Ozon ile Sterilizasyon
İÇİNDEKİLER • • • • • • • • • • • •
Ozonun tanımı ve Ozon ile Sterilizasyon Mekanizması Ozonlu Su ile Sterilizasyon Uygulamaları Ozonun Sterilizasyon Etkisi ve Diğer Özellikleri Klasik Sterilizasyon Yöntemleri Ozon ile Sterilizasyonun Avantajları HavaMatik Ozonla Hava Sterilizasyon Ünitesi DezenMatik Ozonla Çiğ Sebze Meyve Sterilizasyon Ünitesi PortoMatik Ayaklı Hava Sterilizasyon Ünitesi PortoMatikMini Ozonla Hava Sterilizasyon Ünitesi PortomatikMulti Ozonla Ortam ve Su sterilizasyon Ünitesi Sterilizasyon Ünitesi Kullanım Yerleri DezenMatik Sterilizasyon Ünitesi Etkinlik Rapor Sonuçları
OZON NEDİR? Ozon üç oksijen atomundan oluşan bir kimyasal bileşiktir (O3). Ozon İki atomlu normal atmosferik oksijenin (O2), çok yüksek enerji taşıyan bir şeklidir.
Ozon (O3) oda sıcaklığında renksiz, karakteristik kokusu olan bir gazdır. (fırtınalı havalardan sonra, yüksek yerlerde veya deniz kıyısında daha çok hissedilir). Deniz seviyesinde 10 milyon hava partikülü başına bir partikül O3 (= 0.1 ppm = 200 µg/m³) konsantrasyonlarında duman şeklinde bulunur. Çok güçlü oksidasyon ve dezenfektasyon özelliği nedeni ile, dünya çapında içme suyu sağlayan arıtma tesislerinde de yaygın olarak kullanılır.
OZONUN KULLANIM YÖNTEMLERİ • Havaya ozon gazı vermek Havada oluşturulan ozon konsantrasyonu, mikro organizmaları dezenfekte eder; kokuyu alır. Ortamda bulunan toz taneleri çeşitli büyüklüklerde olmaktadır. Tanecik büyüdükçe, yer çekimi ile düşer veya filtrelerde tutulur. Oysa, çok küçük (nano metre seviyelerindeki) tanecikler havada yüzer haldedir. Bu büyüklükteki tanecikler, ciğerde birikinti ve alerjik bünyelerde rahatsızlık yapar; üzerinde mikrop barındırır. Açık havada çok düşükte olsa bulunan ozon gazı, bu tanecikleri birleştirerek çökmesini sağlar. Kapalı mekanlarda ozon gazı hiç bulunmadığı için bu işlem meydana gelemez. Yapay olarak üretilip ortama verilen ozon, flokülasyon denen bu işlevi yerine getirerek nano partiküllerin çökelmesini veya filtre edilebilmesini sağlar. Mikro organizmaların (küf, mantar vb.) büyüme hızı 3-4 defa azalır veya tamamen engellenir. Binalarda kötü kokular, havanın mikrobiyal kirliliği ve enfeksiyon riski azalır, yara ve kesiklerin hızlı bir şekilde iyileşmesi sağlanır.
•
Ozon gazını su içinde eritmek Suda eritilen ozon ise aynı işlevleri suda sağlar. Havuzlarda, içme kullanım ve yıkama sularında, atık su tasfiyelerinde kullanımı yaygınlaşmaktadır. Yiyecek maddelerinin saklandığı soğuk depo, buz dolabı, mahzenlerde ozon gazı katkısı sebze ve gıda ürünlerinin saklama sürelerinin artmasını tazeliğinin devamını sağlamaktadır.
HİJYEN
HİJYEN
KİRLİ YÜZEY
= Mikro-organizma = Kir
TEMİZLENMİŞ YÜZEY
DEZENFEKTE EDİLMİŞ YÜZEY
Mikro-Organizmalar Gözle görülemeyen küçük canlılar Bakteriler
Virüsler Küfler Mantarlar Parazitler
Mikro-Organizmaların Üremesi
1 Mikro-organizma yaklaşık 8 saat sonra 17 milyon adede ulaşır.
Çiğ ve sağlıksız besinler, su ve sulu ortamdan eller vasıtası ile alınan mikroplar bağırsaklarda hızla çoğalır, dışkıyla beraber vücuttan atılır...
Mikro-Organizmaların Üremesi > 120 °C > 65 °C 45 °C
15 °C < 5 °C
< -18 °C
• Bakteriler, Mikroplar en hızlı 15C ile 45C arasında çoğalır.
TEMİZLİK
•
Göz, burun ve cilt tarafından algılanan ve KİR olarak tanımladığımız tüm yabancı maddelerin ortamdan uzaklaştırılmasıdır.
•
Bir başka deyişle HİJYEN’e ulaşmak için atılan ilk adımdır.
MEKANİK
KİMYASAL ISI
Not: Sunumdaki bazı görseller OPET’in web sayfasından alınmıştır
ZAMAN
HİJYEN •
Ortamda bulunan mikro organizmaların hastalık yapıcı seviyenin altında tutulması için oluşturulan ortam GÜVENLİ TEMİZLİK ortamıdır.
•
Sağlıklı ortamdır. •
Hastalık yapıcı mikro organizmalar tuvaletlerde havada ve klozet, lavabo kapı kolu gibi diğer nesnelerde bulunur
Not: Sunumdaki bazı görseller OPET’in web sayfasından alınmıştır
HİJYEN Sabun temizlik maddesidir ancak mikropları öldürmez. Uygulanan yüzeylerden kirin sökülerek su ile akıtılıp ayrıştırılmasını sağlar.
Sabunun kiri çözebilmesi için 22 saniyeye ihtiyacı vardır.Ancak bu süreyegenellikle uygulanmamaktadır.Arta kalan mikroorganizmalar hastalık bulaştırabilecek seviyelerdedir Ellerin ozonlu su ile yıkanması kısa sürede hastalık yapan bakteri, virüs, küf,mantar gibi mikro organizmaların bertaraf edilmesini sağlar
Not: Sunumdaki bazı görseller OPET’in web sayfasından alınmıştır
HİJYEN •
Ozonla ilgili araştırmalar
•
Yüzyılı aşkın bir süredir ozonun mikrop öldürücü ve sudaki diğer organik kirlendiricileri ortadan kaldırıcı etkisi bilinmektedir. Pennsylvania State Üniversitesi'nde 1998 yılında yayınladıkları makalede ozonun çok iyi kanıtlanmış olan suda mikrop öldürme özelliğinin kütle bazında benzer oranlar kullanıldığında havada da geçerli olması gerektiği savını incelemişlerdir. Havadaki ozonun Bakteriler Üzerine Etkisi. Tüm çalışmalarda ozonla muamele süresi 15 saniyedir. Yandaki Şekillerde ( 1a & 1b) Havadaki ozona maruz kalan Escherichia coli (üst) ve Staphylococcus aureus (alt) kültürleri. Rakamlar saniye cinsinden ozonla temas sürelerini göstermektedir.
•
• •
12
HİJYEN •
ABD St. Louis kentinde ozonlu hava sirküle edilen ve edilmeyen iki okullarda yapılan gözlemlerde aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. Hastalanan Çocuk Sayısı Hastalık
Ozonlu Hava
Ozonsuz Hava
Bademcik
13
57
Boğaz ağrısı
24
60
Soğuk algınlığı
46
64
Baş ağrısı
9
66
Mide ağrısı
0
25
Kulak ağrısı
1
15
Diş ağrısı
0
20
Hazımsızlık
0
9
Ateşlenme
1
49
Pnemoni
0
4
ULUSLARARASI GÜVENLİ OZON SEVİYELERİ Uluslararası Ozon Sanayicileri Birliğinin belirlemiş olduğu, Ortam Havası Emniyetli Ozon yoğunluğu Seviyeleri ve Ozona maruz kalma Süreleri Uluslararası Ozon Sanayicileri Birliği
: 0.11ppm, 10saat
ABD
: 0.1ppm, 8saat
Almanya, Fransa, Japonya
: 0.1ppm, 8saat
Çin
: 0.15ppm, 8saat
TAZELİĞİN KORUNMASI Çeşme suyu ile yıkanarak buzdolabında 7 gün tutulan çileğin durumu (Soldaki resim) Ozonlu su ile yıkanarak buzdolabında 7 gün tutulan çileğin durumu (Sağdaki resim)
TAZELİĞİN KORUNMASI Çeşme suyu ile yıkanarak buzdolabında 7 gün tutulan kıvırcığın durumu (Soldaki resim) Ozonlu su ile yıkanarak buzdolabında 7 gün tutulan kıvırcığın durumu (Sağdaki resim)
Ozon ile Sterilizasyon Mekanizması
Ozonun Sterilizasyon Etkisi ve Diğer Özellikleri •
Ozon, havayı ve suyu temizler, tazelik verir
•
Suda eriyen ozon dezenfeksiyon işlemi bittikten sonra oksijene dönüşür
•
En güçlü oksitleyici olan ozon, güvenle kullanılabilir
•
Ozonun kararsız bir yapısı vardır. Bu yapısı ona üstün bir oksidasyon gücü verir. Bu nedenle de kolayca bakterileri okside ederek bertaraf eder
• Ozon, geleneksel su temizleyicileri olan klora karşı en güçlü alternatiftir • Koku gidericidir • Hammaddesi oksijen olan ozon, doğadaki doğal olan tek dezenfektandır
Klasik Sterilizasyon Yöntemleri Klor ile Sterilizasyon • Dozaj pompası gereklidir, atık bırakır, fazla dozda kullanımı sağlığa zararlıdır, sürekli kullanım maliyeti vardır (Sarf ve bakım) Sirke ile Sterilizasyon • Fazla dozda ve uzun süreli kullanımı sebze ve meyvenin ömrünü azaltır. • Daha pahalıdır, sürekli kullanım maliyeti vardır
Ozon ile Sterilizasyonun Avantajları •
Çevre dostudur atık bırakmaz
•
İlave Sabit maliyeti yoktur
•
Uzun süreli kullanılabilir, ürün raf ömrünü uzatır.
•
Daha etkili koruma sağlar
HavaMatik Ozonla Hava Sterilizasyon Ünitesi Kullanım Yerleri Pasta ve ekmek imalathaneleri Her türlü soğuk hava depoları
Kuru bakliyat depoları Süt ve süt ürünleri inkubasyon odaları Sebze depolama alanları Balık haneler Et kombinaları Üretim alanları Mutfaklar Kesim haneler Ambalajlama odaları
HavaMatik Ozonla Hava Sterilizasyon Ünitesi Spesifikasyonlar Çalışma voltajı: 220Vac/50Hz Nominal güç: