SYLABUS MODUŁU/PRZEDMIOTU KSZTAŁCENIA Lp. 1 2 3

4 5

6 7 8

Element Nazwa modułu/przedmiotu

Instytut Kierunek, poziom, profil kształcenia Forma studiów Rok studiów, semestr Rodzaj zajęć i liczba godzin

Typ modułu kształcenia Punkty ECTS (1 pkt = 25-30g) Pracochłonność studia stacjonarne

Opis Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Pielęgniarstwa Pielęgniarstwo, studia pierwszego stopnia, profil praktyczny

stacjonarne Rok. III, sem.VI Wykład

niestacjonarne I, sem. II 45(20+25)

Ćwiczenia / seminarium Zajęcia praktyczne Praktyka zawodowa

80 80

9

11 12

Suma Prowadzący zajęcia Egzaminator/ Zaliczający Wymagania (kompetencje) wstępne

13

Cel przedmiotu

14

Efekty kształcenia

10 A-70;C-110 D-90

4+4+2 Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela Wykłady

Ćwiczenia/ Seminaria/

Zajęcia praktyczne

Konsultacje obowiązkowe/ PZ

80 235 Zajęcia z bezpośrednim udziałem nauczyciela Wykłady

80

Ćwiczenia/ Seminaria/

Zajęcia praktyczne

Konsultacje obowiązkowe PZ

10

A-75; C-110 D- 90

20 10

20

Ćwiczenia / seminarium Zajęcia praktyczne Praktyka zawodowa

Obowiązkowy

45

Suma Pracochłonność studia niestacjonarne

Wykład

Praca własna studenta Projekty/ opracowania

Nauka własna/

15

15

Inne

Praca własna studenta Projekty/ opracowania

Nauka własna/

Inne

C-10

A-105, C-150 D-120 Dr n. med. Wioletta Ławska Dr n. med. Bogusław Kopp Dr n. med. Wioletta Ławska Wiedza, umiejętności i kompetencje z zakresu podstaw pielęgniarstwa, patologii, interny i pielęgniarstwa internistycznego, farmakologii, psychologii, socjologii, chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego, neurologii i pielęgniarstwa neurologicznego. Wyposażenie studenta w podstawową wiedzę i umiejętności do sprawowania opieki pielęgniarskiej nad osobą w podeszłym wieku oraz kształtowanie pozytywnej postawy niezbędnej do odpowiedzialnej i sumiennej pracy. Efekt (Wiedza, Umiejętności, Kompetencje społeczne) Odniesienie do efektów kierunkowych W wyniku kształcenia student: Symbol efektu w dziedzinie wiedzy: Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie geriatrycznym. D.W.5 Wyjaśni zasady planowania opieki nad chorymi w zależności D.W.6 od wieku i stanu. Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki D.W.10 w zależności od wieku i stanu zdrowia. Różnicuje reakcje chorego na chorobę/hospitalizację D.W.11 z uwzględnieniem wieku i stanu. Scharakteryzuje proces starzenia w aspekcie bio-psychoD.W.13 społeczno-ekonomicznym. Określi swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej tj.: D.W.14 geriatrycznej w Polsce. Zróżnicuje etiopatogenezę schorzeń wieku podeszłego: D.W.15

wiedza

Forma i warunki potwierdzenia efektu kształcenia

umiejętności

15

cukrzycy, chorób serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, zespołów otępiennych, zespołu Parkinsona, depresji. Scharakteryzuje narzędzia i skale oceny wsparcia osób D.W.16 starszych i ich rodzin. Opisze zasady aktywizacji chorego objętego opieką D.W.17 geriatryczną. w dziedzinie umiejętności: Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, D.U.1 ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki zdrowia. Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców D.U.2 opieki w różnym wieku i stanie. Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów D.U.3 w różnym stanie i wieku, dotyczące wad rozwojowych chorób i uzależnień. Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób. D.U.5 Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich D.U.8 klasyfikacji. Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych w wymiarze D.U.12 fizycznym i psychicznym. Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę D.U.13 zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską. Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom D.U.26 zespołu terapeutycznego. Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, D.U.28 zabiegów pielęgnacyjnych i raportów. Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie D.U.33 lub na zlecenie lekarza. w dziedzinie kompetencji społecznych: Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece. D.K.1 Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka D.K.4 i wykonywanie zadań zawodowych. Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz D.K.10 współpracownikami. Efekt kształcenia Sposób potwierdzenia (weryfikacji) osiągany przez moduł/przedmiot Symbol efektu D.W5 D.W6 D.W10  sprawdzian pisemny lub ustny, lub krótki test wyboru D.W11 D.W13 D.W14 D.W15 D.W16 D.W17 D.U1 D.U2 D.U3 D.U5 D.U8 D.U12 D.U13 D.U26 D.U28 D.U33



dokumentowanie procesu pielęgnowania i raportu pielęgniarskiego, sprawdzian praktyczny

Kompetencja społeczne

16

Stosowane metody dydaktyczne

17

Forma i warunki zaliczenia modułu, zasady dopuszczenia do egzaminu oraz zaliczenia poszczególnych zajęć

D.K1 D.K4 D.K10



obserwacja postawy studenta na zajęciach, ocena przez kolegów i koleżanki, samoocena studenta

Wykład (wykład informacyjny, konwersatoryjny), praca z podręcznikiem, referat, praca zbiorowa, uczenie innych, dyskusja dydaktyczna, metody sytuacyjne, pacjent symulowany, ćwiczenia praktyczne, pokaz, instruktaż, zajęcia praktyczne, projekcje filmu, przeźroczy. Zasady dopuszczenia do egzaminu: 1. zaliczenie godzin bez udziału nauczyciela (praca własna studenta): (np. opracowanie tematu w formie pisemnej lub prezentacji multimedialnej) lub streszczenia artykułu o tematyce psychiatrycznej 2. uzyskanie zaliczenia z zajęć praktycznych, Zaliczenie zajęć praktycznych 1. obowiązkowa obecność 100% na zajęciach 2. przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych 3. zaliczenie procesu pielęgnowania (i/lub raportu) 4. zaliczenie tematów 5. zaliczenie efektów kształcenia- wg dziennika Ocena z zajęć praktycznych stanowi: (35% oceny wiedzy +50% oceny umiejętności +5% oceny kompetencji społecznych +10% oceny procesu pielęgnowania) Forma egzaminu – pisemny test obejmujący treści wykładów i zajęć praktycznych. Na ocenę końcową składa się: 80% oceny z testu końcowego (60% prawidłowych odpowiedzi-ocena dostateczna) 20% oceny z zajęć praktycznych

18

Treści merytoryczne przedmiotu

Student może być zwolniony z egzaminu końcowego i uzyskuje ocenę bardzo dobrą (o zwolnieniu decyduje koordynator przedmiotu) jeżeli: - uczestniczył w wykładach w 100% - wykazał się szczególną aktywnością na zajęciach praktycznych - uzyskał z zajęć praktycznych ocenę bardzo dobrą Tematyka wykładów : Geriatria -klinika: 1. Proces starzenia się ludności - przyczyny, etapy, konsekwencje . 2. Fizjologia procesu starzenia się - teorie starzenia się człowieka. 3. Prewencja gerontologiczna - próby zapobiegania procesowi starzenia. 4. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka cukrzycy w wieku starszym . 5. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka wybranych chorób układu. krążenia w wieku starszym - choroba niedokrwienna serca, niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy . 6. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu ruchu choroby reumatyczne, choroby zwyrodnieniowej stawów, osteoporozy . 7. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka choroby Parkinsona. 8. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka najczęściej występujących nowotworów w wieku starszym . 9. Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka chorób układu oddechowego w wieku starszym - POChP, zapalenie płuc . 10. Choroby układu krwiotwórczego w wieku starszym . 11. Choroby układu moczowo- płciowego w starszym wieku. 12. Leczenie bólu oraz postępowanie z przewlekłymi uszkodzeniami skóry u chorych w wieku podeszłym . 13. Chirurgia a wiek podeszły.

Pielęgniarstwo geriatryczne: 1. Proces starzenia się w aspektach: biologicznym, psychologicznym, społecznym i ekonomicznym . 2. Potrzeby ludzi starszych i źródła problemów zdrowotnych. 3. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku. 4. Choroby wieku podeszłego – odrębności diagnostyki i terapii chorób wewnętrznych w wieku podeszłym. 5. Sytuacja zdrowotna ludzi w podeszłym wieku w Polsce. 6. Wybrane modele opieki geriatrycznej na świecie. 7. Specyfika pielęgniarstwa geriatrycznego, zindywidualizowana opieka pielęgniarska. 8. Postępowanie pielęgniarki w wybranych problemach geriatrycznych (upadki, depresja, demencja, nietrzymanie moczu i stolca, zaburzenia słuchu, wzroku, mowy). 9. Postępowanie pielęgniarki wobec chorych z wybranymi chorobami (z cukrzycą, serca i krążenia, chorobie Parkinsona) . 10. Zagadnienia ostatniego etapu życia i śmierci pacjenta w opiece geriatrycznej. Tematyka zajęć praktycznych: 1. Specyfika pracy pielęgniarki w oddziale geriatrycznym/DPS-ie. Definicje, cele i zadania pielęgniarstwa geriatrycznego. 2. Pielęgnacja i komunikowanie się z pacjentem w wieku podeszłym. 3. Czynniki wpływające na przebieg działań opiekuńczo – pielęgnacyjnych wobec osób w wieku starszym. 4. Pielęgnowanie pacjenta w wybranych chorobach układu nerwowego (choroba Parkinsona, udar mózgu) 5. Obserwacja pacjenta w wieku geriatrycznym, dokumentacja medyczna, interpretacja istotnych dla pielęgnacji objawów i wyników badań u chorych w starszym wieku. 6. Promowanie zdrowia u ludzi starszych i planowanie systemu profilaktyki chorób w wieku geriatrycznym. 7. Pielęgnowanie starszego pacjenta w zaparciach i biegunce. Fizykoterapia i specjalne metody pielęgnacyjne, zasady usprawniania starszych pacjentów. 8. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu ruchu -osteoporoza, choroba zwyrodnieniowa stawów, reumatoidalne zapalenie stawów. 9. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu krążenia (niewydolność serca, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca). 10. Pielęgnowanie pacjenta w chorobach układu endokrynologicznego (cukrzyca, choroby tarczycy). Zadania do samodzielnej pracy studenta: Student ma możliwość wyboru tematyki podanej przez nauczyciela, bądź zaproponowanie własnej, zgodnie z zainteresowaniami studenta. Student może pogłębić wiedzę m.in. na temat: 1. Eliminacja i profilaktyka bólu w starości 2. Promowanie zdrowia u ludzi starszych 3. Choroba Alzheimera jako wyzwanie dla rodziny i pracowników służby zdrowia 4. Profilaktyka i leczenie wybranej jednostki chorobowej w geriatrii. 5. Problemy osoby starszej w Domu Opieki Społecznej 6. Rola rodziny w opiece nad osobą w starszym wieku Tematyka praktyki zawodowej 1. Założenia organizacyjne, cele praktyki, wykaz umiejętności, kryteria oceny. Organizacja oddziału. Poznanie zadań w ramach zespołu terapeutycznego. Nawiązanie współpracy. Standard przyjęcia pacjenta do oddziału geriatrycznego/ ZOL/DPS-u. 2. Zbieranie informacji o pacjencie znanymi metodami dla celów diagnozy pielęgniarskiej i leczenia. 3. Pisemne sprawozdanie z opieki.

Badania diagnostyczne stosowane w schorzeniach wieku podeszłego, przygotowanie pacjenta do badań, postępowanie z pacjentem po badaniu. 5. Metody terapii w oddziale geriatrycznym/DPS-ie, współudział pielęgniarki, obserwacja pacjenta geriatrycznego. Analiza prowadzonej dokumentacji procesu pielęgnowania w oddziale geriatrycznym /DPS-ie – ocena efektywności . 6. Prowadzenie dokumentacji procesu pielęgnowania u starszej osoby. 7. Przygotowanie pacjenta geriatrycznego i jego rodziny do samoopieki. 8. Planowanie wspólnie z zespołem terapeutycznym i rodziną działań pozwalających na optymalne funkcjonowanie osoby starszej i skuteczne postępowanie leczniczo pielęgnacyjno- rehabilitacyjne w określonej sytuacji zdrowotnej. 9. Stosowanie procedur postępowania w pielęgnacji człowieka starszego według przyjętych standardów 10. Ocena realizacji założonych celów kształcenia. Samoocena studenta.. Podsumowanie praktyki zawodowej. 1. Biercewicz M, Szewczyk M.T, Ślusarz R. Pielęgniarstwo w geriatrii. Wyd. Med. Borgis Warszawa 2006. 2. Jabłoński L. Podstawy gerontologii i wybrane zagadnienia z geriatrii. Wyd. Czelej, Lublin 2000. 3. Kędziora – Kornatowska K, Muszalik M. (p.red) Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku. Podręcznik dla studentów i absolwentów kierunku pielęgniarstwo. Wyd. Czelej Lublin 2007. 4. Wieczorowska – Tobis K, Talarska D. Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne. Podręcznik dla studiów medycznych. Wyd. Lek. PZWL Warszawa 2008. 1. Garrett G. Potrzeby zdrowotne ludzi starszych. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1990. 2. Grodzicki T, Kocemba J, Skalska A. (p.red.) Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów. Wyd. Via Medica, Gdańsk 2007. 3. Schiefele J. Pielęgniarstwo geriatryczne. Wyd. Med. Urban & Partner, Wrocław 1998. 4. Żakowska-Wachełko B. Zarys medycyny geriatrycznej. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2000. Studia stacjonarne: 80 godz; 2 tygodnie; III rok; VI semestr; semestralna Studia niestacjonarne pomostowe I semestr 4.

19

Wykaz literatury podstawowej

20

Wykaz literatury uzupełniającej (pomocniczej)

21

Wymiar, zasady i forma odbywania praktyki zawodowej

Miejsce odbywania praktyki : Zakład Opiekuńczo Leczniczy lub Dom Pomocy Społecznej Cel praktyki : Doskonalenie umiejętności zawodowych w sprawowaniu opieki nad człowiekiem starszym. Warunki zaliczenia praktyki zawodowej:  obowiązkowa 100% obecność na zajęciach  przestrzeganie regulaminu praktyk zawodowych  zaliczenie procesu pielęgnowania  zaliczenie tematów  zaliczenie efektów kształcenia – wg dziennika Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: Sprawdzian praktyczny, sprawozdanie pisemne, sprawdzian ustny, ocena prowadzonej dokumentacji, samoocena studenta

Zaliczenie na ocenę: średnia arytmetyczna oceny (wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych ) przez opiekuna dydaktycznego praktyk w porozumieniu z opiekunem praktyk/ pielęgniarką z ramienia zakładu pracy