Böll) Literatura zachodnioniemiecka lat 50 i 60 jako dokument niemieckiej historii i współczesności: Heinrich Böll: Proza wojenna, Böll jako autorytet moralny i społeczny; Günter Grass („Blaszany bębenek”, „Kot i mysz”, „Psie lata”) Powieści Maxa Frischa („Stiller”,”Homo Faber”). Twórczość dramatyczna („Andorra”) 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dobijanka-Witczakowa, O. / Szyrocki, M. / Stroka, A. (red.), Das deutsche Drama des 18. Jahrhunderts. Warszawa-Wrocław 1986 Szyrocki, M., Die deutschsprachige Literatur von ihren Anfängen bis zum Ausgang des 19. Jahrhunderts. Warszawa 1986 Žmegač, V. (red.), Geschichte der deutschen Literatur vom 18. Jahrhundert bis zur Gegenwart. Frankfurt am Main 1992 17. Uwagi dodatkowe: –
67
1. Nazwa przedmiotu: Historia literatury niemieckiej (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-7 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia, zakończony zaliczeniem z oceną 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4; rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 + 2 + 2 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: semestr 3: wiedza ogólna z zakresu literatury; semestr 4-5: wiadomości z zakresu omawianego w poprzednich semestrach 13. Cel nauczania: Semestr 3 Celem zajęć, które prowadzone są równolegle do wykładu, jest systematyczne ćwiczenie umiejętności analizowania tekstów literackich i zapoznania studentów z problematyką literatury i teorii literatury powstałej od okresu Oświecenia po Romantyzm. Zajęcia przedstawiają nie tylko najważniejszych autorów i ich dzieła, ale też strukturę epoki, aspekty gatunkowe i koncepcje metodologiczne. Semestr 4 Celem zajęć, które prowadzone są równolegle do wykładu, jest systematyczne ćwiczenie umiejętności analizowania tekstów literackich i zapoznania studentów z problematyką literatury i teorii literatury. Zajęcia przedstawiają nie tylko najważniejszych autorów i ich dzieła, ale też strukturę epoki, aspekty gatunkowe i koncepcje metodologiczne i są kontynuacją ćwiczeń prowadzonych w semestrze zimowym Semestr 5 Celem zajęć, które prowadzone są równolegle do wykładu, jest systematyczne ćwiczenie umiejętności analizowania tekstów literackich i zapoznania studentów z problematyką literatury i teorii literatury XIX i XX wieku. Zajęcia przedstawiają nie tylko najważniejszych autorów i ich dzieła, ale też strukturę epoki, aspekty gatunkowe i koncepcje metodologiczne 14. Program nauczania: Semestr 3 Analiza i interpretacja bajek Christopha Fürchtegotta Gellerta (wybór) Analiza i interpretacja tekstu Gottholda Ephraima Lessinga „Emilia Galotti” Analiza i interpretacja tekstu Gottholda Ephraima Lessinga „Nathan der Weise” (fragmenty) Analiza i interpretacja tekstu Johanna Wolfganga von Goethe „Die Leiden des jungen Werther“ Analiza i interpretacja tekstu Johanna Wolfganga von Goethe „Faust” Analiza i interpretacja tekstu Friedricha Schillera „Die Räuber” Analiza i interpretacja tekstu Novalisa „Hymnen an die Nacht” Analiza i interpretacja tekstu Josepha von Eichendorffa „Aus dem Leben eines Taugenichts” Analiza i interpretacja tekstu A. Chamisso „Peter Schlemihls wundersame Geschichte” Analiza i interpretacja tekstu Georga Büchnera „Woyzeck” 68
Semestr 4 Analiza i interpretacja Georga Büchnera „Lenz” Analiza i interpretacja Heinricha Heine „Der Tannhäuser” Analiza i interpretacja tekstu Theodora „Storma Immensee” Analiza i interpretacja tekstu Adalberta Stiftera „Der Kondor” Analiza i interpretacja tekstu Theodora Fontane „Effi Briestv Analiza i interpretacja tekstu A. Schnitzlera „Anatol” Analiza i interpretacja tekstu A. Schnitzlera „Leutnant Gustl” Analiza i interpretacja tekstu H. von Hofmannsthala „Terzinen über Vergänglichkeit” Analiza i interpretacja Franka Wedekinda „Der Erdgeist” Analiza i interpretacja tekstu Tomasza Manna „Der Tod in Venedig” Semestr 5 Analiza i interpretacja tekstu Franza Kafki „Die Verwandlung” Analiza i interpretacja tekstu Franza Kafki „Der Prozess” Analiza i interpretacja tekstu Maxa Frischa „Homo Faber” Analiza i interpretacja tekstu Maxa Frischa „Montauk” Analiza i interpretacja tekstu Heinricha Bölla „Ansichten eines Clowns” Analiza i interpretacja tekstu Güntera Grassa „Die Blechtrommel” (fr.) Analiza i interpretacja tekstu Hermanna Hesse „Der Steppenwolf” Analiza i interpretacja tekstu Hansa Fallady „Kleiner Mann, was nun? ” Analiza i interpretacja tekstu Bernharda Schlinka „Der Vorleser” Analiza i interpretacja tekstu Patricka Süsskinda „Das Parfüm” 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: wszystkie obowiązkowe lektury będące tematami poszczególnych zajęć Balzer, B. / Mertens, V. (red), Deutsche Literatur in Schlaglichtern. Mannheim, Wien, Zürich 1990 Frenzel, E. / Herbert, A., Daten deutscher Dichtung. Chronologischer Abriß der deutschen Literaturgeschichte. München 1998 Frenzel, E., Motive der Weltliteratur. Stuttgart 1999 Frenzel, E., Stoffe der Weltliteratur. Stuttgart 1998 Glaser, H.A. (red.), Deutsche Literatur. Eine Sozialgeschichte. Reinbek bei Hamburg 1987 Światłowski, Z., Der Roman in der Bundesrepublik Deutschland. Wyższa Szkoła Pedagogiczna. Rzeszów 1990 Żmegac, V. (red.), Geschichte der deutschen Literatur vom 18. Jahrhundert bis zur Gegenwart. Frankfurt am Main 1992 17. Uwagi dodatkowe: –
69
Numer 4. Historia krajów niemieckojęzycznych 1. Nazwa przedmiotu: Historia krajów niemieckojęzycznych (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-8 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na zaawansowanym (B2)
poziomie
średnio-
13. Cel nauczania: student zna najważniejsze fakty z historii krajów niemieckiego obszaru językowego; potrafi nazwać najważniejszych władców i polityków oraz określić ich znaczenie w historii; umie wymienić ważne historycznie wydarzenia 14. Program nauczania: Germanie – pochodzenie i zdobywanie siedzib w Europie. Królestwo Franków i jego rola w powstaniu Niemiec Początki Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego – wielkie dynastie i ich początki Ekspansja Niemców w Europie w XII-XIV wieku (m.in. państwo krzyżackie, Hanza) Znaczenie Cesarstwa w Średniowieczu Reformacja i kontrreformacja. Marcin Luter i jego dzieło Wojny religijne w XVI i XVII w. Początek Prus. Prusy do końca XVIII wieku Absolutyzm w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego (1648-1789) Rewolucja Francuska a Niemcy Wojny koalicyjne i Kongres Wiedeński. Powstanie Cesarstwa Austriackiego Na drodze do zjednoczenia Niemiec w XIX wieku. Zjednoczenie Niemiec 1871 Cesarstwo Niemieckie 1871-1918 (II Rzesza) I wojna światowa i rola Niemiec i Austrii Republika Weimarska – powstanie, kryzysy i upadek Hitler – dojście do władzy. III Rzesza II wojna światowa i rola Niemiec Podział Niemiec po 1945. Powstanie NRD i RFN Dzieje podzielonych Niemiec do lat 80. XX wieku. Austria po wojnie Zjednoczenie Niemiec 1990 Niemcy, Austria i Szwajcaria w świecie współczesnym 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, prezentacja mulitmedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: 70
Bögeholz, H., Wendepunkte – die Chronik der Republik. Reinbek bei Hamburg 1999 Czapliński, W./ Galos, A./ Korta, W.: Historia Niemiec. Wrocław-Warszawa-Kraków 1990 Cziomer, E., Zarys historii Niemiec powojennych 1945-1995. Warszawa-Kraków 1997 Glaser, H., Deutsche Kultur. 1945-2000. Bonn 2003 Kleßmann, Ch., Die doppelte Staatsgründung. Deutsche Geschichte 1945-1999. Bonn 1991 Krasuski, J., Historia Niemiec. Wrocław 2004 Krockow von, Ch. Graf, Die Deutschen in ihrem Jahrhundert. 1890-1990. Reinbek bei Hamburg 1992 Müller, H. M., Deutsche Geschichte in Schlaglichtern. Leipzig, Mannheim 2004 Paluszyński, T., Historia Niemiec i państw niemieckich. Zarys dziejów politycznych. Poznań 2006 Raff, D., Deutsche Geschichte. Vom Alten Reich zur Zweiten Republik. Ismaning 1985 Serczyk, J. / Zientara W., Kurzer Abriss der deutschen Geschichte bis 1945 für Germanistik-Studenten. Toruń 2006 Weidenfeld, W. / Korte. K-R., Handbuch zur deutschen Einheit 1949-1989-1999. Bonn 1999 Winkler, H. A., Der lange Weg nach Westen. Deutsche Geschichte 1806-1933. Bonn 2002 Zentner. Ch., Der große Bildatlas zur Weltgeschichte. Stuttgart 1992 Zoellner, E., Geschichte Österreichs. München 1961 Zybura, M., Niemcy w Polsce. Wrocław 2001. 17. Uwagi dodatkowe: –
71
Numer 5. 1. Nazwa (wykład)
przedmiotu:
Realioznawstwo
krajów
niemieckojęzycznych
2. Kod przedmiotu: B-9 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie B 2 13. Cel nauczania: Celem ćwiczeń - przygotowujących przyszłych nauczycieli i tłumaczy jest wykształcenie studentów, którzy będą w stanie wyjaśniać różnice międzykulturowe zaistniałe na gruncie kultury własnej i obcej, prostować stereotypy i komentować różnice w rozumieniu świata w obu kulturach, rozumieć historyczne zakorzenienie i różnorodność kultury krajów niemieckiego obszaru językowego na skalę potrzebną do skutecznej komunikacji. Jest to konieczne z uwagi na fakt, że umiejętność porozumiewania się nie może być zredukowana jedynie do prawidłowego użycia systemu językowego, a kompetencja lingwistyczna powinna być uzupełniona o znajomość reguł kulturowo-pragmatycznych, których niewłaściwe użycie, spowodowane transferem pragmatycznych interferencji z języka ojczystego na język obcy, prowadzi do nieporozumień. Założeniem ćwiczeń jest również praca nad ewentualną konieczną próbą zmiany perspektywy percepcji uczącego się w stopniu umożliwiającym mu rozumienie przedstawicieli innej kultury. Wybór tematów odpowiada tzw. otwartemu pojęciu kultury i obejmuje zakres treści dotyczących nie tylko tzw. kultury wyższej (elementy historii i kultury danego obszaru językowego wyznaczające jego tożsamość i specyfikę, elementy materialne i symboliczne określające charakter wybranej kultury), ale również możliwie wszechstronną tematykę związaną z codziennym życiem w krajach niemieckiego obszaru językowego. 14. Program nauczania: Niemcy – informacje ogólne o kraju i jego mieszkańcach, organizacja państwa, system polityczny, partie polityczne, kraje związkowe, informacje geograficzne Niemcy – bogactwa naturalne, gleby, klimat, roślinność, zwierzęta, zagadnienia ludnościowe, religia Niemcy - szkolnictwo, opieka socjalna, przemysł, rolnictwo, komunikacja, media, elementy historii kraju Austria - informacje ogólne o kraju i jego mieszkańcach, organizacja państwa, system polityczny, partie polityczne, kraje związkowe, informacje geograficzne Austria – bogactwa naturalne, gleby, klimat, roślinność, zwierzęta, zagadnienia ludnościowe, religia Austria – szkolnictwo, opieka socjalna, przemysł, rolnictwo, komunikacja, media, elementy historii kraju
72
Szwajcaria - informacje ogólne o kraju i jego mieszkańcach, organizacja państwa, system polityczny, partie polityczne, kraje związkowe, informacje geograficzne Szwajcaria - bogactwa naturalne, gleby, klimat, roślinność, zwierzęta, zagadnienia ludnościowe, religia Szwajcaria - szkolnictwo, opieka socjalna, przemysł, rolnictwo, komunikacja, media, elementy historii kraju Liechtenstein - informacje ogólne o kraju i jego mieszkańcach, organizacja państwa, system polityczny, partie polityczne, kraje związkowe, informacje geograficzne Liechtenstein – bogactwa naturalne, gleby, klimat, roślinność, zwierzęta, zagadnienia ludnościowe, religia, szkolnictwo, opieka socjalna, przemysł, rolnictwo, komunikacja, media, elementy historii kraju Luksemburg - informacje ogólne o kraju i jego mieszkańcach, organizacja państwa, system polityczny, partie polityczne, kraje związkowe, informacje geograficzne Luksemburg - bogactwa naturalne, gleby, klimat, roślinność, zwierzęta, zagadnienia ludnościowe, religia, szkolnictwo, opieka socjalna, przemysł, rolnictwo, komunikacja, media, elementy historii kraju
15. Metody i formy pracy studenta: pisemne kolokwium zaliczeniowe, czas trwania – 90 minut 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Baer, R., Die Schweiz und ihre 26 Kantone. Eine differenzierte Landeskunde in Regionen, Traditionen und Wappen. Verlag Baer, Rzeszow 2005 Beattie, D., Liechtenstein: Geschichte & Gegenwart - Liechtenstein. Triesen 2004 Bousfield, J. / Humphreys, R., Austria. Bielsko-Biała 2005 Clalüna, M., Landeskunde: deutschsprachige Länder. Schweiz. Regensburg 1998 Fürstentum Liechtenstein erleben - eine Bilderreise. Schaan 2004) Krejci, J. / Roraff, S., Spokojnie, to tylko Austria. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Humphreys, R., Wiedeń. Bielsko-Biała 1998 Janicki, L. (red.), Niemcy współczesne. Zarys encyklopedyczny. Poznań 1999 Lichtenberger, E., Österreich. Darmstadt 1997 Liechtenstein 2003. Schaan 2004 LieLex: Ein Nachschlagewerk zu Liechtenstein. Von Ausländer bis Zeitläufe. Vaduz 1996 12. „Luxemburg”, www.luxembourg.lu. Nitzschke, V., Landeskunde – deutschsprachige Länder. Deutschland. Regensburg 1998 Österreich. Tatsachen und Zahlen. Wien 1996 Die Schweiz in ihrer Vielfalt. Natur, Bevölkerung, Staat, Wirtschaft, Kultur. Bern 2004 Tatsachen über Deutschland. Frankfurt am Main 1996 Wehling, H-G., Die deutschen Länder. Geschichte, Politik, Wirtschaft. Wiesbaden 2004 Zettl, E., Deutschland in Geschichte und Gegenwart. Ismaning 2001 17. Uwagi dodatkowe: –
73
1. Nazwa przedmiotu: Realioznawstwo krajów niemieckiego obszaru językowego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-9 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: 2 rok, 3 semestr 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie B 2 13. Cel nauczania: Celem ćwiczeń - przygotowujących przyszłych nauczycieli i tłumaczy jest wykształcenie studentów, którzy będą w stanie wyjaśniać różnice międzykulturowe zaistniałe na gruncie kultury własnej i obcej, prostować stereotypy i komentować różnice w rozumieniu świata w obu kulturach, rozumieć historyczne zakorzenienie i różnorodność kultury krajów niemieckiego obszaru językowego na skalę potrzebną do skutecznej komunikacji. Jest to konieczne z uwagi na fakt, że umiejętność porozumiewania się nie może być zredukowana jedynie do prawidłowego użycia systemu językowego, a kompetencja lingwistyczna powinna być uzupełniona o znajomość reguł kulturowo-pragmatycznych, których niewłaściwe użycie, spowodowane transferem pragmatycznych interferencji z języka ojczystego na język obcy, prowadzi do nieporozumień. Założeniem ćwiczeń jest również praca nad ewentualną konieczną próbą zmiany perspektywy percepcji uczącego się w stopniu umożliwiającym mu rozumienie przedstawicieli innej kultury. Wybór tematów odpowiada tzw. otwartemu pojęciu kultury i obejmuje zakres treści dotyczących nie tylko tzw. kultury wyższej (elementy historii i kultury danego obszaru językowego wyznaczające jego tożsamość i specyfikę, elementy materialne i symboliczne określające charakter wybranej kultury), ale również możliwie wszechstronną tematykę związaną z codziennym życiem w krajach niemieckiego obszaru językowego. 14. Program nauczania: Najciekawsze zabytki Niemiec Niemcy w Europie Wokół zjednoczenia Niemiec Austria w Europie 24 godziny w Wiedniu. Rozwój miasta na przestrzeni dziejów Najciekawsze zabytki Austrii i ich historia. Szwajcaria – krainy geograficzne, najciekawsze atrakcje turystyczne Szwajcaria – nauka, gospodarka Szwajcaria – federalizm, ludność, zjawisko wielojęzyczności Powtórzenie i utrwalenie wiadomości 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, praca w grupach, zajęcia praktyczne, dyskusje 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
74
Baer, R., Die Schweiz und ihre 26 Kantone. Eine differenzierte Landeskunde in Regionen, Traditionen und Wappen. Verlag Baer, Rzeszow 2005 Beattie, D., Liechtenstein: Geschichte & Gegenwart - Liechtenstein. Triesen 2004 Bousfield, J. / Humphreys, R., Austria. Bielsko-Biała 2005 Clalüna, M., Landeskunde: deutschsprachige Länder. Schweiz. Regensburg 1998 Fürstentum Liechtenstein erleben - eine Bilderreise. Schaan 2004) Krejci, J. / Roraff, S., Spokojnie, to tylko Austria. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Humphreys, R., Wiedeń. Bielsko-Biała 1998 Janicki, L. (red.), Niemcy współczesne. Zarys encyklopedyczny. Poznań 1999 Lichtenberger, E., Österreich. Darmstadt 1997 Liechtenstein 2003. Schaan 2004 LieLex: Ein Nachschlagewerk zu Liechtenstein. Von Ausländer bis Zeitläufe. Vaduz 1996 12. „Luxemburg”, www.luxembourg.lu. Nitzschke, V., Landeskunde – deutschsprachige Länder. Deutschland. Regensburg 1998 Österreich. Tatsachen und Zahlen. Wien 1996 Die Schweiz in ihrer Vielfalt. Natur, Bevölkerung, Staat, Wirtschaft, Kultur. Bern 2004 Tatsachen über Deutschland. Frankfurt am Main 1996 Wehling, H-G., Die deutschen Länder. Geschichte, Politik, Wirtschaft. Wiesbaden 2004 Zettl, E., Deutschland in Geschichte und Gegenwart. Ismaning 2001
17. Uwagi dodatkowe: –
75
Numer 7. Wiedza o kulturze krajów niemieckojęzycznych 1. Nazwa przedmiotu: Wiedza o kulturze krajów niemieckojęzycznych (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-10 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: śrenio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie B 2 13. Cel nauczania: Celem wykładów - przygotowujących przyszłych nauczycieli i tłumaczy jest wykształcenie studentów, którzy będą w stanie wyjaśniać różnice międzykulturowe zaistniałe na gruncie kultury własnej i obcej, prostować stereotypy i komentować różnice w rozumieniu świata w obu kulturach na skalę potrzebną do skutecznej komunikacji. Jest to konieczne z uwagi na fakt, że umiejętność porozumiewania się nie może być zredukowana jedynie do prawidłowego użycia systemu językowego, a kompetencja lingwistyczna powinna być uzupełniona o znajomość reguł kulturowo-pragmatycznych, których niewłaściwe użycie, spowodowane transferem pragmatycznych interferencji z języka ojczystego na język obcy, prowadzi do nieporozumień. Założeniem ćwiczeń jest również praca nad ewentualną konieczną próbą zmiany perspektywy percepcji uczącego się w stopniu umożliwiającym mu rozumienie przedstawicieli innej kultury. Wybór tematów odpowiada tzw. otwartemu pojęciu kultury i obejmuje zakres treści dotyczących nie tylko tzw. kultury wyższej, ale również możliwie wszechstronną tematykę związaną z codziennym życiem w krajach niemieckiego obszaru językowego. 14. Program nauczania: Zakres znaczenia przedmiotu „kultura krajów niemieckiego obszaru językowego”. Zapoznanie z sylabusem i wymaganiami egzaminacyjnymi Niemcy - malarstwo, architektura, rzeźba, muzea, nauka i szkolnictwo Literatura, teatr, muzyka, film, media Najważniejsze święta oraz zwyczaje i obrzędy z nimi związane Austria – muzyka klasyczna, opera, literatura. Austriacka forma języka niemieckiego Teatr, film, nauka, architektura, malarstwo, rzeźba Obecność Polaków w Austrii Szwajcaria – architektura, malarstwo, rzeźba, muzea, nauka Literatura, teatr, muzyka, film, media. Obecność Polaków w Szwajcarii 15. Metody i formy pracy studenta: 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
76
Baer, R., Die Schweiz und ihre 26 Kantone. Eine differenzierte Landeskunde in Regionen, Traditionen und Wappen. Verlag Baer, Rzeszów 2005 Bubner, F., Deutschland. Transparente Landeskunde. Bonn 1996 Beattie, D., Liechtenstein: Geschichte & Gegenwart - Liechtenstein. Triesen 2004 Bousfield, J. / Humphreys, R., Austria. Bielsko-Biała 2005 Clalüna, M., Landeskunde: deutschsprachige Länder. Schweiz. Regensburg 1998 Fürstentum Liechtenstein erleben - eine Bilderreise. Schaan 2004 Krejci, J. / Roraff, S., Spokojnie, to tylko Austria. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Kulturelles Leben in der Bundesrepublik Deutschland. München 1992 Liechtenstein 2003. Schaan 2004 Lord, R., Spokojnie, to tylko Niemcy. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Nitzschke, V., Landeskunde – deutschsprachige Länder. Deutschland. Regensburg 1998 Österreich. Tatsachen und Zahlen. Wien 1996 Posch, E.-M., Alles, was Sie über Österreich wissen müssen. Wien 2008 Die Schweiz in ihrer Vielfalt. Natur, Bevölkerung, Staat, Wirtschaft, Kultur. Bern 2004 Schweiz in Sicht. Materialien zur Landeskunde Schweiz. Bern 2003
17. Uwagi dodatkowe: –
77
1. Nazwa przedmiotu: Wiedza o kulturze krajów niemieckojęzycznych (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-10 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: śrenio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość j. niemieckiego na poziomie B 2 13. Cel nauczania: Celem wykładów - przygotowujących przyszłych nauczycieli i tłumaczy jest wykształcenie studentów, którzy będą w stanie wyjaśniać różnice międzykulturowe zaistniałe na gruncie kultury własnej i obcej, prostować stereotypy i komentować różnice w rozumieniu świata w obu kulturach na skalę potrzebną do skutecznej komunikacji. Jest to konieczne z uwagi na fakt, że umiejętność porozumiewania się nie może być zredukowana jedynie do prawidłowego użycia systemu językowego, a kompetencja lingwistyczna powinna być uzupełniona o znajomość reguł kulturowo-pragmatycznych, których niewłaściweużycie, spowodowane transferem pragmatycznych interferencji z języka ojczystego na język obcy, prowadzi do nieporozumień. Założeniem ćwiczeń jest również praca nad ewentualną konieczną próbą zmiany perspektywy percepcji uczącego się w stopniu umożliwiającym mu rozumienie przedstawicieli innej kultury. Wybór tematów odpowiada tzw. otwartemu pojęciu kultury i obejmuje zakres treści dotyczących nie tylko tzw. kultury wyższej, ale również możliwie wszechstronną tematykę związaną z codziennym życiem w krajach niemieckiego obszaru językowego. 14. Program nauczania: Austria - Najciekawsze zabytki wiedeńskiej starówki Innere Stadt. Style architektoniczne stolicy Habsburgów. Rozwój miasta po odsieczy wiedeńskiej 1683. Postaci – symbole stolicy Monarchii Naddunajskiej Wiedeńskie kawiarnie. Legenda Jerzego Franciszka Kulczyckiego Pisemne kolokwium Szwajcaria – „kultura wysoka”, czas wolny Sytuacja językowa w Szwajcarii Kultura dnia codziennego Szwajcarii Powtórzenie i utrwalenie wiadomości Pisemne kolokwium 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, zajęcia praktyczne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze:
Baer, R., Die Schweiz und ihre 26 Kantone. Eine differenzierte Landeskunde in Regionen, Traditionen und Wappen. Verlag Baer, Rzeszów 2005 Bubner, F., Deutschland. Transparente Landeskunde. Bonn 1996 78
Beattie, D., Liechtenstein: Geschichte & Gegenwart - Liechtenstein. Triesen 2004 Clalüna, M., Landeskunde: deutschsprachige Länder. Schweiz. Regensburg 1998 Czeike, F., Wien. Kunst, Kultur und Geschichte der Donaumetropole. Hamburg 2005 Fürstentum Liechtenstein erleben - eine Bilderreise. Schaan 2004 Krejci, J. / Roraff, S., Spokojnie, to tylko Austria. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Kulturelles Leben in der Bundesrepublik Deutschland. München 1992 Liechtenstein 2003. Schaan 2004 Lord, R., Spokojnie, to tylko Niemcy. Przewodnik po różnicach kulturowych. Warszawa 2007 Nitzschke, V., Landeskunde – deutschsprachige Länder. Deutschland. Regensburg 1998 Österreich. Tatsachen und Zahlen. Wien 1996 Posch, E.-M., Alles, was Sie über Österreich wissen müssen. Wien 2008 Schweiz in Sicht. Materialien zur Landeskunde Schweiz. Bern 2003
17. Uwagi dodatkowe: –
79
B3. Wiedza o akwizycji i nauce języka Numer 1: Glottodydaktyka
80
Numer 1. Glottodydaktyka 1. Nazwa przedmiotu: Glottodydaktyka (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-11 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego co najmniej na poziomie B2 13. Cel nauczania: zapoznanie z obszarami badawczymi glottodydaktyki oraz z kluczowymi pojęciami procesu przyswajania języka obcego 14. Program nauczania: Glottodydaktyka, metodyka nauczania języka obcego – wyjaśnienie pojęć Glottodydaktyka jako dyscyplina naukowa – jej obszary i metody badawcze Przyswajanie języka (obcego) – wprowadzenie w tematykę, typy akwizycji, centralne dla procesu przyswajania języka obcego pytania – co? jak? dlaczego? Przyswajanie języka (obcego) a uwarunkowania biologiczne Teorie dotyczące przyswajania języka obcego Język ojczysty a przyswajanie języka obcego – pomoc czy utrudnienie? Przyswajanie języka obcego a kognitywne uwarunkowania (rozwój kognitywny człowieka, procesy przetwarzania informacji, strategie uczenia się etc.) Czynniki afektywne (motywacja, postawy, stan emocjonalny), biologiczne (płeć, wiek) i socjalne a przyswajanie języka ojczystego i obcego Pojęcie wielojęzyczności 15. Metody i formy pracy studenta: metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Apeltauer, E., Grundlagen des Erst- und Fremdsprachenerwerbs, Universität Kassel: Langenscheidt 1997 Dakowska, M., Psycholingwistyczne podstawy dydaktyki języków obcych, Warszawa: PWN 2008 Grucza, F., Glottodydaktyka, jej zakres i problemy, w: Przegląd Glottodydaktyczny 1/1978, 29-44 Grucza, F., Polska myśl glottodydaktyczna 1945-1975, Warszawa PWN Kurcz, I., Studia z psycholingwistyki ogólnej i rozwojowej, Wrocław: Ossolineum 1983 Pfeiffer, W., Nauka języków obcych. Od praktyki do praktyki. Poznań: Wagros 2001 Stasiak, H., Wybrane psycholingwistyczne uwarunkowania uczenia się i nauczania języków obcych, Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego 1992 81
Wode, H., Einführung in die Psycholinguistik. Theorien, Methoden, Ergebnisse, Ismaning: Max Hueber Verlag 1988 Zabrocki, L., Grundfragen des Deutschunterrichts in fremdsprachlicher Umgebung, Warszawa: PWN 1977 17. Uwagi dodatkowe: –
82
B4. Zajęcia z jednego z trzech powyższych zakresów – do wyboru Numer 1: Wykład monograficzny
83
Numer 1: Wykład monograficzny 1. Nazwa przedmiotu: interkulturowa)
Wykład
monograficzny
(Komunikacja
2. Kod przedmiotu: B-12 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: do wyboru, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: zapoznanie ze sztandarowymi pojęciami komunikacji interkulturowej. Uświadomienie różnic (inter)kulturowych pomiędzy kulturą rodzimą i obcą oraz uwrażliwienie na nie 14. Program nauczania: Komunikacja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia; jej rola w procesie kształcenia nauczycieli i tłumaczy Definicje kultury, jej wąskie i szerokie ujęcie, kultura jako produkt społeczeństwa i mentalne zaprogramowanie umysłu Kompetencja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia Obraz własny i obcy; sąd, uprzedzenie, stereotyp – powstawanie, charakterystyka, funkcje Bezpośredni i pośredni styl komunikowania się Problemy komunikacji interkulturowej na płaszczyźnie kompetencji językowej, treści, komunikacji niewerbalnej i parawerbalnej Critical Incidents – szczegółowe omówienie wybranych przykładów „Moje wielkie greckie wesele” – analiza filmu pod kątem nieporozumień kulturowych 15. Metody i formy pracy studenta: metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bolten, J., Interkulturelle Kompetenz. Erfurt: Landeszentrale für Politische Bildung Thüringen 2007 Erll, A. / Gymnich, M., Interkulturelle Kompetenzen. Erfolgreich kommunizieren zwischen den Kulturen. Klett Lernen und Wissen GmbH: Stuttgart 2007 Heringer, H.-J., Interkulturelle Kommunikation: Grundlagen und Konzepte. Tübingen / Basel: Francke 2004 Knapp-Potthoff, A. / Liedke, M. (red.), Aspekte interkultureller Kommunikationsfähigkeit. München: iudicium Verlag 1997 Maletzke, G., Interkulturelle Kommunikation. zur Interaktion zwischen Menschen verschiedener Kulturen. Opladen: Westdeutscher Verlag 1996 84
Mihułka, K., Stereotype und Vorurteile in der deutsch-polnischen Wahrnehmung. Eine empirische Studie zur Evaluation des Landesbildes durch Germanistikstudenten. Wyd. UR: Rzeszów 2010 Mikułowski Pomorski, J., Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej 2003 17. Uwagi dodatkowe: –
85
1. Nazwa przedmiotu: Wykład monograficzny (Frazeologia niemiecka) 2. Kod przedmiotu: B-12 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: do wyboru, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: ogólna wiedza z zakresu językoznawstwa 13. Cel nauczania: głównym celem jest zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z zakresu frazeologii, klasyfikacją, problemami semantycznymi, frazeologizmami tekstach i słownikach oraz frazeologią niemiecko-polską 14. Program nauczania: Frazeologia niemiecka. Terminologia i kryteria podziału frazeologizmów Semantyczne właściwości frazeologizmów Syntaktyczne cechy frazeologizmów Frazeologizmy w słowniku Frazeologizmy w tekście Problemy frazeologii polsko-niemieckiej 15. Metody i formy pracy studenta: wykład z elementami dialogu ze studentami 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Burger, H., Phraseologie. Eine Einführung am Beispiel des Deutschen. 3. neu bearbeitete Auflage. Berlin 2007 Burger, H. / Dobrovol‟skij, D. / Kühn, P. / Norrick, N. R. (Hrsg.), Phraseologie. Ein internationales Handbuch der zeitgenössischen Forschung, 2. Bde, Berlin Donalies, E., Basiswissen Deutsche Phraseologie. Tübingen, Basel 2009 17. Uwagi dodatkowe: –
86
1. Nazwa przedmiotu: Wykład monograficzny (Podstawy translatoryki a dwujęzyczność) 2. Kod przedmiotu: B-12 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: do wyboru, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: bardzo dobra znajomość języka niemieckiego 13. Cel nauczania: kształcenie w zakresie podstaw translatoryki oraz przybliżenie studentom problematyki dwujęzyczności 14. Program nauczania: Dwujęzyczność jako centralne pojęcie translatoryki i glottodydaktyki Dwujęzyczność a jednojęzyczność Aspekt dźwiękowy Aspekt semantyczny Aspekt strukturalny (morfologia, składnia, słowotwórstwo) Frazeologia Aspekt tekstotwórczy, gatunki tekstów Tłumaczenie pisemne 15. Metody i formy pracy studenta: wykład frontalny, wykład konwersatoryjny 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Ernst, P. (2004): Germanistische Sprachwissenschaft. Wien 2004 Fleischer, W., Phraseologie der deutschen Gegenwartssprache. Leipzig 1982 Engel, U. / Tomiczek, E., Wie wir reden. Sprechen im deutsch-polnischen Kontrast. Wrocław / Dresden 2010 17. Uwagi dodatkowe: –
87
C. Przedmioty ogólnouniwersyteckie wspólne dla: specjalność filologia germańska z jęz. angielskim/rosyjskim (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska z edukacją kulturową (specjalizacja nauczycielska), specjalność filologia germańska (specjalizacja translatoryczna)
Numer 1: Wychowanie fizyczne Numer 2: Technologia informacyjna Numer 3: Łacina Numer 4: Filozofia
88
Numer 1. Wychowanie fizyczne 1. Nazwa przedmiotu: Wychowanie fizyczne 2. Kod przedmiotu: C-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów ECTS: 1 + 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: pracownicy Studium Wychowania Fizycznego 12. Wymagania wstępne: – 13. Cel nauczania: podnoszenie sprawności fizycznej studentów; wpajanie dobrych nawyków zdrowotnych. 14. Program nauczania: W ramach zajęć z wychowania fizycznego studenci mogą wybierać spośród zajęć halowych i zajęć na pływalni. Program zajęć jest uzależniony od wybranego rodzaju aktywności. 15. Metody i formy oceny pracy studenta: Student jest zobowiązany aktywnie uczestniczyć w zajęciach i w miarę swoich możliwości sumiennie wykonywać polecenia instruktorów. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: – 17. Uwagi dodatkowe: –
89
Numer 2. Technologia informacyjna 1. Nazwa przedmiotu: Technologia informacyjna (laboratorium) 2. Kod przedmiotu: C-2 3. Formuła przedmiotu: konwersatorium 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: pracownicy Instytutu Filologii Rosyjskiej 12. Wymagania wstępne: poziom wyniesiony ze szkoły średniej 13. Cel nauczania: nabycie i uzupełnienie umiejętności niezbędnych do praktycznego użytkowania zestawu komputerowego, oprogramowania, pracy w sieci internetowej, oraz jego konfigurowanie 14. Program nauczania: Rola informatyki w uczeniu się, doskonaleniu zawodowym oraz nauczaniu na odległość. Zagrożenia psychiczne wynikające z niewłaściwego jej wykorzystania. Zasady BHP przy korzystaniu z komputerów, urządzeń multimedialnych i sieci. Elementy prawa autorskiego w odniesieniu do oprogramowania i pobranych z sieci plików. Wprowadzenie terminologii stosowanej w przedmiocie nauczania. Zaznajomienie się z elementami zestawu komputerowego: jednostka centralna, monitor, klawiatura, myszka. Nośniki danych: pamięć RAM, dysk twardy, stacja dyskietek, CD/DVD, zewnętrzne nośniki danych USB Systemy operacyjne: DOS, Windows w kolejnych wersjach. Konfigurowanie ustawień systemowych: pulpit, język, paski itp. Operacje związane z uruchamianiem i wyłączeniem komputera, hibernacja. Oprogramowanie użytkowe: instalacja, uruchamianie, dezinstalacja, skróty klawiaturowe. Ogólne zasady korzystania z programów Sieć komputerowa. Podstawowe informacje o rodzajach sieci informatycznej, mediach komunikacji i ich parametrach. Internet jako sieć rozległa. Oprogramowanie do komunikacji w sieci. Protokół TCP/I, dostawcy usług sieciowych, łącza: sztywne, bezprzewodowe, modemy. Programy „Outlook Express” i „Internet Explorer” jako narzędzia do pracy w sieci. Ich konfiguracja i obsługa. „Internet Explorer”, ćwiczenia. Konfiguracja i eksploatacja. Organizacja sieci internetowej. Strony www, sposoby korzystania z serwisów: Google, WP, itp. Inne serwisy, ze szczególnym uwzględnieniem obcojęzycznych. Kodowanie Outlook Express, ćwiczenia. Zaznajomienie się możliwościami konfiguracji. Obsługa poczty e-mail. Skrzynka odbiorcza, nadawcza, możliwość ograniczania i blokowania adresatów. Instalowanie nowych kont pocztowych. Ćwiczenia w korzystaniu z sieci. Metody wyszukiwania informacji - wikipedia. Inne technologie i oprogramowanie przeznaczone do pobierania danych z sieci.
90
Edytory tekstu: rodzaje, informacje o przydatności i kompatybilności. Edytor „Word”, jego kolejne wersje i cechy użytkowe. Znaki narodowe, symbole, układ klawiatury. Ćwiczenia praktyczne z pracą z edytorem „Word”. Technologia informacyjna jako składnik warsztatu nauczyciela. Posługiwanie się komputerem do przygotowania materiałów edukacyjnych i prezentacji multimedialnych. Kierunki rozwoju zastosowań technologii informacyjnej w przygotowaniu i prowadzeniu zajęć. Ćwiczenia w tworzeniu prezentacji multimedialnych. Wskazówki praktyczne. Sytuacje awaryjne podczas pracy z komputerem. „Zawieszenie” pracy komputera, reinstalacja oprogramowania, przywracanie systemu. Legalność oprogramowania, rodzaje wersji instalacyjnych, wersje próbne i okresowe 15. Metody i formy oceny pracy studenta: Obecność, aktywność na zajęciach, wyniki pracy kontrolnej, wynik z odpowiedzi podczas zaliczania przedmiotu. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bott, E., Windows Vista, „Helion” 2009 Czarny, P., Widws XP PL – podstawy obsługi, „Helion” 2007 Kowalczyk, G., MS Word 2007, „Helion” 2007 Pikoń K., ABC Internetu, „Helion” 2008 Trejdowski, T., „Po prostu Internet”, Helion 2006 Dankowski, B., HTML 4 – ćwiczenia praktyczne, „Helion” 2006 czasopisma komputerowe: Enter, Chip, PC Komputer 17. Uwagi dodatkowe: –
91
Numer 3. Łacina 1. Nazwa przedmiotu: Łacina (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: początkujący 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: pracownicy Międzywydziałowego Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych 12. Wymagania wstępne: znajomość historii i filozofii na poziomie szkoły średniej 13. Cel nauczania: Opanowanie przez studenta łaciny w stopniu umożliwiającym odczytanie i rozumienie tekstu łacińskiego w warstwie leksykalnej i składniowej, nabycie podstaw techniki tłumaczenia z języka łacińskiego na język polski przy pomocy słownika, zetknięcie się z elementami kultury antycznej tłumaczonych tekstów i sentencji. 14. Program nauczania: Historia powstania języka łacińskiego Najważniejsze okresy w dziejach języka łacińskiego Alfabet łaciński Szczegóły łacińskiej wymowy System spółgłosek i samogłosek Akcent Prawa fonetyczne Budowa gramatyczna języka łacińskiego Części mowy Typy deklinacji rzeczowników Podstawowe cechy systemu czasownikowego System czasowy Zaimki Przymiotniki Liczebniki Liczby rzymskie Kalendarz rzymski Imiona rzymskie Dziedzictwo łacińskie w językach polskim i rosyjskim Powiedzenia łacińskie Czytanie, tłumaczenie i analiza elementarnych tekstów łacińskich Zapoznanie się z tekstami „Gaudeamus” i „Pater noster” 15. Metody i formy oceny pracy studenta: Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z egzaminu pisemnego. 92
16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Jurewicz O., Winniczuk L., Żuławska J., Język łaciński dla lektoratów szkół wyższych. Słownik łacińsko-polski (dowolne wydanie) 17. Uwagi dodatkowe: –
93
Numer 4. Filozofia 1. Nazwa przedmiotu: Filozofia (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: średnio zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: pracownicy Instytutu Filozofii 12. Wymagania wstępne: elementarna znajomość zagadnień filozoficznych (na poziomie szkoły średniej) 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami z historii myśli filozoficznej; określenie miejsca filozofii w kulturze; przedstawienie ogólnego zarysu rozwoju filozofii europejskiej; zapoznanie z wybranymi zagadnieniami z historii filozofii. 14. Program nauczania: Filozofia jako całościowe ujęcie rzeczywistości. Filozofia na tle innych nauk. Człowiek w poszukiwaniu porządku świata – narodziny filozofii jako przezwyciężenie mitologicznego ujmowania świata. Grecja jako kolebka filozofii Presokratycy w poszukiwaniu arche. Człowiek w centrum zainteresowania filozofii – sofiści „Sprawa” Sokratesa. Człowiek w poszukiwaniu cnoty. Dramat wierności prawdzie. Cynicy i cyrenaicy – zniekształcenie myśli Sokratesa Odkrycie świata idealnego – Platon. Człowiek w poszukiwaniu „wyjścia z jaskini” Dualizm platońskiej filozofii i jego konsekwencje w etyce, polityce, wychowaniu i teorii sztuki. Filozofia w poszukiwaniu złotego środka: Arystoteles Filozofia w poszukiwaniu szczęścia: epikureizm, stoicyzm i sceptycyzm Ostatnie wieki kultury starożytnej. Filozofia przeniesiona do Rzymu. Neoplatonizm. Upadek filozofii starożytnej Mit ciemnego średniowiecza. Periodyzacja. Charakterystyka średniowiecznego sposobu myślenia: średniowiecze a starożytność, średniowiecze a renesans. Początki chrześcijaństwa. Główne problemy filozofii średniowiecznej Szkoły średniowieczne, uniwersytety i metoda scholastyczna. Charakterystyka literatury średniowiecznej. Myśl filozoficzna wczesnego chrześcijaństwa. Manicheizm, gnoza. Główne postaci patrystyki W poszukiwaniu równowagi między wiarą a rozumem. Przełomowy charakter filozofii św. Augustyna Kryzys filozofii: charakterystyka myśli średniowiecznej (w. od V do VIII). Boecjusz, myśl późnej patrystyki. Renesans karoliński. Jan Szkot Eriugena. Spór o uniwersalia Narodziny scholastyki: m.in. św. Anzelm, Piotr Abelard, Bernard z Clairvaux. Filozoficzny kontekst działalności albigensów oraz katarów. Filozofia żydowska. Charakterystyka myśli arabskiej i jej wpływ na myśl scholastyczną
94
Charakterystyka nurtów myślowych XIII wieku. Spór pomiędzy szkoła franciszkańską i dominikańską. Problem przekładów tekstów starożytnych. „Problemy” dotyczące recepcji myśli arystotelesowskiej Filozofia św. Alberta i św. Bonawentury. W obronie Arystotelesa: filozofia św. Tomasza z Akwinu. Neotomizm Via antiqua i via moderna. Główne postaci. Irrenizm i elektryzm. Poszukiwanie via communia. Destrukcja myśli scholastycznej Wilhelm Ockham, Jan Duns Szkot. Charakterystyka scholastyki polskiej i jej osiągnięć (m.in. doktryna Ius gentium. Przedświt renesansu: Petrarka i Dante. Tło kulturowo-społeczne filozofii renesansowej Człowiek renesansu na rozdrożu: istota o niezwykłej godności (Ficino, Pico) czy nędzna „kreatura” (Machiavelli, Montaigne)? Filozofia u źródeł rewolucji naukowej: Kopernik, Bruno, Galileusz, Bacon, Newton Kartezjański przewrót w filozofii: „cogito” w poszukiwaniu prawdy Filozofia po Kartezjuszu: Pascal, Hobbes, Hume, Locke. Racjonalistyczny charakter filozofii Leibniza i Spinozy Filozofia „oświecona” – prawda i mity. Voltaire i Rousseau. Encyklopedyści. „Zbawienna nauka” I. Kanta. Fichte i Schelling Zracjonalizowany świat heglowskiego ducha. Pesymistyczny charakter filozofii Schopenhauera. Filozofia materialistyczna: Feuerbach, Marks, Engels. Filozoficzne tło darwinowskiej koncepcji ewolucji. Utylitaryzm Pozytywizm i jego konsekwencje. Filozofia wobec zagrożenia scjentyzmem. Neopozytywizm: Koło Wiedeńskie. Wittgenstein, Russel. Filozofia analityczna Filozofia w poszukiwaniu istoty rzeczy: fenomenologia (m.in. Husserl, Stein, Ingarden). Człowiek w świecie wartości: Scheller Człowiek w świecie lęku i absurdu: egzystencjalizm (m.in. Kierkegaard, Camus, Sartre, Heidegger). Człowiek jako osoba (główne nurty filozofii personalistycznej) Pragmatyczny charakter filozofii „nowego świata”. Jefferson, Franklin, Peirce, James, Dewey Odrodzenie metafizyki: „trzeci świat” Poppera, filozofia procesu Whiteheada, Chrystus kosmiczny Telharda de Chardin Charakterystyka współczesnej filozofii polskiej (główne środowiska i postacie) Filozofia i płeć – problem feminizmu. Filozofia pomiędzy postmodernizmem i New Age 15. Metody i formy oceny pracy studenta: wiedza z przedmiotu jest weryfikowana podczas egzaminu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bönher, Ph. / Gilson E., Historia filozofii chrześcijańskiej, tłum. S. Stomma, Warszawa 1962 Copleston, F., Historia filozofii, t. I-IX, wydanie dowolne Kowalczyk, S., Filozofia kultury, Lublin 1997 Reale, G., Historia filozofii starożytnej, t. I-IV, wydanie dowolne. Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I-III, wydanie dowolne 17. Uwagi dodatkowe: – 95
D. Blok seminaryjny Numer 1: Przygotowanie do pisania pracy dyplomowej Numer 2: Seminarium licencjackie
96
Numer 1. Przygotowanie do pisania pracy dyplomowej 1. Nazwa przedmiotu: Przygotowanie do pisania pracy dyplomowej (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: D-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: celem zajęć jest przygotowanie studentów do pisania pracy dyplomowej, studenci otrzymają podczas zajęć nadbudowę teoretyczną dotyczącą pisania tekstów o charakterze naukowym oraz będą mieli okazję wypróbować ją w praktyce 14. Program nauczania: Zapoznanie się ze zbiorami bibliotecznymi Gromadzenie, czytanie, weryfikacja, literatury; robienie fiszek, sporządzanie wykazu bibliografii Porównanie tekstów naukowych z nienaukowymi Prace naukowe z zakresu literaturoznawstwa, językoznawstwa, glottodydaktyki, kulturoznawstwa – porównanie Parafrazowanie, cytowanie wypowiedzi innych autorów; poznanie koniecznych ku temu zwrotów językowych 15. Metody i formy pracy studenta: Metody dydaktyczne dominujące na zajęciach to metoda wykładowa i aktywizująca. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bünting, K.-D., Grundlagen wissenschaftlichen Schreibens. Universität Gesamthochschule Essen 1998 Eco, U., Jak napisać pracę dyplomową. Poradnik dla humanistów. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2007 Łobocki, M., Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls 2008 Łobocki, M., Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls 2009 Oppenheim, A.-N., Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka 2004 Pilch, T. / Bauman, T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak 2001 Szczęsny, W.-W., Metodyka badań pedagogicznych i pisania prac dyplomowych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak 2008 97
17. Uwagi dodatkowe: –
98
Numer 2. Seminarium licencjackie 1. Nazwa przedmiotu: Seminarium licencjackie 2. Kod przedmiotu: D-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 i 6 6. Liczba punktów ECTS: 4+8 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Celem seminarium jest doprowadzenie studenta do etapu edukacyjnego licencjata poprzez: 1. zapoznanie go z metodologią pracy naukowej w zakresie rozprawy licencjackiej (rozeznanie w literaturze przedmiotu, umiejętność odwoływania się do źródeł, cytowania literatury, syntetyzowania aktualnej wiedzy); 2. szkolenie umiejętności prezentacji pozyskanej wiedzy i umiejętności; 3. nauczenie studenta zasad rzetelności naukowej (skrupulatność w odwoływaniu się do źródeł, dokładne cytowanie i zaznaczanie granic pracy własnej i cudzej) 14. Program nauczania: Metodologia pracy naukowej (wykład) Tematyka pracy licencjackiej Seminaria indywidualne Korekta prac Recenzowanie prac 15. Metody i formy pracy studenta: obecność na zajęciach, I rozdział pracy na zaliczenie semestru zimowego, całość pracy na zaliczenie semestru letniego 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Eco, U., Wie man eine wissenschaftliche Abschlussarbeit schreibt. Tübingen 1998 Hoppe, U. / Kuhl, J., Diplomarbeiten schreiben mit PC. Text, Grafik und Recherche mit Windows, Word und WWW. München 1996 Poenicke, K., Duden – Wie verfasst man wissenschaftliche Arbeiten? Ein Leitfaden vom 1. Studiensemester bis zur Promotion. Mannheim 1988 Scheidt, J., Kreatives Schreiben. Texte zu sich selbst und zu anderen. Frankfurt am Main 1994 Theisen, M.-R., Wissenschaftliches Arbeiten. Technik - Methodik - Form. München 1990 von Werder, L., Kreatives Schreiben von Diplom- und Doktorarbeiten. Berlin 1992 materiały związane z tematyką prac licencjackich 17. Uwagi dodatkowe: –
99
MODUŁ II
100
E1. Przedmioty w ramach specjalizacji translatorycznej Numer 1: Przekład pisemny Numer 2: Tłumaczenia ustne Numer 3: Translatoryka Numer 4: Wprowadzenie do lingwistyki tekstu Numer 5: Tłumaczenie tekstów specjalistycznych Numer 6: Korespondencja handlowa Numer 7: Elementy edytorstwa Numer 8: Emisja głosu Numer 9: Teorie tłumaczenia
101
Numer 1: Przekład pisemny 1. Nazwa przedmiotu: Przekład pisemny (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3+4 6. Liczba punktów ECTS: 7 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 +30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest praktyczna nauka podstawowych umiejętności przekładu z języka niemieckiego na polski i odwrotnie, tak w piśmie jak i mowie. Jako materiał wyjściowy posłużą współczesne czasopisma niemieckie i polskie o tematyce społecznej, politycznej i gospodarczej. Dzięki stosunkowo szerokiemu spektrum tematycznemu studenci będą mieli nie tylko nauczyć się technik tłumaczenia, ale również zdobędą wyższe kompetencje znajomości języka niemieckiego, szczególnie w zakresie poprawności gramatycznej, słownictwa, terminologii fachowej i stylistyki. 14. Program nauczania: Ekwiwalencja leksykalna w praktycznych przykładach - ćwiczenia Problemy młodych ludzi - studentów, młodych małżeństw Skąd biorą się imigranci i azylanci? Problemy niechęci do obcokrajowców Wyposażenie mieszkania, zakupy, kredyty Możliwości współczesnej medycyny Nauka i wynalazki Kierunki rozwoju współczesnej cywilizacji - "e-społeczeństwo"? Nowoczesne media i świat reklamy Przyjaźń i więzi ludzkie Zdrowy tryb życia - odżywianie, rekreacja Wielkie postacie historyczne Bezpieczeństwo na drodze, praca policji Modele wychowania - wychowanie autorytarne a liberalne Braki w ekwiwalencji - tłumaczenie kontekstów zawierających zwroty idiomatyczne, przysłowia i tautonimy Zagadnienia manipulacji językowej w przykładach 15. Metody i formy pracy studenta: 1. Tłumaczenia pisemne przygotowywane jako prace domowe. 2. Sprawdziany i kolokwia z materiału bieżącego. 3. Praca semestralna z wybranego tekstu o objętości nie mniejszej niż 3 strony A4 (5400 znaków)
102
16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: rtykuły bieżące z czasopism niemieckich - der Spiegel, die Zeit, die Welt, Frankfurter Allgemeine Zeitung artykuły bieżące z czasopism polskich – Polityka, Wprost, Newsweek Polska, Gazeta Wyborcza serwisy internetowe www.n-tv.de, www.ard.de, www.faz.de Briefe richtig und gut schreiben (Duden) Abegg, B., 100 listów niemieckich 2002 Grabarek, J., Übungen zur themengebudenen Lexik, Rzeszów 1984-1989 Biaduń-Grabarek, H., Übungen zur themengebudenen Lexik, Rzeszów 1989 17. Uwagi dodatkowe:
103
1. Nazwa przedmiotu: Przekład pisemny (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu:2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest wypracowanie, szkolenie i doskonalenie kompetencji przekładu pisemnego; umiejętność przełożenia tekstu na z języka polskiego na język niemiecki jak i z języka niemieckiego na język polski ćwiczona jest na szerokiej gamie różnorodnych tekstów, które pozwalają na przygotowanie się do pracy tłumacza 14. Program nauczania: ćwiczenia praktyczne opierające się na tekstach zarówno w języku polskim jak i języku niemieckim:
Biesiada myśliwska, Skład ciastek, SS Kreisverwaltung, Karl Dedecius: ABC des Übersetzers prace kontrolne
15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, analiza wspólna danego tekstu, dyskusja, metody podające 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: 17. Uwagi dodatkowe: –
104
1. Nazwa przedmiotu: Przekład pisemny (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 4 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu:2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: pozytywne zaliczenie przedmiotu w semestrze 5 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest wypracowanie, szkolenie i doskonalenie kompetencji przekładu pisemnego; umiejętność przełożenia tekstu na z języka polskiego na język niemiecki jak i z języka niemieckiego na język polski ćwiczona jest na szerokiej gamie różnorodnych tekstów, które pozwalają na przygotowanie się do pracy tłumacza 14. Program nauczania: ćwiczenia praktyczne opierające się na tekstach zarówno w języku polskim jak i języku niemieckim:
Flachsack, sprawozdanie zarządu spółki Beton, Hotel Ambasador
15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, analiza wspólna danego tekstu, dyskusja, metody podające 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: 17. Uwagi dodatkowe: –
105
Numer 2: Tłumaczenie ustne 1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenia ustne (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 3+4 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2, ogólna wiedza na temat tłumaczenia 13. Cel nauczania: Rozwój kompetencji translatorskiej w zakresie tłumaczenia ustnego (konsekutywnego i bilateralnego). Umiejętność radzenia sobie ze stresem związanym z wystąpieniami publicznymi. Zwiększenie sprawności rozumienia ze słuchu. Zapoznanie się z ogólnymi zasadami notacji. Ćwiczenia w notacji tekstu słuchanego i tłumaczenia konsekutywnego. Ćwiczenia doskonalące umiejętności parafrazowania, zapamiętywania i streszczania. 14. Program nauczania: Podstawy teoretyczne: różnice między tłumaczeniem ustnym a pisemnym, tłumacz idealny (cechy), jak przygotować się do tłumaczenia ustnego Ćwiczenia praktyczne w tłumaczeniu konsekutywnym: - przemówienia (m. in. teksty z zakresu polityki), - zwiedzanie muzeum, miasta, zamku itp. (m. in. „szeptanka”: Łańcut, Schönbrunn) konferencje prasowe (teksty reklamowe i PR branży turystycznej i inne) Ćwiczenia pamięciowe, notacja, streszczenia Ćwiczenia retoryczne 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia praktyczne, praca indywidualna, w parach i w małych grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kautz, U.: Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens.2000 materiały z prasy bieżącej i Internetu Jean-Francois, Notatki w tłumaczeniu konsekutywnym. Wyd. Tertium, Kraków 2004 Gillies, A., Sztuka notowania. Wyd. Tertium, Kraków 2007 17. Uwagi dodatkowe: –
106
1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenia ustne (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 5 i 6 6. Liczba punktów ECTS: 3+5 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: podstawowa umiejętność tłumaczenia ustnego z i na j. niemiecki, zaliczony 3 i 4 semestr studiów S1, znajomość j. niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Cele przedmiotu (efekty kształcenia i kompetencji): rozwój kompetencji tłumaczeniowej w zakresie tłumaczenia ustnego na poziomie średnio-zaawansowanym, umiejętności koncentracji na tekście mówionym, szybkiej reakcji językowej i opanowania stresu towarzyszącego tłumaczeniu ustnemu. 14. Program nauczania: Ćwiczenia w zapamiętywaniu i koncentracji na tekście w j.wyjściowym Ćwiczenia w streszczaniu usłyszanego tekstu w j.wyjściowym i w j. docelowym Kompetencja interkulturowa w pracy tłumacza w zakresie języków polskiego i niemieckiego – ćwiczenia z uwzględnieniem komunikacji pośredniej i właściwego odczytywania kontekstu kulturowego.Kompetencja interkulturowa w pracy tłumacza w zakresie języków polskiego i niemieckiego – ćwiczenia z uwzględnieniem komunikacji pośredniej i właściwego odczytywania kontekstu kulturowego Tłumaczenie ustne bilateralne i konsekutywne (scenki odtwarzane z płyt CD o tematyce społecznej, politycznej, kulturowej) Tłumaczenie ustne scenek odtwarzanych z płyt VCD / kaset VHS (dźwięk + obraz) – tematyka społeczna i ekonomiczna Tłumaczenie ustne negocjacji handlowych Symulacja typowych sytuacji tłumaczeniowych (np. powitanie, przedstawianie partnerów/ mówców, prowadzenie negocjacji, podziękowania itd.) Indywidualna kontrola i ocena umiejętności tłumaczenia ustnego 15. Metody i formy pracy studenta: ocena umiejętności tłumaczenia ustnego (jego adekwatności, zgodności z tekstem wyjściowym, spójności tekstu w języku docelowym, poprawności gramatycznej i stylistycznej) w różnych sytuacjach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kautz, U.: Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens.2000 materiały z prasy bieżącej i Internetu Jean-Francois, Notatki w tłumaczeniu konsekutywnym. Wyd. Tertium, Kraków 2004 Gillies, A., Sztuka notowania. Wyd. Tertium, Kraków 2007 Ossuchowska, B, Poradnik autora, tłumacza i redaktora Wyd. Inicjał, 2004 (gł. rozdział ,,Zagadnienia językowe” - str. 35-67) Eismann, V., Erfolgreich in der interkulturellen Kommunikation. Wyd. Cornelsen. 2007 107
Numer 3: Translatoryka 1. Nazwa przedmiotu: Translatoryka (wykład) 2. Kod przedmiotu: ET-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs językoznawstwa 13. Cel nauczania: Studenci powinni orientować się w historii rozwoju przekładoznawstwa, znać związki i zależności między translatoryką i dyscyplinami pokrewnymi; umieć zdefiniować podstawowe pojęcia, opisać proces tłumaczenia (poszczególne fazy); być wyczulonym na potencjalne problemy i trudności w tłumaczeniu, umieć dokonać analizy tekstu pod kątem tłumaczenia. Ponadto studenci poznają organizacje zrzeszające tłumaczy, możliwości podnoszenia kompetencji translatorskiej. Studenci zostaną zaznajomieni z zagadnieniami z zakresu etyki i statusu zawodowego tłumacza. 14. Program nauczania: Historia przekładu i przekładoznawstwa. Jak zmieniała się definicja tłumaczenia Teorie tłumaczenia (modele teoretyczne) – powtórzenie Tłumaczenie literackie Tłumaczenie tekstów użytkowych Proces tłumaczenia (fazy, analiza tekstu wyjściowego, strategie i techniki, problemy, redakcja tekstu docelowego). Problemy i trudności w procesie tłumaczenia + Pomoce tłumacza Kompetencja translatorska (modele teoretyczne: k.t. jako umiejętność zastosowania wiedzy; jako kompetencja międzykulturowa; jako kompetencja przetwarzania tekstu, tworzenia analogii, jako kompetencja „odrębna”) Dydaktyka tłumaczenia Samokształcenie i inne możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych tłumacza. Status tłumacza. Rola tłumacza we współczesnym świecie. Tłumacze w UE. Organizacje i związki tłumaczy (Polska, Europa, świat). Etyka zawodowa 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, wykład problemowy, dyskusja związana z tematem wykładu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Nord, Ch., Fertigkeit Übersetzen. Alicante 2002 Snell-Hornby, M. u. a., Handbuch Translation. Tübingen 1998 Stolze, R., Übersetzungstheorien. Eine Einführung. Tübingen 1994 Kautz, U., Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens 2000 Koller, W., Einführung in die Translationswissenschaft. Heidelberg 1990 108
Gierzymisch-Arbogast, H., Übersetzungswissenschaftliches Propädeutikum. Tübingen und Basel 1994 Wojtasiewicz, O., Wstęp do teorii tłumaczenia. Warszawa 1991 Pieńkos, J., Przekład i tłumacz we współczesnym świecie. Warszawa 1993 Heydel, M. / Bukowski, P., Współczesne teorie przekładu. Kraków 2009 17. Uwagi dodatkowe: –
109
Numer 4: Wprowadzenie do lingwistyki tekstu 1. Nazwa przedmiotu: Wprowadzenie do lingwistyki tekstu (wykład) 2. Kod przedmiotu: ET-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zalizceniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: wiadomości z gramatyki opisowej języka niemieckiego oraz językoznawstwa ogólnego 13. Cel nauczania: zapoznanie się studentów z podstawową wiedzą z zakresu lingwistyki tekstu jako dyscypliny i z umiejętnością podstaw analizy tekstu 14. Program nauczania: Tradycje lingwistyki tekstu: - Retoryka antyczna i stylistyka - Lingwistyka tekstu jako dyscyplina językoznawcza Strukturalna faza lingwistyki tekstu Temat i remat Progresja tematyczna (analiza przykładów) Progresja tematyczna (analiza przykładów) c.d. Podwójne znaczenie terminu temat w tekście Substytucja w tekście i jej rodzaje Rozwinięcie tematyczne w ujęciu K. Brinkera (rozwinięcie opisowe, narracyjne, wyjaśniające i argumentacyjne) Analiza tekstów z różnym rozwinięciem tamatycznym Semantyczna faza lingwistyki tekstu Kohezja a koherencja na wybranych przykładach Semantyczna faza lingwistyki tekstu Kohezja a koherencja na wybranych przykładach c.d. Funkcje języka i funkcje tekstu Pragmatyka językoznawcza Teoria aktów mowy Teoria aktów mowy Tekst jako kompleksowe działanie językowe Teoria aktów mowy Tekst jako kompleksowe działanie językowe; przykłady c.d. Odbiór tekstu Kompleksowa analiza tekstu
110
15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bračič, S. / Fix, U. / Greule, A., Textgrammatik – Texsemantik – Textstilistik. Ein textlinguistisches Repetitorium. Ljubljana 2007 Misiek, D., Wybrane aspekty lingwistyki tekstu a praca z tekstem autentycznym w nauczaniu języka obcego (na przykładzie języka niemieckiego. Szczecin 2009 wybrane fachowe słowniki językoznawcze i materiały z Internetu 17. Uwagi dodatkowe: –
111
Numer 5: Tłumaczenie tekstów specjalistycznych 1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenie tekstów specjalistycznych (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-5 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, egzamin 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2+4 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: podstawowa umiejętność tłumaczenia pisemnego z i na j. niemiecki, zaliczony 3 semestr studiów S1, znajomość j. niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: rozwój u słuchaczy kompetencji tłumaczeniowej w zakresie tłumaczenia pisemnego tekstów specjalistycznych z różnych dziedzin, metod ich opracowania i korygowania w języku docelowym, technik unikania błędów wynikających ze zjawiska transferu językowego, a także w zakresie metod znajdowania adekwatnych odpowiedników leksykalnych w tekście specjalistycznym; zapoznanie z metodami pracy ze słownikami specjalistycznymi i źródłami internetowymi; rozwój odpowiedniej kompetencji interkulturowej 14. Program nauczania: Tłumaczenie tekstów z zakresu administracji państwowej, problematyki społecznej i polityki Unii Europejskiej Tłumaczenie tekstów z zakresu komunikacji, przepisów ruchu drogowego, budowy pojazdów Tłumaczenie tekstów ekonomicznych i prawniczych Tłumaczenie tekstów medycznych i technicznych tekstów użytkowych 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia w pisemnym tłumaczeniu tekstów specjalistycznych z różnych dziedzin, we właściwym rozumieniu tekstu wyjściowego i tworzeniu spójnego tekstu docelowego, ćwiczenia w stosowaniu terminologii z danej dziedziny (np. medycyny, komunikacji, techniki, administracji państwowej) - parafrazowanie, znajdowanie synonimów, antonimów, tłumaczenie; samodzielne przygotowanie przez studentów projektów tłumaczeń zadanych tekstów, wspólna dyskusja, korekta i dochodzenie od wersji roboczej do wersji ostatecznej w języku docelowym; indywidualna i wspólna analiza błędów, praca w grupach, tłumaczenie pisemne i ustne tekstów pisanych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: autentyczne teksty własne Wszelkiego rodzaju specjalistyczne słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie z różnych dziedzin (ekonomiczne, prawnicze, handlowo-finansowe, techniczne, planistyczno-administracyjne, medyczne, z zakresu księgowości i podatków), leksykony jednojęzyczne (np. Gabler Wirtschaftslexikon, Schülerduden – Wirtschaft), słowniki wyrazów obcych, słowniki synonimów itd.
112
Kilimann, A. / Kotas, O. / Skrodzki, J., 45 Stunden Deutschland. Orientierungskurs. Politik, Geschichte, Kultur. Stuttgart 2008 Ganczar, M. / Gębal, P. E., Repetytorium leksykalne. Fachsprache Wirtschaft. Poznań 2008 Ganczar, M. / Rogowska, B., Medycyna. Język niemiecki. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Hueber. W-wa 2007 Pawęska, M., Lexikon der juristischen Fachbegriffe. Beck. W-wa 2008 Burda, U. Dickel, A. / Olpińska, M., Staatsordnung und politisches System. Beck. Wwa 2008 17. Uwagi dodatkowe: –
113
Numer 6: Korespondencja handlowa 1. Nazwa przedmiotu: Korespondencja handlowa (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-6 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki oraz Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: kompetencja językowa i komunikacyjna na poziomie umożliwiającym recepcję materiałów (B2) 13. Cel nauczania: Zapoznanie studenta z poszczególnymi rodzajami listów handlowych, ich budową, stylem i zasadami pisania. Doskonalenie umiejętności samodzielnego formułowania listów handlowych. Nabycie umiejętności sporządzania profesjonalnych podań o pracę łącznie z CV i załącznikami. Student powinien zdobyć podstawową wiedzę teoretyczną dotyczącą analizowanych rodzajów listów oraz nabyć umiejętność prowadzenia korespondencji handlowej. Student powinien nabyć umiejętność formułowania listów handlowych poprawnych stylistycznie, leksykalnie i gramatycznie wg obowiązujących norm i zasad niemieckiej korespondencji handlowej. Posiądzie umiejętność, formułowania w języku niemieckim tekstów reklamowych i informacyjnych. Student zyskuje szeroką znajomość leksyki dotyczącej języka biznesu i związanej z nim korespondencji handlowej. W toku nauki zdobędzie on dalsze umiejętności rozumienia i wykorzystywania związków frazeologicznych podnoszących walory estetyczne formułowanych listów i wypowiedzi ustnych 14. Program nauczania: Istota i funkcja korespondencji handlowej: istota i funkcja korespondencji handlowej; korespondencja jako pisemny środek komunikacji: zalety, wady, konsekwencje; cechy profesjonalnej korespondencji handlowej (n.p. niemieckiej korespondencji handlowej); warunki prowadzenia skutecznej korespondencji handlowej; zasady poprawnego stylu niemieckiej korespondencji handlowej; język i ton listów, kreatywność; ortografia / interpunkcja Ćwiczenia językowo-stylistyczne: ogólna budowa listu handlowego: stałe elementy listu i ich rozmieszczenie, czcionka, odstępy, wytłuszczanie, listy pisane odręcznie i komputerowo, adresowanie koperty Ogólna struktura treści listów handlowych (Anlass, Absicht, Begründung i Schlussatz). Charakterystyka i zasady formułowania wybranych listów handlowych: - Anfrage / zapytanie ofertowe - Angebot / oferta - Antwort auf das Angebot / udzielanie odpowiedzi na ofertę - persönlicher Werbebrief / reklama - allgemeiner Werbebrief / prezentacja firmy 114
- Gegenangebot des Kunden / kontroferta klienta - Antwort auf das Gegenangebot des Kunden / odp. na kontrofertę - Bestellung / zamówienie - Auftragsbestätigung / potwierdzenie realizacji zlecenia - Mangelrüge / reklamacja jakościowa - Antwort auf die Mangelrüge / odpowiedź na reklamację jakościową - Widerruf der Bestellung / wycofanie zamówienia - Ablehnung des Auftrages / odrzucenie zamówienia - Anzeige eines Lieferverzuges / opóźnienie w dostawie - Unbegründete Abzüge / nieuzasadnione potrącenia - Lieferung / Dostawa, opóźnienie dostawy - Mahnung bei Zahlungsverzug / Mahnstufen (Stufen I bis III) / upomnienie przy zwłoce terminu płatności, wezwanie do zapłaty - Beanstandung / reklamacja - Stundungsgesuch / podanie o odroczenie terminu płatności - email służbowy - Ćwiczenia językowo-stylistyczne dotyczące poszczególnych rodzajów listów - Korespondencja urzędowa - Beschwerde / skarga - Gesuch / podanie - Kündigung / wypowiedzenie 15. Metody i formy pracy studenta: wspólne omawianie zasad formułowania i stylistyki poszczególnych rodzajów listów i dokumentów handlowych na podstawie oryginalnej niemieckiej korespondencji handlowej, analiza słownictwa tematycznego, typowych sformułowań i zwrotów dla niemieckiej korespondencji handlowej, praca w grupach, dyskusje, samodzielne sporządzanie listów handlowych jako ćwiczenie doskonalące zastosowanie poznanych zasad w praktyce: - Ubieganie się o pracę / poczta / Internet - Bewerbungsdossier: / Podanie o pracę - Bewerbungsschreiben / List motywacyjny - Lebenslauf / Życiorys - Beilagen / Załączniki / (referencje, świadectwa pracy, certyfikaty) - Vorstellungsgespräch /rozmowa kwalifikacyjna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: DUDEN: Geschaeftsbriefe leicht gemacht. Vautier-Gräub, M., Einführung in die Geschäftskorrespondenz. Tobler-Verlag AG 2003 Brawand, W. / Brawabd-Wilers, C. / Lüdi, P., 40 Stunden Korrespondenz. Verlag SKV, Zürich 1999 Wyss, I., Neue Korrespondenz für Handelsschulen. NK Verlag AG, Luzern 2007 Ramer, A., Die Briefsprache. Souverän schreiben ohne Floskeln. Verlag SKV, Zürich 2007 Baumgartner, G., 2009, Schreiben leicht gemacht. Stilsicher und rechtlich korrekt – vom E-Mail bis zum Vertrag. Beobachter-Buchverlag, 3. Erweiterte und aktualisierte Auflage, Axel Springer Schweiz 2009 17. Uwagi dodatkowe: – 115
Numer 7: Elementy edytorstwa 1. Nazwa przedmiotu: Elementy edytorstwa (wykład) 2. Kod przedmiotu: ET-7 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: podstawowa wiedza z zakresy obsługo komputera 13. Cel nauczania: celem kształcenia jest wyposażenie studentów w umiejętności zawodowe w zakresie posługiwania się edytorem tekstu dla osiągnięcia czytelnego układu tłumaczenia, pozwalającego m. in. na dalszą fachową obróbkę przez wydawnictwa 14. Program nauczania: Klasyfikacja pism drukarskich Układ strony Formatowanie i adjustacja tekstu Stylowanie w edytorze tekstu Tworzenie i kształtowanie tabel Warunki czytelności tekstu Indeksacja, przypisy, noty Warunki czytelności tekstu Szczególne warunki kształtowania tłumaczeń przysięgłych Projektowanie wizytówek Elementy mikrotypografii 15. Metody i formy pracy studenta: wykład audytoryjny, wykład konwersatoryjny, prezentacje multimedialne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bringhurst, R., Elementarz stylu w typografii. Design Plus, 2008 Hochuli, J., Das Detail in der Typografie. Niggli 2005 Hochuli, J. / Robin, K., Bücher machen (Praxis und Theorie). VGS 1996 Gorbach, R.-P., Typografie professionell. Galileo Press 2001 Kohler, R., Typo & Design. mitp 2002 17. Uwagi dodatkowe: –
116
Numer 8: Emisja głosu 1. Nazwa przedmiotu: Emisja głosu (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: ET-8 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 i 6 6. Liczba punktów: 1+2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: brak wymagań wstępnych 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z metodami właściwego posługiwania się swoim głosem w zależności od miejsca i warunków zewnętrznych (wystąpienia publiczne, głośne czytanie różnych rodzajów tekstów, praca w zawodzie nauczyciela) oraz z techniką mówienia. Student powinien nabyć umiejętności świadomego wpływania na własne możliwości głosowe dla uzyskania pewności i siły wyrazu w głosie, dla osiągnięcia swobody w emisji głosu nieobciążającej aparat mowy podczas dłuższych wystąpień publicznych, a także w zawodzie nauczyciela. Student powinien umiejętnie stosować metody usprawniania głosu, w tym znać i poprawnie wykonywać ćwiczenia fonacyjne, artykulacyjne i dykcyjne wspomagające emisję głosu i technikę mówienia. Student powinien posiadać wiedzę teoretyczną z zakresu materiału przerabianego na zajęciach (patrz: treści merytoryczne przedmiotu). Student poszerza zasób słownictwa tematycznego 14. Program nauczania: Emisja głosu jako dział techniki mówienia. Wprowadzenie w tematykę oraz ćwiczenia wstępne. Budowa i funkcje aparatu głosowego oraz zjawiska fizjologiczne związane z tworzeniem głosu, jego emisją i higieną Anatomiczne podstawy procesu komunikatywnego - anatomia układu oddechowo-fonacyjno-artykulacyjnego - fizjologia krtani (czynności krtani i mechanizm powstawania głosu) - fizjologia oddychania (typy oddychania, oddychanie dla mowy i śpiewu), cechy oddechu fizjologicznego i fonacyjnego - higiena głosu (profilaktyka) - problemy z głosem Techniki oddychania, ćwiczenia prozodyczne poprawiające możliwości oddechowe: - oddychanie fizjologiczne - ćwiczenia oddechowe – nabywanie umiejętności oddychania brzuszno-przeponowożebrowego - ćwiczenia na wydłużanie fazy wydechowej – ekonomiczne zużywanie powietrza, dynamika wydechu i natężenia głosu - ćwiczenia oddechowe w leżeniu, siedzeniu i staniu - ćwiczenia na szepcie - ćwiczenia oddechowe z wykorzystaniem tekstów 117
-
-
ćwiczenia relaksacyjne – masaż i rozluźnianie mięśni Emisja głosu – rezonatory pobudzanie rezonatora głowowego i piersiowego udźwięcznianie głosu rozróżnianie miękkiego i twardego atakowania dźwięku nośność dźwięku, średnica i skala głosu, poziomy głosu zachowanie się układu oddechowo-fonacyjnego podczas tworzenia dźwięku podparcie oddechowe podstawą emisji ćwiczenia ruchowo-emisyjne ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mowy, wyuczenie techniki artykulacyjnej, ćwiczenia na „rozgrzanie głosu“: ćwiczenia żuchwy, warg, języka, podniebienia miękkiego ćwiczenia usprawniające ogólną motorykę ciała w połączeniu z ćwiczeniami usprawniającymi motorykę narządów mowy ćwiczenia wyrazów w izolacji ćwiczenia „wyrazów“ samogłoskowych ćwiczenia głosek zwartych, sonornych, szczelinowych, zwarto-szczelinowych, głosek w śródgłosie, w pozycji międzywyrazowej ćwiczenia prozodyczne – poprawa jakości komunikacji za pomocą głosu program niwelujący „stres głosowy“
15. Metody i formy pracy studenta: Prezentacja wiedzy teoretycznej i przerabianie różnorodnych ćwiczeń mających na celu nabycie umiejętności odpowiedniego posługiwania się swoim głosem w zawodzie nauczyciela, podczas dłuższych wystąpień publicznych, a także w czasie głośnego czytania różnych rodzajów tekstów. Praca z CD i Power point. Diagnozowanie własnego głosu, ćwiczenia prawidłowej emisji głosu, starannej dykcji, atrakcyjnego, niemonotonnego mówienia. Praktyczne zastosowanie i sprawdzian nabytych umiejętności operowania głosem w pracy nauczyciela oraz w pracy nad prawidłową wymową uczniów. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Martini , A., Sprechtechnik – aktuelle Stimm-, Sprech- und Atemübungen mit AudioCD, Orell Füssli Verlag AG, Zürich 2009 Rossie, M., Sprechertraining. Texte präsentieren in Radio, Fernsehen und vor Publikum. Mit Audio-CD. List Verlag, München 2009 Mathelitsch, L. / Friedrich, G., Die Stimme. Instrument für Sprache, Gesang und Gefühl. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg 1995 Rohr, P., Reden wie ein Profi. Beobachter-Buchverlag, Axel Springer Schweiz AG 2008 Duden: Aussprachewörterbuch (Band 6). 17. Uwagi dodatkowe: –
118
Numer 9: Teorie tłumaczenia 1. Nazwa przedmiotu: Teorie tłumaczenia (wykład) 2. Kod przedmiotu: ET-9 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 3 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs językoznawstwa 13. Cel nauczania: studenci powinni orientować się w historii rozwoju przekładoznawstwa, umieć zdefiniować podstawowe pojęcia, znać najważniejsze różnice między omawianymi teoriami przekładu i umieć dyskutować na temat przekładu przy użyciu argumentów naukowych i odpowiedniej terminologii 14. Program nauczania: Źródła refleksji nad przekładem Wybrane teorie przekładu: Teorie relatywistyczne (Humboldt, Schleiermacher, Derrida) Teorie uniwersalistyczne (Chomsky, Koschmieder) Tłumaczenie jako transfer interlingwalny (Kade, Neubert, Catford, Wills) Stylistique comparee (Vinay / Darbelnet, Malblanc) Pojęcie ekwiwalencji a przekład (Nida, Taber, Koller) Przekład a typologia tekstów (Harweg, Reiß, Koller) Pragmatyczny wymiar przekładu (Hönig / Kußmaul) Tłumaczenie literackie (Levy, Barańczak, Dedecius, Neubert) Descriptive Translation Studys (Toury) Teoria skoposu (Vermeer) Działanie translacyjne (Holz-Mänttäri) Hermeneutyka (Frank, Paepcke, Stolze) Kognitywistyczne koncepcje przekładu (Krings, Hönig, Kußmaul) Wkład polskich translatologów w rozwój dyscypliny 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, wykład problemowy, dyskusja związana z tematem wykładu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Barańczak, S., Ocalone w tłumaczeniu. 1996 Gierzymisch-Arbogast, H., Übersetzungswissenschaftliches Propädeutikum. Tübingen und Basel. 1994 Kautz, U., Handuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens 2000 Koller, W., Einführung in die Translationswissenschaft. Heidelberg 1990 Heydel, M. / Bukowski, P., Współczesne teorie przekładu. Kraków 2009 119
Nord, Ch., Fertigkeit Übersetzen. Alicante 2002 Pieńkos, J., Przekład i tłumacz we współczesnym świecie. Warszawa 1993 Snell-Hornby, M. (u. a.) (1998): Handbuch Translation. Tübingen 1998 Stolze, R. (1994), Übersetzungstheorien. Eine Einführung. Tübingen 1994 Wille, L. (2002), Uniwersalistyczne implikacje teorii przekładu. Rzeszów 2002 Wojtasiewicz, O., Wstęp do teorii tłumaczenia. Warszawa 1991
17. Uwagi dodatkowe: –
120
MODUŁ III
121
E. Przedmioty nauczycielskiego)
specjalizacyjne
(przedmioty
kształcenia
Numer 1: Psychologia Numer 2: Pedagogika Numer 3: Dydaktyka języka niemieckiego jako 2 języka obcego Numer 4: Metodyka nauczania języka niemieckiego Numer 5: Metodyka nauczania drugiego przedmiotu Numer 6: Technologia informacyjna w szkole Numer 7: Emisja głosu
122
Numer 1: Psychologia 1. Nazwa przedmiotu: Psychologia (wykład) 2. Kod przedmiotu: EN-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok 2, semestr 3 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Pedagogiki 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Realizacja programu nauczania Psychologii powinna doprowadzić do zapoznania studentów z przedmiotem badań współczesnej psychologii jako nauki, aparatem pojęciowym służącym do opisu poszczególnych procesów, właściwości, cech i struktury życia psychicznego oraz zrozumienia psychologicznych mechanizmów zachowania człowieka. 14. Program nauczania: Psychologia jako nauka o człowieku i jego zachowaniu. Struktura życia psychicznego – rodzaje procesów i czynności psychicznych Charakterystyka procesów orientacyjno-poznawczych. Odbiór, przechowywania, zrozumienie i wykorzystanie informacji Pamięć jako podstawa nabywania indywidualnego doświadczenia. Fazy procesów pamięciowych. Różnice indywidualne w zakresie efektywności pamięci Myślenie jako proces przetwarzania informacji. Podstawowe operacje umysłowe. Proces rozwiązywania problemów. Zaburzenia procesu myślenia Procesy motywacyjne. Czynniki wewnętrzne i zewnętrzne warunkujące powstanie motywu. Wpływ motywacji na kierunek, siłę i sprawność działania człowieka Zachowanie człowieka w sytuacji stresu psychologicznego. Rodzaje sytuacji stresowych. Fazy reagowania na stres. Zagadnienie odporności na sytuacje stresowe. Mechanizmy obronne Osobowość jako system regulacji i integracji zachowania człowieka. Czynniki warunkujące proces kształtowania się osobowości. Cechy osobowości i ich znaczenie w uczeniu się szkolnym, w pracy zawodowej oraz życiu społecznym jednostki Temperament jako podstawa różnic indywidualnych. Typologie temperamentalne. Wpływ cech temperamentalnych na zachowani się uczniów w sytuacjach szkolnych. Wpływ potrzeb na zachowanie człowieka. Klasyfikacja potrzeb. Różnicowanie się i zmienność potrzeb w toku rozwoju osobniczego 15. Metody i formy pracy studenta: wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, filmy dydaktyczne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: 123
Augustynek, A., Wstęp do psychologii, Warszawa Wyd. Difin 2009 Strelau, J. red., Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk GWP, t. 2. 2006 Pilecka, W., Rutkowska G., Wrona L., Podstawy psychologii, Kraków Wyd. WSP 2007 Wojciszke, B., Człowiek wśród ludzi, Warszawa Wyd. Scholar 2002 Pervin, L.A., Psychologia osobowości, Gdańsk GWP 2005 17. Uwagi dodatkowe: –
124
Numer 2. Pedagogika 1. Nazwa przedmiotu: Pedagogika (wykład) 2. Kod przedmiotu: EN-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Pedagogiki 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: Podstawowym celem nauczania przedmiotu jest zapoznanie studentów z teoretycznymi podstawami wiedzy o wychowaniu. Do celów szczegółowych należy pobudzanie do refleksji nad problematyką aksjologiczną jako podstawą stanowienia celów wychowania, zapoznanie z próbami alternatywnych ujęć procesu wychowania w różnych propozycjach pedagogicznych oraz zapoznanie z głównymi kierunkami i nurtami w pedagogice XX wieku, a także rozwijanie umiejętności twórczego wykorzystywania wiedzy o wychowaniu w rozwiązywaniu konkretnych problemów wychowawczych. 14. Program nauczania: Wprowadzenie do pedagogiki jako nauki Interdyscyplinarna analiza podstawowych pojęć pedagogicznych: wychowanie, nauczanie, kształcenie, osobowość, środowisko, czas wolny, kultura Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej. Współczesne nurty i kierunki pedagogiczne Struktura procesu wychowania. Metody wychowania Dziedziny wychowania: wychowanie zdrowotne, moralne, umysłowe, estetyczne Metody badań pedagogicznych Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze (klasyfikacja rodzin, funkcje rodziny, postawy rodzicielskie, style wychowania, przemiany współczesnej rodziny) Czynniki dezintegracji rodziny i ich społeczne konsekwencje. Funkcjonowanie dzieci w rodzinach niewydolnych i patologicznych Szkoła jako instytucja społeczna i wychowawcza, szkolne środowisko uczenia się (funkcje szkoły, szkolne programy wychowawcze, współpraca nauczycieli z rodzicami) Niepowodzenia dzieci w nauce i ich uwarunkowania (dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia) Wspieranie rozwoju uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Zasady pracy z uczniem zdolnym Środki masowego przekazu i ich wpływ wychowawczy Przemoc w wychowaniu. Formy i skutki przemocy w rodzinie i szkole. Zapobieganie przemocy Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Treści kształcenia, zasady i metody nauczania. Środki dydaktyczne. Egzaminy i ocenianie szkolne 125
Model osobowy nauczyciela w obliczu wyzwań edukacji XXI wieku 15. Metody i formy pracy studenta: praca na plenum, praca indywidualna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Górniewicz, W., Teoria wychowania, Toruń - Olsztyn 1996 Jarosz, E., Wybrane obszary diagnozowania pedagogicznego, Katowice 2002 Kawula, S, Brągiel J., Janke A., Pedagogika rodziny, Toruń 2000 Kunowski, S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 1996 Kupisiewic, Cz., Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1982 Kwieciński, Z., Śliwerski Z, Pedagogika, Warszawa 2004 Bogdanowicz, M., Adryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole, Gdynia 2004 Bińczycka, J., Między swobodą a przemocą w wychowaniu, Kraków 1997 Chmaj, L., Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, Warszawa 1962 Izdebska, J., Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku, Białystok 2000 Karpińska, A. (red.), Edukacyjne tendencje XXI wieku, Białystok 2005 Łobock,i M., ABC wychowania, Warszawa 1992 Okoń, W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1987 Okoń, W., Wizerunki sławnych pedagogów polskich, Warszawa 1993 Tyszkowa, M., Rodzina a rozwój jednostki, Poznań 1990 17. Uwagi dodatkowe: –
126
Numer 3. Dydaktyka języka niemieckiego jako 2 języka obcego 1. Nazwa przedmiotu: Dydaktyka języka niemieckiego jako 2 języka obcego (wykład) 2. Kod przedmiotu: EN-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 i języka angielskiego na poziomie B1 13. Cel nauczania: W ramach zajęć studenci zapoznają się z podstawami dydaktyki języka niemieckiego jako drugiego języka obcego w sprzężeniu dydaktycznym z językiem angielskim. Analizowane są podobieństwa pomiędzy dwoma językami, które można wykorzystać dla przyspieszenia procesu dydaktycznego. Istotną częścią zajęć jest opracowanie własnych projektów ćwiczeń bazujących na zdobytej wiedzy. 14. Program nauczania: Podstawy dydaktyki języków trzecich Analiza paraleli językowych w układzie niemiecki-angielski Typologia ćwiczeń w językowym sprzężeniu dydaktycznym Opracowanie i prezentacja własnych projektów ćwiczeń 15. Metody i formy pracy studenta: aktywny udział w zajęciach, praca nad projektami, prezentacja projektów, zadowalające wykonanie zadań domowych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Neuner, G. / Hufeisen, B. / Kursisa, A. / Marx, N. / Koithan, U. / Erlenwein, S., Deutsch als zweite Fremdsprache, München (Fernstudieneinheit 26; Universität Kassel/Goethe-Institut München) 2009 Hufeisen, B. / Neuner, G. (Hrsg.), Mehrsprachigkeitskonzept – Tertiärsprachen – Deutsch nach Englisch, Strasbourg (Council of Europe Publishing) 2003 Neuner, G. / Hunfeld, H., Methoden des fremdsprachlichen Deutschunterrichts, eine Einführung, München (Fernstudieneinheit 4; Universität Kassel/Goethe-Institut München) 1993, 2007 Kursisa, A. / Neuner, G., Deutsch ist easy! Lehrerhandreichungen und Kopiervorlagen „Deutsch nach Englisch“ für den Anfangsunterricht, Ismaning: Hueber 2007 Neuner, G. (Hg), Kursisa, A. / Pilypaityte, L. / Szakely, E. /Vicente, S., deutsch.com, Ein Lehrwerk für Jugendliche, Band 1, Ismaning: Hueber 2008 17. Uwagi dodatkowe: – 127
Numer 4. Metodyka nauczania języka niemieckiego 1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: EN-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem po semestrze 4 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 1+1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15+15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: głównym celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami i metodami nauczania języka niemieckiego jako języka obcego 14. Program nauczania: Podstawowe pojęcia dotyczące metodyki nauczania języka niemieckiego jako języka obcego Przegląd metod w ujęciu historycznym Obecne metody nauczania Metody alternatywne Planowanie i przygotowanie lekcji 15. Metody i formy pracy studenta: Przedmiot obejmuje zajęcia w formie wykładów, pracy na plenum. Wykład ma na celu zasygnalizować pewne aspekty tematów oraz zapoznać studentów z literatura na temat. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Apeltauer, E., Grundlagen des Erst- und Fremdsprachenerwerbs. Fernstudieneinheit 15, Langenscheidt 1997 Bausch, K. H ./ Christ, H. / Krumm H.-J. (Hrsg.), Handbuch Fremdsprachenunterricht. Francke 1995 Bimmel, P. / Kast, B. / Neuner, G., Deutschunterricht planen. Arbeit mit Lehrwerkslektionen. Fernstudieneinheit 18, Langenscheidt 2003 Henrici, G. / Riemer, C. (Hrsg.), Einführung in die Didaktik des Unterrichts Deutsch als Fremdsprache mit Videobeispielen. Band 1 / 2. Baltmannsweiler: SchneiderVerlag Hohengehren 1996 Komorowska, H., Metodyka nauczania języków obcych, Warszawa: Wydawnictwo Fraszka Edukacyjna 2002 Neuner, G. / Hunfeld, H., Methoden des fremdsprachlichen Deutschunterrichts. Eine Einführung. Fernstudieneinheit 4, Langenscheidt 1993 Storch, G., Deutsch als Fremdsprache: eine Didaktik. München Fink 2001 Schwerdtfeger, I. C., Gruppenarbeit und innere Differenzierung. Fernstudieneinheit 29, Langenscheidt 2001
128
1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: EN-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony po 4 semestrze egzaminem, po piątym zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4; rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2+2+1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: semestr 3 i 4 - 2 godziny w tygodniu, semestr 5 – 1 godzina w tygodniu 9. Liczba godzin w semestrze: rok II – 30, rok III - 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Głównym celem zajęć jest doskonalenie metod nauczania języka niemieckiego. Zadaniem zajęć jest przekazanie podstawowej wiedzy metodycznej odnośnie podanych poniżej treści merytorycznych. Przedmiot obejmuje zajęcia praktyczne w formie konwersatorium, pracy w grupach, pracy na plenum, pracy nad projektami, przygotowania i prowadzenia lekcji próbnych. Kurs powinien przygotować też studentów do pracy z rozmaitymi materiałami dydaktycznymi, poruszając takie zagadnienia jak: wybór materiałów głównych (ocena podręczników) i dodatkowych, dostosowanie materiałów do możliwości wieku i potrzeb uczniów. Kurs powinien pogłębić również umiejętności samooceny studentów jako nauczycieli, zwrócić uwagę na różne style nauczania i metody radzenia sobie z problemami zawodowymi (np. nauczaniem grup o zróżnicowanych możliwościach). Ważne jest również zagadnienie planowania procesu nauczania oraz planowania poszczególnych lekcji. Po ukończonym kursie student powinien być w stanie poprawnie przeprowadzić lekcje z języka niemieckiego. Powinien bez pomocy nauczyciela sformułować cele lekcji, dobrać odpowiednie materiały, określić czynności nauczyciela i ucznia. 14. Program nauczania: Planowanie i przygotowanie lekcji (cele lekcji, formy pracy na lekcji, konspekty) Nauczanie słownictwa Nauczanie gramatyki Sprawność czytania Sprawność słuchania Sprawność pisania Sprawność mówienia Nauczanie treści realio- i kulturoznawczych Prace kontrolne i ocenianie uczniów Poprawa błędów językowych Nauczanie wczesnoszkolne (predyspozycje i uwarunkowania nauczania dzieci j. obcych w klasach 1-3; treści i metody nauczania) Autonomia w nauczaniu języków obcych Praca nad projektami Kreatywne formy pracy na lekcji Sztuka na lekcji języka obcego 129
Ocena i kryteria doboru podręczników 15. Metody i formy pracy studenta: praca na plenum, praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bausch, K. H. / Christ, H. / Krumm H.-J. (Hrsg.), Handbuch Fremdsprachenunterricht. Francke 1995 Bimmel, P. / Kast, B. / Neuner, G., Deutschunterricht planen. Arbeit mit Lehrwerkslektionen. Fernstudieneinheit 18, Langenscheidt 2003 Bischof, M. / Kessling, V. / Krechel, R., Landeskunde und Literaturdidaktik. Fernstudieneinheit 3, Langenscheidt 1996 Bohn, R., Probleme der Wortschatzarbeit. Berlin u.a.: Langenscheidt 2000 Bolton, S., Probleme der Leistungsmessung. Fernstudieneinheit 10, Langenscheidt 1996 Chudak, S., Lernerautonomie fördernde Inhalte in ausgewählten Lehrwerken DaF für Erwachsene. Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag 2007 Dahlhaus, B., Fertigkeit Hören. Fernstudieneinheit 5, Langenscheidt 1994 Europarat: Gemeinsamer europäischer Referenzrahmen für Sprachen: lernen, lehren, beurteilen. Langenscheidt 2001 Funk, H. / Koenig, M., Grammatik lehren und lernen. Fernstudieneinheit 1, Langenscheidt. 1991 Henrici, G. / Riemer, C. (Hrsg.), Einführung in die Didaktik des Unterrichts Deutsch als Fremdsprache mit Videobeispielen. Band 1 / 2. Baltmannsweiler: SchneiderVerlag Hohengehren. Kast, B., Fertigkeit Schreiben. Fernstudieneinheit 12. Berlin: Langenscheidt 1999 Kleppin, K., Fehler und Fehlerkorrektur. Fernstudieneinheit 19, Langenscheidt 1997 Macaire, D. / Hosch, W., Bilder in der Landeskunde. Fernstudieneinheit 11, Langenscheidt 1996 Schatz, H., Fertigkeit Sprechen. Fernstudieneinheit 20, Langenscheidt 2003 Schwerdtfeger, I. C., Gruppenarbeit und innere Differenzierung. Fernstudieneinheit 29, Langenscheidt. 2001 Storch, G., Deutsch als Fremdsprache: eine Didaktik. München. Fink 2001 Westhoff, Gerard (): Fertigkeit Lesen. Fernstudieneinheit 17, Langenscheidt 1997 Ziebell, B., Unterrichtsbeobachtung und Lehrerverhalten. Fernstudieneinheit 32, Langenscheidt 1999 Podręczniki do nauczania języka niemieckiego w szkole podstawowej, gimnazjum i szkołach ponadgimnazjalnych 17. Uwagi dodatkowe: –
130
Numer 6. Metodyka nauczania drugiego przedmiotu 1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania drugiego przedmiotu (wykład) 2. Kod przedmiotu: EN-5 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: student powinien nabyć podstawowe kompetencje i umiejętności z zakresu posługiwania się technikami prowadzenia lekcji i nauczania zasobów językowych 14. Program nauczania: Nauczanie poszczególnych sprawności językowych: czytania, słuchania, pisania, mówienia Integrowanie sprawności językowych Elementy nauczania słownictwa i gramatyki Nauczanie wiadomości krajo- i kulturoznawczych Elementy literatury w nauczaniu języka angielskiego 15. Metody i formy pracy studenta: wykład z elementami konwersacji 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bialystok, E., Communication Strategies: A Psychological Analysis of Second Language Use. Oxford: Basil Blackwell, 1990 Canale, M. / Swain, M., Theoretical bases of communicative approaches to second language teaching and testing. Applied Linguistics, 1(1), 1980), 1-47 Cohen, A., Language Learning: Insights for Learners, Teachers, and Researchers. New York: Newbury House 1990 Ellis, G., / Sinclair, B., Learning to Learn English: A Course in Learner Training. Cambridge: Cambridge University Press 1989 Ellis, R., The Study of Second Language Acquisition. Oxford: Oxford University Press 1994 Harmer, J., How to Teach English. Longman 1998 Hrehovcik, T. / Uberman, A., English Language Teaching Methodology. Rzeszow 2003 O'Malley, M. / Chamot, A., Learning strategies in second language acquisition. New York: Cambridge University Press. 1990 Oxford, R. L., Language learning strategies: What every teacher should know. Boston, MA: Heinle & Heinle Publishers. 1990 17. Uwagi dodatkowe: – 131
1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania drugiego przedmiotu (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: EN-5 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość j. angielskiego na poziomie średnio-zaawansowanym 13. Cel nauczania: student powinien nabyć podstawowe kompetencje i umiejętności z zakresu posługiwania się technikami prowadzenia lekcji i nauczania zasobów językowych 14. Program nauczania: Zasoby i umiejętności językowe Osobliwości nauczania dzieci Fonetyka, słownictwo, gramatyka w nauczaniu początkującym Ruch i muzyka w nauczaniu dzieci Słuchanie, czytanie i pisanie dla dzieci Nauczanie dzieci mówienia Osobliwości nauczania młodzieży Osobliwości nauczania dorosłych Sprawdzanie i ocenianie umiejętności językowych 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia poprzedzone prezentacją technik nauczania języka angielskiego 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bialystok, E., Communication Strategies: A Psychological Analysis of Second Language Use. Oxford: Basil Blackwell, 1990 Canale, M. / Swain, M., Theoretical bases of communicative approaches to second language teaching and testing. Applied Linguistics, 1(1), 1980), 1-47 Cohen, A., Language Learning: Insights for Learners, Teachers, and Researchers. New York: Newbury House 1990 Ellis, G., / Sinclair, B., Learning to Learn English: A Course in Learner Training. Cambridge: Cambridge University Press 1989 Ellis, R., The Study of Second Language Acquisition. Oxford: Oxford University Press 1994 Harmer, J., How to Teach English. Longman 1998 Hrehovcik, T. / Uberman, A., English Language Teaching Methodology. Rzeszow 2003 O'Malley, M. / Chamot, A., Learning strategies in second language acquisition. New York: Cambridge University Press. 1990 Oxford, R. L., Language learning strategies: What every teacher should know. Boston, MA: Heinle & Heinle Publishers. 1990 132
Numer 8. Technologia informacyjna w szkole 1. Nazwa przedmiotu: Technologia informacyjna w szkole (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: EN-6 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: ukończony podstawowy kurs metodyki nauczania języka niemieckiego jako języka obcego 13. Cel nauczania: Zajęcia prowadzone w ramach przedmiotu technologia informacyjna w szkole mają charakter ćwiczeń. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania dostępnych obecnie mediów na lekcji języka obcego. Główny nacisk zajęć będzie położony na stosowanie technologii komputerowej podczas lekcji języka obcego, co wynika z konieczności spowodowanej zmianami cywilizacyjnymi. Stosowanie komputera na lekcji wzmacnia proces dydaktyczny, kształtując u uczniów umiejętność właściwego poszukiwania i odbioru informacji, a także ich zastosowania. Internet oferuje darmową komunikację, która jest jednym z podstawowych celów nauczania i uczenia się języków obcych. Programy multimedialne, gry i zabawy dostępne w internecie sprawiają, że nauka przestaje być nudnym obowiązkiem, a może stać się nawet idealnym dodatkiem na lekcji. 14. Program nauczania: Zastosowanie multimediów w nauczaniu języków obcych na przykładzie CD-ROMu i DVD (wideo) – wprowadzenie CD-ROMy towarzyszące podręcznikom Programy multimedialne do nauczania języków obcych Programy multimedialne do generowania nowych ćwiczeń Praktyczne przykłady zastosowania CD-ROMów i DVD na lekcjach języka obcego. Rola internetu jako źródła informacji i środka komunikacji Projekty z zastosowaniem korespondencji mailowej Uczenie się w tandemie / czatowanie / zastosowanie komunikatorów typu skype Praktyczne przykłady zastosowania Internetu na lekcjach języka obcego 15. Metody i formy pracy studenta: doskonalenie umiejętności w ramach w/w przedmiotu odbywa się m.in. za pomocą następujących form pracy: prezentacja na plenum, dyskusja, projekty 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aufenanger, S. / Lauffer, J. / Thiele, G., Mit Multimedia in die Zukunft? Multimediale Möglichkeiten in der kulturellen Kinder- und Jugendbildung. Bielefeld: GMK 1995
133
Bauer, W., Multimedia in der Schule? In: Issing, L.J./Klimsa, P. (Hrsg.): Information und Lernen mit Multimedia. Weinheim: Psychologie-Verlags-Union, 1995, S. 377-399 Brandi, M.-L., Video im Deutschunterricht. Fernstudieneinheit 13, Langenscheidt ( + kaseta wideo PAL) 1996 Breindl, E., DaF goes Internet! Neue Entwicklungen in Deutsch als Fremdsprache. 1999, w: www.ids-mannheim.de/grammis/orbis/daf/ dafkap2.html. Donath, R. (Hrsg.), Deutsch als Fremdsprache. Projekte im Internet. Stuttgart: Ernst Klett Verlag 2001 Donath, R. / Volkmer, I. (Hrsg.), Das Transatlantische Klassenzimmer, Tipps und Ideen für Online-Projekte in der Schule. Hamburg: Körber Stiftung 1997 Eck, A. / Legenhausen, L. / Wolff, D., Telekommunikation im Fremdsprachenunterricht: Informationen, Projekte, Ergebnisse. Bochum: AKSVerlag. Erdmenger, M., Medien im Fremdsprachenunterricht. Hardware, Software und Methodik. Braunschweig: Schmidt Buchbinderei & Druckerei 1995 Fremdsprache Deutsch. Sondernummer II/1997. Trends 2000. München: Ernst Klett Verlag- Goethe Institut. Fremdsprache Deutsch Heft 21/1999. Neue Medien im Deutschunterricht. München: Ernst Klett Verlag-Goethe Institut. Fremdsprache Deutsch Heft 42/2010. Blended Learning. Ismaning: Hueber Verlag. Grüner, M. / Hassert, T., Computer im Deutschunterricht. Berlin u.a.: Langenscheidt 2000 Hahn, M. / Künzel, S. / Wazel, G., Multimedia – eine neue Herausforderung für den Fremdsprachenunterricht. 2., durchges. Auflage, Frankfurt/Main: Peter Lang Verlag 1998 Hajek, S., Multimedia und Fremdsprachenlernen. In: Bäuerle, M./Schröter, F. (Hrsg.), Multimedia und Interface. Studien zum Lernen mit Computern. St. Augustin: Gardez!Verlag. 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
134
Numer 9. Emisja głosu 1. Nazwa przedmiotu: Emisja głosu (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: EN-7 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem z oceną 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 i 6 6. Liczba punktów ECTS: 1+2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z metodami właściwego posługiwania się swoim głosem w zależności od miejsca i warunków zewnętrznych (wystąpienia publiczne, głośne czytanie różnych rodzajów tekstów, praca w zawodzie nauczyciela) oraz z techniką mówienia. Student powinien nabyć umiejętności świadomego wpływania na własne możliwości głosowe dla uzyskania pewności i siły wyrazu w głosie, dla osiągnięcia swobody w emisji głosu nieobciążającej aparat mowy podczas dłuższych wystąpień publicznych, a także w zawodzie nauczyciela. Student powinien umiejętnie stosować metody usprawniania głosu, w tym znać i poprawnie wykonywać ćwiczenia fonacyjne, artykulacyjne i dykcyjne wspomagające emisję głosu i technikę mówienia. Student powinien posiadać wiedzę teoretyczną z zakresu materiału przerabianego na zajęciach (patrz: treści merytoryczne przedmiotu). Student poszerza zasób słownictwa tematycznego. 14. Program nauczania: Emisja głosu jako dział techniki mówienia. Wprowadzenie w tematykę oraz ćwiczenia wstępne Budowa i funkcje aparatu głosowego oraz zjawiska fizjologiczne związane z tworzeniem głosu, jego emisją i higieną: Anatmomicze podstawy procesu komunikatywnego - anatomia układu oddechowo-fonacyjno-artykulacyjnego - fizjologia krtani (czynności krtani i mechanizm powstawania głosu) - fizjologia oddychania (typy oddychania, oddychanie dla mowy i śpiewu), cechy oddechu fizologicznego i fonacyjnego - higiena głosu (profilaktyka) - problemy z głosem Techniki oddychania, ćwiczenia prozodyczne poprawiające możliwośći oddechowe: - oddychanie fizjologiczne - ćwiczenia oddechowe – nabywanie umiejętności oddychania brzuszno-przeponowożebrowego - ćwiczenia na wydłużanie fazy wydechowej – ekonomiczne zużywanie powietrza, dynamika wydechu i natężenia głosu - ćwiczenia oddechowe w leżeniu, siedzeniu i staniu - ćwiczenia na szepcie - ćwiczenia oddechowe z wykorzystaniem tekstów 135
- ćwiczenia relaksacyjne – masaż i rozluźnianie mięśni Emisja głosu – rezonatory - pobudzanie rezonatora głowowego i piersiowego - udźwięcznianie głosu - rozróżnianie miękkiego i twardego atakowania dźwięku - nośność dźwięku, średnica i skala głosu, poziomy głosu - zachowanie się układu oddechowo-fonacyjnego podczas tworzenia dźwięku - podparcie oddechowe podstawą emisji - ćwiczenia ruchowo-emisyjne Ćwiczenia usprawniające motorykę narządów mowy, wyuczenie techniki artykulacyjnej, ćwiczenia na „rozgrzanie głosu“: - ćwiczenia żuchwy, warg, języka, podniebienia miękkiego - ćwiczenia usprawniające ogólną motorykę ciała w połączeniu z ćwiczeniami usprawniającymi motorykę narządów mowy ćwiczenia wyrazów w izolacji - ćwiczenia „wyrazów“ samogłoskowych - ćwiczenia głosek zwartych, sonornych, szczelinowych, zwarto-szczelinowych, głosek w śródgłosie, w pozycji międzywyrazowej - ćwiczenia prozodyczne – poprawa jakości komunikacji za pomocą głosu - program niwelujący „stres głosowy“ Dykcja – samogłoski i spółgoski - wyrażanie emocji za pomocą samogłosek - samogłoski podstawą dykcji i nośności dźwięku - ćwiczenia wyrazistego artykułowania samogłosek ustnych i nosowych w ciągu mownym - ćwiczenia artykulacji głosek zwartych, szczelinowych i zwarto-szczelinowych - wyrazista artykulacja głosek sonornych - ćwiczenia wyrazistej artykulacji głosek w zbiegach i zbitkach spółgłoskowych, zakończeniach wyrazów, wpływ sąsiedztwa fonetycznego na brzmienie słowa - akcent wyrazowy i zdaniowy - przyczyny złej wymowy Zwiększenie atrakcyjności mówienia: statyczne i dynamiczne cechy mowy Głośne czytanie: - podstawowe zasady interpretacji tekstu (frazowanie, pauza, intonacja, akcent, tempo, modulacja głosu, umiejętność synchronizowania pauz oddechowych z treścią wypowiedzi) - ekspresja słowa a ekspresja ciała - ćwiczenia w zakresie czytania tekstów: literackich, publicystycznych, informacyjnych i artystycznych różnice pomiędzy mową a pismem, wyrażanie emocji głosem Autoprezentacja: - panowanie nad oddechem oraz powrót do jego naturalności - mowa ciała (mimika gesty) - poprawa możliwości głosowych poprzez kształtowanie postawy w sytuacjach neutralnych i w stresie - poszukiwanie swobodnej emisji głosu - radzenie sobie z tremą, pokonywanie tremy podczas wystąpień publicznych - mowa mikrofonowa, mowa sceniczna, zachowanie przed kamerą 15. Metody i formy pracy studenta: Prezentacja wiedzy teoretycznej i przerabianie różnorodnych ćwiczeń mających na celu nabycie umiejętności odpowiedniego posługiwania się swoim głosem w zawodzie nauczyciela, podczas dłuższych wystąpień publicznych, a 136
także w czasie głośnego czytania różnych rodzajów tekstów. Praca z CD i Power-point. Diagnozowanie własnego głosu, ćwiczenia prawidłowej emisji głosu, starannej dykcji, atrakcyjnego, niemonotonnego mówienia. Praktyczne zastosowanie i sprawdzian nabytych umiejętności operowania głosem w pracy nauczyciela oraz w pracy nad prawidłową wymową uczniów. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Martini, A., Sprechtechnik – aktuelle Stimm-, Sprech- und Atemübungen mit AudioCD, Orell Füssli Verlag AG, Zürich 2009 Rossie, M., Sprechertraining. Texte präsentieren in Radio, Fernsehen und vor Publikum. Mit Audio-CD. List Verlag, München 2009 Mathelitsch, L. / Friedrich, G., Die Stimme. Instrument für Sprache, Gesang und Gefühl. Springer-Verlag, Berlin Heidelberg 1995 Rohr, P., Reden wie ein Profi. Beobachter-Buchverlag, Axel Springer Schweiz AG 2008 Duden: Aussprachewörterbuch (Band 6). 17. Uwagi dodatkowe: –
137
MODUŁ IV
138
F. Specjalność dodatkowa Numer 1: Praktyczna Nauka Języka Rosyjskiego Numer 2: Praktyczna Nauka Języka Angielskiego Numer 3: Gramatyka opisowa języka angielskiego Numer 4: Gramatyka opisowa języka rosyjskiego Numer 5: Wiedza o krajach anglojęzycznych Numer 6: Literatura anglojęzyczna
139
Numer 1: Praktyczna Nauka Języka Rosyjskiego 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Rosyjskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FD-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, po semestrze 3 zaliczenie na ocenę, po semestrze 4 egzamin 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 4+4 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 4 9. Liczba godzin w semestrze: 60 + 60 10. Język nauczania: język rosyjski, polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Katedry Filologii Rosyjskiej 12. Wymagania wstępne: brak 13. Cele nauczania: kształtowanie sprawności rozumienia ze słuchu i percepcji tekstu pisanego; formowanie umiejętności tworzenia tekstu pisanego oraz mówionego; przygotowanie do pisemnej i ustnej komunikacji w języku rosyjskim 14. Program nauczania: Materiał leksykalny: Wskazywanie osób i przedmiotów. Określanie miejsca znajdowania się osób. Przedstawianie się osób: imię własne i imię odojcowskie. Podstawowe formy grzecznościowe przy zwracaniu się do innych osób. Podstawowe zwroty grzecznościowe przy powitaniu i zawieraniu znajomości. Określanie miejsca zamieszkania: miasto, wieś, nazwa miejscowości. Nazwy popularnych zawodów i miejsc pracy. Członkowie najbliższej rodziny. Szkoła i klasa. Nazwy podstawowych czynności ucznia. Nazwy wybranych przedmiotów. Określanie miejsca i kierunku – strony świata. Wyrażanie pragnień i zamierzeń. Popularne zainteresowania i zajęcia. Nazwy dni tygodnia. Nazwy przedmiotów szkolnych. Plan lekcji. Codzienne czynności domowe, rozkład dnia, główne posiłki. Zwroty grzecznościowe używane w rozmowie telefonicznej. Określanie samopoczucia i stanu zdrowia. Nazwy części ciała człowieka. Określanie wieku osób. Spędzanie czasu wolnego – kontakt z przyrodą. Zwierzęta domowe i opieka nad nimi. Nazwy pór roku i miesięcy. Zjawiska przyrodnicze w różnych porach roku. Określanie pogody w różnych porach roku. Formy grzecznościowe związane z prowadzeniem korespondencji, adres pocztowy, wzorzec listu prywatnego. Orientacja w mieście, pytanie o drogę. Środki komunikacji miejskiej. Materiał gramatyczny: Konstrukcje językowe Как тебя зовут? Меня зовут... . Formy osobowe czasowników I koniugacji. Formy osobowe czasowników II koniugacji. Konstrukcja у меня (у тебя) z czasownikiem есть i bez tego czasownika oraz z przeczeniem нет. Użycie pytań где? куда? откуда? Przyimki у, около oraz в – из, на – с dla określenia miejsca i kierunku. Formy osobowe czasowników zwrotnych. Rekcja wybranych czasowników. Rzeczowniki rodzaju żeńskiego i męskiego zakończone na -a, -я. Formy czasu przyszłego i przeszłego złożonego czasowników. Użycie przyimka после do określania następstw w czasie. Konstrukcje ze słowami надо i нужно, wyrażające konieczność. Liczebniki główne 1100. Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na twardą spółgłoskę. Połączenie rzeczownika год z liczebnikami два, три, четыре. Konstrukcje: старше на…, моложе на.... Rzeczowniki rodzaju nijakiego zakończone na -o, -e. Odmiana przymiotników twardotematowych. Odmiana przymiotników miękkotematowych. Przysłówki: весной, 140
летом, осенью, зимой. Odmiana zaimków osobowych. Rzeczowniki nieodmienne. Wyrażenia: как дойти (доехать, добраться) до…, как попасть в (на)... . Użycie przysłówków: здесь – там, сюда – туда, отсюда – оттуда. Ortografia i pisownia: Alfabet rosyjski – litery drukowane i pisane. Oznaczanie miękkości spółgłosek w piśmie. Funkcja litery л. Znak twardy i jego funkcje. Znak miękki i jego funkcje. Pisownia znaku miękkiego w bezokoliczniku i II os. lp czasowników. Pisownia znaku miękkiego w czasownikach zwrotnych. Pisownia znaku miękkiego w liczebnikach głównych. Elementy fonetyki: Akcent w języku rosyjskim. Wymowa o nieakcentowanego. Wymowa spółgłosek л, ч, ж, ц, ш, щ. Intonacja zdania pytającego i oznajmującego. Wymowa samogłosek jotowanych na początku wyrazu, po samogłosce i po spółgłosce. Elementy krajoznawstwa: Moskwa i jej najważniejsze obiekty. Metro w Moskwie – podstawowe informacje. Prace kontrolne. 15. Metody i formy pracy studenta: Zajęcia mają charakter ćwiczeń. Bazą wyjściową stanowi podręcznik z płytą. W celu aktywizacji uczących się stosuje się dodatkowe materiały w postaci krzyżówek, wykreślanek, rebusów itd., a także teksty słuchane, zdjęcia, prezentacje multimedialne. Uczniowie podczas zajęć kształtują sprawności receptywne poprzez słuchanie i czytanie ze zrozumieniem, sprawności produktywne – poprzez samodzielne tworzenie wypowiedzi ustnych i pisemnych. Na zajęciach obecna jest praca w parach, w grupach lub zadania indywidualne - w zależności od tematyki. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dąbrowska, H. / Zybert, M., Новые встречи 1. Podręcznik do języka rosyjskiego. Kurs dla początkujących, WSiP, Warszawa 2006 Dąbrowska, H. / Zybert, M., Новые встречи 1. Zeszyt ćwiczeń, WSiP, Warszawa 2002 Granatowska, H. / Danecka, I., Как дела? 1. Podręcznik do języka rosyjskiego dla szkół ponadgimnazjalnych, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2002 Gołubiewa, N. / Kowalska, I., Русский язык сегодня, Wydawnictwo Amen, Warszawa 1998 Rieger, J. / Rieger, E., Słownik tematyczny rosyjsko polski, Wiedza Powszechna, Warszawa 2003 Adamowicz, R. / Kędziorek, A., Rosyjsko-polski słownik tematyczny, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 1998 Doros (red.), Praktyczna nauka języka rosyjskiego, część II, Nauczanie mówienia, czytania, pisania, Wydawnictwo WSP, Rzeszów 1972 Czernowa, W. / Owsiany, H., Praktyczna nauka języka rosyjskiego, część I, Wydawnictwo WSP, Rzeszów 1998 Brzozoń, J. / Drohomirecki, J. / Hussakowski, W. / Rusowicz, M., Говорим порусски, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1976 Dziewanowska, D., Ćwiczenia praktyczne z ortografii dla studentów I roku filologii rosyjskiej, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1996 17. Uwagi dodatkowe: –
141
Numer 2. Praktyczna Nauka Języka Angielskiego 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Angielskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FD-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, po semestrze 3 zaliczenie na ocenę, po semestrze 4 egzamin 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 4+4 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 4 9. Liczba godzin w semestrze: 60 + 60 10. Język nauczania: język angielski, polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: test diagnostyczny Semestr 3 13. Cel nauczania: Umiejętność rozumienia głównych treści w tekstach o tematyce zarówno konkretnej, jak i abstrakcyjnej; rozumienie, w ramach własnej specjalności, fachowych dyskusji. Umiejętność spontanicznego, niesprawiającego większego wysiłku, porozumiewania się w języku angielskim. Umiejętność jasnego i szczegółowego wypowiadania się na różnego rodzaju tematy, zajmowanie stanowiska w sprawie, podawanie zalet i wad różnych możliwości. (CEFR_B2). 14. Program nauczania: Czasy w języku angielskim (present, past, present perfect, past perfect, future tenses) Inne elementy gramatyki języka angielskiego (comparison, conditional, article and quantifiers, gerunds and infinitives, reported speech, relative clauses) Ćwiczenia leksykalne dotyczące następujących tematów: rodzina / dom / miejsce zamieszkania, żywienie / restauracja, zakupy i usługi, zdrowie / sport, świat przyrody/ ochrona środowiska Ćwiczenia dotyczące rozumienia tekstu czytanego i słuchanego Ćwiczenia w pisaniu różnych form (formal/informal letters, CV, film review, descriptions, articles) Ćwiczenia w mówieniu 15. Metody i formy pracy studenta: kształcenie i doskonalenie takich kompetencji językowych jak: czytanie, pisanie, słuchanie, rozumienie, mówienie w języku angielskim 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: New English File (Intermediate) (Oxford University Press) The Good Grammar Book (Oxford University Press) Advanced Learner’s Dictionary (Oxford University Press) 17. Uwagi dodatkowe: –
142
Semestr 4 13. Cel nauczania: Celem kursu jest rozwijanie 4 sprawności językowych (czytanie, słuchanie, pisanie, mówienie) na poziomie średnio-zaawansowanym w oparciu o poniższe bloki tematyczne. Treścią kursu są ćwiczenia leksykalne i gramatyczne oraz zadania służące nabywaniu i doskonaleniu umiejętności pisania, słuchania i czytania z rozumieniem tekstu z pytaniami do tekstu, które mają doskonalić umiejętności parafrazy, krótkiego streszczenia, wyszukania synonimicznych słów pasujących do tego samego kontekstu, oraz określenia „postawy‟ autora tekstu do opisanego zagadnienia. 14. Program nauczania: Życie codzienne. Komunikacja międzyludzka, sztuka porozumiewania się. Styl życia i wartości życiowe. Słownictwo: wygląd, osobowość, relacje międzyludzkie. Frazeologizmy z „after”, tworzenie przymiotników od rzeczowników i czasowników. Zagadnienia gramatyczne: tworzenie i użycie czasów teraźniejszych. Spójniki wprowadzające zdania okolicznikowe czasu. List nieoficjalny: przekazanie wiadomości, opis osoby. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Środowisko. Problemy współczesnego świata. Słownictwo: problemy społeczne, siedliska przyrodnicze, ochrona środowiska. Frazeologizmy z „out”, tworzenie rzeczowników od czasowników. Zagadnienia gramatyczne: czasowniki modalne, sposoby wyrażenia przyszłości. Raport oraz list oficjalny: prośba o informacji, wyrażenie sugestii, zainteresowania. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Podróżowanie i wakacje. Tradycje i obyczaje. Osobliwości kulturalne kraju. Słownictwo: transport, zakwaterowanie. Frazeologizmy z „off”, tworzenie przymiotników o znaczeniu przeczącym. Zagadnienia gramatyczne: tworzenie i użycie czasów przeszłych. Dzielenie się doświadczeniem, opis niezapomnianego urlopu. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Edukacja i szkolnictwo. Zawód, praca nauczyciela. Słownictwo: zawody, formy grzecznościowe, etykieta telefoniczna, Frazeologizmy z „down”, tworzenie przymiotników: sufiksy: ful, less. Zagadnienia gramatyczne: Mowa zależna. Zdania warunkowe. Napisanie esej „Za i Przeciw”, opis obrazków i zdjęć. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. 15. Metody i formy pracy studenta: metody podające (pogadanka, objaśnienie lub wyjaśnienie opis); metody aktywizujące (dyskusja dydaktyczna, dyskusja okrągłego stołu, burza mózgów); metody praktyczne (metoda przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Evans, V. / Dooley, J., Upstream B1+. Student’s book. Express Publishing 2007 Evans, V. / Dooley, J., Upstream B1+.Wookbook. Express Publishing 2005 Oxenden C. / Matham-Koenig, Ch., New English File. Intermediate Student’s Book. Oxford University Press 2005 Wachob, Ph., Persuasive Writing and Speaking, Thomson 2005 Gerard-Sharp, L., Ideas and Issues. Speaking strategies for debates and discussions in English, Ernst Klett Schulbuchverlag GmbH Stuttgart, Germany 1994 17. Uwagi dodatkowe: –
143
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Angielskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FD-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, po semestrze 5 zaliczenie na ocenę, po semestrze 6 egzamin 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 i 6 6. Liczba punktów ECTS: 4+4 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 4 9. Liczba godzin w semestrze: 60 + 60 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: test diagnostyczny Semestr 5 13. Cel nauczania: Umiejętność rozumienia wymagających, dłuższych tekstów oraz wykrywanie ich znaczeń. Umiejętność spontanicznego, płynnego wypowiadania się, bez problemów z dobieraniem odpowiednich słów. Umiejętność skutecznego i elastycznego używania języka angielskiego w życiu zarówno społecznym, jak i zawodowym. Umiejętność jasnego, zróżnicowanego i szczegółowego wypowiadania się o faktycznym stanie rzeczy, stosowanie przy tym odpowiednich środków spajających wypowiedź. (CEFR_C1). 14. Program nauczania: Czasy w języku angielskim (present, past, present perfect, past perfect, future tenses) Inne elementy gramatyki języka angielskiego (passives, unreal conditions, clauses of contrast and purpose, reported speech, relative clauses) Ćwiczenia leksykalne dotyczące następujących tematów: problemy społeczne, rola reklamy w życiu człowieka, klęski żywiołowe / kataklizmy, nauka i technika, podróżowanie Ćwiczenia dotyczące rozumienia tekstu czytanego i słuchanego Ćwiczenia w pisaniu różnych form (formal / informal letters, short stories, expressing opinions, articles, „for and against‟) Ćwiczenia w mówieniu 15. Metody i formy pracy studenta: kształcenie i doskonalenie takich kompetencji językowych jak: czytanie, pisanie, słuchanie, rozumienie i mówienie w języku angielskim 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: New English File (Upper-intermediate + Advanced) (Oxford University Press) The Good Grammar Book (Oxford University Press) Advanced Learner’s Dictionary (Oxford University Press) 17. Uwagi dodatkowe: – Semestr 6 13. Cel nauczania: Celem kursu jest doskonalenie umiejętności językowych studentów, z których znaczna większość jest na poziomie zaawansowanym. Dlatego treścią kursu są zaawansowane ćwiczenia leksykalne i gramatyczne z podręczników akademickich (New English File Upper-Intermediate, CAE Result) oraz słuchanie i czytanie z rozumieniem tekstu 144
(Listening and Reading Comprehension) z pytaniami do tekstu, które mają doskonalić umiejętności parafrazy, krótkiego streszczenia, wyszukania synonimicznych słów pasujących do tego samego kontekstu, określenia „postawy‟ autora tekstu do opisanego zagadnienia oraz przygotowanie wypowiedzi pisemnej. 14. Program nauczania: Mieszkanie. Praca w domu, gospodarstwo domowe, urządzenia. Słownictwo tematyczne, stałe wyrażenia z „break”, „bring”; wyrażenia prośby, sugestii. Zagadnienia gramatyczne: Sposoby wyrażenia teraźniejszości. Opis domu do wynajęcia, reklama, ogłoszenie. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Rozwiązywania problemów, podejmowanie ryzyka. Słownictwo: przestępstwo i kara, wartości życiowe, wygląd, osobowość, relacje międzyludzkie, stałe wyrażenia z „take”. Zagadnienia gramatyczne: zdania warunkowe z okresem warunkowym zerowym i pierwszym. Sposoby wyrażenia możliwości, przyszłości. Esej Wyrażenie opinii. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Relacje w rodzinie. Uczucia. Ciało i umysł. Słownictwo tematyczne oraz często mylone słowa. Zagadnienia gramatyczne: okresy warunkowe: drugi, trzeci, mieszany. Opis osoby. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. Media, muzyka, prasa. Słownictwo tematyczne oraz spójniki (Linking Words). Zagadnienia gramatyczne: czasowniki modalne Past, sposoby wyrażenia przeszłości, porównanie used to, be used to, get used to. Opis festiwalu muzycznego, list oficjalny. Powtórzenie materiału podstawowego i sprawdzanie wiadomości. 15. Metody i formy pracy studenta: praca z tekstem, ćwiczenia leksykalne, gramatyczne i stylistyczne, praca w grupach i parach, dyskusja, elementy słuchania z rozumieniem tekstu, prezentacje studentów na podstawie ich własnych materiałów, wypracowania pisemne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Evans, V. / Dooley, J., Upstream B 2. Student’s book. Express Publishing 2007 Gude, K. / Stephens, M., CAE Result. Student’s book. Oxford university Press 2006 Macpherson, R., English for Academic Purposes. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2004 Oxenden C. / Matham-Koenig, Ch., New English File. Upper-Intermediate Student’s Book. Oxford University Press 2008 Vince, M., English grammar and vocabulary. Advanced Language Practice. Macmillan 2003 17. Uwagi dodatkowe: –
145
Numer 3. Gramatyka opisowa języka angielskiego 1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka angielskiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: FD-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, każdy semestr zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 1+1 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: student rozpoczynający kurs powinien mieć wiedzę na temat gramatyki opisowej języka ojczystego, znać terminologię języka nauczanego z zakresu opisu języka oraz rozumieć literaturę specjalistyczną w tym języku 13. Cel nauczania: zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej opisu systemu języka jako podstawowego obszaru stanowiącego bazę dla kompetencji językowej i nauczycielskiej w obrębie systemów: fonologii, morfologii i składni; rozwijanie umiejętności integrowania wiedzy teoretycznej o języku z praktyką komunikacyjną; uwrażliwienie na obserwację zjawisk językowych, kształcenie umiejętności poznawania uniwersalnych praw językowych 14. Program nauczania: Fonetyka: artykulacyjna, akustyczna, audialna. Fizjologiczne podstawy fonetyki. Fonetyczna klasyfikacja głosek. Cechy segmentalne i suprasegmentalne Fonologia: dystynktywność i kontrast fonologiczny. Reprezentacja fonologiczna i reguły fonologii. Sylaba, hierarchia sonorności, akcent wyrazowy i zdaniowy. Modyfikacje fonologiczne w ciągach zdaniowych (connected speech) 15. Metody i formy pracy studenta: praca na plenum, praca indywidualna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Gimson, A. C., Introduction to the Pronunciation of English (revised by Kevin Cruttenden). Arnold 2001 Sobkowiak, W.; English Phonetics for Poles. Bene Nati 1996 Carr, R. English Phonetics and Phonology. Blackwell 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
146
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka angielskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FD-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, każdy semestr zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 2+2 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: student rozpoczynający kurs powinien mieć wiedzę na temat gramatyki opisowej języka ojczystego, znać terminologię języka nauczanego z zakresu opisu języka oraz rozumieć literaturę specjalistyczną w tym języku 13. Cel nauczania: zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej opisu systemu języka jako podstawowego obszaru stanowiącego bazę dla kompetencji językowej i nauczycielskiej w obrębie systemów: morfologii i składni; rozwijanie umiejętności integrowania wiedzy teoretycznej o języku z praktyką komunikacyjną; uwrażliwienie na obserwację zjawisk językowych, kształcenie umiejętności poznawania uniwersalnych praw językowych 14. Program nauczania: Pojęcia morfemu, morfologii, leksemu, morfologii leksykalnej, leksykalizacji, leksykonu, produktywności morfologicznej. Derywacja a fleksja. Leksykalizacja a gramatykalizacja. Podstawy gramatyki kognitywnej w odniesieniu do zagadnień leksykalnych Pojęcie składni. Struktura logiczna zdania prostego w języku angielskim. Grupy rzeczownikowe, czasownikowe, przymiotnikowe, przysłówkowe i przyimkowe. Zdanie złożone. Relacje w zdaniu złożonym. Podstawowe informacje o semantyce zdania 15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Szymanek, Introduction to Morphological Analysis. PWN 1989 Bauer, L. English Word-Formation. Cambridge Univ. Press 1983 Katamba, F., Morphology. Blackwell 1994 Quirk. R, et. al., A Concise Grammar of Contemporary English. HBJ 1973 Close, R.A., A University Grammar of English – Workbook. Longman 1974 Gregova, R. / Kortvelyessy, L., Introduction into linguistics. A practical textbook. 2010 17. Uwagi dodatkowe: –
147
Numer 4. Gramatyka opisowa języka rosyjskiego 1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka rosyjskiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: FD-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, każdy semestr zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 1+1 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język rosyjski 11. Wykładowcy: Pracownicy Katedry Filologii Rosyjskiej 12. Wymagania wstępne: podstawowa znajomość języka rosyjskiego 13. Cel nauczania: zapoznanie z podstawowymi pojęciami z zakresu morfologii 14. Program nauczania: Morfologia. Kategorie gramatyczne. System części mowy w języku rosyjskim. Samodzielne i niesamodzielne części mowy Rzeczownik. Leksykalno-gramatyczne klasy rzeczowników Kategoria rodzaju. Określanie rodzaju rzeczowników odmiennych, nieodmiennych i skrótowców. Niezgodności rodzajowe rzeczowników polskich i rosyjskich Kategoria liczby. Singularia tantum, pluralia tantum Typy deklinacji Przymiotnik. Leksykalno-gramatyczne klasy przymiotników Krótka forma przymiotników – tworzenie, użycie Stopniowanie przymiotników – sposoby tworzenia stopnia wyższego i najwyższego Przymiotniki twardotematowe i miękkotematowe Liczebnik. Klasyfikacja liczebników Cechy syntaktyczne liczebników. Odmiana liczebników głównych i porządkowych. Zaimki. Klasy semantyczne zaimków (osobowe, zwrotny, dzierżawcze, wskazujące, pytające, względne, określające, przeczące, nieokreślone). Odmiana zaimków Czasownik. Typy koniugacji Kategoria osoby, aspektu, czasu, trybu i strony Przysłówek. Klasy przysłówków (jakościowe, okolicznikowe). Użycie wybranych typów przysłówków 15. Metody i formy pracy studenta: praca na plenum, praca indywidualna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dziewanowska, D., Грамматика без проблем, Gramatyka języka rosyjskiego z ćwiczeniami, Warszawa 2005 Gołubiewa, A. / Kuratczyk, M., Gramatyka języka rosyjskiego z ćwiczeniami, Warszawa 2009 Kowalska, N. / Samek, D., Praktyczna gramatyka języka rosyjskiego, Wydawnictwo REA 2005 Bałut, S. / Bielanin, A., Современный русский язык. Словообразование. Морфология, Ćwiczenia z komentarzem, cz. 2, Rzeszów 1998 148
Doros, A., Курс современного русского языка, Warszawa 1988 Тихонов, А. Н. / Тихонова, Е. Н. / Тихонов, С. А., Словарь-справочник по русскому языку, Москва 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
149
1. Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka rosyjskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: Fd-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, każdy semestr zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok II semestr 3 i 4 6. Liczba punktów ECTS: 2+2 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język rosyjski, polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Katedry Filologii Rosyjskiej 12. Wymagania wstępne: podstawowa znajomość języka rosyjskiego 13. Cel nauczania: zapoznanie z podstawowymi pojęciami z zakresu morfologii, zdobycie i kształtowanie umiejętności odmiany i użycia poszczególnych części mowy 14. Program nauczania: Morfologia. Kategorie gramatyczne. System części mowy w języku rosyjskim. Samodzielne i niesamodzielne części mowy Rzeczownik. Leksykalno-gramatyczne klasy rzeczowników Kategoria rodzaju. Określanie rodzaju rzeczowników odmiennych, nieodmiennych i skrótowców. Niezgodności rodzajowe rzeczowników polskich i rosyjskich Kategoria liczby. Singularia tantum, pluralia tantum. Tworzenie mianownika liczby mnogiej Odmiana rzeczowników Przymiotnik. Leksykalno-gramatyczne klasy przymiotników Krótka forma przymiotników – tworzenie, użycie Stopniowanie przymiotników – sposoby tworzenia stopnia wyższego i najwyższego, użycie, konstrukcje porównawcze Odmiana przymiotników Liczebnik. Klasyfikacja liczebników Cechy syntaktyczne liczebników. Odmiana liczebników głównych i porządkowych Zaimki. Klasy semantyczne zaimków (osobowe, zwrotny, dzierżawcze, wskazujące, pytające, względne, określające, przeczące, nieokreślone). Odmiana zaimków Czasownik. Typy koniugacji Kategoria osoby, aspektu, czasu, trybu i strony Przysłówek. Klasy przysłówków (jakościowe, okolicznikowe). Użycie wybranych typów przysłówków 15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Dziewanowska, D., Грамматика без проблем, Gramatyka języka rosyjskiego z ćwiczeniami, Warszawa 2005 Gołubiewa, A. / Kuratczyk, M., Gramatyka języka rosyjskiego z ćwiczeniami, Warszawa 2009 Kowalska, N. / Samek, D., Praktyczna gramatyka języka rosyjskiego, Wydawnictwo REA 2005
150
Bałut, S. / Bielanin, A., Современный русский язык. Словообразование. Морфология, Ćwiczenia z komentarzem, cz. 2, Rzeszów 1998 Doros, A., Курс современного русского языка, Warszawa 1988 Тихонов, А. Н. / Тихонова, Е. Н. / Тихонов, С. А., Словарь-справочник по русскому языку, Москва 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
151
Numer 5. Wiedza o krajach anglojęzycznych 1. Nazwa przedmiotu: Wiedza o krajach anglojęzycznych (wykład) 2. Kod przedmiotu: FD-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka angielskiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: zapoznanie z wybranymi aspektami życia, obyczajowości, polityki, gospodarki i kultury Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych; przedstawienie i omówienie pozycji Wielkiej Brytanii i USA na świecie 14. Program nauczania: Brytyjskie symbole narodowe Charakterystyka geograficzna Wielkiej Brytanii Społeczeństwo brytyjskie (tożsamość narodowa, wielonarodowość, stereotypy narodowościowe) Monarchia i konstytucja Rząd i parlament Partie polityczne. Wybory parlamentarne Władza sądownicza i system prawny Media (prasa, radio i telewizja) Kultura popularna i sztuka w Wielkiej Brytanii Amerykańskie symbole narodowe (hymn i flaga) Geografia USA (podstawowe dane i fakty) Imigracja i mniejszości narodowe Konstytucja amerykańska i prawa obywatelskie Uprawnienia rządu federalnego i rządów stanowych Amerykańskie partie polityczne i wybory
rodzina,
podział
klasowy,
15. Metody i formy pracy studenta: wstęp do omawianego tematu (krótka konwersacja, zadawanie pytań, zapoznanie się z mapą, zdjęciami lub innymi materiałami); prezentacja i wyjaśnienie (lokalizowanie na mapie); analiza zagadnienia 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: O'Driscoll J., Britain. The Country and Its People: An Introduction for Learners of English (OUP) 2000. Fiedler E., / Jansen, R. / Norman-Risch, M., America in Close-up, Longman, Harlow 1990 152
Bromhead, P., Life in Modern Britain (Longman) 1990 Bromhead, P., Life in Modern America, Longman, Harlow 1992 Sauve, Virginia L. / Sauve, M., Gateway to Canada, (OUP) 1997 Diniejko, A., English-Speaking Countries 1 (WSiP) 1999 Falk, R., Spotlight on the USA, Oxford University Press, New York 1993 Garwood Ch. / Gardani, G. / Peris, E., Aspects of Britain and the USA (OUP) 1992 Jurczyński, T., Dictionary of the USA, WSiP 1995 Kirn, E., About the USA, US Department of State 1989 McDowall, D., Britain in Close-up (Longman) 1999 Schroeder, R. C., / Glick N., An Outline of American Government, US Info Agency 1990. Sheerin, S. / Seath, J. / White, G., Spotlight on Britain (OUP) 1982 Smolinski, F., Celebrate! Holidays in the USA, USIA 1993 Stevenson, D.K., American Life and Institutions, Ernst Klett Verlag, Stuttgart 1997 Tiersky. E., The USA – Customs and Institutions, Prentice Hall Regents, 1990
17. Uwagi dodatkowe: –
153
Numer 6. Literatura anglojęzyczna 1. Nazwa przedmiotu: Literatura anglojęzyczna (wykład) 2. Kod przedmiotu: FD-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka angielskiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: zapoznanie studentów z charakterystyką poszczególnych epok w historii literatury brytyjskiej oraz twórczością najważniejszych autorów 14. Program nauczania: Literatura staroangielska: początki poezji staroangielskiej Literatura staroangielska: elegie, poezja religijna Literatura staroangielska: poezja heroiczna, Beowulf Literatura średnioangielska: romans rycerski, Sir Gawain and the Green Knight Literatura średnioangielska: W. Langland, G. Chaucer Renesans: rozwój sonetu Renesans: początki dramatu i wcześni dramaturdzy epoki elżbietańskiej Renesans: W. Shakespeare Wiek XVII: Ben Jonson i jego naśladowcy Wiek XVII: poezja metafizyczna Wiek XVII: J. Milton i poemat epicki Wiek XVII: alegorie religijne J. Bunyana 15. Metody i formy pracy studenta: praca na plenum, praca indywidualna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Sanders, A., The Short Oxford History of English Literature, Third Edition, Oxford: Oxford University Press 2004 Sikorska, L., A Short History of English Literature, Poznań: Wydaw. Poznańskie 2007 Abrams, M. H. (ed), The Norton Anthology of English Literature, Sixth Edition New York and London: Norton & Company 1993 Carter, R., / McRae, J., The Routledge History of Literature in English: Britain and Ireland London and New York: Routledge 2001 Rogers, P. (ed), The Oxford Illustrated History of English Literature Oxford: Oxford University Press 1987 17. Uwagi dodatkowe: –
154
1. Nazwa przedmiotu: Literatura anglojęzyczna (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FD-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Angielskiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka angielskiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: zaznajomienie studentów z literaturą brytyjską okresu średniowiecza i renesansu 14. Program nauczania: Literatura staroangielska - Deor, Wanderer, Beowulf, Husband‟s Message, Dream of the Rood Literatura średniowieczna - Geoffrey Chaucer: Prologue to the Canterbury Tales, The Knight‟s Tale, The Miller‟s Tale Literatura średniowieczna - The Pearl Literatura średniowieczna - Sir Gawain and the Green Knight. Literatura średniowieczna - Everyman Literatura renesansu – William Shakespeare: Sonnets Literatura renesansu – William Shakespeare: Macbeth Literatura renesansu – William Shakespeare: The Merchant of Venice 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, praca w grupach, dyskusje, imitacje literackie 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Deor, Wanderer, Beowulf, Husband‟s Message, Dream of the Rood, Geoffrey Chaucer: Prologue to the Canterbury Tales, The Knight‟s Tale, The Miller‟s Tale, The Pearl, Sir Gawain and the Green Knight, Everyman, William Shakespeare: Sonnets, William Shakespeare: Macbeth, William Shakespeare: The Merchant of Venice 17. Uwagi dodatkowe: –
155
MODUŁ V
156
F. Blok edukacji kulturowej Numer 1: Komunikacja międzykulturowa Numer 2: Wiedza o sztuce Numer 3: Kulturowe oddziaływanie mediów Numer 4: Filozofia kultury Numer 5: Dziedzictwo historyczno-kulturowe i potencjał turystyczny regionu Numer 6: Interpretacja arcydzieł literatury światowej Numer 7: Kultura języka w Polsce i w Niemczech Numer 8: Funkcje dzieła sztuki Numer 9: Rozwój pisma i książki
157
Numer 1: Komunikacja międzykulturowa 1. Nazwa przedmiotu: Komunikacja międzykulturowa (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: Zapoznanie ze sztandarowymi pojęciami komunikacji interkulturowej. Uświadomienie różnic (inter)kulturowych pomiędzy kulturą rodzimą i obcą oraz uwrażliwienie na nie. Dalszy rozwój kompetencji interkulturowej. 14. Program nauczania: Komunikacja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia; jej rola w procesie kształcenia nauczycieli i tłumaczy Definicje kultury, jej wąskie i szerokie ujęcie, kultura jako produkt społeczeństwa i mentalne zaprogramowanie umysłu Kompetencja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia. Obraz własny i obcy; sąd, uprzedzenie, stereotyp – powstawanie, charakterystyka, funkcje Bezpośredni i pośredni styl komunikowania się Problemy komunikacji interkulturowej na płaszczyźnie kompetencji językowej, treści, komunikacji niewerbalnej i para werbalnej Critical Incidents – szczegółowe omówienie wybranych przykładów „Moje wielkie greckie wesele” – analiza filmu pod kątem nieporozumień kulturowych 15. Metody i formy pracy studenta: metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bolten, J., Interkulturelle Kompetenz. Erfurt: Landeszentrale für Politische Bildung Thüringen 2007 Erll, A. / Gymnich, M., Interkulturelle Kompetenzen. Erfolgreich kommunizieren zwischen den Kulturen. Klett Lernen und Wissen GmbH: Stuttgart 2007 Heringer, H.-J., Interkulturelle Kommunikation: Grundlagen und Konzepte. Tübingen / Basel: Francke 2004 Knapp-Potthoff, A. / Liedke, M. (red.), Aspekte interkultureller Kommunikationsfähigkeit. München: iudicium Verlag 1997 158
Maletzke, G., Interkulturelle Kommunikation. zur Interaktion zwischen Menschen verschiedener Kulturen. Opladen: Westdeutscher Verlag 1996 Mihułka, K., Stereotype und Vorurteile in der deutsch-polnischen Wahrnehmung. Eine empirische Studie zur Evaluation des Landesbildes durch Germanistikstudenten. Wyd. UR: Rzeszów 2010 Mikułowski Pomorski, J., Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej 2003 17. Uwagi dodatkowe: –
159
1. Nazwa przedmiotu: Komunikacja międzykulturowa (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FK-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy, zakończony zaliczeniem na ocenę 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie C1 13. Cel nauczania: Zapoznanie ze sztandarowymi pojęciami komunikacji interkulturowej. Uświadomienie różnic (inter)kulturowych pomiędzy kulturą rodzimą i obcą oraz uwrażliwienie na nie. Dalszy rozwój kompetencji interkulturowej. 14. Program nauczania: skorelowany z programem wykładów 15. Metody i formy pracy studenta: Metody dydaktyczne dominujące na zajęciach to metoda wykładowa, aktywizująca oraz metody wspierające rozwój autonomii. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bolten, J., Interkulturelle Kompetenz. Erfurt: Landeszentrale für Politische Bildung Thüringen 2007 Erll, A. / Gymnich, M., Interkulturelle Kompetenzen. Erfolgreich kommunizieren zwischen den Kulturen. Klett Lernen und Wissen GmbH: Stuttgart 2007 Heringer, H.-J., Interkulturelle Kommunikation: Grundlagen und Konzepte. Tübingen / Basel: Francke 2004 Knapp-Potthoff, A. / Liedke, M. (red.), Aspekte interkultureller Kommunikationsfähigkeit. München: iudicium Verlag 1997 Maletzke, G., Interkulturelle Kommunikation. zur Interaktion zwischen Menschen verschiedener Kulturen. Opladen: Westdeutscher Verlag 1996 Mihułka, K., Stereotype und Vorurteile in der deutsch-polnischen Wahrnehmung. Eine empirische Studie zur Evaluation des Landesbildes durch Germanistikstudenten. Wyd. UR: Rzeszów 2010 Mikułowski Pomorski, J., Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej 2003 17. Uwagi dodatkowe: –
160
Numer 3. Wiedza o sztuce 1. Nazwa przedmiotu: Wiedza o sztuce (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-2 3. Formuła przedmiotu: wykład, zakończony egzaminem 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 1+ 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15+15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami historii sztuki, rozwijanie interdyscyplinarnego podejścia do studiów literackich a także uwrażliwienie młodego człowieka na szeroko pojętą sztukę. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną możliwości i sposoby interdyscyplinarnej interpretacji dzieł sztuki. W oparciu o wykłady i dyskusje, studenci pogłębią swoją wiedzę z zakresu historii sztuki, nabędą sprawność syntetycznego i synchronicznego spojrzenia na sztukę oraz rozwiną umiejętność krytycznego spojrzenia na dzieło sztuki. Poszerzą także wiedzę i zakres słownictwa specjalistycznego związanego ze sztuką i jej opisem. 14. Program nauczania: Definicje kultury Pojęcie sztuki – próba definiowania pojęcia Style w sztuce Podstawowe pojęcia z historii sztuki Malarstwo gotyckie Jan Van Eyck – symbolika malarstwa religijnego i symboliczne światło u Van Eycka Renesans włoski Precyzja i liryzm Botticellego, Dojrzały Renesans – Leonardo Da Vinci, Rafael Santi Renesans na północy – Albrecht Dürer, Hans Holbein, Pieter Breugel. Barok i Rokoko Peter Paul Rubens- flamandzki katolik Diego Velazquez – geniusz Hiszpanii Protestancka wizja Holendrów – Rembrandt van Rinn. Cisza Vermeera Późne Rokoko – świat Canalette 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, zakładane są też dyskusje w ramach omawianych zakresów tematycznych i próbą krytycznego podejścia do sztuki 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kuhl, I. / Lowis, K. / Pickeral, T. / Reichold, K., Kunst, die man kennen sollte. PrestelVerlag, München 2010 Schlenker, R. / Reuter, S., Kunst für Einsteiger. Belser-Verlag 2010 Prette, M.C, Kunst verstehen. Neumann und Göbel 2009 Kirschenmann, J. / Schulz, F., Thema Kunst. Bilder erleben und verstehen. Klett 2001 161
niemieckojęzyczne materiały prasowe 17. Uwagi dodatkowe: –
162
1. Nazwa przedmiotu: Wiedza o sztuce (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FK-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia, zakończone zaliczeniem na ocenę 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2+2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30+30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: Znajomość języka wykładowego na poziomie B2. 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami historii sztuki, rozwijanie interdyscyplinarnego podejścia do studiów literackich a także uwrażliwienie młodego człowieka na szeroko pojętą sztukę. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną możliwości i sposoby interdyscyplinarnej interpretacji dzieł sztuki. W oparciu o wykłady i dyskusje, studenci pogłębią swoją wiedzę z zakresu historii sztuki, nabędą sprawność syntetycznego i synchronicznego spojrzenia na sztukę oraz rozwiną umiejętność krytycznego spojrzenia na dzieło sztuki. Poszerzą także wiedzę i zakres słownictwa specjalistycznego związanego ze sztuką i jej opisem. 14. Program nauczania: skorelowany z programem wykładu. 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusje w ramach omawianych zakresów tematycznych i próbą krytycznego podejścia do sztuki 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kuhl, I. / Lowis, K. / Pickeral, T. / Reichold, K., Kunst, die man kennen sollte. PrestelVerlag, München 2010 Schlenker, R. / Reuter, S., Kunst für Einsteiger. Belser-Verlag 2010 Prette, M.C, Kunst verstehen. Neumann und Göbel 2009 Kirschenmann, J. / Schulz, F., Thema Kunst. Bilder erleben und verstehen. Klett 2001 niemieckojęzyczne materiały prasowe 17. Uwagi dodatkowe: –
163
Numer 3. Kulturowe oddziaływanie mediów 1. Nazwa przedmiotu: Kulturowe oddziaływanie mediów (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-3 3. Formuła przedmiotu: wykład zakończony egzaminem 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia 13. Cel nauczania: uczestnicy zajęć rozpoznają i rozumieją mechanizmy i uwarunkowania decydujące o funkcjonowaniu systemów medialnych w skali krajowej i globalnej, ze szczególnym uwzględnieniem ich roli dla świata polityki i rozrywki telewizyjnej. 14. Program nauczania: Krytyka kultury masowej, ideologii i mediów Przemysł kulturalny, awangarda i kicz, publiczność masowa, sztuka i rozrywka, globalizacja Rola i funkcje mediów w demokracji liberalnej i kulturze popularnej. Szanse i zagrożenia Rola persony telewizyjnej w przekazie informacji Koncepcja medializacji życia społecznego M. Krajewskiego (przemiany funkcji programów telewizyjnych, pojawienie się infotaimingu – zastąpenie informacji rozrywką) Media a polityka, tabloidyzacja mediów – mediatyzacja polityki (W. Godzic), debaty telewizyjne jako przykład nowego typu dyskursu politycznego. Przykłady tabloidów i cechy przekazu tabloidalnego Informacja dziennikarska jako formuła mityczna, mit czwartej władzy, „magiczny pocisk”, „racjonalny obywatel”, (E. Aronson i A. Pratkanis) Media i ich publiczność w demokracji Reality show jako gatunek telewizyjny – teatralizacja i instytucjonalizacja podglądania w mediach 15. Metody i formy pracy studenta: Metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Mattelart, A. / Mattelart, T., Teorie komunikacji. Krótkie wprowadzenie, W-wa, Kraków 2001 McLuhan, M., Zrozumieć media, W-wa 2004, Wybór tekstów, Poznań 2001 Manovivch, L., Język nowych mediów, W-wa 2006 Godzic W., Telewizja jako kultura, Kraków 2002 164
Krzysztofek, K., Jaka polityka kulturalna po Big Brotherze, (w:) „Kultura współczesna” nr 1-2/2002; Jaka polityka kulturalna w epoce globalizacji i mediów elektronicznych, „Kultura współczesna” nr 1 /2005 Łuszczek, K., Nowoczesna telewizja, czyli bliskie spotkania z kulturą masową, Tychy 2004 Aronson, E. / Pratkanis, A., Wiek propagandy, W-wa 2004 Jałowiecki, B., Czy media zagrażają demokracji?, (w:) Media lokalne, demokracja lokalna, Rzeszów 2005 17. Uwagi dodatkowe: -
165
1. Nazwa przedmiotu: Kulturowe oddziaływanie mediów (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FK-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia 13. Cel nauczania: uczestnicy zajęć rozpoznają i rozumieją mechanizmy i uwarunkowania decydujące o funkcjonowaniu systemów medialnych w skali krajowej i globalnej, ze szczególnym uwzględnieniem ich roli dla świata polityki i rozrywki telewizyjnej. 14. Program nauczania: skorelowany z programem wykładów 15. Metody i formy pracy studenta: Metody dydaktyczne dominujące na zajęciach to metoda wykładowa, aktywizująca oraz metody wspierające rozwój autonomii. Różne formy ćwiczeń (np. pisanie wypracowań), kierowanie dyskusją naukową dotyczącą referatu, wskazywanie odpowiedniej literatury dotyczącej treści prac seminaryjnych i referatów. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Mattelart, A. / Mattelart, T., Teorie komunikacji. Krótkie wprowadzenie, W-wa, Kraków 2001 McLuhan, M., Zrozumieć media, W-wa 2004, Wybór tekstów, Poznań 2001 Manovivch, L., Język nowych mediów, W-wa 2006 Godzic W., Telewizja jako kultura, Kraków 2002 Krzysztofek K., Jaka polityka kulturalna po Big Brotherze, (w:) „Kultura współczesna” nr 1-2/2002; Jaka polityka kulturalna w epoce globalizacji i mediów elektronicznych, „Kultura współczesna” nr 1 /2005 Łuszczek, K., Nowoczesna telewizja, czyli bliskie spotkania z kulturą masową, Tychy 2004 Aronson, E. / Pratkanis, A., Wiek propagandy, W-wa 2004 Jałowiecki, B., Czy media zagrażają demokracji?, (w:) Media lokalne, demokracja lokalna, Rzeszów 2005 17. Uwagi dodatkowe: -
166
Numer 4. Filozofia kultury 1. Nazwa przedmiotu: Filozofia kultury (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-4 3. Formuła przedmiotu: wykład zakończony zaliczeniem 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 5 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest zaznajomienie studentów z zagadnieniami ogólnej wiedzy o kulturze w jej rozmaitych aspektach. 14. Program nauczania: Definicje pojęcia kultura Wieloaspektowość i wieloznaczność terminu Kultura a natura Kultura osobista, formy zachowań człowieka, konwencje i konwenanse Wytwory i "produkty" kultury Dorobek cywilizacyjny człowieka Kultura wysoka a kultura trywialna Kultura ludowa, tradycja, kultura i naród. Język a kultura Kultura jako spoiwo ludzi, trwałość społeczeństw i narodów Kontakty interkulturowe i nieporozumienia kulturowe w komunikowaniu 15. Metody i formy pracy studenta: Wykład z elementami konwersacyjnymi. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Briesemeister, D., „Landeskunde - Kulturkunde - Auslandskunde. Historischer Rückblick und terminologischer Überblick“. In: Weber, H. (Hrsg.): Landeskunde im Fremdsprachenunterricht. Kultur und Kommunikation als didaktisches Konzept, München: Verlag 1976, 156-182 Göller, T., Kulturverstehen. Grundprobleme einer epistemologischen Theorie der Kulturalität und kulturellen Ereignis. Würzburg: Königshausen und Neumann 2000 Dethloff, U., Interkulturalität und Europakompetenz. Die Herausforderung des Binnenmarktes und der Europäischen Union. Tübingen: Stauffenburg 1993 Cialdini, R., Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk 1995 17. Uwagi dodatkowe: –
167
Numer 5. Dziedzictwo historyczno-kulturowe i potencjał turystyczny regionu 1. Nazwa przedmiotu: Dziedzictwo historyczno-kulturowe i potencjał turystyczny regionu (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-5 3. Formuła przedmiotu: wykład, zakończony zaliczeniem 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami architektury, historii sztuki i dziedzictwa kulturowego regionu, rozwijanie interdyscyplinarnego podejścia do sztuki i kultury a także uwrażliwienie młodego człowieka na szeroko pojętą sztukę. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną możliwości i sposoby interdyscyplinarnego podejścia do dziedzictwa kultury ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa historyczno-kulturowego regionu, w którym żyjemy. Podczas zajęć prowadzonych w małych grupach i dyskusji oraz samodzielnych poszukiwań i dociekań, studenci pogłębią swoją wiedzę z zakresu historii sztuki, dziedzictwa historycznokulturowego, nabędą sprawność syntetycznego i synchronicznego spojrzenia na sztukę oraz rozwiną umiejętność krytycznego spojrzenia na dziedzictwo kulturowe regionu oraz dzieła sztuki znajdujące się w naszym regionie. Poszerzą także wiedzę i zakres słownictwa specjalistycznego związanego ze sztuką, architekturą, szeroko pojętą kulturą i jej opisem. 14. Program nauczania: Style w architekturze Podstawowe pojęcia architektoniczne Architektura grecka i rzymsk Architektura romańska – cechy i założenia Przykłady architektury romańskiej w Polsce Architektura gotycka – cechy i założenia Architektura gotycka w Polski i na terenie naszego regionu Renesans we Włoszech i na Północy Renesans w Polsce, najpiękniejsze budowle renesansowe w naszym regionie Barok w Europie Architektura barokowa w naszym regionie 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, zakładane są też dyskusje w ramach omawianych zakresów tematycznych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Braun, H., Formen der Kunst. Verlag Martin Lurz GmbH, München 168
Kuhl, I. / Lowis, K. / Pickeral, T. / Reichold, K., Kunst, die man kennen sollte. PrestelVerlag, München 2010 Koch, W., Baustilkunde. Wissen Media Verlag GmbH, Gütersloh/München 1991 Koch, W., Style w architekturze. Bertelsmann Media, Warszawa 2005 niemieckojęzyczne materiały dotyczące regionu Podkarpacia wydane przez Urząd Marszałkowski, Rzeszów 17. Uwagi dodatkowe: –
169
1. Nazwa przedmiotu: Dziedzictwo historyczno-kulturowe i potencjał turystyczny regionu (ćwiczenia, 2. Kod przedmiotu: FK-5 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia, zakończone zaliczeniem 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami historii sztuki, rozwijanie interdyscyplinarnego podejścia do studiów literackich a także uwrażliwienie młodego człowieka na szeroko pojętą sztukę. Podczas zajęć zaprezentowane zostaną możliwości i sposoby interdyscyplinarnej interpretacji dzieł sztuki. W oparciu o wykłady i dyskusje, studenci pogłębią swoją wiedzę z zakresu historii sztuki, nabędą sprawność syntetycznego i synchronicznego spojrzenia na sztukę oraz rozwiną umiejętność krytycznego spojrzenia na dzieło sztuki. Poszerzą także wiedzę i zakres słownictwa specjalistycznego związanego ze sztuką i jej opisem. 14. Program nauczania: skorelowany z programem wykładu 15. Metody i formy pracy studenta: Zajęcia dydaktyczne prowadzone w pojedynczych grupach studenckich mają charakter konwersatoryjny. W celu aktywizacji zajęć wprowadza się zróżnicowane techniki pracy takie jak np. analiza przypadków, dyskusje, praca w grupach, praca w parach. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Braun, H., Formen der Kunst. Verlag Martin Lurz GmbH, München Kuhl, I. / Lowis, K./ Pickeral, T. /Reichold, K., Kunst, die man kennen sollte. PrestelVerlag, München 2010 Koch, W., Baustilkunde. Wissen Media Verlag GmbH, Gütersloh/München 1991 Koch, W., Style w architekturze. Bertelsmann Media, Warszawa 2005 niemieckojęzyczne materiały dotyczące regionu Podkarpacia wydane przez Urząd Marszałkowski, Rzeszów 17. Uwagi dodatkowe: –
170
Numer 6. Interpretacja arcydzieł literatury światowej 1. Nazwa przedmiotu: Interpretacja arcydzieł literatury światowej (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-6 3. Formuła przedmiotu: wykład zakończony egzaminem 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: Wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia. 13. Cel nauczania: znajomość głównych przedstawicieli współczesnej literatury oraz ich najważniejszych dzieł, znajomość najważniejszych prądów i kierunków rozwoju światowej literatury XX wieku, świadomość procesów historycznoliterackich oraz ich kulturowego kontekstu, interpretacji dzieła w kontekście historyczno-kulturowym, interpretacja dzieł literackich jako elementów dialogu kulturowego. Ukazanie rozwoju literatury światowej na przestrzeni XIX i XX wieku ze zwróceniem uwagi na zmieniające się warunki społeczne, polityczne, kulturowe z uwzględnieniem nowych nurtów i kierunków. 14. Program nauczania: Wiek XIX. Francja Balzaka i Flauberta Dramat skandynawski Powieść współczesna Francja Prousta Epoka wiktoriańska Siostry Brontë Rosja Dostojewskiego i Tołstoja Dekadentyzm europejski końca XIX w. w literaturze Powieść niemiecka - Tomasz Mann, Hermann Hesse, Robert Musil Wprowadzenie do literatury XX wieku Główne tendencje w poezji niemieckiej i europejskiej XX wieku Proza iberoamerykańska - Julio Cortázar, Gabriel Garcia Márquez 15. Metody i formy pracy studenta: Metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Florian, W. (red.), Dzieje literatur europejskich, t. 1-3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977-1990 Gazda, G., Słownik europejskich kierunków i grup literackich, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN 2000 Leksykon pisarzy świata. XX wiek, oprac. pod kierunkiem Wacława Sadkowskiego, Warszawa, Fundacja "Literatura Światowa" 1993 171
Mroczkowski, P., Historia literatury angielskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków, Ossolineum 1993 Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN, pod redakcją Marka Zybury, Warszawa-Wrocław, Wyd. Naukowe PWN 1996 Słownik pisarzy świata, pod red. Juliana Maślanki, Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa, 2004 Szenes, D., Najsłynniejsze powieści literatury światowej (leksykon), Łódź, Wydawnictwo OPUS 1994
17. Uwagi dodatkowe:
172
1. Nazwa przedmiotu: (ćwiczenia)
Interpretacja
arcydzieł
literatury
światowej
2. Kod przedmiotu: FK-6 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia, zakończone zaliczeniem 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia 13. Cel nauczania: znajomość głównych przedstawicieli współczesnej literatury oraz ich najważniejszych dzieł, znajomość najważniejszych prądów i kierunków rozwoju światowej literatury XX wieku, świadomość procesów historycznoliterackich oraz ich kulturowego kontekstu, interpretacji dzieła w kontekście historyczno-kulturowym, interpretacja dzieł literackich jako elementów dialogu kulturowego. Ukazanie rozwoju literatury światowej na przestrzeni XIX i XX wieku ze zwróceniem uwagi na zmieniające się warunki społeczne, polityczne, kulturowe z uwzględnieniem nowych nurtów i kierunków. 14. Program nauczania: skorelowany z programem wykładu. 15. Metody i formy pracy studenta: metody dydaktyczne dominujące na zajęciach to metoda wykładowa, aktywizująca oraz metody wspierające rozwój autonomii 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Florian, W. (red.), Dzieje literatur europejskich, t. 1-3, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977-1990 Gazda, G., Słownik europejskich kierunków i grup literackich, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN 2000 Leksykon pisarzy świata. XX wiek, oprac. pod kierunkiem Wacława Sadkowskiego, Warszawa, Fundacja "Literatura Światowa" 1993 Mroczkowski, P., Historia literatury angielskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków, Ossolineum 1993 Pisarze niemieckojęzyczni XX wieku. Leksykon encyklopedyczny PWN, pod redakcją Marka Zybury, Warszawa-Wrocław, Wyd. Naukowe PWN 1996 Słownik pisarzy świata, pod red. Juliana Maślanki, Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa, 2004 Szenes, D., Najsłynniejsze powieści literatury światowej (leksykon), Łódź, Wydawnictwo OPUS 1994 17. Uwagi dodatkowe: -
173
Numer 7. Kultura języka w Polsce i w Niemczech 1. Nazwa przedmiotu: Kultura języka w Polsce i w Niemczech (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FK-7 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia zakończone zaliczenie 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B1/ B2 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia, umiejętność wygłoszenia referatu, pisanie wypracowań i prac seminaryjnych 13. Cel nauczania: Ćwiczenia z przedmiotu Kultura języka w Polsce i w Niemczech mają za zadanie rozwinięcie kompetencji komunikatywnych studentów w ramach wygłaszanych referatów, dyskusji naukowych i wykonywania różnych typów ćwiczeń. Poza tym ważne są porównania elementów języka niemieckiego z językiem polskim. Najważniejszym jednak celem tego przedmiotu jest samodzielne napisanie pracy seminaryjnej. 14. Program nauczania: Administratives, Einführung in die Thematik, Terminologische Grundlagen von Sprache und Kultur Praktische Übungen zum Thema Sprache und Kultur aus dem Buch von GlotzKastanis, J. Tippmann, D.(2008): Sprechen, Schreiben, Mitreden Klärung der Begriffe Mehrsprachigkeit, Sprachbewusstsein, Sprachenpolitik et.al. Sprache ist aller Integration Anfang Analyse des Artikels aus der deutschen Presse (SZ) Natürliche Mehrsprachigkeit als Mittel der Integration. Interpretation des Textes von J. Roche (2006). Sprache ohne Sprachkultur ist für mich etwas Monströses Interpretation des Textes von Harald Weinrich (2001). Wege der Sprachkultur. Auslegung ausgesuchter Texte von Weinrich, H. (1985) Wissenskulturen und Wissenschaftssprachen – Zur Kommunikationskultur in einer pluralistischen Wissensgesellschaft. Interpretation des Textes von J. Roche (2007). Verschiedene Bereiche der Sprache. Besprechung des Kapitels Sprache von Roche (2008) Fremdsprachenerwerb Fremdsprachendidaktik. Besprechung des Modells Perspektiven auf die Sprache von Roche/ Olejarka (2008) Wie wird generell der Begriff Sprache im linguistischen und im sprachdidaktischen System interpretiert Deutsche Institutionen, die die deutsche Sprache im In- und im Ausland fördern. (Aspekte aus der Sprachenpolitik / historische Aspekte, Sprachgesellschaften/ Sprachpflege etc.) Polnische Institutionen, die die polnische Sprache im In- und im Ausland fördern. (Aspekte aus der Sprachenpolitik) 174
Der Stellen- und Verkehrswert der polnischen Sprache. Texte von Franciszek Grucza/ Waldemar Martyniuk aus dem Handbuch des Fremdsprachenunterrichts (1995) Mehrsprachigkeit in Europa am Beispiel der deutschen Sprache im polnischen Bildungssystem. Texte von Jörg Roche und Ewa Łobozek et al. (2003). Sprachverfall und Purismus im Polnischen. Interpretation des Textes von Thomas Winter (2007) Diskussionen über die Interviews mit Steffen Möller und Gesine Schwan im politischen Magazin des Auswärtigen Amtes (2006). Die deutsch-polnischen Beziehungen unter historischen und sprachlichen Aspekten Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod – Vorstellung der Buchreihe zur Sprachpflege von Bastian Sick (2004), (2005), (2006) (2009).
15. Metody i formy pracy studenta: Różne formy ćwiczeń (np. pisanie wypracowań), kierowanie dyskusją naukową dotyczącą referatu, wskazywanie odpowiedniej literatury dotyczącej treści prac seminaryjnych i referatów. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Roche, J., Fremdsprachenerwerb Fremdsprachendidaktik. Tübingen: Francke 2005, 2 2008; Kapitel 5, (S. 131- 181) Trabold, A. et al., Förderung der Sprachkultur in Deutschland. Eine Bestandsaufnahme. Wiesbaden. GfdS = Gesellschaft für deutsche Sprache; IDS = Institut für Deutsche Sprache 1999 Weinrich, H., Sprache ohne Sprachkultur ist für mich etwas Monströses, 2001 Internet: http://www.die-bonn.de/zeitschrift/42001/gespraech.htm 17. Uwagi dodatkowe: -
175
Numer 8. Funkcje dzieła sztuki 1. Nazwa przedmiotu: Funkcje dzieła sztuki (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: FK-8 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia, zakończone zaliczeniem na ocenę 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok III, semestr 6 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Filologii Germańskiej 12. Wymagania wstępne: wymagana jest znajomość języka niemieckiego na poziomie B2/C1 wg Europejskiego Poziomu Kształcenia 13. Cel nauczania: Cele nauczania – zapoznać studentów z : aparatem pojęciowym tej dyscypliny niezbędnym do przeprowadzenia analiz stylistycznych dzieł sztuki i zjawisk artystycznych. Wyposażyć słuchaczy w wiedzę o twórcach, dziełach, zjawiskach, wskazać uwarunkowania sztuki, związki i różnice między stylami i epokami. Przygotować do samodzielnej interpretacji, analizy porównawczej, do formułowania własnych opinii i określania własnych kryteriów wartości artystycznych. 14. Program nauczania: Ukazanie, jakie funkcje może wypełniać dzieło sztuki Przedstawienie następujących funkcji sztuki: komunikacyjnej, estetycznej, poznawczej etycznej, propagandowej, wychowawczej, metafizycznej (religijna), emocjonalnej terapeutycznej (muzykoterapia, poezjoterapia, wideoterapia, biblioterapia, filmoterapia, chromatoterapia, dramoterapia, ludoterapia, choteoterapia), użytkowej etc. Pojęcie sztuki – próba definiowania pojęcia Style w sztuce Podstawowe pojęcia z historii sztuki 15. Metody i formy pracy studenta: metody dydaktyczne dominujące na zajęciach to metoda wykładowa, aktywizująca oraz metody wspierające rozwój autonomii 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Broniewski, T., Historia architektury dla wszystkich, Wrocław 1990 Bernhard, M. L., Sztuka grecka, Warszawa 1981 Koch, W., Style w architekturze, Warszawa 1996 Białostocki, J., Sztuka cenniejsza niż złoto. Opowieść o sztuce europejskiej naszej ery, Warszawa 1974 Bochnak, A., Historia sztuki nowożytnej, t.1, t.2,Warszawa 1983 Tatarkiewicz, W., Dzieje sześciu pojęć, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005 17. Uwagi dodatkowe: -
176
Numer 9. Rozwój pisma i książki 1. Nazwa przedmiotu: Rozwój pisma i książki (wykład) 2. Kod przedmiotu: FK-9 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: nadobowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie B2 13. Cel nauczania: Celem kształcenia jest wyposażenie studentów w podstawowe informacje w zakresie teorii i historii powstawania różnych rodzajów pisma oraz jego nośników, wprowadzenie w podstawy antropologii pisma, rozwój niemieckich krojów pisma. 14. Program nauczania: Klasyfikacja pism drukarskich Układ strony Formatowanie i adjustacja tekstu Stylowanie w edytorze tekstu Tworzenie i kształtowanie tabel Indeksacja, przypisy, noty Warunki czytelności tekstu Szczególne warunki kształtowania tłumaczeń przysięgłych Projektowanie wizytówek Elementy mikrotypografii Elementy makrotypografii 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, zakładane są też dyskusje w ramach omawianych zakresów tematycznych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Karwacki, W., Krótka historia słowa. Foka, 2009 Nowicka, M., / Świderkówna, A., Książka się rozwija. Ossolineum 2008 Ceram, C. W., Bogowie, groby i uczeni. PIW 2002 / Götter, Gräber und Gelehrte. Rowohlt 2008 Artieres, P. / Rodak, P., Antropologia pisma. Warszawa 2010 17. Uwagi dodatkowe: -
177
STUDIA STACJONARNE II STOPNIA
178
MODUŁ VI
179
A. Grupa treści podstawowych Numer 1: Praktyczna nauka języka niemieckiego Numer 2: Lektorat języka angielskiego Numer 3: Seminarium magisterskie Numer 4: Zajęcia specjalizacyjne do wyboru, skorelowane z seminarium magisterskim
180
Numer 1: Praktyczna nauka języka niemieckiego ROK I 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 4(semestr 1) + 2 (semestr 2) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 (semestr 1) + 15 (semestr 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: 13. Cel nauczania: utrwalenie oraz rozwój poszczególnych kompetencji językowych, poszerzenie możliwości porozumiewania się oraz swobodnego wypowiadania w języku niemieckim 14. Program nauczania: Kriech nicht da rein!: Zum besseren Verständnis deutscher Schlager (Axel Hacke, Michael Sowa „Der weiße Neger Wumbaba – Kleines Handbuch des Verhörens“) Was bedeutet Schuhgröße 42? Was hat die Bockwurst mit Böcken zu tun? Was bedeuten die seltsamen Haarfarben in den Trickfilmen aus Japan? Warum fusseln Pullover? Woher stammt das Wort SÜSSWASSER? Warum ist der Himmel blau? Warum frisst die Waschmaschine Socken? Therapy – wir gehen auf die Couch/ ein Psychologisches Spiel Prace kontrolne 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, gry dydaktyczne, burza mózgów, techniki audio-wizualne, praca z tekstem, giełda pomysłów, testy dydaktyczne, metody sprawdzające wyniki nauki, mikronauczanie, gry symulacyjne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: teksty obowiązujące na zajęciach 17. Uwagi dodatkowe: –
181
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Niemieckiego (ćwiczenia) (specjalizacja nauczycielska i translatoryczna) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 4 (semestr 1) + 4 (semestr 2) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 (semestr 1) + 30 (semestr 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: zapoznanie z różnymi rodzajami tekstu, rozpoznawanie omówionych rodzajów tekstu, produkcja własnych tekstów (semestr zimowy), rozwój czterech głównych sprawności językowych, szczególnie mówienia (semestr letni) 14. Program nauczania: Textsorten-Übungen (semestr zimowy) Übungen zum schriftlichen Ausdruck (semestr zimowy) Geführte Projektarbeit in Kleingruppen (semestr letni) Konversation (semestr letni) 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia pisemne (semestr zimowy), ćwiczenia rozwijające cztery sprawności językowe: mówienie, pisanie, czytanie ze zrozumieniem oraz rozumienie ze słuchu (semestr letni) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Schlaglichter zur deutschen Geschichte Deutsche und Polen. 100 Schlüesselbegriffe Handwörterbuch zur deutschen Einheit Lexikon der deutschen Geschichte D. Gaertner u.a. Deutschland – Österreich – Schweiz W. Benz, Geschichte der BRD Bd. 3+4: Gesellschaft und Kultur Arbeitsblätter Textsorten Zeitschriftenartikel Sprachenquests des Goethe-Instituts (online) 17. Uwagi dodatkowe: –
182
ROK II 1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna Nauka Języka Niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 6 (semestr 3)+8(semestr 4 - do wyboru spośród trzech zajęć) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 45 (semestr 3) + 30 (semestr 4) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: zaliczenie poprzedniego roku akademickiego 13. Cel nauczania: poszerzanie kompetencji językowych (wszystkich sprawności) studentów, w szczególności interpretacji tekstów, pracy z tekstem, czytanie wierszy, interpretacja wierszy, pogłębianie umiejętności udziału w dyskusji (metody erystyczne) 14. Program nauczania: Niezłomność wiary Symbolika zwierzęca Ogród miłości Piękna i bestia Wojowniczki-kobiety a walka Olbrzym i karły Ukochana poety Czarodzieje i czarodziejki Sławni mężowie Bohaterzy literaccy Parnas/Arkadia Statek szaleńców Czas-człowiek-przestrzeń Pół człowiek pół zwierze-szaleństwo przeobrażania Ogród potworów Dzieci planet Godziny i fazy życia Zajęcia organizacyjne 15. Metody i formy pracy studenta: wykład frontalny, konwersatorium, prezentacje, dyskusja, referaty, konsultacje indywidualne, praca indywidualna, analiza przypadków, ćwiczenia leksykalne, praca w parach, praca w grupach, testy leksykalne, zabawy 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Materiały przygotowane przez prowadzącego Seria słowników DUDEN 183
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 8 (do wyboru spośród trzech zajęć) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: bardzo dobra znajomość języka niemieckiego 13. Cel nauczania: pogłębienie sprawności językowych w zakresie czytania, pisania, rozumienia ze słuchu oraz mówienia, wzbogacenie zasobu słownictwa oraz kompetencji gramatycznej, osiągnięcie przez studentów poziomu C2 14. Program nauczania: Grammatik (Aktiv-Passiv; Nominal- / Verbalstil, Partizip-Attribute, Konzessiv-, Finalsätze, Temporalsätze, Kausal-, Konsekutivsätze, Konditionalsätze) Leseverstehen und Wortschatzarbeit Schreibfertigkeit Hörverstehen Sprachpraxis und Konversation 15. Metody i formy pracy studenta: metoda komunikatywna 14. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Literatura podstawowa: Lodewick, K., Barthel 2. Deutsch als Fremdsprache für Fortgeschrittene. Mittel- und. Oberstufe. Kursbuch. Göttingen: Fabouda Verlag, 2006 Lodewick, K., Barthel 2.Deutsch als Fremdsprache für Fortgeschrittene. Mittel- und. Oberstufe. Übungsbuch. Göttingen: Fabouda Verlag, 2006 Literatura uzupełniająca: artykuły z bieżącej prasy niemieckojęzycznej 17. Uwagi dodatkowe: –
184
1. Nazwa przedmiotu: Praktyczna nauka języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 4 6. Liczba punktów: 8 (do wyboru spośród trzech zajęć) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie C1 13. Cel nauczania: pogłębienie sprawności językowych studentów w zakresie czytania, pisania, rozumienia ze słuchu oraz mówienia, wzbogacenie zasobu słownictwa oraz kompetencji gramatycznej, rozwój kompetencji interkulturowej, osiągnięcie przez studentów poziomu C2 14. Program nauczania: Analiza artykułów o Polsce publikowanych w bieżącej prasie niemieckojęzycznej Praca z podręcznikiem Typisch Deutsch Współczesna liryka niemiecka Realia kulturowe Polski i Niemiec Ćwiczenia leksykalno-gramatyczne Konwersacje Pisanie kreatywne 15. Metody i formy pracy studenta: metoda komunikatywna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Engel, U. / Tomiczek, E., Wie wir reden. Sprechen im deutsch-polnischen Kontrast. Wrocław / Dresden 2010 Behal-Thomsen, H. / Lundguist-Mog, A./ Mog, P., Typisch Deutsch? Langenscheidt 2004 Gernhardt, R., Lichte Gedichte. Zürich: Haffmans Verlag 2001 artykuły z bieżącej prasy niemieckojęzycznej 17. Uwagi dodatkowe: –
185
Numer 2. Lektorat języka angielskiego 1. Nazwa przedmiotu: Lektorat języka angielskiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: A-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok 1, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2 +4 7. Poziom przedmiotu: A2 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30+ 30 10. Język nauczania: język angielski 11. Wykładowcy: pracownik Studium Języków Obcych 12. Wymagania wstępne: Studenci posiadają znajomość języka angielskiego na poziomie A2 oraz wykształcili już w znacznym stopniu swój styl uczenia się. Studenci potrafią przeczytać i zrozumieć autentyczny, długi tekst pisany i słuchany, potrafią napisać notatkę lub list , potrafią przeprowadzić rozmowę na większość tematów ogólnych. W ramach lektoratu studenci będą rozwijać swoje umiejętności językowe, doskonaląc jednocześnie strategie efektywnego uczenia się, stopniowo przejmując odpowiedzialność za swoją edukację. 13. Cel nauczania: Semestr 1 Rozwój sprawności językowych nabytych na poprzednich etapach nauki oraz ich integracja, umożliwiającą swobodne posługiwanie się językiem angielskim w odniesieniu do spraw życia codziennego i zagadnień życia zawodowego. Zapoznanie studentów z technikami egzaminacyjnymi, przygotowanie do egzaminów międzynarodowych TELC poziom B1. Semestr 2 Rozwój sprawności językowych nabytych na poprzednich etapach nauki oraz ich integracja, umożliwiającą swobodne posługiwanie się językiem angielskim w odniesieniu do spraw życia codziennego i zagadnień z życia zawodowego. Zapoznanie studentów z technikami egzaminacyjnymi, przygotowanie do egzaminów międzynarodowych TELC poziom B1 i B2. 14. Program nauczania: Semestr 1 Zagadnienia tematyczne: Uczenie się języków Przyroda Literatura Zdrowie Transport, podróże Pieniądze - zarobki, waluta, banki Sporty Kuchnia – przepisy, gotowanie Dom Podróże Rozrywka – kino, teatr, muzyka 186
Sprawności: Rozwijanie 4 sprawności językowych: mówienie – dyskusje w grupach, ustne streszczenia przeczytanych tekstów, prezentacja samodzielnie opracowanego tematu pisanie - list nieformalny, list formalny – podanie o pracę, CV czytanie - teksty podręcznikowe oraz fragmenty artykułów z prasy fachowej słuchanie Materiał gramatyczny: Czasy teraźniejsze, przyszłe, przeszłe czasowniki modalne Mowa zależna Strona bierna Okresy warunkowe Konstrukcje gramatyczne: have sth done, make sb do sth, would rather, had better. Semestr 2 Zagadnienia tematyczne: Uczenie się języków Przestępczość Demokracja – władza i prawo Zarządzanie czasem Życie w cyberprzestrzeni. Pieniądze - zarobki, waluta, banki Literatura Sztuka – malarstwo, rzeźba, architektura Medycyna Ekologia Sprawności: Rozwijanie 4 sprawności językowych: 1. mówienie – dyskusje w grupach, ustne streszczenia przeczytanych tekstów, prezentacja samodzielnie opracowanego tematu 2. pisanie - list nieformalny, list formalny – podanie o pracę, CV 3. czytanie - teksty podręcznikowe oraz fragmenty artykułów z prasy fachowej 4. słuchanie Materiał gramatyczny: Czasy teraźniejsze, przyszłe, przeszłe czasowniki modalne Mowa zależna Strona bierna Okresy warunkowe Konstrukcje gramatyczne: have sth done, make sb do sth, would rather, had better. 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Redston, C. / Cunningham, G., Face2Face intermediate, Cambridge University Press Redman, S., English Vocabulary in Use, Cambridge University Press 187
Murphy, R., English Grammar in Use, Cambridge University Press Thomson, A. J. / Martinet A. V., A Practical English Grammar, Oxford University Press 17. Uwagi dodatkowe: –
188
Numer 3. Seminarium magisterskie 1. Nazwa przedmiotu: Seminarium magisterskie (specjalizacja translatoryczna i nauczycielska) 2. Kod przedmiotu: A-3 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2; rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2 + 2 +6 +12 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej, Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki, Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego oraz Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: ogólna wiedza z zakresu przerabianych na studiach pierwszego stopnia dziedzin językoznawstwa i kulturoznawstwa 13. Cel nauczania: Zajęcia mają na celu doprowadzenie do powstania akceptowalnych prac magisterskich. Student: - zapoznaje się z wymogami stawianymi tego typu pracom, opanowuje warsztat badania naukowego, metody gromadzenia i wykazywania bibliografii, - zna i stosuje terminologię specjalistyczną, - omawia zagadnienia teoretyczne szkół językoznawczych i innych dyscyplin (kulturoznawstwa, literaturoznawstwa) oraz komentuje je, - krytycznie weryfikuje w trakcie pracy wybór literatury stosownie do własnych zainteresowań, - studiuje (z krytycznym podejściem) literaturę wybraną odpowiednio do swoich zainteresowań i tematyki pracy, - interpretuje poznane treści specjalistyczne, - stosuje zasady redagowania pracy (stronę edytorską, techniczną i językową), - potrafi prowadzić dyskusję na temat pracy i dziedziny, w której się porusza - umie planować proces pisania pracy magisterskiej - potrafi stosować techniki pisania pracy naukowej (analizować i krytycznie oceniać źródła informacji naukowej, referować poglądy autorów publikacji naukowych, polemizować z poglądami prezentowanymi w publikacjach naukowych, - zna główne kierunki badań prowadzonych w danym zakresie naukowym, - umie zastosować wybrany model i instrumentarium w prowadzonym przez siebie badaniu, - potrafi opracowywać zebrane dane i dokonywać ich interpretacji. 14. Program nauczania: Semestr 1 i 2 Temat projektu badawczego – problemy, wątpliwości, określenie celu Omówienie poszczególnych tematów – prezentacja indywidualna Omówienie poszczególnych tematów – dyskusja plenarna Literatura niemiecko-, polsko- i anglojęzyczna. Sposób wykorzystania
189
Cytat, parafraza, plagiat – celowość, konieczność i granice wykorzystania cudzej myśli W jaki sposób udoskonalić swój warsztat badawczy Założone cele a metody badań Rozbieżności między określonym celem badań a przewidzianą metodą. Ewentualna weryfikacja Plan pracy w fazie realizacji pracy magisterskiej Proporcje części pracy o charakterze teoretycznym i praktycznym
Semestr 3 i 4: przygotowanie pracy magisterskiej na odpowiednim poziomie merytorycznym i formalnym W jaki sposób udoskonalić swój warsztat badawczy Założone cele a metody badań Rozbieżności między określonym celem badań a przewidzianą metodą. Ewentualna weryfikacja Plan pracy w fazie realizacji pracy magisterskiej Proporcje części pracy o charakterze teoretycznym i praktycznym Teoretyczny i praktyczny charakter pracy Struktura pracy w fazie realizacji Omówienie poszczególnych rozdziałów – spójność pracy Językowa strona redakcji pracy Odsyłacz, przypis, spis rzeczy Edycja komputerowa – możliwości, pułapki nowoczesnego medium Edytorska strona redakcji pracy Konsultacje indywidualne. Rozbieżności celami a metodami pracy naukowej. Konsultacje indywidualne Końcowa faza redakcji pracy – korekta Zagadnienia szczegółowe wynikają z tematów prac realizowanych w ramach seminarium 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, dyskusja, prezentacja, referaty 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Boeglin, M., Wissenschaftlich arbeiten Schritt für Schritt. Gelassen und effektiv studieren. Fink Verlag Bünting, K.-D. / Bitterlich, A. / Pospiech, U., Schreiben im Studium. Ein Trainingprogramm 1996 Eco, U., Wie man eine wissenschaftliche Abschlussarbeit schreibt. C.F. Müller 1997 Ehlich, K. Steets, A., Wissenschaftlich schreiben – lehren und lernen. Walter de Gruyter 2003 literatura zgodna z tematami prac magisterskich 17. Uwagi dodatkowe: –
190
Numer 4. Zajęcia specjalizacyjne 1. Nazwa przedmiotu: Zajęcia specjalizacyjne (Translatoryka) 2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2+2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 (semestr 1) + 30 (semestr 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej, Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki, Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego oraz Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: obranie specjalizacji translatorycznej 13. Cel nauczania: celem przedmiotu jest zgłębienie głównych teorii przekładoznawstwa, wyrobienie krytycznego podejścia do podstawowych problemów i założeń, ćwiczenie umiejętności pracy z tekstem naukowym, wzbogacenie zasobów wiedzy z dziedziny translatoryki w aspekcie pisania pracy dyplomowej 14. Program nauczania: Zajęcia organizacyjne, rozmowa o tematyce zajęć specjalizacyjnych, dyskusja z uczestnikami o ich wyobrażeniach i oczekiwaniach oraz ich planach związanych z pracą dyplomową oraz sformułowanie planów zajęć Problematyka „Wieży Babel” Tłumaczenie jako transfer kulturowy Teorie tłumaczeń w dniu dzisiejszym (literatura-przekład) Teorie strukturalistyczne Translationsstudien Hermeneutycy – Stolze, Steiner, Paepcke Poststukturalizm Neubert, Koller, Nord – niemieckie perspektywy przekładoznawstwa Zapoznanie się z tekstami, dyskusja plenarna 15. Metody i formy pracy studenta: wykład frontalny, konwersatorium, prezentacje, dyskusja, referaty, konsultacje indywidualne, praca indywidualna z tekstem 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kittel, H. / Frank, A.-P. / Greiner, N. / Hermans, T. / Koller, W. / Lambert, J. / Paul, F. (Hrsg.), Übersetzung Translation Traduction. Ein internationales Handbuch zur Übersetzungsforschung. de Gruyter (=Handbücher zur Sprachund Kommunikationswissenschaft). Bd. I Berlin Nord, C., So treu wie möglich? Die linguistische Markierung kommunikativer Funktionen und ihre Bedeutung für die Übersetzung literarischer Texte. In: Linguistik und Literaturübersetzen. Hrsg. von Rudi Keller. Tübingen: Gunter Narr Verlag 1997( = TRANSFER Düsseldorfer Materialien zur Literaturübersetzung. Bd. 11) 191
Drescher, H.-W. (Hrsg.), Kultur, Kulturwissenschaft und Translation. In: Transfer. Übersetzen – Dolmetschen – Interkulturalität. 50 Jahre Fachbereich Angewandte Sprach- und Kulturwissenschaft der Johannes Gutenberg-Universität Mainz in Germersheim. Frankfurt am Main: Peter Lang Europäischer Verlag der Wissenschaften 1992 ( = FASK A/23) Lönker, F. (Hrsg.), Die literarische Übersetzung als Medium der Fremderfahrung.. Berlin: Erich Schmidt Verlag 1992 Huntemann, W. / Rühling, L. (Hrsg.), Die literarische Übersetzung zwischen Tradition und Moderne. Berlin: Erich Schmidt Verlag 1997 ( = Göttinger Beiträge zur Internationalen Übersetzungsforschung 14)
17. Uwagi dodatkowe: –
192
1. Nazwa przedmiotu: kulturoznawstwo)
Zajęcia
specjalizacyjne
(Językoznawstwo
i
2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2 + 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: ogólna wiedza z zakresu przerabianych na studiach pierwszego stopnia dziedzin językoznawstwa i kulturoznawstwa 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest powtórzenie, uporządkowanie i utrwalenie zdobytej wcześniej i nowej wiedzy z zakresu różnych dziedzin / dyscyplin językoznawstwa oraz z kulturoznawstwa – pokrewnych tematyce przygotowywanych prac magisterskich 14. Program nauczania: Tzw. gramatyka tradycyjna (morfologia, składnia) a teorie nowsze. Leksykologia, słowotwórstwo, semantyka, nominacja Teoria walencji i gramatyka dependencyjna Gramatyka/lingwistyka tekstu i dialogu Pragmalingwistyka, teoria aktów mowy Nurty lingwistyki stosowanej Strukturalizm, pragmalingwistyka, kognitywizm Psycho-, socjo-, neurolingwistyka Językoznawstwo kulturowe inne 15. Metody i formy pracy studenta: referaty, praca z artykułami naukowymi, dyskusja nad omawianymi problemami, pisemne opracowanie tematów 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: różna, do każdego z tematów 17. Uwagi dodatkowe: –
193
1. Nazwa przedmiotu: kulturoznawstwo)
Zajęcia
specjalizacyjne
(Językoznawstwo
i
2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2; rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2 +2 +2+10 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: uczestnictwo w równoległym seminarium magisterskim 13. Cel nauczania: Zajęcia mają charakter seminaryjny i tematycznie pomocniczy wobec seminarium magisterskiego. Ich cel stanowi: zapoznanie studenta z szerokim spectrum problematyki w najnowszej literaturze fachowej; rozwijanie umiejętności samodzielnego referowania tekstów; szkolenie zasad prezentacji pozyskanej wiedzy i umiejętności; nauczenie studenta zasad rzetelności naukowej (skrupulatne odwoływanie się do źródeł, dokładne cytowanie i zaznaczanie granic pracy własnej i cudzej) 14. Program nauczania: Lingwistyka Język a polityka Historia Niemiec Prawa człowieka Wybitne osobistości kultury niemieckiej 15. Metody i formy pracy studenta: Studenci referują, a także samodzielnie wyszukują i prezentują artykuły naukowe odnoszące się do wybranych dziedzin, by poszerzyć swoją wiedzę merytoryczną i móc świadomie wybrać tematykę pracy magisterskiej 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: w zależności od tematyki prezentowanej podczas zajęć 17. Uwagi dodatkowe: –
194
1. Nazwa przedmiotu: Zajęcia specjalizacyjne (Semantyka i pragmatyka) 2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2 + 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: licencjat z języka niemieckiego 13. Cel nauczania: pogłębienie umiejętności pracy z tekstem naukowym, poszerzenie wiedzy językoznawczej przydatnej do napisania pracy magisterskiej 14. Program nauczania: Co to jest język Historia językoznawstwa w skrócie Dyscypliny językoznawcze i ich podstawowe pojęcia Znak językowy Semiotyka i jej obszar zainteresowań. Leksykologia i semantyka Znaczenie jako problem semantyki Rodzaje znaczeń Znaczenie słowa, zdania i tekstu Relacje znaczeniowe między elementami słownictwa Manipulacja językowa Problemy semantyczne w życiu publicznym 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, wykład, praca w grupach, praca indywidualna, projekt (z prezentacją wyników), dyskusja nad problemami zwartymi w przeczytanych wcześniej tekstach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Majchrzak J. / Mendel T., Metodyka pisania prac magisterskich i dyplomowych: poradnik pisania prac promocyjnych oraz innych opracowań naukowych wraz z przygotowaniem ich do obrony lub publikacji. Poznań 2009) Pieter, J., Zarys metodologii pracy naukowej. Warszawa 1975 Adamzik, K., Sprache: Wege zum Verstehen. München 2001 słowniki językoznawcze niemieckie i polskie niemieckojęzyczne źródła internetowe pozycje wybrane przez studentów 17. Uwagi dodatkowe: –
195
1. Nazwa przedmiotu: Zajęcia specjalizacyjne (Językoznawstwo kontrastywne) 2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 i 4 6. Liczba punktów: 2 + 10 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: licencjat (fil. germańska), zaliczone pierwsze dwa semestry zajęć specjalizacyjnych 13. Cel nauczania: przegląd zagadnień językoznawczych wykraczających poza zasadniczy program studiów neofilologicznych 1 i 2 stopnia, w tym zwłaszcza związanych z tematyką prac magisterskich powstających pod kierunkiem prowadzącego świadoma obserwacja i analiza zjawisk zachodzących współcześnie w żywym języku niemieckim 14. Program nauczania: Teoretyczne podstawy lingwistyki kontrastywnej Teoretyczne podstawy krytyki przekładu Komunikacja językowa w nowych mediach / Język Internetu (instant messaging, czat, e-mail, blog, fora internetowe, Web 2.0 i in.) w ujęciu kontrastywnym niemieckopolskim Współczesny język reklamy w ujęciu kontrastywnym niemiecko-polskim Współczesny język młodzieżowy w ujęciu kontrastywnym niemiecko-polskim Złożenia okazjonalne i inne okazjonalizmy we współczesnym słowotwórstwie niemieckim i polskim Relacje leksykalne pomiędzy jęz. angielskim i niemieckim ze szczególnym uwzględnieniem tzw. faux amis System czasów gramatycznych w porównaniu angielsko-niemiecko-polskim Wpływ czynników pozatekstowych na ostateczny kształt przekładu / analiza przekładów równoległych Formy dyminutywne w baśniach braci Grimm i kwestia ich przekładu na język polski Wpływ mitologii germańskiej na późniejszy rozwój j. niemieckiego Wybrane aspekty niemieckiej dialektologii 15. Metody i formy pracy studenta: w miarę potrzeb również elementy wykładu
referat
/
prezentacja
+
dyskusja;
16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Najważniejsze niemieckojęzyczne podręczniki z zakresu językoznawstwa porównawczego (Gürtler 1981; Rein 1983; Sternemann 1983; Krzeszowski 1990) oraz przekładoznawstwa (Koller 1979/2001; Reiß/ Vermeer 1984; Snell-Hornby et al. 1998 i in.). 196
Literatura właściwa dla poszczególnych tematów i zgodna z bibliografią powstających prac magisterskich.
17. Uwagi dodatkowe: –
197
1. Nazwa przedmiotu: Zajęcia specjalizacyjne (Glottodydaktyka) 2. Kod przedmiotu: A-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: Rok 2, semestr 3,4 6. Liczba punktów: 2 +10 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 ) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy:, pracownik Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: licencjat (fil. germańska), zaliczone pierwsze dwa semestry zajęć specjalizacyjnych 13. Cel nauczania: Student: - omawia tematykę przeczytanych tekstów naukowych i omawia je krytycznie, - dostrzega różnice w podejściu do zagadnień teoretycznych różnych autorów, szkół językoznawczych, - objaśnia terminologię naukową, - zbiera odpowiednią do swoich badań literaturę i uzasadnia wybór, - interpretuje i potrafi wyciągać wnioski z lektury pozycji naukowych, - redaguje tezy i wygłasza na ich temat referat, - operuje metajęzykiem 14. Program nauczania: Ustalenia organizacyjne. Formy pracy naukowej Działalność filologiczna: naukowa, popularnonaukowa, dydaktyczna Możliwości wykorzystania myśli teoretycznej w działalności praktycznej – dydaktyce Przyszłość języka – tendencje w rozwoju języka Bastian Sick – popularyzatorstwo refleksji językoznawczej Naukowy charakter pracy nauczyciela języka obcego? Interdyscyplinarność nowoczesnej refleksji naukowej Możliwości dydaktyzacji wiedzy gramatycznej Frazeologia obszarem badań językoznawców Frazeologia jako praktyczne wyzwania dla dydaktyki Wkład dyscyplin językoznawstwa w rozwój myśli glottodydaktycznej Antropocentryczna teoria języków ludzkich – znaczenie dla myśli językoznawczej Antropocentryczna teoria języków ludzkich – znaczenie dla glottodydaktyki Granice refleksji naukowej: element subiektywizmu w ocenie zjawisk Język naukowy – cechy rejestru, błędy stylistyczne Cechy języków specjalistycznych Glottodydaktyka a dorobek refleksji językoznawczej i literaturoznawczej Krytyczna lektura tekstu naukowego Polemika elementem, dyskursu naukowego Nowoczesne założenia badań glottodydaktycznych Indywidualne problemy badawcze 15. Metody i formy pracy studenta: metody podające, problemowe, dyskusja dydaktyczna, metody eksponujące oraz przewodniego tekstu 198
16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Austin J. L. Sinn und Sinneserfahrung. Stuttgart 1975 Bühler, K., Sprachtheorie. Die Darstellungsfunktion der Sprache. Stuttgart 2000 Esselborn-Krumbiegel, H., Von der Idee zum Text. Eine Einleitung zum wissenschaftlichen Schreiben. UTB für Wissenschaft, Hüthig C. F. Müller 2004 Peterßen, W.-H., Wissenschaftliche(s) Arbeiten. Eine Einführung für Schule und Studium. Oldenbourg Schulbuchverlag 2001 Searle, J. R., Ausdruck und Bedeutung. Untersuchungen zur Sprechakttheorie. Frankfurt a.M. 1982 Sick, B., Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod. 1. Hamburg 2005 literatura właściwa dla poszczególnych tematów i zgodna z bibliografią powstających prac magisterskich Uzupełniająca Bußmann, H., Lexikon der Sprachwissenschaft. Stuttgart 42002) Bünting. K., Einführung in die Linguistik. Weinheim 1995 Bąk, P., Grammatisch überflüssig oder lexikalisch komplementär? Vorüberlegungen zur kontrastiven Betrachtung von Tautologie und Pleonasmus im Deutschen und Polnischen. W: Wierzbicka, Mariola / Wawrzyniak, Zdzisław (red.): Grammatik im Text und Diskurs. (= Danziger Beiträge zur Germanistik). Peter Lang Verlag. Frankfurt/M. 2010 Bąk, P., Rhetorisch falsche Freunde im Alltag und im Mediendiskurs als Problem deutsch-polnischer Sprachkontakte. In: Apeltauer Ernst (2010): Flensburger Papiere zur Mehrsprachigkeit und Kulturenvielfalt im Unterricht. Universität Flensburg. Flensburg 2010 Eco, U., Wie man eine wissenschaftliche Abschlussarbeit schreibt, 7. Auflage, UTB für Wissenschaft, Hüthig C. F. Müller 1998 Sowinski, B., Stilistik. Metzler. Stuttgart, Weimar 19992 17. Uwagi dodatkowe: –
199
B. Grupa treści kierunkowych – treści kształcenia w zakresie językoznawstwa i literaturoznawstwa Numer 1: Językoznawstwo Numer 2: Pragmalingwistyka Numer 3: Socjolingwistyka Numer 4: Wybrane zagadnienia z historii literatury niemieckojęzycznej Numer 5: Komunikacja interkulturowa Numer 5: Wykład monograficzny
200
Numer 1: Językoznawstwo 1. Nazwa przedmiotu: Językoznawstwo (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2+3 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 (sem. 1) + 15 (sem. 2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: kurs wstępu do językoznawstwa oraz kurs gramatyki opisowej i praktycznej (2 lata) 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z problematyką językoznawstwa zarówno w ujęciu tradycyjnym (powstanie i historia językoznawstwa) jak i współczesnym (strukturalizm, gramatyka generatywna, pragmalingwistyka), a także przybliżenie studentom zagadnień struktury (fonetyka z fonologią, morfologia, składnia i semantyka) oraz użycia języka (pragmatyka, lingwistyka tekstu). 14. Program nauczania: Pojęcie języka w historii językoznawstwa Strukturalizm (de Saussure) Behawioryzm (Bloomfield) Gramatyka generatywno-transformacyjna (Chomsky) Semiotyczny charakter języka; rodzaje znaków (Peirce) System języka: fonetyka / fonologia System języka: morfologia / semantyka System języka: składnia Pragmatyka: teoria aktów mowy (Austin, Searle) Lingwistyka tekstu 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Gross, H., Einführung in die germanistische Linguistik. München 1998 Helbig, G., Geschichte der Sprachwissenschaft. Leipzig 1973 Pelz, H., Linguistik. Eine Einführung. Hamburg 1999 Helbig, Gerhard: Linguistische Theorien der Moderne. Berlin 2002 Bünting, K.-D. Einführung in die Linguistik, Königstein 1996 Weber, H., Die Entdeckung der Sprachen in der Romantik; Texte, zusammengestellt von H. Weber, Tübingen 1993-4 Taylor, J.R., Gramatyka kognitywna. Kraków 2007 Eichler, W. / Bünting, K.-D., Deutsche Grammatik. Königstein 1996 201
Siever, T. / Schlobinski, P. / Runkehl, J., Websprache.net. Berlin-New York 2005 Linke, A. / Nussbaumer, M./Portmann, P. R., Studienbuch Linguistik. Tübingen 2006 Searle, J., Sprechakte. Ein sprachphilosophischer Essay. Frankfurt a.M. 1973 Antos, G. / Tietz, H,. Die Zukunft der Textlinguistik. Traditionen, Transformationen, Trends. Tübingen 1997 Geier, M. / Kohrt, M. / Küper, Ch. / Marschallek, F., Sprache als Struktur; Eine kritische Einführung in Aspekte und Probleme der generativen Transformationsgrammatik. Tübingen 1976 17. Uwagi dodatkowe: –
202
1. Nazwa przedmiotu: Językoznawstwo (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 2+2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 (sem. 1) + 15 (sem.2) 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: zaliczony kurs wstępu do językoznawstwa oraz gramatyki opisowej i praktycznej (2 lata) 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie słuchaczy z problematyką językoznawstwa zarówno w ujęciu tradycyjnym (powstanie i historia językoznawstwa) jak i współczesnym (strukturalizm, gramatyka generatywna, pragmalingwistyka), a także przybliżenie studentom zagadnień struktury (fonetyka z fonologią, morfologia, składnia i semantyka) oraz użycia języka (pragmatyka, lingwistyka tekstu). Docelowo pełna kompetencja w zagadnieniach lingwistyki. 14. Program nauczania: Pojęcie języka w historii językoznawstwa Strukturalizm (F. de Saussure) Behawioryzm (L. Bloomfield) Gramatyka generatywno-transformacyjna (N. Chomsky) Semiotyczny charakter języka; rodzaje znaków (Peirce) System języka: fonetyka / fonologia, System języka: morfologia / semantyka System języka: składnia Pragmatyka: teoria aktów mowy (Austin, Searle) Lingwistyka tekstu 15. Metody i formy pracy studenta: konwersatorium, ćwiczenia na materiale semiotycznym i językowym, kolokwium zaliczeniowe (połówkowe i końcowe) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Gross, H., Einführung in die germanistische Linguistik. München 1998 Helbig, G., Geschichte der Sprachwissenschaft. Leipzig 1973 Pelz, H., Linguistik. Eine Einführung. Hamburg 1999 Helbig, G., Linguistische Theorien der Moderne. Berlin 2002 Bünting, K.-D., Einführung in die Linguistik. Königstein 1996 Weber, H., Die Entdeckung der Sprachen in der Romantik; Texte, zusammengestellt von H. Weber, Tübingen 1993-4 Taylor, J.R., Gramatyka kognitywna. Kraków 2007 Eichler, W. / Bünting, K.-D., Deutsche Grammatik. Königstein 1996 Eichler, W. / Bünting, K.-D., Deutsche Grammatik. Königstein 1996 203
Siever, T. / Schlobinski, P. / Runkehl, J., Websprache.net. Berlin-New York 2005 Linke, A. /Nussbaumer, M./Portmann, P. R., Studienbuch Linguistik. Tübingen 2006 Searle, J., Sprechakte. Ein sprachphilosophischer Essay. Frankfurt a.M. 1973 Antos, G. / Tietz, H,. Die Zukunft der Textlinguistik. Traditionen, Transformationen, Trends. Tübingen 1997 Geier, M. / Kohrt, M. / Küper, Ch. / Marschallek, F., Sprache als Struktur; Eine kritische Einführung in Aspekte und Probleme der generativen Transformationsgrammatik. Tübingen 1976 17. Uwagi dodatkowe: –
204
1. Nazwa przedmiotu: Językoznawstwo (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 8 7. Poziom przedmiotu: C2 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 3 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość podstaw językoznawstwa ogólnego 13. Cel nauczania: Celem przedmiotu jest przypomnienie i poszerzenie wiadomości z zakresu językoznawstwa. Głównym tematem jest zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z zakresu frazeologii, klasyfikacją, problemami semantycznymi, frazeologizmami tekstach i słownikach oraz frazeologią niemiecko-polską. 14. Program nauczania: Powtórzenie wiadomości z zakresu językoznawstwa ogólnego Leksykologia Leksykografia Frazeologia niemiecka. Terminologia i kryteria podziału frazeologizmów Semantyczne właściwości frazeologizmów Syntaktyczne cechy frazeologizmów Frazeologizmy w słowniku Frazeologizmy w tekście Problemy frazeologii polsko-niemieckiej 15. Metody i formy pracy studenta: konwersatorium, ćwiczenia na materiale semiotycznym i językowym, kolokwium zaliczeniowe (połówkowe i końcowe) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Burger, H., Phraseologie. Eine Einführung am Beispiel des Deutschen. 3. neu bearbeitete Auflage. Berlin 2007 Donalies E., Basiswissen Deutsche Phraseologie. Tübingen, Basel 2009 Fleischer, W. / Helbig, G. / Lerchner, G., Kleine Enzyklopädie Deutsche Sprache. Frankfurt am Main 2001 Studienbuch Linguistik. Tübingen 1994 17. Uwagi dodatkowe: –
205
Numer 2. Pragmalingwistyka 1. Nazwa przedmiotu: Pragmalingwistyka (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs z językoznawstwa 13. Cel nauczania: Celem wykładu jest wyczerpujące przedstawienie tła powstania oraz spektrum najważniejszych koncepcji pragmatycznych w lingwistyce. Wykład zapoznaje studentów z prekursorskimi koncepcjami filozofii języka, teorią działań językowych , teorią aktów mowy oraz teorią dyskursu. 14. Program nauczania: Prekursorzy koncepcji pragmatycznych w lingwistyce Koncepcja języka u wczesnego i późnego L. Wittgensteina Konstatywy i preformatywy wg. J.L. Austina J.R.Searle‟a reguły regulatywne i konstytutywne J.R. Searle‟e teoria aktów mowy. P. Grice‟a maksymy konwersacyjne 15. Metody i formy pracy studenta: wykład audytoryjny, wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Wittgestein, L., Tractatus logico-philosophicus. Werkausgabe Band I, Suhrkamp 1984, S. 7-85 Wittgestein, L., Philosophische Untersuchungen. Werkausgabe. Band I 1984, S. 225580 Austin, J.L., Zur Theorie der Sprechakte. Philipp Reclam jun 1981 Searle. J.L., Sprechakte. Ein sprachphilosophischer Essay. Suhrkamp 1971 Searle J.L., Speech Act Theory and Pragmatics. Dordrecht. Reodel 1980 Grice, P.H., Logik und Konversation. in: Meggle, G. (Hrsg.), Handlung, Kommunikation, Bedeutung, Frankfurt a.M. 1993, S 243-265 17. Uwagi dodatkowe: –
206
Numer 4. Socjolingwistyka 1. Nazwa przedmiotu: Socjolingwistyka (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-3 3. Formuła przedmiotu: obowiązkowy 4. Typ przedmiotu: wykład 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Językoznawstwa Porównawczego i Stosowanego 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs z językoznawstwa 13. Cel nauczania: Wykład ma na celu przybliżenie studentom tej dość nowej (połowa XX w.) dziedziny jaka jest socjolingwistyka. Socjolingwistyka łączy język oraz nauki społeczne, dotyczy społecznych kontekstów kształtowania się języka - jego formy i funkcji, analizuje wpływ zmian społecznych na język. W ramach wykładu podjęte zostaną takie tematy jak: rozwój mowy oraz zaburzony rozwój mowy, wpływ wykształcenia matki, jej przynależności społecznej oraz jej sposobu komunikacji na rozwój mowy potomstwa. Mówić będziemy również o zjawisku dwu- i wielojęzyczności. Wprowadzone zostanie pojęcie socjolektu i dialektu, omówione zostanie środowiskowe i zawodowe zróżnicowanie języka, studenci zapoznają się również z poglądami tzw. Genderlinguistik – lingwistyki płci. 14. Program nauczania: Wprowadzenie do tematyki: język, lingwistyka, socjolingwistyka, teoria kodu Bernsteina, hipoteza Saphir-Whorfa Rozwój języka, język a środowisko, zaburzenia w rozwoju języka Bilingwalizm i wielojęzyczność Język a płeć Języki fachowe Mniejszości narodowe i języki, nowoczesna dialektologia, języki pidżynowe i kreolskie 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Amon, U. (eds.), Sociolinguistics: an international handbook of the science of language and society. Vol. 3. Walter de Gruyter, Berlin, New York 2006 Coulmas, F., The handbook of sociolinguistics. Blackwell, Oxford 2000 Lubaś, W. (red.): Socjolingwistyka. Polska Akademia Nauk, Instytut Języka Polskiego, Wrocław Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1999 Urban, A.: Mały słownik terminów z zakresu socjolingwistyki i pragmatyki językowej. Spółka Wydawnicza Księgarska, Warszawa 2000 Veith, H. W., Soziolinguistik. Ein Arbeitsbuch mit 104 Abbildungen, Kontrollfragen und Antworten. Günter Narr, Tübingen 2005
207
Numer 4. Wybrane zagadnienia z historii literatury niemieckojęzycznej 1. Nazwa przedmiotu: Wybrane niemieckojęzycznej (wykład)
zagadnienia
z
historii
literatury
2. Kod przedmiotu: B-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: wiedza ogólna z zakresu literatury 13. Cel nauczania: Moralna problematyka w twórczości XX-wiecznych autorów niemieckiego obszaru językowego. Równocześnie z wykładem prowadzone są ćwiczenia poświęcone analizie i interpretacji tekstów literackich reprezentatywnych dla swego czasu. 14. Program nauczania: Antropologia Eliasa Canettiego („Die Blendung”). Autobiograficzna trylogia. Teoria masy jako zagrożenia indywidualności człowieka Chrześcijański moralista Heinrich Böll. Ewangeliczne korzenie w twórczości Bölla („Gruppenbild mit Dame”). Spór ze społeczną praktyką kościoła katolickiego. Deprecjacja języka jako deprecjacja społeczeństwa („Die verlorene Ehre von Katharina Blum”) Maxa Frischa walka o indywidualną tożsamość („Stiller”). Dzienniki („Nie będziesz czynił obrazu na podobieństwo…”). Dramat „Andorra” jako obrachunek z totalitarną mentalnością G. Grass, pisarz niemieckiej winy (Gdańska trylogia, „Aus dem Tagebuch einer Schnecke“). Problematyka równouprawnienia płci („Der Butt”) Thomasa Bernharda spór ze światem. Cykl autobiograficzny („Die Ursache”). Obrachunek z austrofaszyzmem i austronazizmem Powieściowe arcydzieła literatury 15. Metody i formy pracy studenta: wykład 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Światłowski, Z., Lese- und Lebenserfahrungen mit der deutschsprachigen Literatur 1890-1945. Rzeszów 2001 Szyrocki, M., Die deutschsprachige Literatur von ihren Anfängen bis zum Ausgang des 19. Jahrhunderts. Warszawa 1986 Žmegač, V. (red.), Geschichte der deutsche Literatur vom 18. Jahrhundert bis zur Gegenwart. Frankfurt am Main 1992 17. Uwagi dodatkowe: –
208
1. Nazwa przedmiotu: Wybrane zagadnienia z historii literatury niemieckiej (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: wiedza ogólna z zakresu literatury 13. Cel nauczania: Moralna problematyka w twórczości XX-wiecznych autorów niemieckiego obszaru językowego. Ćwiczenia prowadzone są równolegle z wykładem i poświęcone są analizie i interpretacji tekstów literackich. 14. Program nauczania: Analiza i interpretacja tekstu Eliasa Canettiego „Die Fackel im Ohr” Analiza i interpretacja tekstu Heinricha Bölla „Ansichten eines Clowns Analiza i interpretacja tekstu Maxa Frischa „Homo Faber” Analiza i interpretacja tekstów G.Grassa „Die Blechtrommel” (fragmenty) i „Der Butt” (fragmenty) Analiza i interpretacja tekstu Thomasa Bernharda „Die Ursache” 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia, dyskusja, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Światłowski, Z., Lese- und Lebenserfahrungen mit der deutschsprachigen Literatur 1890-1945. Rzeszów 2001 Szyrocki, M., Die deutschsprachige Literatur von ihren Anfängen bis zum Ausgang des 19. Jahrhunderts. Warszawa 1986 Žmegač, V. (red.), Geschichte der deutsche Literatur vom 18. Jahrhundert bis zur Gegenwart. Frankfurt am Main 1992 17. Uwagi dodatkowe: –
209
1. Nazwa przedmiotu: Wybrane zagadnienia z historii literatury niemieckiej (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie zaawansowanym, pozwalającym na samodzielną lekturę większych tekstów literackich 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z głównymi problemami dyskursu literackiego od początków modernizmu po dzień dzisiejszy. 14. Program nauczania: Twórczość Josepha Rotha od powieści okresu „Nowej Rzeczowości” po utwory ostatnie. Problematyka judaistyczna. (Ortodoksja i asymilacja) Literatura jako medium utopijnego myślenia. „Człowiek bez właściwości” Roberta Musila. Metafizyczny wymiar literatury. Twórczość Hermanna Brocha Mitologiczne motywy w literaturze. Twórczość Tomasza Manna po 1918 roku Niemieckie powroty do przeszłości. Powieści Heinricha Bölla, Güntera Grassa i Wolfganga Koeppena Literatura zaangażowana. Publicystyka i proza Heinricha Bölla Metody i kryteria krytyki literackiej (Marcel Reich-Ranicki) Fenomen powieści postmodernistycznej. („Pachnidło” Patricka Süskinda) 15. Metody i formy pracy studenta: Wykład w języku niemieckich z elementami komentarza w języku polskim 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Światłowski, Z., Lese- und Lebenserfahrungen mit der deutschsprachigen Literatur 1890-1945. Wydawnicwto UR Rzeszów 2001 Balzer, B. / Mertens, V. (red), Deutsche Literatur in Schlaglichtern. Mannheim, Wien, Zürich 1990 17. Uwagi dodatkowe: –
210
1. Nazwa przedmiotu: Wybrane zagadnienia z historii literatury niemieckiej (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: B-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Historii Literatury Niemieckiej 12. Wymagania wstępne: znajomość języka niemieckiego na poziomie zaawansowanym, pozwalającym na samodzielną lekturę większych tekstów literackich. 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z głównymi problemami dyskursu literackiego od początków modernizmu po dzień dzisiejszy. Ćwiczenia prowadzone są równolegle z wykładem i poświęcone są analizie i interpretacji tekstów literackich. 14. Program nauczania: Analiza i interpretacja tekstu Josepha Rotha „Radetzkymarsch” Analiza fragmentów „Człowieka bez właściwości” Roberta Musila Analiza fragmentów wybranych dzieł Tomasza Manna (po 1918 roku) „Der Vorleser” Bernharda Schlinka „Pachnidło” Patricka Süsskinda 15. Metody i formy pracy studenta: dyskusja, praca w grupach 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Światłowski, Z., Lese- und Lebenserfahrungen mit der deutschsprachigen Literatur 1890-1945. Wydawnicwto UR Rzeszów 2001 Balzer, B. / Mertens, V. (red), Deutsche Literatur in Schlaglichtern. Mannheim, Wien, Zürich 1990 17. Uwagi dodatkowe: –
211
Numer 5. Komunikacja interkulturowa 1. Nazwa przedmiotu: Komunikacja interkulturowa (wykład) 2. Kod przedmiotu: B-5 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: znajomość języka wykładowego na poziomie C1 13. Cel nauczania: Zapoznanie ze sztandarowymi pojęciami komunikacji interkulturowej. Uświadomienie różnic (inter)kulturowych pomiędzy kulturą rodzimą i obcą oraz uwrażliwienie na nie. 14. Program nauczania: Komunikacja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia; jej rola w procesie kształcenia nauczycieli i tłumaczy Definicje kultury, jej wąskie i szerokie ujęcie, kultura jako produkt społeczeństwa i mentalne zaprogramowanie umysłu Kompetencja interkulturowa – wyjaśnienie pojęcia Obraz własny i obcy; sąd, uprzedzenie, stereotyp – powstawanie, charakterystyka, funkcje Bezpośredni i pośredni styl komunikowania się Problemy komunikacji interkulturowej na płaszczyźnie kompetencji językowej, treści, komunikacji niewerbalnej i parawerbalnej Critical Incidents – szczegółowe omówienie wybranych przykładów „Moje wielkie greckie wesele” – analiza filmu pod kątem nieporozumień kulturowych 15. Metody i formy pracy studenta: Metoda wykładowa z elementami nawiązywania dialogu ze studentami. 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Bolten, J., Interkulturelle Kompetenz. Erfurt: Landeszentrale für Politische Bildung Thüringen 2007 Erll, A. / Gymnich, M., Interkulturelle Kompetenzen. Erfolgreich kommunizieren zwischen den Kulturen. Klett Lernen und Wissen GmbH: Stuttgart 2007 Heringer, H.-J., Interkulturelle Kommunikation: Grundlagen und Konzepte. Tübingen / Basel: Francke 2004 Knapp-Potthoff, A. / Liedke, M. (red.), Aspekte interkultureller Kommunikationsfähigkeit. München: iudicium Verlag 1997 Maletzke, G., Interkulturelle Kommunikation. zur Interaktion zwischen Menschen verschiedener Kulturen. Opladen: Westdeutscher Verlag 1996
212
Mihułka, K., Stereotype und Vorurteile in der deutsch-polnischen Wahrnehmung. Eine empirische Studie zur Evaluation des Landesbildes durch Germanistikstudenten. Wyd. UR: Rzeszów 2010 Mikułowski Pomorski, J., Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej 2003 Bolten, J., Interkulturowa kompetencja. Poznań: Wyd. Naukowe UAM 2006 Donec, P., Landeskunde und Linguolandeskunde in der interkulturellen Kommunikation, w: Deutsch als Fremdsprache 28, 4/1991, 222-226. Hofstede, G., Kulturen-Organisationen-Management. Interkulturelle Zusammenarbeit. Wiesbaden: Gabler 1993 Knapp, K., / Knapp-Potthoff, A., Interkulturelle Kommunikation, in: Zeitschrift für Fremdsprachenforschung 1, 1990, 62-93 Kretzenbacher, H.-L., Der “erweiterte Kulturbegriff“ in der außenkulturpolitischen Diskussion der Bundesrepublik Deutschland. Ein Vergleich mit der öffentlichen/ innenkulturpolitischen und kulturwissenschaftlichen Begriffsentwicklung von den sechziger bis zu den achtziger Jahren, w: Jahrbuch Deutsch als Fremdsprache 18 1992, 170-196 Löschmann, M., Stereotype, Stereotype und kein Ende, w: Löschmann, M./ Stroinska, M., 1998, Stereotype im Fremdsprachenunterricht. Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag. 7-33 17. Uwagi dodatkowe: –
213
Numer 6. Wykład monograficzny 1 Nazwa przedmiotu: Wykład monograficzny 2. Kod przedmiotu: B-6 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: I, semestr 2 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego 12. Wymagania wstępne: bardzo dobra znajomość języka niemieckiego 13. Cel nauczania: kształcenie w zakresie podstaw translatoryki oraz przybliżenie studentom problematyki dwujęzyczności 1.
Program nauczania: Dwujęzyczność jako centralne pojęcie translatoryki i glottodydaktyki Dwujęzyczność a jednojęzyczność Aspekt dźwiękowy Aspekt semantyczny Aspekt strukturalny (morfologia, składnia, słowotwórstwo) Frazeologia Aspekt tekstotwórczy, gatunki tekstów Tłumaczenie pisemne
15. Metody i formy pracy studenta: Wykład frontalny, wykład konwersatoryjny 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: ERNST, PETER (2004): Germanistische Sprachwissenschaft. Wien FLEISCHER, WOLFGANG (1982): Phraseologie der deutsche Gegenwartssprache. Leipzig ENGEL, ULRICH/ TOMICZEK, EUGENIUSZ (2010): Wie wir reden. Sprechen im Deutschpolnischen Kontrast. Wrocław/ Dresden. 17. Uwagi dodatkowe: –
214
MODUŁ VII
215
C. Moduł specjalizacji nauczycielskiej Numer 1: Psychologia Numer 2: Pedagogika Numer 3: Prawo oświatowe i system oświaty Numer 4: Historia i kultura regionu Numer 5: Technologia informacyjna w szkole Numer 6: Metodyka nauczania języka niemieckiego Numer 7: Metodologia badań glottodydaktycznych
216
Numer 1. Psychologia 1. Nazwa przedmiotu: Psychologia (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-1 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Pedagogiki 12. Wymagania wstępne: brak 13. Cel nauczania: Istotnym celem kształcenia jest wytworzenie związku pomiędzy zasobem wiadomości teoretycznych z psychologii ogólnej i społecznej a praktyczna działalnością studentów jako przyszłych nauczycieli. 14. Program nauczania: Psychologiczna analiza procesu uczenia się. Aktywny i reaktywny odbiór informacji. Uwarunkowania efektywności procesu uczenia się szkolnego dzieci i młodzieży Przyczyny trudności i niepowodzeń szkolnych uczniów – pomoc nauczyciela w ich przezwyciężaniu Przystosowanie emocjonalno-społeczne uczniów do funkcjonowania w sytuacjach szkolnych. Różnice indywidualne w zakresie ekspresje i kontroli emocjonalnej. Klasa szkolna jako grupa społeczna. Znaczenie grupy dla rozwoju i socjalizacji jednostki. Formalna i nieformalna struktura klasy szkolnej Ćwiczenie umiejętności słuchania wypowiedzi partnera w interakcji. Znaczenie informacji pozawerbalnych w procesie komunikowania się interpersonalnego. Przyczyny powstawania zniekształceń w procesie przekazywania informacji: nauczyciel-uczeń, uczeń-nauczyciel, uczeń-uczeń Komunikowanie przeżyć w sposób bezpośredni i ukryty. Udzielenie informacji zwrotnej. Partnerski i niepartnerski styl prowadzenia rozmowy Podnoszenie poziomu wrażliwości studentów na problemy wychowawcze. Zwiększenie zdolności spostrzegania i przewidywania konsekwencji własnych oddziaływań wychowawczych Stereotypy, uprzedzenia, dyskryminacje. Wpływ stereotypów i uprzedzeń na zachowanie jednostki. Przyczyny ulegania konformizmowi Burza mózgów – co robić, aby młodzież chętniej realizowała obowiązki szkolne 15. Metody i formy pracy studenta: aktywne uczestnictwo w zajęciach, opracowanie i wygłoszenie referatu, pozytywna ocena z kolokwium pisemnego 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Fontana, D.: Psychologia dla nauczycieli. Poznań, Wyd. Naukowa UAM 2008 Włodarski, Z. / Matczak, A. , Wprowadznie do psychologii. Warszawa PWN 2004 Zimardo, Ph. / Ruch, F. , Psychologia i życie. Warszawa. PWN 2005 217
Numer 2. Pedagogika 1. Nazwa przedmiotu: Pedagogika (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-2 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język polski 11. Wykładowcy: Pracownicy Instytutu Pedagogiki 12. Wymagania wstępne: brak wymagań wstępnych 13. Cel nauczania: Zapoznanie z podstawami wiedzy z zakresu pedagogiki, strukturą procesu wychowania, mechanizmami rządzącymi funkcjonowaniem podstawowych środowisk wychowawczych. Rozwinięcie umiejętności kierowania klasą szkolną, doboru metod, form, środków i technik wychowania, a także umiejętności prowadzenia działań profilaktycznych w zakresie przemocy w szkole oraz pracy z uczniem trudnym. Zapoznanie z próbami alternatywnych ujęć procesu wychowania w różnych propozycjach pedagogicznych i edukacyjnych. Ukazanie wielości i złożoności czynników wpływających na rozwój osobowości wychowanków ze szczególnym uwzględnieniem celów oddziaływań wychowawczych oraz samokształtujących. Kształtowanie zainteresowań zawodem nauczyciela – wychowawcy. 14. Program nauczania Pedagogika jako dyscyplina naukowa – jej przedmiot, aparatura pojęciowa, metody badawcze, przedstawiciele i związek z innymi dyscyplinami Specyfika głównych i szczegółowych subdyscyplin pedagogicznych Struktura procesu wychowania: warstwa aksjologiczna (ideał i cele wychowania), oraz warstwa operacyjna (metody, formy i środki wychowania) Dziedziny wychowania: wychowanie moralne, estetyczne, umysłowe, patriotyczne, zdrowotne, religijne) Wychowanie a samowychowanie, samokształcenie, samokształtowanie Techniki oddziaływań wychowawczych (techniki wymiany opinii, techniki oparte na dramatyzacji, techniki wzmacniania pozytywnego i negatywnego, techniki oddziaływań niewerbalnych, techniki organizowania czasu wolnego) Czynniki determinujące kształtowanie się ludzkiej osobowości: rodzina, szkoła i klasa szkolna, media Trudności wychowawcze – pojęcie, syndromy, przyczyny. Praca z uczniem trudnym na lekcji na godzinie wychowawczej i na zajęciach pozalekcyjnych Psychospołeczne warunki skutecznego wychowania
218
Prowadzenie rozmowy nauczyciela z uczniem – rola informacji zwrotnych w pracy dydaktyczno-wychowawczej Wybrane nury występujące w pedagogice współczesnej jako propozycja dla nauczyciela – wychowawcy Zawód nauczyciela w perspektywie współczesnych raportów edukacyjnych 15. Metody i formy pracy studenta: wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Adamski, F., Wartości-społeczeństow-wychowanie. Kraków 1995 Adamski, F., Poza kryzysem tożsamości. Kraków 1993 Brągiel, J. / Kawula, S. / Janke, A., Pedagogika rodziny. Toruń 2005 Czeny, J. Filozofia wychowania. Katowice 1997 Denek, K., Aksjologiczne aspekty edukacji szkolnej. Toruń 1999 Denek, K., Poza ławą szkolną. Poznań 2002 Dudzikowa, M.. Wychowanie przez aktywne uczestnictwo. Warszawa 1987 Konarzewski, K., Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych. Warszawa 1982 Kunowski, S., Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa 1993 Kwieciński, Z. / Śliwerski, B., Pedagogika, Tom I i II, Warszawa 2003 Łobocki, M., Teoria wychowania w zarysie. Kraków 2003 Łobocki, M., Wybrane problemy wychowania nadal aktualne. Kraków 2004 Łomny, Z., Człowiek i edukacja wobec przemian globalnych. Opole 1995 Mika, S., Psychologia społeczna dla nauczycieli. 1998 Skorny, Z., Psychologia wychowawcza dla nauczycieli. Warszawa 1992 Śliwerski, B., Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków 1998 Tchorzeski, A.(red.), W kręgu powinności moralnych nauczyciela. Bydgoszcz 1994. Woronowicz, W., Edukacja refleksyjna. Słupsk 1996 17. Uwagi dodatkowe: –
219
Numer 3. Prawo oświatowe i system oświaty 1. Nazwa przedmiotu: Prawo oświatowe i system oświaty (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony zaliczeniem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 1 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: brak wymagań wstępnych 13. Cel nauczania: Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawami prawnymi i organizacyjnymi oświaty w Polsce. Efekty kształcenia: zdobycie podstawowej wiedzy na temat aktów prawnych regulujących działalność szkół placówek oświatowych. Kompetencje: umiejętność wyszukiwania i korzystania z aktów prawnych regulujących pracę zawodową nauczycieli, umiejętność planowania awansu zawodowego nauczyciela języka obcego 14. Program nauczania: Podstawy prawa oświatowego Ustawa o systemie o oświaty, Karta Nauczyciela Organy szkoły i ich kompetencje Awans zawodowy nauczyciela Społeczne organy w systemie oświaty Nadzór pedagogiczny Zasady oceniania i promowania uczniów Dokumentacja szkolna 15. Metody i formy pracy studenta: - wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Barański, A. / Rozwadowska-Skrzeczyńska, J. / Szymańska M., , Ustawa Karta Nauczyciela Komentarz 2009 Czarnomski, M. / Kaliszczak M. / Kusztal, J. / Marzec, D., Elementy prawa dla studentów kierunków pedagogicznych. 2002 Kurzyna-Chmiel, D. (2009): Podstawy prawne i organizacyjne oświaty. Prawo oświatowe w zarysie. Pielachowski, J., Organizacja i zarządzanie oświatą i szkołą. 2002 Pilich, M., Ustawa o systemie oświaty. Komentarz. 2006 Źródła prawa i wybrane przepisy wykonawcze: Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela 17. Uwagi dodatkowe: –
220
Numer 4. Historia i kultura regionu 1. Nazwa przedmiotu: Historia i kultura regionu (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, egzamin 5. Rok i semestr: rok I, semestr I 6. Liczba punktów ECTS: 1 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: kompetencja językowa i komunikacyjna umożliwiającym recepcję materiałów (B2)
na
poziomie
13. Cel nauczania: Poszerzenie wiadomości z zakresu wiedzy o regionie (Podkarpacie), zapoznanie się z jego geografią, historią, problemami i zasadami funkcjonowania, gospodarką, atrakcjami kulturalnymi, zabytkami, architekturą, warunkami życia, kulturą ludową, tradycjami. (patrz: treści merytoryczne przedmiotu). Przypomnienie ogólnych informacji dotyczących etapów historii, geografii, kultury, walorów turystycznych Polski. Poszerzenie słownictwa tematycznego. 14. Program nauczania: Zestawienie ogólnych wiadomości o Polsce: geografia kraju (granice, ukształtowanie powierzchni, krainy geograficzne, rzeki, jeziora, klimat, województwa – ich położenie, stolice i atrakcje turystyczne), euroregiony, hymn państwa i godło, ustrój polityczny i partie polityczne, ludność i mniejszości narodowe, edukacja, zwyczaje, święta, miejsca zaliczane do Światowego Dziedzictwa UNESCO Zestawienie wiadomości o regionie podkarpackim: geografia regionu (granice, ukształtowanie powierzchni, krainy geograficzne, rzeki, jeziora, klimat, powiaty - ich położenie i stolice); godło regionu, najważniejsze wydarzenia historyczne regionu; gospodarka, przemysł Podkarpacie jako część Euroregionu Karpaty; znane osoby urodzone na Podkarpaciu i ich osiągnięcia, mniejszości narodowe na Podkarpaciu: Łemkowie i Bojkowie, miasta i ich zabytki; kuchnia regionalna, kultura regionu: kultura ludowa, ceramika, rzeźbiarstwo, wikliniarstwo, ikony, tkactwo artystyczne, malarstwo, skanseny, muzea, zwyczaje regionalne, ważne imprezy kulturalne, turystyka, kurorty, parki narodowe, szlak drewnianej architektury sakralnej Rzeszów jako stolica Podkarpacia (położenie geograficzne, najważniejsze wydarzenia z historii miasta; władze miasta; gospodarka i usługi; Rzeszów jako centrum kulturalne regionu 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, prezentacje multimedialne 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Branekova Piskorz, E.: Polskie stroje ludowe, Muza SA, Warszawa 2007 221
Czerwiński, T., Budownictwo ludowe w Polsce. Muza SA. Warszawa 2006 Do Cerkwi, do miasta, na tańce. Tradycyjny strój łemków – rusińskich górali karpackich. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Nowy Sącz Heliński P.: Euroregion Karpacki. Krosno 1999 Polen. Do Cerkwi, do miasta, na tańce. Tradycyjny strój łemków – rusińskich górali karpackich. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Nowy Sącz. Das muss man gesehen haben. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Staszewski, K. / Rakuł. A., Rzeszów 2000. Wydawnicwo Libri Ressovienses, Rzeszów 2000 Podkarpackie: Wirtschaft der Podkarpackie-Woiwodschaft. Marschallamt der Region Podkarpackie. Abt. für Pomotion, Tourismus und Sport, Rzeszów 2007 Polen für junge Leute. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Ogrodowska, B., Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Muza SA, Warszawa 2006.Ogrodowska, Barbara Polskie tradycje i obyczaje rodzinne, Muza SA, Warszawa 2006 Polen. Der Gesundheit und Schönheit zuliebe. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Woiwodschaft Karpatenvorland. Südostpolen. Podkarpacka Agencja Turystyki. Rzeszow 2002 Podkarpackie: Touristische Routen der Region Podkarpackie. Marschallamt der Region Podkarpackie. Abt. für Pomotion, Tourismus und Sport, Rzeszów 2007 17. Uwagi dodatkowe: –
222
1. Nazwa przedmiotu: Historia i kultura regionu (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-4 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zakończony egzaminem 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów ECTS: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: kompetencja językowa i komunikacyjna umożliwiającym recepcję materiałów (B2)
na
poziomie
13. Cel nauczania: Poszerzenie wiadomości z zakresu wiedzy o regionie (Podkarpacie), zapoznanie się z jego geografią, historią, problemami i zasadami funkcjonowania, gospodarką, atrakcjami kulturalnymi, zabytkami, architekturą, warunkami życia, kulturą ludową, tradycjami. (patrz: treści merytoryczne przedmiotu). Przypomnienie ogólnych informacji dotyczących etapów historii, geografii, kultury, walorów turystycznych Polski. Poszerzenie słownictwa tematycznego. Student powinien umieć swobodnie wypowiedzieć się w języku niemieckim na temat kultury i historii zamieszkiwanego regionu, własnej miejscowości a także (ogólnie) kraju. Ponadto powinien nabyć umiejętność (1) sporządzania prezentacji oraz (2) atrakcyjnie zaprezentować ją słuchaczom. (1) Studenci opracowują prezentację na temat geografi, historii, zabytków, gospodarki, kultury, walorów turystycznych itp. miejscowości, w której mieszkają. Na zajęciach dokonują prezentacji (ustnej). Wersję pisemną oddają do korekty prowadzącemu zajęcia. (2) Studenci otrzymują tematyczne teksty źródłowe (w j. niemieckim), które zawierają wiadomości o Polsce i regionie Podkarpackim. Następuje dyskusja na temat informacji zawartych w tekstach. Zostaje omówione słownictwo fachowe. Studenci otrzymują dodatkowe słownictwo tematyczne do przyswojenia. (3) Zajęcia wzbogacane są obejrzeniem fragmentów dwóch niemieckojęzycznych filmów video („Das Wunder von Polen”i „Polen am Scheideweg”) oraz rozmową dotyczącą problematyki filmu. 14. Program nauczania: Historia i kultura własnej miejscowości (geografia miejscowości, ludność, godło, najważniejsze wydarzenia historyczne, władza; szkolnictwo, gospodarka, instytucje i imprezy kulturalne, zabytki, tradycje regionalne) – prezentacje studentów Wspólne omówienie prezentacji pod względem: treści, poprawności językowej, sposobu prezentacji (techniki mówienia, emisji głosu, mowy ciała, materiałów pomocniczych) Fragmenty filmów video: "Das Wunder von Polen", "Polen am Scheideweg" Dyskusja na temat problematyki zawartej w filmach Omawianie fragmentów tekstów źródłowych dotyczących historii i kultury regionu podkarpackiego i Polski (wybór fragmentów tekstów z literatury podstawowej i uzupełniającej) 223
Dyskusja na temat informacji zawartych w tekstach Przedstawienie słownictwa tematycznego 15. Metody i formy pracy studenta: prezentacja multimedialna, referaty 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Branekova Piskorz, E.: Polskie stroje ludowe, Muza SA, Warszawa 2007 Czerwiński, T., Budownictwo ludowe w Polsce. Muza SA. Warszawa 2006 Do Cerkwi, do miasta, na tańce. Tradycyjny strój łemków – rusińskich górali karpackich. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Nowy Sącz Heliński P.: Euroregion Karpacki. Krosno 1999 Polen. Do Cerkwi, do miasta, na tańce. Tradycyjny strój łemków – rusińskich górali karpackich. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Nowy Sącz. Das muss man gesehen haben. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Staszewski, K. / Rakuł. A., Rzeszów 2000. Wydawnicwo Libri Ressovienses, Rzeszów 2000 Podkarpackie: Wirtschaft der Podkarpackie-Woiwodschaft. Marschallamt der Region Podkarpackie. Abt. für Pomotion, Tourismus und Sport, Rzeszów 2007 Polen für junge Leute. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Ogrodowska, B., Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne, Muza SA, Warszawa 2006.Ogrodowska, Barbara Polskie tradycje i obyczaje rodzinne, Muza SA, Warszawa 2006 Polen. Der Gesundheit und Schönheit zuliebe. Hrsg. Polnische Tourismusorganisation Woiwodschaft Karpatenvorland. Südostpolen. Podkarpacka Agencja Turystyki. Rzeszow 2002 Podkarpackie: Touristische Routen der Region Podkarpackie. Marschallamt der Region Podkarpackie. Abt. für Pomotion, Tourismus und Sport, Rzeszów 2007
224
Numer 6. Technologia informacyjna w szkole 1. Nazwa przedmiotu: Technologia informacyjna w szkole (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-5 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: zaliczenie 5. Rok i semestr: rok 1, semestr 1 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: ukończony podstawowy kurs metodyki nauczania języka niemieckiego jako języka obcego 13. Cel nauczania: Zajęcia prowadzone w ramach przedmiotu technologia informacyjna w szkole mają charakter wykładu. Celem zajęć jest zapoznanie studentów z możliwościami wykorzystania dostępnych obecnie mediów na lekcji języka obcego. Główny nacisk zajęć będzie położony na stosowanie technologii komputerowej podczas lekcji języka obcego, co wynika z konieczności spowodowanej zmianami cywilizacyjnymi. Stosowanie komputera na lekcji wzmacnia proces dydaktyczny, kształtując u uczniów umiejętność właściwego poszukiwania i odbioru informacji, a także ich zastosowania. Internet oferuje darmową komunikację, która jest jednym z podstawowych celów nauczania i uczenia się języków obcych. Programy multimedialne, gry i zabawy dostępne w internecie sprawiają, że nauka przestaje być nudnym obowiązkiem, a może stać się nawet idealnym dodatkiem na lekcji. 14. Program nauczania: Zastosowanie multimediów w nauczaniu języków obcych na przykładzie CD-ROMu i DVD (wideo) – wprowadzenie CD-ROMy towarzyszące podręcznikom Programy multimedialne do nauczania języków obcych Programy multimedialne do generowania nowych ćwiczeń Praktyczne przykłady zastosowania CD-ROMów i DVD na lekcjach języka obcego Rola Internetu jako źródła informacji i środka komunikacji Projekty z zastosowaniem korespondencji mailowej Uczenie się w tandemie / czatowanie / zastosowanie komunikatorów typu skype Praktyczne przykłady zastosowania Internetu na lekcjach języka obcego 15. Metody i formy pracy studenta: prezentacja multimedialna, referaty, dyskusja 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aufenanger, S. / Lauffer, J. / Thiele, G., Mit Multimedia in die Zukunft? Multimediale Möglichkeiten in der kulturellen Kinder- und Jugendbildung. Bielefeld: GMK 1995 Bauer, W., Multimedia in der Schule? In: Issing, L. J. / Klimsa, P. (Hrsg.), Information und Lernen mit Multimedia. Weinheim: Psychologie-Verlags-Union 1995, S. 377-399 225
Brandi, M.-L., Video im Deutschunterricht. Fernstudieneinheit 13, Langenscheidt ( + kaseta wideo PAL) 1996 Breindl, E., DaF goes Internet! Neue Entwicklungen in Deutsch als Fremdsprache 1999, w: www.ids-mannheim.de/grammis/orbis/daf/ dafkap2.html Donath, R. (Hrsg.), Deutsch als Fremdsprache. Projekte im Internet. Stuttgart: Ernst Klett Verlag 2001 Donath, R. / Volkmer, I. (Hrsg.), Das Transatlantische Klassenzimmer, Tipps und Ideen für Online-Projekte in der Schule. Hamburg: Körber Stiftung 1997 Erdmenger, M., Medien im Fremdsprachenunterricht. Hardware, Software und Methodik. Braunschweig: Schmidt Buchbinderei & Druckerei 1997 Fremdsprache Deutsch. Sondernummer II/1997. Trends 2000. München: Ernst Klett Verlag-Goethe Institut Fremdsprache Deutsch Heft 21/1999. Neue Medien im Deutschunterricht. München: Ernst Klett Verlag- Goethe Institut Fremdsprache Deutsch Heft 42/2010. Blended Learning. Ismaning: Hueber Verlag Grüner, M. / Hassert, T., Computer im Deutschunterricht. Berlin u.a.: Langenscheidt 2000 Gugel, G. / Jäger, U. / Hörburger, Ch., Global Lernen. Lernen in Zeiten der Globalisierung. Tübingen: Verein für Friedenspädagogik (CD-ROM) 2001 Hajek, S., Multimedia und Fremdsprachenlernen. In: Bäuerle, M./Schröter, F. (Hrsg.), Multimedia und Interface. Studien zum Lernen mit Computern. St. Augustin: Gardez!Verlag 1999 17. Uwagi dodatkowe: –
226
Numer 6. Metodyka nauczania języka niemieckiego 1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania języka niemieckiego (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-6 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, egzamin 5. Rok i semestr: rok I i II, semestr 2 i 3 6. Liczba punktów ECTS: 2 +2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: zaliczony kurs z metodyki nauczania języka niemieckiego na stopniu I 13. Cel nauczania: Semestr 2 Głównym celem zajęć jest pogłębienie wiedzy z zakresu metodyki nauczania języka niemieckiego jako języka obcego. Zadaniem zajęć jest przekazanie wiedzy metodycznej odnośnie podanych poniżej treści merytorycznych. Semestr 3: Celem kursu jest zapoznanie studentów z nowoczesnymi formami nauczania języków obcych oraz różnych sposobów wykorzystania zasobów internetowych na lekcjach języka obcego. 14. Program nauczania Semestr 2 Psycholingwistyczne podstawy przyswajania języków obcych Rola dyskursu w przyswajaniu języków obcych Rozwijanie kompetencji interkulturowej w realioznawczym nauczaniu języka niemieckiego Semestr 3 Uczenie się Korespondencja klasowa Metoda projektów internetowych (Webquests) Nowe formy komunikacji na lekcjach języka niemieckiego czatowanie, prowadzenie bloga, mailowanie Nauczanie hybrydowe Partnerstwo szkół 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Ballstaedt, S.-P. / Mandl, H. /Schnotz, W. / Tergan, S.-O.: Texte verstehen, Texte gestalten. München: Urban & Schwarzenberg 1981 227
Bausch, K.-R. / Christ, H. / Krumm, H.-J. (Hrsg.), Interkulturelles Lernen im Fremdsprachenunterricht. Tübingen: Gunter Narr Verlag 1994 Bock, M., Zur Repräsentation bildlicher und sprachlicher Informationen im Langzeitgedächtnis – Strukturen und Prozesse. In: ISSING, L.J./HANNEMANN, J. (Hrsg.): Lernen mit Bildern. AV Forschung, 1983 25, S. 61-94 Dakowska, M., Psycholingwistyczne podstawy dydaktyki języków obcych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2001 Dovermann, U. / Reiberg, L. (Hrsg.), Interkulturelles Lernen. Bonn : Bundeszentrale für politische Bildung 1998 Doyé, P., Interkulturelles und mehrsprachiges Lehren und Lernen. Tübingen: Gunter Narr Verlag 2008 Drewniak, U. / Kunz, G. C., Verstehensrelevante Bilder in Lehrtexten: Ihre Verarbeitung, ihre Funktionen und ihre Bedeutung für die Förderung des Lernens mit Texten. In: Zeitschrift für Pädagogische Psychologie. 6/1992 (1), S. 49-62 Moser, H., Abenteuer Internet. Lernen mit Webquests. Zürich 2000 Rösler, D., E-Learning. Fremdsprachen. Stauffenburg 2003 Kooperatives Lernen, Fremdsprache Deutsch 41/2010 Blended Learning, Fremdsprache Deutsch 42/2010 Schulen: Partner der Zukunft, Fremdsprache Deutsch Sonderheft 2009 Rickheit, G. / Strohner, H., Psycholinguistik der Textverarbeitung. In: Wunderlich, D. (Hrsg.): Studium Linguistik. H. 17/18. Königstein: Verlag Anton Hain Meisenheim 1985 Wendt, M., Konstruktivistische Fremdsprachendidaktik. Lernerund handlungsorientierter Fremdsprachenunterricht aus neuer Sicht. Tübingen: Narr 1996 Wolff, D., Fremdsprachenlernen als Konstruktion. Grundlagen für eine konstruktivistische Fremdsprachendidaktik. Frankfurt/Main: Peter Lang Verlag 2002 Żylińska, M., Postkomunikatywna dydaktyka języków obcych w dobie technologii informacyjnych. Teoria i praktyka. Warszawa 2007 17. Uwagi dodatkowe: –
228
1. Nazwa przedmiotu: Metodyka nauczania języka niemieckiego (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-6 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zaliczenie po semestrze 2, egzamin po semestrze 3 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2; rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2+2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: zaliczony kurs metodyki nauczania języka niemieckiego na poziomie I 13. Cel nauczania: Semestr 2: Głównym celem zajęć jest doskonalenie metod nauczania języka niemieckiego. Zadaniem zajęć jest przekazanie wiedzy metodycznej odnośnie podanych poniżej treści merytorycznych. Przedmiot obejmuje zajęcia praktyczne w formie konwersatorium, pracy w grupach, pracy na plenum, pracy nad projektami, przygotowania i prowadzenia lekcji próbnych. Kurs powinien przygotować też studentów do pracy z rozmaitymi materiałami dydaktycznymi, poruszając takie zagadnienia jak: wybór materiałów głównych (ocena podręczników) i dodatkowych, dostosowanie materiałów do możliwości wieku i potrzeb uczniów. Kurs powinien pogłębić również umiejętności samooceny studentów jako nauczycieli, zwrócić uwagę na różne style nauczania i metody radzenia sobie z problemami zawodowymi (np. nauczaniem grup o zróżnicowanych możliwościach). Po ukończonym kursie student powinien być w stanie poprawnie przeprowadzić lekcje z języka niemieckiego. Powinien bez pomocy nauczyciela sformułować cele lekcji, dobrać odpowiednie materiały, określić czynności nauczyciela i ucznia. Semestr 3: Kurs przygotowuje studentów do pracy z nowoczesnymi formami nauczania języka niemieckiego, typu blog, czatowanie, tworzenie webquestów oraz doskonali umiejętności planowania i prowadzenia lekcji, jak również umiejętności autoewaluacji własnej pracy dydaktycznej. 14. Program nauczania: Semestr 2 Rola tekstów autentycznych w nauczaniu języka obcego Autonomia w nauczaniu języków obcych Strategie i techniki uczenia się Rola frazeologizmów w nauczaniu języków obcych Rola słowotwórstwa w nauczaniu języka niemieckiego Język potoczny w nauczaniu języka niemieckiego Kreatywne formy pracy na lekcji Nauczanie fonetyki i ortografii Pedagogika Marii Montessorii Ocena i kryteria doboru podręczników 229
Przygotowywanie i prezentacja scenariuszy lekcji Semestr 3 Nauczanie hybrydowe – planowanie i realizacja, wady i zalety Tworzenie i wykorzystanie webquestów na lekcjach języka niemieckiego Ćwiczenia interaktywne na lekcjach języka niemieckiego Europejskie Portfolio Językowe Uczeń niepełnosprawny na lekcjach języka niemieckiego Partnerstwo szkół (PASCH) Projekty na lekcjach języka niemieckiego 15. Metody i formy pracy studenta: praca indywidualna, praca w parach, w grupach, w plenum, praca nad projektami, praca na przystankach, warsztaty, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Austrup, G., PASCH-Netzwerk in Schweden. In: Fremdsprache Deutsch 2009, 37-40 Badecka-Kozikowska, M., Siedem grzechów głównych nauczycieli języków obcych. Warszawa 2008 Bimmel, P. / Kast, B. / Neuner, G., Deutschunterricht planen. Arbeit mit Lehrwerkslektionen. Fernstudieneinheit 18, Langenscheidt 2003 Bimmel, P. / Rampillon, U., Lernerautonomie und Lernstrategien. Fernstudieneinheit 23, Langenscheidt 2000 Böttcher, I. (Hrsg.), Kreatives Schreiben. Cornelsen Scriptor Verlag, Berlin 1999 Chudak, S., Lernerautonomie fördernde Inhalte in ausgewählten Lehrwerken DaF für Erwachsene. Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag 2007 Europejskie Portfolio Językowe Hoffmann, S. / Schart, M., Unbestimmtheit als Potential: Projektorientiertes Lehren und Lernen. In: Fremdsprache Deutsch. Zeitschrift für die Praxis des Deutschunterrichts. Heft 38/2008. Ismaning: Max Hueber Verlag, S. 29-35 Mandl, E., Schritt für Schritt in die virtuelle Welt – die Gestaltung von OnlineAufgaben im Fremdsprachenunterricht. In: Fremdsprache Deutsch 2010, 29-36 Moser, H., Abenteuer Internet. Lernen mit WebQuests. 2., überarbeitete Auflage. Baltmannsweiler: Schneider Hohengehren 2008 Nodari, C., Perspektiven einer neuen Lernkultur. Pädagogische Lehrziele im Fremdsprachenunterricht als Probleme der Lehrwerksgestaltung. Aarau/ Frankfurt am Main/ Salzburg: Verlag Sauerländer 1995 Rieger, C. L., Kooperative Kommunikations- und Konversationsübungen im Fremdsprachenunterricht. In: Fremdsprache Deutsch 2009, S. 35-41 Zawadzka-Bartnik, E., Nauczyciele języków obcych i jego niepełnosprawni uczniowie. Kraków 2010 17. Uwagi dodatkowe: –
230
Numer 7. Metodologia badań glottodydaktycznych 1. Nazwa przedmiotu: Metodologia badań glottodydaktycznych (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-7 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy, zaliczenie 5. Rok i semestr: rok 1, semestr 2 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs metodyki nauczania języka niemieckiego na stopniu I 13. Cel nauczania: Celem wykładu jest zapoznanie studentów z typami badań glottodydaktycznych, metodami badań empirycznych w glottodydaktyce i kryteriami ich poprawności, głównymi etapami postępowania badawczego oraz sposobami analizy i interpretacji danych. 14. Program nauczania: Teoretyczne podstawy badań naukowych Glottodydaktyka jako nauka Typy badań glottodydaktycznych Kryteria poprawności badań glottodydaktycznych Etapy postępowania badawczego Metody badań empirycznych: obserwacja, badanie w działaniu, eksperyment, studium przypadku Analiza i interpretacja danych z badań ilościowych i jakościowych 15. Metody i formy pracy studenta: wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Aguado, K., Zur Methodologie in der empirischen Fremdsprachenforschung. Schneider-Verlag 2000 Komorowska, H., Metody badań empirycznych w glottodydaktyce. PWN 1982 Pawlak, M. (red), Metody badań w językoznawstwie stosowanym. Neofilolog 2009 Wilczyńska, W. / Michońska-Stadnik, A., Metodologia badań w glottodydaktyce. Avalon 2010 Edmonson, W. / House, J., Einführung in die Sprachlehrforschung. Francke 2000 Palka, S., Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2006 Selinger, H. W. / Shohamy, E., Second Language Research Methods. Oxford University Press 1989 17. Uwagi dodatkowe: – 231
MODUŁ VIII
232
C. Moduł specjalizacji translatorycznej Numer 1: Tłumaczenie tekstów ekonomicznych Numer 2: Tłumaczenie tekstów prawniczych Numer 3: Teoria przekładu Numer 4: Translatoryka
233
Numer 1. Tłumaczenie tekstów ekonomicznych 1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenie tekstów ekonomicznych (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-1 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 i 2 6. Liczba punktów: 10 (6 + 4) 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: licencjat języka niemieckiego 13. Cel nauczania: zdobycie podstawowej wiedzy ogólnej i językowej z zakresu ekonomii; rozwój kompetencji translatorskiej niezbędnej do tłumaczenia tekstów fachowych (ekonomicznych) w obrębie pary języków polski-niemiecki; znajomość bieżących wydarzeń politycznych i gospodarczych w Polsce, Niemczech i na świecie
14. Program nauczania: Podstawy gospodarki (rynkowej) Ład gospodarczy, system polityczny (por. Polska-Niemcy) Formy działalności gospodarczej Rynek, cykl koniunkturalny, kryzys Pracodawcy i pracobiorcy. Struktura przedsiębiorstwa Marketing. Reklama Polityka finansowa. Budżet. Podatki System bankowy. Rodzaje operacji bankowych Giełda. Papiery wartościowe Handel zagraniczny Negocjacje handlowe Prezentacja przedsiębiorstwa Rozmowa kwalifikacyjna Tłumaczenie pisemne i ustne tekstów z ww. zakresów tematycznych Omówienie bieżących wydarzeń 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia i zajęcia praktyczne z zakresu tłumaczenia tekstów ekonomicznych; praca w grupach; praca indywidualna; praca domowa (pisemna) 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Kafka, W. (i in.), Aktuelles zu Wirtschaft und Politik Polens. Wydawnictwo C.H. Beck. Warszawa 2008 Fearns, A.; Levy-Hillerich, D., Kommunikation in der Wirtschaft. München 2009 234
Eismann, V., Wirtschaftskommunikation Deutsch. Berlin 2009 Buhlmann, R. (i in.), Wirtschaftsdeutsch von A-Z. Langenscheidt, Berlin 1997 Markt. Materialien aus der Presse für berufsorientierten Unterricht DaF. Wyd. Goethe-Institut Wierzbicka-Grajek, J., Deutsche Verträge, Formulare und Briefe. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2006 - nagrania wideo, artykuły z bieżącej prasy polskiej i niemieckiej 17. Uwagi dodatkowe: –
235
Numer 2. Tłumaczenie tekstów prawniczych 1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenie tekstów prawniczych (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 2 6. Liczba punktów: 3 7. Poziom przedmiotu: średnio-zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: umiejętność tłumaczenia pisemnego z i na j. niemiecki w zakresie tekstów specjalistycznych 13. Cel nauczania: rozwój u słuchaczy kompetencji tłumaczeniowej w zakresie tłumaczenia pisemnego tekstów prawniczych, metod ich opracowania i korygowania w języku docelowym, technik unikania błędów, a także w zakresie metod znajdowania adekwatnych odpowiedników leksykalnych w tekście prawniczym, uwrażliwienie słuchaczy na wagę dokładności i adekwatności tłumaczeń w przypadku tekstów prawniczych; zapoznanie z metodami pracy ze słownikami specjalistycznymi i źródłami internetowymi; rozwój odpowiedniej kompetencji interkulturowej 14. Program nauczania: Tłumaczenie podstawowych dokumentów osobowych (starszych i nowszych), jak akt urodzenia, zgonu, zawarcia związku małżeńskiego i ustanowienia związku partnerskiego; zwolnień lekarskich Ćwiczenia leksykalne z zakresu języka prawa Omówienie i tłumaczenie podstawowych pojęć z zakresu Kodeksu Cywilnego i Handlowego (umowa, zawarcie i rozwiązanie umowy, prawa i obowiązki stron umowy) Tłumaczenie podstawowych umów (kupna- sprzedaży, o pracę, o dzieło) Tłumaczenie tekstów z zakresu stosunków pracy Tłumaczenie umów (najmu, wydawniczej, szkoleniowej, licencyjnej, założenia spółki) Przebieg procesu sądowego (karnego i cywilnego) – podstawowe pojęcia Tłumaczenie tekstów z zakresu administracji państwowej 15. Metody i formy pracy studenta: samodzielne przygotowywanie przez studentów projektów tłumaczeń zadanych tekstów, wspólna dyskusja, korekta i dochodzenie od wersji roboczej do wersji ostatecznej w języku docelowym; indywidualna i wspólna analiza błędów, praca w grupach, tłumaczenie pisemne i ustne tekstów pisanych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Literatura podstawowa: autentyczne teksty własne z zakresu tłumaczeń prawniczych zgodnie z treściami merytorycznymi przedmiotu 236
Kilian, A. / Kilian A., Słownik języka prawniczego i ekonomicznego. Tom 1 Niemiecko-polski. Tom 2 Polsko-niemiecki. 2009 Kołsut, S., Politik und Recht auf Deutsch. Warszawa 2000 Białek, E. / Kos, J., Mit Vertrag zum Erfolg. Wrocław 2000 Literatura uzupełniająca: Ganczar, M. / Gębal, P.E., Repetytorium leksykalne. Fachsprache Wirtschaft. Poznań 2008 Ganczar, M. / Rogowska, B., Prawo. Język niemiecki. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Hueber. W-wa 2009 Pawęska, M., Lexikon der juristischen Fachbegriffe. Beck. W-wa 2008 Leksykony jednojęzyczne (np. Gabler Wirtschaftslexikon, Schülerduden – Wirtschaft), słowniki wyrazów obcych, słowniki synonimów 17. Uwagi dodatkowe: –
237
1. Nazwa przedmiotu: Tłumaczenie tekstów prawniczych (ćwiczenia) 2. Kod przedmiotu: C-2 3. Formuła przedmiotu: ćwiczenia 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 5 7. Poziom przedmiotu: zaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 2 9. Liczba godzin w semestrze: 30 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: podstawowa umiejętność tłumaczenia pisemnego z i na j. niemiecki w zakresie tekstów prawniczych, zaliczony 2 semestr studiów S2 13. Cel nauczania: Pogłębienie u słuchaczy kompetencji tłumaczeniowej w zakresie tłumaczenia pisemnego tekstów prawniczych, metod ich opracowania i korygowania w języku docelowym, technik unikania błędów, a także w zakresie metod znajdowania adekwatnych odpowiedników leksykalnych w tekście prawniczym, uwrażliwienie słuchaczy na wagę dokładności i adekwatności tłumaczeń w przypadku tekstów prawniczych; zapoznanie z technikami ustnego tłumaczenia tekstów prawniczych (np. w trakcie negocjowania umów, podczas rozprawy sądowej czy przesłuchania policyjnego); pogłębienie odpowiedniej kompetencji interkulturowej. 14. Program nauczania: Tłumaczenie tekstów z zakresu prawa pracy, regulaminu zakładowego, wypowiedzeń umów o pracę, sądów pracy Ćwiczenia w negocjowani warunków umowy o pracę lub wynajem, ustne tłumaczenie bilateralne takich negocjacji Tłumaczenie dokumentów osobowych, zaświadczeń, dyplomów, zwolnień lekarskich, pełnomocnictw Tłumaczenie mandatów i dokumentów policyjnych Tłumaczenie wyroków sądowych wraz z uzasadnieniem Odgrywanie scenek rozprawy w sądzie pracy, rola tłumacza przysięgłego w trakcie rozprawy sądowej, ćwiczenia w tłumaczeniu ustnym podczas rozprawy 15. Metody i formy pracy studenta: ćwiczenia w pisemnym tłumaczeniu tekstów, indywidualne przygotowanie propozycji tłumaczeń, wspólna korekta tłumaczeń i analiza błędów, dochodzenie od wersji roboczej do docelowej, ćwiczenia w bilateralnym tłumaczeniu ustnym tekstów prawniczych 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Literatura podstawowa: autentyczne teksty własne z zakresu tłumaczeń prawniczych zgodnie z treściami merytorycznymi przedmiotu wszelkiego rodzaju specjalistyczne słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie z różnych dziedzin, w tym głównie słowniki prawniczo-ekonomiczne, leksykony jednojęzyczne (np. Gabler Wirtschaftslexikon) 238
Ganczar, M. / Rogowska, B., Prawo. Język niemiecki. Ćwiczenia i słownictwo specjalistyczne. Hueber. W-wa 2009 Kilian, A. / Kilian A., Słownik języka prawniczego i ekonomicznego. Tom 1 Niemiecko-polski. Tom 2 Polsko-Niemiecki. 2009 Literatura uzupełniająca: Kołsut, S., Politik und Recht auf Deutsch. Warszawa 2000 Pawęska, M., Lexikon der juristischen Fachbegriffe. Beck. W-wa 2008 Białek, E. / Kos, J., Mit Vertrag zum Erfolg. Wrocław 2000 Ganczar, M. / Gębal, P.E., Repetytorium leksykalne. Fachsprache Wirtschaft. Poznań 2008 17. Uwagi dodatkowe: –
239
Numer 3. Teoria przekładu 1. Nazwa przedmiotu: Teoria przekładu (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-3 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok I, semestr 1 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: średniozaawansowany 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Języka Niemieckiego i Translatoryki 12. Wymagania wstępne: dyplom licencjata w zakresie języka niemieckiego 13. Cel nauczania: Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu przekładoznawstwa i translatoryki. Po omówieniu podstawowych pojęć z w/w zakresu przedstawione zostaną historia i rozwój badań nad przekładem. Scharakteryzowane zostaną różnorodne aspekty i kierunki analiz przekładoznawczych, proces przekładu oraz strategie i techniki tłumaczeniowe. Cel nadrzędny stanowi zaprezentowanie najpopularniejszych teorii przekładu oraz wybranych zagadnień postrzeganych z perspektywy wybranych teorii. 14. Program nauczania: Historia przekładoznawstwa oraz tłumaczenia ustnego. Przegląd Podstawy przekładoznawstwa. Pojęcie „tłumaczenie / przekład“ Podstawowe pojęcia z zakresu translacji. Rodzaje tłumaczeń Teorie przekładu: prosty model tłumaczenia, teorie lingwistyczne, psycholingwistyczne, kognitywne a teorie traktujące przekład jako działanie Przebieg i etapy procesu przekładu. Kryteria rzeczowej oceny przekładów Ekwiwalencja i odpowiedniość. Translacja jako analiza i proces decyzyjny tłumacza Strategie tłumaczenia. Procedury a techniki tłumaczeniowe Kompetencje tłumacza Translacja jako transfer międzykulturowy, kultura a odniesienie do rzeczywistości pozajęzykowej, zależność pomiędzy językiem a kulturą, zależność kultura-dyskurs, specyfika kulturowa a translacja Tekst i translacja: definicje tekstu, typy tekstu, rodzaje i konwencje tekstu Zlecenie translacji i typy translacji: cechy charakterystyczne, zależność pomiędzy typem a formą translacji Lingwistyka tekstu a typologia tekstu w przekładzie: budowa tekstu wg Harwega, różnice pomiędzy językami, akcent i funkcjonalna perspektywa składniowa, struktura tekstu wg Gülicha / Raible, rodzaje tekstu a konwencje komunikacyjne, typologia tekstów na potrzeby przekładoznawstwa wg Reiß, typologia gatunków tekstów w służbie przekładoznawstwa w oparciu o Kollera, lista aspektów w przekładzie (Gerzymisch-Arbogast) Pragmatyczne aspekty przekładu: teoria aktów mowy w oparciu o Austin/Searle, czynniki illokucji w tekstach, teksty performatywne, strategie przekładu wg Höniga / Kußmaula 240
Proces przekładu jako transfer interlingwalny. Lingwistyczne aspekty przekładu: Vinay / Darbelnet i Malblanc jako przedstawiciele szkoły Stylistique compareé, procedury tłumaczeniowe, Translation rules w oparciu o publikacje Newmarka, procedury przekładu wg Jumpelta, dydaktyka przekładu i analiza błędów wg Truffaut, Friederisch, Gallagher Przekładoznawstwo jako interdyscyplina naukowa: typologia tekstów wg SnellHornby, integracja teorii lingwistycznych (Humboldt, Vermeer, Hönig/Kußmaul, Stolze), koncepcja Scenes-and-frames-Konzept zaproponowana przez Vannerem/Snell-Hornby 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, prezentacja multimedialna, elementy konwersatorium 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Literatura podstawowa: Best, J. / Kalina, S. (Hrsg.), Übersetzen und Dolmetschen. Tübingen 2002 Holz-Mänttäri, J. / Nord, C. (Hrsg.), Traducere Navem. Festschrift für Katharina Reiß zum 70. Geburtstag. Tampereen yliopisto. Tampere 1993 Kadric, M. / Kaindl, K. / Kaiser-Cooke, M. (Hrsg.), Translatorische Methodik. Basiswissen Translation 1. Wien 2005 Kautz, U., Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens. München 2000 Koller, Werner (51997): Einführung in die Übersetzungswissenschaft. Wiesbaden Pieńkos, J., 2003, Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki. Kraków 2003 Pisarska, A. / Tomaszkiewicz, T., Współczesne tendencje przekładoznawcze. Poznań 1998 Risku, H., Translationsmanagement. Interkulturelle Fachkommunikation im Informationszeitalter. Tübingen 2004 Snell-Hornby, M. (Hrsg.), Übersetzungswissenschaft – Eine Neuorientierung. Zur Integrierung von Theorie und Praxis. Tübingen/Basel 1994 Snell-Hornby, Mary u. a. (Hrsg.) (1998): Handbuch Translation. Tübingen Vermeer, H.-J. / Reiß, K., Grundlegung einer allgemeinen Translationstheorie. Tübingen 1984 Stolze, Radegundis (): Übersetzungstheorien. Eine Einführung. Tübingen 2005 materiały własne wykładowcy Słowniki i leksykony (wybór): Bußmann, H., Lexikon der Sprachwissenschaft. Stuttgart 31990, 42000 Dąmbska-Prokop, U. (Hrsg.), Mała encyklopedia przekładoznawstwa. Częstochowa 2000 Glück, H., Metzler Lexikon Sprache. Stuttgart/Weimar 22000 Lukszyn, J., Tezaurus terminologii translatorycznej. Warszawa 1998 Literatura uzupełniająca: Apel, F., Literarische Übersetzung. Stuttgart 1983 Dedecius, K., Vom Übersetzen. Theorie und Praxis. Frankfurt/M. 1986 Grucza, F. (Hrsg.), Problemy translatoryki i dydaktyki translatorycznej. Warszawa 1986 Hönig, H.-G., Konstruktives Übersetzen. Tübingen21997 Kielar, B.-Z., Tłumaczenie i koncepcje translatoryczne. Wrocław1988 241
Krysztofiak, M., Przekład literacki a translatologia. Poznań 1999 Legeżyńska, A., Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Warszawa 1986 Pisarkowa, K., Pragmatyka przekładu. Przypadki poetyckie. Kraków 1998 Reiß, K., Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik. Kategorien und Kriterien für eine sachgerechte Beurteilung von Übersetzungen. München 1971 Reiß, K., Texttyp und Übersetzungsmethode. Der operative Text. Heidelberg 1976, 2 1983 17. Uwagi dodatkowe: –
242
Numer 4. Translatoryka 1. Nazwa przedmiotu: Translatoryka (wykład) 2. Kod przedmiotu: C-4 3. Formuła przedmiotu: wykład 4. Typ przedmiotu: obowiązkowy 5. Rok i semestr: rok II, semestr 3 6. Liczba punktów: 2 7. Poziom przedmiotu: podstawowy 8. Liczba godzin w tygodniu: 1 9. Liczba godzin w semestrze: 15 10. Język nauczania: język niemiecki 11. Wykładowcy: Pracownicy Zakładu Teorii Komunikacji Językowej 12. Wymagania wstępne: ukończony kurs językoznawstwa 13. Cel nauczania: Zapoznanie studentów z historią rozwoju przekładoznawstwa, związkami i zależnościami między translatoryką i dyscyplinami pokrewnymi, jak również poszczególnymi fazami procesu tłumaczenia. Rozwój kompetencji w zakresie analizy tekstu pod kątem tłumaczenia. Wyczulenie studentów na potencjalne problemy i trudności w tłumaczeniu oraz zapoznanie ich z pomocami tłumacza. Zaznajomienie słuchaczy z zagadnieniami z zakresu etyki i statusu zawodowego tłumacza. 14. Program nauczania: Historia przekładu i przekładoznawstwa Proces tłumaczenia, teorie, strategie i techniki tłumaczenia Tłumaczenie tekstów literackich i użytkowych Kompetencja translatorska (modele teoretyczne) Samokształcenie i inne możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych tłumacza Etyka i status zawodowy tłumacza 15. Metody i formy pracy studenta: wykład, wykład problemowy, dyskusja związana z tematem wykładu 16. Zalecane lektury i materiały pomocnicze: Nord, Ch., Fertigkeit Übersetzen. Alicante 2002 Snell-Hornby, M. u. a., Handbuch Translation. Tübingen 1998 Stolze, R., Übersetzungstheorien. Eine Einführung. Tübingen 1994 Kautz, U., Handbuch Didaktik des Übersetzens und Dolmetschens 2000 Koller, W., Einführung in die Translationswissenschaft. Heidelberg 1990 Gierzymisch-Arbogast, H., Übersetzungswissenschaftliches Propädeutikum. Tübingen und Basel 1994 Wojtasiewicz, O., Wstęp do teorii tłumaczenia. Warszawa 1991) Pieńkos, J., Przekład i tłumacz we współczesnym świecie. Warszawa 1993 Heydel, M. / Bukowski, P., Współczesne teorie przekładu. Kraków 2009 17. Uwagi dodatkowe: –
243