PERSPEKTYWY I BARIERY ROZWOJU FOTOWOLTAIKI W POLSCE Stanisław M. Pietruszko Politechnika Warszawska Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Graficzna ścieżka ropy – 1964 – 2010

Czy możliwe jest oparcie zrównoważonego i wiarygodnego rozwoju na tego typu źródłach? Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Napromieniowanie słoneczne a zasoby naturalne

Paliwa kopalne wyrażone są jako ich całkowite zasoby, natomiast źródła energii odnawialnej poprzez ich roczny potencjał Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Czas zwrotu energii w systemach PV

MWh czystej energii

120

80

40

Zwrot

Inwestycja

0 0

5

10

15 Years

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

20

25

30

Ślad węglowy

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Odnawialna energia: rosnący przemysł Przewidywany wzrost światowy

Wszystkie technologie odnawialne potwierdzają swój duży potencjał. W 2010 r. całkowite nakłady na BiR wyniosły 28 mld €. Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Światowa produkcja modułów PV 1999-2010

Source: Photon Int. March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Udział w światowej produkcji ogniw (MW) w 2010 (2009)

Source: Photon Int. March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

10 największych producentów ogniw PV - Udział w rynku w 2010 (2009)

Source: Photon Int. March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Udział technologii produkcji ogniw w 2010 (2009)

Source: Photon Int. March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Udział technologii w produkcji ogniw

Source: Photon Int. March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Całkowita moc zainstalowana do 2010

Source: EPIA Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Rynek PV w 2010 – Europa i reszta Świata

Europa: 81 %

Reszta Świata: 19 %

Source: EPIA

2010 market share outside EU (MW,%)

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Rynek europejski w 2010 (EU27 + CH, NO…) Niemcy: 7.4 GW

Reszta Europy: 98 MW Bułgaria: 11 MW Portugalia: 16 MW

Włochy: 2.3 GW

Czechy: 1.5 GW Francja: 0.7 GW

Belgia: 424 MW Wielka Brytania: 45 MW

Hiszpania: 369 MW

Austria: 50 MW Słowacja: 145 MW

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Grecja: 150 MW

Całkowita moc zainstalowana w UE: kraje wiodące

w watach na mieszkańca: Niemcy (210), Czechy (191), Hiszpania (80), Włochy (60), Francja (15) Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Prognozowana wielkość światowego rynku PV do 2015 50000 45000

43 057

Dane historyczne 40000

EPIA Korzystna polityka

35000

35 464

EPIA Umiarkowany

31 851

30000 24 217

25000 21 294

20000

16 928

15000 23 242 20 014

10000 6 168

5000 280

331

471

581

1 119 1 439 1 581

2000

2001

2002

2003

2004

18 426

7 263

15 731 13 968

2 513

0

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

Prognoza rocznej wielkości rynku europejskiego do 2015

European annual market scenerios – Moderate and Policy -Driven Source: EPIA Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Najwyższe laboratoryjne sprawności ogniw

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Wsparcie OZE na poziomie krajowym

• Taryfa stała (FIT) • Zielone certyfikaty • Obowiązek zakupu OZE • Przetargi na dostawę energii pochodzącej z OZE

• Dotacje i preferencyjne kredyty • Zwolnienia i ulgi podatkowe

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Wzrost wykorzystania OZE w Niemczech w latach 1990 - 2010 Czerwiec 2011: >900.000 systemów, 80% mocy linie NN

17 GW PV

27 GW Wiatr

5 GW Biomasa 5 GW Woda

Data Source: BMU, March 2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

FIT w Niemczech: Podstawowe zasady Regulacja / ustawa Pieniądze

•

Priorytet przyłączenia dla wszystkich systemów

•

Każda „słoneczna” kWh musi zostać zakupiona przez zakład energetyczny

•

Ustalona wysokość taryfy przez 20 lat

•

•

Redukcja taryfy stałej każdego roku o ok. 9% dla nowo instalowanych systemów PV (degresja) Taryfy stałe nie są wsparciem państwowym, koszty są przerzucone na podatników

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Energia

Rząd Zapewnia dostęp do sieci, ustala FIT

Zakł. energet. Elektryczność konwencjonalna

Taryfa stała (FIT)

Elektryczność odnawialna

Producent OZE

Ceny energii + dopłata FIT

Konsument energii

Niemiecki rynek fotowoltaiczny Dane niemieckiego rynku PVPV2010 Dane niemieckiego rynku 2010 Nowe instalacje Nowe instalacje

7.4 GWp7.4 GWp

Całkowitazainstalowana zainstalowana moc Całkowita fotowoltaiczna (w MW) moc Fotowoltaiczna (w MW)

Moc całkowita PV na koniec 2010 17.2 GWp Moc całkowita PV na koniec 2010 17.2 GWp Wartosć sektora PV 10 mld € Wartość sektora PV 10 mld € Liczba miejsc pracy ok. 130 000

17193

Liczba miejsc pracy Liczba producentów komponentów ok. 60.000 ok. 200 PV w Niemczech Liczba producentów komponentów Srednioroczny wzrost rynku 68% PV w Niemczech ok. 200 2000 – 2010 Cena systemu 100 kWp

> 1000 kWp

€ 43.01ct $ 63.64

€ 40.91ct $ 60.53

€ 39.58ct $ 58.96

€ 33.00ct $ 48.83

-11%

-11%

€ 35.23ct $ 51.79

€ 29.37ct $ 43.17

-9% € 39.14ct $ 57.54

€ 37.23ct $ 54.73

€ 31.94ct $ 46.95 Systemy naziemne

-11% € 28.43ct $ 41.79

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Korytarz wzrostu w Niemczech 2500

annually installed PV power in MWp

Degresja taryf stałych 2250 5% / 6.5% (dachowe/naziemne) Do 2008: 2009/2010: 8% / 10% (< / >100 kWp) 2000 2011/2012: 9% Poniżej/powyżej korytarza: -1%/+1%

+1% +1% 1700

1750 1500

1500

est 1250

1900

+1% 1500

8%/ 10%

1100

8%/ 10%

9%

9%

1200 1000

850

750

1100

850

1000

600

-1%

-1% -1%

500 250

80

150

Obniżka 5% / 6.5% rocznie

0 2002

2003

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

2004

2005

2006

annually installed PV power in MWp

2007

2008

2009

upper limit

2010

2011

2012

lower limit

Zmiany i obniżki FIT 2011/12 Base degression

24%

Dynamic degression 21%

Degression [% Points] All Segments

18%

Degression, if installed capacity exceeds/falls short of 15 14

15%

13

13%

> 6,500 MWp

> 6,500 MWp

12%

> 5,500 MWp

> 5,500 MWp

11%

> 4,500 MWp

10%

> 3,500 MWp

9%

Base degression

12 11 10 9 8 7

8%

< 2,500 MWp

6

7%

< 2,000 MWp

6%

< 1,500 MWp

5

> 7,500 MWp

12%

> 4,500 MWp

15%

12%

> 3,500 MWp Base degression 9%

< 2,500 MWp

9% 6.5%

< 2,000 MWp < 1,500 MWp 6%

4%

4 3

1.5%

2

3%

1

1. Jan 2011

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

1. Jul 2011

1. Jan 2012

Przykł. 1poł. 2011, 40% elektryczności PV na własne potrzeby

OSD

OSD

Stawka

23.8 €ct/kWh

Elektryczność konwencjonalna

28.74 €ct/kWh

Dopłata w oparciu o produkcję

„Słoneczna” elektryczność

Stawka Feed-in

100% Feed-in

Producent elektryczności z OZE / Konsument elektryczności

Przykładowa kalkulacja 1000 kWh x 28.74 €ct/kWh = 287 €

Stawka Feed-in 28.74 €ct/kWh

Dopłata do każdej „słonecznej” kWh zużytej w miejscu produkcji (>30% na własne potrzeby) 16.74 €ct/kWh

Stawka 23.8 €ct/kWh

Producent elektryczności z OZE / Konsument elektryczności

40% na własne potrzeby: Feed-in: 600 kWh x 28.74 €ct/kWh = 172 € Premia: 400 kWh x 16.74 €ct/kWh = 67 € Oszczędność: 400 kWh x 23.8 €ct/kWh = 95 € Suma: 334 €

Dopłata w oparciu o produkcję (premia za zużycie na własne potrzeby) Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Więcej inwestycji w PV przypada na rodziny niż cztery największe zakłady energetyczne (w Niemczech)

Inwestycje czterech największych zakładów energetycznych

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Prywatne inwestycje rodzin w systemy PV oraz kolektory cieplne

21/0 3/20 11 ©

Ceny systemów PV sukcesywnie spadają

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Obecne taryfy stałe (FIT) w Niemczech

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Miesięczne instalacje w latach 2010-2011

Source: Bundesnetzagentur, BSW-Solar 7/2011 Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Dynamika niemieckiego rynku PV w 2011

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Krzywa cen modułów PV od 1979 roku (2009$/W)

Całkowita produkcja modiłów (MW) Source: EPIA Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Równowaga cen – grid parity Równowaga cen = cena energii dla klientów indywidualnych równa cenie energii słonecznej (Taryfa stała PV bez uwzględnienia obniżki w lipcu 2010)

Równowaga cen zostanie osiągnięta między 2012 a 2015

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Prognoza cen na rozwiniętych rynkach, 5 krajów UE Prognoza zakresu cen systemów PV zainstalowanych w Europie1) (2010 do 2020; ważony mix technologii dla segmentu) Cena systemów [€nominal/Wp]

3.41

2.26

2010

Δ: - 0.96 €/W do - 1.33 €/W

? 3.18

2.07

2011

3.00

1.93

2012

2.84

1.81

2013

2.70

1.70

2014

2.56

1.60

2015

2.44

2.34

2.24

2.16

2.08

1.52

1.46

1.40

1.34

1.30

2016

2017

2018

2019

2020

1) Przekrój segmentów i technologii PV (c-Si i cienkowarstwowych); zawiera zharmonizowane, konkurencyjne marginesy standardowe dla modułów, BOS i instalacji; zawiera koszty administracyjne; bez VAT Źródło: EPIA/ A.T. Kearney model LCOE; rozmaite dane wejściowe

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Mechanizmy wsparcia w Europie i ich wpływ na rynek 17,183

66

803 1

1.953 1,025

145 103 0

3,784

130

1

3,494

18

206 AND 2010

Source: EPIA Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Mechanizmy wsparcia w UE i warunki wspomagające zrównoważony rozwój 21 krajów UE wprowadziło FIT dla PV, z mniejszym lub większym sukcesem Zielone certyfikaty  ustalona ilość Taryfy stałe (FIT)  ustalona cena

Efektywność i długoterminowy potencjał do rozwoju rynku zależy od 3 czynników: •Wyrównoważenia mechanizmu wsparcia •Uproszczonych procedur administracyjnych •Gwarancji efektywnych procedur przyłączania do sieci Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Rekomendacje polityczne: 3 filary

1. Wprowadzenie zrównoważonych mechanizmów wsparcia

2. Uproszczenie procedur administracyjnych

3. Zagwarantowanie efektywnych procedur przyłączania do sieci

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Wprowadzenie zrównoważonych mechanizmów wsparcia 1.

Wykorzystanie taryf stałych (FIT) lub podobnego mechanizmu

2.

Zapewnienie przejrzystości kosztów elektryczności dla konsumenta

3.

Wsparcie rozwoju zrównoważonego rynku poprzez regularną ocenę rentowności i odpowiednią adaptację poziomu wsparcia 

Ocena rentowności poprzez obliczanie IRR (wewnętrznej stopy zwrotu)

4.

Gwarancja stopniowego rozwoju rynku dzięki koncepcji „korytarza”

5.

Opracowanie narodowej mapy drogowej konkurencyjności PV Data Source: BMU, March 2011

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

PV market development under different support strategies

Poziomy IRR zależne od profilu inwestora

Dopłaty FIT •

Taryfa stała (FIT) powinna zagwarantować rentowność inwestycji

•

Prosta kalkulacja: – FIT musi wystarczyć na pokrycie kosztów instalacji – Musi pozwolić inwestorowi na osiągnięcie rozsądnego zysku Taryfa stała powinna uczynić inwestycję dochodową i pozwolić, aby przychody inwestora pokryły koszty + aby osiągnął rozsądny zysk PRZYCHÓD Z FIT = KOSZTY + ZYSK

Jednak, … … zysk musi być

- wystarczająco wysoki, żeby stymulować rynek, ale także - tak niski jak to możliwe, aby uniknąć dodatkowych kosztów dla podatników - tylko odpowiednie wyważenie gwarantuje “Zrównoważoną Taryfę Stałą”

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

FIT: Mocne i słabe strony + + + + + +

– –

Inwestycje w systemy PV są atrakcyjne finansowo => Zysk jest siłą napędową rynku PV Bezpieczeństwo inwestycji powoduje napływ nowych graczy => Nowi gracze wchodzą na rynek energii (konkurencja) Zwiększone koszty rozłożone są na wszystkich konsumentów energii => Mały wkład osób prywatnych / zasada „zanieczyszczający płaci“ Zwiększone koszty są rozłożone w czasie (na np. 20 lat) Redukcja cen PV wyzwalana przez malejącą taryfę stałą => Inwestycje nie są odkładane w czasie Płatność za kWh, dopłaty do wysoce efektywnych systemów => Wynagrodzenie za wytworzone kWh (nastawienie na wynik)

Trudno ograniczyć wzrost rynku bez zakłócania jego dynamiki => Potrzebna strategia, jeśli wzrost rynku przekracza oczekiwania Koszty dla podatników rosną dopóki nie zakończy się okres obowiązywania taryf dla pierwszych elektrowni => Niezbędna realistyczna ocena kosztów

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Planowanie i budowa systemów PV w Niemczech Małe systemy na budynkach mieszkalnych: • Ponad 18% rynku • Zdecydowana większość nie potrzebuje licencji • Pozwolenie na budowę wymagane tylko w szczególnych przypadkach • Podłączenie do sieci przebiega szybko, procedura jest nieskomplikowana

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Planowanie i budowa systemów PV w Niemczech Średnie i duże systemy na budynkach przemysłowych i komercyjnych: • Około 65% rynku • W przypadku systemów powyżej 30 kW operatorzy sieci mają większą swobodę rozpatrywania wniosków • W większości nie wymagają licencji • Pozwolenie na budowę wymagane tylko w szczególnych przypadkach

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Planowanie i budowa systemów PV w Niemczech Średnie i duże systemy naziemne: • Ponad 17% rynku • FIT tylko dla systemów na terenach zdegradowanych • System musi być uwzględniony w Planie Zagospodarowania Przestrzennego • Długie czasy oczekiwania na decyzje • Podłączenie do sieci bywa problematyczne

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Całkowita zainstalowana moc PV

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Stanowisko Polskiej Społeczności Fotowoltaicznej w sprawie projektu Polityki energetycznej Polski do 2030 roku

•Światowy rynek fotowoltaiki •Taryfa stała – optymalny mechanizm wsparcia

POLSKA 2010 – 0 MW 2020 – 2 MW 2030 – 32 MW ?????????????

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Proces inwestycyjny WYBÓR LOKALIZACJI

PROCEDURY PRAWNOFINASOWE FIRMY

PROCEDURY ADMINISTRACYJNE

POZWOLENIA NA PRZYŁĄCZENIE DO SIECI

Wybór lokalizacji: Oszacowanie napromieniwania i zacieniania, sprawdzanie planu zagospodarowania przestrzennego, decyzja o warunkach zabudowy Procedury prawno-finansowe firmy: Założenie firmy Procedury administracyjne: Zgłoszenie budowy lub pozwolenie na budowę, mapa geodezyjna, zawiadomienie o terminie rozpoczęcia budowy, dziennik budowy i oświadczenie kierownika budowy Pozwolenie na przyłączenie do sieci: Wniosek o przyłączenie do sieci, podpisanie umowy o przyłączenie do sieci

UZYSKANIE KONCESJI

Uzyskanie koncesji: Uzyskanie promesy koncesji (opcjonalnie), uzyskanie koncesji BUDOWA SYSTEMU PV

Budowa systemu PV: Budowa systemu, zawiadomienie o zakończeniu budowy

PRZYŁĄCZENIE DO SIECI

Przyłączenie do sieci: Wykonanie przez OSD przyłącza do sieci energetycznej, podpisanie umowy sprzedaży/kupna energii, odbiór systemu PV, zgłoszenie zmian parametrów systemu, kontrole

WŁĄCZENIE DO SYSTEMU WSPARCIA OZE

Włączenie do systemu wsparcia OZE: Rejestracja na Towarowej Giełdzie Energii (TGE), wniosek o wydanie świadectw pochodzenia, otrzymanie świadectw, obrót świadectwami

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Przykład 1. •

Właściciel domu jednorodzinnego, niezatrudniony na umowę o pracę • System fotowoltaiczny 3 kW - powierzchni ok. 18 - 40 m2 (w zależności od technologii) • Cała wyprodukowana energia sprzedawana do sieci Wymagania: • Założenie działalności gospodarczej (zasady ogólne), założenie rachunku bankowego, zgłoszenie do ZUS i US • Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii • Podłączenie do sieci energetycznej, umowa kupna/sprzedaży energii z dystrybutorem • Założenie konta na giełdzie energii

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Przykład 1. (c. d.) Bilans kosztów: • 10 680 zł/rok - składka ZUS (4404 zł – pierwsze 2 lata) • Pominięto koszty przyłączenia, dokumentacji, urządzeń monitorujących (w tym licznika energii), koszty czasu związane ze sprzedażą energii na giełdzie • Uzysk roczny z systemu PV w Polsce: ok. 0,850 MWh/kWp - dla systemu o mocy 3 kW = 2,550 MWh /rok • 1180 zł/rok – cena sprzedanej energii elektrycznej: 2,55 x 463 zł/MWh = energia elek. (195 zł) + zielony certyf. (268 zł) • Zryczałtowany podatek 5,5% (59 zł), zwolnienie z VAT, zysk ok. 1120 zł/rok

- 9560 zł Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Przykład 2. • Inwestor zatrudniony na umowę o pracę, a jego wynagrodzenie jest wyższe od płacy minimalnej • Wymagania – analogiczne jak dla przypadku 1 Bilans kosztów: • 2916 zł/rok - ZUS tylko ubezpieczenie zdrowotne – 243 zł miesięcznie • Uzysk energii, przychód i koszty systemu jak dla przykładu 1 • Dochód (1120 zł/rok) nie pokrywa kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

- 1800 zł/rocznie Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Przykład 3. • Inwestor prowadzi już działalność gospodarczą Wymagania: • Rozszerzenie zakresu działalności gospodarczej (zgłoszenie) • Pozostałe – jak dla przypadku 1 Bilans kosztów: • Składki do ZUS są już odprowadzane • Czas zwrotu inwestycji wynosi 30 lat - oczekiwana trwałość systemu

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Postulaty •

Uwzględnienie w planowaniu strategicznym polskiej polityki energetycznej realnego potencjału energetyki słonecznej

•

Jak najszybsze rozpoczęcie prac nad wprowadzeniem FiT

•

Usunięcie zbędnych barier administracyjnych, uproszczenie prawa oraz dostosowanie go do przyłączania małych rozproszonych systemów

•

Stworzenie możliwości finansowania inwestycji w systemy fotowoltaiczne ze środków Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” i programu NFOŚiGW

•

Ustanowienie celu 1,8 GWp zainstalowanej mocy PV w roku 2020 i 10 GWp w 2030r.

•

Uruchomienie programu BiR nad przyszłościowymi technologiami ogniw fotowoltaicznych

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Systemy PV w Polsce W przedziale 70 - 80 kW istnieją w Polsce 3 systemy PV: · Kościół Jaworzno (71 kW), ma koncesję i warunki przyłączenia do sieci · na chłodni Frosty w Bydgoszczy (80,5 kW), nie ma koncesji i warunków przyłączenia do sieci, · na szpitalu Biegańskiego w Łodzi (82 kW), nie ma koncesji i warunków przyłączenia do sieci.

Poza nimi jest jeszcze: · system na Gm. Inżynierii Środowiska PW (53,5 kW), nie ma koncesji i warunków przyłączenia do sieci, · kilka systemów ok. 10 kW (dwa z nich mają warunki przyłączenia i koncesje), · w budowie (ma być skończony w 2011) jest system 1 MW w Wierzchosławicach, · ogłoszony (w maju) przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodno-Kanalizacyjne w Rudzie Śląskiej przetarg na system 311 kW.

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Systemy PV w Polsce Według Urzędu Regulacji Energetyki na dzień 30.06.2011 r. koncesje na produkcję i sprzedaż energii elektrycznej otrzymały 4 systemy o łącznej mocy 0,101 MW[1].

URE udzieliło również promesy koncesji dla 1,149 MW[2]. [1] http://www.ure.gov.pl/uremapoze/mapa.html. [2] Informacja Rzecznika Prasowego URE, Agnieszki Głośniewskiej

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Stanisław M. Pietruszko Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki Politechnika Warszawska tel.: +48-691 910 390, Tel./fax: +48-22-679 8870 [email protected] www.pv-polska.pl

A member of EPIA

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

www.pv-nms.net

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

Najwyższe laboratoryjne sprawności ogniw

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

1. Wybór lokalizacji • Oszacowanie napromieniowania i zacienienia • Sprawdzenie planu zagospodarowania przestrzennego • Decyzja o warunkach zabudowy – Określenie na mapie miejsca budowy – Opis charakteru prac budowlanych (instalacja systemu PV) i niezbędnych przyłączy infrastrukturalnych

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

2. Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej z OZE • • • • • •

•

•

Wniosek o wydanie koncesji składany do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) Do wniosku należy dołączyć około 20 różnego rodzaju dokumentów i zaświadczeń Dla uzyskania koncesji konieczne jest pozwolenie na użytkowanie lub zawiadomienie właściwego organu nadzoru budowlanego o zakończeniu instalacji urządzeń Przedstawienie umowy przyłączeniowej z właściwym operatorem sieci Protokół sprawdzenia technicznego, dopuszczenia i przyjęcia do eksploatacji urządzeń przez operatora sieci Potrzebne są dokumenty m.in. z Krajowego Rejestru Przedsiębiorstw, Krajowego Rejestru Sądowego, Urzędu Gminy i Urzędu Powiatowego, Urzędu Skarbowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, banku, w którym przedsiębiorstwo posiada konto Firma musi załączyć swoje wewnętrzne dokumenty (np. umowa spółki, bilanse) i oświadczenia Uzyskanie promesy koncesji (opcjonalnie)

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

3. Procedury administracyjne •

Zgłoszenie budowy –

– – –

•

Pozwolenie na budowę –

– – –

•

Określenie rodzaju, zakresu i sposobu wykonania przewidzianych do realizacji robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia Oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane W zależności od potrzeb należy załączyć odpowiednie szkice lub rysunki Po otrzymaniu decyzji o warunkach zabudowy lub informacji o zgodności z planem zagospodarowania przestrzennego należy zamówić w Starostwie w wydziale geodezji mapę geodezyjną Projekt budowlany (sporządzony w czterech oprawionych egzemplarzach) trzeba dołączyć do wniosku o pozwolenie na budowę. Składa się nań projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt zagospodarowania terenu wraz z wymaganymi przez urząd załącznikami (na przykład ekspertyzą geotechniczną lub uzgodnieniem projektu w ZUD-zie). Projekt budowlany musi być podpisany przez mającego odpowiednie uprawnienia projektanta, członka Izby Architektów Wniosek składa się do Starostwa Powiatowego Zawiadomienie o terminie rozpoczęcia budowy Pobranie dziennika budowy

Złożenie oświadczenia kierownika budowy

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

4. Pozwolenie na przyłączenie do sieci

• Wniosek o przyłączenie do sieci – Wniosek należy złożyć w przedsiębiorstwie energetycznym zajmującym się przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej, do którego sieci ubiega się o przyłączenie

• Podpisanie umowy o przyłączenie do sieci

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

5. Budowa systemu PV

•

Budowa systemu – Należy przestrzegać wszelkich procedur, norm budowlanych i BHP przewidzianych przez Prawo Budowlane – W przypadku systemów wymagających pozwolenia na budowę należy prowadzić dziennik budowy oraz zatrudnić kierownika budowy

•

Zawiadomienie o zakończeniu budowy – Zakończenie robót budowlanych zgłasza się w powiatowym inspektoracie nadzoru budowlanego

•

Do zgłoszenia należy dołączyć oświadczenie kierownika budowy o zgodności budowy z projektem i pozwoleniem oraz o uporządkowaniu terenu, dziennik budowy, wykonaną przez geodetę inwentaryzację powykonawczą oraz protokoły odbiorów instalacji elektrycznej.

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

6. Przyłączenie systemu do sieci, odbiór systemu, normalna praca systemu • Wykonanie przez zakład energetyczny przyłącza do sieci energetycznej • Podpisanie umowy sprzedaży /kupna energii • Odbiór systemu PV – Operator sieci przeprowadza próby i odbiory częściowe oraz końcowe w zależności od potrzeb

• Zgłoszenie zmian parametrów systemu – Wszelkie zmiany parametrów systemu, zastosowanych urządzeń muszą być zgłoszone do operatora sieci oraz URE

• Kontrole

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

7. Włączenie do systemu wsparcia OZE

• Rejestracja na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) – Otworzenie konta na TGE, na które będą wpływać świadectwa pochodzenia. Wiąże się to z wypełnieniem dostępnego na stronie TGE wniosku wraz z licznymi załącznikami

• Wniosek o wydanie świadectw pochodzenia – Wnioski składa się co miesiąc (lub rzadziej, co jednak powoduje opóźnienie w wydaniu świadectw) do 14 dnia następnego miesiąca

• Otrzymanie świadectw • Obrót świadectwami Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

8. Demontaż systemu PV • Zgłoszenie robót do Starostwa Powiatowego

9. Finansowanie projektu PV • • • •

WFOSiGW POIG Fundusz szwajcarski Kredyt TO NIE SĄ SYSTEMOWE ROZWIĄZANIA

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań

10. Procedury prawno-administracyjne

• Założenie firmy – Standardowa procedura zakładania firmy w urzędzie gminy – Założenie rachunku bankowego

• Zgłoszenie w Urzędzie Skarbowym oraz Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych

Dr Stanislaw M. Pietruszko „Perspektywy i bariery rozwoju fotowoltaiki w Polsce” Forum Czystej Energii 24.11.2011, POLEKO, Poznań