Przyroda w szkole ponadgimnazjalnej Nauka wokół nas Temat 6 : Dylematy moralne w nauce II. Nauka i technika Temat 9: Wynalazki, które zmieniły świat I.

Małgorzata Romanowska- doradca metodyczny fizyki CEN Koszalin, listopad 2012r.

Dylematy moralne w nauce Wynalazki i odkrycia naukowe na przełomie XIX i XX wieku

UCZEŃ: 1.

: 2.

3. 4. 5.

Przedstawia osiągnięcia naukowe, które mogą być wykorzystywane zarówno dla dobra człowieka , jak i przeciw niemu, Omawia dylematy moralne, przed jakimi stanęli twórcy niektórych odkryć i wynalazków, Formułuje opinię na temat poruszanych problemów moralnych Przedstawia biologiczne i społeczne podłoże różnych form nietolerancji i przedstawia propozycje , jak jej przeciwdziałać Przedstawia problemy związane z eksploatacją zasobów naturalnych, wskazując przykłady niszczącej działalności człowieka

1. Przemysł, transport, łączność

         

piec hutniczy – Wilhelm Siemens; martenowska metoda wytopu stali – bracia Martenowie; żarówka oraz budowa pierwszej elektrowni – Thomas Edison; samochód – Carl Benz i Gottlieb Daimler; pierwsza fabryka samochodów – Henry Ford; silnik wysokoprężny – Rudolf Diesel; pierwszy udany lot samolotem – bracia Wright; telefon – Graham Bell; radio – Gugliemo Marconi; kinematograf – bracia Lumiére.

2. Ulepszenia komunikacyjne – Budowa kanałów:  Sueskiego (1859–69 Ferdynand Lesseps),  Kilońskiego (1895 r.)  Panamskiego (1914 r.); – Gwałtowny rozwój sieci kolejowych - Autostrady

3. Nauka



fale elektromagnetyczne – James Maxwell i Heinrich Hertz; układ okresowy pierwiastków – Dymitr Mendelejew; teoria budowy atomu – Niels Bohr; promieniotwórczość – Maria i Piotr Curie, Wilhelm Roentgen; teoria względności – Albert Einstein; teoria ewolucji – Karol Darwin; szczepionki – Ludwik Pasteur i Robert Koch; witaminy – Kazimierz Funk.



DYNAMIT – Alfred Nobel

      

4. Odkrycia geograficzne   

badanie Afryki – David Livingstone i Henry Stanley; zdobycie bieguna północnego – Robert Peary; zdobycie bieguna południowego – Roald Amundsen i Robert Scott;

 

badania Azji– Jan Czekanowski i Jan Dybowski; badanie Australii (nazwanie najwyższego szczytu Górą Kościuszki) – Edmund Strzelecki.

Najważniejsze odkrycia naukowe ostatnich lat

1.

2.

3.

Rapamycyna przedłuża życie - ten antybiotyk obecnie jest stosowany jako środek hamujący reakcje odrzucania narządów u pacjentów po przeszczepach. Grafen - pojedyncza warstwa atomów węgla o właściwościach półprzewodnika może zastąpić krzem materiał na elementy elektroniczne przyszłości. Tajemnica odporności na susze - rośliny przeżywają susze dzięki specyficznej cząsteczce. Odkrycie powinno pozwolić na zwiększenie plonów w rejonach ubogich w wodę.

Najważniejsze odkrycia naukowe ostatnich lat cd 4. Pierwszy laser rentgenowski - opracowany przez SLAC National Accelerator Laboratory w Kalifornii pozwala dokładniej poznawać zachodzące reakcje chemiczne oraz badać materiały z niezwykłą dokładnością. 5. Postępy terapii genowej - z jej pomocą zespołom naukowców z USA i Europy udało się leczyć choroby mózgu, wrodzoną ślepotę oraz zaburzenia odporności. 6. Monopol magnetyczny - czyli cząsteczka z jednym tylko biegunem - pojawił się podczas badań nad osobliwym materiałem krystalicznym, zwanym spinowym lodem.

Najważniejsze odkrycia naukowe ostatnich lat cd

7. Woda na Księżycu - odkryta przez NASA dzięki umyślnemu rozbiciu rakiety w pobliżu południowego bieguna Księżyca 8. Naprawa teleskopu Hubble'a - dokonana przez astronautów dzięki wykorzystaniu promu kosmicznego pozwoliła uzyskać ostrzejsze, bardziej efektowne obrazy kosmicznych obiektów. 9. Druga Ziemia faktycznie istnieje planeta Kepler-22b jest odległa od Ziemi o 600 lat świetlnych, ale warunki na niej panujące najprawdopodobniej bardzo przypominają te, które znamy z naszej planety 10. Lek na HIV zapobiega nowym zakażeniom

Dylematy moralne w nauce

Dobre

Przeciw człowiekowi

Medycyna (leki, antybiotyki, aparatura) Motoryzacja (samochody, statki, samoloty) Gospodarstwo domowe (sprzęt RTV,AGD) Ekologiczne paliwo. Energia jądrowa?- elektryczność Roboty Elektronika

Dynamit – Nobel Broń palna Biologiczne środki zagłady Paliwo Freony Energia jądrowa? -katastrofy

Dziękuję za uwagę

: