podstawowe instytucje prawa administracyjnego Prawo administracyjne
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administracji publicznej
©Patrycja Joanna Suwaj
W nauce prawa publicznego organ administracji publicznej w znaczeniu prawnym:
1) człowiek lub grupa ludzi 2) znajdujący się w strukturze organizacyjnej paostwa lub samorządu terytorialnego (wyodrębniony w ramach tej struktury, organizacyjna całośd), 3) działający w granicach przyznanych mu przez prawo kompetencji 4) wyposażony we władztwo administracyjne 5) powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego,
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administracji 2007.04.16, wyrok wsa w Warszawie, II SA/Wa 2091/06, LEX nr 338271
Upoważnienie udzielone na podstawie art. 268a k.p.a. wywiera ten skutek, że zmienia się osoba wykonująca funkcję organu, która jednak nie staje się przez to organem administracji publicznej, bowiem wykonuje tylko kompetencje tego organu (z jego upoważnienia), ale nie jest ich piastunem. Pracownik organu administracji publicznej upoważniony przez ten organ działa tylko w jego imieniu, nie uzyskując jednak przymiotu organu administracji publicznej. ©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administracji 2007.04.05, wyrok wsa w Gdaosku, III SA/Gd 6/07, LEX nr 348145 Nieprawidłowe jest twierdzenie, że zastępca paostwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego ma takie same kompetencje jak organ, do zastępowania którego został powołany. Kompetencje te, chodzi tutaj zwłaszcza o upoważnienie do wydawania decyzji, muszą bowiem wynikad z upoważnienia organu do działania w jego imieniu. ©Patrycja Joanna Suwaj
zakres działania na przykładzie ustawa o samorządzie gminnym Rozdział 2 Zakres działania i zadania gminy Art. 6. 1. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. 2. Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, rozstrzyganie w sprawach, o których mowa w ust. 1, należy do gminy. Art. 7. 1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadao własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
©Patrycja Joanna Suwaj
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeo sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, 4) lokalnego transportu zbiorowego, 5) ochrony zdrowia, 6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuoczych, 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
©Patrycja Joanna Suwaj
zakres działania • do podejmowania działao władczych konieczne są jeszcze przepisy upoważniające do takiego działania – przepisy kompetencyjne, które znajdują się w ustawach regulujących poszczególne dziedziny administracji publicznej
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
właściwośd w orzecznictwie • 2007.01.16, wyrok wsa w Warszawie, IV SA/Wa 2200/06, LEX nr 320067 • Delegacja ustawowa zawarta w art. 7b ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.) wyznacza wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jako organ drugiej instancji w rozumieniu k.p.a. i nie ma możliwości, aby przeznaczone mu funkcje zamiennie i bez żadnych upoważnieo sprawował wojewoda. Wykonanie przez wojewodę funkcji organu wyższego stopnia w stosunku do organów administracji geodezyjnej i kartograficznej stanowi więc naruszenie przepisów o właściwości rzeczowej.
©Patrycja Joanna Suwaj
organ w p.o.p.a • Organ administracji publicznej to wyodrębniona państwowa lub samorządowa jednostka organizacyjna albo inny podmiot, któremu na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego lub porozumienia administracyjnego powierzono wykonywanie, w formach władczych lub niewładczych, działań należących do administracji publicznej (art. 5 ust. 1 projektu ustawy przepisy ogólne prawa administracyjnego) ©Patrycja Joanna Suwaj
utworzenie urzędu a powołanie organu utworzenie urzędu oznacza wprowadzenie do struktury organizacyjnej administracji publicznej nowej jednostki organizacyjnej, powołanie organu charakteryzuje obsadzenie urzędu
©Patrycja Joanna Suwaj
urząd w p.o.p.a. • Urząd to zorganizowany zespół osób, środków rzeczowych i finansowych, przy pomocy których organ administracji publicznej wykonuje zadania (art. 5 ust. 1 pkt 7 projektu przepisów ogólnych prawa administracyjnego)
©Patrycja Joanna Suwaj
Urząd jako
Przykład
– stanowisko zajmowane przez urzędnika administracji publicznej
Urząd ministra Urząd dziekana Urząd wójta
– instytucja
Urząd morski
– przyznane kompetencje
Sprawowanie ministra
– szczególna nazwa organu administracji publicznej
Urząd skarbowy Urząd górniczy Urząd celny
– sens strukturalno organizacyjny
Ministerstwo Urząd wojewódzki Rektorat
©Patrycja Joanna Suwaj
urzędu
Klasyfikacja organów administracji publicznej Ze względu na: • liczbę osób tworzących dany organ personalną), • miejsce w strukturze administracyjnej, • możliwośd podejmowania decyzji • wynagrodzenie • kompetencje
©Patrycja Joanna Suwaj
(obsadę
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ w orzecznictwie 2007.05.21, wyrok wsa w Warszawie, VI SA/Wa 236/07, LEX nr 345789 •
Komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych rad adwokackich można uznad za organ, któremu zostało zlecone wykonywanie czynności związanych z ustaleniem wyniku egzaminu. Ustalenie wyniku egzaminu następuje poprzez wydanie uchwały. Uchwała ma charakter decyzji administracyjnej; jest aktem o charakterze indywidualnym. O indywidualnym charakterze sprawy (ustalenie wyniku egzaminu) świadczy, iż dotyczy ona imiennie wymienionego podmiotu (skarżącego) oraz jego konkretnych praw (od ustalonego wyniku egzaminu zależy jego pozycja jako osoby mającej prawo ubiegania się o wpis na listę aplikantów). Uchwała zawiera wszystkie niezbędne składniki decyzji. Organem odwoławczym jest Minister Sprawiedliwości.
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ w orzecznictwie 2007.06.14, postanow. NSA W-wa, II GSK 54/07, LEX nr 338445
•
•
Postępowanie prowadzone przez komisję, zmierzające do wyłonienia najkorzystniejszej oferty na udzielanie świadczeo opieki zdrowotnej, jest wzorowane na czynnościach poprzedzających zawarcie umowy cywilnoprawnej, uregulowanych w Kodeksie cywilnym (art. 66 § 1 i nast. oraz art. 72 § 1 k.c.). Podmiot prowadzący to postępowanie - Narodowy Fundusz Zdrowia reprezentowany przez dyrektora oddziału wojewódzkiego Funduszu - jest paostwową jednostką organizacyjną, posiadającą osobowośd prawną, art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 ze zm.). Nie jest zatem organem administracji publicznej w rozumieniu ustrojowym i nie przyznano mu generalnie kompetencji do stosowania środków prawnych, właściwych organom administracji publicznej. Niewątpliwie więc postępowanie prowadzone przez komisję nie jest postępowaniem administracyjnym w rozumieniu przepisów ustawy k.p.a., a "rozstrzygnięcie" komisji nie jest decyzją administracyjną ani innym aktem o charakterze administracyjnoprawnym. Sprawa o zawarcie umowy o udzielenie świadczenia staje się sprawą administracyjną z chwilą złożenia przez świadczeniodawcę odwołania od rozstrzygnięcia komisji. Ustawa wyraźnie stanowi bowiem, że po rozpatrzeniu odwołania Prezes Funduszu wydaje decyzję administracyjną (art. 154 ust. 6).
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ w orzecznictwie • 2007.01.25, wyrok NSA W-wa, II GSK 320/06, LEX nr 287967 • Organem administracyjnym, wydającym decyzję w trybie przewidzianym w art. 83 ust. 4-6 ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeo społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.) jest ZUS, a nie Prezes Zakładu. Zwrot "stronie przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa Zakładu o ponowne rozpatrzenie sprawy" zawiera jedynie wskazanie podmiotu, do którego należy zaadresowad wniosek, a nie organu właściwego do wydania rozstrzygnięcia w sprawie tego wniosku.
©Patrycja Joanna Suwaj
Aparat administracyjny
• tworzą wszystkie jednostki, które wykonują funkcje administracji publicznej – podmioty administracji
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administrujący Organem administrującym jest każdy podmiot, któremu prawo (ustawa) przyznaje kompetencje administrowania: 1) każdy organ administracji publicznej; 2) organ paostwowy oraz organ publiczny, który nie tylko posiada charakterystyczne funkcje wynikające z jego powołania, ale także posiada kompetencje przyznane mu przez prawo administracyjne, dzięki którym działa w sposób właściwy organom administracyjnym. ©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administrujący 3) kierownicy paostwowych osób prawnych i innych paostwowych jednostek organizacyjnych, którzy działają na terenie województwa oraz prowadzą sprawy z zakresu administracji publicznej; 4) kierownicy jednostek organizacyjnych powiatu uprawnieni przez starostę do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu starosty; ©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administrujący 5) organy wykonawcze jednostek pomocniczych samorządu terytorialnego, odpowiednio upoważnione; 6) organy jednostek organizacyjnych gminy, a także przedsiębiorstwa upoważnione do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji publicznej; 7) organy organizacji społecznych i inne społeczne podmioty organizacyjne, które łączą funkcje charakterystyczne dla ich funkcjonowania z funkcjami administrowania zlecone im w drodze aktu normatywnego; ©Patrycja Joanna Suwaj
Organ administrujący 8) podmioty prowadzące działalnośd pożytku publicznego, odpowiednio upoważnione; 9) podmioty prywatne, odpowiednio upoważnione, realizujące zadania z zakresu administracji publicznej.
©Patrycja Joanna Suwaj
Stosunek administracyjnoprawny
©Patrycja Joanna Suwaj
Realizowanie i stosowanie prawa administracyjnego Aktywnośd organów administracji polega na realizowaniu lub stosowaniu prawa. Realizowanie - pojęcie szersze, dotyczy wszystkich norm; administracja działając zawsze realizuje jakąś normę (nie może działad nie realizując żadnej normy) Stosowanie polega na wyprowadzaniu z normy ogólnej (generalnej) i abstrakcyjnej normy indywidualnej i konkretnej.
©Patrycja Joanna Suwaj
Realizowanie i stosowanie prawa administracyjnego
©Patrycja Joanna Suwaj
Stosunek administracyjnoprawny Stosunek prawny powstaje wtedy, gdy prawo przedmiotowe ma dla dwóch podmiotów takie znaczenie, że w określonych warunkach sytuacja prawna jednego podmiotu jest połączona w pewien sposób z sytuacją podmiotu drugiego. Jeżeli prawem, o którym tu mowa jest prawo administracyjne, to mamy do czynienia ze stosunkiem administracyjnoprawnym. F. Longchamps
©Patrycja Joanna Suwaj
Podmioty stosunku a-p
Organ administracji publicznej, Organ administrujący
Podmiotowośd wyznacza kompetencja
Podmiot administrowany podmiot spoza adm. albo inny org. adm.
Podmiotowośd wyznaczają normy prawa adm. może pokrywad się ze zd. do czynności prawnych ©Patrycja Joanna Suwaj
Cechy stosunku a-p 1) jednym z podmiotów jest obligatoryjnie organ, 2) drugim podmiotem może byd obywatel, spółka, przedsiębiorstwo paostwowe, i każda jednostka kwalifikowana przez prawo jako podmiot praw lub obowiązków administracyjnoprawnych 3) podmiotem rozstrzygającym o treści wzajemnych praw i obowiązków jest zawsze organ
©Patrycja Joanna Suwaj
Wielośd podmiotów • Po stronie organu
• Po stronie podmiotu administrowanego:
Współdziałanie lub upoważnienie do działania nie oznacza współkompetencji
współuczesnictwo nie oznacza wielości podmiotów jednego stosunku
©Patrycja Joanna Suwaj
Wielośd podmiotów • W praktyce coraz częściej pojawia się zespół wielu jednakowych stosunków administracyjnoprawnych • Niemcy: administracyjne postępowanie masowe (fikcyjne założenie jednego stosunku procesowego, w którym wobec organu występuje w imieniu wszystkich wybrany lub wyznaczony pełnomocnik)
©Patrycja Joanna Suwaj
Stosunek administracyjnoprawny - następstwo prawne - zastępstwo
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
POWSTANIE
MOŻE WYNIKAD Z SAMEJ NORMY PRAWA ADM.
W WYNIKU KONKRETYZACJI NORMY
GDY W DANYM STANIE FAKTYCZNYM LUB PRAWNYM ZACZYNA OBOWIĄZYWAC NORMA WIĄŻĄCA Z NIM SKUTKI
GDY W DANYM STANIE PRAWA ZMIENIA SIĘ SYTUACJA FAKTYCZNA LUB PRAWNA LUB PODEJMOWANA JEST CZYNNOŚD I Z RĄ ZMIANA NORMA WIĄŻE SKUTKI
NORMA ZARZĄDZENIA WYDANEGO W PRZYPADKU KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
POWSTANIE OBOWIĄZKU SZKOLNEGO, NABYCIE PRAWA DO EMERYURY
W DRODZE AKTU ADMINISTRACYJNEGO
WYDANEGO PRZEZ ORGAN ADMINISTRACJI
©Patrycja Joanna Suwaj
W RAMACH JEGO KOMPETENCJI
Powstanie stos. a-p z mocy prawa • Rodzi obowiązki wyłącznie po stronie podmiotu administrowanego; są one konkretyzowane przez określone zdarzenia faktyczne • Administracja publiczna bez ich konkretyzacji może przystąpid do ich egzekucji
©Patrycja Joanna Suwaj
Ustanie stosunku a-p
©Patrycja Joanna Suwaj
Kategorie stosunków administracyjnoprawnych • • • •
Stosunki materialnoprawne i procesowe Stosunki sporne Stosunki potencjalne i realne Stosunki zewnętrzne i wewnętrzne
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
Układ stosunków prawnych w postępowaniach sądowych SĄD stos. procesowy
stos. procesowy
STRONA POWÓD OSKARŻCIEL SKARŻĄCY stos. materialny
STRONA POZWANY OSKARŻONY ORGAN
©Patrycja Joanna Suwaj
Układ stosunków prawnych w prawie adm.
stos. materialny
Strona
organ adm. w podwójnej roli stos. procesowy
©Patrycja Joanna Suwaj
Stosunek materialny i procesowy - relacje
• Stosunek procesowy wyprzedza stosunek materialny • Stosunek procesowy ma charakter przejściowy • Stosunek materialny ma charakter trwały
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
Podmioty administracji publicznej • • • • •
Organy administracji paostwowej Organy administracji rządowej Organy JST Osoby prawa publicznego Organy administrujące
©Patrycja Joanna Suwaj
Organy administracji paostwowej
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
zakład publiczny • Zakładem publicznym jest wyodrębniona, względnie samodzielna jednostka organizacyjna, wykonująca zadania z zakresu administrowania sprawami publicznymi 1. Zakład jest tworzony przez różne podmioty, z uwzględnieniem różnych podstaw prawnych, w różnych formach aktów kreujących (zmieniających, znoszących) ©Patrycja Joanna Suwaj
zakład publiczny 2. Sam zakład publiczny nie jest organem administracji publicznej, choć jego organy są organami administrującymi; 3. Jest przejawem decentralizacji, gdyż otrzymuje zadania publiczne do realizacji od podmiotu administracji publicznej,
który nadzoruje jego działalność; 4. Co do zasady „nie zarabia“ , a jej budżet „pochodzi“ z budżetu centralnego lub lokalnego;
©Patrycja Joanna Suwaj
zakład publiczny 5. Świadczy usługi na rzecz społeczeństwa z zakresu administracji świadczącej; 6. Korzystanie z zakładów ograniczone jest tylko do użytkowników
zakładu (ograniczone, dobrowolne lub przymusowe korzystanie, dostępność bardziej lub mniej powszechna) 7. Między organami zakładu a jego użytkownikiem nawiązuje się
stosunek administracyjnoprawny (z mocy prawa, z mocy decyzji administracyjnej) i stosunek władztwa zakładowego; 8. Zakłady administracyjne nie muszą być wyposażone w osobowość prawną; ©Patrycja Joanna Suwaj
zakład publiczny • to jednostka organizacyjna stanowiąca zespół osób, rzeczy i praw majątkowych, utworzona na podstawie ustawy, wyodrębniona z aparatu administracji państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, wykonująca samodzielnie, ale pod nadzorem właściwego organu administracji publicznej, zadania publiczne z zastosowaniem form właściwych władzy publicznej, uprawniona do podejmowania działań władczych wobec osób będących jej użytkownikami albo znajdujących się na jej terenie z innych powodów (art. 5 ust. 1 pkt 11 ustawy Przepisy ogólne prawa administracynego).
©Patrycja Joanna Suwaj
stosunek władztwa zakładowego • z mocy prawa (szkoła podstawowa), • z mocy decyzji administracyjnej (umieszczenie w domu pomocy społecznej), • na mocy orzeczenia sądu (zakład karny), bądź • na mocy oświadczenia woli użytkownika (sformalizowanego i potwierdzonego np. kartą biblioteczną, ale także niesformalizowanego, które może przybrać także formę czynności faktycznej korzystania jednorazowo z czytelni biblioteki, bez „zapisywania się“ do niej). ©Patrycja Joanna Suwaj
stosunek władztwa zakładowego • W każdym zakładzie możemy wyróżnid kategorię pracowników zakładu i jego użytkowników (destynatariuszy), dobrowolnych (uczniowie, studenci, odwiedzający muzeum) lub przymusowych (więźniowie, pacjenci szpitala psychiatrycznego). • Personel zakładu wykonuje władztwo zakładowe: władczo określa sytuację użytkowników zakładu, często również w drobnych bieżących sprawach życia codziennego. • Mówimy wówczas o aktach zakładowych, które niegdyś były aktami rzeczywiście wewnętrznymi, a obecnie podlegają kontroli zewnętrznej, w tym sądowej. ©Patrycja Joanna Suwaj
2006.06.14, wyrok wsa w Warszawie, I SAB/Wa 43/05, LEX nr 219345 1. Uczelnia wyższa jest zakładem administracyjnym. Jest to więc jednostka organizacyjna, niebędąca organem paostwowym ani organem samorządu, która została powołana do wykonywania zadao publicznych i jest uprawniona do nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych. Zakład administracyjny (publiczny), jako jedna z form decentralizacji, nie podlega władzy hierarchicznej organów administracji rządowej i sprawuje funkcje administracji publicznej samodzielnie, korzystając z władztwa zakładowego. W zakładzie administracyjnym proces realizacji zadao publicznych przebiega w obrębie szeroko pojętej jego organizacji, a organy szkół wyższych są uprawnione do podejmowania konkretnych decyzji na podstawie i w ramach ustaw.
©Patrycja Joanna Suwaj
uznanie administracyjne • to sfera, w której organ administracji może rozstrzygnąd w różny sposób przy tym samym stanie faktycznym • swoboda podjęcia rozstrzygnięcia – zawsze w granicach prawa
©Patrycja Joanna Suwaj
funkcje zlecone • zadania własne • zadania zlecone (powierzone, poruczone, gdzie zlecenie zawsze znajduje pierwotne źródło w ustawie, tzn. albo wynika z przepisów ustawy wprost albo w ustawie zawarte jest upoważnienie do zlecania zadań).
©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
obowiązek publicznoprawny, ciężar publicznoprawny • W ujęciu szerokim pojęcie ciężaru publicznego oznacza wszelkie obciążenia nakładane na jednostki dla osiągnięcia celów realizowanych przez administrację publiczną. • W węższym znaczeniu pod pojęciem ciężaru publicznego rozumie się nałożony na jednostkę obowiązek świadczenia o charakterze innym niż pieniężny dla realizacji określonych celów publicznych. ©Patrycja Joanna Suwaj
obowiązek publicznoprawny, ciężar publicznoprawny • jest stanowiony w zasadzie normą prawa materialnego administracyjnego • jest wymierny jak i niewymierny • można przypisad cechy: indywidualności, konkretności, aktualności, obiektywnej sprawdzalności • może polegać na nakazie czynienia, nieczynienia, zaprzestania czynienoa, znoszenia (pati) ©Patrycja Joanna Suwaj
rzeczy publiczne • dobra naturalne oraz dobra wytworzone, przeznaczone do użytku publicznego w zakresie pełnego lub ograniczonego użytkowania, które jest uregulowane w całości lub części przepisami prawa administracyjnego.
©Patrycja Joanna Suwaj
rzeczy publiczne • Rzeczy publiczne stanowią własnośd paostwa lub związków publicznoprawnych • Dobrami naturalnymi są woda, powietrze, a dobrami wytworzonymi na przykład budynki czy budowle • ruchomości i nieruchomości • Cechy rzeczy publicznej nie będzie miała spółka prawa handlowego, której właścicielem jest paostwo, a także lokal użytkowy stanowiący własnośd gminy oddany w jakąś cywilną formę władania osobie prywatnej. ©Patrycja Joanna Suwaj
©Patrycja Joanna Suwaj
Administracja w ujęciu przedmiotowym RZECZOWY PODZIAŁ ZADAO DZIAŁY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
administracja budownictwa administracja oświaty administracja ochrony zdrowia administracja spraw socjalnych
©Patrycja Joanna Suwaj
centralizacja • Hierarchiczne podporządkowanie - zależnośd - aspekt służbowy: obowiązek wykonywania wiążących poleceo służbowych, wydawanych przez organ nadrzędny - aspekt osobowy: uzależnienie obsady stanowisk (powołao, zwolnieo, awansów, itp.) w ramach organu podporządkowanego od woli i decyzji organu nadrzędnego - Odpowiednikiem tych zależności jest pełen nadzór, nie ograniczony przez ustawowe kryteria (polega na kierownictwie) ©Patrycja Joanna Suwaj
centralizacja • Istota ukłądu scentralizowanego nie odpowiada wymogom demokratycznego paostwa prawnego i taki układ powinien byd w takim paostwie wyjątkiem • Są jednak dziedziny administracji publicznej, których scentralizowanie jest niezbędne – jakie?
©Patrycja Joanna Suwaj
CENTRALIZACJA ***$ ORGANY NACZELNE A
B
C *** kompetencje obsada personalna $ środki finansowe ©Patrycja Joanna Suwaj
decentralizacja • -
Cechy charakterystyczne brak hierarchicznego podporządkowania Rozproszenie kompetencji na organy różnych szczebli Samodzielnośd organów w wykonywaniu zadao i ponoszenie za to pełnej odpowiedzialności - Samodzielnośd (lub względna samodzielnośd) finansowa poszczególnych szczebli podziału administracyjnego - Obsada personalna nie zależy od organu nadzorczego (chyba, że stanowi instrument nadzoru) ©Patrycja Joanna Suwaj
O R G A N Y C E N T R A L N E
DECENTRALIZACJA
ADM. RZĄDOWA
***$ SAMORZĄD WOJ.
P O W I A T
G M I N
A
***
***
$ ©Patrycja Joanna Suwaj
$
PRZENIESIENIE KOMPETENCJI DELEGACJA
A
B
©Patrycja Joanna Suwaj
delegacja USG Art. 8. 1. Ustawy mogą nakładad na gminę obowiązek wykonywania zadao zleconych z zakresu administracji rządowej, a także z zakresu organizacji przygotowao i przeprowadzenia wyborów powszechnych oraz referendów. ©Patrycja Joanna Suwaj
PRZENIESIENIE KOMPETENCJI DEWOLUCJA
A
B ©Patrycja Joanna Suwaj
dewolucja USG Art. 97. 1. W razie nierokującego nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadao publicznych przez organy gminy, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, może zawiesid organy gminy i ustanowid zarząd komisaryczny na okres do dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru rady oraz wójta na kolejną kadencję.
©Patrycja Joanna Suwaj
Pelnomocnictwo administracyjne
A
B
©Patrycja Joanna Suwaj
pełnomocnictwo administracyjne USG Art. 33. 4. Wójt może powierzyd prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy
©Patrycja Joanna Suwaj
upoważnienie ustawowe ustawa o administracji rządowej w województwie Art. 2. Administrację rządową na obszarze województwa wykonują: 1) wojewoda, 2) działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, wykonujący zadania i kompetencje określone w ustawach, w imieniu: a) wojewody, z ustawowego upoważnienia, b) własnym, jeżeli ustawy tak stanowią,
©Patrycja Joanna Suwaj
nadzór
Organ nadzorczy
sprawdzanie
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ nadzorowany
Nadzór
Środki nadzoru personalnego uchybienia
SprawdzanieKryteria wg ustawy
Środki nadzoru merytorycznego
©Patrycja Joanna Suwaj
nadzór • Istotą nadzoru jest wyciąganie konsekwencji z zachowania organu podporządkowanego, które jest obserwowane przez organ nadzorczy, z punktu widzenia określonego kryterium nadzoru (czyli wzorca, z którym porównuje się dane zachowanie)
©Patrycja Joanna Suwaj
nadzór • -
Kryteria: Legalnośd Celowośd Gospodarnośd Rzetelnośd Słusznośd Itp. ©Patrycja Joanna Suwaj
nadzór • Organ nadzorczy wyprowadza konsekwencje, stosując środki nadzoru, którymi są możliwości władczego i jednostronnego oddziaływania na czynności organu nadzorowanego
©Patrycja Joanna Suwaj
Kontrola
Organ kontrolujący
sprawdzanie
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ kontrolowany
kontrola • Polega na badaniu stanu istniejącego , porównaniu go ze stanem postulowanym oraz na ustaleniu zakresu i przyczyn zauważonych rozbieżności. • Kontrola występuje jako etap procedury nadzorczej lub samoistnie
©Patrycja Joanna Suwaj
kierownictwo
Organ kierujący
Wszelkie środki oddziaływania
©Patrycja Joanna Suwaj
Organ kierowany
kierownictwo • Najsilniejsza z więzi organizacyjnych w administracji. Występuje wyłącznie w układzie scentralizowanym • Organ nadrzędny może wykorzystywad wszelkie środki oddziaływania, za pomocą których może wyznaczad treści działania jednostce kierowanej, a pełna odpowiedzialnośd prawna za ich wykowanie leży po jego stronie ©Patrycja Joanna Suwaj
kierownictwo • Organ kierujący ma do dyspozycji pełen zakres oceny jednostki kierowanej, obejmującej warunki, sposób i treśd działania tej jednostki • Organ kierujący nie ma praw ado przeniesienia kompetencji organu podporządkowanego na inny organ, do ich odebrania, czy przejęcia • Może natomiast wytyczad sposób realizacji tych kompetencji
©Patrycja Joanna Suwaj
Koordynacja
Organ koordynujący
harmonizacja
©Patrycja Joanna Suwaj
Organy koordynowane
