S T R A T E G I A R O Z W O J U
GMINY .
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
GRYFICE Biuro Studiów i Projektów Europejskich
NA LATA 2005 - 2020 GRYFICE CZERWIEC 2005
2
Biuro Studiów i Projektów Europejskich
Zespół autorski: Rafał Tokarski Agnieszka Tokarska Agnieszka Nowicka
Strategia Rozwoju Gminy Gryfice na lata 2005-2020 została opracowana na zamówienie Burmistrza Gryfic.
Zespół autorski pragnie wyrazić serdeczne podziękowania wszystkim osobom, które aktywnie wzięły udział w tworzeniu Strategii Rozwoju Gminy Gryfice
SZCZECIN – GRYFICE CZERWIEC 2005r.
ul. Żubrów 3 , 71-617 Szczecin
.
tel. (091) 424 02 88, fax (091) 424-02-89
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
SPIS TREŚCI
CZĘŚĆ I........................................................................................................................................................7 STRATEGIA ROZWOJU GMINY GRYFICE........................................................................................7 NA LATA 2005 - 2020..................................................................................................................................7 1. DEFINICJA STRATEGII ROZWOJU GMINY..................................................................................8 2. ZASADY BUDOWY STRATEGII.........................................................................................................8 3. PRZEBIEG PRAC NAD STRATEGIĄ GMINY ...............................................................................10 GRYFICE...............................................................................................................................................10 4. MISJA I CELE STRATEGICZNE GMINY GRYFICE....................................................................12 5. DRZEWO CELÓW...............................................................................................................................13 6. CEL STRATEGICZNY 1......................................................................................................................14 6.1 ROZWÓJ PRODUKCJI I PRZETWÓRSTWA ROLNO-SPOŻYWCZEGO........................................................................15 6.2 ROZWÓJ USŁUG MEDYCZNO-REHABILITACYJNYCH........................................................................................18 6.3 ROZWÓJ USŁUG OKOŁOTURYSTYCZNYCH....................................................................................................18 6.4 ROZWÓJ USŁUG SPEDYCYJNO-TRANSPORTOWYCH..........................................................................................19 6.5 WSPARCIE ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW USŁUGOWO-PRODUKCYJNYCH .............................................................19 7. CEL STRATEGICZNY 2......................................................................................................................20 7.1 MODERNIZACJA I ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ......................................................................21 7.2 MODERNIZACJA I ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY DROGOWEJ..........................................................................27 7.3 MODERNIZACJA I ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ........................................................................29 .................................................................................................................................................29 8. CELE I ZADANIA.
CZĘŚĆ TABELARYCZNA .....................................................................36
CZĘŚĆ II ..................................................................................................................................................89 ANALIZA SWOT........................................................................................................................89 I . KONSULTACJE SPOŁECZNE ....................................................................................................90 II.
ANALIZA SWOT...........................................................................................................................93 ...........................................................................................................................................................93 1. MOCNE I SŁABE STRONY GMINY GRYFICE ...................................................94 PODSUMOWANIE...................................................................................................94 1.L POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTRZENNA, .....................................................................94 ZAGOSPODAROWANIE TERENU ..............................................................................................94 1.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA ....................................................94 1.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA ...............................................................................................94 1.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA...............................................................................................95 1.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI .........................................................95 1.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY............................................................................................................95 2. SZANSE I ZAGROŻENIA DLA ROZWOJU GMINY .......................................................96 PODSUMOWANIE.................................................................................................96 2.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA,.....................................................................96 ZAGOSPODAROWANIE TERENU ................................................................................................96 2.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA.....................................................96 2.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA ...............................................................................................96 2.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA..............................................................................................97
4
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
2.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI .........................................................97 2.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY............................................................................................................97 3. MOCNE I SŁABE STRONY ROZWOJU GMINY GRYFICE .......................................................98 CZĘŚĆ TABELARYCZNA I OPISOWA ................................................................................98 3.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA,.....................................................................98 ZAGOSPODAROWANIE TERENU ...............................................................................................98 3.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA....................................................100 3.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA ............................................................................................101 3.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA.............................................................................................102 3.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI .......................................................104 3.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY..........................................................................................................105 4. SZANSE I ZAGROŻENIA ROZWOJU GMINY GRYFICE ........................................106 CZĘŚĆ TABELARYCZNA I OPISOWA................................................................106 4.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA,...................................................................107 ZAGOSPODAROWANIE TERENU ............................................................................................107 4. 2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA...................................................108 4.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA .............................................................................................110 4.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA.............................................................................................111 4.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI .......................................................113 4.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY..........................................................................................................115 CZĘŚĆ III.................................................................................................................................................118 RAPORT O STANIE GMINY ...............................................................................................................118 GRYFICE.................................................................................................................................................118 CZERWIEC 2005 ....................................................................................................................................118 1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY GRYFICE.................................................................119 1.1 RYS HISTORYCZNY .....................................................................................................................119 1.2 GMINA GRYFICE OBECNIE........................................................................................................120 2. ŚRODOWISKO NATURALNE.........................................................................................................122 2.1 POŁOŻENIE I UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI............................................................122 2.2 WARUNKI GLEBOWE...................................................................................................................122 2.3 WARUNKI WODNE........................................................................................................................123 2.4 FLORA ..............................................................................................................................................127 2.5 FAUNA ..............................................................................................................................................131 2.6 SUROWCE MINERALNE..............................................................................................................132 2.7 WARUNKI KLIMATYCZNE.........................................................................................................133 3. DEMOGRAFIA.................................................................................................................................133 3.1 LICZBA LUDNOŚCI I STRUKTURA ZMIAN............................................................................133 3.2 SIEĆ OSADNICZA...........................................................................................................................137 3.3 WŁADZE LOKALNE......................................................................................................................140 4. BUDŻET...............................................................................................................................................142 4.1. BILANS DOCHODÓW I WYDATKÓW BUDŻETOWYCH......................................................142 4.2 DOCHODY.........................................................................................................................................147 4.3 CHARAKTERYSTYKA DOCHODÓW .......................................................................................149 4.4 WYDATKI ........................................................................................................................................152
5
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
4.5 CHARAKTERYSTYKA WYDATKÓW .......................................................................................153 5. DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA.................................................................................................159 5.1 UWARUNKOWANIA ......................................................................................................................159 5.2 ZASOBY SIŁY ROBOCZEJ...........................................................................................................160 5.3 RYNEK PRACY...............................................................................................................................161 5.4 BEZROBOCIE .................................................................................................................................163 5.5 GOSPODARKA................................................................................................................................166 5.6 ROLNICTWO...................................................................................................................................168 5.7 RYBACTWO....................................................................................................................................173 5.8 LEŚNICTWO....................................................................................................................................173 6. WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW.............................................................................................175 6.1 SYTUACJA MIESZKANIOWA......................................................................................................175 6.2 WODOCIĄGI ...................................................................................................................................176 6.3 KANALIZACJA ..............................................................................................................................176 6.4 GOSPODARKA ODPADAMI STAŁYMI......................................................................................177 6.5 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I CIEPLNĄ ORAZ W GAZ....................178 6.6 TELEFONIZACJA...........................................................................................................................180 6.7. KOMUNIKACJA.............................................................................................................................180 7. OŚWIATA............................................................................................................................................182 7.1 EDUKACJA PRZEDSZKOLNA....................................................................................................182 7.2 EDUKACJA NA POZIOMIE SZKOŁY PODSTAWOWEJ........................................................183 7.3 EDUKACJA GIMNAZJALNA I PONADGIMNAZJALNA........................................................186 8. KULTURA I SPORT ..........................................................................................................................189 9. POMOC SPOŁECZNA ......................................................................................................................191 10. SŁUŻBA ZDROWIA.........................................................................................................................192
6
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
CZĘŚĆ I STRATEGIA ROZWOJU GMINY GRYFICE NA LATA 2005 - 2020
7
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
1. DEFINICJA STRATEGII ROZWOJU GMINY
STRATEGIA oznacza koncepcję funkcjonowania gminy (miasta) w dłuższym okresie czasu, tj. w perspektywie 10÷15 lat. Zawierać ona powinna główne cele rozwojowe gminy (miasta), środki prowadzące do ich realizacji, a także sposoby i reguły zachowania podmiotów zaangażowanych w jej realizację. Strategia powinna koncentrować się na podstawowych i najważniejszych problemach gminy (miasta), warunkujących jego rozwój społeczny i gospodarczy.
2. ZASADY BUDOWY STRATEGII
• musi być tworzona przy aktywnym uczestnictwie lokalnych środowisk oraz szeroko konsultowana i uzgadniana z przedstawicielami społeczności lokalnej;
8
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
• musi w
być zgodna z harmonijny sposób
zasadami troskę o
C zę ś ć I S tr a te gi a …
zrównoważonego rozwoju, tj. łączyć zachowanie dziedzictwa przyrodniczego
ROZWÓJ GOSPODARCZY
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ LOKALNY
ROZWÓJ SPOŁECZNY
ROZWÓJ EKOLOGICZNOPRZESTRZENNY
i kulturowego z postępem cywilizacyjny m i ekonomicznym, uwzględniając zaspokajanie zarówno bieżących potrzeb społecznych jak i potrzeb przyszłych pokoleń;
ROZWOJ ZRÓWNOWAŻONY według koncepcji AGENDA 21
9
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Źródło: M. Keating, Globalny Program Działań – Szczyt Ziemi, GEA
• powinna być spójna ze strategiami: narodową, wojewódzką oraz powiatowymi i gmin sąsiednich;
• musi
formułować zbiór perspektywicznych, realnych celów rozwojowych i ich modyfikacje w zależności od zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych;
• musi określać potrzebne zasoby ludzkie, rzeczowe, finansowe i naturalne, niezbędne do realizacji przyjętych celów;
• musi precyzować sposoby postępowania (reguły działania, dyrektyw) zapewniające
realizację przyjętych perspektywicznych celów rozwojowych oraz optymalne wykorzystanie i rozmieszczenie przestrzenne zasobów;
• musi być dokumentem dynamicznym (weryfikowalnym).
3. PRZEBIEG PRAC NAD STRATEGIĄ GMINY GRYFICE Faza I – Organizacja prac 1. 2. 3. 4.
Powołanie przez burmistrza Zespołu ds. Strategii Ogłoszenie o przystąpieniu do sporządzenia strategii Przyjęcie wstępnej koncepcji prac nad przygotowaniem strategii Przyjęcie zasad organizacji pracy
Faza II – Analiza i diagnoza stanu gminy Gryfice 1. Analiza istniejących dokumentów i materiałów 2. Opracowanie statystycznego wizerunku gminy 3. Przeprowadzenie analizy warunków rozwoju (SWOT): -
sporządzenie i udostępnienie na stronach internetowych ankiety;
-
rozesłanie ankiet do przedstawicieli instytucji publicznych, organizacji społecznych oraz ważniejszych podmiotów gospodarczych funkcjonujących na terenie gminy; - zestawienie wyników ankiet. 4. Opracowanie Raportu o Stanie Giny
10
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Faza III – Formułowanie strategii Gminy Gryfice 1. 2. 3. 4.
Zebranie opinie w zakresie oceny stanu gminy Sformułowanie misji gminy Określenie celów strategicznych, celów szczegółowych Wytyczenie zadań
Faza IV – Uchwalenie strategii Gminy Gryfice 1. Przeprowadzenie konsultacji społecznych. 2. Przyjęcie i zatwierdzenie strategii przez Radę Miejską
Schemat realizacji poszczególnych etapów przy opracowywaniu strategii oraz podmiotów je realizujących.
Powołanie Zespołu ds. Strategii
FAZA I
Ogłoszenie o przystąpieniu do sporządzenia strategii
Przyjęcie wstępnej koncepcji prac Przyjęcie zasad organizacji pracy
Burmistrz Gryfic
FAZA II
Analiza istniejących dokumentów i opracowanie statystycznego wizerunku gminy koordynacja prac Zespołu
Analiza SWOT
Raport o Stanie Gminy
Zespół ds. Strategii
Konsultacja i przyjęcie Raportu o Stanie Gminy
FAZA III
Sformułowanie Misji
Niezależni eksperci
Zdefiniowanie celów strategicznych i szczegółowych
11
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Przedstawiciele środowisk lokalnych i grup branżowych, indywidualni mieszkańcy
Ustalenie zadań
Konsultacje społeczne Strategii
FAZA VI
Rada Miasta
4.
Uchwalenie Strategii
MISJA I CELE
STRATEGICZNE GMINY GRYFICE
MISJA Gmina Gryfice subregionalnym liderem w sektorze produkcji i przetwórstwa artykułów rolno-spożywczych oraz na rynku usług specjalistycznych, gwarancją zaspokojenia aspiracji jej mieszkańców.
Osiągniecie pozycji subregionalnego lidera, jest postrzegane jako zdobycie dominującej pozycji w zakresie produkcji, przetwarzania oraz obrotu artykułów rolno-spożywczych znajdujących rynek zbytu w gminach pasa nadmorskiego. Rozwój usług specjalistycznych zmierzać będzie w kierunku stworzenia silnego sektora usług medyczno–rehabilitacyjnych, transportowo-spedycyjnych, rekreacyjno-turystycznych oraz oświatowo-edukacyjnych.
12
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Naszymi aspiracjami są: możliwość pracy w atrakcyjnym zawodzie lub prowadzenie własnej działalności gospodarczej w miejscu zamieszkania oraz funkcjonowanie w estetycznej przestrzeni urbanistyczno-przyrodniczej wyposażonej w nowoczesną infrastrukturę techniczną i komunikacyjną.
5. DRZEWO CELÓW CEL STRATEGICZNY
MISJA
CEL STRATEGICZNY
O s i ą g n i ę c i e w w Misja ybranych Zapewnienie mieszkańcom d z i e d z i n a c h d o m i n u j ą c e j a t r a k c y jin y c h w a r u n k ó w ż y c i a Gmina Gryfice subregionalnym liderem w sektorze produkcji pozycji gospodarczej w i rozwoju społecznoprzetwórstwa artykułów rolno-spożywczych szczecińskiej części wybrzeża kulturalnego rynku Moraz o r zna a B a ł t yusług c k i e specjalistycznych, go. gwarancją zaspokojenia aspiracji jej mieszkańców.
1.1 Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
2.1 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
1.2 Rozwój usług medycznorehabilitacyjnych
2.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
1.3 Rozwój usług okołoturystycznych
2.3 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
1.4 Rozwój usług spedycyjnotransportowych
1.5 Wsparcie rozwoju przedsiębiorstw usługowo-produkcyjnych
13
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
6. CEL STRATEGICZNY 1 Osiągnięcie w wybranych dziedzinach dominującej pozycji gospodarczej w szczecińskiej części wybrzeża Morza Bałtyckiego.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1 Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
2 Rozwój usług medyczno-rehabilitacyjnych
3 Rozwój usług okołoturystycznych
4 Rozwój usług spedycyjno-transportowych
5 Wsparcie rozwoju przedsiębiorstw usługowo-produkcyjnych
14
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
6.1 Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
Zasady i kierunki rozwoju działalności rolniczej Z dokonanej analizy czynników glebowo – rolniczych oraz środowiskowych warunkujących rozwój działalności rolniczej wynika, że gmina Gryfice posiada dogodne możliwości do intensyfikacji produkcji rolniczej. Warunki glebowo – rolnicze należą do średnio korzystnych w województwie, dominuje kompleks glebowy żytni b. dobry i jednocześnie nie występują istotne bariery agrośrodowiska dla rolnictwa. Gmina stanowi bezpośrednie zaplecze surowcowo – żywnościowe dla pasa nadmorskiego oraz Szczecina i Kołobrzegu. Dla rozwoju gospodarki rolnej za istotne uważa się: a) w zakresie podniesienia i ochrony jakości środowiska agroprzyrodniczego: ° ochronę najlepszych gleb w gminie przed zmianą przeznaczenia na cele nierolnicze; ° poprawę bilansu wodnego poprzez realizację melioracji odwadniająco – nawadniających; ° na terenach zagrożonych erozją gleb – stosowanie odpowiednich zabiegów agrotechnicznych oraz nie pozostawianie gleb bez pokrywy roślinnej; ° podniesienie lesistości obszaru gminy celem wzmocnienia naturalnych ekosystemów rolniczych, stwarza to możliwości dla rolnictwa ekologicznego, do zalesień wyznacza się tereny najsłabszych kompleksów położonych przy terenach zadrzewionych; ° regulację odczynu gleb poprzez wapnowanie oraz podnoszenia stopnia kultury gleb poprzez nawożenie organiczne; b) w zakresie struktury organizacyjno – własnościowej: ° wypracowanie polityki rolnej stymulującej procesy umacniania się i zwiększenia sektora prywatnego; ° restrukturyzację mienia Skarbu Państwa wraz z koniecznością wprowadzenia przemian we wsiach popegeerowskich lub o dominacji własności państwowej; ° lepsze wykorzystanie istniejącego potencjału zainwestowania rolniczego [istnieją duże rezerwy w zainwestowaniu budynkowym]; ° rozwój funkcji nierolniczych umożliwiający uzyskiwanie dodatkowych dochodów w gospodarstwach rolnych; ° umacnianie się silnych gospodarstw prywatnych nastawionych na produkcję towarową; ° konieczność propagowania powstawania grup producenckich; d) w zakresie produkcji rolniczej: ° preferencja produkcji specjalistycznej przynoszącej wysoki dochód. Obszar naturalnie jest predestynowany do uprawy zbóż, buraków cukrowych, ziemniaków, warzyw, krzewów jagodowych i sadów oraz chowu bydła i trzody chlewnej; ° wprowadzenie nowoczesnych technologii upraw i chowu, pozwalających osiągać lepsze efekty produkcyjne; e) w zakresie przemysłu rolno – spożywczego: ° za strategiczne dla rozwoju całej gospodarki rolnej gminy należy uznać preferencję branż przetwarzających surowce żywnościowe produkowane na miejscu, byłby to przemysł: mięsny, mleczarski (reaktywacja), cukrowniczy i przetwórstwo wraz z przechowalnictwem; ° powstanie nowych obiektów może przyczynić się w wysokim stopniu do podniesienia intensywności produkcji rolniczej do poziomu przynajmniej z okresu przednich 10
15
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
lat. Istniejące zakłady wymagają dużych nakładów inwestycyjnych dla wprowadzenia nowych technologii (przemysł mleczarski i cukrowniczy); e) w zakresie poprawy życia ludności wiejskiej – sanitacja wsi oraz wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich. Czynniki sprzyjające rozwojowi działalności przemysłowo – produkcyjnej: potencjalne zaplecze surowcowe dla rozwoju przemysłu rolno – spożywczego; dobra dostępność komunikacyjna; wolne zasoby pracy; możliwość zaopatrzenia w media infrastruktury technicznej. Zasady rozwoju: umiarkowany rozwój funkcji przemysłowo – produkcyjnej; preferencje dla obiektów przemysłu rolno – spożywczego, obsługi rolnictwa, drobnej wytwórczości w strefach działalności produkcyjno – usługowych; dostosowanie rodzaju obiektów do istniejących warunków geograficznych [drogi wodne] oraz zainwestowania inżynieryjnego i komunikacyjnego; wykorzystanie zasobów surowców mineralnych; stosowanie technologii nie powodujących degradacji środowiska, ew. strefy uciążliwości inwestycji powinny się zamykać w granicach własnych działek; wyklucza się lokalizację obiektów przemysłowych i uciążliwych zakładów produkcyjnych w rejonach wsi o funkcji rekreacyjnej.
Rybactwo Ze względu na brak badań biomasy nie jest możliwa ocena potencjalnych wydajności połowów i nie zakłada się znaczącego rozwoju gospodarki rybackiej. W odniesieniu do gospodarki rybackiej zakłada się: zwiększenie wydajności połowowych poprzez podniesienie czystości wód oraz sukcesywne zarybianie szlachetnymi gatunkami ryb; lokalizację stawów rybnych w sąsiedztwie cieków (poza obszarami podlegającymi ochronie).
Leśnictwo Zasady gospodarowania: zakłada się prowadzenie gospodarki leśnej, zgodnie z planami urządzeniowymi lasów Nadleśnictw: Gryfice i Rokita obowiązującymi na obszarze gminy Gryfice; zalesienie terenów mało przydatnych dla rolnictwa oraz przylegających do kompleksów leśnych (z wyłączeniem terenów zalegania torfu, nieużytków oraz niektórych łąk, stanowiących strefy faunistyczne, ważne jako miejsca rozrodu i żerowiska); na terenach, gdzie istnieje możliwość wydobycia surowców naturalnych, zalesienie winno odbywać się dopiero po wydobyciu surowca [rekultywacja terenu o kierunku leśnym. Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego - Z A D A N I A
1.1 Tworzenie i rozwój specjalistycznych gospodarstw i grup producenckich
16
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 1 - Tworzenie grup producenckich, Zadanie 2 – Tworzenie gospodarstw ekologicznych, Zadanie 3 – Tworzenie dużych i średnich gospodarstw rolnych (scalanie i wymiana gruntów), Zadanie 4 - Restrukturyzacja zasobów będących we władaniu Skarbu Państwa Zadanie 5 – Rozwój hodowli bydła i trzody chlewnej Zadanie 6 – Rozwój upraw warzyw, krzewów jagodowych oraz sadów Zadanie 7 – Rozwój gospodarstw rybackich i stawów hodowlanych 1.2 – Rozwój sektora przetwórczego
Zadanie 1 – Tworzenie zakładów przetwórstwa surowca żywnościowego Zadanie 2- Tworzenie zaplecza magazynowego dla płodów rolnych i produktów spożywczych Zadanie 3 – Rozwój przetwórstwa cukrowniczego Zadanie 4 – Reaktywacja przemysłu mleczarskiego
17
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
6.2 Rozwój usług medyczno-rehabilitacyjnych Zadanie 1 – Rozwój usług rehabilitacyjnych w oparciu o kadrę Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach Zadanie 2 – Przygotowanie zawodowe podstawowego personelu medycznego pielęgniarek i rehabilitantów. Zadanie 3 – Rozwój Niepublicznych Specjalistycznych Zakładów Opieki Zdrowotnej Zadanie 4 – Tworzenie bazy odnowy biologicznej Zadanie 5 – rozbudowa bazy stacjonarnej opieki społecznej (DPS)
6.3 Rozwój usług okołoturystycznych
3.1 Budowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej Zadanie 1 – rozwój bazy noclegowo-kempingowej Zadanie 2 – oznaczanie tras rowerowych i szlaków pieszych Zadanie 3 – budowa ścieżek rowerowych i małej architektury Zadanie 4 - zagospodarowanie zbiorników wodnych pod kątem turystyczno-rekreacyjnym Zadanie 5 – budowa stanowisk wędkarskich Zadanie 6 - modernizacja i rozbudowa stanic kajakowych na rzece Redze Zadanie 7 – rozbudowa kąpieliska miejskiego Zadanie 8 – budowa kompleksu obiektów sportowych w Gryficach Zadanie 9 – utworzenie kompleksu hotelarsko - gastronomicznego w Gryficach Zadanie 10 – rozwój gospodarstw agroturystycznych na terenach wiejskich Zadanie 11 – rozwój obiektów sportowych na terenach wiejskich i osiedlowych (place zabaw, boiska piłkarskie, świetlice wiejskie i osiedlowe)
18
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
3.2 działalność promocyjna
Zadanie 1 – opracowanie przewodników, broszur i folderów o ofercie turystycznej Gminy Gryfice Zadanie 2 – zorganizowanie punktu informacji turystycznej Zadanie 3 – organizacja cyklicznych imprez festynowo-promocyjnych Zadanie 4 – stworzenie systemu dystrybucji materiałów promocyjnych adresowanych do turystów wypoczywających w miejscowościach nadmorskich. Zadanie 5 – rozwój współpracy zagranicznej, a w szczególności z miastami partnerskimi
6.4 rozwój usług spedycyjno-transportowych
Zadanie 1 – rozwój transportu przewozów osobowych Zadane 2 – rozwój transportu towarowego Zadanie 3 – utworzenie bazy spedycyjno-przeładunkowej spełniającej funkcje subregionalnego centrum logistycznego
6.5 wsparcie rozwoju przedsiębiorstw usługowo-produkcyjnych
Zadanie 1 – uzbrojenie terenów pod działalność produkcyjno-usługową dla małych i średnich przedsiębiorstw Zadanie 2 – adaptacja terenów powojskowych i poprzemysłowych pod działalność usługowoprodukcyjną dla małych i średnich przedsiębiorstw (np. stworzenie parku przemysłowego) Zadanie 3 – opracowanie oferty inwestycyjnych możliwości gminy Gryfice Zadanie 4 – tworzenie i rozwój lokalnych oraz regionalnych funduszy poręczeniowych dla małych i średnich przedsiębiorstw.
19
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
7. CEL STRATEGICZNY 2 Zapewnienie mieszkańcom atrakcyjnych warunków życia i rozwoju społeczno-kulturalnego.
CELE SZCZEGÓŁOWE
1 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
3 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
20
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
7.1 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
1.1 Gazyfikacja gminy
Obecnie infrastruktura zaopatrzenia w gaz jest zadowalająca jedynie dla obszaru miasta Gryfice oraz kilku miejscowości wiejskich. Mieszkańcy aglomeracji miejskiej zasilani są w gaz ziemny wysokometanowy z istniejącego gazociągu wysokiego ciśnienia Goleniów – Gorzysław, poprzez stację redukcyjną I°. Natomiast na większości obszarów wiejskich powinna nastąpić rozbudowa sieci gazowej. Zgodnie z istniejącym stanem prawnym rozbudowa sieci gazowej nie leży w kompetencjach gminy i jej realizacja uzależniona będzie od inicjatywy podmiotu zajmującego się przesyłem i dystrybucją paliw gazowych na terenie gminy Gryfice – tj. Zakład Gazowniczy w Szczecinie Oddział Spółki Akcyjnej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa. Zadanie 1 – dokończenie gazyfikacji terenów wiejskich
1.2 Elektroenergetyka
Sieć miasta Gryfice zasilana jest ze stacji 110/15 KV (GPZ) o mocy 32 MVA. Z tej stacji wyprowadzanych jest liniami napowietrznymi i kablowymi 15 KV do 58 stacji transformatorowych 0,4 KV. Przy obciążeniach szczytowych stacja 110/15 KV nie posiada mocy rezerwowej. Istnieje za to, więc potrzeba rozbudowy stacji GPZ o dodatkowy transformator. Również ważnym zadaniem będzie rozbudowa zasilania w energie elektryczną na nowych terenach przeznaczonych pod inwestycje mieszkaniowe, zakłady przemysłowousługowe. Planowane jest także wyznaczenie terenów pod elektrownie wiatrowe na terenie
gminy. Zadanie 1 – rozbudowa stacji GPZ o dodatkowy transformator. Zadanie 2 - korekta tras przebiegu linii 15 kv biegnących w sposób dowolny na terenie gminy. Zadanie 3 – systematyczne przekształcanie sieci 15 kV do modelu układu pierścieniowego Zadanie 4 – rozbudowa zasilania na poziomie 15 kV na nowych terenach przeznaczonych pod inwestycje mieszkaniowe, zakłady przemysłowo-usługowe. Zadanie 5 – wyznaczenie terenów pod elektrownie wiatrowe na terenie gminy
21
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
1.3 Telefonizacja i informatyzacja
Nowoczesne społeczeństwo lokalne potrzebuje dostępu do informacji. Niepodejmowanie działań koordynacyjnych, łączenia, grupowania i przetwarzania informacji oraz tworzenia usług dostępnych elektronicznie obejmujących lokalną społeczność w możliwie szerokim wymiarze stanowić będzie coraz większą barierę dla dalszego zrównoważonego rozwoju. Stąd już dziś niezbędne jest podjęcie działań umożliwiających szerokie stosowanie nowoczesnych rozwiązań z zakresu informatyki i telekomunikacji. Odnośnie telekomunikacji należy stwierdzić, że sieć telekomunikacyjna w gminie Gryfice jest dobrze rozwinięta i obsługiwana przez automatyczną centralę telefoniczną. Ponadto na terenie gminy funkcjonują liczni operatorzy sieci bezprzewodowej telefonii komórkowej. Z tego też względu inwestycje w tym obszarze ograniczać się będą do rozbudowy sieci na nowo zainwestowanych terenach lub poszerzenia oferty indywidualnych operatorów sieci. Miasto Gryfice wypada również stosunkowo dobrze w zakresie dostępu do sieci Internet. Na terenach miejskich działa kilku niezależnych operatorów oferujących wysoki standard usług. Problemem jest dostęp do sieci informatycznej na terenach wiejskich (brak operatorów niezależnych oraz możliwości podłączenia do szerokopasmowej sieci). Zadanie 1 – Umożliwienie dostępu do sieci informatycznej na terenach wiejskich Zadanie 2 – dalszy rozwój sieci informatycznej w mieście Gryfice
1.4 Wodociągi i kanalizacja
4.1 Zapewnienie mieszkańcom gminy zaopatrzenia w wodę Pod względem stopnia zwodociągowania sytuacja w gminie przedstawia się dość dobrze, prawie 98 % mieszkańców jest zaopatrywanych z wodociągów grupowych lub lokalnych, a jedynie około 2 % korzysta ze studni przydomowych (są to głównie mieszkańcy obszarów wiejskich). Jednakże stan sieci jest wysoce niezadowalający, większość z niej była budowana w latach 60 i 70- tych. Część była wykonywana z materiałów uznawanych dziś za szkodliwe dla zdrowia (np. azbestu). Tak więc najpilniejszą potrzebą jest oprócz wybudowania sieci wodociągowej dla powstałych nowych zespołów mieszkaniowych i obsługujących je centrów usługowych, wymiana starej zdekapitalizowanej sieci wodociągowej głównie na terenach miejskich oraz modernizacja i przebudowa urządzeń służących do poboru wody na terenach wiejskich. Ważnym zadaniem jest również likwidacja nie eksploatowanych studni i ujęć wód podziemnych oraz zabezpieczenie szczególnie płytkich ujęć wodnych zagrożonych degradacją. Zadanie 1 – Zabezpieczenie studni i ujęć wody w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych (wyznaczenie studni awaryjnych), Zadanie 2 – Sporządzenie koncepcji zwodociągowania gminy, Studium Wykonalności oraz etapowa realizacja dla zwodociągowania następujących miejscowości: Borzyszewo, Skalin,
22
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zacisze, Zagórcze, Zaleszczyce, Świeszewo-kolonie, Przybiernówko-kolonia, Trzygłów, Popiele, Zielin, Barkowo, Borzęcin, Otok. Zadanie 3 - Rozbudowa istniejących sieci wodociągowych grupowych i zbiorowych, a szczególności: Gryfice - Zaleszczyce - Popiele - Borzyszewo (4625m), Gryfice – Rzęskowo (3630 m) , Prusinowo – Otok (5670m) lub alternatywnie Górzyca-Otok (1450m), Otok – Zacisze (2150m), Prusinowo – Zielin (1900m), Prusinowo – Przybiernówko kolonia (4075m), Raduń – Skalin (1875m), Skalin – Dziadowo (1595m), Jasiel – Zagórcze (3055m), Górzyca-Borzęcin (4115m), Górzyca – Otok (1450m) Świeszewo – kolonie (7060m) oraz wymiana sieci przesyłowej i rozdzielczej na terenie miasta Gryfice (3640m), Trzygłów – Stara Wieś. Zadanie 4 – Przebudowa i budowa stacji uzdatniania wody na następujących ujęciach: Trzygłowska, Smolęcin, Raduń, Rzęsin, Niekładź. Zadanie 5 – Wyznaczenie i prawidłowe zagospodarowanie zasobowych stref ochronnych ujęć wodnych Zadanie 6 – Likwidacja nie eksploatowanych studni i ujęć wód podziemnych (12 studni) oraz SUW w Otoku i Trzygłowiu, Zadanie 7 – Zabezpieczenie szczególnie płytkich ujęć wodnych zagrożonych degradacją w Ościęcinie, Otoku i Zielinie. W zakresie tego zadania mieści się opracowanie dokumentacji podstawowej oraz likwidacja zanieczyszczeń. Zadanie 8 – Odwierty studni głębinowych ul. Trzygłowska w Gryficach (4 szt.), ul. Śniadeckich w Gryficach (3szt.), Prusinowo (1 szt.), Górzyca (1 szt.), Raduń (1 szt.), Grębocin (1 szt.), w skład zadania wchodzi oprócz realizacji opracowanie dokumentacji geologicznej. 4.2. Rozbudowa systemu kanalizacyjnego Sytuacja w zakresie oczyszczania ścieków sanitarnych w gminie Gryfice wymagać będzie dalszych zdecydowanych zamierzeń inwestycyjnych. Wiązać się to będzie głównie z wykorzystaniem pełnej przepustowości oczyszczalni ścieków w Gryficach oraz rozbudowy oczyszczalni w zakresie kompostowania osadu. Główne zadania z dziedziny kanalizacji będą skoncentrowane na obszarach wiejskich gdzie brakuje sprawnego systemu odprowadzenia ścieków, jak również brak jest indywidualnych oczyszczalni ścieków z zachowaniem warunków rozsączkowania i określenia ich wpływu na wody podziemne i powierzchniowe. Zadanie 1 – Utrzymanie w pełnej sprawności oczyszczalni ścieków w Gryficach oraz rozbudowa w zakresie kompostownia osadu. Zadanie 2Wykorzystanie pełnej przepustowości do 6.000m3/d oraz wymiana urządzeń technologicznych.
oczyszczalni
Gryfice
Zadanie 3 – Likwidacja wiejskich oczyszczalni ścieków w następujących miejscowościach: Prusinowo, Brodniki, Trzygłów, Grębocin, Barkowo, Rzęsin, Stawno. Zadanie 4 – Zbudowanie systemu kanalizacji poprzez włączenie większości miejscowości do oczyszczalni ścieków w Gryficach: Zaleszczyce – Gryfice(2500m), Rzęsin – Zaleszczyce
23
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
(4000m), Borzyszewo – do sieci (500m), Niekładź – Gryfice (200m), Lubieszewo-Stawno (1500m), Prusinowo – Gryfice (3000m), Gryfice – Brodniki (3500), Baszewice – Brodniki (5000m), Trzygłów – Baszewice (3000m), Grębocin - Baszewice (1700m), Barkowo - Grębocin (5500m), Lubiń do sieci (4000m). (Razem 34.400 m) Zadanie 5 - Modernizacja i rozbudowa systemu rozdzielczej kanalizacji sanitarnej w mieście Gryfice – (5.300m) oraz na terenach wiejskich, a w szczególności: ul. Piłsudskiego (800m), ul. Piastów –ul. Osadnicza – ul. Wesoła (1300m), ul. Zdrojowa – Nadleśnictwo (1500m), ul. Kamieńska do torów (2000m), ul. Sienkiewicza – Bis (500m), ul. Łąkowa – błonie (400m), ul. Trzygłowska do torów (300m). Zadanie 6 – Budowa na terenach wiejskich indywidualnych oczyszczalni ścieków z zachowaniem warunków rozsączkowania i określenia ich wpływu na wody podziemne i powierzchniowe. Zadanie 7 – Rozbudowa i budowa kanalizacji deszczowej w mieście Gryfice
1.5 Środowisko przyrodnicze,
W ostatnim czasie stan środowiska na terenie gminy Gryfice uległ znacznej poprawie. Jest to efekt proekologicznych działań inwestycyjnych gminy, związanych głównie z gospodarką wodno – ściekową i odpadową. Korzystne dla środowiska przyrodniczego okazały się również zmiany ustrojowe w kraju, w wyniku, których uległo likwidacji wiele starych pod względem technologicznym zakładów przemysłowych oraz znacznie obniżyła się intensyfikacja upraw rolnych. Według podziału hydrograficznego Polski Gmina Gryfice położona jest w granicach dwóch głównych obszarów zlewniowych: zlewni rzeki Regi, oraz zlewni przymorza od Dziwny do Regi. Wody powierzchniowe występujące na terenie gminy Gryfice są w przeważającej części administrowane przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie Od kilkunastu lat zauważa się stale pogarszający się stan urządzeń wodnych. Blisko 40 % rzek i kanałów jest w złym stanie technicznym. Wymienione cieki ze względu na ich rangę w odprowadzeniu wód powodziowych muszą być odbudowane w celu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Zadanie 1 - Ochrona przeciwpowodziowa – remont i budowa wałów przeciwpowodziowych oraz pogłębienie rzeki Regi. Zadanie 2 - Odcięcie zanieczyszczeń powierzchniowych w jeziorach Kołomąckie, Trzygłowskie, Rybokarty, Bagno Ościęcińskie, Świeszewo poprzez odcięcie kanalizacji melioracyjnej i spływów powierzchniowych oraz wprowadzenie dobrej praktyki rolniczej. Zadanie 3 - Zachowanie najlepszych kompleksów gleb pod kątem przydatności rolniczej, ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Zadanie 4 - Modernizacja i odnowa systemów melioracyjnych na kompleksach uprawowych i użytkach zielonych
24
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 5 - Ochrona gleb przed erozją, a w szczególności: zalesienie, zakrzewienie lub trwałe użytki zielone Zadanie 6 - Renaturalizacja części użytków zielonych Zadanie 7 - Zwiększenie ilości gospodarstw średnich o pow. 30 ha, poprzez scalanie i wymianę gruntów. Zadanie 8 - Zwiększenie wskaźnika lesistości do 25% poprzez zalesienie gleb słabych, najsłabszych oraz erozyjnych Zadanie 9 - Zalesienie gruntów słabych klas bonitacyjnych, leśna rekultywacja gleb zniszczonych i wyrobisk, według programów rekultywacji zalesienia wyznaczenie granicy polno-leśnej. Zadanie 10- Zmiana w strukturze lasów poprzez dostosowanie drzewostanów do warunków siedliskowych, poprzez przebudowę drzewostanów w procesie upraw leśnych odnowienie drzewostan ów w procesie upraw leśnych. Zadanie 11 - Zwiększenie powierzchni lasów chronionych szczególnie w dolinach rzecznych i nad jeziorami poprzez korektę zasięgu lasu obszarów chronionych, wnioski do operatu urządzenia lasów. Zadanie 12 - Uporządkowanie i rehabilitacja parków zabytkowych: Otok, Barkowo, Kołomąć, Rybokarty, Trzygłów, ciąg pieszy wzdłuż Regi w Gryficach Zadanie 13 - Weryfikacja istniejących pomników przyrody i powołanie nowych Zadanie 14 - Powołanie rezerwatu przyrodniczo – florystycznego „Bór Bagno” – koło Przybiernówka. Zadanie 15 - Powołanie użytków ekologicznych: Górzyca, Wołczyno, Wrzosice, Trzygłowskie Oczko, Świeszewo I-III, Niedźwiedziska. Zadanie 16 - Powołanie zespołów przyrodniczo krajobrazowych: Dolina Regi, Grądy, Bagno Ościęcino, Rynna jeziora Kołomąckiego, Trzygłów. Zadanie 17 - Powołanie obszarów chronionego krajobrazu zagospodarowania turystycznego: Dolina Otoczki, Dolina Lubieszowej.
jako
obszarów
do
Zadanie 18 - Wprowadzenie programu pozyskania jurajskich wód mineralnych, przeprowadzenie wstępnych badań pod kątem przydatności do spożycia (bez wierceń) Zadanie 19 - Racjonalna gospodarka na złożu torfów „Grądy” i ich rekultywacja Systematyczna, leśna rekultywacja złoża. Zadanie 20 - Opracowanie dokumentacji na wybranych złożach kruszywa mineralnego w kategorii C2, a w szczególności uzyskanie koncesji do poszukiwania złoża i dokumentowanie złoża Zadanie 21 - Opracowanie programów rekultywacji wyrobisk: Baszewice, Gardemino, Brodniki, Świeszewo, Jasiel, Niedźwiedziska, Niekładź i przeprowadzenie rekultywacji.
25
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 22 – Odbudowa i przebudowa węzła wodnego Młyn – Gryfice. Zadanie 23 – Przebudowa zastawki na Kanale Ulgi rzeki Regi, zastawki piętrzącej na Kanale Młyńskim rzeki Regi oraz budowa przepławki na jazie stałym wraz z murami oporowymi rzeki Regi. Zadanie 24 – Przebudowa i odbudowa rzeki Regi poniżej piętrzenia na odcinku ok. 2 km., celem zmniejszenia zagrożenia powodziowego dla ulic Klasztornej i Brackiej w Gryficach
1.6. Gospodarka odpadami Przy analizie problemów związanych z gospodarką odpadami w ramach strategii rozwoju gminy wzięto pod uwagę zagadnienia dotyczące budowy systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Gmina Gryfice jest członkiem Związku Gmin R-XXI. Nadrzędnym celem zawartym w Planie Gospodarki Odpadami dla Celowego Związku Gmin R-XXI na lata 2005-2015, jest minimalizacja ilości odpadów wytwarzanych w sektorze komunalnym oraz wdrożenie nowoczesnego systemu ich odzysku i unieszkodliwiania, spełniającego standardy Unii Europejskiej. Realizacja tego celu może nastąpić poprzez podniesienie świadomości społecznej obywateli, w szczególności w zakresie minimalizacji wytwarzania odpadów oraz w zakresie ich selektywnej zbiórki, poprzez intensyfikację działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektywnych ekonomicznie i ekologicznie, lokalnych składowisk odpadów komunalnych, oraz likwidację „dzikich” wysypisk i zapobieganie ich powstawaniu. Przyjęcie systemu segregacji i przetwarzania odpadów zmniejszy ilość odpadów składowanych na wysypiskach, i tym samym przyczyni się do poprawy ochrony stanu środowiska naturalnego Zadanie 1 – wdrożenie gminnego programu gospodarki odpadami (m.in. przy współpracy z innymi gminami w ramach Związku RXXI), Zadanie 2 – dostosowanie istniejącego składowiska odpadów do wymogów gminnego programu gospodarki odpadami. W ramach tego zadania zostaną opracowana stosowne dokumentacje, wybudowane kwatery, zakupione linie technologiczne, zbudowane obiekty kubaturowe, przewidziano również zakup wagi, pojemników oraz środków transportu specjalistycznego. Zadanie 3 – przebudowa spalarni odpadów medycznych w Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach Zadanie 4 – Prowadzenie edukacji ekologicznej dotycz. M.in. segregacji i utylizacja odpadów Zadanie 5 – Likwidacja mogielnika w Kołomąciu
26
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
7.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
Istniejący układ komunikacyjny w mieście spełnia podstawowe kryterium funkcjonalności. Rozbudowy wymaga sieć drogowa na nowo zainwestowanych obszarach, atrakcyjnych pod względem lokalizacji infrastruktury przemysłowo-usługowej, rekreacyjnej i mieszkaniowej. Jeżeli chodzi o stan techniczny dróg to jest on zdecydowanie zły. Szereg ulic wymaga przebudowy nawierzchni i modernizacji oświetlenia oraz także budowy parkingów i miejsc obsługi podróżnych na zewnątrz miasta. Ważnym problemem jest droga krajowa nr 109 i 110 przechodząca przez centrum miasta, co prowadzi do występowania okresowych utrudnień ruchu kołowego oraz stwarza zagrożenia dla pieszych. Ponadto jest źródłem powstawania zwiększonej ilości zanieczyszczeń w powietrzu oraz wzmaga natężenie hałasu. Odczuwalną poprawę sytuacji w tym zakresie przyniosłaby budowa obwodnicy miejskiej, nie leży to jednak w kompetencji gminy, a Zachodniopomorskiego Zarządu Dróg Wojewódzkich.
2.1 Drogi wojewódzkie i powiatowe
Zadanie 1 – modernizacja i przystosowanie dróg o zwiększonym ruchu samochodowym na trasie drogi wojewódzkiej nr 109 i drogi wojewódzkiej nr 110. Zadanie 2 – budowa obejścia drogowego miasta Gryfice. Zadanie 3 – budowa nowego mostowego połączenia przez rzekę Regę lewej i prawej strony miasta.
2.2 Drogi gminne Zadanie 1 – Modernizacja i organizacja ruchu na ulicach miasta Gryfice. Zadanie obejmuje wyznaczenie ulic o ograniczonym ruchu i tzw. „parkingów strategicznych”. Zadanie 2 – Budowa parkingów i miejsc obsługi podróżnych na zewnątrz starego miasta. Zadanie obejmuje wykonanie dwóch parkingów dla samochodów osobowych, celem odciążenia starego miasta w sezonie letnim.
27
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 3– Poprawa parametrów technicznych oraz poprawa stanu nawierzchni na drogach gminnych (36,6 km). Zadanie 4 - Modernizacja oraz poprawa parametrów technicznych: kładka stalowa – Skalin – Dziadowo, kładka stalowa – ul. Piastów w Gryficach, wiadukt drogowy – Sikory, przejście dla pieszych – Kamienna Brama. Zadanie 5 Budowa i przebudowa dróg gminnych miejskich, a w szczególności: ul. Niechorska – Osiedle (330m), ul. Skłodowskiej-Curie (92m), ul. 6marca (220m), ul. Prusa (105m), ul. Asnyka (95m), ul. Konopnickiej (100m), ul. Pionierska (234m), ul. Irysowa (85m), ul. Wiśniowa (185m), ul. Ogrodowa (201m), ul. Zdrojowa (42m), ul. Spacerowa (1174m), ul. Wybudowanie (173m), ul. Tuwima (121m) ul. Cicha (99m), ul. Palińskiego ( 137m), ul. Reymonta (187m), ul. Łąkowa (365m), - bud. baraki (150m), ul. Działkowa (236m), ul. Barakowa (138m), ul. Sosnowa (270m), ul. Błonie (1066m), ul. Jasna (80m), ul. Litewska (143m), ul. Akacjowa (400m), ul. Cukrownicza (200m), ul. Grudziądzka (148m), ul. Kwiatowa (79m), ul. Bydgoska (225m), ul. Kraszewskiego (103m), ul. Niechorska budownictwo jednorodzinne (2183m), ul. Orkana (112m), ul. Witosa (125m), ul. Pocztowa (188m), ul. Osadnicza (264m), ul. Wesoła (245m), ul. Pomorska – budownictwo jednorodzinne (150m), ul. Reja (150m), ul. Starogrodzka bis (162m), ul. Wańkowicza (145m), ul. Grunwaldzka (246m), ul. Kaliska (25m) ul. Różana i ul. Tenisowa. Zadanie 6 Budowa i przebudowa dróg gminnych wiejskich, a w szczególności do miejscowości: Borzyszewo, Świeszewo - kolonia, Popiele – Rzęsin, Zaleszczyce – kolonia, Dobrzyń – kolonia, Prusinowo-Sikory, Rotnowo - wieś - kolonia, Rzęsin – wieś, Barkowo-wieś, Rybokarty - Wilczkowo, Rybokarty – Kukań, Grądy – Niedźwiedziska, Zagórcze - Wytok. Zadanie 7 – poprawa funkcjonalności ruchu pieszego i kołowego w mieście Gryfice, a w szczególności budowa i przebudowa chodników, budowa zatok autobusowych, dostosowanie podjazdów, podejść oraz chodników do potrzeb osób niepełnosprawnych, likwidacja barier architektonicznych. Zadanie 8 – przebudowa i rozbudowa oświetlenia ulic, zmiana na energooszczędne na terenach wiejskich i miejskich wraz z budową nowych punktów
2.3 Trasy i ścieżki rowerowe Trasy rowerowe w gminie podłączone są do projektowanych rowerowych tras regionalnych powiatowych i międzynarodowych. Tworzą spójny system tras rowerowych, który umożliwia turystykę jedno- lub kilkudniową. Turystyka rowerowa jest czynnikiem kreowania zrównoważonego rozwoju gminy oraz wpływa aktywizująco na rozwój gospodarczy. Zadanie 1 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie dookoła Gryfic: dworzec kolejowy w Gryficachul. Ks. Ruta – Plac Zwycięstwa ul. Niepodległości – ul. Kamieńska – ul Kościuszki – terem rekreacyjny przy Nadleśnictwie Gryfice – Park Miejski – Lubieszewo
28
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
– Gryfice Baszta Prochowa – Brama Kamienna k. Szpitala do ul. Kościuszki – dworzec kolejowy w Gryficach
–
trasą
Zadanie 2 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Rybokarty – Stuchowo – Świerzno – Gostyń – Pobierowo – Trzęsacz – Dreżewo – Karnice – Modlimowo – Przybiernówko – Gryfice. Zadanie 3 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice - Cerkwica – Karnice – Rewal – Niechorze – Pogorzelica – Lędzin – Kusin – Czaplin Wlk. – Węgorzyn – Otok – Prusinowo – Gryfice. Zadanie 4 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Brojce – Kiełpino – Pniewo – Wicimice – Modlimowo – Wyszobór – Gryfice. Zadanie 5 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Prusinowo-Otok – Górzyca – Trzebiatów – Mrzeżyno – Roby – Górzysław – Nowielice – Bielikowo - Skalin – Raduń – Gryfice. Zadanie 6 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Smolęcin (zapora) – Łopianów – Bądkowo – Gostyń Łobeski – Płoty – Trzygłów – Baszewice – Gryfice. Zadanie 7 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Lędzin - Konarzewo – Czaplin – Otok - Gryfice – Smolęcin do trasy międzyregionalnej „Pałaców i Zamków”. Zadanie 8 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie przez Trzebiatów – Brojce – Gryfice – Trzygłów – Nowogard – Stargard. Zadanie 9 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Trzęsacz– Karnice- Cerkwica – Modlimowo - Gryfice – Brodniki - Trzygłów – BaszewiceKrężel – Płoty. Zadanie 10 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Przybiernówko- Tąpały – Brojce – Kiełpino – Darosław – Siemidarżno do Trzebiatowa. Zadanie 11 – oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Cerkwica – Górzyca – Brojce
7.3 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
3.1 Kultura
Na terenie miasta Gryfice zachowało się kilkanaście obiektów zabytkowych, których obecny stan techniczny wymaga konserwacji i renowacji Jak wynika z przeprowadzonej analizy niektóre z nich zostały w ciągu ostatnich lat odnowione i wyremontowane, inne czekają na swoją kolej. Jako część europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz element oferty kulturalnej i turystycznej nieodzowna staje się renowacja wszystkich obiektów i zabezpieczenie ich od kradzieży i pożarów.
29
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Ze względu na kulturotwórczą rolę w życiu społecznym miasta, na pierwszym miejscu postuluje się przeprowadzenie generalnego remontu i renowacji budynków o wartości architektonicznej i znaczeniu historycznym znajdujących się na restrukturyzowanym terenie miasta Gryfice oraz ich adaptacja na cele społeczne, kulturalne i gospodarcze. Również zabytki znajdujące się na obszarach wiejskich wymagają remontu i rewaloryzacji. 3.1.1 Rewitalizacja dziedzictwa kulturowego na obszarach miejskich Zadanie 1 - Remont i rewaloryzacja Wysokiej Bramy w Gryficach. Zadanie 2 - Remont i rewaloryzacja Baszty Prochowej w Gryficach. Zadanie 3 - Remont i rewaloryzacja Kamiennej Bramy w Gryficach. Zadanie
4 - Remont i ul. Wałowa).
murów
obronnych
w
Gryficach
(ul.
Murarska
Zadanie 5 - Remont i rewaloryzacja Kaplicy Św. Jerzego w Gryficach. Zadanie 6 – Remont i rewaloryzacja Pl. Zwycięstwa w Gryficach (przywrócenie historycznej funkcji rynku – centrum miasta), budowa małej architektury. 3.1.2 Rewitalizacja dziedzictwa kulturowego na obszarach wiejskich Również zabytki znajdujące się na obszarach wiejskich stanowiące dziedzictwo kulturowe i obyczajowe wymagają remontu i rewaloryzacji. Do głównych zada} można zaliczyć remont kościołów, dworów i obiektów dworskich, remiz strażackich, zabytkowych zabudowań gospodarskich itp. Zadanie 1 - Remont i rewaloryzacja dworu, oficyny dworskiej oraz budynków w zespole folwarcznym w Barkowie. Zadanie 2 - Remont i rewaloryzacja kościoła z XV w. oraz obiektów gospodarczych w Baszewicach. Zadanie 3 - remont i rewaloryzacja zespołu budynków stacji kolejowych oraz linii kolei wąskotorowej Gryfice -Trzebiatów. Zadanie 4 – remont i rewaloryzacja kościołów w Rotnowie, Górzycy Rybokartach i Witnie. Zadanie 5 – remont i rewaloryzacja zabytkowych pałaców, parków dworskich, spichlerzy, cmentarzy przykościelnych i poniemieckich oraz zabudowań mieszkalnych i gospodarczych na terenach wiejskich gminy Gryfice.
30
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
3.2 Oświata Lata zaniedbań w zakresie infrastruktury edukacyjnej i sportowej powodują, że potrzeby w zakresie remontów i modernizacji tych obiektów są ogromne. Z uwagi na fakt, iż na terenie miasta, występuje koncentracja jednostek edukacyjnych (2 przedszkola, 5 szkół podstawowych, 2 gminne gimnazja, oraz Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych) potrzeba nakładów inwestycyjnych jest bardzo duża. Pomimo, że co roku władze samorządowe przeznaczają znaczącą część budżetu inwestycyjnego na remonty, nadal pozostaje dużo do zrobienia w tym zakresie. I tak wszystkie przedszkola oraz większość szkół wymaga termomodernizacji i wymiany stolarki okiennej. Niezbędne są również nakłady na wykonanie przyłączy kanalizacyjnych w części obiektów oświatowych. Zadanie 1 - Remont szkół i przedszkoli na terenie miasta i Gminy Gryfice, a w szczególności roboty termoizolacyjne i wymiana stolarki: szkoła podstawowa nr 3 w Gryficach, szkoła podstawowa nr 4 w Gryficach, gimnazjum nr 1 w Gryficach, szkoła podstawowa w Prusinowie, szkoła podstawowa w Trzygłowie oraz szkoła podstawowa w Górzycy - roboty termoizolacyjne i wymiana stolarki, wymiana pokrycia dachowego z płyt azbestowo-cementowych na pokrycie z blachy dachówkopodobnej lub dachówki ceramicznej. Zadanie 2 - Wykonanie przyłączy kanalizacyjnych w Szkole Podstawowej nr 3 w Gryficach, Przedszkolu nr 1 w Gryficach, Przedszkolu nr 1 w Gryficach. Zadanie 3 - Remont budynku Gimnazjum nr 2 w Gryficach, a w szczególności wykonanie elewacji. Zadanie 4 – doposażenie przedszkoli oraz szkół w pomoce dydaktyczne, sprzęt sportowy itp.
3.3 Pomoc społeczna Głównym problemem w aspekcie realizacji pomocy społecznej na terenie miasta Gryfice jest pasywna postawa odbiorców pomocy i jego otoczenia. Stąd konieczność wykorzystania nowych instrumentów wsparcia osób i rodzin takich jak edukacja socjalna, rehabilitacja i pomoc w znalezieniu zatrudnienia. Zmiana formy pomocy społecznej jest konieczna, gdyż dotychczasowe działania, w znacznej części ograniczające się do świadczeń pieniężnych, nie są w stanie skutecznie rozwiązać problemów życiowych obywateli, którzy potrzebują bardziej aktywnych form wsparcia w okresie trudnych zmian gospodarczych, społecznych i cywilizacyjnych. W tym celu konieczne jest zmiana form działalności Ośrodka Pomocy Społecznej, który w sposób aktywny będzie wspierał osoby i rodziny, budując wśród swych podopiecznych postawy współuczestnictwa w rozwiązywaniu problemów, samodzielnego kreowania swego losu i udziału w procesie decyzyjnym dotyczących ich spraw. Ponadto gmina Gryfice planuje odkupić od agencji Mienia wojskowego budynku na terenie byłej jednostki wojskowej i adaptować go na dzienny pobyt osób starszych jako jadłodajnię (stołówkę) i dom usług socjalnych.
31
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 1 - Realizacja akcji dożywianie w miesiącach jesienno-zimowych osób ubogich oraz osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej i zagrożonych patologią, tworzenie miejsc noclegowych dla bezdomnych Zadanie 2- Działania wspierające na rzecz osób niepełnosprawnych. Zadanie 3 - Likwidacja barier architektonicznych w budynkach publicznych dla osób niepełnosprawnych. Zadanie 4 – tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych
3.4 Opieka zdrowotna Szczególnie niestabilne warunki zewnętrzne spowodowane głównie niedokończoną reformą opieki społecznej i zdrowotnej, wymuszają na samorządzie gminnym udzielenie szerszego wsparcia w zakresie zadań dotyczących ochrony zdrowia. Na terenie gminy funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach, który zapewnia podstawową opiekę medyczną mieszkańcom. W ramach tego zespołu działa Zachodniopomorski Szpital Specjalistyczny wraz z Przychodnią Specjalistyczną. Korzystne położenie szpitala w kompleksie leśnym na skraju miasta wraz z posiadanym parkiem, stwarza pacjentom komfortowe warunki rekonwalescencji, w cichym i miłym otoczeniu. Podstawowym zadaniem SPZZOZ jest zapewnienie wszechstronnych świadczeń zdrowotnych w zakresie specjalistycznym i wysoko specjalistycznym. Zadanie 1 – Budowa lądowiska dla lotnictwa sanitarnego przy Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach. Zadanie 2 – Rozbudowa oddziału dializoterapii w Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach Zadanie 3 - Zakup nowoczesnego sprzętu medycznego dla Zachodniopomorskiego Szpitala Specjalistycznym w Gryficach, a szczególności Zakup: mammografu, tomografu, śródoperacyjnego aparatu rentgenowskiego. Zadanie 4 - wdrażanie zdrowotnych programów profilaktycznych dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
3.5 Bezpieczeństwo
Duże zagęszczenie ludności na niewielkim obszarze jakim jest miasto Gryfice sprzyja anonimowości i skutkuje natężeniem czynników patologicznych. Analiza przestępczości na terenie miasta wykazuje na duży odsetek przestępstw w zakresie kradzieży i kradzieży z włamaniem. Częste też są objawy wandalizmu w szczególności na terenach osiedli mieszkaniowych. W celu przeciwdziałania zagrożeniem bezpieczeństwa życia i mienia obywateli, mienia państwowego i komunalnego oraz negatywnym zjawiskom społecznym godzącym w ład i porządek publiczny przewiduje się: zwiększenie intensywności patroli policyjnych, szybką reakcję na akty wandalizmu i niszczenia mienia oraz rozszerzenie monitoringu prowadzonego za pomocą stałych kamer w szczególnie niebezpiecznych miejscach w Gryficach. Ponadto do najważniejszych zadań związanych z bezpieczeństwem jest przeciwdziałanie alkoholizmowi i narkomanii oraz innym społecznym patologiom.
32
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 1 – Rozbudowa istniejącego systemu monitoringu w mieście Gryfice. Zadanie 2 – Zwiększenie ilości patroli policyjnych pieszych oraz wprowadzenie patroli rowerowych. Zadanie 3 – Pomoc i współuzależnionych
terapeutyczna
i
rehabilitacyjna
dla
osób
uzależnionych
Zadanie 4 – Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychologiczne i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą. Zadanie 5 – Prowadzenie profilaktycznej działalności i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności wśród dzieci i młodzieży.
informacyjnej alkoholowych
Zadanie 6 - Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych związanych statutowo bądź zawodowo z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Zadanie 7 – Wspieranie zatrudnienia socjalnego i finansowanie centrów lub klubów integracji społecznej.
poprzez
organizowanie
Zadanie 8 – tworzenie (na bazie zbędnych pomieszczeń budynków mieszkalnych – piwnice suszarnie) świetlic tematycznych zajmujących się zagospodarowaniem wolnego czasu wśród dzieci i młodzieży. Zadanie 9 – Przemieszanie środowisk (przekwaterowanie rodzin patologicznych m.in. w ramach przesiedleń z budynków przeznaczanych do remontu)
3.6 Mieszkalnictwo
Podstawowym problemem w dziedzinie gospodarki mieszkaniowej jest brak taniego budownictwa mieszkalnego oraz tzw. socjalnych zasobów mieszkaniowych. Ponadto przy planowaniu nowego zagospodarowania terenów mieszkaniowych zarówno wielo- i jednorodzinnych, niezbędne jest wybudowanie obiektów usługowych, zdolnych zaspokoić podstawowe potrzeby społeczności lokalnych. W zakresie już zainwestowanych terenów mieszkaniowych, głównym postulatem jest rozwiązanie problemu braku infrastruktury towarzyszącej, tj. komunikacyjnej (miejsca postojowe, garaże, chodniki, rozwiązania komunikacyjne dla potrzeb osób niepełnosprawnych), społecznej (place zabaw, boiska, tereny zielone) oraz komercyjnej (obiekty handlowo-usługowe). Ponadto część budynków mieszkaniowych wymaga termomodernizacji oraz remontu lub wymiany podstawowych mediów technicznych. Wiodącym postulatem jest także restrukturyzacja obiektów powojskowych, dostosowanie ich do funkcji usługowo handlowych
33
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
i gastronomicznych, jak również przystosowanie ich częściowo do uzupełniającej funkcji mieszkaniowej. Rozwój mieszkalnictwa określi strategia mieszkaniowa gminy przewidująca budownictwo mieszkaniowe o umiarkowanych czynszach oraz zwiększenie ilości lokali socjalnych na bazie istniejącego komunalnego zasobu mieszkaniowego dla rodzin o najniższych dochodach. Gwarantem realizacji i głównym narzędziem kształtowania polityki mieszkaniowej gminy pozostaje utworzony Gryfickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. Zadanie 1Restrukturyzacja dzielnic mieszkaniowych ul. Szewska - ul. Klasztorna - ul. Wojska Polskiego, ul. Niepodległości, ul. Armii Krajowej, ul. Gdyńskiej. Zadanie 2 – Restrukturyzacja obiektów powojskowych, przekształcenie ich do funkcji usługowo-handlowej i gastronomicznej, jak również przystosowanie ich częściowo do funkcji mieszkaniowej (adaptacja budynków po koszarach na mieszkania komunalne). Zadanie 3 – Termomodernizacja budynków mieszkalnych i zasobów gminy Gryfice (docieplenie, wymian okien, sieci CO i CW), wymiany i przebudowy przyłączy wodociągowych do budynków na terenie starego miasta i włączenia do nowej sieci sanitarnej. Zadanie 4 – Budowa nowych mieszkań socjalnych w gminie Gryfice Zadanie 5 – budowa i przebudowa chodników oraz parkingów osiedlowych w mieście Gryfice
3.7 Sport i rekreacja
Priorytetowym postulatem dla gminy Gryfice w sferze sportu i rekreacji jest modernizacja stadionu miejskiego w Gryficach przy ul. Sportowej oraz budowa kompleksu rekreacyjno-sportowego, dającego szansę na właściwy rozwój społeczności lokalnej a w szczególności młodzieży jak również właściwe zagospodarowania czasu pozalekcyjnego. Ważnym elementem jest również modernizacja i rozbudowa kąpieliska miejskiego, oraz rozbudowa przystani kajakowej, umożliwiającej uprawianie sportów wodnych.
Zadanie 1 – Budowa kompleksu rekreacyjno-sportowego przy ul. Sienkiewicza w Gryficach. Zadanie 2 – Założenie parku ekologicznego przy ul. Niechorskiej po byłych terenach wojskowych. Zadanie 3 – Modernizacja i rozbudowa kąpieliska miejskiego przy ul. Nowy Świat.
34
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć I S tr a te gi a …
Zadanie 4 – Rozbudowa przystani kajakowej na rzece Redze w Parku Miejskim w Gryficach. Zadanie 5 – Modernizacja Parku Miejskiego w Gryficach. Zadanie 6 – Renowacja budynków zlokalizowanych na rynku miejskim, a w szczególności budowa budynku hotelowo-gastronomicznego wraz z usługami towarzyszącymi przy Pl. Zwycięstwa- nawiązanie do zabudowy historycznej. Zadanie 7 – Rozbudowa turystycznego szlaku wodnego wzdłuż rzeki Regi (Świdwin-Łobez – Resko - Płoty- Gryfice -Trzebiatów - Mrzeżyno) Zadanie 8- Stworzenie bazy hodowli ryb i sportów wędkarskich (zarybienie jezior wyznaczenie i budowa stanowisk wędkarskich). Zadanie 9 – Turystyczne i rekreacyjne zagospodarowanie jezior: Kołomąckie, Trzygłowskie, Rybokarty, Bagno Ościęcińskie, Świeszewo. Budowa ścieżek rowerowych i szlaków turystycznych, bazy noclegowo-kempingowej. Zadanie 10 – Rozbudowa i przebudowa stadionu miejskiego przy ul. Sportowej w Gryficach. Zadanie 11 – Budowa na osiedlach małych boisk sportowych dla młodzieży m.in. do koszykówki i innych gier zespołowych.
Zadanie 12 – przebudowa strzelnicy w Gryficach wraz z ogrodzeniem posesji. Zadanie 13 – Budowa boiska sportowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz adaptacja połączona z remontem pomieszczeń w budynku na świetlicę wiejską w miejscowości Trzygłów. Zadanie 14 –Budowa boiska sportowego wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz adaptacja połączona z remontem pomieszczeń w budynku na świetlicę wiejską w miejscowości Prusinowo. Zadanie 15 – Budowa i urządzenie placów zabaw w miejscowościach: Lubieszewo, Otok, Raduń, Rotnowo, Rybokarty, Sikory, Skalin, Waniorowo, Wilczkowo, Zacisze, Jasiel, Przybiernówko, Borzęcin, Borzyszewo, Dziadowo, Grądy, Grębocin, Lubin, Łopianów, Niedźwiedziska, Niekładź, Rzęsin, Zielin oraz adaptacja połączona z remontem pomieszczeń w budynkach na świetlice wiejskie w miejscowościach Rzęskowo, Górzyca, Baszewice.
35
8. Cele i Zadania.
Część tabelaryczna
CEL STRATEGICZNY 1 Osiągnięcie w wybranych dziedzinach dominującej pozycji gospodarczej w szczecińskiej części wybrzeża Morza Bałtyckiego. Cel szczegółowy 1.1 Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego Cel szczegółowy 1.2 Rozwój usług medyczno-rehabilitacyjnych Cel szczegółowy 1.3 Rozwój usług okołoturystycznych Cel szczegółowy 1.4 Rozwój usług spedycyjno-transportowych Cel szczegółowy 1.5 Wsparcie rozwoju przedsiębiorstw usługowo-produkcyjnych
CEL STRATEGICZNY 2 Zapewnienie mieszkańcom atrakcyjnych warunków życia i rozwoju społeczno-kulturalnego Cel Szczegółowy 2.1 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej Cel Szczegółowy 2.2 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej Cel Szczegółowy 2.3 Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
36
CEL CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
TABELA NR 1
Tworzenie i rozwój specjalistycznych gospodarstw i grup producenckich
Kierunek
Tabela 1
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia Jednostka
Okres
Koszt inwestycji
realizująca realizacji 1. Tworzenie grup producenckich
2.
Tworzenie gospodarstw ekologicznych
zadanie ciągłe
producenci rolni
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne / EFOiGR
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
producenci rolni
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne / EFOiGR
sprzedaż gruntów będących własnością Skarbu Państwa podmiotą prywatnym
producenci rolni
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
intensyfikacja produkcji zwierzęcej
producenci rolni
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne / EFOiGR
zdobywanie nowych rynków zbytu intensyfikacja produkcji warzyw i owoców
producenci rolni
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne / EFOiGR
zdobywanie nowych intensyfikacja produkcji ryb
podmioty prywatne
zadanie ciągłe
wg indywidualnego zapotrzebowania
zdobywanie nowych rynków zbytu
środki prywatne intensywny rozwój / IFWR i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
3. Tworzenie dużych i średnich gospodarstw rolnych 4. Restrukturyzacja zasobów będących we władaniu Skarbu Państwa 5.
Rozwój hodowli bydła i trzody chlewnej
6. Rozwój upraw warzyw, krzewów jagodowych oraz sadów
7. Rozwój gospodarstw rybackich i stawów hodowlanych
realizacja wspólnych zadań intensyfikacja produkcji ekologicznej, zdobywanie nowych rynków zbytu scalenie i wymiana gruntów
wg indywidualnego zapotrzebowania
Efekty i inwestycje skojarzone
producenci rolni
zawiązanie grup
Źródła finansowania
środki prywatne /EFOiGR
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
37
CEL CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
TABELA NR 1
38
CEL CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój produkcji i przetwórstwa rolno-spożywczego
TABELA NR 2
Kierunek
Tabela 2 Lp.
Zadania
Rozwój sektora przetwórczego
1. Tworzenie zakładów przetwórstwa surowca żywnościowego
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
podmioty prywatne
zadanie ciągłe
Koszt inwestycji
wg indywidualnego zapotrzebowania
Źródła finansowania
intensywny rozwój i funkcjonowanie środki prywatne /EFOiGR
Tworzenie zaplecza magazynowego dla 2. płodów rolnych i produktów
podmioty prywatne
zadanie ciągłe
Efekty i inwestycje skojarzone
wg indywidualnego środki prywatne zapotrzebowania /EFOiGR
silnej branży spożywczej intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
spożywczych 3. Rozwój przetwórstwa cukrowniczego
4. Reaktywacja przemysłu mleczarskiego
podmioty prywatne
podmioty prywatne
zadanie ciągłe
zadanie ciągłe
wg indywidualnego środki prywatne zapotrzebowania
wg indywidualnego środki prywatne zapotrzebowania /EFOiGR
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
39
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług medyczno-rehabilitacyjnych
TABELA NR 3
Kierunek
Tabela 3
Lp.
Zadania
Rozwój usług rehabilitacyjnych 1. w oparciu o kadrę Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach
Służba zdrowia
Przygotowanie zawodowe 2.
podstawowego personelu medycznego pielęgniarek i rehabilitantów Tworzenie Niepublicznych
3. Specjalistycznych Zakładów Opieki
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
modernizacja i rozbudowa infrastruktury oraz doposażenie w specjalistyczny sprzęt medyczny poszerzenie zakresu świadczonych usług opracowanie i wdrożenie programów szkoleniowych dla potrzeb tworzenia nowej kadry uzupełnienie oferty świadczonej przez PZZOZ w Gryficach,
PZZOZ w Gryficach
PZZOZ w Gryficach/ UM w Gryficach/ Starostwo Powiatowe w Gryficach/ PUP w Gryficach podmioty prywatne
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
Zdrowotnej
Rozbudowa bazy stacjonarnej opieki 4. społecznej (OPS)
modernizacja i rozbudowa infrastruktury wraz z wyposażeniem poszerzenie zakresu świadczonych usług
UMiG w Gryficach/ Starostwo Powiatowe w Gryficach
2005-2013 2014-2020
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
budżet państwa/ powstanie silnego ZPORR/ ponadregionalnego wg Norweski ośrodka zapotrzebowania Mechanizm specjalistycznych usług Finansowy, medycznych Fundusz EOG/
powstanie silnego ponadregionalnego wg budżet państwa/ ośrodka zapotrzebowania EFS/ PUP specjalistycznych usług medycznych powstanie silnego środki prywatne/ ponadregionalnego wg ZPORR – rozwój ośrodka zapotrzebowania mikrospecjalistycznych usług przedsiębiorstw medycznych
wg zapotrzebowania
budżet gminy/ powstanie silnego ZPORR/ ponadregionalnego Norweski ośrodka Mechanizm specjalistycznych usług Finansowy, medycznych Fundusz EOG
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych
TABELA NR 4
Tabela nr 4
41
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych
TABELA NR 4
Tabela 4
42
Kierunek
CEL 1
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych Zadania
Budowa infrastruktury sportowo rekreacyjnej
1. Rozwój bazy noclegowokempingowej
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
przygotowanie terenów pod inwestycje realizacja inwestycji,
promocja
i szlaków pieszych Budowa ścieżek rowerowych 3.
Jednostka
Oznaczenie tras rowerowych 2.
Opis
oznakowanie tras, publikacja folderów informacyjnych, promocja przygotowanie dokumentacji
i małej architektury
realizacja inwestycji
Zagospodarowanie
promocja przygotowanie terenów pod inwestycje
zbiorników wodnych pod
budowa publicznej infrastruktury rekreacyjnej
4. katem turystyczno-
budowa prywatnej infrastruktury rekreacyjnej
rekreacyjnym
promocja
budowa infrastruktury wędkarskiej oraz obiektów towarzyszących
Budowa stanowisk 5. wędkarskich
promocja
UM w Gryficach/ podmioty prywatne
2005 -2013 2014-2020
UM w Gryficach
2005 -2013
UM w Gryficach
2005 -2013
podmioty prywatne/ UM W Gryficach
podmioty prywatne / UM w Gryficach
2014-2020
2014-2020
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
TABELA NR 4
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
wg indywidualnego zapotrzebowania
środki prywatne
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
budżet Gminy/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
budżet Gminy/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne/ budżet Gminy/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne/ budżet Gminy/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
43
Kierunek
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych
Lp.
Zadania
Modernizacja i rozbudowa
Budowa infrastruktury sportowo rekreacyjnej
6. stanic kajakowych na rzece Redze Rozbudowa kąpieliska 7. miejskiego Budowa kompleksu obiektów 8. sportowych w Gryficach Utworzenie kompleksu
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
przygotowanie dokumentacji
realizacja inwestycji
promocja
przygotowanie dokumentacji
realizacja inwestycji
promocja
przygotowanie dokumentacji
realizacja inwestycji
promocja
przygotowanie dokumentacji
9. hotelarsko-gastronomicznego w Gryficach
Opis
Rozwój gospodarstw 10. agroturystycznych na terenach wiejskich
realizacja inwestycji
UM w Gryficach/ podmioty prywatne UM w Gryficach/ podmioty prywatne
UM w Gryficach
podmioty prywatne
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
TABELA NR 4
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
wg kosztorysu
środki prywatne/ budżet Gminy/ INTERREG IIIA/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne/ budżet Gminy/ INTERREG IIIA/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne/ budżet Gminy/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
środki prywatne/ EFGiOR
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
promocja przygotowanie dokumentacji realizacja inwestycji
podmioty prywatne
2005 -2013 2014-2020
promocja
44
Budowa infrastruktury sportowo rekreacyjnej
Kierunek
CEL 1
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych Zadania
Rozwój obiektów sportowych na terenach wiejskich i 11. osiedlowych (place zabaw, boiska piłkarskie, świetlice wiejskie i osiedlowe)
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
UM w Gryficach
2005 -2013
TABELA NR 4
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
wg kosztorysu
budżet Gminy/ EFGiOR/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
przygotowanie dokumentacji realizacja inwestycji promocja
2014-2020
45
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług okołoturystycznych
TABELA NR 5
Kierunek
Tabela nr 5 Lp.
Zadania
Działalność promocyjna
1 Opracowanie przewodników, broszur i folderów o ofercie turystycznej Gminy Gryfice
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
UM w Gryficach/ NGO’s
2005 -2013
UM w Gryficach/ NGO’s
2005 -2013
przygotowanie materiałów,
realizacja zadania
Stworzenie systemu dystrybucji materiałów promocyjnych 2. adresowanych do turystów wypoczywających w miejscowościach nadmorskich Zorganizowanie punktu informacji turystycznej 3.
Organizacja cyklicznych imprez festynowo-promocyjnych 4.
Opis
realizacja zadania
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach” opracowanie harmonogramu imprez,
nawiązanie współpracy z partnerami społecznymi i prywatnymi,
realizacja zadania intensyfikacja współpracy
Rozwój współpracy zagranicznej, 5. a w szczególności z miastami partnerskimi
realizacja nowych wspólnych przedsięwzięć
UM w Gryficach
UM w Gryficach/ NGO’s/ podmioty prywatne UM w Gryficach/ szkoły publiczne i prywatne/ NGO’s
2014-2020
2014-2020
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
2005 -2013 2014-2020
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
budżet Gminy/ wg kosztorysu INTERREG IIIA/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
budżet Gminy
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
wg kosztorysu
budżet Gminy/ INTERREG IIIA fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
budżet Gminy/ INTERREG IIIA/ wg kosztorysu fundusze UE/ środki prywatne
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
budżet Gminy/ Norweski Mechawg kosztorysu nizm Finansowy/ INTERREG IIIA/ fundusze UE
intensywny rozwój przemysłu turystycznego
46
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Rozwój usług spedycyjno-transportowych
TABELA NR6
Kierunek
Tabela 6
Lp.
Zadania
Działalność transportowa
1. Rozwój transportu przewozów osobowych
2. Rozwój transportu towarowego
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
analiza zapotrzebowania na usługi, realizacja zadania analiza zapotrzebowania na usługi,
realizacja zadania
szczegółowa analiza marketingowa,
Utworzenie bazy spedycyjno3. przeładunkowej spełniającej funkcje subregionalnego centrum logistycznego
zadanie podmioty prywatne
wyznaczenie terenu pod inwestycje
ciągłe
zadanie podmioty prywatne
ciągłe
2005-2013 podmioty prywatne
2014-2020
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
różnicowanie środki prywatne/ działalności wg indywidualnego EFOiGR – dotyczy na terenach wiejskich, zapotrzebowania obszarów wiejskich wsparcie rozwoju sektora turystycznego różnicowanie działalności wg środki prywatne/ indywidualnego EFOiGR – dotyczy na terenach wiejskich, zapotrzebowania obszarów wiejskich wsparcie rozwoju sektora branży spożywczej różnicowanie działalności
wg kosztorysu
środki prywatne/ EFOiGR – dotyczy na terenach wiejskich, obszarów wiejskich wsparcie rozwoju sektora branży spożywczej
realizacja zadania
47
CEL 1
CEL SZCZEGÓŁOWY Wsparcie rozwoju przedsiębiorstw usługowo-produkcyjnych
TABELA NR 7
Kierunek
Tabela 7 Lp.
Opis
Jednostka
Okres
Koszt
Źródła
Efekty
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
inwestycji
finansowania
i inwestycje skojarzone
1. Działalność inwestycyjna
Zadania
2.
3.
Uzbrojenie terenów pod działalność produkcyjno-usługową dla małych i średnich przedsiębiorstw Adaptacja terenów powojskowych i poprzemysłowych pod działalność usługowo-produkcyjną dla małych i średnich przedsiębiorstw (np. stworzenie parku przemysłowego) Opracowanie oferty inwestycyjnych możliwości gminy Gryfice
4.
Tworzenie i rozwój lokalnych oraz regionalnych funduszy poręczeniowych dla małych i średnich przedsiębiorstw
sporządzenie dokumentacji, realizacja zadania sporządzenie dokumentacji, realizacja zadania sporządzenie dokumentacji, realizacja zadania
realizacja zadania
UM w Gryficach / podmioty prywatne UM w Gryficach / podmioty prywatne UM w Gryficach / podmioty prywatne UM w Gryficach / podmioty prywatne
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysów
środki prywatne/
wsparcie rozwoju MSP z różnych branży
wg kosztorysów
środki prywatne/
wsparcie rozwoju MSP z różnych branży
wg kosztorysów
środki prywatne/
wsparcie rozwoju gospodarczego gminy
wg kosztorysów
środki prywatne/
wsparcie rozwoju MSP z różnych branży
48
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej.
TABELA NR 1
Tabela 1
49
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej. Lp.
1
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
Zapewnienie mieszkańcom gminy zaopatrzenie w wodę
3
Koszt Źródła inwestycji finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
wyznaczenie studni awaryjnych
UM Gryfice i użytkownik
2004-2006 i 2007-2013
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice
Kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna
Sporządzenie koncepcji zwodociągowania gminy i Studium Wykonalności dla wodociągów grupy:
UM Gryfice i użytkownik
2004-2005
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice/ fundusze UE
- Borzyszewo - Skalin - Zacisze - Zagórcze - Zaleszczyce - Świeszewo-kolonia - Przybiernówko-kol.
sporządzenie koncepcji zwodociągowania gminy sporządzenie Studium Wykonalności etapowa realizacja
Kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna
Zabezpieczenie studni i ujęć wody w przypadku wystąpienia sytuacji
2
TABELA NR 1
kryzysowych
- Trzygłów - Popiele - Zielin - Barkowo - Borzęcin - Otok
Rozbudowa Prusinowo – istniejących sieci Przybiernówko wodociągowych kolonia (4075m), grupowych Raduń – Skalin i zbiorowych, a w (1875m), Skalin – szczególności: Gryfice Dziadowo (1595m), Rozbudowa wodociągów grupowych i zbiorowych: - Zaleszczyce - PopieleJasiel – Zagórcze - Borzyszewo (3055m), Górzyca opracowanie (4625m), Gryfice – Borzęcin (4115m), dokumentacji Rzęskowo (3630 m) , Górzyca – Otok Prusinowo – Otok (1450m) Świeszewo – realizacja poszczególnych (5670m) lub kolonie (7060m) oraz
Kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę UM Gryfice i użytkownik
2006-2015
10.000.000
budżet Gminy Gryfice/ fundusze UE
techniczna
50
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej.
TABELA NR 1
51
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej.
TABELA NR 1
Zapewnienie mieszkańcom gminy zaopatrzenie w wodę
Kierunek
Tabela nr 2
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
1. Przebudowa i budowa stacji uzdatniania wodyModernizacja i budowa
UM Gryfice stacji uzdatniania wody na i użytkownik ujęciach: - Trzygłowska, - Smolęcin, - Raduń, - Rzęsin, - Niekładź Wyznaczanie i prawidłowe zagospodarowanie Opracowanie Użytkownik ujęć zasobowych stref ochronnych ujęć wodnych dokumentacji i realizacja
2005-2008
Koszt Źródła inwestycji finansowania
2.000.000
na poszczególnych ujęciach,
2.
3. Likwidacja nie eksploatowanych studni i ujęćOpracowanie
4.
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
60.000
Użytkownik ujęć ochrona środowiska wodnych
Użytkownik lub UM Gryfice, Powiat Gryficki
2004-2006
250.000
użytkownik / Starostwo Powiatowe / WFOŚiGW
ochrona środowiska
ochrona wód
dokumentacji i realizacja
Zabezpieczenie szczególnie płytkich ujęć wodnych zagrożonych degradacją w Ościęcinie, Otoku, i Zielinie.
Opracowanie dokumentacji podstawowej likwidacja źródeł zanieczyszczeń
UM Gryfice
2007-2013
60.000
budżet Gminy Gryfice/ WFOŚiGW / fundusze UE
Opracowanie dokumentacji geologicznej
UM Gryfice i użytkownik
2005-2012
1.500.000
budżet Gminy Gryfice /
-ul. Trzygławska w Gryficach – 4 szt. -ul. Śniadeckich w Gryficach- 3 szt. - Prusinowo – 1 szt. - Górzyca – 1szt - Raduń – 1szt. - Grębocin – 1 szt.
kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna
2005-2006
wód podziemnych a) studni -12 b) SUW –w Otoku, Trzygłowiu
5. Odwierty studni głębinowych:
Efekty i inwestycje skojarzone
2007-2013
fundusze UE
kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna
52
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
TABELA NR 3
Tabela 3
53
Rozbudowa systemu kanalizacyjnego
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
Lp.
Zadania
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
1.
Utrzymanie w pełnej sprawności oczyszczalni Opracowanie dokumentacji ścieków w Gryficach rozbudowa w zakresie realizacja zadania kompostowiska osadu
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2005-2006
1.500.000
budżet Gminy ochrona wód/ Gryfice / Norweski kompleksowe Mechanizm uzbrojenie gminy Finansowy i w podstawową fundusz EOG infrastrukturę fundusze UE techniczna
2.
Wykorzystanie pełnej przepustowościOpracowanie dokumentacji oczyszczalni Gryfice do 6.000 m3/d – wymianai realizacja zadania urządzeń technologicznych
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2005-2006
3.000.000
3. Likwidacja wiejskich oczyszczalni ścieków
Likwidacja oczyszczalni w miejscowościach: Prusinowo, Brodniki, Trzygłów, Grębocin, Barkowo, Rzęsin, Stawno
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2006-2012
1.200.000
budżet Gminy ochrona wód/ Gryfice / Norweski kompleksowe Mechanizm uzbrojenie gminy Finansowy i w podstawową fundusz EOG infrastrukturę fundusze UE techniczna budżet Gminy ochrona środowiska Gryfice
4. Modernizacja i rozbudowa systemu
Opracowanie dokumentacji
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2005-2007
3.000.000
indywidualni użytkownicy
2005-2013
wg. kosztorysów
rozdzielczej kanalizacji sanitarnej w mieście realizacja zadania Gryfice -5.300m, a w szczególności: ul. Piłsudskiego (800m), ul. Piastów –ul. Osadnicza – ul. Wesoła (1300m), ul. Niechorska - Osiedle (300m), ul. Zdrojowa – Nadleśnictwo (1500m), ul. Kamieńska do torów (2000m), ul. Sienkiewicza – Bis (500m), ul. Łąkowa – błonie (400m), ul. Trzygłowska do torów (300m).
5. Budowa na terenach wiejskich indywidualnych oczyszczalni ścieków
Opracowanie dokumentacji i realizacja zadania
2014-2020
Koszt
TABELA NR 3
Źródła
inwestycji finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
budżet Gminy ochrona środowiska Gryfice / Norweski oraz kompleksowe Mechanizm uzbrojenie gminy Finansowy i w podstawową fundusz EOG infrastrukturę fundusze UE techniczna
środki ochrona środowiska własne oraz kompleksowe użytkowników / uzbrojenie gminy
54
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
Lp.
Zadania
6. Rozbudowa i budowa kanalizacji deszczowej w mieście Gryfice
7.
Opis
Jednostka
Okres
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
Opracowanie dokumentacji i realizacja zadania
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2005-2013
Zbudowanie systemu kanalizacji poprzez włączenie większości miejscowości do Opracowanie dokumentacji oczyszczalni ścieków w Gryficach: Zaleszczyce i realizacja zadania – Gryfice(2500m), Rzęsin – Zaleszczyce (4000m), Borzyszewo – do sieci (500m), Niekładź – Gryfice (200m), Lubieszewo-Stawno (1500m), Prusinowo – Gryfice (3000m), Gryfice – Brodniki (3500), Baszewice – Brodniki (5000m), Trzygłów – Baszewice (3000m), Grębocin - Baszewice (1700m), Barkowo Grębocin (5500m), Lubiń do sieci (4000m). (Razem 34.400 m)
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
Koszt
2014-2020
Źródła
inwestycji finansowania
wg kosztorysu
2014-2020
2005-2013
TABELA NR 3
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice/ fundusze UE
budżet Gminy Gryfice/ fundusze UE
Efekty i inwestycje skojarzone
ochrona środowiska oraz kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna ochrona środowiska oraz kompleksowe uzbrojenie gminy w podstawową infrastrukturę techniczna
55
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
TABELA NR 4
Kierunek
Tabela 4 Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
1. Modernizacja i organizacja ruchu naWyznaczenie ulic o ulicach miasta Gryfice,
ograniczonym ruchu i parkingów strategicznych dokumentacja i realizacja
2. Budowa nowego mostowego połączeniaPrzeprowadzenie przez rzekę Regę lewej i prawej stronywstępnego wykonalności miasta,
3. Budowa parkingów i miejsc obsługi podróżnych na zewnątrz starego miasta., w sezonie letnim dla odciążenia starego miasta
studium
opracowanie dokumentacji
poprawa stanu nawierzchni na drogachpoprawy
Koszt
realizująca
realizacji
dokumentacji technicznej
Źródła
Gmina Gryfice/ Policja
2005-2006
50.000
budżet Gminy Gryfice
Poprawa warunków życia mieszkańców
Marszałek Województwa
2005-2006
20.000
Marszałek Województwa
Powiązania terenów miasta
Gmina Gryfice / inwestor prywatny
2005-2006
12.000
Gmina Gryfice i użytkownik
2007-2013
18.300.000
inwestycji finansowania
dokumentacja techniczna
5. Modernizacja oraz poprawa parametrówSporządzenie technicznych: kładka stalowa-Skalin-Dziadowo kładka stalowa-ul. Piastów w Gryficach wiadukt drogowy-Sikory przejście dla pieszych-Kamienna Brama
Okres
realizacja inwestycji
4. Poprawa parametrów technicznych orazWyznaczenie dróg do gminnych 36,6 km
Jednostka
budżet Gminy 1. Wsparcie rozwoju Gryfice / turystyki inwestor prywatny 2. Poprawa warunków życia mieszkańców budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Gmina Gryfice i użytkownik
2010
wg. kosztorysu
2010
wg. kosztorysu
2009
1.200.000
2008
wg. kosztorysu
Efekty i inwestycje skojarzone
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
1. Wsparcie rozwoju gospodarczego 2. poprawa warunków życia mieszkańców 1. Wsparcie rozwoju turystyki 2. Poprawa warunków życia mieszkańców
56
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
Zarząd 6. Modernizacja i przystosowanie dróg o Opracowanie założeń do modernizacji Wojewódzki Dróg zwiększonym ruchu samochodowym na trasach dróg wojewódzkich nr 109 i projekt techniczny studium wykonalności 110,
2007-2013
Zarząd 7. Budowa obejścia drogowego miasta Projekt techniczny Studium wykonalności Wojewódzki Dróg Gryfice
2007-2013
TABELA NR 4
Koszt
inwestycji finansowania
10.000.000
- Borzyszewo - Świeszewo-Kolonia - Popiele-Rzęsin - Zaleszczyce-Kolonia - Dobrzyń – Kolonia - Prusinowo-Sikory - Rotnowo-wieś-Kolonia - Rzęsin – wieś - Barkowo-wieś - Rybokarty – Wilczkowi - Rybokarty- Kukań, -Grądy Niedźwiedziska, - Zagórze - Wytok
Marszałek Województwa / fundusze UE
Efekty i inwestycje skojarzone
Wsparcie rozwoju gospodarczego Poprawa warunków życia mieszkańców
15.000.000
budżet Gminy Gryfice budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
wg. kosztorysu
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
realizacja zadania
Sporządzenie Gmina Gryfice 8. Budowa i przebudowa dróg gminnych dokumentacji technicznej i użytkownik wiejskich a w szczególności do i realizacja zagania miejscowości:
Źródła
2010 2010-2013 2015 2014 2008-2010 2008
Wsparcie rozwoju gospodarczego Poprawa warunków życia mieszkańców Wsparcie rozwoju gospodarczego Poprawa warunków życia mieszkańców
57
Lp.
9.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej Zadania
Drogi gminne miejskie: Niechorska – Osiedle (330) Skłodowskiej-Curie (92) 6 marca – (220) Prusa(105),Asnyka (95), Konopnickiej (100) Pionierska (234) Irysowa(85),Wiśniowa(185),Ogrodowa(201) Zdrojowa (42) Spacerowa (1174) Wybudowanie (173), Tuwima (121) Cicha(99), Palińskiego(137), Reymonta(187) Łąkowa(365) - bud. baraki (150) Działkowa (236), Barakowa (138) Sosnowa (270) Błonie (1066) Jasna (80) Litewska (143) Akacjowa (400) Cukrownicza (200) Grudziądzka(148),Kwiatowa(79), Bydgoska(225) Kraszewskiego (103) Niechorska – budow. jednorodzinne (2183) Orkana(112), Witosa (125) Pocztowa (188) Osadnicza (264), Wesoła (245) Pomorrska (150)- budow. jednorodzinne Reja (100) Starogrodzka bis(162) Wańkowicza (145) Grunwaldzka (246) Kaliska (25) Różana i Tenisowa
Opis przedsięwzięcia
Sporządzenie dokumentacji technicznej i realizacja zagania
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
Gmina Gryfice i użytkownik
2 0 0 5 – 2 0 2 0
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
Kierunek
CEL 2
TABELA NR 4
Koszt
Źródła
inwestycji finansowania
wg. kosztorysu
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Efekty i inwestycje skojarzone
Wsparcie rozwoju gospodarczego Poprawa warunków życia mieszkańców
58
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Sporządzenie dokumentacji technicznej Gryfice, a w i realizacja zagania i przebudowa
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury drogowej
10. Poprawa funkcjonalności ruchu pieszego i
kołowego w mieście szczególności budowa chodników, budowa zatok autobusowych, dostosowanie podjazdów, podejść oraz chodników do potrzeb osób niepełnosprawnych, likwidacja barier architektonicznych. Sporządzenie 11. Przebudowa i rozbudowa oświetlenia ulic, zmiana na energooszczędne na terenach dokumentacji technicznej wiejskich i miejskich wraz z budową i realizacja zagania nowych punktów
TABELA NR 4
Jednostka
Okres
Koszt
Źródła
realizująca
realizacji
Gmina Gryfice i użytkownik
2007-2015
wg. kosztorysu
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Poprawa warunków życia mieszkańców
Gmina Gryfice i użytkownik
2007-2015
wg. kosztorysu
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Poprawa
inwestycji finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
warunków życia mieszkańców
59
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
TABELA NR 4
Gospodarka odpadami
Kierunek
Tabela 5
Lp.
zadania
opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
opracowanie dokumentacji
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Gryficach
2005-2006
UM w Gryficach wraz z innymi gminami w ramach związku RXXI
2004-2006
UM w Gryficach / indywidualni użytkownicy
2005
1. Przebudowa spalarni odpadów medycznych w Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach
2. Wdrożenie gospodarki
realizacja inwestycji
gminnego programu Opracowanie planu wdrożenia odpadami (m.in. przy
współpracy z innymi gminami w ramach Związku RXXI)
3. Dostosowanie istniejącego składowiska odpadami do wymogów gminnego programu gospodarki odpadami
4. Prowadzenie edukacji ekologicznej dot. między innymi segregacji i utylizacji odpadów
Opracowanie dokumentacji, budowa kwater, linii technologgicznej oraz obiektów kubaturowych, waga, pojemniki, środki transportu specjalistycznego
opracowanie programu edukacyjnego realizacja zadania
5. Likwidacja mogielnika w Kołomąciu realizacja zadania
koszt źródła Efekty i inwestycje inwestycji finansowania skojarzone
wg kosztorysu
Marszałek Województwa / fundusze UE
wg kosztorysu
2007-2013
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
wg kosztorysu
2006-2010
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Ochrona środowiska / Poprawa warunków życia mieszkańców Ochrona środowiska / Poprawa warunków życia mieszkańców Ochrona środowiska / Poprawa warunków życia mieszkańców
/ Norweski Mechanizm Finansowy oraz fundusz EOG UM w Gryficach / placówki ośwaitowe/ NGO’s UM w Gryficach
2005-2013
wg kosztorysu
2014-2020
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice / fundusze UE
Ochrona środowiska / Poprawa warunków życia mieszkańców Ochrona środowiska /
Poprawa warunków życia mieszkańców
60
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej
TABELA NR 4
Kierunek
Tabela nr 6
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Elektroenergetyka
1. Rozbudowa stacji GPZ o dodatkowy realizacja zadania wg planu transformator
Jednostka realizująca
Okres realizacji
Koszt Źródła inwestycji finansowania
Grupa Energetyczna ENEA S.A.
2007-2013
2.000.000
4.000.000
2. korekta tras przebiegu linii 15 KV biegnących w sposób dowolny na terenie gminy
realizacja zadania wg planu remontów
indywidualni użytkownicy sieci
2004-2006
3. Wyznaczyć teren pod elektrownie wiatrowe na terenie gminy
zmiana w Studium opracowanie planu
UM Gryfice / inwestor prywatny
2004-2006 2007-2008
80.000
realizacja zadania wg planów i remontów
indywidualni użytkownicy sieci
2004-2006
8.000.000
4. Systematyczne przekształcanie sieci 15 KV do modelu układu pierścieniowego
2007-2013
2007-2013
Efekty i inwestycje skojarzone
Grupa Wsparcie rozwoju Energetyczna gospodarczego ENEA S.A. Budżet gminy Poprawa warunków Gryfice życia mieszkańców ERDF/ESP Grupa Wsparcie rozwoju Energetyczna gospodarczego ENEA S.A. Budżet gminy Poprawa warunków Gryfice życia mieszkańców ERDF/ESP Budżet gminy Ochrona środowiska Gryfice / środki prywatne/ / Norweski Mechanizm Finansowy oraz fundusz EOG Wsparcie rozwoju Budżet gminy gospodarczego Gryfice / Poprawa warunków środki prywatne życia mieszkańców
61
Elektroenergetyka Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej Zadania
5. Rozbudowa zasilania na poziomie 15 KV na nowych terenach przeznaczonych pod inwestycje mieszkaniowe, zakłady przemysłowo-usługowe
Opis przedsięwzięcia - opracowanie miejscowych planów - budowanie osiedli - budowa zakładów produkcyjnousługowych
Jednostka realizująca
Okres realizacji
UM Gryfice / inwestor prywatny
2007-2013
TABELA NR 4
Koszt Źródła inwestycji finansowania wg kosztorysu
Budżet gminy Gryfice / środki prywatne/ fundusze UE
Efekty i inwestycje skojarzone Wsparcie rozwoju gospodarczego Poprawa warunków życia mieszkańców
62
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 7
Kierunek
Tabela nr 7
Lp.
Zadania
Kultura
1. Remont i rewaloryzacja Baszty Prochowej
Opis przedsięwzięcia
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i UM w Gryficach rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
2. Remont i rewaloryzacja Plac Zwycięstwa w Gryficach (przywrócenie historycznej funkcji rynku – centrum miasta) budowa małej architektury
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i UM w Gryficach rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
3. Remont i rewaloryzacja Wysokiej Bramy
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i UM w Gryficach rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
4. Remont i rewaloryzacja Kamiennej Bramy
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i UM w Gryficach rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
2005-2006
Koszt Źródła inwestycji finansowania
339.887
budżet Gminy Gryfice ESP/ERDF
2005-2006
1.809.914
budżet Gminy Gryfice ESP/ERDF
2005-2006
421.980
budżet Gminy Gryfice ESP/ERDF
2005-2006
1.073.600
budżet Gminy Gryfice ESP/ERDF
Efekty i inwestycje skojarzone ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców
63
Kultura
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
TABELA NR 7
Koszt Źródła inwestycji finansowania
5. Remont Murów Obronnych wrealizacja zadania Gryficach (ul. Murarska i ul. Wałowa) w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
6. Remont i rewaloryzacja Kaplicy św. Jerzego
dworskiej oraz budynków w zespole folwarcznym w Barkowie.
8. Remont i rewaloryzacja kościoła z XV w. oraz obiektów gospodarczych w Baszewicach.
budynków stacji kolejowych oraz linii kolei wąskotorowej Gryfice -Trzebiatów
sporządzenie dokumentacji technicznej realizacja zadań sporządzenie dokumentacji technicznej
realizacja zadań
sporządzenie dokumentacji technicznej
realizacja zadań
2005-2006
943.142
ESP/ERDF
realizacja zadania w ramach przedsięwzięcia pt. „Restauracja i UM w Gryficach rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w Gryficach”
7. Remont i rewaloryzacja dworu, oficyny
9. Remont i rewaloryzacja zespołu
UM w Gryficach
budżet Gminy Gryfice
UM w Gryficach/ Zachodniopomorsk i Wojewódzki Konserwator Zabytków /inwestor rywatny UM w Gryficach/ Zachodniopomorsk i Wojewódzki Konserwator Zabytków / parafie UM w Gryficach/ Zachodniopomorsk i Wojewódzki Konserwator Zabytków / inwestor prywatny
2005-2006
154.072
budżet Gminy Gryfice ESP/ERDF
Efekty i inwestycje skojarzone ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców ochrona zabytków / wsparcie rozwoju turystyki / zaspokojenie potrzeb kulturalnych mieszkańców
2007-2013
ochrona zabytków / budżet Gminy wsparcie rozwoju Gryfice / turystyki / wg kosztorysu Skarb Państwa / zaspokojenie potrzeb fundusze UE/ kulturalnych środki prywatne mieszkańców
2007-2013
budżet Gminy ochrona zabytków / Gryfice/ wsparcie rozwoju Skarb Państwa / turystyki / wg kosztorysu fundusze zaspokojenie potrzeb kościelne/ kulturalnych fundusze UE mieszkańców
2007-2013
ochrona zabytków / wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / Gryfice / wg kosztorysu Skarb Państwa / zaspokojenie potrzeb kulturalnych fundusze UE/ mieszkańców środki prywatne
64
Kultura
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
10. Remont i rewaloryzacja kościołów
w Rotnowie, Górzycy Rybokartach i Witnie
Opis przedsięwzięcia
11. Remont i rewaloryzacja zabytkowych
pałaców, parków dworskich, spichlerzy, cmentarzy przykościelnych i poniemieckich oraz zabudowań mieszkalnych i gospodarczych na terenach wiejskich gminy Gryfice.
sporządzenie dokumentacji technicznej realizacja zadań
sporządzenie dokumentacji technicznej realizacja zadań
Jednostka
Okres
realizująca
realizacji
UM w Gryficach/ Zachodniopomorsk i Wojewódzki Konserwator Zabytków /
inwestor prywatny
Koszt Źródła inwestycji finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
2007-2013
ochrona zabytków / budżet Gminy wsparcie rozwoju Gryfice/ turystyki / wg kosztorysu Skarb Państwa / zaspokojenie potrzeb fundusze duchowych/ kościelne/ mieszkańców fundusze UE
2007-2013
ochrona zabytków / budżet Gminy wsparcie rozwoju Gryfice / turystyki / wg kosztorysu Skarb Państwa / zaspokojenie potrzeb fundusze UE/ kulturalnych środki prywatne mieszkańców
parafie UM w Gryficach/ Zachodniopomorsk i Wojewódzki Konserwator Zabytków/
TABELA NR 7
65
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 8
Tabela 8
66
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Zadania
1. Kompleks rekreacyjno-sportowy przy ul. Sienkiewicza w Gryficach
2. Założenie parku ekologicznego przy ul. Niechorskiej po byłych terenach wojskowych
3. Modernizacja i rozbudowa kąpieliska miejskiego przy ul. Nowy Świat
4. Rozbudowa przystani kajakowej na rzece Redze w Parku Miejskim w Gryficach
5. Modernizacja Parku Miejskiego w
Sport i rekreacja
Gryficach
Opis przedsięwzięcia
oprac. dokumentacji budowa obiektów sportowych oprac. dokumentacji przygotowanie terenu realizacja oprac. dokumentacji przygotowanie terenu realizacja oprac. dokumentacji przygotowanie terenu realizacja oprac. dokumentacji przygotowanie terenu realizacja
Jednostka realizująca
UM w Gryficach
Okres realizacji
2005 2007-2013
UM w Gryficach
2006-2013 2005
UM w Gryficach
2007-2013 2005
UM w Gryficach
2007-2013 2005
UM w Gryficach
2007-2013
6. Rozbudowa turystycznego szlaku wodnegobudowa przystani wzdłuż rzeki Regi (Świdwin-Łobez – Reskoi stanic wodnych - Płoty- Gryfice -Trzebiatów - Mrzeżyno) wg programów
UM w Gryficach / Powiat Gryficki
2007-2010
gminnych
7. Stworzenie bazy hodowli ryb i sportów wędkarskich
Zarybienie jezior wyznaczenie i budowa stanowisk
2004-2006 PZW
2007-2013
TABELA NR 8
Koszt Źródła Efekty i inwestycje inwestycji finansowania skojarzone
wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych fundusze UE mieszkańców wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych fundusze UE mieszkańców wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych fundusze UE mieszkańców wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych fundusze UE mieszkańców wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych fundusze UE mieszkańców budżet gminy wsparcie rozwoju Gryfice/ turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu budżet Powiatu potrzeb społecznych Gryfickiego/ mieszkańców fundusze UE wsparcie rozwoju budżet gminy turystyki / zaspokojenie Gryfice / potrzeb społecznych wg kosztorysu PZW / mieszkańców
67
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
10. Rozbudowa i przebudowa stadionu
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
UM w Gryficach
2006-2013
wg kosztorysu
2006-2013
budżet Gminy Gryfice/ środki zaspokojenie potrzeb społecznych wg kosztorysu spółdzielni i mieszkańców mieszkańców/ poprawa jakości życia środki
2006-2013
wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie wg kosztorysu Gryfice/ potrzeb społecznych środki prywatne mieszkańców
realizacja inwestycji
m.in. do koszykówki i innych gier zespołowych.
opracowanie dokumentacji realizacja inwestycji
UM w Gryficach/ wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie
12. Przebudowa strzelnicy w Gryficach wraz z opracowanie ogrodzeniem posesji
Koszt Źródła Efekty i inwestycje inwestycji finansowania skojarzone
opracowanie
miejskiego przy ul. Sportowej w Gryficach. dokumentacji
11. Budowa na osiedlach boisk dla młodzieży
TABELA NR 8
dokumentacji
UM w Gryficach/ podmioty prywatne
realizacja inwestycji
wsparcie rozwoju budżet Gminy turystyki / zaspokojenie Gryfice potrzeb społecznych mieszkańców
68
Kierunek
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Sport i rekreacja
CEL 2
13. Budowa boiska sportowego wraz z
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
Koszt Źródła Efekty i inwestycje inwestycji finansowania skojarzone
UM w Gryficach
2006-2013
684.000 PLN
opracowanie
infrastrukturą towarzyszącą oraz adaptacja dokumentacji połączona z remontem pomieszczeń w budynku na świetlicę wiejską w realizacja inwestycji miejscowości Trzygłów
14. Budowa boiska sportowego wraz z
TABELA NR 8
SPO-ROL
opracowanie
infrastrukturą towarzyszącą oraz adaptacja dokumentacji połączona z remontem pomieszczeń w budynku na świetlicę wiejską w realizacja inwestycji miejscowości Prusinowo. 15. Budowa i urządzenie placów zabaw w miejscowościach: Lubieszewo, Otok, Raduń, Rotnowo, Rybokarty, Sikory, Skalin, Waniorowo, Wilczkowo, Zacisze, Jasiel, Przybiernówko, Borzęcin, Borzyszewo, Dziadowo, Grądy, Grębocin, Lubin, Łopianów, Niedźwiedziska, Niekładź, Rzęsin, Zielin oraz adaptacja połączona z remontem pomieszczeń w budynkach na świetlice wiejskie w miejscowościach Rzęskowo, Górzyca, Baszewice.
budżet Gminy Gryfice/
UM w Gryficach
2006-2013
690.000 PLN
budżet Gminy Gryfice/ SPO-ROL
UM w Gryficach
2006-2013
668.500 PLN
zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców/ poprawa jakości życia zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców/ poprawa jakości życia
budżet Gminy wsparcie rozwoju Gryfice/ turystyki / zaspokojenie potrzeb społecznych SPO-ROL mieszkańców
69
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 9
Kierunek
Tabela nr 9 Lp.
Zadania
1. Restrukturyzacja dzielnic mieszkaniowych ul. SzewskaKlasztorna-Wojska Polskiego, ul. Niepodległości, ul. Armii Krajowej, ul. Gdyńska
Opis
Jednostka
Okres
Koszt
Źródła
Efekty i inwestycje
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
inwestycji
finansowania
skojarzone
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice/ środki prywatne / fundusze UE
Poprawa życia mieszkańców/ wsparcie rozwoju gospodarczego
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice/ środki prywatne / fundusze UE
Poprawa życia mieszkańców/ wsparcie rozwoju gospodarczego
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice/ środki prywatne / fundusze UE
Poprawa życia mieszkańców / Ochrona środowiska
Restrukturyzacja na potrzeby realizacji UM w Gryficach / funkcji: Właściciele zasobów -usługowo-handlowych, (użytkownicy) - gastronomicznych, - społecznych
2004-2006 2007-2013
Mieszkalnictwo
2. Restrukturyzacja obiektów
powojskowych, przekształcenie ich do funkcji usługowohandlowej i gastronomicznej, jak również przystosowanie ich częściowo do funkcji mieszkaniowej (adaptacja budynków po koszarach na mieszkania komunalne
Restrukturyzacja na potrzeby realizacji funkcji: UM w Gryficach / -usługowo-handlowych, Właściciele zasobów - gastronomicznych, (użytkownicy) - społecznych - mieszkaniową
2004-2006 2007-2013
3. Termomodernizacja budynków
mieszkalnych i zasobów gminy Gryfice (docieplenie, wymian okien, sieci CO i CW), wymiany i przebudowy przyłączy wodociągowych do budynków na terenie starego miasta i włączenia do nowej sieci sanitarnej.
Termomodernizacja budynków UM w Gryficach / mieszkalnych i Właściciele zasobów zasobów Gminy Gryfice (użytkownicy) instalacji CO i CW
2004-2006 2007-2013
70
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Zadania
Mieszkalnictwo
4. Budowa nowych mieszkań socjalnych
TABELA NR 9
Opis
Jednostka
Okres
Koszt
Źródła
Efekty i inwestycje
przedsięwzięcia
realizująca
realizacji
inwestycji
finansowania
skojarzone
Opracowanie dokumentacji Realizacja zadania
UM w Gryficach
2004-2013
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice
Poprawa życia mieszkańców
Opracowanie dokumentacji Realizacja zadania
UM w Gryficach
2004-2013
wg kosztorysu
budżet Gminy Gryfice
5. Budowa i przebudowa chodników oraz parkingów osiedlowych w mieście Gryfice
Poprawa życia mieszkańców
71
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 10
Kierunek
Tabela 10
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Środowisko przyrodnicze
1. Odcięcie zanieczyszczeń odcięcie kanalizacji powierzchniowych w jeziorach melioracyjnej i spływów Kołomąckie, Trzygłowskie, Rybokarty, Bagno Ościęcińskie, powierzchniowych wprowadzenie dobrej Świeszewo, praktyki rolniczej 2. Ochrona przeciwpowodziowa – remont i budowa wałów przeciwpowodziowych oraz pogłębienie rzeki Regi
remont wałów
3. Zachowanie najlepszych kompleksów gleb pod kątem przydatności rolniczej przestrzeni produkcyjnej 4. Modernizacja i odnowa systemów melioracyjnych na
ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej
kompleksach uprawowych i użytkach zielonych
5. Ochrona gleb przed erozją
Zalesienie, zakrzewienie lub trwałe użytki zielone
Jednostka realizująca
Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
Okres realizacji
2004-2006 2007-2013
Koszt inwestycji
wg kosztorysu
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
Skarb Państwa/ użytkownicy/ Ochrona środowiska/ budżet Gminy zrównoważony rozwój Gryfice/ społeczno-gospodarczy WFOŒiGW/ Fundusze UE
Zachodniopomorsk i Zarząd Melioracji i urządzeń wodnych
2005
2.000.000
Skarb Państwa ERDF/ESP
Ochrona ludności i terenów rolnych/ poprawa bezpieczeństwa
Gmina Gryfice
2004-2006
-
-
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych Gmina Gryfice
2004-2006 2007-2013
właściciele terenów
2004-2006 2007-2013
wg. kosztorysów indywi-dualnych
Skarb Państwa budżet Gminy Gryfice WFOŚiGW ESP/ERDF
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
wg. kosztorysów Środki Ochrona środowiska/ indywi-dualnych własne właścicieli zrównoważony rozwój ESP/EAGGF społeczno-gospodarczy
72
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
6. Renaturalizacja części użytków odtworzenie pierwotnego zielonych
użytkowania terenu
Jednostka realizująca
producenci rolni/ Agencja Nieruchomości Rolnych/ UM w Gryficach
Okres realizacji
2004-2006 2007-2013
Koszt inwestycji
wg kosztorysów
TABELA NR 10
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
Skarb Państwa / Ochrona środowiska/ budżet Gminy zrównoważony rozwój Gryfice / społeczno-gospodarczy WFOŚiGW/ fundusze UE
73
Kierunek
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
7. Zwiększenie ilości gospodarstw scalanie i wymiana gruntów średnich o pow. 30 ha
Środowisko przyrodnicze
8. Zwiększenie wskaźnika lesistości do 25%
zalesienie gleb słabych i najsłabszych i erozyjnych
Jednostka realizująca
producenci rolni/ Agencja Nieruchomości Rolnych/ UM w Gryficach
UM w Gryficach/
9. Zalesienie gruntów słabych klas według programów rekultywacji zalesienia bonitacyjnych, leśna Inwestorzy wyznaczenie granicy rekultywacja gleb zniszczonych polno-leśnej Gmina Gryfice i wyrobisk 10. Zmiana w strukturze lasów poprzez dostosowanie drzewostanów do warunków siedliskowych
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie
11.
Wnioskujący – Gmina Gryfice realizujący Nadleśnictwo Gryfice
dolinach rzecznych i nad jeziorami
Wniosek do operatu urządzenia lasów
2004-2006 2007-2013
Podmioty prywatne/ Nadleśnictwo Gryfice
przebudowa drzewostanów w procesie upraw leśnych odnowienie drzewostan ów w procesie upraw leśnych korekta zasięgu lasu Zwiększenie powierzchni lasów obszarów chronionych chronionych szczególnie w
Okres realizacji
2004-2006 2007-2013
2004-2006 2007-2013
2004-2006
Koszt inwestycji
koszty wg powierzchni scalonych
TABELA NR 10
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
Środki prywatne/ Skarb Państwa / budżet Gminy Gryfice / WFOŚiGW/ fundusze UE/
Środki prywatne/ Skarb Państwa / od 3.000 do 5000 za budżet Gminy 1ha Gryfice / WFOŚiGW/ fundusze UE wg wycen operatorów rekultywacji
Środki prywatne/ Skarb Państwa / budżet Gminy Gryfice / WFOŚiGW/ fundusze UE Skarb Państwa
Odnowienie drzewostanów na 1 WFOŚiGW ha 4000 przebudowa drzewostanów na 1 ha 3000
2004-2006 w ramach kosztów 2007-2013 opracowania operatu Okres aktualizacji urządzeniowooperatu leśnego leśnego
Skarb Państwa
intensywny rozwój i funkcjonowanie silnej branży spożywczej
Wsparcie rozwoju sektora leśnego
Wsparcie rozwoju sektora leśnego
Ochrona środowiska/ Wsparcie rozwoju sektora leśnego
Ochrona środowiska/ wsparcie rozwoju turystyki
74
Środowisko przyrodnicze
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
12. Uporządkowanie i rehabilitacja parków zabytkowych: Otok, Barkowo, Kołomąć, Rybokarty, Trzygłów, ciąg pieszy wzdłuż Regi w Gryficach 13. Weryfikacja istniejących pomników przyrody i powołanie nowych 14. Powołanie rezerwatu przyrodniczo – florystycznego „Bór Bagno” – koło Przybiernówka
TABELA NR 10
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
Opracowanie projektów rekultywacji
Zachodniopom. Wojewódzki konserwator zabytków właściciele Gmina Gryfice
2004-2006 2007-2013
przegląd co 5 lat obiektów pomnikowych
Zachodniopom. Wojewódzki Konserwator Przyrody Gmina Gryfice
co 5 lat
Ceny jednostkowe na opracowanie jednego pomnika
2007 - 2010
wg.
opracowanie Zachodniopomorsk dokumentacji i Wojewódzki podstawowej i Konserwator opracowanie planu Przyrody ochrony Gmina Gryfice
Koszt inwestycji
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
wg. kalkulacji Skarb Państwa Ochrona środowiska/ indywidualnych właściciele wsparcie rozwoju obszarów parków WFOŚiGW budżet turystyki Gminy Gryfice ESP/ERDF
Kalkulacji indywidual.
Skarb Państwa budżet Gminy
Ochrona środowiska/ wsparcie rozwoju turystyki
Skarb Państwa Ochrona środowiska/ wsparcie rozwoju WFOŚiGW turystyki
75
Kierunek
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Lp.
Środowisko przyrodnicze
CEL 2
15. Powołanie użytków ekologicznych: Górzyca, Wołczyno, Wrzosice, Trzygłowskie Oczko, Świeszewo I-III, Niedźwiedziska 16. Powołanie zespołów przyrodniczo krajobrazowych: Dolina Regi, Grądy, Bagno Ościęcino, Rynna jeziora Kołomąckiego, Trzygłów,
Zadania
TABELA NR 10
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
Koszt inwestycji
opracowanie dokumentacji podstawowej
Gmina Gryfice Wojewoda Zachodniopomorski
2007 - 2013
24.000
budżet Gminy Ochrona środowiska/ Gryfice wsparcie rozwoju lub turystyki Skarb Państwa
opracowanie dokumentacji podstawowej i plan zagospodarowania przestrzennego
Gmina Gryfice Wojewoda Zachodniopomorski
2007 - 2013
75.000
budżet Gminy Ochrona środowiska/ Gryfice wsparcie rozwoju lub turystyki Skarb Państwa
20.000
Skarb Państwa Ochrona środowiska/ właściciele wsparcie rozwoju WFOŚiGW turystyki
30.000
Inwestor lub budżet Gminy Gryfice
opracowanie Wojewoda 17. Powołanie obszarów dokumentacji Zachodniochronionego krajobrazu jako podstawowej pomorski obszarów do zagospodarowania turystycznego: Dolina Otoczki, Dolina Lubieszowej. przeprowadzenie Koncesja prywatna 18. Wprowadzenie programu wstępnych badań pod pozyskania jurajskich wód UM w Gryficach kątem przydatności do mineralnych spożycia (bez
2007-2013
2007-2013
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
Ochrona środowiska/ wsparcie rozwoju turystyki/ rozwój przemysłu spożywczego
wierceń)
76
Środowisko przyrodnicze
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
TABELA NR 10
Okres realizacji
Koszt inwestycji
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
Inwestor lub budżet Gminy Gryfice
Ochrona środowiska/ rozwój przemysłu wydobywczego
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
Inwestor lub budżet Gminy Gryfice
Ochrona środowiska/ rozwój przemysłu wydobywczego
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
Inwestor lub budżet Gminy Gryfice
Ochrona środowiska
19. Racjonalna gospodarka na złożu
torfów „Grądy” i ich rekultywacjaopracowanie Systematyczna, leśna rekultywacjadokumentacji złoża. podstawowej
Koncesja prywatna UM w Gryficach
realizacja zadania
20. Opracowanie dokumentacji na
wybranych złożach kruszywa mineralnego w kategorii C2, a w szczególności uzyskanie koncesji do poszukiwania złoża i dokumentowanie złoża
21.
opracowanie dokumentacji podstawowej
Koncesja prywatna UM w Gryficach
realizacja zadania
Opracowanie programów rekultywacji wyrobisk: Baszewice, opracowanie dokumentacji Gardemino, Brodniki, Świeszewo, podstawowej Jasiel, Niedźwiedziska, Niekładź i przeprowadzenie rekultywacji. realizacja zadania
UM w Gryficach
77
Środowisko przyrodnicze
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
TABELA NR 10
Okres realizacji
Koszt inwestycji
Źródła Efekty i inwestycje finansowania skojarzone
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
budżet Gminy Ochrona środowiska/ Gryfice/ budżet wsparcie rozwoju państwa/ EFOiGR turystyki
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
budżet Gminy Ochrona środowiska/ Gryfice/ budżet poprawa państwa/ EFOiGR bezpieczeństwa
2005-2013 2014-2020
wg kosztorysu
budżet Gminy Ochrona środowiska/ Gryfice/ budżet poprawa państwa/ EFOiGR bezpieczeństwa
22. opracowanie
Odbudowa i przebudowa węzładokumentacji podstawowej wodnego Młyn – Gryfice.
UM w Gryficach/ Zarząd Melioracji
realizacja zadania
23. Przebudowa zastawki na Kanale Ulgi rzeki Regi, zastawki piętrzącej na Kanale Młyńskim rzeki Regi oraz budowa przepławki na jazie stałym wraz z murami oporowymi rzeki Regi.
opracowanie dokumentacji podstawowej
UM w Gryficach/ Zarząd Melioracji
realizacja zadania
24 Przebudowa i odbudowa rzeki Regi poniżej piętrzenia na odcinkuopracowanie ok. 2 km., celem zmniejszeniadokumentacji zagrożenia powodziowego dla ulicpodstawowej Klasztornej realizacja zadania i Brackiej w Gryficach
UM w Gryficach/ Zarząd Melioracji
78
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY
TABELA NR 11
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Kierunek
Tabela nr 11
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
1. Remont szkół i przedszkoli na Roboty termoizolacyjne i wymiana stolarki: terenie miasta i Gminy - szkoła podstawowa nr 3 w Gryficach Gryfice
Jednostka realizująca
UM w Gryficach
Okres Koszt realizacji inwestycji
2006- 2007
- szkoła podstawowa w Górzycy
Oświata
Gmina Gryfice 700.000 464.000 440.000 150.000 120.000 180.000
- szkoła podstawowa w Trzygłowie
- Przedszkole nr 1 w Gryficach - Przedszkole nr 2 w Gryficach - Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryficach do budynków przy ul. Sosnowej
Efekty i inwestycje skojarzone
ERDF/ESP
- szkoła podstawowa nr 4 w Gryficach - gimnazjum nr 1 w Gryficach - szkoła podstawowa w Prusinowie
2. Wykonanie przyłączy kanalizacyjnych
Źródła finansowania
UM w Gryficach
3. Remont budynku Gimnazjum wykonanie elewacji nr 2 w Gryficach
UM w Gryficach
4. Doposażenie przedszkoli oraz zakup sprzętu szkół w pomoce dydaktyczne, sprzęt sportowy
UM w Gryficach
2005-2006
10.000 20.000 20.000 15.000
Gmina Gryfice NFOŚiGW ERDF/ESP
Budżet Gminy Gryfice
2005-2006
250.000
Kontrakt dla województwa zachodniopomorskiego na rok 2005
2005-2013
wg. kosztorysu
Budżet Gminy Gryfice
2013-2020
Kontrakt dla województwa zachodniopomorskiego
79
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY
TABELA NR 12
Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
Kierunek
Tabela nr 12
Lp.
Zadania
Opieka zdrowotna
1. Rozbudowa oddziału dializoterapii w Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
Koszt inwestycji
sporządzenie dokumentacji
Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Gryficach
2005-2006
wg. Gmina Gryfice kosztorysu Marszałek Województwa
realizacja zadania
2. Zakup nowoczesnego sprzętu medycznego dla Zachodniopomorskiego Szpitala Specjalistycznym w Gryficach
Zakup: mammografu,
3. Budowa lądowiska dla lotnictwa sanitarnego przy Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach
sporządzenie dokumentacji
4. Wdrażanie zdrowotnych programów profilaktycznych dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
tomografu, śródoperacyjnego aparatu rentgenowskiego
realizacja zadania
realizacja zadania
Źródła finansowania
Efekty i inwestycje skojarzone
ERDF/ESP
Samodzielny 2005-2006 Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Gryficach
wg. kosztorysu
Gmina Gryfice
Samodzielny 2007- 2013 Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Gryficach Gmina Gryfice
Samodzielny wg. kosztorysu Publiczny Zespół
Samodzielny 2007- 2013 Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Gryficach Gmina Gryfice
Samodzielny wg. Publiczny Zespół kosztorysu
Marszałek Województwa ERDF/ESP
Opieki Zdrowotnej w Gryficach Gmina Gryfice
Opieki Zdrowotnej w Gryficach Gmina Gryfice
80
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 13
Tabela nr 13
81
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
TABELA NR 13
Koszt inwestycji
1. Rozbudowa istniejącego systemu monitoringu w mieście Gryfice.
Zwiększenie ilości patroli 2. policyjnych pieszych oraz wprowadzenie patroli rowerowych.
Bezpieczeństwo
3.
Pomoc terapeutyczna i rehabilitacyjna dla osób uzależnionych i współuzależnionych
Realizacja zadania
2005-2013 UM w Gryficach
2013-2020
2005-2013 Realizacja zadania
UM w Gryficach
2013-2020
wg. kosztorysu
UM w Gryficach
2013-2020
UM w Gryficach
2013-2020
Poprawa bezpieczeństwa i życia mieszkańców
Budżet Starostwa
Budżet Państwa Budżet Starostwa wg. kosztorysu
2005-2013 Realizacja zadania
Budżet Państwa
Budżet Państwa Poprawa Budżet Starostwa bezpieczeństwa i życia mieszkańców wg. kosztorysu Budżet Gminy Gryfice
4. Udzielanie rodzinom, w których
występują problemy alkoholowe pomocy psychologiczne i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą. 5. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności wśród dzieci i młodzieży. 6. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych
Efekty i inwestycje skojarzone
Budżet Gminy Gryfice
2005-2013 Realizacja zadania
Źródła finansowania
wg. kosztorysu
Poprawa jakości życia mieszkańców
Budżet Gminy Gryfice Budżet Państwa Budżet Starostwa
Poprawa jakości życia mieszkańców
Budżet Gminy Gryfice Poprawa jakości Budżet Państwa Budżet Starostwa
2005-2013 Realizacja zadania
UM w Gryficach
2013-2020
wg. kosztorysu
życia mieszkańców
Budżet Gminy Gryfice Poprawa jakości Budżet Państwa
życia mieszkańców
82
Bezpieczeństwo
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Okres realizacji
TABELA NR 13
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
Poprawa jakości
8. tworzenie (na bazie zbędnych
pomieszczeń budynków mieszkalnych – piwnice suszarnie) świetlic tematycznych zajmujących się zagospodarowaniem wolnego czasu wśród dzieci i młodzieży.
2005-2013 Realizacja zadania
UM w Gryficach
2013-2020
wg. kosztorysu
9. Przemieszanie środowisk
(przekwaterowanie rodzin patologicznych m.in. w ramach przesiedleń z budynków przeznaczanych do remontu
Efekty i inwestycje skojarzone
2005-2013 Realizacja zadania
UM w Gryficach
2013-2020
wg. kosztorysu
Budżet Państwa Budżet Starostwa
życia mieszkańców
Budżet Gminy Gryfice Budżet Państwa Poprawa jakości życia Budżet Starostwa mieszkańców Budżet Gminy Gryfice
83
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 14
Kierunek
Tabela nr 14
Lp.
Zadania
Opis przedsięwzięcia
Realizacja akcji dożywianie w miesiącach jesienno-zimowych osób Opracowanie 1. ubogich oraz osób znajdujących się programu, w trudnej sytuacji życiowej i Realizacja zadania zagrożonych patologią, tworzenie miejsc noclegowych dla bezdomnych
Pomoc społeczna
2.
Opracowanie Działania wspierające na rzecz osób programu, niepełnosprawnych
Realizacja zadania
Opracowanie Likwidacja barier architektonicznych dokumentacji 3. w budynkach publicznych dla osób niepełnosprawnych Realizacja zadania
Opracowanie programu,
4. Tworzenie miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych
Przygotowanie techniczne stanowisk miejsc pracy, Realizacja zadania
Jednostka realizująca
UM w Gryficach/ NGO’s
UM w Gryficach/ NGO’s
UM w Gryficach/ NGO’s
UM w Gryficach/ NGO’s/ Podmioty prywatne
Okres realizacji
2005-20013 2014-2020
2005-20013 2014-2020
2005-20013 2014-2020
2005-20013 2014-2020
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
wg potrzeb
Gmina Gryfice Fundusze UE/ Norweski Mechanizm
Finansowy i fundusz EOG
wg potrzeb
Gmina Gryfice Fundusze UE/ Norweski Mechanizm
Finansowy i fundusz EOG
wg kosztorysu
wg potrzeb
Gmina Gryfice Fundusze UE/ Norweski Mechanizm
Finansowy i fundusz EOG Gmina Gryfice Fundusze UE/ Norweski Mechanizm
Efekty i inwestycje skojarzone
Poprawa warunków życia mieszkańców/ zaspokojenie potrzeb społecznych
Poprawa warunków życia mieszkańców/ zaspokojenie potrzeb społecznych
Poprawa warunków życia mieszkańców/ zaspokojenie potrzeb społecznych
Poprawa warunków życia mieszkańców/
Finansowy i zaspokojenie potrzeb fundusz EOG/ społecznych środki prywatne
84
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 15
Tabela nr 15
85
Trasy i ścieżki rowerowe
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Oznakowanie trasy, budowa małej Opracowanie architektury i miejsc postojowych na dokumentacji 1. trasie dookoła Gryfic: dworzec UM w Gryficach/ kolejowy w Gryficach- ul. Ks. Ruta – Realizacja zadania PTTK Plac Zwycięstwa - ul. Niepodległości – ul. Kamieńska – ul Kościuszki – terem przy Opracowanie Oznakowanie trasy, rekreacyjny budowa małej architektury i miejsc postojowych na dokumentacji 2. trasie Gryfice – Rybokarty – Realizacja zadania UM w Gryficach/ Stuchowo – Świerzno – Gostyń – PTTK Pobierowo – Trzęsacz – Dreżewo – Karnice – Modlimowo – Przybiernówko – Gryfice. Oznakowanie trasy, budowa małejOpracowanie 3. architektury i miejsc postojowych nadokumentacji trasie Gryfice - Cerkwica – KarniceRealizacja zadania – Rewal – Niechorze – Pogorzelica – UM w Gryficach/ Lędzin – Kusin – Czaplin Wlk. – PTTK Węgorzyn – Otok – Prusinowo – Gryfice.
4. Oznakowanie trasy, budowa małej
architektury i miejsc postojowych na trasie Gryfice – Brojce – Kiełpino – Pniewo – Wicimice – Modlimowo – Wyszobór – Gryfice 5. Oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na
Opracowanie dokumentacji
UM w Gryficach/ PTTK Realizacja zadania
Opracowanie dokumentacji
TABELA NR 15
Okres realizacji
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
2005-2013
wg. kosztorysu
Budżet gminy /fundusze europejskie
Wsparcie rozwoju usług turystycznych
wg. kosztorysu
Budżet gminy /fundusze europejskie
Wsparcie rozwoju usług turystycznych
wg. kosztorysu
Budżet gminy /fundusze europejskie
Wsparcie rozwoju usług turystycznych
wg. kosztorysu
Budżet gminy Wsparcie rozwoju /fundusze europejskie usług turystycznych
2014-2020
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
Efekty i inwestycje skojarzone
Wsparcie rozwoju
86
Trasy i ścieżki rowerowe
Kierunek
CEL 2
Lp.
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej Zadania
8. Oznakowanie trasy, budowa małej
architektury i miejsc postojowych na trasie przez Trzebiatów – Brojce – Gryfice – Trzygłów – Nowogard – Stargard. 9. Oznakowanie trasy, budowa małej architektury i miejsc postojowych na trasie Trzęsacz– Karnice- Cerkwica – Modlimowo - Gryfice – Brodniki Trzygłów – Baszewice- Krężel – Płoty.
10 Oznakowanie trasy, budowa małej
Opis przedsięwzięcia
Jednostka realizująca
Opracowanie dokumentacji
UM w Gryficach/ PTTK Realizacja zadania
Opracowanie dokumentacji Realizacja zadania
UM w Gryficach/ PTTK
Okres realizacji
Koszt inwestycji
Źródła finansowania
2005-2013
wg. kosztorysu
Budżet gminy Wsparcie rozwoju /fundusze europejskie usług turystycznych
wg. kosztorysu
Wsparcie rozwoju Budżet gminy usług turystycznych /fundusze europejskie
wg. kosztorysu
Budżet gminy Wsparcie rozwoju /fundusze usług turystycznych europejskie
wg. kosztorysu
Budżet gminy Wsparcie rozwoju /fundusze europejskie usług
2014-2020
2005-2013 2014-2020
Efekty i inwestycje skojarzone
Opracowanie
architektury i miejsc postojowych na dokumentacji trasie Gryfice – PrzybiernówkoRealizacja zadania UM w Gryficach/ Tąpały – Brojce – Kiełpino – PTTK Darosław – Siemidarżno do Trzebiatowa
11. Oznakowanie trasy, budowa małej
TABELA NR 15
Opracowanie architektury i miejsc postojowych na dokumentacji UM w Gryficach/ trasie Cerkwica – Górzyca – Brojce Realizacja zadania PTTK
2005-2013 2014-2020
2005-2013 2014-2020
turystycznych
87
CEL 2
CEL SZCZEGÓŁOWY Modernizacja i rozbudowa infrastruktury społecznej
TABELA NR 15
88
CZĘŚĆ II ANALIZA SWOT
89
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
I . KONSULTACJE
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
SPOŁECZNE
Strategia Rozwoju Gminy Gryfice na lata 2005 – 2020 została opracowana ściśle według reguły wymagającej koordynacji procesów kreowania kierunków rozwoju z zasadą współpartycypacji społeczności lokalnej w procesach decyzyjnych. W związku z tym, że tworzona Strategia Rozwoju Gminy Gryfice ma być narzędziem służącym programowaniu kompleksowego i długofalowego rozwoju społeczno-gospodarczego, to do udziału w jej tworzeniu zaproszono wszystkich mieszkańców gminy Gryfice. Konsultacje społeczne dotyczące analizy SWOT były przeprowadzane w miesiącach maj-czerwiec 2005 roku. Ponieważ wieloaspektowość i wielopodmiotowość Strategii dla Gminy Gryfice wymaga szerokiego udziału społeczności lokalnej w trakcie jej formułowania, toteż proces konsultacji społecznych nad jej opracowywaniem był przeprowadzany równolegle na trzech płaszczyznach: 1. Zgłaszanie wniosków i opinii przez mieszkańców gminy Gryfice za pomocą sieci Internet, 2. Spotkania bezpośrednie z reprezentantami społeczności lokalnej, 3. Zgłaszanie wniosków przez wytypowanych przedstawicieli społeczności lokalnej Lista osób, przedsiębiorstw i instytucji wytypowanych do przedłożenia opinii i wniosków w trakcie prac nad Strategią Rozwoju Gminy Gryfice na lata 2005 – 2020
1. Zakład Gospodarki Komunalnej w Gryficach, 2. Gryfickie Towarzystwo Budownictwo Społecznego sp. z o.o. w Gryficach, 3. Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Gryficach Sp. z o.o. w Gryficach, 4. Straż Miejska w Gryficach, 5. Ośrodek Pomocy Społecznej w Gryficach, 6. Gryficki Dom Kultury w Gryficach, 7. Miejska Biblioteka Publiczna im. Zbigniewa Załuskiego w Gryficach, 8. Powiatowy Urząd Pracy w Gryficach, 9. Urząd Skarbowy w Gryficach, 10. Urząd Celny w Gryficach, 11. Sąd Rejonowy w Gryficach, 12. Sąd Pracy w Gryficach, 13. Prokuratura Rejonowa, 14. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna, 15. Agencja Nieruchomości Rolnych OT/Sz-n Przedstawicielstwo w Gryficach, 16. Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Gryficach, 17. Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Gryficach, 18. Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Kartograficznej i Geodezyjnej w Gryficach, 19. Regionalne Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, w Barzkowicach. Oddział Powiatowy w Gryficach,
20. Urząd Statystyczny w Szczecinie. Oddział w Gryficach, 21. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Koszalinie. Oddział w Gryficach, 22. Zachodniopomorski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Koszalinie. Rejon Dróg Wojewódzkich w Gryficach,
90
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
23. Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie. Terenowy Oddział w Gryficach, 24. Zarząd Dróg Powiatowych w Gryficach, 25. Komenda Powiatowa Policji w Gryficach, 26. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Gryficach, 27. Urząd Pocztowy w Gryficach, 28. „Marel” Zarządzanie Nieruchomościami w Gryficach, 29. Kancelaria Adwokacka w Gryficach, 30. „Konsultant”: Kancelaria Prawnicza w Gryficach, 31. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa. Oddział Terenowy Kołobrzeg. Rejon Gryfice, 32. Przedsiębiorstwo PKS Gryfice Sp. z o.o., 33. Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. Oddział w Gryficach, 34. Bank Polska Kasa Opieki S.A. Oddział w Gryficach, 35. Bank Spółdzielczy w Gryficach, 36. Powszechna kasa Oszczędności Bank Polski S.A. Oddział Centrum Kołobrzeg. Oddział Gryfice, 37. Biblioteka Pedagogiczna Województwa Zachodniopomorskiego im. H. Radlińskiej, w Szczecinie. Filia w Gryficach, 38. Biuro Poselskie Marzec Czesław, 39. „Pool-SPA” Sp. z o.o. Gryfice, 40. Krajowa Spółka Cukrowa S.A. w Toruniu Oddział "Cukrownia Gryfice" w Gryficach, 41. Państwowy Dom Dziecka w Gryficach, 42. Dom Pomocy Społecznej w Gryficach, 43. Polski Czerwony Krzyż. Zarząd w Szczecinie. Oddział w Gryficach, 44. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gryficach, 45. Schronisko dla Bezdomnych im. Matki Teresy z Kalkuty, 46. Przedsiębiorstwo Robót Drogowych w Gryficach, 47. Energetyka Szczecińska. Zespół Elektrowni Wodnych Smolęcin, 48. Grupa Energetyczna ENEA S.A. Oddział w szczecinie. Rejon Energetyczny Gryfice, 49. „Gazownia” Wielkopolska Spółka Gazownictwa Sp . z o.o,. 50. Radni Miejscy Gminy Gryfice, 51. Sołtysi sołectw: Barkowo, Baszewice, Borzęcin, Dobrzyń, Dziadowo, Górzyca, Grądy, Jasiel, Kukań, Lubieszewo, Łopianów, Niedźwiedziska, Otok, Ościęcin, Prusinowo, Przybiernówko, Rotnowo, Rybokarty, Rzęskowo, Sikory, Skalin, Smolęcin, Stawno, Świeszewo, Trzygłów, Waniorowo, Wilczkowo, Witno, Zaleszczyce, Zielin, 52. Hotel „Gryf” w Gryficach, 53. Hotel Wenus” w Gryficach, 54. Cech rzemiosł Różnych i Przedsiębiorców w Gryficach, 55. „Delta” Kawiarnia w Gryficach, 56. „U Andrzeja” Kawiarnia w Gryficach, 57. Kościół Zborów Chrystusowych. Zbór w Gryficach, 58. Parafia Prawosławna pw. ZNMP w Gryficach, 59. Parafia Rzymskokatolicka pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Gryficach, 60. Parafia Rzymskokatolicka pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Świeszewie, 61. Parafia Rzymskokatolicka pw. WNMP w Gryficach, 62. Świadkowie Jehowy. Sala Królestwa w Gryficach 63. Zachodniopomorski Szpital Specjalistyczny w Gryficach, 64. Nadleśnictwo Gryfice, 65. „Rega” Koło Łowieckie w Gryficach,
91
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
66. „Elda” Zakład Przetwórstwa Mięsnego sp. j. w Otoku, 67. Zakład Przetwórstwa Mięsnego sp. j. Ościęcin,, 68. „Skiba” Zakłady Mięsne 69. Kompania Zbożowo-Młynarska w Gryficach, 70. Spółdzielcze Gospodarstwo Rolne w Baszewicach 71. Szczecińska Centrala Nasienna Sp. z o.o. w Szczecinie. Gospodarstwo Nasienne Barkowo, 72. Kancelaria Notarialna Służewski Jacek w Gryficach, 73. Kancelaria Notarialna Szabunia-Szemczuk Irena Jacek w Gryficach 74. Oczyszczalnia Ścieków ZGK w Gryficach, 75. Zakład Inżynierii Wodno-Ściekowej i Melioracji S.C. Gliźniewicz, 76. „Lasland” Zakład Torfowy sp. z o.o. Grądy, 77. „Greek” sp. z o.o. Grądy, 78. „Goodwell Polska” Sp. z o.o., 79. „Samopomoc Chłopska” GS w Gryficach, 80. Zakład Badawczo-Wdrożeniowy Techniki Rolniczej S.C. Wrona B. i M. w Gryficach, 81. Zespół Placówek Oświatowych Gryficach, 82. Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych w Gryficach, 83. Związek Nauczycielstwa Polskiego Zarząd Oddziału w Gryficach, 84. Polski Związek Działkowców. Zarząd Pracowniczych Ogrodów Działkowych im. J. Kasprowicza w Gryficach, 85. Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Waniorowie, 86. Inwest - Gryf S.C. w Gryficach, 87. Zti-Pronad” w Gryficach, 88. Przedszkole nr 1 w Gryficach, 89. Przedszkole nr 2 w Gryficach, 90. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Gryficach, 91. Kancelaria Radcy Prawnego Poliksieni Gaconi-Goebel w Gryficach, 92. Archidiecezja Szczecińsko-Kamieńska. Radio Plus w Gryficach, 93. „Magnolia” Restauracja w Gryficach, 94. „Duet” Restauracja w Gryficach, 95.Spółdzielcze Gospodarstwo Rolne. Zakład Rolny w Ościęcinie, 96.„Nasiennik” Ludowy Klub Sportowy w Gryficach, 97.Zachodniopomorski Ośrodek Sportów Siłowych 98. „Społem” Powszechna Spółdzielnia spożywców w Gryficach, 99.”Gardeminka” Spółdzielnia Mieszkaniowa Trzygłów, 100.„Nad Regą” Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gryficach, 101.„Wspólnota” Spółdzielnia Mieszkaniowa w Stawnie, 102.Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Gryficach, 103.Gimnazjum Szczecińskie Fundacji Talent Promocja Postęp w Gryficach.
92
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
II.
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
ANALIZA SWOT
Na podstawie przeprowadzonych spotkań z przedstawicielami społeczności lokalnych gminy Gryfice oraz analizy nadesłanych ankiet dokonano oceny słabych i mocnych stron gminy na tle szans i zagrożeń występujących zarówno wewnątrz samej gminy jak i wynikających z jej funkcjonowania w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Przy określaniu atutów i słabości gminy posłużono się analizą SWOT (Strenghts mocne strony, Weaknesses - słabe strony, Opportunities - szanse i Threats - zagrożenia). Użycie takiej metodologii pozwala na zebranie i uszeregowanie informacji o potencjale rozwojowym gminy oraz o dostrzeganych barierach, zwracając jednocześnie uwagę na pojawiające się zewnętrzne szanse i zagrożenia. Do oceny mocnych słabych stron gminy Gryfice uwzględniono informacje o wewnętrznych jej zasobach: naturalnych, infrastrukturalnych, ekonomicznych i ludzkich. Wykorzystane zostały również dane stanowiące przesłanki do określania potencjalnych możliwości w zakresie rozwoju społecznego-gospodarczo.
Celem określenia szans i zagrożeń analizowane było otoczenie gminy Gryfice pod względem poszczególnych jego elementów: położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu, infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, gospodarki mieszkaniowej, kultury, sportu, turystyki, wykształcenia i edukacji, potencjału ludzkiego oraz rozwoju gospodarczego. Dokonana analiza SWOT posłużyła za podstawę do sformułowania celów strategicznych, a w konsekwencji do wytyczenia kierunków rozwoju Gminy Gryfice do roku 2020.
93
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
1. MOCNE I SŁABE STRONY GMINY GRYFICE PODSUMOWANIE 1.l POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTRZENNA, ZAGOSPODAROWANIE TERENU Za najważniejsze atuty w zakresie położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu uznano: 1. korzystne położenie geograficzne (bliskość Morza i Wybrzeża Bałtyckiego), 2. atrakcyjne zasoby przyrodnicze (głównie w rejonie doliny rzeki Regi oraz wokół zbiorników wodnych), 3. posiadanie dużej ilości terenów dostępnych pod inwestycje, Z kolei do największych słabych stron gminy Gryfice w tym zakresie zaliczono: 1. niedostatecznie rozwiniętą infrastrukturę turystyczno-rekreacyjno-sportową, 2. słabe wykorzystanie możliwości jakie stwarza sąsiedztwo z gminami turystycznymi pasa nadmorskiego,
1.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA W zakresie infrastruktury technicznej i komunikacyjnej za najważniejsze z mocnych stron gminy uznano: 1.funkcjonowanie oczyszczalni ścieków w Gryficach, 2.dobrze rozwinięta sieć telefoniczna, 3.dobre warunki zasilania w energię elektryczną, 4.sezonowe połączenie wąskotorową linią kolejową z miejscowościami wypoczynkowymi. Natomiast jako największą słabość gminy określono głównie stan infrastruktury drogowej: 1.zły stan techniczny dróg, 2.brak miejsc parkingowych, 3.brak obwodnicy miasta Gryfice, 4.brak ścieżek rowerowych.
1.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA W zakresie gospodarki mieszkaniowej za mocne strony uznano: 1) posiadanie wolnych terenów pod budownictwo mieszkaniowe i inwestycje turystyczne, 2) działalność lokalnego TBS. Do słabych zaś zaliczono: 1) zbyt małą ilość mieszkań socjalnych, komunalnych oraz zbyt mała ilość środków przeznaczanych na remonty istniejących budynków, 2) brak kompleksowego uzbrojenia terenów inwestycyjnych,
94
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
1.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA W zakresie kultury, sportu i turystyki do najważniejszych mocnych stron gminy Gryfice należą: 1) muzeum kolei wąskotorowej, 2) organizacja cyklicznych imprez kulturalnych, 3) cenne zabytki architektury, 4) zaplecze i baza Gryfickiego Domu Kultury. Za słabe strony uznano: 1) brak dobrej promocji obiektów zabytkowych, 2) niepełna informacja turystyczna oraz za mała oferta rekreacyjna dla turystów, 3) brak centrum rekreacyjno-turystycznego, 4) brak gospodarstw agroturystycznych, 5) słabo rozwiniętą bazę noclegową.
1.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI mocnych stron gminy w zakresie wykształcenia, edukacji i potencjału ludzkiego należą: 5) dobrze funkcjonująca baza oświatowa (do poziomu szkoły średniej) oraz przedszkolna, 6) stosunkowo dobre wyposażenie w mechanizm infrastruktury społecznej (oświata, kultura, Do
służba zdrowia).
Słabe strony w tym zakresie to: 1) słaba aktywność społeczna, 2) duża odległość od ośrodków akademickich. 1.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY W zakresie rozwoju gospodarczego za największe atuty uznano: 1) potencjalnie atrakcyjnie gospodarczo położenie geograficzne – zaplecze dla pasa nadmorskiego, 2) silnie rozwinięty sektor artykułów rolniczych i spożywczych.
Najważniejsze słabe strony to: 1) brak dobrych warunków dla potencjalnych inwestorów: brak mechanizmów oraz wydzielonych terenów pod działalność usługową, produkcyjną, turystyczną, 2) degradacja bazy przetwórczej, brak dużych zakładów szczególnie w sferze produkcyjnej.
95
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
2. SZANSE I ZAGROŻENIA DLA ROZWOJU GMINY PODSUMOWANIE
2.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA, ZAGOSPODAROWANIE TERENU Do największych szans w zakresie położenia, gospodarki zagospodarowania terenu należą: 1.promocja potencjału turystycznego i zasobów naturalnych gminy, 2.zagospodarowanie terenów poprzemysłowych i powojskowych, 3.większe wykorzystanie potencjału jaki stwarza sezonowy wzrost ruchu turystycznego w sąsiadujących miejscowościach nadmorskich, 4.zwiększenie atrakcyjności terenów pod inwestycje (w tym obszarów wiejskich).
przestrzennej
i
Do największych zagrożeń natomiast zaliczono: 1.pogłębienie peryferyzacji gminy poprzez pogarszający się stan dróg oraz likwidację kolejnych połączeń komunikacyjnych, 2.degradacja środowiska naturalnego (m.in. rzeki Regi).
2.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA W zakresie infrastruktury technicznej i komunikacyjnej za najważniejsze szanse uznano: 1.budowa sieci regionalnych i lokalnych ścieżek rowerowych, 2.modernizacja dróg wojew. nr 109 i 110, 3.budowa drogowego obejścia miasta Gryfice, 4.kompleksowe uzbrojenie terenów inwestycyjnych na terenie gminy. Zagrożenia dla rozwoju infrastruktur są zaś następujące: 1.ograniczona liczba środków finansowych na realizację zadań z zakresu modernizacji i rozbudowy infrastruktury, 2.dalsza degradacja istniejącej infrastruktury drogowej.
2.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA W zakresie gospodarki mieszkaniowej do szans rozwoju należą: 1) rozwój budownictwa socjalnego i komunalnego w celu zaspokojenia potrzeb mieszkańców o niskich dochodach, 2) zabezpieczenie nowych terenów pod budownictwo jednorodzinne, 3) rozwój budownictwa mieszkaniowego w ramach Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Zagrożeniami są natomiast: 1) ubożenie społeczeństwa, 2) brak efektywnego systemu pożyczkowo-kredytowego, drogie kredyty, trudny dostęp do kredytów preferencyjnych na rozwój budownictwa mieszkaniowego.
96
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
2.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA Do największych szans z zakresu kultury, sportu i turystyki zaliczono: 1) stworzenie alternatywnych warunków wypoczynku (do nadmorskich) w oparciu o lasy, jeziora i rzekę Regę, większej liczby turystów wypoczywających w miejscowościach nadmorskich do Gryfic (oferta na niepogodę), 3) doposażenie w sprzęt rekreacyjny szkolnych obiektów sportowych, 4) wykorzystanie zasobów historycznych miasta do rozwoju turystyki.
2) przyciągnięcie
Zaś największych zagrożeń upatruje się w: 4. braku infrastruktury sportowej przedłużającej sezon turystyczny, (w tym dla turystów o wyższych wymaganiach)
5. ograniczaniu nakładów na edukację w zakresie szkolenia sportowego dzieci i młodzieży, brak profesjonalne bazy 6. dewastacji sprzętu i urządzeń rekreacyjno-sportowych oddanych do powszechnego użytkowania 7. likwidacji ze względów finansowych jednostek kulturotwórczych.
2.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI szanse z i potencjału ludzkiego określono: Jako
największe
zakresu
wykształcenia,
edukacji
1) utrzymanie i rozwój wysokospecjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Gryficach, 2) poprawa sytuacji osób długotrwale bezrobotnych, młodzieży i kobiet na rynku pracy dzięki aktywnym formom wspierania rynku pracy. Natomiast największych zagrożeń upatrywano w:
1) migracji młodych, wykształconych ludzi do silniejszych gospodarczo regionów w kraju i Unii Europejskiej,
2) braku sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych, 2.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY Za największe szanse w zakresie rozwoju gospodarczego gminy Gryfice zostały uznane: 1) rozwój przemysłu rolno-produkcyjnego wraz z usługami towarzyszącymi, 2) stworzenie zaplecza gospodarczego w oparciu o lokalne produkty rolne dla miejscowości nadmorskich, 3) rozwój hotelarstwa i usług okołoturystycznych. Jako zagrożenia natomiast określono: 1) mała ilość inwestycji tworzących nowe miejsca pracy, 2) ubożenie społeczeństwa, 3) rosnące bezrobocie, brak sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych.
97
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
3. MOCNE I SŁABE STRONY ROZWOJU GMINY GRYFICE CZĘŚĆ TABELARYCZNA I OPISOWA
3.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA, ZAGOSPODAROWANIE TERENU
MOCNE STRONY o korzystne położenie geograficzne ( bliskość Morza i Wybrzeża Bałtyckiego),
o atrakcyjne zasoby przyrodnicze (głównie w rejonie doliny rzeki Regi oraz wokół zbiorników wodnych),
o duża ilość terenów dostępnych pod inwestycje,
o dobrze rozwinięta sieć komunikacji drogowej ( bliski przebieg ponadlokalnych tras komunikacyjnych ),
o korzystne warunki środowiska naturalnego, o
posiadanie aktualnego Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego.
SŁABE STRONY o niedostatecznie rozwinięta infrastruktura turystycznorekreacyjno-sportowa,
o słabe wykorzystanie możliwości jakie stwarza sąsiedztwo z gminami turystycznymi pasa nadmorskiego,
o duża odległość od aglomeracji miejskich,
o peryferyjność położenia, o słabe zintegrowanie przedsięwzięć na rzecz środowiska naturalnego z działalnością gospodarczą,
o brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Podsumowanie: 98
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
Położenie, gospodarka przestrzenna i zagospodarowanie terenu Mieszkańcy gminy Gryfice w zakresie położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu uznali, że do mocnych stron gminy zaliczyć należy przede wszystkim korzystne położenie geograficzne, które uwarunkowane jest bliskością Morza i Wybrzeża Bałtyckiego. Przekonanie to podziela 75% respondentów, z czego zdecydowana większość wskazała na ten czynnik jako najważniejszy. Za kolejny mocny punkt uznano (blisko 65%) posiadanie na terenach gminy atrakcyjnych zasobów przyrodniczych – głównie w rejonie doliny rzeki Regi wraz ze zbiornikami wodnymi (Jezioro Kołomąckie, Jezioro Trzygłowskie Północne, Jezioro Trzygłowskie Południowe, Jezioro Rybokarty, Bagno Ościęcin oraz Jezioro Świeszewo) umożliwiających uprawianie sportów wodnych (spływy kajakowe), turystyki rowerowej oraz rekreacji (wędkarstwo). Również za mocny punkt uznana została (60%) duża ilość terenów dostępnych pod inwestycje w gminie Gryfice. Ponadto do mocnych stron zaliczono korzystne warunki środowiska naturalnego (43,%) oraz dobrze rozwiniętą sieć komunikacji drogowej i bliski przebieg ponadloklanych tras komunikacyjnych (21%). Za najważniejszą słabość gminy w zakresie położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu uznano niedostatecznie rozwiniętą infrastruktura turystycznorekreacyjno-sportową. Zdanie to podziela ponad 56% osób biorących udział w pracach nad analizą SWOT. Z kolei ponad 40% mieszkańców gminy Gryfice uznało słabe wykorzystanie możliwości jakie stwarza sąsiedztwo z gminami turystycznymi pasa nadmorskiego. Ponadto do słabych stron zaliczono dużą odległość od aglomeracji miejskich (37%), peryferyjność położenia (34%), słabe zintegrowanie przedsięwzięć na rzecz środowiska naturalnego z działalnością gospodarczą oraz brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (obie po 31%).
99
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
3.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA
MOCNE STRONY o funkcjonowanie oczyszczalni ścieków
SŁABE STRONY o zły stan techniczny dróg,
w Gryficach,
o dobrze rozwinięta sieć telefoniczna, o dobre warunki zasilania w energię elektryczną,
o sezonowe połączenie wąskotorową linią kolejową z miejscowościami wypoczynkowymi, o
dobrze rozwinięta komunikacja zbiorowa,
o
korzystny układ komunikacyjny
o
dobrze rozwinięta sieć dróg,
o brak miejsc parkingowych, o brak obwodnicy miasta Gryfice, o brak ścieżek rowerowych, o gmina leży poza głównymi trasami o znaczeniu ponadregionalnym,
o brak chodników dla pieszych na terenie zabudowanym,
o brak sprawnego połączenia prawo i lewobrzeżnej części miasta,
o większość zabudowań nie posiada nowoczesnych systemów dociepleń,
o rozwój telefonii komórkowej, o zorganizowany system zbiórki i wywozu komunalnych odpadów,
o prężne przedsiębiorstwo komunikacyjne w tym PKS, o
utrzymanie połączeń kolejowych
o
przewymiarowanie sieci wodociągowej
o
zły stan techniczny sieci wodociągowej, konieczność wymiany rur na terenie miasta i w części na terenach wiejskich (część rur zbudowana jest z azbestu)
o gmina posiada składowisko odpadów. zwodociągowanie w 100% na obszarze miasta, oraz w większości na terenach wiejskich (nie posiada sieci jedynie 12 miejscowości)
Podsumowanie: Infrastruktura techniczna, i komunikacyjna
100
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
W zakresie infrastruktury technicznej i komunikacyjnej mieszkańcy gminy Gryfice za największy atut uznali podłączenie większości gospodarstw domowych do sieci kanalizacyjnej wraz z oczyszczalnią ścieków w Gryficach (84%). Większość z biorących udział w analizie SWOT podkreślała dużą wagę funkcjonowania sieci, zwłaszcza w kontekście podnoszonych możliwości zwiększenia wykorzystywania potencjału turystycznego gminy. Za szczególne ważne respondenci uznali również ogólną dostępność usług telekomunikacyjnych (44%) i sieci komórkowej (25%) oraz dobre warunki zasilania w energię elektryczną (38%). Za jeden z największych autów związanych z infrastrukturą komunikacyjną mieszkańcy uznali (40%) unikalne w skali kraju funkcjonowanie sezonowej linii wąskotorowej w relacji Gryfice - Popiele - Rybokarty - Niedźwiedziska - Modlimowo -Paprotno - Karnice - Dreżewo - Trzęsacz - Rewal - Śliwin - Niechorze - Pogorzelica. Połączenia drogowe i układ komunikacyjny, jaki mają do dyspozycji mieszkańcy gminy Gryfice plasuje się wśród mocnych stron gminy: Dobrze rozwinięta komunikacja zbiorowa (31%), korzystny układ komunikacyjny (28%), i dobrze rozwinięta sieć dróg (25%). Dużą rolę mieszkańcy przypisywali regionalnemu potentatowi przewozowemu PKS Gryfice Sp. z o.o. Za ważne uznano również utrzymanie połączeń kolejowych. Ponadto do mocnych stron zaliczono również funkcjonowanie zorganizowanego systemu zbiórki i wywozu komunalnych odpadów. Wśród słabych stron z zakresu infrastruktury technicznej i komunikacyjnej w gminie Gryfice dominuje niepodzielnie problematyka związana z infrastrukturą drogową: blisko 97% mieszkańców wskazało jako główny problem gminy w tym zakresie to zły stan techniczny dróg, brak miejsc parkingowych (63%) oraz brak obwodnicy miasta Gryfice (56%). Dodatkowo wskazano (56%) brak sieci ścieżek rowerowych służących komunikacji, rekreacji oraz turystyce. Również brak lokalizacji na terenie gminy tras o znaczeniu regionalnym to zdaniem 44% mieszkańców jej słaba strona. Problemy aglomeracji miejskiej Gryfic skupiły się na braku chodników dla pieszych, braku sprawnego połączenia prawobrzeżnej i lewobrzeżnej części miasta (ograniczona przepustowość mostów), braku sygnalizacji świetlnej, braku 100% skanalizowania budynków na terenie miasta oraz braku toalet publicznych przeznaczonych dla turystów. Wspólnym problemem pozostaje brak termomodernizacji budynków tak miejskich jak i wiejskich, zły stan ich elewacji. Tereny wiejskie odczuwają niedostateczną ilość połączeń komunikacji zbiorowej w relacji okoliczne miejscowości – Gryfice w dni wolne od pracy oraz sezonie wakacyjnym. Na terenie gminy występuje również brak selektywnej zbiórki odpadów.
3.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA
MOCNE STRONY
o wolne tereny pod budownictwo mieszkaniowe i inwestycje turystyczne,
SŁABE STRONY
o
zbyt mała ilość mieszkań socjalnych, komunalnych i środków na remonty
101
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
istniejących budynków,
o działalność lokalnego TBS,
o
brak kompleksowego uzbrojenia terenów inwestycyjnych,
o Możliwość zagospodarowania atrakcyjnie
o
wysokie ceny działek pod budownictwo mieszkaniowe,
położonych terenów powojskowych.
o brak miejscowych planów zagospodarowanie przestrzennego.
Podsumowanie:
Gospodarka mieszkaniowa
Do najważniejszych atutów gminy z zakresu gospodarki mieszkaniowej gminy Gryfice jej mieszkańcy zaliczyli fakt (82%) występowania wielu wolnych terenów pod budownictwo mieszkaniowe oraz pod bazę hotelowo-turystyczną. Blisko połowa biorących udział w analizie SWOT jako atut wymieniła również działalność Gryfickiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego. Kolejną mocną stroną jest występowanie w gminie Gryfice terenów powojskowych, które w znacznym stopniu mogą zostać przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe. Za największy (88%) mankament gminy Gryfice w zakresie gospodarki mieszkaniowej uznano zbyt małą ilość mieszkań socjalnych oraz komunalnych, a także brak środków na remonty istniejących budynków. Mieszkańcy wskazywali na problemy występujące zwłaszcza w starych zasobach budynków (m.in. problem rozbiórek), gdzie dodatkowo sprawę komplikują wymagania stawiane przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Optymizm wskazujący jako atut posiadanie dużej ilości wolnych zasobów pod budownictwo mieszkaniowe tonuje fakt, iż prawie 30% uważa, że potencjalnym terenom inwestycyjnym brakuje niezbędnej infrastruktury technicznej umożliwiającej szybkie przyciąganie inwestorów. Z tą oceną istniejącego stanu rzeczy wiąże się również poczucie, że do słabych stron gminy można zaliczyć zbyt wysokie ceny działek przeznaczanych pod budownictwo mieszkaniowe. Brak rozwoju budownictwa mieszkaniowego w pełni zaspakajającego potrzeby mieszkańców upatruje się w ubożeniu społeczeństwa, które nie jest w stanie realizować swych potrzeb w sposób samodzielny. Nie wszędzie też gmina posiada miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
3.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
102
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
o muzeum kolei wąskotorowej,
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o
brak dobrej promocji obiektów zabytkowych,
o
niepełna informacja turystyczna oraz za mała oferta rekreacyjna dla turystów,
o organizacja cyklicznych imprez kulturalnych,
o cenne zabytki architektury,
o brak centrum rekreacyjno-turystycznego,
o zaplecze i baza Gryfickiego Domu Kultury,
o brak gospodarstw agroturystycznych,
o funkcjonowanie specjalistycznych ośrodków edukacyjnych: szkoły muzycznej i liceum plastycznego,
o istnienie klubów sportowych, stowarzyszeń kulturalnych,
o
o Brak powierzchni wystawienniczych, o Skąpe środki finansowe na utrzymanie świetlic oraz prowadzenia z dziećmi i młodzieżą zajęć pozalekcyjnych,
o funkcjonowanie i rozwój świetlic wiejskich, o
o dobrze rozwinięta baza sportoworekreacyjna.
słabo rozwinięta baza noclegowa
Słabe zagospodarowanie centrum miasta Gryfice.
o Niedostateczne finansowanie klubów sportowych i słabe wyposażenie w podstawową infrastrukturę sportową.
Podsumowanie:
Kultura, sport, turystyka
Ponad 70% mieszkańców gminy Gryfice, biorących udział w analizie SWOT wskazało, że najbardziej wyróżniającą cechą gminy z zakresu posiadanej infrastruktury kulturalnosportowo-rekreacyjnej jest unikatowe w skali kraju muzeum kolejki wąskotorowej wraz z funkcjonującą wąskotorową linią turystyczną. Kolejnym mocnym punktem jest w ocenie mieszkańców (55%) cykliczna organizacja imprez kulturalnych wraz z wiodącą rolą kreowania życia kulturalnego w gminie przez Gryficki Dom Kultury (41%). Mieszkańcy dużą wagę przykładają również do posiadanych obiektów zabytkowych (50%), stawiając je na czele atrakcji, jakimi może
103
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
poszczycić się gmina. Dużym atutem oferty sportowo-kulturalnej jest fakt istnienia i funkcjonowania szkoły muzycznej oraz liceum plastycznego. Dotykowym atutem w rozwoju życia kulturalnego jest funkcjonowanie i rozwój świetlic na terenach wiejskich. Mieszkańcy gminy Gryfice za największy mankament (53%) w zakresie oferty kulturalno-sportowo-rekreacyjnej uznali jednoznacznie, iż jest brak dobrej promocji obiektów zabytkowych oraz pełnej informacji turystycznej o istniejących atrakcjach w gminie. W swych wypowiedziach zwrócili uwagę na fakt, iż brak jest w gminie centrum rekreacyjno-turystycznego (50%), które służąc na co dzień mieszkańcom gminy mogłoby stanowić również atrakcyjny punkt oferty dla turystów. Nacisk został położony przede wszystkim na słabe wykorzystanie możliwości związanych z wodą w tym rzeki Regi, zbiornika Rejowiec oraz brak kąpieliska (ew. basenu) w mieście. Jednakże na słabości oferty turystycznej gminy (50%) znacząco waży przede wszystkim brak miejsc noclegowych, a w szczególności wyróżniających gminę spośród miejscowości nadmorskich miejsca w gospodarstwach agroturystycznych. Ponadto mieszkańcy podkreślali konieczność rewitalizacji zabudowy centrum miasta Gryfice, w szczególności zabytków oraz centralnego Placu Zwycięstwa. W obrębie historycznego centrum winny znaleźć się powierzchnie wystawiennicze. Za słabą stronę potencjału gminy uznane zostały niewykorzystane możliwości szkoły muzycznej i liceum plastycznego oraz niskie nakłady finansowe przeznaczane na działalność z zakresu rozwoju sportu, turystyki i kultury. Za szczególnie warte podkreślenia uznano niedostateczne dofinansowanie świetlic oraz brak środków na prowadzenie zajęć pozalekcyjnych z dziećmi i młodzieżą.
3.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI
MOCNE STRONY
o dobrze funkcjonująca baza oświatowa
SŁABE STRONY
o słaba aktywność społeczna,
(do poziomu szkoły średniej) oraz przedszkolna,
104
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o duża odległość od ośrodków
o stosunkowo dobre wyposażenie
akademickich,
w mechanizm infrastruktury społecznej (oświata, kultura, służba zdrowia),
o
o funkcjonowanie filii szkół wyższych, o duża ilość ludzi chętnych do podnoszenia
brak sprawnego systemu edukacji pozaszkolnej,
o brak możliwościami dokształcania i przekwalifikowywania się,
kwalifikacji (zwłaszcza młodych),
o powszechna dostępność młodzieży do
o
niskie kwalifikacje mieszkańców,
infrastruktury informatycznej oraz szeroka o odpływ do większych miast ludzi młodych oferta edukacyjna w zakresie nauki i dobrze wykształconych, języków obcych. brak miejsc pracy dla osób o wysokich kwalifikacjach.
Podsumowanie:
edukacja, potencjał ludzki
Mocna strona w zakresie wykształcenia i edukacji w gminie Gryfice (65%), to przede wszystkim dobrze funkcjonująca baza przedszkolna oraz oświatowa do poziomu szkoły średniej. Ponad 50% mieszkańców uważa, że gmina Gryfice jest wyposażana w sposób ponadprzeciętny w zakresie infrastruktury społecznej (oświaty, służby zdrowia i kultury w tym funkcjonowanie wysokospecjalistycznych usług medycznych oraz filii szkół wyższych). Ponadto jako znaczny atut uznano dużą ilość ludzi chętnych do podnoszenia swoich kwalifikacji (zwłaszcza młodych), a także zapewnienie powszechnej dostępności młodzieży do infrastruktury informatycznej oraz szerokiej oferty edukacyjnej w zakresie nauki języków obcych. Za najważniejszą słabą stronę (56%) tzw. „zasobów ludzkich” w gminie Gryfice uznano, słabą aktywność społeczeństwa, brak oddolnych inicjatyw oraz pasywny model funkcjonowania w życiu społeczno-zawodowym. Również za jako bardzo poważny problem uważa się (55%) zbytnie oddalenie Gryfic od ośrodków promieniujących życiem naukowointelektualnym. W gminie odczuwany jest brak możliwości przekwalifikowania się w wybranych, gwarantujących uzyskanie zatrudnienia zawodach (26%). Związane jest to bezpośrednio z brakiem sprawnego sytemu edukacji pozaszkolnej (29%), który szczególnie jest odczuwalny przez mieszkańców o niskich kwalifikacjach (głównie na terenach wiejskich). Emigracja ludzi młodych i wykształconych do dużych miast. Poważna część z młodych osób podejmujących naukę w szkołach wyższych poza gminą, tam kontynuuje życie zawodowe i rodzinne.
3.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
105
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
o potencjalnie atrakcyjnie gospodarczo położenie geograficzne – zaplecze dla pasa nadmorskiego,
o silnie rozwinięty sektor artykułów rolniczych i spożywczych,
o duży potencjał ludzki w wieku produkcyjnym wymagający jednak odpowiedniego przygotowania i motywacji,
o dobre stosunkowo ziemie dla stworzenia silnego rolnictwa.
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o brak dobrych warunków dla potencjalnych inwestorów: brak mechanizmów oraz wydzielonych terenów pod działalność usługową, produkcyjną i turystyczną,
o degradacja bazy przetwórczej, brak dużych zakładów szczególnie w sferze produkcyjnej,
o brak grup producenckich stowarzyszających rolników,
o brak koncepcji sposobu wykorzystania i zagospodarowania terenów po zakładach przemysłowych, o brak miejsc pracy dla ludzi młodych.
Podsumowanie:
Rozwój Gospodarczy
Mocna strona gminy Gryfice w zakresie rozwoju gospodarczego jest związane z jego położeniem. Możliwość rozwoju gospodarczego w kierunku budowy zaplecza produkcyjnousługowego dla zagłębia turystycznego znajdującego się w sąsiadujących gminach pasa nadmorskiego zostało uznane za najważniejszy atut przez 56% osób biorących udział w analizie SWOT. Blisko 30% mieszkańców uznało, że kluczową dziedziną gospodarki jest silny sektor artykułów rolniczych i spożywczych, jak również duży potencjał ludzi w wieku produkcyjnym. Zwracano jednak przy tym uwagę, iż ludzie ci wymagają najczęściej przeszkolenia. Ponadto ważnym atutem gminy Gryfice jest fakt posiadania stosunkowo dobrych warunków glebowoklimatycznych dla stworzenia silnego sektora rolno-spożywczego. Za największą przeszkodę (62%), wywierającą negatywny wpływ na rozwój gospodarczy w gminie Gryfice uznano brak dobrych warunków dla potencjalnych inwestorów. Rozumiano przez to zarówno brak odpowiednich mechanizmów i systemu zachęt, jak również wydzielonych terenów pod działalność usługową, produkcyjną i turystyczną. Kolejnym mankamentem w dziedzinie gospodarki jest według mieszkańców degradacja bazy przetwórczej oraz rak średnich i dużych zakładów szczególnie w sferze produkcyjnej. Ponadto rolnictwo cechuje duży stopień indywidualizmu w produkcji, brak jest grup producenckich stowarzyszających rolników (44%). Ponadto do słabych stron zostały zaliczone brak koncepcji sposobu wykorzystania i zagospodarowania terenów po zakładach przemysłowych oraz brak miejsc pracy dla ludzi młodych.
SZANSE I ZAGROŻENIA ROZWOJU GMINY GRYFICE CZĘŚĆ TABELARYCZNA I OPISOWA 4.
106
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
4.1 POŁOŻENIE, GOSPODARKA PRZESTZRZENNA, ZAGOSPODAROWANIE TERENU
SZANSE
o promocja potencjału turystycznego i
ZAGROŻENIE
o pogłębienie peryferyzacji gminy poprzez
zasobów naturalnych gminy
o zagospodarowanie terenów poprzemysłowych i powojskowych stwarza sezonowy wzrost ruchu turystycznego w sąsiadujących miejscowościach nadmorskich,
o
o degradacja środowiska naturalnego (m.in. rzeki Regi),
o większe wykorzystanie potencjału jaki
o
pogarszający się stan dróg oraz likwidację kolejnych połączeń komunikacyjnych,
zwiększenie atrakcyjności terenów pod inwestycje (w tym obszarów wiejskich)
o brak środków na zagospodarowanie terenów pod inwestycje, o
degradacja atrakcyjności gminy,
o brak tradycji wykorzystania istniejących walorów naturalnych
większe wykorzystanie potencjału Gryfic jako regionalnego ośrodka administracyjno –gospodarczego
Podsumowanie:
położenie, gospodarka przestrzenna i zagospodarowanie terenu
Największą szansą, jaka wynika z racji położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu mieszkańcy gminy Gryfice upatrują w zintensyfikowanej promocji potencjału turystycznego i zasobów naturalnych gminy (53%). Powiązane jest to z kolejnym postulatem, aby zdecydowanie więcej wykorzystać potencjał, jaki stwarza sezonowy wzrost ruchu turystycznego w sąsiadujących miejscowościach nadmorskich
107
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
(37%). Mieszkańcy upatrują również poprawy koniunktury w możliwości zagospodarowania terenów poprzemysłowych i powojskowych (50%) oraz zwiększeniu atrakcyjności terenów wiejskich pod inwestycje (37%). Jednakże pojawiają się tutaj również liczne postulaty, by inwestowanie na tych obszarach było zgodne z zasadą zrównoważonego rozwoju, co umożliwiłoby również prowadzenia na obszarach wiejskich gospodarstw agroturystycznych. Szanse upatruje się również w większym wykorzystaniu potencjału Gryfic jako regionalnego ośrodka administracyjno – gospodarczego np. poprzez wspólne działania jednostek samorządowych na rzecz promocji powiatu oraz gminy, czy utworzenie ponad lokalnych instytucji kulturalnych (muzeum regionalne). Za największe zagrożenie dla gminy Gryfice wynikające z położenia, gospodarki przestrzennej i zagospodarowania terenu mieszkańcy uznali (63%) pogłębienie peryferyzacji gminy poprzez pogarszający się stan dróg oraz likwidację kolejnych połączeń komunikacyjnych. Kolejna przeszkoda w rozwoju społeczno-gospodarczym gminy Gryfice jest dostrzegana w czynnikach wewnętrznych, a mianowicie w nieumiejętnym gospodarowaniu posiadanymi walorami i zasobami naturalnymi (np. brak wykorzystania walorów przyrodniczo- turystycznorekreacyjne parku miejskiego w Gryficach). Stąd też pojawiające się liczne uwagi o zagrożeniach związanych z degradacją środowiska naturalnego (np. rzeki Regi) oraz posiadanymi atrakcjami turystycznymi (brak odnowy zabytków czy likwidacja kolei wąskotorowej). Jako poważne zagrożenie przedstawia się również brak dostatecznych środków do sfinansowania przygotowania atrakcyjnych terenów pod inwestycje.
4. 2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA I KOMUNIKACYJNA
SZANSE
ZAGROŻENIA
108
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
o budowa sieci regionalnych i lokalnych
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o ograniczona liczba środków finansowych
ścieżek rowerowych,
na realizację zadań z zakresu modernizacji i rozbudowy infrastruktury,
o modernizacja dróg wojewódzkich nr 109 i 110,
o budowa drogowego obejścia miasta
o dalsza degradacja istniejącej infrastruktury drogowej,
Gryfice,
o kompleksowe uzbrojenie terenów o o o
o
degradacja infrastruktury technicznej,
inwestycyjnych na terenie gminy,
o brak termomodernizacji budynków,
pełny dostęp do Internetu oraz poprawa informacji o ofercie turystycznej,
o funkcjonowanie energochłonnych
rozbudowa i modernizacja gminnego wysypiska odpadów stałych, modernizacja i rozbudowa sieci gazowniczej,
o modernizacja i rozbudowa sieci kanalizacyjnej,
o wykorzystanie źródeł energii odnawialnej.
i przestarzałych technologicznie systemów ciepłowniczych,
o ograniczenia wynikające z braku sieci gazowej,
o ograniczony dostęp do Internetu, o ograniczenia w sieci telekomunikacyjnej, o
bardzo zły stan dróg dojazdowych z wybrzeża,
o
brak informacji o prywatnych środkach komunikacji.
Podsumowanie: Infrastruktura techniczna, i komunikacyjna Największe szanse rozwoju społeczno-gospodarczego w zakresie infrastruktury technicznej i komunikacyjnej mieszkańcy gminy Gryfice upatrują w budowie infrastruktury komunikacyjnej. Za najważniejsza zostały uznane: budowa sieci regionalnych oraz lokalnych ścieżek rowerowych (58%), modernizacja dróg wojewódzkich 109 oraz 110 (55%), a także
109
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
budowa obejścia drogowego miasta Gryfice (47%). Kolejną szansę rozwoju upatruje się w realizacji nowych przedsięwzięć inwestycyjnych na terenie gminy, dla których urzeczywistnienia konieczne jest przygotowanie w pełni uzbrojonych terenów (47%).Ważnym czynnikiem sprzyjającym poprawie koniunktury gospodarczej jest postawienie na szybszą informatyzację gminy poprzez zapewnienie jak największej liczbie mieszkańców dostępu do Internetu (26%). Jest to w dość ścisły sposób powiązane z postulatami dotyczącymi większej aktywności na polu przekazywania informacji o walorach turystyczno-gospodarczo-inwestycyjnych gminy. Szansą szybszego rozwoju, zwłaszcza na obszarach wiejskich jest wyposażenie jej w sieć kanalizacyjną i gazyfikacyjną. Możliwość zapewnienia zrównoważonego rozwoju upatruje się również w rozbudowie i modernizacji gminnego składowiska odpadów stałych. Mieszkańcy jednoznacznie wskazali (71%), że największym zagrożeniem dla rozwoju infrastruktury technicznej i komunikacyjnej w Gminie Gryfice jest ograniczona liczba środków finansowych na realizację zadań z zakresu modernizacji i rozbudowy tejże infrastruktury. W ścisłym powiązaniu z tym zagrożeniem pozostaje dalsza, szybko postępująca degradacja istniejącej infrastruktury drogowej (58%) oraz technicznej (29%). Kolejnymi barierami jest funkcjonowanie energochłonnych systemów grzewczych oraz brak środków na termomodernizację budynków. Ograniczeniem rozwoju jest również brak na terenach wiejskich sieci gazowej, a także pełnego dostępu do sieci telefonicznej i informatycznej.
4.3 GOSPODARKA MIESZKANIOWA
SZANSE
o rozwój budownictwa socjalnego i komunalnego w celu zaspokojenia potrzeb mieszkańców o niskich dochodach,
ZAGROŻENIA
o ubożenie społeczeństwa, o
brak efektywnego systemu pożyczkowokredytowego, drogie kredyty, trudny
110
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o zabezpieczenie nowych terenów pod
dostęp do kredytów preferencyjnych na rozwój budownictwa mieszkaniowego,
budownictwo jednorodzinne,
o rozwój budownictwa mieszkaniowego w ramach Towarzystwa Budownictwa Społecznego,
o słabo rozwinięty rynek obrotu nieruchomościami,
o zbyt wysokie ceny działek pod
o renowacja budynków mieszkalnych w
budownictwo indywidualne,zbyt skomplikowany i zbiurokratyzowany system,
obrębie starego miasta.
o prawny utrudniający rozwój budownictwa mieszkaniowego.
Podsumowanie:
gospodarka mieszkaniowa
Zapewnienie realizacji potrzeb mieszkaniowych wśród mieszkańców gminy, zwłaszcza tych o niskich dochodach upatruje się w rozwoju budownictwa socjalnego i komunalnego (65%). Szansą dla mieszkańców o ustabilizowanych dochodach jest zabezpieczenie nowych terenów pod budownictwo jednorodzinne (48%) oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego w ramach Gryfickiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego (40%). Z poprawą standardu wiązałaby się remonty zasobów mieszkaniowych występujące w obrębie starego miasta. Za największą przeszkodę w szybkim rozwoju gospodarki mieszkaniowej uznano postępujące ubożenie społeczeństwa (71%), nie pozwalające choćby na częściową współpartycypację w budowie zasobów mieszkaniowych oraz znacznie ograniczające zdolności do budowy siedlisk we własnym zakresie. Główną przyczyną tego stanu rzeczy (poza ubożeniem społeczeństwa) jest brak efektywnego systemu pożyczkowo-kredytowego, drogie kredyty oraz trudny dostęp do kredytów preferencyjnych na rozwój budownictwa mieszkaniowego (58%). Wpływa na to również zbyt słabo rozwinięty w gminie rynek obrotu nieruchomościami oraz zbyt wygórowane ceny działek pod budownictwo indywidualne. Hamująco na rozwój mieszkalnictwa wpływa również skomplikowany i zbiurokratyzowany system prawny. Na pogorszenie istniejącego stany wpływa również dekapitalizacja istniejących zasobów mieszkaniowych przy ograniczonych środkach na remonty i modernizację.
4.4 KULTURA, SPORT I TURYSTYKA
SZANSE
o stworzenie alternatywnych warunków wypoczynku (do nadmorskich) w oparciu o lasy, jeziora i rzekę Regę,
o przyciągnięcie większej liczby turystów
ZAGROŻENIA
o brak infrastruktury sportowej przedłużającej sezon turystyczny, (w tym dla turystów o wyższych wymaganiach),
o ograniczanie nakładów na edukację w 111
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
wypoczywających w miejscowościach nadmorskich do Gryfic (oferta na niepogodę),
o dewastacja sprzętu i urządzeń
o
doposażenie w sprzęt rekreacyjny szkolnych obiektów sportowych.
o
wykorzystanie zasobów historycznych miasta do rozwoju turystyki,
o
budowa urządzeń infrastruktury sportowej,
rekreacyjno-sportowych oddanych do powszechnego użytkowania, o
likwidacja ze względów finansowych jednostek kulturotwórczych.
o słabe zainteresowanie i zaangażowanie się społeczeństwa możliwościami aktywnego wypoczynku,
o większe wykorzystanie potencjału kulturalno-artystycznego społeczności lokalnej, a w szczególności młodzieży,
o budowa obiektów sportowych m.in.
o
zakresie szkolenia sportowego dzieci i młodzieży, brak profesjonalne bazy,
o niedostateczna aktywność instytucji kultury,
stadion, stanice, szlaki wodne, boiska na terenach wiejskich,
o słaba współpraca pomiędzy instytucjami
organizacja różnorodnych imprez o zasięgu ponadlokalnym,
o niedoinwestowanie infrastruktury
kulturalnymi, sportowo-rekreacyjnej na terenach wiejskich (np. brak placów zabaw).
o stworzenie warunków do przedłużenia sezonu urlopowo-wypoczynkowego,
o budowa muzeum regionalnego, o organizowanie letnich imprez na terenach wiejskich,
o rozwój infrastruktury rekreacyjnej w parku miejskim.
Podsumowanie:
Kultura, sport, turystyka
Zdecydowana większość mieszkańców opowiedziała się za wykorzystaniem szansy jaką daje stworzenie alternatywnych warunków wypoczynku, w stosunku do tych jakie są oferowane przez miejscowości nadmorskie (58%), a funkcjonujących w oparciu o lasy, jeziora oraz rzekę Regę. Ofertę, która byłaby nie tylko alternatywą do spędzania urlopu nad morzem, (choć w bardzo bliskiej jego odległości umożliwiającej w razie potrzeby częste wypady), ale również ofertą dla osób wypoczywających w miejscowościach nadmorskich do zagospodarowania wolnego czasu w przypadku braku słonecznej pogody (50%). Pozostałe postulaty mieszkańców wpisują się w te tezy, konstatując jednocześnie, iż poprawa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej służyć będzie zarówno turystom jak i mieszkańcom. Stąd też na czele szans znalazło się: doposażenie w sprzęt rekreacyjny szkolnych obiektów sportowych (34%), budowa urządzeń infrastruktury sportowej (32%),
112
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
stworzenie warunków do przedłużenia sezonu urlopowo-wypoczynkowego poprzez budowę obiektów sportowych m.in. stadionu, stanic, szlaków wodnych, boisk na terenach wiejskich (34%). Kolejnymi szansami w zakresie zintensyfikowania gałęzi gospodarki opartej na turystyce jest wykorzystanie zasobów historycznych miasta do rozwoju turystyki (34%), a także większe wykorzystanie potencjału kulturalno-artystycznego społeczności lokalnej,a w szczególności młodzieży (34%) oraz organizacja różnorodnych imprez o zasięgu ponadlokalnym (31%). Za największy mankament stanowiący barierę rozwoju gminy w zakresie kultury, sportu i turystyki uznano brak w gminie Gryfice infrastruktury sportowej mogącej spowodować przedłużenie sezonu turystycznego (45%). Dla rozwoju samych mieszkańców za główne zagrożenie uznano dalsze ograniczanie nakładów na edukację w zakresie szkolenia sportowego dzieci i młodzieży (45%). Ponadto za jeden z ważniejszych problemów uznano dewastację sprzętu i urządzeń rekreacyjno-sportowych oddanych do powszechnego użytkowania (44%). Na przeszkodzie stworzenia bazy sportowej, stanowiącej podbudowę do organizowania atrakcji turystycznych w gminie, stoi również słabe zainteresowanie i zaangażowanie się społeczeństwa możliwościami aktywnego wypoczynku (26%). Jako potencjalnie duże zagrożenie określono możliwość likwidacji ze względu na brak środków finansowych placówek i jednostek kulturalnych (32%). Jednakże za negatywny element uznano również niedostateczną aktywność jednostek kultury oraz brak współpracy pomiędzy jednostkami i instytucjami kulturalnymi różnych szczebli.
4.5 WYKSZTAŁCENIE, EDUKACJA, POTENCJAŁ LUDZKI
SZANSE
o
o
utrzymanie i rozwój wysokospecjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Gryficach
ZAGROŻENIA
o migracja młodych, wykształconych ludzi do silniejszych gospodarczo regionów i krajów UE,
poprawa sytuacji osób długotrwale o brak sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych, młodzieży i kobiet na rynku bezrobotnych, pracy dzięki aktywnym formom wspierania rynku pracy o likwidacja kolejnych publicznych i budżetowych zakładów pracy
113
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
o
utworzenie filii wyższych uczelni (min. Uniwersytetu Szczecińskiego)
o
poprawa funkcjonowania placówek oświatowych w zakresie szkolnictwa zawodowego
o
wzmocnienie polityki równych szans na rynku pracy oraz większy nacisk na kształcenie w kierunku praktycznej znajomości zagadnień związanych z informatyzacją oraz języków obcych
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
skupiających większość elity umysłowej w gminie, o o
spadek ilości dzieci w wieku szkolnym, Pogłębiający się niski poziom wykształcenia absolwentów filii wyższych uczelni na terenie Gryfic,
o Likwidacja Biura Pracy.
o poprawa kondycji finansowej placówek oświatowych
Podsumowanie:
Wykształcenie i edukacja, polityka społeczna
Za największą szansę rozwoju w zakresie wykształcenia, edukacji i polityki społecznej mieszkańcy Gryfic upatrują w utrzymaniu i rozwoju wysokospecjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Gryficach (70%).Oczekują również poprawy sytuacji osób długotrwale bezrobotnych, młodzieży i kobiet na rynku pracy, która może się dokonać dzięki aktywnym formom wspierania rynku pracy (55%). Zaś poprawę sytuacji edukacyjnej widzi się w utworzeniu filii kolejnych wyższych uczelniach, umożliwiając w ten sposób szerszej liczbie osób dostęp do wykształcenia (44%). Jednoczenie postuluje się poprawę funkcjonowania placówek oświatowych w zakresie szkolnictwa zawodowego, zwłaszcza w zakresie doboru nauczanych zawodów i zajęć praktycznych (26%) oraz wzmocnienie polityki równych szans na rynku pracy oraz większy nacisk na kształcenie w kierunku praktycznej znajomości zagadnień związanych z informatyzacją oraz języków obcych Szansą na wprowadzenie większości postulowanych zmian byłaby poprawa kondycji finansowej placówek oświatowych.
114
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
Najpoważniejszym zagrożeniem dla rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Gryfice w zakresie wykształcenia, edukacji i polityki jest migracja młodych, wykształconych ludzi do silniejszych gospodarczo regionów Polski i krajów Unii Europejskiej (66%). Ponadto za dużą barierę na drodze szybszego rozwoju uznano brak sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych (60%). Na osłabienie potencjału intelektualnego gminy duży wpływ mieć może likwidacja kolejnych publicznych i budżetowych zakładów pracy skupiających większość elity umysłowej w gminie (45%). Przeszkodą w sprawnym rozwoju i funkcjonowaniu systemu oświatowo-edukacyjnego w gminie Gryfice może być stałe zmniejszanie się liczby dzieci w wieku szkolnym (42%).
4.6 ROZWÓJ GOSPODARCZY
SZANSE
o rozwój przemysłu rolno-produkcyjnego
ZAGROŻENIA
o
mała ilość inwestycji tworzących nowe miejsca pracy,
o
ubożenie społeczeństwa,
o
rosnące bezrobocie, brak sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych,
o
brak napływu kapitału,
wraz z usługami towarzyszącymi, o
stworzenie zaplecza gospodarczego w oparciu o lokalne produkty rolne dla miejscowości nadmorskich,
o rozwój hotelarstwa i usług okołoturystycznych,
115
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
o
wyspecjalizowanie się części gospodarstw rolnych w produkcji ekologicznej,
o przekształcenie części gospodarstw rolnych w gospodarstwa agroturystyczne,
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
o
brak efektywnego systemu pożyczkowokredytowego, drogie kredyty, trudny dostęp do kredytów preferencyjnych,
o brak zainteresowania potencjalnych inwestorów,
o większe zaangażowanie działu marketingu
i promocji Urzędu Miejskiego w Gryficach o w działania wspierające rozwój gospodarczy w gminie,
o opracowanie koncepcji oferty inwestycyjnej gminy Gryfice dla potencjalnych inwestorów.
Podsumowanie:
o
marginalizacja ekonomicznej roli producentów żywności będących dominującą sferą działalności gospodarczej w gminie, zbyt małe zaangażowanie władz gminy w pozyskiwanie inwestorów ze sfery produkcyjnej mogącej wpływać stymulująco na rozwój gospodarczy regionu.
Rozwój gospodarczy
Za największą szansę w zakresie rozwoju gospodarczego mieszkańcy gminy Gryfice uznali rozwój przemysłu rolno-produkcyjnego wraz z usługami towarzyszącymi (50%). Uznano również, że szczególne możliwości stwarza zbudowanie zaplecza gospodarczego dla miejscowości nadmorskich w oparciu o produkty rolne pochodzące z terenu gmin ościennych w tym m.in. gminy Gryfice (45%). Równie duża wagę przywiązuje się do szans jakie niesie ze sobą możliwość rozwoju w rozwoju w kierunku obsługi turystycznej w tym m.in. rozwój hotelarstwa i usług okołoturystycznych (45%). Upatruje się w tym kierunku również możliwości rozwoju dla terenów wiejskich poprzez przekształcenie części gospodarstw rolnych w gospodarstwa agroturystyczne (42%). Ponadto dla obszarów wiejskich szansą rozwoju powinna stać się specjalizacja części gospodarstw rolnych w produkcji ekologicznej (29%). Postuluje się również, aby tam gdzie tylko jest to możliwe starania przedsiębiorców z terenu gminy Gryfice były wspierane przez dział marketingu i promocji Urzędu Miejskiego w Gryficach. Za największe zagrożenie dla rozwoju gospodarczego uznano zbyt małą ilość nowych inwestycji przyczyniających się do powstawania nowych miejsc pracy (66%). Poważną przeszkodą do
116
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II Ana l iz a S WO T
podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej jest postępujące ubożenie społeczeństwa (63%), na co nakłada się rosnące bezrobocie oraz brak sprawnego systemu aktywizacji osób bezrobotnych (60%). Brak napływu kapitału (53%) również jest w ocenie mieszkańców dużym zagrożeniem dla rozwoju gminy Gryfice. Ponadto do znaczących zagrożeń zaliczono: brak efektywnego systemu pożyczkowo-kredytowego, drogie kredyty, trudny dostęp do kredytów preferencyjnych (26%),brak zainteresowania potencjalnych inwestorów (26%) oraz marginalizację ekonomicznej roli producentów żywności będących dominującą sferą działalności gospodarczej w gminie (24%). Zagrożeniem dla dynamicznego rozwoju gminy może stanowić również zbyt małe zaangażowanie władz gminy w pozyskiwanie inwestorów ze sfery produkcyjnej.
117
CZĘŚĆ III RAPORT O STANIE GMINY GRYFICE CZERWIEC 2005
118
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
1. Ogólna charakterystyka gminy Gryfice
1.1 Rys historyczny Związki Ziemi Gryfickiej z Polską sięgają końca X w. kiedy to czasach panowania Mieszka l i Bolesława Chrobrego Ziemię Gryficką włączono do państwa polskiego. Ziemie te zamieszkiwały plemiona zachodnich Pomorzan: Wieletowie i Lucice. Do naszych czasów zachowało się wiele śladów prasłowiańskiej i słowiańskiej przeszłości (m.in. ślady grodów obronnych, miejsca kultu np. na Wzgórzu Dawida), co świadczy o tym, że we wczesnym średniowieczu ziemie te pulsowały życiem, były gęsto zaludnione oraz prowadziły ożywioną wymianę handlową. Ziemia Gryficka ponownie została wcielona do Polski w początkach XII w. za panowania Bolesława Krzywoustego, który począł szerzyć tu chrześcijaństwo. Świadczy o tym wzmianka kronikarska, iż w 1125 r. w Clodonie (najprawdopodobniej Kłodkowo) zatrzymała się misja biskupa Ottona, który na polecenie Bolesława Krzywoustego dokonał chrztu pogańskich mieszkańców okolicznych osad. Istniejące we wczesnym średniowieczu (X-XIII w.) trzy osady ludności pomorskiej, stopniowo łączyły się, dając początek miastu średniowiecznemu. Zostało ono lokowane w 1262 r. przez księcia Warcisława III na prawie lubeckim i otrzymało niemiecką nazwę Greinfenberg, czyli Gryfiogóra. Miasto dostało wówczas szereg przywilejów, 100 łanów ziemi i prawo żeglugi na Redze. Dogodne położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych - spławnej rzeki Regi, łączącej ważne ośrodki miejskie Wolin i Kołobrzeg - warunkowały rozwój Gryfic. Już w roku 1300 miasto rozpoczęło otaczanie się murami obronnymi. Gryfice jako ważny ośrodek gospodarczy utrzymywał własną flotę, która Regą, a potem Morzem Bałtyckim, prowadziły handel zbożem i innymi towarami z krajami zamorskimi. Ożywienie handlowe i czerpane stąd zyski doprowadzały nierzadko do sporów z pobliskimi sąsiadami (np. klasztorem w Białobokach). Często spory te przybierały formę zbrojnych konfliktów, zwłaszcza z portowym miastem Trzebiatowem. Ze względu na przynależność Gryfic do Hanzy, miasto miało ogromną przewagę w tym sporze, rozwijało się więc pomyślnie i bogaciło. Okres rozwoju i dobrobytu przerwała wojna 30-letnia (1618-1648). Wojna i związane z nią następstwa stały się prawdziwą klęską dla miasta, które całkowicie podupadło, zamarł handel i rzemiosło. Ponadto ziemię gryficką podbiły w 1630 r. zastępy szwedzkie. W wyniku pokoju westfalskiego dokonano rozbioru Pomorza Zachodniego. Tereny te w drodze zawartej umowy przypadły Brandenburgii-Prusom. W 1657 r. w okolice Gryfic podeszły zagony jazdy Stefana Czarnieckiego w pogoni za Szwedami. Duże straty wyrządziły miastu również pożary i epidemie. Największy w 1658 r. strawił całą południowo-zachodnią część miasta. Dopiero wiek następny przyniósł widoczne oznaki wychodzenia miasta z upadku. Gryfice dysponowały wówczas 2 młynami, 2 karczmami, czerpały dochody z 1000 włók ziemi, 10 wiosek i 5 folwarków. W 1790 r. wybudowano cegielnię, pracowały tkalnie płótna. Jednakże częste wojny hamują jednak rozwój, aż do XIX wieku. Jeszcze w XVIII i na początku XIX wieku w Gryficach stacjonowały wojska rosyjskie, włoskie i francuskie. Epizod polski z okresu wojen napoleońskich to pościg w trakcie kampanii 1807 roku wojsk polskich dowodzonymi przez płk. Garczyńskiego za uciekającymi wojskami pruskimi. W gospodarce miejskiej Gryfic zawsze dominowało rolnictwo, następnie rzemiosło i handel. Struktura ta zaczęła się zmieniać w II połowie XIX w., w związku z rozwojem przemysłu. W 1882 r. otrzymały połączenie linią kolejową do Szczecina i Kołobrzegu oraz szereg połączeń lokalnych kolejkami wąskotorowymi: w 1896 r. do Niechorza, w 1898 r. do Dargosławia, w 1901 r. do Golczewa i w 1913 r. do Trzygłowa. Po 1900 r. uruchomiono zakłady przemysłowe: cukrownię, fabrykę wyrobów ceramicznych i pieców, wapiennik, fabrykę marmolady i mączki
119
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
ziemniaczanej. Gryfice stają się ważnym ośrodkiem przemysłowo-handlowym i kulturalnooświatowym. Powstają dwie szkoły (w tym gimnazjum). Z tego środowiska wywodziło się wielu wybitnych twórców. Jednym z nich był znany wydawca źródeł archiwalnych F. Dreger "(Codex Pomeraniae diplomaticus"-1740 r.). Przed samym wybuchem II wojny światowej miasto liczyło 10.000 mieszkańców. Gryfice zostały zdobyte 6 marca 1945r. przez wojska radzieckie. Uległy zniszczeniu w 40%, zniszczonych zostało 318 budynków. Po II wojnie światowej, odbudowano i rozbudowano cukrownię, wytwórnię płatków ziemniaczanych, młyn, zakłady drzewne, materiałów budowlanych, Państwowy Ośrodek Maszynowy, Techniczną Obsługę Samochodów. Założono 26-hektarowy park, z zabytków zachowały się: gotycki kościół mariacki z XIV w i gotycka kaplica św. Jerzego, fragmenty murów obronnych z XIV w. z: bramą Kamienną i Wysoką oraz basztą Prochową, młyn wodny z XV/XXw., kamienice mieszczańskie z przełomu XIX/XX w. Zaludnienie - 1300.r.: ok. 500 mieszkańców, - XVI w.: 1500 r. -2000, - 1740 r.: 1724, 1794 r.: - 2138, - 1816 r . 2.280, - 1857 r.: 4.461, - 1900 r.: 6.477, - 1925 r.: 8.371, - 1939 r.: 10.185 - 1946 r.: 4.898; - 1955 r.: 10.300, - 1961 r.: 11.713, - 1970 r.: 13.279, - 1987 r.: l6.830. Nazwa Najstarsze zapisy są niejednolite: Griphemberch - 1264 r., Gryphenberge -1277 r., stąd ostateczna forma niemiecka Greifenberg (Gryfiogóra). Forma wywodzi się od niemieckiego wyrazu Greif tj. gryf, z końcówką "berg" (góra) i wiąże się z herbem fundatora. Dzisiejsza nazwa jest nowa i została dostosowana do nazewnictwa polskiego. Powojenne nazwy przejściowe: Zagórze, Gryfów nad Regą. Herb Herb nawiązuje do niemieckiej nazwy miasta i jego fundatora. Na pieczęci z XIII/XIV w. wyobraża gryfa stojącego na podwójnej lilii, w XIV w. zamiast lilii występują fale rzeczne. Ostatecznie ukształtował się wizerunek stojącego na białym tle czerwonego gryfa trzymającego w szponach złotą lilię heraldyczną. Herb, nawiązuje, więc do założyciela miasta księcia pomorskiego Warcisława III.
1.2 Gmina Gryfice obecnie Gmina Gryfice, będąca częścią Województwa Zachodniopomorskiego, wchodzi w skład Powiatu, Gryfickiego, którego siedziba mieści się w Gryficach. Aktualnie powierzchnia gminy Gryfice wynosi 262 km2, a liczba jej mieszkańców – 23.690 osób. Gryfice są gminą miejsko-wiejską. W jej skład wchodzi 1 miasto (pow. 13 km2, 16.987 mieszkańców) oraz 30 sołectw. Jej atutem jest bliskie położenie drogi krajowej SzczecinGdańsk, stanowiącej jedną z najczęściej uczęszczanych arterii w kraju. Gmina ma charakter rolniczy - użytki rolne znaczną część jej powierzchni, zakłady usługowo-przemysłowe są skupione w mieście Gryfice. Ponadto dużą część terenu obszaru Gminy zajmują tereny leśne (ponad 21%) oraz wodne (rzeka Rega oraz jeziora). Jest to potencjał do rozwoju usług turystycznych, który w chwili obecnej jest stosunkowo słabo wykorzystany. Miasto Gryfice jest
120
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
nastawione przede wszystkim na obsługę potrzeb ludności Gminy. Gryfice są również ponadlokalnym centrum politycznym, oświatowym, kulturalnym i ochrony zdrowia. Przyszłość Gminy wiąże się w dużej mierze nadal z produkcją rolną oraz przetwórstwem i przechowalnictwem artykułów spożywczych. Gmina Gryfice ma jednakowoż wszelkie warunki ku temu, aby intensywniej rozwinąć obsługę turystyki i rekreacji. Gmina jest usytuowana wzdłuż licznych szlaków turystycznych biegnących zarówno ze wschodu na zachód, jak i z północy na południe. Dobre połączenia sieci drogowej oraz kolejowej zapewnia dogodny dojazd do wielu nadmorskich miejscowości, m.in. Rewala, Niechorza, Pogorzelicy, Pobierowa, Mrzeżyna i głównych miast regionu.
121
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
2. Środowisko Naturalne
2.1 Położenie i ukształtowanie powierzchni Gmina Gryfice jest umiejscowiona na Równinie Gryfickiej, w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego. Pod katem powierzchni zajmuje 27 miejsce w województwie. Według podziału administracyjnego Gryfice sąsiadują z 6 gminami: od północy z gminami Karnice i Trzebiatów, od wschodu i południa z gminą Płoty, od zachodu z gminami Golczewo i Świerzno. Miasto Gryfice jest siedzibą gminy i powiatu, jest ośrodkiem administracyjno – usługowym dla całego powiatu gryfickiego. Układ osadniczy gminy Gryfice stanowią miasto Gryfice oraz 53 wiejskie jednostki osadnicze, w tym 30 wsie sołeckie i 23 drobnych wsi, kolonii, przysiółków i leśniczówek. Źródło: POŚ Powiatu Gryfickiego
Miejscowości w liczbie 6 - przekroczyło liczbę mieszkańców 300 są to: Barkowo, Baszewice, Prusinowo, Przybiernówko, Świeszewo, Trzygłów. Rzeźba terenu tych okolic ukształtowana została przez lodowiec skandynawski. Są to obszary moreny dennej o małym zróżnicowaniu powierzchni, których najwyższe wzniesienia nie przekraczają 100 m n.p.m. Występują one w południowej części gminy. Pojedyncze wzniesienia - wytwory moreny czołowej i dennej -porozcinane są przez erodujące cieki wodne i wały wydm. Rynny polodowcowe wypełniają liczne jeziora. Do największych jezior znajdujących się na tym obszarze można zaliczyć: Trzygłów 18,2 8 ha - Kołomąć 34,03 ha - Trzygłowskie 21,60 ha - Smolęcin 3,00 ha - Barkowie (ter. rekreacyjne) 2,00 ha (wody płynące) 74 ha. Najdłuższą rzeką wypływającą z jeziora Resko jest Rega o długości 168 km, bezpośrednio wpływająca do Bałtyku. Jej dorzecze zajmuje 2725 km2. Jest to (po Odrze) największa rzeka w województwie. Jej liczne zakola i meandry tworzą malowniczy krajobraz. Obszar gminy w całości należy do pomorskiego regionu klimatycznego.
2.2 Warunki glebowe Jakość gleb na terenie Gminy Gryfice jest przeciętna, z przewagą gleb IV, V i III klasy bonitacyjnej. Taka struktura gleb umożliwia prowadzenie dość intensywnej produkcji roślinnej i zwierzęcej w większości gospodarstw. Podstawowym czynnikiem degradującym gleby jest wysokie zakwaszenie, które ma głównie pochodzenie naturalne, uwarunkowane przez czynniki klimatyczne i glebowe. Do wysokiego zakwaszania gleb użytkowanych rolniczo przyczynia się także niewłaściwe nawożenie. Gleby kwaśne i bardzo kwaśne stanowią około 45% gruntów rolnych. Silne zakwaszenie gleb wpływa niekorzystnie na plonowanie i zmniejsza efektywność nawożenia, powodując wypłukiwanie niektórych składników pokarmowych w głąb profilu glebowego. Silne zakwaszenie blokuje dostępność dla roślin uprawnych części składników pokarmowych a innych zwiększa – np. niektórych metali ciężkich. Wapnowanie gleb jest podstawowym sposobem walki z tym zjawiskiem, ponieważ obok zmniejszenia zakwaszenia zabieg ten decyduje o poprawie właściwości fizycznych gleb. Struktura agrarna jest w gminie dość korzystna, ponieważ większość gospodarstw zajmuje obszar w przedziale 10–60 ha. Większość gleb będących obecnie w rękach prywatnych właścicieli i spółek produkcyjnych należała wcześniej do Państwowych Gospodarstw Rolnych. Ze względu na walory turystyczne gminy, ma szansę rozwoju na tym obszarze rozwój rolnictwa ekologicznego, który może być dynamicznym mechanizmem umożliwiającym rozwój agroturystyki. Kompleksy trwałych użytków zielonych
122
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wśród użytków zielonych zajmujących 26 % użytków rolnych dominują łąki występujące na powierzchni 3 tys. ha pastwiska zajmującymi 1,5 tys. ha. Użytki zielone występują głównie w dolinach rzek i obniżeniach terenu na wysoczyźnie. Największą powierzchnią użytków zielonych wyróżniają się doliny Stuchowskiej Strugi, Otoczki Reskiej i Lubieszowej, gdzie wypełniają one rozległe torfowiska. Węższe pasma użytków zielonych występują w dolinach Regi, Gardominki i Wołczy. Typologicznie są to w przewadze gleby torfowe torfów niskich. Na wysoczyźnie, na wschód od Gryfic, użytki zielone tworzą gleby murszowo - mineralne. Na obszarze gminy dominują użytki zielone średnie 2z w IV klasie bonitacyjnej. Gleby tego kompleksu odznaczają się dobrymi właściwościami fizyko chemicznymi i względnie uregulowanymi stosunkami wodnymi. Stwarzają korzystne warunki do rozwoju siedlisk pobagiennych i grądowych użytków zielonych.
2.3 Warunki wodne Wody powierzchniowe występujące na terenie gminy Gryfice są w przeważającej części administrowane przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie.
Źródło: RZGW Szczecin
Zasoby wód powierzchniowych stanowią 1,7% powierzchni gminy. Do wód powierzchniowych zaliczamy wody śródlądowe – jeziora, rzeki i inne drobniejsze cieki, zbiorniki oraz kanały melioracyjne. Według podziału hydrograficznego Polski Gmina Gryfice położona jest w granicach dwóch głównych obszarów zlewniowych: zlewni rzeki Regi, zlewni przymorza od Dziwny do Regi Na jakość wód ma wpływ wiele czynników, do najważniejszych z nich należą uwarunkowania naturalne, takie jak: warunki klimatyczne, warunki hydrologiczne, zdolność do samooczyszczania oraz dopływające zanieczyszczenia. 2.3.1.
Rzeki
123
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Główną oś hydrograficzną gminy Gryfice stanowi rzeka Rega. Jest to jedna z największych rzek Pomorza i druga pod względem wielkości zasobów wodnych rzeka województwa zachodniopomorskiego. Obszar źródłowy Regi znajduje się na Pojezierzu Drawskim na południowy wschód od Świdwina. Rega wypływa z jeziora Resko Górne i uchodzi do morza w miejscowości Mrzeżyno. Całkowita powierzchnia zlewni wynosi 2725 km2, a jej długość 168 km. Północną granicę zlewni wyznacza brzeg morza Bałtyckiego. Pozostałe granice tworzą naturalne wododziały między zlewnią Regi a zlewniami rzek: Świniec, Wołczenica, Gowienica, Ina, Drawa, Gwda, Parsęta i Dębosznica. Rzeka Gardominka jest lewobrzeżnym dopływem Regi. Powstała z połączenia potoków Wołowa i Rutka ( gmina Nowogard). Na terenie powiatu Gryfice w okolicach miejscowości Łęczna gm. Płoty płynie wąskim wąwozem ze stromymi zboczami ca 4m wysokości dużym spadkiem 2 ‰, w 8 km biegu, kanałami: Jasiel Zagórcze i Jasiel Kołomąć łączy się z Jeziorem Kołomąć. Pomiędzy Baszewicami a Gardominem wpływa do niej rów szczegółowy łączący rzekę z Jeziorem Trzygłowskim. Ujściowy odcinek poniżej Baszewic znajduje się w rejonie oddziaływania zbiornika Rejowice. Lubieszewa prawostronny dopływ Regi, wypływa z jeziora Łopianowskiego. Na przeważającej długości stanowi granicę pomiędzy gminami Płoty i Brojce. Wpływa do rzeki Regi poniżej Gryfic na zachód od Kowalewa. Otoczka jest lewobrzeżnym dopływem Regi. Obszar źródłowy rzeki znajduje się w gminie Karnice w okolicy Węgorzyna. Odwadnia zatorfiałą, płaską dolinę zagospodarowanych użytków zielonych. Wpływa do Regi na wschód od Górzycy. Wołcza – bierze początek z jeziora Kołomąć gm. Gryfice. Płynie rynnową doliną przejmując kanałem Świeszewo wody zarastającego jeziora Bagno Ościęcińskie Stuchowska Struga jest prawobrzeżnym dopływem Świńca. Wypływa z terenów położonych na wschód od wsi Rzęsin gm. Gryfice. Płynie szeroką, płaską, zmeliorowaną doliną wypełnioną torfami. Kanał Ciesław-Dobrzyń jest prawobrzeżnym dopływem Wołczy (na terenie pow. Kamień Pom.) Wypływa z jeziora Rybokarty w gm. Gryfice, jest typowym kanałem melioracyjnym, na terenie powiatu odwadnia grunty miejscowości Dobrzyń i Rybokarty.
Tabela 1 Wykaz długości rzek i kanałów na terenie Gminy Gryfice
Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Rzeka/kanał Rz. Rega Rz. Gardominka Rz. Lubieszowa Rz. Wołcza Rz. Otoczka Stuchowska Struga kan. Brodniki kan. Cieslaw – Dobrzyń kan. Gryfice A kan. Jasiel – Kołomąć kan. Jasiel – Zagórcze kan. Starkowo
Długość całkowitą (m) 22 745 6 019 8 160 7 140 6 275 15 265 3 600 3 740 4 380 2 260 1 050 5 500
Długość na terenie Gminy Gryfice (m) 30+555 – 53+290 0+000 – 6+019 0+000 – 8+160 22+300 – 29+440 0+000 – 6+275 17+815 – 33+076 0+000 – 3+600 2+880 – 6+620 0+000 – 4+380 0+000 – 2+260 0+000 – 1+050 0+000 – 5+500
124
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
13. kan. Świeszewo A 10 300 14. kan. Świeszewo B 4 370 Źródło: Zachodniopomorski Zarząd Melioracji w Szczecinie
0+000 – 10+300 0+000 – 4+370
Od kilkunastu lat zauważa się stale pogarszający się stan urządzeń wodnych. Blisko 40 % rzek i kanałów jest w złym stanie technicznym. Wymienione cieki ze względu na ich rangę w odprowadzeniu wód powodziowych muszą być odbudowane w celu bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Czyste wody oprócz walorów przyrodniczych i rekreacyjnych dają możliwość wykorzystania ich do celów gospodarczych. Szlak Regi należy do najpiękniejszych szlaków kajakowych w Polsce i stanowi dużą wartość pod względem krajoznawczo-przyrodniczym. Prawie na całej długości brzegi porośnięte są lasami, co nadaje jej malowniczy charakter. Przy brzegach, często dość wysokich, spotyka się wiele interesujących gatunków roślin, podobnie jak na rozlewiskach jezior zaporowych znajdujących się na szlaku. Mimo, że Rega nie przepływa przez większe kompleksy leśne, to ze względu na brzegi porośnięte kępami krzewów i drzew, robi wrażenie rzeki śródleśnej. Mniejsze lub większe kępy krzewów i drzew głównie olch, wierzby, dębu oraz niewielkie pasy leśne, przeważnie sosnowe z domieszką brzozy i buku stanowią o malowniczości otaczającego krajobrazu.
Fot. Beata Pszczoła - Bryńska
Zbocza doliny Regi są wyraźnie wykształcone. Krajobraz i charakter poszczególnych odcinków rzeki jest odmienny. Dno koryta piaszczyste, pokryte cienką warstwą mułu. Głębokość rzeki waha się od 1 do 2 m, szerokość od 6 m do 30 m. Krajobraz okolicznych terenów został ukształtowany przez lodowiec skandynawski 20 -15 tys. lat temu. Główny ciąg wzniesień morenowych znajduje się na wschód, od źródeł Regi. Opadają one łagodnie w kierunku Odry i Zalewu Szczecińskiego, na północy przechodzą stopniowo w równinę. Szlak wodny Regi
125
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Źródło: http://republika.pl/pttszczecin/rega.htm
Głównym źródłem zanieczyszczeń bakteriologicznych są punktowe zrzuty nieoczyszczonych ścieków oraz wody opadowe i roztopowe z terenów zabudowanych i użytkowanych rolniczo. Źródłem zanieczyszczeń, choć w mniejszym stopniu, są również ścieki oczyszczone odprowadzane z oczyszczalni komunalnych. Rzeka Rega, podobnie jak większość rzek województwa zachodniopomorskiego w swoim głównym odcinku prowadzi wody nadmiernie zanieczyszczone bakteriami coli typu fekalnego, co powoduje dyskwalifikację tych wód zarówno do celów wodociągowych jak i rekreacyjnych. Sytuacja ta ulega jednak od wielu lat systematycznej poprawie i z chwilą skanalizowania wszystkich miejscowości i podłączenia do sieci kanalizacyjnych wszystkich budynków mieszkalnych, szczególnie w większych miejscowościach, wody rzeki powinny odpowiadać pod względem czystości bakteriologicznej wymaganiom stawianym I klasie czystości. Od kilku lat obserwuje się znaczący spadek tych zanieczyszczeń w wodach powierzchniowych. W przypadku rzeki Regi jest to spowodowane wybudowaniem na całej jej długości w większych miejscowościach od Świdwina do Trzebiatowa wysokosprawnych mechaniczno – biologicznych oczyszczalni ścieków. Wynikiem nadmiernych stężeń związków biogennych w wodzie są procesy eutrofizacji wód. Parametrem informacyjnym o procesie eutrofizacji jest stężenie chlorofilu „a” w wodach. Na terenie gminy badania jakości rzek, według programu Państwowego Monitoringu Środowiska prowadzi Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie. Określenie stanu czystości wód opiera się, oprócz elementów chemicznych i hydromorfologicznych, także na szeroko rozbudowanych elementach biologicznych. W skład koniecznych badań biologicznych wchodzą: struktura i liczebność flory wodnej, makrobezkręgowców bentosowych i ichtiofauny Jak widać na powyższej mapie na terenie gminy Gryfice są zlokalizowane 2 punkty pomiarowo kontrolne monitoringu rzeki Regi – jeden w miejscowości Trzebiatów w kilometrze 12 + 900 i jeden w miejscowości Mrzeżyno w kilometrze 0 + 600. W punktach prowadzony jest: monitoring diagnostyczny, monitoring wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (eutrofizacja), monitoring wód do bytowania ryb.
126
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Zgodnie z ustawą Prawo wodne, Ramową Dyrektywą Wodną zarządzanie gospodarką wodną musi odbywać się w układzie zlewniowym. Dla celów zarządzania zlewniowego konieczne jest oszacowanie ładunków zanieczyszczeń doprowadzanych z dopływami oraz odprowadzanych z całej zlewni. Każdemu punktowi poboru powinien towarzyszyć pomiar hydrologiczny z wyjątkiem sytuacji gdzie można z dużą dokładnością wykorzystać sąsiadujące stanowisko pomiarów stanu wód.
2.4 Flora Flora na obszarze Gminy Gryfice, reprezentowana jest przez ekosystemy leśne, w skład, których wchodzą siedliskowe typy lasów wyróżnionych ze względu na zróżnicowany stopień żyzności i wilgotności poszczególnych siedlisk, i tak wyróżniamy: 1. Siedliska borowe: Bśw - bór świeży, Bw - bór wilgotny, Bb - bór bagienny, Bmśw – bór mieszany świeży, Bmw – bór mieszany wilgotny, Bmb - bór mieszany bagienny; 2. Siedliska lasowe: Lmśw - las mieszany świeży, Lmw - las mieszany wilgotny, Lśw – las świeży, Lw - wilgotny, Ols - ols, Olsj - ols jesionowy. Do ważniejszych i ciekawszych skupisk zadrzewień należy wymienić parki zabytkowe: Barkowo, Kołomąć, Otok, Rybokarty, Trzygłów, oraz drzewostan parkowy ze starodrzewem, znajdujący się w następujących miejscowościach: Gryfice, park miejski nad Regą - drzewostan mieszany z przewagą drzew liściastych, gatunki rodzime i obce, kilka alej (lipowa, jesionowa, topolowa), dużo drzew pomnikowych i okazałych drzew dziuplastych. Park jest urządzony, zadbany, wyróżniający się walorami krajobrazowymi. Gryfice, park leśny nad Regą drzewostan mieszany z przewagą liściastego, dominują buki, lipy, dęby, dużo drzew pomnikowych (m.in. buk o obwodzie pnia 750 cm – trzy zrośnięte pnie). Park wymaga urządzenia i ochrony skarpy nadrzecznej przed obrywami. Baszewice, park dworski, krajobrazowy, II poł. XIX w, powierzchnia 2,80 ha. Drzewostan mieszany z przewagą liściastego [lipy, dęby, graby, buki, wiązy, kasztanowce] z zachowanym starodrzewem. Wiele drzew liczy 90 – 120 lat. Z okazałych drzew na uwagę zasługuje dąb o obwodzie pnia 520 cm. Park nie jest użytkowany, jest zaniedbany, zarośnięty, niedostępny. Rotnowo, park pałacowy, krajobrazowy, pocz. XIX w, powierzchnia 3,70 ha. Drzewostan mieszany z przewagą liściastego (graby, buki, dęby, jesiony, kasztanowce, klony, lipy) z zachowanym starodrzewem. Wiele drzew liczy 100 – 160 lat. Dużo drzew pomnikowych: platan - 350 cm, buk pospolity odmiany zwisającej – 330 cm, 4 buki 320 – 360 cm, buk 2-pienny – 520 cm, dąb czerwony – 460 cm, 3 jesiony wyniosłe 280 – 320 cm, 2 lipy 360, 390 cm, modrzew europejski 330 cm, aleja grabowa. Park jest zarośnięty, zaniedbany, zanieczyszczony odpadami bytowymi, w części zajęty przez skład maszyn rolniczych. Waniorowo, park pałacowy, krajobrazowy, 2 poł. XIX w., powierzchnia 3,10 ha. Drzewostan mieszany z przewagą liściastego [buki, dęby, graby, jesiony, klony, lipy] z zachowanym starodrzewem. Wiele drzew w wieku 80 – 170 i więcej lat. Dużo drzew pomnikowych m.in. buk zwyczajny – 340 cm, dąb szypułkowy – 340 cm, jesion wyniosły – 400 cm, jodła kaukaska – 290cm. Park jest ogrodzony, zadbany, czytelny układ przestrzenny. Pałac i park pozostają w użytkowaniu Spec. Ośr. Szkolno –Wych. Pusinowo, Przybiernówko, Niekładz, Lubiń, Raduń, Sokołów – pozostałości dawnych parków przy zespołach folwarcznych obecnie w szczątkowej postaci, z zachowanymi fragmentami starodrzewu z okazami pomnikowymi. 3. śródpolne okazałe aleje, szpalery drzew i pojedyncze drzewa - Rybokarty, Trzygłów, Rotnowo, Raduń, Zielin, Prusinowo, Barkowo, Wilczkowo, Niedźwiedziska, Niekładz. ●
Starodrzew przykościelny
127
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
jest to najczęściej drzewostan liściasty obejmujący głównie lipy, jesiony, kasztanowce. Zachował się w części lub całości w następujących miejscowościach: Łopianów, Górzyca, Otok, Trzygłów, Ościęcin, Świeszewo, Rybokarty, Witno, Rzęskowo oraz w Gryficach przy ul. Piłsudskiego i Niepodległości. • Starodrzew cmentarny w zadrzewieniu znajduje się drzewostan liściasty i świerkowy. Charakteryzuje się różnym stanem zachowania. Znajduje się w Rotnowie, Ościęcinie, Kukaniu, Rzęskowie, Otoku, Jasielu, Kołomąciu, Przybiernówku i Skalinie. W Rotnowie, Ościęcinie i Rzęskowie znajduje się dużo bluszczu pnącego. W Gryficach - aleje lipowe i świerkowe. • Zadrzewienie przydrożne na mapie zaznaczono odcinki dróg wyróżniające się okazałym drzewostanem i podano dominujące gatunki drzew. Drzewostan alei i szpalerów przydrożnych stanowią najczęściej lipy, brzozy, kasztanowce, jesiony, klony. Kilka odcinków dróg wyróżnia się trzema lub czterema rzędami zadrzewień. Są to m.in. drogi Gryfice - Rotnowo, Przybiernówko - Gryfice. Niektóre odcinki alei proponowane są do uznania za pomniki przyrody. 2.4.1.Tereny chronione Na obszarze gminy Gryfice ochronie prawnej podlegają następujące obszary i obiekty przyrodnicze: pomniki przyrody, parki zabytkowe, lasy ochronne. Pomniki przyrody Na mocy Uchwały Rady Miejskiej w Gryficach nr XXX/305/96, z dn. 24.09.96r. i XXVII/344/2001 z dnia 25.09.2001, uznano za pomniki przyrody 62 pojedyncze drzewa znajdujące się w 13 miejscowościach położonych poza terenem miasta Gryfice. Parki zabytkowe Na obszarze gminy znajduje się 5 parków, zarejestrowanych w spisie obiektów zabytkowych Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Tabela nr 2 Wykaz parków zabytkowych Lp.
Nazwa miejscowości
Rodzaj parku
Powierzchnia
Nr rej.
1.
Barkowo
powierzchnia 2,0 ha
878/79
2.
Kołomąć
powierzchnia 2,50 ha,
992/82
3.
Otok
park dworski, XVII w., krajobrazowy park dworski, XIX w., krajobrazowy park pałacowy, I poł. XIXw., krajobrazowy
powierzchnia 2,20 ha
993/82,
4.
Rybokarty
5.
Trzygłów
park pałacowy, XIX w., powierzchnia 5,0 ha krajobrazowy park pałacowy, XIX w., powierzchnia 3,30 ha krajobrazowy
840/79, 812/78.
Lasy ochronne
128
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Lasy ochronne wyznaczone są na powierzchni 53,29 ha, w granicach administracyjnych miasta, na obszarze Nadleśnictwa Gryfice. W planie urządzania lasu 1989–98, lasom tym nadano status lasów strefy zieleni wysokiej. W aktualnie opracowywanym planie urządzania lasu, wyznaczona powierzchnia chroniona znajduje się w kategorii lasów „chroniących środowisko przyrodnicze położonych w granicach administracyjnych miast”. Znajdują się one w 2 kompleksach: po obu stronach drogi do Przybiernówka oraz wzdłuż linii kolei wąskotorowej do Trzebiatowa. Rezerwaty przyrody Rezerwat florystyczny „ Bórbagno” koło Przybiernówka. Jest to obiekt położony na północ od drogi Gryfice - Przybiernówko, w kompleksie leśnym obrębu Gryfice, Nadleśnictwa Gryfice, o powierzchni 14 ha. Przedmiotem ochrony jest zachowanie w stanie naturalnym siedlisko boru bagiennego z cennymi gatunkami roślin. W obrębie proponowanego rezerwatu znajduje się 120 – letni drzewostan sosnowy, z licznymi gatunkami roślin chronionych, torfowisko z ciekawymi zespołami roślinnymi typu atlantyckiego. Obiekt należy wyłączyć z gospodarki leśnej, z zakazem poboru torfu oraz bezwzględnym zachowaniem istniejących stosunków wodnych. Użytki ekologiczne Do użytków ekologicznych znajdujących się na obszarze gminy Gryfice należy zaliczyć:
1) „Turzycowiska nad Stuchowską Strugą” - obiekt zlokalizowany jest 1,2km na północ od wsi Niedźwiedziska, na lewym brzegu Stuchowskiej Strugi. Przedmiotem ochrony są mało przekształcone zbiorowiska bagienno – leśne, stanowiące również siedlisko ciekawej fauny. 2) „Górzyca” - są to śródleśne oczka wodne znajdujące się na północny – wschód od Górzycy. Przedmiotem ochrony są zachowane biotopy bagienne z zespołem zbiorowisk roślinnych terenów podmokłych i miejsca lęgowe płazów i ptaków. 3) „Wołczyno” - obiekt zlokalizowany jest na północny – wschód od wsi Wołczyno. Przedmiotem ochrony są biotopy wodno–bagienne, będące miejscem występowania cennych gat. roślin i zwierząt. 4) „Wrzosiec” - obiekt zlokalizowany jest na północny – wschód od wsi Kołomąć, po lewej stronie drogi do Gryfic. Przedmiotem ochrony jest cenne stanowisko florystyczne - fragment boru bagiennego, z występującym tu wrzoścem bagiennym. 5) „Trzygłowskie Oczko” - obiekt zlokalizowany jest na południu od Trzygłowia, po lewej stronie drogi do Gardomina. Przedmiotem ochrony jest śródpolne oczko wodne stanowiące cenne stanowisko faunistyczne (miejsce rozrodu wielu gatunków płazów i lęgowisko ptaków). 6) „Świeszewo I” - obiekt zlokalizowany jest na południowy – wschód od Świeszewa. Przedmiotem ochrony jest śródpolne oczko wodne będące cennym stanowiskiem florystycznym (rzęsa garbatka) i miejscem rozrodu płazów. 7) „Świeszewo II” - obiekt zlokalizowany jest na północ od Świeszewa, po prawej stronie drogi do Mechowa. Przedmiotem ochrony są 2 obiekty: śródpolne jeziorko Świeszewo i kompleks bagienno – wodny, stanowiące cenne stanowiska florystyczne (półnaturalne zbiorowiska bagienne i obfite występowanie rzęsy garbatej). 8) „Świeszewo III”
129
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
- obiekt zlokalizowany jest na północny – wschód od Świeszewa, po prawej stronie linii kolejowej Świeszewo – Upadły. Przedmiotem ochrony jest śródpolne oczko wodne wraz z przybrzeżnymi zbiorowiskami roślinnymi, stanowiące miejsce bytowania rzadkich i chronionych gatunków zwierząt. 9) „Niedźwiedziska” - obiekt zlokalizowany jest na wschód od zabudowań wsi Niedżwiedziska. Przedmiotem ochrony jest oczko wodne i przyległe tereny podmokłe, będące miejscem występowania i rozrodu wielu gatunków płazów. Wskazania: - zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami, –
zachowanie istniejących stosunków wodnych.
Zespoły przyrodniczo – krajobrazowe 1) „Dolina Regi” - zespół obejmuje bardzo zróżnicowane ekosystemy w dolinie Regi i w strefie krawędziowej doliny na całej jej długości, na obszarze gminy: zbiornik retencyjny „Rejowice”, ujściowy odcinek Gardominki z doliną Miedzny, wzgórze Wiatrogóra, kompleksy leśne wzdłuż doliny, park miejski i leśny oraz przywodne zabytki kultury materialnej nad Regą w Gryficach, wsie Dziadowo, Skalin i Borzęcin. Rega płynie w wąskiej dolinie, lokalnie o stromych skarpach. Dolina jest ważnym korytarzem ekologicznym o ponadregionalnym znaczeniu (droga migracji kilku gatunków ryb szlachetnych na tarliska, szlak migracji oraz miejsce bytowania wielu innych gatunków fauny, w tym również chronionych strefowo, stanowiska wielu cennych rzadkich gatunków flory). Rega stanowi duży walor w krajobrazie rolniczym gminy i w krajobrazie miejskim Gryfic. Lasy nad Regą w południowej części gminy przewidziane są w planie urządzania lasu, do ochrony w kategorii lasów wodochronnych. 2) „Grądy” - zespół obejmuje lasy bukowe na wzgórzach morenowych oraz fragment dawnego wyrobiska kopalni torfu, znajdujące się na północny – wschód od drogi Przybiernówko – Grądy. Są to 2 różne pod względem fizjonomicznym obszary: wzgórza morenowe pokryte lasem liściastym, z dużym udziałem starodrzewu bukowego i siedliskami wielu gatunków płazów i ptaków (w tym chronionych strefowo); tereny poeksploatacyjne kopalni torfu – fragment torfowiska wysokiego, umożliwiający śledzenie etapów sukcesji wtórnej na terenach zniszczonych przez pobór torfu, występują tu cenne gatunki roślin torfowiskowych. Lasy w północnej części zespołu przewidziane są w planie urządzania lasu do ochrony w kategorii lasów wodochronnych. 3) „Rybokarty” - zespół obejmuje dużą koncentrację cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego: zabytkowy kompleks parkowo – pałacowy (park z częścią reprezentacyjną oraz starodrzewem, z licznymi drzewami pomnikowymi i egzotycznymi, XIXw. pałac, obecnie w odbudowie); wieś Rybokarty o mało przekształconej zabudowie, z zabytkowym kościołem oraz okazałym drzewostanem lipowym i kasztanowców; zarastające jezioro Rybokarty i otaczające je torfowisko z licznymi cennymi gatunkami flory torfowiskowej oraz lasem olsowym; tereny podmokłe stanowiące ostoje wielu gatunków płazów i ptaków. Lasy na torfowisku przewidziane są w planie urządzania lasu do ochrony, w kategorii lasów stanowiących cenne fragmenty rodzimej przyrody. 4) „Bagno Ościęcin” - zespół obejmuje zarastające jezioro i bagno na północ od Ościęcina wraz z okolicznymi łąkami będącymi cennymi obszarami florystycznymi oraz siedliskami boru mieszanego świeżego i wilgotnego. Obszar siedliskowy wielu gatunków fauny. Charakteryzuje się walorami krajobrazowymi, zbliżonymi do warunków naturalnych.
130
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
5) „Rynna jeziora Kołomąckiego” - zespół obejmuje wyróżniającą się w krajobrazie rynnę subglacjalną o stromych stokach, z malowniczo położonym jeziorem Kołomąckim otoczonym lasami liściastymi oraz część wsi z parkiem zabytkowym charakteryzującym się okazałym starodrzewem i licznymi drzewami pomnikowymi.
6) „Trzygłów” - zespół obejmuje dużą koncentrację cennych fragmentów krajobrazu kulturowego i naturalnego: zabytkowy kompleks parkowo – pałacowy (park z częścią reprezentacyjną oraz starodrzewem, z licznymi drzewami pomnikowymi i egzotycznymi, XIXw. pałac, odremontowany w latach 70-tych), fragment wsi o długim i bogatym rodowodzie, cmentarz rodowy ze starodrzewem nad j.Trzygłowskim północnym, starodrzew cmentarny w centrum wsi z dziuplastymi dębami o imponujących rozmiarach, okazałe zadrzewienie śródwiejskie (aleja kasztanowców, szpaler lipowy), j.Trzygłowskie - południowe otoczone zadrzewieniem i przyległe tereny będące miejscem występowania licznych gatunków fauny oraz roślin chronionych.
2.5 Fauna Na terenie gminy Gryfice znajdują się miejsca rozrodu i regularnego przebywania zwierząt gatunków chronionych. Do nich należałoby zakwalifikować stanowiska orła białego, bociana czarnego, kani rdzawej i żółwia błotnego. Stanowiska te występują na następujących obszarach: 1) Leśnictwo Lubin - nad Lubieszową, na południe od Rotnowa, w granicach obszaru chronionego krajobrazu „Dolina Lubieszowej”,
proponowanego
2) Leśnictwo Przybiernówko - w granicach proponowanego zespołu przyrodniczo krajobrazowego „Grądy”, 3) Ujście Gardominki i Miedzny do Regi, w granicach proponowanego zespołu przyrodniczo krajobrazowego „Dolina Regi”. Zgodnie z Rozporządzeniem MOŚZNiL, z dn. 06.01.1991r., w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, na obszarach tych obowiązuje zakaz prowadzenia jakiejkolwiek działalności mogącej mieć wpływ na ochronę miejsc rozrodu i regularnego przebywania gatunków chronionych oraz zakaz przebywania poza miejscami wyznaczonymi od 1-go lutego do 31 sierpnia. Obszary chronionego krajobrazu 1) „Dolina Otoczki” Obszar obejmuje szeroką dolinę Otoczki od północnej granicy gminy do ujścia rzeki do Regi. Dolina jest miejscem bytowania wielu gatunków fauny oraz występowania szeregu rzadkich i chronionych roślin, charakterystycznych dla dolin rzecznych i torfowisk. Zakłócenie stosunków wodnych (gęsta sieć melioracyjna odwodniająca użytki zielone, eksploatacja torfu w pobliskiej kopalni „Grądy”) spowodowało zubożenie środowiska przyrodniczego. 2) „Dolina Lubieszowej” Obszar obejmuje dolinę Lubieszowej, od Łopianowa po ujście do Regi (część proponowanego obszaru chronionego znajduje się poza granicą gminy).
131
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Jest to miejsce bytowania ptactwa wodno - błotnego. Nad Lubieszową, na północ od j. Łopianowskiego znajduje się stanowisko rozrodu i regularnego przebywania jednego z ptaków objętych ochroną strefową. Dolina jest miejscem bytowania wielu gatunków zwierząt rzadkich i chronionych oraz występowania chronionych gatunków roślin.
Pomniki przyrody Do obiektów przyrodniczych proponowanych do uznania za pomniki przyrody zaliczono pojedyncze drzewa, aleje przydrożne, głazy narzutowe. W poniższym wykazie nie uwzględniono drzew pomnikowych znajdujących się w parkach zabytkowych w Barkowie, Kołomąciu, Otoku, Rybokartach i Trzygłowie oraz w większych parkach wiejskich (np. Waniorowo, Rotnowo, Baszewice), w których liczba drzew pomnikowych wynosi łącznie kilkadziesiąt okazów. Aleje przydrożne
Przybiernówko – Grądy, aleja klonowo – lipowa Gryfice – Borzyszewo, aleja jesionowa Borzyszewo – Zaleszczyce, aleja kasztanowców Ościęcin – Unibórz, aleja klonowa
Głazy narzutowe [obwód / wysokość w m] - dolina Otoczki na południe od Otoku zespół 6 głazów, w tym: 5.05 x 0,87; 4,50 x 0,85; 4,50 x 0,83; 7,60 x 1,40 zespół 2 głazów: 7,40 x 1,20; 5,70 x 1,10 zespół 14 głazów, w tym: 5,50 x 0,70; 4.80 x 0,86; 4,70 x 0,65; 4,20 x 0,90; 4,00 x 0,70 droga Górzyca – Borzęcin głaz 4,40 x 1,60 Baszewice „Płomień” 6,50 x 2,50 głaz 5,0 x 1,50
2.6 Surowce mineralne Obszar gminy Gryfice był penetrowany przez przemysł naftowy za złożami ropy i gazu, występującymi w obrębie lokalnych struktur antyklinalnych wału pomorskiego. Jednak w rejonie tym, prace poszukiwawcze nie przyniosły pozytywnych rezultatów, tzn. nawiercenia bituminów o przemysłowej wartości. Od 1999r. Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. ma w planach ubieganie się o koncesję na poszukiwanie i rozpoznanie złóż ropy naftowej i gazu ziemnego w rejonie „Gryfice”. Rejon ten, m.in. obejmuje centralną i wschodnią część gminy Gryfice. Zasadniczo, obraz występowania surowców mineralnych kształtują surowce czwartorzędowe, reprezentowane przez surowce ceramiki budowlanej (gliny i iły), kruszywo (piaski i żwiry) oraz surowce organogeniczne (torfy i gytie). Na terenie gminy prowadzono szereg prac geologicznych (wiercenia zwiadowcze i dokumentujące), mających na celu udokumentowanie złóż kruszywa. Na obszarze gminy Gryfice znajduje się duże złoże torfu „Grądy”, eksploatowane od 1989 r. przez „Lasland” Spółka z o.o. Grądy k./Gryfic. Eksploatacja była prowadzona na złożu po wschodniej stronie szosy od 25 lat, obecnie prowadzi się eksploatację zachodniej części złoża. Część wyeksploatowana (wykorzystuje się zaledwie 1/4 - 1/3 objętości złoża, ze względu na jakość torfów) przeznaczona jest pod rekultywację leśną. Zachodnia część złoża posiada powierzchnię ca 130 ha, w pierwszym etapie eksploatacja będzie prowadzona na powierzchni około 50 ha (obecnie przygotowano do rozpoczęcia eksploatacji powierzchnię ca 20 ha). Okres eksploatacji
132
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
tej części złoża określa się na 20 lat. Projektowany leśny kierunek rekultywacji. Na terenie gminy Gryfice znajdują się 23 złoża torfów i gytii. Są to złoża udokumentowane wstępnie (brak właściwej dokumentacji geol.), z określeniem zasobów bilansowych i pozabilansowych kopaliny oraz jej podstawowych parametrów ilościowych i jakościowych (pow. złoża, miąższość, nadkład, stopień rozkładu i popielność). Torfowisko złoża „Grądy” położone jest po zachodniej stronie drogi z Przybiernówka do Cerkwicy, w obrębie zlewni Stuchowskiej Strugi.
2.7 Warunki klimatyczne Gmina Gryfice położona jest na terenie dwóch krain klimatycznych: Pobrzeża Kołobrzeskiego i krainy Gryficko – Nowogardzkiej. Klimat charakteryzującego się przewagą wpływów oceanicznych i pośrednim wpływem Morza Bałtyckiego, czego efektem są małe amplitudy temperatur. Średnia roczna wysokość opadów kształtuje się tu w granicach 550-600 mm. Przeważają tu wiatry umiarkowane z kierunku zachodniego, często występują układy niżowe.
3. Demografia 3.1 Liczba ludności i struktura zmian Prognoza struktury wiekowej ludności miasta i gminy stanowi podstawę do określenia uwarunkowań i przesłanek dotyczących rozwoju gospodarczego rzutujących na wielkość zatrudnienia, a tym samym na pomigracyjne stany ludności. Opierając się na dotychczasowych trendach demograficznych gminy Gryfice oraz opracowanej przez GUS prognozie dla województwa zachodniopomorskiego do 2030 roku, przyjęto dla gminy poniższą koncepcję przemian demograficznych. Wykres nr 1 Prognoza demograficzna dla Gminy Gryfice
70 60 50 40 30 20 10 0
2003
2005
2 0 10
2 0 15
2020
2025
2 0 30
P o w i at Gry f i cki
60 ,9
60 ,8
60 ,5
60 ,5
60 ,4
60 ,1
59,5
Gm i n a Gry f i ce
2 3,7
2 3,5
2 3,5
2 3,5
2 3,4
2 3,4
2 3,4
M i as t o
17
16,8
16,8
16,8
16,7
16,7
16,7
Wi eś
6,7
6,7
6,7
6,7
6,7
6,7
6,7
Przyjmuje się, iż największy spadek liczby ludności nastąpi w okresie bieżącym (20042005), na skutek zwiększonej migracji spowodowanej poszukiwaniem pracy na rynkach Unii Europejskiej. Problem ten dotknie przede wszystkim obszar miejski. W następnym okresie
133
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
sytuacja się unormuje m.in. poprzez powrót części osób do kraju oraz wzrost liczby urodzeń roczników wyżu demograficznego z lat 1978÷83 wchodzącego w wiek tworzenia rodzin. Kolejny spadek liczby ludności nastąpi po 2020 roku i będzie wynikiem malejącego przyrostu naturalnego.
Wykres nr 2 Zmiany liczby ludności w gminie Gryfice
27500 25000 22500 20000 17500 15000 12500 10000
25081
25001
24912
23690
23617
ogółem mężczyźni 12886
12823
12798
12195 1999
12178 2000
12114 2001
12221
12228
11450 2002
Kobiety
11462 2003
Tabela nr 3 Zmiany liczby ludności w gminie i mieście Gryficach Ludność Specyfikacja
Gmina Gryfice
Lata
ogółem
Mężczyźni
Kobiety
1999
25.081
12.195
12.886
96
105,7
2000
25.001
12.178
12.823
96
105,3
2001
24.912
12.114
12.798
95
105,6
23.671
11.450
12.221
90
106,7
2003
23.690
11.462
12.228
90
106.7
1999
bd.
bd.
bd.
bd.
bd.
2000
17.931
8.601
9.330
1.446
108,5
2001
17.880
8.552
9.328
1.442
109,1
16.949
8.109
8.840
1.304
109,0
16.987
8.129
8.858
1.307
109.0
2002
Gryfice – Miasto
Kobiety na 100 mężczyzn
na 1 km2
2002 2003
Od dłuższego już czasu systematycznie odnotowywany jest spadek liczby ludności zarówno na wsi jak i w mieście. Problem ten dotyczy jednak w głównej mierze miasta Gryfice, z którego w ciągu ostatnich 4 lat ubyło ok. 5,5% mieszkańców. Największy spadek ludności odnotowano w 2002 roku i wyniósł on 931 osób, w pozostałych latach wynosił ok. 51 osób rocznie, a w 2003 zmniejszył się do 38 osób. Na terenach wiejskich spadek liczby ludności w tym samym okresie czasu wahał się od 38 do 10 rocznie.
134
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wykres nr 3 Przyrost naturalny mieście i gminie Gryfice na tle Powiatu Gryfickiego
186 200 150 100
72 23
50
89
69
Powiat 22
24 16
Gmina Miasto
0
-7
-24
-50
2000
2001
-34
2002
-8 2003
Tabela nr 4 Ruch naturalny ludności w liczbach bezwzględnych Specyfikacja
Powiat Gryficki
Gmina Gryfice
Gryfice – Miasto
Lata
Małżeństwa
Urodzenia żywe
Zgony
Przyrost naturalny
1999 2000 2001 2002 2003 1999 2000 2001 2002 2003 1999 2000 2001 2002
379 412 343 267 264 104 128 114 101 97 bd. 91 71 83
851 869 776 635 643 263 260 230 218 245 bd. 159 160 134
770 683 704 566 554 259 237 206 225 223 bd. 183 144 168
81 186 72 69 89 4 23 24 -7 22 bd. -24 16 -34
2003
71
161
169
-8
Na przyrost naturalny składają się dwa czynniki liczba urodzeń oraz liczba zgonów. O ile na terenach wiejskich występuje tendencja dodatnia, to w mieście Gryficach od dłuższego czasu bilans przyrostu naturalnego zamyka się wynikiem ujemnym. Porównując jednak rok 2002 i 2003 można zaobserwować spadek tej tendencji, spowodowany wejściem w wiek zakładania rodzin roczników z wyżu demograficznego (1978÷83). Wyraźnie zauważalny jest wzrost liczby urodzeń przy prawie niezmienionej tendencji zgonów. Wykres nr 4 Saldo migracji
135
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
0 -50
-20 -70
-100
-200
-43
-168
Powiat Gmina Miasto Wieś
-51
-82
-90
-150
-3 -36 -46
-94 -153 -156 -156
-163
-250
-237
Tabela nr 5 Migracja wewnętrzna ludności na pobyt stały Napływ
Odpływ z miast
ze wsi
ogółem
Powiat Gryficki
Gmina Gryfice
Miasto Gryfice
1999 2000 2001 2002 2003 1999 2000 2001 2002 2003 2000 2001 2002 2003
1.164 1.043 899 890 744 324 293 234 332 267 190 169 193 194
638 547 435 472 384 198 159 102 195 97 60 85 -
518 459 458 407 374 125 133 131 136 92 108 107 -
Z zagrani cy
ogółem
8 10 6 11 14 1 1 1 1 2 1 1 1 1
1.395 1.211 1062 1127 909 376 383 316 488 359 260 215 346 245
z miast
ze wsi
z zagrani cy
918 748 714 684 630 226 283 208 280 167 146 205 -
460 449 337 421 284 141 135 101 190 84 65 128 -
17 14 11 22 5 9 10 7 18 5 9 4 13 1
-231 -168 -163 -237 -156 -52 -90 -82 -156 -94 -70 -46 -153 -51
Pod względem ruchów migracyjnych rok 2002 odznaczył się największą tendencją spadkową, która dotknęła głównie miasto Gryfice. Porównując jednak dane z terenów wiejskich i miejskich gminy należy stwierdzić, że za wyjątkiem 2002 roku w mieście saldo migracji utrzymuje się w miarę na jednakowym poziomie, gdy tymczasem na terenach wiejskich sukcesywnie rośnie. Duże zmiany w ruchach migracyjnych powinny przynieść lata 2005- 2007 ze względu na poszerzający się dostęp do zagranicznych rynków pracy. Biorąc powyższe pod uwagę, podstawowe elementy demograficznego rozwoju gminy (ludność, wiek mieszkańców, ruchy naturalistyczne, migrację), w okresie do 2020 roku przedstawiać się będą następująco: Zmiana liczby ludności ogółem Podstawą rozwoju demograficznego gminy będzie własny przyrost naturalny, który w oparciu o wojewódzką prognozę GUS wykazuje dla powiatu Gryfickiego tendencję spadkową. Ludność licząca w stanie wyjściowym 60,9 tys. mieszkańców, spadłaby w 2020 roku do 60,5 tys., a w 2030 roku do 59,5 tyś.
Ruchy naturalne Ujemna wartość przyrostu naturalnego dotknie wyłącznie miasto Gryfice, na terenach wiejskich przyrost naturalny powinien utrzymać się na dodatnim poziomie.
Migracja
136
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Do największego ubytku ludności przyczyni się migracja zewnętrzna spowodowana brakiem możliwości zaspokojenia przez gminę popytu na pracę dla znacznej liczby bezrobotnych jak i wchodzącej w wiek zdolności do pracy młodzieży. Część ludności skorzysta z ofert pracy na rynkach Unii Europejski, część w sąsiednich gminach i regionach.
Rozwój demograficzny według struktury wiekowej ludności Przemiany struktury wiekowej wskazują jednoznacznie na trwały proces starzenia się społeczeństwa. Zmniejszeniu ulegać będą grupy dzieci i młodzieży, zwiększać się zaś będzie liczba osób w wieku emerytalnym.
3.2 Sieć osadnicza Układ osadniczy gminy Gryfice stanowią miasto Gryfice oraz 53 wiejskie jednostki osadnicze, w tym 30 wsi sołeckich i 23 drobnych wsi, kolonii, przysiółków i leśniczówek. Wskaźnik gęstości zaludnienia gminy wynosi 90 osób/1km2, przy średniej wojewódzkiej 74 osób/1km2. Miasto Gryfice jest siedzibą gminy i powiatu oraz ośrodkiem administracyjno – usługowym dla całego powiatu gryfickiego. Miejscowości przekraczających 300 mieszkańców jest w gminie 6, są to: Barkowo, Baszewice, Prusinowo, Przybiernówko, Świeszewo, Trzygłów. Tabela nr 6 Sieć osadnicza Sołectwa
Miejscowości
Specyfikacja
Powierzchnia w km2
Powiat Gryficki
1018
104
181
30
53
-
1
30%
29%
-
0,6%
262
Gmina Gryfice Gryfice - Miasto
13
Gmina Gryfice w stosunku do pow. gryfickiego Miasto Gryfice w stosunku do pow. gryfickiego
26%
1,3%
Tabela nr 7 Wykaz sołectw gminy Gryfice
Lp.
Nazwa sołectwa
BARKOWO z miejscowościami: Lubin, Brodniki, Grębocin 2 BASZEWICE 3 BORZĘCIN 4 DOBRZYŃ 5 DZIADOWO 6 GÓRZYCA 7 GRĄDY 8 JASIEL z miejscowością ZAGÓRCZE 9 KUKAŃ z miejscowościami: Wołczyno, Krakowice 10 LUBIESZEWO 1
Liczba mieszkańców dane bieżące 612 284 121 26 104 234 62 156 212 80
137
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
11 ŁOPIANÓW 12 NIEDŹWIEDZISKA 13 OTOK z miejscowością ZACISZE 14 OŚCIĘCIN z miejscowością: Podłęcze 15 PRUSINOWO z miejscowością: Niekładź 16 PRZYBIERNÓWKO 17 ROTNOWO z miejscowością: Skowrony 18 RYBOKARTY z miejscowością: Lubków 19 RZĘSKOWO 20 SIKORY z miejscowością: Mierzyn 21 SKALIN z miejscowością: Raduń 22 SMOLĘCIN 23 STAWNO z miejscowością: Sokołów 24 ŚWIESZEWO TRZYGŁÓW z miejscowościami: Rzęsin, Grochów, 25 Kołomąć 26 WANIOROWO 27 WILCZKOWO 28 WITNO ZALESZCZYCE z miejscowościami: Borzyszewo, 29 Jabłonowo, Popiele 30 ZIELIN
68 69 335 292 667 449 194 183 238 85 180 139 263 320 1087 72 65 32 168 55
Tabela nr 8 Gospodarstwa domowe według liczby osób* Specyfikacja
O liczbie osób: ogółem 1
2
3
4
5 i więcej
Ludność w gospodarstwach domowych
Przeciętna liczba osób w gospo-darstwie domowym
Powiat Gryficki
20.279
4.229
4.692
4.136
3.987
3.235
60.407
2,98
Gmina Gryfice
7.923
1.525
1.939
1.661
1.627
1.171
23.518
2,97
Gryfice - Miasto
5.881
1.147
1.519
1.285
1.224
706
16.821
2,86
Gmina Gryfice w stosunku do powiatu gryfickiego
39%
36%
41%
40%
40%
36%
39%
99,66%
Miasto Gryfice w stosunku do powiatu gryfickiego
29%
27%
32%
31%
30%
22%
28%
96%
138
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
*Stan na dzień 20.05.2002r. Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002r.
Gospodarstwa domowe Na bazie przyszłego kształtowania się wskaźnika przeciętnej liczby osób przypadającej na jedno gospodarstwo, liczba gospodarstw, wynosząca w stanie istniejącym 7,9 tys., nieznacznie spadnie w 2020 roku do 7,86 tys., a więc o 0,04 tys. Ponieważ zgodnie z założeniami spadek ten dotyczyć będzie głównie miasta, ilość gospodarstw domowych na terenach wiejskich nie powinna ulec zmianie.
139
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
3.3 Władze lokalne Rada Miejska w Gryficach została wybrana w wyborach powszechnych w dniu 27 października 2002 roku i liczy 21 radnych. Przy Radzie działają następujące stałe komisje: Komisja Gospodarki i Rolnictwa,
Komisja Edukacji, Kultury i Spraw Społecznych, Komisja Budżetu i Finansów Komisja Rewizyjna
Struktura organizacyjna Urzędu Miejskiego
Burmistrz Zastępca Burmistrza Skarbnik Sekretarz Radca Prawny Pełnomocnik do spraw ochrony informacji niejawnych Komendant Gminny Ochrony Przeciwpożarowej i Przeciwpowodziowej Gminne Biuro Reagowania Urząd Stanu Cywilnego Wydział Planowania Przestrzennego i Gospodarki Gminnej ° ° ° ° °
planowanie przestrzenne inwestycje i remonty gminne gospodarka komunalna zarządzanie drogami przydział mieszkań
Wydział Rolnictwa, Gospodarki Nieruchomościami i Ochrony Środowiska ° rolnictwo i ochrona zwierząt ° ochrona środowiska ° gospodarka gruntami ° gospodarka lokalami
Wydział Finansowy ° ° ° ° °
księgowość płace i kadry podatki od nieruchomości podatki rolne kasa
Wydział Ogólno-Administracyjny
140
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
° ° ° ° ° °
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
ewidencja ludności ewidencja działalności gospodarczej promocja gminy sport turystyka administracja ochroną informacji Jednostki organizacyjne gminy
Straż Gminna Zakład Gospodarki Komunalnej Zespół Placówek Oświatowych Ośrodek Pomocy Społecznej Gryficki Dom Kultury Biblioteka Publiczna Przedszkola, Szkoły Podstawowe i Gimnazja Spółki Gminy
Gryfickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Obecnie w Urzędzie Miejskim liczba etatów pracowników merytorycznych wynosi 40.
141
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
4. Budżet
4.1. Bilans dochodów i wydatków budżetowych
Bilans dochodów i wydatków gminy w latach 2003-2004 wraz z prognozą na lata 2005-2009 ilustruje poniższy wykres: Wyk re s n r 5 Po ró w n an i e p o z i o m u p l an o w an yc h d o c h o d ó w i w ydat k ó w z bu d ż e t u gm i n y (w m l n z ł) 45 40
30 25
36,6 35
36 34,8
35
37,2
37,5
37,5
33,6
33,6
33,9
37,4 36,4
31,5 31,2
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
doch ody
31,2
34,8
36,6
37,2
37,5
37,5
37,4
wyda t ki
31,5
36
35
33,6
33,6
33,9
36,4
Na 2003 rok w I wersji budżetu Gminy Gryfice zaplanowano niedobór w wysokości 2,6 mln zł., który przeznaczony był w znacznej mierze na spłatę wcześniejszych zobowiązań (spłata rat pożyczki z NFOŚiGW w Warszawie w wysokości 1.000.000 zł oraz spłata rat kredytu z Banku Spółdzielczego w Gryficach w wysokości 1.200.000). Wydatki budżetowe nieznajdujące pokrycia w planowanych dochodach w zaplanowano pokryć przychodami pochodzącymi z pożyczek: 2.200.000 zł oraz wolnych środków jako nadwyżki środków pieniężnych na rachunku bieżącym budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikającej z rozliczeń kredytów i pożyczek z lat ubiegłych: 400.000 zł. Największe wydatki inwestycyjne były związane z gospodarką mieszkaniową (ul. Kamieńska – Trzygłowska) oraz uzbrojenie terenu ul. Niechorskiej (woda, gaz, energia elektr., drogi, melioracje) i budową Sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej nr 4 stanowiąc około 16 % całego budżetu. Na 2004 rok zaplanowano niedobór na poziomie 2,5 mln zł., który planowano pokryć kredytem lub pożyczką długoterminową. Podobnie jak w roku poprzednim większość rozchodów była przeznaczona na spłatę rat pożyczki z NFOŚiGW w Warszawie i WFOŚiGW w Szczecinie (1.350.000 zł ) oraz rat kredytu z Banku Spółdzielczego w Gryficach (978.000) Wydatki budżetowe nie znajdujące pokrycia w planowanych dochodach w zaplanowano pokryć przychodami pochodzącymi z kredytów zaciąganych w bankach krajowych wysokości 2.500.000 zł. Największe wydatki inwestycyjne
142
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
były związane z kontynuacja prac z lat ubiegłych: gospodarka mieszkaniowa (ul. Kamieńska – Trzygłowska), uzbrojenie terenu ul. Niechorskiej (woda, gaz, energia elektr., drogi, melioracje) i budową sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej nr 4. Na 2005 rok zaplanowano niedobór na stałym poziomie 2.5 mln zł., który ma zostać pokryty przychodami pochodzącymi z kredytów zaciąganych w bankach krajowych. Zaplanowano spłatę kolejnych rat pożyczki z NFOŚiGW w Warszawie i WFOŚiGW w Szczecinie (2.312.016 zł ) oraz spłatę rat kredytu z Banku Spółdzielczego w Gryficach i z Banku Ochrony Środowiska Oddział w Szczecinie (1.678.000 zł). Wydatki inwestycyjne były związane z kontynuacja prac z lat ubiegłych: gospodarka mieszkaniowa (ul. Kamieńska – Trzygłowska), uzbrojenie terenu ul. Niechorskiej (woda, gaz, energia elektr., drogi, melioracje) i budową sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej nr 4 oraz z rozpoczęciem programu „Rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w latach 2004 – 2006” Etap I remont Kamiennej Bramy. We wszystkich analizowanych latach budżet Gminy zamknął się zaplanowanym wcześniej niedoborem. Dynamika dochodów i wydatków, czyli ich procentowa zmiana w stosunku do poprzedniego roku, została przedstawiona na poniższym wykresie. Dane na wykresie zostały przedstawione w ujęciu nominalnym. Wyk re s n r 6 Po ró w n an i e d yn am i k i d o c h o d ó w i w yd at k ó w gm i n y (ro k p o p rz e d n i = 1 0 0 %)
120 115
114,2 111,5
110
109 105,1
105 100
101,6
100 97,2
95 90
100,8 100
100
107,4 100
96
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
d yn a m ik a d oc h od ów
100
111,5
105,1
101,6
100,8
100
100
d yn a m ik a w yd a tk ów
100
114,2
97,2
96
100
109
107,4
143
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wykres nr 7 Prognoza stanu zadłużenia gminy Gryfice do roku 2009
15 00 0 00 0 10 00 0 00 0 5 00 0 00 0 0 2 0 03
2 0 04
20 0 5
20 0 6
2 00 7
2 00 8
2 0 09
d łu g n a k on ie c r oku
Tabela nr 9 Zadłużenie gminy Gryfice w latach 2003-2009 (w tys. zł) Wyszczególnienie
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
zadłużenie ogółem (na koniec roku) kredyty
13.287
13.548
12.058
8.464
4.600
1.000
0
2.200
3.722
4.544
3.400
1.800
0
0
pożyczki
10.214
9.140
7.514
5.064
2.800
1.000
0
wymagalne zobowiązania
872
0
0
0
0
0
0
Zobowiązania związane z przyrzeczonymi środkami z UE
0
686
0
0
0
0
0
Wykres nr 8 Zadłużenie gminy Gryfice do roku 2009
144
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
15000000 10000000 5000000 0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
zadłużenie ogółem kredyty pożyczki wymagalne zobowiązania pożyczki związne z przyrzeczonymi środkami z UE
Wykres nr 9 Wskaźnik długu do dochodu (w %)
45 40 35 30 25 20 15 10 5 0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Wykres nr 10 Obciążenie roczne budżetu z tytułu spłaty zadłużenia
145
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
5000000 4 604 556
4500000
4 127 990
4000000
4 244 800 3 806 400
3500000 3 159 794
3000000 2 642 000
2500000 2000000 1500000
1 030 000
1000000 500000 0
0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Tabela nr 10 Struktura obciążenia rocznego budżetu gminy Gryfice z tyt. spłaty zadłużenia w latach 2003-2010 w (tys. zł) Wyszczególnienie Spłaty rat kredytów z odsetkami Spłaty rat pożyczek z odsetkami Spłaty pożyczek związanych ze zobowiązaniami z przyrzeczonych środków z UE Razem
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
1455
1237
2012
1452
1827
1827
1922
0
1187
1922
1906
2675
2417
1884
1030
0
0
0
686
0
0
0
0
0
2 642
3159
4604
4127
4244
3806
1030
0
146
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wykres nr 11 Wskaźnik rocznej spłaty zadłużenia do dochodu w latach 2003-2009 12 10,7 10 8,5
11,3
11,1
10,2
9,1
8 6 4 2,8 2 0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
4.2 Dochody Poziom dochodów budżetu gminy Gryfice został przedstawiony na przykładzie planu dochodów na rok 2005. Strukturę dochodów, czyli udziały poszczególnych składników w dochodach Gminy przedstawiono na poniższym wykresie. Wykres nr 12
Struktura dochodów gminy z podziałem na sfery (w %) 2%
4%
21%
44%
29% Gospodarka mieszkaniowa
Pomoc społeczna
Subwencje oświatowa i wyrównawcza
Dochody od osób prawnych i fizcznych
Pozostałe
Z danych zaprezentowanych na w powyższym wykresie wynika, że zdecydowanie największy udział w dochodach Gminy mają podatki i opłaty lokalne, ich udział wynosi 44%. Drugą
147
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
pozycję w dochodach stanowią subwencje – 29%. Na kolejnych miejscach znalazły się dotacje celowe na pomoc społeczną oraz gospodarka mieszkaniowa. Na dochody własne gminy składają się dochody z następujących grup: • podatki i opłaty lokalne • dochody z majątku gminy • udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu Państwa • inne dochody.
Tabela nr 11 Plan dochodów budżetu Gminy Gryfice na rok 2005 Nazwa
Rolnictwo i łowiectwo Leśnictwo Transport i Łączność Gospodarka mieszkaniowa Działalność usługowa Administracja publiczna Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa Obrona narodowa Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem Różne rozliczenia (subwencja oświatowa i wyrównawcza dla JST) Oświata i wychowanie Pomoc społeczna Razem
Plan dochodów na 2005rok Ogółem W tym zadania własne 350 111 350 111 7 600 7 600 336 548 336 548 1 511 246 1 511 246 110 000 110 000 180 900 10 800 3.820 500 6000
W tym zadania zlecone 170 100 3.820
-
Udział %w budżecie 1% 1% 4%
500 6000
-
15 650 429
15 650 429
-
44%
10 523 089
10 523 089
-
29%
3 000 7 870 100
3 000 760 100
7 110 000
21%
35 553 343
29 268 923
7 284 420
100%
Zestawienie opracowano na podstawie Zarządzenia Burmistrza Gminy Gryfice Nr 281/05 z dnia 14 stycznia 2005r. w sprawie ustalenia układu wykonawczego budżetu gminy na 2005 rok
148
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
4.3 Charakterystyka dochodów Rolnictwo i łowiectwo – w tej kategorii mieszczą się środki na dofinansowanie inwestycji z zakresu infrastruktury wodociągowej i sanitacyjnej wsi pozyskane ze źródeł pozabudżetowych (350.111 zł). Leśnictwo – ujęte są dochody z tytułu najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze (7.600 zł) Transport i Łączność – środki na dofinansowanie inwestycji w zakresie budowy i modernizacji gminnych dróg publicznych pozyskane ze źródeł pozabudżetowych (336.548) Tabela nr 12 Gospodarka Mieszkaniowa Nazwa Gospodarka gruntami i nieruchomościami Wpływy z opłat za zarząd, użytkowanie i użytkowanie wieczyste nieruchomości Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze Wpływy z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności Wpływy ze sprzedaży składników majątkowych Pozostałe odsetki oraz wpływy z różnych dochodów
Wartość w zł 1.511.246 60.000
% 100% 4%
180.000
12%
20.000
1,5%
1.241.000zł
82%
10.246
0,5%
Działalność usługowa prowadzona przez Zakład Gospodarki Komunalnej, przynosi dochody w wysokości 110.000 zł. Dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze wynoszą 40.000 zł (36%), a wpływy z usług 70.000 zł (64%). ZGK w Gryficach prowadzi działalność w zakresie: • dostawa wody i odprowadzanie ścieków, • wywóz i unieszkodliwianie odpadów stałych i płynnych, • utrzymanie obiektów rekreacyjno – wypoczynkowych • zarządzanie składowiskiem odpadów komunalnych, • utrzymanie czystości i porządku na terenie Gminy Gryfice, • pielęgnacja i utrzymanie terenów zielonych, • usługi pogrzebowe, • roboty publiczne i interwencyjne. Administracja publiczna – 180.900 zł z czego większość stanowią dochodu związane z zadaniami przekazywanymi przez urząd wojewódzki 171.900 zł – 95%, z czego dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami wznoszą 170.100 zł, zaś dochody jednostek samorządu terytorialnego związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami wynoszą 1.800 zł, a pozostałe 5% stanowią wpływy z różnych opłat urzędu gminy – 9.000 zł. Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa – dochody pochodzą z dotacji celowej otrzymanej z budżetu państwa na
149
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami w wysokości – 3.820 zł. Obrona narodowa dochody pochodzą z dotacji celowej otrzymanej z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami w wysokości 500 zł. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa dochody pochodzą z grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych od ludności w wysokości 6.000 zł. Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej w wysokości 15.650.429 zł Wykres nr 13 Struktura dochodów w budżecie gminy Gryfice w 2005r.
0% 40% 36%
6%
18%
poda t e k od dzia ła ln oś ci gos poda rcze j os ób fizyczn ych Wpływy z poda t ku roln e go, poda t ku le ś n e go, poda t ku od czyn n oś ci cywiln opra wn ych , poda t ków i opła t loka ln ych od os ób pra wn ych i in n ych je dn os t e k orga n iza cyjn ych Wpływy z poda t ku roln e go, poda t ku le ś n e go, poda t ku od s pa dków i da rowizn , poda t ku od czyn n oś ci cywiln opra wn ych ora z poda t ków i opła t loka ln ych od os ób fizyczn ych 2.806.293 Wpływy z różn ych opła t Udzia ły gm in w poda t ka ch s t a n owią cych doch ód bu dże t u pa ń s t wa
Podatek od działalności gospodarczej osób fizycznych, opłacany w formie karty podatkowej stanowi 0,3% tj. 50.000 zł Wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatków i opłat lokalnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych, które stanowią 36% tj. 5.661.371 zł składają się z: Tabela nr 13 Wpływy z podatku Nazwa Wartość w zł Podatek od nieruchomości Podatek rolny Podatek leśny Podatek od środków transportowych Podatek od czynności cywilnoprawnych Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków Razem
4.700.000 500.000 80.234 354.137 26.000 1.000 5.661.371
Wpływy z podatku rolnego, podatku leśnego, podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatków i opłat lokalnych od osób fizycznych stanowią 18%, tj. 2.806.293 zł.
150
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
Nazwa
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 14 Wpływy z podatku Wartość w zł
Podatek od nieruchomości Podatek rolny Podatek leśny Podatek od środków transportowych Podatek od spadków i darowizn Podatek od posiadania psów Wpływy z opłaty targowej Podatek od czynności cywilnoprawnych Wpływy z różnych opłat Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu podatków
1.600.000 600.000 3.430 295.863 20.000 10.000 10.000 200.000 8.000 59.000
Razem
2.806.293
Wpływy z różnych opłat stanowią 5,7% tj. 904.000 zł, a składają się na nie: Tabela nr 15 Wpływy z różnych opłat Nazwa Wartość w zł Wpływy z opłaty skarbowej Wpływy z opłaty administracyjnej za czynności urzędowe Wpływy z opłaty eksploatacyjnej Wpływy z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu Wpływy z innych lokalnych opłat pobieranych przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie odrębnych ustaw
500.000 5.000 75.000 300.000 24.000
Razem 9.004.293 Udziały gmin w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa stanowi 40%, zaś jego wartość wynosi 6.228.765 zł, z czego na podatek dochodowy od osób fizycznych przypada 5.878.765 zł, zaś na podatek dochodowy od osób prawnych 350.000. Różne rozliczenia – w skład tej pozycji, która stanowi 29% dochodów gminy (10.523.089 zł) wchodzą: część oświatowa subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego z subwencji ogólnej z budżetu państwa z kwotą 9.187.255 zł, część wyrównawcza subwencji ogólnej dla gmin z subwencji ogólnej z budżetu państwa z kwotą 1.132.868zł, różne rozliczenia finansowe w tym pozostałe odsetki z kwotą 20.000 zł oraz część równoważąca subwencji ogólnej dla gmin z subwencji ogólnej z budżetu państwa z kwotą 182.966 zł Oświata i wychowanie - zespoły obsługi ekonomiczno - administracyjnej szkół wpływy z usług 3.000 zł. Pomoc społeczna stanowi 21% dochodów gminy z kwotą 7.870.100zł, a składają się na nią: Tabela nr 16 Pomoc społeczna Nazwa Świadczenia rodzinne oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego z dotacji celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej oraz niektóre świadczenia rodzinne z dotacji celowych otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia społeczne Ośrodki pomocy społecznej z dotacji celowej otrzymanej z budżetu państwa na realizację własnych zadań bieżących gmin Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze
Razem
Wartość w zł 6.447.000
85.000
868.000 405.000 65.100 9.004.293
151
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia społeczne wynoszą 868.000 zł z czego dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami wynoszą 537.000 zł a dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację własnych zadań bieżących gmin 331.000 zł. Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze wynoszą 65.100 zł z czego wpływy z usług dają 24.000 zł, dotacje celowe otrzymane z budżetu państwa na realizację zadań bieżących z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych gminie ustawami 41.000 zł, a dochody jednostek samorządu terytorialnego związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami 100 zł.
4.4 Wydatki
Poziom wydatków budżetu gminy Gryfice został przedstawiony na przykładzie planu wydatków na rok 2005. Strukturę wydatków, czyli udziały poszczególnych składników w dochodach Gminy przedstawiono na poniższym wykresie.
Wykres nr 14 Struktura wydatków gminy w %
5%
2%
1%
2%
1%
39%
5%
13%
32% oświata i wychowanie pomoc społeczna administracja publiczna gospodarka mieszkaniowa gospodarka komunalna i ochrona środowiska transport i łączność bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa obsługa długu publicznego ochrona zdrowia
152
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 17 Plan wydatków budżetu Gminy Gryfice na rok 2005 Nazwa Plan wydatków na 2005 rok Ogółem W tym W tym zadania zadania własne zlecone Rolnictwo i łowiectwo 40.540 40.540 Transport i łączność 690.000 690.000 Gospodarka mieszkaniowa 1.532.000 1.532.000 Działalność usługowa 224.000 224.000 Administracja publiczna 3.851.046 3.680.946 170.100 Urzędy naczelnych organów 3.820 3.820 władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa Obrona narodowa 500 500 Bezpieczeństwo publiczne i 366.101 366.101 ochrona przeciwpożarowa Dochody od osób prawnych, 49.000 49.000 od osób fizycznych i od innych jednostek osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem Obsługa długu publicznego 614.540 614.540 Różne rozliczenia 207.000 207.000 Ochrona zdrowia 322.200 322.200 Oświata i wychowanie 12.937.433 12.937.433 Pomoc społeczna 10.888.233 3.778.233 7.110.000 Edukacyjna Opieka 162.630 162.630 Wychowawcza Gospodarka komunalna i 1.644.444 1.644.444 ochrona środowiska Kultura i ochrona dziedzictwa 1.382.840 1.382.840 narodowego Kultura fizyczna i sport 147.000 147.000 Razem 35.063.327 27.778.907 7.284.420
Udział %w budżecie 2% 5% 12%
1%
2% 1% 37 % 31 % 5% 4% 100%
Zestawienie opracowano na podstawie Zarządzenia Burmistrza Gminy Gryfice Nr 281/05 z dnia 14 stycznia 2005r. w sprawie ustalenia układu wykonawczego budżetu gminy na 2005 rok
4.5 Charakterystyka wydatków Rolnictwo i łowiectwo – (40.540 zł) w tej kategorii mieszczą się wydatki przeznaczone na zakup usług remontowych z zakresu melioracji wodnych (7.000 zł), wpłaty gminy na rzecz izb rolniczych w wysokości 2% uzyskanych wpływów z podatku rolnego (22.000 zł) oraz pozostała działalność (11.540), na którą składają się zakup materiałów i wyposażenia oraz zakup pozostałych usług.
153
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Transport i Łączność – z kwotą 690.000 zł stanowi 2% wszystkich planowanych wydatków z czego na lokalny transport zbiorowy przypada 50.000 zł, zaś na utrzymanie dróg gminnych zakup usług remontowych – 640.000 zł. Gospodarka mieszkaniowa – z kwotą 1.532.000 zł, stanowi 5% wydatków gminy, z czego na Gospodarka gruntami i nieruchomościami 67.400 zł, działalność Towarzystwa Budownictwa społecznego 460.000 zł, a na wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych - budowę budynku mieszkalnego przy ul. Kamieńskiej - Trzygłowskiej 1.004.600 zł Na Działalność Usługową przeznaczono 224.000 zł, z czego 70.000 zł na plany zagospodarowania przestrzennego, 30.00 zł na opracowania geodezyjne i kartograficzne oraz dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych zakładów budżetowych - dosprzętowienie cmentarza 14.000 zł oraz zakup usług remontowych cmentarz w Gryficach i w Ościęcinie 110.000 zł. Wydatki na Administrację Publiczną mają pochłonąć 3.851.046, co stanowi prawie 12% całości budżetu gminy. Kształtują się one następująco: Tabela nr 18 Wydatki Urząd wojewódzki kwoty w zł Nagrody i wydatki osobowe nie zaliczone do wynagrodzeń Wynagrodzenie osobowe pracowników Składki na Fundusz Pracy Składki na ubezpieczenia społeczne Dodatkowe wynagrodzenia roczne Zakup materiałów i wyposażenia Zakup usług pozostałych Podróże służbowe krajowe Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Razem
600 207.766 13.600 37.078 5.272 5.800 6.500 1.245 4.400 282.261
Tabela nr 19 Wydatki Rada gminy
kwoty w zł
Równe wydatki na rzecz osób fizycznych Zakup materiałów i wyposażenia Zakup usług pozostałych Podróże służbowe krajowe Podróże służbowe zagraniczne Razem
240.000 3.900 13.900 600 600 259.000
Tabela nr 20 Wydatki Urząd Miejski Wynagrodzenie osobowe pracowników Dodatkowe wynagrodzenia roczne Składki na ubezpieczenia społeczne Składki na Fundusz Pracy Zakup materiałów i wyposażenia Zakup energii Zakup usług remontowych Zakup usług zdrowotnych Zakup usług pozostałych Podróże służbowe krajowe Różne opłaty i składki Odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych Koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych Razem
kwoty w zł 1.782.000 144.500 323.000 45.800 160.600 150.000 40.905 2.000 255.910 20.000 7.400 40.000 2.000 50.000 3.027.115
Tabela nr 21 Wydatki Pozostała działalność
kwoty w zł
154
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Promocja gminy Wpłaty gmin i powiatów na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego oraz związków gmin lub związków powiatów na dofinansowanie zadań bieżących – Pomerania Wpłaty gmin i powiatów na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego oraz związków gmin lub związków powiatów na dofinansowanie zadań bieżących - Unia Dorzecza Regi Wpłaty gmin i powiatów na rzecz innych jednostek samorządu terytorialnego oraz związków gmin lub związków powiatów na dofinansowanie zadań bieżących - Związek Gmin R-XXI Dozór mienia i roboty interwencyjne Razem
70.700 15.000 10.000 150.000 36.970 282.670
Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa – wydatki całkowicie bilansują się z dochodami i zamykają się kwotą 3.820 zł. Obrona – wydatki bilansują się z dochodami i zamykają się kwotą 500 zł. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa – wydatki na ten cel stanowią 1% całości wydatków w gminie (366 101 zł), a skupiają się na dwóch instytucjach Ochotniczej Straży Pożarnej (180.382 zł) oraz Straży Miejskiej (185.719 zł) Wydatki związane z poborem Dochodu od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej wyniosły 49.000 zł. Obsługa długu publicznego wyniosła 614.540 zł, co stanowiło 2% całkowitych wydatków z budżetu gminy. Z kolei w Rozliczeniach różnych w budżecie przewidziano na 207.000 jako rezerwę. Oświata i wychowanie zajmuje wiodącą pozycje w budżecie gminy. Z kwotą 12.937.433 zł stanowi 39% całości wydatków. Tabela nr 22 Wydatki na oświatę Szkoły podstawowe Szkoła Podstawowa nr 3 w Gryficach Szkoła Podstawowa nr 4 w Gryficach Szkoła Podstawowa w Trzygłowie Szkoła Podstawowa w Górzycy Szkoła Podstawowa w Prusinowie Szkoły podstawowe – Inwestycje – sala gimnastyczna w SP4 Razem Przedszkola Przedszkole Nr 1 w Gryficach Przedszkole Nr 2 w Gryficach Przedszkole przy Szkole Podstawowej Nr 3 w Gryficach Przedszkole przy Szkole Podstawowej Nr 4 w Gryficach Przedszkole przy Szkole Podstawowej w Trzygłowie Przedszkole przy Szkole Podstawowej w Górzycy Przedszkole przy Szkole Podstawowej w Prusinowie Razem Gimnazja Gimnazjum Nr 1 w Gryficach Gimnazjum Nr 2 w Gryficach Gimnazjum "Talent-Promocja-Postęp" Razem
Wartość w zł 2.801.500 1.949.860 817.980 490.710 541.450 237.492 6 838 992 Wartość w zł 430.000 370.000 122.239 79.698 100.233 46.940 40.890 1.190.000 Wartość w zł 1.742.740 1.782.789 95.630 3.621.159
Ponadto wydatki na oświatę obejmują dowożenie uczniów do szkół, które rocznie jest przeznaczone 678 000 zł, na zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół 462.610 zł, na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli 63 072 zł, pozostała działalność 83 600 zł z czego na
155
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
sport szkolny a na Związek Nauczycielstwa Polskiego 2 500.
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
81 100
zł
156
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wykres nr 15 Struktura wydatków na oświatę i wychowanie w % 5%
5% 28%
53%
9%
szkoły
przedszkola
gimnazja
dowożenie uczniów do szkół
pozostałe
Wydatki na Ochronę Zdrowia wynoszą 322.200zł i stanowią 1%, czego większość stanowią środki przekazywane są na przeciwdziałanie alkoholizmowi, a pozostała część w wysokości 22.000 zł na lecznictwo ambulatoryjne. Pomoc społeczna z kwotą 10.888.233 zł stanowią drugą pozycję (32%) w budżecie gminy. Domy pomocy społecznej (świadczenia społeczne) wynoszą 112.560 zł, świadczenia rodzinne oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 6.447.000zł, składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej oraz niektóre świadczenia rodzinne 85.000 zł, zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia społeczne 1.378.181 zł, dodatki mieszkaniowe 1.700.000 zł, ośrodki pomocy społecznej 661.683 zł, usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 483.309 zł, na pozostałą działalność 20.500 zł. Wykres nr 16 Struktura wydatków na pomoc społeczną w % 16%
6%
4%
1%
1%
13%
59%
domy pomocy społecznej
świadczenia rodzinne
zasiłki i pomoc w naturze
dodatki mieszkaniowe
ośrodki pomocy społecznej
usługi opiekuńcze
pozostałe
Edukacyjna opieka wychowawcza, na którą składają się m.in. świetlice w szkołach podstawowych nr 3 i 4 w Gryficach, w Trzygłowie, Prusinowie, Górzycy oraz w gimnazjach nr 1 i 2 w Gryficach wynosi 162.630 zł.
157
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Gospodarka komunalna i ochrona środowiska wynosi 1.644.444 zł, co stanowi 5% budżetu gminy. Wydatki przeznaczone są na oczyszczanie 130.000 zł, utrzymanie zieleni w mieście Gryfice – 210.000zł, schronisko dla zwierząt – 6.000 zł, oświetlenie ulic placów i dróg – 604.000 zł, Zakłady Gospodarki Komunalne 250.600 zł, z czego kanalizacja sanitarna w Gryficach - II etap 50.600 zł, oraz zakup środków transportu specjalistycznego zamiatarko – śmieciarka 200.000 zł oraz na pozostałą działalność 443.844. Wydatki na Kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego wynoszą 1.382.840 zł, na które to składają się następujące pozycje: domy i ośrodki kultury, świetlice i kluby 496.300 zł, biblioteki 429.730 zł, ochrona i konserwacja zabytków z kwotą 427.620 zł. Na ochronę i konserwację zabytków składają się: a) dotacje celowe z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie prac remontowych i konserwatorskich obiektów zabytkowych przekazane jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych - dofinansowanie modernizacji zabytkowych Kościołów – 40.000 zł b) wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych - Rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego w latach 2004 - 2006 (obiekty zabytkowe i Pl. Zwycięstwa) 387.620 zł., w tym: -
Baszta prochowa 80.702 zł
-
Kamienna Brama – 268.400 zł
- Kaplica Św. Jerzego – 38. 517 zł c) dotacja celowa z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji stowarzyszeniom - Gryfickie Towarzystwo Kultury 29.190 zł. Kultura fizyczna i sport – 147.000 zł, kwotę tą obejmują w całości dotacje celowe z budżetu gminy na finansowanie lub dofinansowanie zadań zleconych do realizacji stowarzyszeniom.
158
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
5. Działalność Gospodarcza
5.1 Uwarunkowania Najważniejszymi uwarunkowaniami rozwoju ekonomicznego gminy są: położenie gminy poza obszarami znacznej aktywności gospodarczej (pas nadmorski, aglomeracja szczecińska, strefa przygraniczna) i z dala od krajowych arterii komunikacyjnych. Fakt ten stanowi przesłankę dotychczasowych trendów rozwoju demograficznego gminy, który utrzyma się w okresie perspektywicznym poniżej własnego przyrostu naturalnego. Konkurencja obszarów aktywnych gospodarczo przyciągać będzie ludność i spowoduje jej odpływ z obszaru gminy. Przewiduje się, że pomigracyjny wariant ogółem będzie niższy od wariantu biologicznego.
Monofunkcjonalność obszarów wiejskich gminy, o czym decyduje przewaga w zakresie gospodarki żywnościowej.
wysoka ranga miasta Gryfice jako ośrodka podregionalnego (pomocniczego w stosunku do ośrodka wojewódzkiego) w wojewódzkiej hierarchii sieci osadniczej – pozwala zakładać, że miasto będzie rozwijać się powyżej własnego przyrostu naturalnego, a więc także poprzez imigrację ludności. W studium rozwoju przestrzennego województwa (w dawnych granicach) zakładano docelowo istnienie trzech takich ośrodków: Gryfice, Stargard Szczeciński i Świnoujście. Miastu Gryfice przypadałaby rola ośrodka obsługi ponadlokalnej na północnym obszarze województwa zachodniopomorskiego.
159
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
5.2 Zasoby siły roboczej Wykres nr 17 Ludność w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym w gminie Gryfice
Produkcyjny 63,4
2003
23,42
2002
24,26
Produkcyjny 62,63
13,11
24,99
Produkcyjny 62,57
12,44
2001
13,19
2000
26,12
Produkcyjny 63,4
12,24
1999
27,18
Produkcyjny 60,66
12,16
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Przedprodukcyjny Produkcyjny Poprodukcyjny
Analiza dotychczasowych trendów dla gminy Gryfice na przestrzeni czterech ostatnich lat wykazuje systematyczny spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym o ok. 4% oraz wzrost ludności w wieku produkcyjnym o ok. 3% i poprodukcyjnym o ok. 1% (porównując dane z 1999r. z stanem na 2003r.). Na obszarze samego miasta Gryfice tendencja ta jest jeszcze bardziej widoczna, choć trzeba dodać, iż podobnie struktura wiekowa ludności występuje w całym powiecie gryfickim. Jest to wynik malejącego przyrostu naturalnego oraz wejściem w wiek produkcyjny roczników wyżu demograficznego. Tabela nr 23 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym Specyfikacja
Lata
Ogółem
1999 2000 Powiat Gryficki 2001 2002 2003 1999 2000 Gmina Gryfice 2001 2002 2003 2000 2001 Miasto Gryfino 2002 2003
75.340 75.444 75.721 61.029 60.920 25.081 25.001 24.912 23.671 23.690 17.931 17.880 16.987 16.987
razem
Struktura
razem
struktura
razem
struktura
Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym
20.638 20.003 19.305 15.326 14.710 6.816 6.531 6.224 5.743 5.547 4.316 4.104 3.824 3.703
27,39% 26,51% 25,60% 25,11% 24,15% 27,18% 26,12% 24,99% 24,26% 23,42% 24,07% 22,95% 22,56% 21,80%
45.193 45.857 46.497 37.909 38.419 15.215 15.411 15.588 14.825 15.019 11.337 11.457 10.828 10.965
59,99% 60,79% 61,65% 62,12% 63,06% 60,66% 61,64% 62,57% 62,63% 63,40% 63,23% 64,08% 63,89% 64,55%
9.509 9.584 9.619 7.794 7.791 3.050 3.059 3.100 3.103 3.124 2.278 2.319 2.297 2.319
12,62% 12,70% 12,75% 12,77% 12,79% 12,16% 12,24% 12,44% 13,11% 13,19% 12,70% 12,97% 13,55% 13,65%
66,7 64,5 62,2 61,0 58,6 64,8 62,2 59,8 59,7 57,7 58,2 56,1 56,5 54,9
Przed-produkcyjny
W wieku produkcyjny
po- produkcyjny
W oparciu o przyszłe kształtowanie się wskaźnika aktywności zawodowej ludności, opracowano prognozę zasobów siły roboczej, jako podstawowego czynnika bilansu zatrudnienia.
160
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
grupa przedprodukcyjna będzie ulegała zmniejszeniu jako całość, ale faktyczne zmniejszenie będzie dotyczyło szkoły podstawowej 7÷14 lat (7÷12 po uwzględnieniu reformy szkolnictwa) i szkoły średniej 15 (13)÷17 lat. Grupy: żłobkowa i przedszkolna będą rosły, z uwagi na to, że w wiek tworzenia rodzin wchodzą roczniki wyżu demograficznego z lat 1978÷83, co zwiększy przewidywaną liczbę urodzeń.
grupa produkcyjna będzie rosła z uwagi na wspomniany wyżej wyż demograficzny – roczniki 1978÷83, wejdą w wiek produkcyjny. Znaczący wzrost grupy produkcyjnej trwać będzie do 2008 r., po czym systematycznie zacznie się zmniejszać. Tak więc jeszcze przez najbliższe trzy lata trwać będzie stosunkowo dynamiczny przyrost zasobów siły roboczej, stwarzając tym samym problemy na rynku pracy.
grupa poprodukcyjna ludności – do 2009 roku utrzyma swoją dotychczasową malejącą tendencję. Stąd problemy społeczne tej grupy nie zaznaczą się jeszcze wyraźnie do 2010r. Skokowy wzrost tej grupy nastąpi dopiero w roku 2010 i wówczas stworzy ona poważne problemy socjalne.
wskaźnik obciążenia ekonomicznego – adekwatnie do trendu ludności wskaźnik obciążenia ekonomicznego – ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób grupy produkcyjnej zmaleje do poziomu 50,8 w 2009 r. i zacznie wzrastać do 2020 r. do poziomu 65 osób. Spadek wskaźnika jest tylko pozornie zjawiskiem korzystnym, gdyż odbywa się dzięki spadkowi urodzeń.
5.3 Rynek pracy Rynek pracy, jest charakteryzowany poprzez następujące zjawiska: Dojazdy do pracy. W bilansie zatrudnienia pozycja dojazdów do pracy jest i będzie występowała bez względu na wielkość stopy bezrobocia. Szacunki stanu istniejącego utrzymają się w okresie perspektywicznym, a nawet mogą ulec zwiększeniu – przy dalszej stabilnej sytuacji ekonomicznej kraju i spadku bezrobocia. Gryfice są i pozostaną głównym ośrodkiem generującym miejsca pracy w których zatrudnienie znajdują osoby nie tylko z terenów wiejskich gminy Gryfice, ale również z całego powiatu. Wielkość dojazdów należy traktować jako orientacyjny szacunek.
Miejsca pracy. Najwięcej miejsc pracy oferuje sektor usługowy, w tym z przewagą sektora usług rynkowych, kolejne miejsce zajmuje sektor przemysłowy z budownictwem. Przewiduje się, iż niniejsza struktura zatrudnienia do 2010 roku nie ulegnie radykalnym zmianom, gdyż każdy dział gospodarki posiada potrzeby wzrostu zatrudnienia bądź warunki rozwoju pociągające za sobą jego wzrost. Teren gminy jest dogodny dla lokalizacji drobnego i średniego przemysłu, rozwoju budownictwa oraz usług i rzemiosła. Najwolniej będzie rozwijała się sfera budżetowa [administracja, oświata, ochrona zdrowia], której udziały procentowe mogą ulec nawet minimalnemu zmniejszeniu. Spadek udziału zatrudnienia zanotuje rolnictwo, którego rozwój zmierza w kierunku wielkoobszarowych gospodarstw o niewielkim zatrudnieniu [w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych]. Przemysł może osiągnąć wysoką dynamikę wzrostu, ale będzie to zależało od przyjęcia przez inwestorów złożonych przez gminę ofert lokalizacyjnych. Największy wzrost ilościowy udziału procentowego wystąpi w usługach, handlu i gastronomii. Wykres nr 18
161
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Struktura rynku pracy wg. sektorów
Sektor Usług Nierynkowych
Sektor Przemysłowy i Budownictwo
Sektor Rolny
Sektor Usług Rynkowych
Charakterystyczne dla gminy Gryfice jest duży udział sektora publicznego w tworzeniu miejsc pracy. Jest to zjawisko niekorzystne i powinno ono jak najszybciej ulec zmianie, jeżeli gmina ma być konkurencyjna w stosunku do otoczenia.
Wykres nr 19 Struktura rynku pracy
Struktura Rynku Pracy
Sektor Prywatny
Sektor Publiczny
Tabela nr 24 Pracujący z podziałem na sektory Specyfikkacja
Powiat Gryficki
Rok
Ogółem ogółem
w tym kobiety
Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo, rybołówstwo i rybactwo
Przemysł i budowni-ctwo
Usługi rynkowe
nierynkowe
2000
8.974
4.193
613
2.933
2.297
3.131
2001
8.995
4.292
442
3.022
2.350
3.181
2002
7 313
3 629
259
2 392
1 920
2 742
2003
7 525
3 761
197
2 328
2 285
2 715
162
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
Gmina Gryfice
Miasto Gryfice
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
2000
3.797
1.885
195
1.152
1.134
1.316
2001
3.977
2.066
139
1.156
1.191
1.491
2002
3 933
2 065
130
1 176
1 058
1 569
2003
4 252
2 262
94
1 121
1 448
1 589
2000
3.233
1.712
42
917
1.055
1.219
2001
3.437
1.881
52
914
1.085
1.386
2002
3 394
1 884
43
907
967
1 477
2003
3 667
2 088
37
762
1 367
1 501
Jeżeli chodzi o strukturę rynku pracy wg płci, to w ostatnich latach można zaobserwować wzrost aktywności zawodowej kobiet, takna tyle że w 2003 roku liczba kobiet pracujących jest o 272 osoby wyższa niż liczbaprzewyższała liczbę pracujących mężczyzn. Bilans zatrudnienia Analiza problematyki zatrudnienia w gminie oparta jest na następujących przesłankach. Punktem wyjściowym jest ogólny stan ludności z którego – przy zastosowaniu wskaźnika aktywności zawodowej – wynika wielkość zasobów siły roboczej. Uzyskane wielkości zasobów siły roboczej – 15 tys. osób, w dochodzeniu do wielkości zatrudnienia muszą być pomniejszone o liczbę bezrobotnych – ogółem ok. 3,1 tys. Jako wynikowe poszczególnych elementów bilansu zatrudnienie dla gminy w 2010r. szacowane jest na poziomie 11,5 tys., co oznacza wzrost o 2,7 tys. w całym piętnastoleciu. Podobna wielkość wystąpi w 2020 roku [11,7 tys.]. Z liczby ogólnej na miasto przypada 9,3 tys. a na wieś 2,2 tys. miejsc. Dla miasta oznacza to wzrost o 2,3 tys. miejsc, a na wsi o 0,4 tys. miejsc.
5.4 Bezrobocie Bezrobocie w gminie (21,8%) jest stosunkowo wysokie i stanowi dla władz samorządowych poważny problem do rozwiązania. Z problemem tym boryka się szereg gmin wschodniej części województwa i całe środkowe Pomorze. Niemniej na tle powiatu sytuacja w gminie w ostatnim okresie uległa znacznej poprawie. Gmina Gryfice zajmuje obecnie trzecie miejsce zaraz po gminach nadmorskich, takich jak Rewal i Trzebiatów. Porównując dane bieżące ze stanem z roku 2003, bezrobocie w gminie spadło o 3,4%. Tabela nr 25 Stan bezrobocia w Powiecie Gryfickim
163
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Powiat Gryficki Zamieszkali na wsi
Ogółem
Gmina
Wskaźnik Bezrobocia
Razem
Kobiety
Razem
Gmina Brojce
680
356
680
356
29,8 %
Gmina Gryfice
3 268
1 673
1 092
587
21,8 %
Gmina Karnice
818
407
818
407
31,5 %
Miasto i Gmina Płoty
1 588
822
950
489
28,3 %
Gmina Rewal
400
196
400
196
18,8 %
Miasto i Gmina Trzebiatów
2 211
1 244
908
525
20,5 %
Powiat Gryficki
8 965
4 698
4 848
2 560
23,3 %
*Stan na 31.XII. 2004 rok
Kobiety
Źródło WUP w Szczecinie
Wykres nr 20 Wskaźnik bezrobocia w Gminie Gryfice 25 24 23
wskaźnik bezrobocia
22 21 20 19 2002
2003
2004
I kw 2005
Na terenie gminy struktura bezrobocia kształtuje się w sposób odmienny od tendencji ogólnokrajowych. Najwięcej bezrobotny zarejestowanych bezrobotnych zarejestrowanych jest na terenie miejskim, stanowią oni 67% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Niniejszy stan wynika jednak z faktu, iż ludność miejska gminy stanowi ok. 72% wszystkich mieszkańców. Biorąc pod uwagę liczbę bezrobotnych przypadających na ogólną liczbę mieszkańcowimieszkańców na terenach wiejskich i miejskich, tendencja jest odwrotna. W stosunku do ogólnej liczby ludności zamieszkującej tereny wiejskie bezrobotni stanowią 15,5 %, w przypadku miasta wskaźnik ten jest niższy i wynosi 12,8%. Jeżeli chodzi o strukturę bezrobotnych wg płci to w niewielkim stopniu więcej bezrobotnych jest wśród mężczyzn. Ta sytuacja w pełni pokrywa się z danymi na temat znacznego wzrostu aktywności zawodowej kobiet w gminie. Wykres 21
164
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Struktura bezrobocia w Gminie Gryfice bezrobotni w gminie
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0
w tym mężczyźni w tym kobiety bezrobotni zamieszk. na wsi w tym mężczyźni
2002
2003
2004
w tym kobiety
I kw. 2005
Tabela nr 26 Bezrobocie w Gminie Gryfice w tym z prawem do zasiłku
Liczba bezrobotnych Ogółem
kobiety
w tym zamieszk. na wsi
w tym kobiety
ogółem
w tym kobiety
2002
3 553
1 741
1 154
610
637
225
23,1%
2003
3 569
1 780
1 162
609
610
232
24,1%
2004
3 268
1 673
1 092
587
463
174
21,8%
2005*
3 141
1 543
1 038
528
458
165
20,7%
*Stan na koniec kwietnia 2005 rok
Źródło WUP w Szczecinie
165
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
5.5 Gospodarka
Gmina Gryfice jest gminą o silnie rozwiniętym sektorze produkcji artykułów rolniczych i spożywczych. Dużym atutem gminy jest zwłaszcza przetwórstwo zbożowe korzystającekorzystające z nowoczesnych elewatorów. Wykorzystuje się też naturalne bogactwo pokłady torfu ogrodniczego. Do najlepiej prosperujących przedsiębiorstw zalicza się: Zakład LasLand, PKS Gryfice Sp. Z o.o., Krajowa Spółka Cukrowa S.A. w Toruniu Oddział Cukrownia "Gryfice" w Gryficach, a także POOL-SPA - producent wanien akrylowych i Centrum International - producent galanterii papierniczej. Ponadto w gminie funkcjonuje rozbudowana sieć Banków: Bank Spółdzielczy, PeKaO SA, PKO BP SA, BGŻ. Na terenie gminy funkcjonuje jeden z największych producentów mięsa i przetworów w regionie zachodniopomorskim - Zakład Przetwórstwa Mięsnego J. Z. Grabowscy z Ościęcina. Kolejnym liczącym się zakładem jest Nadleśnictwo Gryfice prowadzące gospodarkę na obszarze 18.200 ha. Wykres nr 22 Struktura podmiotów gospodarczych w gminie Gryfice
Pośrednictwo finansowe 3%
Pozostałe 20%
Rolnictwo i leśnictwo 3%
Przemysł 4% Budownictwo 7%
Handel i naprawa 27%
Obsługa nieruchomości 27%
Transport i łączność 5%
Hotele i restauracje 4%
Źródło: US w Szczecinie dane za rok 2003
Tabela nr 27 Podmioty gospodarcze wg sekcji*
166
Pośrednictwo finansowe
i firm, nauka Obsługa nieruchomości
1999
426
426
489
1997
914
397
1219
529
-
622
2000
520
433
537
2143
1008
428
1323
561
-
725
2001
490
437
528
2138
877
427
1435
567
-
780
2002 2003
320
352
475
1925
896
357
1277
542
-
716
337
354
492
2003
992
351
1327
-
200
1107
1999
113
137
214
744
52
171
948
398
-
230
2000
148
140
226
776
55
177
950
412
-
272
2001 2002
137
131
212
826
101
160
865
362
-
297
107
135
200
822
109
151
844
366
-
310
2003
107
138
211
849
118
151
840
bd.
86
607
2000
29
124
200
697
51
146
912
407
-
247
2001 2002
29
115
179
725
93
129
755
334
-
264
29
118
164
723
100
123
736
339
-
264
2003
29
121
175
743
110
123
728
bd.
75
542
Rok
Źródło: US w Szczecinie
Wykres nr 23 Podmioty gospodarcze wg. sekcji
3500
Pozostałe sekcje
3000
Obs łu ga n i e ru c h o m o ś c i Transport, gosp. m agazynow a Hotele i restauracje Handel i napraw a
2500 2000 1500
Budow nictw o
1000
Przenysł
500 0 1999
Rolnictw o
2000
2001
2002
2003
Źródło: US w Szczecinie
167
Pozostałe sekcje
Transport, gospodarka magazynowa i łączność
Ochrona zdrowia i opieka społeczna
Hotele i restauracje
Miasto Gryfice
Handel i naprawy
Gmina Gryfice
Budownictwo
Powiat Gryficki
Przemysł
Specyfikacja
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
łowiectwo i leśnictwo Rolnictwo,
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 28 Sklepy, punkty sprzedaży paliw i targowiska* Sklepy
Punkty sprzedaży paliw
Targowiska Stałe
Powiat Gryficki Gmina Gryfice Miasto Gryfice
Sezonow e (w ciągu roku)
ogółem
Pracujący
ogółem
Pracują cy
ogółe m
powierzch nia w m2
850
1 574
13
29
4
5 695
3
19,9
331
689
2
5
3
5 550
1
10,9
285
618
2
5
3
5 550
1
10,9
*Stan na koniec 2002 rok
Źródło US w Szczecinie
Większość zakładów przemysłowych (z przewagą przetwórstwa rolno–spożywczego i przedsiębiorstw budowlano–remontowych)oraz punktów usługowych znajduje się w mieście Gryfice i obsługuje całą gminę. Największym zakładem jest Cukrownia „Gryfice” S.A., która ze względu na generowane miejsca pracy posiada strategiczne znaczenie dla miasta i gminy. Poza tym istnieje kilka mniejszych zakładów przetwórstwa mięsnego, magazyny zbożowe, Zakład Eksploatacji Torfu w Grądach, niewielkie tereny eksploatacji kruszyw oraz Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach w skład którego wchodzi Zachodniopomorski Szpital Specjalistyczny. Spory odsetek stanowią również podmioty zajmujące się działalnością hotelowo-gastronomiczną, z tym że większość z nich pomimo posiadania siedziby w Gryficach prowadzi działalność w pasie gmin nadmorskich.
5.6 Rolnictwo Uwarunkowania i kierunki rozwoju działalności rolniczej Rolnictwo stanowi podstawą funkcję gminy Gryfice. Na potencjał rozwojowy obszaru gminy składają się następujące czynniki: duży areał użytków rolnych o stosunkowo wysokiej klasie bonitacyjnej, wartość szacunkowa 1 ha użytków rolnych wynosi 52,8 pkt (wg. IUNG), udział kompleksów pszennych wynosi 15,8 %, a żytnich 60,5 % powierzchni gruntów ornych gminy; znaczny udział gruntów ornych w pow. użytków rolnych (73,7 %); korzystne warunki klimatyczne dla rozwoju rolnictwa (łagodny klimat, długi okres wegetacji, duża wilgotność powietrza); faliste ukształtowanie powierzchni, które nie utrudnia produkcji rolnej a podnosi walory krajobrazowe; możliwość uzyskania wysokiego poziomu produkcji rolnej; duże zasoby siły roboczej; wyposażenie większości wsi w wodociągi; położenie gminy Gryfice w pasie nadmorskim (odległość ok. 30 km od morza); dobrze rozwinięta sieć dróg, jednak w bardzo złym stanie technicznym; wykształcona funkcja miasta Gryfice jako ośrodka subregionalnego w odniesieniu do pozostałych gmin; obecność i utrzymanie na terenie gminy jednostki prowadzącej działalność w zakresie hodowli roślin oraz w gminie sąsiedniej stacji hodowli zwierząt i tym samym możliwość pozyskania wysokiej klasy materiału siewnego i rozrodczego. Do najważniejszych czynników ograniczających rozwój zalicza się:
niekorzystną strukturę własności z uwagi na niski potencjał sektora prywatnego i ciągły
proces transformacji mienia Skarbu Państwa; nieprawidłową strukturę agrarną gospodarstw indywidualnych; zbyt słabo rozwinięty przemysł rolno – spożywczy, przestarzałe technologie; spadek produkcji zwierzęcej; achwianie bilansu wodnego poprzez odprowadzenie wód z gruntów rolnych w okresach ich nadmiaru do cieków;
168
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
mała aktywność społeczności lokalnej; małe zasoby finansowe społeczności; niestabilną politykę rolną; niekorzystną strukturę zasiewów z uwagi na dominację zbóż, co uniemożliwia właściwe stosowanie płodozmianu i jest przyczyną rozwoju chorób roślin oraz zubożenia i degradacji gleby; niewykorzystanie możliwości produkcyjnych obiektów produkcyjnych; niski poziom rozwoju innych funkcji, które mogłyby się przyczynić do podniesienia dochodu gospodarstw rolniczych oraz ożywienia gospodarczego rejonu. Gmina Gryfice ogólnie charakteryzuje się dużym współczynnikiem gruntów rolnych w stosunku do ogólnej powierzchni gminy, który wynosi 63,2 %. Dal porównania średnia wojewódzka dla gruntów rolnych stanowi 46 %, a w wielu gminach jest ona dużo niższa Tabela nr 29 Użytkowanie gruntów w ha* Użytki rolne razem
grunty orne
sady
Łąki
pastwis ka
Powiat Gryficki
101 819
65 118
49 103
95
11 654
4 266
21 188
15 513
Gmina Gryfice
26 163
16 534
12 729
35
2 842
928
5 831
3 798
Miasto Gryfice
1 240
582
432
12
127
11
61
597
*Stan na dzień 20.05.2002r. Źródło: Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002r.
Jeżeli chodzi o strukturę własności gruntów rolnych to charakteryzuje się ona jeszcze wysoki wskaźnikwysokim wskaźnikiem upaństwowienia. Grunty będące własnością Skarbu Państwa stanowią, bowiem, aż 63,90 %, a z kolei we władaniu sektora prywatnego jest ok. 30% gruntów użytków rolnych (uwzględniając osoby fizyczne i spółdzielnie) Szczegółowe zestawienie struktury władania gruntami zawiera poniższy wykres oraz tabela. Wykres nr 24 Struktura gruntów rolnych w gminie Gryfice
169
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Kościół, związki wyznaniowe
Spółódzielnie
Pow. Wyrównawcze
Osoby fizyczne
Gmina
Skarb Państwa
Tabela nr 30 Struktura władania użytkami rolnymi Lp.
1.
Wyszczególnienie
Skarb Państwa, w tym: - zasób ANR - Lasy Państwowe - SP. – w użytkowaniu wieczyste - SP. – pozostałe
2.
Grunty gminy
3.
Osoby fizyczne, w tym: - gospodarstwa rolne - pozostałe indywidualne
4.
Pow. Ogółem
Spółdzielnie w tym - rolne - mieszkaniowe
[ha]
[%]
16.717
63,90%
9463
56,61%
5685
34,00%
162
0,97%
1407
8,42%
605
2,31%
7127
27,24%
6737
94,53%
390
5,47%
653
2,50%
643
98,47%
10
1,53%
5.
Kościoły i zw. wyznaniowe
63
0,24%
6.
Pow. wyrównawcza
924
3,53%
7.
26163
74
0,28
26.163
100,00%
Tabela nr 31 Gospodarstwa indywidualne Lp.
1 1
Wielkość gospodarstw w ha
Miejscowość
2 Baszewice, Lubin
1-2
2-5
5-10
10-15
15-30
30-50
>50
Razem
3 5
4 2
5 -
6 1
7 1
8 -
9 1
10 10
170
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34
Borzęcin Dobrzyń Dziadowo Górzyca Grądy Jasiel Kukań, Wołczyno, Popiele Lubieszewo Łopianów Niedźwiedziska Ościęcin Otok PrrzybiernówkoPrzyb iernówko Rotnowo Rzęskowo Rybokarty Sikory Skalin Smolęcin Stawno, Sokołów Świeszewo Trzygłów WanierowoWaniorow o Witno Wilczkowo Zaleszczyce Zacisze Zagórcze Zielin Kołomąć Raduń Jabłonowo Borzyszewo Razem wieś: Razem miasto: Razem gmina:
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
1 4 2 3
1 1 2
1 2 1 3 3 1
3 3 5 2 -
4 1 5 4 3 2
3 1 2 1 -
1 1
14 6 12 16 9 9
6
2
4
6
5
-
1
24
2 1 4 2
4 3 4 1
3 1 4 1 3
2 2 1 5
4 1 8 3 3
1 1 -
1 -
16 5 16 14 14
4
1
3
3
4
1
1
17
3 4 3 1 1 12 2
1 6 3 1 1 3 7 -
4 1 1 1 2 5 5 4
6 2 4 2 1 3 12 2
5 6 9 6 2 13 1
4 1 2 1 6 -
1 3 1 1 -
24 23 23 10 8 11 2 55 9
2
3
2
-
2
-
-
9
1 5 1 1 1 1 4
2 2
1 5 1 1 1 1 2
5 1 1 3 3 2 1 1 -
1 4 4 6 2 1 2 1 -
1 1 2 2 -
1 2 -
8 12 15 10 7 9 3 2 3 8
76
50
67
82
113
30
15
433
30
17
20
5
7
2
3
84
106
67
87
87
118
32
18
517
Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Specyfika obszaru gminy Gryfice warunkują następującą waloryzację rolniczej przestrzeni produkcyjnej:
Obszar rolnictwa intensywnego – obowiązuje maksymalna ochrona gleb przed zmianą przeznaczenia na cele nierolnicze, zakaz zabudowy na terenach poza obszarami wyznaczonymi w studium. Obszar obejmuje swoim zasięgiem następujące obręby: Waniorowo, Grębocin, Barkowo
171
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
i rozpościera się pomiędzy rzeką Regą a drogą relacji Ościęcin – Gryfice.
Teren jednorodny z dominacją gruntów ornych najwyższej jakości. Podłoże budują w przewadze utwory zwięzłe, gliniaste, ze znacznymi domieszkami pyłowymi. Stanowią je gleby brunatne wyługowane oraz pseudobielicowe. Grunty żyzne o bardzo dobrych stosunkach powietrzno – wodnych i nisko falistej rzeźbie terenu. Na obszarze występuje dominacja własności państwowej i spółdzielczej, duże obiekty inwentarskie zlokalizowane są w miejscowościach: Trzygłów, Baszewice, Grębocin i Barkowo. Kierunek produkcji roślinnej – okopowo - zbożowy z wysokim udziałem roślin towarowych, w szczególności buraków cukrowych i rzepaku. Kierunek chowu zwierząt – bydło i trzoda chlewna, chów w cyklu zamkniętym, lokalnie chów owiec. Ze względu na wysoką jakość środowiska przyrodniczego obowiązuje utrzymywanie gleb w wysokiej kulturze. Rozwój przemysłu rolno – spożywczego wyłącznie dla potrzeb terenowych jednostek produkcyjnych. Na obszarze nie występują bariery dla intensyfikacji produkcji rolniczej i istnieje możliwość rozwoju funkcji turystycznej wysokokwalifikowanej w oparciu o lokalne walory środowiska i zaplecze budynkowe [pałac w Trzygłowiu].
obszar rolnictwa średnio intensywnego – zajmuje pozostały obszar gminy Gryfice. Obszar zróżnicowany zarówno pod względem struktury użytkowej, jak i własnościowo – organizacyjnej. W obszarze tym znajdują się grunty orne przeważnie przeciętnej jakości oraz użytki zielone w przewadze kompleksu 2Z. Wśród użytków rolnych rozproszone są kompleksy leśne. Obszar stanowi fragment wysoczyzny morenowej, pod względem urzeźbienia dość zróżnicowany, we wschodniej i środkowej części gminy dominują obszary płaskie, natomiast w zachodniej falisto – pagórkowate. Ponad 60 % powierzchni gruntów ornych stanowią kompleksy żytnie bardzo dobre, a około 20 % żytnie. W niewielkich obszarach występują gleby najlepsze, rozpościerające się w obrębach: Niekładź, Otok i Borzęcin. Na terenach tych należy prowadzić oszczędną gospodarkę gruntami, ochronę przed zmianą przeznaczenia na cele nierolnicze. Największe ośrodki produkcji rolniczej zlokalizowane są w miejscowościach: Prusinowo, Niekładź, Przybiernówko, Otok, Raduń, Smolęcin, Łopianów. Na obszarze znajduje się siedziba SHR w Prusinowie. Część majątku Skarbu Państwa nadal pozostaje niezagospodarowana: Niekładź, Otok, część zainwestowania w Brodnikach oraz majątek RSP Smolęcin. Możliwości produkcyjne obszaru: ° kierunek produkcji roślinnej – zbożowo - okopowy z udziałem roślin towarowych, warzyw, krzewów jagodowych (truskawki) i sadów, lokalnie rozwój ogrodnictwa, ° kierunek chowu zwierząt – tucz trzody chlewnej i chów bydła, lokalnie produkcja drobiarska.
172
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Preferencje: ° przemysł mięsny i mleczarski (obrzeża miasta Gryfice); ° rozwój agroturystyki, w szczególności w rejonie wsi w południowo – zachodniej części gminy; ° zaplecze surowcowe dla miasta Szczecina, Kołobrzegu i pasa nadmorskiego.
Obszary podlegające ochronie zajmują niewielkie powierzchnie. Są to: °
projektowane użytki ekologiczne – na obszarach bezpośrednio przyległych wyklucza się możliwość lokalizacji obiektów fermowych oraz prowadzenia gospodarki powodującej jakiekolwiek zmiany na terenie tych użytków; tereny bezpośredniej alimentacji wód podziemnych – ograniczenia związane są z wysokim nawożeniem mineralnym i stosowaniem środków ochrony roślin, całkowicie wyklucza się rolnicze wykorzystanie gnojowicy; obszary chronionego krajobrazu – zaostrzenia w lokalizacji obiektów.
° °
Zagrożenia: ° na niektórych terenach występuje niekorzystny proces erozji gleb. Na
° °
obszarach wskazane jest stosowanie zabiegów i płodozmianów przeciwerozyjnych z uwzględnieniem upraw wieloletnich (motylkowe drobnonasienne); zakwaszenie gleb – konieczność systematycznego wapnowania.
5.7 Rybactwo Na terenie gminy Gryfice działalność rybacka prowadzona jest na niewielką skalę, jako funkcja uzupełniająca. Bazę produkcyjną stanowią jeziora Skarbu Państwa wody płynące (Rega, Wołcza i Gardominka) oraz nieliczne stawy hodowlane. Gmina charakteryzuje się bardzo niskim wskaźnikiem jeziorności wynoszącym zaledwie 0,33 % – przy średniej wojewódzkiej – 2,17 %.
5.8 Leśnictwo W gminie Gryfice jest obecnie ok. 5.725 ha gruntów leśnych w tym lasów 5.578 ha. Większość z nich stanowi własność Skarbu Państwa i znajduje się pod zarządem Lasów Państwowych lub w mniejszym stopniu Agencji Nieruchomości Rolnej. Własnością gminy jest zaledwie 11 ha, zaś lasy prywatne zajmują 44,9 ha. Lesistość na terenie gminy Gryfice kształtuje się na poziomie 21,3 %, czyli dużo po niżej średniej wojewódzkiej, która wynosi 34,6 . Wykres nr 25 Struktura własności lasów
173
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Skarb Państw a 98,40%
Podm ioty fizyczne 1,40%
Gm ina 0,20%
Lasy Państwowe należą do dwóch Nadleśnictw: Gryfice oraz Rokita. Mimo występowania szerokiego spektrum siedlisk leśnych, dominują tutaj świeże siedliska borowe, przede wszystkim: bór świeży i bór mieszany świeży. Uwarunkowane to jest niską żyznością substratu glebowego.
174
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
6. Warunki życia mieszkańców
6.1 Sytuacja mieszkaniowa Największą spółdzielnią mieszkaniową na terenie gminy Gryfice jest SM „Nad Regą”, ponadto w mieście Gryfice i na terenach wiejskich istnieje szereg mniejszych spółdzielni mieszkaniowych (m.in. „Gardeminka”, Spółdzielnia „Płomyk” itd.). W gminie prężnie funkcjonuje Gryfickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o.o. Oprócz tych podmiotów w gminie funkcjonują zasoby komunalne, wojskowe oraz liczne zasoby mieszkaniowe pozostające we władaniu wspólnot mieszkaniowych, których powstanie związane było z przeprowadzonym uwłaszczeniem w gospodarce mieszkaniowej przeprowadzanej na majątku b. Państwowych Gospodarstw Rolnych, państwowych zakładach pracy oraz częściowo na własności komunalnej i zasobach wojskowych. W zakresie mieszkalnictwa stopień zaspokojenia potrzeb mieszkańców gminy Gryfice zbliżony jest do wskaźników ogólnowojewódzkich. W 2005 roku na terenie gminy zostało oddane do użytku 48 mieszkań w mieście Gryfice. Tabela nr 32 Struktura mieszkaniowa w gminie Gryfice na tle Powiatu Gryfickiego Mieszkania
Ogółem
Powierzchnia mieszkań w m
użytkowa
Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m
Powiat Gryficki Gmina Gryfice Miasto Gryfice
72
w tym Ogółem budownictwo indywidualne 2002 rok 66 9258
w tym budownictwo indywidualne
Ogółem
w tym budownictwo indywidualne
9016
128,6
136,6
25
19
2715
2473
108,6
130,2
16
16
2030
2030
126,9
126,9
Powiat Gryficki Gmina Gryfice Miasto Gryfice
109
109
16432
16432
150,8
150,8
39
39
5804
5804
148,8
148,8
32
32
4885
4885
152,7
152,7
2003 rok
Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie 2003, 2004r.
Wykres nr 26 Struktura mieszkaniowa w Gminie Gryfice w latach 2003-2004
175
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
40 35 30 25 20 15 10 5 0
Mieszkania Budow nictw o indyw idualne
2002 rok
2003 rok
6.2 Wodociągi
W powiecie gryfickim i gminie Gryfice 100% zaopatrzenia w wodę konsumpcyjną pochodzi z ujęć wód podziemnych. Tabela nr 33 Ujęcia wody w powiecie gryfickim Ujęcia wody wg. wielkości poboru m3/d 10.000 – 1.000 1.000-100 Poniżej 100 Razem
Powiat gryficki
Gmina Gryfice
2 13 66 81
1 3 19 23
Źródło: Program ochrony środowiska powiatu gryfickiego
W gminie Gryfice 97,8% ludności zaopatrywana jest z wodociągów grupowych lub lokalnych, a 2,2% ze studni przydomowych – jest to 503 mieszkańców gminy. Długość sieci wodociągowej wynosi 99,1, zaś ilość przyłączy wynosi 1835. Tabela nr 34 Wodociągi Specyfikacja
Sieć wodociągowa w km
Połączenia wodociągowe w km
Zużycie wody w m3/rok
na 1 mieszk. w
m3/rok Gmina Gryfice
99,1
1835
751,1
31,7
Miasto Gryfice
44,6
1092
569,7
33,7
*Stan na dzień 31.12.2003r.
Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie 2004r.
6.3 Kanalizacja Na terenie gminy Gryfice z 31 wsi objętych siecią wodociągową (całkowicie lub częściowo) tylko 9 posiada sieć kanalizacyjną i urządzenia oczyszczające [różne typy oczyszczalni o przepustowości 20 – 200 m3/d], obsługujących na ogół tylko część wsi [głównie
176
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
zabudowa dawnych PGR] – Barkowo, Baszewice, Brodniki, Grębocin, Ościęcin, Prusinowo, Stawno, Trzygłów, Waniorowo. W przeważającej większości wsi, ścieki bytowe utylizowane są indywidualnie poprzez szamba, stanowiąc duże zagrożenie dla gruntu i pobliskich rowów melioracyjnych. Kilkanaście wsi nie posiada żadnych urządzeń oczyszczających. Tabela nr 35 Kanalizacja Specyfikacja
Sieć kanalizacyjna w km
Połączenia kanalizacyjne
Gmina Gryfice
59,8
1685
Miasto Gryfice
48,9
1511
*Stan na dzień 31.12.2003r.
Źródło: Urząd Statystyczny w Szczecinie 2004r.
6.4 Gospodarka odpadami stałymi W gminie Gryfice zlokalizowane są trzy nieużytkowane i zdewastowane wiejskie punkty gromadzenia odpadów w rejonie wsi: Trzygłów – Rzęsin; Ościęcin – Świeszewo; Grądy – Przybiernówko. Wszystkie posiadają zachowaną strefę ochronną – 100 m. Zakłada się ich rekultywację. W rejonie wsi Kołomąć funkcjonuje nieczynne składowisko odpadów trujących. Padlina wywożona jest do zakładu utylizacji w Golczewie. Nieczystości płynne wywożone są na oczyszczalnię ścieków w Gryficach. W ramach rozwoju gospodarki odpadami planuje się dalsze wprowadzenie programu gospodarki odpadami dla terenów gminnych, rozbudowę istniejącego składowiska odpadami, z lokalizacją zakładu przetwórstwa odpadów i recykling, rozbudowę wysypiska o część przeznaczoną do kompostowania odpadów organicznych, jak także wydzielenie kwatery dla odpadów niebezpiecznych. Planowana jest także modernizacja spalarni odpadów medycznych w Zachodniopomorskim Szpitalu Specjalistycznym w Gryficach. Od 1989r. działa na terenie miasta Gryfice nowe komunalne składowisko odpadów, zlokalizowane w rejonie wsi Smolęcin. Wysypisko to jest zorganizowane, posiada zachowaną strefę ochrony sanitarnej – 500 m. Przewidziany okres eksploatacji do roku 2010.
177
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 36 Oczyszczalnie ścieków na terenie Gminy Gryfice L.p. Lokalizacja Oczyszczalni 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Gryfice Barkowo (Imhoff) Brodniki Trzygłów Grębocin Prusinowo Rzęsin (Imhoff) Baszewice PKP Gryfice – Zdroje Nadleśnictwo Ościęcin – Z.P.M. Grabowscy Gryfice - Cukrownia Waniorowo – Oś. Opiek.Wych.
Przepustowość wg decyzji wodnoprawnej lub nominalna m3/d. 6000 85 25 154 20 120 25 40 10 200 300 18
Rzeczywista ilość oczyszczonych ścieków m3/d. 4000 53 7 80 8 75 17 40 10 200 184 10
6.5 Zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną oraz w gaz
6.5.1. Energia elektryczna Przez teren gminy Gryfice przebiegają linie energetyczne napowietrzne wysokich napięć 110 KV. Do linii o znaczeniu ponadgminnym należy zaliczyć: linia 110 KV Kamień Pomorski – Gryfice, linia 110 KV Gryfice - Kołobrzeg, linia 40 KV – zasilająca Resko postulowano do modernizacji 110KV. Sieć miasta Gryfice zasilana jest ze stacji 110/15 KV (GPZ) o mocy 32 MVA. Z tej stacji wyprowadzanych jest liniami napowietrznymi 15 KV kablowymi i napowietrznymi do 58 stacji transformatorowych 0,4 KV. Przy obciążeniach szczytowych stacja 110/15 KV nie posiada mocy rezerwowej. 6.5.2. Zaopatrzenie w ciepło Miejscowości w gminie Gryfice zaopatrywane są w ciepło z kotłowni lokalnych wolnostojących lub wbudowanych, jednak w większości gospodarstw dominuje ogrzewanie piecowe oraz c.o. Mieszkańcy gminy zaopatrują się w opał w Składzie Opału w Gryficach. Zakłada się utrzymanie istniejącego rozproszonego systemu ogrzewania, zmieniając jednocześnie sukcesywne zastępowanie paliw stałych, gazowym lub innym, mniej uciążliwym dla środowiska. W chwili obecnej, na terenach miejskich trwa proces stopniowego zastępowania paliwa stałego paliwami alternatywnymi: gazem, olejem oraz biomasą. Ogrzewanie poszczególnych osiedli realizowane jest z reguły z kotłowni lokalnych o niewielkim obszarze obsługi. Zakłady przemysłowe i usługowe, urzędy, szkoły, przedszkola i gastronomia mają kotłownie lokalne o ograniczonej wydajności, opalane są paliwami stałymi i gazem. Na terenach wiejskich przejście na opalanie gazem będzie możliwe do wdrożenia po zgazyfikowaniu gminy.
178
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 37 Wykaz Kotłowni PEC w Gryficach sp. z o.o. Lp.
Adres kotowni
Nadrzeczna 43 1. 2.
Plac Zwycięstwa 37 Jana Dąbskiego 4
3. 4.
Różana 8 Górska 16
5.
Rodzaj paliwa
Moc zainstalowana MW
Moc zamówiona MW
Powierzch. ogrzewania w m2
miał węglowy
1,82MW
1,24MW
14.733,01
gaz
0,81MW
0,68MW
6.596,0
2,5 MW
1,7MW
16.829,0
zrębki drzewne
Ilość lokali
254 34 440
gaz
0,94 MW
0,80MW
2.140,96
miał węglowy
0,45MW
0,31MW
3.027,56
44 50
6.
Łakowa 13
gaz
0,46MW
0,41MW
3.767,16
72
7.
Kościuszki 11
gaz
0,86MW
0,55MW
6.433,25
36
8.
Śniadeckich 46
miał węglowy
0,48MW
0,25MW
1.761,0
miał węglowy
0,06MW
miał węglowy, słoma
2,02MW
9. 10.
Litewska 8 Prusinowo
34 0,03MW 390
8
7880
148
1,45MW
Źródło: PEC w Gryficach sp. z o.o.
1. Kotłownie S.M. "Nad Regą" Gryfice - ul. Brzozowa 5 – gazowa, moc zainstalowana 6 MW, powierzchnia ogrzewania - 50.000 m2 - ul. Wałowa 3 – gazowa, moc zainstalowana 1,4 MW, powierzchnia ogrzewania 40.000 m2
2. Kotłownia szpitalna SPZOZ Gryfice ul. Niechorska – gazowa, moc zainstalowana 6,2 MW, moc zamówiona 3,54 MW pow. ogrzewania 26.000 m2 szpital, 12.000 m2 mieszkalnictwo (ok. 200 lokali mieszkaniowych)
3. Kotłownia
w Krajowa Spółka Cukrowa S.A. Oddział Cukrownia "Gryfice" w Gryficach ul. Fabryczna 2 – miał węglowy, moc zainstalowana 2,3 MW, pow. ogrzewania 13.000 m2 mieszkalnictwo, 13.000 m2 na potrzeby zakładu.
6.5.3. Zaopatrzenie w gaz Zaopatrzenie mieszkańców Gminy Gryfice na terenach wiejskich w gaz , w większości odbywa się poprzez dostarczanie go w butlach 11 kg. Obecnie do sieci gazowej są podłączone Trzygłów, Barkowo, Baszewice, Grębocin, a w Waniorowie sieć jest dociągnięta do wsi. Natomiast mieszkańcy aglomeracji miejskiej zasilani są w gaz ziemny wysokometanowy z istniejącego gazociągu wysokiego ciśnienia DN 150 Goleniów – Gorzysław, poprzez stację redukcyjną I° zlokalizowaną w rejonie ul.
179
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Sienkiewicza. Na obszarze miasta zlokalizowane są trzy stacje redukcyjne II°, z których gazociągami niskoprężnymi obsługiwane jest całe miasto. Ilość odbiorców gazu wynosi 4800. Wydajność rozdzielni wynosi 3600 m3/h, a maksymalne zużycie zimą 1042 m3/h. Odbiorcy zaopatrywani są w gaz siecią niskoprężną z wyjątkiem ul. Trzygłowskiej, Szpitala Rejonowego oraz kotłowni lokalnej przy ul. Wałowej, gdzie gaz dostarczany jest siecią średnioprężną. Długość sieci gazowej wynosi 38,5 km. Istniejące rezerwy można wykorzystać przez zwiększenie udziału gazu w opalaniu kotłowni lokalnych i indywidualnych, co wpłynie korzystnie na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Rozbudowa sieci gazowej będzie kontynuowana wraz z powstawaniem nowej zabudowy mieszkaniowej i usługowej.
6.6 Telefonizacja
W Gryficach zainstalowana jest nowoczesna centrala elektroniczna. Centrala ta jest międzymiastową końcową dla strefy numeracyjnej oraz centralą główną dla gminy. Współpracuje z centralą nadrzędną w Szczecinie oraz z innymi centralami automatycznymi. Przez teren miasta i gminy przebiegają dalekosiężne kable światłowodowe. W kierunku na Płoty przebiegają dwa kable światłowodowe: KO 114 i OKD 861, na Trzebiatów OKD 862. Dynamicznie rozwija się system telefonii bezprzewodowej [komórkowej] różnych sieci], który w coraz większym stopniu zaspokaja potrzeby mieszkańców w zakresie usług telekomunikacyjnych. Obszar gminy Gryfice prawie w całości objęty jest zasięgiem wszystkich działających w kraju operatorów sieci komórkowych.
6.7. Komunikacja
Gmina Gryfice położona jest w północno – środkowej części województwa zachodniopomorskiego. Leży poza głównymi trasami o znaczeniu ponadregionalnym, ale w strefie wpływów pasa nadmorskiego. Ruch samochodowy w gminie skupiony jest głównie na drogach wojewódzkich, w sezonie wakacyjnym następuje wzrost ruchu nawet o 50 % w stosunku do ruchu średniorocznego. Gminę obsługuje sieć dróg publicznych: drogi wojewódzkie - ok. 46,81 km drogi powiatowe - ok. 96,18 km drogi gminne - ok. 103 km
180
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Łączna długość podstawowej sieci dróg w gminie wynosi 245,99 km, w tym o nawierzchni ulepszonej około 143 km [tj. 58 %]. Wskaźnik gęstości dróg w gminie o nawierzchni ulepszonej 54,65 km/100 km2. Wskaźnik gęstości dróg powiatu o nawierzchni ulepszonej 33,30 km/100 km2. Wskaźnik gęstości dróg dla województwa o naw. ulepszonej 40,40 km/100 km2. Uzupełnieniem transportu drogowego jest drugorzędna linia kolejowa relacji: Goleniów – Gryfice – Kołobrzeg, ze stacjami w: Baszewicach, Gryficach i Górzycy. W sezonie wakacyjnym atrakcją turystyczną jest linia wąskotorowa relacji: Gryfice – Rewal – Trzebiatów. W gminie funkcjonuje komunikacja autobusowa PKS – obsługiwana przez PKS GRYFICE Sp. z o.o., obsługująca przewozy wewnątrz gminne, jak także trasy dalekobieżne relacji, Gryfice – Karpacz, Gryfice – Warszawa Zachodnia, Gryfice – Świeradów, Gryfice – Świdnica, Gryfice – Wrocław, Gryfice – Zakopane. Źródło: PKS Gryfice Sp. z o.o.
Źródło: PKS Gryfice Sp. z o.o.
Komunikacja autobusowa jest podstawowym środkiem przewozowym w gminie, może być uzupełniona również siecią ścieżek rowerowych umożliwiających bezpieczny dojazd do Gryfic z pobliskich miejscowości gminnych. Ruch na drodze wojewódzkiej nr 110 oraz nr 105 ma charakter gospodarczy, tzn., że są to drogi, gdzie występują niewielkie sezonowe wahania ruchu. Średni dobowy ruch w dni robocze jest większy od średniego dobowego ruchu w dni świąteczne. Wskazuje to jednoznacznie na stałe obciążenie podstawowej sieci drogowej w tym rejonie w ciągu roku. Ruch na drodze wojewódzkiej nr 109 ma charakter turystyczny, tzn. że jest to droga, gdzie występują znaczne sezonowe wahania ruchu, ok. 50% w miesiącu lipcu i w sierpniu. Prognozowana wielkość ruchu, który przechodzić będzie przez miasto w pełni uzasadnia budowę obejścia Gryfic. Drogową sieć podstawową tworzą drogi wojewódzkie i ważniejsze drogi powiatowe. Zapewniają one powiązania zewnętrzne gminy z powiatem i województwem oraz obsługują powiązania wewnątrzgminne. Do dróg tych zaliczamy: drogę wojewódzką nr 105 relacji Świerzno – Gryfice – Brojce – Rzesznikowo; drogę wojewódzką nr 109 relacji Trzebiatów – Gryfice – Płoty; drogę wojewódzką nr 110 relacji Lędzin – Karnice – Cerkwica – Gryfice; drogę powiatową nr 41125 relacji Mechowo – Jarszewo – Popiele; drogę powiatową nr 41146 relacji Mechowo – Gacko – Kołomąć; drogę powiatową nr 41151 oraz 41150 relacji Gryfice – Górzyca – Otok – Czaplin; drogę powiatową nr 41155 relacji Gryfice – Kołomąć – Unibórz; drogę powiatową nr 41176 relacji Gryfice – Modlimowo; drogę powiatową nr 41177 relacji Popiele – Trzygłów – Baszewice – Lubin; drogę powiatową nr 41156 odcinek Trzygłów – Mechowo. Trasy rowerowe w gminie podłączone są do projektowanych rowerowych tras regionalnych powiatowych i międzynarodowych. Tworzą spójny system tras rowerowych, który umożliwia turystykę jedno- lub kilkudniową. Turystyka rowerowa jest czynnikiem kreowania zrównoważonego rozwoju gminy oraz wpływa aktywizująco na rozwój gospodarczy. Projektowane trasy rowerowe na terenie gminy Gryfice: Trasa nr 1 - dookoła Gryfic: dworzec kolejowy w Gryficach- ul. Ks. Ruta – Plac Zwycięstwa - ul. Niepodległości – ul. Kamieńska – ul Kościuszki – terem rekreacyjny przy Nadleśnictwie Gryfice – Park Miejski – Lubieszewo – Gryfice Baszta Prochowa – Brama Kamienna – trasą k. Szpitala do ul. Kościuszki – dworzec kolejowy w Gryficach
181
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Trasa nr 2 Gryfice – Rybokarty – Stuchowo – Świerzno – Gostyń – Pobierowo – Trzęsacz – Dreżewo – Karnice – Modlimowo – Przybiernówko – Gryfice. Trasa nr 3 Gryfice - Cerkwica – Karnice – Rewal – Niechorze – Pogorzelica – Lędzin – Kusin – Czaplin Wlk. – Węgorzyn – Otok – Prusinowo – Gryfice. Trasa nr 4 Gryfice – Brojce – Kiełpino – Pniewo – Wicimice – Modlimowo – Wyszobór – Gryfice. Trasa nr 5 Gryfice – Prusinowo-Otok – Górzyca – Trzebiatów – Mrzeżyno – Roby – Górzysław – Nowielice – Bielikowo - Skalin – Raduń – Gryfice. Trasa nr 6 Gryfice – Smolęcin (zapora) – Łopianów – Bądkowo – Gostyń Łobeski – Płoty – Trzygłów – Baszewice – Gryfice. Trasa nr 7 Lędzin - Konarzewo – Czaplin – Otok - Gryfice – Smolęcin do trasy międzyregionalnej „Pałaców i Zamków”. Trasa nr 8 przez Trzebiatów – Brojce – Gryfice – Trzygłów – Nowogard – Stargard. Trasa nr 9 Trzęsacz– Karnice- Cerkwica – Modlimowo - Gryfice – Brodniki - Trzygłów – Baszewice- Krężel – Płoty. Trasa nr 10 Gryfice – Przybiernówko- Tąpały – Brojce – Kiełpino – Darosław – Siemidarżno do Trzebiatowa. Trasa nr 11 Cerkwica – Górzyca – Brojce
7. Oświata W Gryficach placówki oświatowe obsługuje „Zespół Placówek Oświatowych”, który został powołany do życia w 1996r. Misją powstania zespołu było zapewnienie warunków działania, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki oraz zapewnienie obsługi finansowej, administracyjnej i organizacyjnej. Zespół Placówek Oświatowych jako jednostka podległa Burmistrzowi przygotowuje, opiniuje oraz prowadzi sprawy zlecone przez organ prowadzący. Sprawy zazwyczaj dotyczą: • • • • • •
opracowania koncepcji funkcjonowania oświaty, koordynacji i załatwiania spraw związanych z organizacją jednostek oświatowych, nadzór i prowadzenie inwestycje i remontów w oświacie, zakup podręczników i sprzętu szkolnego, organizacja dowozu dzieci do szkół, obsługa finansowa wszystkich jednostek oświatowych.
Do placówek oświatowych obsługiwanych przez Zespół Placówek należy zaliczyć: 1. Gimnazjum Nr 1 w Gryficach, 2. Gimnazjum Nr 2 w Gryficach, 3. Szkoła Podstawowa Nr 3 w Gryficach, 4. Szkoła Podstawowa Nr 4 w Gryficach, 5. Szkoła Podstawowa w Górzycy, 6. Szkoła Podstawowa w Prusinowie, 7. Szkoła Podstawowa w Trzygłowie, 8. Przedszkole Nr 1 w Gryficach, 9. Przedszkole Nr 2 w Gryficach
7.1 Edukacja przedszkolna
182
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Na terenie gminy Gryfice działają dwa przedszkola: Publiczne Przedszkole nr 1 Publiczne Przedszkole Nr 2 Publiczne Przedszkole Nr 1 - posiada 5 oddziałów, do których w sumie uczęszcza 125 dzieci, po 25 dzieci w każdym oddziale. W placówce zatrudnionych jest 8 pracowników.. Za dodatkową opłatę ze strony rodziców prowadzona jest w najstarszych grupach nauka języka angielskiego. W trzech oddziałach tj. 4-latkach, 5-6-latkach i 6-latkach nauka czytania i pisania prowadzona jest metodą glottodydaktyki opracowaną przez prof. Rocławskiego, co ułatwia dzieciom lepsze i szybsze opanowanie wiedzy i umiejętności w tym zakresie.
Publiczne Przedszkole Nr 2 - jest 4-oddziałowe, liczy 100 dzieci, po 25 każdym oddziale.
w
Oddział 3-latków Oddział 4-latków Oddział 5-latków Oddział 6-latków
W grupie 4, 5 i 6-latków 2 razy w tygodniu prowadzone są zajęcia z religii a dla chętnych dzieci odbywają się dodatkowe zajęcia z nauki języka angielskiego. Placówka zatrudnia 6 wykwalifikowanych nauczycieli, 1 pracownika administracyjnego i 7 pracowników obsługi. Dzieci przebywające w przedszkolu korzystają z 3 posiłków (śniadanie, obiad, podwieczorek). W ramach działań dydaktycznych placówka realizuje, „Program adaptacji dzieci do przedszkola”, „Program współpracy z rodzicami”, „Program edukacji zdrowotnej - Nasze przedszkole - przedszkolem promującym zdrowie. Budynek przedszkola posiada 4 duże sale, każda z zapleczem sanitarnym, oraz szatnie. Przedszkole dysponuje także dobrze funkcjonującym zapleczem kuchennym. Placówka posiada również ogrodzony i porośnięty trawa ogród gdzie znajduje się sprzęt zabaw dla dzieci.
7.2 Edukacja na poziomie szkoły podstawowej Na terenie Gminy Gryfice funkcjonuje 5 szkół podstawowych, z których 2 działają na terenie miasta Gryfice: Szkoła Podstawowa Nr 3 w Gryficach, im Wojsk Obrony Powietrznej Kraju, Szkoła Podstawowa Nr 4 w Gryficach, Szkoła Podstawowa w Górzycy, (6 oddziałów, oraz oddział przedszkolny) Szkoła Podstawowa w Prusinowie, Szkoła Podstawowa w Trzygłowie, Bazę dydaktyczną Szkoły Podstawowej w Górzycy stanowi 5 sal lekcyjnych, biblioteka, pracownia komputerowa, świetlica, gabinety: pielęgniarki i pedagoga szkolnego, kuchnia, szatnia, pokój nauczycielski, gabinet dyrektora szkoły), oraz boisko szkolne. Oprócz obowiązkowych zajęć, prowadzone są zajęcia dydaktyczno-
183
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
wyrównawcze, kółka zainteresowań (muzyczne i plastyczne) oraz gry i zabawy dla uczniów klas I-III. Uczniowie dojeżdżający z pobliskich miejscowości korzystają ze świetlicy szkolnej. Szkoła ściśle współpracuje ze środowiskiem lokalnym oraz instytucjami: Urzędem Gminy w Gryficach, Gryfickim Domem Kultury, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, policją, sołectwem, Jednostką Ochotniczej Straży Pożarnej w Górzycy, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Gryficach. Szkoła prężnie uczestniczy w sferze kulturalnej społeczeństwa poprzez organizowanie festynów sportowo-rekreacyjnych, dożynki, akcje charytatywne i społeczne, imprezy kulturalne. Szkoła Podstawowa w Trzygłowie funkcjonuje w dwóch budynkach. Dysponuje salą gimnastyczną, 14 salami dydaktycznymi (w tym pracownią komputerową z dostępem do internetu), biblioteką, świetlicą szkolną, gabinetem medycznym, boiskiem sportowym, gabinetem pedagoga. Do szkoły uczęszczają dzieci z następujących miejscowości: Trzygłów, Baszewice, Grębocin, Waniorowo, Świeszewo, Kołomąć, Lulin, Brodniki, Grochów, Barkowo, Rzęsin, Jasiel, Ościęcin, Podłęcze, Zagórcze, Jabłonowo. W roku szkolnym 2003/2004 do szkoły uczęszczało 251 uczniów w 12 oddziałach klas I-VI, i 28 w oddziale przedszkolnym. Do szkoły dowożonych jest 217 uczniów z pobliskich miejscowości. Ze świetlicy szkolnej korzysta 80 dzieci. W ramach dożywiania dzieci, finansowanego przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Gryficach, z posiłków korzysta 118 uczniów. W szkole prowadzone są również zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze, zajęcia rewalidacyjne i SKS. W ramach współpracy zagranicznej szkoła utrzymuje kontakty ze szkołą z Niemiec (GŰSTROW) i Szwecji (NYBRO). Szkoła Podstawowa w Prusinowie to placówka, która posiada pracownię komputerową z 10 stanowiskami, doskonale wyposażoną halą sportową, boiskiem do gry w piłkę nożną i bieżnią. Tak, więc baza lokalowa daje, możliwość wszechstronnego rozwoju i umożliwia prowadzenie różnorodnych rozgrywek sportowych. W 1996 r. Szkole został przyznany przez Kuratorium Oświaty w Szczecinie, ”Tytuł „Najaktywniejszej szkoły wiejskiej w rejonie w sporcie masowym” oraz przyznane wyróżnienie za rozpropagowanie idei Spartakiady Wiejskiej. Kadra pedagogiczna przywiązuje dużą wagę do rozwijania zainteresowań uczniów w ramach działalności kół pozalekcyjnych. Uczniowie tej szkoły, to laureaci konkursów na szczeblu rejonowym i wojewódzkim biorący udział w konkursach o różnorodnej tematyce (biologia, chemia, historia, konkurs ortograficzny, konkursy ekologiczne i konkursy plastyczne) /. W szkole działa koło teatralne, które z sukcesami uczestniczy w przeglądach artystycznych, swoimi występami uświetnia również apele i imprezy szkolne. Szkoła jest placówką otwartą nie tylko dla uczniów, ale również dla całej społeczności lokalnej. Integracji ze środowiskiem służą różnego rodzaju imprezy, koncerty okolicznościowe, wieczornice, zabawy taneczne, zawody sportowe, świąteczne kiermasze wyrobów uczniowskich. Na terenie miasta Gryfice funkcjonują dwie szkoły podstawowe
Szkoła Podstawowa nr 4 im. I Samodzielnej Warszawskiej Brygady Kawalerii, Szkoła Podstawowa nr 3. Do Szkoły Podstawowej Nr 4, w roku szkolnym 2003/2004 uczęszczało 686 uczniów i przedszkolaków, którzy uczyli się w:
184
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
3 oddziałach zerowych, 12 oddziałach nauczania zintegrowanego – I etap edukacji szkolnej, 12 oddziałach (klasy IV-VI), - II etap edukacji szkolnej.
Szkoła dysponuje 22 salami lekcyjnymi i pracownią komputerową biblioteką i czytelnią, 3 mniejszymi izbami do zajęć w grupach, salą gimnastyczną, oraz pełnowymiarową salę sportową. Na terenie placówki działa stołówka oraz gabinety stomatologiczny, pielęgniarski i logopedyczny. Nauka w szkole odbywa się w systemie dwuzmianowym, część uczniów dowożonych jest do szkoły autobusami szkolnymi. Uczniowie w ramach zajęć pozalekcyjnych mogą uczestniczyć w różnego rodzaju kółkach zainteresowań jak i brać udział w zajęciach wyrównawczych m.in. nauczanie języka angielskiego, zajęcia teatralne, zajęcia w pracowni komputerowej, zajęcia logopedyczne, zajęcia z informatyki, organizacje LOP, PCK, kółko matematyczne. Szkoła organizuje również nauczanie indywidualne oraz zajęcia rewalidacyjne dla potrzebujących. W roku szkolnym 2002/2003 w ramach ogólnopolskiej akcji, organizowanej przez Centrum Edukacji Obywatelskiej i Gazetę Wyborczą, pod honorowym patronatem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego szkoła zdobyła tytuł „Szkoła z klasą”. Szkoła także czynnie współpracuje ze środowiskiem lokalnym poprzez szkolenia dla dorosłych mieszkańców wsi w zakresie obsługi komputerów, organizuje szkolenia i warsztaty dla nauczycieli, bierze czynny udział w konkursach gminnych i wojewódzkich, w akcjach ogólnopolskich, jak również organizuje ferie zimowe. Tabela nr 38 Szkolnictwo podstawowe w roku szkolnym 2002/2003 Podstawowe szkoły
pom. szkolne
Powiat 24 247 Gryficki Gmina 6 73 Gryfice Miasto 3 46 Gryfice Źródło: Rocznik Statystyczny 2004
nauczyciele
oddziały
uczniowie
absolwenci
392
250
5215
947
1
137
89
2007
368
1
101
65
1560
305
-
Wykres nr 27 Szkolnictwo podstawowe w Gminie i Mieście Gryfice na tle powiatu gryfickiego
185
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
6000 5000 4000
Powiat Gryficki Gmina Gryfice Miasto Gryfice
3000 2000 1000
ie cz ni ow U
au cz yc ie le
N
Sz
ko ły
0
Szkoła Podstawowa nr 3 mieści się w pobliżu Parku Miejskiego na obrzeżach miasta Gryfice. W roku szkolnym 2004/2005 do szkoły uczęszcza 878 uczniów, którzy uczą się w 36 oddziałach. Na bazę lokalową szkoły składa się -pracownie przedmiotowe -dwie pracownie komputerowe -dwie sale gimnastyczne -dwa boiska sportowe (do koszykówki i do piłki nożnej z bieżnią) -biblioteka -półinternat -stołówka -gwarantowana opieka medyczna i stomatologiczną. Tabela nr 39 Szkolnictwo Podstawowe w roku szkolnym 2003/2004 Wyszczególnienie
Szkoły
Pomieszczenia
Powiat Gryficki 24 261 Miasto i Gmina 6 77 Gryfice Dane Rocznik Statystyczny 2004
Oddziały
246 85
Uczniowie
5014 1934
Absolwenci 962 354
7.3 Edukacja gimnazjalna i ponadgimnazjalna Na terenie gminy Gryfice funkcjonują dwa gimnazja: Gimnazjum nr 1 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Gryficach, Gimnazjum Nr 2 w Gryficach, im. Mikołaja Kopernika. Gimnazjum Nr 1 w Gryficach, powstało 1 września 1999 r. W roku szkolnym 2003/2004 do gimnazjum uczęszczało 530 uczniów, którzy pobierali naukę w 21 klasach (po 7 w każdym poziomie). Klasy pierwsze liczyły 165 uczniów, klasy II - 183 uczniów, klasy III - 182 uczniów. Zaplecze dydaktyczne Gimnazjum nr 2 stanowi 14 sal lekcyjnych, pracownia komputerowa, świetlica, biblioteka wraz z czytelnią, sala gimnastyczna, przyszkolne boisko. Palcówka posiada również stołówkę szkolna, jak i własny gabinet stomatologiczny i profilaktyczny gabinet
186
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
medyczny. Szkoła posiada stały dostęp do internetu z siecią rozciągniętą do różnych pomieszczeń szkolnych: pracowni komputerowej, czytelni, świetlicy, pokoju nauczycielskiego, niektórych pracowni klasowych, sekretariatu oraz gabinetu pedagoga i psychologa. Gimnazjum oprócz obowiązkowych zajęć lekcyjnych prowadzi także kółka zainteresowań nt: koło integracji europejskiej; koło plastyczne; koło muzyczne; koło informatyczne; koło historyczne; koło języka niemieckiego; sks; zajęcia dydaktyczno wyrównawcze oraz nauczanie indywidualne. W szkole działają akcyjnie sekcje: LOP, PCK, wolontariat uczniowski.
187
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Tabela nr 40 Szkolnictwo gimnazjalne w roku szkolnym 2003/2004 Wyszczególnienie
Szkoły
Pomieszczenia
Oddziały
Uczniowie
Absolwenci
Powiat Gryficki
11
108
119
2885
963
Miasto Gryfice
3
42
45
51126
377
Dane Rocznik Statystyczny 2004
Na terenie miasta Gryfice funkcjonuje Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w ramach, którego działają następujące placówki oświatowe: Liceum Profilowane (w ramach którego młodzież może wybrać kierunek: ekonomiczno -administarcyjny lub zarządzanie informacją). Liceum Ogólnokształcące Technikum Ekonomiczne Zasadnicza Szkoła Zawodowa W Technikum Ekonomicznym nauka trwa 4 lata. Młodzież ma możliwość wyboru nauki na dwóch kierunkach: Finanse i rachunkowość (w ramach tego kierunku uczniowie przysposabiają wiedze z zakresu księgowania operacji gospodarczych, związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w różnych podmiotach, gospodarczych, sporządzania sprawozdań finansowych i analizy wyników ekonomicznych), Bankowość (w ramach tego profilu uczniowie poznają zasady polityki pieniężnej w warunkach gospodarki rynkowej, obsługę rachunków bankowych i operacji bankowych oraz sporządzanie i kontrola dokumentacji bankowej. W ramach nauki uczniowie doskonalą swoje umiejętności poprzez praktyki zawodowe w urzędach administracji samorządowej, w bankach, urzędach skarbowych itp. W ramach zajęć uczniowie mają do wyboru naukę języka angielskiego, francuskiego, niemieckiego czy rosyjskiego. Zasadnicza Szkoła Zawodowa - kształci absolwentów gimnazjów, którzy podjęli naukę zawodu jako pracownicy młodociani. Nauka w szkole trwa 2 lub 3 lata, w zależności od zawodu. W ramach kształcenia w zawodach sprzedawca i mechanik pojazdów samochodowych wszystkie zajęcia odbywają się w szkole. W innych zawodach przedmioty ogólnokształcące są nauczane w szkole, a zawodowe w systemie kursowym. Kursy I° i II° są organizowane odpowiednio w I i II klasie. Nauka kończy się egzaminem zewnętrznym z praktycznej nauki zawodu, a absolwent otrzymuje tytuł czeladnika lub robotnika wykwalifikowanego w wyuczonym zawodzie. Absolwenci Zasadniczej Szkoły Zawodowej maja możliwość kontynuowania nauki w Liceum Uzupełniającym. Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego przy ul. Wałowej w Gryficach prowadzi 3 letnią naukę w następujących klasach: humanistycznej matematyczno - fizycznej biologiczno - chemicznej ekologiczno - turystycznej językowej ogólnej sportowej Łączna ilość uczniów uczęszczających do liceum w roku szkolnym 2004/2005 wynosi 543 uczniów z czego 226 stanowią absolwenci. Szkoła prowadzi aktywną współpracę z niemieckimi szkołami partnerskimi w Gustrow i Meldorf. Ponadto prowadzi zajęcia pozalekcyjne w ramach SKS i Zespołu Tańca Ludowego.
188
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
W ramach Centrum Edukacyjnego Szczecińskiej Fundacji Talent - Promocja Postęp w Gryficach, młodzież kształci się na następujących kierunkach: Gimnazjum o profilu informatyczno-językowym Liceum dzienne o profilu menadżersko-językowym Liceum wieczorowe o profilu menadżersko-językowym Liceum zaoczne o profilu ogólnym Studium policealne technik obsługi turystycznej Studium policealne technik-informatyk Gimnazjum - Liceum Młodzieżowe - Liceum Wieczorowe - Liceum Zaoczne oferuje swoim uczniom następujące możliwości: przygotowanie do certyfikatów z Języków obcych zajęcia z informatyki w nowoczesnej pracowni komputerowej nieograniczony dostęp do internetu rozszerzona forma zajęć sportowych (basen, siłownia) stypendia dla najlepszych Szkoła Policealna szkoli techników z zakresu: Rachunkowości - Ekonomii - Informatyki Obsługi Turystyki. Z kolei ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA prowadzi nauczanie na kierunkach: wielozawodowym, monter instalacji i urządzeń sanitarnych. W Ramach Centrum działa kabaret "KALKA", który chętnie jest oglądany przez mieszkańców miasta. Zainteresowania teatralne szkolnej młodzieży sprawiły, iż placówka nawiązała współpracę z Narodowym Teatrem Edukacji z Wrocławia, dzięki czemu uczniowie poszczególnych szkół wchodzących w skład Centrum mogą brać udział w zajęciach z aktorami, doskonaląc w ten sposób swój warsztat.
8. Kultura i Sport
Głównym animatorem kultury na terenie gminy Gryfice jest Gryficki Dom Kultury. Placówka swoje działania realizuje poprzez edukację, wychowanie i upowszechnianie kultury amatorskiej i profesjonalnej. Do podstawowych zadań Gryfickiego Domu Kultury należy min. prowadzenie pracowni artystycznych,
189
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
zespołów, kółek i klubów zainteresowań, tworzenie i prowadzenie scenicznych programów artystycznych, organizacja wystaw, konkursów, przeglądów i festiwali w różnych dziedzinach sztuki, organizacja imprez masowych o charakterze kulturalnym.
Ważnym zadaniem dla domu kultury jest rozbudzanie i zaspakajanie potrzeb i zainteresowań mieszkańców gminy. Działalność podstawowa Gryfickiego Domu Kultury prowadzona jest przez instruktorów w sekcjach tematycznych. W sekcji muzycznej działają: ognisko muzyczne – gdzie prowadzona jest nauka gry na instrumentach w czterech klasach: fortepian, keyboard, gitara, instrumenty dęte, ponadto big band, młodzieżowe zespoły rockowe, zespół bluesowy, kapela folklorystyczna i chór. W sekcji tanecznej, miłośnicy tańca swoje zainteresowania realizują w zespole piosenki i ruchu „Tarantule”, grupie tańca break dance oraz w Szkole Tańca Towarzyskiego „Iskra”. Zajęcia plastyczne dla dzieci i młodzieży prowadzone są w sekcji plastycznej w ramach kółka plastycznego i Klubu Młodego Plastyka. Gryficki Dom Kultury jest również organizatorem licznych imprez masowych o charakterze kulturalnym. Cyklicznymi imprezami organizowanymi przez placówkę jest rejonowy przeglądów amatorskiego ruchu artystycznego, w ramach, których odbywają się konkursy recytatorskie, przeglądy piosenki dziecięcej, zespołów estradowych i solistów, prezentacje zespołów tanecznych i muzycznych zespołów folklorystycznych, prezentacje teatrów amatorskich oraz przegląd prac plastycznych dzieci, młodzieży i twórców nieprofesjonalnych. Laureaci konkursów reprezentują rejon gryficki na przeglądach wojewódzkich. Kalendarz imprez kulturalnych Gryfickiego Domu Kultury zawiera wiele przedsięwzięć artystycznych skierowanych nie tylko do społeczności lokalnej, ale także do mieszkańców z niemieckich miast partnerskich Meldorf i Güstrow, z którymi współpraca na niwie kultury trwa od 1996r. Na realizację swoich zadań, Gryficki Dom Kultury, systematycznie ubiega się o dofinansowanie z funduszy pozabudżetowych, jak także z funduszy unijnych. Ponadto na terenie miasta działalność kulturalną prowadzi Miejska Biblioteka Publiczna, która działa od 1 stycznia 2003 r. Biblioteka posiada 5 filii bibliotecznych, w tym 4 na wsi: filia w Ościęcinie, filia w Górzycy, filia w Prusinowie, oraz w Trzygłowiu. ilie posiadają szeroki księgozbiór oferujący literaturę piękną dla dorosłych, młodzieży i dzieci, a także lektury szkolne oraz udzielają informacji o zbiorach regionu. Biblioteka Miejska w Gryficach każdego roku organizuje kursy języka angielskiego i niemieckiego na wszystkich poziomach zaawansowania zarówno dla dzieci jak i dla dorosłych. Na terenie Gminy Gryfice działają także kluby sportowe. Do najważniejszych należy zaliczyć: Miejski Klub Strzelectwa Sportowego „BASZTA” – Klub Strzelectwa Sportowego „BASZTA LOK” Ludowy Zespół Sportowy „BŁĘKITNI” - Trzygłów Powiatowy Ludowy Międzyszkolny Klub Sportowy „CHROBRY” Gminny Uczniowski Klub Sportowy „GRYF” Ludowy Klub Sportowy „NASIENNIK” Klub Piłkarski „OLDBOY” –
190
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Ludowy Klub Sportowy „ORZEŁ” - Prusinowo Klub Sportowy „RZEMIEŚLNIK” Miejski Klub Sportowy „SPARTA” Uczniowski Klub Sportowy „SZACH”
9. Pomoc Społeczna
Opieka społeczna realizowana jest przez szereg instytucji i organizacji rozproszonych pod względem swoich siedzib na obszarze miasta i gminy. Główne działania w tym zakresie realizuje Ośrodek Pomocy Społecznej w Gryficach, który jest jednostką organizacyjną, gminy. Ośrodek działa na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 1990r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. Z 1998r. Nr 64 poz. 414 z póź. zm. ) oraz § 1 Uchwały Nr XII/74/90 Rady Narodowej Gminy i Miasta w Gryficach z dnia 27 kwietnia 1990r. i Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej. Celem Ośrodka jest umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki i możliwości. Zadania Ośrodka realizowane są przez udzielanie świadczeń z pomocy społecznej w formie pieniężnej, rzeczowej, usługowej i pracy socjalnej. Kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej jest zróżnicowane w zależności od struktury rodziny, tj. liczby osób oraz ich wieku. Zakres działań Ośrodka realizowane jest w ramach dotacji przekazywanych za pośrednictwem Urzędu Miejskiego w Gryficach z dwóch źródeł: - z budżetu centralnego - z budżetu gminy W ramach zadań zleconych obligatoryjnych Ośrodek realizuje zadania z zakresu wypłacania renty socjalnej, zasiłków stałych i wyrównawczych, przyznaje i wypłaca gwarantowane zasiłki okresowe, przyznaje i wypłaca macierzyńskie, opłaca składki na ubezpieczenie społeczne za osoby, którym przyznano zasiłek stały, i gwarantowany zasiłek okresowy, świadczy specjalistyczne usługi opiekuńcze, przyznaje i wypłaca zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne. Natomiast w ramach zadań własnych Ośrodek udziela i przyznaje schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania, świadczy usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne w miejscu zamieszkania, pracy socjalnej, dożywianie uczniów w szkołach, dodatki mieszkaniowe. Na terenie miasta Gryfice działa Dom Pomocy Społecznej, który także jest samodzielną jednostką budżetową. Dom zapewnia mieszkańcom całodobową opiekę oraz zapewnia usługi z zakresu: potrzeb bytowych – zapewniając miejsce zamieszkania, wyżywienie, odzież i obuwie oraz utrzymanie czystości; opiekuńcze - polegające na udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, pielęgnacji i załatwianiu spraw osobistych; umożliwienia udziału w terapii zajęciowej; nawiązaniu, utrzymaniu i rozwijaniu kontaktów z rodziną, i środowiskiem; podnoszenie sprawności i aktywizowanie mieszkańców poprzez korzystanie z biblioteki, czytanie prasy codziennej, a także zapewnieniu przestrzegania praw mieszkańców oraz dostępności do informacji o tych prawach, a w szczególności zapoznanie z przepisami dotyczącymi domów pomocy społecznej;
191
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
działaniu zmierzającym do usamodzielnienia mieszkańca w miarę jego możliwości oraz umożliwienie podjęcia pracy, szczególnie mającej charakter terapeutyczny,
Wydatki z budżetu gminy na pomoc społeczną w latach 2002-2003 Na pomoc społeczną 2002 roku budżet gminy wydał 5674,6 a w roku 2003 - 6102,8, to jest o 428,2 więcej do roku poprzedniego.
Tabela nr 41 Wybrane kategorie wydatków z budżetu gminy (w tys. zł) Wyszczególnienie
Rok 2002
Rok 2003
30103,9
31499,5
5674,6
6102,8
Ochronę zdrowia
356,2
320,7
Kulturę fizyczną i sport
142,3
127,6
Ogółem wydatki z budżetu gminy Na pomoc społeczną
Źródło: Dane z Urzędu Statystycznego
10. Służba zdrowia Na terenie miasta i gminy Gryfice większość zadań w zakresie ochrony zdrowia spoczywa na administracji samorządowej. Zalicza się do niej prowadzenie lecznictwa zamkniętego, przychodni, transportu sanitarnego oraz profilaktyki zdrowotnej. Ponadto na terenie miasta Gryfice funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej, który zapewnia podstawową opiekę medyczną mieszkańcom. W ramach tego zespołu działa Zachodniopomorski Szpital Specjalistyczny wraz z Przychodnią Specjalistyczną. Korzystne położenie szpitala w kompleksie leśnym na skraju miasta wraz z posiadanym parkiem, stwarza pacjentom komfortowe warunki rekonwalescencji, w cichym i miłym otoczeniu. Od wielu lat placówka leczy z dobrym skutkiem ponad 17,5 tys. chorych rocznie. Z uwagi na racjonalnie prowadzoną gospodarkę, pod względem ekonomicznym osiąga relatywnie najniższe koszty leczenia przy wysokim poziomie świadczonych usług. Szpital zapewnia wysokospecjalistyczne i specjalistyczne świadczenia zdrowotne w zakresie opieki ambulatoryjnej i stacjonarnej dla pacjentów z centralnego regionu województwa zachodniopomorskiego, tj. dla populacji liczącej 223 tys. mieszkańców. W oparciu o posiadaną bazę lokalową (6 sal operacyjnych, 3 zabiegowe), wysokiej klasy specjalistów i zaplecze diagnostyczne, spełnia wszystkie wymogi Centrum Leczenia Urazów
192
STRATEGIA GMINY GRYFICE 2005-2020
C zę ś ć II I R apor t o s ta ni e gm i ny…
Wielonarządowych dla terenu o promieniu ponad 50 km, a dzięki przyszpitalnemu lądowisku dla śmigłowców, również o dalszym zasięgu. Podstawowym zadaniem SPZZOZ jest zapewnienie wszechstronnych świadczeń zdrowotnych w zakresie specjalistycznym i wysoko specjalistycznym. SPZZOZ specjalizuje się w dziedzinach, anestezjologii i intensywnej terapii, chirurgii ogólnej, chorób wewnętrznych, medycyny ratunkowej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, neurologii, radiologii i diagnostyki obrazowej, pediatrii, rehabilitacji medycznej. W oparciu o kadrę szpitala funkcjonuje na terenie gminy Gryfice kilkadziesiąt indywidualnych praktyk lekarskich oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą z zakresu specjalistycznych usług pielęgniarskich. Są również liczne gabinety stomatologicznoprotetyczne, ginekologiczno-położnicze, pediatryczne, okulistyczne itp. Ponadto działającą Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, z których do najważniejszych należy zaliczyć: AiKa Sp. z o.o. Przychodnia Zakład Profilaktyczno – Leczniczy, Medyk – Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, NZOZ – Rodzinny. Poradnia Lekarzy Rodzinnych, „Wita-Med” - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, „Za Regą” – Przychodnia Medycyny Rodzinnej, Medical – Gabinety Lekarskie Filia Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Szczecinie.
193
