PRZEGLĄD B U I L D I N G

R E V I E W

M I E S I Ę C Z N I K

- R E V U E

B A TI ME NT - B AURU NDSCH A U S P R A W O M

S T O W . Z A W . PRZEMYSŁ. B U D . R. P. I D E L E G A C J I

WYDAWANY R E D A K C Y J N Y :

R E D A K T O R :

D U

P O Ś W I Ę C O N Y

O R G A N KOMITET

BUDOWLANY

I n ż .

PRZY

WSPÓŁPRACY

POLSKIEGO

S . P R O N A S Z K O . T. C Z O S N O W S K I ,

I.

L u f t .

B U D O W N I C T W A ST. Z . P . B. R . P.

ZW. INŻ. BUD.

F. O P P M A N .

W Y D A W C A :

M . SKĄPSKI, H . S O S O N K O

S ł o w . Z a w. P r z e m.

Bud.

R. P.

R e d a k c j a i a d m i n i s ł r a c i a: W a r s z a w a , W i d o k 2 2 . Telefon N r . 5.26-50 i 3.09-37 P . K . O . N r . 19.410 P r e n u m e r a t a r o c z n a z ł . 30, t q c z n i e z d o d a t k i e m „ B I U L E T Y N P R Z E T A R G O W Y " zl.48.

ZESZYT

7

WARSZAWA,

2 5 LIPCA

1938

ROK

X

Spis rzeczy Z a s a d y a m o r t y z a c j i b u d y n k ó w , prof, dr inż. S. Bryła Szlachetny

beton

twardy,

inż. A. Szuman

—

—

inż.

B. Movin — A n a l i z a

Przyjmo­

inż.

I. Luft

robót

— Z doświadczeń

budowlanych i obserwacji

M . S. AV.,

— Przegląd

w a n i e p i e c ó w n a b u d o w i e , dr inż. M. Popiel — W y s t a w a

w y d a w n i c t w — Niedyskrecje budowlane — Życie budowla­

prac s t u d e n t ó w

ne — C e n y m a t . b u d o w l a n y c h — U s t a w o d a w s t w o i o r z e c z ­

wydz.

inżynierii

— O urządzeniu

i zabu­

d o w i e b ł o t p o n t y j s k i c h , inż. St. Kołodziejczyk

— Budynki

mieszkalne

żelbetowych,

składane

z gotowych

elementów

nictwo

— PRZEGLĄD

CERAMICZNY.

Sommaire L e s p r i n c i p e s d a m o r t i s a t i o n des b â t i m e n t s par S. Bryla m e n t s a v a n t p r é p a r é e s e n b é t o n a r m e par M. Mopin ing. — prof, dr ing. — L e b é t o n d u r par A. Szumem ing. — L a L ' a n a l y s e d e s t r a v a u x — é d i t i o n d u M i n i s t è r e d e l ' i n t é r i e u r r é c e p t i o n d e s p o ê l e s par M. Popiei dr ing. — L ' e x p o s i t i o n par I. Luft ing. — L e s o b s e r v a t i o n e t l e s e x p e r i e n c e s — des

projets des é t u d i a n t s de l a f a c u l t é des i n g é n i e u r s

structeurs à l'école lioration

conL a revue des publications. — L e s indiscretions. — N o t r e — L a m e - vie. — L e s p r i x des m a t é r i a u x . — L a legislation et l a

polytechnique de V a r s o v i e

e t l e s b â t i m e n t s d e s m a r a i s P o n t i n s par St. Ko- j u r i s p r u d e n c e .

łodziejczyk

ing. — L e s b â t i m e n t s

STEFAN

BRYŁA.

construtis avec les élé­

ZASADY AMORTYZACJI Sposób

obliczania

narzędziami sprawą

amortyzacji

produkcji

obchodzącą

przedmiotów,

względnie

właściciela.

będących

dochodu,

jest

D EL'INDUSTRIE

Jak widać z powyższego, rozporządzenie przyjmuje rowanego

n a 100 l a t , a b u d y n k ó w

brycznych

odpowiednio mniej,

wszystkim

nomiernie n a cały

okres. W t e n sposób

wartości

przedstawia

gdyż

od wielkości

odpisów

amortyzacyjnych

zależy wielkość dochodu, k t ó r y jest

stawą

podatków.

wymiaru

regulują

wysokość

odniesieniu

d n i a 14.IX.34 następujące

rocznych

do b u d y n k ó w

Dlatego odpisów

to w ł a d z e

pod­

skarbowe

amortyzacyjnych. W

rozporządzenie

Min.

Skarbu

z

r . D z . U . R . P . N r . 85 p o z . 7 6 9 p r z e w i d u j e maksymalne

raty

procentach pierwotnej wartości

amortyzacyjne

wyrażone w

Przeznaczenie budynku

K o n s t r u k c j a

mieszkalny

2%

drewniany

prosta

fabryczny

3$ 6$

w pierwszych

następnie

gospodarczych

k u górze

ną.

W praktyce

pełna). latach

linii

przedstawionemu stosuje

prostej,

przy

jako

W rzeczywistości jest

znacznie

mniejsze

wykresowi

z reguły

przerywa­ odpowiada­

doprowadza s i ę

budynku

b u d y n k u

zowany

może

murowany

ciażby jako materiał z rozbiórki. U m a r z a n i a placów

1% 1,5% 2%

Nr.

nie

pewną

o podatku dochodowym nie przewiduje 7G. 1934,

Stawki bu

do zera, pomimo, ż e b u d y n e k jeszcze

poz.

wyżej

zamorty­

wartość,

cho­ usta­

(Dz. U . R . I'.

715).

przytoczonego rozporządzenia

s ą rozumiane jako g ó r n a wolno,

a

wypukłe­

n a r y s 1 linią przeciętną

linia

zużycie

wartość

przedstawiać

rów­

zmniejszanie s i ę

się wykreślnie

się stopę czym

ifa­

i zużycie ich rozkłada

w z r a s t a , co o d p o w i a d a ł o b y

mu

wa

gospodarczy

budynku

(rys. 1 — linia

budynku

jącą

budynku:

okres

t r w a n i a b u d y n k u mieszkalnego d r e w n i a n e g o n a 50 l a t , m u ­

Zainteresowane

skarbowe,

D E L A

BUDYNKÓW

są t a k ż e instytucje ubezpieczeniowe i kredytowe, a przede władze

nie tylko

źródłem

L AREVUE

BRIQUE.

natomiast

granica,

w wypadku

której

mniejszego

Min.

Skar­

przekraczać zużywania

1938 R. -

374

PRZEGLĄD

BUDOWLANY

Jeżeli n jest liczbą lat przez k t ó r e n a b y t y przedmiot b ę d z i e p r z y n o s i ć d o c h ó d , to s u m a w a r t o ś c i A , , A , . . . A „ r ó w n a s i ę k a p i t a ł o w i K. S t ą d w z ó r :

+ •

K-

Q

2

Q

A

Q"

względnie K = Q»

(2)

Q - 1

J e s t to z n a n y w z ó r n a w y k u p r e n t y c z a s o w e j . R o z w i ą z u j ą c r ó w n a n i e 2) w z g l ę d e m n i e z n a n e j w i e l k o ś c i A otrzymamy: A

Z wzoru

3)

kapitalowi A,,

wiek

obliczamy

A?,...

Q

A:

n

l

^

Następnie

An , a k t u a l n e

w

z

(

T

roczny dochód

p r z y o p r o c e n t o w a n i u P%

K

przez n lat.

pitału

K

=

3

>

odpowiadający

i użytkowaniu

wzorów

dniu nabycia

1)

ka­

obliczamy

obiektu

wartości

p r z y s z ł y c h dochodów. T e w ł a ś n i e w a r t o ś c i są wedle n a u k o ­ Rys. się

przedmiotów

amortyzowanych

nawet zażądać Oczywiście uważał rzania

to

niższego

gdyby

dla

ich

celów

władza

skarbowa

moie

z

jakichkolwiek

stosowanie

wewnętrznych

względów

wyższych

norm

może

swoim

się

uma­

podatku

płacące brania który

takiego

rozporządzenia.

dochodowego sposobu

najlepiej

Trzeba

normy

mają

obliczania

że

z

punktu

nie

możność

wy­

amortyzacyjnych, realnym.

widzenia

Amortyzacja

bowiem

(rys.

jest

technicznym zużyciem

1) n i e j e s t

czynnością

przedmiotu ma

tyzację

samego

przedmiotu

lecz

amorty­ która

ściśle

no

być

o umorzenie

kapitału

podlega oprocentowaniu,

uwzględnione

przy

także

nych

prowadzi

żony

w

padku

wzorów następujące

obiekt w

na

obliczaniu

wielkości

które rat

budynek)

rat

amortyzacji

przynosi

pewien

(w

dokonanego Kapitał

osiągniemy.

przeto

porównania

zaktualizować Przy

Ponieważ

a dochody będą dla

w

jednak

wpływać obu

również na

stopie procentowej

dzień P%

=

centowującym

dla

0 = 1

z poszczególnych 1 roku

+ lat

—

ku

dołowi. Tylko

skarbowym

rozporządzeniu

wedle

Kr

Amortyzacja Na

rys.

100

lat.

>

war­ widać

wypadku

w

P

podobnie

= jak

budynku

odcięte

występuje

A,

nie

wartości

Jak

widać

wyższa

stopa

okresu

od

("/„,)

z wykresów

przy

w pierwszych a

początkowym

a

nabytego po

roku, A

dzisiejszy. względnie

czynniku

dzisiejsza

wartość

opro-

docho­

=

Abschreibung.

Rys.

2.

0

—

25

—

war­

początkowej,

amortyzacji. oprocentowa­ zmniejsza­

coraz mniejsze.

większa

końcowym

od

książkową

wartości

następnie

do­

wykresy od

amortyzacji

amortyzacji

wkładamy dochody

porównania

latach g w a ł t o w n e

procentowa, t y m

systemie

kapitału.

procentowych

rozpoczęcia

książkowej,

idealnym

przedstawiają

promillach lat

w

dla

stopach

wykresów

w

ilość

(5)

oprocentowania

wyniesie:

Kostenzahlen —

4

,A

(1)

Pape —

(

wzoru

słuszna

długościach

Rzędne

nej

ściśle sumie

trzeba

przy różnych

amorty­

a

—

2, 3 i 4 s p o r z ą d z o n o

amortyzacji

wy­

kapitał

taka byłaby

i różnych

uzasadnieniem

K

gospodarczym nie u z n a j ą c y m

6%

roczny

=

A

')

końcu

rzędnych

1 dostaniemy linię prostą,

= •

n - t e g o r o k u A»

w

1

lata, a na

Q A,

—

Q>

A

A,

obiektu

Q » - l

P

dów

rat

początkowe­

K

osi o d c i ę t y c h

wypukłą

wło­

stopniowo rok

wielkości

na

czyli Q =

K

.1, j a k i e w czasie eksploatacji

rocznych

obiektu

linią

= 0%

obli­

ubiegłych

otrzymamy wykres amortyzacji, który jak

pomiędzy przeto o d p o w i a d a ć

powinien

chodów dzisiaj,

Odm ierzając t o ś c i Kn

win­

wkładu.

K

wartości

które

Jeżeli

od k a p i t a ł u

Qr

danym

dochód

k t ó r y jest ekonomicznym celem i j e d y n y m

wszystkich

A

w sy­

amortyzacyj­

rozumowanie: kapitał

podlegający

książkowe

K„

tość

ustalenia

sumy

roku.

„r".

z

zacyjnych. Do

roku

roku

amortyzacyjnymi,

każdego

i o d e j m i e m y je

otrzymamy

to

każdego

ograni­

przedmiot włożonego. A wszelki kapitał w naszym

stemie gospodarczym

każdego

ratami końcu

uzasadniona.

handlową, tylko

go,

nauko­

c z o n y z w i ą z e k . C h o d z i b o w i e m w g r u n c i e rzeczy nie o a m o r ­ ten

dla

będzie

zasad

w y c h ') a m o r t y z a c j a p r o s t o l i n i o w a a t y m b a r d z i e j zacja według linii wypukłej

czymy

przy

docho­

Instytucje

przeto rat

odpowiada warunkom

zaznaczyć,

amortyzacji

odpisywać

obli­

czeniem posługiwać jednak przy wymiarze podatku dowego obowiązują

zasad

należy

amortyzacyjnych

umarzania.

właściciel

uzasadnione

za

wych

1.

—

jest

Im

różnica

zmniejszaniem

się

PRZEGLĄD B U D O W L A N Y -

1 9 3 3 R.

375

Rys. i. wartości. go

Przy

amortyzacji

10-lecia zmniejsza

25-letniej

się w a r t o ś ć

w

t o w a n i a do 6007o p r z y o p r o c e n t o w a n i u zaś na

6%

dynku

wynosi

do 4 2 0 " / « o . P o d w u d z i e s t u

pierwsza

rata

amortyzacyjna

kolumnę

(5 r a z y

oprocentowanej Ponieważ dochód wadzi szych

większa (P

raty

właściciela do

—

sobu dynku

zacyjnego -

50)

szcze

59,877«, (n

=

100)

eksploatacji

skarbowych w

praktycznie w

będą

ulgach razie

naukowych

podatku

uza­

podatko­

usankcjono­ zasad

dochodowym

automatycznie

przyjmowaliśmy,

( w z ó r 4)

bardzo d u ż y m

(n

np.

amor­

staną

wynikać

ze

się spo­

amortyzowania.

Dotychczas 25)

także

wyraz

ulgi

ponieważ

73,807«

spada

pewną

że k s i ą ż k o w a

do

zera.

W

zużyciu budynek wartość

rozbiórki.

Jeśli

aktualna

w dniu

wartość

po u p ł y w i e n — letniego o k r e s u

R

>

rzeczywistości

nawet

przedstawia

zazwyczaj

0, c h o c i a ż b y

uwzględnić

bu­

amorty­

tę

jako

wielkość,

nabycia nieruchomości

przy

materiał

której

je­ z

wartość

wynosi:

56,777» tabelki z 1

widzimy,

6 % i n =• 25 j e s t p r a w i e

100

niż w

nie-

wypadku

amortyzacji

to z a m i a s t

w z o r u 4)

zmniejszają

zmniejszenia

książkowy

oprocentowana

A

dochodu

w

Q» i

(6)

otrzymamy Q» -

K-

amortyzacja

•

Q»

dwa

50 p r a w i e 3 r a z y , a p r z y n =

amortyzacyjne więc

specjalne

zbyteczne,

0%).

znaczniejszego

latach

tyzacji

jest

swój

nowowzniesionych. W

przepisach

6%

3 powyższej

razy większa, przy n = prawie

Je­

mianowicie:

w

55,75%«

30,737«

że p i e r w s z a r a t a p r z y P =

dla domów

103°/«>.

wynik

i znajduje

3%

100-letniej

= 107*

wych wania

i

37,747.o

Przy amortyzacji

sadniony

bu­

(n =

50-letniej

207«.

Porównując

wynosi

25-letniej

Przy amortyzacji

A,

146°/oo

5107™,

słuszny

teoretycznie

wartość

się różnice w pierwszym ro­

407»

Ai =

n a 3 % do latach

uwydatniają

= 0%

Ai =

oprocen­

200"/oo,

Przy amortyzacji dla P

pierwsze­

bez

odpowiednio

szcze j a s k r a w i e j ku;

ciągu

budynku

Q

1

R

- 1

Q"

stąd

pro­ pierw­

budynku niż w następnych.

Ten

R \ „ Q - 1 K — — . Q„ —

(8)

1938 R. - PRZEGLĄD

376 Wartość kilka

R może

jednak

procent wartości

wypadku 10%

w najlepszym

budynku,

razie

powiedzmy

stanowić

w

skrajnym

c z y l i 100%o. P o n i e w a ż j e d n a k d o r a c h u n k u

R nie R l e c z — , w i ę c t a resztka książkowej wartości Qz r e d u k o w a l a b y się ostatecznie p r z y 50-letniej n p . a m o r t y z a ­

wchodzi

dowli, ale nie jest jednoznaczną dowla

BUDOWLANY

z okresem przez j a k i b u ­

w ogóle może s i ę u t r z y m a ć .

Przede wszystkim bo­

w i e m t r z e b a s i ę l i c z y ć ze z m i a n a m i w y w o ł a n y m i technicznym w budownictwie, który biórkę budynku najmniej

przed jego c a ł k o w i t y m

spowoduje

użytkowej.

będzie

znaczne

Powtóre

jest

zużyciem,

zmniejszenie

rzeczą

postępem

dyktować jego

zrozumiałą,

roz­

a

przy­

wartości

?e w ł a ś c i c i e l

c j i i s t o p i e p r o c e n t o w e j 6 % d o 5"/oo a p r z y 1 0 0 - l e t n i e j d o

chce w ł o ż o n y k a p i t a ł o d e b r a ć w okresie ż y c i a swojego l u b

0,3°/oo. O t ó ż d l a w ł a ś c i c i e l a j e s t o b o j ę t n e c z y t a k i m a ł y

ewentualnie swoich bezpośrednich

mek w k s i ą ż k a c h pozostanie czy będzie zero lub

symboliczna

złotówka, k t ó r ą w k a ż d y m w y p a d k u bez osobnych n a końcu

można W R

zwykłym

pominąć

okresu

amortyzacyjnego

warunkach

i posługiwać

przeto

można

się wzorami

uła­

obliczeń

pozostawić. śmiało

gą

wieków,

s p a d k o b i e r c ó w a n i e do­

gdy warunki

lizacji

swoich

budowlanych

przedsięwzięć.

w u jest r ó w n i e ż p r a w d o p o d o b i e ń s t w o

budynku

wraz

z n a l e ż ą c y m do niego placem. W a r t o ś ć placu m o g ł a b y

ekonomiczne m o ­

ulec zmianie. T a k samo i n s t y t u c j a choć m a ' c h a r a k t e r

wieczysty n i e może n a zbyt odległe okresy o d k ł a d a ć

wielkość

1 — 4.

I n n a rzecz gdyby chodziło o a m o r t y z a c j ę

piero po u p ł y w i e

sta­

zniszczenia

wojny, k t ó r a

oprócz

i dewaluacji może s p r o w a d z i ć zasadnicze

ekonomiczne i techniczne. Zresztą,

ny lej,

i

okresach są t a k m a ł e , że praktycznie biorąc powyżej

szcza

resztówka z wartością

łącznie

zwyczaj

placu

założenia,

mogłaby

w ogóle

że plac

b y ć pokaźniejsza

końcową

zwła­

samego budynku. Z a ­

się nie amortyzuje,

się nie zużywa.

wychodząc

Z punktu

z

widzenia

naukowych zasad amortyzacji p o s t ę p o w a n i e takie nie jest słuszne.

W zasadzie

amortyzacji, czeniu

także

plac

ale wówczas

powinien

A' wyrazu ~

nie należy

omówienia

wymaga

K — jest t o p o c z ą t k o w a koszt nabycia. Jeżeli ustalić

w dniu

sztów

budowy

wpisać

jako

do k s i ą g .

wznosimy sami

szacunku

jego

budowy, albo p r z y j ą ć

równoważną

Ponieważ

rzeczywistych

— ilość

długość

wartości

jednak

kosztów

lat na które

okresu

sprze­

sumę ko­

i taką

szacowanie

kwotę wartości

m a charak­ wartość

budowy.

rozkładamy

amortyzacyjnego,

bardzo

długich pew­

sposobem

daje

(n =

porównanie

różnych

25, 50, 100, 150 i 200)

teoretycznym.

Wykres

rozbito

na

części : do r o k u

50-go

(rys.

5 ) , 2) p o r o k u

50-tym

( r y s . 6)

celem lepszego u w y p u k l e n i a w a r t o ś c i , k t ó r e po r o k u

50-ym

te same

co w

większej

skali.

poprzednich wykresach,

Założenia

były

mianowicie

zależy

amortyzację,

R = 0 i P = 6%.

czyli

od t r w a ł o ś c i b u ­

Z wykresu widać, że pomiędzy

?*

zaledwie amortyza­

odchyłka,

w 150 roku

Najwięk­

0,14"/n, k a p i t a ł u p o c z ą t k o w e g o . T a k ż e 1 0 0 - l e t n i a

występująca

cja r ó ż n i s i ę od 200-letniej bardzo nieznacznie.

Największa

o d c h y ł k a w y n o s i 3%>, w i ę c n p . p r z y o b i e k t a c h n a 100000 z ł byłoby

300 z ł , co n i e m a p r a k t y c z n e g o z n a c z e n i a .

przeto

powiedzieć,

ż e liczenie

n a okresy

dłuższe

Można n i ż 100

l a t j e s t n i e c e l o w e , bo k o s z t e m d ł u ż s z y c h o b l i c z e ń d a j e w i e te s a m e w y n i k i .

O

6

-U--1SÙU-'tSOtt-zoc -tooo 1O00

4OO0 1O00

tooo

S5J

ssa

ssa

3iO

3tZ

stz

izt>

20

•tO 5

ZJZ

woo eoo

If

o

—

eoo

lo

700

io

zs

7*

600

SO

o

si

%

tz

•tft

7

7J fi

ft

- »» - f ro -zoo i

400 300 200 100

• 7o/aA Rys.

150 a 200-

wynosi

sza

to

xl

amortyzacją

letnią praktycznie biorąc nie m a żadnej różnicy.

Pc 7. Aa

500

przy

jest

to m o ż e m y

wartość

zanadto teoretyczny, więc lepiej jest o k r e ś l a ć

według

dwie

rys. 5 i 6

kupu­

początkową

bez rzeczywistego aktu s p r z e d a ż y

sprzedażnej

na

amortyzacyjnych

obliczonych

1)

amortyzacyjnych

wzorach.

budynek

ukończenia

wielko­

w a r t o ś ć budynku. Jeżeli

n a podstawie

dażną

Wykres okresów

w obli-

jeszcze z n a c z e n i e

j e m y budynek gotowy, to jego w a r t o ś c i ą

n

w

rat

g r a n i c y jest j u ż o b o j ę t n e n a j a k i okres s i ę liczy.

wymagają

ś c i K, w i P w p o w y ż s z y c h

ter

udział

pomijać.

Bliższego

albo

brać

nej

różnice

zmia­

j a k zobaczymy da­

n o w i ć p o w a ż n i e j s z y odsetek w a r t o ś c i c a ł e g o obiektu, a w i ę c t a końcowa

rea­

N i e bez w p ł y ­

5.

pra­

PRZEGLĄD B U D O W L A N Y -

P

—

wych ta

j e s t to

luì)

377

1938 R.

stopa procentowa w k ł a d ó w

państwowych

papierów

oszczędnościo­

procentowych.

Wielkość

z m i e n i a się w d o ś ć s z e r o k i c h g r a n i c a c h z a l e ż n i e od

su i w a r u n k ó w ną

znacznie, wu

ekonomicznych

2 —

wynosiła

49r,

po

do

l'A

dochodząc

zbliżając

się

coraz

i politycznych.

wojnie i

wyżej.

bardziej

Przed

podniosła

do

się

Obecnie

Rata

1

n, =

2

dv = ha

woj­ zno­

Opisany 1 —

jest

jak

wyżej 4, —

sposób

widzieliśmy

słabą

maga

on

sie,

tej

tablic

posługiwać

kres

zmniejszania ku

Metoda

nie

morna ale

takim

uniknąć

niektórzy

metodą,

wartości

w

włada

ta

która

budynku

przez

daje

w

zakre­ stoso­

autorowie

II)

tym,

że

znana się

początkowej.

zresztą

corocznie

pierwszym roku

W

= A V •

3

sumy

K,

w

sumy zmniejszonej o pierwszą bieg

amortyzacji

wyrażają

r, =

IW

2

.

>>

Jl

'J

a

ii

!,

ii

))

li

a

ii

11

OUi

dobrze w

zatym oblicza roku

wy­

9),

z

=

r„ =

Kq " - 1

Suma wszystkich dać

buchał-

stale

K,,

»

ten

rat

amortyzacyjnych plus w a r t o ś ć

kapitał K

koń­

początkowy.

= a, -f- a -f-. . . I tt h I

Vu

2

stąd

wartości

się ten

pewien sam

r a t ę itd. Analitycznie wzory

(9)

wy­

linii

odpisuje

następnym

•

100

K

Kp = \Q 0

procent od c a ł e j

— 100

zale­

również

postaci

p r o c e n t od n i e z a m o r t y z o w a n e j jeszcze części

sam

a

:i

cowa musi

(sposób na

Kq

wprawnie.

dołowi.

polega

terii

się inną

obliczania

matematyki

buchalter

niedogodności

r, =

—

wy­

procentowych,

Kq

uzasadniony.

sposobu

znajomości

r, =

100

ma­

Wy­

cają

pukłej

zasadami

ale

przeciętny

Wprawdzie wanie

tego

— 100

wzo­ I

jest pewna kłopotliwość stosowania.

bowiem

jakim

pomocy

z naukowymi

i praktycznie

stroną

łącznie formalną

przy

rysunkach jako sposób

zgodny

tematyki finansowej Jedyną

amortyzacji

oznaczony na

V

K

przedwojen­

nego.

rów

P o z o s t a ł o ś ć

amortyzacyjna

bardzo

spada

poziomu

Rok

cza­

1

l

• a + 0 + q + . . . + q-- )

+

rn

=

od

prze­

Kp

g-

100

q — i ;

—r

1 +

następującymi

r„

110)

.

oznaczeniami. K

—

wartość

początkowa,

n

—

ilość

okresu

V

—

procentowa

+ Q + l) =

sobu II jest bardziej w y g i ę t a k u dołowi niż l i n i a sposobu I. Szczególnie

Ï

wzoru.

A.(Q»-i+Q»-2 skąd

w

911

O.

ro

dzięki

stytucji

bardzo

i przyjętym

narastaniu

procentów

oszczędnościowej

małe

sprowadzałby (np.

przy

oprocentowaniu

, c z y l i 0,247%

amortyzacyjnym kapitał dom

lecz w ó w c z a s

on r a t y

zdolne włożony

k a p i t a ł u K), składanych są

7% które

w

w budynek.

powinien sam opłacić normalny procent

m

w

=

dopie­

jakiejś

odtworzyć

się

50-le-

in­

okresie

A l e przecież i d a ć jeszcze

1938 R. -

380 z y s k p o n a d t o bez siębiorstw.

uciekania

s i ę do

pomocy

innych

przed­

1)

Sposób

realne w a r u n k i

uwzględnia

wątpienia Dla

być

podstawą

uniknięcia

zawiłych

stosowanie innych dobne

wyniki.

żej

50 l a t .

1 — 4, k t ó ­ bez

amortyzacyjnych.

rat

się zgodzić

na

prostszych wzorów, któreby d a w a ł y

po­

chodzi

powinny

nadają

utrzymanie

większe

się t y l k o

Możnoby

możnaby o

być

n a s t ę p n e coraz mniejsze. W z o r y lecenia, g d y ż

się w z o r a m i

obliczania

9 — przy

natomiast

drewnianymi, które

dzisiejszym

od

zasady,

przeciętnych

dobrego wielkiej

zamiast

obliczać

warunkach.

się i obniżają

S t r o p y te

c)

Budynki

murowane

zują

t r w a ł o ś ć 80 l a t ekonomicznej,

ze

nie

należy

i w ostatnim

0,8%, 0,6%, 0,4%, 0,3%, 0,2%

0,1%. taka

odpowiadałaby

przy

2)

stepie

Długość

ne j a k

zarówno

ze

więcej

amortyzacji

dłuższych

n i ń sto

względów

handlowych

lat

70 l a t

nie

d)

Budynki

szkieletowe są

i matematycznie niecelowe. W obrębie tych

czenia

i konstrukcji.

rozróżnia

fabryczne m a j ą

stęp techniczny stają

może

bryczny ulegnie rozbiórce powyższych dobnej

należy

przed

okres

względów

brycznych

się

skarbowe

słusznie

Za

to

fabryczne.

charakter

P o n a d t o ze

zdarzyć,

że

(stal

wytrzymałości

krótszy

jeśli

niż

innych

wielkości

zacyjnych. czania

miejscu

należałoby

założyć

Z fa­

o

po­ ma

wysokie

innym

R

i r a t y a m o r t y z a c y j n e o b l i c z a ć od s u m y K —

—-

W

rozróżnić

następujące

od

rodzaju

konstrukcji

skie

na

„

„

i w samym

szkieletowe.

W

zakresie b u d y n k ó w

cionalniej

jest

amortyzacyjnych Budynki

mieszkalnych

dla

i biurowych

następujące

wymienionych

drewniane zużywają

długości

rodzajów

amortyzacyjnych

chwilowo

była

miejsce np, U)

do

3%

Z t e g o p o w o d u o k r e s 25 l a t j e s t d l a

rodzaju

budynków

najodpowiedniejszy

najmniej w miastach górną

osiągnięcia

Amortyzacja

budynków

że b y ć

tam

Kupując

dom

który

już

przy­

g r a n i c ę długości okresu

amor­

użytkowany

na

równi

z nowym.

wieńcowych

z grubych okrąglaków

tyzować

na

okres:

dłuższy się u

w lasy i w

nas

—

40-letni. w

i

można

słabszy,

budynkach

obniżający

w

mierze

stawę

bierze

się

4%, wyższa

jak

sta­ obli­

raczej

nawet

w

stanie

ni­

gdyby to

ma

dom

pewien

częściowo

się nowy plan amortyzacji.

sumę

zapłaconą

za

m o ż e jeszcze s p e ł n i a ć

przeznaczenia

40 o ta­

stano­ Rys.

dom

10.

i tę

Za

pod­

ilość

lat

swoje zadanie.

Je­

i konstrukcji

mo­

trwa­

przy

pozostawał

bogatych

murowanych

pewnej

więc

czas a m o r ­

amor­

Budynki

okolicach

na

amor­

czas

górach.

Stropy drewniane w element

30

jednak tylko

razi

Także budynki

ścianach

stawia

nie

okresu

przyjmować

stopa

przez

te­

i stanowi

budynek nieco p r z e s t a r z a ł y

lat

obli­

i to

we w ł a d a n i u innego w ł a ś c i c i e l a i był przez ten

tyzacyjnego. gdyż

realnym

n a o g ó l d ą ż n o ś ć do

nabytych zużytym.

budowli

N a w s i m o ż n a b y t ę g r a n i c ę p o d n i e ś ć d o 30 a n a w e t

amorty­ do

obecnie.

szybko

prowizorycznych.

nor­

widzieli­

przyjąć

poziomie,

najwyżej

konstrukcji:

zwłaszcza w miastach charakter

aby

dziesiątki

trzeba a

najra-

a poza t y m m a j ą

zależy, jak

warunkom

okresów

się stosunkowo

P

ważną,

masywnymi,

przyjmować

za­

monumental­

stopniu rozplanowanie rat

drewnianymi,

„

d}

o

prowa­

procentowa.

stosunkowo niskim

oprocentowanie

żeli w e d ł u g

drewniane, m u r o w a n e ze s t r o p a m i

trwałych

100-letni.

P o n i e w a ż stopa procentowa m a

przez j a k ą

a) c)

można

budynki:

b)

wią

budowli,

starannością,

odpowiadającą

tyzowany, sporządza

b)

t r w a l s z e od i n n y c h

przestrzeni całego t r w a j ą c e g o

czeniach

fa­

w

zależności

maksimum

tyzacyjnego.

fabryczny

stosunkowo

na­

wstę­

amorty­

stopy procentowej

szkielet stalowy, k t ó r y się daje ł a t w o r o z m o n t o w a ć i u ż y ć

kie

jako

i żelazobeton), budowę

Jest przeto rzeczą

stopę

wzglę­

budynków

budynek

Od

bilizacji

technicznym zużyciem.

we

obliczaniu

Stopa

śmy, w bardzo d u ż y m

po­

budynek

lat.

wyka­

n y m . Z tego p o w o d u p o w i n n o się s t o s o w a ć n a j w y ż s z ą

wybitnie

i prędzej z uwagi na

amortyzacji

przyjmować

konstrukcji.

lat

przezna­

się p r z e s t a r z a ł e .

miast

rozwój

100

według

mieszkalne, gospodarcze i

budynki

o d m i e n n y : p r ę d z e j się z u ż y w a j ą , na

budynki

Rozporządzenie

Szczególnie budynki

lat,

przy

się z m a t e r i a ł ó w

dzi się zazwyczaj z większą

wi­

wskaza­

50

uwagę

uważam

przekraczać

sz

jest, jak

stropa­

na

zacji.

amortyzacyjnego.

natomiast należy poklasyfikować

go

zwróciłem

m ę i a m o r t y z o w a ć je n a okres

okresu

Stosowanie okresów dzieliśmy,

mniej

3,5%.

ze

masywnymi

ł o ż e n i u s ą to b u d o w l e o c h a r a k t e r z e b a r d z i e j

Tabela

a)

stropami

które

dużej

1,5%,

najwyżej

i więcej. Jednakowoż z powodów na

p i e o k r e s 60 do n a j w y ż e j którego

zmie­

w trzecim

wyginają

kapitalnego remontu. Dlatego budynki

magają

w pierwszym

1 0 - l e c i u 3 % , w d r u g i m 2%,

p e w n y m czasie

mi drewnianymi należy amortyzować

tury

do­

po

wartość mieszkań a w końcu murszeją i wy­

a

powy­

raty

nych

ponieważ szkielet w y k o n y w a

du

budowaniu

ale

i braku

n i a j ą c s i ę s k o k a m i co 10 l a t , n p . d l a a m o r t y z a c j i 1 0 0 - l e t n i e j ,

teoretycznej

ze

się doskonale,

suchego m a t e r i a ł u n a r y n k u nie m o ż n a o c z e k i w a ć

że

16 n i e s ą g o d n e z a ­ amortyzacjach

k ł a d n i e w g s p o s o b u I, u ł o ż y ć t a b e l ę o d p i s ó w r o c z n y c h ,

n a s t ę p n i e 1,1%,

stare budowle

trzymają

oszczędnym

BUDOWLANY

t r w a ł o ś c i od s t r o p ó w d r e w n i a n y c h , w y k o n y w a n y c h w obec­

ekonomiczne powinien

obliczeń

Głównie

raty

początkowe

przy

obliczania.

Sposób teoretyczny w y r a ż a j ą c y ry

łość całego b u d y n k u . W p r a w d z i e m a m y stropami

WNIOSKI.

PRZEGLĄD

okres

amortyza-

PRZEGLĄD BUDOWLANY cyjny

n o w e g o b u d y n k u w y n o s i ł „n"

w a n y p r z e z „l"

381

1938 R lat, a był j u ż

lat to okres a m o r t y z a c j i w n o w y m

niekoniecznie musi być r ó w n y n —

„m"

dzie trzeba

nił r a z w ł a ś c i c i e l a p r z e d s t a w i a ł b y się z a t y m j a k n a r y s . 10.

użytko­

mować wielkość m. W

bę­

jak

niż n —

? lat.

w jaki

sposób należy

przyj­

wypadkach może

poszczególnych

zależeć od s t a n u technicznego b u d y n k u w momencie

przyjąć

ponieważ

norm określających

Niema

planie

l. Z a z w y c z a j

n

>

m >

wnika

z

punktu

Wykres

—

(n

2)

ny

l) dom

wytrzyma

Na

ogól

dłużej

amortyzacji budynku, który

INŻ. A N T O N I SZUMĄN. Kierownik Poznańskiej Stacji

właściciela.

możnaby

się

to

zmia­

wzorem

posługiwać

m = w—

(20)

zmie­

Doświadczalnej.

SZLACHETNY BETON TWARDY Dążenia

i usiłowania techniki

wytworzyć

sztuczny, k t ó r y b y

kamień

mi technicznymi

dorównywał

jednak m a t e r i a ł e m rzył odrębny

idą w t y m

material

swymi

skałom

zastępczym,

swymi

swoistym

styl

w

wielu

kierunkach

i rozszerzył

fundamentów którego

zmienił,

znacznie jego

narzucił

mu

począwszy

zaliczamy

bez

kwestii,

wszelkie

wyroby,

ciśnieniu,

tury, wpływom

do o p o r u

zdolny

termicznym

uderzeniu,

i

atmosferycznym

zmianie

i chemicznym

a

ciężkich wozów, p r z y silosach dla metali

schodach

i peronach, portowych,

podłogach

to

to

betonu,

uderzenia, posiadał

któryby

niu, a także

nie

n a w e t po

długim

wilgotnym

pewną

wytrzymywał wysoką

wytwarzał użyciu

i

skal

szczególnie (granitów,

mieszance i pod

wysokie

odporność

dla

poza t y m powierzchni

w

ru­

płyt

ma­

gabbro, k w a r c ó w ) ,

użycie

które

w

ciśnieniem hydraulicznym,

dzie

dla

chodników,

przewyższając

pod

u ż y w a n e w dawnych czasach p ł y t y

wielkiej

odporności

przez

szeregu

ków, proszków żelaznych i stalowych

a

dla

Pozostało

Początek

na

Badanie na

w

przodu­

doświadczalnych,

wydanych

już

wreszcie najprędzej

przepisach

i

Pań­

(Hartbe-

podłóg.

tego p o d j ą ł

j a k o jeden

z

pier­

badaw­

F a b r y k Portlandcementu żużlowego

(Eisen

Poza

udział

norm

nim

biorą

w

rozstrząsaniu

w Kavslruhe

( „ Z e m e n t " z e s z y t 27.1937)

E.

z

Schräder

i

Berlina,

kwestii

Dr

Dr.

C. R.

dalej

Platzmann

nadinżynier w

Beton-

Zeitung i inni. Dr.

A . Guttmann

domieszek

odporność

na

badał

nadzwyczaj

szczegółowo

na

wytrzymałość,

ścieralność

twardych

uderzenie w

tu

cemen­

betonie t w a r d y m .

Do

badań

zwykłego. N o r m o w e b a d a n i a 3-ch

opił­

cementów

dały następujące

niki : Specjalny P o r t i , cem.

106«; g .

oczek

0,8%

Port. cem.

2,4%

10000

„

24,1%

11,8%

Äa

24

kg

g

0,1%

„

1

1087

1051 g .

10,0% 4 h . 20 — 6.

żużl

żużl.

„

ciśnienie

w

badania

tych używał Portlandcementu żużlowego i Portland-cemen-

R-.

na

spostrzegamy

„Zement!'.

Prof.

względami

żelaznych

wiązania

okła­

instytutu

4900

rozciąganie

w

stopni

„ i koniec

które

prof. D r A . G u t t m a n n kierownik

wpływ

itp.

900

zdumiewające

w Dusseldorfie w czasopiśmie

szli­

wyglą­

sypanego

sicie

poniżej,

omawiającej

mniej

nie

peronów,

Portlandcem. W a g a l i t r a lekko

kwar­

Portlandzement)

Stein

granitowe.

dodatki

czynni­

(twardość

Ing. K a s b a u m z instytutu badawczego dla betonu i żelbetu

twardych

Z n a n e są z d a w n a u s i ł o w a n i a n a d a n i a p o d ł o g o m towym

to

cementu

problem uzyskania trwałych

zainteresowanie,

czego Z w i ą z k u

odpowiedniej

wielu

zobaczymy

laboratoriach i stacjach

wszych

stanie

fowane, d a w a ł y doskonały m a t e r i a ł , o estetycznym

to

Omawianie zagadnienia

czę­

poza t y m

i

ustaleniu przepisów norm, które należy jak

ton)

stworzenia takie­

chodnikowych,

skał

stwowych K o l e i Niemieckich dla betonu twardego

zachowywał

Z n a n e j e s t od d ł u g i e g o

jak

prasie niemieckiej,

uzgodnić,

ściera­

i w

ziarn,

w a ż n y m jest ten

jących

przy

ciśnienie, przeciw

swej

szorstkość. Usiłowania dla

twardych

zawodo­

wej

przy

fabrycznych,

kurzu,

na

go b e t o n u nie s ą n o w o ś c i ą . lat,

doborem

ogromne

schronach", s t r z e l n i c a c h i t p . , w y m a g a m y s p e c j a l n i e t w a r d e ­ ste

poza

który

Jest

dowodzi

przy

i rud,

przeznaczonych

wojskowych

go

wy­

„Duromitem".

dzin dla c h o d n i k ó w , podłóg, n a w i e r z c h n i d r ó g itp.,

tempera­

P r z y konstrukcjach ulic i dróg o nadmiernie silnym

gazynów

cho­

formy Jak

dzia­

czy

usiłowania

i dróg, k t ó r e zostały uwieńczone dobrym nad w materiale zwanym

dla

wyniki.

kierun­

przeciw

chemicznym,

ścieraniu,

i

zwa­

możliwie wysokiej wytrzymałości na zginanie i rozciąganie. chu

widzimy

cu), i uzyskuje przez specjalny dobór uziarnienia, wielkości

do

których

są cementy, a zatem i wszelkie tak

dynamicznym,

1925

okładzin

przedniego w mieszance posiada specjalnie twarde

od

m o ż e m y w betonie,

wilgo­ niszczy­

podłóg,

materiał,

twardych

k i , o s k a l i w e d ł u g M o h s a w y ż s z e j od 7 —

stworzyć materiał

przeciw

specjalnie

raz wynikiem

nowy

ne sztuczne k a m i e n i e . T u t a j i d ą u s i ł o w a n i a w t y m łaniom

dników

żel­

budownictwa,

możliwości,

postęp spostrzegać

podstawą wiążącą k u , aby

stworzenia

dach.

po

N i e mniejszy

je

ła. T o t e ż mniej w i ę c e j od r o k u

two­

zastosowaniu

bet, k t ó r y j u ż d z i s i a j t w o r z y s p e c j a l n y d z i a ł

podłóg

ci o p i ł k i r d z e w i a ł y , a z b i e g i e m c z a s u r d z a p o d ł o g ę

był

zaletami

ostatni sposób podnoszący opór powierzchni

p r z e c i w ś c i e r a l n o ś c i , m i a i t ę w a d ę , że pod w p ł y w e m

właściwościa­

w b u d o w n i c t w i e . T a k ą p o z y c j ę z d o ł a ł sobie w y t w o r z y ć który

Ten

aby

n a t u r a l n y m , nie

lecz

o szerokim,

kierunku,

00

h

1 h 30 — 3 h 3 0 ' 30

1

kg/cm '

4 h — 25

5h

kg/cm"

29

34

26

„

35

38

32

„

R,

256

368

290

„

R,

327

492

409

„

565

560

R*

448

wy­