Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae Rok 14, Nr specjalny/2010 Wydział Zarządzania i Administracji Uniwersytetu Humanistyczno – Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach

Rozwój regionów

Anna Kulikowska1

SPECJALNE STREFY EKONOMICZNE IMPULSEM DO ROZWOJU REGIONALNEGO Wstęp KaŜda gospodarka jako nadrzędny cel stawia sobie stworzenie takich warunków ekonomicznych i instytucjonalno-prawnych, aby jak najskuteczniej wspierać aktywne i przedsiębiorcze jednostki, dąŜąc tym samym do wzrostu konkurencyjności całej gospodarki. Niemniej jednak atrakcyjność inwestycyjna poszczególnych regionów kraju jest zróŜnicowana. W związku z tym podejmowane są działania, które zachęcałyby inwestorów do lokowania środków na określonych obszarach poprzez zaoferowanie im takiej kombinacji korzyści, które mogłyby zostać osiągnięte w wyniku prowadzonej na wskazanym obszarze działalności gospodarczej. Dzięki stosowanym przez poszczególne państwa instrumentom instytucjonalno-prawnym władze mogą stymulować określone procesy gospodarcze wraz z ich pozytywnymi skutkami przy jednoczesnym zniwelowaniu zjawisk negatywnych. Jednym z takich rozwiązań jest tworzenie specjalnych stref ekonomicznych, które skutecznie determinują rozwój regionalny obszarów potrzebujących dodatkowego bodźca do aktywizacji Ŝycia gospodarczego. Z narzędzia takiego skorzystała takŜe Polska, której zmiany systemu gospodarczego w dobie transformacji ujawniły wiele barier, jak równieŜ bardzo zróŜnicowany poziom rozwoju kraju. Restrukturyzacja, zachęty dla inwestorów w postaci ulg, zwolnień podatkowych, przygotowanie gotowych terenów pod inwestycje miały być czynnikami kuszącymi inwestorów strategicznych, oferujących zarówno kapitał, jak i nowatorskie rozwiązania technologiczne.

1

Mgr Anna Kulikowska, doktorant, Białystok.

149

Istota powstawania specjalnych stref ekonomicznych Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 października 1994r. o specjalnych strefach ekonomicznych intencją, jaka towarzyszyła prawodawcy, było przyspieszenie rozwoju gospodarczego określonych części kraju. Szczególny nacisk połoŜony został na rozwój konkretnych dziedzin działalności gospodarczej, szczególnie zwiększających eksport, jak równieŜ wdraŜanie nowych rozwiązań technologicznych, co w pozytywny sposób wpłynęłoby na rozwój gospodarki narodowej. Ponadto ustanowione przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia preferencyjne warunki prowadzenia działalności gospodarczej obowiązujące w określonych granicach miały przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności zarówno wytwarzanych wyrobów, jak i świadczonych usług. WaŜnym aspektem było zagospodarowanie i wykorzystanie juŜ istniejącej infrastruktury społecznej, w tym majątku przemysłowego oraz infrastruktury technicznej, jak równieŜ zagospodarowanie niewykorzystanych zasobów naturalnych przy jednoczesnym zachowaniu równowagi ekologicznej2. Jednym z priorytetów jest tworzenie nowych miejsc pracy, a takŜe zainicjowanie rozwoju regionów słabiej rozwiniętych poprzez zachęcenie inwestorów do podejmowania działań inwestycyjnych na wskazanych obszarach3. Wskazany na wstępie akt prawny reguluje zasady oraz tryb ustanawiania terenów posiadających status specjalnych stref ekonomicznych, a takŜe zasady zarządzania nimi oraz wytyczne w zakresie prowadzenia na ich obszarze działalności gospodarczej. Definiując pojęcie specjalnej strefy ekonomicznej moŜna określić ją idąc za ustawodawcą, jako wyodrębnioną zgodnie z przepisami ustawy niezamieszkałą część terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na której terenie moŜe być prowadzona działalność gospodarcza na warunkach preferencyjnych. Istotę tworzenia specjalnych stref ekonomicznych oddaje definicja stosowana przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych. Według tej instytucji SSE „…to udane połączenie potrzeb inwestorów z potrzebami poszczególnych regionów, w których zostały utworzone…Przedsiębiorca w SSE ma zapewnione ulgi podatkowe, a dodatkową korzyścią jest fakt, Ŝe moŜe rozpocząć działalność na specjalnie przygotowanym, uzbrojonym terenie. Z drugiej strony wzmoŜone inwestycje przekładają się na przyspieszony rozwój gospodarczy polskich regionów, zmniejszone bezrobocie a takŜe zwiększenie konkurencyjności naszej gospodarki”4. Specjalne strefy ekonomiczne na terenie Polski W chwili obecnej na terenie Polski istnieje 14 specjalnych stref ekonomicznych. Obejmują one łącznie obszar liczący 12 589,5939 ha.

2

3

4

Ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, (Dz.U. 1994 Nr 123 poz. 600 z późn. zm.). M. Ofiarska (red.), Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce, zagadnienia publicznoprawne, wyd. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000, s. 60. www.paiz.gov.pl, (26.03.2010).

150

Rysunek 1. Specjalne strefy ekonomiczne na terenie Polski. Źródło: KPMG, Specjalne strefy ekonomiczne, Edycja 2009, s. 2

Analizując wielkość specjalnych stref ekonomicznych na czele hierarchii plasuje się: − Wałbrzyska SSE – 1651,5205 ha − Katowicka SSE – 1544,1755 ha − Tarnobrzeska SSE – 1336,4415 ha − Kostrzyńsko-Słubicka SSE – 1258,3254 ha − Pomorska SSE – 1220,1095 ha 151

− Łódzka SSE –1162,3045 ha − Mielecka SSE – 998,5343 ha − Warmińsko-Mazurska SSE – 738,7736 ha − Starachowicka SSE – 580,4477 ha − Krakowska SSE – 528,8343 ha − Legnicka SSE – 457,4908 ha − Słupska SSE – 401,0938 ha − Kamiennogórska SSE – 368,7756 ha − Suwalska SSE – 342,7662 ha5. Tym, co moŜe zachęcić inwestorów do podejmowania działalności gospodarczej na obszarach specjalnych stref ekonomicznych jest moŜliwość korzystania z pomocy publicznej6. „Uprzywilejowanie strefy polega na stworzeniu dla działających w niej podmiotów gospodarczych korzystniejszych warunków prawnych, administracyjnych, fiskalnych, celnych lub finansowych w porównaniu z tymi, które obowiązują powszechnie na terenie danego kraju”7. Do form przewidzianych w ramach oferowanej pomocy moŜna zaliczyć zwolnienie lub ulgi z podatku dochodowego, zmniejszenie podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości, uproszczona procedura prowadzenia ksiąg rachunkowych, moŜliwość stosowania przyspieszonej amortyzacji, zmniejszenie obciąŜeń pracowniczych. Na pomoc tego rodzaju moŜe liczyć inwestor, o ile ponosi on koszty nowej inwestycji lub tworzy nowe miejsca pracy. Poziom oferowanej pomocy uzaleŜniony jest od dwóch czynników. Pierwszym jest maksymalna intensywność pomocy przewidzianej dla danego obszaru, drugi zaś to wielkość kosztów, jakie mogą zostać uznane za kwalifikujące się do objęcia pomocą publiczną. W przypadku województw: lubelskiego, podkarpackiego, warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, opolskiego, świętokrzyskiego, małopolskiego, lubuskiego, łódzkiego i kujawsko-pomorskiego inwestorzy mogą liczyć na 50% maksymalnej wysokości wsparcia, pozostałe województwa na 40%, a inwestorzy lokujący kapitał w Warszawie muszą liczyć się z pułapem na poziomie 30%8. Dodatkowo brana jest pod uwagę wielkość przedsiębiorstwa, któremu udzielane jest wsparcie. Mali przedsiębiorcy mogą starać się o podwyŜszenie poziomu pomocy o 20 punktów procentowych, zaś średni o 10. Metodologia obliczania poziomu pomocy, na którą mogą liczyć przedsiębiorcy podejmujące nową inwestycję jest bardzo prosta - jest to iloczyn maksymalnego poziomu dofinansowania i kosztów działań inwestycyjnych, które mogą być zakwalifikowane do objęcia pomocą publiczną. Jeśli zaś chodzi o poziom pomocy przysługujący z tytułu tworzenia nowych miejsc 5 6

7

8

Obszary SSE, stan na dzień 26.08.2009, www.mg.gov.pl A.A. Ambroziak, Efekty funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych w Polsce [w:] E. Lisowska, A. Kuźniar (red.), Zeszyty naukowe. [Z.] 24, wyd. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2009, s. 114. K. Budzowski, J. Światowiec, Przesłanki tworzenia i warunki funkcjonowania stref uprzywilejowanych, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie nr 501, wyd. Akademia Naukowa w Krakowie, Kraków 1997, s. 75. C. Pilarska, Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce, wyd. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2009, s. 14-16.

152

pracy jest to analogicznie - wielkość maksymalnego poziomu dofinansowania mnoŜone przez wysokość dwuletnich kosztów wynagrodzenia brutto nowo zatrudnionego pracownika powiększone o wszystkie płatności związane z zatrudnieniem. Inwestor moŜe takŜe liczyć na zwolnienie z podatku od nieruchomości oraz innych podatków lokalnych, co jest niejako bonusem od władz lokalnych, którzy w ten sposób dąŜą do poprawy rozwoju regionalnego swoich gmin. Ponadto władze lokalne podejmują bardzo często działania wspierające potencjalnych inwestorów m.in. poprzez organizowanie szkoleń, spotkań, oferowanie doradztwa w kwestiach formalno-prawnych. Kluczowym aspektem jest odpowiednie zaplecze infrastrukturalne terenów objętych statusem specjalnych stref ekonomicznych, w związku z tym poświęca się wiele uwagi na odpowiednie przygotowanie i uzbrojenie terenów przeznaczonych pod inwestycje. Efekty działania SSE Skuteczność działania SSE moŜna ocenić dokonując analizy parametrów odzwierciedlających liczbę waŜnych zezwoleń wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych, jak równieŜ tworzone miejsca pracy, zarówno nowe, jak i utrzymane. Tabela 1. Liczba waŜnych zezwoleń na trenie SSE. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Specjalna Strefa Ekonomiczna Kamiennogórska Katowicka Kostrzyńsko- Słupska Krakowska Legnicka Łódzka Mielecka Pomorska Słupska Starachowicka Suwalska Tarnobrzeska Wałbrzyska Warmińsko-Mazurska Razem

Liczba waŜnych pozwoleń według stanu na dzień 31.12.2006r. 31.12.2007r. 31.12.2008r. 30.09.2009r. 39 39 44 40 143 170 186 183 91 101 11 104 30 38 47 49 49 53 54 55 76 91 109 115 78 88 106 118 51 65 62 65 35 41 51 46 60 67 77 73 58 52 52 51 88 102 112 110 79 10 131 139 47 52 55 57 924 1059 1196 1205

Źródło: na podstawie Raportów Ministerstwa Gospodarki dot. efektów funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych, www.mg.gov.pl (26.03.2010).

Ogólny bilans waŜnych pozwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych pozwala na pozytywną ocenę specjalnych stref ekonomicznych. Jak widać, jest to skuteczny sposób na zainteresowanie inwestorów ofertą, szczególnie, jeśli poza moŜliwością obniŜenia kosztów mają oni udostępnione w pełni uzbrojone tereny, odpowiednią infrastrukturę, przychylność władz lokalnych przejawiającą się w podejmowaniu inicjatyw z innymi państwami, co ma równieŜ pozytywny wpływ na relacje handlowe, organizowaniu spotkań z przedsię153

biorcami, zaoferowanie doradztwa w aspekcie podejmowania działalności gospodarczej, moŜliwości skorzystania ze zwolnienie z płacenia podatków lokalnych. Tabela 2. Wartość poniesionych nakładów inwestycyjnych na terenie SSE. Lp.

Specjalna Strefa Ekonomiczna

1. Kamiennogórska 2. Katowicka 3. Kostrzyńsko-Słupska 4. Krakowska 5. Legnicka 6. Łódzka 7. Mielecka 8. Pomorska 9. Słupska 10. Starachowicka 11. Suwalska 12. Tarnobrzeska 13. Wałbrzyska 14. Warmińsko-Mazurska Razem

Poniesione nakłady inwestycyjne w mln zł według stanu na dzień 31.12.2006 r. 31.12.2007 r. 31.12.2008 r. 30.09.2009 r. 1 000 810 000 1 215 995 000 1 332 921 927 1 406 700 000 10 197 151 467 11 760 057 792 13 843 708 506 15 503 700 000 1 500 200 000 2 450 400 000 3 125 136 086 3 186 100 100 481 786 557 1 025 711 366 1 243 137 811 1 410 200 000 3 125 563 215 3 625 704 090 4 024 030 058 4 208 400 000 3 008 472 412 3 895 963 103 5 0801 134 290 6 997 500 000 2 804 265 000 3 113 626 000 3 781 890 220 4 090 900 000 1 730 640 000 2 648 700 000 3 701 778 079 5 051 800 000 517 257 729 615 828 309 728 314 132 742 000 000 593 929 866 739 983 167 980 246 527 2 985 900 000 630 304 928 1 001 114 609 1 341 359 222 1 355 400 000 2 394 226 900 4 129 418 900 4 733 036 30 5 335 000 000 5 872 072 472 7 855 150 225 9 626 714 875 10 692 300 000 1 573 606 700 2 007 582 608 2 442 511 022 2 609 500 000 35 430 287 245 46 085 235 168 56 705 892 056 65 555 500 000

Źródło: na podstawie Raportów Ministerstwa Gospodarki dot. efektów funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych, www.mg.gov.pl, (26.03.2010).

Zdolność pozyskiwania kapitału charakteryzowała się znaczną zmiennością w zaleŜności od poszczególnych regionów Polski. Dane zawarte w tabeli nr 2 wskazują jednak na jednoznaczny wzrost nakładów inwestycyjnych, który miał miejsce we wszystkich istniejących w Polsce specjalnych strefach ekonomicznych. NaleŜy takŜe pamiętać, Ŝe zastrzyk kapitałowy, którym bezpośrednio zasilane są gospodarki SSE odgrywa bardzo istotną rolę w restrukturyzacji regionów, niwelując bariery, z którymi się borykają. W aspekcie polityki regionalnej priorytetem jest tworzenie nowych miejsc pracy, jak równieŜ zapewnienie stabilności istniejącego zatrudnienia. NaleŜy zauwaŜyć jeszcze jedną bardzo istotną zaleŜność, zakładane działalności gospodarcze na terenie specjalnych stref ekonomicznych z jednej strony dają zatrudnienie bezpośrednio na tych obszarach, z drugiej zaś generują zapotrzebowanie na produkty, usługi wytwarzane, bądź oferowane na terenach sąsiednich. Według szacunków, na kaŜde 1000 miejsc pracy powstających w strefie ekonomicznej, powstaje kolejnych 350 w jej otoczeniu9. Ma to zbawienny wpływ na koniunkturę całej gospodarki.

9

M. Kozaczka, Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce 1995-2007, wyd. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Stalowa Wola 2008, s. 159.

154

Tabela 3. Liczba nowych miejsc pracy na terenie SSE. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Specjalna Strefa Ekonomiczna Kamiennogórska Katowicka Kostrzyńsko- Słupska Krakowska Legnicka Łódzka Mielecka Pomorska Słupska Starachowicka Suwalska Tarnobrzeska Wałbrzyska Warmińsko-Mazurska Razem

Nowo utworzone miejsca pracy według stanu na dzień 31.12.2006 r. 31.12.2007 r. 31.12.2008 r. 30.09.2009 r. 3 229 4 768 4 204 3 763 26 889 30 522 34 611 31 454 4 954 7 532 11 157 10 302 3 230 3 733 5 744 5 953 6 729 7 823 8 417 7 948 6 777 10 111 13 062 14 109 11 220 12 222 12 321 11 880 6 210 10 913 12 213 14 012 1 753 1 987 1 975 1 665 4 026 4 904 4 555 3 153 4 090 4 963 4 999 4 741 10 421 15 697 16 039 16 448 15 055 20 164 21 638 18 503 3 685 4 582 5 100 4 830 108 267 139 921 156 036 148 762

Źródło: na podstawie Raportów Ministerstwa Gospodarki dot. efektów funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych, www.mg.gov.pl, (26.03.2010).

Tabela 4. Liczba utrzymanych miejsc pracy na terenie SSE. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Specjalna Strefa Ekonomiczna Kamiennogórska Katowicka Kostrzyńsko- Słupska Krakowska Legnicka Łódzka Mielecka Pomorska Słupska Starachowicka Suwalska Tarnobrzeska Wałbrzyska Warmińsko-Mazurska Razem

Poniesione nakłady inwestycyjne w zł według stanu na dzień 31.12.2006 r. 31.12.2007 r. 31.12.2008 r. 30.09.2009 r. 73 265 265 265 5 315 4 763 7 981 8 991 5 121 5 369 5 289 5 287 1 481 1 833 1 955 2 367 216 281 281 265 1 395 4 645 5 921 6 369 763 882 3 503 3 432 5 803 6 580 5 332 3 146 173 193 753 744 2 030 2 066 3 475 3 352 0 133 133 133 4 334 3 102 6 499 6 382 7 925 8 509 9 286 8 954 3 521 3 833 3 833 4 819 38 150 42 444 54 507 54 506

Źródło: na podstawie Raportów Ministerstwa Gospodarki dot. efektów funkcjonowania Specjalnych stref ekonomicznych, www.mg.gov.pl, (26.03.2010).

Tworzenie uprzywilejowanych enklaw gospodarczych miało pomóc polskiej gospodarce przejść okres restrukturyzacji, w tym zagospodarować istniejące nieuŜytki przemysłowe, zróŜnicować strukturę gospodarczą poszczególnych regionów, przeciwdziałać pauperyzacji społeczeństwa10. Dla regionów, których wewnętrzne zasoby 10

H. Godlewska-Majkowska, Skuteczność specjalnych stref ekonomicznych, jako instrumentu polityki regionalnej w Polsce, wyd. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2009, s. 9-10.

155

kapitału są bardzo skromne, a siła nabywcza ludności bardzo mała, pomoc publiczna jest jedyną szansą na aktywizację rozwoju regionalnego. Ocena SSE przez przedsiębiorców Pomimo tego, Ŝe opinia przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terenie specjalnych stref ekonomicznych jest bardzo subiektywna, to ma ona kluczowe znaczenie.

Rysunek 2. Ocena funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych w Polsce. Źródło: na podstawie KPMG, Specjalne strefy ekonomiczne, Edycja 2008 rok - Raport KPMG, s. 21.

Wszystkie funkcjonujące w Polsce specjalne sfery ekonomiczne uzyskały pozytywną ocenę. Średnia plasuje się na poziomie 72%. W zdecydowanej większości, gdyŜ aŜ 80% ankietowanych pozytywnie ocenia aktywność, zaangaŜowanie oraz pomoc władz SSE we wspieraniu inwestorów planujących załoŜenie firmy. Negatywne opinie zadeklarowało tylko 7% ankietowanych. Nieco słabsze wyniki dotyczą zagwarantowania odpowiedniego poziomu infrastruktury, która ma istotne znaczenie dla działalności gospodarczej – liczba pozytywnych ocen wynosi 70%, zaś negatywnych rośnie do 22%. Tym, co naleŜy poprawić w działających strefach ekonomicznych, jest zaoferowanie dodatkowych usług, przede wszystkim: szkoleń, spotkań informacyjnych, promowanie podejmowanych działań i inicjatyw na terenie SSE, konsultacje z przedsiębiorcami dotyczących planów modernizacyjnych, w tym głównie kwestii infrastrukturalnych11.

11

KPMG, Specjalne strefy ekonomiczne Edycja 2008 rok - Raport KPMG, s. 22.

156

Kwestią, która nastręcza przedsiębiorcom najwięcej problemów w prowadzonej w granicach specjalnych stref ekonomicznych, jest brak moŜliwości elastycznego kształtowania warunków wskazanych w zezwoleniu w zaleŜności od koniunktury gospodarczej, przede wszystkim w kwestii tworzonych miejsc pracy oraz ponoszonych nakładów inwestycyjnych. Przedsiębiorcy mają takŜe trudności z legislacją. Przepisy prawa z jednej strony zmieniają się w tak szybkim tempie, Ŝe czasami nowelizacje mogą umknąć uwadze „strefowiczów”, z drugiej zaś pozostawiają nadal niedookreślone zapisy, które skutkują moŜliwością niejednoznacznej interpretacji, a to z kolei ma przełoŜenie na trudności w wywiązaniu się z ciąŜących obowiązków. Podsumowanie Tworzenie specjalnych stref ekonomicznych ma pozytywny wpływ na rozwój regionalny. Oczywiście jest to „przymknięcie oka” na zasady wolnego rynku, aczkolwiek przytoczone w niniejszej pracy dane potwierdzają faktyczne korzyści - napływ inwestycji, nowo zakładane podmioty gospodarcze, miejsca pracy, poprawę jakości Ŝycia społeczeństwa danego regionu. Istniejące strefy ekonomiczne stanowią lokalne bieguny rozwoju lokalnego. Mają ogromny wpływ na modernizacją bazy ekonomicznej danych regionów, a dokonywane inwestycje zapewniają z kolei efekt mnoŜnikowy niosąc za sobą innowacyjne rozwiązania zarówno w produkcji, technologii, jak i struktury organizacyjnej podmiotów gospodarczych12. Dzięki nim w regionach, które jeszcze do niedawna borykały się z wysokim bezrobociem i opustoszałym, niszczejącym zapleczem przemysłowym, tworzy się nowy ład przestrzenny. Z jednym naleŜy zgodzić się bezsprzecznie „specjalne strefy ekonomiczne powstały w celu wygenerowania bodźców rozwojowych w skali lokalnej…z nadzieją na rozwój lokalny”13. Weryfikatorem tych oczekiwań są rosnące nakłady inwestycyjne oraz tworzone miejsca pracy na terenach specjalnych stref ekonomicznych. Bibliografia: 1.

2. 3. 4. 5. 6.

12 13

Budzowski K., Światowiec J, Przesłanki tworzenia i warunki funkcjonowania stref uprzywilejowanych, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie nr 501, wyd. Akademia Naukowa w Krakowie, Kraków 1997. Godlewska-Majkowska H., Skuteczność specjalnych stref ekonomicznych, jako instrumentu polityki regionalnej w Polsce, wyd. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2009. Kozaczka M., Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce 1995-2007, wyd. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Stalowa Wola 2008. KPMG, Specjalne strefy ekonomiczne Edycja 2008 rok - Raport KPMG. Lisowska E., Kuźniar A. (red.), Zeszyty naukowe. [Z.] 24, wyd. Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2009. Ofiarska M. (red.), Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce, zagadnienia publicznoprawne, wyd. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2000.

Ibidem. Ibidem.

157

7.

Pilarska C., Specjalne strefy ekonomiczne w Polsce, wyd. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2009. 8. Ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, (Dz.U. 1994 Nr 123 poz. 600 z późn. zm.). 9. www.mg.gov.pl, (26.03.2010). 10. www.paiz.gov.pl, (26.03.2010).

Abstrakt Przez kilka ostatnich lat specjalne strefy ekonomiczne stały się jednym z najbardziej skutecznych metod w kształtowaniu polityki regionalnej. Rozwój stref ekonomicznych jest nierozerwalnie powiązany z prowadzoną polityką rządu. Polityka rządu odgrywa znaczącą rolę w zachęcaniu inwestorów do podejmowania inwestycji na terenach specjalnych strefach ekonomicznych. Inwestor rozwaŜający moŜliwość docelowej inwestycji na obszarze specjalnych strefach ekonomicznych moŜe skorzystać z wielu zachęt inwestycyjnych, a w szczególności: zwolnień z podatku dochodowego dla działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnych stref ekonomicznych, zwolnień z podatku od nieruchomości, wykwalifikowanej kadry oraz zaangaŜowania władz lokalnych. Specjalne strefy ekonomiczne są skutecznym instrumentem wpierania rozwoju regionalnego, minimalizowania skutków bezrobocia walki z bezrobocie i pauperyzacją całego społeczeństwa. W konsekwencji przyczyniają się do aktywizacji regionów, zagospodarowania terenów przemysłowych, tworzenia nowych miejsc pracy, uatrakcyjnienia oferty dla inwestorów i rozwój nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy i innowacjach. Special economic zones as the impulse for regional development During the last few years special economic zones have become one of the most effective methods of creating regional policy. However, developing special economic zones is directly connected with government policy which plays an important role in encouraging investors to start businesses in special economic zones. An investor considering a special economic zone as a target destination may benefit from multiple investment incentives, in particular: income tax exemptions for business activity in special economic zones, real estate tax exemptions, well educated employees and involvement of local government. Special economic zones are the most effective instruments of supporting regional development through reducing the effects of unemployment and impoverishment of society. In consequence, they contribute to the acceleration of economic development of regions, managing post-industrial property and infrastructure, creating new jobs, making attracted offers for foreign investors and developing modern economy based on knowledge and innovation. MBA Anna Kulikowska, doctoral student, Białystok.

158