2015-04-23
Pojęcia….
Retoryka i sztuka prezentacji
Retoryka Perswazja Wpływ (Manipulacja)
© Mariusz Trojanowski
Sztuka prezentacji i wystąpień publicznych
Parezja
Grec.: rhetor "mówca” – krasomówstwo, Grec.: parrhesia (dosłownie sztuka wymowy, umiejętność opisania swojego "mówić wszystko„) - otwarta, punktu widzenia i przekonywania słuchaczy do szczera i jasna wypowiedź. swoich racji, czyli sztuka perswazji Korolko, Sztuka retoryki
Pojęcia….
© Mariusz Trojanowski
Style retoryczne
INVENTIO (pomysł) – Zebranie materiału DISPOSITIO (układ) – Ułożenie struktury wypowiedzi ELOCUTIO (styl) – Nadanie formy stylistycznej
A B
Styl wysoki
Styl średni
MEMORIA (pamięć) – Zapamiętanie mowy PRONUNTIATIO (akcja) – Wygłoszenie przemówienia
Kwintylian
© Mariusz Trojanowski
C
Styl niski (potoczny)
© Mariusz Trojanowski
1
2015-04-23
Kiedy potrzebne są umiejętności prezentacji?
Prezentacja to ...sztuka przekazywania złożonych treści w sposób zrozumiały, atrakcyjny i przekonujący, przekonujący, profesjonalnie wykorzystująca różne techniki perswazyjne
Wystąpienia publiczne – przed klientami, współpracownikami, przełożonymi, partnerami biznesowymi, … Rozmowy indywidualne – prezentowanie opinii, przekonywanie, … © Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
Środki oddziaływania na zmysły
Atrakcyjność prezentacji
Min.
Wzrok
Wygląd prezentera, sprzęt prezentacyjny, mowa ciała, pomoce, prezentacja medialna (np.. Power Point)...
Słuch
Słowa, modulacja głosu, pomoce, muzyka ...
Węch
Powietrze w sali, zapachy dodatkowe, ...
Dotyk
Podawane uczestnikom materiały, wyposażenie sali ...
Smak
Catering, dodatki ...
Max.
Prelekcja
Show
© Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
2
2015-04-23
Sukces prezentacji
Praca nad strukturą wypowiedzi
Charakterystyka audytorium
Plan
1. Analiza Audytorium i Cele
Wiedza i zainteresowania audytorium
Analiza audytorium i cele
Wstęp
Struktura wypowiedzi
Zakończenie
Fakty
Rozwinięcie
Argumentacja Wygoda, przestrzeń, cisza
Miejsce i czas Power Point i rekwizyty
Ciekawostki Korzyści Prawdy naukowe
6. Ćwiczenie na głos prezentacji
3. Grupowanie wątków w „Kolumny”
Planowanie czasu z zapasem
Ubiór
Pomoce nie mogą zastąpić człowieka
…………
Logika, minimum tekstu, wielkość, kolory, animacja
5. Pomoce (Power Point)
© Mariusz Trojanowski
Analiza audytorium i cele
Sukces prezentacji Plan
Trójkąt retoryczny (Arystotelesa)
Struktura wypowiedzi
Perswazja
Argumentacja
Miejsce i czas
Miejsce i czas
Power Point i rekwizyty
Power Point i rekwizyty
Ubiór
Ubiór
Fakty, liczby, …. © Mariusz Trojanowski
Wygoda, przestrzeń, cisza
Analiza audytorium i cele
Wiarygodność mówcy
Struktura wypowiedzi
…………
4. Cała „Historia”
© Mariusz Trojanowski
Sukces prezentacji Plan
2. Pomysły, wątki, myśli i ich selekcja
Emocje
Planowanie czasu z zapasem • • • •
Dzień w tygodniu Pora dnia Czas jak sukienka Czas z marginesem
………… © Mariusz Trojanowski
3
2015-04-23
Sukces prezentacji 1. Opisz rysunek/tabelę
Plan
2. (Omów wybrane elementy całości)
Analiza audytorium i cele
3. Podaj wniosek (może być napisany)
Struktura wypowiedzi Argumentacja
Praca z pomocami (m.in..Power Point) • Zasłanianie siebie / sobą • Czytanie slajdów za długo • Podpieranie dłoni • Nie wskazywanie na slajd • Stanie w świetle • Stanie daleko z boku
Miejsce i czas Power Point, Prezi, Pecha Kucha i rekwizyty
• • • •
Przygotuj wszystko wcześniej Przodem do Audytorium Wskazywanie ręką na slajd Komentowanie ale nie czytanie slajdów • Synchronizacja treści pisanych i mówionych
Pomoce nie mogą zastąpić człowieka
Ubiór © Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
Sukces prezentacji
Praca z Power Point’em – Słownictwo 1. Wejście slajdu
Ten slajd poświęcony jest…. Główne przesłanie tego slajdu to…
2. Omówienie slajdu Spójne Porządkujące Kierujące uwagę
Przede wszystkim… Zacznę od …. Po pierwsze,…. Po drugie,….. Tak więc,… O czym świadczy… Warto zaznaczyć, że…. To pozwala stwierdzić, że …..
•
Dopasowanie do: − Siebie (naturalność i poczucie swobody) − Docelowego wizerunku własnego − Docelowego wizerunku Firmy − Okazji − Otoczenia (Firma, Dział, Miejscowość i region) − Charakterystyki ciała − Pory roku
• • •
Schludność i czystość Dobra jakość Umiar i takt
Plan Analiza audytorium i cele Struktura wypowiedzi Argumentacja Miejsce i czas Power Point i rekwizyty
3. Podsumowanie slajdu
Podsumowując te liczby… Reasumując,…. Z tej analizy wynika wniosek, iż…
© Mariusz Trojanowski
Ubiór …………
© Mariusz Trojanowski
4
2015-04-23
Ubiór – mężczyźni •
•
• • • •
Sukces prezentacji
Ubiór – kobiety •
Marynarka + spodnie materiałowe (ew. dżinsy – nieformalny styl) (Jeśli) krawat to starannie zawiązany sięgający do pasa Buty sznurowane (bardzo czyste) Dopasowane dodatki (nie tylko skarpety) Minimum biżuterii Męska kosmetyka
• •
• •
Eleganckie, ale także praktyczne bluzki Żakiety i kostiumy Spodnie lub spódnice (długość max. 5 cm. powyżej kolan) Zakryte nogi (np.rajstopami) Buty zakrywające palce
Prezenter Walka z tremą Uświadomienie celu Kondycja i dieta
(długość obcasa!)
• •
Otwartość na ludzi
Nie za dużo biżuterii Stonowany (nie rzucający się w oczy) makijaż i fryzura
Lustro Plecy - głowa - oczy
© Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
Trema
Walka z tremą Wystąpienie publiczne
Spostrzegane prawdopodobieństwo X wystąpienia zagrożenia
Spostrzegana strata spowodowana wystąpieniem zagrożenia
Myśli • „Mam plan” • Myśli na zadaniu • Pozytywna projekcja siebie • Miłe rzeczy
LĘK = Spostrzegana umiejętność poradzenia sobie w danej sytuacji Beck, Emery, Greenberg, (1985). Anxiety disorders and phobias. New York
© Mariusz Trojanowski
Zachowanie • Dieta i kondycja • Dotlenienie • Wysiłek fizyczny • Pomoce • Wygląd
Emocje • „Poradzę sobie • Opanowanie • Koncentracja • Dystans © Mariusz Trojanowski
5
2015-04-23
Startowanie prezentacji
Sukces prezentacji
1. Twarz
Techniki prezentacji Start prezentacji Operowanie Przyciąganiegłosem uwagi Dobór językagłosem Operowanie
• • 3. Odczekanie • 4. Pierwsze słowa… • • •
2. Wzrok
Przedstawienie się Kontekst wystąpienia Cel Plan wystąpienia Ramy czasowe Zasady zadawania pytań
Spójność mowy ciała Dobór języka Odpowiadanie pytania Spójność mowynaciała Reakcje na złe na zachowania Odpowiadanie pytania Reakcje na prezentacji Zamykanie złe zachowania Zamykanie prezentacji ………… © Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
Techniki startu… (i nie tylko startu) • • • • • • • • • •
(Łatwe) pytanie do audytorium Zaskakujące informacje Odniesienie do czasu Historie Budowanie relacji Element oczekiwania Wizualizacja Przysłowia i cytaty Analogia Wartość dla słuchacza
© Mariusz Trojanowski
Spójność komunikacyjna Kilka minut Słowa
Głos
Mowa ciała
© Mariusz Trojanowski
6
2015-04-23
Mówienie językiem – słowa • • • •
Tropy stylistyczne Prosto i obrazowo Konkretnie Dopasowanie ? – – – – –
błędy językowe błędy logiczno-językowe redundancje żargon zdrobnienia
Aliteracja Hiperbola Eponim Epitet Synekdocha …………..
• Mówienie językiem o pozytywnym wydźwięku
© Mariusz Trojanowski
Mówienie głosem – zmienność Artykulacja i dykcja Akcentowanie Zmienna intonacja (modulacja)
Głos
© Mariusz Trojanowski
Artykulacja i dykcja Wydobywanie dźwięków ludzkiej mowy z jamy ponadkrtaniowej poprzez ruch warg, języka, żuchwy i podniebienia miękkiego
Tempo mówienia
Zaufanie, prestiż, wiedza, opanowanie
Emisja głosu i niski tembr
♪ Staranna artykulacja samogłosek Regionalizmy Niedobre nawyki (niewyraźne końcówki, zbitki) ♪ Umiar i brak przesady (hiperpoprawność)
Frazowanie i pauza
© Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
7
2015-04-23
Akcentowanie
Akcentowanie
♪ Wzmacnianie fonetyczne – akcentuje ważność ♪ Siła głosu („przycisk”) – silniejszy wydech; siła artykulacyjna – tzw. akcent dynamiczny ♪ Intonacja – podniesienie tonu – tzw. akcent toniczny ♪ Tempo – czas trwania wypowiadanej treści – tzw. akcent iloczasowy
Akcent zdaniowy (słowa w zdaniu)
Akcent wyrazowy (sylaby w słowach) ♪ Stały (druga sylaba od końca) droga, wyprawa, pogodny, napisali
♪ Trzecia sylaba od końca ♪ Wyrazy zapożyczone zakończone na –ika/-yka, np.: botanika, dynamika, gramatyka, informatyka, logika, matematyka, muzyka. ♪ 1 i 2 os. l. mn. czasu przeszłego, np.: pisaliśmy, rozmawiałyśmy, skoczyliście, czytałyście. ♪ Trójsylabowe formy liczebników od 400 do 900, np.: czterysta (wyj.czterystoma), pięciuset, siedemset, dziewięciuset, częstokroć, kilkakroć. ♪ Inne wybrane zapożyczenia np.: kinderbal, minimum, ryzyko, prezydent, uniwersytet, nauka, rzeczpospolita, w ogóle.
♪ Ostatnia sylaba (tzw. akcent oksytoniczny) ♪ Zapożyczenia z j. francuskiego, np.: aperitif, atelier, expose, foyer, jury, menu, passe-partout, puree, rendez-vous, tournee ♪ Skrótowce literowe, np.: peesel (PSL), peteteka (PTTK), pekape (PKP), uesa (USA)
© Mariusz Trojanowski
Zmienna intonacja (modulacja)
Wyjątki:
© Mariusz Trojanowski
Tempo mówienia
Operowanie amplitudą wysokości głosu Wolne • Spadek tonu podstawowego, tzw. kadencja lub intonacja twierdząca • Wzrost tonu podstawowego, tzw. antykadencja lub intonacja pytajna
120
Akcentowanie Znudzenie
Szybkie Dynamizowanie Zgubienie
Rodzaj i wielkość Audytorium
• Brak zmiany tonu podstawowego: tzw. progrediencja – Ton podstawowy („środkowy”)
Konieczne urozmaicanie tempa © Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
8
2015-04-23
Frazowanie i pauza
Mowa ciała
Oddech!
♪ „Fraza” to związek wyrazów stanowiący całość znaczeniową i intonacyjną ♪ Frazowanie – grupowanie wypowiadanego tekstu zgodnie z jego logicznym ciągiem – akcentuje znaczenia, sens Bez frazowania: „W-obecnych-czasach,-gdy-rozwijają-się-nowe-media-nasza-firmapostanowiła-wykorzystując-nowe-trendy-zaproponować-Państwu-dwaprodukty”. Z użyciem frazowania: „W-obecnych-czasach,------/gdy-rozwijają-się-nowe-media/,-------nasza-firmapostanowiła,-------/wykorzystując-nowe-trendy/,--------zaproponować-Państwu--dwa---produkty”. © Mariusz Trojanowski
Spójność komunikacyjna
Słowa
Głos
Mowa ciała
Pozytywna
Negatywna
• Otwartość – Rozluźniona twarz i uniesione lekko brwi
• Zamknięcie, niepewność i obawa
– Przyjazny kontakt wzrokowy i uśmiech
– Podawanie zwiędniętej dłoni
– Dłonie otwarte i ukazujące ich wewnętrzą stronę
– Ręce splecione
• Pewność siebie – Postawa wyprostowana – Uniesiona lekko głowa – Pierś do przodu – Ręce z przodu
Mowa ciała
– Chrząknięcia, pocieranie i pociąganie: ucha, szyji – Dotykanie przedmiotów
• Podejrzliwość i dezaprobata – – – –
Spoglądanie spodełba” Szybkie przeczące ruchy głowy Opuszczenie wzroku dolnoskośnie Strzepywanie palcami po ubraniu)
© Mariusz Trojanowski
Trudne sytuacje • Trudne pytania • Ataki na prezentera i/lub jego stanowisko czy podawane treści – przeczenie prezenterowi, a czasem dodatkowo cyniczne uwagi, deprecjonowanie itp. • Brak zainteresowania i znudzenie audytorium • Nadmierne pobudzenie i gadulstwo audytorium • Zapomnienie ciągu dalszego (urwanie wątku i „pustka w głowie”) • Awarie sprzętu prezentacyjnego • Spóźnienia słuchaczy i ich wychodzenie z sali • Brak czasu na zrealizowanie prezentacji
Wiarygodność © Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
9
2015-04-23
Słuchając pytań (ataków)… „Zagadywanie” Wzrok Obiektywizm Spokój Zwroty Otwartość
Zakończenie prezentacji
Gdy odpowiadasz na pytania, ataki • Racja – pochwała • Pewność
• Powtórzenie • Potwierdzenie • Zachęta lub apel
• Wzrok • Otwartość
• Miły akcent
• Głos – tempo, emisja • Pauza i wzrok
© Mariusz Trojanowski
© Mariusz Trojanowski
Dziękuję za uwagę!!!
☺
[email protected]
10