Sprawozdanie merytoryczne za rok 2010 oraz plany na rok 2011 "Droga do umiłowania żydostwa, droga do wierności i przywiązania wobec wiary, droga do narodu - prowadzi przez intelektualne wniknięcie w istotę judaizmu, przez poznanie naszej chlubnej przeszłości z jednej, a skarbów piśmiennictwa z drugiej strony”. prof. Mojżesz Schorr

Fundacja imienia profesora Mojżesza Schorra 00-105 Warszawa, ul. Twarda 6 KRS: 0000184858 Regon: 015647201

Misja Tworząc warunki do poznawania i zgłębiania wartości znamiennych dla historii i kultury narodu żydowskiego, Fundacja dąży do upowszechnia i kontynuacji wartości edukacyjnych głoszonych przez prof. Mojżesza Schorra (1873-1941); rabina, historyka, nauczyciela, senatora, działacza społecznego, polskiego patrioty. Na polskiej ziemi powstały wielkie dzieła rabiniczne, literatura religijna. Tutaj też rozwijały się różne odłamy judaizmu. Polscy Żydzi wnieśli do swojej i polskiej kultury nieoceniony dorobek na skalę światową. Do roku 1939 zamieszkiwała w Polsce największa na świecie diaspora. Dziś jest to już inna Polska, i nawet nieliczni Żydzi nie przypominają tych przedwojennych. W ostatnich latach, w czasach rozwoju polskiej demokracji wiele osób sięga do historii swoich rodzin, są wśród nich i tacy, którzy odkrywają swoje żydowskie korzenie. Wychowani w wierze chrześcijańskiej nieśmiało próbują zbliżać się do nieznanego im dotąd świata wartości jakie oferuje judaizm. Dla Fundacji jest to ogromne wyzwanie. „Otwarta księga” Logiem Fundacji jest otwarta księga wpisana w Gwiazdę Dawida. Jej stronice zapełniamy wiedzą o wartościach realizowanych przez naród żydowski, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Otwarta księga oznacza także, że otwarci jesteśmy dla wszystkich zainteresowanych programami Fundacji.

1

Do uczestnictwa w programach zapraszamy wszystkich zainteresowanych; świadomych żydowskiego pochodzenia, tych, którzy właśnie próbują je odkrywać, a także chcących zgłębiać świat, który tak wiele zaoferował cywilizacji. Wspólne pochylanie się nad dorobkiem narodu żydowskiego jest szansą na kształtowanie postaw tolerancyjnych – jest to wartość, która towarzyszyła wszystkim założeniom edukacyjnym prof. Mojżesza Schorra. Fundacja otwarta jest także na współpracę z innymi organizacjami uczestnicząc we wspólnych projektach lub użyczając swoich pomieszczeń, pełni dzięki temu funkcję otwartego centrum edukacyjnego. Emanacja Działalność Fundacji wkracza w coraz szersze kręgi odbiorców – zajęcia prowadzone są w fundacyjnym centrum edukacyjnym, ale także wychodząc poza jego mury, organizujemy spotkania w innych miejscach od szkół począwszy i uczelni do miejsc publicznych popularnych wśród młodzieży (jak centra kulturowe). Krąg uczestników rozszerza się poprzez publikacje materiałów edukacyjnych oraz korzystanie dobrodziejstw internetu. Dotarcie z naszą misją do jak największej liczby osób, stworzenie im warunków do duchowego i „ intelektualnego wniknięcia w istotę Judaizmu” - to cel strategiczny Fundacji.

Skład Rady Fundacji: dr Amir Schorr – Przewodniczący Rady Fundacji 8 Hamishna st. Tel-Awiw, 62917 Izrael Leon Blumenthal – członek Rady Fundacji 3935 Tugaloo river dr. Duluth, Georgia 30097 USA Joe Smoczyński – członek Rady Fundacji u. Nowogrodzka 12 m.3 00-511 Warszawa Skład Zarządu: dr Grażyna Pawlak – dyrektor zarządu ul. Niemcewicza 7/9 m. 85 02-022 Warszawa Katarzyna Mróz- Blader – zastępca dyrektora zarządu ul. Siedlecka 1/15 m. 249 03-756 Warszawa dr Wiesław Więckowski – członek zarządu ul Drzymały 8 m. 70 02-495 Warszawa

2

Cele statutowe Fundacji: Celem Fundacji jest edukacja osób pochodzenia żydowskiego i tych, którym bliska jest kultura i tradycje żydowskie. §8 1. Fundacja realizuje swój cel poprzez prowadzenie edukacyjnej i kulturalnej działalności pożytku publicznego w zakresie organizowania i finansowania: a) programów edukacyjnych w zakresie tradycji i historii żydowskiej służących wzmacnianiu tożsamości żydowskiej, b)

nauczania języka hebrajskiego,

c)

działalności mającej na celu utworzenie kolekcji publikacji oraz materiałów faktograficznych związanych z postacią prof. Mojżesza Schorra ,

d)

konferencji naukowych i seminariów w kraju i za granicą,

e)

przedsięwzięć o charakterze kulturalnym w kraju i za granicą,

f)

wystaw w kraju i za granicą,

g)

działalności propagatorskiej i informacyjnej w zakresie problematyki historii i tradycji Żydów,

h)

działalności wydawniczej w zakresie problematyki historii i tradycji Żydów,

i)

przedsięwzięć mających na celu produkcję środków dydaktycznych niezbędnych w realizowaniu programów edukacyjnych.

Nieodpłatna działalność Fundacji Działalność mająca na celu utworzenie kolekcji publikacji oraz materiałów faktograficznych związanych z postacią prof. Mojżesza Schorra. Organizowanie i finansowanie konferencji naukowych i seminariów w kraju i za granicą. Przedsięwzięcia o charakterze kulturalnym w kraju i za granicą. Organizowanie wystaw. Działalność propagatorska i informacyjna w zakresie problematyki historii i tradycji Żydów. Przedmiot działalności gospodarczej Programy edukacyjne w zakresie tradycji i historii żydowskiej służących wzmacnianiu tożsamości żydowskiej. Nauczanie języka hebrajskiego. Działalność wydawnicza w zakresie problematyki historii i tradycji Żydów. Przedsięwzięcia mające na celu produkcję środków dydaktycznych niezbędnych w realizowaniu programów edukacyjnych.

3

Zrealizowane projekty roku 2010

Judaizm –– Izrael - Hebrajski: trzy bloki tematyczne na które nakierowane są programy Fundacji. Podział ten ma jedynie charakter formalny, porządkujący planowanie, a także prezentację raportu - trudno jest wyznaczyć linie demarkacyjne pomiędzy tymi blokami.

I. Judaizm Zakres programu obejmuje Księgi Żydowskie, Kalendarz Żydowski, Etykę, Prawo i historię narodu żydowskiego. Proponowane są zagadnienia związane z różnymi podejściami do religii żydowskiej oraz do tradycji i dorobku kulturalnego. Realizacja programu uzależniona jest od możliwości zatrudniania wykładowców, a te od otrzymywanych grantów. Za uczestnictwo w programach nie pobieramy opłat. Zajęcia prowadzone są w formie wykładów, warsztatów, spotkań dyskusyjnych, ale także wiedza ta przekazywana jest poprzez organizację wystaw oraz wydawane publikacje. Rożne formy przekazu pozwalają na docieranie do bardzo zróżnicowanych środowisk. W przypadku wystaw o charakterze plenerowym – do przypadkowych czasem przechodniów, do osób, które być może po raz pierwszy miały okazje zetknąć się z elementami kultury żydowskiej. Znajdująca się w siedzibie Fundacji aparatura multimedialna umożliwia dokonywania prezentacji multimedialnych, połączeń telekonferencyjnych – wszystko to wzbogaca możliwość przekazu, uatrakcyjnia wykłady i spotkania. Dodatkowo uczestnicy programów korzystają ze zbiorów bibliotecznych Fundacji.

Spotkania I.1. „Między tradycją, nowoczesnością” (wprowadzenie do judaizmu progresywnego) - cykl spotkań z rabinem progresywnym Stasem Wojciechowiczem W środowiskach żydowskich w Polsce zwiększa się zainteresowanie judaizmem reformowanym. Dzięki zatrudnieniu rabina reformowanego przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie, możliwe było zorganizowanie cyklu wykładów na temat współczesnego judaizmu - jego nurtów, denominacji / frakcji, cech wspólnych i różnic dzielących poszczególne nurty. Pluralistyczny obraz tradycji żydowskiej w różnych miejscach na świecie - wprowadzenie ukazujące wewnętrzną różnorodność społeczności żydowskich zaprezentowano podczas 6 spotkań. Wykłady kontynuowane są w 2011 roku. Prowadzący: Rabin Stas Wojciechowicz ukończył Hebrew Union College w Jerozolimie Ma duże doświadczenie edukacyjne z zakresu tradycji i historii społeczności żydowskich. Prowadzi badania nad historią liturgii żydowskiej, skupiając się szczególnie na rozwoju modlitewnika reformatorskiego w Europie i Ameryce Północnej. Po otrzymaniu uprawnień rabina zajmował się w Izraelu edukacją wśród osób hebrajsko- i rosyjsko- języcznych. Następnie przez 3 lata pełnił funkcję rabina Postępowej Gminy Żydowskiej Szaarei Szalom w

4

Sankt Petersburgu. Od listopada 2010 jest pracownikiem Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie.

I.2. „Bliżej judaizmu” warsztaty dla młodzieży szkolnej Dzięki dofinansowaniu Dzielnicy Śródmieście Miasta St. Warszawy zorganizowane zostały dwuetapowe warsztaty dla młodzieży licealnej i gimnazjalnej (w semestrze zimowym i letnim). Wykłady, dyskusje, wycieczki, zajęcia interaktywne poruszały zagadnienia z zakresu kultury, religii, tradycji i historii społeczności żydowskiej. Program zawierał wycieczkę do ortodoksyjnej synagogi Nożyków oraz na cmentarz żydowski (religia i symbolika), spotkanie z rabinem progresywnym (różnorodność w kulturze żydowskiej), degustację koszernych wyrobów (elementy charakterystyczne dla społeczności żydowskiej). W programie wzięło udział sześć warszawskich szkół: - Prywatne Żeńskie Liceum im. Cecylii Plater Zyberkówny, - CXIX LO im. Jacka Kuronia, - LXXV LO im. Jana III Sobieskiego, - Społeczne Gimnazjum „Dwójka” nr 45 im. Pawła Jasienicy, - Zespołu Szkół Gastronomicznych im. prof. Eugeniusza Pijanowskiego, - VII LO im. Juliusza Słowackiego. Poprzez analizę związków pomiędzy historią stolicy, a jej żydowskimi mieszkańcami, zachęcono młodzież do zadawania wielu pytań, często trudnych - to dobry początek do dalszych poszukiwań tych związków, i ich funkcji w rozumieniu dziejów Warszawy.

I.3. Prezentacje wizualne I.3.1 „Sport żydowski w przedwojennej Warszawie” wystawa plenerowa w Parku Agrykola w Warszawie (sierpień-październik). Ogromnym sukcesem ubiegłego roku była zorganizowana przez Fundację ekspozycja plenerowa prezentująca sportową historię naszej stolicy. Aby oddać ducha wystawy i przybliżyć jej treść poniżej umieszczony został fragment wstępu autorstwa profesora Daniela Grinberga. „Wystawa prezentowana w Warszawie AD 2010 (a więc zaledwie 80 lat po przedstawianych wydarzeniach) przypominała chwilami baśniową relację Platona o zaginionej Atlantydzie. Tętniące wydarzeniami kolorowe miejsca i barwni ludzie tworzący atmosferę Miasta – wszystko to wyparowało nieomal bez śladu; bez wyrazistych oznak w zbiorowej pamięci, poza obsesyjnym poczuciem pustki Pierwsze żydowskie kluby sportowe na ziemiach polskich powstawały w cieszącej się swobodami autonomicznymi Galicji. Za przykład służyły im kluby istniejące już na Węgrzech, w Czechach i w Austrii. W Warszawie trzeba było poczekać na stosunkowo łagodną okupację niemiecką z czasów pierwszej wojny światowej. Przedwojenne warszawskie kluby sportowe (w tym żydowskie) tylko z nazwy przypominały współczesne. W rzeczywistości były silnie upolitycznionymi wielofunkcyjnymi instytucjami zaspokajającymi społeczne, edukacyjne, kulturowe i towarzyskie potrzeby swoich członków. Prowadziły kursy i biblioteki, organizowały imprezy, wypełniały czas wolny. Sport był tu elementem dużo większej całości.

5

Poszczególne kluby związane były jednoznacznie z młodzieżowymi przybudówkami ważniejszych partii politycznych. Zestaw uprawianych dyscyplin zależał od wyznawanej ideologii. Kluby mieszczańskie albo wyznaniowe różniły się zdecydowanie od robotniczych, a wszystkie cechowało silne przywiązanie do barw klubowych. Warto wiedzieć, że w latach międzywojennych sportowcy żydowscy ustanowili ponad 30 indywidualnych rekordów Polski, zdobyli 84 tytuły indywidualnych mistrzów kraju i 24 tytuły drużynowe, co najmniej 126 razy wystąpili w reprezentacji kraju w różnych dyscyplinach Podczas wojny nieprzypadkowo to właśnie najczęściej byli sportowcy tworzyli w gettach zarodki ruchu oporu oraz siatki kontaktowe na zewnątrz gett”. Na 32 planszach zaprezentowano: mapę Warszawy, na której zaznaczono adresy ponad stu żydowskich klubów sportowych działających w Warszawie. Przy odwołaniu się do zachowanych dokumentów, relacji uczestników i świadków, materiałów prasowych, pamiętników, fotografii ukazano zapomniane dziś tradycje sportu żydowskiego w Warszawie, jego bogactwo, różnorodność. Przedstawiono sylwetki wielu zawodników żydowskich, ich dorobek medalowy w reprezentacji Warszawy oraz Polski. Honorowy patronat nad wystawą objęli: Prezydent m.st. Warszawy, prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz, Polski Komitet Olimpijski, Maccabi World Union, American Jewish Committee, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, Wernisaż wystawy odbył się 18 sierpnia. Uczestniczyło w nim około 200 osób i ukazało się ponad 30 publikacji. Pomimo, że wystawa miała charakter plenerowy, wieczorem nie była oświetlana, jak również nie miała zapewnionej ochrony – nie dokonano żadnego aktu wandalizmu – w ten sposób Warszawiacy wyrazili swoją pozytywną wobec niej postawę. Dodatkowo, wraz z Domem Spotkań z Historią zorganizowano wykład prof. Daniela Grynberga (jednego z twórców wystawy) „Rola sportu w środowiskach żydowskich” ( 23 września), co stworzyło możliwość poszerzenia problematyki zaprezentowanej na wystawie. Zainteresowanie wystawa trwa. Została ponownie zaprezentowana podczas programu „Limud Keszet Polska” w Józefowie 5-7 listopada. A także, Fundacja otrzymała propozycję ze strony Polskiego Komitetu Olimpijskiego aby ponownie udostępnić ekspozycję, tym razem w na terenie siedziby PKOL-u.

I.3.2. „Potomkowie” wystawa fotograficzna (kwiecień-grudzień) Wystawa zdjęć Małgorzaty Krasuckiej zaprezentowana została w siedzibie Fundacji im. prof. M. Schorra. 22 kwietnia odbył się wernisaż wystawy, na którym pojawili się członkowie różnych środowisk artystycznych, nie tylko żydowskich. Wystawa „Potomkowie” jest fragmentem kolekcji zdjęć scenek ulicznych z religijnych dzielnic Jerozolimy i Cwat, prezentowanej na Festiwalu „Warszawa Singera” w 2008 roku. „Tak mogliby wyglądać dziś potomkowie mieszkańców ulicy żydowskiej, gdyby nadal istniała w Warszawie i być może jakiś następca Singera czerpałby tam właśnie swoje pomysły

6

do książek. A więc niech znowu z nami trochę pobędą, choć tylko na zdjęciach, autentyczni, dzisiejsi, potencjalni potomkowie żydów z ulicy Próżnej”. Autor wystawy: Małgorzata Krasucka „Margalit” – malarka, ilustratorka książek, projektantka, grafik i fotograf. Maluje głównie techniką własną na płótnie lub papierze utrzymując konwencję abstrakcji figuratywnej z wyraźnym surrealistycznym traktowaniem tematu. Na swoim koncie ma ponad 20 dużych wystaw malarskich w kraju i na świecie. Od paru lat studentka języka hebrajskiego w Fundacji im. Prof. Mojżesza Schorra.

I.3.4. „Profesor Mojżesz Schorr – ostatni rabin Wielkiej Synagogi” - wystawa ( kwiecieńlipiec) Wystawa zaprezentowana w siedzibie Domu Spotkań z Historią. Otwarcie wystawy odbyło się 9 kwietnia w gronie historyków i osób pamiętających Wielką Synagogę. Po raz pierwszy wystawiona została w 2008 roku, w miejscu gdzie stała Wielka Synagoga. Celem jej zorganizowania było upamiętnienie 65 rocznicy zburzenia synagogi przez Niemców. Mojżesz Schorr (1873-1941) w latach 1923-1939 pełnił w niej funkcję rabina. Położył także wielkie zasługi jako historyk, nauczyciel, senator, działacz społeczny. Prezentowana przez miesiąc ekspozycja, cieszyła się ogromnym powodzeniem – każdego dnia odwiedziło ją ponad 150 osób. Została objęta patronatem Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy, pani profesor Hanny Gronkiewicz –Waltz. Wystawa została zorganizowana dzięki dotacji Miasta Stołecznego Warszawy. Ponowne wystawienie ekspozycji w centrum Warszawy miało na celu dotarcie do różnorodnych odbiorców (zarówno starszych osób znających dawną stolicę, jak i do młodych, dopiero odkrywających jej tajemnice i skarby przeszłości), aby utrwalić wiedzę o doskonałym historyku, rabinie postępowym, patronie naszej Fundacji. Dom Spotkań z Historią od marca 2006 działa jako samorządowa instytucja kultury Miasta Stołecznego Warszawy, zajmuje się historią Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku. Szczególne miejsce poświęca przeszłości stolicy i historii jej mieszkańców. Organizacja dysponuje dużą przestrzenią wystawową chętnie odwiedzaną przez Warszawiaków. Prezentacja postaci Mojżesza Schorra zawiera następujące fragmenty ekspozycji: - miasto rodzinne, rodzina - lata szkolne - kartki z rodzinnego albumu – do lat dwudziestych - okres lwowski – historyk i nauczyciel - w Wielkiej Synagodze w Warszawie – rabin postępowy - Syn Przymierza – działalność w B’nei Brith - misja publiczna – senator - katedra akademicka - kartki z rodzinnego albumu – lata trzydzieste - wojna – w rękach NKWD - życie za życie – wojenne losy rodziny

7

II. „Bliżej Izraela” Program „Bliżej Izraela” cieszy się duża popularnością. Tematyką zainteresowane są osoby pochodzenia żydowskiego, jak również nie-Żydzi. Spotkania są czasem burzliwe, emocje ogromne - uczestnicy mają szanse bezpośredniego wyrażania swoich opinii, poznawać inne – a wszystko to w kontekście rzetelnie prezentowanej przez wykładowców wiedzy. Utworzono na stronie Fundacji specjalny dział „Bliżej Izraela”, a w nim : literatura i film izraelski, geografia, archeologia, kuchnia izraelska, przewodnik po Izraelu. Cześć wykładów jest nagrywana, a następnie udostępniona w Internecie. Prof. Mojżesz Schorr ściśle wiązał rozwój kultury żydowskiej z językiem hebrajskim, a jej centrum sytuował w Palestynie. Był jednym z założycieli Stowarzyszenia Promowania Języka Hebrajskiego, wspierał powstanie Uniwersytetu Hebrajskiego, w którego otwarciu uczestniczył w 1925 roku. W 1935 roku wysłał swoich synów do Haify na studia - obaj synowie przeżyli wojnę.

II.1„Węzłowe problemy współczesnego Bliskiego Wschodu „ Kontynuacja programu z roku 2009 – wykładowca Konstanty Gebert Celem spotkań było przybliżenie historii Bliskiego Wschodu w 20. wieku jako matrycy łączącej poszczególne procesy z uwzględnieniem upadku Imperium Otomańskiego, narodzin nacjonalizmów (żydowskiego, armeńskiego, arabskiego, kurdyjskiego, tureckiego) oraz roli jaką w ich tworzeniu odegrały państwa ościenne. Uczestnicy spotkań mieli szansę zgłębienia i zrozumienia historii współczesnego Bliskiego Wschodu oraz konfliktu arabsko-izraelskiego. Każdy wykład został zwizualizowany szczegółowymi mapami regionu w poszczególnych okresach. 1I.1.1. „Zmiana warty na Bliskim Wschodzie: II wojna światowa i jej konsekwencje” wykład w centrum kulturalnym „Chłodna 24” (17 stycznia ) - Kryzys mandatu palestyńskiego i powstanie arabskie - Arabski nacjonalizm i rola państw Osi - II wojna światowa i zmierzch imperium brytyjskiego - Niepodległość Izraela i konflikt supermocarstw - Syjonizm, komunizm, nacjonalizm: lokalne konflikty i globalne rozgrywki - Wojna suezka i nowe status quo II.1.2. „Wojna sześciodniowa i kryzys nacjonalizmu arabskiego; izraelsko-egipski układ pokojowy” -wykład w centrum kulturalnym „Chłodna 24” (31 stycznia) - Rewolucja irańska: ile dywizji ma imam? - Intifada: Kształtowanie się nowoczesnego palestyńskiego ruchu narodowego - Paradoksy izraelsko-palestyńskiego procesu pokojowego - Wielki powrót religii: Hizbollah, Hamas, osadnicy - Ziemia, ropa, woda, wiara – geopolityczny impas II. 1.3. „Spuścizna Imperium Otomańskiego” - wykład w centrum kulturalnym „Chłodna 24” (24 marca ) - Wojna Sześciodniowa i ukształtowanie współczesnego Bliskiego Wschodu

8

- Izrael jako supermocarstwo - Pojawienie się palestyńskiego nacjonalizmu - Konflikty wewnątrzarabskie - Wzrost znaczenia Turcji i Iranu - Powrót wiary - Islamska rewolucja w Iranie i ożywienie szyizmu - Libańskie wojny i intifady: Izrael poznaje swoje słabości - Proces pokojowy: sukcesy i niepowodzenia - Ograniczenia amerykańskich wpływów - Konflikt o wodę - Impas procesu pokojowego i wzrost terroryzmu. 9/11 i tamten świat. Prowadzący: Konstanty Gebert jest autorem wielu książek, dziennikarzem, wykładowcą. Ukończył Wydział Psychologii na Uniwersytecie Warszawskim. Jest założycielem „Latającego Uniwersytetu Żydowskiego”, który w latach osiemdziesiątych skupiał inteligencję żydowską w Polsce oraz osoby zainteresowane kulturą żydowską. Zasłużony w działaniach na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, pisał artykuły w prasie podziemnej pod pseudonimem Dawid Warszawski. Do dzisiaj podpisuje się w ten sposób w swoich bardzo licznych artykułach publikowanych w Gazecie Wyborczej. Konstanty Gebert był także reporterem gazety Wyborczej podczas wojny w Bośni. Jego artykuły poruszające problemy polityczne na Bliskim Wschodzie oraz w wielu innych miejscach w świecie są publikowane w wielu zagranicznych czasopismach, a także udzielał wywiadów dla BBC i innych mediów. .Jest także założycielem pisma żydowskiego Midrasz, pierwszego czasopismo w postkomunistycznej Polsce szeroko omawiającego zagadnienia z zakresu kultury narodu żydowskiego. II.2. Literatura hebrajska. Kontynuacja programu z roku 2009 – wykładowca Magdalena Sommer II.2.1 „Zbrodnia po hebrajsku kryminał w literaturze hebrajskiej” - wykład w centrum edukacyjnym Fundacji (12 stycznia) Podczas spotkania omawiano zjawiska izraelskiej literatury popularnej, a szczególnie powieści sensacyjnej i kryminalnej w literaturze powstającej we współczesnym języku hebrajskim. W Izraelu gatunek ten pozostawał na marginesie twórczości literackiej aż do lat 80 – tych. Wtedy dopiero pojawiła się wśród czytelników „moda” na ambitniejsze powieści kryminalne. Za przykład posłużyły powieści dwóch znanych izraelskich autorek: Batii Gur i Szulamit Lapid (obie są tłumaczone na jęz. polski).

II.2.2. „Sylwetki kobiet w literaturze izraelskiej” -wykład w centrum edukacyjnym Fundacji (23 luty) Podczas spotkania dyskutowano o postaciach pisarek, tworzących podczas wszystkich okresów dziejów nowej literatury hebrajskiej, począwszy od odrodzenia języka w XIX wieku. Poświęciliśmy też więcej miejsca wybitnym poetkom hebrajskim, takim jak Rachel, Lea Goldberg, czy Zelda. Omawiano też dzieła izraelskich pisarek, należących do młodego pokolenia, których utwory są tłumaczone na język polski (jak Zeruya Shalev czy Orly Castel Bloom).

9

II.3 Spotkania „Grupy Syjonistów” - wykłady organizowane przez organizację zewnętrzną w centrum edukacyjnym Fundacji O Grupie: Od 2010 w Centrum Schorra organizuje i prowadzi wykłady o tematyce proizraelskiej Organizacja Syjonistyczna, która jest nieformalną grupą zrzeszającą osoby opowiadające się za opcją syjonistyczną. Jej częścią jest też frakcja Likud Polska, popierającą opcję prawicową. Grupa stawia sobie za cele propagowanie wiedzy o Izraelu, ruchu syjonistycznym, polityce, historii i religii z perspektywy poparcia dla Państwa Izrael i prawa narodu żydowskiego do życia we własnym kraju. Fundacja wspiera grupę w organizacji spotkań. II.3.1. „Ile jest syjonizmów?” - wykład dr Piotra Pazińskiego (19 stycznia) Idea syjonistyczna i wyrosły z niej ruch polityczny nigdy nie miały jednego oblicza. Ideologów syjonizmu i wizjonerów zapowiadających powstanie nowoczesnego państwa Żydów w Erec Izrael było wielu. Jedni chcieli budować kraj sprawiedliwości społecznej, inni pragnęli wskrzeszenia religijnej utopii sprzed wieków. Jeszcze inni w Erec Izrael dostrzegali przede wszystkim duchowe źródło, zdolne odnowić oblicze żydowskiej diaspory. Jakie były i jakie są syjonizmy? Prowadzący: dr Piotr Paziński - dziennikarz, eseista, krytyk literacki i tłumacz. W 2005 w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa za rozprawę Labirynt i drzewo. Studia nad Ulissesem Jamesa Joyce'a, której promotorem był Michał Głowiński. W latach 1992–1997 był dziennikarzem Działu Zagranicznego Gazety Wyborczej. Od 1997 dziennikarz, a od 2000 redaktor naczelny miesięcznika Midrasz. Laureat Paszportu Polityki za 2009. Nominowany do literackiej nagrody NIKE za powieść "Pensjonat".

II.3.2. „Ziemia Izraela – spojrzenie biblijne” - wykład Tomasz Krakowski ( 3 luty) Historia Ziemi Izraela na podstawie Tory i ksiąg prorockich. Próba odpowiedzi na pytanie: „Dlaczego Ziemia Izraela jest tak ważna dla tak wielu narodów?” Geograficzne i biblijne granice Izraela. Prześledzenie rożnych midraszy odnoszących się do ziemi ofiarowanej przez Boga Abrahamowi i jego potomkom.

II.3.3 „Rabin Meir Kahane – jego życie i działalność” - wykład Tomasz Krakowski ( 27 października) Biografia jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci izraelskiego życia politycznego. Poglądy, ideologia i działalność rabina Meira Kachane. Wykład z okazji 20 rocznicy jego śmierci. Rabin Meir Kahane (1932-1990) – absolwent wydziału prawa Uniwersytetu Nowojorskiego i Jesziwy Mir w Brooklynie, redaktor Jewish Press. W 1968 r. założył JDL (Ligę Obronną Żydów) – organizację chroniącą żydowskich mieszkańców przed przestępczością, często kontrowersyjnymi metodami. W 1971 r. wraz z rodziną zamieszkał w Izraelu, gdzie założył antyarabską partię KaCH. Od 1984 partia była reprezentowana w Knesecie, ale w 1988 została zdelegalizowana za podżeganie do rasizmu. M. Kahane został zamordowany przez arabskiego terrorystę. w czasie wizyty w Nowym Jorku. Morderca, Al-Said Nosair, zostal później skazany w sprawie 1-go ataku na Word Trade Center

10

Prowadzący: Tomasz Krakowski, ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończył studia w Jesziwie HaMivtar Orot w Izraelu pod kierunkiem Rabina Brovendera, oraz w Jesziwe Tora BeCijon w Jerozolimie pod kierunkiem Rav Nerjii. Obecnie odbywa studia rabinackie w Kolel Warsze oraz prowadzi zajęcia edukacyjne dla Gminy Żydowskiej w Warszawie i Lublinie. Jest również stałym autorem artykułów na portalu: jewish.org.pl.

II.3.4. „Ziemia Izraela we wczesnych tekstach rabinackich” –wykład Miriam Gonczarska (23 luty 2010) W Misznie, Talmudzie i Midraszach jest wiele wzmianek o Ziemi Izraela. Teksty te zostały spisane w momencie kluczowym dla judaizmu, Żydów i ich tożsamości. Właśnie księgi i ich studiowanie ocaliło żydowską tożsamość i umożliwiło by po dwóch tysiącach lat Żydzi odbudowali Państwo Izrael. Jaki był stosunek starożytnych rabinów do Ziemi Izraela i instytucji starożytnego Państwa? Jeśli tak to dlaczego zakazali powracać do Ziemi Izraela? Czy rzeczywiście judaizm jest silniej związany z czasem niż z przestrzenią? Czy Ziemia Izraela jest święta – a jeśli tak to co przez to rozumieli starożytni i wczesno-nowożytni Żydzi szczególnie w obliczu wygnania? Jak udało się przenieść arkę pamięci przez wzburzone wody historii i jaki ma to związek z przestrzenią? Czy Żyd w ogóle może opuścić Izrael i czy Izrael kiedykolwiek opuszcza Żyda? Talmud jest miejscem spotkania wielu pokoleń, wielu spojrzeń i tradycji. Prowadząca: Miriam Gonczarska jest aktywnym członkiem społeczności żydowskiej. Ukończyła studia w Wyższych Szkołach Talmudycznych w Izraelu. W tym czasie uczestniczyła także w grupach dialogowych muzułmańsko-chrześcijańskożydowskich. Zajmuje się edukacją w Gminie Wyznaniowej Żydowskiej i Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich.

11

III. Język hebrajski. Program oparty jest o założenia metodyki edukacji pozaszkolnej oraz koncepcję uczenia się przez całe życie. Stosowane są aktywne formy zdobywania wiedzy z naciskiem na samodzielność uczącego się. Nauczyciel i uczeń są pełnoprawnymi uczestnikami tego procesu, w którym główną rolą prowadzącego jest zachęcenie do pogłębiania potrzeby edukacji i przygotowanie źródeł z których uczący się może czerpać. Uczniami są przed wszystkim osoby zainteresowane kulturą żydowską, wśród nich część pochodzenia żydowskiego, z różnym stopniem tożsamości. Atmosfera akceptacji, odprężenia i życzliwości wpływa na efektywność nauczania. Osoby prowadzące zajęcia są otwarte na sugestie i uwagi studentów, którzy dzięki temu mają wpływ na modyfikowanie i dynamiczną zmianę programu. Zgodnie z założeniami programowymi Fundacji, nauka języka hebrajskiego traktowana jest jako nierozerwalna część kultury żydowskiej. Aby dotrzeć do większej ilości osób, zwłaszcza tych, którzy mieszkają poza Warszawą, wykorzystywane są nowoczesne formy edukacji. W roku 2006 powstała platforma elearningowa, dzięki której oprócz samej możliwości nauki języka każdy, mimo odległości i ograniczeń przestrzennych, może poczuć się częścią wspólnoty i być jej istotnym ogniwem. Integralną częścią programu nauki są wydawnictwa, a wśród nich seria zeszytów do nauki współczesnego języka hebrajskiego. Wykorzystane w nich zostały elementy nauki i zabawy dzięki którym uczący się jest bardziej otwarty i przyswaja sobie wiedzę nawet nie zdając sobie z tego procesu sprawy. Poprzez naukę języka stwarzamy możliwość poszerzania wiedzy w zakresie tradycji żydowskiej i Izraela. Organizowane są integracyjne spotkania tematyczne dotyczące świąt i wydarzeń z historii Izraela. Takie spotkania przyczyniają się do nawiązania dialogu międzykulturowego, zgody na różnorodność oraz wzmacniają własną tożsamość.

III.1. Kursy języka hebrajskiego na różnym poziomie zaawansowania Kursy stacjonarne W siedzibie Fundacji odbywają się kursy współczesnego języka hebrajskiego na różnych poziomach zaawansowania. Ogółem w roku 2010 uczyło się 104 osoby. Wprowadzony jest system semestralny- semestr trwa trzy miesiące. w ciągu których odbywa się dwanaście spotkań – jedno tygodniowo, każde trwa 1,5 godziny. Na życzenie uczestników istnieje możliwość intensyfikacji nauki. Każdy uczestnik otrzymuje materiały. Zajęcia odbywają się w kameralnych grupach. W trakcie zajęć uczeń zdobywa cztery niezbędne umiejętności językowe: czytanie, pisanie, słuchanie ze zrozumieniem oraz pisanie. Nowe zagadnienia gramatyczne wprowadzane są stopniowo, ale tak, aby ucząc się w systemie raz w tygodniu student miał poczucie, że robi postęp.

12

Osoby nieobecne na zajęciach otrzymują informację dotyczącą omawianych zagadnień, a w razie potrzeby mogą skorzystać z konsultacji z nauczycielem prowadzącym zajęcia. Zapewniony jest swobodny dostęp do zbiorów bibliotecznych, gdzie można korzystać z podręczników słowników oraz innych pozycji w języku polskim, hebrajskim i angielskim. Kursy korespondencyjne Dla tych, którzy wolą uczyć się w zaciszu domowym proponowana jest nauka drogą korespondencyjną. Uczestnik kursu otrzymuje komplet materiałów: zeszyty ćwiczeń oraz płyty CD. Lekcja składa się ze słownika, dialogu lub tekstu, ćwiczeń pisemnych oraz ustnych; kaseta z nagraniem zawiera: słownik, dialog, wybrane ćwiczenia pisemne oraz pytania do ćwiczeń ustnych. Każdy uczy się we własnym tempie. Uczeń pracuje pod opieką nauczyciela, który sprawdza nadesłane prace domowe (pisemne oraz nagrania) odpowiada na pytania i w razie potrzeby zadaje dodatkowe ćwiczenia. Kursy on-line Nauka przez Internet jest propozycją dla tych, którzy nie mogą korzystać z zajęć stacjonarnych ze względu na miejsce zamieszkania, brak w danym miejscu możliwości nauki języka hebrajskiego lub braku czasu. Korzystając z platformy można uczyć się w dowolnym miejscu i porze. Ta propozycja zapewnia niskie koszty nauki oraz oszczędność czasu. Na platformie znajduje się dwadzieścia jednostek lekcyjnych. Każda składa się ze słownika, zestawu ćwiczeń samosprawdzających, plików dźwiękowych oraz fleszy. Student ma możliwość wysłuchania dialogów lub tekstów, wykonuje ćwiczenia, a w razie trudności kontaktuje się z nauczycielem. Poza tym, dzięki czatowi i forum, może nawiązać kontakt z innymi uczącymi się, wymienić doświadczenia i uwagi, a dzięki temu nie czuje się sam. Możliwość kontaktu z nauczycielem jest dodatkowym czynnikiem motywującym. Kursy indywidualne To elastyczna forma nauki - propozycja dla osób, które nie mają czasu i nie mogą pojawić się na zajęciach organizowanych w ścisłych ramach czasowych. Program, terminy dostosowane są do potrzeb studenta. Jest również propozycją dla tych, którzy mają konkretne i specyficzne wymagania językowe.

III.2. Konwersacje Nabyte w trakcie zajęć umiejętności można wykorzystać i pogłębić w czasie konwersacji z native - speakerem. Te zajęcia pozwalają na sprawdzenie i poszerzenie wiedzy oraz w miarę swobodne posługiwanie się językiem. W trakcie zajęć nabywa się pewności i przełamuje barierę w używaniu języka. Uczestnicy zajęć wybierają tematy, na które chcą rozmawiać. Konwersacje pozwalają na poszerzenie wiedzy o mówiony hebrajski i slang. W trakcie zajęć nacisk kładziony jest na praktyczną umiejętność poprawnej wymowy. Wszystkie propozycje kursów językowych zawierają trwałe odniesienia do kultury żydowskiej, dzięki czemu student poznając język ma też możliwość wejścia w cywilizację żydowską, której język hebrajski jest nieodzownym elementem i narzędziem dotarcia do jej źródła.

13

III.3. Publikacje „Lomdim iwrit” Wydana w latach 2008-2010 seria zeszytów do nauki współczesnego języka hebrajskiego jest adresowana do dorosłych i młodzieży. Zawiera kilkadziesiąt zagadnień gramatycznych, różnorodne słownictwo (także wyrażenia potoczne), bogaty zestaw ćwiczeń, dialogi, teksty oraz słowniki. Pierwszy z serii zeszytów „Litery, litery” jest przeznaczony do nauki hebrajskiego alfabetu oraz znaków samogłoskowych. Spotkanie z obcym językiem zawsze wywołuje pewien stres, w przypadku języka hebrajskiego potęgowany dodatkowo nie tylko innym alfabetem, ale także zupełnie inną filozofią języka. Doświadczenia zdobyte na tym etapie zawsze procentują później, dlatego ważne jest, by nauka sprawiała uczącemu się przyjemność. Ta filozofia czyli połączenie nauki z przyjemnością kontynuowana jest w kolejnych wydawnictwach fundacji. Następne zeszyty wprowadzają słownictwo, które daje możliwość komunikacji w podstawowych sytuacjach życiowych, nawiązywaniu znajomości, podtrzymywaniu kontaktów z rodziną i przyjaciółmi, ułatwiające podróż, wizytę u lekarza, zakupy, itp. Obok nauki języka teksty „przemycają” także podstawowe wiadomości dotyczące szeroko pojętej kultury i tradycji judaizmu. Już w pierwszym zeszycie uczący ma przedsmak wielkiej przygody – poznaje podstawy gematrii. W kolejnych dowiaduje się wiele na temat Izraela – zwiedza izraelskie miasta i krainy geograficzne. Zapoznaje się z żydowską kulturą i obrzędowością, poznaje specyficzne problemy Izraela jak emigracja i wielokulturowość. Wydawnictwa mogą być wykorzystane w trakcie zajęć oraz do samodzielnej nauki. Dają także możliwość doskonałej zabawy. Zawierają różnorodne gry i zabawy, krzyżówki oraz quizy i zgadywanki. Zabawne ilustracje, zróżnicowane ćwiczenia zachęcają do aktywnej nauki i podzielenia się własnymi umiejętnościami z innymi. Ułatwiają nawiązanie kontaktu z innymi osobami, które zaczęły lub kontynuują swoją przygodę z językiem hebrajskim. A dzięki ćwiczeniom z odpowiedziami oraz testom uczący w łatwy sposób sprawdzi czego udało mu się nauczyć.

III.4. Spotkania przedświąteczne Z okazji świąt żydowskich organizowane są specjalne spotkania. Typowy program obejmuje krótkie wystąpienie w języku polskim lub hebrajskim na temat święta, quizy, zagadki, krzyżówki, naukę piosenek. Każdy może wziąć udział w konkursie i sprawdzić swoją wiedzę na temat kultury żydowskiej i Izraela. Dzięki takim spotkaniom studenci mają okazję poznać inne osoby, z którymi łączy naukę języka hebrajskiego oraz zainteresowanie kulturą żydowską. W roku 2010 zorganizowano: 25 luty „Purimowo w Schorze” - spotkanie z okazji święta Purim 25 listopad „Chanukowy Quiz” - spotkanie z okazji święta Chanuka

II.5. Promocja języka hebrajskiego 14

16-23 maj „Otwarta Twarda” – w ramach gry miejskiej nauka liter hebrajskich. 5 wrzesień „Święto ulicy Ząbkowskiej - Praga Wielokulturowa” nauka liter hebrajskich. Maj, czerwiec, wrzesień, październik „Hebrajskie ABC –alfabet i nie tylko” –zajęcia zorganizowane dla uczniów gimnazjów i liceów warszawskich w ramach projektu „Bliżej judaizmu”. Nauka języka hebrajskiego na Limud Keszet Polska – (5-7 listopad) Wychodząc na zewnątrz poszerzany jest krąg osób, dla których jest to okazja zetknięcia się z kulturą żydowską. Takie spotkanie może zaowocować zainteresowaniem tematem i chęcią jego zgłębienia a także przyczynić się do budowania pozytywnego wizerunku innego oraz akceptacji wielokulturowości. Uczestnicy programów Fundacji zachęcani są także do pomocy i udziału w organizacji programów „na zewnątrz”, tak, aby to oni byli ambasadorami języka hebrajskiego i kultury żydowskiej, przekazując dalej, to, czego nauczyli się w Fundacji. III.6. Hebrajski - planowane nowości w roku 2011 1. Organizacja lekcji języka hebrajskiego dla firm. 2. Opracowanie płyty CD jako uzupełnienie do wydanej przez Fundację serii czterech podręczników do nauki języka hebrajskiego. 3. Wzbogacenie oferty nauki on-line poprzez wprowadzenie opcji lekcji przez Skype’a. Ta oferta może być szczególnie interesująca dla ludzi młodych, dla których internet jest naturalnym źródłem zdobywania wiedzy i którzy posiadają dużą sprawność w posługiwaniu się tym narzędziem. Możliwość kontaktu z nauczycielem, rozmowa z nim będzie dodatkowym czynnikiem usprawniającym proces nauki oraz motywującym do systematycznej pracy. 4. Wprowadzenie dodatkowych informacji o języku na stronie internetowej i na platformie językowej Fundacji. Sukcesywnie umieszczane dodatkowych materiałów dydaktycznych i popularyzujących język hebrajski oraz tradycje i kulturę współczesnego Izraela – dalsze organizowanie konkursów wiedzy o każdym nadchodzącym święcie, oraz tłumaczenia fragmentów prozy i poezji hebrajskojęzycznej. 5. Realizacja krótkich filmów zawierających znany zasób słownictwa oraz odnoszących się do sytuacji dnia codziennego. Będzie można je wykorzystać w ramach zajęć, a także obejrzeć w domu wraz z rodziną. 6. Aby Fundacja stała się miejscem spotkań Polaków i Izraelczyków wprowadzone zostaną lekcje języka polskiego dla Izraelczyków co umożliwi nauczycielom dodatkową możliwość kontaktu z językiem hebrajskim.

15

IV. Nasi goście Dzięki współpracy z licznymi organizacjami możemy gościć w progach naszej Fundacji ciekawych gości z całego świata. W większości przypadków są to nieplanowane wcześniej wydarzenia. Jesteśmy jednak otwarci i na takie sytuacje. IV.1. „Ulica Allenby” - wykładowca i autor powieści Gadi Taub (12 marca, Uniwersytet Jagieloński, 15 marca, Wydzial Hebraistyki, Uniwersytet Warszawski) Opowiedział o nieznanej stronie Izraela i jego metropolii Tel Awiwie. W oparciu o swoje osobiste doświadczenia i historie zebrane podczas pisania powieści „Allenby” przedstawił mroczną stronę śródziemnomorskiego miasta – pełnego ciemnych typów, podejrzanych spelun i klubów ze stripteasem. IV.2. „ Syjonizm dzisiaj” Wykładowca Gadi Taub, spotkanie w Centrum kulturalnym „Nowy Wspaniały Świat” w Warszawie ( 13 marca) Podczas spotkania przedstawił szerokie spektrum problemów, trudności jakie napotyka obecnie realizacja postulatów demokratycznej w swym zamyśle ideologii syjonistycznej. Skoncentrował się na zagadnieniach związanych z historią syjonizmu, jego krytyką a przyszłością demokratycznego państwa żydowskiego. Prowadzący: Gadi Taub (ur. w 1965 r.) jest jednym z ciekawszych autorów średniego pokolenia, który opublikował dotychczas powieść, zbiór esejów i opowiadania. Interesującym faktem związanym z twórczością tego pisarza jest jego zainteresowanie współczesnością ideologii syjonistycznej, a także kompetencja w ocenie istotnych zjawisk zachodzących wewnątrz społeczeństwa izraelskiego. Studiował na Uniwersytecie w Tel Awiwie, zdobywając stopnie naukowe w dziedzinie historii i studiów interdyscyplinarnych. Zdobył również tytuł doktora historii amerykańskiej na Uniwersytecie Rutgers. Obecnie pracuje jako wykładowca na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, na Wydziale Komunikacji Społecznej, poza tym współpracuje z kilkoma izraelskimi dziennikami i magazynami kulturalnymi. Jego przyjazd na zaproszenie uświetniła ambasada Izraela organizując autorskie spotkanie. IV.3. „Izrael pod prąd wydarzeń- wykład Tal Altar ( 9 czerwca) Izraelska opinia publiczna była poruszona bieżącymi wydarzeniami na Bliskim Wschodzie. Nasz gość zrelacjonował podstawowe i najważniejsze fakty z ostatnich incydentów jakie miały miejsce w Izraelu, a także odpowiedział na nurtujące wszystkich pytania. Uczestnicy zapoznali się z punktem widzenia Izraelki będącej w centrum tych wydarzeń. Prowadząca:Tal Altar ukończyła studia polityczne na Open University w Izraelu. Przez ponad 2 lata współpracowała z Fundacją im. prof. M. Schorra i Gminą Wyznaniową Żydowską w Warszawie.

IV.4. „Żydzi w Portugali: historia, która przekracza granice państwa” - wykład prof. Manule Pinto zorganizowany przy współpracy z Universitas Varsoviensis i Instituto Camões Portugal (25 marzec)

16

Na podstawie licznych danych historycznych, analizy dawnych tekstów i dokumentów wykładowca odtworzył niezwykłą historię Żydów portugalskich. Prezentując niezwykłe dokumenty i artefakty prowadzący pokazał jak szeroka, bogata i ciekawa jest historia narodu izraelskiego. Wykładowi towarzyszyła degustacja wina portugalskiego, prezent od Ambasady Portugalii. Prowadzący: prof. Paulo Mendes Pinto - założyciel i przewodniczący Portugalskiego Stowarzyszenia na Rzecz Studiów nad Religiami. Kierownik Studium Religioznawstwa na Uniwersytecie Lusófona w Lizbonie. Kierownik Katedry Studiów Sefardyjskich „Alberto Benveniste”. Redaktor publikacji Studiów Sefardyjskich. Redaktor Słownika Historycznego Sefardyjczyków Portugalskich.

IV.5. Yehudit Kafri autorka ksiązki „Zosha” - promocja książki (10 czerwca) Dlaczego autorka zdecydowała się napisać o Zosi Poznańskiej (Żydowska Mata Hari), jak powstała książka i jaką podróż autorka musiała odbyć, aby zebrać materiał historyczny, na jakie pytania autorka szukała odpowiedzi pisząc książkę "Zosha"? Osobą prowadzącą spotkanie w języku polskim była przyjaciółka autorki, Dorota Raniszewska, której rodzina, tak samo jak rodzina autorki oraz Zosi Poznańskiej pochodzi z Kalisza. Podczas wieczoru odbył się pokaz zdjęć, w tym zdjęć z oryginalnego albumu Zosi Poznańskiej, który autorka książki odnalazła. Książkę wydaną w Polsce przez Wydawnictwo Adam Marszałek w wersji angielskojęzycznej można było nabyć podczas spotkania.

IV.6. Barbara Jakubowska autorka książki „Metropolita Opera. Uchem i okiem Basi Jakubowskiej” Promocja książki (15 czerwca) Nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego ukazał się zbiór jej tekstów (w tym recenzji i wywiadów), jakie przez osiem lat napisała dla miesięcznika "Muzyka 21", gdzie ma swoją specjalną rubrykę "Uchem i okiem Basi Jakubowskiej". Przed wyjazdem do Nowego Jorku Basia była aktywną członkinią społeczności żydowskiej w Warszawie. Po wyjeździe z Polski przez wiele lat współpracowała z Fundacją. IV.7. Zofia Grinberg-Maj autorka książki „Przyszło mi żyć w ciekawych czasach” Promocja książki (27 wrzesień) Zofia Maj jest córką warszawskich żydowskich nauczycieli, Marii i Jakuba Grinbergów. W Otwocku spędziła najmłodsze lata swojego życia, jej ojciec był tam nauczycielem matematyki. Jest absolwentką Wydziału Lotniczego Politechniki Warszawskiej. W roku 1957 wraz z całą rodziną wyemigrowała do Australii. Znalazła pracę na wydziale metalurgii uniwersytetu w Melbourne - jako pierwsza kobieta w historii tego wydziału. Zofia Maj nie tylko żyła w ciekawych czasach, ale bardzo barwnie je opisała w autobiografii. Do dziś mieszka w Melbourne. W 2010 roku do Polski przyjechała m.in. na Światowy Zjazd Inżynierów Polskich. I tu znowu pokazała się jako kobieta niezwykła – w wieku lat 76, po raz pierwszy w życiu zdecydowała się na przelot szybowcem.

17

V. Rozwój zawodowy pracowników 21 kwiecień 6-8 czerwiec 27 sierpień-7 wrzesień 10,18,19 wrzesień 21-27 październik 6-7 listopad

Spotkanie grupy roboczej ds. edukacji rozwojowej – spotkania przedstawicieli NGO (K. Prystupa) Szkolenie „Buncher” Kraków (G. Pawlak) Szkolenie „Buncher” Izrael (G. Pawlak) Szkolenie „Akademia Skutecznej Komunikacji” Warszawa (K. Prystupa) Konferencja JCC, Londyn (G. Pawlak) Szkolenie „Edukacja rozwojowa w kontekście krajów arabskich” (K. Prystupa)

Praktyki w Fundacji 1. Alicja Banna (październik-listopad), studentka Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Alicja współdziała w pracach na rzecz gromadzeniu materiału faktograficznego do planowanego albumu : ”Sport żydowski w przedwojennej Warszawie”. Obecnie jest nadal aktywna jako ochotniczka. 2. Marta Borzym (maj-czerwiec) praktykantka studentka socjologii w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego (wystawa „Sport żydowski w przedwojennej Warszawie”). Obie osoby wykonały swoje zadania w stopniu bardzo zadawalającym i otrzymały bardzo pozytywne opnie przesłane do ich uczelni. Ochotniczki 1. Urszula Czarnecka (sierpień-październik) wolontariuszka wspierała nas w działaniach administracyjno - organizacyjnych wystawy „ Sport żydowski w przedwojennej Warszawie” 2. Magdalena Habel (styczeń-grudzień) Jako wolontariuszka wspierała Fundację przy wyszukiwaniu materiału faktograficznego do wystawy „Sport żydowski w przedwojennej Warszawie” oraz pomagała przy organizacji warsztatów „Bliżej judaizmu”

VI. Współpraca z innymi organizacjami Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie Agencja Żydowska Sochnut Dom Spotkań z Historią Joint Middle East Forum Stowarzyszenie II Pokolenie Stowarzyszenie Kombatantów

18

VII. Zespół pracowników Fundacji na zasadzie umowy o pracę: dr Grażyna Pawlak Pełni funkcje dyrektora zarządu Fundacji od roku 2003, gdzie zajmują się opracowywaniem strategicznego rozwoju fundacji, działalnością na rzecz gromadzenia funduszy, działalnością programową oraz organizacją pracy zespołu. W roku 2006 fundacja opublikowała opracowany przez nią album „Księgo życia prof. Mojżesza Schorra”. W latach 90-tych pracowała w Stowarzyszeniu Żydowski Instytut Historyczny w charakterze dyrektora. Zainicjowała tam program dla nauczycieli historii szkół średnich dotyczący historii i kultury Żydów, uczestniczyła w organizacji wielu wystaw, zajmowała się gromadzeniem funduszy. W latach 70- 80-tych jako kierownik Zakładu Nauk Społecznych w Instytucie Sportu zajmowała się badaniami nad organizacjami sportowymi. W roku 2010 została wybrana do Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Jej pasją są wycieczki rowerowe oraz kolekcjonowanie przedwojennego polskiego szkła art.deco.

Katarzyna Prystupa Absolwentka Stosunków Międzykulturowych Wydziału Orientalistycznego UW i Doradztwa Zawodowego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Warszawie. Ukończyła specjalizację islamistyczno – arabistyczną pod kierownictwem prof. Katarzyny Pachniak. Interesuje się historią i kulturą Izraela, wpływem kultury arabskiej w regionie Morza Śródziemnomorskiego i w krajach azjatyckich oraz edukacją rozwojową. W Fundacją związana jest od 2009 roku. Zajmuje się programami edukacyjnymi dla uczniów szkół średnich i podstawowych, pozyskiwaniem funduszy na realizację różnych przedsięwzięć oraz wchodzi w skład zespołów realizujących projekty na temat judaizmu i historii żydowskiej. Jej pasją jest poznawanie innych kultur wraz z ich dziejami, fotografia oraz podróże.

Ewelina Kraska -Wrona Absolwentka Instytutu Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła specjalizację z dziennikarstwa radiowego i politologii. Interesuje się zdalnym nauczaniem, programowaniem komputerowym oraz nowymi technologiami. W Fundacji pracuje od 2001 r. Zajmuje się administrowaniem stron internetowych, obsługą wideokonferencji, projektowaniem graficznym oraz prowadzeniem księgowości. Bierze udział w realizacji licznych projektów w charakterze specjalisty ds. rozwiązań multimedialnych i graficznych. Do tej pory zaprojektowała i zrealizowała projekt platformy internetowej do nauki języka hebrajskiego oraz strony internetowej Fundacji. Ponadto jest autorem i administratorem dużej platformy do nauki języka japońskiego. Jej pasją jest realizacja projektów typu „distance learning”, poszukiwanie nowych rozwiązań, malarstwo i muzyka.

Katarzyna Mróz-Blader

19

Absolwentka instytutu Religioznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia judaistyczne oraz znajomość języka hebrajskiego pogłębiała w Izraelu. Od 2001 pracowała w Fundacji R.S. Laudera, prowadziła lektorat języka hebrajskiego oraz jidysz, brała udział w tworzeniu programu nauki języka jidysz. W latach 2001- 2002 prowadziła lektorat języka hebrajskiego w Katedrze Studiów Bliskowschodnich Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczestniczyła w wielu seminariach dla nauczycieli języka hebrajskiego. W Fundacji im. Prof. Mojżesza Schorra prowadzi lektorat języka hebrajskiego oraz jest jednym z twórców programów języka hebrajskiego. Zajmuje się tłumaczeniem tekstów z dziedziny religii i kultury żydowskiej z języków: hebrajskiego, jidysz oraz angielskiego. Współorganizowała warsztaty dla nauczycieli języka hebrajskiego Polsce. dr Wiesław Więckowski Archeolog, antropolog i nauczyciel języka hebrajskiego. Absolwent Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Wielokrotnie pracował na stanowiskach archeologicznych w Izraelu, a także studiował hebrajski na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Jest adiunktem w Instytucie Archeologii UW. Od 2004 roku pracuje w Fundacji im. Prof. Mojżesza Schorra. Prowadzi lektorat języka hebrajskiego oraz wykłady z archeologii Izraela. Jest jednym z twórców programu nauczania języka hebrajskiego. Uczestniczył w seminariach dla nauczycieli języka hebrajskiego Magdalena Sommer Studiowała hebraistykę n Uniwersytecie Warszawskim. Pracuje w Fundacji im. Prof. Mojżesza Schorra od 2006. Prowadzi lekcje języka hebrajskiego oraz tłumaczy wykłady i spotkania z języka hebrajskiego i angielskiego. Rok spędziła w Izraelu na stypendium państwowym. Uczestniczyła w wielu seminariach dla nauczycieli języka hebrajskiego W ubiegłym roku prowadziła w Fundacji im. Prof. Mojżesza Schorra wykłady z historii literatury izraelskiej. Jej pasją jest tłumaczenie literatury z języków hebrajskiego i angielskiego.

20

VII. Planowane nowości w latach 2011 – 2012 1. Przygotowanie wersji angielskiej i francuskiej wystawy „Sport żydowski w przedwojennej Warszawie” w celu prezentacji ekspozycji w innych krajach oraz publikacja dwujęzycznego albumu. Wstępnie zainteresowanie wystawieniem ekspozycji wyraziło Muzeum Historii i Sztuki Żydowskiej w Paryżu (Museum of Jewish Art and History in Paris) oraz Żydowskie Centrum Kulturalne w Londynie (The London Jewish Cultural Centre). 2. Prace przygotowawcze do wystawy „Gemilut Hasadim – historia dobroczynności żydowskiej”, która zostanie zaprezentowana w 2012 roku. Na ten projekt otrzymaliśmy już pierwszą dotację z Fundacji Rothschilda (Rothschild Foundation in Europe). Po wystawieniu ekspozycji, planowana jest publikacja albumu w języku polskim i angielskim. 3. Publikacja czwartej części podręcznika do nauki języka hebrajskiego oraz filmu edukacyjnego zawierającego fragmenty z opublikowanych dotychczas zeszytów. 4. W związku z 70-tą rocznicą śmierci prof. Mojżesza Schorra - przygotowanie wirtualnej wystawy „Księgi życia profesora Mojżesza Schorr”. 5. Przygotowanie materiałów edukacyjnych dla szkół wspierających nauczycieli prowadzących zajęcia na temat kultury żydowskiej. Szkoły prowadzące edukację w tym obszarze zwróciły się do Fundacji z prośbą o wsparcie i nadzór przygotowywanych programów. 6. Przygotowanie cyklu wykładów i paneli dyskusyjnych na temat „Głównych zagadnień polityki na Bliskim Wschodzie”. Na ten projekt Fundacja otrzymała grant z Middle East Forum. 7. Rozwój promocji i aktywizacja działań na rzecz pozyskiwania funduszy. Zwiększenie liczby publikacji, włączając w to materiały edukacyjne dla szkół, wydanie albumu „Sport żydowski w przedwojennej Warszawie” oraz kalendarza na rok 2011/2012 . co może mięć wpływ na zwiększenie niezbędnych środków dla szerszych i intensywniejszych realizacji misji.

21

SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA ROK 2010

Informacja o wysokości uzyskanych przychodów :

%

Darowizna – Fundacja R. S. Laudera Joods Humanitair Project American Joint Distribution Committee Fundacja BRE Banku Fundacja Lettitia Fundacja Rozwoju Kultury Fizycznej Warimpex Sp z o.o. Gmina Żydowska Dotacje celowe Osoby fizyczne 1% Sprzedaż szkoleń Sprzedaż książek Sprzedaż usług Pozostałe

337.807,21 24,53 3,91 4,20 2,96 0,89 0,59 0,95 15,09 6,42 3,61 1,92 29,97 3,49 0,71 0,75

82.865,52 13.211,55 14.196,50 10.000,00 3.000,00 2.000,00 3.200,00 51.000,00 21.679,05 12,190,00 6,518,12 101.211,50 11.806,10 2.404,60 2.524,27 80.640,84

Wynik finansowy z lat poprzednich

Informacja o poniesionych kosztach:

382.517,09

Realizacja celów statutowych Administracja Działalność gospodarcza

149.260,13 38109,39 193.277,65

Pozostałe koszty

Liczba osób zatrudnionych w Fundacji Schorra: Koordynator programu języka hebrajskiego Koordynator programów multimedialnych Nauczyciel języka hebrajskiego Księgowa Dyrektor zarządu Asystent dyrektora zarządu Liczba podpisanych umów zlecenie i o dzieło

1.869,92 6

16

Wynagrodzenia

244.304,31

Kwota wypłaconych wynagrodzeń Wynagrodzenia urlopowe Premie

154.627,11 0,00 3.300,50

Wynagrodzenie członków zarządu Kwota wynagrodzeń umów zlecenie i dzieło Udzielone pożyczki

30.316,80 56.059,90

Kwota ulokowana na rachunkach bankowych: Bank Handlowy Pekao S.A. Wartość nabytych obligacji i akcji

211,88 63.496,45 0,00 zł

22

Nabyte nieruchomości Zakup pozostałych środków trwałych: Wartość aktywów Wartość zobowiązań Działalność zlecona fundacji przez podmioty państwowe i samorządowe Muzeum Historii Polski Urząd Miasta Stołecznego Warszawa Podatek od osób fizycznych Podatek dochodowy Inf. o składanych deklaracjach podatkowych

0,00 zł 0,00 107.542,81 23.901,97 21.679,05 15.000,00 6.679,05 18.383,00 0,00 PIT-11, CIT-8,

W okresie sprawozdawczym nie było przeprowadzonej kontroli.

23