T.C. YAŞAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
TEZ / PROJE YAZIM KILAVUZU
Bu kılavuz, Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin tez ve proje çalışmalarına şekilsel bir standart getirmek amacıyla hazırlanmıştır. Tez/Proje çalışmalarının başlatılması, yürütülmesi ve sonlandırılması ile ilgili olarak Yaşar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nde belirtilen
esaslar
uygulanır.
Tez/proje
aşamasındaki
öğrencilerimiz
Yönetmeliğinin ilgili maddelerini bilmek ve takip etmekle yükümlüdür.
1
Enstitü
İÇİNDEKİLER 1. TEMEL KONULAR 1.1. Tezin Konusu 1.2. Tezin Adı 2. ARAŞTIRMA ve YÖNTEM 2.1. Tezin Amacı 2.2. Tezin Önemi 2.3. Tezin Yöntemi 2.4. Kavramsal Çerçeve 2.5. Varsayımlar 2.6. Kapsam ve Sınırlılıklar 2.7. Veri Toplama Tekniği 3. TEZİN BÖLÜMLERİ İÇİN YAZIM KILAVUZU 3.1. Ön Sayfalar 3.1.1
Kapak Sayfası
3.1.2
Onay Sayfası
3.1.3
Yemin Metni
3.1.4
Özet
3.1.5
İthaf, Teşekkür ve Önsöz
3.1.6
İçindekiler
3.1.7
Çizelgeler Listesi
3.1.8
Figürler/Resimler/Şemalar Listesi
3.1.9
Semboller/Kısaltmalar Listesi
3.2. Tez Metni 3.2.1
Numaralandırma Sistemi - Ondalık Sistem
3.2.2
Görsel Araçlar
3.2.3
Formüller
3.2.4
Alıntı
2
3.2.5
Metin İçinde Kaynak Gösterme
3.2.6
Dipnotlar
3.3. Son Sayfalar 3.3.1
Kaynakça
3.3.2
Ekler
3.3.3
Özgeçmiş
4. BİÇİM ve GÖRÜNÜŞ 4.1. Kâğıt 4.2. Kenar Boşlukları 4.3. Satır Aralıkları 4.4. Paragraf 4.5. Yazı Tipi ve Boyutu 4.6. Kelime ve Metin Bölünmesi 4.7. Sayfa Numaraları 5. TEZİN TESLİMİ 6. EKLER
3
1. TEMEL KONULAR 1.1. Tezin Konusu Bir tez çalışmasında ilk adım, konunun belirlenmesidir. Tez konusunun açık ve anlaşılır olarak belirlenmesi, araştırmanın ilerleyen aşamalarında, hem konuyla ilgili yapılacak literatür taramasını kolaylaştıracak hem de konudan sapmaları göreceli olarak azaltacaktır. Tez konusu mümkün olduğunca kısa, yalın ve net ifadelerle, tek bir cümleden oluşmalıdır. Ancak tez konusunu açıklayan ilk cümleden sonra, konuyu daha anlaşılır hale getirmek için gerekiyorsa ek açıklamalarda bulunulabilir. 1.2. Tezin Adı Tez çalışmasına başlanırken, tezin konusunu açıkça belirten bir ad konulması gerekir. Tezin adı, konuyla bağlantılı ve konu hakkında fikir verebilecek kelimelerden oluşmalı, gereksiz kelimeler, ifadeler içermemelidir. Çok uzun, anlaşılması güç ve çok genel adların kullanılmasından kaçınılmalıdır. 2. ARAŞTIRMA ve YÖNTEM Tez çalışmasına konu edilen araştırmanın ve kullanılan yöntemin anlatıldığı bölümde, aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir. 2.1. Tezin Amacı Bu kısımda, tezin amacı açık bir şekilde ifade edilmeli, ele alınan konu ve alana nasıl ve ne tür katkı sağlayacağı belirtilmeli, ayrıca varsa tezin ikincil amaçları da ayrı ayrı açıklanmalıdır. Tez, incelenecek konu ve alana katkı sağlayıcı nitelikte olmalıdır. 2.2. Tezin Önemi Bu kısımda, neden başka bir konu değil de bu konunun seçildiği, gerekçe/gerekçeleriyle açıklanmalıdır. Tezin konusu ve amacı ile doğrudan ilgili çalışmalardan bahsedilmeli, bunların tez konusunu hangi boyutlarıyla ilgilendirdiği, ele aldığı/almadığı üzerinde durulmalıdır. Tez ile ulaşılan sonuçların (kuramsal veya görgül), çalışılan alana sağlayacağı katkılar ve getireceği yenilikler belirtilmelidir.
4
2.3. Tezin Yöntemi Tezin yöntemi, tezin nasıl bir yol izlenerek gerçekleştirileceği hakkında açıklamaları içerir. Yöntem açıklanırken, bir başka araştırmacının aynı çalışmayı gerektiğinde aynen tekrarlayabilmesine olanak sağlayacak kapsam ve ayrıntıda olmalıdır. Ayrıntılı yöntem bilgileri olmadan, okuyucunun bulguları değerlendirme olanağı olmadığı gibi, yöntemin “açık seçiklik” ilkesi de gerçekleştirilmemiş olacaktır. Yöntem başlığında verilen bilgiler tezin türüne (kuramsal/ görgül) göre değişmektedir. Uygun durumlarda, araştırma modeli, evren ve örneklem, veriler/verilerin toplanması, verilerin yorumlanmasını içeren bilgiler verilmelidir. 2.4. Kavramsal Çerçeve Bu kısımda tez konusunun hangi yaklaşımla ele alınacağı ve hangi kurama veya modele uyarlanacağı ile seçilen yaklaşım ile kuram veya modelin hangi gerekçelerle tercih edildiği açıklanır. Kavramsal çerçeve araştırmacının yaratıcılığını sergilemesi beklenir. 2.5. Varsayımlar Bu kısımda, tez konusunun kavramsal çerçevesinin çizildiği varsayımlar üzerinde durulur. Varsayım, belli bir kuramsal temele dayalı olarak geliştirilen ve değişkenler arasında belli ilişkilerin var olduğunu öne süren düşünce ve kabullerdir. Bir başka deyişle, deneyle kanıtlanmamış ancak, kanıtlanabileceği umulan teorik düşüncedir. Bu nedenle, açık ve net şekilde belirtilmelidir. Ancak, bunlar araştırmada sınanan değil; kabul edilen, denenmeyen yargılardır. Araştırma sonuçlarının geçerliliği, başlangıçta kabul edilen önkabullerin geçerliliği ile doğrudan ilgilidir. Örneğin, “anketteki sorulara katılımcılar tarafından doğru şekilde cevap verildiğini kabul etmek” araştırmanın önkabulüdür. 2.6. Kapsam ve Sınırlılıklar Bu kısımda, tez kapsamında, araştırılacak konunun neleri kapsayacağı (konu, yer, zaman) belirtilir. Araştırma görgül ise, evren ve örneklem hakkında açıklayıcı bilgi
5
verilir. Konuyla ilgili olmasına rağmen, tez kapsamında yer almayacak konuların neler olduğu belirtilmeli ve bunlara neden yer verilmediği gerekçeleriyle belirtilmelidir. Tezin kapsam ve sınırlılıklarının belirtilmesi, toplanan bilgi yığınına daha kolay şekil verilmesini sağlayacağı için araştırmacı için büyük önem taşır. Kapsam ve sınırlılıklar ile tezin varsayımlarının belirlenmesi, tezin belli bir bütünlüğe sahip olmasını sağlayacaktır. Bu bütünlük, tek ana temaya bağlılık ile olağan mantıksal düzene uygunluğun tutarlılığı ile sağlanabilir. 2.7. Veri Toplama Tekniği Bu kısımda, tezdeki varsayımları sınamak için hangi veri toplama tekniklerinden yararlanılacağı açıklanmalıdır. Görgül tezlerde; gözlem, görüşme, anket, örnek olay incelemesi v.b. tekniklerden hangisinin neden tercih edildiği açıklanmalıdır. Örneğin, “Veri toplama yöntemi olarak, e-posta yoluyla anket yöntemi uygulanmıştır.” Ayrıca, toplanan verilere uygulanacak istatistiksel yöntemler hakkında da bilgi verilmelidir.
6
3. TEZİN/PROJENİN BÖLÜMLERİ İÇİN YAZIM KILAVUZU Her tez üç ana bölümden oluşur: Ön Sayfalar, Ana Metin, Kaynakça ve ekler. Bu bölümler aşağıda gösterilen sırayı takip etmelidir. I. Ön Sayfalar •
Kapak Sayfası
•
Onay Sayfası
•
Yemin Metni
•
Öz
•
Abstract
•
İthaf
•
Teşekkür
•
Önsöz
•
İçindekiler
•
Tablolar Listesi
•
Şekiller/Resimler/Şemalar Listesi
•
Semboller ve Kısaltmalar Listesi
II. Ana Metin III. Kaynakça •
Kaynakça
•
Ekler
•
Özgeçmiş (sadece doktora öğrencileri için gereklidir)
7
3.1. Ön Sayfalar 3.1.1. Kapak Sayfaları Tezin ilk bölümü dış kapaktan oluşur. Dış kapakta kolay yıpranmayan kaliteli parlak tercihen beyaz karton kullanılmalıdır. Kapakta; tezi hazırlayanın bağlı bulunduğu üniversite, enstitü, anabilim ve bilimdalı, tezin adı, tezi yazan kişinin adı soyadı, danışmanın ünvanı, adı soyadı, yüksek lisans/doktora tezi bilgisi, yer ve yıl yer alır (bk. EK 1) Kapakta tüm yazılar, Times New Roman yazı tipi ile sayfaya ortalı ve koyu yazılır. Üniversite, Enstitü ismi, anabilim ve bilim dalı üst satırdan itibaren alt alta gelecek şekilde büyük harflerle yazılmalıdır. Çalışmanın adı sayfaya ortalanacak şekilde büyük harflerle yazıldıktan sonra ara verilerek, büyük harflerle ad ve soyadı yazılıp, en alt satırda yer ve yıl belirtilir. Tez tarama sistemlerinde teze ulaşılabilirliği arttırmak açısından tezin adında anahtar G .Y A M
kelimelerin yer alması faydalıdır. Başlıkta herhangi bir formül, sembol, kısaltma kullanılmamalıdır. Kapak için sayfa ayarı; üst (2 cm), alt (2,5 cm), sol (2,5 cm) sağ (2,5 cm) olarak belirlenebilir (bk. Şekil 4). İç kapak dış kapağın aynısı olarak A4 kâğıda basılır. “Dış Kapak” ile “İç Kapak” arasında bir sayfa boş bırakılmalıdır. 3.1.2. Onay Sayfası Onay sayfası hazırlanan tez için Enstitüce belirlenen Tez Kurulunun onaylaması amacıyla hazırlanmıştır. Üyeler onay sayfasına ad ve soyadlarını yazarak mavi mürekkep ile imzalarlar (EK 2).
8
3.1.3. Yemin Metni Yüksek Lisans/Doktora Tezi olarak sunulan çalışmanın, bilimsel etik ve akademik kurallara aykırı düşecek bir yardıma başvurmaksızın yazıldığını ve yararlanılan eserlerin kaynakçada gösterilenlerden oluştuğu, bunlardan atıf yapılarak yararlanılmış olduğu belirtilen, imzalanmış bir yemin metni yer almalıdır (EK 3). 3.1.4. Özet Özet ayrı bir sayfada yer almalıdır. Özet, yapılan çalışmanın amacını ve hedeflerini açıkça ortaya koyan bir ifadeyle başlar. Özet’in amacı yapılan çalışmanın detaylarıyla ilgilenmeyen okuyucuyu çalışmanın amacı, yöntemi ve vardığı sonuçlar hakkında kısaca bilgilendirmektir. Temel nicel ve nitel sonuçlar ve çıkarımlar ayrı bir başlık kullanmadan anlatılmalıdır. Özet’de neyin nasıl yapıldığı, hangi sonuçların bulunduğu ve bunların ne anlama geldiği kısa, açık ve net bir şekilde anlatılmalıdır. Özet’in çoğu veya tamamı, yapılmış çalışmaya atıf olduğu için, geçmiş zamanda yazılmalıdır. Özet’de kelime sayısı 300’ü geçmemeli, formul, şekil veya tablo kullanılmamalı, atıf yapılmamalıdır. Yazarın büyük emekler vererek hazırladığı tez çalışmasının yaygın olarak duyurulması yönündeki en önemli araçlardan birisi “Anahtar Sözcükler”dir. Günümüzde pek çok kütüphane ve yayın sistemi, bilimsel yayınları anahtar sözcükler bazında sınıflamakta ve aramaktadır. Bu nedenle yazar, anahtar sözcüklerin seçiminde özen göstermelidir. Özet’in sonuna numara kullanmadan en fazla beş anahtar sözcük yazılmalıdır (EK 4). Abstract, Özet’in İngilizce’ye çevrilmiş halidir (EK 5). 3.1.5. İthaf, Teşekkür, Önsöz Tezde yer alacak İthaf, Teşekkür ve Önsöz yazarın isteğine bağlıdır. Bu kısımlardan herbiri ayrı sayfalarda yeralmalıdır. İthaf için başlık yazmaya gerek yoktur ancak sayfa numarası koyulmalıdır. İthaf, kısa ve öz olarak sayfaya ortalı yazılmalıdır.
9
Teşekkür veya Önsöz, ayrı sayfada başlık kullanılarak yazılmalıdır. Başlık, yukarıdan 3,5 cm. aşağıda, metin ise başlıktan sonra iki boşluk bırakılarak sayfanın iki kenarına yaslanmış olarak 1,5 satır aralığı ile yazılmalıdır. Önsöz’de amaç; tez çalışmasına doğrudan katkısı bulunan kişiler ile doğrudan ilgili olmadığı halde dışarıdan katkıda bulunan kişi ve kuruluşlara teşekkür etmektir. Jüriye sunulan ve henüz kabul edilip edilmeyeceği belirli olmayan tez çalışmalarına önsöz konulamaz. Araştırmacı isterse jürinin onayından sonra bir önsöz sayfası hazırlayabilir. Önsöz, tezin ilk sayfası niteliğinde ve bir sayfayı geçmeyecek şekilde yazılır. Önsöz metninin sonunda tezi yazan kişinin adı ve soyadı sağa dayalı olarak yazılır. İstenirse, tarih sola dayalı olarak, isimle aynı hizada verilebilir. 3.1.6. İçindekiler İçindekiler kısmında, bölümler, ana ve alt başlıklar, referanslar, ekler ve özgeçmiş listelemelidir. İçindekiler kısmında tüm öğeler için kullanılan yazım şekli metinde de aynı biçimde yer almalıdır. Her öğenin karşısında, bulunduğu sayfa gösterilmelidir. “İçindekiler” başlığı, başlık sayfaya ortalı, üstten 3,5cm. aşağıda yazılmalıdır. İçerik, başlıktan sonra üç boşluk bırakılarak sola yaslanmış olarak yazılmalıdır (EK 6). 3.1.7. Çizelgeler Listesi Çizelge listesi, okuyucuya kolaylık sağlamak için hazırlanır ve ayrı bir sayfada yer alır. “Çizelgeler” başlığı sayfaya ortalı, üstten 3,5cm. aşağıda yazılmalıdır. Liste başlıktan sonra iki boşluk bırakılarak sola yaslanmış olarak yazılmalıdır. Listedeki her bir maddenin karşısına bulunduğu sayfa numarası yazılmalıdır (EK 7). 3.1.8. Şekiller/Şemalar Listesi Şekiller/Şemalar Listesi diğer listelerde uygulanan yöntem izlenerek ayrı sayfalarda verilmelidir (EK 8).
10
3.1.9. Semboller/Kısaltmalar Listesi Anabilim dalı tarafından genel kabul görmüş semboller ve/veya kısaltmalar da ayrı bir sayfada listelenebilir (EK 9). 3.2. Tez Metni Bu kısım tezin en önemli bölümüdür. Giriş, Bölüm ve Alt Bölümler, Sonuç’dan oluşur. Bir tezin metin kısmı “Giriş” ile başlamalıdır. Giriş kısmında; araştırmanın çözümlemeye çalıştığı sorun ortaya koyularak, kullanılan yöntemler ve araştırmanın sınırlarından sözedilir. Bu kısımda, okuyucunun konuyla ilgili başka yayınları okumaya gerek duymadan tezi anlayıp değerlendirebilmesini sağlayacak yeterli temel bilgiler bulunmalı, çalışmanın yapılma amacı da kısaca anlatmalıdır. Bu konunun neden seçildiği, neden önemli olduğu iyice vurgulanmalıdır. Giriş kısmındaki anlatımda geniş zaman tercih edilmelidir. “Giriş” kelimesi sayfada Times New Roman yazı karakteri ile 12 punto olarak koyu, ve büyük harflerle sola yaslanmış olarak yazılmalıdır. Girişten sonra yer alacak “Bölüm ve Alt bölümler”de tez konusu ayrıntılı biçimde ele alınır. Bölümlerin sayısı araştırma konusuna bağlı olarak değişebilir. Bu bölümler, tez hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak veya aynı konuda çalışma yapmak isteyen kişilere yönelik olacağı için tez çalışması, önemli bilgileri atlamadan adım adım anlatılmalıdır. Genellikle tezi okuyanlar, her ana bölümün ilk paragrafına bakarak o bölüm hakkında fikir sahibi olmaya çalışırlar. Bu nedenle her ana bölümün ilk paragrafı o bölümü ana hatlarıyla tanıtmalıdır. Tez çalışmasının daha rahat anlaşılabilmesi ve değerlendirilebilmesi için, şekil ve tablolarla desteklendirme yapılabilir. Metnin son bölümünü “Sonuç” kısmı oluşturmaktadır. Bu kısımda elde edilen sonuçlar yazılarak yorum yapılır. Bu kısmın yapısı şu şekilde olmalıdır: •
Tez konusu tanımlanmalı ve kullanılan yöntemler özetlenmelidir.
•
Elde edilen sonuçlar açık ve basit cümlelerle anlatılmalı ve mümkünse sonuçlara göre genellemeler yapılmalı ve ana sonuçlar belirtilmelidir.
11
•
Bu konuda çalışmak isteyenlere yol göstermek için yapılan tez çalışmasında başlangıçta belirlenen hedefe ne kadar ulaşıldığı, çalışmanın üstün ve eksik yönleri anlatılmalı ve ileriye yönelik çalışmalar için, varsa öneriler belirtilmelidir.
•
Sonuç bölümü de numaralandırmaya dâhil edilerek (ondalık sistemde), ana bölüm başlıkları ile ilgili yazım kuralları uygulanır.
3.2.1. Numaralandırma Sistemi - Ondalık Sistem Bölümlerin numaralandırmasında ondalık sistem kullanılmalıdır. Ana bölümler yeni sayfadan başlar. Ana bölüm başlıkları, büyük harflerle sayfaya ortalı olarak Times New Roman, 12 pt., koyu olarak yazılmalıdır. Diğer bölümler, paragraf ile aynı hizadan başlar. Bu bölümler numaraları ile birlikte, sadece ilk harfleri büyük, metinde kullanılan yazı boyutu ile koyu olarak yazılır. Ondalık sistemin kullanımı: 1. BİRİNCİ BÖLÜM 1.1 Birinci Derece Alt Bölüm 1.1.1 İkinci Derece 1.1.1.1 Üçüncü Derece 1.1.1.2 Üçüncü Derece 1.1.2 İkinci Derece 1.2 Birinci Derece Alt Bölüm 2. İKİNCİ BÖLÜM 3.2.2. Görsel Materyaller Tablolar, rakamsal bilgiler; sistemli ve sıralı olarak düzenlenmiş şekilde ifade edilmelidir. Bir tablo genellikle dört temel öğe’den oluşmaktadır: 1- Numara ve Başlık 2- Çerçeve 3- İçerik 4- Tablo Dipnotları Tablolar hazırlanırken dikkat edilmesi gerekenler noktalar şunlardır: 1. Aynı ya da benzer veriler birden fazla tabloda sunulmamalıdır. 12
2. Bir iki cümlede özetlenebilecek veriler tablolaştırılmamalıdır. 3. Her tablo ayrı sayfalarda verilmelidir. Metin içinde yer alan tüm tablolar numaralandırılmalıdır. Numaralar, Tablo sözcüğü ile birlikte kullanılır ve tablo sözcüğünden sonra gelir (Örneğin: Tablo 1 ya da Tablo 1.1) Başlıklar, tablonun içeriğini tam olarak yansıtmalıdır. Tablo başlıkları tablo üzerine, tablo numarasının altına ortalanarak, ilk harfleri büyük ve başlığın tamamı koyu olacak şekilde yazılmalıdır. Tablodaki tüm kenarlar aynı koyuluk ve kalınlıkta çizilmelidir. Tablolara baştan sona sıra ile bir numara verilebileceği gibi, her bölümdeki tablo, bölüm numarası ile birlikte de numaralandırılabilir. Buna çift numaralı sistem denir. Çift numaralı sistemde birinci numara tablonun bulunduğu bölümü, ikinci numara ise o bölümdeki sırasını gösterir. (Örneğin: Tablo 3.10) Çizelgelerin numaralandırılmasında normal rakamlar (1,2,3...) ya da romen rakamları (I,II,III....) kullanılabilir. Çift numaralandırma seçilmişse normal rakamların kullanılması daha doğru olacaktır. Çizelge içinde kalan bilgiler (sütun, başlık, veriler) tablonun içeriğini oluşturmaktadır. Sütün başlıkları ve tablo verileri ortalanarak yazılmalıdır. Yazı boyutu tabloya göre ayarlanmalıdır. Çizelge verilerindeki kısaltmalar, dipnot kısmında açıklanmalıdır. Çizelge dipnotları, (kaynak tanımlayıcı, açıklayıcı dipnotlar) tablonun hemen altına, küçük harflerle sola dayalı olarak yazılmalıdır. Birden fazla açıklama dipnotu olduğunda yıldız (*) işareti kullanılmalıdır. Kaynak dipnotlarında kaynaklar birden fazla ise araya noktalı virgül (;) koyulmalıdır. Tezde kullanılan tüm çizim/resimler (grafikler, haritalar, diyagramlar, planlar, fotoğraflar vs.) “Şekiller” başlığı altında toplanır. Araştırmada çok sayıda ve farklı türlerde şekiller bulunuyorsa bu durumda her gruba kendi içinde ayrı ayrı numara verilmeli (Örneğin: grafik için “Grafik 1”), tercih edilen ifadeler bir liste halinde araştırmanın ön kısmına koyulmalıdır. Şekil numaraları ve şekille ilgili açıklamalar tablolardan farklı olarak şeklin altına koyu olarak ve ilk harfler büyük yazılmalıdır.
13
3.2.3. Formüller Matematiksel formüller ve/veya denklemler uygun denklem editörü kullanılarak gösterilmelidir. Eğer bunlara atıf yapılacaksa numaralandırılma yöntemi uygulanmalı, denklemin sağına parantez içinde numara verilmelidir. 3.2.4. Alıntılar Tezde gerekli görüldüğü takdirde bir başka araştırmacının yayınından bir kısım tamamen alınabilir. Böyle bir durumda alıntı yapılan bölüm özgün kaynaktan hiç hata yapmadan aktarılmalı ve alıntının kaynağı hem metinde sayfa numarası ile birlikte, hem de kaynakçada belirtilmelidir. Bir metin bir başka kaynaktan atıf yapılmadan aynen alınırsa bilimsel etik kurallarına aykırı bir bu durum meydana gelir ve yasaktır. Örnekler: Eğer alıntı 40 kelimeden kısaysa çift tırnak içinde metinle birlikte verilmeli, alıntı yapılan metinde çift tırnak (“) varsa bu tek tırnağa (‘) dönüştürülmelidir. Bilimi çeşitli şekillerde tanımlamak mümkündür. Örneğin, Yıldırım (1991) bilimi “dünyamızda olup biten olguları ‘betimleme ve açıklama’ yoluyla anlama girişimidir” şeklinde tanımlıyor (s. 95). Eğer alıntı yapılacak metin 40 kelimeyi geçiyorsa ayrı bir paragraf halinde, blok hizalama yapılarak sol kenardan bir paragraf içeride verilmelidir. Eğer alıntı yapılan metinde aynı cümle içinde kelime atlanarak yazılıyorsa bu üç nokta (…) ile, eğer bazı cümleler atlanıyorsa bu dört nokta (….) ile belirtilmelidir. Bilim, dünyamızda olup biten olguları betimleme ve açıklama yoluyla anlama girişimidir. Olguları betimleme, onları saptama, sınıflama ve dile getirme gibi işlemleri kapsar.… Bilimin açıklama yönüne gelince bu konu bizi çok daha geniş sorunlara götürecek niteliktedir… [H]ipotez, doğa yasası, teori, nedensellik ve olasılık ilkeleri gibi kavramları ele almaya ihtiyaç vardır (Yıldırım, 1991, s. 95). 3.2.5. Metin İçinde Kaynak Gösterme Yazar-Tarih yönteminde kaynak gösterme, metinde ilgili kelimeden sonra açılan bir parantezin içine yazarın “soyadı ve yayın yılı” yazılarak yapılır. Alıntıya ilişkin sayfa numaraları da parantez içinde verilebilir. Ancak, “doğrudan yapılan aktarmalarda”
14
sayfa numarasını göstermek zorunludur. Enstitüye verilecek tezlerde, “ister değiştirerek ister doğrudan yapılan aktarmalarda yazar soyadı ve yıl ile birlikte sayfa numaralarının da belirtilmesi gerekir”. Metinde başvurulan tüm kaynaklar çalışmanın sonunda yer alan kaynakça kısmında alfabetik sıraya göre listelenmeli ve ayrıntılar belirtilmelidir. Metin içi kaynak gösterme yönteminde kaynakçaya yazılan kaynak sayısı ile metinde başvurulan kaynak sayısının birbirine eşit olması gerekir.
Tek yazar, tek çalışma (soyadı-tarih) o Kanfer (1990), motivasyonu şöyle tanımlıyor... o Motivasyon,
bireyin
alternatif
davranış
biçimlerinden
birini
seçmesinde etkili olan süreçler olarak tanımlanabilir (Kanfer, 1990).
İki ve üç yazar, tek çalışma o Yakın geçmişte yapılan bir araştırmada... (Kozan ve Ergin, 1998). o Bu konudaki bir başka çalışmada...(Öztürk, Kayaoğlu ve Seçkin, 2005) o Öztürk, Kayaoğlu ve Seçkin (2005) müşteri memnuniyetini ele aldıkları çalışmalarında...
4 ve 5 yazar
İlk yazarın adından sonra “v.d.” (ve diğerleri) kısaltması kullanılmalıdır. o (Oishi v.d., 1999) o Oishi v.d. (1999)... veya cümle sonuna (Oishi v.d., 1999) şeklinde.
Kurumların veya grupların yazar olduğu yayın
İlk defa atıfta bulunulduğunda kurumun/grubun tam adını ve arkasından kısaltmasını verin. Sonraki kullanımlarda sadece kısaltma ve tarih kullanın. o ... (Türk Psikologlar Derneği [TPD], 1997). o ... (TPD, 1997).
15
Yazarsız yayın
Resmi yayınlara ve yazarı olmayan kaynaklara “Anonim” olarak atıfta bulunun. o ... (Anonim, 1976).
Soyadı aynı, ilk adlar farklı yazarlar
Aynı soyadına sahip ilk yazarların adlarının başharflerini de yıl ile birlikte verin. o ... R. D. Luce’un (1959) ve P. A. Luce’un (1986) araştırmalarında... o ... J. M. Goldberg ve Neff (1961) ve M. E. Goldberg ve Smith (1972)
Aynı yazar, birden fazla yayın o Farklı yıllar (Smith & Ben, 1991, 1993). o Aynı yıl
(Smith & Ben, 1991a, 1991b).
Birden fazla yayın, yazar soyadına göre alfabetik sırada verilir. o ... (Çırakoğlu, 1997; Demirutku, 1996; Kökdemir, 1999).
Tarihsiz çalışmalar o ... (Eflatun, bt). bt = bilinmeyen tarih
Çeviri kaynak o ... (Eco, U., çev., 1986). çev = çeviri
Bir çalışmanın bir bölümü o (Kassin, 1997, s. 298). s = sayfa o (Kassin, 1997, chap. 5). chap = chapter; böl= bölüm; vb…
Kişisel iletişim
Mektuplar, iç yazışmalar, telefon konuşmaları ve benzeri iletişimlere metin içinde atıf yapılabilir ama bunlar kaynakçaya eklenmez. İletişilen kişinin ad(lar)ının ilk harfleri ve soyadı mümkün olduğunca net tarih ile birlikte verilir. o ...H. C. Sümer (kişisel iletişim, 10 Mart 1999).
16
3.2.6. Dipnotlar Dipnotlar, metinde geçen bir konu ya da kaynak hakkında ek bilgi vermek, özel açıklamalar yapmak gerektiğinde kullanılabilir. Ancak bu tür bilgi ve açıklamaların çoğu kez bütünlüğü bozduğu, gerektiğinde metinde parantez içinde belirtilebileceği unutulmamalıdır. Dolayısıyla, dipnotlardan mümkün oldukça kaçınılmalıdır. Dipnot numarası paragrafta küçük üstyazı ile, bir sözcüğe ya da noktaya bitişik olarak verilir. Birden fazla dipnot numarası yan yana koyulmamalıdır. Sayfanın sonunda, sola dayalı çizginin altında yer alan dipnot metni 10 punto ve tek aralıklı yazılmalıdır. Dipnotların yazımı aşağıdaki örnek gibi olmalıdır. -------------------------------------1
Yazar, bu ayrımı şu kaynaktan aktarmaktadır: Jean Cohen, Structure du
language poétique (Paris: Flammarion, 1966) 62. 3.3.
Son Sayfalar
3.3.4. Kaynakça Tezlerde göndermeler ve kaynaklar dipnotlarda değil, metin içi göndermelerin işaret ettiği “Kaynakça” kısmında yer alır. Çalışmada kullanılan tüm kaynaklar doğru ve tam olarak listelenmelidir. Kaynakça’da, tez içinde doğrudan gönderme yapılmayan kaynaklara yer verilmez. Kaynaklar, yazarların soyadlarına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır. Yazar adı bilinmeyen yapıtlar ile kurumsal yapıtların listelenmesinde başlığın ilk harfleri esas alınımalıdır. Kitap ve dergi başlıklarının standart olmayan yazılış özellikleri taklit edilmeye çalışılmamalı, özel bir durum olmadıkça standartlaştırılmalıdır. Kitaplar Tek Yazarlı Kitap Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi.
17
Yurtsever, G. (2000). Şirket Etik Kodu. Ankara: Barış Kitap Basım Yayın. Blalock, H. M. (1987). Social Statistics (7th ed.). NY: McGraw-Hill. İki Yazarlı Kitap Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., ve İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Kökdemir, D. ve Demirutku, K. (2000). Akademik Yazım Kuralları Kitapçığı. Ankara: Başkent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimleri Fakültesi Yayınları. Garnham, A., & Oakhill, J. (1997). Thinking and Reasoning (4th ed.). Oxford: Blackwell. Üç Yazarlı Kitap Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi . ve Üçüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Yurtsever, G., Atış, C. ve Yurtsever, Ş. (2006). Girişimcilik. Adana: Karahan Kitabevi. Mosteller, F., Rourke, R. E. K., & Thomas, G. B. (1967). Probability and Statistics (2nd ed.). Massachusetts: Addison-Wesley Publishing Company. Çeviri Kitap Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı (Baskı sayısı). (Çevirmenin adının baş harfi. Çevirmenin soyadı, Çev.). Basım Yeri: Yayınevi. (Orijinal çalışma basım tarihi Tarih.) Yalom, I. D. (1998). Kısa Süreli Grup Terapileri: İlkeler ve Teknikler. (N. H. Şahin, Çev.). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1983.) Demidov, V. (1986). How We See What We See. (A. Repyev, Trans.). Moscow: Mir Publishers. (Original work published 1986.) Kitaptan Bölüm Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Bölümün adı. Kitabın adı (Baskı sayısı) içinde (bölümün sayfa aralığı). Basım Yeri: Yayınevi. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Nitel Araştırmanın Planlanması. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı) içinde (49–91). Ankara: Seçkin Yayınları. Kuhn, T. S. (1971). The priority of paradigms. In The Structure of Scientific Revolutions (3rd ed.) (43–52). Chicago: The University of Chicago Press. 18
Tek Editörlü Kitap Editörün soyadı, Editörün adının baş harfi. (Ed.). (Yıl). Kitabın adı (Baskı Sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Karancı, A. N. (Ed.). (1997). Farklılıkla Yaşamak Aile ve Toplumun Farklı Gereksinimleri Olan Bireylerle Birlikteliği. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Posner, M. I. (Ed.). (1998). Foundations of Cognitive Science (6th ed.). Massachusetts: MIT Press. İki Editörlü Kitap Birinci editörün soyadı, Adının baş harfi. ve İkinci editörün soyadı, Adının baş harfi . (Ed.). (Yıl). Kitabın adı (Baskı sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Savaşır, I. ve Şahin, N. H. (Ed.). (1997). Bilişsel- Davranışcı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Goldstein, W. M., & Hogarth, R. (Eds.). (1997). Research on Judgement and Decision Making. Cambridge: Cambridge University Press. Üç ya da Daha Fazla Editörlü Kitap Birinci editörün soyadı, Adının baş harfi ., İkinci editörün soyadı, Adının baş harfi . ve Üçüncü editörün soyadı, Adının baş harfi. (Ed.). (Yıl). Kitabın adı (Baskı Sayısı). Basım Yeri: Yayınevi. Ayvaşık, B., Er, N. M., Kışlak, Ş. T. ve Erkuş, A. (Eds.). (2000). Psikoloji Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Connolly, T., Arkes, H. R., & Hammond, K. R. (Eds.). (2000). Judgement and Decision making. Cambridge: Cambridge University Press. Editörlü Kitaptan Bölüm Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Bölümün adı. Editörün adının baş harfi. Editörün soyadı, (Ed.), Kitabın adı (Baskı sayısı) içinde (Bölümün sayfa aralığı). Basım Yeri: Yayınevi. Sucuoğlu, B. (1997). Özürlü çocukların aileleriyle yapılan çalışmalar. A. N. Karancı, (Ed.), Farklılıkla Yaşamak Aile ve Toplumun Farklı Gereksinimleri Olan Bireylerle Birlikteliği içinde (35–56). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Pinker, S. (1998). Language acquisition. In M. I. Posner, (Ed.). Foundations of Cognitive Science (6th ed.) (359–400). Massachusetts: MIT Press.
19
Süreli Yayınlar
Tek Yazarlı Makale
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Makalenin adı. Sureli Yayının Adı, cilt (süreli yayının sayısı), sayfa aralığı. Yurtsever, G. (2001). Tolerance of Ambiguity, Information, and Negotiation. Psychological Reports, 89, 57–64. Coren, S. (1986). An efferent component in the visual perception of direction and extent. Psychological Review, 93(4), 391–411.
İki Yazarlı Makale
Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi. ve İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi. (Yıl). Makalenin adı. Sureli Yayının Adı, cilt (süreli yayının sayısı), sayfa aralığı. Bottom, W. P., & Paese, P. W. (1999). Judgement accuracy and the asymetric cost of errors in distribute bargaining. Group Decision and Negotiation, 8, 349–364. Kirkman, B. L., & Rosen, B. (1999). Beyond self-management: Antecedents and consequences of team empowerment. Academy of Management Journal, 42, 58–74. Üç Yazarlı Makale Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi ., İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi . ve Üçüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi. (Yıl). Makalenin adı. Sureli Yayının Adı, cilt (süreli yayının sayısı), sayfa aralığı. Ergezer, H., Dikmen, M. ve Özdemir, E. (2003). Yapay sinir ağları ve tanıma sistemleri. Pivolka, 1 (4), 14–17. Gren, S. G., Welsh, M. A., & Dehler, G. E. (2003). Advocacy, performance, and threshold infl uences on decisions to terminate new product development. Academy of Management Journal, 46(4), 419–434. Altıdan Fazla Yazarlı Makale Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., Üçüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi., Dördüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi., Beşinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., Altıncı yazarın soyadı, Adının baş harfi., ve diğer. (Yıl). Makalenin adı. Sureli Yayının Adı, cilt (süreli yayının sayısı), sayfa aralığı. Başçelik, B. E., Demirutku, K., Gültekin, D., Işık, E., Kayabaş, E., Özgün, A., ve diğer. (2002). Evrenin görünmeyen yamyamları: Karadelikler. Pivolka, 1 (1), 6.
20
İnternet Kaynakları İnternet Sitesi Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yayınlanma veya güncellenme tarihi). Başlık. Alınma tarihi, internet adresi. İlter, H. K. (9 Şubat http://www.baskent.edu.tr/~kilter.
2004).
kilter.
online.
11
Şubat
2004,
Walker, J. R. (1995). MLA – style citations of electronic sources. Retrieved October 26, 1995, from http://www.cas.usf.edu/english/walker/mla Süreli İnternet Yayınından Makale Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yayınlanma Tarihi). Makalenin adı. Yayının Adı, cilt (sayı). Araştırma Tarihi, internet adresi. İlbaş, Ç. (Mart, 2004). Siber dünyanın bombacıları. Pivolka, 3 (13), 5–6. 24 Eylül 2004, http://www.elyadal.org/pivolka/13/siber.htm. Lee, D. S., Austin, P. C., Rouleau, J. L., Liu, P. P., Naimark, D., & Tu, J. V. (November 19, 2003). Predicting mortality among patients hospitalized for heart failure. The Journal of the American Medical Association, 290 (19), 2581–2587. Retrieved November 23, 2003, from http://jama.ama-assn.org/cgi/content/abstract/290/19/2581.
Veri Tabanlarından Alınan Dergi Makalesi, Tek Yazar
Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi . (Yıl). Makalenin adı. Derginin Adı, cilt, (sayı) sayfa aralığı. Alınma Tarihi, Veritabanının adı. Foster J. (2001). Education as sustainability. Environmental Education Research, 7, 153–165. Retrieved June 22, 2001, from ERIC database.
Veri Tabanlarından Alınan Dergi Makalesi, İki ve Daha Çok Yazar
Birinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., İkinci yazarın soyadı, Adının baş harfi., Üçüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi. ve Dördüncü yazarın soyadı, Adının baş harfi. (Yıl). Makalenin adı. Derginin Adı, cilt, sayfa aralığı. Alınma Tarihi, Veritabanının adı. Borman, W. C., Hanson, M. A., Oppler, S. H., Pulakos, E. D., & White, L. A. (1993). Role of early supervisory experience in supervisor performance. Journal of Applied Psychology, 78, 443–449. Retrieved October 23, 2000, from PsycArticles database.
21
Süreli Olmayan İnternet Yayınından Makale Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yayınlanma Tarihi). Makalenin adı. Araştırma Tarihi, internet adresi. Kökdemir, D. (2 Kasım 2003). Ruyalar ve olasılıklar. 21 Kasım 2003, http://www.elyadal.org/dedektif/ruya2.htm. Carlson, E. (July 17, 2003). Study suggests interplay of gene, stress can predict depression. Retrieved February 20, 2004, from http://www.news.wisc.edu/story.php?get=8766. Çevrimiçi (Online) Kitap Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Kitabın adı. Alınma tarihi, internet adresi. Austin, J. Pride and prejudice. Retrieved May 10, 2002, from http://www.agoodread.com/Pride. Çevrimiçi (Online) Gazete Makalesi Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Tam yayın tarihi). Makalenin adı. Gazetenin Adı. Alınma tarihi, internet adresi. Batur, A. ve Yüksel, G. (14 Haziran 2000). Namus borcu ödendi. Milliyet. 22 Eylül 2003, http://www.milliyet.com.tr/2000/06/14/yasam/yasa.html. Cohen, R. (February 6, 2004). Trivial pursuits. The Washington Post. Retrieved February 7, 2004, from http://www.washingtonpost.com/wpdyn/articles/A174872004Feb5.html. Yazar ve Tarih Belirtilmeyen İnternet Belgesi Belgenin başlığı. (b.t.). Alınma Tarihi, internet adresi. GVU’s 8th user survey. (b.t.). 8 Ağustos 2000, http://www.cc.gatech.edu/usersurveys/survey1997-10/ GVU’s 8th user survey. (n.d.). Retrieved August 8, 2000, from http://www.cc.gatech.edu/usersurveys/survey1997-10/ İnternet Üzerindeki Forum ya da Liste Mesajları Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Tam alınma tarihi). Mesajın başlığı [Mesajın numarası]. İnternet adresi’ne gönderilmiş mesaj.
22
Kökdemir, D. (2004, 1 Ağustos). Kesin inanc uzerine [tbdforum 4115]. http://merkez.tbd.org.tr/listeler/tbdforum/2004/Aug/0001.html. Frook, B. D. (1999, July 23). New inventions in the cyberworld of toylandia [Msg 25]. Message posted to http://groups.earthlink.com/forum/messages/00025.html. Resmi Yayınlar Resmi Yayının Basılmış Olduğu Kurumun Adı. (Yıl). Makalenin adı (Basım seri no). Basım Yeri: Yayınevi. National Instıtute of Mental Health. (1990). Clinical training in serious mental illness (DHHS Publication No. ADM 90–1679). Washington, DC: U. S. Government Printing Office. Tezler Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Başlık. Yayınlanmamış yüksek lisans/doktora tezi, Üniversitenin adı. Türkçe İpek, C. (1999) Resmi liseler ile özel liselerde örgütsel kültür ve öğretmenöğrenci ilişkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İngilizce Hughey, A. C. (1933). The treatment of the Negro in South Carolina fiction. Unpublished master’s thesis, University of South Carolina. Ansiklopedi Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Yıl). Başlık. Ansiklopedinin Adı. İçinde (cilt, sayfa aralığı). Basım Yeri: Yayınevi. Seyidoğlu, H. (1999). Kadro. Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sozluk (2. Baskı) içinde. (1,304). İstanbul: Güzem Can Yayınları. Bergmann, P. G. (1993). Relativity. In The New Encyclopedia Britannica (26, 501–508). Chicago: Encyclopedia Britannica.
Gazete Makaleleri ve Haberleri
Yazarı Belli Gazete Makalesi ya da Haberi Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi. (Tam yayın tarihi). Makalenin adı. Gazetenin Adı. Sayfa aralığı. Türker, Y. (2 Şubat 2003). Godot’nun 50 yılı. Radikal İki. 3. Schwartz, L. (1992, November 3). Obesity and its affects. The Washington Post, 1–4.
23
Yazarı Belli Olmayan Gazete Makalesi ya da Haberi Makalenin başlığı. (Tam yayın tarihi). Gazetenin adı, sayfa numarası. Karar seçimi etkilemez. (24 Ocak 2003). Radikal, 6. New drug appears to sharply cut risk of death from cholesterol. (1993, July 15). The New York Times, 12. Broşür Kurumun adı. (Yıl). Broşurun başlığı (Baskı sayısı) [Broşür]. Yazarın soyadı, Yazarın adının baş harfi: Yazar Türk Psikologlar Derneği. (1999). Depremin psikolojik sonuclarını hafi fl etme (4. Baskı) [Bröşür]. Türk Psikologlar Derneği Deprem Özel Çalışma Grubu: Yazar. Research and Training Center on Independent Living. (1993). Guidelines for reporting and writing about people with disabilities (4th ed.) [Brochure]. Lawrence, KS: Author. Görsel ve İşitsel Medya Ulusal ya da Uluslararası Olarak Ulaşılabilen Film ya da Video Yapımcının soyadı, Yapımcının adının baş harfi. (Yapımcı), Yönetmenin soyadı, Yönetmenin adının baş harfi . (Yönetmen). (Tarih). Filmin Adı [Film]. Yapım yeri: Yapımcı firma. Akpınar, N. (Yapımcı), Erdoğan, Y. (Yönetmen). (2004). Vizontele Tuba [Film]. Türkiye: BKM Film. Smith, J. D. (Producer), & Smithee, A. F. (Director). (2001). Really Big Disaster Movie [Motion picture]. United States: Paramount Pictures. Sınırlı Olarak Ulaşılabilen Film ya da Video Yapımcının soyadı, Yapımcının adının baş harfi. (Yapımcı), Yönetmenin soyadı, Yönetmenin adının baş harfi. (Yönetmen). (Tarih). Filmin Adı [Film]. (Yapımcı kurum, Adres). Aksoy, D. (Yapımcı), (2003). Başkent Tanıtım Filmi [Film]. (Başkent Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığı, Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampusu Eskişehir Yolu 20. Km 06530 Etimesgut/ ANKARA). Harris, M. (Producer), & Turley, M. J. (Director). (2002). Writing Labs: A History [Motion picture]. (Available from Purdue University Pictures, 500 Oval Drive, West Lafayette, IN 47907).
24
Televizyon Programı Yapımcının soyadı, Yapımcının adının baş harfi. (Yapımcı). (Yayınlanma tarihi). Programın adı. [Televizyon programı]. Yayınlandığı yer: Yayın kurumu. Suna, N. (Yapımcı). (7 Kasım 2003). Anadolu Mücevher Sanatı. [Televizyon programı]. Ankara: TRT. Important, I. M. (Producer). (1990, November 1). The Nightly News Hour. [Television broadcast]. New York: Central Broadcasting Service. Ses Kaydı Bestecinin soyadı, Bestecinin adının baş harfi. (Telif hakkı tarihi). Eserin adı [seslendirenin adı “tarafından kaydedildi” - Besteci ile eseri seslendiren farklıysa]. Albumun adı. [kayıt türü]. Yer: Firma ismi.(Kayıt tarihi telif hakkı tarihinden farklıysa kayıt tarihi) Selçuk, M. N. (1999). Aziz İstanbul. Ustad [CD]. İstanbul: YKY Müzik. Taupin, B. (1975). Someone saved my life tonight [Recorded by Elton John]. On Captain fantastic and the brown dirt cowboy [CD]. London: Big Pig Music Limited. 3.3.4. Ekler Ana metin içinde ayrıntılı olarak yer almayan bazı belgeleri göstermek için Ekler kullanılmalıdır (Örneğin; anket formları, tablolarda kulanılan ham veriler). Her bir Ek numara verilerek adlandırılmalı (Örneğin; EK 1, EK 2), başlık sayfaya ortalı olacak şekilde yukarıdan 3,5 cm. aşağıya yazılmalıdır. Ek’lerin tümü “İçindekiler” kısmında listelenmelidir. 3.3.4. Özgeçmiş Özgeçmiş sadece doktora tezleri için gereklidir. Özgeçmiş kısmında, adayın doğum yeri-tarihi, liseden sonra devam ettiği okullar, yaptığı yayınlar, verdiği dersler ve akademik deneyimleri yer almalı, kısa ve öz şekilde üçüncü bir şahısdan bahseder gibi yazılmalıdır.
25
4. BİÇİM ve GÖRÜNÜM 4.1. Kâğıt Sağlamlık, kalıcılık ve temiz görünüş açısından tüm kopyalar standart olarak 75 gr. iyi kalite A–4 (219 x 297mm) beyaz kâğıda basılmalıdır. Baskı, lazer yazıcıda siyah mürekkeple yapılmalı, sayfanın yalnızca bir yüzü kullanılmalıdır. Özgün kopya, temiz sonuç veren nitelikli bir fotokopi cihazıyla çoğaltılmalıdır. Bütün sayfalar için yukarıda belirtilen nitelikte kâğıtlar kullanılmalıdır. 4.2. Kenar Boşlukları Çalışmaya başlarken ilk olarak sayfa yapısına ilişkin ayarlamaların yapılması, sayfanın sol kenarında (cilt tarafı) ciltleme işlemi için 4cm boşluk, diğer kenarlardan ise 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır. Kenar boşluklarına hiçbir şey yazılmamalı, başlık, metin, tablo ve resimler belirtilen kenar boşlukları içinde kalmalıdır. Belirtilen ölçülere uymayan sayfa düzenlemeleri kabul edilmemektedir. 4.3. Satır Aralıkları Tezin farklı yerlerinde farklı satır aralıkları uygulanır. Kısaltmalar, tablo, şekil/sembol listeleri, önsöz, özetler, kaynaklar, ekler, özgeçmiş, metin içindeki tablo ve şekillerin isim ve açıklamaları ile dipnotlar 1 Aralıkla yazılmalıdır. Bir sayfayı geçmeyen listeler, 1 satır aralığı ile yazılabilir. Tezin metin kısmı 1,5 satır aralığı ile iki yana yaslanmış olarak yazılmalıdır. 4.4. Paragraf Tez metni sayfanın her iki yanına yaslanmış olarak yazılmalıdır. Paragraf içerisinde iki farklı yöntem uygulanır. Eğer paragraflar için daha önceden ayarlanan başlangıç satırı için girinti ayarı varsa başka bir ayarlamaya gerek yoktur. Eğer daha önceden ayarlanmamışsa mutlaka satır başlarında başlangıç satırı için girinti ayarı yapılmalıdır.
26
4.5. Yazı Tipi ve Boyutu Enstitümüzde yazı tipi ve boyutu olarak Times New Roman (12 punto) kullanılması istenmektedir. Tezin tüm bölümlerinde Times New Roman yazı tipi kullanılmalıdır. Yazı rengi siyah olmalı, metin; ‘normal’ düzende ve sayfaya iki yana yaslanmış olarak yazılmalıdır. Gerekli durumlarda koyu ya da italik düzen kullanılabilir. Süslü ve okunmayı zorlaştıran yazılar kabul edilmez. Metindeki tüm başlıklar koyu olmalıdır. Bölüm Başlıkları, sayfaya ortalı olarak tümü büyük ve koyu; Ana Bölüm Başlıkları, paragraf başıyla aynı hizada olacak şekilde tümü büyük ve koyu; Alt Bölüm Başlıkları, paragraf başıyla aynı hizada olacak şekilde ilk harfleri büyük ve koyu; 3.Derece Alt Bölüm Başlıkları, paragraf başıyla aynı hizada olacak şekilde, ilk harfleri büyük, italik ve koyu olarak yazılmalıdır. Metin içinde ne zaman italik biçimde yazmak gerekir? • Çeşitli istatistikler; örneğin, varyans analizi değerleri (F, t, z), korelasyonlar (R, r) ve diğer istatistiksel göstergeler rapor edilirken. • Metin içinde adı anılan kaynaklar verildiğinde. Örneğin; “McClelland (1961) Achieving Society adlı kitabında …” 4. 5 Alt başlıklar Sayfanın son satırı olarak yazılamaz, başlıktan sonra en az 2 satır daha olmalıdır. Mümkün değilse başlık sonraki sayfada yer almalıdır. Bir paragrafın ilk satırı sayfanın son satırı, paragrafın son satırı da sayfanın ilk satırı olarak yazılamaz. Her ana bölüm yeni bir sayfada başlatılmalıdır. 4.6. Sayfa Numaraları Tezin, kapak ve dış kapaktan sonra konulan boş sayfası dışında kalan tüm sayfalarına sıra ile numara verilmelidir. Tüm sayfa numaralarının yazı karakteri metinle aynı ve
27
büyük olarak aynı sayfanın altında ortalanmış şekilde yer almalıdır. Sayfa numaralarının önünde ve arkasında ayraç, çizgi vb. karakterler kullanılmamalıdır. Özet, abstract, önsöz/teşekkür, içindekiler, tablo listesi, şekil listesi ve kısaltmalar sayfalarından oluşan tezin başlangıç kısmında küçük harf romen rakamları (i, ii, iii ....); giriş bölümü, diğer bölümler, sonuç ve/veya tartışma, kaynaklar, ekler ve özgeçmiş sayfalarından oluşan metin kısmında ise normal rakamlar (1, 2 ..) kullanılmalıdır. Giriş bölümünün ilk sayfası numaralandırılmamalı, numaralandırma 2. sayfadan başlayarak yapılmalıdır.
28
5. TEZ/PROJE TESLİMİ • 7 tane tez kurallara uygun bir şekilde bastırılıp ciltlenerek öğrenci işlerine teslim edilecektir. 7 kopyanın tümü beyaz karton kapak ile ciltlenecektir. Ciltleme ön, yan ve arka kapağı kapsayacak biçimde yapılır. • Proje çalışmaları bir kopyası Danışmana ve iki kopyası da Enstitü Müdürlüğü’ne teslim edilmek üzere 3 kopya olarak hazırlanacaktır. • Sadece tezler için, tez teslim dilekçesi hazırlanarak EABD Başkanlığı’na tez kopyaları teslim edilecektir. • Tez/Projenin tamamı ve Özet ve Abstract kısımları PDF formatı olarak 2 adet CD’ ye kaydedilecektir. Tez/Proje’nin tamamı aşağıdaki dosya başlıkları adı altında düzenlenerek CD’ye kaydedilmelidir (Macintosh Versiyonları kabul edilmeyecektir). Tezin tamamının dosya adının isimlendirilmesi: ad_soyad_tez. pdf Türkçe özetin dosya adının isimlendirilmesi: ad_soyad_ozet_tr.pdf İngilizce özetin dosya adının isimlendirilmesi: ad_soyad_ozet_en. pdf İstenen resim (varsa) formatı; GIF(.gif); PDF(.pdf); TIFF(.tiff); JPEG (.jpeg) • Sadece tez çalışmaları için gerekli olan YÖK veri giriş formu işlemi için, http://www.yok.gov.tr/YokTezSrv?PAGE=YOKSRV__S__52&OPER=EKLE adresindeki “Tez Veri Giriş Formu” doldurularak YÖK’ün şart koştuğu şekilde referans numarası alınacaktır. Referans numarası alınmış “Tezlerin Çoğaltılması ve Yayınlanması İçin İzin Belgesi” den 1 adet çıktısı alınarak öğrenci işlerine teslim edilmelidir. Bu işlemi yapmayan öğrenciler telif haklarına sahip olmayıp yazdığı tezin yazarı da olamayacağı gibi mezuniyetinde Enstitü Yönetim Kurulu tarafından onaylanmayacaktır. (Söz konusu izin belgesinin düzenlenmesi 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile uluslararası ve yabancı mevzuat uygulamalar dayanak olarak alınmıştır.)
29
• Tez yayın istek formu olarak adresindeki “telif hakkı tez yazarına ait olan tezler için” formu bilgisayar ortamında doldurulup çıktısı alınacak ve öğrenci işlerine teslim edilecektir. • Tez yayın istek formu olarak adresindeki “telif hakkı YÖK’e ait olan tezler için” formu bilgisayar ortamında doldurulup çıktısı alınacak ve öğrenci işlerine teslim edilecektir.
6. EKLER
30
EK 1: Kapak T.C. YAŞAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ
PAZARLIK VE DUYGULARIN DENETİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Güngör HACIOĞLU
Danışman Prof. Dr. Gülçimen Yurtsever
İzmir, 2007
31
EK 2: TUTANAK T.C. YAŞAR ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS/DOKTORA TEZ SINAV TUTANAĞI Öğrencinin Adı ve Soyadı Anabilim Dalı Programı
: : :
Tez Konusu: Sınav Tarihi ve Saati:
Yukarıda kimlik bilgileri belirtilen öğrenci Enstitü Yönetim Kurulu’nun ……………....……….. tarih ve …..........……. sayılı toplantısında oluşturulan jürimiz tarafından Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Lisansüstü Yönetmeliğinin 23/37.maddesi gereğince yüksek lisans/doktora tez sınavına alınmıştır. Adayın kişisel çalışmaya dayanan tezini ….....…dakikalık süre içinde savunmasından sonra jüri üyelerince gerek tez konusu gerekse tezin dayanağı olan Anabilim dallarından sorulan sorulara verdiği cevaplar değerlendirilerek tezin, BAŞARILI
Ο
DÜZELTME RED edilmesine
Ο Ο
OY ÇOKLUĞU OY BİRLİĞİ ile
Ο Ο
ile karar verilmiştir.
Jüri teşkil edilmediği için sınav yapılamamıştır. Öğrenci sınava gelmemiştir.
Ο Ο
Evet Tez burs, ödül veya teşvik programlarına (Tüba, Fullbrightht vb.) aday olabilir. Ο Tez mevcut hali ile basılabilir. Ο Tez gözden geçirildikten sonra basılabilir. Ο Tezin basımı gerekliliği yoktur. Ο JÜRİ ÜYELERİ
İMZA
……………………………
□ Başarılı
□ Düzeltme
□ Red
……………..
……………………………
□ Başarılı
□ Düzeltme
□ Red
………..........
……………………………
□ Başarılı
□ Düzeltme
□ Red
…. …………
32
EK 3: YEMİN METNİ
YEMİN METNİ
Yüksek
Lisans/Doktora
Tezi
olarak
sunduğum
“............................................................................................................................................ .........................................................................................” adlı çalışmanın, tarafımdan bilimsel ahlak ve geleneklere aykırı düşecek bir yardıma başvurmaksızın yazıldığını ve yararlandığım eserlerin bibliyografyada gösterilenlerden oluştuğunu, bunlara atıf yapılarak yararlanılmış olduğunu belirtir ve bunu onurumla doğrularım.
..../..../....... Adı SOYADI İmza
33
EK 4: ÖZET ÖZET Yüksek Lisans PLANSIZ ALIŞVERİŞİN DAVRANIŞSAL SEBEPLERİ Güngör HACIOĞLU Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yüksek Lisans Programı Plansız alışveriş literatürdeki en tartışmalı konulardan biridir. Bunun sebebi, bu konuyu kavramsal ve teorik olarak ele alan kişilerin konuya farklı perspektiften yaklaşmalarıdır. Fakat süregelen tartışmanın diğer bir boyutu ise plansız alışverişi etkileyen etmenlerdir. Bu tür bir davranışa sebep olan etmenleri araştıran çok sayıda deneysel çalışma yapılmasına karşın, literatürde belli ürünlerin sembolik anlamlarıyla ilişkili teorilere dayanan çalışma sayısı azdır. Bu çalışma; duygusal satın alma, hazcı satın alma, kompulsif satın alma gibi davranış motifleri ve modaya bağlılık gibi etmenlerin plansız alışveriş üzerindeki etkisini sosyal yapılandırma ve sembolik kendini tamamlama teorilerinden çıkartılan önermelere dayanarak açıklamaktadır. Bu amaçla Yaşar Üniversitesinde okuyan 112 öğrenci üzerinde anket çalışması yapılmıştır. Buradan elde edilen sonuçlar, duygusal satın alma, hazcı satın alma ve kompulsif satın alma ile plansız alışveriş arasında bir ilişki olduğunu, fakat moda bağlılığı ile plansız alışveriş arasında bir ilişki olmadığını göstermiştir. Anahtar Kelimeler: Plansız Alışveriş, Tüketici Davranışı, Sembolik Kendini Tamamlama
34
EK 5: ABSTRACT ABSTRACT Master Thesis BEHAVIORAL ANTECEDENTS OF IMPULSE BUYING BEHAVIOR Güngör HACIOĞLU Yaşar University Institute of Social Sciences Master of Business Administration Impulse buying is one of the most controversial concepts in the literature. A reason of this debate can be found in the different perspectives of scholars when drawing the conceptual and theoretical framework of impulse buying. However, another axis of the ongoing debate is the potential factors influencing impulse buying. Although there have been a growing number of empirical studies investigating different factors causing this type of behaviour, there are very few studies that tries to explain underlying reasons for impulse buying based on theories related with symbolic meanings of particular goods (e.g., clothes) in the literature. This study aims to investigate the impact of the some factors, such as affective buying behaviour, hedonistic buying behaviour, compulsive buying behaviour and also fashion involvement, on impulse buying based on propositions derived from the social constructionist model of material possessions and symbolic self-completion. In order to analyse the proposed relationship, an empirical study was conducted on 112 students attending to Yaşar University in Turkey. The results of survey indicated a relationship between impulse buying and affective buying behaviour, hedonistic buying behaviour and compulsive buying behaviour, but no link was identified with fashion involvement. Keywords: Impulse Buying, Consumer Behaviour, Symbolic Self-completion
35
EK 6: İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ İÇİNDE KALİTE MALİYETLERİNİN ANALİZİ YEMİN METNİ
ii
TUTANAK
iii
ÖNSÖZ
iv
ÖZET
v
ABSTRACT
vi
İÇİNDEKİLER
vii
KISALTMALAR
viii
ÇİZELGE LİSTESİ
ix
ŞEKİL LİSTESİ
x
GİRİŞ
xi
BİRİNCİ BÖLÜM GENEL OLARAK KONAKLAMA İŞLETMELERİ 1.1. 1.2. 1.3.
Konaklama İşletmelerinin Tanımı Konaklama İşletmelerinin Özellikleri Konaklama İşletmelerinin Sınıflandırılması 1.3.1. Ölçek Bakımından Sınıflandırma 1.3.2. Gelişme Aşamasına Göre Sınıflandırma 1.3.3. Çalışma Sürelerine Göre Sınıflandırma ...
36
1 2 3 3 4 5
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KONAKLAMA İŞLETMELERİNDE KALİTE MALİYETLERİNİN ANALİZİNE İLİŞKİN BİR MODEL ÖNERİSİ 4.1. 4.2. 4.3.
Model Önerisinin Tabanla Kalite Maliyetlerinin Analizine İlişkin Bir Model Önerisi Kalite Maliyetlerinin Bütçelenmesi
SONUÇ KAYNAKLAR EKLER
136 137 138 195 198 213
37
EK 7: ÇİZELGE LİSTESİ
ÇİZELGE LİSTESİ
Çizelge
Sayfa
1.
X İşletmesinin Aylara Göre Üretim Raporu
15
2.
2006 Senesinin En Büyük 10 Şirketi
52
38
EK 8: ŞEKİLLER LİSTESİ
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekiller
Sayfa
Maslow Hiyerarşisi
16
Bölümlü Mağaza Organizasyon Şeması
25
39
EK 9: KISALTMALAR
KISALTMALAR
A
Artıklar
ABD
Amerika Birleşik Devletleri
bkz.
Bakınız
DBM
Dışsal Başarısızlık Maliyeti
s.
Sayfa No
SBE
Sosyal Bilimler Enstitüsü
TQM
Toplam Kalite Yönetimi
Üni.
Üniversite
EABD
Enstitü Anabilim Dalı
EYK
Enstitü Yönetim Kurulu
40
